jaarverslag.2011 Oud en nieuw

jaarverslag.2011

Oud en nieuw in Nieuw-West

Oud en nieuw in Nieuw-West. 2

Inhoudsopgave Voorwoord De maatschappelijk dienstverlener van Nieuw-West Terugblik 2011/2012 Veranderende markt Welzijn Nieuwe Stijl SEZO Nieuwe Stijl Kerngegevens van SEZO per 31-12-2011 Organogram Personeelsformatie Maatschappelijke Dienstverlening Nieuw-West in het kort Algemeen Maatschappelijk Werk MSS Mobiele Helpdesk Pedagogisch advies Ouderenwerk Scholing, training en wetenschap Geheugenspreekuur Osdorp Thuisadministratie Activerende Thuisbegeleiding Preventieve Huisbezoeken Sociaal Raadslieden Schuldhulpverlening Schuldhulpverlening is hot Heatmaps Aanmeldingen bij SEZO Vroeg Eropaf Competentie ontwikkeling Vrouw en Vaart Denktank Vrouw en Vaart Vrouw en Vaart in 2011 Outreachende activiteiten Buurt 5 Be Interactive Samenwerkingspartner PR en publiciteit DWI Werk Test Plekken Diverse bijeenkomsten Vrouw en Vaart op internet Gebiedsgerichte ontwikkeling Samenwerking met Stipo in De Buurtpraktijk Signaleringsoverleg Kennen en gekend worden Burengesprekken keling in 2012 Signaleringsoverleg ‘Kennen en gekend worden’ Burengesprekken

JAARVERSLAG 2011 | oud en nieuw in Nieuw-West

3 4 4 5 7 7 10 11 11 12 12 13 13 13 14 14 14 15 15 15 15 16 16 16 17 17 17 18 18 18 19 19 20 20 22 22 22 22 23 23 24 24 24 30 30 31

Voorwoord Onze markt, bestaande uit opdrachtgevers, partners en cliënten, verandert. Wensen, eisen, kennis, gedrag, budgetten, zekerheden en onzekerheden zijn dynamisch en wij moeten mee. Tegelijkertijd moeten we houvast bieden voor cliënten die mede dankzij onze hulp niet verzuipen omdat we tijdig hebben kunnen handelen. We moeten hun leren zwemmen, of liever gezegd leren googlen, zodat ze minder afhankelijk zijn. En we moeten ervoor zorgen dat er altijd iemand in de buurt is die vrijwillig ingrijpt als het nodig is, helpt wanneer het wenselijk is en versterkt waar kan. Noem het sociale controle, nabuurschap of gewoon een telefoonkring. Het is aan SEZO om samen met opdrachtgevers te werken aan oplossingen die tegemoet komen aan de veranderende behoefte en vraag uit de markt. Op gebied van isolement maar ook van bijvoorbeeld schulden. Willen we een beter rendement halen, dan moeten we blijven vernieuwen met nieuwe technologieën, nieuwe methoden, nieuwe werkwijzen, nieuw werken, nieuwe concepten en nieuwe samenwerkingen. Dat rendement moet zich vertalen in de verbeterde positie van inwoners van Nieuw-West. Want “Wat goed is voor Nieuw-West, is goed voor ons”. Op deze koers hebben we de afgelopen jaren gevaren. We hebben andere organisaties gevraagd om mee te koersen. Sommige haakten af, anderen stapten in. In 2011 kregen we hiermee de gunning voor subsidie van de Maatschappelijke Dienstverlening voor 2012 in het grootste stadsdeel van Amsterdam en kregen een rol in opvoedondersteuning. En ook voor Vrouw en Vaart ontvingen we subsidie. We vierden het ingetogen omdat we ons ervan bewust waren dat de gevolgen van de grote veranderingen in Nieuw-West andere organisaties hard zouden raken. In dit jaarverslag kijken we terug op een turbulent jaar waarin de winkel gewoon open was terwijl we tegelijkertijd plannen moesten maken voor vernieuwing. We kijken vooral ook waar we staan en waar we heen willen. Oud en nieuw in Nieuw-West. SEZO is de uitdaging aangegaan en is stevig op weg om veranderingen te realiseren met SEZO Nieuwe Stijl. Dank aan allen die hebben bijgedragen om tot dit punt in de 25-jarige geschiedenis te komen. Maar ook een uitnodiging aan iedereen om bij te dragen aan het nieuwe SEZO. Eric Burgmans Directeur


3


De maatschappelijk dienstverlener van Nieuw-West SEZO is vanaf 1 januari 2012 dé aanbieder van Maatschappelijke Dienstverlening in het stadsdeel Nieuw-West. Dat betekent dat cliënten, woonachtig in Nieuw-West, voor Maatschappelijk werk, Sociaal Juridisch Advies en Schuldhulpverlening vanaf deze datum allemaal bij SEZO terecht kunnen. Terugblik 2011/2012 Tot 1 januari 2012 was SEZO samen met Impuls werkzaam in de maatschappelijke dienstverlening van Nieuw-West, verdeeld in de wijken Osdorp, Slotervaart en Geuzenveld/Slotermeer. In maart 2011 werd echter bekendgemaakt dat alle meerjarige subsidies per 2012 zouden worden beëindigd. Op 31 mei heeft het Dagelijks Bestuur het document ‘Beleidsregels subsidies Nieuw-West 2012’, met daarin opgenomen beleidsregels en bijbehorend indicatief subsidie plafond, vastgesteld. Begin juni werd deze verstuurd naar de organisaties die een structurele subsidierelatie met het stadsdeel hadden. Toen werd duidelijk voor welke uitdaging de maatschappelijke dienstverlening en tal van andere organisaties stonden. Ook werd toen duidelijk dat naast bestaande relaties, andere organisaties een subsidieaanvraag mochten indienen voor de maatschappelijke dienstverlening. Uiterlijk 15 juli moest de subsidie aangevraagd worden. Het was echter niet duidelijk wanneer besluiten zouden vallen, wel dat besluitvorming pas definitief zou zijn na goedkeuring van de begroting 2012 door de raad en uiterlijk 31 december 2011. De subsidie zou dan voor één jaar worden gegeven. SEZO besloot om samen met Eigenwijks en DOCK een plan in te dienen dat zoveel mogelijk zou aansluiten op de beleidsregels, op de marktvraag en op ontwikkelingen die verder reikten dan Nieuw-West, zoals de vorming van de Civil Society. Dit integrale plan omvatte een rol van bewoners, partners, samenwer-


kingsverbanden en opdrachtgevers. Het omvatte een verbinding tussen jongerenschuldhulpverlening en schuldhulpverlening, een verbinding tussen collectieve zorg en individuele zorg en een verbinding tussen vrijwilligers en professionals. Het lag in lijn met laagdrempelige dienstverlening dichtbij burgers door middel van Social Helpdesks, onder meer in de nieuwe Huizen van de Wijk en met meer complexe hulpverlening vanuit BackOffice. Bovendien zou internet een grotere rol spelen en zouden we houvast aan burgers kunnen bieden met continuering van bestaande dienstverlening en de opgebouwde sociale infrastructuur. Het plan omvatte een veranderopgave, ook voor SEZO. Tevens diende voor Vrouw en Vaart, het vrouwenontwikkelingscentrum, opnieuw subsidie aangevraagd te worden volgens nieuwe beleidsregels. Ook participeerde SEZO als onderaannemer in de subsidieaanvraag van SO&T op gebied van opvoedondersteuning. En ondertussen was “de winkel gewoon open”. Eind september ontving SEZO de mondelinge toezegging dat de aanvraag van SEZO als beste was beoordeeld. Formeel nog steeds onder voorbehoud, maar wel dusdanig dat slagvaardigheid gewenst was. Niet het hele plan werd 1:1 omarmd. De subsidieverlening voor de Huizen van de Wijk liep anders evenals de toekenning van de dienstverlening van DOCK. Dit zou consequenties hebben voor de organisatie en de huisvesting van medewerkers. Bovendien was er sprake van overgang van onderneming; personeel van collega-organisatie Impuls zou overgenomen moeten

worden en er zou overleg moeten komen met de vakbond. Er moest letterlijk in het laatste kwartier van 2011 kwartier moeten worden gemaakt voor 2012. Op basis van dagkoersen moest er gepland worden voor korte termijn en lange termijn, zeker met betrekking tot huisvesting. Het draaiboek werd in werking gesteld en de eerste prioriteit was het zeker stellen van een warme overdracht van personeel en cliënten van Impuls naar SEZO. Hiertoe werd onder andere op 14 november 2011 al de eerste Social Helpdesk in Slotervaart geopend voor cliënten uit Slotervaart en Geuzenveld/Slotermeer. In samenwerking met Eigenwijks werden op hun locatie een Social Helpdesk ingericht en spreek kamers ter beschikking gesteld. Er ontstond direct een grote toeloop en het concept werkte. Bewoners met hulpvragen wisselden informatie uit met, en kregen advies van vrijwilligers aan de koffietafel. Dit onder supervisie van professionele hulpverleners van SEZO die ook diepere hulpvragen beantwoordden.

van NIEUW-West. Medewerkers werden uitgenodigd voor een luisterlunch in Vrouw en Vaart waarbij zij elkaar beter leerden kennen door middel van vraag en antwoord. Vervolgens stapten zij als duo’s op tandems om de omgeving beter te leren kennen. De route voerde langs hotspots, beoogde Huizen van de Wijk, de Mobiele Helpdesk en heel voorzichtig langs een ander nieuw pand waar we ons oog op hadden laten vallen. De middag werd afgesloten met een hapje en een drankje in Vrouw en Vaart. Op de dag dat het eerste beoogde nieuwe pand afviel, vonden we een ander pand dat per direct beschikbaar zou zijn. Ook hier bleek dat in vastgoedbegrippen ‘per direct’ ‘weken’ betekent. Opnieuw duwen, trekken, sleuren om een voortgang te boeken in het tekenen van een contract.

In december 2011 voerden we kennismakings gesprekken met werknemers en stagiaires van Impuls. En op 2 januari verwelkomden we de overgenomen medewerkers van Impuls.

Introductieweken In de eerste twee weken van 2012 volgden medewerkers een introductieprogramma. Kennismakingsdagen en trainingen in de nieuwe werkwijze van SEZO werden gegeven. Ook werden nieuwe medewerkers wegwijs gemaakt in het registratiesysteem, het intranet, personeelsadministratie, etc. In de tweede week verwelkomden we ook de stagiaires van Impuls met eenzelfde introductieprogramma. Ondertussen haalden we de dossiers op van cliënten bij Impuls, werden teamindelingen gemaakt op basis van competenties en wensen van medewerkers. En er werd vooral ook doorgewerkt, met een flink beroep op flexibiliteit van medewerkers. We openden een Social Helpdesk in onze eigen hoofdvestiging en gingen door in de vestiging van Eigenwijks. Want de opening van de Huizen van de Wijk was opgeschort en de beoogde huisvesting in een nieuw pand kwam maar niet rond. Op woensdag 11 januari 2012 sloten we de introductieweken af met een middag die in het teken stond

In februari 2012 openden de Huizen van de Wijk hun deuren en werd het voor SEZO mogelijk om ook meer Social Helpdesks te openen. Per half maart hebben we eindelijk een getekend contract voor een nieuw pand aan de Ottho Heldringstraat 5 in Slotervaart. Eind april 2012 opent SEZO hier haar tweede hoofdvestiging met een Social Helpdesk voor bewoners van Slotervaart.

Veranderende markt In 2011 kregen niet meer dan 2.000 mensen een vast contract aangeboden, blijkt uit cijfers van UWV. In 2010 waren dat er nog 83.000. De NVVK meldt dat de schuldhulpverlening een toename meldt van het aantal schuldsaneringen van 40.000 in 2008 naar 80.000 in 2011. Het zijn slechts een paar relevante voorbeelden van ontwikkelingen die kenmerken hoe snel ook onze markt van cliënten verandert.


5


De vraag neemt toe terwijl het aanbod onder druk staat. Want ook onze opdrachtgevers eisen veranderingen. Er zijn subsidieplafonds waaruit blijkt dat we meer met minder moeten. En ook hier geldt een tijdelijkheid. Structurele subsidierelaties zijn vervangen door subsidies voor een jaar. In de markt zijn meer veranderingen gaande. Wetenschap en technologie maken het mogelijk om langer te leven, maar ouder worden brengt meer kosten met zich mee. De gezondheidszorg vraagt om een herstructurering. In het strategiedocument 2010/2015 van NVZ verenigingen van ziekenhuizen zien we een veranderend zorglandschap met drie hoofdbewegingen: Specialisatie, schaalvergroting en financiering. Dit om topzorg mogelijk te maken.

tot een nieuw concept waarin de gemeente naar de burger toe komt. Digitale dienstverlening wordt hierin het meest belangrijk. “Als dat niet volstaat, gaan we bellen. Als mensen echt een ambtenaar willen of moeten spreken, gaan we de wijken in. We noemen het: de burger en gemeente zitten op 5 centimeter van elkaar, de afstand tot toetsenbord, telefoon of deurbel. Ambtenaren gaan voor geboorteaangiften en vergunningen naar de inwoners toe. Uitgifte van paspoorten organiseren we bijvoorbeeld op een vast tijdstip in een van de verzorgingshuizen. Mensen hoeven niet meer naar het loket.” Bron: http://www.binnenlandsbestuur.nl/bestuur-enorganisatie/nieuws/nieuws/geen-nieuw-gemeentehuis.1764977.lynkx

Op gebied van technologie zijn grote veranderingen gaande onder meer in communicatie. Nog nooit eerder was toegang tot internet zo hoog in Nederland als in 2011. En inmiddels beschikt de helft van alle Nederlanders over een smartphone. Het verandert ons leven en onze vraag. De fusie van de Zuid-Hollandse gemeenten Graafstroom, Liesveld en Nieuw-Lekkerland tot de nieuwe gemeente leidt

Uit cijfers van het CBS (25 oktober 2011, ict gebruik van personen naar persoonskenmerken) blijkt dat vrijwel iedereen toegang tot internet heeft of kan hebben en dat 93% internet ook gebruikt. Hoewel ouderen minder toegang tot internet hebben en het ook minder gebruiken, zijn kinderen en jong volwassenen helemaal thuis op internet. 97% van de Nederlanders heeft onlangs gecommuniceerd via


internet. 89% daarvan gebruikt internet om informatie op te zoeken en 60% van de mensen die de afgelopen drie maanden van internet gebruik maakte, maakte gebruik van overheidsdiensten. Volgens het Netwerk Online Hulp loopt Nederland wereldwijd voorop met het online hulpaanbod. Voorbeelden zijn de Blijf Groep, het FIOM, Humanitas, het Juridisch Loket, Korrelatie en Slachtofferhulp. “Ruim 1,8 miljoen mensen bezochten in 2010 een online hulpsite voor informatie, advies en ondersteuning. Daarvan kregen 181.000 mensen hulp via chat of e-mail. Zij beoordeelden het contact gemiddeld met een 8. 73% van de hulpvragers is vrouw.” Ook deze gegevens geven aan dat de vraag verandert en het aanbod om ons heen ook. Zonder de illusie te wekken dat dit beeld alle trends, ontwikkelingen en veranderingen omvat, sterken deze voorbeelden SEZO ook in haar visie op nieuwe (vormen van) dienstverlening die tegemoet komen aan veranderingen in de vraag van cliënten en opdrachtgevers. Zij liggen ook in lijn met Welzijn Nieuwe Stijl. Wil SEZO in de maatschappelijke dienstverlening het verschil maken, dan vereist dat een nieuwe manier van werken en organiseren.

SEZO Nieuwe Stijl Welzijn Nieuwe Stijl De nieuwe opzet van Welzijn Nieuwe Stijl wordt door SEZO gezien als een kans om SEZO verder te hervormen naar SEZO Nieuwe Stijl. SEZO heeft de maatschappelijke ambitie van verdere verbetering van dienstverlening voor bewoners van wijken en buurten binnen de context van groeiende vraag, transparante dienstverlening en kostenbeheersing. Het Welzijn Nieuwe Stijl maakt gebruik van acht bakens die richting geven aan de kwaliteitsverbetering: • Gericht op de vraag achter de vraag. • Gebaseerd op de eigen kracht van de burger. • Direct er op af. • Formeel en informeel in optimale verhouding. • Doordachte balans van collectief en individueel. • Integraal werken. • Niet vrijblijvend, maar resultaatgericht. • Gebaseerd op ruimte voor de professional.

De afgelopen jaren heeft SEZO stappen gezet die nu in 2012 echt zichtbaar worden door de samenwerking met het Stadsdeel Nieuw-West. We zijn ons ervan bewust dat veranderingen tijd kosten en verdere hervormingen vragen. Maar in deze transitieperiode hebben we in korte tijd voortgang geboekt.

Methodisch; een nieuwe werkwijze SEZO werkt in Amsterdam Nieuw-West met een integrale dienstverlening op gebied van Maatschappelijk Werk, Ouderenwerk, Schuldhulpverlening en Sociaal Raadslieden. Daarnaast beheert SEZO het Vrouwencentrum Vrouw en Vaart, gericht op competentieversterking en ondersteunt bewoners en opdrachtgevers met gebiedsgerichte ontwikkeling.

Integraal en direct er op af Cliënten worden snel en doelmatig geholpen en indien noodzakelijk kan binnen SEZO doorverwezen worden naar andere werksoorten. Maatschappelijk Werk, Ouderenwerk, Sociaal Raadslieden en de


7


Schuldhulpverlening zijn binnen handbereik van cliënten. SEZO heeft bovendien een zeer goede naam opgebouwd in het maatschappelijk werkveld zoals de gezondheidszorg, advocatuur, Ouder- en Kindcentra, stadsdeel, Loket ZES, Thuiszorg, GGZ, Jellinek, MEE, etc. Integraal werken doen we BackOffice en in FrontOffice. Bovendien gaan we er op af met een Flexteam/crisisteam waarbij we spoedeisende hulp verlenen. Bewoners zien ons in buurten en aan de deur met projecten als Vroeg Eropaf en Burengesprekken.

gesprekken komen op gang, onderwerpen worden bespreekbaar, kennis en ervaring wordt gedeeld. Formeel en informeel optima forma. En er zijn vrijwilligers die dit ook graag willen en samen met SEZO de uitdaging willen aangaan! SEZO heeft binnen zeer korte tijd 25 competente vrijwilligers geworven en een overeenkomst kunnen bieden. Het is de kracht van het netwerk van SEZO dat dit mogelijk heeft gemaakt. De Mobiele Helpdesk maakt de hulpverlening nog toegankelijker en flexibel inzetbaar.

Collectief, individueel en resultaatgericht Vraag achter de vraag, eigen kracht en de professionals Beroepsmatig houden we onze expertise op peil door scholing, intervisie, casuïstiekbesprekingen en VakInhoudelijk overleg (VIO) vanuit het SOM geïnitieerd. Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van methodisch werken, privacyregels, psychosociale dienstverlening en veranderende weten regelgeving houden we nauwlettend in de gaten via vakliteratuur, lidmaatschap MOGroep, deelname aan stads- en stadsdeelbrede overleggen en samenwerking met andere maatschappelijke dienstverleningsorganisaties bijvoorbeeld t.b.v. de MadiMonitor. SEZO werkt met hoog opgeleide professionals en heeft zich hiermee geconformeerd aan de opleidingseisen die worden gesteld door de MOGroep. Door de brede context waarin medewerkers van SEZO werken en het contact met andere disciplines is de blik van de medewerker breder dan het eigen werkveld. Uit registratiegegevens, enquête en klanttevredenheidsonderzoek laat SEZO al jaren zien te voldoen aan de richtlijnen en eisen die het productenboek stelt aan de dienstverlening. Bovenal weet SEZO de vraag achter de vraag te herkennen en legt zodoende complexe of gerelateerde problematiek bloot. Door expertise en aanvullende scholing en training kunnen cliënten aangesproken worden op eigen kracht.

Social Helpdesks: formeel en informeel SEZO introduceerde in november 2011 de Social Helpdesks. Het zijn laagdrempelige punten verspreid over het stadsdeel waar bewoners met al hun vragen bij vrijwilligers en professionele hulpverleners terecht kunnen. Zij activeren de eigen kracht van bewoners en activeren bestaande en nieuwe netwerken. Bewoners treffen elkaar aan de koffietafel,


De dienstverlening van SEZO is er op gericht om cliënten in zo kort mogelijk tijd naar resultaat te leiden. Dat doen we in de kern in individuele hulpverlening. Maar we zien al jaren steeds weer dezelfde soort problematiek bij meer mensen. Waar het kan, bieden we collectieve programma’s zoals budgetcursussen of groepen en bijeenkomsten met pedagogisch advies. En ook door de methodische aanpak in Burengesprekken kunnen we meer mensen gelijktijdig bereiken en waar nodig individueel doorverwijzen. SEZO zal in de toekomst extra willen inzetten op het collectief om door middel van scholing en training competenties van cliënten te kunnen versterken. De opgebouwde expertise van Vrouw en Vaart in activiteiten en EVC trainingen kan hierin een uitstekende rol spelen.

Nieuwe media Bij SEZO Nieuwe Stijl neemt nieuwe media een grote plaats in. We maken er gebruik van door bijvoorbeeld de inzet van Heatmaps, het versturen van nieuwsbrieven en intern met een geavanceerd intranet. Maar we zetten het nog onvoldoende in in de vorm van interactie met cliënten. Toch loopt SEZO nu al voorop in de maatschappelijke dienstverlening in Amsterdam. In de eerste twee maanden van 2012

registreerden we 5000 bezoeken op de website. Bezoekers weten SEZO rechtstreeks en via zoekmachines te vinden. De website, gebouwd op basis van open source, beschikt inmiddels over een beveilingscertificaat voor veilige gegevensoverdracht en over een forum. SEZO wil inzetten op verdere online hulpverlening door verbeterde informatievoorziening, activering van het forum en online chat. Dat vergt ook aanpassingen in de organisatie.

Nieuwe concepten SEZO is een unieke samenwerking aangegaan met de HuisartsenKring Amsterdam en toegetreden tot de ZorgRing Amsterdam. Hierbij is de formele koppeling gelegd tussen de eerstelijnszorg en het medische en paramedisch circuit. Het deel uitmaken van de ZorgRing Amsterdam betekent dat huisartsen direct kunnen doorverwijzen via een secure e-mail platform waar SEZO ook deel van uitmaakt. Bovendien kan SEZO via de ZorgRing ook een terugmelding maken van de status en behandelplan van cliënten welke direct ingevoerd kunnen worden in het Huisartsen Informatie Systeem van de huisartsen. Naast huisartsen zijn ook fysiotherapeuten

en diëtisten aangesloten. SEZO trekt al jaren samen op met andere dienstverleners, hetgeen heeft geleid tot unieke integrale aanpak van problemen waarbij oplossingen sneller en beter voor bewoners voor handen zijn. Vanuit deze visie werkt SEZO ook juist vanuit de Wolbrantskerkweg. Hier is ook het Gezondheidscentrum Osdorp (GCO), een van de centra van SAG, gevestigd. Vanuit de samenwerking met het GCO en de SAG stimuleert SEZO haar concepten “maatschappelijk werk op recept” en “drie maal daags schuldhulpverlening”. Deze concepten hebben nu geleid tot een unieke en formele samenwerking met HuisartsenKring Amsterdam en toetreding tot de ZorgRing Amsterdam. Nog nooit eerder is de formalisatie van de relatie tussen de Amsterdamse gezondheidszorg en eerstelijnszorg op dit professionele niveau ingezet. Ook de onlangs gerealiseerde samenwerking met STIPO mag uniek genoemd worden, evenals het succes concept van het vrouwenontwikkelingscentrum Vrouw en Vaart, dat landelijke aandacht geniet. Tot slot ontwikkelt SEZO het concept: Maatschappelijk


9


Googlen, waarbij cliënten leren wegwijs te worden in het maatschappelijk aanbod op internet.

Organisatorisch; Nieuw Werken en Nieuw Organiseren Er is heel veel nieuw in Nieuw-West en het noodzaakt ons om na te denken om zaken nieuw te organiseren en nieuw te werken. Met kernwaarden als innovatie, flexibiliteit en kwaliteit en een historie van 25 jaar weten we wat goed is te behouden en wat nieuw kan en moet stapsgewijs te realiseren. We bieden houvast voor onze cliënten, medewerkers en opdrachtgevers maar ontwikkelen onszelf ook. We waren, zijn en blijven een organisatie in transitie. We waren al gewend om op verschillende plekken werkzaam te zijn, vanaf 2012 zal dat verder doorgevoerd worden. Met twee hoofdlocaties die zowel een BackOffice als FrontOffice huisvesten en locaties in de vorm van Social Helpdesks en andere vormen van FrontOffices kunnen medewerkers werken waar zij willen; ook thuis middels VPN verbindingen, bij de cliënt thuis met laptops of tablets of op kantoor waar ook flexibele werkplekken te vinden zijn. Met Regas online zijn dossiers digitaal bereikbaar en P&O informatie is ook digitaal bereikbaar voor


medewerkers. SEZO zal vergaand digitaliseren en heeft in de organisatie een informatiemanager aangesteld die procesmanagement versterkt, zorgt voor kwaliteitsmanagement, data- en trendrapportages en innovaties inzet en begeleidt. SEZO investeert in de toekomst met hardware en software, met mensen, middelen en methoden. Met visie, strategie en doelen, met samenwerking, onderbouwing, ideeën en concepten. Om dit te onderstrepen introduceert SEZO in 2012 een nieuw logo en huisstijl.

Kerngegevens van SEZO per 31-12-2011 De organisatie van SEZO bestaat uit een Raad van Toezicht en Raad van Bestuur met een directeur/ bestuurder. De Raad van Toezicht bestaat uit: De heer drs. A.T. de Jong, voorzitter De heer G.S. Lail (RA), penningmeester De heer drs. E.W.H. Holterman Mevrouw mr. Ph. Burgers (tot 1 september 2011) Mevrouw drs. R. Bartels Raad van Bestuur: De heer E.P. Burgmans, directeur/bestuurder

ORGANOGRAM

Raad van Toezicht OR Raad van Bestuur Directeur/bestuurder

Bedrijfsbureau Bestuurssecretariaat Informatiemanager ICT Controller; HRM; Communicatie

Manager Maatschappelijke Dienst verlening, adjunct-directeur

Teamleider

Teamleider

Manager

Manager

SJD

AMW

Vrouw en Vaart

Wonen

PERSONEELSFORMATIE

31-12-2011 50 42 8 43,2

1-3-2012 82 67 15 68,8

% 100% 82% 18%

Gemiddelde aanstelling in uren Gemiddelde anciënniteit in jaren Gemiddelde leeftijd Allochtone herkomst

31,1 6,8 45,9 32

30,2 8,8 45,4 47

83,9%

Aantal fte leidinggevend Projectmanagement in fte Staf in fte Receptie/admin in fte Totaal fte primair proces

4 1 0 3,7 34,5

4 1 1,7 6,1 56,0

0,8 6 8

2 16 25

Aantal medewerkers Aantal vrouwen Aantal mannen Totaal aantal fte

Werkervaringsplaatsen-gesubsidieerd Stagiaires Vrijwilligers

57%

81%


11

Maatschappelijke Dienstverlening. 12

De vraag naar maatschappelijke dienstverlening in Amsterdam Nieuw-West verandert. Enerzijds door de veranderende opdrachten die SEZO krijgt van opdrachtgevers en veranderende modellen zoals de verandering van schuldhulp- naar schulddienstverlening, anderzijds door de ontwikkeling in vraag van cliënten. De vraag van cliënten verandert door trends als vergrijzing, individualisme en digitalisering maar ook door veranderende weten regelgeving en economische ontwikkelingen. Werk, bezuinigingen en (her)huisvesting zijn voorbeelden. Wonen, zorg en welzijn zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en organisaties trekken samen op in samenwerkingsverbanden. SEZO signaleert, legt verbanden, biedt een oplossing of verwijst door.

Nieuw-West in het kort In Amsterdam Nieuw-West, het grootste stadsdeel van Amsterdam, wonen op 1 januari 2011 138.087 inwoners. Volgens “Stadsdelen in cijfers 2011” van Dienst Onderzoek en Statistiek van de gemeente Amsterdam, omvat de bevolking ruim 53.000 autochtonen, ruim 45.000 eerste generatie allochtonen en ruim 39.000 tweede generatie allochtonen. Iets meer dan 18.000 bewoners zijn 65 jaar of ouder. Er wonen iets meer vrouwen dan mannen in het stadsdeel. Het gemiddeld besteedbaar inkomen lag in 2008 op Euro 29.800 per huishouden. Het werkloosheidspercentage lag op 6,5%. Volgens de meest recente gegevens zijn er in 2010 meer mensen komen wonen vanuit elders dan dat er zijn vertrokken. Er werken 69 huisartsen, 190 fysiotherapeuten en er zijn 16 apotheken en 38 basisscholen.

JAARVERSLAG 2011 | maatschappelijke dienstverlening

Binnen deze context biedt SEZO in de Maatschappelijke Dienstverlening: • Algemeen Maatschappelijk Werk • Ouderenwerk • Sociaal Juridisch advies • Schuldhulpverlening In 2011 betrof het werkgebied de wijk Osdorp in Nieuw-West, de laatste maanden van 2011 werden in de transitieperiode ook diensten van de collegaaanbieder overgenomen. Het werkgebied werd toen vergroot met Slotervaart en Geuzenveld/Slotermeer. Vanaf 2012 zou SEZO immers de enige aanbieder worden. De werkwijze van SEZO is erop gericht de dienstverlening zo kort en licht mogelijk aan te bieden. Waar nodig, wordt naar specialistische hulp doorverwezen. Groepen en individuen die het risico lopen tot uitval, krijgen in het bijzonder aandacht van SEZO. Hierbij werken wij vanuit de hulpvraag en proberen wij in samenspraak met cliënten oplossingen te bereiken. Uitgangspunt vormen de competenties, sociale vaardigheden en sociale verantwoordelijkheden van cliënten. Deskundigheid op verschillende terreinen wordt in samenhang ingezet. Door veranderingen in opdrachten en de evolutie van modellen en rapportages is het lastig om ontwik-

kelingen op jaarbasis te vergelijken. Op basis van kwantitatieve gegevens zoals beschreven in het prestatieverslag 2011 dat SEZO voor het stadsdeel Nieuw-West samenstelde en op basis van verslaggeving van medewerkers, tekent zich een beeld af van de sociaal economische positie van bewoners. Burgers hebben het lastig door de economische crisis en wijzigende weten regelgeving en moeten steeds meer op eigen kracht en versterking van eigen competenties oplossingen vinden om hun situatie te verbeteren. Medewerkers van SEZO ontwikkelen zich ook navenant wensen en eisen die gelden voor het domein. Zo zijn professionals gaan werken met de meldcode huiselijk geweld. Binnen SEZO zijn drie aandachtsfunctionarissen benoemd die getraind zijn. Ook zijn alle medewerkers geschoold en getraind om conform de meldcode te handelen. Alle maatschappelijk werkers hebben een scholingsmiddag over de Eigen Kracht Conferentie bijgewoond. Daarnaast is er een training voor medewerkers gegeven om cliënten beter toe te leiden naar een Eigen Kracht Conferentie.

Algemeen Maatschappelijk Werk Het Algemeen Maatschappelijk Werk heeft als doel cliënten met algemene klachten van psychische of psychosociale aard te helpen door middel van kortdurende behandeling. Daarbij leren de maatschappelijk werkers de cliënten om zelfredzaam te zijn. De aanmelding van cliënten gebeurt via doorverwijzing of op initiatief van de cliënt zelf. Deze kan zich telefonisch of tijdens inloopspreekuren van SEZO aanmelden. Korte vragen voor advies, informatie of bemiddelingen worden meestal direct afgehandeld. Het aantal informatie- en adviesvragen bedroeg in 2011 455. Hulpvragen worden met andere interventies opgepakt. Er wordt meer doorverwezen naar voorliggende voorzieningen en cliënten worden meer aangesproken op eigen kracht. Dezelfde tendens zien we in het aantal intakes. De langdurige begeleiding van cliënten nam in 2011 ook af en past bij de werkwijze van SEZO om cliënten meer door te geleiden naar andere vormen van begeleiding zoals Eigen Kracht Conferenties, familie, mantelzorg en vrijwilligers. SEZO heeft wel meer cliënten aangemeld dan geprognosticeerd. Een verklaring is dat meer mensen met

schulden zich hebben gemeld met aan schulden gekoppelde maatschappelijk werk problematiek. Er hebben zich in 2011 minder crisissituaties voorgedaan dan in 2010. In de eerste helft van 2011 leken crisissituaties zelfs meer dan te halveren, maar in de tweede helft van het jaar nam het aantal situaties toe. Er zijn 43 crisistrajecten geregistreerd.

MSS Het doel van een maatschappelijk steunsysteem is om de regie over eigen leven te versterken en de kwaliteit van leven te verbeteren bij mensen die niet op eigen kracht een oplossing kunnen vinden voor of ondersteuning vragen bij problemen die zij op meerdere levensterreinen hebben. Beoogd effect is dat mensen minder snel in crisis komen en hierdoor minder vaak een beroep moeten doen op ‘zware’ voorzieningen zoals maatschappelijke opvang en hierdoor minder schade oplopen en veroorzaken (WMO nota 2007). Het voormalig stadsdeel Osdorp is in 2009 gestart met de uitvoering van het beleidsplan Maatschappelijke Steunsystemen (MSS). In het convenant participeren meerdere hulp- en dienstverleningsorganisaties zoals politie, GGZ, DWI, Jellinek en SEZO. Aangezien deze dienstverlening nu formeel deels 2011 en 2012 betreft, wordt na mei 2012 een rapportage beschikbaar gesteld.

Mobiele Helpdesk Wat eerst het Mobiel Zorgloket voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten was onder de vlag van stadsdeel Osdorp, reed vanaf 1 januari 2011 als De Bus van SEZO door de buurten van Osdorp. De belettering van het stadsdeel maakte plaats voor het logo van SEZO, de functie bleef hetzelfde. De Bus van SEZO rijdt op basis van beschikbaarheid conform het rooster uit de beschikking dat SEZO met het stadsdeel heeft afgesproken. Daarnaast is extra tijd gestoken in het ombouwen en verhuizen van standplaats. Vier vrijwilligers zorgen ervoor dat de Bus altijd rijdt. Slechts twee keer was het onmogelijk om bij ziekte vervanging te verzorgen. Op De Bus is altijd een Sociaal Raadslid of ouderenwerker aanwezig om vooral oudere bewoners te woord te staan met antwoorden op vragen met betrekking tot belastingaangifte, thuisadministratie, sociale contacten, aanvragen van voorzieningen en indicaties, ondersteuning bij eenzaamheid en gevoelens van onveiligheid.


13


In 2011 zijn er meerdere spreekuren gehouden in De Bus van SEZO. Op maandagen, dinsdagen, donderdagen en vrijdagen is er om de week een spreekuur gerealiseerd. In totaal is De Bus van SEZO voor 543,75 spreekuren ingezet, opgebouwd uit 25 maal de normtijden van 5,5 uur op maandag, donderdag en vrijdag en 5,25 uur op dinsdag. De normtijd op dinsdag verschilt met de overige dagen. Dit heeft te maken met het feit dat er één locatie meer werd bezocht. In totaal zijn er 321 trajecten informatie en advies afgesloten in 2011. In iets minder dan 40% van de gevallen (128) betrof het een complexe vraag waar doorverwijzing naar de BackOffice ook noodzakelijk was. In de overige gevallen (60%) konden de vragen direct worden afgehandeld door middel van een informatie- en advies contact. Daarnaast hebben 29 bewoners het De Bus van SEZO bezocht zonder een specifieke vraag te hebben gesteld. Deze bewoners kwamen langs voor een sociaal contactmoment. Het betreft hier 8,23% van het totaal aantal contacten. Omdat er vanuit Burengesprekken blijkt dat er veel vragen over schulden zijn, is de gedachte ontstaan de Bus in 2012 breder in te zetten. Op deze wijze kun je hulp hyperlokaal en flexibel naar bewoners toe brengen. SEZO overweegt daarom in gesprek te gaan met het stadsdeel om de bus zowel geografisch breder, in heel Nieuw-West, en qua functie breder in te zetten als Mobiele Social Helpdesk. Kort gezegd kan de Mobiele Helpdesk dan fungeren als flexibele Social Helpdesk.

Schoolmaatschappelijk Werk meer uit. Van een van de medewerkers is afscheid genomen maar deze heeft gelukkig een baan naar haar hart teruggekregen. Op de basisscholen De Punt en De Globe is Altra in 2011 gestart met het overnemen van het Schoolmaatschappelijk Werk. Volgens het stedelijk format is er nu ook een rapportage “Afgesloten Triple P interventies”. Van de leeftijden tot en met 18 jaar, werd voor kinderen van vier jaar (15,6%) het meest geïntervenieerd en vervolgens aflopend naar 0 jaar (8,7%). Van de culturele achtergrond waar ouders zich het meest mee verbonden voelen, waren de Turkse en vervolgens Marokkaanse het meest voorkomend. De complete rapportage Pedagogisch advies is separaat beschikbaar.

Ouderenwerk In 2011 wordt het Ouderenwerk nog als aparte werksoort gezien als activiteit en in rapportage naast het Algemeen Maatschappelijk Werk. In 2012 valt Ouderenwerk onder het Algemeen Maatschappelijk Werk. Bij SEZO wordt wel in het bijzonder naar deze doelgroep gekeken, gehandeld en geïnvesteerd, simpelweg omdat ouderen een doelgroep vormen die groeit en een eigen problematiek kent. Het Ouderenwerk ondersteunt en versterkt het vermogen van ouderen om de regie te blijven voeren over hun leven. Omdat de voorzieningen en regelingen van mensen met een handicap veelal gelijk zijn aan die voor ouderen, behoren ook zij tot de doelgroep.

Pedagogisch advies In 2011 gaf SEZO pedagogisch advies door middel van cursussen en voorlichting aan groepen. Het betrof onder andere de JES training, competentietraining, cursus positief opvoeden voor 12- en 12+ jarigen en Gezond Opgroeien. Daarnaast hield SEZO opvoedspreekuren, onder andere in het OKC, bij Vrouw en Vaart en op pilotscholen. Tot slot organiseerde SEZO meer dan 100 themabijeenkomsten op scholen in Osdorp. Voor het Schoolmaatschappelijk Werk, waarvan alle medewerkers sinds maart 2009 Triple P geaccrediteerd waren, was 2011 een bijzonder jaar. Er werd Schoolmaatschappelijk Werk verzorgd op vier basisscholen in Amsterdam. Vanaf 2012 voert SEZO echter geen


Scholing, training en wetenschap In 2011 leverde SEZO casemanagers ten behoeve van de ketenzorg dementie. De behoefte aan case management stijgt. Casemanagement dementie wordt door AGIS op projectbasis gefinancierd. SEZO investeerde in drie aandachtsfunctionarissen en er was scholing en training in de meldcode huiselijk geweld. Ouderenwerkers hebben ook een scholingsmiddag over de Eigen Kracht Conferentie bijgewoond en zijn getraind om cliënten beter toe te leiden. SEZO wil ‘evidence based’ werken en werkt daarom mee aan een onderzoek van de VU ten behoeve van casemanagement dementie. Ook is SEZO in gesprek over onderzoek met betrekking tot de Eigen Kracht Conferentie.

Na het vertrek van het Loket Zorg en Samenleven uit het pand bij SEZO kwamen er in 2010 nog veel ouderen bij SEZO met vragen die eigenlijk bij het loket gesteld dienden te worden. In 2011 lijken ouderen steeds beter hun weg te vinden in het aanbod van hulp en komen bij SEZO met gerichte vragen. SEZO gaf informatie en advies conform de prognoses. Het aantal aanmeldingen lag echter wel beduidend hoger. Bovendien meldden zich ook steeds meer allochtone ouderen. Het aantal intakes was conform verwachting, maar de kortdurende dienstverlening was naar verwachting hoger. Dit past bij de werkwijze van SEZO om hulpvragen meer op te lossen met inzet van eigen kracht, mantelzorg, familie en netwerken. Bij het Maatschappelijk Werk zien we dit beeld ook direct in de aanmelding, maar ouderen hebben iets meer begeleiding nodig met kortdurende dienstverlening.

Geheugenspreekuur Osdorp Met vragen, zorgen en twijfels over het geheugen konden bewoners uit Osdorp terecht bij een deskundig medewerker van het geheugenspreekuur, gehouden op iedere tweede dinsdag van de maand. Het geheugenspreekuur is een gezamenlijk initiatief van SEZO en GGZ InGeest en is mede mogelijk gemaakt door Gemeente Amsterdam Dienst Wonen, Zorg en Samenleven en 1ste Lijn Amsterdam (ROS). Naast een folder werd er aan de lokale media gevraagd aandacht te geven voor het periodieke spreekuur. De verandering in 2011 was dat het geheugenspreekuur vanaf juli niet meer in De Bus van SEZO plaatsvond maar op de hoofdlocatie van SEZO aan de Wolbrantskerkweg. In 2012 zal SEZO geen praktische diensten meer leveren aan ouderen. SEZO heeft in het verleden voor praktische diensten zoals kleine woningaanpassingen zelf geadviseerd, maar cliënten worden nu doorverwezen naar het loket Zorg en Samenleven. Alarmeringsvragen worden door ATA zelf afgehandeld.

Thuisadministratie SEZO heeft zich verder ingespannen om in 2011 veel thuisadministratietrajecten af te sluiten vooruitlopend op de beperking hiervan in 2012. Bewoners zijn geadviseerd en ondersteund bij het vinden van alternatieven zoals mantelzorg, vrijwilligers, administratiekantoor en familie. Voor bewoners zonder eigen

netwerk of ondersteuningsmogelijkheden is hulp van SEZO nog steeds mogelijk, zij het beperkt. Omdat de ondersteuning door organisaties als Humanitas en de Regenbooggroep ook aan grenzen gebonden is, is het mogelijk dat in de toekomst een gat ontstaat.

Activerende Thuisbegeleiding Voor mensen die ten gevolge van wijzigingen in de indicatiestelling geen indicatie meer voor begeleiding vanuit de AWBZ kunnen krijgen, leverde SEZO activerende thuisbegeleiding. Tot de doelgroep behoren psychiatrische cliënten 18+, ouderen en dementerenden, verstandelijk beperkten 18+, en chronisch zieken en gehandicapten 18+. Deze dienstverlening wordt in 2012 door SEZO afgerond.

Preventieve Huisbezoeken In 2011 zijn 400 bewoners, die in dat jaar 75 jaar werden, benaderd in het kader van preventieve huisbezoeken. Tijdens de bezoeken informeert en adviseert de professionele dienstverlener van SEZO met betrekking tot specifieke voorzieningen, regelingen en mogelijkheden om aan het sociale leven in Osdorp en/of Amsterdam deel te kunnen blijven nemen. Bovendien hebben de professionals een signaleringsfunctie en organiseren hulp en/of dienstverlening indien gewenst en/of geïndiceerd. SEZO stelde de “Wegwijzer Osdorp” beschikbaar, een omvangrijke informatiegids met een zo compleet mogelijk aanbod van relevante voorzieningen voor bewoners in Osdorp. Bij extra aanleiding werden ouderen doorgeleid naar het reguliere Ouderenwerk.


15


Sociaal Raadslieden De taak van Sociaal Raadslieden is het geven van informatie en advies, het verlenen van concrete diensten en begeleiding van cliënten in contacten met overheidsorganen. De Sociaal Raadslieden leveren een geheel van samenhangende activiteiten dat gericht is op het verbeteren van het sociaal functioneren van de cliënt. Naast het directe uitvoerende werk wordt er dagelijks consult geboden aan de andere disciplines. De Sociaal Raadslieden van SEZO registreerden ruim 1600 informatie en advies vragen en verleenden bijna 950 keer een vorm van kortdurende dienstverlening. Ook ondersteunen de Sociaal Raadslieden de Formulierenbrigade met de inzet van een spreekkamer, ondersteuning door receptiewerkzaamheden en met diensten. De Formulierenbrigade helpt cliënten met het invullen van formulieren voor bijvoorbeeld bijzondere bijstand, huurtoeslag, studiefinanciering en aangifte bij de Belastingdienst. Omdat weten regelgeving continu verandert en ook de positie van cliënten in de maatschappij aan verandering onderhevig is, is er altijd behoefte aan ondersteuning van Sociaal Raadslieden. Zo is er in 2012 een verandering in wetgeving ten aanzien van het inkomen van kinderen dat nu bij het gezinsinkomen wordt geteld waardoor het recht op toeslagen kan komen te vervallen. De Sociaal Raadslieden merken op dat dit leidt tot onwenselijke situaties van zwart wonen tot puberruil. Ook verandering in eigen bijdrage van GGZ waardoor cliënten ‘nergens terecht kunnen’ baart zorgen, niet alleen bij de Sociaal Raadslieden maar ook bij politie. De spilfunctie van Sociaal Raadslieden binnen de maatschappelijke dienstverlening is een van de redenen dat voor de bezetting van de Social Helpdesks in 2012 direct aan Sociaal Raadslieden werd gedacht.

Schuldhulpverlening Schuldhulpverlening is gericht op burgers met een problematische financiële schuldenlast. Doel van de hulpverlening is het treffen van regelingen om acute en/of complexe financiële problemen op te lossen, het voorkomen dat schulden verder oplopen en het vergroten van de zelfstandigheid in het omgaan met financiële problemen. SEZO werkt preventief, curatief


en vergroot de zelfredzaamheid van bewoners door competentieversterking, bijvoorbeeld in de vorm van budgetcursussen.

Schuldhulpverlening is hot Uit cijfers van het UWV blijkt dat in 2011 in Nederland niet meer dan 2000 mensen een vast contract aangeboden heeft gekregen. In 2010 waren dat er nog 83.000. De NVVK geeft aan dat de schuldhulpverlening een toename meldt van schuldsaneringen van 40.000 in 2008 naar 80.000 in 2011. De Madimonitor laat een stijging zien van ruim 7 % tussen 2002 en 2010, voor wat betreft vragen om hulp bij schulden. Een quickscan onder leden laat zien dat deze trend over 2011 versterkt doorzet. “Ruim viervijfde van de organisaties krijgt cliënten met problemen met betrekking tot inkomensderving als gevolg van werkloosheid; bijna tweederde van de organisatie meldt vragen over te hoge levensuitgaven en onbekendheid met financiële regelingen (zoals toeslagen). Maatschappelijk Werk begeleidt de cliënten ook met psychosociale problemen die ontstaan door de grote impact die schulden hebben op het hele functioneren, relaties en werk. (Bron MOgroep, maart 2012). Verschillende publicaties geven de zorg en urgentie van het probleem weer. Ook de media weten SEZO te vinden. In oktober kwam SBS6 bij SEZO voor een reportage naar aanleiding van de kwartaalcijfers van het BKR. Via de website van SEZO (https://sezo.nl) is de reportage te zien. Daar waar de vraag groot is, komt meer aanbod. Helaas zien we ook particuliere instanties opdoemen die het minder goed voor hebben met de mensen waar de nood hoog is. Zij vragen zelfs een vergoeding

Aanmeldingen 2010

Aanmeldingen 2011

voor hun diensten waarna zij niet meer te traceren zijn. SEZO is in dat opzicht gelukkig dat cliënten SEZO rechtstreeks of via het intermediair weten te vinden waarna ze vervolgens via een strak protocol geholpen worden. Maar SEZO weet ook haar cliënten te vinden middels Burengesprekken. Ook hier worden schulden bespreekbaar gemaakt. En er is nog een wijze waarop SEZO schuldenproblematiek inzichtelijk maakt.

met betrekking tot de hulp- en dienstverlening aan bewoners met (problematische) huurschulden. De doelstellingen zijn primair het voorkomen van woningontruimingen en het treffen van maatregelen om regelmatige huurbetaling te realiseren. Secundair doel is het verkrijgen van inzicht in de oorzaken en het toeleiden naar de juiste persoon of organisatie voor adequate hulpverlening.

Heatmaps

Woningcorporaties melden huurders met cumulatief twee maanden huurachterstand aan bij het Centraal Meldpunt van SOM of rechtstreeks via het Registratie Informatie Systeem (RIS). Meldingen worden direct doorgegeven op basis van postcode en huisadres aan de Maatschappelijke Dienstverlener. Het SEZO Vroeg Eropaf team bestaat uit professionals met expertise op het gebied van de Amsterdamse schuldhulpverlening. Zij leggen contact met de huurder, gaan op huisbezoek en sturen naar een geslaagde interventie.

Sinds 2008 brengt SEZO cliënten met schulden in kaart via Google Maps. Op basis van postcodeanalyse wordt inzichtelijk gemaakt waar schulden op wijkniveau veel voorkomen. Door een trendrapportage is het mogelijk voorspellingen te doen en preventief op te treden. Dit gebeurde ook in de SuHa buurt waarvan in het hoofdstuk Gebiedsgerichte Ontwikkeling van dit Jaarverslag een weergave wordt gegeven. In 2010 gaf SEZO de naam Heatmaps aan deze methode. Niet alleen schulden maar ook andere brandhaarden van zorg kunnen hiermee inzichtelijk gemaakt worden.

Aanmeldingen bij SEZO SEZO registreerde bijna 600 aanmeldingen Schuldhulpverlening in 2011. Dat aantal is boven prognose. Deels is dit gekomen door de afhandeling van nieuwe aanmeldingen uit Slotervaart en Geuzenveld/ Slotermeer in de laatste twee maanden van het jaar. En deels komt dit door de toename van het aantal bewoners dat in de financiële problemen komt, ondanks de vele preventieve maatregelen voortkomend uit Burengesprekken en het project Vroeg Eropaf.

Vroeg Eropaf Op 1 januari 2009 is het project Vroeg Eropaf gestart. Gemeente, stadsdelen, woningcorporaties en instellingen van maatschappelijke dienstverlening in Amsterdam hebben zich middels een gezamenlijk convenant ‘ Vroeg Eropaf 2008’ verplicht tot een gezamenlijke inspanning en verantwoordelijkheid

Sinds 2009 verricht SEZO dezelfde soort activiteiten bij achterstanden in energiebetalingen (Wet Wijn) en in het kader van het voorkomen van bronheffing. Dit betreft de achterstand van betalingen aan zorgverzekeraars. Het systeem RIS wordt nu ook ingezet ten behoeve van de Eropaf meldingen. Totaal ontving SEZO in 2011 meer dan 500 meldingen waarvan de meeste meldingen in de categorie achterstand van Euro 900,- en meer vielen. Opvallend is dat maar een klein deel van de meldingen huurachterstanden betreffen, de meeste betreffen zorgverzekeringen. Eveneens opvallend is dat circa tweederde nog niet in beeld was bij de maatschappelijke dienstverlening. Uit de rapportage van 2011 komt een aantal aanbevelingen voort. Korte lijnen (persoonlijke kennismaking) met de aanmeldende instantie leidt tot betere resultaten van de interventie. Hetzelfde geldt voor een verdere afstemming van protocollen. Ook het bevorderen van een goed zorgnetwerk in de buurt zal bijdragen aan betere resultaten.


17

Competentie ontwikkeling. 18

Mensen versterken is een van de disciplines van SEZO. We noemen het competentie ontwikkeling: het creëren van een leeromgeving naar integratie en participatie. Eenvoudig gezegd: We leren mensen zwemmen, die dat niet of niet voldoende kunnen. Dat doen we in Maatschappelijke Dienstverlening, in onze ondersteuning van bewoners en bij uitstek in het vrouwenontwikkelingscentrum Vrouw en Vaart. Sinds 2006 voert SEZO het beheer over dit bijzondere centrum dat ieder jaar weer vecht voor haar bestaansrecht en financiering en ook altijd in ontwikkeling is.

2011 was wederom een bijzonder jaar!

Vrouw en Vaart Vrouw en Vaart wil een betekenisvolle bijdrage leveren aan de empowerment van vrouwen, vooral in Amsterdam Nieuw-West. Met in 2011 meer dan 50.000 bezoekers die deelnemen aan activiteiten en cursussen mag weer van een succes gesproken worden. De afhankelijkheid van financiering vormt echter een knelpunt voor continuïteit. Het ene jaar wordt er meer subsidie verleend dan het andere. Het ene jaar is er dan budget voor een gastvrouw waardoor meer bezoekers terecht kunnen onder meer door openingstijden in de avonden weekenduren. Het andere jaar is dat budget er niet en dat heeft dan onmiddellijk consequenties.

JAARVERSLAG 2011 | competentie ontwikkeling

In 2011 overdenkt Vrouw en Vaart haar toekomst, ingegeven door een aantal veranderingen en een nieuwe zienswijze: • Herstructurering en bezuinigen van de gemeente Amsterdam • Emancipatie van vrouwen draagt bij aan de leefbaarheid van de stad en daaraan is behoefte in Nieuw-West • Vrouw en Vaart heeft expertise, kennis en mogelijkheden om met Vrouwen uit Nieuw-West te werken • Er is meer maatschappelijke waardering voor het gegeven dat vrouwenemancipatie goed is voor kinderen. • Vrouw en Vaart ziet nieuwe partners om mee samen te werken, organisaties gericht op de verbetering van gezondheid en verandering van leefstijl, e.a. • Vrouw en Vaart heeft mooie dingen tot stand gebracht en ziet nog veel meer mogelijkheden voor de toekomst.

Denktank Vrouw en Vaart Het proces van toekomstplanning heeft vorm gekregen door de oprichting van de denktank Vrouw en Vaart,

bestaande uit vooraanstaande vrouwen met diverse achtergronden. Bewoners, ondernemers, insiders en outsiders afkomstig uit profit- en not-for-profit organisaties met allemaal een gemeenschappelijke deler: het beste voor Vrouw en Vaart. Naast een strategisch lange termijn plan dient Vrouw en Vaart ook rekening te houden met veranderingen in de bestaande subsidierelatie. In 2011 heeft Vrouw en Vaart van het Stadsdeel Nieuw-West subsidie voor 2012 gekregen. Vrouw en Vaart wordt echter in 2012 aangemerkt als een “plusvoorziening” aanvullend op de reguliere faciliteiten en activiteiten. Vanaf 2013 moet sprake zijn van inpassing in het Huis van de Wijk, de Brede school van de wijk, het aanbod maatschappelijke ondersteuning en/of speciale geografische aandachtsgebieden. 2012 moet een transitiejaar zijn om de nieuwe werkwijze eigen te maken. De vraag is of en hoe Vrouw en Vaart zich wil en kan verhouden tot een hyperlokaal Huis van de Wijk, terwijl bijvoorbeeld emancipatie zoals beschreven in de emancipatienota van oktober 2011 stedelijke speerpunten kent en meer dan ooit gaat over keuzevrijheid in het verlengde van het strijden om rechten voor vrouwen. Dat gaat over grenzen heen. Ook het speerpunt “Emancipatie van vaders” is van belang voor de keuzes die Vrouw en Vaart maakt. Wordt het een centrum voor en door vrouwen of een centrum door vrouwen of gewoon een Huis van de Wijk in Osdorp omdat het nu eenmaal een goede geografische ligging heeft. De denktank is in 2011 periodiek bij elkaar gekomen en heeft een aantal werkgroepen geformeerd die deelplannen uitwerken. In 2012 continueert Vrouw en Vaart de Denktank en zal haar plan presenteren aan het Stadsdeel Nieuw-West. Inmiddels is er flinke beweging in de samenwerking met alle Huizen van de Wijk, met de Hippe Heks en is er samen met Daadkracht een projectplan ingediend bij het Servicepunt Emancipatie (SPE) voor keukentafelgesprekken.

Vrouw en Vaart in 2011 In 2011 telde Vrouw en Vaart 53.340 bezoekers. Het aantal deelnemende allochtone vrouwen aan activiteiten bedroeg 70% tot 80%. Dit percentage is afgeleid van de soort activiteiten zoals conversatielessen en inburgeringcursussen. Het is een afspiegeling van de

demografische opbouw van inwoners van Osdorp. In vergelijking met eerdere jaren namen er meer autochtone inwoners deel aan activiteiten. Het aantal vrijwilligers bedroeg gemiddeld 110 vrouwen. De vraag of en hoeveel vrouwen actief in de wijk zijn, laat zich moeilijk in absolute aantallen duiden. Vrouw en Vaart was in 2011 2468,5 uur open, het aantal dagdelen bedroeg 538. Dit is minder dan in 2010. In 2011 werd er geen financiering voor een gastvrouw gegeven waardoor de capaciteit minder werd. Er was geen weekendopenstelling meer en ook in de avonden was Vrouw en Vaart iets beperkter open. Toch werden er 3494 groepen geformeerd en 3181 activiteiten ondernomen. De Groene Vaart -groep heeft haar kennis inmiddels gedeeld op verschillende plekken, zoals De Punt en de tuin aan de Osdorperweg van Play Real. Ook zijn vrouwen geïnspireerd en gemotiveerd geraakt door de Groene Vaart om in hun eigen buurt kleinschalig tuintjes aan te leggen. In de eerste helft van 2011 is de verscheidenheid in activiteiten toegenomen met bijvoorbeeld het groepsaanbod voor vrouwen van Fysio Osdorp en het groepsaanbod van de diëtiste van de Zoete Appel voor diabetici. Nieuw was ook het aanbod computerles voor ouderen. Dit initiatief is voortgekomen uit de Burengesprekken van SEZO in de Wildemanbuurt. Ouderen geven elkaar computerles.

Outreachende activiteiten De Buurtkeuken in de Garage Notweg werd nog altijd door Vrouw en Vaart gefaciliteerd, ook al was daar in


19


2011 geen financiering meer voor. Lunches voor de kinderen van de Kraemerschool werden vier keer per week bereid en ook werd catering voor bijeenkomsten in de Garage Notweg en voor buurtactiviteiten verzorgd. Elke vrijdagochtend werd in de Kraemerschool door vrijwilligers van Vrouw en Vaart conversatieles gegeven aan moeders.

Buurt 5 Sinds januari 2011 voert Vrouw en Vaart het project De Buurt in Beweging uit in opdracht van Ymere in Slotermeer/Geuzenveld Buurt 5 met als doel vrouwen te activeren door middel van sport en bewegen. In 2011 deden 72 vrouwen mee aan het project. Er werd gewandeld, hard gelopen, gefietst en gesport in de gymzaal van de oude ALO aan de Willinklaan. Na de zomer werden activiteiten als conversatieles, fitness en bounzen toegevoegd. Er is een samenwerking met alle basisscholen rondom Buurt 5 opgestart. Een netwerk van oudercontactfunctionarissen, coördinator Hippe Heks en coördinator Be Interactive kwam regelmatig bij elkaar waarbij informatie werd uitgewisseld over het aanbod en knelpunten werden benoemd. Inmiddels blijkt dat door de beperktere toekenning van het aantal uren voor ouderfunctionarissen er minder voortgang wordt geboekt dan gewenst. Dat is voor alle partijen een lastige situatie.

Appeltje van Oranje Be stichting in 2010 het Appeltje van Oranje gewonnen, een prijs die jaarlijks wordt gegeven aan een project dat bijdraagt aan sociale cohesie in de samenleving. Het filmpje dat hoorde bij de prijs is te zien via de link op de website www.beinteractive.org (film Appeltje van Oranje). De samenwerking tussen Vrouw en Vaart en Be Interactive bestaat al sinds de eerste hardloopgroepen van start gingen in het stadsdeel Nieuw-West. Samen met Vrouw en Vaart worden er al jaren deelneemsters voor de hardloopgroepen geworven en was het centrum het startpunt voor een aantal groepen. Beide organisaties zijn blij met de intensivering van de samenwerking. Voor Be Interactive is Vrouw en Vaart een gedegen en solide partner en basis voor de activiteiten in Nieuw West. Voor Vrouw en Vaart biedt Be Interactive de gelegenheid haar aanbod verder te verbreden naar buitensport.

Be Interactive Vanaf januari 2011 heeft Stichting Be Interactive onderdak gekregen bij Vrouw en Vaart. Be Interactive organiseert in Nieuw-West hardloop- en wandelgroepen en evenementen met behulp van getrainde vrijwilligers uit de doelgroep. Stichting Be Interactive ondersteunt de organisatie van trainingen voor wandelen en hardlopen voor vrouwen en meisjes door heel Nederland in opdracht van onder meer gemeenten, welzijnsorganisaties en eerste lijnzorgverleners. Het doel van Be Interactive is het verbeteren en versterken van de fysieke en mentale conditie en de sociale positie van vrouwen en meisjes. De doelgroep bestaat uit zowel allochtone als autochtone vrouwen die direct in hun buurt willen sporten en andere vrouwen uit de buurt willen leren kennen.


Het onderbrengen van Be Interactive bij SEZO/ Vrouw en Vaart heeft een positief effect gehad op de inhoudelijke en facilitaire ondersteuning bij de activiteiten. De coördinator, de trainsters en deelneemsters van Be Interactive hebben een vaste plek gevonden in Vrouw en Vaart, waar zij bij elkaar kunnen komen voor overleg, training, voorlichting en gewoon voor ontmoeting. Hier kunnen zij vrij gebruik maken van computers, telefoon, keuken en ondersteuning van de medewerkers van Vrouw en Vaart bij hun activiteiten. Er heeft een wisselwerking plaatsgevonden tussen de Be Interactive deelneemsters, trainsters en de bezoeksters en vrijwilligers van Vrouw en Vaart. De aanwezigheid van Be Interactive in Vrouw en Vaart heeft een wervende uitstraling op de bezoeksters van Vrouw en Vaart, veel nieuwe aanmeldingen zijn binnengekomen via Vrouw en Vaart. Andersom heeft

het bruisende ontmoetingscentrum Vrouw en Vaart een wervende uitstraling op de Be Interactive vrouwen. Ook zij kwamen in aanraking met nieuwe activiteiten en mogelijkheden. De Be Interactive vrijwilligsters kregen het gevoel er ook bij te horen! Hiermee vergrootten zij hun netwerk en hun kans op ontwikkeling. De aanwezigheid van verschillende organisaties in Vrouw en Vaart biedt Be Interactive kansen om hun professionele netwerk te vergroten. Zoals de diëtiste van de Zoete Appel, zij is voortdurend beschikbaar voor het geven van voorlichting over gezonde voeding bij sporten. Ook de kennismaking met andere sportactiviteiten in Vrouw en Vaart van Tai Chi tot Weerbaarheidstraining is positief en heeft tot uitwisseling geleid. De kennis en expertise van Be Interactive is ook ingezet bij het project de Buurt in Beweging. Een andere ontwikkeling binnen Be Interactive is de samenwerking met Ymere (Buurt in Beweging). Vrouw en Vaart heeft verschillende dagdelen de beschikking over de grote gymzaal in de oude ALO aan de Willinklaan. Tijdens de wintermaanden kan er bij slecht weer toch getraind worden, zodat de conditie niet hoeft te verminderen zoals in voorgaande jaren. Mogelijk draagt dit positief bij tot de oplossing van opstartproblemen die zich ieder voorjaar voordoen. In december 2011 liepen er 11 groepen. In december 2011 zijn 161 vrouwen ingeschreven als deelneemster bij één van de groepen. Het gemiddeld aantal ingeschreven deelneemsters per groep is 11 deelneemsters. Het gaat hierbij om vrouwen die met enige regelmaat deelnemen aan de groep. De grootste groep heeft 25 deelneemsters (Nisa for Nisa), de kleinste groep 2 (de groep in het Immanual Kanthof, Buurt in Beweging).

Er zijn verschillende inspanningen gepleegd om de relatief kleine groepen aan te vullen met nieuw geworven deelneemsters: Januari op basisscholen: Basisschool de Kans, Assediq, Burgemeester de Vlugt school, Thimotheusschool, Goeman Borgesius tijdens de koffie ochtenden Februari: Immanuelschool, Basisschool El Amien, Slootermeerschool, Fysiotherapie Osdorp, Fysiotherapie Jan Toorop, Yur Body Fysiotherapie, Nisa 4 Nisa Maart: Willinklaan internationale vrouwen dag /info sportdag, ’t Koggeschip, Buurtentree Osdorp, Participatiecentrum, Burg. Vlugtschool, kantoor Achmea, Stichting Dounja, Stichting Jasmijn, Women inc. Festival April: Vrouw en Vaart, participatiemarkt Osdorp, Fysiotherapie Osdorp, BS de Kikker, Mei: Nisa 4 Nisa, BS de Tulp, BS de Mijlpaal, Juni: Buurtentree Osdorp, BS de Kikker, Impuls Belgieplein, Immanuelschool Juli: Participatiecentrum, Hippe Heks September: Willinklaan sportdag, Sportmarkt Osdorp, Oktober: Slootermeerschool, ‘t Koggeschip, November: Participatiemarkt Osdorp, BS El Amien, BC de Aker December: Fysiotherapie Osdorp, Vrouw en Vaart Drie keer in het hele jaar hebben trainsters flyers rond gebracht in de buurt van hun loopgroep, o.a. bij huisartsen, basisscholen, moskee, buurthuizen en andere locaties waar vrouwen komen. Op sommige locaties is op markten en huis aan huis geflyerd. Op dit moment zijn 10 trainsters actief bij de groepen binnen Stadsdeel Nieuw-West. Deze trainsters krijgen

Het aantal aanwezige deelneemsters per groep fluctueert sterk afhankelijk van het weer, feestdagen, de Ramadan en eventueel nieuw sportaanbod in de buurt van de groep. Het gemiddeld aanwezige deelneemsters ligt in april op 11 en in december gemiddeld op 8. Dit gemiddelde ligt in november relatief lager om de volgende redenen: • de verslechterende weersomstandigheden in november ten opzichte van april; • het feit dat het in november eerder donker is wat belangstelling voor de late middag- en avondgroepen doet afnemen.


21


PR en publiciteit Be Interactive mag zich verheugen in een enorme interesse van de media en vooraanstaande personen.

gemiddeld 1 dag per maand begeleiding bij het benaderen van nieuwe deelneemsters, het registreren van deelneemsters, het innen van deelnamegelden, het werven van deelneemsters voor hardloopevenementen en het verspreiden van communicatiemateriaal bij scholen, fysiotherapiepraktijken, huisartsen, consultatiebureaus en buurthuizen. Be Interactive kan beschikken over 24 opgeleide trainsters in Amsterdam Nieuw-West.

• Ook dit jaar is er veel belangstelling geweest rondom de loopgroepen: bezoek van Prinses Maxima aan de loopgroep in Geuzenveld. Dit naar aanleiding van het winnen van het APPELTJE VAN ORANJE. • De nominatie Amsterdammer van het jaar, opening van de beurs, bezoek van de Burgemeester (hij heeft de vrouwen beloofd te zullen komen meelopen zodra hij tijd kan maken). • Deelname aan het radio programma STAD VAN AANKOMST. • Deelname aan het programma 5op 2 van de NTR. Een talkshow met Catharine Keyl over het nut van sport. • Be Interactive is in december genomineerd voor de VUconnected Sportief-prijs. In aanloop hiernaartoe, namen wij deel aan een talkshow. Deze werd gepresenteerd door Barbara Barend met het thema: “Is Sport een Mannen wereld?”

Evenementen Be Interactive heeft in 2011 deelgenomen aan vijf evenementen: Vondelparkloop (48 deelneemsters), de Mokumse Vrouwenloop (34 deelneemsters), de Utregse Meidenloop (44 deelneemsters), Sloterplasloop (24 deelneemsters) en de Maple Leaf loop (20 deelneemsters).

Samenwerkingspartners SEZO/ Vrouw en Vaart werkt samen met zeer uiteenlopende organisaties zowel op landelijk als lokaal niveau. Binnen Stadsdeel Nieuw West wordt samengewerkt met vrouwencentrum Nisa 4 Nisa en stichting Doenja. Samenwerking bestaat ook met verschillende basisscholen zoals ’t Koggeschip, de Troelstraschool, de Slootermeerschool, de Goeman Borgesiusschool, Sint Lucasschool, El Amienschool, Immanuelschool, Burg. De Vlugtschool, Kraemerschool, De Kans en de Ru Paré school. Tot slot heeft SEZO een intensieve samenwerkingsrelatie met twee fysiotherapiepraktijken: één in Overtoomse Veld, één in Nieuw-Sloten en één in Osdorp. De samenwerkingsrelaties hebben in de eerste plaats tot doel het bereiken van de doelgroep. Daarnaast biedt samenwerking een vertreklocatie voor de groepen.


DWI In januari 2011 zijn de laatste SAP cliënten van DWI uitgestroomd. De MAP-trajecten liepen nog door tot eind 2011. Door het wegvallen van de SAP-trajecten is er voor veel klanten van DWI een vacuüm ontstaan. Samen met het Participatiecentrum heeft Vrouw en Vaart overleg gehad over de mogelijkheden voor de klanten na hun traject. Bij Vrouw en Vaart blijkt nog veel mogelijk als het gaat over een laagdrempelig aanbod dat betaalbaar is. In juli 2011 heeft SEZO/Vrouw en Vaart van DWI de gunning voor de Werk Test Plekken gekregen. Vanaf augustus werd instroom mogelijk. Daarnaast leverde Vrouw en Vaart een bijdrage voor de pilot ‘Kom Verder’.

Werk Test Plekken Van sommige klanten is DWI niet 100% overtuigd dat hij of zij perspectief op werk heeft. De Werk Test Plek heeft primair tot doel vast te stellen of de klant in kwestie binnen twee jaar kan uitstromen naar regulier ongesubsidieerd werk. Naar aanleiding van de openbare aanbesteding “Werk Test Plekken” van de Dienst Werk en Inkomen van de gemeente Amsterdam heeft SEZO besloten om een offerte uit brengen om diverse redenen:

• SEZO richt zich met het vrouwenontwikkelingscentrum Vrouw en Vaart al jarenlang op de persoonlijke ontwikkeling van vrouwen en de versterking van hun competenties. • Vrouw en Vaart heeft ruime ervaring met het bieden van MAP- en SAP-plaatsen en het stimuleren van deelnemers. Daarom is er weinig uitval. • Door haar ervaring met EVC trajecten is SEZO in staat om competentiegerichte trajecten te begeleiden. • Vrouw en Vaart heeft de beschikking over een sterk programma aan activiteiten. • Er is veel ervaring met individuele en groepsprocessen gericht op motivatie, sociale vaardigheden en carrière- en toekomstplanning. • Vrouw en Vaart heeft een breed en stabiel netwerk van samenwerkingspartners. Deze redenen komen niet alleen tegemoet aan de eisen of wensen van deze openbare aanbesteding maar liggen in het verlengde van de missie van Vrouw en Vaart. Versterking van vrouwen gericht op persoonlijke ontwikkeling en toekomstplanning! DWI heeft ervoor gekozen een aantal organisaties de uitvoering van de WTP te gunnen, waaronder SEZO/ Vrouw en Vaart. In juli 2011 ontving SEZO dit bericht. In het kader van deze aanbesteding worden klanten begeleid door speciaal voor dit doel getrainde trajectbegeleiders om volgens de EVC methode te kunnen werken. Deze trajectbegeleiders waren reeds in dienst van V&V en staan onder supervisie van de trainer. Vanaf 1 augustus 2011 ontving SEZO 45 aanmeldingen en is daarmee ten opzichte van andere aanbieders zeer succesvol. Een goed aanbod van activiteiten en de EVC trainingen die inmiddels door acht getrainde medewerkers gegeven kan worden, bepalen dit succes.

Diverse bijeenkomsten In 2011 zijn er drie bijeenkomsten over homosexualiteit geweest, waarvan de eerste op initiatief van het stadsdeel Nieuw-West. In samenwerking met de Stichting Malaica heeft Vrouw en Vaart twee vervolgbijeenkomsten georganiseerd om het onderwerp echt bespreekbaar te maken en uit te diepen. Gemiddeld waren er 20 allochtone vrouwen per bijeenkomst aanwezig.

Daarnaast organiseerde Vrouw en Vaart de bijeenkomst Vrouw en Bazaar om ondernemerschap onder vrouwen te stimuleren. Vrouw en Bazaar is een project van De Grote Vijf in samenwerking met Vrouw en Vaart. “Door het vinden en inzetten van onze creativiteit en soms ook spiritualiteit, kunnen wij iets voor onszelf en voor anderen betekenen. Op deze manier voegt De Grote Vijf een nieuwe dimensie toe aan ondernemen ‘bezield zakendoen’”. In dit project staat empowerment en kleinschalig vrouwelijk ondernemerschap centraal; ieders unieke IK achter de onderneming.

Vrouw en Vaart op internet Het aanbod van Vrouw en Vaart is terug te vinden op de website www.vrouwenvaart.nl en de website jekuntmeer.nl. Lastig is het daarbij om telkens het aanbod op twee plaatsen in te geven. Uit statistieken komen interessante gegevens naar voren met betrekking tot het gebruik van de website van Vrouw en Vaart door bezoekers. In 2011 telde de website bijna 5000 unieke bezoekers die ruim 7900 bezoeken aflegden. Gemiddeld brachten bezoekers vijf minuten

op de website door. De pagina’s op de site zijn bijna 25.000 keer bekeken. Ruim 45% van de bezoeken betrof direct verkeer, 45% was afkomstig via zoekmachines en bijna 10% van verwijzende sites. Vrouw en Vaart is ook te volgen via Twitter (http://twitter.com/vrouwenvaart ). Volgers kunnen direct bij een update van informatie op de website een tweet ontvangen met verwijzing naar de website. Daarnaast kunnen bezoekers informatie delen via alle bekende social media door de diverse share-buttons op de pagina’s. Op deze manier wordt het bereik van Vrouw en Vaart ook digitaal vergroot en wordt er ingespeeld op het gebruik van internet en mobiel door jong en oud.


23

Gebiedsgerichte ontwikkeling. 24

Gebiedsgerichte.ontwikkeling

In wijken en buurten waar stadsvernieuwing of juist verloedering plaatsvindt, bestaat de behoefte vanuit overheden en woningcorporaties om gesprekken aan te gaan met bewoners die verder gaan dan alleen wonen.

Die behoefte hebben bewoners ook. SEZO is actief in buurten en wijken en weet bewoners en netwerken te bereiken, te activeren en door signalering naar specialistische hulp toe te leiden. SEZO werkt preventief en met perspectief aan de ontwikkeling van informele buurten wijknetwerken die bijdragen aan de opbouw van de Civil Society. Samenwerking met Stipo in De Buurtpraktijk Al enige tijd opereert SEZO onder de noemer Gebiedsgerichte ontwikkeling met de bekende Burengesprekken in Amsterdam Nieuw-West en daarbuiten. Daarbij brengt SEZO bewoners met elkaar in contact en signaleert hulpvragen van individuele bewoners. Het succes van dit concept heeft er inmiddels toe geleid dat er een samenwerking is ontstaan met Stipo. Stipo is een interdisciplinair team, actief in

Buurtpraktijk pakt het proces op van mens maken naar mens zijn en hanteert daarbij het individu als uitgangspunt voor een wijkgerichte benadering. Naast deze mooie samenwerking heeft het team van Gebiedsgerichte ontwikkeling van SEZO goede resultaten behaald met bestaande opdrachten. Zij kenmerken zich door een groot bereik onder huishoudens en resultaten op gebied van wonen, zorg en welzijn. Bovendien kenmerken de opdrachten zich door de samenwerkingsverbanden met netwerkpartners. Onderstaand een overzicht.

Signaleringsoverleg Kennen en gekend worden

ontwikkeling van steden, wijken en regio’s. Stipo benadert de stad als geheel en verbindt ruimtelijke, sociale, economische en culturele strategie. De samenwerking tussen SEZO en Stipo heeft gestalte gekregen in De Buurtpraktijk. De Buurtpraktijk wil de mens ruimte geven de wijk van zichzelf te maken, toe te eigenen en daar trots voor te ontwikkelen en verbonden mee te voelen. De

JAARVERSLAG 2011 | gebiedsgerichte ontwikkeling

SEZO is in juni 2010 in opdracht van het stadsdeel Nieuw-West gestart met het project ‘Kennen en gekend worden’. Dit is een deelproject van de Woonservicewijk Osdorp-Midden. Vanuit de partners binnen de Woonservicewijk bleek dat er behoefte was om elkaar beter te leren kennen en de gezamenlijke aanpak te versterken. SEZO heeft het initiatief genomen om een signaleringsoverleg te organiseren. De deelnemende partners aan dit signaleringsoverleg zijn; Impuls, Cordaan, Stadgenoot, Eigen Haard, Rochdale, GGZ in Geest, Prezens, Loket

Zorg en Samenleven, Ouderenadviesraad Osdorp, OsiraGroep en Stadsdeel Nieuw-West. SEZO heeft vier bijeenkomsten georganiseerd. In de eerste bijeenkomsten zijn onder begeleiding van SEZO signalen uitgewisseld op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Vanuit deze signalen zijn drie speerpunten vastgesteld waaromheen drie werkgroepen zijn geformeerd: 1. Versterken van de zelfredzaamheid en het zelforganiserend vermogen bij ouderen Hoe voorkom je dat ouderen te snel afhankelijk raken van hulp- en dienstverlening? Hoe zorg je ervoor dat ouderen binnen hun eigen woon- en leefomgeving een actieve rol blijven spelen en de regie zover als mogelijk in handen houden? Hoe kun je ouderen bijvoorbeeld een actievere rol in de buurt of woonomgeving (stimuleren van oudereninitiatieven) geven? Hoe kan het netwerk van een oudere vergroot worden? Wordt vanuit het huidige welzijn– en zorgaanbod aan ouderen de zelfredzaamheid en het zelforganiserend vermogen van ouderen voldoende gestimuleerd en hoe kun je het aanbod eventueel versterken? Werkgroepleden: Impuls, Cordaan, Stadsdeel Nieuw-West, SEZO Ouderenwerk, Eigen Haard 2. Versterken bereik migranten met psychische klachten Gesignaleerd wordt dat het bereik van migranten ouderen of migranten met een beperking vanuit de hulp- en dienstverlening moeilijk is. Wat is de reden dat we deze groep minder goed bereiken? Waarom willen we deze groep beter bereiken? Sluit het huidige welzijn- en zorgaanbod voldoende aan? Hoe kun je de juiste aansluiting vinden en hoe kun je versterken? Werkgroepleden: Impuls, Loket Zorg en Samenleving, GGZ in Geest, SEZO Maatschappelijk Werk, Prezens, Cordaan 3. Versterken gezamenlijk aanpak overlastgevende bewoners Rochdale signaleert dat er nog onvoldoende samenwerking en afstemming is tussen professionals op het moment dat er een overlastsituatie dreigt of is ontstaan met een bewoner, vooral in situaties zoals

geluidsoverlast, onderhuur, overbewoning, huurachterstanden en vermenging / spreiding doelgroepen. Door het gebrek aan samenwerking/afstemming ontstaat soms onnodige escalatie of crisis. Waar liggen de gaten betreft de samenwerking/ afstemming? Hoe kunnen deze opgevuld worden? Werkgroepleden: Rochdale, SEZO Erop Af / Vroeg Erop Af, Eigen Haard, Stadgenoot, Meldpunt Zorg en Overlast

Resultaten De werkgroepen zijn onder begeleiding van SEZO met de speerpunten aan de slag gegaan. Dit heeft geleid tot een verbeterde samenwerking en afstemming tussen de verschillende partners, verbeterde informatievoorziening en tot concrete werkafspraken. Werkgroep 1 heeft een projectplan geschreven om gezamenlijk in te zetten op het vergroten van de zelfredzaamheid onder ouderen. Deze werkgroep zal met zijn projectplan aanhaken bij het project Zilveren Kracht die hetzelfde doel beoogt en die dit jaar vanuit het stadsdeel is opgestart. Werkgroep 2 heeft een projectplan ingediend bij het stadsdeel voor de inzet van bezoekmannen (getrainde vrijwilligers) voor een beter bereik van migranten mannen met psychische problemen. De subsidie voor dit project is toegekend en zal in 2012 van start gaan. Werkgroep 3 heeft zijn signalen met het meldpunt


25


Zorg & Overlast gedeeld en geanalyseerd. Het meldpunt heeft aangegeven een stevigere regierol op zich te nemen in het versterken van de gezamenlijke aanpak richting overlastgevende bewoners.

ontwikkeling. Sinds 2008 brengt SEZO de aanmeldingen Schuldhulpverlening in kaart met behulp van Google Maps. Het instrument werd ook gebruikt voor preventie en signalering zoals in de SuHa buurt.

De meerwaarde van dit overleg is dat het contact Uit de Burengesprekken in de SuHa buurt blijkt onder tussen de partners is versterkt. Er zijn korte lijnen de bewoners een grote behoefte te bestaan aan gecreëerd waardoor men elkaar sneller weet te vinden. informatie over inkomensvoorzieningen en budgetGebiedsgerichte.ontwikkeling Ook vinden er binnen de werkgroepen en andere tering. Bewoners maken zich veel zorgen om hun overleggen kruisbestuivingen plaats. Men hoort van financiële situatie en ervaren financiële krapte. Een een project van de ene instellingen en vindt aansluiting groot aantal bewoners maakt onvoldoende gebruik voor een cliënt van de andere instelling. Een ander van inkomensvoorzieningen. Men weet de weg niet te voorbeeld is dat in de ene werkgroep een idee voor vinden of haakt af vanwege ingewikkelde procedures. een activiteit wordt genoemd en een andere instelling Tijdens deze Burengesprekken is 30% verwezen naar daarvoor ruimte beschikbaar heeft. Vooral de vraageen Budgetcursus of Schuldhulpverlening en is meer aanbod-match bijeenkomst heeft hier een grote dan 40% naar een inkomensvoorziening doorgeleid. bijdrage aan geleverd. SEZO heeft in 2011 tal van projecten met Burengesprekken uitgevoerd. De beschrijvingen geven Het is overigens niet de bedoeling dat de inzicht in de problematiek, het bereik van SEZO en de werkgroepen in lengte van jaren blijven bestaan. resultaten. Wanneer de vraag is beantwoord of een oplossing is Schuldenproblematiek in de SuHa buurt gevonden, kan een werkgroep in overeenstemming SEZO constateerde in Osdorp een zorgwekkende weer beëindigd worden. Zodra er een nieuw signaal toename van het aantal aanmeldingen bij de schuldkomt, kan er weer een nieuwe werkgroep ontstaan. Op hulpverlening. Het werd inzichtelijk door het gebruik die manier blijft het een dynamisch geheel, anticipevan Google Maps. Met deze gegevens gaf het rend op de vraag die op dat moment speelt. Stadsdeel Nieuw-West SEZO de opdracht om in de eerste helft van 2011 een pilot uit voeren in de SuHa buurt met verschillende doelstellingen: • De verborgen schuldenproblematiek zichtbaar maken • Doorbreken van taboesfeer rondom het thema schulden • Vroegtijdige signalering van schulden of financiële problemen, voorkómen van problemen op meerdere levensterreinen (met de focus op schulden, financiële incompetentie) • Zelfredzaamheid en zelforganiserend vermogen versterken van bewoners op financieel gebied • Een sociaal bewonersnetwerk ter versteviging van de sociale- en economische positie van bewoners • Preventie van (grotere) schulden • Bewustwording van omgaan met geld (bestedingsBurengesprekken gedrag) Met Burengesprekken werkt SEZO aan de ontwikkeling van informele buurten wijknetwerken die bijdragen Door de Burengesprekken werd maar liefst 45% van aan de opbouw van de Civil Society. Signalering en het aantal huishoudens bereikt en werden bewoners preventief optreden, hoort bij deze gebiedsgerichte geïnformeerd, geadviseerd en doorverwezen naar


specialistische hulp. Op buurtniveau leidde dit in een half jaar tot een aantal aanmeldingen voor Schuldhulpverlening en Sociaal Raadslieden dat bijna gelijk lag aan het aantal aanmeldingen over heel 2010. Het SuHa project heeft bijgedragen aan een verbeterde toeleiding van bewoners richting hulp- en dienstverlening voor ondersteuning op financieel gebied. Het zijn niet alleen minima die zich aanmeldden, maar ook steeds meer tweeverdieners. Vaak is er sprake van overbesteding, door het afsluiten van een te hoge hypotheek of te dure leningen. Er wordt te lang gewacht met het zoeken van hulp. Schaamte en trots spelen hierbij een grote rol. SEZO zette de Burengesprekken in om een constructieve bijdrage te leveren aan signalering van “verborgen” problematiek en aan het bereik van bewoners met een verhoogd risico op financiële problematiek en/of financiële incompetentie. Anders gezegd, een instrument dat ingezet wordt om vroegsignalering op effectieve wijze tot stand te brengen.

men het idee heeft niet rond te komen met de verhuiskostenvergoeding. Tijdens de Burengesprekken is er informatie en advies mee gegeven over: • het opstellen van een begroting voor de verhuizing • het betaalbaar inrichten van de woning • het op orde maken van de verhuisadministratie

Tijdens de Burengesprekken heeft het merendeel van de bewoners aangegeven zich zorgen te maken om zijn eigen financiële situatie en de financiële crisis in het land. De belangrijkste redenen die hiervoor zijn gegeven, is dat men steeds minder te besteden heeft en alles steeds duurder wordt. Tijdens de gesprekken blijkt dat men die zorg graag wil delen met elkaar. Men vindt herkenning bij elkaar en men wil ervaringen uitwisselen. Op deze manier wordt het thema uit de anonimiteit gehaald en zien we dat bewoners meer loslaten over hun persoonlijke situatie, met concrete hulpvragen komen, maar elkaar ook tips en adviezen geven.

Tijdens de Burengesprekken blijkt de informatiebehoefte rondom inkomens- en financiële voorzieningen zeer groot. Voorzieningen worden onvoldoende tot niet bereikt vanwege onwetendheid, de taalproblematiek, wantrouwen richting instanties en de complexiteit van aanvraagprocedures. Bewoners hebben behoefte aan betere informatie, advisering en ondersteuning op dit gebied. Zo ervaart men het over het algemeen als heel nuttig en prettig dat de informatie ‘aan huis’ gegeven wordt. Tijdens de Burengesprekken is veel informatie gegeven over de diverse voorzieningen; niet alleen op het gebied van inkomen, maar ook op het gebied van wonen, zorg en welzijn.

Zo gaf een moeder tijdens een van de gesprekken aan haar buren als tip! mee: Niet net voor het eten boodschappen inslaan en doe de boodschappen zonder je kinderen, zodat je alleen het broodnodige inslaat.

De Burengesprekken hebben bewoners meer zicht gegeven op hun eigen financiële positie en mogelijkheden. Zo is er tijdens de gesprekken gesproken over het bestedingsgedrag; welke keuzes maakt men met een krap inkomen. Bewoners hebben elkaar tips gegeven over besparen en betaalbaar en verantwoord inkopen doen.

De Burengesprekken in de SuHa buurt zijn in een aantal complexen die gesloopt gaan worden gevoerd. Dit betekent dat deze bewoners zullen moeten verhuizen. Uit de gesprekken blijkt dat bewoners zich veel zorgen maken over de aankomende verhuizing. De zorg ligt met name op het financiële gebied, omdat

Sociaal Isolement in de Ookmeerflat De Ookmeerwegflat is een seniorenflat met ongeveer 160 woningen. Een aantal jaren geleden heeft Stadgenoot in samenwerking met Osira een ontmoe-


27


tingsruimte geopend in de flat. Deze ontmoetingsbaarden de Alliantie grote zorg. De ouderen gaven ruimte is door een bepaalde groep ouderen veelvuldig aan veel overlast te ervaren van de gezinnen. Er gebruikt voor allerlei activiteiten. Stadgenoot is werd vooral geklaagd over de geluidsoverlast van de genoodzaakt geweest om de ontmoetingsruimte te spelende kinderen op de galerijen, de trap -en entreesluiten. Stadgenoot wilde, nu deze ontmoetingsplek hallen. is weggevallen, haar bewoners kennis laten maken met het activiteitenaanbod in de buurt en vooral Ook kreeg De Alliantie veel klachten binnen over de met de mogelijkheden in de Buurtentree Notweg. toenemende vervuiling in het complex. Bewoners Daarbij wilde zij een inventarisatieGebiedsgerichte.ontwikkeling laten maken van gooiden vuilnis over hun balkon of lieten dit achter de wensen van bewoners over het activiteitenaanbod in de algemene ruimtes. Dit heeft onder andere en bewoners activeren om een rol te spelen in de geleid tot een rattenplaag in en om het complex. organisatie van deze activiteiten. Van belang was dat Veel ouderen gaven aan zich onveilig te voelen in bewoners waarvoor de stap richting activiteiten of het complex, mede door auto -en boxinbraken in sociale contacten te groot is, ondersteuning krijgen om de parkeergarage onder het complex, waar eigen sociaal isolement te voorkomen of te doorbreken. Om bewoners van verdacht werden. De jongeren die in en dit te realiseren heeft Stadgenoot aan SEZO gevraagd om de boxen hingen, werden door als intimiderend Burengesprekken te organiseren in het complex. ervaren. Dit versterkte de gevoelens van onveiligheid. En daarnaast vonden er regelmatig vernielingen plaats Door de methodiek van de Burengesprekken in de algemene ruimtes van het complex. heeft SEZO ook hier een hoog percentage van de huishoudens kunnen bereiken: maar liefst 64%! Ook in het Andreas Ensemble bleken bewoners Bovendien is er resultaat geboekt conform de doelen open te staan voor gesprekken. SEZO wist 72% van van de opdracht. 13% van de bewoners is naar een de huishoudens te bereiken en de resultaten liegen sociale activiteit geleid, buren hebben burenhulpafer niet om. De overlast en spanningen zijn merkbaar spraken gemaakt en bewoners zijn op de hoogte van verminderd en de vervuiling is teruggedrongen. activiteiten en voorzieningen in de buurt. Er is een Buren hebben (nader) kennis met elkaar gemaakt en inventarisatie gemaakt van de wensen en behoeften hebben afspraken met elkaar gemaakt over leefregels rondom sociale activiteiten en ontmoeting en er zijn en omgangsvormen. Er zijn afspraken gemaakt over bewonersinitiatieven ontstaan zoals een computerclub burenhulp in de vorm van boodschappen doen en en een recreatieclub die uitstapjes gaat organiseren. klussen en er zijn bewonersinitiatieven ontstaan zoals Bewoners met een individuele hulpvraag zijn indien kinderactiviteiten en koffie-inloop in het wijkrestaunodig doorgeleid naar passend hulpaanbod zoals rant. Bewoners hebben elkaar onderling gevonden het Ouderenwerk en het Loket Zorg en Samenleven. en er zijn lijnen naar buiten gerealiseerd. Bewoners Bewoners zijn geïnformeerd en geadviseerd over met individuele hulpvragen zijn doorgeleid naar ouderenvoorzieningen en er heeft een buurtschouw passend hulpaanbod en het professionele buurtnetplaatsgevonden op verzoek van de bewoners, onder werk heeft elkaar beter leren kennen en werkt nauwer leiding van de huismeester en de buurtregisseur. Tot met elkaar samen. Bewoners zijn op de hoogte van slot is, op verzoek van bewoners, de huismeester de belangrijkste aanspreekpunten en voorzieningen gestart met een spreekuur in de flat. in en rondom het complex en er heeft een veiligheidsschouw plaatsgevonden n.a.v. signalen rondom Betrokkenheid in het Andreas Ensemble inbraken. Maatregelen zijn getroffen. Blok A en D van het Andreas Ensemble in Amsterdam Nieuw-West zijn in april 2010 opgeleverd. Een complex Positieve start in Noordermare In 2011 heeft Ymere het nieuwbouwcomplex met bijna 150 sociale huurwoningen, waar vooral Noordermare in Amsterdam-Noord opgeleverd. De ouderen en gezinnen wonen. Vanaf de oplevering meeste bewoners in dit complex komen vanuit een was er een hoop gaande in het complex wat niet ten voormalige aandachtswijk. Ymere wilde bewoners een goede kwam aan de leefbaarheid. De toenemende positieve nieuwe start laten maken door hen direct spanningen die waren ontstaan tussen de bewoners


vanaf de oplevering met elkaar kennis te laten maken. Op deze manier werd een gezamenlijk verantwoordelijkheidsgevoel ten aanzien van de leefbaarheid in het complex en de buurt gestimuleerd. Samen met Ymere formuleerde SEZO een aantal concrete doelstellingen om de nieuwe start te kunnen realiseren. Bewoners die aan eenzelfde galerij wonen, worden in contact gebracht met hun meest nabije netwerk (buren in brede zin) waardoor sociale netwerken gestimuleerd worden. Daarnaast dienden bewoners binnen hun directe woon– en leefomgeving (sociale controle in positieve zin) geactiveerd te worden. Uiteraard diende sprake te zijn van vroegsignalering waardoor hulpeloosheid, verloedering, eenzaamheid voorkomen kan worden. Tot slot was het doel om bewoners te informeren over belangrijke aanspreekpunten, activiteiten en voorzieningen in hun buurt zoals de buurtregisseur, het buurthuis en bewonersinitiatieven. SEZO haalde door de Burengesprekken een bereik van 81% van de huishoudens. En ook hier werden de resultaten gehaald die van de Burengesprekken bekend zijn. Buren hebben kennis met elkaar gemaakt en hebben afspraken met elkaar gemaakt over

leefregels en omgangsvormen. Ook hier is burenhulp geactiveerd en zijn bewonersinitiatieven ontstaan zoals speluitleen en het organiseren van jongerenactiviteiten. Bewoners met individuele hulpvragen zijn doorgeleid naar passend hulpaanbod en het professionele buurtnetwerk heeft elkaar beter leren kennen. Het netwerk werkt nu vanuit kortere lijnen met elkaar samen. Tot slot zijn alle bewoners op de hoogte van de belangrijkste aanspreekpunten en voorzieningen in de buurt.

De weg vinden aan de Parade Woningbouwcorporatie De Alliantie heeft in 2011 module 1 en 3 van nieuwbouwcomplex de Parade in de Staalmanpleinbuurt in Amsterdam opgeleverd. De Alliantie wil bewoners direct vanaf de oplevering met elkaar kennis laten maken zodat een gezamenlijk verantwoordelijkheidsgevoel ten aanzien van de leefbaarheid in het complex en de buurt gestimuleerd wordt. Samen met De Alliantie werden concrete doelstellingen geformuleerd. Ook hier werden bewoners die aan eenzelfde galerij wonen in contact gebracht met hun meest nabije netwerk waardoor sociale netwerken gestimuleerd worden. Bewoners werden


29


Gebiedsgerichte.ontwikkeling

geactiveerd ten behoeve van de sociale controle. Het vroeg signaleren en het geven van informatie en advies maakten ook deel uit van de opdracht. SEZO bereikte 85% van de huishoudens van het nieuwbouw complex waarbij aan alle doelstellingen voldaan werd. Het simpelweg afspraken maken tussen nieuwe bewoners van een complex is doorgaans lastig. Met behulp van Burengesprekken worden bij vakanties wel brievenbussen geleegd en plantjes water gegeven, voor elkaar en door elkaar. En zoals bij elke nieuwbouw met nieuwe bewoners moeten zij hun weg vinden in de buurt en wijk. SEZO helpt hen met informatie over de belangrijkste aanspreekpunten in de wijk zoals de buurtregisseur, huismeester, corporatie en veiligheidscoördinator.

Gebiedsgerichte ontwikkeling in 2012 Op alle fronten biedt gebiedsgerichte ontwikkeling een perspectief voor bewoners, buurten en betrokkenen. SEZO weet mensen in buurten te


bereiken, te versterken en door te verwijzen. Het grote bereik en de resultaten zijn een succes. In 2012 gaan er daarom weer tal van nieuwe projecten van start en worden bestaande initiatieven voortgezet:

Signaleringsoverleg ‘Kennen en gekend worden’ Na evaluatie met de partners is gebleken dat er behoefte is aan een vervolg op het signaleringsoverleg. SEZO is in 2012 opnieuw gevraagd de coördinatie van dit overleg op zich te nemen. Het signaleringsoverleg vindt op uitvoeringsniveau plaats met de verschillende samenwerkende partners binnen de Woonservicewijken Nieuw-West. Tijdens het signaleringsoverleg worden signalen en knelpunten met betrekking tot ouderen en mensen met een beperking met elkaar gedeeld op het gebied van bijvoorbeeld vermeende eenzaamheid, huiselijk geweld, (pedagogische-) verwaarlozing, verslaving en overlast.

SEZO biedt 2 type bijeenkomsten aan:

Themabijeenkomsten SEZO voert voorgesprekken met de partners om thema’s op te halen. Vanuit deze gesprekken worden thema’s vastgesteld en wordt met de betrokken partners een plan gemaakt voor de verdere invulling. Op basis daarvan wordt vorm en inhoud gegeven aan de bijeenkomst. SEZO zal in 2012 vier themabijeenkomsten organiseren.

waarbij samenwerking of uitwisseling wordt gevraagd of gezocht met andere partners. Er worden direct matches gemaakt tussen de partners die iets voor elkaar kunnen betekenen en er worden concrete afspraken gemaakt over het vervolg. Hier kunnen werkafspraken uit voort komen maar ook projecten of het ontwikkelen van een gezamenlijke aanpak. SEZO biedt indien nodig ondersteuning bij de uitvoering van het vervolgtraject.

Burengesprekken Vraag-Aanbod-Match bijeenkomsten De vraag-aanbod-match bijeenkomsten hebben als doel dat partners elkaar beter leren kennen. De partners krijgen tijdens de bijeenkomst de opdracht om hun vraag en aanbod vanuit de organisatie te formuleren. Het gaat hier om vraag en aanbod

SEZO start in het eerste kwartaal van 2012 met het voeren van Burengesprekken in opdracht van verschillende corporaties en het stadsdeel Nieuw-West. Deze vinden onder meer plaats in de Architectenbuurt, Slotermeer-Zuid, ’t Breed, de Parade en de Plesmanflats.


31

SEZO.NL

Adres President Allendelaan 733 1068 VN Amsterdam

Bezoekadres Osdorp Wolbrantskerkweg 84 1069 DA Amsterdam

Bezoekadres Slotervaart Ottho Heldringstraat 5 1066 AZ Amsterdam

T (020) 667 51 00 F (020) 667 06 58 E [email protected]

T (020) 410 04 52 E [email protected] I www.vrouwenvaart.nl

Centraal postadres: Postbus 90453 1006 BL Amsterdam

jaarverslag.2011 Oud en nieuw

Recommend Documents