JAARVERSLAG ZOB Nederland 2015

JAARVERSLAG ZOB Nederland 2015

Contactgegevens ZOB-Nederland Henk Slagman, Verwoldseweg42a, 7245 VZ Laren (Gld) 0630909189 Website: www.zorgomboerentuinder.nl Email: [email protected] Bankrekeningnr.NL75RABO 0170.206.351 ANBI: 816709725

pag. 1

Jaarverslag ZOB NL 2015

“Vernieuwing …. niet zonder slag of stoot!” De Stichting ‘Zorg om boer en tuinder’ (ZOB Nederland) heeft een bewogen jaar achter de rug. Onze vrijwilligers waren bij veel hulpvragen betrokken. In 2015 weer meer dan in 2014. Boeren en tuinders ‘weten’ vaak wel dat er een verandering moet plaatsvinden. Echter de stap daar naar toe is niet eenvoudig. Als ZOB hebben we hier ook mee te maken. Ook voor de ZOB als organisatie is omgaan met veranderingen niet altijd gemakkelijk, maar wel noodzakelijk. De financiële positie baart ons zorgen en daarom zijn er stappen noodzakelijk die in 2016 moeten leiden tot borging van continuïteit van de ZOB. Daarbij zullen we onder meer de positie van de ZOB in de agrarische sector verder verstevigen en het belang van de ZOB in de hele keten onderstrepen. De ZOB was als organisatie de laatste jaren teveel naar binnen gekeerd. Tevens hebben wij het imago dat we vooral stoppende ondernemers helpen. Ons werkveld is echter veel breder geworden. Wij staan boeren en tuinders en hun gezinnen bij in situaties waarin de voortgang van het bedrijf onder druk staat en de zorgen daarover toenemen. Tijdig hulp inschakelen kan voorkomen dat de situatie ernstig uit de hand loopt en kan erger worden voorkomen. Daarbij is het van belang goed samen te werken met partijen uit het (professionele) netwerk. Door het ontbreken van structurele financiering staat het voortbestaan van de ZOB onder druk. Maar we moeten ons menselijk kapitaal, de ZOB-vrijwilligers, wel goed kunnen blijven faciliteren. Zij zijn degenen die het contact met de ondernemers leggen en hen perspectief kunnen bieden. Daarom heeft het huidige bestuur gemeend maatregelen te moeten nemen. Als een landelijke organisatie met regionale afdelingen wil het stichtingsbestuur meer verantwoordelijkheid op zich nemen, opdat de vrijwilligers in de regio`s zich kunnen richten op hun kerntaak: “het gesprek aan de keukentafel”. Sponsoren gezocht In 2015 zijn er opbouwende gesprekken geweest met Rabo NL naar aanleiding van Bijzonder Beheer van de Bank bij de tuinders in het Westland. Het gesprek ging over de rol van de Bank en wat de vrijwilligers van de ZOB kunnen betekenen voor de tuinder. Samenwerking is daarbij van groot belang en biedt toegevoegde waarde voor de ondernemer en zijn gezin. Tijdens deze gesprekken kwam de financiële situatie van de ZOB ook aan de orde. De RABO Bank ziet ook het belang van de ZOB en heeft een financiële toezegging gedaan voor 2016. Het gaat hier om een toezegging van cofinanciering. Dit betekent dat we ook andere partners moeten vinden die bereid zijn ons te sponsoren. Tevens er zijn er oriënterende gesprekken geweest met de Nederlandse Varkenshouderij Vakbond (NVV) en LTO Noord. Het gezamenlijke belang moet verder vorm krijgen.

pag. 2


Professionele ondersteuning Het werken voor en met ondernemers en hun gezinnen is het doel van de ZOB. Daarbij willen we komen tot een efficiënte en professionele organisatie met (ervarings)deskundige vrijwilligers. Binnen de ZOB organisatie is veel gebeurd in 2015. Het bestuur heeft zich ten doel gesteld om samen met de regio`s de ZOB verder uit te bouwen tot een landelijk dekkende organisatie. Om dit traject goed te laten verlopen, besloot het bestuur eind 2015 externe ondersteuning in te schakelen. Dit zowel in het belang van goed bestuur als het faciliteren van de vrijwilligers. Hiervoor zijn Lizanne Roeleven en Anne Marie Oldeniel ingeschakeld. Deze operatie is een investering voor de toekomst van de ZOB. In 2016 zal er veel aandacht zijn voor dit veranderingsproces en moet dit goed naar de regio`s vertaald worden. We hebben vertrouwen in de toekomst van de ZOB, waarbij zeker stappen gezet moeten worden voor een gezonde financiering. Met de blik naar buiten moet dat lukken. Besluiten voor de toekomst     

Aandacht voor goed gekwalificeerde vrijwilligers in de regio`s en het ontwikkelen en financieren van een trainingsprogramma voor de vrijwilligers. Ondersteuning en facilitering van de regio’s vanuit de ZOB Nederland. Sterk bestuur dat zich richt op de toekomst en zich open opstelt en met voldoende contacten met andere spelers in de agrarische sector. Profilering in de keten. Een financieel gezonde organisatie neerzetten, gericht op continuïteit w.o. fondsenwerving en het ontwikkelen van projecten. Wij willen het bedrijfsleven overtuigen van onze zinvolle positie in de veranderende agrarische wereld en wat wij daar te bieden hebben.

Met dank aan alle organisaties en partijen die d.m.v. een financiele bijdrage of het kostenloos ter beschikking stellen van vergaderruimte, locatie voor bijeenkomsten, catering en advies ons werk mede mogelijk hebben gemaakt. o o o o o o o o o o

Flynth MKB Advies, kantoren Elst en Houten LTO Noord, Zwolle Abdij Van Berne in Heeswijk-Dinther Conferentiecentrum Kranengoor in het Gelderse Laren. Gemeente Oude IJsselstreek. AB Oost, Beilen Gemeente Lochem

Johan Weerkamp, trainer en mediator Vertrouwensloket Welzijn Landbouwhuisdieren Financiele bijdragen van Achmea – Interpolis en donaties van kerken en particulieren.

Bestuur ZOB Nederland, december 2015: Henk Slagman, Aart Kuiter, Johan Bastiaansen, Nico Koot. pag. 3


Vier regio’s De Stichting ,,Zorg om Boer en tuinder’’ is een landelijke organisatie en werkt samen met vier regio`s. Oost en Zuid zijn al jaren zelfstandige regio`s. In 2015 zijn de regio`s West en Noord met meer vrijwilligers bemenst. Zij gaan vanaf 2016 als zelfstandige regio`s binnen de ZOB verder. Daarnaast kennen de Achterhoek en de 3 noordelijke provincies regionale ,,Boerenkans’’ netwerken. Daarin participeren professionals en organisaties die veel op het boerenerf komen, de zogenaamde ,,Erfbetreders’’. De ZOB is mede-initiatiefnemer, organisator en deelnemer in deze netwerken. Zo onderhouden wij goede contacten en krijgen tijdig hulpvragen door. Deze netwerken zijn zeer functioneel! In alle regio`s zijn er op dit moment voldoende vrijwilligers in relatie met het aantal hulpvragen. Gestreefd wordt naar diversiteit in achtergrond van de vrijwilligers.

Regio Oost en Noord Uitbouw van de noordelijke regio. Er was een prettige samenwerking tussen de regio’s noord en oost in het verslagjaar. Vanaf 2016 gaat Noord zijn eigen regio bemannen. Het afgelopen jaar was een druk jaar voor alle vrijwilligers van ZOB Noord-Oost. Het aantal hulpvragers was met 105 groot. Ten opzichte van de andere regio’s lopen wij daarmee aan kop. Daarnaast was onze hulp zowel telefonisch als aan de keukentafel soms langdurig en intensief. Er werden 332 huisbezoeken afgelegd in onze regio. Bij de huisbezoeken komen wij meerder keren op één adres. Dit komt ook doordat de vraagstelling complexer en breder is geworden. Dat vraagt veel discipline en kennis van onze vrijwilligers. De Rundveehouderrijtak deed 49 maal een beroep op onze organisatie. Hier merk je ook dat deze tak het zwaar had in het afgelopen jaar. Mede gezien de toenemende hulpvraag moeten we een beroep doen op financiële ondersteuning van het bedrijfsleven. Nieuwe vrijwilligers: ZOB Noord-Oost kan zich nog verheugen op een uitgebreid vrijwilligersteam van inmiddels vijftien enthousiaste mannen en vrouwen. Het werven van nieuwe vrijwilligers had ook het afgelopen jaar onze aandacht. Dit temeer omdat aan onze regio de provincies Drenthe, Flevoland, Groningen en Friesland zijn toegevoegd. Voldoende vrijwilligers zijn zowel nodig om aan de hulpvragen te voldoen maar ook om meer expertise in het team op te bouwen. Als nieuwe vrijwilligers heetten wij welkom: Bertin Sian (leerkracht) deskundig op agrarische gebied en bestuurlijk. Monique te Kiefte (toegepaste psychologie) die samen met haar man een varkensbedrijf runt. Joke Haverkamp, regio coördinator Oost

pag. 4


Regio Zuid Regio Zuid beijverde zich voor fondsenwerving In het afgelopen jaar is er weer veel voorbij gekomen op het vlak van hulpverlening. Onze vrijwilligers waren weer veel op pad om boeren en tuinders te helpen en te ondersteunen. Allerlei problemen dienden zich aan, zelfs zelfdoding. Er kwamen veel vragen vanuit de varkenshouderij maar ook uit de rundveehouderij. Daar werd dan ook de nodige zorg aan gegeven door onze vrijwilligers uit Regio Zuid. Onze grote zorg gaat uit naar de financiële positie van de gehele Z.O.B. in Nederland. Als Regio hebben wij dan ook ons uiterste best gedaan om financiële middelen binnen te halen. En dan te bedenken dat er in de toekomst meerdere problemen op de agrarische bedrijven zullen ontstaan waarvoor hulp en ondersteuning van onze vrijwilligers zal worden gevraagd. Het resultaat is tot nu toe helaas nog onvoldoende. Netwerken Ook hebben we weer gewerkt aan uitbreiding van ons Netwerk. Dit bereikten we door presentaties te geven aan verschillende instanties en bedrijven. Te denken valt aan Accountantskantoren en omgevingsdiensten. Uit de samenwerking kwamen ook meerdere hulpvragen voort. Er werden verschillende interviews gegeven w.o. voor de televisie. Deze laatste had een groot bereik en trok veel aandacht binnen de gehele agrarische sector. Wat betreft de inzet van alle vrijwilligers in de Regio Zuid sluiten we het jaar positief af. Niettemin blijven we onze GROTE zorg uitspreken over de financiën in de toekomst. Het is de verantwoordelijkheid binnen geheel Z.O.B. Nederland voor alle vrijwilligers om op welke manier dan ook onze financiële positie te versterken. Wim Verbeek, voorzitter Zuid

pag. 5


Regio West Meer vrijwilligers in regio ZOB West De westelijke regio van ZOB-Nederland heeft zich verder hersteld na een langdurig tekort aan vrijwilligers. Door omstandigheden bestond ZOB West een aantal jaren slechts uit één contactpersoon. Dit is uitgebreid met 5 personen. De vrijwilligers uit het Westland waren voor de aansluiting bij ZOB West al gegroepeerd in de groep “Lotgenoten”. In 2015 kwamen er bij ZOB West vier hulpvragen binnen.

Dankzij een betere bemensing kon het onderlinge overleg ook worden uitgebreid. In 2015 kwamen de vrijwilligers van ZOB West tweemaal bijeen om elkaar beter te leren kennen en lopende zaken te bespreken. Voor de vergadering van 24 maart was Jan van Paassen uitgenodigd. Hij verrichte in het verleden veel werk voor de ZOB en kon daardoor het nodige uiteen zetten. Een nuttige en leerzame bijeenkomst. Op de vrijwilligersvergadering van 15 oktober was het belangrijkste agendapunt: Hoe maken we de ZOB en het werk daarvan bekend bij een grote doelgroep? Een moeilijk onderwerp dat verder uitgewerkt moet worden. Presentatie voor Rabobank Op vier juli gaven Peter Luijendijk en Nico Straathof een presentatie bij de Rabobank Westland. Zij maakten hier duidelijk waar de ZOB voor staat. Er was een dertigtal bankmedewerkers aanwezig. We deelden een honderdtal ZOB-folders uit. We hopen hierdoor op meer verwijzingen naar en samenwerking met de ZOB. Peter had later in het jaar samen met ZOB-ers Wim Verbeek en Henk Slagman nog een gesprek op het hoofdkantoor van de Rabobank in Utrecht. De Rabobank deed toezeggingen waar ZOB Nederland verder mee aan de slag is gegaan. Hier komt in de loop van 2016 een vervolg op. Ook in Noord-Holland ZOB-West streeft naar een goede dekking met vrijwilligers zowel over Zuid- als NoordHolland. De laatste maanden zijn Nico Koot en Nico Straathof enkele dagen op stap geweest om de groep vrijwilligers met name in het Noord-Hollandse uit te breiden. Uiteindelijk vonden ze Nico Way uit Zuid/Oost Beemster. Hij is veehouder met een bestuurlijk verleden van ruim twintig jaar bij de Rabobank. Hij wil eerst een aantal keren mee lopen bij hulpverzoeken, om zo te beoordelen of dit wat voor hem is. Pas daarna neemt hij een definitief besluit om ook ZOB-vrijwilliger te worden. Nico Straathof, secretaris ZOB West

pag. 6


Trainings- en informatiedagen voor alle ZOB-vrijwilligers Om de hulpvragers goed te kunnen helpen en begeleiden, geven wij onze vrijwilligers bijscholing en training. Met dit doel organiseerden wij in 2015 twee bijeenkomsten. 1. Tweedaagse in de Abdij Van Berne in Heeswijk-Dinther Na een ochtendvergadering was er ’s middags een goede bijeenkomst met Lianne Veenstra waarbij intervisie en verdere training van de vrijwilligers plaatsvond. Het avondprogramma werd ingevuld door ZOB-vrijwilliger Cor van Soest met een reeks foto`s, vaak onherkenbaar, wij konden raden wat het was. Dat gaf soms nieuwe inzichten in wat men in foto`s kan zien. De volgende morgen hield Maria Peelen een inleiding over verandering. Hoe ga je daar mee om, evenals de angst van de mens om te veranderen. Daarna werd in groepjes met elkaar gediscussieerd over dit onderwerp. Het middagprogramma werd verzorgd door Christiaan Baan over ,, Bijzonder Beheer’’ bij de banken. Daar kwam duidelijk naar voren hoe dit wordt aangepakt. Waardevolle dagen mede dankzij uitstekende verzorging door de medewerkers van het klooster. 2. Informatiedag Om de kennis van ons werkgebied te verrijken organiseert ZOB Nederland ook informatiedagen. In het najaar van 2015 vond deze plaats bij het conferentiecentrum Kranengoor in het Gelderse Laren. Het ochtendprogramma werd verzorgd door Johan Weerkamp. Hij is mediator met een groot hart voor de ZOB. De vraag hoe ver je kan en mag gaan bij een hulpvraag stond centraal. Deze vraag is zelfs voor professionals moeilijk te beantwoorden maar in gezamenlijke discussie wordt een en ander wel duidelijker. Het is en blijft een afwegen van belangen voor de hulpvrager maar ook voor de hulpverlener. Je moet je als hulpverlener ook de vraag stellen ben ik wel in staat de gevraagde hulp te verlenen? Kom ik zelf niet in gevaar en heb ik de kennis en kunde om voldoende hulp te kunnen geven?. Je kunt er als vrijwilliger ook een collega bij halen om mee te sparren. Het was een bijzonder leerzame en interactieve morgen. Belgische collega`s van de zusterorganisatie ,,Boeren op een Kruispunt’’ verzorgden het middagprogramma. Zij waren aanwezig met zes professionals. Riccy Focke is de directeur en gaf een inleiding over de werkwijze van hun organisatie. Hij deed dat met verve en benoemde alles op een inspirerende manier. Hun organisatiestructuur wijkt af van de Nederlandse in die zin dat zij geheel gefinancierd en gedragen worden door de overheid, landbouworganisaties en sponsoren. Mede daarom beschikken zij over zeven vaste medewerkers die naast hun volledige baan ook zoveel tijd als nodig vrijwillig in de organisatie steken. Ze hebben professionele psychologen achter de hand die in noodgevallen snel ingezet kunnen worden. De psychologen hebben ervaring met de agrarische sector en kunnen passende begeleiding bieden voor de hulpvrager. Daarnaast werken ze ook samen met een groot aantal vrijwilligers ( zoals

pag. 7


bij de ZOB ) die de verdere begeleiding van de hulpvrager voor hun rekening nemen. Dit kan jaren duren tot er een definitieve oplossing is. ZOB Nederland is ‘jaloers’ op hun Belgische collega`s. Zij vervullen een geaccepteerde positie in hun samenleving en bij de overheid. Bovendien ondervinden zij de politieke steun en de financiële ondersteuning die daarbij hoort. Dat mist de ZOB in Nederland. Dankzij deze pluspunten staan de hulp die zij verlenen, de intensiteit en aantallen ook niet in verhouding tot wat wij kunnen doen in Nederland.

pag. 8


Netwerken. De Stichting ,,Zorg om boer en tuinder’’ streeft in zijn regio’s naar een dekkend aantal netwerken van erfbetreders. Een goed voorbeeld en pionier op dit gebied is het Netwerk ,,Boerenkans Achterhoek’ Dit is als eerste opgezet voor mensen die beroepshalve als erfbetreder of hulpverlener contact hebben met agrariërs en overige ondernemers op het platteland. Het netwerk richt zich op ondernemers die persoonlijk of met hun bedrijf in nood verkeren of in een veranderingsproces zitten. ZOB-vrijwilligers nemen deel in zulke regionale netwerken om zo tot een goede uitwisseling van informatie te komen.

Netwerk Boerenkans Achterhoek In 2015 organiseerde het Netwerk Boerenkans Achterhoek twee Netwerkbijeenkomsten.. 1. Op 17 maart kwamen we met ongeveer 25 erfbetreders bij elkaar in de DRU Cultuurfabriek te Ulft. Tijdens de Workshop met rollenspel 'Het is niet mijn pakkie an”, werd het belang van signaleren van probleemsituaties heel erg duidelijk. De presentatie werd verzorgd door Hanneke Meester en Lizanne Roeleven, namens Het Vertrouwensloket Welzijn Landbouwhuisdieren. 2. Op 24 september waren er 6 medewerkers van onze Belgische 'zusterorganisatie' “Boeren op een Kruispunt” , naast een 30-tal erfbetreders in de Raadszaal van het nieuwe Gemeentehuis in Lochem aanwezig. De directeur, Riccy Focke, van Boeren op een Kruispunt, hield een indrukwekkend betoog omtrent het thema: 'Het is de kwetsbaarheid die ons bindt'. De presentatie en aansluitend de discussie leidden tot intensiever netwerken.

Netwerk Boerenkans Noord: In 2015 twee netwerkbijeenkomsten gehouden in het Noorden. Wij waren tweemaal te gast bij AB Oost in Beilen op 9 april en 15 oktober. Na een introductie van onze gastheer/vrouw AB Oost werd een workshop gegeven door Hanneke Meester (Projecten LTO Noord) en Lizanne Roeleven (Movaeres). Zij zijn betrokken bij het Vertrouwensloket Welzijn Landbouwhuisdieren. Centraal tijdens deze presentatie stond “signalering” van probleemsituaties (door o.a. erfbetreders). Van belang is ook hoe je als erfbetreder dit dan vervolgens bespreekbaar maakt. Het onderwerp “de schaamte voorbij” is nogal beladen, praat er over en trek aan de bel! Zo merk je ook het belang van het netwerken. De bijeenkomst op 15 oktober was hierop een vervolg met aandacht voor gesprekstechnieken. Het netwerk Noord is mede opgezet door Joke Haverkamp vanuit de ZOB regio Oost. Inmiddels is het overgedragen aan Bertus Stormink, ZOB regio Noord.

pag. 9


Platform “Stil leed in het buitengebied”: In de Gemeente Hof van Twente is inmiddels ook een netwerkgroep opgericht. Initiatiefnemers zijn Wilco Pasman (gebiedsmanager) en Henk Bakker (Mediant). Zij doen dit in samenwerking met de Gemeente Hof van Twente. De initiatiefnemers kregen het signaal dat er veel verborgen leed is onder de agrariërs in dit gebied. Er werd een aantal erfbetreders uitgenodigd waaronder ZOB-vrijwilliger Henk Zwartjens. Het Platform bestaat uit 9 leden. De hierbij betrokken erfbetreders staan dicht bij de sector en kunnen snel signaleren en handelen. Het platform sluit qua werkwijze aan bij die van de ZOB.

pag. 10


Aantal hulpvragen 0% 0%

0%

Groningen 0

5% 4%

Friesland 0 10%

Drenthe 6 Utrecht 15

22%

Gelderland 50 Overijssel 25 5%

33%

4%

N Holland 6 Z Holland 7 Brabant 33

17%

Limburg 7 Zeeland 1

Bovenstaand overzicht toont over 2015 het aantal hulpvragen per provincie. ZOB werkt in vier regio`s. Elke hulpvraag resulteert in meerdere bezoeken. Zo legden onze vrijwilligers voor de regio Noord/Oost 332 bezoeken af. Onder deze regio vallen 6 provincies. Voor de regio Zuid (3 provincies) was dat aantal gemelde bezoeken 107, en in de regio West (2 provincies) 13. Hieronder een weergave van de sectoren waar wij het afgelopen jaar het meest op bezoek waren. Rundvee- en varkensbedrijven gaan veruit aan kop.

pag. 11


Aantal bezoeken 500 400 300

2013 2014

200

2015

100 0

348

385

448

Hulpvragers 160 140 120 100

2013

80

2014

60

2015

40 20 0

pag. 12

120

107

149


Deze staafgrafieken laten zien dat in het aantal hulpvragen, en de daarop volgende bezoeken, een duidelijk stijgende lijn zit. Een hulpvraag heeft meerdere bezoeken tot gevolg.

JAARVERSLAG ZOB Nederland 2015

Recommend Documents