58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236 940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 #01/2016 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830204 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830204 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236 940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830204 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830204 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236 940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830204 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830204 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236 940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830204 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830204 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236 940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830204 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830204 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236 940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830204 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830204 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236 940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958867482929465830204867482929465830204867482929465830204 9986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830204 58302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 59302236584930245859302236584930245859302236584930245859302238674829294658302048674829294658302048674829294658302048
Special
Jheronimus Bosch 500
› Yakult Start to Run
› Floris Weisz en The China Connection › ING claimt golf
#01/januari2016
Ga mee naar het grootste sponsorcongres ter wereld! 5 daagse studiereis
€ 4.395,Ook in 2016 organiseert Sponsorreport met veel genoegen een studiereis naar het grootste sponsorcongres ter wereld: IEG Sponsorship Conference in Chicago.
Tijdens het vier dagen durende congres is een groot aantal keynotes, presentaties en round tables te horen van topmarketeers en sponsorprofessionals, waardoor u op de hoogte bent van alle internationale trends op het gebied van sponsoring. We bezoeken met een diverse groep van minimaal twaalf personen uit zowel de sport- als de cultuursector
www.sponsorreport.nl
het congres. Naast het bijwonen van het congres organiseert Sponsorreport ook een bezoek aan een van de grote sportclubs van de stad. Ook maakt een aanvullend bedrijfsbezoek onderdeel uit van het programma en een exclusieve meet & greet met IEG-founder Lesa Ukman.
Wanneer? Zaterdag 16 april t/m donderdag 21 april Voor wie? Sponsormanagers van middelgrote en grote organisaties in Nederland en Vlaanderen. Prijs? € 4.395,-, inclusief directe vlucht, overnachting in het Sheraton Hotel & Towers downtown Chicago, congres, wedstrijdticket, transport van en naar het vliegveld en welkomstborrel en diner) Meer info en inschrijven? Ga naar sponsorreport.nl/events/31386
VOORWOORD
#01/2016
987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 8643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 8643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 8643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 8643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 88674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 8643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 8643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 8643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 8643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 886748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020429465830204
Voorwoord
Ontregelen en verrassen
Op 26 mei organiseert Sponsorreport al weer zijn derde jaarcongres. Ook dit jaar
zijn we weer te gast in De Hermitage Amsterdam. Blokkeer nu alvast deze datum in je agenda!!
Met het congres probeer je altijd een blik in de toekomst te geven. Wat gaat er
gebeuren, wat zijn de trends, welke branches zijn in opkomst, waar letten de grote
sponsors op? Dit jaar was snel duidelijk wat het thema van het congres zou worden. Met onze oplettende vinger aan de pols van de snelkloppende sponsorindustrie moest dat wel disruptive sponsoring worden.
‘Ontregelende’ bedrijven zijn momenteel overal in de maatschappij te vinden. Van
Uber tot Airbnb, van Netflix tot Soundcloud, van Dropbox tot Snapchat. Zij richten zich op de millennials die zijn opgegroeid met internet en smart phone. Voor wie ‘sharen’
logischer is dan bezitten. Sponsoring, gecombineerd met dataficatie, personalisering, virtual reality en mobiele toepassingen, geeft bedrijven nieuwe mogelijkheden om in
de harten van deze nieuwe doelgroep te komen. De nieuwe technologieën en nieuwe vormen van media vragen aan sponsors en rechtenhouders om nieuwe strategieën. Dat zijn de thema’s die aan de orde komen op ons jaarcongres. We leven in een spannende tijd!
En om de disruptie te onderstrepen werd woensdag Unibet als hoofdsponsor van de
KNWU gepresenteerd. Terwijl het bedrijf officieel nog niet in Nederland mag opereren
en zich binnen de huidige regels niet op Nederland mag richten met zijn product. Geen disruptive bedrijf zoals de Uber’s etc, maar zeker ontregelend en verrassend.
Ad Maatjens
Reacties, nieuws en persberichten: mail naar
[email protected].
Colofon
Oprichters
Congressen en studiereizen
Sponsorreport is het best
Michel van Troost en Ad Maatjens
Kim van der Haar
geïnformeerde kennisplatform voor sponsoring
Partners
[email protected]
Redactieadres Hultenhoek 2a
© 2016 Sponsorreport
Sponsorreport publiceert 12 keer
5826 AE Groeningen
Niets uit deze uitgave mag worden
per jaar een e-magazine, organi-
06 53 63 38 51
verveelvoudigd, opgeslagen in een
seert kennissessies, een congres,
[email protected]
geautomatiseerd gegevensbestand
studiereizen en een jaarboek.
of openbaar gemaakt in enige
Het lidmaatschap van Sponsor-
Medewerkers
vorm of op enige wijze, hetzij
report kost 149,95 euro per jaar
Karlijn de Jonge
elektronisch, mechanisch,
(exclusief 21 % btw). Het corporate
Bram Jonkheer
in fotokopie of anderszins
lidmaatschap (meerdere accounts)
John Volkers
gereproduceerd door middel van
bedraagt 250 euro. Abonneren
Marcel Beerthuizen
boekdruk, foto-offset, fotokopie,
kan op www.sponsorreport.nl/
microfilm of welke andere methode
lidmaatschap. Content partner
dan ook, zonder schriftelijke
worden? Neem contact op met
toestemming van de uitgever.
Ad Maatjens:
[email protected]. 3de jaargang no. 01 03
TOP 100 DE SPORTSPONSORS
TOP 100 ALLER TIJDEN AUTEUR: BOB VAN OOSTERHOUT
De Sportsponsors Top 100 Aller Tijden is niet zomaar een ranglijst van de meest geslaagde of leukste sponsordeals uit de Nederlandse sporthistorie. Het is een feest der herkenning voor iedere rechtgeaarde sportliefhebber om de geschiedenis in te duiken. Daarnaast leert De Sportsponsors Top 100 Aller Tijden ons hoe vele prachtige sponsordeals tot stand zijn gekomen, tot een succes zijn gemaakt, wie de architecten waren en welke investeringen ermee gepaard gingen.
BESTEL OR DIRECT VO
5 9 39.
€
SPORTSPONSORVOORBEELDEN
Marco van Basten in het roodwitte Ajax-tenue met TDK op de borst, de gele baan op het Feyenoordshirt met daarop Gouden Gids en later Opel . Peter Post met zijn
TI-Raleigh en later Panasonic equipe. De PTT Telecompetitie of ons aller Nederlands
CL . BTW)· ABN AMRO elftal met· Nationale-Nederlanden. denken van de blauwwitte schaatspakken RABOBANK ·( IN HEINEKEN SANEX · PHILIPS · Wat PTTteTELECOM · TVM · RALEIGH · NATIONALE-N met het onvermijdelijke Aegon-logo? Het ABN AMRO World Tennis Tournament of de
· TDK · PON · ESSENT · DELTA LLOYD · ING · HOLLAND CASINO · KLM · PARKER · TATA STEEL · FEENSTR Rabobank Wielerploeg, die vanaf de jaren negentig de Oranjegekte in de Tour losmaakte. En
· PDM · RANDSTAD · ASR · wie JUPILER NISSAN · BROTHER · DSB · DELA UNIVÉHeineken · HOUTLAND, DOELAND kan zich· de Olympische Spelen nog voorstellen zonder· Holland House?
S · ENNIA · BAVARIA · SPAAR SELECT · EY · FORTIS · RIZLA · LUCKY STRIKE · PANASONIC · BUCKLER · LEVI’ PASSIE VOOR DE SPORT
NLOTERIJ · MARLBORO · MARS · DE LOTTO · BEN · JAVAN ER · AFAS · LIGA · EFTELING · BRANDSTAFF · G Sportsponsoring is in enkele decennia uitgegroeid van de ‘hobby van de directeur’ tot
· TOTO · RICOH · ORTEC · WEHKAMP · ORTEC · VACANSOLEIL · LEVI’S MANDEMAKERS · VACANSOLEIL een professionele miljardenbusiness die nog altijd groeit. ·Maar ondanks het grote geld
speelt· pure passie voor de sport nog altijd een· voorname rol. De ·samensteller van dit · CABALLERO PIONEER · VERONICA · TRUST TURBANA · HERSCHI · BNN DR SCHUPP COMMODORE boek, sportmarketeer Bob van Oosterhout (door SponsorTribune uitgeroepen tot meest
AKAI · UNIT4 · BNN · DR FOOTS · INTERPOLIS · ELMEX · AEGON · RABOBANK · HEINEKEN· ABN AMRO invloedrijke persoon in de Nederlandse sponsorindustrie in 2013) legt bij elk van de honderd
LIGA · RED BULL · NASHUAsponsorcases · TDK · PON ESSENT · VRIENDENLOTERIJ in dit· boek op verfrissende wijze uit waar een· HOLLAND goede mix vanCASINO creatieve, · KLM · PARK
slimme marketing en oprechte liefde voor de sport toe kan leiden. · AMSTEL · WASTORA RANDSTAD · ASR · BUCKLER · MINOLTA · JUPILER · NISSAN · DSB · DELA · HOUTLA
T ZOOMERS · ENNIA · BAVARIA · SPAARSELECT · SELECT · FORTIS · RIZLA · LUCKY STRIKE · PANASONIC
UON · VRIENDENLOTERIJ · MARLBORO · MARS · DE LOTTO · BEN · AFAS · JAN VAN ERP · LIGA · EFTELING
www.sportsponsorstop100.nl
S BANK · TRUST · MINOLTA · TOTO · RICOH · ORTEC · WEHKAMP · VAN HEESWIJK ELEKTROTECHNIEK ·
ANDEMAKERS · TELEVIZIER · DEXTRO · KWANTUM · PIONEER · VERONICA · TURBANA · HERSCHI · DAEW
7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 INHOUD #01/2016 8493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 43829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 43829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 KPN bekendste schaatssponsor 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 Heineken in top-5 muzieksponsors 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 Real Madrid en FC Barcelona rijkste clubs 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 Wereldwijde sponsoruitgaven naar 60 miljard dollar 43829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 Op 13 februari opent de grote Jheronimus Bosch-tentoonstelling in Het Noordbrabants 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 Museum in Den Bosch. De unieke tentoonstelling, met twintig werken en eventueel 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 tekeningen van de middeleeuwse schilder, maakt onderdeel uit van de manifestatie 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 Jheronimus Bosch 500, waarbij de 500ste sterfdag van Bosch wordt herdacht. Essent en 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 Rabobank werden al in een vroeg stadium partner. 7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 43829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 Wim Claessen is bedenker en directeur van Circo Circolo, het tweejarige circusfestival op 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 Landgoed Velder in de bossen van Liempde (Noord-Brabant). Het Bosch-jaar bood voor 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 Claessen een uitgelezen kans om twee circusvoorstellingen te presenteren rondom de 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 middeleeuwse schilder. Hoe verloopt de financiering? 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 43829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 Yakult is de komende twee jaar partner van de Atletiekunie voor het Yakult Start to Run7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 programma. Sponsorreport sprak met Marlies Voorneman, Marketing Manager bij Yakult 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 Nederland, en Bram van der Leij, Manager marketing, communicatie en loopsport bij de 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 Atletiekunie, over de samenwerking. 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 43829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 Exclusief voor Sponsorreport belicht Floris Weisz een aantal keer per jaar internationale 7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 ontwikkelingen in de Aziatische sportwereld, met de focus op mediarechten. In zijn eerste 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 bijdrage geeft hij graag een vooruitblik op de wereldwijde mediarechten ontwikkelingen 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 voor 2016. 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 Met een beursgong van topgolfer Mark Reynolds stapte ING Private Banking op 7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 14 december in golf om de komende drie jaar partner te zijn van het KLM Open en 8493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 hoofdsponsor van het Ladies Open, de Nederlandse Golf Federatie (NGF) en Golf Team 43829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 Holland. Met de partnerships wil ING Private Banking ‘hoofdsponsor van het Nederlandse 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 golf’ worden. 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 8493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 43829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 7589549839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 67482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 05 7482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204 6748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020429465830204
Inhoud Sponsorreport 2016 - nr 01
06
08
14
16
NEDERLANDEN · RED BULL
RA · SPA · KPN · AMSTEL ·
19
20
Facts & Figures
Van visioen naar realiteit
Circus Jeroen Bosch
Start to Run zet stappen met Yakult
Column Marcel Beerthuizen The China Connection
D, BIG BOSS EN HUBO · PIET
’S · MEES & HOPE · NUON
GOUDEN GIDS · EIFEL ·
22
ING brengt vernieuwing in golf
L · TELEVIZIER · DEXTRO ·
O · VOTOWN · BEAPHA ·
O · SANEX · PHILIPS · TVM ·
KER ·TATA STEEL · FEENSTRA ·
AND, DOELAND, BIG BOS ·
· BUCKLER · LEVI’S · MEES &
G · BRANDSTAFF · GOUDEN
VACANSOLEIL · GOUDSMIT-
EWOO · GAULOISES · DR
24
De Markt
26
Sponsorcontracten december 2015
FACTS & FIGURES
#01/2016
KPN bekendste schaatssponsor Als sponsor van de KNSB is KPN al jaren de bekendste schaatssponsor van Nederland. Op dit moment noemt 13% van de Nederlanders spontaan het telecombedrijf. Dit blijkt uit een analyse van het schaatslandschap door onderzoeksbureau Repucom. Met 8% volgt Jumbo op een tweede plaats. Begin dit jaar gaf Team LottoNL-Jumbo aan minimaal tot en met 2018 door te gaan. Ook sterkhouders Sven Kramer en Kjeld Nuis blijven tot die tijd aan de ploeg verbonden. Opvallend is dat Nederlanders voormalige schaatssponsors niet snel vergeten. Na 25 jaar trouw hoofdsponsorschap van de KNSB noemt nog altijd 5% Aegon als schaatssponsor. Daarmee heeft het bedrijf nog steeds een hogere sponsorbekendheid dan huidige sponsors als beslist.nl en Corendon. Ook LiGA, tot 2014 naamgever van Team LiGA, blijkt nog steeds in het hoofd van 4% van de Nederlanders te zitten. De sympathiekste schaatsers van Nederland rijden voor Team beslist.nl.
Repucom onderzocht de marketingwaarde van Nederlandse schaatsers aan de hand van de Celebrity DBI-methode. Deze index meet welke sport atleet volgens het Nederlandse publiek de grootste commerciële waarde heeft, waarbij kenmerken als bekendheid, sympathie en invloed worden ondervraagd. Bij de mannen moet Koen Verweij alleen Sven Kramer voor zich laten. 90% van Nederland zegt Sven te kennen, waarmee ook hij op eenzame hoogte staat.
Heineken in top-5 bekendste muzieksponsors Heineken behoort tot de meest genoemde muzieksponsors ter wereld. De Nederlandse bierbrouwer hoeft slechts vier merken voor zich te laten: Coca-Cola, Red Bull, Pepsi en O2. Dit blijkt uit het rapport ‘Live Music Sponsorship’ van onderzoeksbureau Repucom, waarin drieduizend jongeren (14-34 jaar) in de vijf grootste muziekmarkten zijn ondervraagd: Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Japan en de Verenigde Staten. In Nederland is Heineken al jarenlang prominent aanwezig als muzieksponsor. De Heineken Music Hall trekt wekelijks vele duizenden bezoekers en op festivals is het merk niet te missen met haar verbintenissen met onder andere ID&T en Mojo Concerts en eigen stages op festivals als Mysteryland en Lowlands. Ook internationaal is Heineken een belangrijke speler, als partner van één van ’s werelds grootste festivals, het Amerikaanse Coachella, bereikte het in 2015 99.000 bezoekers per festivaldag. Voor één van Heinekens concurrenten, Beck’s, is muzieksponsoring ook een belangrijk onderdeel van de communicatiestrategie. Het biermerk is partner van festivals als Rock Am Ring en Wacken Open Air en is onder
De broers Ronald en Michel Mulder krijgen de hoogste scores, ondanks
andere daardoor de derde meest bekende muzieksponsor van Duitsland.
een sportief wisselvallig seizoen voor met name Michel. Team beslist.nl
Henner Höper, Marketing Directeur bij AB InBev: “Een tv-reclame heeft
kan dit seizoen vooral rekenen op het nieuwe talent Kai Verbij. Dit seizoen
niet dezelfde intensiteit. Je kunt honderd keer een tv-reclame kijken,
pakte hij onder meer zijn eerste World Cup-medailles en werd hij Neder-
maar daarmee bereik je niet hetzelfde effect als een heel weekend aan-
lands kampioen op de 500 meter. Naast zijn sportieve prestaties bleek
wezig zijn met een merk in de persoonlijke omgeving van de consument.”
Verbij ook op social media een succes. Dankzij de hoofdrol in een Japanse
De cijfers bevestigen dit. Bij 31% van de muziekfans valt een sponsor
documentaire kreeg hij plotsklaps 20.000 extra Twitter-volgers. De jongste hoofdsponsor in het schaatsen, Justlease.nl, verbindt zich aan twee van de drie schaatsers in Nederland met de hoogste marketingwaarde: Ireen Wüst en Koen Verweij. Slechts Sven Kramer is commercieel nog interessanter. Ondanks haar lange zoektocht naar een nieuwe sponsor is Ireen Wüst al jaren de schaatskoningin van Nederland, niet alleen op sportief gebied, maar ook commercieel. Wüst laat met een bekendheid van 81% nummer twee Annette Gerritsen ver achter zich (48%). Ondanks alle discussies blijkt de 10 kilometer de tweede favoriete afstand te zijn van schaatsfans, na de 1500 meter. 15% van de fans verkiest de 25 rondjes boven de andere afstanden. De EK allround zelf blijft ook een populair toernooi, 82% van de fans zegt hierin (zeer) geïnteresseerd te zijn, weliswaar achter de WK allround, maar ruim voor de WK sprint en het World Cup-circuit.
06
FACTS & FIGURES
#01/2016
vooral op tijdens een festival of een concert, meer dan bijvoorbeeld zicht-
In de Top 20 staat een recordaantal van negen clubs uit de Premier
baarheid in de media. Hoewel nog steeds 91% van de Europese spon-
League. Bij de eerste dertig staan zeventien clubs uit Engeland. Bij de
sorinvesteringen naar sport gaat, begrijpen merken steeds meer dat ze
dertig rijkste clubs die Deloitte noemt staat geen Nederlandse club. De
ook via muziek grote doelgroepen kunnen bereiken. In Nederland is liefst
Deloitte Football Money League is hier
te downloaden.
54% van de jongeren (16-29 jaar) geïnteresseerd of zeer geïnteresseerd in muziekfestivals. Voor sponsors zit de uitdaging er vooral in om zo veel mogelijk contacten te realiseren met die muziekfan. “Een festival bestaat uit veel meer potentiële contacten met de consument dan alleen tijdens de live-optredens”, zo zegt Sebastiaan Westerhout, Managing Director van Repucom Nederland. “Ruim voor het festival wordt media-aandacht gegenereerd via de verkoop van Early Bird-tickets of de aankondiging van spraakmakende headliners.” De grote rol van Video On Demand (VOD) geeft merken en festivals nog meer contactmogelijkheden met het publiek. Westerhout: “39% van de muziekfans kijkt weleens optredens via streams op internet, een goed
Wereldwijde uitgaven aan sponsoring 60 miljard De wereldwijde uitgaven aan sponsoring stijgt in 2016 met 4,7% naar 60,2 miljard dollar. Dat is de verwachting van IEG Sponsorship Report.
VOD-platform verlengt als het ware je festival. Weken na afloop komen fans nog in aanraking met het festivals en de merken. Het is de kunst om
Als reden voor de stijging ziet IEG onder andere de groeiende interesse bij
al die contactmogelijkheden, van VOD tot social sharing en on-site activa-
bedrijven om zich te verbinden met grote internationale properties buiten
ties, op een goede manier met elkaar te integreren.”
de eigen landsgrenzen, met name op het gebied van sport en entertain-
Het rapport is hier
ment. Sponsoring biedt daarbij een platform om internationale expansie
te downloaden.
te ondersteunen. De groei met 4,7% is groter dan in de drie vorige jaren.
Real Madrid en FC Barcelona rijkste clubs
De groei is het grootst in Zuidoost-Azië waar Chinese, Koreaanse en Indische bedrijven als Huawei, Haier, Tata en Mahindra actief zijn met zowel sponsorbestedingen in het eigen land en regio als in andere delen van de wereld. In Noord-Amerika is de groei in vergelijking met 2015 4,5%. In Europa is de verwachte groei met 3,9% naar 15,9 miljard dollar procen-
Real Madrid en FC Barcelona voeren dit jaar de Deloitte Football Money League aan. Manchester United zakt naar de derde plaats. De gecombineerde inkomsten van de Top 20 Money League-clubs stegen in 2014/2015 met 8% naar 6,6 miljard euro. Voor de eerste keer zijn drie clubs de 500 miljoen-grens gepasseerd. tueel (opnieuw) het laagst. Het is wel een stijging van 3,3% ten opzichte van de groei in 2015.
Bron: IEG Sponsorship Report.
Real Madrid staat voor de elfde opeenvolgende keer bovenaan de Money League met 577 miljoen euro, vooral gedreven door een groei van de commerciële inkomsten. Ook de matchday-inkomsten lieten een groei zien. Door de verbouwplannen van het Santiago Bernabéu zullen deze inkomsten komende jaren verder groeien. FC Barcelona’s sportieve resultaten vertaalden zich in financieel succes met een groei van de inkomsten op alle gebieden. Met 560,8 miljoen euro ging FC Barcelona Manchester United voorbij dat bleef steken op 519,5 miljoen euro en naar de derde plaats zakte. Op de vierde plaatst staat Paris St. Germain (480,8 miljoen euro), de enige Franse club in de lijst. Bayern München zakt van plaats drie naar plaats vijf.
07
BOSCH-SPECIAL
Van Visioen Naar Realiteit Den Bosch viert 500 jaar Jheronimus Bosch
Op 13 februari opent de grote Jheronimus Boschtentoonstelling in Het Noordbrabants Museum in Den Bosch. De unieke tentoonstelling, met twintig werken en eventueel tekeningen van de middeleeuwse schilder, maakt onderdeel uit van de manifestatie Jheronimus Bosch 500, waarbij de 500ste sterfdag van Bosch wordt herdacht. Essent en Rabobank werden al in een vroeg stadium partner.
O
p twee manieren is de tentoonstelling in Den
Jheronimus Bosch, De Hooiwagen, 1510-16, Madrid, Museo Nacional del Prado. Met speciale medewerking van het Museo Nacional del Prado. Foto Rik Klein Gotink en beeldbewerking Robert G. Erdmann voor het Bosch Research and Conservation Project.
#01/2016
Bosch bijzonder. Hoewel Jheronimus Bosch zijn schilderijen aan de Bossche Markt maakte, bezit de stad zelf geen werk van de schilder.
08
de sponsorwerving van de Stichting Jheronimus Bosch 500.
Daarnaast is het niet eerder voorgekomen dat zo’n compleet
“Burgemeester Ton Rombouts van Den Bosch vond dat dat
overzicht van Bosch te zien is. In Nederland zijn maar drie
geen tweede keer mocht gebeuren en heeft alles in het
werken van Bosch aanwezig, alle drie in bezit van Museum
werk gezet om in 2016 deze grote meerjarige manifestatie
Boijmans Van Beuningen. Dit jaar komen eenmalig topstuk-
te realiseren. Met zijn enthousiasme en ambitie heeft hij dat
ken uit de hele wereld naar de Brabantse hoofdstad. De ten-
voor elkaar gekregen.”
toonstelling en alle activiteiten rondom de sterfdag moeten
Rombouts vroeg al in 2007 aan Martijn Sanders en Ad
er voor zorgen dat de band tussen Bosch en Den Bosch voor
’s-Gravesande om samen met Citymarketing Den Bosch te
eeuwig gevestigd blijft.
onderzoeken wat de mogelijkheden waren voor een meer-
“De vorige keer dat er een tentoonstelling over Jheroni-
jarenprogramma rondom de 500ste sterfdag van Bosch. Zij
mus Bosch in Nederland was, heeft Bosch helemaal niet
gaven het advies om er een brede meerjarige manifestatie
beklijfd”, weet Julienne Straatman, verantwoordelijk voor
van te maken waarvan de tentoonstelling in 2016 de apo-
BOSCH-SPECIAL
#01/2016
theose moest worden, maar die al vanaf 2010 met diverse projecten vroegtijdig de claim van Den Bosch op Jheronimus Bosch zou leggen. Bovendien zou een dergelijke groot evenement Bosch weer een plaats geven in de rij van Nederlandse topschilders.
Visie
Met onze sponsor- en fondsenwerving zijn we royaal over het target heengegaan Julienne Straatman
De Stichting Jheronimus Bosch 500 werd opgericht om de manifestatie te ontwikkelen, te realiseren en daarvoor de
dag van vandaag doorloopt. De constructie daarbij is dat de
financiering te verkrijgen. Sponsoring consultant Julienne
stichting werft voor de totale financiering van alle projecten
Straatman werd eind 2009 aangetrokken voor de strate-
binnen de manifestatie, inclusief de tentoonstelling. Het
gische aanpak en de daadwerkelijke werving, die tot op de
Noordbrabants Museum zelf was in deze jaren druk doende
09
BOSCH-SPECIAL
#01/2016
De doelstelling voor de tentoonstelling is 260.000 bezoekers. Het zou merkwaardig zijn als we die niet zouden halen Maaike van de Wiel
voorbereiding en looptijd hebben dus we moesten vroeg kunnen beginnen. Dat fundament wordt natuurlijk gelegd door overheden, landelijk en lokaal. Onze eerste actie op privaat gebied was samen met Het Noordbrabants Museum richting BankGiroLoterij. Het museum was nog geen beneficiënt van de BankGiroLoterij en ik wilde heel graag in een vroeg stadium van hen commitment hebben. Van de BankGiroLoterij hebben we in totaal 2,5 miljoen euro ontvangen: 1 miljoen voor de manifestatie en de tentoonstelling, 1 miljoen voor de herinrichting van het museum en 500.000 om
om fondsen te werven voor de inrichting van het museum.
de museumcollectie uit te breiden. Inmiddels is het museum
Toen het museum in mei 2013 na een grootschalige uitbrei-
een vaste beneficiënt van de cultuurloterij. Uit het bedrijfs-
ding en renovatie heropende, bleek daarvoor ruim 4,5 mil-
leven zegde allereerst Essent en twee jaar later Rabobank
joen euro bijeengebracht.
genereus hun steun toe.”
In het eerste rapport van de stichting stond een doelstel-
Nadat men verschillende grote partners aan zich had ver-
ling voor de hele manifestatie tot en met 2020 van in totaal
bonden en daarmee de noodzakelijke basis was gelegd, vond
36 miljoen euro. De private sector moest daarbij 5 miljoen
Straatman een aantal fondsen bereid om bij te dragen. De
euro bijdragen. Het museum heeft via het eigen traject
derde stap was om draagvlak in Den Bosch te vinden. Daarbij
zo’n 5 miljoen euro aan financiële middelen geworven om
is gezocht naar bedrijven die in de regio gevestigd zijn, maar
de uitbreiding van het nieuwe museum mogelijk te maken.
die een internationale markt bedienen. Bedrijven als De
De huidige begroting van de Bosch-manifestatie ligt rond
Heus, Ricoh en Heijmans lieten al vroeg hun steun blijken. In een economisch lastige tijd, waarbij ook sponsoring voor blockbustertentoonstellingen onder druk staat en bedrijven graag ‘in kind’ sponsoren in plaats van cash, ging Straatman toch op zoek naar partners die een financiële bijdrage leveren. “In het veld zie je wel dat er een grote spanning komt te staan op culturele instellingen als er bijna alleen nog maar in kind wordt gesponsord. Het is leuk om de koffie gesponsord te krijgen, maar je moet ook je overhead kunnen betalen. Gelukkig is er wel een ontwikkeling dat financiering van overheadkosten niet meer ‘bestraft’ wordt door de overheid. En je ziet bij bedrijven ook de mecenaatsgedachte toenemen en dat ze de gemeenschappelijke verantwoordelijkheid
Ingrid Pouw (Essent):
voelen en daar uiting aan geven.”
“Er zijn hierdoor zo veel initiatieven die Den
Bruikleen
Bosch in de spotlights zetten dat we direct
Het grootste probleem bij het inrichten van de overzichtsten-
enorm enthousiast
toonstelling was dat Het Noordbrabants Museum zelf geen
waren voor dit project.”
Bosch heeft en daardoor geen tegenbruiklenen kan aanbieden. Samen met hoogleraar Kunstgeschiedenis van de midde 26 miljoen euro (zie kader). Straatman: “Het rapport
deleeuwen en Boschkenner prof. dr. Jos Koldeweij werd het
van Sanders en ’s-Gravesande was getiteld ‘Van visie naar
plan ontwikkeld om wetenschappelijk onderzoek deel uit te
visioen’, maar voor de volgende stap naar het werven zelf
laten maken van het project om op die manier iets extra’s te
is het belangrijk om met beide voeten op de grond te staan.
bieden aan de bruikleengevers. De kunsthistoricus ging lei-
Dus ik heb er van gemaakt ‘Van visioen naar werkelijkheid’.
ding geven aan het omvangrijke Bosch Research and Conser-
Dat is ook de slogan geworden in de eerste jaren van de
vation Project dat financieel mede mogelijk wordt gemaakt
fondsenwerving. Met onze sponsor- en fondsenwerving zijn
via hoofdbegunstiger Gieskes-Strijbis Fonds. Niet eerder is
we royaal over het target heengegaan. Alles is gefinancierd.
het werk van Bosch via een researchprogramma zo grondig
Er is alleen nog één mooi project dat wel gedekt is, maar
onderzocht. In het verlengde daarvan is ook een restauratie-
waar ik nog graag een sponsor voor zou willen vinden die dat
programma aangeboden en is er een leerstoel ingesteld om
specifiek oppikt. Dat is het Bosch Requiem in samenwerking
onderzoek te doen naar Bosch. Fonds 21 is hoofdbegunstiger
met het Koninklijk Concertgebouworkest.”
van deze Fonds 21 Jheronimus Bosch Leeropdracht, geves-
BankGiroLoterij
10
tigd aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
“De eerste opdracht was om voor een stevig financieel
Bossche energie
fundament te zorgen zodat we konden starten”, vertelt
Essent werd al in 2010/2011 founding partner van de
Straatman. “Dit zijn projecten en aanvragen die een lange
Stichting Jheronimus Bosch 500. “Als Essent zijn wij diep
BOSCH-SPECIAL
#01/2016
geworteld in Den Bosch”, geeft Ingrid Pouw, directeur Cor-
Haagse politiek, en de eigen medewerkers. Er worden geen
porate Affairs van het energiebedrijf, als reden om zich te
campagnes richting klanten gedaan, hoewel dat nog wel een
verbinden aan de manifestatie. “Ons hoofdkantoor staat hier
afweging is geweest. “Een dergelijke actie zou niet helemaal
en veel van onze medewerkers wonen in deze regio. Dit is
passen bij de campagnes die wij nu richting klanten doen”,
zo’n belangrijk evenement voor de stad en er zijn hierdoor zo
legt Pouw die keuze uit.
veel initiatieven die Den Bosch in de spotlights zetten, dat
Voor de bezoekers aan de stad heeft Essent een Piaggio
we direct enorm enthousiast waren voor dit project en onze
met fotocabine ingericht. Daarin kunnen bezoekers een foto
steun wilden laten zien. ‘Essent steekt energie in Bossche
laten maken in Jheronimusch Bosch-sfeer. Deze krijgen zij
cultuur’, gebruiken we als slogan. Het is een partnership met
direct mee en kunnen ze ook downloaden op de website van
een lange adem, waarbij we met de komst van de tentoon-
Essent. Er is ook een wedstrijd aan verbonden waarbij de
stelling echt gaan oogsten.”
meest energieke foto een prijs krijgt.
Hoewel de energiemarkt afgelopen jaren drastisch is veranderd, Essent in buitenlandse handen is gekomen en
Charles de Mooij (directeur Het Noordbrabants Museum), Sigrid van Aken (general manager BankGiroLoterij) en Julienne Straatman (adviseur fondsenwerving, sponsoring en relatiemanagement) bij de eerste 500.000 euro van de toegezegde 2,5 miljoen.
Educatief programma
het totale spon-
Voor het hoofdsponsorschap van de stichting dacht Straat-
sorportfolio van
man direct aan de Rabobank als meest geschikte partner,
Essent afgelopen
hoewel het in Den Bosch gevestigde Van Lanschot mis-
jaren flink is aangescherpt, is de ondersteuning van deze tentoonstelling nooit onderwerp van discussie geweest zegt Pouw. Essent richt zich bij
Niet eerder is het werk van Bosch zo grondig onderzocht
de samenwerking voornamelijk op
schien wel logischer was om als eerste bedrijf uit de financië-
de groot-zakelijke
le sector te benaderen. Rabobank verbond zich in 2012/2013
klanten en belang-
aan de stichting. Rabobank Den Bosch e.o. was al sponsor
rijke stakeholders,
van Het Noordbrabants Museum, maar door als Rabobank
bijvoorbeeld uit de
Nederland een relatie aan te gaan met de stichting, kon men
11
BOSCH-SPECIAL
#01/2016
hoofdsponsor van de tentoonstelling zijn. “Een tentoon-
landelijke activatie overheen. Het is wel een uitdaging om
stelling met zo’n landelijke impact ondersteunen was voor
dit buiten Brabant onder de aandacht te brengen. Het moet
Rabobank Nederland wel logisch. We willen kunst en cul-
geen Brabants feestje zijn. Maar de lokale gedragenheid is
tuur toegankelijk maken voor onze klanten”, vertelt Paul van
voor ons wel erg belangrijk, anders kunnen wij er landelijk
den Berg van Rabobank Nederland. “Waarbij we natuurlijk
minder mee.”
veel samenwerken met de lokale Rabobank. Het wordt in Den Bosch stevig geactiveerd en wij gooien daar nog een
Partners Stichting Jheronimus Bosch 500 Founding partners: BankGiroLoterij, Essent Hoofdsponsor tentoonstelling: Rabobank Nederland Hoofdbegunstiger BRCP: Gieskes-Strijbis Fonds Hoofdbegunstiger Leerstoel: Fonds 21 Begunstigers: Ammodo, Prins Bernhard Cultuurfonds, VSBfonds
Sponsors: De Heus, Heijmans, KLM, PostNL, ABN AMRO MeesPierson, DMG, Bouwfonds Cultuurfonds
Businesspartners: AKD Advocaten en Notarissen, Appel@Work, BrandLoyalty, Business ontmoet Business,
Als je er een diepere invulling aan wilt geven, en bijvoorbeeld de educatieprojecten wilt doen, dan kost dat meerdere jaren voorbereiding Paul van den Berg
Capitalmind, Enexis, Fudura, Hazenberg Bouw , Heineken, Jeroen Bosch Advocaten, Maison van den Boer, Ricoh, Sligro, Van Lanschot, Vos Logistics, WPM Groep, John en Patricia
De ondersteuning van Rabobank richt zich op drie pijlers:
Groenewoud- Robeers
de tentoonstelling, een educatief programma en de par-
Mediapartner: Avrotros
ticipatie in de schoolmusical over Jheronimus Bosch. Van
Voorts zijn er schenkers die anoniem willen blijven.
den Berg: “Rabobank heeft educatie hoog in het vaandel staan. Daarom dragen wij graag bij aan de ontwikkeling van
Partners Het Noordbrabants Museum
een landelijk educatieprogramma waarin Jheronimus Bosch
Hoofdpartners: Provincie, Gemeente ’s-Hertogenbosch,
en zijn thema’s een centrale rol spelen.”
BankGiroLoterij, Rabobank, VDL, Banning Advocaten, Ren-
Het programma is ontwikkeld samen met (toen nog) Albert
schdael art foundation
Verlinde Entertainment in opdracht van de stichting. De
Partners: ABN Amro, ABAB, Boelens de Gruyter, Doc-
kern ervan is een schoolmusical die het verhaal vertelt
Data, Durea, Gianotten, Heijmans, Hevo, Philips, Ricoh, Van
van hoofdpersoon Jeroen die met zijn ‘levendige’ fantasie
Amelsfoort, byMarjo, Holla advocaten, Bossche Omroep
figuren van Jheronimus Bosch tot leven laat komen. Het educatieprogramma moet kinderen leren door middel van
12
BOSCH-SPECIAL
#01/2016
participatie hoe ze de wereld en het werk van Bosch kunnen ontdekken. In het verlengde daarvan leren ze ook hoe ze met andere ogen naar de wereld kunnen kijken en wat het één met het ander te maken heeft. Onderdeel daarvan is de persoonlijke ontdekkingsreis in de wereld van kunst en cultuur en de ontdekking hoe je daar zelf in staat. Inmid-
De ondersteuning van deze tentoonstelling is nooit onderwerp van discussie geweest Ingrid Pouw
dels participeren al 450 scholen en het streven is naar de duizend te gaan. Voor relatiemarketing heeft Rabobank acht exclusieve hospitality-avonden met exclusieve programma’s die we gebruiken om Rabobank-relaties te ontvangen. Daarvan worden er vier door de lokale banken ingevuld.”
Star Wars Rabobank heeft ook een onderzoek gedaan naar wat mensen weten over Jheronimus Bosch. Daar komt uit dat men wel de link met de stad Den Bosch legt, maar dat er relatief weinig over zijn werk en de impact van Bosch op tijdgenoten
Paul van den Berg (Rabobank): “De lokale
en latere schilders bekend is. Op basis daarvan heeft de bank
gedragenheid is voor ons
kleine ‘Bosch in a minute’-filmpjes gemaakt waarin duidelijk
erg belangrijk, anders
wordt wie zich allemaal hebben laten inspireren door Bosch. De eerste ging over Star Wars
kunnen wij er landelijk
. Inmiddels is er een tweede
minder mee.”
‘Bosch in a minute’-filmpje met Dior. Rond de opening van de tentoonstelling komt er een derde met Dali. De vierde staat
club na afloop is blijven bestaan”, aldus Van den Berg.
gepland in maart.
In totaal moet Jheronimus Bosch 500, met in totaal zo’n
Van den Berg: “Bij dit soort projecten kun je niet een halfjaar
negentig projecten, 1 miljoen mensen extra naar Den
van tevoren instappen. Als je er een diepere invulling aan
Bosch brengen. “De doelstelling voor de tentoonstelling is
wilt geven, en bijvoorbeeld de educatieprojecten wilt doen,
260.000 bezoekers”, zegt Maaike van de Wiel, relatiemana-
kost dat meerdere jaren voorbereiding. Je moet er goed over
ger bij Het Noordbrabants Museum. “Het zou merkwaardig
nadenken hoe je dat moet activeren, waar je toegevoegde
zijn als we die niet zouden halen. Het gaat daarbij meer om
waarde kunt brengen.”
wat het museum aan kan. We kunnen eventueel uitbreiden
Rabobank combineert de sponsoring zowel vorig als dit jaar
in openingstijden. Maar 8 mei is echt de laatste datum. Daar-
met het door de bank gesponsorde Indoor Brabant via een
na gaat het grootste deel van de expositie naar het Prado
Rabobank Bosch-hindernis. In 2014 werd het Bosch Requi-
in Madrid waar op 31 mei een grote Bosch-tentoonstelling
em opgeluisterd door de Nederlandse Bachvereniging. Als
wordt geopend.”
sponsor van de Bachvereniging kon kersverse sponsor Rabo-
Rabobank is tevreden over zijn sponsoring als Bosch dicht
bank daar meteen een mooie hospitality-avond van maken.
bij haar klanten is gebracht en dat dus de verwachte bezoe-
Met het museum en de stichting kunnen partners zich aan
kersaantallen worden gehaald en Bosch bekender en toe-
twee verschillende platformen verbinden. Was dat lastig in
gankelijker is als kunstenaar. Voor Essent is dat laatste ook
de werving en communicatie? Nee, vindt Straatman. “Als je
belangrijk. Ingrid Pouw: “Voor ons is het geslaagd als we
maar helder bent in wat je te bieden hebt. Essent heeft bij
kunnen bewerkstelligen dat Bosch van blijvende betekenis
zijn bijdrage aan de stichting geoormerkt welk deel naar de
is voor Den Bosch en dat dit jaar een grote belangstelling
tentoonstelling en welk deel naar andere projecten gaat.
voor Bosch veroorzaakt. Wij hopen dat alle Bosschenaren
Rabobank heeft echt gekozen voor de hoofdsponsoring van
hier een graantje van mee kunnen pikken.”
de tentoonstelling. Heijmans is partner van de stichting,
Het hele programma van de Stichting Jheronimus Bosch 500
maar ook een partner van het museum. VDL en Philips heb-
is hier
vinden.
ben er voor gekozen om alleen partner van het museum te worden.”
Onlosmakelijk verbonden
Begroting Stichting Jheronimus Bosch 500 2009 t/m 2016
Een belangrijke opdracht voor de stichting en Straatman is
Gemeente Den Bosch: 8 miljoen
de band tussen Den Bosch en Jheronimus Bosch na 2016 te
Rijksoverheid: 5 miljoen
laten bestaan en de stad en de kunstenaar voor altijd onlos-
Provincie: 5 miljoen
makelijk aan elkaar te verbinden. Ook het blijvend verbinden
Privaat: 5 miljoen
van de zakelijke partners van de stichting moet onderdeel
Ticketing: 3 miljoen
zijn van de legacy van de manifestatie. “En dat dat goed
Totale begroting: 26 miljoen
mogelijk is bewijst de Tourstart in Utrecht waar de business-
13
BOSCH-SPECIAL
#01/2016
Circus Jeroen Bosch Wim Claessen is bedenker, oprichter en (voormalig) directeur van het Festival Circolo, het tweejarige circusfestival op Landgoed Velder in de bossen van Liempde (Noord-Brabant). Het Jheronimus Bosch-jaar bood voor Claessen een uitgelezen kans om twee circusvoorstellingen te presenteren rondom deze middeleeuwse schilder.
naar buitenlandse financiers en coproducenten in de landen van de gezelschappen die participeerden zodat we verder geen Nederlands geld hoefden aan te boren. Op zich was dat een goed plan, ware het niet dat de economische crisis daar wat roet in het eten heeft gestrooid. Zo was het spannend of de voorstelling van Les 7 Doigts de la Main door zou gaan omdat het vorige Canadese kabinet alle subsidies op cultuur met 25% kortte. Inmiddels heeft de nieuwe minister-president Trudeau die beslissing weer teruggedraaid en is er ook een coproducent gevonden in Denemarken. Overheden in Frankrijk zijn wat makkelijker in het financieren van culturele producties, vaak ook vanuit regionale overheidsfondsen.”
Wanneer is het idee ontstaan om een circusvoorstelling rondom Jheronimus Bosch te organiseren? Wim Claessen: “Het idee voor Circus Jheronimus Bosch ontstond een jaar of vier geleden, toen ook de eerste contouren van wat de Stichting Jheronimus Bosch 500 in 2016 wilde duidelijk werden. We hebben een pitch uitgeschreven onder internationaal gerenommeerde gezelschappen om zich te verdiepen in het werk van Bosch en daar een interessante circusvoorstelling voor te bedenken. Ad ’s-Gravesande, de intendant van de stichting, vond dat een goed plan en de stichting heeft financieel bijgedragen om dat te ontwik-
Internationaal coproduceren is noodzaak? “Ik denk dat internationaal coproduceren in de theaterwereld steeds meer gewoon wordt. Je ziet het natuurlijk al bij filmproducties, waar het normaal is dat producenten uit verschillende landen participeren. In ons land gebeurt internationaal produceren van theatervoorstellingen nog nauwelijks, terwijl financiering in een klein land als Nederland bijna niet te doen is. Ik hoop dat deze voorstellingen tot voorbeeld gaan dienen.”
kwaliteit van het artistieke plan de mogelijkheid beide te
Over hoeveel geld praten we bij dergelijke producties? “Een productie kost om en nabij de 300.000 euro, waarvan wij vanuit de Stichting JB500 en Festival Circolo 60.000 euro bijdragen. Bij de theatertournee van Les 7 Doigts de la Main betalen theaters tussen de 14.000 en 17.000 euro per voorstelling, afhankelijk van het aantal afgenomen voorstel-
programmeren.”
lingen. Het Amsterdamse bureau Van Baasbank & Vos, dat
kelen. Uit de pitch zijn twee voorstellingen gekomen die dit jaar in Den Bosch in (wereld)première gaan. Hoewel het in eerste instantie de bedoeling was dat er één voorstelling zou worden uitgekozen, bood het verschil in karakter en de
gespecialiseerd is in het presenteren van internationale
Hoe is de financiering van de voorstellingen gegaan? “Voorstellingen hebben maak- of ontwikkelkosten en uitvoerings- of dagkosten. In de praktijk staan beide kosten los van elkaar en zijn er twee gescheiden financieringsstromen. De maakkosten worden veelal gefinancierd door overheden en culturele fondsen. Zelden door sponsors. De dagkosten worden gedekt door de ticketverkoop en de locatie waar men speelt. Alleen bij de heel grote gezelschappen, zoals Cirque du Soleil, is dat niet het geval. Zij hebben zoveel recette- en sponsorinkomsten dat ze daar ook de ontwikkel-
multidisciplinaire podiumkunsten, coördineert de tournee in Nederland en Vlaanderen. Voor de theatervoorstellingen lopen wij dus geen risico in de exploitatie. Bij Les Colporteurs koopt Festival Circolo de voorstelling voor een hele week uit en dragen wij het risico. Les Colporteurs is een van de headliners van het festival. In onze marketing wordt een koppeling gelegd tussen de tournee van 7 Fingers in september, oktober en november in Nederland en Vlaanderen en hopen we ons publiek ook enthousiast te maken om naar Les Colporteurs te komen tijdens Festival Circolo.”
kosten van kunnen financieren. Vanuit de Stichting Jheronimus Bosch 500 konden we een bijdrage leveren aan de ontwikkelkosten. Verder zochten we
We kunnen meeliften op de rumor around the brand van het Bosch-jaar 14
Wat zijn de sponsormogelijkheden bij de voorstellingen? “Het meest concrete wat wij bedrijven te bieden hebben voor de Les 7 Doigts de la Main-voorstellingen is dat sponsors via de publiciteit meegaan en op die manier bij de podia in Nederland waar de voorstelling wordt opgevoerd aanwezig kunnen zijn. Daar kan men relaties ontvangen en kan men zich associëren met Jheronimus Bosch. Bedrijven kunnen ook een hele voorstelling uitkopen. De Schouwburg
BOSCH-SPECIAL
#01/2016
De sponsors van de Stichting Jheronimus Bosch zijn automatisch partner bij de voorstellingen? “Zij hebben in principe rechten met betrekking tot alle evenementen die georganiseerd worden. Hoe de zichtbaarheid van de partners straks rondom het festival en het optreden van Les Colporteurs gaat gebeuren, wordt nog over gesproken. Dat is altijd maatwerk. Ik kan mij voorstellen dat bij de ingang van de tent de partners net zo gecommuniceerd worden als bij het museum.”
De theatervoorstellingen zijn gefinancierd. Waar hebben jullie sponsors bij nodig? Klopt, de voorstellingen gaan sowieso door, ook als er geen sponsors komen. Maar mochten die er komen dan kan bijvoorbeeld de uitkoopsom voor de theaters lager, of je kunt een extra marketingcampagne organiseren rondom de tournee of je krijgt de gelegenheid om je zakelijke relaties iets bijzonders te laten zien. Als bedrijf kun je jezelf associëren met Jheronimus Bosch en de voorstellingen als relatiemoment gebruiken. Het is wat makkelijker om met grote groepen relaties naar een theatervoorstelling te gaan dan naar een tentoonstelling. Ik vind het overigens opvallend dat in Wim Claessen: “Ik denk dat internationaal coproduceren in de
cultuursponsoring bedrijven vooral met de toprelaties naar
theaterwereld steeds meer gewoon wordt.”
de top van de culturele instellingen gaan, maar dat er weinig voor de eigen medewerkers of relaties die een niveau lager zitten wordt gedaan.”
partijen die bij ons het gehele terrein inclusief programma
In het najaar is de zesde editie van Circolo. Blijft de opzet onveranderd? “In ieder geval heeft Marc Eysink Smeets mij in 2013 opgevolgd als directeur. We willen nog meer het echte festivalgevoel overbrengen. Het terrein wordt iets compacter en de opstelling van de circustenten wordt iets veranderd. Binnen en buiten wordt tijdens deze editie verrassend met elkaar verbonden. Festival Circolo is inmiddels meer dan een bezoek aan een voorstelling. Het festivalkarakter wordt dit jaar nog prominenter, met een diversiteit aan mobiele cate-
en catering hebben afgehuurd in de dagen voorafgaand aan
ring in de vorm van foodtrucks, met een transparante kas
het festival. Dit jaar zullen we qua relatiemarketing natuur-
als restaurant, met speelmogelijkheden voor kinderen in de
lijk meeliften met de rumor around the brand van het Bosch-
openlucht en met kleine inloopvoorstellingen.”
jaar. Dat is naar de zakelijke contacten toe ook makkelijker
Klik hier
praten. Op 25 februari organiseren we in Het Noordbrabants
voorstellingen.
in Den Bosch heeft negenhonderd stoelen à dertig euro, dus dan weet je wat het kost. We zoeken nog naar een internationale sponsor die in de internationale productie in 2017 en 2018 meegaat.” “Sponsoring van het Festival Circolo is lastiger. Je moet dat zelf eerst gezien hebben voordat je weet wat voor soort festival het is en wat je er mee kunt. Inmiddels hebben we zeer positieve referenties van georganiseerde businessto-businessevents tijdens de voorbije edities. Er zijn zelfs
voor een impressie van de twee Bosch-circus-
Museum in samenwerking met Wim Noordzij en Chris Woerts van CW Consultancy uit Rotterdam een avond voor potentiële sponsors. Zij krijgen een rondleiding langs de Jeroen
Wereldpremières
Bosch-tentoonstelling en er worden de mogelijkheden voor
Les 7 Doigts de la Main uit Canada en Les Colporteurs uit Frankrijk hebben beide een
participatie uitgelegd.”
voorstelling gemaakt waarvoor de surrealistische en metaforische beeldtaal van Bosch de
“Verder hebben we met financiële hulp van de Stichting
inspiratie bood.
Bosch 500 een aantal, inmiddels afgestudeerde, studen-
Les 7 Doigts de la Main, samen met Cirque du Soleil en Cirque Eloize, alle drie gevestigd
ten van de hbo-circusopleiding in Tilburg gevraagd om een
in Montreal en behorende tot de top van het eigentijds Canadees circus, brengt ‘Bosch’
kleine voorstelling te maken in het kader van Bosch. Die
Dreams’ op 24 september 2016 in wereldpremière in het Theater aan de Parade in Den
voorstellingen kunnen geadopteerd worden door sponsors
Bosch en gaat vervolgens wereldwijd op tournee langs theaters en festivals.
en kunnen bijvoorbeeld ook in de hal van een bedrijf worden
Les Colporteurs presenteert met ‘Sous la Toile de Jheronimus’ een ode aan de Tuin der
gespeeld. Inmiddels zijn er drie van dit type voorstellingen
Lusten. Deze tentvoorstelling beleeft haar wereldpremière tijdens het Festival Circolo: van
beschikbaar die zowel apart als in samenhang met elkaar in
22 tot 30 oktober 2016 op Landgoed Velder in Liempde.
een avondvullend programma worden gepresenteerd.”
15
INTERVIEW
#01/2016
Start to Run zet stappen met Yakult Yakult is de komende twee jaar partner van de Atletiekunie voor het Yakult Start to Run-programma. Op zaterdag 5 maart start op circa 140 locaties in Nederland weer deze zevenwekelijkse cursus die georganiseerd wordt door de Atletiekunie en waarbij mensen begeleid worden bij het starten met hardlopen. Sponsorreport sprak met Marlies Voorneman, Marketing Manager bij Yakult Nederland, en Bram van der Leij, Manager marketing, communicatie en loopsport bij de Atletiekunie, over de samenwerking.
Y
akult Nederland steunt verschillende activiteiten
die hun naam aan dit programma kunnen verbinden, maar
op het gebied van sport en gezondheid. De zui-
met Yakult hebben we ook een op de inhoud heel passende
veldrank levert, zoals afgesproken met NOC*NSF,
partner. Het is bij uitstek een partner die breed mensen wil
al sinds 2012 flesjes Yakult aan topsportcentra
helpen bij het stimuleren van bewegen en waarmee we dit
en aan veel topsporters. Vorig jaar werden daarbij meer dan
programma verder kunnen laten groeien. We hebben op
200.000 flesjes Yakult geleverd. Daarnaast vindt Yakult het
140 locaties activiteiten met zo’n 450 trainers. Die kunnen
belangrijk om de gewone man of vrouw te stimuleren te gaan
meer deelnemers aan dan we op dit moment hebben, zo’n
bewegen. Met sponsoring- en activatiebureau Kumpany
achtduizend in 2015. We kunnen dus nog groeien en de brede
worden ook al een aantal jaren activatieprogramma’s uitge-
communicatie moet daarvoor gaan zorgen. De ongebonden
rold waarmee men mensen wil inspireren om in beweging te
sporter bereiken en te helpen bij het uitoefenen van zijn of
komen. Dat gebeurde onder andere via Team Yakult, waarin
haar sport is een doel voor veel bonden. Je merkt dat het voor
samen met zwemster Marleen Veldhuis en schaatsster Carien
sportbonden in zijn algemeenheid lastig is om op dit soort
Kleibeuker clinics op het gebied van zwemmen en schaatsen
programma’s een goede marketing los te laten. We zochten
werden georganiseerd. Om het bereik te vergroten, is nu
daarom naar een partner die Start to Run groter kon maken.
gekozen voor een samenwerking met de Atletiekunie.
Yakult is niet alleen een partner die op inhoudelijk gebied een mooie match is, maar die ook via zijn mediakanalen een
“We merkten dat die programma’s beperkt bleven tot een te
geweldige boost kan geven aan het programma.”
selecte groep”, vertelt Marlies Voorneman. “We wilden graag
“De bedrijfsfilosofie van Yakult is ‘Working on a healthy
een grotere doelgroep bereiken om te stimuleren tot bewe-
society’”, vult Voorneman aan. “Yakult vindt het belangrijk
gen. Daarom zijn we met Kumpany gaan nadenken welke
actief bij de samenleving betrokken te zijn en een goede leef-
mogelijkheden daar voor waren en hoe we dat aantal deelne-
stijl te promoten. Start to Run is hét programma voor iedereen
mers konden vergroten. We vinden het belangrijk dat de pro-
die een steuntje in de rug kan gebruiken om in beweging te
gramma’s voor een heel grote groep mensen toegankelijk zijn
komen. Dat spreekt Yakult zeer aan. Met de sponsoring van
en laagdrempelig zijn om mee te beginnen. Lopen is op zich
Start to Run wil Yakult deelnemers graag helpen ‘de eerste
voor veel mensen makkelijk om te doen. Zo zijn we bij de Atle-
stap’ te zetten naar een goede leefstijl. Niet alleen in woor-
tiekunie uitgekomen. De professionaliteit, kwaliteit en de landelijke dekking van de Atletiekunieclubs samen met het enthousiaste en gemotiveerde
te helpen.” Het contract tussen Yakult en de Atletiekunie is aangegaan
team van trainers zijn voor ons argumenten om
voor twee jaar. In de gesprekken tussen beide partijen wordt
de verbintenis met Start to Run aan te gaan.”
echter ook al gekeken naar plannen die meer dan twee jaar
Ongebonden sporter
16
den, maar ook in daden door mensen daar daadwerkelijk bij
nodig hebben om gerealiseerd te worden. De intentie bij beide is dan ook om langer door te gaan. Voorneman: “We
De Atletiekunie is vanzelfsprekend erg verheugd
hebben hier zeker een langetermijnvisie bij, waarbij we in de
over de samenwerking met Yakult. Bram van
toekomst ook op heel specifieke, nieuwe doelgroepen zou-
der Leij: “Natuurlijk zijn er meer partijen te vinden
den kunnen uitbreiden.”
INTERVIEW
#01/2016
Communicatieplan
stelling bij dit programma. Dat is het mooie van de Japanse mar-
Om zo veel mogelijk mensen te bereiken en te activeren om
ketinggedachte; door het stimuleren van een goede levensstijl
deel te gaan nemen, wordt een gezamenlijk marketing- en
gaan mensen ook nadenken over zaken als gezonde voeding.”
communicatieplan ontwikkeld. “De kracht van deze samenwer-
Yakult is wel in gesprek over de sponsoring van het EK atletiek
king is dat we beiden de middelen en kanalen hebben om veel
dat in juli in Amsterdam plaatsvindt, maar daar zijn momenteel
mensen te bereiken”, zegt Voorneman. Yakult gaat een tv-commercial uitzenden met een tag-on waarin de aandacht wordt gevestigd dat in maart de Start to Run-cyclus weer begint. Daarnaast komt er op de Yakult-verpakkingen een uiting waarbij het programma wordt uitgelegd. Daarbij wordt ook verwezen naar een speciale website waar de eerste tweehonderd inschrijvingen een gratis deelname winnen. Op de winkelvloer worden in week 4 bij Albert Heijn XL
Met Yakult hebben we een op de inhoud heel passende partner
met een demonstratieteam in sportkleding mensen geattendeerd op het programma.
geen concrete plannen voor. “Voor ons is naamsbekendheid
Yakult is sinds 2015 ook naamgevend sponsor van de Yakult
genereren geen doelstelling. Die is al bijna honderd procent.
Ladies Run in Hilversum, maar het is niet de bedoeling dat het
We zijn over het EK in gesprek, maar het heeft geen hoogste
bedrijf zich nu aan meerdere loopwedstrijden gaat verbinden.
prioriteit.”
Voorneman: “Het is niet onze specifieke doelstelling om ons te verbinden aan het domein hardlopen of dat domein te claimen.
Domein gezondheid
We willen activiteiten ondersteunen die mensen in beweging
Gezondheid en bewegen is een domein waarbinnen de
brengen. Natuurlijk is uiteindelijk een van de doelstellingen dat
Atletiekunie al verschillende partners heeft met NS, Zilveren
je via je naamsbekendheid, marketing en imago-opbouw ook
Kruis en nu ook Yakult. Hoeveel partners kun je als bond
meer Yakult gaat verkopen, maar het is niet een directe doel-
hebben die zich op één domein richten zonder dat ze elkaar
17
INTERVIEW
#01/2016
V.l.n.r: Jan Willem Landré en Renate Wennemars van de Atletiekunie en Yakult-directeur Piet Dekkers drinken op de samenwerking.
in de wielen rijden? Van der Leij: “Zolang het zich in heel spe-
activatie. En ook daadwerkelijk inhoudelijk mee te kunnen
cifieke projecten doorvertaalt naar specifieke doelgroepen,
praten over het programma en over onze bijdrage die we
zoals dat nu het geval is, zie ik dat niet als een probleem. Daar
kunnen leveren.”
zit geen limiet op. Op het moment dat je door elkaar heen gaat activeren zou dat niet geloofwaardig zijn. Het is ook
Atletiek onder vuur
een soort morele limiet tot wanneer je daarin geloofwaardig
Natuurlijk is Van der Leij niet gelukkig met alles wat er
blijft. Ik geloof niet dat we die grens snel bereiken en we heb-
momenteel naar buiten komt op het gebied van atletiek.
ben ook niet het gevoel dat we daar al in de buurt komen.”
“Dat kun je missen als kiespijn. Waar het nu mis gaat, ligt
Voorneman: “Wij zitten specifiek op het domein Start to Run.
vooral op het gebied van governance, doping en fair play. De
We hebben met de partners afspraken gemaakt hoe we daar
samenwerking met Yakult staat hier ver van af en heeft ook
mee omgaan. Verder vinden wij dat hoe meer partijen zich
geen rol gespeeld bij het aangaan van de samenwerking.”
inzetten voor een gezonde levensstijl, hoe beter dat is.” Dat sportdrank AA Drink ook partner is van de Atletiekunie is
Yakult Start to Run Via het Yakult Start to Run-programma leert men van pro-
Door het stimuleren van een goede levensstijl gaan mensen ook nadenken over gezonde voeding
fessionele trainers in zeven weken op een verantwoorde manier hardlopen. Samen wordt toegewerkt naar de afsluitende ‘Start to Finish’-trainingsloop in de zevende week. Yakult Start to Run is de perfecte ‘eerste stap’ op weg naar fitter worden, kilo’s kwijtraken of gewoon lekker bewegen. Doel is 25 minuten aaneengesloten hard te lopen in het eigen tempo. Bij Yakult Start to Run haalt 92% van de deelnemers het einddoel. De combinatie van professionele trainers en het sociale aspect van samen lopen zorgt hiervoor. Het programma bestaat naast de zeven weken training
voor Yakult geen probleem. “Het zijn weliswaar beide dran-
onder andere uit betrouwbare informatie op maat over
ken, maar je gebruikt ze allebei op andere momenten en met
hardlopen, kleding en voeding, een functioneel en cool
een ander doel.”
hardloopshirt, drie edities van het tijdschrift Runner’s World,
In het verleden is er in België en Italië ook een Yakult Start
drie maanden lidmaatschap bij de Atletiekunie waardoor
to Run-programma geweest, maar dat was een ander soort
men ook verzekerd is tijdens de trainingen en de Running
samenwerking dan nu in Nederland wordt ontvouwen.
Coach© Start to Run App voor iPhone of Android.
Voorneman: “Wat we wel als learning daaruit meenemen,
De inschrijving is geopend op www.yakultstarttorun.nl.
is dat het belangrijk is om naamgevend sponsor te zijn bij je
18
5498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 02458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593 COLUMN #01/2016 495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869 5498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 5498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 5498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 ‘We gaan iets nieuws doen, iets dat nog niet eerder in Nederland is vertoond.” 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 Het zijn de inmiddels legendarische woorden van KNVB-voorzitter Jos 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 Staatsen, uitgesproken op een persconferentie in februari 1996. De KNVB 5498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399 kondigde aan een eigen commerciële sportzender te beginnen: Sport7. 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 02458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593 Het land was in rep en roer, want het betekende dat je voor het kijken naar 495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869 voetbal zou moeten betalen. 5498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 We gaan iets nieuws doen. Twintig jaar later gebruikt KNWU-voorzitter 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 5498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 Marcel Wintels ongeveer dezelfde woorden op een persconferentie waar 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 een sponsorcontract met Unibet wordt aangekondigd. Voor een periode 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 van vier jaar voor een bedrag van 7 miljoen euro. Opvallend, want de 5498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 wet- en regelgeving voor het openstellen van de kansspelmarkt is nog 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 niet vastgesteld en de licenties moeten nog worden verstrekt. Bovendien 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 kiest de KNWU voor een concurrent van De Lotto, het kansspelbedrijf dat 5498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 sinds 1961 geld afdraagt aan de Nederlandse sport. Het sponsorcontract 02458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593 bevat ontbindende voorwaarden die onder meer zijn gekoppeld aan 495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869 5498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399 het percentage kansspelbelasting dat zal worden geheven. Het is een 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 langlopende discussie, waarbij de coalitiepartijen 29% hebben voorgesteld. 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 Unibet en KNWU roepen de politiek op de heffing op 20% vast te stellen. Als 5498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 de belasting boven de 20% uitkomt, komt er geen meerjarige overeenkomst, 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 maar wordt het een contract voor één jaar met een vergoeding van ongeveer 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 1 miljoen euro. 5498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 De sportwereld is in rep en roer. NOC*NSF is verrast. De Lotto is ‘zeer 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 5498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399 teleurgesteld’, omdat de KNWU de solidariteit van de Nederlandse sport op 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 het spel zet en ‘zich laat gebruiken in een politieke lobby’. 02458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593 495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869 5498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399 Brengt de KNWU de financiering van de totale Nederlandse topsport in 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 gevaar? Dat zijn te grote woorden. Door het openstellen van de markt komen 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 er hoe dan ook veranderingen. Ook andere sportbonden onderzoeken de 5498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 mogelijkheden op de kansspelmarkt. De voetbalwereld is volop in gesprek 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 met nieuwe aanbieders. Er komt meer concurrentie in een markt die groter 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 5498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 wordt. Een krachtige Staatsloterij/De Lotto-combinatie moet in staat zijn een 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 groot deel van die markt te behouden. 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829987589 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 Brengt de KNWU zichzelf in gevaar? De bond ontvangt via NOC*NSF Lotto02458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593 495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869 gelden voor topsportprogramma’s, meer dan 1 miljoen per jaar. Bonden die 5498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399 van collectieve middelen gebruikmaken, mogen geen concurrerende partijen 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 van De Lotto aantrekken. Die afspraken gelden voor 2016, maar worden 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 aangepast als de kansspelmarkt opengaat. NOC*NSF zou kunnen bepalen de 5498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 bijdrage in 2017 in te trekken. Of dat gebeurt is een onderwerp voor morele 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 en ook juridische discussies. Of het meerjarige contract met Unibet er gaat 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 5498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 komen, is een andere vraag. De kans is klein, omdat een belastingpercentage 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 van 20% politiek onhaalbaar lijkt. Het sponsorcontract loopt dan eind 2017 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 af met de kans dat er daarna niet wordt verlengd. In dat geval moet Wintels 5498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399 c.s. op zoek naar andere financiers. 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 02458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593 495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869 Iets nieuws doen hoort bij een wereld die snel verandert. Sport7 werd een 5498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 fiasco en was binnen een halfjaar van de buis. Staatsen trad af als voorzitter. 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 Tien jaar later werd Eredivisie Live opgericht en lukte het wel. KNWU4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 5498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 voorzitter Marcel Wintels doorbreekt de conventies in de markt en toont lef 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 en ondernemerschap. Laten we hopen dat het veel winnaars oplevert. Place 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 your bets… 5498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 Marcel Beerthuizen 5498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658
[email protected] 02458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593 495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869 5498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399 9294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 19 02458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583 4958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658 5498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658
We gaan iets nieuws doen
KNWU-voorzitter Marcel Wintels doorbreekt de conventies in de markt
THE CHINA CONNECTION
#01/2016
De Chinese mediarevolutie Voor Sponsorreport belicht Floris Weisz een aantal keer per jaar internationale ontwikkelingen in de sportwereld, met de focus op mediarechten. In zijn eerste bijdrage geeft hij graag een vooruitblik op de wereldwijde mediarechtenontwikkelingen voor 2016. Social media-verslaafd Internationaal zijn er diverse golfbewegingen actief die invloed gaan hebben op de Nederlandse sport- en entertainmentindustrie, met China voorop. Voor 2016 heb ik sterk het vermoeden dat China de toon blijft zetten op het gebied van innovatie, mediarechten en regionale sponsorshipdeals. De unieke ‘boom’ die gaande is en die leidt tot een extreme inflatie van mediarechten, compenseert de stagnatie van de (sport)economieën in Europa, Zuidoost-Azië en de zogeheten BRIC (Brasil, Rusland, India, China)-landen. Zij leiden hevig onder de politieke destabilisatie en de zwakte van de lokale valuta. Waar komt deze Chinese mediarevolutie vandaan? Op de eerste plaats is dat de liberalisering van het medialandschap in China en de daarmee gepaarde commerciële initiatieven die worden aangemoedigd door president Xi Jinping om de stagnerende en ‘kunstmatige’ economische groei van de laatste jaren in China een boost te geven. Deze processen gaan gepaard met een onnavolgbare stijging van de waarde van mediarechten, regionale endorsements en sponsorships en het aantrekken van internationale evenementen zoals de Olympische Spelen. Ten tweede zijn er de technologische ontwikkelingen, gedreven door entrepre-
S
Mediarechten vormen het leidende onderwerp
ponsoring is nog altijd het leidende onderwerp in de sport- en entertainmentindustrie, in het bijzonder voor rechtenhouders en merken. In de beleving – en
20
neurs en bedrijven zoals ALIBABA, LETV, iQiyi, PPTV, SINA,
vanuit een professioneel oogpunt gesproken – is dat volgens
die de bevolking voorzien van een over-the-top (vergelijk
mij onterecht: mediarechten (zowel tv als online) vormen
Netflix) sport- en entertainmentaanbod, dat gekoppeld
het leidende onderwerp. Immers, het zijn de mediarechten
is aan hardware en een online shopping- en merchandi-
die exposure mogelijk maken, de rekeningen betalen en
singomgeving. In Europa is men grotendeels afhankelijk
leiden tot technologische innovatie waarop de hedendaagse
van de kabel. China daarentegen is simpelweg te groot voor
sponsor-, marketing- en reclamecampagnes vervolgens
deze vorm van connectie. Daarom levert de connected tv
kunnen worden ontwikkeld.
of smartphone, die aangeboden wordt door de genoemde
THE CHINA CONNECTION
#01/2016
mediawet die de staatstelevisie CCTV het alleenrecht ont-
Over-The-Top (OTT): Netflix slaat over op de sportindustrie en leidt tot de ontwikkeling van een nieuw rechten segment. Start-ups gefinancierd door grote internationale partijen zijn de luis in de pels van de traditionele platformen (o.a. Liberty Global, SKY) en geven de rechtenhouders nieu-
nam, is de drijfveer achter deze unieke groei. De laatste keer
we mogelijkheden voor exposure en cash.
dat dit gebeurde, was de internationale filmindustrie de van een omzetgroei van 37% in YoY.
Eerlijkheid overwint in 2016: De anticorruptie en antidopingmaatregelen door internationale instanties, die van invloed zijn op het dagelijkse bestuur en/of de dopingcul-
Als derde heeft de constante groei in aantallen en de versla-
tuur binnen de sport zoals UEFA, FIFA en IAAF, zullen een
ving van de Aziatische bevolking aan de verschillende social
significante positieve ontwikkeling hebben op de financiële
media-platformen een significante invloed op de populari-
en sportieve prestaties van de federaties en sporters aange-
teit van sporten en zijn sterren, in het bijzonder mass parti-
sloten bij de diverse NOC’s.
cipation en fitnessevenementen. Miljarden social media- en
met IMG heeft zowel Ajax, als de KBVB een content/regio-
The Best: De English Premier League-tender is, met uitzondering van India en Indonesië, afgerond. Voor de driejarige cyclus (met uitzondering van Amerika en China zes jaar) die start in 2016/2017, hebben de nationale en internationale mediarechten 8 miljard dollar opgebracht. Een stijging van 40% ten opzichte van de vorige cyclus. De grootste internationale markten zijn de Verenigde Staten, waar NBC de rechten voor zes seizoenen heeft weten vast te leggen voor 1 miljard dollar, en beIN Sport Qatar dat Abu Dhabi heeft afgetroefd voor de rechten voor MENA voor het bedrag van 750 milioen dollar voor een enkele cyclus! De grootste stijger is Hongkong. In het land van 1,1 miljoen pay tv-huishoudens heeft het nieuwe Chinese OTT-platform LETV de rechten weten aan te kopen voor 450 miljoen dol-
nal sponsorshipdeal gesloten met LETV. Daarnaast heeft
lar, een verdubbeling van de fee.
bedrijven, de uitkomst voor het consumeren van content. Het exclusieve nieuwe media-aanbod en de endorsementcontracten spelen in op de stijgende vraag naar sport en entertainment door de Chinezen. De versoepeling van de
beneficiar en deze heeft de afgelopen tien jaar geprofiteerd
telefoonverslaafde Chinezen zijn zich steeds meer bewust van lichamelijk en uiterlijk vertoon. Zij spenderen daardoor significant meer geld aan hun uiterlijk, kleding en sport. Mass participation en fitnessgerelateerde merken en bedrijven plukken hier direct de vruchten van.
Extreem agressief Een aantal voorbeelden op welke wijze de bovenstaande ontwikkelingen in China onze dagelijkse business beïnvloeden: • de afgelopen maanden hebben diverse rechtenhouders geprofiteerd van de ontwikkelingen. In samenwerking
PPTV de exclusieve rechten van de Eredivisie aangekocht; • LETV heeft de Premier League-rechten voor Hongkong gekocht om hun hardware te lanceren, India is het vol-
Floris Weisz en IMG Sport
gende target, Europa komt dichterbij;
Floris Weisz is zeven jaar werkzaam bij IMG Sport en verantwoordelijk voor de sales &
• ALIBABA heeft een exclusief sponsorcontract gesloten
acquisitie van sportmediarechten in onder andere de Benelux. Momenteel werkt hij van-
voor FIFA World Club Championship en is extreem agres-
uit Singapore waar hij verantwoordelijk is voor sales en business development van IMG
sief in de expansie van naam en service, Europa komt
Media & Events in de regio Zuidoost-Azië. IMG Media, onderdeel van WME|IMG, vertegen-
dichterbij;
woordigt ongeveer 350 rechtenhouders en merken betreffende de exploitatie van hun
• er zijn honderden internationale voetbalacademies
mediarechten voor alle mogelijke platformen. In de Benelux vertegenwoordigt IMG de
gelanceerd in partnerschap met Europa’s Top 20 Clubs en
internationale rechten van de Eredivisie, AjaxTV, Amstel Gold Race, Flanders Classics en
diverse wereldsterren zoals Ronaldo en Messi.
KBVB. Het ABN AMRO WTT in Rotterdam, de IAAF Diamond League atletiekwedstrijd in Brussel en het KLM Open maken deel uit van series waarvan IMG wereldwijd de rechten
Uiteraard zijn er ook valkuilen wat betreft de betrouwbaar-
exploiteert. Daarnaast is IMG Media
heid van Chinese investeerders en uiteraard met betrekking
betrokken bij de productie van ge-
tot de politieke (in)stabiliteit van de regering.
middeld negen sport- en entertain-
Trends
mentevenementen per dag. Dagelijks staat het bedrijf in contact met alle
Tot slot voorzie ik een viertal mediaontwikkelingen die van
lokale en internationale broadcas-
grote invloed zullen zijn op de rechtenhouders in 2016:
ters en nieuwe mediaplatformen.
Content battle: Door de stagnerende economische groei en de daarbij behorende overheidsbezuiningingen, verlie-
Dit geeft IMG een uniek inzicht in de
zen de Europese publieke omroepen (o.a. NOS, VRT, BBC)
media en sponsoring. Met zijn bij-
de strijd om de nationale en internationale mediarechten.
drage hoopt Floris Weisz inzichten te
Echter, de pay tv-platformen beIN Sport (Qatar), Discovery
verschaffen die van invloed kunnen
Floris Weisz: “De verslaving van de
(Eurosport) en FOX International Channels blijven domine-
zijn op ieders dagelijkse business en
Aziatische bevolking aan de verschillende
ren op het gebied van de acquisitie van sportmediarechten.
die daarnaast handvatten kunnen
Lokale platformen (o.a. Telenet Belgie, C+ Frankrijk, Tele-
vormen voor businessdevelopment
fonica Spanje) staan onder druk door deze multiterritoriale
en activatie.
internationale vragen en trends in
social media-platformen heeft een significante invloed op de populariteit van sporten en zijn sterren”
aantrekkelijke cash- en exposurepropositie.
21
SPORT
#01/2016
Vernieuwing in golf
Met een beursgong van topgolfer Mark Reynolds stapte ING Private Banking op 14 december in golf om de komende drie jaar partner te zijn van het KLM Open en hoofdsponsor van het Ladies Open, de Nederlandse Golf Federatie (NGF) en Golf Team Holland. Met de partnerships wil ING Private Banking ‘hoofdsponsor van het Nederlandse golf’ worden.
V
overlap tussen onze doelgroep en de golfdoelgroep. We zijn het gesprek aangegaan en zijn daar onlangs goed uitgekomen met deze partnerships als uitkomst.”
ING Private Banking claimt golf? “Klopt. Wij willen de hele breedte van de golfsport gaan ondersteunen vanuit de pay-off ‘ING Private Banking hoofdsponsor van het Nederlandse golf’. Alle partnerships hebben we ook afgesloten voor drie jaar, tot eind 2018. Om die claim verder te versterken, zijn we nog aan het nadenken of we ook partnerships met golfbanen moeten afsluiten en/of met individuele golfers. Zover zijn we nog niet. Net als in voetbal
erjonging en vernieuwing zijn de sleutelwoorden
is ons streven in golf om de sport vooruit te helpen. Of dat
in de samenwerking. De focus ligt hierbij op drie
ook betekent dat we op een soortgelijke manier golfclubs
speerpunten: het stimuleren van het jeugdgolf om
gaan omarmen of een ambassadeur aan ons verbinden zoals
zo aanwas voor de toekomst te genereren, het stimuleren
we die hebben met Ruud van Nistelrooy, zijn we nog aan het
van topgolf en vernieuwing aanbrengen in de sport. Exclu-
overwegen. We richten ons nu eerst op de verjonging en
sief voor Sponsorreport spraken we met Steven Sedee,
vooral vernieuwing in de golfsport.”
manager sportsponsoring bij ING.
Hoe is de samenwerking tot stand gekomen? “Wij zijn een aantal maanden geleden benaderd door TIG Sports [de organisator van de golftoernooien, red.] om partner te worden van het KLM Open en de NGF. Zowel KLM Open als NGF willen graag vernieuwen en de NGF zeker ook verjongen. Wij zagen gelijk een match met Private Banking. Daar ligt ook een strategie die te maken heeft met vernieuwing en met verjonging van het klantenbestand. ING Private Banking is de snelst groeiende private bank van Nederland. Maar we willen nog verder groeien. Er ligt een behoorlijke
22
De verjonging is noodzakelijk voor golf? “De golffederatie heeft nu bijna 400.000 leden. Daarmee is het de derde sportbond van Nederland. Je ziet echter dat het aandeel onder de 21 jaar erg klein is. Om te groeien als sport heb je aanwas nodig in de onderste lagen. Daar gaan we, natuurlijk samen met de NGF, behoorlijk veel aandacht aan besteden.” Hoe moet ik mij de vernieuwing in golf voorstellen? “We willen de sport aantrekkelijker maken voor met name jeugd en gezinnen. Er komt een mobiele applicatie waarmee
SPORT
#01/2016
het voor alle golfers een stuk makkelijker wordt om bijvoor-
evenaren. En mocht er weer een derde partner bijkomen,
beeld hun score bij te houden. En we willen het amateurgolf
dan kan het toernooi alleen maar verder groeien.”
echt een podium geven en helpen de stap te maken naar topgolf. Dat zullen we onder andere doen via Golf Team Holland.” “Vernieuwing betekent ook dat we meer beleving willen toevoegen aan topgolf en daarmee de sport nog dichter bij de fans brengen. Het KLM Open speelt daar een belangrijke rol in. Kijk naar de wijze waarop golftoernooien in Amerika, Engeland en Azië worden gespeeld. Daar heb je bij verschillende holes grote tribunes staan waar het niet meer per
Er kan best meer beleving komen bij de wedstrijden
Golf is in Rio weer een olympische sport waarbij we misschien vertegenwoordigd zijn met Joost Luiten en Christel Boeljon. Krijgt dat ook een rol in jullie golfsponsoring? “We hopen natuurlijk dat beiden zich zullen kwalificeren. Op het moment dat zij gaan, is dat zeker interessant. Dan moet je meeliften op die aanwezigheid daar, ook met de beperkte mogelijkheden die je als bondsponsor hebt.” In de communicatie is het altijd ING Private Banking, of wordt dat toch afgekort tot ING? “Nee, in alle uitingen wordt het ING Private Banking. We houden er wel rekening mee dat we vragen krijgen hoe de verhouding ING-voetbal en ING Private banking-golf precies ligt. Maar golf in Nederland is niet te vergelijken met voetbal. Het past precies bij ons Private Banking-onderdeel en hun groeistrategie. Het wordt ook niet zo breed gecommuni-
se doodstil hoeft te zijn. Een plek waar veel meer extra
ceerd als we met voetbal doen. We hebben het 14 december
belevingselementen kunnen worden gecreëerd rondom
groot aangekondigd, en nu gaan we ons richten op de doel-
het toernooi. Die beleving willen wij ook gaan toevoegen.
groepen van Private Banking.”
Natuurlijk is het ook een concentratiesport en moet je dat niet overal doen. Maar ook golfers vinden dat er best meer beleving kan komen bij de wedstrijden.”
Wat wordt jullie rol bij het Ladies Open, ook nu Deloitte wegvalt als titelsponsor? “Ook bij het Ladies Open willen we een vernieuwingsslag aanbrengen. We zijn samen met de NGF en TIG Sports aan het kijken of we het toernooi op een andere manier kunnen organiseren. Aan die vernieuwing van het Ladies Open gaan we onze naam verbinden.” Het gaat bij Private Banking-sponsoring vooral om relatiemarketing? “Het gaat zeker ook om de bekendheid van onze Private Banking-tak, maar wat ons betreft is relatiemarketing nog steeds een belangrijk instrument om een sponsorship goed in te vullen. Dat zien we bij voetbal en bij onze culturele partnerships, zoals Rijksmuseum, Carré en het Concertgebouworkest. We proberen zo veel mogelijk van onze klanten op een zo goed mogelijke manier te bedienen. Wij zijn ervan overtuigd dat de (potentiële) private banking-doelgroep een groot liefhebber is van de golfsport en graag naar een toernooi als het KLM Open komt kijken. Het is een initiatief van ING Private Banking Nederland. De focus ligt ook op klanten uit Nederland.”
Heeft het invloed op jullie budget dat er met KLM en jullie misschien maar twee partners zijn bij de toernooien in plaats van de huidige drie? “Uiteindelijk wil je met alle partijen een zo goed mogelijk toernooi mogelijk maken. We hebben met TIG Sports de afspraak gemaakt dat we met het geld dat we nu beschik-
Deloitte ING Private Banking is bij de twee golftoernooien de opvolger van ABN Amro dat eerder dit jaar bekendmaakte te stoppen met de sponsoring. Bij de NGF volgt ING Private Banking Deloitte als hoofdsponsor op. Deloitte blijft overigens wel tot 2017 als partner verbonden aan de NGF. TIG Sports is voor zowel het KLM Open als het Ladies Open nog op zoek naar een derde partner.
Steven Sedee: “Met het geld dat we nu beschikbaar stellen gaan we het niveau van afgelopen jaren minimaal evenaren”
baar stellen het niveau van afgelopen jaren minimaal gaan
23
9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 45859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940 983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998 MARKT #01/2016 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 9839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 9839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 45859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940 983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 9839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830 de commerciële strategie en de sponsoractivatie 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 van de sponsors van het team. Afgelopen ander586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 half jaar was Mariska Woertman directeur bij 9839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 Topsport Amsterdam. Daarvoor was zij drie jaar Guido van Alphen is Director Corporate Affairs bij DSM geworden. 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 verantwoordelijk voor Communicatie, SponsoDaarvoor was hij werkzaam bij Coca-Cola Nederland als Director Public 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998 Affairs & Communications waar hij onder andere betrokken was bij ring & Events bij Randstad. Eerder werkte Maris9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 Olympic Moves. ka Woertman onder andere bij Red Bull en SBS. 45859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940 983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998 Peter Klomp is met ingang van 1 januari hoofd Corporate Communi9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 cations bij UEFA. Afgelopen jaren was Klomp bij 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 Powerhouse/Essent hoofd reputatiemanagement 9839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 en externe relaties. In die periode was hij ook 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 verantwoordelijk voor de communicatie en sponHet Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV) en de Nederlandse 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 9839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830 Frisbee Bond (NFB) hebben Brand Based Sponsoring van René Bergsoring door Powerhouse bij de deelname aan de 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 Volvo Ocean Race van Team Vestas. Daarvoor was mans en Wim Noordzij ingeschakeld voor sponsorfinding. Het KNKV zet 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 Peter Klomp Vice President Corporate Communicamet name in op official partners. Kroonjuweel is het naamgevend hoofd983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998 tions bij De Lage Landen. sponsorschap van de Korfbal League, inclusief de steevast uitverkochte 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 45859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302 finale die na dertig jaar Ahoy op 16 april 2016 voor het eerst plaatsvindt 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940 in de Ziggo Dome te Amsterdam. Als shirtsponsor van Oranje werd Golden Voetbal International breidt haar afdeling Commercie & Partnerships 983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 Tulip onlangs al official partner. per direct uit met Harold Zwarts als Strategisch Consultant. De ver4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 Wereldwijd is frisbeeën een van de sterkst groeiende sporten. Sinds 2015 sterking van het commerciële team van VI sluit aan op de verbreding van 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 9839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830 heeft de sport een olympische erkenning, mede omdat er zonder scheidshet mediamerk en de nieuwe werkwijze, gebaseerd op partnerships. 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 Harold Zwarts is bij de reclamebureaus Y&R en Tequila/TBWA werkzaam rechters wordt gespeeld. 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 geweest als Strategy Director. Daarna was hij acht jaar werkzaam bij de Jos Verhoeven, voorzitter van de NFB, licht toe: “Voor sponsors is het inte9839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830 sportmarketeers vanTrefpunt/PRISM als Creative & Strategy Director. ressant om juist nu in te stappen in de frisbeesport. Onze Oranje-teams 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 doen dit jaar mee aan de WK’s voor volwassenen in Londen en Onder 20 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 Martijn Delahaye is de nieuwe marketingdirecteur van AFAS Softin Polen. De NK’s indoor en outdoor worden steeds professioneler en de 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 45859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302 City League is inmiddels een bewezen concept in grote steden. Met name ware. Hij neemt het stokje over van Truus Koppelaar, die in december 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940 Ultimate frisbee is een zéér spectaculaire teamsport. Samen met Bergafscheid man van het bedrijf om samen met haar man Leo Koppelaar een 983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 eigen adviesbureau te starten. Koppelaar was twintig jaar werkzaam voor mans en Noordzij hebben we een inspirerend sponsoringplan opgesteld. 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 AFAS. Onder het motto ‘Catch the Spirit!’ gaan we A-merken warm maken voor 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 9839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830 de frisbeesport.” 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 Bij Base-Consulting, het bureau dat vorig jaar werd opgezet door Saskia 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 Dejonghe (ex-Ogilvy PR) en Anja Verheij (Ex-Ketchum), is Anton-Jan Ronald van der Aart (RepMen, ex-UPC) en Michiel van Schooten 9839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830 Thijssen aan de slag gegaan als associate consultant. Eerder trok Base (Start Making Sense!, ex-RAPP) zijn de eerste week van januari samen 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 ook al André Manning aan, de voormalig communicatiedirecteur van een nieuw communicatiebureau begonnen. Roger’s Communication is 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 Booking.com en Philips. een cross-over boutique agency op het snijvlak van advertising, sponso983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 Thijssen was onder meer managing partner bij TBWA\Busted en \ ring en pr. Met hun nieuwe bureau willen beiden inventieve communica45859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302 NEBOKO SMARTS, waar hij verantwoordelijk was voor de integratie van tieoplossingen bieden, zowel offline als digital, social èn inbound. 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940 983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998 pr en sociale media bij projecten voor onder meer adidas, P&G, TempoHet werkveld van Roger’s Communication is breed, aldus Van Schooten. 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 Team, Unilever en Nespresso. “Strategie, creatie èn executie. Tussen corporate communicatie en mar4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 ketingcommunicatie, juist omdat die scheidslijn steeds verder vervaagt. 9839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830 Robbert Jansen is met ingang van januari als account director in dienst Meer dan ooit willen we onze klanten begrijpen. En de klanten van onze 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 getreden bij pr- en communicatiebureau Hollander van der Mey. Janklanten. Want een beter begrip leidt tot betere communicatie. We zijn 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 eerder specialisten in inventieve oplossingen dan generalisten.” sen komt van SportVibes. Daarvoor was hij onder andere werkzaam bij 9839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 Ronald van der Aart (1967) was sinds 2009 managing consultant van Samsung en TBWA\Brand Experience Company. 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 RepMen, gespecialiseerd in online reputatiemanagement. Twee jaar 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998 geleden schreef hij het boek #FAIL, omgaan met kritiek op internet Mariska Woertman is sinds 1 januari op interim-basis werkzaam bij 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 (Haystack, 2013). Tussen 1999 en 2009 werkte hij als manager & director Team LottoNL-Jumbo. Bij de gecombineerde schaatsen wielerploeg 45859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302236584930245859302 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940 public relations voor UPC Nederland en eerder voor de Amsterdam ArenA, wordt zij verantwoordelijk voor de brand strategie, het ontwikkelen van 983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603298758954983998 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583 24 9839986032987589549839986032987589549839986032987589549839986032867482929465830204867482929465830204867482929465830 9465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830204867482929465830 4585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223867482929465830204867482929465830204867482929465830 586940395864382949586940395864382949586940395864382949586940395886748292946583020486748292946583020486748292946583
De markt
Mensen
Bureaus
6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 85930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039 399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860 MARKT #01/2016 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 3998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603286748292946583020486748292946583020486748292946583020 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 3998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603286748292946583020486748292946583020486748292946583020 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 85930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039 399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 3998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603286748292946583020486748292946583020486748292946583020 Naast de rebranding versterkte Brand New Live ook het bureauteam sponsoradviesbureau GLP, de Nederlandse Ski Vereniging en pr-advies6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 op de divisies strategie, creatie en productie. Mathieu Grob (44) is bureau Van Rossum & Partners. 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 per 4 januari toegetreden tot de directie van het bureau als Director of Vanaf 2009 was Michiel van Schooten (1971) founder en eigenaar van 3998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603286748292946583020486748292946583020486748292946583020 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 Strategy and Creation. In de afgelopen 4,5 jaar werkte hij als Managing communicatieadviesbureau Start Making Sense!. Daarvoor werkte hij 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 Partner/Creative Director bij communicatiebureau Zeitgeist voor onder enkele jaren als strategy 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860 andere Sanoma, Booking.com, Hogeschool InHolland en Stage Entertaindirector voor RAPP. Eer6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 der werkte hij in dezelfment. Grob werkte eerder samen met directieleden Chris Havinga en Marc 85930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039 Hofstede bij The Entertainment Group en in 2009 heeft hij mede aan de de functie geruime 399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860 basis gestaan van Brand New Live. Naast Grob heeft Brand New Live ook tijd voor het Utrechtse 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 Pien Meier Mattern aangetrokken als Project Manager. Zij komt van de Doorn & Roos Adverti694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 538 Groep, waar zij als Uitvoerend Producent Events verantwoordelijk sing en voor sponsorad3998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603286748292946583020486748292946583020486748292946583020 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 was voor alle B2B-events en Signature Events zoals 538 Koningsdag en viesbureau GLP. 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 538JingleBall. Roger’s Communication is gevestigd in Amsterdam en gaat van start met 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 3998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603286748292946583020486748292946583020486748292946583020 onder andere optiekketen Hans Anders, sportmerk Under Armour, Neder6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 Het Amsterdamse activatiebureau Kumpany versterkt zich met Remco landse Staatsloterij en R&G Global Consultants als launching customers. 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 Bos als creatief directeur. Bos, voormalig senior creatief bij FHV BBDO en 399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860 Media Republic, heeft ruim twintig jaar ervaring in thema en activatie en Entertainmentmarketingbureau Brand New Live uit Hilversum scherpt 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 85930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 krijgt de creatieve eindverantwoordelijkheid bij Kumpany. Bos volgt als na zeven jaar haar bureaupositionering aan op basis van veranderende 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039 creatief directeur Ingrid behoeften uit de markt. Het bureau lanceerde op 22 januari een nieuwe 399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 Mesman op die freevisual identity en website waar vijf nieuwe bureaudisciplines worden 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 uiteengezet: Marketing & Strategie, Events, Merkactivaties, Sponsoring lance aan de slag gaat. 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 3998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603286748292946583020486748292946583020486748292946583020 en Artists & Brands. Brand New Live claimt de positie van hét entertainBos: “Merken zijn net 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 mensen. Ze willen mentmarketingbureau in Nederland. 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 leuk gevonden worden Brand New Live heeft zich sinds 2009 ontwikkeld tot dé specialist in 3998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603286748292946583020486748292946583020486748292946583020 en relaties bouwen. Nederland wanneer het gaat om de inzet van entertainment (zoals 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 Daarvoor moeten ze muziek, film en food) voor doelstellingen zoals branding, activatie, spon694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 iets te melden hebben, soring en loyalty. Zo is 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 85930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 boeien, entertainen en het bureau verantwoor694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039 omarmen. Dit zijn de uitgangspunten in activatie, de grootste speeltuin in delijk voor de muziek399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 marketingcommunicatie en wie wil er nu niet elke dag naar de speeltuin activiteiten van Ziggo, 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 gaan?” de productintroducties 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 3998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603286748292946583020486748292946583020486748292946583020 Naast Bos heeft het activatiebureau van partners Yves Kummer en Jan en merkactivaties van 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 Paul de Wildt het team ook uitgebreid met Luc de Kock en Kim Ritskes. Samsung Mobile en 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 De Kock sluit met ervaring bij Unilever en Heineken aan als projectmanabrand events van Buma/ 3998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603286748292946583020486748292946583020486748292946583020 Stemra. Daarnaast is ger en Ritskes start na Wayne Parker Kent en DigitasLBi als copywriter bij 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 Brand New Live sucKumpany. 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 “Kumpany is de afgelopen jaren hard gegroeid, onze positie als breed fullcesvol in sponsoring 399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 met drie SponsorRing-nominaties in 2014 en een SponsorRing in 2015 service activatiebureau past duidelijk bij de tijdgeest en marktontwikke85930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 voor de koppeling en activatie van Samsung met Amsterdam Dance Event ling. Met Remco, Luc en Kim hebben we alle disicplines verder versterkt. 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039 399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860 (ADE). Ook 2016 gaat een goed Kumpany-jaar worden met spraakmakende 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 Een belangrijke reden voor de rebranding is dat Brand New Live steeds activaties voor mooie merken”, aldus De Wildt. 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 meer strategische vraagstukken krijgt ten aanzien van zowel werving als Kumpany werkt in sponsoring- en merkactivatie voor klanten als NS, 3998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603286748292946583020486748292946583020486748292946583020 behoud. In beide gevallen speelt entertainmentmarketing een belangRabobank, Ziggo, Delta Lloyd, Yakult, NOC*NSF en VakantieXperts. 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 rijke rol. 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 Chris Havinga (Director): “Wij zijn bruggenbouwers tussen merken en 3998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603286748292946583020486748292946583020486748292946583020 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 entertainment met als missie het creëren van loyale fans. In Nederland 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 zijn er veel sportmarketingbureaus, maar is er geen gespecialiseerd 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860 entertainmentmarketingbureau. Met onze rebranding claimen wij die 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 positie en tonen wij adverteerders hoe entertainment een domein is dat 85930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223658493024585930223 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039 waarde toevoegt aan (merk)doelstellingen.” 399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302 25 3998603298758954983998603298758954983998603298758954983998603286748292946583020486748292946583020486748292946583020 6583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020486748292946583020 8593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020 694039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302
#01/2016
SPORT
SPONSORCONTRACTEN DECEMBER 2015 Ilionx sponsort volleybaldames ICT-dienstverlener Ilionx gaat de komende drie jaar een partnerschap aan met Nevobo voor de Oranje volleybaldames. Ilionx is de opvolger van DELA dat de afgelopen tien jaar het Nederlands vrouwenteam steunde. Ilionx wil met de sponsoring vooral zijn naamsbekendheid vergroten. Het bedrijf stond al op de shirts van de dames bij het olympisch kwalificatietoernooi (OKT) begin januari dat live werd uitgezonden door de NOS. Ilionx sponsorde bovendien de billboards van de uitzendingen. Looptijd: drie jaar Geschatte jaarlijkse bijdrage: 250.000 euro Geschatte totale waarde: 750.000 euro
Justlease.nl wordt sponsor Ireen Wüst Justlease.nl, onderdeel van Terberg Leasing, wordt de hoofdsponsor van het schaatsteam van Ireen Wüst. De voorlopige naam Team4Gold is daardoor per direct omgedoopt tot Team Justlease.nl. Het contract is aangegaan voor het lopende seizoen, maar de intentie is om door te gaan tot en met de Olympische Spelen in 2018 in Pyongyang. Het contract is tot stand gekomen via sportmarketingbureau House of Sports. Ook Arjan Bos, directeur van transportverzekeraar TVM, de voormalige sponsor van Wüst, speelde een rol in het besluit van Terberg Leasing. Justlease.nl is al hoofsponsor van TOP/Justlease.nl te Sassenheim, een club voor vijfhonderd korfballers en zeshonderd tennissers. Korfbalteam TOP/Justlease.nl werd op 6 april 2014 landskampioen. Looptijd: vier maanden Geschatte jaarlijkse bijdrage: 350.000 euro Totale bijdrage: 350.000 euro
Experis verbindt zich aan EK atletiek Experis, professional detacheerder en onderdeel van de ManpowerGroup, wordt National Sponsor van de Europese kampioenschappen atletiek, die van 6 tot en met 10 juli 2016 in Amsterdam plaatsvinden. De Europese kampioenschappen zijn in 2016 het grootste sportevenement in Nederland en vinden voor het eerst in ons land plaats. Meer dan 1.300 atleten zullen een maand voor de Spelen van Rio de Janeiro in Amsterdam strijden om in totaal 44 Europese titels. Experis zal de organisatie ondersteunen met zijn kennis op het gebied van human resources voor de vrijwilligers tijdens en voorafgaand aan de EK. Spar, Omega, Le Gruyère en EBU zijn de internationale partners van de EK atletiek. Brooks en Experis zijn National Partner en de Cruyff Foundation is de social partner van het evenement. Looptijd: 2016 Geschatte jaarlijkse bijdrage: 250.000 euro Totale bijdrage: 250.000 euro
26
#01/2016
SPORT
ATP/WTA toernooi in Rosmalen krijgt nieuwe titelsponsor Het dames- en heren grastennistoernooi van Rosmalen heeft vanaf de editie van 2016 een nieuwe titelsponsor. Ricoh koppelt de komende drie jaar haar naam aan het ATP/WTA-toernooi, waarmee het toernooi Ricoh Open gaat heten. Samen met Ricoh wil het toernooi inzetten op groei en vernieuwing. Ricoh is al jaren verbonden aan het tennistoernooi, maar maakt nu dus de stap naar de exclusieve hoofdsponsoring en naamgeving. Ricoh heeft de ambitie om op het toernooi de grootste open werkplek van Nederland te realiseren waar men kan werken én genieten van toptennis. Het Ricoh Open, dat op het terrein van het Autotron in Rosmalen plaatsvindt, ging in het recente verleden door het leven als Unicef Open en Topshelf Open. In 2015 werd het toernooi bij de heren gewonnen door Nicolas Mahut en bij de dames door Camila Giorgi. De editie van 2016 vindt plaats van 6 tot en met 12 juni. Looptijd: drie jaar Geschatte jaarlijkse bijdrage: 800.000 euro Totale waarde: 2.500.000 euro
Endorsement door Ziggo van Dafne Schippers Ziggo en Dafne Schippers hebben een overeenkomst getekend voor een meerjarige samenwerking. Ziggo steunt Dafne Schippers in haar ambitie om de snelste vrouw ter wereld te worden. De succesvolle atlete zal onder andere te zien zijn in de campagnes van Ziggo en op Ziggo Sport, de gratis sportzender op kanaal 14 voor alle Ziggo-klanten. Ziggo Sport zal ook de Diamond League-wedstrijden waar Dafne aan meedoet in 2016 en 2017 uitzenden. Ook zal Dafne regelmatig te gast zijn in Peptalk, de wekelijkse talkshow op maandagavond met Jack van Gelder en Frank Evenblij. De wereldkampioene op de 200 meter en winnares van de zilveren medaille op de 100 meter was al te zien in de eerste uitzending van Peptalk. Komende maanden staat een aantal onderscheidende activaties en campagnes vanuit Ziggo met Dafne richting Rio op stapel. Het partnership tussen Ziggo en Dafne Schippers wordt begeleid door Marcel Beerthuizen (bigplans) en Kumpany. Schippers wordt ook gesponsord door Nike, AA Drink, NS en Volkswagen/Gazelle. Looptijd: twee jaar Geschatte jaarlijkse bijdrage: 75.000 euro Totale waarde: 150.000 euro
ING claimt de golfsport ING Private Banking is de komende drie jaar partner van het KLM Open en hoofdsponsor van het Ladies Open, de Nederlandse Golf Federatie (NGF) en Golf Team Holland. Met de partnerships wil ING Private Banking ‘hoofdsponsor van het Nederlandse golf’ worden. De samenwerking richt zich met name op drie speerpunten: jeugd- en familiegolf, topgolf en de vernieuwing van de golfsport. Bij het KLM Open heeft ING Private Banking zich onder meer ten doel gesteld om de topsport nog dichter bij de fans te brengen en meer beleving te creëren. ING Private Banking is bij de golftoernooien opvolger van ABN AMRO. Het KLM Open, georganiseerd door TIG Sports, wordt in 2016 van 8 tot en met 11 september voor het eerst gespeeld op de nieuwe baan The Dutch. Looptijd: drie jaar Geschatte jaarlijkse bijdrage: 2.000.000 euro Totale waarde: 6.000.000 euro (zie ook pagina 22)
27
#01/2016
SPORT
Ajax sluit supplierovereenkomst met ABAX ABAX, marktleider in Scandinavië in zakelijke rittenregistratie- en wagenparkbeheersystemen, wordt supplier van Ajax. ABAX heeft onlangs een Nederlands kantoor geopend en heeft de ambitie om, naast de Scandinavische landen, ook de beste en grootste aanbieder op zijn gebied van Nederland te worden. Het contract is aangegaan voor 3,5 jaar, tot en met 30 juni 2019. Door de samenwerking met Ajax moet de naam van het van oorsprong Noorse bedrijf verder worden gevestigd in Nederland. Zo zal de nieuwe Official Supplier zichtbaar zijn in de Amsterdam ArenA en op sportcomplex de Toekomst. Daarnaast verwerft de onderneming diverse activatie- en hospitalityrechten. Looptijd: 3,5 jaar Geschatte jaarlijkse bijdrage: 400.000 euro Totale waarde: 1.500.000 euro
Red-Rag Shoes ondersteunt handbaldames Red-Rag Shoes ondersteunt het Nederlands dameshandbalteam in het traject richting de Olympische Spelen van Rio komende zomer. Red-Rag Shoes kiest voor de handbaldames vanwege het stoere en uitdagende imago van de speelsters. Tijdens het WK handbal in Denemarken in december vorig jaar stond Red-Rag Shoes op het shirt van de handbaldames. Het schoenenmerk wordt op de markt gebracht door P.J. Klerx en Zonen in Waalwijk. Looptijd: 1 jaar Geschatte jaarlijkse bijdrage: 50.000 euro Totale bijdrage: 50.000 euro
TEAMKPN Sportfonds verbindt zich aan curling en softbal Het damessoftbalteam en het Nederlandse mannencurlingteam zijn de volgende twee teams die ondersteund gaan worden door het TEAMKPN Sportfonds. Het mannencurlingteam is weliswaar onlangs gedegradeerd naar de B-groep, maar heeft via een omweg nog steeds kans op kwalificatie voor de Spelen in Korea. “Dat zou een unieke prestatie zijn”, motiveert het fonds de ondersteuning. Het talentvolle damessoftbalteam raakte de A-status kwijt terwijl softbal en honkbal wel terugkeerden op het Olympische Spelen-programma. Het TEAMKPN Sportfonds heeft ook besloten de basketballers nog een klein steuntje in de rug te geven door ze ook begin 2016 nog een bedrag over te maken voor follow-upactiviteiten na het EK. De ondersteuning van het waterpolo loopt volgend jaar sowieso nog door. In april vindt in Trieste (Italië) het olympisch kwalificatietoernooi plaats. Elk jaar stelt het TEAMKPN Sportfonds maximaal 200.000 euro beschikbaar aan één of meerdere sportprojecten. Looptijd: 1 jaar Geschatte jaarlijkse bijdrage: 200.000 euro
Warsteiner adopteert IFFR Publieksprijs IFFR en Warsteiner hebben hun samenwerking uitgebreid. Het partnerschap bestaat nu uit het samen opzetten van allerlei acties en evenementen, het faciliteren van de horeca op IFFR en het sponsoren van de Warsteiner Publieksprijs. Aan de publieksprijs is een geldbedrag van 10.000 euro verbonden. De Closing Night by Warsteiner vindt plaats op zaterdag 6 februari 2016. Warsteiner is sinds de twintigste eeuw sterk verbonden met kunst, design en premium sports, en sponsort verschillende evenementen, zoals IFFR, Dekmantel en het KLM Open. Warsteiner is sinds 2015 partner en sponsor van het filmfestival. Looptijd: 1 jaar Geschatte jaarlijkse bijdrage: 40.000 euro
28
SPORT
#01/2016
Hi-Tec breidt wandelsponsoring uit met Egmond Wandel Marathon Het schoenen- en kledingmerk Hi-Tec heeft zich voor de komende drie jaar als hoofdsponsor verbonden aan de Egmond Wandel Marathon tegen reuma van organisator Le Champion. Bij dit wandelweekend aan de Noord-Hollandse kust kunnen deelnemers zelf kiezen of zij één of twee dagen meelopen. Hi-Tec is in Nederland al onder andere hoofdsponsor van de Nijmeegse Vierdaagse, de Dam tot Dam Wandeltocht (eveneens georganiseerd door Le Champion), de Rode Kruis Bloesemtocht, de Airborne Wandeltocht en partner van de KWBN (Koninklijke Wandel Bond Nederland). Looptijd: drie jaar Geschatte jaarlijkse bijdrage: 10.000 euro Totale waarde: 30.000 euro
MINI Nederland partner Team Giant-Alpecin MINI Nederland wordt de automotive partner van Team Giant-Alpecin. De samenwerking start met ingang van 1 januari 2016. Het wielerteam gaat in 2016 rijden met de nieuwe MINI Clubman. Looptijd: 1 jaar Geschatte jaarlijkse bijdrage: 50.000 euro
Univé zet sponsoring sc Heerenveen voort als businesspartner Sc Heerenveen en Univé verlengen hun langdurige sponsorrelatie met twee jaar als Business Partner. Univé is sinds 2001 hoofdsponsor van sc Heerenveen. Het huidige contract loopt af op 30 juni 2016, maar Univé blijft na deze datum aan de club verbonden. Met ingang van 1 juli 2016 zal Univé een andere invulling geven aan het sponsorschap. De verzekeringsmaatschappij wordt Business Partner van sc Heerenveen. Het logo van Univé prijkt vanaf volgend seizoen op de mouw van de nieuwe shirts en net als Kroon Vleeswaren op de achterkant. sc Heerenveen en Univé hebben inmiddels een langdurige samenwerking van vijftien jaar. Looptijd: twee jaar Geschatte jaarlijkse bijdrage: 150.000 euro Totale waarde: 300.000 euro
TOP 10 SPORTSPONSORCONTRACTEN DECEMBER 2015 Sponsor
Branche
Gesponsorde
Positie
Looptijd (t/m)
Totale geschatte bijdrage (in euro’s)
Domein
1
ING Private Banking
Financiële dienstverlener
KLM Open
Partner
2018
3.300.000
Golf
2
Ricoh
Copier
Ricoh Open
Hoofdsponsor
2018
2.500.000
Tennis
3
ABAX
Automotive
Ajax
Supplier
Medio 2019
1.500.000
Voetbal
4
ING Private Banking
Financiële dienstverlener
Ladies Open
Hoofdsponsor
2018
1.200.000
Golf
5
Ilionx
ICT
Nevobo Dames volleybal
Hoofdsponsor
2018
750.000
Volleybal
6
ING Private Banking
Financiële dienstverlener
Nederlandse Golf Federatie (NGF)
Hoofdsponsor
2018
750.000
Golf
7
ING Private Banking
Financiële dienstverlener
Golf Team Holland
Hoofdsponsor
2018
600.000
Golf
8
Markteffect
Onderzoeksbureau
PSV
Official supplier
2018
600.000
Voetbal
9
Justlease
Automotive
Team Justlease.nl
Hoofdsponsor
2016
300.000
Schaatsen
10
Univé Verzekeringen
Verzekeringen
sc Heerenveen
Business partner
Medio 2018
300.000
Voetbal
29
8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365 403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365 403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365 403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365 403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365 403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365849302458593022365 403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958643829495869403958 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329875895498399860329 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 Partners: 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486 4039586438294958694039586438294958694039586438294958694039588674829294658302048674829294658302048674829294658302048 9860329875895498399860329875895498399860329875895498399860328674829294658302048674829294658302048674829294658302048 8302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048674829294658302048 93022365849302458593022365849302458593022365849302458593022386748292946583020486748292946583020486748292946583020486
www.sponsorreport.nl