januari - februari Tentoonstelling: Martijn Lucas van Erp, landschappen Filosofielezing: dr. Victor van Bijlert Kom kennismaken met: Maxim Februari

2014 nr. 42

januari - februari

Tentoonstelling: Martijn Lucas van Erp, landschappen Filosofielezing: dr. Victor van Bijlert Kom kennismaken met: Maxim Februari Ledenobligaties

Inhoud Algemeen  Van het Bestuur: Ledenobligaties 3 Nederlands Studenten Orkest 4 Sociëteitspagina6 Webspinsels5 Ledenwerving: Kennismaken met het AG 21 Ledeninitiatief AGora: Het democratisch tekort in de EU (verslag)20 ‘Geactiveerd’, door Nel van de Vliet22 Excursie: Naar de Opera Don Giovanni8 Filmhuis Hollands Licht Et si on vivait tous ensemble Film voor Jazzliefhebbers

Karikatuur Gehoord in de wandelgangen: De ene bezoeker legt een andere uit wat het AG is: “Ze doen hier aan cultuur en je kunt er ook eten...”.

Het eerstvolgende nummer van ’t gewAG (nr.43) zal eind februari 2014 verschijnen. De sluitingsdatum voor bijdragen voor zowel ’t gewAG nr.43 als voor de bijbehorende agenda is vrijdag 7 februari.

Lid worden van het AG? Raadpleeg onze website www.acadgen.nl voor uitvoerige informatie inzake de voorwaarden voor het lidmaatschap. U kunt zich via de website opgeven als belangstellende, waarna u zult worden uitgenodigd voor een vrijblijvende oriëntatie gedurende een kennismakingsperiode van drie maanden. 2

14 14 13

Filosofie Dr. Victor van Bijlert: Hoe kennen we de werkelijkheid?11 Kom Kennismaken met… Hans Driessen, vertaler van De Toverberg16 Maxim Februari: De maakbare man17 Jutta Chorus over Beatrix (verslag) 18 Willem Otterspeer over W.F. Hermans (verslag) 19 Kringen Literaire Kring: De Kapellekensbaan van L.P. Boon 15 Muziekcaleidoscoop9 Meerlelezing Dr. H. Verhoeven, schrijver van Oerganisatie24 Muziek: Opera op dvd: Il Viaggio a Reims van Rossini

13

Tentoonstelling: Martijn Lucas van Erp, landschappen Ria Ihle, impressies

12 10

Wandelen23 Column: Henny Albers

26

Mutaties Ledenbestand27 Colofon27

Ten geleide Het laatste gewAG van 2013 ligt voor u. We kijken terug op een spannend en interessant jaar. Ik zal de vele hoogtepunten niet noemen, want alles kunt u nalezen in de gewAGen van dit jaar. Mochten er nummers van uw leestafel verdwenen zijn, dan kunt u ze altijd teruglezen op de AG-website. Het komend jaar belooft u eveneens veel te gaan bieden. Maar naast een programma met lezingen, concerten, ledenborrels, toneel, excursies en wandelingen, die dankzij de enorme inzet van de eigen leden worden georganiseerd, wordt er echter ook iets van u gevraagd, namelijk om nieuwe leden in te brengen; we heb-

ben ze nodig. Bij het ter perse gaan van dit gewAG vernamen wij dat ons is ontvallen Heine Rodrigues de Miranda, honorair lid van het AG. Hij stond aan de wieg van onze website en de huidige ledenadministratie. Het leven moet gevierd worden en daarom wens ik u allen heel fijne feestdagen en een goed en gezond 2014 en dat u maar veel mag genieten van alle moois en interessants dat het AG u te bieden heeft. Namens de redactie, Michiel de Veer

Van het bestuur

Ledenobligaties Het AG gaat ledenobligaties uitgeven. In januari 2014 kunt u intekenen op de ledenobligaties met een looptijd van tien jaar. U kunt profiteren van een aantrekkelijke rente en u heeft zekerheid dat u ook uw geld weer terugkrijgt. Op dinsdag 7 januari 2014 maakt het bestuur van de vereniging AG het rentepercentage bekend. Op woensdag 15 januari 2014 om 15.00 en 20.00 uur en donderdag 30 januari 2014 om 20.00 uur vinden er bijeenkomsten plaats waar de uitgifte van de ledenobligaties zal wordt toegelicht. U kunt hier al uw vragen stellen. De inschrijvingstermijn sluit op 31 januari 2014 om 24.00 uur. Vanaf de AG-site kunt u de inschrijfformulieren downloaden na 2 januari 2014. U kunt ze invullen en opsturen naar stichting Steun Academisch Genootschap, Parklaan 93, 5613 BC Eindhoven. Waarom? U zult er wel van vernomen hebben. Misschien alleen via geruchten of misschien heeft u het functioneel ontwerp van de ledenobligaties helemaal uitgepluisd. Daarom een kort uittreksel van de voorwaarden. De ledenobligaties zijn nodig opdat de liquiditeiten van de vereniging op het juiste niveau kunnen worden gebracht. Waarom ledenobligaties

en niet gewoon een banklening? Allereerst omdat de ledenobligaties voor u aantrekkelijk zijn daar u een relatief hoge rente krijgt. Voor uw vereniging zijn zij eveneens aantrekkelijk, aangezien het AG minder rente hoeft te betalen dan bij een banklening. • De ledenobligaties worden uitgegeven door de stichting Steun Academisch Genootschap (SAG). • Deze stichting heeft van de vereniging een hypotheek gekregen op het pand Parklaan 93 (het sociëteitsgebouw en parkeerterrein), zodat de SAG altijd aan zijn verplichtingen kan voldoen. • Alleen leden van het AG mogen de obligaties kopen. • De looptijd van de ledenobligatie is 10 jaar. • Tussentijdse aflossing door de leden is niet toegestaan. Alleen de vereniging kan daar wel toe besluiten. • De rente wordt één maal per jaar na afloop van één jaar looptijd uitbetaald. • De algemene en de bijzondere voorwaarden zijn van toepassing op deze ledenobligaties. Namens het bestuur, Bernard Grevink 3

Het Nederlands Studenten Orkest: Tradities en toekomst Dinsdag 11 februari, 20.15 uur, Muziekgebouw Het Nederlands Studenten Orkest, een ongeveer 100 studenten sterk orkest dat elk jaar opnieuw wordt samengesteld, repeteert gedurende tien dagen intensief in Someren, om daarna met een bijzonder concert op tournee te gaan langs de grote Nederlandse concertpodia. De orkestleden worden door middel van audities tot het orkest toegelaten en musiceren op hoog (amateur)niveau. Zij zijn zeer gedreven om mee te doen en hebben zich dikwijls, slechts met moeite, uit hun strakke studieschema’s vrij kunnen maken voor deze tournee. De tourneeopbrengst komt voor een deel ten goede aan twee organisaties die studenten in moeilijke omstandigheden helpen, te weten: het UAF (Stichting voor Vluchtelingstudenten) en de ANGO (Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie). Ook dit seizoen zal het NSO weer optreden in Eindhoven en wel op dinsdag 11 februari 2014 in het Muziekgebouw om 20.15 uur. Onder leiding van dirigent Jurjen Hempel, wordt het volgende programma ten gehore gebracht: Matthias Kadar - Opdrachtcompositie Edward Elgar - Sea Pictures Dimitri Sjostakovitsj - Symfonie nr. 10 Soliste in het prachtige Sea Pictures van Elgar is Barbara Kozelj, mezzosopraan. Binnen het thema ‘Dichtbij NSO’ worden tijdens deze 62ste tournee van het orkest twee verschillende kunstvormen, klassieke muziek en dichtkunst, op unieke wijze bij elkaar gebracht.

Opdrachtcomponist Matthias Kadar schreef zijn stuk als een muzikaal gedicht. De Sea Pictures van Elgar zijn gebaseerd op vijf gedichten. En vier Nederlandse dichters -Mischa Andriessen, Jan Rot, Bernke Klein Zandvoort en Freek de Jonge- schreven speciaal voor het NSO een gedicht, geïnspireerd op één van de delen van de imposante symfonie van Sjostakovitsj. Net als twee jaar geleden ben ik, als voorzitter van het AG, lid van het Comité van aanbeveling van het NSO. Vanuit deze hoedanigheid wil ik graag dit concert onder uw aandacht brengen en het van harte bij u aanbevelen. Onder het motto ‘wie de jeugd heeft, heeft de toekomst’ roep ik alle AG-leden op met hun introducés te komen genieten van het fantastische optreden van deze jonge musici. Het is een grote stimulans voor deze studenten als zij in Eindhoven kunnen spelen voor een uitverkochte zaal. Kaarten à E 20,- (+E 1,- reserveringskosten) zijn verkrijgbaar bij alle NSO-kaartverkopers (V/M) die al jaren op dit gebied actief zijn. Ook kunt u zelf een e-ticket kopen via www.muziekgebouweindhoven.nl. Binnen het AG kunt u inlichtingen inwinnen dan wel kaarten verkrijgen via Mariët Huijgen (0402214317 of [email protected]). Voor meer informatie verwijs ik u naar www.nso.nl Namens het bestuur, Richard de Groot, voorzitter AG en lid Comité van aanbeveling NSO Eindhoven

4

Van het webteam

Webspinsels: Digitaal betalen Ieder jaar half juli is een zwaar moment voor u en voor ons. Voor u omdat u dan de contributienota voor het AG-lidmaatschap ontvangt, en voor de Ledenadministratie (daarin is het webteam ook vertegenwoordigd), omdat dit gebeuren een hoop werk met zich meebrengt. Tot vorig jaar zorgde de postbode voor het rondbrengen van de nota’s, en hij deed dat niet gratis. Het webteam ontwikkelde toen een ICT-systeem die we de AG-ledenmailer noemen. Senior web-associate Hans Eerdmans gebruikt de mailer voor zijn welbekende digitale nieuwsbrieven. Het is echter ook mogelijk om ieder bericht persoonlijke kenmerken uit de ledendatabase mee te geven, zoals NAW-gegevens en verschuldigde contributie. En daar maakt de Ledenadministratie dankbaar gebruik van. Alle leden met een e-mailadres ontvangen dan ook de nota tegenwoordig op hun Mac, pc, tablet of smartphone.

nota’s (voor u natuurlijk niet; u betaalde immers keurig op tijd!) kunnen voorzien van een iDEALknop. Niet zo best Met schaamrood op de kaken moet ik bekennen dat er van alles mis ging. Weliswaar was de inhoud van de nota’s correct, maar de onderwerpregel van de e-mails vermeldde de naam van ondergetekende i.p.v. de geadresseerde, en de iDEAL-knop deed het bij de meeste nota’s niet. Het was dan ook niet zo verwonderlijk dat het aantal overboekingen tegenviel. Als ik dit schrijf, is het net december geworden, en volgende week gaat er een nieuwe mailing uit, waardoor ik hoop dat men heel snel, met veel gemak, in groten getale en met een glimlach de contributie overmaakt. Harald Ihle

iDEAL Maar u weet hoe het gaat met mailtjes: er komen steeds nieuwe berichten, de AG-nota zakt steeds dieper in de Inbox, en van betalen komt niets terecht. Wij dachten: misschien zou men direct betalen als we het heel gemakkelijk en snel maakten? U kent natuurlijk het online iDEAL-betaalsysteem van de webwinkels; het is nauwelijks meer dan een druk op de knop, en de bank heeft het verschuldigde bedrag overgemaakt. Wat zij kunnen, dan kunnen wij ook, dachten we. Het bleek een behoorlijke kluif te zijn, maar dit najaar hebben we de herinnerings-

5

Sociëteitspagina januari-februari

Waar leden elkaar ontmoeten En dat was op 5 december jl. in het bijzijn van Sinterklaas die ons inspireerde tot het volgende gedicht. De zinnen zijn gemaakt door de leden, die steeds mochten reageren op alleen de vorige zin. Zou in de nieuwe Haardkamer de schoorsteen nu ook veiliger zijn voor zwarte Piet… Ik weet het niet, weet jij dat? Ja, ik denk het wel, want de stoelen eronder zijn bekleed met een leren vel. Leer is beter dan een lapje katoen, maar liever dan roze had ik het in het groen! Groen dat is tegenwoordig de mode, terwijl we zwarte Piet moeten missen van node. Het is toch niet te geloven, maar alle zegen komt van boven. De vraag is hoe komt men dat te boven met mensen die nog geloven. En Sint heeft wel een zware taak met al die roze stoeltjes in de zaak. Maar ja, wij weten niet, hoe zwarte Piet dit onheil ziet. Als Sinterklaas maar wel geniet. Met deze storm van vandaag zitten zowel Sint als Piet in hun maag. Maar wij willen daarover geen geklaag. De Haardkamer is ontzettend gaaf! Sinterklaas bleek overvallen, maar daar gaan wij verder niet over brallen. Krijgen we weer speculaas? Dat hoort toch bij St. Nicolaas! En nu is onze crisis-Sint weer vertrokken helaas. Ik geloof niet meer -helaas!- in Sinterklaas. Ik prefereer Piet boven de Sint. Maar we moesten het doen met de oude kindervrind… Aanmelden via de website: Inmiddels is het mogelijk voor leden om zich niet alleen via de website van het AG aan te melden voor een lezing of lezingencyclus, maar ook of u na een ledenborrel of een kennismakingsborrel wenst te blijven eten. Voor de betrokken activiteiten van de sociëteitscommissie wordt dit nu in de aankondiging daarvan duidelijk aangegeven. En HOE moet men zich dan aanmelden? Voor degenen die het nog niet zelf hebben ontdekt, hierbij een korte handleiding: 1) log in op de website van het AG; 2) klik op agenda; 3) klik op AG-maandoverzicht; 4) kies (met de pijltjes) de maand; 5) klik op de gewenste activiteit van de Sociëteitscommissie; 6) klik op de aangegeven link in de aankondiging daarvan; 7) klik op aanmeldingsformulier; 8) vul de aanmelding in; 9) verstuur de aanmelding. Gecompliceerd? In eerste instantie misschien wel, maar zo gaat het digitale tijdperk dat wel van u vragen. Voor uw eigen comfort (zeggen ze)! Na enkele malen aanmelden gaat het bijna vanzelf. DUS: vaak aanmelden en gezellig ook vaak komen! 6

Het AG-dagmenu: Hebt u het AG-dagmenu op de website van het AG nog steeds niet gezien? Ga dan nu echt eens op onderzoek uit! Tip: klik op de website op de knop Sociëteit en vervolgens op AG-dagmenu. En ziedaar: het (keuze)menu van de dag! Op de ledenwebsite kunt u (na inloggen!) onder deze knop zelfs de menuprijzen vinden. Indien u zich niet kunt vinden in het AG-dagmenu vraag dan eens naar de menukaart, waarin ook maaltijdsalades en pastagerechten worden aangeboden. Houdt u er wel rekening mee dat de bereiding dan iets langer kan duren. Overigens: het AG-dagmenu wordt inmiddels nu ook getoond op het informatiescherm in de foyer. Hebt u dat al ontdekt?

Donderdag, 2 januari: Nieuwjaarsbijeenkomst Het AG heet u welkom in het Nieuwe Jaar! Het bestuur ontvangt u bij binnenkomst met een glas champagne. Hiermee kunt u toasten op het nieuwe jaar. Zoals ieder jaar biedt het echtpaar Koppen tijdens de Nieuwjaarsborrel heerlijke oliebollen aan. Een en ander wordt omlijst met gezellige achtergrondmuziek. De vice-voorzitter vervangt onze voorzitter voor diens traditionele nieuwjaarsrede. Geen nieuwe opening dit keer; we kunnen tot eind januari genieten van het werk van Ria Ihle. Als afsluiting van de Nieuwjaarsborrel kunt u in de Meerlezaal voor € 29,50 (excl. drankjes) deelnemen aan de vernieuwde viergangen Nieuwjaarsmaaltijd: voorgerecht van gevarieerde zalm, een heldere bouillon met flensjes, een Canadees hambuffet en een verrassend Nieuwjaarsdessert. Attentie: In verband met de kerstvakantie van het AG is opgave voor de maaltijd alleen mogelijk via de website van het AG (en dus niet aan de bar!) tot uiterlijk dinsdag 31 december 2013, 18.00 uur. En voor wie geen internet heeft: vraag hulp van familie of buren.

Donderdag 16 januari: Kennismakingsborrel Ditmaal een heel speciale kennismakingsborrel. We maken niet alleen kennis met (potentiële) nieuwe leden en al oudere leden, maar ook met een kwartet van het Nederlands Studenten Orkest (NSO). Zij komen tijdens de borrel graag uitleggen wat het NSO doet en zullen daarna enkele werken ten gehore brengen. Aansluitend is er de mogelijkheid om gezamenlijk met hen een gezellige eenvoudige of uitgebreide maaltijd te nuttigen v.a. € 18,50 (een-, twee-, of driegangen, met een keuze uit vis of vlees). Aanmelden hiervoor via de website of aan de bar vóór woensdag 15 januari om 12.00 uur. Donderdag 6 februari: Ledenborrel Tijdens deze februariborrel wordt de nieuwe tentoonstelling geopend van Martijn Lucas van Erp. Daarnaast krijgt u gelegenheid de eerste ervaringen van het nieuwe jaar uit te wisselen en rustig met elkaar bij te praten. Na het voorstellen van enkele nieuwe leden kan men voor de prijs van € 22,50 genieten van een uitgebreid echt Oudhollands winterbuffet. Aanmelden hiervoor via de website of aan de bar van de sociëteit tot uiterlijk woensdag 5 februari, 12.00 uur. Donderdag 20 februari: Kennismakingsborrel Iedereen is weer van harte welkom om met het glas in de hand nader kennis te maken met elkaar: nieuwe leden, oude leden en kennismakers. Aansluitend is er de mogelijkheid om gezamenlijk te genieten van het AG-dagmenu met daarin enkele keuzemogelijkheden. Aanmelden hiervoor bij voorkeur via de website of aan de bar vóór woensdag 19 februari om 12.00 uur

Engel Hoefgeest

7

Van de excursiecommissie

Naar de Opera Don Giovanni van Mozart Vrijdag 31 januari Zoals al vermeld in het vorige gewAG gaan we ook deze winter weer naar de opera. Dit keer niet in december, maar op 31 januari. We bezoeken dan Don Giovanni, de bekende mooie opera, in Düsseldorf. Voor meer informatie via het internet kijk eens bij Don Giovanni de StemStudio. Er zijn weer 50 kaartjes gereserveerd wat betekent dat ook introducés mee kunnen gaan, tenzij zich snel 50 leden opgeven. Opgave is mogelijk tot uiterlijk 10 januari. We vertrekken om 15.00 uur met de bus bij het AG en hebben na aankomst in Düsseldorf ruim de tijd om een hapje te eten in een van de vele restaurants in de buurt van het operagebouw. Omdat de voorstelling om 19.30 uur begint is het goed om rond 19.15 uur binnen te zijn. De kosten voor deze excursie bedragen € 62,50. U kunt zich opgeven bij Carien Treep: [email protected] of telefonisch 040-2119258.

Kosten te voldoen op het nieuwe IBAN nummer: NL70ABNA0512653127 t.n.v. Academisch Genootschap inzake commissie excursies. Wij hopen weer een groot aantal mensen te mogen ontvangen bij deze eerste excursie in het nieuwe jaar. Namens de excursiecommissie, Els van der Zwet

Ons is Sint Catrien als symbool gegeven... Herken je deze titel? Dan heb je vast en zeker op het St. Catharinalyceum in Eindhoven gezeten. Bij de laatste AG-wandeling, op zondag 24 november, zaten we toevallig met drie Catrienmeisjes naast elkaar bij de lunch. En dan komen de herinneringen naar boven aan die meestal leuke middelbareschooltijd. We vroegen ons af hoeveel Catrienmeisjes er lid zijn van het AG. We willen dat graag inventariseren. En mogelijk, als daar belangstelling voor is, willen we eens voor alleen Catrienmeisjes een gezellig samenzijn organiseren in onze sociëteitsruimte. Daarom een oproep: Ben je een Catrienmeisje, meld je dan bij een van onderstaande perso-

8

nen. Geef daarbij ook aan welke jaren je op het Catharinalyceum zat. Of je een diploma kreeg doet er niet toe. Je kunt het telefonisch doen of per e-mail. En wie weet komt er een gezellige Catrienborrel in het AG. Wij hopen op veel positieve reacties. Ine van de Rijke-Schellens, 040-2528061 e-mail: [email protected] Addie de Fluiter-Schaeffer, 040-2061725 e-mail: [email protected]

Muziekcaleidoscoop Dinsdag 28 januari, 20.00 uur, Meerlezaal De volgende muziekcaleidoscoop gebeurt er iets bijzonders: AG-lid Harald Ihle neemt dan de zesmans oude-stijl jazzformatie waar hij deel van uitmaakt, The New Orleans Combination (de NOC), mee voor een avondvullend live optreden in de Meerlezaal. De New Orleans Jazz ontstond rond 1900 in de stad New Orleans, Louisiana, in het zuiden van de Verenigde Staten, en is nog steeds springlevend. De NOC speelt met veel toewijding, enthousiasme en respect voor deze oorspronkelijke jazzvorm. Het eerste gedeelte van de avond zult u kennismaken met de New Orleans Jazz aan de hand van gespeelde fragmenten met toelichting, geïllustreerd door ‘marsen, rags en blues’, die de wortels van deze muziek vormen. Het zal tevens duidelijk worden welke belangrijke rol de ‘collectieve improvisatie’ hierin speelt. Na de pauze zal de NOC een optreden verzorgen waarbij de onderwerpen uit het eerste deel van de avond ruimschoots aan bod komen. De mannen van het ensemble bespelen de volgende instrumenten: klarinet, trompet, trombone, banjo en piano. Wilt u alvast een voorproefje? Kijkt en luistert u dan naar een korte presentatie op YouTube. Zoek naar ‘NOC visitekaartje 2013’. Ook de moeite waard: het eerste deel

van de documentaire History of Jazz in het AGFilmhuis op 10 januari, met vooral de New Orleans Jazz. Verslag De avond van 12 november was goed bezocht. De eerste presentator was Jean Peters die een fantasierijk programma liet horen met muziek van Wagner, Verdi, Gluck, Britten, Arvo Pärt, Jean Lambrechts, Paul Zbigniew Preisner. Een echte caleidoscoop! Jacob Wisse was de tweede presentator. Hij introduceerde vogelgeluiden in Antarctica. Daarna hoorden we Bach, Hugo Wolf, Händel en Haydn. Met Rein de Graaf aan de piano zong hij tenslotte Avondlied van Schubert. Ook deze presentatie was caleidoscopisch. Getuige de reacties van de aanwezigen een programma dat zeer in de smaak viel. Opgaven voor optreden als presentator van goede, minder courante muziek zien wij gaarne tegemoet: Hans Blekxtoon 040-2831314, Hans van den Berge 0497-514045 of via e-mail: [email protected]. De datums van de volgende muziekcaleidoscopen zijn: 25 maart en 3 juni 2014.

Hans van den Berge

9

Van de tentoonstellingscommissie

Ria Ihle: Impressies uit mijn leven

19 december tot 22 januari AG-lid Ria Ihle (Den Haag, 1944) liet zich op de lagere school niet boeien door de leerstof, maar droomde weg in haar eigen fantasiewereld. Ze tekende graag en kon zich ook goed vermaken met knutselen. Ze observeerde haar omgeving en zocht er een lijnenspel in. Op zevenjarige leeftijd ontdekte ze zelf het perspectief bij haar pogingen om diepte in haar tekeningen te krijgen. Ria moet het van haar waarneming hebben en haar motieven echt voor zich zien. Ze maakt portretten en zelfportretten, die opvallen door een trefzekere, realistische stijl. In 2006 hield ze voor het eerst een tentoonstelling. Voor die gelegenheid schilderde ze op grotere doeken met acrylverf. Sinds zij vanaf 2010 geleerd heeft om met de pc om te gaan, is Ria begonnen al haar vroegere werken te scannen, fotograferen en digitaal vast te leggen: schetsen, tekeningen, aquarellen, beeldjes, textiel en schilderijen. De laatste paar jaar heeft zij ook kunstuitingen gemaakt met grafische pen en digitale tekentablet. Dit tezamen resulteerde in vijf prentenboeken over de afgelopen vijftig jaar. Deze liggen in de sociëteit ter inzage.

10

Ria hoeft niet zo nodig naar buiten te treden, maar laat zich wel zien bij feestelijke gelegenheden door middel van haar vele vlaggenslingers van textiel. Zij is dol op stoffen en gooit nooit iets weg. Wanneer kledingstukken bijna versleten zijn knipt ze daar de beste stukken uit en maakt stapels vierkantjes. Daarna neemt ze er van elk stofje één apart en stikt deze als een puntje dicht. Zo verzamelt ze er telkens 100 en stikt de wimpeltjes op band. Er zijn nu bijna 3000 verschillende bontgekleurde en effen vlaggetjes en van de meeste weet ze nog de oorsprong: een kinderjurkje, een zwembroek, een keukenschort, een gordijn… Haar hele leven is daarin terug te vinden. Feest In de kerstvakantie vieren Ria en haar man Harald feest op het AG naar aanleiding van hun beider verjaardagsjubileum. Het idee ontstond om bij die gelegenheid de ruimtes op te fleuren met haar werk. De tentoonstellingscommissie vond dat AG-leden daar ook even van mee mogen genieten. Het werk zal te zien zijn tijdens de kerstviering op donderdag 19 december en blijft hangen tot 22 januari.

Van de filosofiecommissie

Dr. Victor van Bijlert: Hoe kennen we de werkelijkheid? Kennisleer en logica volgens de oud-Indiase Nyaya Filosofie Vrijdag 31 januari, 20.00 uur, Meerlezaal Voor veel buitenstaanders gaat de Indiase filosofie op het eerste gezicht alleen over spiritualiteit en mystiek. Wat de meesten zal verrassen is het feit dat in het oude India op een zeer nuchtere en ontmythologiserende wijze werd nagedacht over fundamentele vragen die we meestal met Westerse filosofie vereenzelvigen: wat is juiste, verifieerbare kennis van de werkelijkheid? Hoe weten we wat we weten over de werkelijkheid? Wat zijn onze middelen om kennis te krijgen van die werkelijkheid? Aan welke voorwaarden moeten correcte logische redeneringen voldoen? Naast een lange traditie van spiritualiteit kent de geschiedenis van de Indiase filosofie ook een meer dan tweeduizend jaar lange traditie van kennisleer en logica. De eerste filosofische school in India die beide tot een volledig systeem uitwerkte was de Nyaya (rond begin van de christelijke jaartelling). De Nyaya werd maatgevend voor alle andere systemen die een kentheoretische en logische fundering voor hun denken zochten. In de lezing zal een

schets worden gegeven van de hoofdzaken van oud-Indiase kennisleer en logica van het Nyayastelsel van denken. Tevens laat de lezing zien op welke wijze deze kennisleer en logica ook als hulpmiddelen bij de Indiase religies en spiritualiteit werden betrokken, zoals in het boeddhisme. De spreker Victor van Bijlert studeerde Indiase talen, filosofie en cultuurgeschiedenis in Leiden. Hij promoveerde in 1987 op Boeddhistische kennisleer. Momenteel is hij als universitair docent verbonden aan de faculteit der Godgeleerdheid van de Vrije Universiteit Amsterdam. Toegang: AG-leden vrij, voor niet AG-leden wordt een entree van € 7,50 geheven. Aanmelden via de AG-website.

11

Van de tentoonstellingscommissie

Martijn Lucas van Erp: Landschappen 23 januari tot 1 april Tijdens de ledenborrel op 6 februari wordt de tentoonstelling geopend met werk van Martijn Lucas van Erp (Heerlen, 1975). Zelf schrijft hij over zijn werk: “Ik schilder fantasielandschappen in olieverf op doek. In de schilderijen is de laatste jaren de nadruk verschoven van een duidelijk onderwerp met een achtergrond, naar de uitdrukking van een bepaalde ruimtelijkheid; een uitdijende leegte, gevuld met een bepaalde sfeer, die door het uitblijven van een cognitief verhaal ruimte krijgt om de hoofdrol te claimen. Naast het uitdrukken van de juiste sfeer probeer ik het licht in

12

de kleinst mogelijke finesses te ordenen in een ogenschijnlijk chaotisch landschap. Licht, dat in de geschilderde ruimte ‘schijnt’ en alles zijn plek en kleurintentie geeft. Verf heeft oneindig veel mogelijkheden. Tijdens het werkproces blijf ik kijken en reageren op wat er gebeurt op het doek. Zo wordt een schilderij bepaald door een verf-ongeluk, dat op het doek plaatsvindt. Al schilderend verkeer ik vaak in een soort roes van zoeken en kijken, en het eindresultaat ervaar ik naderhand ook vaak als een verrassing. Een goed schilderij zie ik daarom ook meer als een cadeau dan als een individueel bereikt doel.”

Filmhuis

The History of Jazz Filmavond voor jazzliefhebbers Vrijdag 10 januari 2014, 20.00 uur, Haardkamer Een nieuw initiatief, door Sikko Argelo Met ingang van januari 2014 wordt ruimte gemaakt voor documentaire films, in principe gepland op de tweede vrijdag van de maand. De laatste vrijdag van de maand blijft gereserveerd voor speelfilms. We starten op 10 januari met ‘The History of Jazz’. De film is een documentaire van Ken Burns (Nederlands ondertiteld). De eerste aflevering behandelt het ontstaan van de jazz in New Orleans, in de periode 1890-1924. Aan het begin geeft Sikko Argelo een korte toelichting. Ken Burns is een Amerikaanse regisseur van

Emmy Award winnende filmdocumentaires. In zijn ‘History of Jazz’ presenteert Burns de jazz als de belangrijkste authentieke kunstvorm die de Verenigde Staten heeft voortgebracht. De kijker/luisteraar wordt intensief bezig gehouden met drie thema’s: (1) De musicologische toelichting bij de ontwikkeling van de jazz en (2) de emancipatie van de Afro-Amerikaanse bevolking, tegen de achtergrond van (3) de belangrijkste politieke en sociaal-culturele gebeurtenissen in de USA. Deze drie verhaallijnen worden met elkaar in verband gebracht met behulp van authentiek fotoen filmmateriaal en gesproken commentaar van diverse jazz deskundigen. Bij gebleken belangstelling vervolgen we de jazzdocumentaire op 14 februari met deel 2: de periode 1924-1934.

Van de muziekcommissie

Opera op dvd in het AG: Il Viaggio a Reims, ossia l’ Albergo del Giglio d’Oro (De Reis naar Reims, of Hotel De Gouden Lelie) Opera buffa, komisch dus, in één bedrijf. Libretto van Luigi Balocchi, muziek van Gioachino Rossini. Vrijdag 17 januari, 19.30 uur, Balkonkamer Charles X, broer van Louis XVIII, zal in Reims tot koning gekroond worden vanwege de te verwachten relletjes in Parijs. Aristocraten uit heel Europa zijn op weg naar de kroning. Vanwege het tekort aan paarden, die nodig zijn bij de kroning, stranden ze echter in het luxueuze en enigszins decadente Spa Hotel De Gouden Lelie. De serie incidenten, conversaties en discussies tussen de groep aristocraten, die hun naties vertegenwoordigen, vormt de inhoud van de opera. Deze plaats van handeling geeft de librettist Balocchi met zijn scherpe ironie en Rossini met zijn buitengewone speelse muziek volop gelegenheid de typisch nationale hebbe-

lijkheden van de gasten luchthartig en zeer geestig neer te zetten. Het metaforische ‘Spa resort’ is een perfecte plaats om met ironie te laten zien dat de aristocratie van het oude 19e eeuwse Europa, met al zijn macht en pompeusheid, in feite op weg is naar z’n eigen begrafenis, niet in staat zich aan te passen aan de eisen van de nieuwe tijd in een snel veranderend Europa. Niet vaak is deze opera in theaters te zien, simpelweg omdat het te moeilijk is om achttien virtuoze solisten tegelijk te contracteren. De dvd is opgenomen in 2003 in het Gran Teatro del Liceu Barcelona, met koor en orkest onder leiding van Jesus Lopez Cobos. Regie van Sergi Belbel, en verder met achttien solisten. Speeltijd 160 minuten. 13

Filmhuis

Hollands Licht (Nederland, 2003, 91 minuten) Vrijdag 31 januari 2014, 20.00 uur Haardkamer De mythe van het Hollands licht is eeuwenoud, maar is nooit eerder serieus onderzocht. Volgens de mythe heeft het Hollands licht buitengewone kwaliteiten. Het is ontdekt en internationaal beroemd geworden dankzij de Hollandse schilderkunst van de 17e eeuw. Volgens de Duitse kunstenaar Joseph Beuys heeft het Hollands licht halverwege de vorige eeuw zijn specifieke helderheid echter verloren. Voor het eerst in de geschiedenis onderzoeken de makers van Hollands Licht dit even ongrijpbare als beroemde culturele fenomeen. Wat is Hollands licht? Wat is waar, wat is mythe? De film toont een fascinerende zoektocht en is een unieke filmische ode aan licht en waarneming. Hollands Licht heeft diverse prijzen gewonnen, waaronder een gouden kalf op het Nederlands Film Festival en de publieksprijs op het Europees Film Festival van Brussel.

Script: Regie: Muziek: Idee en scenario: Regie: Productie:

Ruth Prawer Jhabvala James Ivory Richard Robbins Maarten de Kroon Pieter-Rim de Kroon Govard-Jan de Jong

Met o.a. Svetlana Alpers, Jan Dibbets, James Turrell, Ernst van de Wetering

Et si on vivait tous ensemble (Frankrijk/Duitsland 2011, 92 minuten)

Vrijdag 8 februari 2014, 20.00 uur, Haardkamer

daar bepaald niet thuis voelt, besluiten ze het bejaardenhuis voor te zijn en samen in één huis te gaan wonen. Dirk wordt aangenomen om de hond van Albert uit te laten, maar omdat hij sociologie studeert gaat ook hij in het huis wonen om materiaal te verzamelen voor zijn scriptie. Dirk groeit uit tot verzorger en vooral vriend. Et si on vivait tous ensemble is een klein, lief, komisch drama, gespeeld door een authentieke cast op leeftijd en met een bitterzoete noot aan het eind, die elke klacht onmiddellijk doet vergeten.

Ondanks hun verschillende karakters zijn ze al jaren vrienden: Jean, bevlogen politiek activist, Annie, zijn nogal burgerlijke vrouw, Jeanne, hartstochtelijk feministe, haar man Albert, echte levensgenieter en weduwnaar Claude, vrouwenversierder. Als Claude een kleine hartaanval heeft gehad zorgt zijn zoon ervoor dat hij naar een verzorgingshuis gaat. Omdat hij zich

Script en Regie: Muziek: Geraldine Chaplin: Guy Bedos: Jane Fonda: Pierre Richard: Claude Rich: Daniel Brühl:

14

Stéphane Robelin Jean-Philippe Verdin Annie Jean Jeanne Albert Claude Dirk

Agenda

januari / februari 2014

Legenda: niet-leden welkom als introducé. ook toegankelijk voor niet-leden, zonder introductie (na aanmelding). kringactiviteit. N.B.: Van Lanschot Bankiers (Parklaan) stelt op dinsdag- en donderdagavond het parkeerterrein ter beschikking voor bezoekers van het AG.

Donderdag 9 januari Tafel Opinie & Debat -1 Zie verder AG-website > Actualiteiten en maatschappij > Tafel O & D Terraskamer, 12.00 uur

Donderdag 9 januari Cyclus: De EU dichterbij? Hoe de EU de Europese Industrie op achterstand zet, lezing door AG-lid dr. Marcel van Marion. Zie verder AG-website > Actualiteiten en maatschappij > AGora Meerlezaal, 20.00 uur

Vrijdag 10 januari - Filmhuis

JANUARI 2014

History of Jazz. Zie verder in dit gewAG en AG-website > Film en theater >Filmhuis.  Haardkamer, 20.00 uur

Donderdag 2 januari Nieuwjaarsbijeenkomst Zie verder in dit gewAG en AG-website > Sociëteitsleven > Sociëteitscommissie. Sociëteitszaal, 17.30 uur

Dinsdag 14 januari - Wandelen (5 km) Zie verder in dit gewAG of op de AG-website > Sport en spel > Wandelen.  Parkeerplaats AG, 10.00 uur

Maandag 6 januari Filosofie: Groep van Reijen Sociëteit, 10.00 uur

Dinsdag 14 januari - Bridgeclub 1 Maandelijkse parendrive op de tweede dinsdag van de maand. Haardkamer, 19.30 uur

Maandag 6 januari Filosofie: Groep Vergeer Balkonkamer, 20.00 uur

Woensdag 8 januari - Vrij bridge Voor dinsdag 12.00 uur aanmelden bij Ria Holleman, [email protected] Sociëteit, 19.30 uur

Woensdag 8 januari Filosofie: Groep Willemsen Haardkamer, 20.00 uur

Woensdag 8 januari - AG-koor Elke woensdagavond koorrepetitie. Zie verder AG-website > Muziek > AG-koor Meerlezaal, 20.15 uur

Dinsdag 14 januari Filosofie: Groep van Bijlert Balkonkamer, 20.00 uur

Woensdag 15 januari Politiek Historische Kring Met gezamenlijk lunch. Heeft u ook interesse? Neem contact op met Piet van der Meulen 0492-430250, Bernard Grevink 040-2536659 of stuur een mail naar [email protected] Sociëteit, 11.00 uur

Woensdag 15 januari - Vrij bridge Voor dinsdag 12.00 uur aanmelden bij Ria Holleman, [email protected] Sociëteitszaal, 19,30 uur

Woensdag 15 en Donderdag 30 januari Bijeenkomst over uitgifte Ledenobligaties Woensdag, Sociëteit, 15.00 uur en 20.00 uur Donderdag, Sociëteit, 20.00 uur

Woensdag 15 januari - AG-koor Elke woensdagavond koorrepetitie. Zie verder AG-website > Muziek > AG-koor Meerlezaal, 20.15 uur

Woensdag 22 januari - Vrij bridge Voor dinsdag 12.00 uur aanmelden bij Ria Holleman, [email protected] Sociëteit, 19.30 uur

Woensdag 22 januari Nederlands Klassiek Verbond Livia, eerste keizerin van Rome.  Haardkamer, 20.00 uur

Woensdag 22 januari - AG-koor

Donderdag 16 januari Kennismakingsborrel Kennismaking van nieuwe leden met elkaar en met de aanwezige oudere leden. Zie verder in dit gewAG en AG-website > Sociëteitsleven > Sociëteitscommissie. Sociëteitszaal, 17.30 uur

Elke woensdagavond koorrepetitie. Zie verder AG-website > Muziek > AG-koor. Meerlezaal, 20.15 uur

Donderdag 23 januari Tafel Opinie & Debat - 2 Zie verder AG-website > Actualiteit en maatschappij > Tafel O & D. Terraskamer, 12.00 uur

Donderdag 16 januari Filosofie: Groep Slurink Balkonkamer, 20.00 uur

Donderdag 16 januari - Meerlelezing Henk Verhoeven: Oerganisatie; de evolutie van samenwerking, van mierenhoop tot multinational, lezing door Henk Verhoeven. Zie verder AG-website > Actualiteit en maatschappij > Meerlelezing. Entree: AG-leden gratis, niet-leden € 5,00. Meerlezaal, 20.30 uur

Vrijdag 17 januari - Opera op dvd Zie verder in dit gewAG.

Balkonkamer, 19.30 uur

Dinsdag 21 januari - Bridgeclub 2 Maandelijkse parendrive op de derde dinsdag van de maand. Haardkamer, 19.30 uur

Dinsdag 21 januari - Ondernemerskring Zie verder AG-website > Actualiteit en maatschappij > Ondernemerskring. Studiekamer, 20.00 uur

Dinsdag 21 januari - Volksuniversiteit De wereld achter de traan: Waarom mensen huilen, lezing door prof. dr. A.J.J.M. Vingerhoets. De lezingen zijn voor vrienden van de VUE gratis toegankelijk, maar met 100 personen is de zaal vol. Anderen (ook leden van het AG) betalen per lezing E 7,50. Vrienden van de VUE hebben tot 15 minuten voor aanvang voorrang bij het toewijzen van plaatsen. Zie verder: www.vu-eindhoven.nl. Meerlezaal, 20.00 uur

Zaterdag 25 januari Kom kennismaken met ... Hans Driessen vertelt over en leest passages voor uit zijn vertaling uit 2012 van de De Toverberg van Thomas Mann. Deze lezingen zijn mede mogelijk gemaakt door ...

Zie verder in dit gewAG en AG-website > Literatuur > KKM …  Sociëteit, 17.00 uur

Zondag 26 januari - Wandelen (10 km) Een wandeling van 10 km rond Eindhoven met gezellige nazit. Zie verder in dit gewAG of AG-website > Sport en spel > Wandelen. Parkeerplaats AG, 10.00 uur

Maandag 27 januari - Nieuwe Leden Tafel Nieuwe Leden Tafel 14-1, elke vierde maandag van de maand met Roland Huijgen als begeleider. Voor meer informatie Rolf Treep: [email protected] Sociëteit, 17.30 uur

Dinsdag 28 januari - Literaire Kring Louis Paul Boon De Kapellekensbaan. Zie verder in dit gewAG of AG-website > Literatuur > Literaire Kring. Sociëteit, 20.00 uur

Dinsdag 28 januari - Muziekcaleidoscoop Harald Ihle met de New Orleans Combination. Zie verder in dit gewAG en AG-website > Muziek > Muziekcaleidoscoop. Meerlezaal, 20.00 uur

Woensdag 29 januari - Vrij bridge Voor dinsdag 12.00 uur aanmelden bij Ria Holleman, [email protected] Sociëteit, 19.30 uur

Vrijdag 31 januari - Excursies Don Giovanni van W.A. Mozart in Düsseldorf. Zie verder in dit gewAG en AG-website > Excursies. Vertrek AG, 15.00 uur

Vrijdag 31 januari - Filosofielezing Hoe kennen we de werkelijkheid? Kennisleer en logica volgens de oud-Indiase Nyaya Filosofie, een lezing door dr. Victor van Bijlert, universitair docent aan de faculteit der Godgeleerdheid van de VU in Amsterdam. Zie verder in dit gewAG en AG-website > Filosofie > Filosofielezingen. Meerlezaal, 20.00 uur

Vrijdag 31 januari - Filmhuis Hollands Licht (Nederland, 2003, 91 minuten). Zie verder in dit gewAG en AG-website > Film en theater > Filmhuis. Haardkamer, 20.00 uur

Maandag 10 februari - Filosofie Groep van Reijen

10.00 uur

Dinsdag 11 februari - Wandelen (5 km) Na afloop een gezellige nazit. Zie verder in dit gewAG en AG-website > Sport en spel > Wandelen. Parkeerplaats, AG 10.00 uur

Dinsdag 11 februari - Bridgeclub 1 Maandelijkse parendrive op de tweede dinsdag van de maand. Haardkamer, 19.30 uur

Dinsdag 11 februari Filosofie: Groep van Bijlert Balkonkamer, 20.00 uur

Woensdag 12 februari - Vrij bridge Voor dinsdag 12.00 uur aanmelden bij Ria Holleman, [email protected] Sociëteit, 19.30 uur

Woensdag 12 februari Filosofie: Groep Willemsen Haardkamer, 20.00 uur

Woensdag 12 februari - AG-koor Elke woensdagavond koorrepetitie. Zie verder AGwebsite > Muziek > AG-koor. Meerlezaal, 20.15 uur

FEBRUARI 2014 Maandag 3 februari Filosofie: Groep Vergeer Balkonkamer, 20.00 uur

Woensdag 5 februari - Vrij bridge Voor dinsdag 12.00 uur aanmelden bij Ria Holleman, [email protected] Sociëteit, 19.30 uur

Woensdag 5 februari - AG-koor Elke woensdagavond koorrepetitie. Zie verder AGwebsite > Muziek > AG-koor. Sociëteit, 19.30 uur

Donderdag 6 februari – Ledenborrel Zie verder in dit gewAG en AG-website > Sociëteitsleven > Sociëteitscommissie. Sociëteitszaal, 17.30 uur

Donderdag 13 februari Tafel Opinie & Debat -1 Zie verder AG-website > Actualiteit en maatschappij > Tafel O & D. Terraskamer, 12.00 uur

Donderdag 13 februari Cyclus: De EU dichterbij? Waarom solidariteit in de EU? Lezing door drs. Lambert van Nistelrooij (Lid Europarlement voor het CDA). Noteer de overige data van deze cyclus 13 maart, 5 april en 10 mei alvast in uw agenda! Zie verder AG-website > Actualiteit en maatschappij > AGora Meerlezaal, 20.00 uur

Donderdag 13 februari - Ex Oriente Lux De bron van Men-Ma’at-Ra. De tempel van Seti I te Kanais. Zie verder AG-website > Bevriende verenigingen. Balkonkamer, 20.00 uur

Zondag 16 februari - Klassiek rond de Lunch Spelen met Water en Vuur. Aanmelden aan de bar uiterlijk vrijdag 14 februari, 12.00 uur (040-2434808). Zie verder AG-website > Muziek > Klassiek rond de lunch. Sociëteitszaal, 10.30 uur

Dinsdag 18 februari - Bridgeclub 2 Maandelijkse parendrive op de derde dinsdag van de maand. Haardkamer, 19.30 uur

Dinsdag 18 februari - Ondernemerskring Zie verder AG-website > Actualiteit en maatschappij > Ondernemerskring Studiekamer, 20.00 uur

Dinsdag 18 februari - Volksuniversiteit Muziek is klank muziek? Lezing door Theo Lokin. Voor Vrienden van de VUE zijn de lezingen gratis toegankelijk, maar met 100 personen is de zaal vol. Anderen (ook AG-leden) betalen per lezing € 7,50. Vrienden van de VUE hebben tot 15 minuten voor aanvang voorrang bij het toewijzen van plaatsen. Zie verder: www.vu-eindhoven.nl. Meerlezaal, 20.00 uur

Woensdag 19 februari Politiek Historische Kring Met gezamenlijke lunch. Heeft u ook interesse? Neem contact op met Piet van der Meulen 0492-430250, Bernard Grevink 040-2536659 of stuur een mail naar [email protected] Sociëteit, 11.00 uur

Woensdag 19 februari - Vrij bridge Voor dinsdag 12.00 uur aanmelden bij Ria Holleman, [email protected]: www.vu-eindhoven.nl. Sociëteit, 19.30 uur

Woensdag 19 februari - AG-koor Elke woensdagavond koorrepetitie. Zie verder AGwebsite > Muziek > AG-koor. Meerlezaal, 20.15 uur

Donderdag 20 februari Kennismakingsborrel Zie verder in dit gewAG en AG-website > Sociëteitsleven > Sociëteitscommissie. Sociëteitszaal, 17.30 uur

Donderdag 20 februari Filosofie: Groep Slurink

Zaterdag 22 februari Kom kennismaken met ... Maxim Februari. Deze lezing is mede mogelijk gemaakt door ...

Zie verder in dit gewAG en AG-website > Literatuur > KKM… Sociëteitszaal, 17.30 uur

Zondag 23 februari - Wandelen (10 km) Een wandeling van 10 km rond Eindhoven met gezellige nazit. Zie verder in dit gewAG en AG-website > Sport en spel > Wandelen. Parkeerplaats AG, 10.00 uur

Maandag 24 februari - Nieuwe Leden Tafel Nieuwe Leden Tafel 14-1, elke vierde maandag van de maand met Roland Huijgen als begeleider. Voor meer informatie Rolf Treep: [email protected] Sociëteit, 17.30 uur

Woensdag 26 februari - Vrij bridge Voor dinsdag 12.00 uur aanmelden bij Ria Holleman, [email protected] Sociëteit, 19.30 uur

Woensdag 26 februari - AG-koor Elke woensdagavond koorrepetitie. Zie verder AGwebsite > Muziek > AG-koor. Meerlezaal, 20.15 uur

Donderdag 27 februari Tafel Opinie & Debat – 2 Zie verder AG-website > Actualiteit en maatschappij > Tafel O & D Terraskamer, 12.00 uur

Vrijdag 28 februari - Filmhuis Et si on vivait tous ensemble (Frankrijk/Duitsland 2011, 92 minuten). Zie verder in dit gewAG en AG-website > Film en theater > Filmhuis. Meerlezaal, 20.15 uur

MAART 2014 Zaterdag 1 maart - Sociëteit gesloten Carnavalsvakantie Donderdag 6 maart - Ledenborrel

Balkonkamer, 20.00 uur

Sociëteitszaal, 17.30 uur

Van de Literaire Kring

De Kapellekensbaan door Louis Paul Boon Dinsdag 28 januari 2014, 20.00 uur, balkonkamer Mevrouw Ine Pels wist vorige keer op boeiende wijze het karakter van Stevens, de butler en hoofdpersoon in De Rest van de Dag, van Ishiguro te omschrijven. Een belangrijk kenmerk was kwade trouw, zelfbedrog, beseffen dat je iets weet maar het niet willen weten. In de volgende bijeenkomst van de Literaire Kring staat de Vlaamse romancier en columnist Louis Paul Boon op het programma. Hij was een ultralinkse arbeidersjongen die zijn carrière begon bij de rode pers. Zijn werken De Kapellekensbaan (1953), en Zomer te Ter-Muren (1956) vormen samen een tweeluik en gelden als de hoeksteen van de moderne Vlaamse literatuur. Samen worden zij wel de bijbel van de moderne anarchist genoemd. De Kapellekensbaan beschrijft in de eerste plaats de levensloop van Ondine, een ambitieus burgermeisje dat tevergeefs probeert hogerop te komen. Maar er is ook de legende van Reinaert de vos, die symbool staat voor de vaak vernederde kleine man. En dan is er ‘Boontje’ die, stevig becommentarieerd, probeert de opkomst van het socialisme vast te leggen. Het boek is een tijdloze tijdsroman die qua inzet, structuur en greep, aansluit bij de antitraditionele anti-roman die eerder zijn meesters vond in Kafka, Musil, Joyce en Proust.

Volgens Peter Steinz een roman met een wat zwaardere ondergrond dan de romans van Lanoye en Brusselmans, maar “met een beetje concentratie ben je er zó doorheen.” Inleider is dr. J.M.G. Muijres, Opleiding Nederlandse Taal en Cultuur van de Radboud Universiteit in Nijmegen. Als u een keer een bijeenkomst van de Literaire Kring wilt bijwonen, dan graag aanmelden via [email protected].

15

Kom kennismaken met …

Hans Driessen Vertaler van De Toverberg van Thomas Mann Zaterdag 25 januari 2014, 17.00-19.00 uur, Meerlezaal Inloop vanaf 16.30 uur Je moet maar durven. Hans Driessen is zelf naar de Arbeiderspers gegaan om te vragen of hij een nieuwe vertaling van De Toverberg kon gaan maken ter vervanging van die van Pé Hawinkels. Hans Driessen is dan ook niet de eerste de beste. Hij heeft zijn sporen op dit gebied verdiend met vertalingen van het werk van de filosofen Schopenhauer, Nietzsche en Sloterdijk. Na de non-fictie was hij nu toe aan de fictie, al kwam zijn achtergrond als filosoof hem bij de vertaling van De Toverberg zeer van pas. De inhoud van De Toverberg is kort samen te vatten: De jonge Duitser Hans Castorp bezoekt zijn neef Joachim Ziemßen in het sanatorium in het Zwitserse Davos. Hij blijft geen drie weken, zoals hij zich heeft voorgenomen, maar zeven jaar. In de wereld van De Toverberg maakt Castorp een leerproces door. De humanist Ludovico Settembrini en de nihilist Leo Naphta strijden om zijn ziel. Daar doorheen speelt ook de liefde voor de onpeilbare Klavdia Chauchat. De Toverberg is een onbetwist hoogtepunt in het oeuvre van Thomas Mann, die op sublieme wijze verbeeldt hoe de Duitse geestelijke elite aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog vluchtte in de ijle wereld van de cultuur. Hans Driessen zal onder andere ingaan op • het waarom van deze vertaling, • de problemen waar hij mee te maken gehad heeft, • hoe je recht doet aan een meesterwerk uit de twintiger jaren van de vorige eeuw, terwijl het wel voor de moderne mens leesbaar moet zijn. En natuurlijk zal Hans Driessen dit alles illustreren met voorbeelden uit De Toverberg en enige passages voorlezen.

Henk de Graaf

16

Kom kennismaken met …

Maxim Februari Zaterdag 22 februari, 17.00-19.00 uur Zaterdag 22 februari 2014, daags voor zijn verjaardag, komt dr. mr. drs. Max Drenth, bekend onder het pseudoniem Maxim Februari, op het AG een lezing houden die in het bijzonder over De maakbare man zal gaan. Maxim Februari is schrijver en rechtsfilosoof. Hij studeerde aan de Universiteit van Utrecht filosofie, kunstgeschiedenis en Nederlands recht. Gepromoveerd is hij in 2000 aan de Universiteit van Tilburg op een proefschrift over de verhouding tussen economie en ethiek (Een pruik van paardenhaar & Over het lezen van een boek). Hij publiceerde romans en columnbundels en kreeg voor dit literaire werk meerdere literaire prijzen. De Multatuliprijs in 1990 voor De zonen van het uitzicht, de Annie Romein-Verschoorprijs in 2007 voor het veel gelezen De literaire kring, dat in het Engels verscheen als The Book Club en de Frans Kellendonkprijs in 2008, een oeuvreprijs. In 2001 stond hij met Een pruik van paardenhaar op de shortlist van de Gouden Uil Literatuurprijs en in 2008 eveneens met De literaire kring. Ook stond hij in dat jaar op de shortlist van de Librisliteratuurprijs. Het begon in 1989 met de roman De zonen van het uitzicht om te eindigen met De maakbare man, notities over transseksualiteit, een goed

leesbaar boek uit 2013. Sinds 2010 schrijft hij wekelijks een column op de opiniepagina van NRC Handelsblad, na dat daarvoor in de Volkskrant gedaan te hebben. Deze columns zijn gebundeld in Ons soort mensen en Park Welgelegen. Een bloemlezing van gedichten, verhalen en teksten over God uit 1994 beleefde in 2008 een herziene uitgave bij Uitgeverij Prometheus onder de titel God, een collage, toen nog onder het pseudoniem Marjolijn Februari. Hij heeft geen functies, wel diverse nevenfuncties: Lid van de redactie Academische Boekengids, Lid Algemeen Bestuur Stichting Praemium Erasmianum, Lid redactieadviesraad Nexus, lid bestuur Stichting toen en nu. Tot slot is hij lid van de redactie van de essayreeks Over de roman. Deze reeks beoogt een fundamenteel debat op gang te brengen over de roman. Vijf delen zijn inmiddels verschenen: A.F.Th.van der Heijden, Connie Palmen, Bas Heijne, Marcel Möring en Oek de Jong. De lezing belooft een boeiende uiteenzetting te worden over een niet gemakkelijk onderwerp en het is heel bijzonder dat juist uit zijn mond te vernemen.

Jos Huijnen

17

Kennisgemaakt met …

Jutta Chorus

Beatrix, dwars door alle weerstand heen is de titel van het boek dat Jutta Chorus voor ons kwam toelichten. De biografie van Beatrix bracht een leuk gevulde, maar niet afgeladen Meerlezaal op de been. De aanwezigen konden een betoog volgen dat werd aangevuld met geprojecteerde foto’s en oude Polygoonfilmopnamen, werkelijk geheel to the point. Als afsluiting van het deel voor de pauze konden de aanwezigen ook nog het koningslied van Brigitte Kaandorp horen. Zichzelf begeleidend op de piano bracht de zeventienjarige dochter van de spreekster dit lied ten gehore en dat verwierf een enthousiast onthaal. Een muzikale samenvatting van het boek. De titel van het boek slaat voor Jutta Chorus vooral op de jaren van Beatrix’ verloving en huwelijk met Claus. Die episode begon al met de uitspraak van toenmalig minister-president Jo Cals: “..als het maar geen Duitser is…” Zij zette door en later verwierf haar keuze veel respect. Het volgende boek dat Jutta Chorus voorbereidt gaat over de jaren van Claus, voordat hij Beatrix leerde kennen. De titel van het boek slaat echter ook op nog twee andere zaken. Hella Haasse schreef ter gelegenheid van Beatrix’ achttiende verjaardag in 1955 een boekje, waarin 18

ze letterlijk de in deze titel gebruikte woorden schreef, teneinde het karakter van de toekomstige vorstin te beschrijven. Zij koos in haar opvoeding bewust voor de meeste weerstand om tegen de verdrukking in te groeien. Aanvankelijk waren Beatrix en haar vader Bernhard twee handen op een buik, zoals in de Hofmans-affaire. Dit sloeg om toen de Lockheed-kwestie aan de orde kwam. Als vorstin hield ze de teugels strak in handen. Ze was perfectionistisch. Tegen alle populariteitscijfers in deed zij wat ze vond dat noodzakelijk was om het ambt van koning volgens grondwettelijke lijnen in te vullen. De roddelbladen over toekomstige schoondochters en affaires in de koninklijke familie weerstond ze. Het wetsvoorstel van Thom de Graaf om de koning uit de formatie te rangeren haalde het tot haar genoegen niet. Het kwam er in haar laatste regeringsjaar door een simpele wijziging van het Reglement van orde van de Kamer toch van. We weten wat dat heeft betekend voor de invulling van de formatieopdracht het vertrouwen van de Staten Generaal te verkrijgen door het tussentijdse ‘crematorium-akkoord’ (een term van Wilders, red.) in oktober 2013.In haar kersttoespraak van 2002 bezigde Beatrix de zinsnede dwars tegen alle weerstand in ook nog eens. Het was het jaar van het overlijden van Claus en het was de tijd van Pim Fortuyn. De koningin voelde de opkomst van het populisme haarfijn aan, reeds voor de electorale successen van Fortuyn en later Wilders. Fortuyn voelde dit eveneens perfect aan. Hoewel republikein, oreerde hij, dat als het volk een koning wil, het een koning krijgt. Volgens Jutta Chorus zou hij dat wel zelf hebben willen zijn. Dat de antipathie wederzijds was bleek onder andere bij hun ontmoeting op de Expo in Hannover, waar Fortuyn bij de presentatie van de OVchipkaart grote kaarten met foto’s van de prinsen had gebruikt en Beatrix met een knikje en geen handdruk volstond. Een leuke voordracht met veel betrokkenheid en passie van een schrijfster, die bij het verzamelen van de feiten steeds heeft geprobeerd om die feiten te dubbel-checken en waarvoor ze de medewerking kreeg van veel ingewijden, hofdames, vrienden, maar ook van Tjeenk Willink en Lubbers. Jos Huijnen

Kennisgemaakt met …

Willem Otterspeer Op woensdag 27 november werd, onder grote belangstelling, het eerste deel van Otterspeers biografie van W.F. Hermans (WFH) gepresenteerd in De rode hoed in Amsterdam. Dag- en weekbladen hebben er eveneens uitvoerig over geschreven; in het bijzonder noem ik artikelen in Trompetter Eindhoven en het Eindhovens Dagblad, waarin de voordracht van Otterspeer in het AG onder de aandacht werd gebracht. Deze publiciteit heeft ons geen windeieren gelegd; de aanmeldingen stroomden binnen. De Meerlezaal was op 30 november dan ook afgeladen vol. Sommige aanwezigen moesten zich tevreden stellen met een staanplaats. Ondanks dit ongemak zullen ook zij geen spijt gehad hebben van hun gang naar het AG. Willem Otterspeer, hoogleraar universiteitsgeschiedenis in Leiden, had, vóór zijn optreden, al een tweetal presentaties achter de rug, maar dat was aan niets te merken; hij was bijzonder goed op dreef. Verlucht met foto’s en passages uit een aantekenboekje van WFH, schetste hij leven en werk gedurende de periode 1921-1952 van deze grote schrijver, en hij deed dat op zo’n manier -met pakkende oneliners en treffende formuleringen- dat de aanwezigen, ruim honderd in getal, aan zijn lippen hingen. In De mislukkingskunstenaar wordt veel aandacht besteed aan de bijzonder gecompliceerde verhouding tussen WFH en zijn drie jaar oudere zuster Corry, omdat het oeroude broeder/zuster motief (het treedt bijvoorbeeld al op in Sophocles’ Antigone) een belangrijke rol speelt in een aantal van Hermans’ romans. Op 14 mei 1940, dezelfde datum waarop Ter Braak zich van het leven berooft en Du Perron overlijdt aan een hartinfarct, plegen Corry en haar partner zelfmoord. Angst, gevolg van de Victoriaanse stolp waaronder Corry en WFH opgroeiden in een benauwde bovenwoning in Amsterdam, lag aan deze daad ten grondslag. Hermans -‘Angst is het vruchtwater waarin ik ondergedompeld ben’, schreef hij eens- zet deze angst om in agressie. Volgens Otterspeer was hij ‘de meest dierlijke schrijver’ (‘hij was een Zwitsers uurwerk en tegelijkertijd een vuisthamer’) die de Nederlandse literatuur gekend heeft. Dat kwam ook tot uiting in zijn polemieken. WFH had tegenstanders nodig en zijn oogmerk was die op papier te vernietigen. Hij was duizelig van ambitie: ‘voor wie alles wil, is bijna alles niets waard’, was zijn lijfspreuk. Wat

een verschil met de bescheiden levenshouding van J.C. Bloem, die gekarakteriseerd kan worden met de regel ‘Alles is veel voor wie niet veel verwacht’ uit het gedicht De Dapperstraat. De titel van de biografie is ingegeven door dat compromisloos streven van WFH naar het absolute, het reiken naar de sterren, hetgeen gedoemd is te mislukken. De gedachte dat het leven zinloos is, is dan nog maar een kleine stap. Mulisch heeft eens gezegd dat WFH nooit blij is geweest. Otterspeer zit op hetzelfde spoor: ‘Maar als er een gen voor geluk bestaat, zat het niet in het DNA van Hermans.’ Het AG heeft de pretentie een trefpunt van cultuur te zijn; het doet mij genoegen te constateren dat dat zaterdagmiddag 30 november ongetwijfeld het geval was. Frans Schurer

19

Het democratisch tekort in de EU; voorbij de technocratie en het populisme Verslag van de lezing van dr. Stefan Rummens 14 november 2013 Dr. Stefan Rummens bleek een uitstekend presentator die, tijdens de derde AGora-lezing, als politiek filosoof in een heldere analyse het democratisch tekort in de Europese Unie uiteenzette. Hij maakte ons duidelijk dat de politieke strijd voor de Nederlandse burger op het toneel van de Europese politiek te weinig zichtbaar is. Daardoor is de noodzakelijke koppeling, tussen wat de burger zou willen en het Europese beleid, niet helder. De burger heeft niet het gevoel, dat hetgeen hij zou willen in de Europese regelgeving tot uitdrukking komt. In deze situatie kan een burger zich niet identificeren met een partij, die zijn standpunt vertegenwoordigt, ook al zou dat een minderheidsstandpunt zijn. In een dergelijke sfeer zal de burger zich begrijpelijkerwijs kunnen gaan verzetten tegen het politieke systeem als zodanig, en dat gaan afwijzen. In dit klimaat gedijen populistische stromingen; populisten zeggen dat de soevereine wil van het volk absoluut niet aan bod komt, terwijl het toch duidelijk is dat dit volk homogeen is en maar één ding voor ogen heeft. Zo voldoen de huidige populistische stromingen in Nederland en België geheel aan de beschrijving van het populisme in de politieke literatuur: ze zijn gericht tegen het politiek establishment en hebben antiparlementaire neigingen, er is een gezamenlijke vijand (hier de Europese Unie), waartegen men zich afzet, waardoor men een eigen identiteit vormt, er is sprake van een simplistisch politiek discours, -er is een weinig democratisch partijregime en er is een charismatische leider. Het huidige bestuur van de Europese Unie kan worden gekarakteriseerd als een vorm van ‘Governance’. Dit wordt ook wel omschreven als ‘government without opposition’. De Europese Commissie overlegt met een reeks belanghebbende partijen over een te nemen maatregel en streeft naar consensus, vooraleer door de Raad van Ministers hierover een besluit wordt genomen. Daarmee houdt de Raad zich aan de regels van de democratie. Maar het nadeel van het proces is dat de zichtbaarheid van de argumentatie bij de besluitvorming ontbreekt. De 20

besluitvorming is vooral technisch, dus niet politiek. Het Europese bestuur is voor de burger een soort ‘black box’ en daardoor zal hij/zij er zich niet mee kunnen identificeren en voelt hij zich niet vertegenwoordigd. Momenteel geldt een situatie die Vivien Schmidt als volgt beschreef: “Op het Europese niveau zien we beleid zonder politiek (‘policy without politics’), op het nationale niveau zien we politiek zonder beleid (‘politics without policy’).” Wat moet er nu gebeuren? Volgens Stefan Rummens moet de Europese Unie gedemocratiseerd worden. De structurele koppeling tussen wat de Europese burger wil en wat in Europa wordt geregeld, moet duidelijker worden door middel van een zichtbaar electoraal proces; er moet politieke strijd komen op Europees toneel. De Europese Commissie zou gepolitiseerd moeten worden door ze om te vormen tot een ideologisch gekleurde meerderheidsregering, die in het Europarlement gesteund wordt door de meerderheid. Daarnaast moeten Europese regels ook nationaal getoetst worden. Maar we moeten ons realiseren dat politieke meningen niet bij de grenzen van de lidstaten ophouden, dat ideologische tegenstellingen niet identiek zijn aan nationale belangen, maar over grenzen heengaan en in de Europese Raad zouden moeten worden besloten. Is het daarbij noodzakelijk om eerst één Europese publieke sfeer te hebben of misschien één Europees volk? “Neen”, zegt Rummens, “want politisering werkt juist de vorming van een Europese publieke sfeer en een Europese identiteit in de hand.” Ook leidt politisering van de Europese politiek niet noodzakelijk tot de vorming van een Europese federale staat. Er zal een dubbele legitimering moeten zijn van Europese beslissingen; via de Europese Raad door de lidstaten en via het Europarlement en de Europese Commissie door de burger. Na de pauze beantwoordde dr. Stefan Rummens een veelheid van vragen uit het gehoor, waaruit zijn brede en diepgaande kennis ook van de actualiteit van het Europese problematiek bleek.

Dries Schellekens Lid AGora-commissie

Kennismaken met het AG Op maandag 7 oktober hebben we een informatiebijeenkomst gehad voor belangstellenden voor het AG. Een zestigtal leden hebben in hun kring van kennissen, collega’s en vrienden de vereniging gepropageerd en hebben belangstellenden uitgenodigd om naar deze bijeenkomst te komen. Het was een interessante en inspirerende avond, waar wij 23 gasten hebben mogen ontvangen, van wie er inmiddels acht kennismaker zijn geworden. In mei jl. hebben we een soortgelijke bijeenkomst gehad, waarbij achttien gasten aanwezig waren en er drie kennismaker zijn geworden.

Later benaderen we de gasten nogmaals om hun belangstelling te polsen en hen uit te nodigen om als kennismaker deel te nemen aan de AG-activiteiten.

Hoe verloopt nou zo’n avond? We ontvangen de gasten met een kopje koffie en proberen een gastvrije open sfeer te creëren. Als voorzitter vertelt Richard in het kort iets over het AG, de missie, de geschiedenis, de leden, en het gebouw. Daarna lopen we door het gebouw en vertellen over onze faciliteiten en activiteiten. Vervolgens komen we in de sociëteit weer bijeen met vertegenwoordigers van de verschillende commissies en andere leden, beantwoorden we vragen en nodigen we belangstellenden uit voor het kennismakingslidmaatschap. Informeel en informatief, dat zijn de kernwoorden van de avond.

Samen met het bestuur en de Roadmap-werkgroep Ledenwerving en Groepen zijn we bezig om nieuwe ledenwervingsacties te starten en wij hopen dat u als AG-lid hieraan weer volop wilt meewerken. Uw ideeën en suggesties zijn meer dan welkom; neem contact op met een van de leden van C5-team of stuur een e-mail naar [email protected].

Wij willen graag alle leden die hebben meegewerkt om deze actie tot een succes te maken danken voor hun bijdrage. We denken dat dit soort acties nuttig is. Het is belangrijk dat wij ons als vereniging open stellen voor de buitenwereld en uitstralen hoe wij willen zijn: eigentijds, inspirerend, belangstellend voor cultuur, maatschappij en wetenschap, en... gezellig.

Het C5 Team Paul Boshouwers, Addie de Fluiter, Roland Huijgen, Rolf Treep, en Monique van Zutphen

Uw redactie hard aan het werk! 21

Geactiveerd… niet om gebruik te maken van computer of Ipad. Mededelingen worden met grote snelheid rondgestuurd, waardoor het nog eenvoudiger is deel te nemen aan de activiteiten. We hoeven ons ook niet meer te schamen voor ons ‘clubblad’. Het is een volwaardig blad geworden om leden te informeren over het wel en wee binnen het AG.

Maidenspeech Nel van de Vliet

Na tijden (al ruim 28 jaar lid) zeer actief te zijn geweest in het AG, was ik door omstandigheden, een periode min of meer obscuur. Kort geleden begon ik aan een soort snuffelstage in bestuurlijke kringen om weer geactiveerd te worden, bij wijze van spreken. Nu zit ik voor de tweede keer in het bestuur. Mijn ambitie is mee te helpen het beleid te vormen. Lieve mensen wat is er veel veranderd in die periode. We zijn van een elitaire herensociëteit, de dames mochten twee keer per jaar mee voor een kienavond, waarbij wild of iets dergelijks als prijs werd verloot, geëvolueerd naar vereniging met onderverenigingen, die allemaal op hun eigen wijze een steentje bijdragen aan ons AG. Deze clubjes zijn het hart van de vereniging en zij bepalen het niveau en het gezicht naar buiten. Er zijn maar weinig vergelijkbare verenigingen. De vergelijkingen met dergelijke sociëteiten, en we proberen deze contacten te continueren, gaan altijd mank als het aankomt op het aanbod van activiteiten. Geen van deze clubs heeft in huis wat wij in huis hebben. Op deze status mogen wij trots zijn, wij moeten die koesteren. Digitaal De grootste verandering is natuurlijk het digitale element. Ondanks dat we veel ouderen in ons ledenbestand hebben, schromen de meesten 22

Bewondering Een bestuursfunctie in de huidige tijd betekent niet niks. Het (logge) AG-schip door de woeste branding van crisis en snel veranderende situaties te loodsen, vergt veel tijd en energie. Ik heb dan ook grote bewondering voor mijn medebestuursleden die dit al enige jaren doen. Niet altijd met direct resultaat, maar het streven is op koers te blijven. Jammer, maar misschien onvermijdelijk, is alleen dat men aan de buitenkant niet ziet wat het Bestuur allemaal doet. Bruisend Onlangs maakte ik een bijzondere avond mee. Het AG bruiste van activiteit: de Herenborrel zat in het ‘eigen’ hoekje (ik geloof al meer dan 40 jaar!); een bevriende sociëteit had ons onderkomen verkozen voor hun bijeenkomst en de maaltijd; een ontvangst van een bedrijf en diverse bezoekers van de ALV, die vooruitlopend op de vergadering, een hapje kwamen eten. Ik was er daar een van. De maaltijd was gezellig, een volle Baret en een aangename en goede verzorging. Klasse! Ook na de vergadering bleven nog veel bezoekers van de ALV een drankje drinken. Kortom een fantastische sociëteitavond. Een avond die eigenlijk met grotere regelmaat zou moeten plaatsvinden. De strekking van het betoog is dat ik me inmiddels weer als een vis in het AG-water voel en met gepaste trots beweer dat ik, en ik hoop u ook, trots en blij ben, dat ik van deze vereniging lid mag zijn. Nel van de Vliet

Van de wandelclub

De 5-km wandelingen Met de wandeling op donderdag 19 november hebben we de laatste 5-km wandeling in 2013 gemaakt. Immers in december wordt er niet gewandeld. Tot nu toe vonden de wandelingen steeds plaats op de derde dinsdag van de maand. En vijf dagen daarna vond dan de 10-km wandeling plaats. Om beide tochten beter gespreid te hebben is er op veler verzoek besloten om vanaf begin 2014 de 5-km wandeling te houden op de tweede dinsdag van de maand. Het seizoen 2012-2013 werd op zondag 23 juni afgesloten met een ‘gezamenlijke’ wandeling van de 10- en 5-km, met dien verstande dat elke club zich aan zijn eigen afstand hield. Wel werd bij een oponthoud tezamen genoten van een jubileumtraktatie (vanwege de 150e 10-km wandeling) en vond ook de nazit in een gezellig samenzijn plaats. Dit is alle deelnemers zo goed bevallen dat meteen werd voorgesteld om ook het volgende seizoen samen af te ronden. Het seizoen 2013-2014 zal dan ook worden afgesloten met

een ‘gezamenlijke’ wandeling op zondag 22 juni. Uiteraard komt dan de 5-km wandeling op 10 juni (tweede dinsdag in juni) te vervallen. De agenda voor de komende 5-km wandelingen is dus als volgt: dinsdag 14 januari, 11 februari, 11 maart, 8 april, 13 mei, zondag 22 juni. Tijdens de nazit van 19 november hoorde ik van verschillende kanten ideeën over wandelingen in 2014. Dit is juist waarom wij zo’n prettige club van wandelaars zijn. Elke wandeling wordt uitgezet door een of meer leden van de groep. AGleden die willen deelnemen aan onze 5-km wandelingen worden hiertoe van harte uitgenodigd. Om tijdig en goed geïnformeerd te zijn wordt aangeraden naam en adres aan mij op te geven. Ook opgave van het e-mailadres is zeer gewenst. Maar u kunt ook altijd om 10.00 uur naar de achteruitgang van het AG komen. Frans Remmen e-mail: [email protected]

De 10-km wandelingen Deze worden als vanouds gelopen op de vierde zondag van de maand. De agenda van de 10-km wandelingen tot de zomer: 26 januari, 23 februari, 23 maart, 27 april, 25 mei en 22 juni.

Wilt u informatie vooraf, dan graag een e-mail naar [email protected] Maar u kunt ook altijd om 10.00 uur naar de achteruitgang van het AG komen. Jan Houkes en Mariët Huijgen 23

Meerlelezing

Henk Verhoeven: Oerganisatie

Donderdag 16 januari, 20.30 uur, Meerlezaal Houdt Darwinistische evolutie ergens op? Henk Verhoeven, schrijver van Oerganisatie; de evolutie van samenwerking, van mierenhoop tot multinational maakt op een overtuigende wijze duidelijk van niet. De dam van de bever is niet wezenlijk anders dan het internet van de Homo Sapiens. De scheidslijn tussen natuur en cultuur is kunstmatig. Moraal is een direct uitvloeisel van onze biologische wortels. Daarnaast zijn niet alleen genen onderhevig aan de wetten van de evolutie; evolutionaire processen blijken onafhankelijk van het medium waarin ze optreden. Ook informatie ordent en ontwikkelt zich volgens

24

de principes die Darwin neergeschreven heeft in zijn magistrale werk On The Origin of Species. Dit betekent overigens niet dat er overal strijd en bloeddorstige ‘struggle to survive’ plaatsvindt. Verhoevens boek heeft als ondertitel De evolutie van samenwerking en hij laat overtuigend zien dat samenwerking de essentie vormt van complexe systemen, zoals planten, dieren, ecosystemen, bewustzijn en zelfbewustzijn, kunst, cultuur, politiek, economische stelsels en technologie. Deze nieuwe visie heeft verregaande filosofische consequenties en kan niet zonder gevolgen blijven voor de manier waarop levenswetenschappen zijn opgedeeld in gefragmenteerde, soms overgespecialiseerde compartimenten. De spreker Drs. Henk Verhoeven (1963)  is organisatiepsycholoog en als docent Toegepaste Psychologie werkzaam op de Fontys Hogescholen in Eindhoven. Voorheen werkte hij ruim twintig jaar als consultant in het bedrijfsleven. Hij publiceerde verschillende boeken over psychologie, personeelsselectie en assessment, maar ook over border collies en sheepdog trialling, één van zijn andere passies. Sibe Mennema

Het was weer een veelbewogen jaar

25

Column

Overwinteren in Egypte

Kom, dacht ik, laten we weer eens een paar maanden naar Egypte gaan, altijd goed voor mooi weer. Gevonden: een prachtig appartement, luxueus ingericht, twee slaapkamers, twee badkamers met uitzicht op bananenplantages. De eigenaresse, een Engelse dame die werd bijgestaan door een Egyptische zakenman, klonk betrouwbaar. Ik arriveerde samen met dochter en schoonzoon, vol goede hoop op een mooi onderkomen. Maar wat wij aantroffen was een gebouw in aanbouw, beneden een grote ravage en een half afgebouwde entree. Door een zij-ingang moesten we met een trap omhoog, waarvan het einde ergens verdween in de blauwe lucht. Halverwege kwamen we uit bij twee afgewerkte appartementen, waarvan er een voor ons was bestemd. De andere werd al bewoond door een, volgens de Engelse dame, charmante oude heer, genaamd Barry. Charmant was hij niet, oud wel. Na overleg besloten wij op zoek te gaan naar een ander huis. Wij vonden dat bij Mr. Nobi, die vijf jaar in London bij een rijke oliesjeik had gewerkt en behoorlijk op de hoogte was van hoe het er in de westerse wereld aan toegaat. Hij had een prachtig appartement met uitzicht op de Nijl. We vertrokken met spoed uit de bouwval en namen onze intrek in het nieuwe appartement. Nu zeven maanden later zitten we weer bij Mr. Nobi. Ik zit op mijn heerlijke Nijlterrasje, zie de stad, het vroegere Thebe, de tempel, de Kopti26

sche kerk met zijn prachtige torens aan de overkant op de eastbank, het rijk der levenden. Ik woon op de westbank, het land der doden. Hier liggen alle farao’s begraven, heeft Howard Carter het graf van Toetankamon ontdekt. De woestijn begint ongeveer 1 km van mijn huis. Het is geweldig om door de woestijn te dwalen. Mysterieus. Toch even over het land der levenden. Hier heerst grote armoede, de hotels staan allemaal leeg. Er zijn geen gasten, slechts wat overwinteraars die ieder jaar komen en een paar maanden blijven. Veel Engelsen, wat Nederlanders, Denen, Belgen en Fransen. De Russen zijn in opkomst. Iedere dag staan hier ongeveer vier bussen met Russen, die aan de Rode Zee bivakkeren. Zij hebben lak aan negatieve reisadviezen. In de winkeltjes zijn de schappen bijna leeg, taxi’s zijn er nauwelijks, weinig koetsjes en handelaars in zogenaamde oudheden, geen bootverhuurders. Kortom rustig. Ook op het gebied van demonstraties. In Luxor is dus bijna niets te doen. Hoewel, gisteravond groot feest in de stad. Een vertegenwoordiger van de Saoudi-Arabische president was in de stad en schonk Egypte vijf miljard euro. Dat werd gevierd. Een tijdje geleden heb ik met een paar vrienden een bezoek gebracht aan de kunstacademie in de stad. We zijn ontvangen door de directeur met een kopje thee en hebben daar uren rondgekeken naar leerlingen die aan het beeldhouwen waren, werkten in olieverf of mozaïektechniek. Wat een talent! Daarnaast bezochten we een vrouwenschooltje waar een kleine dertig vrouwen iedere avond lessen in lezen en schrijven kunnen volgen en om de drie weken een voedselpakket krijgen, als stimulans om de lessen te blijven volgen. Na zeven maanden doen ze examen en krijgen dan een diploma. Voor de jeugd zijn deze extra lessen niet meer nodig. Daarvoor zijn middelbare scholen, betaald door de regering. Ook meisjes die willen doorleren en een baan zoeken worden bijgestaan. De moderne tijd is niet aan Egypte voorbij gegaan. Henny Albers

Mutaties Ledenbestand Nieuwe leden Mevr. mr. C.J.H.A.C. Evers (Lia), Eindhoven Drs. P.L.A. Goosen (Pieter), Oirschot Dhr. H.R. Michels (Rolf), Maarheeze Mevr. W. Groot Wesseldijk (Wanja), Eindhoven Mevr. H.E.M. Boogaert-van Spaendonck (Netty), Nuenen Hetty van Spaendonck

Colofon De Eindhovense vereniging ‘Het Academisch Genootschap’ (opgericht in 1945) wil een trefpunt zijn voor personen met brede belangstelling voor maatschappij, wetenschap en cultuur in de ruimste zin van het woord. Daarnaast geeft zij gelegenheid tot beoefening van kunsten en wetenschappen op niet-beroepsmatige basis. De sociëteit, als integrerend deel van de vereniging, is een rustpunt voor leden en hun introducés en biedt een gezellige ambiance voor gesprek en ontspanning. Het verenigingsblad ’t gewAG verschijnt tenminste vijf keer per jaar. Het lidmaatschap bedraagt € 220 (huisgenootleden € 135) per jaar. Website: www.acadgen.nl E-mail: [email protected] Bestuur: Richard de Groot, voorzitter, tel. 0413-366735 Nel van de Vliet, 1e secretaris, tel. 040-2435827

E-mail: [email protected] Contributierekening: ING 4344135 Sociëteitsgebouw Parklaan 93, 5613 BC Eindhoven Telefoon 040-2434808 Redactie Michiel de Veer, hoofdredacteur Jan Koppen, eindredacteur ’t gewAG Jet Ruigendijk, Liesbeth Schreuder, Monique van Zutphen, redacteuren Webteam: Harald Ihle (webmaster), Hans Eerdmans, Addie de Fluiter, Ed Verstijnen. Perscontacten: Jos Huijnen. E-mailadressen redactie ’t gewAG: [email protected] Webteam: [email protected] Externe communicatie: [email protected] Layout Graphic Match, Eindhoven Druk Puntscherp, Eindhoven 27

Voor wie de uitdaging zoekt...