‘Qu’importe le nom?’ geeft antwoord op pagina 3
03 Maandag Maart2008
Werkt bevrijdend.
Presidentsverkiezing
Perspectief
Tot grote verbazing van de hele wereld is gisteren met zo’n 70 procent van de stemmen Dmitri Medvedev gekozen tot Russisch president. Het trouwe hulpje van Poetin, dol op Deep Purple en exbaas van oliegigant Gazprom, gaat niks veranderen. 08
De laatste stemlozen, de dieren, krijgen eindelijk een stem. Maar voor wie echt geen enkel levend wezen, zelfs de kakkerlak in zijn keuken, onrecht wil aandoen, valt het niet altijd mee. Daarom zet De Pers de zeven belangrijkste geboden voor een dierenvriend
‘Poetin’ winnaar
Zeven leefregels voor een dierenvriend achter elkaar. Wat blijkt? Kijken naar Star Trek werkt verhelderend voor ons perspectief. Immers, voor hetzelfde geld zijn wij ooit de pineut, als superieure marsmannetjes ons in kooien stoppen, kunstjes laten opvoeren, of nog erger, opeten. 14
Utrecht de baas in Galgenwaard
PSV heeft ‘t nakijken
24
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Fitna-gate Na drie maanden politiek geklungel wordt de islamitische wereld nu inderdaad woedend over de film van Geert Wilders. ‘Dood aan Nederland’, klonk het gisteren in Afghanistan. Reconstructie: hoe het optreden van vooral het CDA een mondiale rel heeft helpen ontketenen. En: schreeuwsites kunnen niet wachten tot Wilders’ film Fitna online komt. GETTY IMAGES
Schreeuwsites
Reconstructie
Retecool kan niet wachten op Fitna
In de hoofdrol: de premier zelf
Bedreigingen of niet, de shocklogs linken naar de Wilders-film.
Kustaw Bessems
Maarten Bloem AMSTERDAM
...
‘Wij zullen zeker linken naar het filmpje, en als het even kan plaats ik het ook.’ Hubert Roth van shocklog Retecool kan niet wachten tot Fitna beschikbaar komt. De Deense Mohammed-cartoons van een paar jaar geleden plaatste hij ook. Dat leverde de site tweehonderd dreigmails op, maar dat boeit Roth niet. ‘Ik kreeg 37 doodsbedreigingen. Nou, ik zit
hier nog gewoon. Ik vind dat je niet aan dreigementen moet toegeven.’ Mede-shocklogger Dave van vkmag. com ziet ook geen been in plaatsen en linken: ‘Ik ken de inhoud niet, maar als de film uitkomt dan wijden we er een stukje aan en een linkje.’ Eventuele dreigende taal aan zijn adres is hij wel gewend. ‘Als ik een euro zou krijgen voor elke bedreiging, dan belde ik nu met jullie vanuit het buitenland.’ De film over de Koran en Mohammed is volgens Wilders klaar om de wereld ingestuurd te worden. Lees verder op pagina 3
Het kabinet heeft het al maanden over de film die nog niemand zag. DEN HAAG
...
Een van de belangrijkste zinnen die minister-president Balkenende uitsprak, tijdens de persconferentie die hij vrijdag gaf over de aanstaande film van PVV-leider Geert Wilders, was deze: ‘De hele psychologie rond de film heeft een eigen werkelijkheid geschapen en dat baart zorgen.’ Inderdaad: de film zelf is er nog niet eens en toch brengt die in binnen- en buitenland allerlei reacties teweeg. Zelfs president Bush begon erover, zo vertelde secretaris-generaal van de
NAVO Jaap de Hoop Scheffer – net terug uit Washington – gisteren in Buitenhof. In Afghanistan worden alvast Nederlandse vlaggen verbrand. Maar wie schiep die ‘eigen werkelijkheid’? Terugkijkend: Wilders leverde daar nauwelijks een bijdrage aan. Het waren leden van het kabinet en andere bestuurders, met een hoofdrol voor Balkenende zelf. Het nieuws dat Wilders zijn afkeer van de Koran wil verfilmen, is een primeur van De Telegraaf, op woensdag 28 november 2007. Wilders bezweert die dag dat hij het nieuws niet naar buiten heeft gebracht. Hij is geïrriteerd over het lek en gelooft dat dat is gebeurd om hem een hak te zetten. Zelf had hij de film pas enkele weken
vóór uitzending willen aankondigen. De Telegraaf schrijft zich te baseren op ‘kringen rond het kabinet’. Wilders is enkele weken hiervoor naar Tjibbe Joustra gestapt, de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding, om zijn voornemen bekend te maken. Wilders houdt er rekening mee dat de medewerkers aan zijn film gevaar lopen, evenals Nederlanders in het buitenland. Hij wil dat Joustra en zijn mensen zich kunnen voorbereiden. Joustra geeft dit door aan het kabinet. Korte tijd later nodigen de ministers Hirsch Ballin van Justitie en Ter Horst van Binnenlandse Zaken Wilders uit voor een gesprek. Lees verder op pagina 2
2
Dagblad De Pers
Nieuws
Reconstructie Nog nooit vertoond
Fitna is voor de grootste Vervolg van pagina 1 ...
Op woensdag 7 november wijzen zij hem op de mogelijke risico’s van zijn film en op een eventuele strafrechtelijke vervolging achteraf. Nog wat later roept ook minister Verhagen van Buitenlandse Zaken Wilders bij zich. Verhagen benadrukt de internationale gevaren van een eventuele film. Het is achteraf moeilijk te beoordelen hoe onherroepelijk het besluit van Wilders dan al is om de film te maken. Hij worstelt met een dilemma: hij wil niet dat mensen iets wordt aangedaan, maar wil ook niet capituleren. Ook is hij zich bewust van het politieke risico. Zijn kiezers kunnen weglopen naar Rita Verdonk als ze hem te extreem vinden. Later zal uit enquêtes van TNS Nipo blijken dat PVV-stemmers achter de actie staan, maar dat driekwart van alle Nederlanders het een slecht idee vindt om de film te maken. Maar door het in de openbaarheid te brengen, heeft het kabinet Wilders op een point of no return gebracht. Het stuk in De Telegraaf bevat de suggestie dat Wilders de koran zal verscheuren of verbranden. Via Netwerk brengen andere overheidsbronnen dat gerucht ook de wereld in. De kabinetsleden die met Wilders hebben gepraat, vertellen voor de camera wat ze hebben besproken. Minister Vogelaar zegt dat ze moslimorganisaties al heeft ingelicht over de film. Wilders zelf laat weinig los. Over de inhoud van zijn film, waarvan hij dan zegt dat die eind januari wordt uitgezonden, geeft hij slechts prijs dat Korancitaten aan bijvoorbeeld terroristische aanslagen en vrouwenonderdrukking worden gekoppeld. Over verscheuren of verbranden zegt hij niets. Op zijn weblog spreekt hij een paar dagen later over ‘een filmpje’, waarmee hij ‘wil aantonen dat de Koran geen oud stoffig boek is maar nog steeds de aanleiding en inspiratiebron is voor intolerantie, moord en terreur.’ HH Naar de motieven van het
kabinet om de publiciteit te kiezen, is het gissen. Hoopt het maatschappelijke weerstand tegen Wilders te organiseren, in de hoop dat die buigt? Hoopt het kabinet dat er zo genoeg tijd is om woede onder moslims te kanaliseren? Wil het duidelijk maken aan de islamitische wereld dat Wilders niet met heel Nederland moet worden vereenzelvigd? Wil het zich indekken om nooit het verwijt te krijgen dat het onvoldoende heeft gedaan om schade te beperken? Of ziet het kansen om Wilders politiek te isoleren en van zijn aanhang te vervreemden? Tegenstanders van Ayaan Hirsi Ali hebben immers met succes de indruk gecreëerd dat Nederland van terrorisme gevrijwaard zou blijven als de onruststoker Hirsi Ali van het toneel zou verdwijnen – zo’n benadering kan tegen Wilders wellicht opnieuw werken.
Eind november is helemaal niet zeker dat de film grote gevolgen heeft Het kabinet roept de rellen over de Deense spotprenten van de profeet Mohammed in herinnering, een kleine twee jaar eerder. Dat lijkt logisch, maar dat is het niet helemaal. De cartoonrellen ontstonden niet spontaan, maar na een leugenachtige lobby van Deense imams in het Midden-Oosten. De onlusten ontstonden pas maanden na publicatie, vaak gedirigeerd door regimes. Wilders’ eerdere anti-islamitische uitingen hebben in islamitische landen niet tot grote onrust geleid. Kortom, het is eind november helemaal niet zeker dat de film grote gevolgen zal hebben. Tenzij er maanden worden uitgetrokken om de islamitische wereld ervan te doordringen dat de film eraan komt. Dat zal gebeuren. Maar niet door Wilders. De discussie over de film bereikt het eerstvolgende hoogtepunt door toedoen van Doekle Terpstra, voor-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................................................................................................
zitter van de HBO-Raad, oud-voorzitter van de christelijke vakbond CNV en een goede bekende van Balkenende. Terpstra zegt dat hij boos is geworden toen hij Wilders hoorde zeggen dat de Koran een fascistisch boek is. Later zal Terpstra beweren dat hij ophef heeft veroorzaakt met een fel opiniestuk tegen Wilders in dagblad Trouw, op vrijdag 30 november. Maar dat is niet waar. Terpstra trekt pas echt de aandacht als hij twee dagen later in De Telegraaf zegt: ‘Wilders is het kwaad en dat kwaad moet gestopt worden.’ Wilders zegt dit als een verkapte oproep tot geweld te zien. In de media begint het nu speculaties en ingezonden stukken te regenen. Wilders zelf blijft vrij stil. Vlak voor Kerst zegt hij tegen De Volkskrant: ‘Het is niet mijn intentie dat het tot rellen zal komen, maar sommige tere zielen zijn snel beledigd.’ Het is 24 januari als minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken (PvdA) een brief verstuurt naar onder meer politie- en brandweerkorpsen. Volgens de brief moet rekening worden gehouden met dagenlange ongeregeldheden. De suggestie wordt gedaan om verloven in te trekken en zo nodig de hulp van het leger in te roepen. De brief van Ter Horst lekt uiteraard uit. Het is niet bekend op welke informatie de minister zich baseert, maar vreemd is haar verwachting wel. Islamitische Nederlanders gedragen zich – ook als zij zich gekrenkt voelen – over het algemeen keurig. Onder moslims in Nederland heerst al een zekere ‘Wildersmoeheid’. Op internet verschijnen weerzinwekkende film-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...........................
Selectie werkzaamheden: Blaricum (bus) Wegwerkzaamheden Connexxionlijn 117. Halte Boekweitakker vervallen. Volendam (bus) Herinrichting Christiaan van Abcoudestraat Arriva-lijnen 11, 118 en 614. Halten Stadskantoor, Jan Platstraat, Schoener, Leendert Spaanderlaan en Kraggenburg vervallen.
Vandaag
Morgen
De dag begint vrij rustig met een mix van wolken en zon en een temperatuur van een graad of 5. Vanmiddag maakt het hele land kans op enkele maartse buien. De westenwind neemt in kracht toe en wordt krachtig tot hard (6-7 Bft.) in het noordwestelijken noordelijk kustgebied. Er kunnen zware windstoten voorkomen. Bij dit alles wordt het een graad of 8.
Dinsdag wordt een dag met maartse buien, waarbij hagel, onweer en natte sneeuw kunnen voorkomen. De wind waait uit het noorden en pakt vooral aan zee weer flink uit. Tussen de buien door kan soms de zon fel schijnen en loopt het kwik op naar 7 graden. In de nacht naar woensdag daalt de temperatuur naar 0 graden en kan het lokaal kort wit worden.
Groningen (bus) Wegwerkzaamheden Arriva-lijnen 9, 22, 73, 76. Halte Bornholmstraat/Stockholmstraat richting Centraal Station vervallen. Enschede (bus) Wegwerkzaamheden Connexxionlijnen 4, 5, 7. Halten Zuivelstraat, Poolmansweg en Lindestraat vervallen. MEER OP: WWW.DEPERS.NL/9292OV ONDERWEG? BEL 0900-9292 (€ 0,70 P/M) OF KIJK OP MOBIEL.9292OV.NL
Dagblad De Pers
Nieuws
Balkenende beproeving pjes over Wilders en een enkele islamitische bestuurder hint op onlusten. Maar onder moslims ontstaat vooral een breed scala aan democratische initiatieven om op de plannen van Wilders te reageren. Van ludieke acties (‘Knuffels voor Wilders’) en ingezonden stukken tot juridische stappen en tegenfilms. Het is opvallend dat flink wat bestuurders van de PvdA, de belangrijkste coalitiepartner van het CDA, ingetogener reageren. De Amsterdamse burgemeester Cohen zegt dat alle aandacht voor Wilders en zijn film hem ingegeven lijkt door angst. ‘En die angst bevalt me niet.’ PvdA-staatssecretaris voor Sociale Zaken Ahmed Aboutaleb, zelf moslim, zegt in Buitenhof dat de film ‘een aangename verrassing met zich mee zou kunnen brengen’, in de vorm van een waardige islamitische reactie. Wilders constateert intussen droogjes dat alle ophef nooit was ontstaan als hij een nare film over de Bijbel had gemaakt – hij heeft zijn gelijk al gehaald. Hij laat weten dat zijn film weer is uitgesteld, tot maart, en vertelt er wat meer over. De titel zal Fitna zijn, door Wilders vertaald als ‘beproeving’, maar vaker als ‘anarchie’ of ‘burgeroorlog’. De film speelt zich af in een koran. Binnen de randen van het boek worden beelden vertoond van bijvoorbeeld een onthoofding in Irak of een steniging in Iran. Aan het eind zal de profeet Mohammed in beeld komen en daar zal ‘iets mee gebeuren’. De ironie bereikt een toppunt als Wilders zich aansluit bij Cohen en tot kalmte oproept. ‘Laten we geen paniek veroorzaken nog voor er één minuut is uitgezonden.’ Oproepen tot kalmte vallen niet erg op naast het verbale geweld van de christendemocraten. Waarnemend burgemeester van Eindhoven Gerrit Braks belegt een persconferentie om ‘afstand van het gedachtegoed’ van Wilders’ partij te nemen. Premier Balkenende zet de toestand op scherp door op tv te zeggen dat sprake is van ‘een forse crisissituatie’. Het is de vraag waarom juist CDAers het voortouw nemen tegen de
film. Het ligt voor de hand dat zij, meer dan PvdA en VVD, begrip hebben voor religieuze gevoeligheden van moslims. Een andere verklaring zou kunnen zijn dat CDA’ers de meest behendige machtspolitici zijn. Het CDA pakt de electorale bedreiging Wilders pas keihard aan nu hij een impopulaire zet doet. Hoe het ook zij, afgelopen week is het opnieuw een CDA’er die als eerste politicus Wilders uitdrukkelijk oproept om de film niet uit te zenden: Pieter van Geel, fractievoorzitter in de Tweede Kamer. Hij zegt in NRC Handelsblad: ‘De inhoud van de film is niet meer van belang voor de mechanismen die al zijn ontstaan.’
De premier zegt op tv dat sprake is van een forse crisissituatie Verhagen volgt Van Geels voorbeeld en maant Wilders voor de camera van Het Journaal van uitzending af te zien. Volgens NRC Handelsblad heeft het kabinet onderzoek laten doen naar de mogelijkheid van een verbod voor de film. Maar dat blijkt juridisch te ingewikkeld. Vrijdag is er dan de voorlopige apotheose van de campagne: de persconferentie van Balkenende. In zijn voorbereide verklaring neemt hij het op voor de vrijheid van meningsuiting en veroordeelt hij dat Wilders wordt bedreigd; PvdA-ministers hebben daarop aangedrongen. Hij vraagt Wilders slechts alle mogelijke consequenties mee te wegen. Maar als de premier op
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
Argus Minister Cramer wil schonere schepen
3
Controller talent, verdien direct 15% meer!
Assistent-Controller
vragen van journalisten gaat improviseren, wijkt hij af van de met de PvdA afgesproken lijn: ‘Er kunnen economische sancties komen, aanslagen, dreiging. Degene die daar aanleiding toe geeft, is daarvoor verantwoordelijk.’ Wilders dus. Op de vraag of een terrorist niet verantwoordelijk is voor een aanslag, antwoordt de premier: ‘Die is verantwoordelijk voor de feitelijke handeling, maar die legitimeert hij met de film. Dat is niet los te zien.’ Islamitische Nederlanders hebben eerder van het kabinet de boodschap gekregen: we verwachten dat jullie gaan rellen. Moslims elders wordt nu voorgehouden: het ligt voor de hand dat jullie gaan moorden. En Balkenende doet er nog een schepje bovenop: ‘Ik ben bekritiseerd omdat ik dit een forse crisis heb genoemd. We zullen zien of het woord crisis niet nog te gematigd zal blijken.’ Als een verslaggeefster van deze krant suggereert dat het kabinet ‘het filmpje’ vooral zelf tot een hype heeft gemaakt, is het antwoord van de premier nijdig en onnavolgbaar: ‘Ik heb achteraf wel eens commentaar op mezelf gehad dat iets een stormpje in een glas water was. We spreken elkaar over een paar maanden.’ 1
HH
Je carrière vaart geven? Kies vandaag nog voor WR. De top voor Assistent-Controllers die verder willen komen in het bedrijfsleven. Vanaf dag 1 verdien je 15% meer. Rij je in een sportieve auto zonder eigen bijdrage. Leer je veel bij. En geniet je van een vast contract. Dus heb je minimaal 6 maanden ervaring? Bel gratis 0800 – 876 3666 of meld je aan op wr.nl.
Appèl ‘Niet Wilders’ vehikel worden’
Voor terreur zijn de shocklogs niet bang Vervolg van pagina 1
...
Niemand heeft hem nog gezien, maar politiek Den Haag roept de PVV-leider op er van af te zien (een verbod lijkt niet haalbaar, zie ook het artikel elders op deze pagina). Wilders heeft gezegd dat hij zich van zo’n appèl niets aan zal trekken. Vraag is alleen: wie gaat Fitna uitzenden? Zendercoördinatoren, programmadirecteuren en hoofdredacteuren van tv-programma’s zijn niet enthousiast. Actualiteitenrubriek Nova gaat het niet doen, werd al eerder bekend. ‘Daar is de zendtijd voor politieke partijen voor’, zegt hoofdredacteur Carel Kuyl. ‘Straks ben je het vehikel van Wilders. Netwerk zou gek zijn als zij het wel doen.’ Met fragmenten tonen heeft Nova geen probleem. Een appèl van Balkenende verandert daar niets aan. Ook niet voor het NOS Journaal, dat nog ‘geen standpunt heeft over wel of niet tonen van fragmenten’. Gelukkig voor Wilders is er internet. De PVV-leider gaat zijn film op de website van zijn partij plaatsen en op een gereserveerd webdomein in Amerika, maar ook op de populaire videosite YouTube. Daar zegt een woordvoerder dat zijn site Fitna ‘op dezelfde wijze zal behandelen als andere filmpjes. Als de inhoud niet te-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................
Van Dale geeft antwoord
Qu’importe le nom? Ook Frankrijk heeft probleemwijken, compleet met zones de nondroit, zoals de no-goarea’s wel genoemd worden waar zelfs de politie niet graag komt. Al jaren wordt gediscussieerd hoe banlieues en quartiers difficiles kunnen worden omgetoverd in prachtwijken. Hierover heeft de nieuwe president Nicolas Sarkozy een uitgesproken mening. In 2005 gooide hij de knuppel in het hoenderhok door voor de camera’s te beloven dat hij de bewoners zou verlossen van dat racaille (tuig) dat de wijk terroriseerde. Hij zou de straten wel even karchériser: schoonvegen met de hogedrukspuit. Met die woorden gooide hij olie op het vuur, precies in een periode van grote onrust in de cités, met per
gen onze richtlijnen ingaat, verschijnt het filmpje op YouTube’. Zijn ze bij de populaire Amerikaanse site bang voor bijvoorbeeld dreigementen als de film geplaatst wordt? Nee, zegt de woordvoerder: ‘Discussie over dit soort films is er altijd, dat zijn we gewend. Maar vrijheid van meningsuiting staat hoog bij ons in het vaandel.’ Of YouTube benaderd is door de Nederlandse regering om van plaatsing af te zien, wil de woordvoerder niet zeggen. In Nederland lijken shocklogs de eerst aangewezenen om de film te distribueren. GeenStijl’s Dominique Weesie is er niet uit of hij de film gaat plaatsen. ‘Eerst maar eens zien wat het is’, stelt de directeur. ‘Als de film vol zit met koranverbrandingen en dat soort zaken gaan we eerst eens om de tafel zitten.’ Mocht er onverhoopt een oproep van Balkenende komen om de film niet te verspreiden, dan zet Weesie Fitna echter ‘zeker online’. Sander Duivestein van Jaggle.nl laat Fitna waarschijnlijk aan zich voorbij gaan. ‘Ik moet hem natuurlijk nog zien. Maar wij plaatsen geen films meer die een racistische inhoud hebben of kunnen hebben.’ Hij zit niet te wachten op publiciteit rond de Wilders-film: ‘Ik hoef niet zo nodig meer te scoren over de rug van Wilders. Dan maar geen nieuws.’ 1
wijk telkens meer uitgebrande auto’s dan tijdens een gemiddelde nieuwjaarsnacht in heel Nederland. Als president pakt ‘Sarko’ het slimmer aan. Nu de politieke wittebroodsweken (état de grâce) voorbij zijn en hij in de peilingen alweer zakt, leidt hij de aandacht af met een sprookjeshuwelijk... en herstelt ondertussen de wijkagent (îlotier) in ere die hij eerder als premier hoogstpersoonlijk afschafte. Links blij: ‘de po-
Praktijkwoordenboek Frans
lice de proximité (wijkpolitie) is terug van weggeweest!’ Hoewel? De nieuwe Franse wijkagenten luisteren naar de naam unités territoriales de quartier (‘territoriale wijkeenheden’). Dat het racaille voortaan bibberend achter de geraniums blijft zitten, behoeft geen betoog. Enfin, qu’importe le nom (‘what’s in a name’) verzucht een éléphant (bedaagde politicus), daarmee onbedoeld op het hart van de woordenboekenmaker trappend... 1 www.depers.nl/vandale
4
Dagblad De Pers
Jackie
Onder redactie van Femmetje de Wind / Coördinatie Hilde Veeren
Beat it! Burberry doet dit voorjaar een poging om van haar brave imago af te komen. Met succes, want het nieuwe parfum The Beat rocks! in stoere fles, met sexy geur en met edgy model Agyness Deyn als gezicht voor de campagne is het plaatje rond. Het enige beetje Burberry dat over is, is de transparant uitvergrote ruit op de fles. Verkrijgbaar vanaf maart voor 38,50 euro.
Gezien op de Parijse catwalk
Zelf zijn we nog volop bezig met het inslaan van onze nieuwe zomergarderobe, maar de designers zijn alweer een half jaar verd e r. T i j d e n s d e fashionweek in Parijs toonde Ungaro zijn nieuwe collectie voor de winter van 2008. De nieuwe trends: heel veel truien met dikke breisels gedragen op zwierende rokjes van voile en tricot. En in plaats van de drukke prints die we nu nog in de winkels zien, is de kleding straks effen grijs, zalm, crème en zand. 1
REUTERS
Inside ‘Ik vind het belangrijk dat ik mezelf kan onderhouden. Met wie ik ook ben, ik kan het ook alleen.’
(aldus Nikkie Plessen in een interview met Jackie. Nu in de winkel voor 2,50 euro) Ungaro
My life in Rome Wat dragen we vandaag? Julie Hoyng, styliste Jackie: ‘De openingsavond van een expositie draait officieel natuurlijk om de kunstwerken, maar het is ook het aangewezen moment voor netwerken en een optionele flirtage. Een jeans is prima, maar zorg wel voor een stijlvolle tuning door te kiezen voor hoge hakken, mooie accessoires en een pittig jasje. Dan ben je meteen klaar als je nog mee uit eten wordt gevraagd.’ Jasje: € 106 (Modström) – blouse: € 169 (Twin-Set) – jeans: € 240 (7 For All Mankind) – tasje: € 18,90 (Accessorize) – ketting met zilveren tand: € 175 (Buhjah) - ketting zilver met lus: € 18,90 (Accessorize) – armband: € 315 (Buhjah) – schoenen: € 325 (Pedro García via Manwood )– riem: € 397 (Hermès)
Paola van Dam Journalist
REUTERS
Nederlandse vrouwen vertellen over hun leven in het buitenland
Giulio belt. Het is uit met Stefano, de knappe mode-ontwerper aan wie ik hem drie maanden geleden heb voorgesteld. Giulio, succesvol architect van onder andere de Gucci-winkels, is in Italië de eerste alleenstaande gay met een kind. Homo’s mogen in dit land niet adopteren en zijn daardoor gedwongen om zelf kinderen te verwekken, in dit specifieke geval bij een vrouw in Amerika die er grof voor betaald werd. Giulio, die zijn rol als vader én moeder buitengewoon serieus neemt, had Stefano al bij hun eerste ontmoeting gewaarschuwd. ‘Ik heb een dochter en
die komt altijd op de eerste plaats.’ Voor Stefano, die dezelfde avond nog verklaarde in Giulio de man van zijn leven te zien, bleek het geen probleem. Een alleenstaande man met zo’n sterke kinderwens heeft veel liefde te geven, aldus de designer. Giulio was ook erg geporteerd van Stefano en stortte zich volledig in de liaison. Dus wat was er in die korte periode veranderd? ‘Hij trekt mijn dochter niet’, fluistert Giulio aangeslagen. Eerst leek alles koek en ei, maar na een paar weken had Stefano de confrontatie met het blèrende kind, de luiers en de eeuwig aanwezige nanny
niet meer aangekund. Wat zeg je tegen iemand die dankzij jou met een gebroken hart zit en waarvan de meest gevoelige snaar (het singlevaderschap) als door een mortiergranaat geraakt is? ‘Het is beter dat je er nu achter komt dan over twee jaar’, probeer ik. Als we ophangen, blijf ik met een schuldgevoel zitten. Dat wordt nog versterkt wanneer ik Stefano tegenkom. ‘Ik heb het op de dochter gegooid, maar het echte probleem ben ikzelf. Ik heb toch niet zo’n zin me te binden.’ Voor het eerst sinds lange tijd sta ik met een mond vol tanden. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Mini Me
A
FEMMETJE
DE WIND HOOFDREDACTEUR JACKIE
fgelopen donderdag hadden we een redactievergadering voor Jackie Junior. Een nieuw themanummer van Jackie pour le petit chique. Bij de bespreking waren twee dames met kinderen en drie zonder kinderen. ‘Het blad moet wel eerlijke verhalen bevatten, niet alleen van dat roze wolk geneuzel’, zegt de redacteur-zonderkinderen. ‘Ja graag’, zegt de redacteur-met-kinderen, ‘over hoe erg de bevalling is, maar vooral over hoe erg het daarna
wordt. Dat je al je vrijheid kwijt bent en dat je nooit meer een normale nacht slaapt. En dat je 85 dingen tegelijk moet doen, wil je nog meetellen in de maatschappij. En dat ik niemand ken die twee dingen tegelijk kan doen, laat staan 85.’ ‘En dan dat tergende schuldgevoel’, vul ik de redacteur-met-kinderen aan, ‘dat je je alleen nog maar afvraagt of je kind het wel leuk vindt – vindt mijn kind het wel leuk om boodschappen te doen in Albert Heijn? – en dat niemand zich meer lijkt af te vragen wat jij leuk vindt.’ ‘Oh ja en dat je partner zomaar één hele dag vrij krijgt van zijn werk als hij
vader wordt en dat jij zestien weken vrij krijgt waardoor je wel kunt fluiten naar een gelijke verdeling van de zorgtaken. Jij doet het toch al?’ ‘En ik vind ook dat we eerlijk moeten vertellen over hoe het de eerste paar maanden is; dat je baby dan alleen maar kotst, eet, poept en huilt. En jij na drie maanden ook.’ De drie redacteuren-zonder-kinderen waren al een tijdje stil, toen een van hen voorzichtig opmerkte, ‘even voor de goeie orde, maar we zijn toch een modeblad? Jackie Junior wordt toch een modeblad voor de kleintjes?’ Iedereen zweeg. ‘Als jullie nou een rubriekje voor jullie rekening nemen, ‘de
tien dingen die ze je niet vertelden voordat je zwanger werd’, zou dat helpen?’ Na afloop van de meeting zie ik Muriel, onze fashion-assistant, bij het koffieapparaat. ‘Nou’, zegt ze, ‘ik wacht er dus nog maar even mee.’ ‘Oh jee’, zeg ik, ‘sorry, ik heb me heel erg laten gaan, zo erg is het niet. Het is namelijk ook heel leuk, zo leuk dat je al die zware dingen op de koop toe neemt.’ Muriel kijkt naar me alsof ik haar zojuist een gele kanarie voor een labrador pup wilde verkopen. ‘Nee, ‘t is goed zo’, zegt ze, ‘ik wacht gewoon nog even.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ............................................................ ..........................................................
Jared Leto
Gehoord op de redactie
Reageer
‘You know you’re really famous when there’s rumours about you being gay.’
‘Wie denk jij dat gaat winnen? Hillary Clinton of Obama Bin Laden?’
Wil je een abonnement op Jackie? Heb je een vraag of wil je reageren op deze pagina, mail dan naar
[email protected]
Dagblad De Pers
Binnenland
5
Vreemdeling in Den Haag Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..............................................................................
Filmcrisis
M
inister Maxime Verhagen riep Wilders op zijn film niet uit te zenden. Onze mensen in het buitenland zouden er gevaar door lopen. We staan daar keurig netjes baardmannen, vrouwen en kinderen af te knallen, en wie is er weer als de kippen bij om de stemming te bederven? Je kunt de klok erop gelijkzetten. Een dag later verwoordde Balkenende het kabinetsstandpunt over de film: de oproep van Verhagen met de scherpe kantjes eraf gehaald door Bos en Plasterk. Het kabinet vroeg Wilders rekening te houden met de gevolgen van de film, vrijheid van meningsuiting was niet absoluut, maar bracht verantwoordelijkheden met zich mee. Precies dezelfde boodschap, gesteld in woorden die je net in veiligheid zullen brengen als er met een juridisch oog naar wordt gekeken. Ik ben benieuwd naar de film. Ik kan haast niet wachten. Ik ben ook steeds zo bang dat ik net iets anders aan het doen ben als de film wordt uitgezonden. In de trein van Den Haag naar Groningen bijvoorbeeld, voor een weekend op Vlieland.
Straks staat de Schilderswijk in brand, of het Catshuis, straks is iedereen nerveus en bang bij het Binnenhof en gaan ze allemaal grappige dingen doen en zit ik met de vriendin in het welness-centrum van residentie De Vlierijck. De afgelopen jaren is op en rond het Binnenhof veel geïnvesteerd in veiligheid. Als je in de Tweede Kamer wilt komen, moet je aan vele eisen voldoen, eenmaal binnen zie je hoe eenvoudig het is om een bom naar binnen te brengen. Ik ga niet vertellen hoe je dat moet doen, ik neem mijn vrijheid met verantwoordelijkheid. Ook zonder film is iedereen al nerveus. Een beetje beveiliger is niet nerveus. Een beetje premier ook niet. Als Balkenende de afgelopen jaren ergens in heeft uitgeblonken, dan is dat in het nietsdoen geweest, het afwezig zijn op cruciale momenten. Het slechtst is hij in reageren, de regie nemen, zoals dat heet, de boel overzien en een beslissing nemen. Vrijdag zei hij over de grote filmcrisis: ‘Zoiets als dit heb ik nog nooit meegemaakt!’ Dat is pas een opmerking waar je bang van zou moeten worden. 1
Ik ben zo bang dat ik net iets anders doe als de film wordt uitgezonden
Vechtpartij
Vader en zoon slaan in op politie Novum AMSTERDAM
...
Twee agenten zijn zaterdagnacht gewond geraakt toen zij klappen kregen van een vader en zoon in het Brabantse Drunen. De 24-jarige man uit Elshout en zijn 51-jarige vader hadden zich bemoeid met hulpverlening van de dienders aan een man die bewusteloos was geraakt bij een eerdere vechtpartij. Ze konden uiteindelijk worden aangehouden. Na de eerste vechtpartij leken vader en zoon volgens de politie te vinden dat het slachtoffer over wie de agenten zich ontfermden, zijn verdiende loon had gekregen. Zij wilden
niet vertrekken toen de politie hen daartoe meermaals sommeerde. Een van de omstanders maakte een opmerking, waarna de zoon met hem op de vuist ging. Toen de agenten de 24-jarige man arresteerden, kwam zijn vader daartegen in het geweer. Beide agenten kregen klappen in het gezicht. De een liep een gezwollen kaak op, de ander een gescheurde lip. Nadat versterking was gearriveerd, konden de twee agressievelingen worden ingerekend. Het eerdere slachtoffer, een 26-jarige man uit Drunen, is naar het ziekenhuis gebracht met een flinke hoofdwond. Wie hem mishandeld heeft, is nog niet duidelijk. 1
Extreemrechts
Demonstratie tegen Polen mondt uit in chaos Zo’n zeventig extreemrechtse NVU’ers demonstreerden zaterdag in Bergen op Zoom tegen de komst van OostEuropese arbeiders naar Nederland. Ze werden belaagd
door een groep allochtone jongeren, onder meer van Turkse afkomst, die met stenen gooide. De ME greep in. Er volgden zeventien arrestaties. 1 FOTO AMAURY MILLER
Hype Veel belangstelling voor actie Super de Boer
Op internet wordt grof gehandeld in monopoly Vergeet de smurfen van Albert Heijn en ga voor het grote geld: het monopolyspel van Super de Boer. Tienduizend euro voor de Kalverstraat? Geen probleem! Peter Wierenga AMSTERDAM
...
‘Vormen wij een setje? Heb jij de Kalverstraat, dan neem ik de Leidsestraat mee… Laten we afspreken!’ Op de website Marktplaats.nl staan talloze oproepen van die strekking. Als je bij winkelketen Super de Boer voor een tientje aan boodschappen doet of actieproducten koopt, krijg je namelijk een monopolykanskaart. Soms win je meteen een prijs, een andere keer krijg je een van de straten uit het befaamde gezinsspel monopoly. Bijvoorbeeld de Heerestraat in Groningen, of het Spui in Den Haag.
Heb je een stad compleet, dan krijg je gegarandeerd een prijs, bijvoorbeeld een flatscreen tv. De twee caravans à 18.000 euro elk in ruil voor Rotterdam zijn er al uit, maar van de populairste prijs – een Skoda van 20.000 euro – zijn nog vijf exemplaren over. Dan moet je wel de Amsterdamse Leidsestraat en de Kalverstraat hebben. Vooral die laatste is schaars. Jolie Tazelaar (18) uit Amerongen heeft nog hoop dat ze via internet de Kalverstraat weet te bemachtigen. ‘Ik heb nog geen reactie gekregen, maar er hebben al wel meer dan zestig mensen gekeken in twee dagen.’ Meestal gaat Jolie naar een andere winkel, maar nu gaat ze wel wat vaker naar Super de Boer. Volgens woordvoerder Carien BasVan Middelaar heeft de actie, die nog een week loopt, tot ‘een duidelijke omzetstijging’ geleid. Hoeveel pre-
cies wil ze uit concurrentieoverwegingen niet zeggen. Ook niet hoeveel kanskaarten er in omloop zijn. ‘Ga er maar vanuit dat alle drie miljoen prijzen uitgereikt worden. We checken de straatkaarten wel eerst op echtheid. Nee, we hebben nog geen fraude geconstateerd.’ Toch lijkt er een louche handeltje te ontstaan. ‘Ja, ja ik heb hem, de Kalverstraat’, schrijft ene Farid uit Utrecht op marktplaats. ‘Wie biedt?’ Eronder staan bedragen tot twaalfduizend euro. Desgevraagd bevestigt Farid dat dit zijn mobiele nummer is en dat hij over de populaire straat beschikt. Maar als hij doorkrijgt dat hij met een journalist spreekt, krabbelt hij opeens terug. ‘Nee, nee, dit nummer is niet goed. Geen kaartje!’ Hopelijk hebben zijn slachtoffers niet met echte euro’s, maar met monopolygeld betaald… 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ................................................................................
Stille diplomatie
111
Opnieuw aanhoudingen voor geweld in Leerdam
De politie heeft opnieuw twee mannen aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij gewelddadige incidenten met oud en nieuw in Leerdam. Het gaat volgens de politie om een 16-jarige jongen en een 22-jarige man uit die plaats. Tijdens oud en nieuw werd in Leerdam een woonhuis vernield en een politieauto in brand gestoken. Ook werd de politie bekogeld met zwaar vuurwerk en stenen. Eén agent werd door relschoppers zodanig bedreigd dat hij meerdere waarschuwingsschoten loste.
PAARD VAN SINTERKLAAS TOCH TE BEWONDEREN IN EGYPTE De kinderfilm Waar is het paard van Sinterklaas? wordt toch vertoond op het internationale festival voor kinderfilms in Caïro. Producent Michiel de Rooij kreeg zondagochtend een telefoontje van de directeur van het kinderfestival dat de film alsnog wordt toegelaten. ‘Ik denk dat dit een succes is van stille diplomatie van Buitenlandse Zaken’, zegt een blij verraste De Rooij. De Nederlandse film werd eerder geweerd op het festival, naar ver-
luidt als reactie op de aankondiging van PVV-voorman Geert Wilders dat hij een film met kritiek op de Koran zal uitbrengen. Donderdag meldde het ministerie van Buitenlandse Zaken dat Egypte om opheldering gevraagd zou worden. De directeur van het festival heeft gezegd dat de beslissing onder druk van Buitenlandse Zaken is genomen, vertelt De Rooij. ‘Ze is heel blij dat onze film alsnog wordt toegelaten.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Driemaal is...
Waar is mijn jas?
tegen de lamp! Een Limburgse winkelier heeft een dief in zijn nekvel gegrepen nadat hij hem herkende van twee eerdere diefstallen.
Een feestavond in het Brabantse dorp Zeeland is zaterdag in chaos en opstootjes ontaard nadat de drukte bij de garderobe te groot werd.
STUDENTEN.NET LEDEN KRIJGEN KORTING! Studenten.net biedt een breed scala aan verzekeringen aan tegen studentenprijzen op www.studentenpolis.nl.
Welkomscadeau! Sluit je een verzekering af voor 1 april dan ontvang je de Studentenpas t.w.v. € 19.95,- helemaal gratis. (check studentenpas.nl)
Als lid kan je ook hiervan profiteren, en lidmaatschap is helemaal GRATIS. Ga je nog op vakantie? Sluit dan de voordelige doorlopende reisverzekering af. Ga je op kamers wonen? Dan is wellicht het studentenbasispakket iets voor jou (inboedel, aansprakelijkheid en ongevallen verzekering in één bundel).
Studenten.net verzekeringen zijn powered by en zijn af te sluiten op:
www.studentenpolis.nl
IN NEDERLAND WERKEN STEEDS MEER MENSEN SAMEN OM TE VOORKOMEN DAT IEMAND TERRORISTISCHE IDEEEN KRIJGT.
Kunnen we in Nederland voorkomen dat mensen terroristische ideeën krijgen? Of zelfs terroristische aanslagen plegen? Nee, dat valt nooit helemaal uit te sluiten. Toch kunnen we als maatschappij veel doen om te voorkomen dat mensen radicaliseren. Ouders bijvoorbeeld kunnen hun kinderen respect bijbrengen voor andere mensen en opvattingen. En uitleggen dat we met iedereen van mening mogen verschillen, maar dat zoiets nooit het gebruik van geweld rechtvaardigt.
Jongerenwerkers kunnen het gesprek aangaan met jongeren die vatbaar lijken voor extremistische idealen die geweld verheerlijken. Soms voelen ze zich miskend en vinden ze bij jongerenwerkers een luisterend oor.
“Ik let er op dat de regels in de wijk gerespecteerd worden. Ja, als je mensen respecteert, respecteer je ook de regels.”
“Ik zeg altijd tegen ze: ‘Sluit je niet af. Praat met iedereen, ook met mensen uit een andere groep. Want als je niet meer praat, begint vaak de haat.’”
Leraren kunnen in hun klas stilstaan “Ik laat ze discussiëren in de klas bij de verschillende achtergronden en wijs ze op het verschil tussen debatteren en beledigen.” van hun leerlingen. Ze laten hun leerlingen discussiëren, en bepalen in de klas de grens tussen debatteren en beledigen. In alle gevallen zullen ze proberen te voorkomen dat een bepaalde leerling of een groep leerlingen geïsoleerd raakt.
Wijkagenten, vaak de ogen en oren van een buurt, kunnen extra alert zijn op signalen uit de wijk en de verbindende schakel vormen als er toch iets dreigt mis te gaan.
atschappij Veel mensen in onze maatschappij en kunnen iets doen én doenn dat eds ook. Steeds sen meer mensen werken in Nederland samen om te voorkomen dat iemand terroristische ideeën krijgt. Kijk me.nl voor meer informatie op www.nederlandtegenterrorisme.nl
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding
Dagblad De Pers
Buitenland
7
Midden-Oosten Premier Olmert negeert protesten
Zeker honderd doden in Gaza na offensief Israël De Israëlische militaire operatie in de Gazastrook heeft al aan zeker honderd mensen het leven gekost. Israël legt de kritiek naast zich neer. Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Palestijnse jongeren in Hebron vluchten voor Israëlisch traangas. REUTERS
Israël verhevigde zaterdag het offensief in de Gazastrook. Dat had het eerder vorige week ingezet om, naar eigen zeggen, de bijna dagelijkse raketaanvallen op het zuiden van het land te stoppen. Minister van Defensie Ehud Barak zegt dat Israël zelfs een grote aanval overweegt. Hij legt de schuld van de
raketaanvallen bij Hamas, dat de macht heeft in Gaza. Een van de doelwitten was zaterdag het (lege) kantoor van premier Ismail Haniyeh. De meer gematigde Palestijnse president Mahmoud Abbas, die regeert over de Westelijke Jordaanoever, heeft uit protest de vredesbesprekingen met Israël opgeschort. Ban Ki-Moon, de secretaris-generaal van de VN, beschuldigde Israël van het gebruik van ‘excessief geweld’. Ook de Europese Unie veroordeelde het geweld. De EU drong er bij Israël opaan aanvallen die burgers in gevaar brengen te staken. De Unie
eist verder dat er direct een eind komt aan de Palestijnse raketaanvallen op Israël. Ook wil ze dat het vredesproces niet wordt onderbroken. De Israëlische premier Ehud Olmert legt alle kritiek naast zich neer. Volgens hem gaat het Gaza-offensief gewoon door. Hij zei dat ‘niemand het morele recht heeft tegen Israël te preken’ als het zichzelf verdedigt. Overal op de Westoever werd gisteren tegen het offensief in Gaza gedemonstreerd. Daarbij schoten Israelische soldaten een Palestijnse jongere dood. Dit versterkt de vrees dat het Israëlisch-Palestijnse geweld naar de Westoever zal overslaan. 1
Irak
Ahmadinejad op bezoek in Bagdad Qassim Abdul-Zahra/AP BAGDAD
...
De Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad had dit weekend geen moeite grote woorden te vinden voor zijn historische bezoek aan voormalig aartsvijand Irak. Het betrof een nieuw hoofdstuk in de ‘broederlijke’ relatie tussen beide landen, zo zei hij. Ahmadinejad is de eerste Iraanse president die voet zet in Irak. Vanaf het vliegveld van Bagdad ging hij rechtstreeks door naar zijn Iraakse collega Jalal Talabani, die hem een warm welkom bereidde. De twee kusten elkaar vier keer op de wang, terwijl beide volksliederen klonken. Volgens Talabani spraken de twee leiders met name over economie, po-
litiek, veiligheid en olie. De grensgeschillen tussen beide landen, waaronder dat over de Shatt al-Arab (de waterweg tussen Irak en Iran), kwamen niet aan de orde. Ahmadinejad benadrukte dat Iran niets liever heeft dan een stabiel Irak. Daar kan volgens hem de hele regio van profiteren. Alle hoopvolle woorden ten spijt delen Irak en Iran een zeer bloedig verleden. Gedurende het hele regime van Saddam Hoessein stonden de landen bijzonder vijandig tegenover elkaar. Toen Saddam in 1980 Iran binnenviel, vochten ze een acht jaar lange oorlog uit die aan zeker een miljoen mensen het leven kostte. Na de val van de soenniet Saddam kwamen de Iraakse sjiieten weer aan de macht. Ook Iran is een sjiitisch land. 1
Verpleegkundigen krijgen bij Centrum Maliebaan heel wat op hun bordje! +,'0536/#.+'$##0+0&'3')+1 53'%*58'3-'036+/ /'&'8'3-'34 &+' ;+%* 71..'&+) +0;'55'0 7113 &' 2#5+<05'0 ';' 2#5+<05'0 *'$$'0 .+%*#/'.+,-' '01( )''45'.+,-' 231$.'/'0 /'5 &36)4 #.%1*1. /'&+%+,0'0 )1--'0'01(+05'30'5+'5#..''0&')'$36+-'34/##311-&'$'531--'0'0 6+5*600##45'1/)'7+0)45##5'0536/#.+'$##0/'5*6.2'0+0(13/#5+' $+, ' +0;'5 7#0 )1'& 2'3410''. +4 *+'3$+, 7#0 )3115 $'.#0) 3 .+))'0 41/445'7+)'231$.'/'012*'5$13&,'7#0&'/'&'8'3-'34##31/ +4)''0)*'5;'.(&'/##3/##-5*'58'3-;1$1'+'0& "+,;+'06+50##3'05*164+#45'
VERPLEEGKUNDIGEN 5$7*'5/'5*#&10'0*'31=0'5'#/'07113&'.+0+'-'0 /'5#(&'.+0)'07113'51971135)';'55' 3'41%+#.+4'3'0&''03'*#$+.+5'3'0&'$'*#0&'.+0) '0536/#.+'$##0$+'&5 !''.;+,&+)8'3-+0''0$1'+'0&'8'3-1/)'7+0) > +5)'0&'$##0/'5''0/#3-#05'&1'.)31'2 > '34110.+,-.112$##02'342'%5+'(/'5)1'&'&113)31'+/1)'.+,-*'&'0 > #.#3+47#0/#9 $36512'3/##0& > 1'&'3')'.+0)3'+4-145'07'3)1'&+0) > ')'.+0)/''3-'6;'4:45''/#3$'+&471138##3&'0 > ')'/1'5-1/+0)$+,.'7'04.1123')'.+0) > +5)'$3'+&'+05'30'4%*1.+0)4/1)'.+,-*'&'0 > > !1.122#355+/'/1)'.+,-*'&'0
Parlementen
Vrouwen grijpen politieke macht Novum/AP AMSTERDAM
...
Het aantal vrouwelijke parlementsleden wereldwijd was nog nooit zo hoog. Dat zegt de Interparlementaire Unie (IPU). Er zijn echter nog wel veel minder vrouwelijke parlementsleden dan mannelijke. Op 1 januari van dit jaar was 17,7 procent van de parlementariërs vrouw. Aan het eind van 2005 was dat 16,3 procent, een jaar eerder 15,7. ‘Het zal jammer genoeg nog erg lang duren voordat de helft van de parlementsleden een vrouw is’, zegt de secretaris-generaal van de IPU, An-
ders Johansson. Hij spreekt van vooruitgang, maar wel van erg langzame vooruitgang. Rwanda is er al bijna: daar is 48,8 procent van het parlement vrouwelijk. Zweden en Finland volgen met respectievelijk 47 procent en 41,5 procent. Nederland scoort 39 procent. De helft van de landen waar meer dan 30 procent van de parlementsleden vrouw is, zijn ontwikkelingslanden. Het gaat onder meer om Cuba, Costa Rica en Mozambique. Acht landen hebben geen enkel vrouwelijk parlementslid: Saudi-Arabië, Qatar en zes eilandengroepen in de Stille Oceaan. 1
''38'5'0'.1(463( './'5'10+'+3%*60+5/#0#)'3.+0+'-'0 1(/'5'0'7#0&'01)##3& 5'#/.'+&'3/'5*#&10'0*'31=0'5'#/ -605'0536/#.+'$##07+0&'012&' #0##.8')
53'%*51..+%+5'3'0-#0&+3'%57+#8'37+0)%'0536//#.+'$##00. 63(0##3888%'0536//#.+'$##00.7113/''3+0(13/#5+'
www.centrummaliebaan.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Inhoudsloos?
B FRANS
VERHAGEN
arack Obama: mooie praat, geen inhoud. Steeds vaker zetten Hillary-fans, ook in Nederland, deze kritische noot bij het succes van Obama. Ze spraken de voormalige First Lady na, op zijn Texaans: Obama is ‘all hat, no cattle’, allemaal cowboyhoed maar geen koeien. Je moet het de Clintons nageven, hun ‘Obama heeft geen inhoud’campagne sloeg aan. Nou ja, in elk geval bij de media. Talloze artikelen gingen over het vermeende gebrek aan inhoud van Obama. Onze eigen Clin-
ton-vriendelijke deskundige plaatste een bedachtzaam klinkend tut-tut bij Obama’s reeks van elf overwinningen op rij. Inderdaad, vond hij, weinig substantie in die mooie toespraken. En was Obama ook niet erg naïef? Zou zomaar met Amerika’s vijanden gaan praten. Niemand leek de site van Obama te hebben bezocht, die overloopt van programmatische voorstellen. Hillary wilde enthousiaste kiezers aan het twijfelen brengen en misschien blijkt dat morgen in Ohio gelukt. In elk geval biedt het een aardig kijkje in de
keuken van campagnes. Het proces van iemand vastpinnen op een bepaald imago, op een beeld, noemen communicatieadviseurs ‘framen’. Je probeert iemand te definiëren, te koppelen aan een bepaald onderwerp of een bepaalde term. Zo wist de oude Bush in 1988 de Democraat Michael Dukakis vast te klinken aan de term ‘liberal’, progressief, die in de Reaganjaren een negatieve en onpatriottische klank had gekregen. Lekker gemakkelijk: je riep ‘liberal’ en het klonk altijd negatief. Het is onwaarschijnlijk dat Clintons campagne gaat lukken. Haar klacht is onzin, maar dat is nog wel het minst relevant. Misschien geloven mensen
Clinton gewoon niet meer. Aan haar kleeft het ‘frame’ aan dat ze werkelijk alles zal zeggen om gekozen te worden. Maar vooral denk ik dat mensen iets anders zien in Obama, iets waarvoor programma’s minder belangrijk zijn. Ze zien iemand die het land kan verenigen en hebben geen behoefte aan verdeeldheid zaaiende betweters. Als dat zo is, dan blijkt andermaal dat Hillary de verkeerde campagne vecht in het verkeerde jaar. En dan is het Clinton-tijdperk morgen definitief voorbij. Ik zal er geen traan om laten. 1
[email protected]
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ............................................................ ..........................................................
Ook op deze dag...
Het weer
Het weer
1931: De Verenigde Staten nemen officieel The Star-Spangled Banner in gebruik als volkslied. Het telt vier coupletten, maar meestal wordt alleen het eerste gezongen.
Berlijn: 7°C/0°C, regen Bonn: 6°C/1°C, regen München: 14°C/1°C, regen
Ho Chi Minh Stad: 30°C/21°C, zon Hanoi: 24°C/9°C, zon Da Nang: 22°C/20°C, af en toe regen
8
Buitenland
Dmitri Medvedev Nieuwe president Rusland
BBC-documentaire
‘Vrijheid is beter dan een gebrek aan vrijheid’
Mick Jagger doelwit Hell’s Angels
Dit is ‘m dan, met 70 procent van de stemmen de nieuwe president van Rusland: Dmitiri Medvedev. Of ‘whatever’, zoals Hillary Clinton hem noemde. Wat weten we eigenlijk van hem? Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Wie? Dmitri Medvedev (42), geboren in Sint-Petersburg. Getrouwd met jeugdliefde Svetlana. Eén zoon: Ilya (11).
Waar droomde hij als jongen van? Van Deep Purple, Pink Floyd en echte spijkerbroeken.
Was het spannend dit weekend? Nou, nee. Hij was de enige serieuze kandidaat. Bovendien had hij de steun van Vladimir Poetin, zijn voorganger, vriend én de nieuwe premier.
LONDEN
...
Mick Jagger is veertig jaar geleden mogelijk ontsnapt aan een moordaanslag door de Hell’s Angels. Dat blijkt uit een documentaire die vandaag wordt uitgezonden op BBC Radio 4. De zanger van de Rolling Stones werd volgens de BBC doelwit van de Hell’s Angels, nadat hij had besloten leden van de beruchte motorclub niet meer als uitsmijters in te huren. Aanleiding was de moord op een 18-jarige fan tijdens een gratis optreden van de Britse band in Californië in december 1969. De Hell’s Angels hebben altijd alle betrokkenheid bij de moord ontkend. Het plan was om Jagger om te brengen in zijn vakantiehuis op Long
touwtjes strak in handen. Hun slogan: ‘Samen zullen we winnen.’
Werkte hij ooit zónder Poetin? Niet echt, al is hij de enige in Poetins entourage die niet voor de KGB en/of FSB werkte. Hij werd ambtenaar in Sint-Petersburg toen ook Poetin daar zat, volgde hem in 1999 naar het Kremlin en leidde in 2000 zijn presidentscampagne. Onder Poetin leidde hij de oliegigant Gazprom, was hij zijn chef staf én vicepremier.
Redactie buitenland AMSTERDAM
... Medvedev, Poetins vriend. REUTERS
Is hij gelovig?
Wat vinden de Amerikaanse kandidaten van hem? ‘Uh, Medve...’, stamelde Hillary Clin-
REUTERS
Leger doodt FARC-topman
‘Ik zweer dat ik de weg zal volgen die is uitgestippeld door president Poetin’; ‘Rusland heeft decennia van stabiele ontwikkeling nodig’ en de mooiste: ‘Vrijheid is beter dan gebrek aan vrijheid’.
Nou en of! Toen hij op zijn 23e werd gedoopt in de Russisch Orthodoxe Kerk zei hij: ‘Op dat moment begon er een nieuw leven voor me.’
Island in New York, zeggen de makers van de documentaire. ‘Ze wilden hem vanaf zee aanvallen’, vertelde Tom Mangold, de presentator van het BBC-programma, in de Sunday Telegraph. Maar ‘de boot kwam in een storm terecht en alle mannen sloegen overboord’. De informatie zou afkomstig zijn van Mark Young, een voormalig FBI-agent. 1
Colombia
Meest gevleugelde uitspraken?
Ook bekend als..? ‘De liberale versie van Poetin’, samen doen ze een soort good cop, bad cop. Achter de schermen houden ze de
AP
ton toen ze naar zijn naam gevraagd werd. ‘Oh ja, Medvedev. Whatever.’ Ook bij Obama gingen geen belletjes rinkelen. Hij hield het bij ‘that man’. President Bush drukte hen op het hart om een persoonlijke relatie met de Russische president op te bouwen. Wie het ook is. 1
SOMS DE AUTO SOMS DE TREIN ;XkÊn\ibkË_\\cfekjgXee\e% nnn%ej%ec
Het Colombiaanse leger heeft de nummer twee van de linkse guerrillabeweging FARC gedood. Het gaat om topcommandant en woordvoerder Raul Reyes, een van de kandidaten voor het hoogste leiderschap van de FARC. Zijn dood is een zware klap voor de organisatie. Reyes sneuvelde tijdens gevechten net over de grens in Ecuador, zo meldde een regeringswoordvoerder. Nog eens zestien rebellen en een sol-
daat overleefden de gevechten niet. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken had vijf miljoen dollar uitgeloofd voor informatie die leidde tot de arrestatie van Reyes. De dood van Reyes is door het Colombiaanse leger gevierd als een triomf. Gevreesd wordt dat de onderhandelingen tussen FARC en de Colombiaanse regering over de vrijlating van gijzelaars, onder wie Ingrid Bétancourt, in gevaar komen. Ecuador heeft boos gereageerd op de Colombiaanse operatie op zijn grondgebied. 1
Dagblad De Pers
Economie Opkomende markten
Miljard meter darmen in China Ook dit jaar is er weer een grote trek van westers kapitaal naar opkomende markten. Hoe houden Nederlandse ondernemers daar het hoofd boven water? Deel 3: China DEN HAAG
...
‘Ik weet het, dit lijkt geen glamoureuze wereld, maar een natuurdarm is een prachtig product’, zegt Lex van Hessen. In de darmenwereld is hij niet zomaar iemand. Zijn bedrijf Van Hessen BV is met een productie van bijna anderhalf miljard meter natuurdarm per jaar wereldmarktleider. En daar is Van Hessen bijzonder trots op. ‘Wij bestaan al ruim honderd jaar en hebben aanzien in dit vak. Onze worsthulzen gaan de hele wereld over. Ze worden gebruikt als velletje om rookworsten en knakworsten, maar ook bijvoorbeeld om merquez, chipolata of salami. In feite is iedere worstfabriek en ieder slachthuis ter wereld een potentiële klant of leverancier voor ons.’ De hoofdfabriek van de Nederlandse firma staat midden in een woonwijk aan de rand van Shanghai. Toen deze eind jaren zeventig openging, lagen er volgens Van Hessen nog rijstvelden omheen. Nu zijn deze zoals bijna alles opgeslokt door de stad. Binnenkort verhuist het bedrijf naar een futuristisch ogende nieuwe megafabriek met een oppervlak van 66.000 vierkante meter. Hier zullen straks 1.800 paar Chinese vrouwenhandjes zich bezighouden met wat Van Hessen ‘de raffinage van varkens-en schapendarmen’ noemt. Het Chinese avontuur van het bedrijf begint in 1964 met Lex van Hessens inmiddels overleden vader Paul, die twee keer per jaar op de Kanton Fair natuurdarmen inkoopt. Van Hessen junior maakt zijn eerste Chinareis in 1974 en raakt diep onder de indruk van het toen nog vuurrode land. ‘Geen verlichting buiten, iedereen hetzelfde Mao-uniform. Ja, eigenlijk was alles uniform. Toch was er
één ding dat me bijzonder fascineerde: overal op straat, in hotels en restaurants zag ik die behendige handjes en vingertjes van de Chinese vrouwen.’ Van Hessen steekt een hand omhoog. ‘Darmen sorteren is heel moeilijk. Vergelijk het met het weven van zijden tapijten, daar zijn onze westerse handen en ogen eigenlijk gewoon niet geschikt voor. Daar komt bij dat wij dit werk hier nooit acht uur per dag geconcentreerd kunnen doen. In China kunnen ze dat zeer goed.’ Het kost vijf jaar van onderhandelen en veel geduld, maar in 1979 lukt het dan toch: met zijn vader en tachtig kilo in plastic verpakte darmen,
‘De behendige vingertjes van de Chinese vrouwen fascineerden me’ reist Van Hessen naar China. Hij doet de Chinezen persoonlijk voor hoe ze de darmen moeten selecteren op lengte en kwaliteit. Hij is tevreden over het resultaat en korte tijd later is Van Hessen het eerste westerse bedrijf dat een joint-venture met een Chinees staatsbedrijf aangaat. ‘Onze jaarproductie in schapendarmen was toen ongeveer 20 miljoen meter, en
Kerncijfers Inwoners: ruim 1,3 miljard (2006) Economische groei: 11,4 %. (2007) BBP: 2.689 miljard US dollar (2006) Totale import: 660 miljard US dollar (2005) Totale export: 762 miljard US dollar (2005) Export Nederland naar China: 3,2 miljard euro (2006) Import Nederland uit China: 23,1 miljard euro (2006) Bron: EVD/CBS
9
Edward Deiters
CHINA
het contract dat we sloten was voor 120 miljoen meter. Wij dachten in vaten, de Chinezen in containers.’ Het blijkt gouden handel. Het bedrijf zet inmiddels met Van Hessen Shanghai jaarlijks voor meer dan 150 miljoen dollar om. In die eerste pioniersjaren was vooral de taalbarrière een zeer groot probleem. ‘Bijna niemand sprak Engels. Die darmen moeten tien minuten in de pekel, werd dan bijvoorbeeld vertaald met tien uur.’ Naast spraakverwarringen moeten westerlingen zich in China volgens Van Hessen vooral aanpassen aan het tempo van de Chinezen. ‘Je wordt eindeloos van het kastje naar de muur gestuurd en ze nemen voor iedere beslissing uitgebreid de tijd. De Chinees die tegen een probleem oploopt, gaat nadenken hoe hij over drie jaar tegen datzelfde probleem aankijkt. Daarbij heeft hij in zijn achterhoofd dat 95 procent van de problemen door de tijd wordt opgelost. Voor 3 procent kun je een oplossing bedenken en 2 procent is niet op te lossen. Derhalve is het wijsheid de juiste 3 procent te vinden.‘ ‘Chinezen zijn meesters in het controleren van de tijd. Ik heb nog nooit een Chinees zijn geduld of zijn beheersing zien verliezen. Wanneer ze merken dat je haast hebt, ben je verloren.’ Van Hessen lacht en wijst op een gigantisch massief beeldhouwwerk van Chinese jade dat zijn Haagse kantoor opsiert. ‘Daarover heb ik zes jaar onderhandeld.’ In het Westen vaak toegepaste zakelijke intimidatietechnieken werken volgens Van Hessen in China averechts. ‘Dreigen werkt niet. Open zijn, om hulp vragen en je zwaktes op tafel leggen werkt veel en veel beter.’ In China wordt alles heel goed vastgelegd, niet zozeer door advocaten, maar door duidelijke memoranda. Van Hessen: ‘Eer en respect voor elkaar zijn heel belangrijk.’ Daarbij werken volgens de darmenhandelaar vooral clichés bijzonder goed. ‘Denk aan uitspraken als: We need each other,
Lex van Hessen: zes jaar onderhandelen over beeld. IVO VAN DER BENT
friendly discussion, old friends, step by step, losing face en mutual benefit.’ Binnen zijn joint-venture ontstond eens strijd om een onbetaalde rekening. ‘Dat duurde allemaal zo lang dat ik ze liet weten: Prima, dan hoeft u niet te betalen, maar dan voldoe ik het wel uit mijn privé-vermogen want ik verlies zo mijn gezicht tegenover mijn bedrijf wanneer dat geld er niet komt. Nog diezelfde dag
Kansrijke sectoren vastgoed- en bouwsector logistiek milieu energie ICT
Bron: EVD/Nederlandse ambassade Beijing
maakten ze me het geld over.’ ‘Alles in China is politiek’, zegt Van Hessen. ‘Ik ben als darmenhandelaar bij de president en bij de premier geweest. Ook hier geldt, zoals overal: je bent wie je kent. Zonder goeie lokale partner ben je in China nergens. Ik heb tientallen westerse bedrijven zien mislukken omdat ze die niet hadden.’ Hij benadrukt dat het niet de moeite waard meer is om alleen voor de lage lonen naar China te komen. ‘Gekwalificeerd personeel als boekhouders of secretaresses begint in Shanghai langzamerhand net zo duur te worden als in Nederland.’ Over de toekomst is Van Hessen optimistisch: ‘Het tijdperk van de Chinees is aangebroken. In de komende veertig jaar ontstaat een schoon, efficiënt en groen China.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Vier redenen om te beleggen in... Voeding
C
ommodities zijn al een paar jaar helemaal in bij beleggers, maar de categorie voedsel als onderdeel daarvan behoort pas sinds kort tot de favoriete beleggingsmogelijkheden in de financiële wereld. Goud- en Chinafondsen hebben we nu wel gezien: een kilootje tarwe graag...
Gestegen vraag MARK
LEENARDS
De markt voor landbouwproducten en aanverwante diensten is minstens zo divers als de mijnbouwmarkt. Er zijn honderden producten die in miljoenen tonnen tegelijk verhandeld worden, al eeuwenlang. In de afgelopen jaren nam de vraag plotseling sterk toe door de economische opkomst van landen als China en India, waar de bevolking
van meer dan één miljard inwoners meer te besteden heeft gekregen en voedsel nog altijd de belangrijkste levensbehoefte is. Ook op lange termijn neemt de vraag naar voedingsmiddelen toe door de sterke groei van de wereldbevolking. Het gebruik van een totaal niet-modegevoelig product als rijst steeg in de afgelopen tien jaar circa 10 procent. Ondanks het saaie imago van dit soort commodities is de voedingmarkt volop in beweging. Nieuwe technologieen maken de productie efficiënter en zijn vaak verplicht door de groeiende interesse in maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ten slotte stijgt de behoefte naar basisproducten ook door de grote vraag naar biobrandstoffen (hierover volgende week meer).
Vorige week probeerde ik u nog te weerhouden van een belegging in goud, omdat de prijs daarvan te hypegevoelig zou zijn. Is de plotseling toegenomen interesse in agribusiness dan geen hype? Ik denk eerlijk gezegd van wel, maar in tegenstelling tot de goudmarkt is de markt voor voedselproducten en aanverwante diensten enorm divers en nauwelijks gevoelig voor manipulatie door enkele grote partijen.
Meetbare marktfactoren
Kortom, de prijzen van bijvoorbeeld maïs en koffie zijn in grotere mate afhankelijk van meetbare, objectieve marktfactoren. Omdat ik graag profiteer van trends op basis van die factoren, beleg ik privé en binnen de fondsportefeuille in de voedingssector. Privé heb ik enkele maanden geleden het ABN Amro Agribusiness Certificaat gekocht, een eenvoudige manier om gespreid te profiteren van een koersstijging van landbouwgerelateerde
bedrijven. Helaas had ook dit certificaat te lijden onder de beurscrash in januari, maar het is sindsdien indrukwekkend hersteld. Binnen het SBS Global Equity Fund heb ik begin februari een positie opgebouwd in Chaoda Modern Agriculture. Het bedrijf is een van de grootste producenten en leveranciers van fruit en groente in China. Dat doet het bedrijf niet alleen erg efficiënt (brutomarge van 70 procent!), maar ook maatschappelijk verantwoord voor Chinese begrippen. Mede hierdoor ontving de onderneming diverse prijzen en werd Chaoda drie jaar achter elkaar uitgeroepen tot een van de vijfhonderd sterkste Chinese merken. 1 Het door Mark Leenards beheerde SBS Global Equity Fund bezit aandelen Chaoda Modern Agriculture. Het aandeel is onder andere verhandelbaar via de beurzen van Hongkong en Frankfurt.
5;9:;45J55>=55BF131DEB5C?@GGG 45@5BC ><31BB95B5 (
+$*
!%(*%#)( ,$
&"*)
% % "%*
%$+)
&B?:53D<5945BBE21
%?EG;E>45?69F95<5*538>95;=5D=9>9=11<:11BG5B;5BF1B9>7
BE21
&0'
@17
> F D
)DI<9CD=F
%45>; 5>G5B;>9F51E=5DB535>D5B5D19<5BF1B9>7
=CD5B41=
& $)
@17
> F D
>D5B9==1>175B 5C;E>4975&B?:53D<5945BC ?E>DBI#1>175B5>5<EH &B?:53D#1>175B
&B?65CC9?>1
9F51E495J938F5B45BG9<<5>?>DG9;;5<5>9>85DF1; % >9F51E4??B75B938D5?@<5949>75BF1B9>729:F??B255<49>75?45C95>1DEEB 5>=9<95E=1>175=5>D?617B1B9C3858?75C38??< *859451<31>4941D581C=?B5D85> I51BC?6G?B;9>75H@5B95>359>D85<965C395>359>4ECDBIG9D81D<51CD1213859=11<%G5B; 5>45>;>9F51E5>D5>=9>CD5:11BG5B;5BF1B9>7=5D@B?:53D=1>175=5>D9>J1;5<9:;5495>CDF5B<5>9>7
"1>45<9:; "1>45<9:; B541 +DB538D
&0 & ' &!$( &
@17 @17 @17 @17
> F D
> F D
> F D
> F D
33?E>D9>7#1>175B EC9>5CC%@5B1D9?>C9B53D?B $1D9?>1<33?E>D??B49>1D?B >F5CD=5>D#1>175B &B?:53D14=9>9CDB1D5EB #545G5B;5B33?E>D9>7=F E>9?B(5D19<?>DB?<<5B=F
J5<6CD1>49756E>3D95=5D9>D5B>1D9?>1<5F5B1>DG??B45<