Jezus Christus - De zoon Met bovenstaande titel mag je je met quasi zekerheid verwachten aan een theologische uiteenzetting. Jezus, zoon van God. Jezus volledig mens… en toch ook 100% God. Verschillend van de Vader, en toch één… In een Duitse jongerenles wordt het begrip ‘dubbelwezen’ gebruikt. Er wordt wel aan toegevoegd dat dit alles voor ons eigenlijk niet te begrijpen valt, en al zeker niet logisch te verklaren. Al vroeg kwamen er binnen de christelijke kerk grote meningsverschillen en bijhorende spanningen (tot vervolgingen toe!) over de natuur van Christus. Een invloedrijke stroming was het Arianisme (4de eeuw van onze jaartelling). Arius leerde dat Jezus een geschapen wezen is (“geen godgelijkheid, wel godgelijkend”). De vraag rijst in hoeverre het binnen het kader van de sabbatschool opportuun is om dergelijke zware theologische discussies te voeren. Er wordt zo veel gezegd. In de film Jesus Christ Superstar wordt aan Jezus de vraag gesteld: “Do you think you are what they say you are?” Misschien is die vraag wel terecht en is het goed om het gesprek dit keer heel anders in te vullen. : De Franse schrijver-politicus Jacques de Bourbon-Busset schreef: “Als Jezus nu terug zou komen op aarde, dan zou hij zich er over verbazen dat hij zo veel becommentarieerd wordt, en dat er zo weinig geprobeerd wordt om hem na te volgen.” ä ä
: Reageer eens op deze inleiding… vooral ook het laatste citaat van J. de Bourbon-Busset. Wat moet je echt wel weten (en begrijpen) over Jezus, en wat is eigenlijk minder belangrijk? En hoe zit het met weten / doen?
Wie zeggen de mensen dat ik ben? : “Onderweg vroeg hij aan zijn leerlingen: ‘Wie zeggen de mensen dat ik ben?’ Ze antwoordden: ‘Johannes de Doper, en anderen zeggen Elia, en weer anderen zeggen dat u een van de profeten bent.’ Toen vroeg hij hun: ‘En wie ben ik volgens jullie?’ Petrus antwoordde: ‘U bent de messias.” Hij verbood hun op strenge toon om met iemand hierover te spreken. Hij begon hun te leren dat de Mensenzoon veel zou moeten lijden… Marcus 8:27-31 Het gezicht van Jezus In schilderijen, boeken, films, geïllustreerde (kinder)bijbels wordt Jezus op heel verschillende manieren voorgesteld. In het bijvoegsel (en ook de powerpoint) vind je daar voorbeelden van. We kunnen het natuurlijk niet achterhalen. Toch loont het de moeite om in groep eens aan te duiden welke Jezus wel of juist niet overeenkomt met het beeld dat elkeen heeft. Het beeld dat je hebt van Jezus kan immers een indicator zijn van wie of wat Jezus concreet voor jou betekent. Tegelijkertijd is dit een gelegenheid om eens echt te luisteren naar elkaar, in broederlijkheid en respect (ook en vooral als we een en ander op een andere manier ervaren!). ä Foto’s 1-16: Welke afbeelding spreekt je het meeste aan en waarom? Wat roepen de verschillende beelden op? Waar leek Jezus het meest op en waarop helemaal niet. Waarom denk je dat? ä Wat is je conclusie wanneer je ziet dat er zoveel verschillende voorstellingen zijn? : Wil de echte Jezus opstaan? In verschillende christelijke tradities wordt Jezus anders voorgesteld (Afb. 17-24) . Dit heeft vaak te maken met de theologie die men aanhangt, of de plaats die Jezus inneemt in iemands (geloofs)leven. v Lijdende Christus v Sweet Jesus v Amerikaanse Hollywood Jezus v Jezus in actie (met en voor mensen) v Jezus, de wonderdoener v Jezus, leraar en preker v Kindje Jezus v Jezus de herder ä Elke voorstelling probeert bepaalde aspecten van Jezus’ persoon en werk te benadrukken, en komt vaak overeen met een bepaalde manier van geloven. Bespreek met elkaar wat die verschillende aspecten zijn. Wat ervaar je zelf als belangrijkst en waarom? Bv. leraar: wat is belangrijk aan zijn leer? 3de kwartaal 2014 les 2: De zoon
JD
Drie aparte voorstellingen: 1. :Een ernstige, zwaarmoedige en zelfs wenende Jezus vs een lachende Jezus… (afb. 25 en 26) In een brief aan de Romeinse senaat schreef de stadhouder Lentulus (opvolger van Pilatus) dat Jezus lang golvend haar had, geen rimpels, een volle baard, blauw-grijze ogen. Hij voegt er aan toe: “Hij weent veel, en niemand heeft hem ooit zien lachen.” Nota: deze brief stamt eigenlijk uit de late Middeleeuwen; Lentulus wordt gebruikt als pseudoniem. ä Kun jij je een Jezus voorstellen die lacht? Welke invloed kan het beeld van een zwaarmoedige of van een lachende Jezus hebben op je eigen godsdienst- en kerkbeleving? ä Welk beeld geven wij door aan onze omgeving? Heeft dat gevolgen? 2. : Een Joodse Jezus (afb. 27, 28). De laatste decennia wordt steeds vaker aandacht geschonken aan Jezus’ Jood zijn. Verschillende wetenschappers hebben ook geprobeerd om een ‘joods’ portret van Jezus te construeren, vooral als tegenhanger van de Amerikaanse Hollywood Jezus. ä Kun je voorbeelden geven uit het evangelie die tonen dat het toch wel belangrijk is om rekening te houden met Jezus’ joods-zijn? ä Een van de commentaren op het geconstrueerde beeld van de Jood Jezus (afb. 28) was: “Zeker meer werkelijkheidsgetrouw dan de Hollywood Jezus. Alleen… hij heeft geen ziel in de ogen!” Hoe reageer jij hierop? Hoe belangrijk zijn ‘ogen met een ziel’ voor een christen / een kerk? 3. :Jezus de revolutionair. In de jaren 70, de tijd van de Jesus People beweging, zag je regelmatig posters waarop Jezus werd afgebeeld als een soort Che Guevara – een rebellenleider. ä Was Jezus revolutionair? Bracht hij revolutie? Zo ja, welk soort revolutie en op welke manier? ä Moet de kerk revolutie brengen? Ja / nee? Zo ja, doét ze dat ook? Verklaar je antwoord… ä Heeft het ‘ontmoeten’ van Jezus een ‘revolutie’ teweeggebracht in jouw leven? Deel jullie ervaringen met elkaar! : “U bent de Messias” De mensen in Jezus’ tijd zagen gelijkenissen tussen Jezus en Johannes de Doper, Jezus en de profeten uit het Oude Testament. v Johannes de Doper preekte bekering – verandering van mentaliteit en van leven. v Ook profeten riepen op tot bekering. Ze wezen op het belang van ‘het Verbond’ waar Gods Torah centraal stond om een maatschappij naar Gods hart, steunend op recht en gerechtigheid, te verwezenlijken. Ze waren Gods stem in de maatschappij (cf. Hebr 1:1 “Op velerlei wijzen en langs velerlei wegen heeft God in het verleden tot de voorouders gesproken door de profeten, maar nu de tijd ten einde loopt heeft hij tot ons gesproken door zijn Zoon”) ä Hoe belangrijk (of onbelangrijk) waren bovenstaande aspecten in Jezus’ optreden? En hoe belangrijk in je eigen beleving? In zijn antwoord gebruikt Petrus een ander begrip: Messias. Het woord ‘messias’ (christos in het Grieks) betekent ‘gezalfde’. In het oude Israël werden koningen en priesters, en ook soms profeten, gezalfd. Zo werden ze vertegenwoordiger van God en kregen ze een bijzondere taak toegewezen. Later kwam het accent vooral te liggen op ‘bevrijding’ en ‘herstel’. De messias zou het recht herstellen, (sociale en relationele) genezing brengen, zorgen voor ware sjalom. Jezus verwees hiernaar in zijn openingstoespraak in de synagoge van Nazaret: “De Geest van de Heer rust op mij, want hij heeft mij gezalfd. Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft hij mij gezonden, om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken en aan blinden het herstel van hun zicht, om onderdrukten hun vrijheid te geven, om een genadejaar van de Heer uit te roepen.” – Lucas 4:18,19 ä : Zie je in het evangelie inderdaad een Jezus – Messias aan het werk? Voorbeelden? ä Jezus koning? Priester? profeet? ä De messias – vertegenwoordiger van God… Jezus zei zelf: “Wie mij gezien heeft, heeft de Vader gezien”. (Joh 14:9) Welke God leer je kennen in Jezus? En welke God leren de mensen kennen door ons? ä Heb jij zelf bevrijding ervaren? Deel uw ervaringen met elkaar! ä Zijn wij bevrijders, in navolging van Jezus? Hoe kun je een bevrijder – hersteller zijn? 3de kwartaal 2014 les 2: De zoon
JD
: In het Matteüsevangelie voegt Petrus nog een ‘etiket’ toe in zijn antwoord: ‘U bent de messias, de zoon van de levende God. Jezus maant zijn discipelen aan om er met niemand over te spreken. Onmiddellijk daarna spreekt hij over zichzelf als over ‘de mensenzoon’. v Mensenzoon: ‘Ben Adam’ in het Hebreeuws. Zoon van Adam. Hebraïsme voor een mens, van vlees en bloed, met zijn sterke kanten, maar ook met zijn zwakheden. In een bepaalde Joodse literatuur ging het vaak om de mens zoals God die van bij de schepping bedoelde. Dit werd dan toegepast op de messias, die het ware mens-zijn zou herstellen. v Zoon van God: Adam wordt ‘zoon van God genoemd’ (Lucas 3:38). De koning in Israël werd ‘zoon van God’ genoemd (2 Sam 7:14; Psalm 2:7). Zelfs het volk Israël werd ‘zoon van God’ genoemd, geroepen om God toe te behoren (Exodus 4:22). Vaak wijst ‘zoon van God’ op de speciale band met God, het vol zijn van Gods geest en tevens de verantwoordelijkheid die dit met zich meebrengt. Petrus had zeker niet die hele theologische discussie voor ogen toen hij Jezus ‘zoon van God’ noemde. Hij dacht niet aan het doorgronden van ‘de natuur of het wezen van Jezus’, maar veeleer aan wie of wat Jezus was en wilde zijn voor de mensen. ä Jezus wilde niet dat zijn discipelen ‘er over spraken’… Zou het kunnen dat Jezus geen theoretische theologische discussies wilde, maar dat mensen in de praktijk (door zijn boodschap, zijn houding, zijn leven…) moesten ervaren wie of wat Jezus was en wilde zijn voor hen? Zet dit eens om naar vandaag! ä ‘Een speciale band met God’, ‘begeesterd door Gods geest’… Geldt dit ook voor ons? Hoe kom je daartoe en hoe uit zich dat?
: Enkele citaten ä Bespreek samen onderstaande uitspraken over Jezus… P Het grootste in de geschiedenis van de mensheid is niet dat de mens op de maan heeft gewandeld, maar dat God in Jezus Christus op aarde heeft gewandeld. (James Irwin, astronaut) P Wie Jezus Christus’ onderricht begrijpt, ervaart hetzelfde als een vogel die nog niet wist dat hij vleugeld heeft, en nu plotseling beseft dat hij kan vliegen, vrij zijn en van niets nog bang moet zijn. (Tolstoï, Russisch schrijver) P Jezus is degene die in mij de onuitwisbare dorst heeft opgewekt om mijn naaste lief te hebben. (Maurice Chevit, acteur) P Ik denk dat Jezus Christus voor een jonge man als ik in de eerste plaats en niettegenstaande alles synoniem is van geluk. Hij is degene die ons gelukkig maakt, niet gelukkiger dan anderen, maar gelukkiger voor de anderen. (G.L. student letteren) P Ik houd van jullie Christus, maar niet van jullie christenen. Christenen lijken zo weinig op Christus. (Ghandi) P Voor zij die in hem geloven ligt de weg naar bevrijding van de mens open : hij redt ons van de afkeer van onszelf en van het misprijzen van de anderen. Hij openbaart ons dat God Degene is die nooit wanhoopt over de mens. (M. Tarvernier, priester) P In alle nederigheid: Jezus is gekomen om een gezicht te geven aan God die er geen had en die, aangezien hij ons lijden niet had ondergaan, de wereld die Hij geschapen had niet kende. (J. Isorni, advocaat)
3de kwartaal 2014 les 2: De zoon
JD
3de kwartaal 2014 les 2: De zoon
JD
17. lijdende Jezus aan het kruis
18. Hollywood Jezus
19. de wonderdoener
20. kindje Jezus 3de kwartaal 2014 les 2: De zoon
21. ‘sweet Jesus’
22. Jezus in actie met en voor mensen
23. leraar en preker
24. de herder JD
28
3de kwartaal 2014 les 2: De zoon
JD
