JAARVERSLAG. Wereldmediahuis vzw

JAARVERSLAG Wereldmediahuis vzw 2008

VOORWOORD

de leden van wereldmediahuis zijn:

wereldmediahuis vzw krijgt structurele steun van dgos en de vlaamse regering

Foto Dienst Voorlichting - Stad Gent

11.11.11 - de koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging, Broederlijk Delen, Oxfam Wereldwinkels, Trias, Vredeseilanden, Plan België, FOS - Socialistische Solidariteit, Wereldsolidariteit

2008 was voor Wereldmediahuis geen spectaculair jaar. Er werden weinig nieuwe initiatieven opgezet maar de bestaande activiteitenportefeuille werd wel verder uitgebouwd op een kwalitatief hoogstaand journalistiek niveau. Wereldmediahuis en zijn producten en diensten, die onder de merknaam MO* worden aangeboden, staan voor onafhankelijke journalistiek en kwaliteit. Deze opdracht, die we onszelf opgelegd hebben, is ambitieus en een grote uitdaging in een medialandschap, dat onder meer vanwege de crisis, verder verschraalt. Uit de cijfers die in dit verslag geciteerd worden, zult u kunnen afleiden dat het lezerspubliek van de gedrukte producten eerder stabiliseerde, ruim boven de 200.000 lezers. De belangstelling voor het elektronisch aanbod daarentegen bleef, ook in 2008, fors toenemen. Dat aanbod werd ook verder verruimd en dankzij vrijwilligers meertalig gemaakt. Bovendien werd de aantrekkelijkheid ervan vergroot door de functionele integratie van nieuwe technologie. Financieel hebben we het jaar met een klein batig saldo kunnen afsluiten dankzij de structurele ondersteuning door DGOS, vanuit de federale overheid, en VAIS, vanuit de Vlaamse overheid, die de grootste bijdrage leverden. Daarnaast konden wij blijven rekenen op de broodnodige ondersteuning, ook financieel, van onze leden-ngo’s, en hebben organisaties zoals de Nationale Loterij, het Fonds Pascal Decroos en de Koning Boudewijnstichting via projectondersteuning gezorgd voor dat ietsje meer dat een kleine, ambitieuze ploeg mensen extra motiveert. De beschikbare mensen en middelen werden ook in 2008 exclusief ingezet om de missie van Wereldmediahuis maximaal waar te maken: ‘Door het realiseren van informatieve initiatieven het maatschappelijk draagvlak van de mondiale beweging voor meer democratie, rechtvaardigheid en menselijkheid verbreden, de kennis hierover vergroten en het debat stimuleren.’ Wij danken alle mensen, medewerkers, leden, partners en andere derden, die ons daar op een of andere manier bij geholpen hebben.

Frank Beke Voorzitter

2❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2007

OPINIE

De mediabazen en hun ideologen hebben enkele succesvolle decennia achter de rug. In het zog van het algemeen verspreide geloof dat de markt de beste graadmeter voor zowel economische als menselijke behoeften is, werd ook voor media verkoop gelijkgesteld aan behoefte. De norm lag daarom niet langer op kwaliteit, laat staan op maatschappelijk belang, maar op kijkcijfers, oplage en uiteindelijk: winst, steeds meer winst. Mediaministers, consumenten en zelfs journalisten en hoofdredacties beleden het credo dat begint met: ‘Ik geloof in één Markt, schepper en scheidsrechter van alles dat waardevol en noodzakelijk is.’ Nu het marktmonotheïsme zelf aan algemene ontkerkelijking lijdt, vallen ook de schellen van de ogen van de mediaprofessionals. Het is crisis in het Vlaamse medialandschap. Als dat een verrassing is, dan alleen voor wie ziende blind was. De redactionele besparingsrondes bij de “grote” Vlaamse mediabedrijven maken nu voor iedereen duidelijk dat mediaproducten aan een andere logica gehoorzamen dan media die gezien worden als de Vierde Pijler van de democratie. Mediaproducten kunnen zonder kwaliteitsverlies door een kwart minder journalisten gemaakt worden. Door verschillende redacties in elkaar te schuiven, kan dubbel werk uitgeschakeld worden. Simpel, toch? Democratische media zien twee verschillende redacteurs op twee verschillende redacties die op hetzelfde onderwerp werken niet als overbodige kosten, maar als een noodzakelijke investering in een diversiteit aan perspectieven op nieuws. De macht presenteert immers enkel haar propaganda op een zilveren schaaltje aan de media, niet de waarheid. Om daar achter te komen, hebben journalisten tijd en een fatsoenlijke opdracht nodig. En de stimulans van onderlinge concurrentie. J.Th J. van den Berg (oud-columnist NRC-Handelsblad) omschrijft de maatschappelijke functie van de serieuze jour-

nalistiek als volgt: ‘Het democratisch ideaal van de goed geïnformeerde burger veronderstelt immers een informatietoevoer die meer doet dan hem op zijn individuele wenken bedienen; die ook nog iets anders levert dan meer van hetzelfde; die de burger vertrouwd tracht te maken met tendensen waarin hij goed zou doen belang te stellen, ook als hij er niet onmiddellijk eigener beweging toe neigt.’ Het citaat staat in De krant moet kiezen. De toekomst van de kwaliteitsjournalistiek door Warna Oosterbaan en Hans Wessink. De auteurs –van respectievelijk NRC en Volkskrant– voegen daar zelf onder andere aan toe: ‘Kwaliteitskranten leggen zich toe op onafhankelijke nieuwsgaring. Daarnaast hebben ze zich van oudsher gespecialiseerd in de verificatie van de feiten die door anderen (persbureau’s, voorlichters en bronnen) worden aangedragen. Zij “veredelen” het kale, vaak gratis beschikbare, nieuws door toevoeging van context, interpretatie en verklaringen. Daaraan is meer behoefte dan ooit: de wereld wordt ingewikkelder en tegelijkertijd neemt de informatie erover toe. Dit kan bij burgers tot desinteresse en gevoelens van machteloosheid leiden. Kranten die erin slagen uit te leggen hoe de wereld in elkaar zit, kunnen hun lezers weerbaar maken.’ Vervang “kranten” door “mondiaal magazine” en je hebt een prima taakstelling voor MO* en de andere informatieve uitgaven van Wereldmediahuis. Critici van commerciële media verketteren in de regel concurrentie, aandacht voor lezersbereik en economische duurzaamheid. Zij dwalen. Democratie heeft nood aan concurrentie, anders konden we net zo goed opteren voor een eenpartijstaat. Media hebben behoefte aan een zo groot mogelijk bereik voor de informatie die ze publiceren, ze werken tenslotte niet enkel voor het kransje bekeerden en (over)geïnformeerden. En media moeten zorgen dat de rekening op het einde van het boekjaar in zwarte inkt

© Brecht Goris

Investeren in democratie, zeker in tijden van crisis geschreven wordt, anders kunnen ze niet doorgaan met hun onmisbare bijdrage tot een levendige democratische samenleving. Er is natuurlijk een hemelsbreed verschil tussen economische leefbaarheid en winstmaximalisering. Als de winst niet elk jaar veel te veel moet groeien, komt er misschien opnieuw ruimte om te investeren in het echte kapitaal van de media: de redacties. ‘De journalistieke missie vereist journalisten die zelfbewust, geëngageerd, onafhankelijk en ter zake kundig zijn –en die niet onder druk staan van de omstandigheden. De redacties van kwaliteitskranten moeten centers of excellence vormen, specialisten in het Grote Nieuws, in de achtergronden en in de interpretatie daarvan… Kranten moeten daarom voortdurend investeren in de deskundigheid en het talent van hun redacties’, schrijven opnieuw Oosterbaan en Wessink. Maar er is meer dan winstmaximalisatie alleen. De vraag is ook of alleen inkomsten uit verkoop legitieme inkomsten zijn voor de media. Dat lijkt nog steeds de dominante overtuiging, want telkens de openbare omroep successen boekt, roepen de commerciële spelers –en met hen de politici die hun slippen dragen– dat het concurrentievervalsing is. Let wel: de overheid mag de heilige concurrentie wél vervalsen als de miljarden die ze daarvoor uitgeeft in de koffers van de bedrijven belanden. Wij zien liever meer middelen van overheden en non-profit stichtingen naar degelijke journalistiek gaan. Dan zouden we als burgers misschien vernemen wie de echte criminelen zijn achter de Grote Bankroof die we met belastinggeld moeten vergoeden. Gie Goris hoofdredacteur MO* april 2009

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙3

INHOUD

Voorwoord Opinie 1. Wereldmediahuis 2008 in één oogopslag 1.1. Identikit Wereldmediahuis vzw 1.2.

Facts and figures

2. Wegwijs in het jaarverslag

6 8

3. De wereld begrijpbaar maken: visie en missie

8

4. Strategische doelstellingen 2007-2012

9

5. Activiteitenverslag 2008 10 5.1. Streven naar kwaliteit 10 5.1.1. Een integrale visie op kwaliteit 10 5.1.2. MO* - de wereld begrijpbaar maken 10 5.1.2.1. Redactioneel beleidsplan MO* 2008 10 5.1.2.2. Evaluatie redactioneel beleidsplan MO* 2008 11 5.1.2.3. Wat kon u in 2008 in MO* lezen? 12 5.1.2.4. Redactionele accenten 14 5.1.2.5. In beeld 16 5.1.2.6. Onderzoeksdossiers 16 5.1.2.7. Reisreportages 17 5.1.2.8. MO*redactieraad waakt mee over de kwaliteit 18 5.1.3. www.MO.be, mondiaal nieuws online 18 5.1.3.1. Groter actueel nieuwsaanbod 18 5.1.3.2. Breaking news en specials 19 5.1.3.3. Multimediale informatieverspreiding 19 5.1.3.4. Van onze correspondent ter plaatse 19 5.1.3.5. Investeren in kwalitieve back office 20 5.1.3.6. e-MO*: de week van www.MO.be 20 5.1.4. M0*paper: toegankelijke analyse van mondiale thema’s 21 5.1.4.1. Redactieraad MO*paper 21 5.1.5. De MO*redactie 22 5.1.5.1. Bundeling van kennis en expertise 23 5.1.5.2. Redactievergadering MO* 23 5.1.5.3. Redactie www.MO.be 23 5.1.5.4. Het team achter de site 23

4❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

5.1.5.5. Opleiding en vorming 5.1.5.6. Stagiairs 5.1.6. Kwaliteitsmetingen

2 3 6 6

5.2. Uitdagingen voor de toekomst 5.2.1. MO* in een nieuw kleedje 5.2.2. Nieuw op www.MO.be 5.2.2.1. Online nieuwsaanbod versterken en illusteren 5.2.2.2.English, Français, Español 5.2.2.3. Interactieve website 5.2.2.4.Grotere toegankelijkheid 5.2.2.5. Multimediaal 5.3.

Naar een hoger bereik en een grotere impact 5.3.1. Het merk MO* 5.3.2. Kwaliteit en vernieuwing 5.3.2.1. Bereik van MO* consolideren 5.3.2.2. Het bereik van www.MO.be: groei zet door in 2008 5.3.2.3. Bereik MO*paper: registraties groeien aan 5.3.2.4. MO*debat: vaste waarde in

23 24 24 26 26 26 27 27 27 28 28

29 29 30 30 32 35

Vlaams debatlandschap 35 5.3.3. Professioneel marketingbeleid 38 5.3.3.1. MO* als referentie voor mondiale berichtgeving 38 5.3.3.2. Mix van promotionele en redactionele acties 39 5.3.3.3. Commununicatie- en promotieplan www.MO.be 39 5.3.4. Maximale impact via versterkende samenwerking 40 5.4. Meer diversiteit 5.4.1. MO* biedt een grote inhoudelijke diversiteit 5.4.2. www.MO.be weerspiegelt de mondiale diversiteit 5.4.3. Diversiteit binnen de organisatie

41 41 43 44

5.5. 5.5.1. 5.6. 5.6.1. 5.6.2. 5.6.3. 5.6.4. 5.6.5. 5.6.6. 5.6.7. 5.6.8.

Onafhankelijke partner MO* als referentieblad voor ngo’s Wereldmediahuis versterkt zijn financiële basis Positief resultaat in 2008 Kostenstructuur blijft onder controle De besteding van de middelen Opbrengsten Herkomst van de opbrengsten Toewijzing resultaat Begroting & resultaatrekening 2008 Balans 2008

6. Bestuurlijk verslag 6.1. Organigram 6.2.

Ownership bij leden-ngo’s

6.3. Het bestuur 6.3.1. Samenstelling Raad van Bestuur & afgevaardigd bestuurder 6.3.2. Werking Raad van Bestuur

45 45

9. Vooruitblik naar 2009 9.1. Redactionele prioriteiten 9.2.

49 49 50 51 52 53 53 54 55

9.3.

9.4.

62 62

Opstart multimediaal project www.MO.be

62

Promotie- en communicatieplan www.MO.be in uitvoering

63

Draagvlak

63

10.Bijlage: CIM cijfers

64

11.Bijlage: MO* in de media

65

56 56

12.Contactgegevens

72

56

13.Colofon

72

57 57 58

6.4. Partnerschappen 59 6.4.1. Relatie met Roularta 59 6.4.2. Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGOS) 59 6.4.3. Vlaams Agentschap voor Internationale Samenwerking (VAIS) 59 7. Sociaal verslag 7.1. Klein maar dynamisch team 7.2.

7.3.

60 60

Medewerkersbeleid: kort op de bal spelen

61

Inzet van vrijwilligers

61

8. Milieuverslag

62

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙5

1. WERELDMEDIAHUIS 2008 IN EEN OOGOPSLAG

1.1. Identikit Wereldmediahuis vzw • De leden 11.11.11 - de koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging, Broederlijk Delen, Oxfam Wereldwinkels, Trias, Vredeseilanden, Plan België, FOS - Socialistische Solidariteit en Wereldsolidariteit. • Belangrijke partners en financieringsbronnen - Roularta: samenwerkingsovereenkomst over lay-out, druk, distributie, reclamewerving en abonnementenadministratie MO*. - Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGOS): subsidies in het kader van het programma 2008-2010. - Vlaams Agentschap voor Internationale Samenwerking (VAIS): subsidie in het kader van de beheersovereenkomst 2008-2012 voor MO* en www.MO.be. - 11.11.11 - de koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging:

meerjarenfinanciering en logistieke samenwerking. - IPS Vlaanderen: samenwerkingspartner in www.MO.be. • Missie door het realiseren van informatieve initiatieven het maatschappelijk draagvlak van de mondiale beweging voor meer democratie, rechtvaardigheid en menselijkheid verbreden, de kennis hierover vergroten en het debat stimuleren. • De kanalen - MO* het maandelijks magazine - www.MO.be, de mondiale nieuwssite - e-MO*, het wekelijks gratis e-zine - MO*papers, de gratis achtergronden analysedossiers - MO*debat, de debattenreeks van MO*

1.2. Facts and figures 2008 de kanalen MO*, het maandelijks magazine, brengt analyses, verhalen en mensen achter de mondiale actualiteit: • Bereik van bijna 250.000 lezers - volgens de laatste CIMcijfers (2007-2008). • Oplage van 124.000 exemplaren: 115.000 Knack-abonnees en 5000 rechtstreekse abonnees en maandelijks verspreiding van 4000 exemplaren op debatten, festivals en andere evenementen. • Een jaarabonnement kost € 32. • Op 68 bladzijden krijgen de lezers betrouwbare én relevante, kleurrijke en diepgravende, tegendraadse en verhelderende artikels over en vanuit de hele wereld. • Inhoudelijke klemtonen in 2008: klimaatverandering, ontwikkelingsvraagstukken, nieuwe wereldverhoudingen met onder meer de EU en de BRICS in het mondiale globaliseringsverhaal en millenniumdoelstellingen. • Kernpunten van de nieuwe vormgeving gelanceerd begin 2008: herkenbaarheid, meer transparantie en ruimte, en betere leesbaarheid. • Kwaliteitsbewaking door overleg, uitwisseling en samenwerking binnen de redactievergaderingen. • Geografische en thematische specialisatie: elke redacteur specialiseert zich in een regio en rond een aantal thema’s. • Tijdelijke uitbreiding van de redactie in

6❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

het kader van een opdracht rond artikels over interculturaliteit. www.MO.be, de mondiale nieuwssite:

• 50.000 unieke bezoekers per maand (bijna een verdubbeling in vergelijking met 2007) en een record van 74.000 unieke bezoekers in november. • Bereik: vooral een hooggeschoold en werkend publiek, waarvan meer dan de helft ouder dan 45 jaar, en iets meer mannen dan vrouwen. • www.MO.be scoort gemiddeld 7,9 10 op het vlak van waardering in een online onderzoek. • www.MO.be brengt continu mondiaal nieuws, aangeleverd door het internationaal nieuwsagentschap IPS, door de redactie van MO* en stagiairs-journalisten. • Focus in 2008 op inhoudelijke kwaliteitsverbetering door een groter actueel nieuwsaanbod met achtergrond, duiding én illustraties, en meer en uitgebreidere dossiers.

• Nieuw op de website: artikels in het Engels, Frans en Spaans, multimediale aanpak met beeld, audio en video én meer aandacht voor interactiviteit. • Onderzoek via focusgroepen naar mogelijkheden van een doorgedreven multimediale aanpak. • Verbetering van backoffice en samenwerking tussen de reacties van IPS & MO* door de oprichting van een redactievergadering www.MO.be. e-MO*, het wekelijks gratis e-zine met actueel nieuws uit de hele wereld, onderverdeeld in de rubrieken globalisering, milieu, ontwikkeling en Wereldscan: • 10.107 abonnees ontvangen dit e-zine elke vrijdagochtend in hun mailbox. Inschrijven kan via www.MO.be emo • Aankondigingen van breaking news via nieuwsflitsen, met doorverwijzing naar www.MO.be voor nog meer nieuws en informatie.

MO*papers , de gratis achtergronden analysedossiers over actuele vraagstukken van de mondialisering: • 949 mensen zijn geabonneerd op de mailinglist van de MO*papers. Inschrijven kan via www.MO.be mopapers • MO*papers werden ook altijd aangekondigd op verschillende sites, zeer gericht in functie van het onderwerp. • MO*paper scoort gemiddeld 7,7 10 op het vlak van waardering. • MO*paper bereikt werkende bevolking (71% van de lezers is tussen 26 en 55 jaar, 87% is volledig of deeltijds werkzaam), die in grote mate hoger geschoold is (88% volgde hoger onderwijs) • Slechts 40% kocht vroeger ook MO*noordzuid CAHIER, wat erop wijst dat de MO*paper een nieuw publiek aanspreekt.

Promotie en communicatie van het merk MO* als referentie voor mondiale berichtgeving • MO*producten werden sterk aan elkaar gelinkt. Het vergroten van bereik en impact, en het versterken van het merk MO*, verliepen dus crossmediaal. • Om de impact en het bereik van de berichtgeving van MO* te vergroten werd volop gekozen voor een doelgroepgerichte promotie. • Weerklank van MO* vergroten door –via goed gekozen samenwerking, doelgerichte persberichten en aankondigingen– redactionele verwijzingen te realiseren en content te verspreiden in andere media, op andere websites en weblogs.

Wereldmediahuis versterkt zijn financiële basis • Voor het vierde jaar op rij sluit Wereldmediahuis zijn werkjaar positief af. Dat komt de financiële stabiliteit en onafhankelijkheid van de organisatie ten goede. • Wereldmediahuis slaagt erin zijn uitgaven goed onder controle te houden en de inkomsten goed in te schatten door een gedetailleerde budgetcontrole na het einde van elk kwartaal. • Na de toewijzing van het resultaat werd een heel beperkte winst van € 320 geboekt.

Klein maar dynamisch team • De samenstelling van het team bleef in 2008 zeer stabiel. • De MO*redactie telde gemiddeld 4.65 FTE, eindredactie werd verzorgd door 0.5 FTE. • Webredactie in handen van 0.8 FTE. • Ondersteuning door coördinator interne zaken (0.8 FTE), verantwoordelijke promotie & communicatie (1 FTE) • Afgevaardigd bestuurder: maximaal 1 dag in de week. • Naast de stagiairs op de redactie wordt er ook voor de promotie en communictaie een beroep gedaan op vrijwilligers.

MO*debat, de debattenreeks van MO* in samenwerking met diverse organisaties uit het brede Vlaamse middenveld: • De MO*debatten zijn uitgegroeid tot een vaste waarde in het debatlandschap van Vlaanderen. • Ze zorgen voor een verhoging van onze zichtbaarheid en voor een versterking van ons merk. • In 2008 werden 51 MO*debatten georganiseerd. • De debatagenda verschijnt in MO* en op www.MO.be modebat.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙7

2. WEGWIJS IN HET JAARVERSLAG

Na een inleiding door Frank Beke, voorzitter van Wereldmediahuis, en Gie Goris, hoofdredacteur van MO*, volgen een toelichting over de visie en missie van Wereldmediahuis en een overzicht van de strategische doelstellingen voor 2007-2012. Die doelstellingen (kwaliteit, groter bereik, meer diversiteit, onafhankelijkheid, sterkere financiële basis) vormen de rode draad in het activiteitenverslag, dat in detail de werking van Wereldmediahuis in 2008 beschrijft. Onder meer de inhoudelijke klemtonen van MO* en www.MO.be, de vernieuwingen van 2008 en het financiële plaatje komen hier aan bod. Het

activiteitenverslag vormt de hoofdmoot van dit jaarverslag. Daarna volgen een bestuurlijk, sociaal en milieuverslag. Het inhoudelijke luik van dit jaarverslag wordt afgesloten met een vooruitblik op de prioriteiten voor 2009. Als bijlagen vindt u een overzicht van MO* in de media, de CIM-cijfers, contactgegevens en de colofon.

3. DE WERELD BEGRIJPBAAR MAKEN: VISIE EN MISSIE

De missie van Wereldmediahuis is ‘door het realiseren van informatieve initiatieven het maatschappelijk draagvlak van de mondiale beweging voor meer democratie, rechtvaardigheid en menselijkheid te verbreden, de kennis hierover te vergroten en het debat te stimuleren’. Deze missie werd reeds geformuleerd bij de oprichting van Wereldmediahuis in 2002 en bekrachtigd door de algemene vergadering in mei 2007. De schokken die 2008 te verwerken kreeg, bevestigen het belang van deze missie en vergroten, naar ons aanvoelen, de kansen om de activiteiten te verspreiden in Vlaanderen. 2008 was het jaar van de internationale crisissen. Het jaar begon met torenhoge energie- en voedselprijzen en eindigde met de diepste financiële en economische crisis sinds de Grote Depressie van de jaren dertig van vorige eeuw. Intussen bleven de gewapende conflicten in het Midden-Oosten en West-Azië voortduren, en was er heel wat te doen over de klimaatcrisis, in de aanloop naar de klimaatconferentie in het Poolse Poznan in december. In het mei-nummer van MO* schreef Gie Goris in zijn voorwoord: ‘“De prijs van rijst is in Azië een factor die presidenten en regeringen kan doen vallen”, merkte Asian Development Bank-econoom Frank Harrigan op toen hij in Brussel de economische verwachtingen voor Azië toelichtte. Wat hij niet vermeldde, is dat diezelfde prijs ook wel eens in staat zouden kunnen zijn de onaantastbare macht van neoliberale wereldstructuren te ondergraven en beleidsmakers te dwingen opnieuw te luisteren naar hun –hongerige– burgers. Elk nadeel heeft zijn voordeel.’

8❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2007

In november, nadat de financiële luchtbel gebarsten was, stelde Alma De Walsche in een opinie: ‘Het is de hoogste tijd om dit risicovolle kapitalistische systeem te vervangen door een systeem dat crisissen voorkomt en gebouwd is op solidariteit in plaats van op concurrentie. Zo’n systeem zou de schulden aan het Zuiden kunnen kwijtschelden en zou investeren in projecten die de globale opwarming een halt toeroepen, in een groene economie, in hernieuwbare energie, in waardig werk, een huis, onderwijs en gezondheidszorg voor iedereen. Men voorspelt dat de crisis nog minstens vijf jaar zal aanhouden. Laat ons die tijd benutten om iets anders en beters gestalte te geven. Make change happen!’ Samen zorgden deze crisissen er inderdaad voor dat de ideologische en politieke machtsverhoudingen in de wereld voor het eerst sinds 25 jaar kantelden in het voordeel van denkers en bewegingen die het neoliberale mondialiseringsmodel in vraag stellen. De maatschappelijke positionering van MO* heeft, met andere woorden, een stevige duw in de rug gekregen. Anderzijds is het nog niet duidelijk welke impact de diepe crisis zal hebben op de financiering en verspreiding van MO*. In elk geval hebben de commerciële media al de alarmklok geluid over besparingen en zelfs dreigende verdwijningen van titels of media. Dankzij het feit dat MO* niet direct marktgevoelig is, komen we er ook op dit vlak -voorlopig- versterkt uit.

4. STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN 2007-2012

Wereldmediahuis stond in 2007 voor de uitdaging een strategische planning op te maken voor de komende vijf tot zes jaar. Vanuit de behoefte om de krijtlijnen voor de werking over meerdere jaren duidelijk uit te tekenen, maar ook door de noodzaak om een driejarig programma voor de DirectieGeneraal Ontwikkelingssamenwerking (DGOS) uit te schrijven, én vanuit de opportuniteit om een vijfjarige beheersovereenkomst voor het Vlaams Agentschap voor Internationale Samenwerking (VAIS) te onderschrijven. De strategische planning resulteerde in het bekrachtigen van de visie en missie van Wereldmediahuis. Vanuit de gewijzigde omgevingsfactoren ten opzichte van de opstartfase werd dit vertaald naar de volgende set strategische doelstellingen voor de werking van 2008 tot 2012, goedgekeurd door de Algemene vergadering van 16 mei 2007:

De geformuleerde doelstellingen vormden de basis voor de dagelijkse werking in 2008, zoals je verder kan lezen in het activiteitenverslag. Daarnaast werden er twee prioritaire langetermijnprojecten opgestart in samenspraak met de Raad van Bestuur: • Een onderzoek naar de opportuniteiten van een multimediaal project voor www.MO.be in het kader van de doelstellingen “toekomstgericht” en “bereik”. • Een strategie ontwikkelen in verband met het maatschappelijk draagvlak en lidmaatschap, in het kader van de diversificatie van de financieringsbronnen van Wereldmediahuis en stakeholdermanagement (doelstelling “financiële basis”).

• Kwaliteit Wereldmediahuis staat voor onafhankelijke, geëngageerde en betrouwbare informatie over globalisering en aanverwante tendensen. Voor alle producten en activiteiten worden uitdrukkelijke inspanningen gedaan om de kwaliteit te garanderen en te versterken. • Toekomstgericht De producten en initiatieven van Wereldmediahuis worden toekomstgericht ontwikkeld. Zo kunnen nieuwe kansen tijdig gedetecteerd en vertaald worden in vernieuwing van de bestaande producten of in nieuwe initiatieven. • Bereik en impact Wereldmediahuis wil het bereik van zijn gecombineerde initiatieven verhogen en zijn impact vergroten. • Diversiteit Wereldmediahuis realiseert een grotere diversiteit, zowel binnen de organisatie als wat betreft de redactionele inhoud. • Onafhankelijke uitgever & samenwerking1 Wereldmediahuis is een onafhankelijke uitgever van internationale informatie met sterke banden in het internationaal georiënteerde middenveld. Het consolideert bestaande samenwerkingsverbanden en zoekt nieuwe partners om zijn missie te realiseren. • Financiële basis Wereldmediahuis versterkt zijn financiële basis.

1

Bij het operationaliseren van de strategische doelstellingen in het kader van de beheersovereenkomst met VAIS werd het aspect “banden” binnen de doelstelling “onafhankelijke uitgever” versterkt door het invoegen van het begrip samenwerking.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙9

5. ACTIVITEITENVERSLAG 2008

5.1. Streven naar kwaliteit Wereldmediahuis staat voor onafhankelijke, geëngageerde en betrouwbare informatie over globalisering en aanverwante tendensen. Voor alle producten en activiteiten worden uitdrukkelijke inspanningen gedaan om de kwaliteit te garanderen en versterken.

5.1.1. Een integrale visie op kwaliteit Het streven naar kwaliteit is sinds de opstart in 2003 een constante. Het succes van de aangeboden informatiekanalen staat of valt met een continue aandacht voor kwalitatieve, relevante en betrouwbare informatie. De werking van de MO*- en de www.MO.be-redactie is er op afgestemd om in onderling overleg de kwaliteit en de coherentie tussen de kanalen te optimaliseren. Ze worden daarin ondersteund door een geïntegreerde benadering van promotie en communicatie, op het ritme van

de informatieverstrekking, in nauw overleg en binnen het beperkte budget. Het is onze overtuiging dat, als we op duurzame wijze kwaliteit willen bieden, ook de ondersteunende diensten van kwaliteit doordrongen horen te zijn. En daar werd ook op ingezet binnen het kader van de beperkte beschikbare inzet van mensen en middelen.

5.1.2. MO* - de wereld begrijpbaar maken 5.1.2.1. Redactioneel beleidsplan MO* 2008 ■ Spraakmakend Het is belangrijk dat MO* in andere media en bij evenementen opgemerkt wordt omwille van de inhoud. Bij gebrek aan de financiële middelen om te concurreren met de (commerciële) mainstreammedia voor de aandacht van het publiek, is redactionele aandacht de meest efficiënte manier om onze grote zichtbaarheid in het Knack-pakket te behouden én om de positie als “gezaghebbend tijdschrift” of referentieblad te versterken. Om die doelstelling te realiseren, zorgt de redactie: • dat ze de juiste keuze van onderwerpen maakt (juiste evenwicht: mainstreammedia niet doubleren, wél aansluiten bij verwachtingen en leefwereld grote publiek). • voor een goede keuze van focus (over welk aspect van het onderwerp?) en invalshoek (de kapstok via dewelke het verhaal gebracht wordt). Dat is niet alleen belangrijk voor de zichtbaarheid, maar ook voor de stijl, vorm, leesbaarheid en toegankelijkheid van de teksten. • voor een scherpe journalistieke uitwerking. • voor samenwerking met middenveld universiteiten (om onderzoeken die lopen of mistoestanden die bestaan en die maatschappelijke relevantie hebben op te sporen en te kunnen uitwerken in verhelderende dossiers...) • voor actieve deelname aan debatten, zowel MO*gelabelde als andere debatten, zowel in publieke ruimtes als in audiovisuele media.

10 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2007

• voor het uitbrengen van opvallende relevante enquêtes (opletten in de onderwerpkeuze: mag niet te “intern” aan de Noord-Zuidsector zijn maar moet het grote publiek aanspreken). Dat kan alleen gerealiseerd worden als er voor de extra uitgaven ook extra middelen gevonden worden. • dat de onderwerpen in MO* “gespreksonderwerpen” worden in de trein, op café... Dat moet vooral via de vormgeving en de communicatie gerealiseerd worden. Ook de website biedt hiervoor extra mogelijkheden. ■ Degelijk en relevant onderzoek Door zich te profileren met degelijk en relevant onderzoek wil MO* diverse aspecten van de globalisering beter begrijpbaar worden. In een opinie die Ides Debruyne, directeur van het Fonds Pascal Decroos, enkele jaren geleden publiceerde in MO*, schreef hij dat ‘onderzoeksjournalistiek het antwoord kan bieden op een tanende dagbladverkoop. Kranten kunnen breaking news brengen, als ze het zelf maken. Onderzoeksjournalistiek brengt een extra prikkel om een krant te kopen. Daarvoor heb je op elke redactie slechts een paar onderzoeksjournalisten nodig die zich hiermee voltijds bezighouden. De kwaliteit hebben de redacties zeker in huis. Veel redacteurs zouden niets liever willen dan één of ander dossier uitspitten. Want wie anders dan de onderzoeksjournalist kan zorgen voor “het behoud van pluralisme en democratie in Vlaanderen, op basis van kritische, kwaliteitsvolle en onafhankelijke journalistiek”?’ Dat laatste is een citaat uit een brief van EU-Commissaris Neelie Kroes aan de minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht. Daarin schrijft Kroes ook

nog: ‘Een onmisbaar element voor hoogstaande persproducten is de beschikbaarheid van goed uitgebouwde, kwaliteitsvolle en autonome redactieteams.’ Wat waar is voor de kranten, gaat zeker op voor een maandblad met de specifieke distributie van MO*. Om de noodzakelijkheid van het blad bij een breed publiek te bevestigen, is het nodig dat MO* geregeld het medium is dat “nieuws” maakt, dat verbanden toont die anderen over het hoofd zagen, dat op basis van feiten nieuwe analyses maakt. Elementen die daarbij zeker in het oog gehouden worden: • focus op thema’s die een duidelijke link hebben met de Europese Belgische Vlaamse politiek en of de leefwereld van de lezers. • de onderwerpen om te onderzoeken worden gekozen op basis van relevantie voor de lezer, vernieuwende inhoud, kans om “agendazettend” te werken. • naast de inhoudelijke onderzoeken, wordt ook een publieksenquête gehouden. ■ Expertise van “the global South” Onder “the global South” verstaan we de regio’s die niet tot het welvarende deel van de wereld behoren (inclusief delen van de Balkan en Centraal-Azië dus). De redactie streeft ernaar een aantal belangrijke dossiers, actueel-stukken of reportages te laten schrijven door (of samen te schrijven met) auteurs uit het Zuiden. Dat vraagt volgehouden netwerk-inspanningen, goede briefings en veel werk van de redactie om de aansluiting met de lezer te verzekeren. Maar het levert wel een inhoudelijke en communicatieve meerwaarde op: MO* profileert zich daardoor binnen de Nederlandstalige media als de plek waar het globale Zuiden rechtstreeks aan bod komt. De redactie zorgt er ook voor dat over het hele blad zoveel mogelijk experts uit het Zuiden aan bod komen. Het is belangrijk dat de mensen en volkeren uit het Zuiden niet enkel voorkomen als slachtoffers, maar ook en vooral als actoren en experts, zowel over hun eigen omgeving als over de mondiale tendensen waarvan ook de lezers deel uitmaken.

5.1.2.2. Evaluatie redactioneel beleidsplan MO* 2008 ■ Betrouwbaar, relevant én kwalitatief. Over het algemeen is MO* in 2008 veeleer degelijk en betrouwbaar dan spraakmakend geweest. De dossiers en andere artikels hebben op een constant hoog kwalitatief niveau geïnformeerd en duiding gegeven, maar we zijn er minder dan gehoopt in geslaagd om echt de nieuwsagenda van andere media te beïnvloeden of maatschappelijke discussies op gang te brengen. We hebben wel gezorgd voor het onderbouwen van actuele debatten, waaraan MO* meestal erg vroeg bijgedragen heeft. In december publiceerde MO* een exclusieve enquête over de

houding van de Vlamingen tegenover de (Universele Verklaring van de) Mensenrechten. Alhoewel dit onderzoek zeker nieuwswaarde had, werd het maar beperkt opgepikt. Het Belang van Limburg nam de cijfers wel over op een hele krantenpagina, maar de verwijzing naar MO* was minimaal. • klimaat Met name de artikels rond klimaatverandering hebben aangetoond dat een medium met een voorkeur voor de standpunten van het Zuiden op een andere, aanvullende manier kan berichten over topics die iedereen bezighouden. MO* bracht in 2008 onder andere dossiers over de impact van vleesproductie op de opwarming, over de autolobby op Europees niveau en over Transition Towns. Interviews met Ruddy Rabbinge en Lester Brown waren hierin de blikvangers, die op relevante plaatsen ook geciteerd of overgenomen werden. • ontwikkeling Ook in de debatten rond ontwikkeling zorgde MO* voor een geapprecieerde en degelijke bijdrage in 2008. MO* bracht onder andere interviews met Rabbinge, Graça Machel en Juan Somavia; dossiers over de Vlaamse ontwikkelingssamenwerking in Mozambique, belastingparadijzen, de samenhang tussen financiële speculatie en honger; en talrijke artikels over de Belgische aanwezigheid en bijdrage in de internationale ontwikkelingssamenwerkingsdebatten en -inspanningen. • globalisering en nieuwe wereldverhoudingen Een speciaal middenkatern over India gaf de redactie de mogelijkheid om diepgaand te antwoorden op de vraag welke impact de economische en politieke groei van India heeft voor de gewone Indiërs. Dit dossier werd grotendeels gereproduceerd door Broederlijk Delen in haar voorbereidende materiaal voor de campagne van 2009 en leverde ook veel uitnodigingen op om deel te nemen aan avonden en debatten over India. In november verscheen een uitgebreid dossier over de evolutie van arbeidsvoorwaarden en arbeidersrechten in de Chinese Parelrivierdelta. In maart brachten we een reportage over de demografische uitdagingen in Rusland. Ook in andere analysestukken kregen de BRIC-landen ruime aandacht, zodat het lezerspubliek op voortdurende wijze informatie kreeg om zich een beeld te vormen van hoe zij de nieuwe wereldverhoudingen beïnvloeden. We brachten ook een essay van Kishore Mahbubani over de Aziatische eeuw. Tegelijk verloor MO* uiteraard de ontwikkelingen in de VS en de EU niet uit het oog. De verkiezingen in de VS werden gecovered aan de hand van een interview met Cornel West en een essay door auteur Paul Verhoeven. De EU kreeg nog veel meer aandacht, o.a. via een interview met Daniel CohnBendit, dossiers over Frontex en sociale regelgeving en tal van kortere en langere analyses.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 11


Opvallend was het septemberdossier, waarin de band tussen (financiële) speculatie en de hoge voedselprijzen onderzocht werd. Daarin schreef John Vandaele grotendeels de analyse neer die zou verklaren waarom de financiële wereld een maand later in elkaar zou klappen. Uit de inleiding: ‘“De financiële markten hebben zich ontwikkeld tot een monster dat dringend terug op zijn plaats moet worden gezet.” Deze uitspraak, uit mei 2008, komt van Horst Köhler, de huidige Duitse president, christendemocraat én voormalig directeur van het Internationaal Muntfonds. De politiek schafte de meeste beperkingen op de bewegingsvrijheid van geld af en de storm is almaar aangezwollen omdat vooral de Amerikaanse centrale bank –de Federal Reserve– erg veel geld heeft geschapen. Sinds jaren gaat de Fed elke mogelijkheid van een economische recessie te lijf met “gratis geld”: om de investeringen en de consumptie op peil te houden, maakte de Amerikaanse centrale bank het goedkoop om geld te lenen. Paul De Grauwe, professor internationale economie aan de KU Leuven: “Jarenlang zette Fedvoorzitter Alan Greenspan de rente op één procent, lager dan de inflatie. Geld was veel te lang veel te goedkoop.” Niet alleen de consument en de bedrijven maar ook de enorme financiële industrie ging met dat geld aan de slag op zoek naar hoge rendementen. De sector maakte daarbij gebruik van zogenaamde “innovaties”, nieuwe financiële instrumenten die steeds complexer worden. Warren Buffett, een van ’s wereld grootste beursinvesteerders, noemt deze afgeleide producten “financiële massavernietigingswapens”.’

■ Toegankelijkheid In de oefening om de degelijkheid van de informatie te balanceren met de toegankelijkheid ervan, opteerde MO* om de eindredactie te laten doen door een eigen redacteur, Kristof Clerix. Dit resulteerde in uitdrukkelijk meer aandacht voor afstemming van vorm en inhoud, met als voornaamste bezorgdheid de toegankelijkheid van de informatie. Titels, kaartjes, bijschriften, ruimte voor beeld, formaat van teksten: alles wordt nu permanent aan de toegankelijkheidstoets onderworpen. ■ Belevingswereld van de lezers Met de rubrieken De Wereld in België en België in de Wereld brengt MO* elke maand zes bladzijden waarin heel specifiek gezocht wordt naar aanknopingspunten tussen de mondiale actualiteit en de leefwereld van de lezers. Ook in dossiers wordt daar nauw op toegezien. Voorbeelden zijn dossiers over de Vlaamse ontwikkelingssamenwerking in Mozambique, transitiesteden, de autolobby, vleesconsumptie… De voortdurende aandacht voor de relatie van België met Congo hoort in zekere zin ook onder deze rubriek thuis, aangezien Congo voor veel lezers de meest directe band met ontwikkelingssamenwerking uitmaakt. Met twee reportages (over goed bestuur, en over mijnexploitatie door milities) en verschillende andere artikels werd hier goed zorg voor gedragen.

■ Expertise van “the global South”

5.1.2.3. Wat kon u in 2008 in MO* lezen? Wie een jaargang MO* doorneemt, kan niet anders dan concluderen dat er in het Zuiden heel veel competentie en expertise aanwezig is als het gaat over ontwikkeling, veiligheid, sociale herverdeling, … Zowel in grote interviews (Graça Machel, Juan Somavia, Chenjerai Hove, Miguel d’Escoto), als in reportages en achtergrondstukken komen mensen uit het Zuiden als competente kenners naar voren. Het aantal stukken geschreven door auteurs uit het Zuiden is lager dan voorzien. Dat het niet evident is om die ambitie waar te maken, heeft diverse redenen: • we willen ook een rol spelen in het stimuleren van mondiale journalistiek in eigen land en dus aanvaarden we uiteraard ook voorstellen van freelancers. • de afstemming tussen het MO*lezerspubliek en de aanpak van Zuiderse journalisten is niet vanzelfsprekend. • ondanks internet is communicatie met relevante auteurs vaak een stuk moeilijker dan verwacht. In de essay-rubriek lukte het wel om auteurs uit het Zuiden te brengen: Fatima Mernissi, Ingrid Betancourt, Kishore Mahbubani en Mario Vargas Llosa.

12 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2007

MO* bracht in 2008 een boeiend scala aan interviews, reportages, dossiers en analyses. Een overzicht. Exclusieve interviews Naomi Klein, Ruddy Rabbinge, Daniel Cohn-Bendit, Lester Brown, Graça Machel, Jimmy Carter, Cornel West, Juan Somavia, Chenjerai Hove en Miguel d’Escoto. Essays Joachim, een boer in Haïti (Stefan Broeckx), Sheherazades weblog (Fatima Mernissi), Expo 58 en Congo (Guy Poppe), Brief aan mijn moeder (Ingrid Betancourt), Humanitaire interventie (Noam Chomsky), Mandela Magic (Peter ter Horst), Heilig Vuur (Peter Sloterdijk), De Aziatische eeuw (Kishore Mahbubani), Amerikaanse verkiezingen: Eindelijk (Paul Verhaegen), De voeten van Fataumata (Mario Vargas Llosa). Reportages Goed bestuur in Congo (John Vandaele), Rusland: demografische uitdaging (Kristof Clerix), Madagascar in kaart gebracht (Tineke Van der Eecken), Banlieus: blij met een lege doos? (Samira Bendadi), Indianen en biobrandstoffen in Brazilië (Ann Baccaert), Speciaal katern India: Mumbai, Rajastan, Gujurat (John Vandaele), Orissa, Madhya Pradesh (Alma De

Walsche), Jharkhand, Assam (Gie Goris), Mijnbouw in Ghana (Gie Goris), Mijnbouw in Kivu (Nicolas Garreth), Marokko migratieland (Stefaan Anrys), Albanië in transitie (Kristof Clerix), Kinderarbeid in de bezette gebieden (Simonne Korkus). Achtergrondartikels bij actuele gebeurtenissen Kaliningrads verloren vrijheid (Bram Peeters), VN blijven weg uit Somalië (Stefaan Anrys), Bolivia: buigen of barsten (Franz Chávez en Alma De Walsche), Cuba na Castro (Alma De Walsche), Egypte onder vuur (Tine Danckaers), China (John Vandaele), De Mexicaanse karteloorlog (Alma De Walsche), Tsjaad (Stefaan Anrys Tim Dirven), 60 jaar Nakba (Tine Danckaers), Geweld tegen vrouwen in Guatemala (Alma De Walsche), China financiert VS-oorlogen (John Vandaele), Kosovo: VN-corruptie (Stefano Valentino), Corruptie in Nepal (Nick Meynen), Cocaïne via Guinee Bissau (Kristof Clerix), Argentinië: soja-geld zorgt voor onrust (Mariano Slutzky), Elektriciteit in Afrika (Stefaan Anrys), De Vierde Vloot en Latijns-Amerika (Alma De Walsche), In Birma wacht het volk op de val van het regime (Sue Tack), Wit-Rusland (Kristof Clerix), An American in Brussels (Daan Bauwens), Het einde van de Amazone (Alma De Walsche), Kirkuk is de sleutel (Tine Danckaers), Ongevallen op zee (Lisbeth Jaspers), Strategisch belang van Oekraïne (Kristof Clerix), Fatal Footprint (Kristof Clerix), De opstandige provincies in Bolivia (Alma De Walsche).

landse legertop op, Federaal budget ontwikkelingssamenwerking, Iedereen verzekerd!, Olivier De Schutter en de voedselcrisis, Terrorismebestrijder Gilles de Kerchove, Congolese mijncontracten, Ontwikkelingssamenwerking op nieuwe paden, Hulp moet helpen (Top in Accra), Bamako Office, Klimaattest ontwikkelingssamenwerking, Europese Unie in Poznan, De Europese Unie, de Afrikaanse Unie en China.

Dossiers De CO2-uitstoot van vlees (Alma De Walsche), De autolobby en het klimaat (Stefaan Anrys), Frontex bewaakt de Europese grenzen (Tine Danckaers), Sociaal Europa (John Vandaele), Vlaamse ontwikkelingssamenwerking in Mozambique (Stefaan Anrys), Belastingparadijzen (Hans van Scharen), Speciaal katern India (John Vandaele, Alma De Walsche, Gie Goris), Financiële speculatie en voedselcrisis (John Vandaele), Transitiedenken en Transition Towns (Alma De Walsche, Lien de Coster), China: arbeidsvoorwaarden in de Parelrivierdelta (John Vandaele), Mensenrechten: zestig jaar - enquête (John Vandaele). Cultuurinterviews Amina Tcherkich, Marcel Khalife, Xiaolu Guo, Faustin Linyekula, Sahika Tekand, Gilberto Gil, Juanes, Damon Galgut, Rahib Mroué en Marta Rojas. België in de Wereld De Wereld in België Langere en kortere artikels waaruit de verwevenheid van de EU, België en Vlaanderen met de globaliserende wereld blijkt: Jihadi’s in België, Dublin II is dodelijk, Allochtone octopus, Vluchtelingen en trauma’s, Islamitische aalmoezeniers, Informatiehonger moslims, De Turkse kwestie in België, Stadswandeling in Molenbeek, Universiteiten en wereld, Holebi-asielzoekers, Thailandse huwelijksmigratie, Allochtone ondernemers, Allochtoon jeugdwerk, België in de VNVeiligheidsraad, Minister voor Ontwikkelingssamenwerking Charles Michel, Geen medische Club Med, België leidt buiten-

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 13


5.1.2.4. Redactionele accenten MO* hield in 2008 de vinger aan de pols van de turbulente mondiale actualiteit. Het magazine bracht onder andere dossiers over klimaat en energie, over belastingparadijzen en financiële speculatie, over voedsel en honger… Daarnaast werd ook de realiteit van de opkomende machten voortdurend in de gaten gehouden, onder meer met reportages uit Rusland, China, Brazilië en India (waaraan een hele special gewijd werd). De grote verschuivingen in de wereld vormden ook de klemtoon in de grote interviews.

Daarnaast was er heel veel aandacht voor actuele ontwikkelingen, omdat veel mensen net daardoor geneigd zullen zijn in te gaan op een informatief aanbod. Het is overigens door de polsslag van de actualiteit goed te volgen, dat het blad -en de andere producten van Wereldmediahuis- tijdig nieuwe tendensen en realiteiten kunnen opsporen en brengen. Niet toevallig bracht MO* in september een dossier waarin de waanzin van de bancaire luchtbel beschreven werd -uitgerekend in de maand dat die luchtbel uiteenspatte.

■ Milleniumdoelstellingen JAARGANG 6 MO*51 feb MO*52 maa

INTERVIEW

Bestuur in Congo

MO*56 jul MO*57 sep MO*58 okt MO*59 nov MO*60 dec

14 ❙

Q

MO

❙

ESSAY

ACTUEEL

BELGIE IN DE WERELD

Joachim

Ruddy Rabbinge

MO*53 apr MO*54 mei MO*55 jun

DOSSIER

>China >UNCTAD (Conferentie over Handel en Ontwikkeling VN)

Minister ontwikkelingssamenwerking, Charles Michel

vrouwen & geweld Guatemala

Budget ontwikkelingssamenwerking

> Indianen en biobrandstof > hulpindustrie Nepal

Olivier De Schutter: voedsel

Sociaal Europa

Graça Machel

Vlaamse ontwikkelingssamenwerking in Mozambique Belastingparadijzen India-special (3 grote artikels) Geldhonger & lege magen

Juan Somavia

Miguel d’Escoto

jaarverslag 2008

Relatie Congo – België

De Aziatische eeuw

60 jaar Mensenrechten

> mijnen in Ghana > mijnen in Kivu Migranten in Marokko

Efficiënte hulp (Top in Accra)

> zwavelmijnen in Java > einde van Amazone?

Klimaattest voor Belgische ontwikkelingssamenwerking

Kinderarbeid in Israël

■ De EU en de BRICS in het mondiale globaliseringsverhaal JAARGANG 6 MO*51 feb MO*52 maa MO*53 apr MO*54 mei

MO*55 jun MO*56 jul MO*57 sep

MO*58 okt MO*59 nov MO*60 dec

EUROPA > Dublin II > Justus Lipsius proces > Autolobby > Daniel Cohn-Bendit > Frontex > Sociaal Europa > Privacy en Swift > Bonanza biobrandstoffen > Koerdische Arbeiderspartij PKK in Europa > Toekomst Navo > Visbeleid Kaapverdië > Biodiversiteit is leven > Doofpotoperatie Kosovo > Polen plukken onze jobs weg > Cocaïnesupermarkt van Europa > Europa en Iraakse vluchtelingen > Verpleegsters uit Oost-Europa > Europa opent migratiecentrum in Mali > Verzuipen in de hulp > Europese Unie en Latijns-Amerika

> Balkan isoleren is geen optie > Europese Unie in Poznan > Europese en Afrikaanse Unie en China > Europees armoedebeleid

BRICS (NIEUWE WERELDVERHOUDINGEN) > actueel Kalinigrad > interview Naomi Klein > reportage Rusland > Actueel China

> actueel China

> reportage Brazilië > essay Noam Chomsky > katern India (drie reportages, kortere stukken) > opinie geweld Zuid-Afrika > actueel energie Zuid-Afrika > opinie Millenniumtop

> interview Juan Somavia > essay Kishore Mahbubani > actueel Wit-Rusland > dossier Arbeidsvoorwaarden in China > Actueel Amazone > interview Miguel d’Escoto > fotoreportage Assam, India > dossier mensenrechten > Europese en Afrikaanse Unie en China

■ Genderspecifieke informatie JAARGANG 6 MO*51 feb MO*52 maa MO*53 apr MO*54 mei MO*55 jun MO*56 jul MO*57 sep MO*58 okt MO*59 nov MO*60 dec

Portret: Amina Tcherkich

Voorwoord: seksueel geweld in Congo

Reportage: Rusland: demografische uitdaging

Essay: Sheherazades weblog

Portret: Xiaolu Guo

1Wereld: arbeidsmigratie naar Huelva

Dossier: Vlaamse ontwikkelingssamenwerking in Mozambique Interview: Graça Machel

Actueel: geweld tegen vrouwen in Guatemala

Essay: Ingrid Betancourt

Wereld in België: Wedloop om het hart van moslims

Fotoreportage: geweld tegen vrouwen in Kivu

1Wereld: seksueel geweld

Portret: Laxmi Orao

Opinie: Dolle Amina’s

Reportage: migranten in Marokko

Wereld in België: Thailandse huwelijksmigratie

1Wereld cultuur: gedwongen huwelijken

Essay: De voeten van Fataumata

1Wereld sociaal: vrouwenmetro in Mexico

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 15


5.1.2.5. In beeld MO* leverde in 2008 inspanningen om door blijvende aandacht voor vormgeving en meer specifiek foto- en illustratiemateriaal het maandblad op het niveau te houden van een volwaardig tijdschrift. Foto’s en illustraties werden niet beschouwd als bladvulling, ze moesten het verhaal compleet maken. MO* bracht ook elke maand een fotoreportage, meestal van gerenommeerde fotografen, die een relevante thematiek zichtbaar en toegankelijk maakt voor een breed publiek: Turkmenistan (Gie Goris), Het andere Afghanistan (Pieter-Jan De Pue), Rien ne va plus: Zimbabwe (Dirk-Jan Visser), Kaapverdië: vissers zonder zee (Tim Dirven), Seksueel geweld Oost-Congo (Jan-Joseph Stok Elwin Verheggen), Men at work in Dubai (Teun Voeten Samira Bendadi), Wit-Rusland naar verkiezingen (Nick Hannes Kristof Clerix), Zwavelmijnen in Java (Guido Van Damme), Explosief Assam (Thomas Dworzak Gie Goris).

5.1.2.6. Onderzoeksdossiers Een opvallende evolutie in 2008 was het ontwikkelen van een betere relatie tussen de onderzoeksdossiers in MO* en de mogelijkheden om op www.MO.be bijkomende informatie beschikbaar te maken. Bij het dossier over belastingparadijzen (juni 2008) verschenen op de website drie aanvullende artikels (‘Belasting betalen is voor de domme massa’, ‘Reynders speelt dubbel spel in strijd tegen belastingparadijzen’ en ‘Belastingparadijzen voor dummies’). Deze artikels werden duizenden keren gelezen, wat de meerwaarde van de werkwijze meteen onderstreept. Ook bij het speciaal katern over India verschenen extra’s online,

Wereldmediahuis spaarde een belangrijk bedrag uit door zeer spaarzaam om te gaan met de aankoop van beeldmateriaal: enkele van onze eigen redacteurs maakten zelf foto’s en Wereldmediahuis heeft ook een uitgebreid archief. MO* werkte met 2 vaste illustratoren die MO* mee een herkenbaar gezicht geven: Lectrr en Klaas Verplancke. Daarnaast begon MO* in 2006 met een bewuste en systematische inspanning om via een verbeterd coverbeleid nog meer mensen aan te zetten het magazine te openen, te lezen en te laten appreciëren. MO* werkte daarvoor in 2008 samen het communicatieagentschap Darwin dat tegen gunstige voorwaarden frappante covers realiseerde. Bescheiden kostenplaatje per cover (inclusief aankoop foto): € 500.

zoals een interview met Vandana Shiva en een stuk over ecologische landbouw als antwoord op de zelfmoordepidemie. Bij het dossier over mensenrechten gaven we online een overzicht van de mechanismen binnen de Verenigde Naties om de naleving van de mensenrechten te controleren, een stuk over de betekenis van mensenrechtenverdragen op het terrein (met commentaar van Wouter Vandenhole, professor mensenrechten aan de Universiteit Antwerpen, Diego Garcia Sayan, een Peruviaanse rechter in het Inter-Amerikanse Hof en Olubayo Oruduru van de Adekunle Ajasin Universiteit in Nigeria) én de volledige resultaten van de enquête uitgevoerd door TNSDimarso in opdracht van MO*. In de loop van het jaar werden een aantal dossiers geschreven door eigen redacteurs.

MO*dossiers geschreven door eigen redacteurs:

MO*51 MO*52 MO*53 MO*53 MO*54 MO*54 MO*56 MO*56 MO*57 MO*58 MO*58 MO*59 MO*59 MO*60

feb 08 maa 08 apr 08 apr 08 mei 08 mei 08 jul 08 jul 08 sep 08 okt 08 okt 08 nov 08 nov 08 dec 08

TITEL ARTIKEL

AUTEUR

De CO²-uitstoot van Vlees De autolobby en het klimaat Frontex Sociaal Europa Vlaamse ontwikkelingssamenwerking in Mozambique Banlieus in Parijs Speciaal katern: India De cocaïnesupermarkt van Europa Speculatie en honger Transition Towns Migranten in Marokko China: arbeidsvoorwaarden in de Parelrivierdelta Allochtione ondernemers in Vlaanderen Mensenrechten: 60 jaar - enquête

Alma De Walsche Stefaan Anrys Tine Danckaers John Vandaele Stefaan Anrys Samira Bendadi John Vandaele, Alma DeWalsche & Gie Goris Kristof Clerix John Vandaele Alma De Walsche en Lien De Coster Stefaan Anrys John Vandaele Tine Danckaers John Vandaele Bron: Wereldmediahuis

16 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

MO*dossiers geschreven door freelancers:

MO*55 MO*55 MO*55 MO*55 MO*58 MO*60 MO*60

jun 08 jun 08 jun 08 jun 08 okt 08 dec 08 dec 08

TITEL ARTIKEL

AUTEUR

Belastingparadijzen Hulpindustrie in Nepal Stille genocide in Brazilië VN-corruptie in Kosovo Amerikaanse agenda in België Kinderarbeid in Israël Ongevallen op zee

Hans van Scharen Nick Meynen An Baccaert Stefano Valentino Daan Bauwens Simone Korkus Lisbeth Jaspers Bron: Wereldmediahuis

5.1.2.7. Reisreportages MO* houdt vast aan de doelstelling om de redacteurs de mogelijkheid te bieden om reizen te ondernemen naar de regio’s die ze coveren. Het biedt de MO*redacteurs de gelegenheid om de situatie ter plaatse te beleven, mensen te ontmoeten en contacten uit te bouwen. Het globale reisbudget was hoger in 2008 omdat het aantal reisdagen gevoelig uitgebreid werd. Er deden zich een aantal opportuniteiten voor waarop werd ingespeeld. Er werd ook een groot aantal reizen ondernomen samen met officiële Belgische missies, een besparing op de reiskosten maar meestal duurder

op vlak van verblijfskosten. Ook voor de reportages werd in toenemende mate gezorgd voor een link tussen MO* en www.MO.be. Naast de extra’s die rond de India-katern verschenen, brachten we ook extra’s bij het verhaal over Ghana (interview met Kwaku Acheampong en prof. Emmanuel Boon over ontwikkelingssamenwerking en diaspora), het dossier over transitie (interviews met Rob Hopkins en Alan Langmaid, beide uit Totnes) en de reportage over Albanië (interview met Edi Rama, burgemeester van Tirana).

MO*reisreportages door eigen redacteurs:

MO*51 MO*52 MO*54

feb 08 maa 08 mei 08

MO*56 MO*57 MO*58

jul 08 sep 08 okt 08

MO*59

nov 08

REPORTAGE

AUTEUR

Bestuur in Congo Rusland: demografische uitdaging Banlieus: blij met een lege doos? Vlaamse ontwikkelingssamenwerking in Mozambique Speciaal katern: India Ghana en mijnbouw Marokko migratieland Totnes: transition town Albanië Parelrivierdelta in China

John Vandaele Kristof Clerix Samira Bendadi Stefaan Anrys John Vandaele, Alma De Walsche & Gie Goris Gie Goris Stefaan Anrys Alma De Walsche& Lien de Coster Kristof Clerix John Vandaele Bron: Wereldmediahuis

Aangekochte reisreportages:

MO*51 MO*53 MO*55

feb 08 apr 08 jun 08

MO*57

sep 08

MO*60

dec 08

REPORTAGE

AUTEUR

Kaliningrad Madagascar Brazilië Nepal Kivu en mijnbouw Birma Kinderarbeid in de bezette gebieden

Bram Peeters Tineke Van der Eecken Ann Baccaert Nick Meynen Nicolas Garreth Sue Tack Simonne Korkus Bron: Wereldmediahuis

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 17


5.1.2.8. MO*redactieraad waakt mee over de kwaliteit De MO*redactieraad vergaderde in 2008 driemaal. De agenda werd toegespitst op concrete suggesties voor dossiers en onderzoek. Volgende mensen maakten in 2008 deel uit van de redactieraad: Ann Cassiman (Master in Cultures and Development Studies) Ben Schokkaert (Oxfam Wereldwinkels) Brigitte Herremans (Broederlijk Delen) Bruno De Cordier (Conflict Research Group) Jan Brigou (Handicap International) Chris Claes (Vredeseilanden) Didier Verbrugghen (IPIS) Dirk Barrez (journalist) Dries Lesage (UG) Gonnie Put (Vluchtelingenwerk Vlaanderen) Inez Louwagie (Netwerk Vlaanderen) Jessie Van Couwenberghe (ACV-CSC)

Koen Dewulf (Centrum voor de Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding) Kris Berwouts (Eurac) Kwaku Acheampong (FOS) Marc Peirs (VRT-radionieuwsdienst) Naima Cherkaoui (Forum voor Etnisch-Culturele Minderheden) Nora Cassiers (Persdienst ABVV) Rudy De Meyer (11.11.11) Sophie De Graeve (VOK) Sven Rooms (Plan België) Wendel Trio (Greenpeace)

5.1.3. www.MO.be, mondiaal nieuws online Na een reeks technische uitbreidingen in 2007 hebben we voor de nieuwssite www.MO.be in 2008 vooral ingezet op inhoudelijke kwaliteitsverbetering. Enerzijds speelden we korter op de bal bij belangrijke nieuwsfeiten met een mondiale inslag, waar we de nodige achtergrond en duiding konden bij geven. Anderzijds hebben we gefocust op een reeks uitgebreide dossiers, ondermeer over de Amerikaanse presidentsverkiezingen en de Olympische Spelen in China, waar we extra redactionele aandacht aan besteedden. Daarnaast verschenen alle artikels uit MO* ook online. Ze werden aangevuld met foto’s en extra materiaal dat exclusief op de site verschijnt, zoals interviews, kortere artikels… De stukken werden ook per editie op een geografisch kaartje weergegeven. In elk MO*nummer werd een volledige pagina aan de site gewijd, met ondermeer een top-5 van de meest gelezen artikels, markante quotes uit opinieartikels of andere stukken, en verwijzingen naar interessante online artikels en extra’s.

5.1.3.1. Groter actueel nieuwsaanbod De gemeenschappelijke nieuwssite www.MO.be van Wereldmediahuis MO* en Inter Press Service Vlaanderen (IPS) blies begin 2008 haar eerste kaarsje uit. Het nieuwsaanbod op www.MO.be is aanzienlijk gegroeid in vergelijking met 2007. Vooral het aantal opiniestukken is fors toegenomen, wat erop wijst dat www.MO.be bij bekende en minder bekende experts, binnen- en buitenlandse politici en andere opiniemakers uit de

18 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2007

wereld gezien wordt als een site waar het debat rond mondiale thema’s een vaste stek gekregen heeft. Ook de eigen inbreng van bezoekers op de Wereldblog en de fotoblog nam toe. Nieuwsagentschap IPS verzorgde nieuwsberichten op basis van de input van 350 lokale correspondenten berichten in 150 landen. De MO*redactie schreef naast de artikels voor MO* ook nog extra online bijdragen. Aan de artikels werden relevante

links en bijdragen uit het archief gekoppeld, alsook videofragmenten en beeldmateriaal. Alles samen coverde www.MO.be in 2008 meer dan 160 landen. De focus in de verslaggeving op de site ligt vooral op de regio’s Afrika, Azië en de Stille Zuidzee en Zuid-Amerika. Wereldbloggers, die vanuit alle hoeken van de wereld verslag uitbrengen, plaatsten meer dan 200 bijdragen online. Daarnaast gingen we in zee met StampMedia, het eerste “Jongeren Media Agentschap” in Vlaanderen. StampMedia biedt op geregelde tijdstippen artikels aan, die wij overnemen op onze site. De artikels –met focus op België en jongeren– vormen een interessante aanvulling op het nieuwsaanbod van www.MO.be.

verzameld in een toegankelijke audiospeler. De nieuwsartikels werden aangevuld met foto’s, onder meer van de MO*redacteurs die op reportage waren geweest in het buitenland. Ook op de fotoblog werd aanvullend beeldmateriaal gepubliceerd. We moedigden bezoekers aan om mee te bouwen aan het nieuwsproduct en aan www.MO.be als platform voor multimediale informatieverspreiding. Op de fotoblog laadden bezoekers hun eigen foto’s op. Op de Wereldblog leverden expats bijdragen over hun ervaringen in het buitenland en postten ze foto’s. Het aantal bijdragen op zowel de Wereldblog als de fotoblog zat in de lift.

5.1.3.2. Breaking news en specials Om het nieuwsaanbod op www.MO.be toegankelijker te maken en een grotere impact te hebben, deden we in 2008 speciale inspanningen om in te spelen op belangrijke nieuwsfeiten die een mondiale inslag hebben en aansluiten bij de doelstellingen van www.MO.be. De verkiezingsspecial naar aanleiding van de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten lokte in november 2008 een recordaantal mensen naar de site en zorgde voor een groot aantal lezers van de nieuws- en achtergrondartikels die de redacties MO* en IPS gepubliceerd hebben naar aanleiding van de verkiezing. Bij de bevrijding van Ingrid Betancourt begin juli 2008 konden we het rijke archief van onze site rond dit onderwerp aan de actualiteit koppelen. In november 2008 hebben we speciale inspanningen gedaan om de aanslagen in Mumbai te coveren en voldoende achtergrond en duiding mee te geven. In aanloop naar de Olympische Spelen in China in augustus heeft de redactie van IPS een groot aantal artikels gemaakt die in een speciaal dossier gebundeld werden.

5.1.3.3. Multimediale informatieverspreiding Nieuwsartikels op onze site werden gedurende het hele jaar aangevuld met relevante videofragmenten op YouTube. Ook op de homepage kwam enkele keren per week een nieuw videofragment in de kijker dat verwees naar de mondiale actualiteit. Onderaan de nieuwsartikels verscheen ook een kaartje van het land waar het artikel over berichtte. Bovendien verschenen bij interviews op regelmatige tijdstippen audiofragmenten die de bezoekers van de site konden downloaden en beluisteren op hun computer of draagbare muziekspeler. De audiofragmenten werden aangeboden bij de artikels en

5.1.3.4. Van onze correspondent ter plaatse MO*redacteurs die in 2008 op reportage trokken naar het buitenland, brachten daarvan ook geregeld verslag uit op onze website -ofwel door nieuwsartikels of verslagen te schrijven, ofwel door een weblog bij te houden: • Stefaan Anrys reisde in februari mee met minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht naar de buurlanden van Darfoer, en schreef daarover dagelijks nieuwsstukjes, aangevuld met audiofragmenten, op de site. • Kristof Clerix schreef dagelijks over de 22ste NAVO-top, die hij in Boekarest bijwoonde. • Gie Goris was in New York toen Barack Obama begin november verkozen werd tot president van de Verenigde Staten. In enkele artikels schetste hij de verwachtingen die de Amerikaanse media schetsten en de uitdagingen die Obama te wachten staan. • Alma De Walsche en John Vandaele woonden in december 2008 de klimaattop in Poznan bij en brachten verslag uit op www.MO.be. • Gie Goris reisde naar Afghanistan voor een reportage in MO*magazine en bracht dagelijks verslag uit van zijn belevenissen op de Wereldblog.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 19


5.1.3.5. Investeren in kwalitieve back office Omdat de site met performantieproblemen worstelde, werd een cachingsysteem geïmplementeerd voor het merendeel van de artikels en pagina’s op onze site, waardoor de server minder zwaar belast werd. Ook het verwijderen van enkele weinig of nietgebruikte modules zorgde voor een minder zware belasting. Samen met de technische ontwikkelaar van onze site (Uniway) en onze hostingpartner (Openminds) wordt nog verder naar oplossingen gezocht die onze site sneller en stabieler kunnen maken. Daarnaast hebben we ook het tellersysteem op onze nieuwssite uitgebreid, waarmee we sneller en beter kunnen nagaan hoeveel artikels we produceerden, en hoeveel artikels per continent, thema, land… op de site verschenen zijn.

5.1.3.6. e-MO*: de week van www.MO.be Aan de formule van de elekronische nieuwsbrief werd niets gewijzigd in de loop van 2008: een selectie van de belangrijkste nieuwsfeiten uit het aanbod dat de redacties van MO* en IPS dagelijks posten op www.MO.be werd wekelijks samengebald in e-MO*. Het nieuwsoverzicht bevat enkele lijnen per artikel, via een “lees meer”-button werd de abonnee naar www.MO.be geloodst. Sinds oktober probeerden we ook elke week een bericht over interculturaliteit in het e-zine Wereldscan op te nemen. De webredactie ordent de berichten in vijf rubrieken: milieu, ontwikkeling, globalisering, Wereldscan en focus. Om het aantal inschrijvingen op e-MO* te stimuleren, promootten we het e-zine op de homepagina www.MO.be: wie zijn e-mailadres daar invulde, werd meteen doorgesluisd naar de registratiepagina. Ook de formule van de nieuwsflitsen met primeurs en interessante nieuwigheden werd behouden: abonnees kunnen zich inschrijven. In 2008 werd achttien keer een nieuwsflits uitgestuurd, bijvoorbeeld om de bevrijding van Betancourt aan te kondigen. Door kort op de bal te spelen bij zo’n breaking news, worden abonnees van e-MO* ook weer naar www.MO.be doorverwezen voor nog meer nieuws en informatie.

20 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2007

5.1.4. M0*paper: toegankelijke analyse van mondiale thema’s De keuze van onderwerpen zoekt een evenwicht tussen twee polen: • het ritme van de sector: de campagnes, acties... die verwacht worden en die aanleiding geven tot het stellen van serieuze inhoudelijke vragen. • het ritme van de actualiteit die zich aandient, of van grote tendensen die zichtbaar worden. In 2008 verschenen de volgende elf MO*papers: NR.

DATUM

TITEL

17 jan 08 Neemt de inkomensongelijkheid in de wereld toe of af? 18 feb 08 Kunnen boeren de wereld redden? 19 maa 08 Levert de traditie de oplossing? 20 mei 08 Kan onverschilligheid dodelijk zijn? 21 jun 08 Wie zorgt er voor een échte groene revolutie? 22 jun 08 Heeft Congo iets aan zijn mijnen? 23 jul 08 Door welke lens kijken wij naar China? 24 sep 08 Blinkt alle goud? Mijnbouw, ecologie en mensenrechten 25 okt 08 Hoeveel armen zijn er nu eigenlijk? 26 nov 08 Betalen de armen de prijs van een slecht beleid? 27 dec 08 Wat is waardig werk? MO*paper aantal MO*paper MO*paper gemiddeld

AUTEURS

AANTAL PAGINA’S REDACTIONEEL

Emiel Vervliet Saartje Boutsen Bert Ingelaere Forum for African Investigative Reporters Jan Aertsen en Dirk Barrez Raf Custers Kristof Decoster CATAPA Emiel Vervliet Saar Van Hauwermeiren Emiel Vervliet

19 25 30 21 34 19 35 39 13 37 13 11 285 25,91 Bron: Wereldmediahuis

5.1.4.1. Redactieraad MO*paper Op 3 november 2008 stelden we een dalende aanwezigheid op de redactieraad van de MO*papers vast. Dat leidde tot een vraag aan de Raad van Bestuur over het belang dat de sector aan de papers hecht, en over de impact van het gepubliceerde materiaal. De Raad van Bestuur bevestigde in december het belang van verdiepende papers voor de werking van de Noord-Zuidbeweging. Vernieuwde initiatieven worden gelanceerd om de daadwerkelijke participatie bij de redactionele keuzes en uitwerking te verzekeren. Samenstelling redactieraad MO*paper in 2008: Ann Cassiman (Departement Sociale en Culturele Antropologie, KU Leuven) Bart Bode (Broederlijk Delen) Bart Horemans (11.11.11) Catherine Vuylsteke (De Morgen) Gerrit De Vylder (Lessius Hogeschool Antwerpen) Jan Vannoppen (Velt) Nathalie Holvoet (Instituut voor Ontwikkelingsbeleid en -beheer Universiteit Antwerpen) Rudy De Meyer (11.11.11) Saartje Boutsen (Vredeseilanden) Gie Goris (MO*) Lieve De Meyer (eindredactie) Emiel Vervliet (hoofdredacteur)

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 21


5.1.5. De MO*redactie Om de kwaliteit van de berichtgeving in MO* en op www.MO.be te garanderen, werkt Wereldmediahuis rond een aantal aandachtspunten op het vlak van organisatie, kennis en expertise van de MO*redactie: • overleg, uitwisseling en samenwerking binnen de redactie door middel van redactievergaderingen. • geografische en thematische specialisatie: elke redacteur specialiseert zich in een regio en rond een aantal thema’s. • versterking van kennis en expertise door vorming, lectuur, reportagereizen en onderzoek.

5.1.5.1. Bundeling van kennis en expertise In 2008 werd MO* gerealiseerd door 4,45 voltijds equivalent redacteurs met elk hun specifieke kennis op het vlak van een regio en een aantal thema’s: Alma De Walsche (80%) • regio: Latijns-Amerika • thema’s: klimaat, duurzaamheid, ecologie, gender en landbouw • recente reportages: Venezuela, Paraguay, Cuba, Ecuador en Brazilië • dossiers: 10 jaar Chavez in Venezuela, Mondiaal klimaatverdrag, Het belang van biodiversiteit, Transition Towns, CO2-uitstoot van vleesconsumtie… Tine Danckaers (80%) • regio: Midden-Oosten (Israël Palestijnse Gebieden, Turkije…) • thema’s: migratie, integratie, diversiteit en bewust consumeren • recente reportages: Israël, Oost-Turkije en Istanbul • dossiers: Islamitische ngo’s in Groot-Brittannië, Migrantendollars, de Midden-Oosten-lobby in Brussel… John Vandaele (60%) • regio: China, Congo, internationale instellingen • thema’s: globalisering, sociaal-economische thema’s, ontwikkelingssamenwerking, economische crisis • recente reportages: China (Arbeidsomstandigheden in de Parelrivierdelta), goed bestuur in Congo, Nepal, Tibet • dossiers: De Green New Deal en de G20, Mondiaal klimaatverdrag, Financiële speculatie en de (voedsel)crisis… Kristof Clerix (50%) • regio: de voormalige Sovjetunie en Oost-Europa • thema’s: veiligheid, defensie, intelligence, fair trade • recente reportages: Albanië, Bosnië, Rusland en Georgië • dossiers: De toekomst van de Navo, Buitenlandse geheime diensten in België, Illegale wapenhandel…

22 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

Stefaan Anrys (75%) • regio: Afrika • thema’s: migratie • recente reportages: Afrikaanse migranten in Marokko, Vlaamse ontwikkelingshulp in Mozambique • dossiers: de Europese autolobby, Zuma wil president worden… Gie Goris (100%, hoofdredacteur) • regio: Zuid-, West- en Centraal-Azië, de VS, • thema’s: islam, cultuur en identiteit • recente reportages: Afghanistan, Ghana, India... • interviews: Desmond Tutu, Ellen JohnsonSirleaf, Toni Morisson, Cornel West… Van september 2008 tot juni 2009 werd de redactie tijdelijk uitgebreid met Samira Bendadi (50%), in het kader van een opdracht rond artikels over interculturaliteit. Samira Bendadi (50%) • regio: de Arabische wereld • thema’s: interculturaliseren, gender • recente interviews: Youssou N’Dour, Rabih Mroué • recente artikels: Sjiieten in Brussel, Belgische ontwikkelingshulp in Marokko… Kristof Clerix (extra 50%) verzorgt sinds oktober 2007 de eindredactie van MO*. Dat brengt de totale inzet op 5,45 voltijds equivalent. De inbreng van freelance journalisten uit Noord en Zuid vormde in 2008 opnieuw een belangrijke aanvulling op de kennis aanwezig in de redactie.

5.1.5.2. Redactievergadering MO* De wekelijkse vergadering van de MO*redactie, in aanwezigheid van de stagiairs en de webredacteur, vormt de ruggengraat van het intern kwaliteitsbeleid -al sinds de start van MO* in 2003. Op deze overlegmomenten was er aandacht voor: redactionele planning, taakverdeling, evaluatie, discussie, feedback… In 2008 organiseerde de MO*redactie ook een aantal dagvergaderingen. Deze overlegmomenten boden de mogelijkheid om verder te kijken dan de alledaagse gang van zaken. Tijdens die dagvergaderingen kwamen onder meer de volgende onderwerpen aan bod: evaluatie van het gepresteerde werk, concretiseren van redactioneel beleidsplan, inspelen op nieuwe actualiteiten en ontwikkelingen (de crisissen in 2008)…

5.1.5.3. Redactie www.MO.be Op het vlak van medewerkersinzet waren er geen grote verschuivingen in vergelijking met 2007. Reeds van bij de opstart van de vernieuwde site (begin 2007) was voldoende personeelsinzet een grote bezorgdheid. Om een kwalitatieve nieuwssite op een hoog niveau te onderhouden, is voldoende personeel vereist. Binnen de startbegroting van www.MO.be was slechts ruimte om één webredacteur aan te werven voor een 60% voltijds equivalent. Intussen werd er beslist om tijdelijk eigen middelen te heralloceren om vanaf eind 2007 de inzet uit te breiden tot 80%. Pas vanaf het moment dat er voor de nieuwssite extra middelen beschikbaar komen, via een beheersovereenkomst met Vlaanderen voorzien voor 2009, kan de inzet nog verder uitgebreid worden tot een voltijdse baan. • Bart Vanacker (80%, webredacteur) verzorgde de technische en inhoudelijke coördinatie van www.MO.be en neemt het initiatief voor de redactievergadering. Hij stond in voor de ontwikkeling van de site (technisch, grafisch en inhoudelijk), de eindredactie, beheerde de startpagina en coördineerde de samenwerking met de externe partners. Bart is tewerkgesteld bij IPS. • De redactie van Inter Press Service Vlaanderen (IPS) was de belangrijkste leverancier van het dagelijkse nieuws op www.MO.be. De redactie in Brussel werkt met de input van 350 correspondenten in 150 landen en schreef ook eigen berichten. Het zwaartepunt lag op berichtgeving uit Afrika, Azië en Latijns-Amerika enerzijds, en op thema’s als globalisering, migratie, minderheden, milieu en ontwikkeling anderzijds. • De redactie van MO* zette maandelijks de artikels uit MO* online, en schreef ook bijkomende artikels voor de site. Daarnaast zorgde ze in 2008 ook voor foto- en audiomateriaal. • De stagiairs van MO* leverden dagelijks meerdere

nieuwsberichten voor de nieuwssite. • Een pool van vrijwillige vertalers verzorgde de vertaling van een selectie MO*artikels naar het Frans, Engels en Spaans. • Jan Buelinckx, verantwoordelijke promotie en communicatie, verzorgde de promotie van de nieuwssite en lanceerde nieuwe initiatieven om de nieuwssite bekend te maken bij het grote publiek. Hij coördineerde ook de onderzoeken.

5.1.5.4. Het team achter de site Om de inhoudelijke kwaliteit te bewaken en verbeteringen aan de site voor te stellen, voerden we in 2008 een redactievergadering voor www.MO.be in. Die kwam één tot twee keer per maand samen. Op dit overleg werden nieuwe initiatieven, voorstellen voor redactionele projecten en samenwerking op het vlak van de nieuwssite besproken. In de redactievergadering waren zowel Wereldmediahuis als IPS vertegenwoordigd: • Bart Vanacker, webredacteur www.MO.be. • Joren Gettemans, verantwoordelijke binnen IPS voor de gemeenschappelijke nieuwssite. • Gie Goris, hoofdredacteur MO*. Gie coördineert samen met Bart en Joren de redactionele organisatie van de site. • Jan Buelinckx, verantwoordelijke promotie van www.MO.be.

5.1.5.5. Opleiding en vorming Er was voortdurende aandacht om door interne vorming of kennisoverdracht het gebruik van de back office van www.MO.be te optimaliseren, met extra aandacht voor het inwerken van nieuwe medewerkers. Redacteurs zochten zelf naar mogelijkheden om audiofragmenten te bewerken door middel van de meest geschikte software. Via fora, nieuwsgroepen en technologische weblogs volgde de webredacteur de internetactualiteit op en schaafde hij zijn kennis van Typo3 (het content management systeem van www.MO.be) bij. IPS organiseerde in 2008 een reeks interne opleidingen om de kwaliteit van het taalgebruik te verbeteren en de violen te stemmen over opmaak en structurering van artikels. Dat gebeurde in samenwerking met een externe expert die beslagen is in eindredactie en buitenlandse berichtgeving. De vorming stond ook open voor medewerkers van Wereldmediahuis.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 23


5.1.5.6. Stagiairs De redactie van MO* kon vrijwel het hele jaar door een beroep doen op stagiairs. De volgende gemotiveerde journalisten in spe waren in 2008 actief bij Wereldmediahuis: Simon Calcoen, Daan Bauwens, Elena Dikomitis, Wouter Derijck, Christiane Mukendi, Diana Grasso, Laura Boon, Lien De Coster, Johan Denis, Stijn Cools, Hanne Claessens en An Pauwels. De stagiairs werden ingeschakeld in de werking van de redactie, volgden mee de wekelijkse redactievergadering en werden dagelijks begeleid door een MO*redacteur. Op de eerste plaats maakten deze stagiairs nieuwsberichten voor www.MO.be. Daarnaast schreven ze ook artikels voor MO*.

Bijdragen van stagiairs in MO* THEMA MO*51 MO*52 Allochtone octopus Congolese strips MO*53 Orthodox fundamentalisme Multicultureel erfgoed Eza kitoko Bio-logo’s koopkrachtmeter MO*54 Interculturele dialoog MO*55 Patenten op woorden en begrippen Groene vakanties MO*56 Suraya Biolabels cosmetica PVC MO*57 Stadswandeling in Molenbeek Zweden kiezen Lagom Eerlijke ice tea MO*58 Minder vlees Opium en Birma Banaan en cassave Holebi-asielzoekers Transitie-dossier Totnes MO*59 Zelfbestuur Groenland Burgemeester Puerto Angel Terugkeer democratie Bangladesh

STAGIAIR

Elena Dikomitis, Wouter Deryck Elena Dikomitis Elena Dikomitis Christiane Mukendi Christiane Mukendi Diana Grasso Christiane Mukendi Christiane Mukendi Laura Boon Laura Boon Laura Boon Laura Boon Diana Grasso Lien De Coster Lien De Coster Hanne Claessens Lien De Coster Stijn Cools Lien De Coster Lien De Coster Lien De Coster Johan Denis Lien De Coster Johan Denis Bron: Wereldmediahuis

5.1.6. Kwaliteitsmetingen

24 ❙

Wereldmediahuis onderschrijft het belang van kwalitatief en kwantitatief onderzoek bij MO*lezers, Knack-lezers en in een ruime Vlaamse context. Van bij de aanvang in 2003 werden op regelmatige basis onderzoeken uitgevoerd om de waardering van de MO*lezer in kaart te brengen.

De waardering voor www.MO.be blijft groot (Insites) In juli 2008 voerde het onderzoeksbureau Insites een tweede evaluatie uit van www.MO.be. 455 mensen vulden de online enquête in. De MO*site kreeg een gemiddelde score van 7,9 10, identiek dezelfde score als in 2007.

In 2008 lieten we geen Mediapoll uitvoeren omdat we ervoor opteerden om al onze aandacht aan de eerste CIM-fiche te besteden. In 2009 plannen we echter een nieuwe Mediapoll, zodat we ook dan weer een duidelijk zicht hebben op de appreciatie van de MO*lezers. Samen met de bereikcijfers van CIM hebben we dan het volledige plaatje.

Uit het onderzoek bleek dat we –net zoals in 2007- met onze site vooral een hooggeschoold en werkend publiek bereiken, dat voor meer dan de helft ouder is dan 45 jaar en iets meer mannen dan vrouwen telt. De resultaten lieten wel zien dat het zeer moeilijk is om de doelgroep 18-25-jarigen te bereiken.

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

De meeste bezoekers gebruiken de site niet elke dag, maar wel meerdere keren per week of per maand. Ze hebben de site leren kennen via MO* of via het wekelijks e-zine e-MO*. De verschillende rubrieken en onderdelen van de site kregen net als in 2007 een positieve tot zeer positieve beoordeling. Gepeild naar wenselijke verbeteringen, gaven de website-bezoekers aan dat er nood is aan (1) een overzichtelijke agenda, (2) een verbeterde zoekfunctie, (3) meer foto’s en illustraties, en (4) meer video- en audiofragmenten. In vergelijking met 2007 vertoonden de resultaten van het onderzoek geen grote verschuivingen of trendbreuken. De volledige onderzoeksresultaten kan u opvragen bij [email protected] MO*paper positief onthaald In april-mei 2008 evalueerde stagiaire Dana Sledsens van de opleiding commerciële communicatie van de Plantijn Hogeschool de MO*papers. Doelstelling was om via een e-mail-enquête te peilen naar de appreciatie van de MO*papers en naar het profiel van de lezers.

Uit de evaluatie blijkt dat de MO*paper vooral de werkende bevolking bereikt (71% van de lezers is tussen 26 en 55 jaar, 87% is volledig of deeltijds werkzaam), die in grote mate hoger geschoold is (88% volgde hoger onderwijs). Slechts 40% kocht vroeger ook MO*noordzuidCAHIER, wat erop wijst dat de MO*paper een nieuw publiek aanspreekt. Dit publiek kent de MO*papers vooral via de kanalen van MO* zelf. In het algemeen wordt de MO*paper zeer positief geëvalueerd. Wel is er kritiek op het inschrijven op de mailinglist, en op het downloaden van de paper: slechts 46% respectievelijk 47% vindt dat gemakkelijk. De voornaamste reden om een MO*paper niet te lezen, is een gebrek aan tijd (67%). De meerderheid van de lezers praat met anderen over de MO*papers (73%), voornamelijk met vrienden en collega’s in een informele sfeer (71%). Toch praat ook bijna 40% over de MO*papers met collega’s voor professionele doeleinden. Gemiddeld kreeg de MO*paper een score van 7,7 10. Het volledige rapport kan u opvragen bij [email protected]

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 25


5.2. Uitdagingen voor de toekomst De producten en initiatieven van Wereldmediahuis worden toekomstgericht ontwikkeld. Zo kunnen nieuwe kansen tijdig gedetecteerd en vertaald worden in vernieuwing van de bestaande producten of in nieuwe initiatieven.

5.2.1. MO* in een nieuw kleedje Naar aanleiding van het speciale verjaardagsnummer MO*50 (eind december 2007) werd een vernieuwde vormgeving uitgewerkt, die vanaf het februarinummer 2008 werd toegepast. Dit gebeurde op basis van uitgebreid overleg met een aantal goed geplaatste communicatiespecialisten. Kernpunten van de nieuwe vormgeving: herkenbaarheid, meer transparantie en ruimte, en betere leesbaarheid. Inhoudelijk werd het schema van het blad licht aangepast: De tien openingsbladzijden (één wereld) werden teruggebracht naar zes. Ze werden niet meer gepresenteerd als minidossiers, maar als op zichzelf staande nieuwsberichten over relevante mondiale tendensen (sociaal, politiek, economisch, milieu). Achteraan in het nummer werden twee bladzijden korte cultuurstukjes geplaatst.

• De rubriek Bewuste Verbruiker werd van één naar twee bladzijden uitgebreid. • Het cultuurinterview (Uitgesproken) werd vervangen door de rubriek Portret, met veel ruimte voor een sterk beeld. • De ruimte voor een eigen opiniebijdrage van de redactie werd in de loop van het jaar teruggebracht tot één pagina, ten voordele van een volle pagina over www.MO.be. • De serie De Mondiale Belg werd tot aan de zomervakantie verdergezet, maar dan gestopt op vraag van auteur Piet Piryns. De resterende maanden gebruikten we de laatste bladzijde om fotografisch werk van jonge (allochtone) fotografen te tonen. De Mondiale Belg leverde een mooi en origineel nieuwjaarsgeschenk op in de vorm van een bundeling van de twaalf beste bijdragen en foto’s, uitgegeven in samenwerking met het Minderhedenforum.

5.2.2. Nieuw op www.MO.be De belangrijkste technische vernieuwing in 2008 was de ontwikkeling van een meertalige module, zodat redacteurs vertalingen van hun artikels kunnen publiceren op de site. Op de anderstalige pagina’s worden de artikels gefilterd op taal, via een rss-feed kunnen anderstalige bezoekers op de hoogte blijven van nieuws en artikels in hun taal. Daarnaast werd vooral ingezet op inhoudelijke kwaliteitsverbetering, bijvoorbeeld door meer werk te maken van dossiers en het nieuwsaanbod af te stemmen op actuele onderwerpen. Verder noopt de logica van het internet tot een voortdurende bijsturing van presentatie, ordening, inhoud, links… In de loop van 2008 werd bijvoorbeeld ook geëxperimenteerd met het aanbieden van een bundeling van audiofragmenten in een MO*radiospeler, maar aangezien er niet structureel nieuwe audiobijdragen online werden geplaatst, werd de radiospeler later weer afgevoerd.

26 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008


5.2.2.1. Online nieuwsaanbod versterken en illusteren De artikels uit MO* werden per editie gebundeld op de site en gevisualiseerd op kaartjes van Google Maps. Op die manier krijgen bezoekers letterlijk een beeld van het ruime aanbod landen en regio’s waarover MO* bericht. Bij interviews verschenen regelmatig audiofragmenten die kunnen beluisterd worden door de bezoekers van de site. Om snel in te spelen op de actualiteit werden een hele reeks dossiers aangemaakt (piraterij, onrust in Thailand…), waardoor de artikels makkelijk te bundelen waren, en surfers in één oogopslag al het nieuws rond een bepaald thema kunnen ontdekken. De landenpagina’s op de nieuwssite zijn uitgebreid, waardoor surfers ook meteen kunnen doorklikken op blogs of MO*papers over een bepaald land.

5.2.2.2. English, Français, Español Nieuw in 2008 is het meertalig aanbod: www.MO.be biedt vertalingen in het Frans, Spaans en Engels aan van een selectie artikels uit het magazine. www.MO.be doet hiervoor een beroep op vrijwilligers. Anderstaligen kunnen nieuwigheden volgen via een RSS-feed of zich inschrijven op een e-mailalert. Bezoekers worden ook doorverwezen naar de ruime productie van IPS in die talen. Naar aanleiding van de presidentsverkiezingen in Rusland hebben twee Russische stagiairs, Maria Shirobokova en Ksenia Natorina, nieuws verzameld in Russische kranten en internetbronnen gebundeld in Engelstalige artikels op onze site. Om anderstalige artikels op de site te kunnen plaatsen, moest bij de invoer van artikels de mogelijkheid geboden worden om een taal te kiezen. Ook op de site gebeurden enkele wijzigingen om het taalaanbod op te kunnen splitsen en te kunnen publiceren via RSS.

5.2.2.3. Interactieve website In 2008 werd www.MO.be meer interactief. Via een poll kunnen bezoekers op geregelde tijdstippen hun mening geven over actuele thema’s. Eens ze hun stem hebben uitgebracht, kunnen ze zien hoeveel bezoekers voor welk antwoord gestemd hebben via een aantrekkelijke grafische interface. Via de add-to-any-knop kunnen bezoekers een artikel automatisch overnemen op hun blog, persoonlijke browserpagina of profielpagina op een van de vele sociale netwerksites. Het nieuws uit andere bronnen wordt grafisch anders weergegeven, waardoor het blokje compacter en grafisch aantrekkelijker wordt op de homepage. Op de sociale netwerksite Facebook werd een MO*groep aangemaakt, die eind 2008 meer dan 350 vrienden telde. De MO*groep wordt gebruikt als communicatiemiddel om de vrienden te informeren over nieuwe dossiers en rubrieken op de site, en om hen uit te nodigen voor MO*debatten of andere evenementen.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 27


5.2.2.4. Grotere toegankelijkheid De registratieprocedure is voor bepaalde onderdelen van de site afgevoerd. Voor artikels uit het magazine en voor de MO*paper vormde de registratie immers een drempel. Anderzijds willen we de registratieprocedure stimuleren, omdat bezoekers zich op die manier kunnen inschrijven op het e-zine. Vandaar dat we in 2008 een opvallende knop ‘Gratis e-zine’ ontwikkeld hebben, die op de homepage getoond wordt aan niet-geregistreerde gebruikers. Wie zijn e-mailadres invult en op ‘volgende’ klikt, wordt doorgelinkt naar de volledige registratieprocedure.

5.2.2.5. Multimediaal De Raad van Bestuur van Wereldmediahuis gaf opdracht om te onderzoeken of investeren in multimedia beantwoordt aan een behoefte van de huidige lezer gebruiker, en of inzetten op multimedia zou kunnen zorgen voor een groter bereik. Om een antwoord te krijgen op deze vraag, klopten we aan bij Tri.zone. Dat communicatiebureau organiseerde een reeks focusgesprekken met multimediaspecialisten, gebruikers van onze site, jongeren en mensen die niet op onze site surfen. Uit de focusgroepen werden zeven voorstellen gedestilleerd, die werden voorgelegd in een internetforum: • Live streamen van MO*debatten. • Discussiesessies met de MO*redacteur of met een andere specialist. • www.MO.be op andere kanalen • Elektronisch nieuwsaanbod wordt gepersonaliseerd op www.MO.be, via de nieuwsbrief e-MO* of via een grote keuze aan RSS-feeds. • MO*nieuws wordt ook aangeboden op mobiele dragers. • MO* organiseert communities van gebruikers. • MO* moet veel meer met video werken.

28 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

5.3. Naar een hoger bereik en een grotere impact Wereldmediahuis wil meer mensen bereiken en meer impact hebben.

5.3.1. Het merk MO* MO* is een sterke merknaam die mondialiteit, kwaliteit en betrouwbaarheid combineert. Net zoals de vorige jaren werd ook in 2008 -door middel van een professioneel marketing- en promotiebeleid- bijzondere zorg besteed aan de verschillende MO*producten (MO*magazine, www.MO.be, e-MO*, MO*paper, MO*debat) en het merk MO*. MO* bereikt meer mensen De website www.MO.be heeft het bereik van MO* als informatieverstrekker sterk vergroot. De verwachtingen werden opnieuw overtroffen: in 2007 haalden we gemiddeld 28.620 unieke bezoekers per maand, in 2008 zijn er dat gemiddeld 49.772, bijna een verdubbeling. Dit betekent dat de site ons bereik en onze bekendheid aanzienlijk heeft vergroot. De content uit MO* vormde ook op www.MO.be een belangrijke peiler. Op die manier kwamen meer mensen dan ook in contact met het magazine. Crossmediale promotie Op het vlak van marketing en promotie werden de verschillende MO*producten sterk aan elkaar gelinkt. Het vergroten van bereik en impact, en het versterken van het merk MO*, verliepen dus crossmediaal: • persberichten bij elke editie van MO*, soms met een link naar de lancering van een MO*dossier of naar extra artikels op www.MO.be. • aankondiging van MO*debatten in MO*, op www.MO.be en in e-MO*, ook met verwijzingen naar artikels in MO* of op www.MO.be. • aankondiging van MO*papers in MO*, op www.MO.be en via een aparte mailinglijst. • de wekelijkse nieuwsbrief e-MO* biedt een overzicht van de belangrijkste nieuwstitels op www.MO.be. • advertenties en ander promotioneel drukwerk van MO* met steeds een verwijzing naar www.MO.be. Doelgroepgerichte promotie Om de impact en het bereik van de berichtgeving van MO* te vergroten werd ook in 2008 volop gekozen voor een doelgroepgerichte promotie: • vakbondsgerelateerde artikels en dossiers werden systematisch gepromoot bij vakbonden en sociale bewegingen. • milieugerelateerde artikels en dossiers bij milieubewegingen. • Noord-Zuid-gerelateerde artikels bij ngo’s. • Afrikagerelateerde artikels bij ngo’s, bewegingen en media die rond Afrika bezig zijn. •… Deze inspanning werd voor elke editie van MO* herhaald en leverde zeer positieve resultaten op: artikels werden overgenomen of doorgestuurd, er werd naar verwezen, extra proefnummers werden aangevraagd,… Regelmatig kregen we ook informele reacties uit de politieke wereld.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 29


5.3.2. Kwaliteit en vernieuwing 5.3.2.1. Bereik van MO* consolideren ■ Eerste CIM-fiche is meteen raak: 244.500 lezers Sinds eind 2007 is MO* opgenomen in de enquête van CIM, Het Centrum voor Informatie over de Media (www.cim.be), een onafhankelijke onderzoeksinstelling die op regelmatige basis het bereik en de impact van printen online media onderzoekt. In september 2008 ontvingen we voor het eerst resultaten in verband met het bereik van MO*. Vanaf nu krijgen we elk jaar een nieuwe CIM-fiche, waardoor we goed kunnen analyseren hoe het bereik van MO* evolueert. Voordien was dit meer nattevingerwerk, met eigen berekeningen op basis van andere onderzoeken zoals de Mediapoll of het HIVA-draagvlakonderzoek. Uit onze allereerste CIM-fiche blijkt dat MO* 244.500 lezers telt. Dat is een dekking van 4,5% Nederlandstalige lezers. Algemeen kunnen we stellen dat de gemiddelde lezer van MO* ouder is, een hoger diploma heeft en tot een hoge sociale klasse behoort. Iets meer dan de helft van de lezers (54%) is professioneel actief. Iets minder dan een derde (28%) heeft kinderen onder de vijftien jaar. Een op drie lezers (34%) woont in een van de vijf grote stadscentra. Het kleinste aantal woont in een kleinere stad (23%) en de meesten wonen buiten de stad (43%). Het CIM-profiel van MO* stemde grotendeels overeen met het CIM-profiel van Knack. Toch zijn de lezers van MO* iets ouder dan deze van Knack en zitten ze net iets hoger in de sociale groepen. In de mapping van de magazines volgens leeftijd en sociale groepen zou MO* links van Knack komen en dichter bij Weekend Knack aansluiten. De volledige CIM-fiche vindt u als bijlage achteraan dit jaarverslag.

■ MO*abonnementen onder lichte druk Het Knack-abonnementenbestand bleef stabiel met in de tweede helft van het jaar zelfs een aangroei van het aantal abonnees. In 2008 zijn maandelijks gemiddeld 113.730 MO*nummers samen met Knack verspreid. Wat het aantal rechtstreekse MO*abonnementen betreft, was er een verder nettoverlies: van 4.688 in december 2007 naar 4.361 in december 2008. Reden daarvoor is dat dezelfde informatie gratis beschikbaar is op www.MO.be en dat er geen in de mediasector gebruikelijke marketinginspanningen kunnen gedaan worden zoals direct mail acties. De redenen daarvoor zijn de hoge prijs van direct mail, de lage prijs van een MO*abonnement en de marginaliteit van de afgeleide inkomsten (omzet reclameverkoop). Dat heeft tot gevolg dat iedere traditionele marketinginspanning onmiddellijk aanleiding zou geven tot een aanzienlijk financieel verlies. Het aantal Wereldabonnementen (abonnementspakket in samenwerking met 11.11.11) daalde in de eerste helft van het jaar met meer dan twintig eenheden, maar in de tweede helft van 2008 was er een licht herstel merkbaar. MO*oplage & MO*abonnementen en andere verspreiding1: Totale verspreiding (Knack + MO*abo + wereldabonnement) MAAND

JAARGANG JAARGANG 2007 2008

februari maart april mei juni juli september oktober november december gemiddelde

119.477 120.483 120.127 119.458 118.143 117.765 117.528 119.020 119.047 119.595 119.064

117.026 117.697 118.256 118.140 117.577 117.206 117.972 120.837 120.841 119.916 118.547

GROEI % -2,15% 0,57% 0,47% -0,10% -0,48% -0,32% 0,65% 2,43% 0,00% -0,77% 0,28%

MO*abonnementen MAAND februari maart april mei juni juli september oktober november december gemiddelde

JAARGANG JAARGANG 2007 2008 5.154 5.047 4.987 4.890 4.802 4.738 4.740 4.700 4.719 4.688 4.847

4.687 4.604 4.554 4.540 4.500 4.472 4.445 4.428 4.411 4.361 4.500

GROEI % -0,02% -1,77% -1,09% -0,31% -0,88% -0,62% -0,60% -0,38% -0,38% -1,13% -0,80%

Bron: Roularta abonnementsdienst. 1

30 ❙

MO* verschijnt 10 maal per jaar, in januari en augustus is er geen MO*

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

Wereldabonnement via 11-11-11

Verspreiding via Knackabonnement MAAND februari maart april mei juni juli september oktober november december gemiddelde

JAARGANG JAARGANG 2007 2008 113.820 114.935 114.642 114.085 112.856 112.547 112.309 113.840 113.846 114.420 113.730

GROEI %

111.850 112.605 113.218 113.113 112.590 112.252 113.051 115.934 115.956 115.080 113.565

MAAND

-2,25% 0,68% 0,54% -0,09% -0,46% -0,30% 0,71% 2,55% 0,02% -0,76% 0,32%

JAARGANG JAARGANG 2007 2008

februari maart april mei juni juli september oktober november december gemiddelde

503 501 498 483 485 480 479 480 482 487 488

GROEI %

489 488 484 487 487 482 476 475 474 475 482

0,41% -0,20% -0,82% 0,62% 0,00% -1,03% -1,24% -0,21% -0,21% 0,21% -0,32% Bron: Roularta abonnementsdienst.

Evolutie MO*abonnementen 10000 9000 8000 7000 6000 5000 4000

feb

mrt

apr

mei

jun

jul

sep

okt

nov

dec

okt

nov

dec

Evolutie van verspreiding MO* via Knack abonnement 124000 122000 120000 118000 116000 114000 112000 110000

feb

maa

apr

mei

jun

jul

sep

j2008

j2007

j2006

j2005

j2003

J2004

Bron: Roularta abonnementsdienst.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 31


5.3.2.2. Het bereik van www.MO.be: groei zet door in 2008 Het bereik van www.MO.be werd in 2008 verder vergroot door een professioneel marketing- en promotiebeleid. We stelden in 2007 voorop om in 2008 maandelijks minstens 40.000 unieke bezoekers te bereiken. In juli en augustus, de traditionele zomerdip, zitten we onder dat aantal, maar de rest van het jaar maakt alles goed, met een record aantal unieke bezoekers in november 2008: 74.034. Gemiddeld bereikten we in 2008 49.772 unieke bezoekers. Bezoekersoverzicht www.MO.be 2008: GEMIDDELD BEZOEKERS PER DAG

UNIEKE BEZOEKERS

MAAND

Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December gemiddelde

53.580 39.394 43.281 46.232 55.698 57.826 35.550 35.102 43.788 57.569 74.034 55.214 49.772

1.696 1.358 1.396 1.541 1.797 1.927 1.147 1.132 1.460 1.857 2.468 1.781 1.630

BEZOEKEN

AANTAL BEZOEKEN UNIEKE

78.546 62.373 80.080 75.171 86.710 88.121 60.864 57.432 69.075 87.826 110.812 85.137 78.512

1,47 1,58 1,85 1,63 1,56 1,52 1,71 1,64 1,58 1,53 3,10 1,15 1,69

PAGINA’S

271.825 230.393 249.577 266.593 321.178 333.449 204.996 202.413 279.034 332.267 349.383 276.138 276.437

PAGINA’S BEZOEK

PAGINA’S UNIEKE BEZOEKER

REGISTRATIES

3,46 3,69 3,12 3,55 3,70 3,78 3,37 3,52 4,04 3,78 3,15 3,24 3,53

5,07 5,85 5,77 5,77 5,77 5,77 5,77 5,77 6,37 5,77 4,72 3,73 5,51

9.836 10.293 10.620 10.844 11.206 11.439 11.579 11.657 11.760 11.851 11.922 11.996 11.250 Bron: webstatistiek www.MO.be

Aantal unieke bezoekers per maand 60000

50000

40000

30000

20000

10000

aug 08

sep 08

jun 08

jul 08

apr 08

jaarverslag 2008

mei 08

❙

mrt 08

Q

MO

jan 08

32 ❙

feb 08

Aantal unieke bezoekers per maand

dec 07

okt 07

nov 07

aug 07

sep 07

jun 07

jul 07

apr 07

mei 07

mrt 07

jan 07

feb 07

dec 06

nov 06

sep 06

okt 06

0

Bron: webstatistiek www.MO.be

Aantal bezochte pagina’s 350000 300000 250000 200000 150000 100000 50000 Aantal bezochte pagina's jul 08

sep 08

mei 08

mrt 08

jan 08

nov 07

sep 07

jul 07

mei 07

mrt 07

jan 07

nov 06

sep 06

jul 06

mei 06

jan 06

mrt 06

0


Evolutie bereik www.MO.be www.MO.be: aantal unieke bezoekers GROEI

GROEI

MAAND

2006

2007

% TOV 2006

2008

% TOV 2007

Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December

7.200 9.471 11.465 10.761 11.206 9.089 6.767 7.197 9.522 10.961 12.358 10.267 9.689

385 20.996 32.442 30.508 32.354 27.251 20.868 29.468 29.902 39.632 40.137 39.498 31.187

-95% 122% 183% 184% 189% 200% 208% 309% 214% 262% 225% 285% 222%

53.580 39.394 43.281 46.232 55.698 57.826 35.550 35.102 43.788 57.569 74.034 55.214 49.772

13817% 88% 33% 52% 72% 112% 70% 19% 46% 45% 84% 40% 60%

jaargemiddelde % groei jaargem.

gem febr-dec Bron: webstatistiek www.MO.be

www.MO.be: aantal bezoekers GROEI

GROEI

MAAND

2006

2007

% TOV 2006

2008

% TOV 2007


11.025 13.582 16.686 15.031 15.265 12.995 10.036 10.180 13.582 15.485 17.367 14.639 13.823

404 35.543 55.916 53.252 55.324 39.306 32.160 45.685 49.683 67.635 65.763 61.519 51.071

-96% 162% 235% 254% 262% 202% 220% 349% 266% 337% 279% 320% 269%

78.546 62.373 80.080 75.171 86.710 88.121 60.864 57.432 69.075 87.826 110.812 85.137 78.512

19342% 75% 43% 41% 57% 124% 89% 26% 39% 30% 69% 38% 54%


gem febr-dec Bron: webstatistiek www.MO.be

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 33


www.MO.be: aantal bezochte pagina’s MAAND

2006

Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December TOTAAL

55.572 59.416 66.077 61.444 64.197 60.100 53.960 53.983 66.059 69.728 73.943 57.320 741.799 61.817


2007 3.740 197.063 228.243 196.472 219.995 130.107 130.182 172.138 257.551 244.053 214.381 211.340 2.205.265 200.139

gem febr-dec

GROEI

% TOV 2006 -93% 232% 245% 220% 243% 116% 141% 219% 290% 250% 190% 269% 224%

GROEI

2008

% TOV 2007

271.825 230.393 249.577 266.593 321.178 333.449 204.996 202.413 279.034 332.267 349.383 276.138 3.317.247 276.437

7168% 17% 9% 36% 46% 156% 57% 18% 8% 36% 63% 31% 38%


www.MO.be: aantal bezochte pagina’s unieke bezoeker MAAND

Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December jaargemiddelde % groei jaargem.

2006

2007

7,72 6,27 5,76 5,71 5,73 6,61 7,97 7,50 6,94 6,36 5,98 5,58 6,51

9,71 9,39 7,04 6,44 6,80 4,77 6,24 5,84 8,61 6,16 5,34 5,35 6,54

GROEI % TOV 2006

26% 50% 22% 13% 19% -28% -22% -22% 24% -3% -11% -4% 0,48%

2008

GROEI % TOV 2007

5,07 5,85 5,77 5,77 5,77 5,77 5,77 5,77 6,37 5,77 4,72 5,00 5,62

-48% -38% -18% -10% -15% 21% -8% -1% -26% -6% -12% -7% -14%%

gem febr-dec Bron: webstatistiek www.MO.be (december 2008 = extrapolatie cijfers wegens technisch probleem met tellersoftware)

www.MO.be: aantal geregistreerde gebruikers MAAND

2007

2008


0 6.493 6.960 7.300 7.578 7.894 8.014 8.254 8.571 8.899 9.235 9.570 8.070

9.836 10.293 10.620 10.844 11.206 11.439 11.579 11.657 11.760 11.851 11.922 11.996 11.250


GROEI

% TOV 2007 58,52% 52,59% 48,55% 47,88% 44,91% 44,48% 41,23% 37,21% 33,17% 29,10% 25,35% 39,41


Ook het aantal abonnees op e-MO* bleef in 2008 continu stijgen. Begin 2008 hadden we 8.423 e-MO* abonnees. Eind 2008 hadden we de kaap van 10.000 overschreden. Er kwamen dus 1.600 nieuwe nieuwsbriefabonnees bij. e-MO: aantal abonnees MAAND

Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December jaargemiddelde % groei jaargem.


34 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

2007

2008

lancering 6.175 6.455 6.666 6.798 6.980 7.333 7.513 7.732 7.996 8.198 8.315 7.287

8.423 8.932 9.146 9.261 9.470 9.665 9.732 9.764 9.885 9.974 10.043 10.107 9.534

GROEI

E-MO*

FLITSEN

44,65% 41,69% 38,93% 39,31% 38,47% 32,72% 29,96% 27,85% 24,74% 22,51% 21,55% 30,82%

4 5 4 4 5 4 5 5 4 5 4 4 4

2 3 1 1 0 1 2 1 0 2 2 3 2

53

18

% TOV 2007

gem febr-dec

5.3.2.3. bereik MO*paper: registraties groeien aan MO*paper maakt integraal deel uit van www.MO.be, weliswaar onder een aparte rubriek. De huidige sitestatistieken geven nog geen waarden voor het aantal keer dat een MO*paper gedownload wordt. Binnenkort wordt echter een bijkomende teller geïnstalleerd die ons moet toelaten om ook het aantal downloads te registreren. Op die manier hopen we nog duidelijkere cijfers te bekomen over het bereik van de MO*paper. We hebben momenteel dus enkel cijfers van het aantal MO*paper-abonnees: eind december 2008 waren 949 personen ingeschreven op de gratis mailinglijst. Zij ontvingen een mail telkens een MO*paper op www.MO.be gelanceerd werd. Dit aantal groeide gestaag. Elke maand komen er een aantal nieuwe MO*paper abonnees bij. De MO*papers werden ook altijd aangekondigd op de portaalsite www.11.be, omdat daar het beoogde doelpubliek wordt bereikt. Ook op verschillende andere sites van het middenveld werden de MO*papers, afhankelijk van het onderwerp, regelmatig aangekondigd. De MO*paper over mijnbouw werd bijvoorbeeld ook aangekondigd op de websites van CATAPA en FIAN, twee ngo’s die werken rond de mijnbouwproblematiek. In april-mei 2008 lieten we door een stagiaire ook een eerste onderzoek (nulmeting) uitvoeren op de MO*paper. Via een online enquête werd gepeild naar de appreciatie en het profiel van de MO*paper-abonnee. De appreciatie was positief en een stimulans om deze reeks verder te zetten. MO*paper: aantal abonnees MAAND

Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December jaargemiddelde % groei jaargem. groei dec 07 tov nov 06

2006

2007

568 640 604

700 700 700 702 716 726 734 734 743 762 771 784 731

GROEI

2008

35,74% 22,50% 21,03%

795 818 831 836 845 863 875 884 899 928 939 949 872

% TOV 2006

GROEI

% TOV 2007 13,57% 16,86% 18,71% 19,09% 18,02% 18,87% 19,21% 20,44% 21,00% 21,78% 21,79% 21,05% 19,27%

38%


5.3.2.4. MO*debat: vaste waarde in Vlaams debatlandschap Tot en met eind december 2008 werden in totaal 49 MO*debatten georganiseerd. Dat zijn er 9 meer dan in 2007. De MO*debatten waren een succes en zorgen voor een verhoging van onze zichtbaarheid en voor een versterking van ons merk. Op een vaste stek in zowel het magazine als de website werden de MO*debatten aangekondigd. Daarnaast werden ze ook aangekondigd op de Facebookgroep van MO*, de portaalsite www.11.be, de site van het Belgisch Sociaal Forum (www.wsf.be) en een aantal andere agenda-sites. Iedere maand werden de debatten ook bekendgemaakt via een persbericht naar ongeveer 1500 e-mailadressen. Daarnaast werden ook gerichte uitnodigingen verstuurd. Voor een debat over de klimaatproblematiek bijvoorbeeld werd via e-mail een uitnodiging verstuurd naar alle relevante organisaties die rond klimaat en milieu werken. De MO*debatten zijn in 2008 nog verder uitgegroeid tot een vaste waarde in het debatlandschap van Vlaanderen. Dat bleek ook uit de verschillende reacties en aanvragen die we krijgen van organisatoren uit heel Vlaanderen.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 35


Overzicht van MO*debatten in 2008 DATUM

PLAATS

26-feb

Brussel

28-feb 04-mrt 08-mrt 11-mrt 12-mrt

MODERATOR PANELLID

Gie Goris

Leuven Brussel Gent Heverlee Brussel

Is European Union development aid entering a new era in the wake of the Lisbon Treaty? Milieu versus arbeid? Afghanistan: militair humanisme? Centraal-Amerika: De impact van de globalisering op vrouwenrechten Zijn biobrandstoffen ethisch verantwoord? Grondstoffen en conflict in de 21ste eeuw

19-mrt 20-apr 23-apr 24-apr 30-apr 07-mei 09-mei 18-mei 13-jun 20-jun 20-jul 22-jul 23-jul 25-jul 27-jul 09-sep 15-sep 23-sep

Gent Mol Turnhout Brussel Leuven Brussel Roeselare Gent Antwerpen Hasselt Gent Gent Gent Gent Gent Brussel Brussel Opvelp

Oorlog is geen kunst De economische kansen van klimaatverandering Kosten en baten van het Chinese mirakel Worden de armen beter van academische ontwikkelingssamenwerking? Zijn biobrandstoffen een misdaad tegen de mensheid? Ecologische economie Diversiteit is het antwoord, maar niet op alle vragen Een nieuwe ethiek voor een oude planeet Groeten uit Mombasa De invloed van diversiteit wordt sterk overschat Welke toekomst voor Afrika? 60 jaar Israël, 40 jaar bezetting Palestijnse gebieden De crisis van de democratie De mondiale crisis: herhaling van een oud scenario? Komt het gele gevaar opnieuw uit China? De stad als gemene grond in een verdeelde wereld Het einde van de armoede (alweer uitgesteld?) Migratie en ontwikkeling

Gie Goris Gie Goris John Vandaele John Vandaele Alma De Walsche Gie Goris Gie Goris Alma De Walsche Stefaan Anrys Gie Goris Gie Goris

28-sep 30-sep 02-okt 04-okt 05-okt 05-okt 05-okt 11-okt 14-okt 16-okt 18-okt 23-okt 29-okt 03-nov 06-nov 13-nov 25-nov 25-nov 26-nov 04-dec 05-dec 09-dec 10-dec 13-dec 13-dec 18-dec 22-dec

Antwerpen Antwerpen Brugge Leuven Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen Gent Brussel Etterbeek Etterbeek Brussel Antwerpen Antwerpen Leuven Leuven Etterbeek Brussel Gent Brussel Brussel Brussel Balen Brussel Brussel

Water in nood? Media versterken conflicten Europa: milieu, klimaat en energie Le nouveau Vredeseilanden est arrivé Democratie in een geglobaliseerde wereld Dolle Amina's Verhalen uit een regenboognatie De toekomst van de integratiesector Mensenrechten in Birma Zwijg en stik Democratie exporteren Werknemers = gereedschap? Waardig werk, een basisrecht Ecuador: groen of zwart goud? Over leven in de risicomaatschappij Andersglobalisering in Latijns-Amerika De overgang naar een olie-arme samenleving Hoever kan Europa oostwaarts reiken? Mijnbouw en Corporate Social Responsibility (CSR): een moeilijk huwelijk? Op reis in Palestina. Ben je gek? Globalisering en sociaal protest in het Midden-Oosten Het einde van de clusterbom China vs Europese Unie: de Afrikaanse koek verdeeld Welk Europa willen wij? Afghanistan Lessen na dertig jaar hervormingen in China Iraakse vluchtelingen JAARTOTAAL

Gie Goris Kristof Clerix Gie Goris Gie Goris Gie Goris Samira Bendadi

Bron: wereldmediahuis

36 ❙

ONDERWERP

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

John Vandaele Gie Goris Alma De Walsche Alma De Walsche John Vandaele

Frank Beke John Vandaele John Vandaele Gie Goris Gie Goris Alma De Walsche

Gie Goris Gie Goris John Vandaele Gie Goris John Vandaele Gie Goris Alma De Walsche John Vandaele Alma De Walsche Alma De Walsche Kristof Clerix Alma De Walsche Tine Danckaers John Vandaele Kristof Clerix John Vandaele Gie Goris Gie Goris John Vandaele Gie Goris 49

PARTNER(S)

AANTAL AANTAL MO*VERSCHILLENDE PARTNERS REDACTEUR

Friends of Europe, UNDP, World Bank, Friedrich Ebert Stiftung, DFID

5

1

Masereelfonds Leuven, Bond Beter Leefmilieu, Terra Reversa deBuren Inter-cambio vzw, Studio Globo, Steungroep Rechtvaardigheid en Vrede Guatemala, Stuurgroep Educatie Guatemala KULeuven CATAPA, UCOS, ACW, Wereldsolidariteit, Vlaams Guatemala Comité, Vrede vzw, Friends of the Earth, 11.11.11., FIAN Belgium, Social Alert, Broederlijk Delen, Justice et Paix. Vooruit, UGent, Wock Stad Gent, De Morgen, Stichting Gerrit Kreveld, Samenleving & Politiek Vzw Aktiegroep Leefmilieu Kempen Open Doek VLIR-UCOS, HUB Masereelfonds Leuven, Bond Beter Leefmilieu, Terra Reversa, EVA-Leuven , PPO Jong Groen! Provinciaal Noord-Zuid Centrum, Studio Globo Terra Reversa, Buren van de Abdij Masereelfonds Antwerpen Groep Intro, Kunstencentrum België vzw Trefpunt en Democratie 2000 vzw Trefpunt en Democratie 2000 vzw Trefpunt en Democratie 2000 vzw Trefpunt en Democratie 2000 vzw Trefpunt en Democratie 2000 Kaaitheater deBuren, 2015: De Tijd Loopt GRIS-Bierbeek, Verbroederingscomité Ona-Bierbeek, Davidsfonds Bierbeek en Korbeek-Lo, Masereelfonds Bierbeek, KAV Korbeek-Lo Zuiderpershuis Vredesweek Provincie West-Vlaanderen Vredeseilanden Het Andere Boek Het Andere Boek Het Andere Boek Minderhedenforum UCSIA GONZ - Noord-Zuidsamenwerking, stad Gent Club van Brussel Campagne Waardig Werk ism gemeenten Anderlecht, Brussel stad, Etterbeek, Evere, Vorst, Elsene, Jette en Molenbeek UCOS, 2015: De Tijd Loopt Campagne Yasuni Green Gold, 11.11.11 Acco, Boekenbeurs Atlas Human Ecology: Masereelfonds, Bond Beter Leefmilieu, Terra Reversa, EVA, Aardewerk LannooCampus, Jonge Europese Federalisten UCOS Karavaan MENARG, Vrede vzw, 11.11.11 en Victoria Deluxe deBuren, Handicap International UCOS, Brussels Institute of Contemporary China Studies Stichting Ryckevelde gemeentelijke raad OS Vereniging België-China, Confucius Institute Vluchtelingenwerk Vlaanderen

3 1 4 1 12

1 1 1 1 1

6 1 1 1 3 1 1 1 1 2 1 0 0 0 0 1 1 5

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 2 1 3 2 0 1 2 1 1 1 1 2 1 81

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 49

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 37


5.3.3. Professioneel marketingbeleid De inspanningen om het totale bereik van MO* te vergroten, werden ook in 2008 verdergezet door onder meer de aanwezigheid met banners en aankondigingen op websites van middenveldorganisaties en culturele partners, een opvallende MO*stand op evenementen en beurzen, advertenties in Knack en in publicaties van middenveldorganisaties en culturele partners. De verantwoordelijk promotie en communicatie verzorgde contacten met het ruime middenveld en met goed gekozen culturele partners. Er werden een groot aantal ruilovereenkomsten afgesloten om de visibiliteit en bekendheid van MO* te vergroten. Daarbij werd ook promotie voor www.MO.be, e-MO*, de MO*papers en de MO*debatten betrokken. Veel aandacht ging in 2008 naar een doelgerichte perscommunicatie. Dit resulteerde in veel verwijzingen naar MO* in andere media en op websites van middenveldorganisaties, culturele partners en anderen. Alle verwijzingen werden bijgehouden en opgevolgd. U vindt ze als bijlage in dit jaarverslag.

5.3.3.1. MO* als referentie voor mondiale berichtgeving De marketing, promotie en communicatie moesten er in 2008 voor zorgen dat de kwalitatieve kracht van MO* gekend raakte bij een breed publiek en leidde tot het gebruik van de aangeboden producten. Deze opdracht omvatte verschillende deelaspecten: Lezers fideliseren Een goed product verkoopt zichzelf, maar het kan geen kwaad om de lezers af en toe in de watten te leggen. Met MO* deden we dit door: • vrijkaarten en fijne prijzen • de maandelijkse kortingsbon voor boeken bij de Groene Waterman • de service zo vlot mogelijk te laten verlopen: aanvragen en klachten worden onmiddellijk behandeld en opmerkingen steeds doorgegeven aan de betrokken redacteur. Om snel te reageren werden een aantal standaard ‘handtekeningen’ aangemaakt. Lezers leren kennen Doelstelling hiervan is om een zo groot mogelijk adressenbestand op te bouwen van MO* lezers. Daartoe werden adressen verzameld via: • de wedstrijden voor vrijkaarten in het magazine en op de website. • de gratis proefnummers. Deze werden opgevolgd met een gepast abonnementaanbod. • spontane aanvragen voor abonnementen en voor promomateriaal.

38 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

Momenteel hebben we: • een wedstrijdenbestand van 2680 adressen • een proefnummerbestand van 6119 adressen Naambekendheid vergroten We probeerden de naambekendheid van MO* vooral te vergroten door ruilovereenkomsten aan te gaan met relevante partners uit het middenveld, andere media en de culturele wereld. Dat resulteerde in: • links, buttons, logo’s en promotekstjes op andere websites. • logo’s op drukwerk van partners. • het verspreiden van 40.000 proefexemplaren als kennismaking, zowel via mailings als via stands en afspraken met organisatoren van evenementen. Bij sampling werd meestal gezorgd voor een encart aan de buitenkant (“vlinder”) met het MO*-abonnementaanbod. • het verspreiden van een duizendtal bladwijzers, 2000 flyers , 5000 postkaartjes en een honderdtal affiches om onze producten (magazine, website, e-zine en papers) te promoten. • advertenties in andere tijdschriften: voor het grootste deel ruiladvertenties, ook enkele betalende advertenties. Abonnementenwerving Op het vlak van abonnementenwerving werden in 2008 de inspanningen verdergezet. Er werden meer dan 40.000 gratis proefnummers verspreid. Rond elk proefnummer zat een foldertje met ons abonnementsaanbod. Geïnteresseerden kunnen dat invullen en gratis opsturen naar onze abonnementendienst. Daarnaast werd de samenwerking met www.abonnementen.be verbeterd, zodat het voor geïnteresseerden nog makkelijker is om te abonneren. Ook op www.MO.be werd het abonnementsaanbod verduidelijkt en uitgebreid. Losse verkoop Ook de losse verkoop van MO* in een aantal wereldwinkels en boekhandel De Groene Waterman werd in 2008 verdergezet. In de grotere steden zoals Gent, Antwerpen en Brussel verloopt die verkoop goed tot zeer goed. In de wereldwinkel van Gent bijvoorbeeld werden vrijwel elke maand alle 15 geleverde exemplaren verkocht. In de kleinere steden is de losse verkoop van MO* een wisselend succes: de ene maand werden er een aantal exemplaren verkocht, de andere maand vrijwel geen. Pluspunt van deze losse verkoop is vooral de visibiliteit. Stand De MO*stand voor beurzen en dergelijke werd in 2008 verder geprofessionaliseerd door de aankoop van professionele displays waarin de proefnummers van MO* geplaatst worden.

5.3.3.2. Mix van promotionele en redactionele acties Promotionele acties • www.MO.be werd voortdurend gepromoot via advertenties in publicaties van partners, via banners, buttons en aankondigingstekstjes op andere sites en nieuwsbrieven, en via het verspreiden van flyers, bladwijzers en postkaartjes. • www.MO.be werd voortdurend vernieuwd met extra rubrieken en dossiers. Dat is via persberichten gecommuniceerd naar de pers en naar het brede middenveld. Op die manier trachtten we van www.MO.be een referentiemedium te maken inzake online mondiaal nieuws. • Nieuwe dossiers, aankondigingen van MO*debatten, etc... werden ook gepubliceerd op de MO*groep op de sociale netwerksite Facebook. Eind 2008 waren al meer dan 350 vrienden bij deze groep aangesloten. • www.MO.be probeerde de site-bezoekers te fideliseren door middel van wedstrijden en een wekelijkse nieuwsquiz -waarbij mooie prijzen te winnen waren, zoals boeken, dvd’s en tickets voor interessante culturele evenementen. Via dit soort acties moesten bezoekers het gevoel krijgen dat ze voor hun interesse in mondiale berichtgeving ook af en toe beloond werden met een leuke extra. Redactionele acties Daarnaast werd in 2008 gepoogd om -via goed gekozen samenwerkingen, doelgerichte persberichten en aankondigingenredactionele verwijzingen te realiseren en content te verspreiden op andere websites en weblogs, zodat www.MO.be meer weerklank kreeg en ook hoger scoorde in de Google-ranking.

5.3.3.3. Commununicatie- en promotieplan www.MO.be

maken die www.MO.be uitdragen als merk en op die manier nieuwe bezoekers aantrekken. 3. Deals met complementaire sites Bedoeling is om met complementaire sites win-winsamenwerkingen uit te werken. Waar wordt aan gedacht? • uitwisseling van relevante content • bannerruil • homepage aankleden… Aan welke sites wordt gedacht? • ngo’s en sociale bewegingen, • landeninformatie, • duurzaam reizen... 4. Widgets en RSS Het doel van het creëren van widgets en het aanmaken van RSS-feeds is om onze content zo breed mogelijk te verspreiden naar andere relevante sites en blogs. Widgets zijn mini webtoepassingen die eenvoudig op andere sites kunnen gezet worden en die vanuit MO* gestuurd worden (bijvoorbeeld YouTube-filmpjes). Wat de RSS-feeds betreft, zullen we meer thematische feeds maken (bijvoorbeeld een RSS met enkel milieunieuws) en op termijn de mogelijkheid voorzien om surfers zelf een eigen feed op maat te laten samenstellen. 5. Sociale netwerksites Het is belangrijk om ons te blijven focussen op de sociale netwerksites waarop we reeds actief zijn: Facebook, Twitter, YouTube en Delicious. Het is de bedoeling om onze aanwezigheid goed te onderhouden en te updaten, en af en toe nieuwe dingen uit te proberen.

Communicatiebureau BigBazart werkte eind 2008 voor www.MO.be een communicatie- en promotieplan uit. Dat bevat vijf prioriteiten die we in 2009 willen realiseren: 1. Zoekmachine-optimalisering Door tijd en geld te investeren in zoekoptimalisatie willen we met www.MO.be nog beter gevonden worden in zoekmotoren als Google. De meeste internetsessies starten immers in Google en het is dus daar dat we met onze website goed moeten scoren om zoveel mogelijk bezoekers aan te trekken. 2. Campagne met opvallende visual en bijhorende baseline Er wordt een promo-campagne opgezet met een sterk campagnebeeld en bijhorende baseline. Het beeld en de baseline worden gebruikt voor online en offline communicatiemiddelen: • online: email signature, e-cards, youtube-filmpjes, banners... • offline: advertenties, affiches, t-shirts, gadgets, promostand... Doelstelling is om zowel online als offline ambassadeaurs te

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 39


5.3.4. Maximale impact via versterkende samenwerking Wereldmediahuis streefde in 2008 een maximale impact na bij zoveel mogelijk mensen. Dat deed het onder meer een versterkende samenwerking aan te gaan met diverse partners. We streefden er ook naar om de informatie die we aanboden te laten vermenigvuldigen door redactionele verwijzingen, overnames of interviews in andere (massa)media, door het gericht verzorgen van onze eigen zichtbaarheid op zo veel mogelijk plaatsen en door het politieke en maatschappelijke debat te stimuleren over een aantal relevante thema’s en dossiers. Via doelgerichte communicatie en promotie probeerden we het aantal redactionele verwijzingen naar MO*, www.MO.be, eMO*, MO*debat en MO*paper te maximaliseren. Elke maand werden minstens twee persberichten uitgestuurd naar al onze contacten in de media en het middenveld: één persbericht met de aankondiging van MO*, en één met de aankondiging van de MO*debatten. Daarnaast werden er bijna elke week zeer gerichte persberichten gestuurd naar verschillende doelgroepen zoals de vredesbeweging, de vakbonden, de milieubeweging, allochtonenorganisaties, jongerenorganisaties, ngo’s actief rond Afrika… Deze volgehouden inspanningen resulteerden in een toename van het aantal redactionele verwijzingen en of overnames van MO*content. Al deze verwijzingen en overnames zijn opgenomen in een pigetabel (zie bijlage achteraan het jaarverslag). Enkele trends en tendensen: Radio en tv • Vrijwel elke maand doen de actualiteitsprogramma’s van VRT-Radio 1 een beroep op onze redacteurs om toelichting of duiding te geven bij mondiale gebeurtenissen. • Elke maand wordt op FM Brussel in het programma FM World een redacteur uitgenodigd om toelichting te geven over een of meerdere artikels in het MO*magazine van die maand. • Af en toe doet ook het VRT-televisiejournaal een beroep op de expertise van onze redacteurs.

40 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

Kranten en tijdschriften • Vrijwel elke maand verwijzen de belangrijkste kranten naar een belangwekkend artikel uit MO*. Dikwijls worden thema’s die MO* als eerste aansnijdt een paar weken nadien ook door de kranten behandeld. • Regelmatig schrijven de MO*redacteurs ook opiniestukken voor kwaliteitskranten als De Morgen en De Standaard. • Elke maand wordt het hoofddossier van MO*magazine aangekondigd in de gratis zondagskrant De Zondag. Websites en nieuwsbrieven • Bijna elke week verwijst de Knack-nieuwsbrief door naar een interessant of opvallend MO*artikel (zowel van MO*magazine als van www.MO.be). • Elke maand wordt de korte inhoud van MO* bekendgemaakt via de Knack-nieuwsbrief. • Elke maand wordt de korte inhoud van MO* bekendgemaakt via de websites en of nieuwsbrieven van onze acht ngo-leden. • Elke maand wordt naar verschillende artikels uit MO*magazine verwezen door meer gespecialiseerde websites en weblogs zoals www.congoforum.be, www.wvssws.be, www.globalinfo.nl, www.duurzaamnieuws.nl, www.klimaatnieuws.nl, etc… • Elke maand worden de MO*debatten aangekondigd op o.a. www.cultuurweb.be, www.wsf.be, www.11.be en op sites die met het onderwerp van het debat gerelateerd zijn.

5.4. Meer diversiteit Wereldmediahuis realiseert een grotere diversiteit binnen de organisatie en op het vlak van de redactionele inhoud.

5.4.1. MO* biedt een grote inhoudelijke diversiteit MO* zorgt ervoor dat zijn lezerspubliek op een niet-geproblematiseerde manier kennismaakt met de voordelen van een diverse wereld en een divers Vlaanderen en België. Dat gebeurt door auteurs uit het Zuiden of vanuit de immigratie te laten publiceren en door zoveel mogelijk mensen uit het Zuiden of uit de immigratie aan te spreken op hun expertise en dus voor te stellen als competente gesprekspartners. Ook de aandacht voor Europa in al zijn diversiteit kadert hierin. In elk nummer van MO* verscheen minstens één bijdrage die geschreven is door competente journalisten uit het Zuiden of “allochtone” journalisten. Daarnaast werd zichtbaar gemaakt dat het Zuiden eigen competentie heeft door in de meeste artikels experts uit de betrokken regio’s citeren. Aanwezigheid van competentie uit het Zuiden in MO* JAARGANG 6

MO*51 feb 08 MO*52 maa 08 MO*53 apr 08 MO*54 mei 08 MO*55 jun 08 MO*56 jul 08 MO*57 sep 08 MO*58 okt 08 MO*59 nov 08 MO*60 dec 08 totaal

INTERVIEW MET

REPORTAGE OF ESSAY DOOR

GESCHREVEN DOOR COMPETENTE JOURNALISTEN UIT HET ZUIDEN

Franz Chavez over Bolivia (2 blzn) Fatima Mernissi (4 blzn)

EXPERTS CITEREN AANTAL ARTIKELS

10 10 11

Ingrid Betancourt (4 blzn)

10

Graça Machel (4 blzn)

11 Mariano Slutzky over Argentinië (2 blzn)

17 13

Juan Somavia (4 blzn)

Kishore Mahbubani (4 blzn)

12

Chenjerai Hove (4 blzn)

12

Miguel d’Escoto (4 blzn)

Mario Vargas Llosa (4 blzn)

16 blzn

16 blzn

Simone Korkus over kinderarbeid in Israël (2 blzn) 6 blzn

12 118


jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 41


Aanwezigheid van allochtonen en Europese thema’s JAARGANG 6 2008

ARTIKEL

DOOR ALLOCHTONE AUTEUR

ARTIKELS MET ALLOCHTONE EXPERTS

EUROPA

Dublin II is dodelijk Jihadi’s in België (2 blzn) Justus Lipsius proces Dublin II (2 blzn) Mondiale Belg: Logue Adama (1 blz) MO*52 mrt Allochtone octopus oa Elena Dikomitis (3 blzn) Allochtone octopus (3 blzn) Autolobby MO*52 mrt Portret Marcel Khalife Samira Bendadi (1 blz) Mondiale Belg: Tunçer Mavzer (1 blz) MO*52 mrt Kinshasa stript Elena Dikomitis (3 blzn) MO*53 apr Erfgoeddag Christiane Mukendi (1 blz) Vluchtelingen en trauma’s Daniel Cohn-Bendit (2 blzn) Frontex MO*53 apr Homoseksualiteit in Marokko Samira Bendadi (1 blz) Sociaal Europa MO*53 apr Orthodox fundamentalisme Elena Dikomitis (1 blz) Privacy en Swift MO*54 mei Dossier Banlieus Samira Bendadi (6 blzn) Islamitische aalmoezeniers (2 blzn) Bonanza biobrandstoffen MO*54 mei Migratiearbeid Huelva Samira Bendadi (1 blz) Reportage banlieues (6 blzn) PKK in Europa MO*54 mei Orthodox fundamentalisme Elena Dikomitis (1 blz) Mondiale Belg: Charles Suleman (1 blz) Toekomst Navo MO*54 mei Erfgoed gaat multicultureel Christiane Mukendi (1 blz) Koran en wetenschap Visbeleid Kaapverdië MO*54 mei Fitna Samira Bendadi (1 blz) MO*55 jun Corruptie in Kosovo Stefano Valentino (3 blzn) Wedloop om hart moslim Biodiversiteit is leven (2 blzn) Doofpotoperatie Kosovo MO*55 jun Wedloop om hart moslims Samira Bendadi (2 blzn) MO*55 jun Koran en wetenschap Samira Bendadi (1 blz) Polen plukken onze jobs weg MO*56 jul Interview Carter Amitabh Pal (4 blzn) Polen plukken onze jobs weg (2 blzn) Cocaïnesupermarkt van Europa MO*56 jul Dilemma van Turkse diaspora (2 blzn) MO*56 jul Vrijdenkers en ex-moslims (1 blz) MO*56 jul Suraya (Assyriërs) (1 blz) MO*56 jul Mondiale Belg: Leymah Wheazor (1 blz) MO*57 sep Werk in uitvoering Europa en Iraakse vluchtelingen Samira Bendadi (3 blzn) Stadswandeling in Molenbeek (2 blzn) MO*57 sep Verpleegsters uit Oost-Europa Charif Benhelima (1 blz) MO*57 sep Europa opent migratiecentrum in Mali MO*57 sep Verzuipen in de hulp MO*58 okt Dolle Amina’s Samira Bendadi (1 blz) Holebi-asielzoekers (2 blzn) Europese Unie en Latijns-Amerika MO*58 okt Turken drinken serbet Mehmet Koksal (1 blz) Dolle Amina’s (1 blz) MO*58 okt Mashid Mohadjerin (1 blz) MO*59 nov Portret Rabih Mroé Balkan isoleren is geen optie Samira Bendadi (3 blzn) Thailandse huwelijksmigratie (2 blzn) MO*59 nov Persvrijheid in Marokko Samira Bendadi (1 blz) Gedwongen huwelijken (1 blz) MO*59 nov Gedwongen huwelijken Samira Bendadi (1 blz) Raymond Dakoua MO*60 dec Europees armoedebeleid Europese Unie in Poznan Samira Bendadi (1 blz) Voeten van Fataumata (4 blzn) MO*60 dec Dag van de dialoog Europese Unie, Afrikaanse Unie en China Samira Bendadi (1 blz) Allochtoon jeugdwerk MO*60 dec Europees armoedebeleid Expertisecentrum voor islamitische culturen in Vlaanderen (1 blz) MO*60 dec Karim Abraheem (1 blz) TOTAAL 24 43 49 MO*51 feb MO*51 feb MO*51 feb


42 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

5.4.2. www.MO.be weerspiegelt de mondiale diversiteit Een mondiaal magazine moet de lezers informeren over een breed scala actualiteiten, zowel vanuit geografisch, inhoudelijk als vormelijk standpunt. Op die manier slaagt het blad er immers in mensen voortdurend een radar te bieden binnen de mondiale actualiteit, die in de dagelijkse berichtgeving hevige schokken en grote wendigen ondergaat.

Diversiteit in thema’s www.MO.be

Diversiteit in format www.MO.be

Bedrijven België Bevolking Consumentenzaken Cultuur Millenniumdoelstellingen Economie EU Gender Gezondheid Human Interest Interculturaliseren Landbouw Media Mensenrechten Migratie Milieu Onderwijs Ontwikkeling Oorlog en vrede Politiek Religie Sport Toerisme Verkeer Werk Wetenschap 0

nieuwsberichten opiniebijdragen

2008

achtergrondstukken

2007

MO* magazine MO*papers dossier wereldblog fotoblog

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

2008 2007

100

200

300

400

500

600

700

800

Spreiding naar regio’s www.MO.be 600

2008 500

2007 400

300

200

100 Bron: webstatistiek www.MO.be

0 Wereld

Noord-Amerika

Midden-Oosten

Latijns-Amerika

Europa

Caraiben

Azië en Stille Zuidzee

Afrika

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 43


5.4.3. Diversiteit binnen de organisatie Diversiteit in de organisatie kan op verschillende niveaus bereikt worden, maar is een werk van lange adem omdat je geen mensen vervangt enkel en alleen om meer evenwicht te realiseren. Op niveau van het medewerkersbestand doen er zich met andere woorden enkel kansen voor bij een vervanging of een uitbreiding. Voor de vervanging van een medewerker in ouderschapsverlof deden we in het voorjaar 2008 een beroep op Samira Bendadi, geboren in Marokko. In het verleden freelancte Samira reeds voor MO*. Ze werd later op het jaar opnieuw aangesproken voor een tijdelijke deeltijdse uitbreiding, in het kader van een opdracht voor het Vlaams ministerie van Cultuur in verband met berichtgeving over interculturaliteit. Samira brengt naast diversiteit een schat aan specifieke kennis binnen over de allochtone gemeenschappen en de Arabische wereld. Wat stagiairs betreft, werd er geen specifiek beleid gevoerd op het vlak van diversiteit. Maar we kregen wel drie stagiairs op de werkvloer met een buitenlandse achtergrond. Op niveau van de bestuursorganen was er enkel aandacht voor het genderevenwicht. Met twee vrouwen als bestuurder hebben we nog geen evenwicht bereikt, maar realiseerden we wel al vooruitgang.

44 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

5.5. Onafhankelijke partner Wereldmediahuis is een onafhankelijke uitgever van internationale informatie met sterke banden in het internationaal georiënteerde middenveld. Het consolideert bestaande samenwerkingsverbanden en zoekt nieuwe partners om zijn missie te realiseren.

Om als mediabedrijf je geloofwaardigheid te vrijwaren, is het absoluut nodig om je onafhankelijkheid tegenover leden en andere stakeholders te bewaren. De redactionele onafhankelijkheid zit dan ook al jaren verankerd in het redactiestatuut. Maar om als mediabedrijf te functioneren, is het ook nodig om banden te smeden met alle actoren die belangrijk zijn voor de redactionele informatievergaring. Voor promotie en communicatie is een breed netwerk dan weer belangrijk omwille van de achterban en het bereik. Wereldmediahuis is via zijn bestuursorganen, via de MO* en MO*paper redactieraad, en via tal van informele contacten sterk verbonden met het internationaal georiënteerde middenveld. Inhoudelijk steunt Wereldmediahuis voor zowel MO*, www.MO.be, de MO*papers als voor de MO*debatten op samenwerking met op de eerste plaats de leden-organisaties maar ook met het bredere middenveld. Ook op het vlak van communicatie en promotie zijn deze organisaties onze partners. Eén samenwerkingsverband heeft in 2008 opnieuw vruchten afgeworpen op het vlak van bereik en logistieke organisatie: de overeenkomst met Roularta verveelvoudigde het rendement van de door Wereldmediahuis ingezette mensen en financiële middelen in termen van bereik, abonnementsbeheer en onderzoeksmogelijkheden (introductie in CIM-enquête).

5.5.1. MO* als referentieblad voor ngo’s MO* is ingebed in een wereld van niet-gouvernementele actoren, zowel uit de ontwikkelingssector als uit andere thematische werkvelden (vrede, gender, milieu, interculturaliteit…). Wij doen dan ook vaak een beroep op de uitgebreide expertise die in de (mondiale) ngo-wereld aanwezig is. Op die manier draagt MO* op een niet-expliciete manier bij tot een andere beeldvorming over ngo’s (als een wereld van experts en relevante kennis, in plaats van als een wereld van vergaderen en subsidies). MO* besteedde in 2008 vaak aandacht aan ngo-thema’s en liet regelmatig ngo-experts aan het woord. Ngo-thema’s en -experts JAARGANG 6

MO*51 feb 08

THEMA

Huispersoneel Arbeidswetgeving Landbouw & ontwikkeling Asielzoekers Vlees en Klimaat

NGO’S DIE AAN BOD KWAMEN

Wereldsolidariteit Europees Vakverbond Vredeseilanden, Broederlijk Delen Pax Christi Onderzoeks- en Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties (OIVO) Worldwatch Institute Ethisch Vegetarisch Alternatief (EVA) Milieudefensie, Wervel

Congo Somalië Bolivia Staatloze Palestijnen Hatiaanse boeren Body Shop Couscous uit Palestina

MULTILATERALE ORGANISATIES DIE AAN BOD KWAMEN

Wereldbank FAO

IMF, Extractive Industries Transparency Initiative (EITI), Monuc VN, Afrikaans Unie (AU) Broederlijk Delen de Foyer Broederlijk Delen Gaia Oxfam Wereldwinkels

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 45


Ngo-thema’s en -experts (vervolg van p. 45) JAARGANG 6

MO*52 maa 08

MO*53 apr 08

MO*54 mei 08

THEMA

Oxfam International Irak 5 jaar oorlog Kenniseconomie & ontwikkeling Kenniseconomie & ontwikkeling Organisatie voor Vrouwenvrijheid Irak Seksueel geweld (OWFI), Amnesty International 11.11.11 EPA’s diverse allochtonenorganisaties Allochtone octopus Alliance for a Green Revolution in Africa Groene revolutie in Afrika (AGRA) Corporate Europe Observatory Autolobby op de rem Transport&Environment Cubaanse Commissie voor de MensenCuba na Castro rechten en Nationale Verzoening (CCDHRN) Egypte onder vuur Arbeidsomstandigheden China All China Federation of Trade Unions (ACFTU) Universaliteit mensenrechten Max Havelaar Afrikaanse talen Artsen Zonder Grenzen Chiquita Gsm’en Bond Beter Leefmilieu CO2-compensatie voor Zuiden Internet en terrorisme Groen ontwikkelingsdenken 11.11.11 Denktank Oln Amnesty International, Andante Vluchtelingen en trauma’s Human Rights Watch (HRW) Frontex ACV Sociaal Europa Transnational Institute Drugsoorlog in Mexico Oxfam wereldwinkels, Intal Taybeh bier Oxfam Wereldwinkels Koerden in Europa Koerdisch instituut Beleggen in Afrika Action Aid, Nederlandse Instituut voor Zuidelijk Afrika (NIZA) Voedselrellen Recht op gezondheid

Artsen Zonder Grenzen

Budget OS Vlaamse OS in Mozambique

Coprogram Instituut voor Tropische geneeskunde Rode Kruis, Artsen Zonder Grenzen Unamg, Sobrevivientes, Caldh

Geweld tegen vrouwen in Guatemala Banlieus

MO*55 jun 08

Vredesbemiddeling Voedselcrisis Belastingparadijzen

Hulpindustrie Nepal Biobrandstoffen Brazilië

Corruptie in Kosovo

46 ❙

Q

MO

❙


jaarverslag 2008


VN Wereldbank (WB)

FAO

Multinaltional Force&Observers Organisatie van de Islamitische Conferentie (OIC), VN Unesco

Opec, IPCC UN Counter Terrorism Committee Unctad , G77 Unhcr, Ecre Europese Commissie

EU, Navo

International Food Research and Policy Institute (IFPRI), FAO IMF, Global Fund to fight Aids Tuberculosis and Malaria, G8 Unhcr, Global Fund ATM Commissie tegen straffeloosheid (VN)

Business Angels des Cités, Mouvement pour l’Immigration et les Banlieues, Maison des Tilleuls, Coalition Anti-demoliton des Quartiers Populaires Sant’Egidio Tax Justice Network, Tax Research Limited, Center for International Policy, Swiss Coalition Nepalese Federatie van Water- en Energiegebruikers, Shangri-La Home Conselho Indigenista Missionário Brazilië (CIMI), Foodfirst Information and Action Network (FIAN)

VN-speciaal rapporteur Wereldbank, Unodc, WTO

Undp, Wereldbank Asian Development Bank (ADB)

Unmik

JAARGANG 6

MO*56 jul 08

THEMA

Seksueel geweld in Kivu Humanitaire interventie Turkse choreografe Tekand Fair Trade Nigeriaanse maffia Voedseltop Arbeidsmigranten in Limburg Cocaïnesmokkel naar EU Landbouw in India

Indiase groeiwonder

Opstand in India India algemeen

Zuid-Afrika elektriciteit Vrijdenkers en moslims MO*57 sep 08

Namaakmaffia Geweld tegen vrouwen Algen Uranium in Afrika Iraakse vluchtelingen Oost-Europese verpleegsters

Stadswandeling in Molenbeek Congerentie Accra Speculatie en honger Ghana en mijnbouw

MO*58 okt 08

Kivu en mijnbouw Ice Tea Minder vlees Opium in Birma De Croo Meer OS Holebi asielzoekers Juan Somavia

MO*59 nov 08

Transitie Migranten in Marokko Oeigoeren Bevolking Europa en oorlog Allochtone ondernemers Klimaattest OS Arbeid in China


“Verscheur de stilte”


Unhcr VN, Navo

90 Oxfam Wereldwinkels, Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) Vredeseilanden, Oxfam-Solidariteit Masala, ACV

Unodc FAO, VN Task Force on Global Food Crisis EU, Unodc

Living Farms, Regional Center for Development Cooperation, Center for Science and Environment Confederation of Free Trade Unions India (CFTUI) , Domestic Workers Organisation Indian Confederation of Indigenous Peoples, Jezuïeten, Broederlijk Delen, ACV, ABVV, Wereldsolidariteit, Ugent, KUBrussel, De Akelei

IMF

IMF British Council of ex-Muslims (CEMB) Charity Commission Oeso Oxfam Internationaal Stichting Natuur en Milieu Areva ne fera pas la loi onafhankelijk onderzoekslabo Criirad Unhcr, Ecre Belgische organisatie voor Clandestiene Arbeidsmigranten (Orca), Unie voor Zelfstandige Ondernemers (Unizo) Foyer, Demos Friends of Europe, African Institute of Corporate Citizenship Socialistische Solidariteit (FOS), Ghana Center for Democratic Development, Third World Network

Wereldbank, EU Internationaal Energieagentschap (IEA) Extractive Industries Transparency Initiative (EITI) EITI

Oxfam Fairtrade EVA, Greenpeace, WWF Unodc OESO, Comité voor Ontwikkelingssamenwerking (DAC) Unctad , G77 Het Roze Huis ACV, ABVV, Wereldsolidariteit, FOS, Oxfam-Solidariteit Plan C diverse Marokkaanse ngo’s Conflict Research Center

Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) Ecosoc

VN-Commissie Bevolking en Ontwikkeling Vredesactie ACV, Unizo Climate Action Network Worker Empowerment, Institute for Contemporary Observations, Panyu Center, Acftu

IPCC, VN

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 47


Ngo-thema’s en -experts (vervolg van p. 47) JAARGANG 6

THEMA

Gedwongen huwelijken

MO*60 dec 08


Q

MO

❙


Steunpunt allochtone meisjes en vrouwen (SAMV), Centre Bruxellois d’Action Interculturelle (CBAI) , European Muslim Network, Hand in Hand tegen huwelijksdwang

Biomassa Armoede in Europa Grenzen aan de groei VODO Innovatie en ontwikkeling (nano) Europees klimaatbeleid Bond Beter Leefmilieu, WWF Intercultureel jeugdwerk Mwinda Kitoko, Platform Allochtone Jeugdwerkingen Afrika, China, EU Action Aid Miguel d’Escoto 60 jaar mensenrechten Amnesty International, Unicef, 11.11.11, Liga voor de Mensenrechten Clustermunitie Handicap International Kinderarbeid in Israël Kav la Oved Assam Panos Institute Islam Expertisecentrum voor Islamitische Culturen in Vlaanderen Natuursteen Werkgroep Duurzame natuursteen (Nl), Landelijke India Werkgroep (Nl) Rente Netwerk Vlaanderen

TOTAAL

48 ❙


jaarverslag 2008

Unie van West-Afrikaanse landen Europese Commissie VN IPCC

Oeso, VN, Africa Peer Review Mechanism VN VN-Hoge Commissaris voor Mensenrechten

138

78

5.6. Wereldmediahuis versterkt zijn financiële basis 5.6.1. Positief resultaat in 2008 Voor het vierde jaar op rij sluit Wereldmediahuis zijn werkjaar af met een batig saldo. Dat komt de financiële stabiliteit en onafhankelijkheid van de organisatie ten goede omdat ze over de afgelopen jaren een reserve heeft opgebouwd als buffer voor onvoorziene omstandigheden en tegelijk ook een beperktere reserve voor toekomstige projecten. Wereldmediahuis slaagde erin zijn uitgaven goed onder controle te houden en de inkomsten goed in te schatten door een gedetailleerde budgetcontrole na het einde van elk kwartaal. Zo werd in de loop van 2008 duidelijk dat er voldoende middelen beschikbaar waren om een aantal extra projecten te financieren: een externe opdracht in verband met het screenen van alternatieve financieringsbronnen, focusgroepen over multimediale toepassingen ter voorbereiding van een multimediaal project voor www.MO.be en een externe opdracht voor een promotie- en communicatieplan voor www.MO.be. Wereldmediahuis realiseerde in 2008 op het vlak van opbrengsten een toename van € 17.349 (1,63%) in vergelijking met het resultaat in 2007, € 28.525 (2,71%) tegenover de begroting goedgekeurd door de Algemene Vergadering in december 2007. De toename van de subsidie door de Directie Generaal voor Ontwikkelingsamenwerking (DGOS) droeg hier het meest toe bij. De kosten daalden met € 8.055 (-0,78%) ten opzichte van 2007. In vergelijking met de begroting 2008 was de daling nog aanzienlijker: € 18.717 (-1,79%). Deze absolute cijfers moeten wel genuanceerd worden omdat we in 2007 een voorziening voor gerechtskosten aanlegden van € 45.000. Als we die in rekening brengen, ziet het plaatje er iets anders uit, zoals te zien in onderstaande tabel: Kosten voor voorzieningen VERGELIJKING BOEKJAAR 2007

TOTAAL KOSTEN - voorziening voor gerechtskosten TOTAAL KOSTEN voor voorziening

BOEKJAAR

BEGROTING

BOEKJAAR

2007

2008

2008

1.034.383 -45.000 989.383

NOMINAAL

VERGELIJKING BEGROTING 2007

%

%

NOMINAAL

1.045.045

1.026.328

-8.055

-0,78%

1.045.045

1.026.328

36.945

3,73%

-18.717

-1,79%

Als deze correctie in kaart wordt gebracht, blijft de toename van de totale kosten toch nog onder de hoge inflatie die we in 2008 kenden. Bij de vergelijking van het resultaat dringt dezelfde correctie zich op om het uitzonderlijk karakter van de voorziening in 2007 uit te vlakken. Het boekhoudkundig resultaat was in 2008 bijna tweemaal zo groot als in 2007 maar het overschot gerealiseerd op de activiteiten lag in 2007 dan weer bijna de helft hoger dan in 2008. Na de toewijzing van het resultaat werd in beide jaren een heel beperkte winst/verlies geboekt. Resultaat na voorzieningen en toewijzingen VERGELIJKING BOEKJAAR 2007

RESULTAAT voorziening voor gerechtskosten GECORRIGEERD RESULTAAT toewijzingen aan bestemde fondsen WINST/VERLIES

BOEKJAAR

BEGROTING

BOEKJAAR

2007

2008

2008

29.658 45.000 74.658 30.000 -342

NOMINAAL

%

VERGELIJKING BEGROTING 2007

%

NOMINAAL

7.820

55.062

25.404

85,66%

47.242

604,11%

7.820 7.500 320

55.062 54.200 862

-19.596

-26,25%

47.242

604,11%

1.204

-352,07%

542

169,24%

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 49


5.6.2. Kostenstructuur blijft onder controle Wereldmediahuis realiseerde een belangrijke besparing op zijn uitgaven ten opzichte van de begroting 2008 -ongeacht dat er in de loop van het jaar een aantal nieuwe, niet-begrootte projecten gelanceerd werden. In vergelijking met 2007 bleef de toename onder de inflatie. Aankopen voor MO* daalden aanzienlijk De belangrijkste oorzaak voor de daling met €32.969 (-7,06%) ten opzichte van 2007 was een besparing op de Roularta-facturen van € 41.374,21 (9,82%), veroorzaakt door: • Het insourcen van de eindredactie vanaf november 2007 drukte de kosten met € 4.579,18 per MO*nummer. Daar staat wel tegenover dat de bezoldigingen gestegen zijn. • Het niet doorvoeren van de contractuele indexatie, op initiatief van Roularta. • De meerprijs voor het drukken en verspreiden van een bovental MO*, veroorzaakt door de fluctuaties in het Knack-abonnebestand, bleef beperkt. In vergelijking met 2007 werd er enkel minder uitgegeven voor de aankoop van cartoons. De aankoop van artikels (15,68%), foto’s (8,22%) en de cover (11,11%) stegen in belangrijke mate. De uitgaven voor onderzoek zijn dan weer moeilijk te vergelijken omdat het onderzoek in 2007 gerealiseerd werd binnen de loonkosten (aanwerving van twee deeltijdse medewerkers om onderzoek uit te voeren). Begrotingsgewijs liepen enkel de aankopen voor foto’s hoger op. Zowel de kosten voor de aankoop van artikels, cartoons en onderzoek bleven lager. In totaal bedroegen de directe kosten voor MO* met € 433.742, € 18.546 (4,10%) minder dan begroot. Aankopen voor www.MO*.be De aankopen voor www.MO.be bedroegen met € 23.858 meer dan anderhalf keer zoveel als in 2007. Dat is volledig toe te schrijven aan hogere utgaven op het vlak van ontwerp en verbetering van de site, in 2008 € 17.484. Die bleven in 2007 beperkt tot € 1.752, maar waren in 2006 wel aanzienlijk (€ 17.199) omwille van de ontwikkelingskosten van de nieuwssite. In de begroting hadden we ook hogere uitgaven voorzien en uiteindelijk boekten we in vergelijking € 6.142 minder directe kosten. Maar dit bedrag moet gecorrigeerd worden omdat een aantal uitgaven voor www.MO.be elders geboekt werden: • onderzoek multimediaal project: € 10.830 (zie overheadkosten: evaluatie&onderzoek) • opdracht ivm promotie- en communicatieplan www.MO.be: € 9.900 (zie promotie&communicatie) Aankopen voor MO*paper De directe kosten voor de MO*papers stegen met ongeveer een kwart tov 2007, de totale kost bleef klein in verhouding tot het totaal budget. Omdat we voor de MO*papers uiteindelijk geen teksten of vertalingen aankochten, bleven de uitgaven met € 3.992, wel € 685 (20,47%) onder begroting.

50 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

Aankopen diversen: coördinatie vertalingen Hoewel de vertalingen voor de nieuwe Engelse, Franse en Spaanse subsites van www.MO.be door vrijwilligers werden uigevoerd, werd de belasting om dit te coördineren er bovenop te groot voor de hoofdredacteur. Vanaf november werd een freelancer aangetrokken, wat resulteerde in een extra kost van € 799. Aankopen voor opdrachten De aankopen geboekt op opdrachten (5 jaar MO*/MO*50 en artikelenreeks over interculturaliseren) bleven beperkt tot € 691, hoewel er € 20.000 begroot werd. Dit is ook aanzienlijk minder dan de € 41.209 in 2007. De reële kosten lagen aanzienlijk hoger, maar werden voornamelijk onder loonkosten geboekt: het netto loon van Samira Bendadi werd onder de post “loon projecten” geboekt. Voor bruto loonkosten maakten we geen opsplitsing. Anderzijds werden de inkomsten uit opdrachten ook gedeeltelijk geïnvesteerd in www.MO.be. Overheadkosten Het totale bedrag aan overheadkosten(€ 106.348), ligt gevoelig hoger dan in 2007, € 68.477 (55,30%) en dan begroot € 85.167 (24,87%). Toch zijn er een groot aantal kosten waarvan de groei beperkt bleef in vergelijking met 2007 en die binnen de begroting bleven: huur en onderhoud, kantoormateriaal, verzendingskosten, erelonen en boekhouding, ICT-service, verplaatsingskosten binnenland, representatiekosten en opleidingen. Een aantal kosten viel iets hoger uit zonder problematisch te zijn: sociaal secretariaat, huur lokalen en verbruik. Daarnaast werden op een aantal vlakken kleine bedragen geïnvesteerd: • de aankoop van boeken als studiemateriaal in plaats van vormingen. • ontwikkeling van een nieuwe huisstijl en een mooi vormgegeven eindejaarsattentie. • de aankoop van bedrijfsgsm’s en de invoering van een begrensde terugbetaling van gsm-kosten. De belangrijkste meerkost werd gerealiseerd op twee posten: • Het reisbudget was reeds hoger begroot (€ 13.761) dan in 2007 (€ 7007), maar steeg tot € 20.527, met daarboven ook nog de nieuwe jaarpolis op basis van aantal reisdagen voor reisbijstandsverzekering voor alle medewerkers. • Binnen onderzoek en evaluatie werd geïnvesteerd in een aantal toekomstgerichte opdrachten aan derden, na overleg met de Raad van Bestuur, en omdat de budgetcontroles daartoe de ruimte gaven. In totaal werd € 19.018 uitgegeven –onder meer aan een onderzoek naar stichtingen en fondsen en aan focusgesprekken rond een multimediale projecten– terwijl er € 7.500 begroot was ten opzichte van een beperkt budget van € 4,597 in 2007.

Werkingsbudget promotie & communicatie Ondanks de investering in een promotie- en communicatieplan voor www.MO.be werd hier nog een besparing gerealiseerd van € 2.847 (-7,48%) ten opzichte van 2007, en van € 1.668 (-4,52) ten opzichte van de begroting 2008. De totale uitgaven bedroegen € 35.205. Afgevaardigd bestuurder Net als in 2007 slaagde de afgevaardigde bestuurder er in om zijn opdracht te realiseren binnen een beperkt aantal uren. Hij factureerde 59% minder dan begroot. De uitgaven bedroegen slechts € 8.935, een besparing van € 6.130 (40,69%) ten opzichte van 2007 en € 13.004 (59,27%) ten opzichte van de begroting . Bezoldigingen & andere loongerelateerde kosten De totale loonkost steeg in vergelijking met 2007 met € 65.919 (19.90%) naar in totaal € 397.192. Die meeruitgave was reeds-

voor een groot deel begroot op basis van een gedetailleerde simulatie van de brutolonen. Maar met drie indexeringen in 2008 was het onmogelijk om binnen de begroting te blijven. - In 2008 werd een volledig jaar op volle capaciteit gewerkt, terwijl er in 2007 een aantal tijdelijke vervangingen niet werden uitgevoerd en aanwervingen wat vertraging opliepen. - Door het insourcen van de eindredactie verschoof de kost van één deeltijdse van de Roularta-factuur naar de loonkost. - Dat insourcen maakte ook een beperkte uitbreiding van de redactie met 25% financieel mogelijk. Daarnaast werd de redactie in september uitgebreid met een deeltijdse werkkracht op het project interculturaliseren. Ten slotte viel de arbeidsongevallenverzekering een stuk duurder uit dan voorzien. Afschrijvingen In 2008 werden enkel een aantal kleine investeringen gedaan.

5.6.3. de besteding van de middelen

kosten: analyse kosten MO* druk, abonnementen & distributie kosten MO* andere Kosten www.MO.be Kosten andere producten netto loonkosten bruto loonkosten, inclusief afgevaardigd bestuurder loonsubsidies promotie & communicatie andere kosten afschrijvingen financiële kosten uitzonderlijke kosten TOTAAL KOSTEN

BOEKJAAR

BOEKJAAR

BOEKJAAR

BOEKJAAR

BOEKJAAR

BOEKJAAR

2003

2004

2005

2006

2007

2008

410.099 360.000 50.099 22.023 280.632 296.398 (15.766) 34.499 72.410 68.663 3.561 186 819.663

50,03% 43,92% 6,11% 0,00% 2,69% 34,24% 36,16% -1,92% 4,21% 8,83% 8,38% 0,43% 0,02% 0,00% 100,00%

457.658 52,11% 471.955 51,01% 405.400 46,16% 406.775 43,97% 52.258 5,95% 65.181 7,04% - 0,00% 6.000 0,65% 21.793 2,48% 20.314 2,20% 289.624 32,98% 308.895 33,39% 305.390 34,78% 328.839 35,54% (15.766) -1,80% (19.945) -2,16% 34.119 3,89% 29.525 3,19% 74.989 8,54% 88.521 9,57% 69.438 7,91% 69.562 7,52% 5.200 0,59% 7.047 0,76% 352 0,04% 458 0,05% - 0,00% 11.454 1,24% 878.182 100,00% 925.210 100,00%

484.393 51,48% 476.527 48,95% 409.653 43,53% 421.503 43,30% 74.740 7,94% 55.025 5,65% 17.568 1,87% 8.998 0,92% 11.071 1,18% 4.352 0,45% 320.632 34,07% 326.655 33,56% 343.955 36,55% 346.338 35,58% (23.323) -2,48% (19.683) -2,02% 29.721 3,16% 37.105 3,81% 77.632 8,25% 119.854 12,31% 70.904 7,53% 66.319 6,81% 5.267 0,56% 48.603 4,99% 643 0,07% 711 0,07% 817 0,09% 4.222 0,43% 941.017 100,00% 973.492 100,00%

460.620 45,76% 380.129 37,76% 80.491 8,00% 23.858 2,37% 5.496 0,55% 384.568 38,20% 403.451 40,08% (18.883) -1,88% 34.500 3,43% 97.661 9,70% 90.315 8,97% 2.241 0,22% 758 0,08% 4.347 0,43% 1.006.703 100,00%

Bron: Accountancy Meersman & Wereldmediahuis

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 51


5.6.4. Opbrengsten De begroting 2008 werd op het vlak van opbrengsten zeer behoedzaam opgesteld. In 2007 boekten we € 1.064.041, in de begroting werd voor € 1.052.865 opgenomen. De totale opbrengsten van Wereldmediahuis sloten af met € 1.081.390, € 28.524 hoger dan begroot. Dat is toe te wijzen aan een beperkt aantal opbrengstposten waarop we beter scoorden: • In de begroting werd, naar analogie met andere jaren, een bedrag ingeschreven van €30.000, voor opbrengsten uit opdrachten. Volgende bedragen werden gerealiseerd, gedeeltelijk als opdracht, gedeeltelijk onder subsidies, net zoals in 2007: ➞ Journalistenbeurs als tussenkomst in kosten voor een reportagereis: € 1.778 (€ 360 in 2007). ➞ Nieuwe opdracht inzake artikels over interculturaliseren in opdracht van het Vlaams ministerie van Cultuur: € 7.204 in 2008 (dit dekt voor een groot deel de loonkosten van Samira Bendadi). ➞ De subsidie van € 60.000 van de Nationale Loterij voor de viering van vijf jaar MO* en MO*50 werd gedeeltelijk gerealiseerd in 2007. Het saldo in 2008: € 22.923. Deze subsidie dekte in 2008 voornamelijk loonkosten, waardoor het overeenkomstig bedrag aan kostenzijde beperkt bleef. Totaal gerealiseerd via opdrachten en subsidies: € 31.905.( € 41.569 in 2007). • De subsidie in het kader van het driejarig programma van DGOS (2008-2010) werd zeer voorzichtig geraamd omdat er eind 2007 nog geen uitsluitsel was over de toewijzing. We realiseerden een mooie bonus van € 18.122 omdat de subsidie werd vastgelegd op € 489.912, tegenover € 454.090 in 2007. • Gezien de vertragingen bij de berekening van de subsidies van het Sociaal Fonds in het kader van de opeenvolgende VIAakkoorden is het moeilijk in te schatten hoe hoog de subsidie zal zijn. We realiseerden zo een extra opbrengst van € 2.378, vergelijkbaar met het subsidiebedrag in 2007. • Onder de post “overige bedrijfsopbrengsten” vallen wat beperkte bedragen voor diverse verkopen, facturatie van verzendingskosten en auteursrechten. Daarnaast konden we een deel van onze eigen loonkosten recuperen voor een bedrag van € 14.033. Dit is € 3.462 meer dan in 2007 en € 5.690 meer dan begroot. • De financiële opbrengsten zijn volledig terug te brengen tot het openen en gebruiken van een spaarrekening bij Triodos Bank. Gezien we op de valreep geen overbruggingskrediet moesten afsluiten, ondanks de late uitbetaling van de DGOS subsidies, realiseerden we een mooie netto financieel resultaat. • De uitzonderlijke opbrengsten verbonden aan niet-courante activiteiten zijn uitzonderlijk hoog. De tussenkomst van de verzekering in een schadegeval tijdens een reis naar Mozambique werden hier opgenomen. De overeenkomstige kosten boekten we op uitzonderlijke kosten. Netto is de opbrengst eerder beperkt: € 1.577. We noteerden slechts twee posten waarop de opbrengsten lager uitvielen: • Inkomsten uit MO*abonnementen: het aantal abonnees blijft zoals de afgelopen jaren dalen waardoor de opbrengsten navenant daalden, ondanks een verhoging van de abonnementsprijs. JAARGANG

gemiddeld aantal betalende MO*abonnees abonnementsprijs incl. BTW

2003

GROEI %

7.830

-3,48%

25

2004 6.073 25

GROEI %

-2,14%

2005 5.270 25

GROEI %

2006

-1,15%

5.076 28

GROEI %

-0,29%

2007

GROEI %

4.847

-1,04%

29

2008

GROEI %

4.500

-0,80%

30

bron: Wereldmediahuis en Roularta MO*abonnementsdienst

• de subsidie van € 60.000 van het Vlaams Agentschap voor Internationale samenwerking voor www.MO.be in het kader van de beheersovereenkomst in samenwerking met IPS werd volledig gerealiseerd. Op basis van de afrekening met IPS op basis van reële uitgaven werd de subsidie niet gelijk verdeeld maar ontving Wereldmediahuis € 18.705. Hier staat tegenover dat ook de gebudgeteerde uitgaven lager uitvielen en dat Wereldmediahuis op basis van de gunstige budgetcontrole besliste om een aantal uitgaven uit andere middelen te financieren.

52 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

5.6.5. herkomst van de opbrengsten

Opbrengsten: analyse eigen opbrengsten - structureel opbrengsten MO* excl advertenties opbrengsten MO*advertenties lidgelden eigen opbrengsten - niet structureel opdrachten (netto) andere opbrengsten financiële opbrengsten uitzonderlijke opbrengsten subsidies structureel subsidies DGOS subsidies Vlaanderen meerjarenfinanciering 11-11-11 loonsubsidies subsidies niet-structureel andere subsidies TOTAAL NETTO OPBRENGSTEN

BOEKJAAR

BOEKJAAR

BOEKJAAR

BOEKJAAR

BOEKJAAR

BOEKJAAR

2003

2004

2005

2006

2007

2008

321.017 38,24% 314.376 36,47% 177.393 21,13% 150.292 17,44% 24.874 0,00% 25.503 0,00% 118.750 14,14% 138.582 16,08% 491 0,06% 68.965 8,00% - 0,00% 60.530 7,02% 7.741 0,90% 491 0,06% 0 0,00% 694 0,08% - 0,00% - 0,00% 518.074 61,71% 474.582 55,06% 413.074 49,20% 423.712 49,16% 55.000 6,55% - 0,00% 50.000 5,96% 50.870 5,90% - 0,00% - 0,00% - 0,00% 4.000 0,46% - 0,00% 4.000 0,46% 839.582 100,00% 861.924 100,00%

341.806 137.917 67.225 136.665 15.526 7.515 7.384 627 590.936 451.011 87.900 52.025 (0) (0) 948.268

36,05% 14,54% 0,00% 14,41% 1,64% 0,79% 0,78% 0,07% 0,00% 62,32% 47,56% 9,27% 5,49% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

327.696 126.591 60.316 140.789 23.124 13.245 8.911 705 263 625.524 454.383 118.544 52.597 0 0 976.344

33,56% 12,97% 0,00% 14,42% 2,37% 1,36% 0,91% 0,07% 0,03% 64,07% 46,54% 12,14% 5,39% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00%

323.312 32,23% 122.018 12,16% 58.351 0,00% 142.942 14,25% (17.040) -1,70% (36.716) -3,66% 13.991 1,39% 2.968 0,30% 2.718 0,27% 659.801 65,77% 454.090 45,27% 150.777 15,03% 54.934 5,48% - 0,00% 37.076 3,70% 37.076 3,70% 1.003.150 100,00%

322.421 116.494 58.351 147.576 32.984 8.291 15.010 3.759 5.924 683.436 489.912 138.705 54.820 22.924 22.924 1.061.765

30,37% 10,97% 5,50% 13,90% 3,11% 0,78% 1,41% 0,35% 0,56% 64,37% 46,14% 13,06% 5,16% 0,00% 2,16% 2,16% 100,00%


5.6.6. Toewijzing resultaat Op basis van de opgestelde regels voor de toewijzing aan het bestemd fonds voor sociaal passief werd beslist om € 36.000 toe te wijzen, waardoor het totaal fonds nu op € 116.000 staat. Het fonds is hiermee bijna volstort, want 35% van de loonkost, zoals bepaald in de waarderingsregels door de Raad van Bestuur, bedroeg in 2008 € 128.831. Daarnaast werd nog een tweede bestemd fonds in het leven geroepen: om toekomstige investeringen te financieren werd € 18.200 toegewezen.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 53


5.6.7. Begroting & resultaatrekening 2008 Bron: Accountancy Meersman & Wereldmediahuis BOEKJAAR

BEGROTING

BOEKJAAR

VERGELIJKING

2007

2008

2008

2007

OMSCHRIJVING REKENING

Opbrengsten omzet opbrengsten MO* mondiaal magazine opbrengsten MO* nzCAHIER opbrengsten advertenties beurs journalisten Nationale Loterij Sponsoring Truthout VlaamGem cultuur project interculturaliseren diversen opbrengsten opdrachten inkomsten WmH activiteiten lidgelden, schenkingen, legaten en subsidies Ledenbijdrage, excl. bijdrage voor adv. giften DGOS subsidie samenwerking 11.11.11. VlaamGem werkingssubsidie VlaamGem werkingssubsidie nieuwssite Nationale Loterij Subsidie MO*50 meerjarenfinanciering 11-11-11 Sociale Maribel middelen Sociaal Fonds middelen VIVO totaal lidgelden en subsidies overige bedrijfsopbrengsten financiële opbrengsten uitzonderlijke opbrengsten TOTAAL OPBRENGSTEN Kosten aankopen van diensten, werk en studies aankopen MO* mondiaal magazine aankopen www.mo.be aankopen MO*papers aankopen diversen Nationale Loterij sponsoring Truthout project MO*50 & 5j MO* (Nationale Loterij) diversen aankopen voor opdrachten/ nieuw inkomsten diensten en diverse goederen totaal diensten en diverse goederen, deel 1 verzekeringen totaal diensten en diverse goederen, deel 2 werkingsbudget promotie&communicatie totaal ruilad. & publicatie & lidgelden bezoldigingen bestuurders, zaakvoerders en werkende vennoten, geen arbeidscontract bezoldigingen, sociale lasten & pensioenen subtotaal lonen, incl RSZ afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen andere bedrijfskosten financiële kosten uitzonderlijke kosten TOTAAL KOSTEN WINST /VERLIES toewijzing resultaat fonds sociaal passief toewijzing resultaat bestemd fonds investeringen toewijzing resultaat bestemd fonds Pc-privéplan % sociaal passief maximaal sociaal passief totaal fonds sociaal passief TOTAAL WINST/VERLIES OVERGEDRAGEN RESULTAAT

54 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

NOMINAAL

TOV BEGROTING

2008 %

NOMINAAL

%

120.268 1.750 58.351 360 4.132 0 0 4.492 0

116.760 250 58.413 0 0 0 30.000 30.000 0

116.348 197 58.351 1.778 0 7.204 0 8.982 0

-3.920 -3,26% -1.553 -88,76% 0 0,00% 1.418 393,81% -4.132 -100,00% 7.204 0,00% 0 0,00% 4.490 99,94% 0 0,00%

142.942 70 454.090 120.000 30.777 37.076 54.934 18.415 627 242 859.573 13.921 2.968 2.718 1.064.041

146.297 0 471.800 120.000 30.000 0 54.319 16.182 0 0 838.598 8.344 500 0 1.052.865

147.576 0 489.912 120.000 18.705 22.924 54.820 16.505 2.378 0 872.819 15.010 3.759 5.924 1.081.390

4.634 3,24% -70 -100,00% 35.822 7,89% 0 0,00% -12.073 -39,23% -14.153 -38,17% -114 -0,21% -1.910 -10,37% 1.750 278,98% -242 -100,00% 13.246 1,54% 1.089 7,82% 791 26,65% 3.207 117,99% 17.349 1,630%

466.711 8.998 3.206 200 37.076 4.132 0 41.209

452.288 30.000 4.677 0 0 0 20.000 20.000

433.742 23.858 3.992 799 0 691 0 691

-32.969 -7,06% 14.860 165,15% 786 24,53% 599 299,44% -37.076 -100,00% -3.441 -83,28% 0 0,00% -40.518 -98,32%

51.457 3.665 13.356 38.051 2.639 15.066

56.519 3.999 24.650 36.873 486 21.940

73.033 5.257 28.058 35.205 3.329 8.935

21.576 1.593 14.703 -2.847 690 -6.130

41,93% 43,46% 110,08% -7,48% 26,17% -40,69%

16.514 29,22% 1.259 31,48% 3.409 13,83% -1.668 -4,52% 2.843 584,85% -13.005 -59,27%

331.272 316.582 48.603 5.019 711 4.222

378.669 363.095 10.153 4.278 514 0

397.192 368.088 2.241 4.840 758 4.347

65.919 51.506 -46.362 -179 47 125

19,90% 16,27% -95,39% -3,56% 6,61% 2,97%

18.522 4.993 -7.913 563 244 4.347

4,89% 1,38% -77,93% 13,16% 47,52% 0,00%

1.034.383

1.045.045

1.026.328

-8.055

-0,78%

-18.717

-1,79%

29.658 30.000 0 0 0 110.804 80.000 -342 11.703

7.820 7.500 0 0 0 127.083 87.500 320 12.023

55.062 36.000 15.000 3.200 0 128.831 116.000 862 12.565

25.404 85,66% 6.000 20,00% 15.000 0,00% 3.200 0,00% 0 0,00% 18.027 16,27% 36.000 45,00% 1.204 -352,07% 0 7,36%

-412 -0,35% -53 -21,36% -62 -0,11% 1.778 0,00% 0 0,00% 7.204 0,00% -30.000 -100,00% -21.018 -70,06% 0 0,00% 1.279 0 18.112 0 -11.295 22.924 501 324 2.378 0 34.221 6.666 3.259 5.924 28.525

0,87% 0,00% 3,84% 0,00% -37,65% 0,00% 0,92% 2,00% 0,00% 0,00% 4,08% 79,89% 651,83% 0,00% 2,709%

-18.547 -4,10% -6.142 -20,47% -685 -14,65% 799 0,00% 0 0,00% 691 0,00% -20.000 -100,00% -19.309 -96,54%

47.242 604,11% 28.500 380,00% 15.000 0,00% 3.200 0,00% 0 0,00% 1.747 1,38% 28.500 32,57% 542 169,24% 542 4,51%

5.6.8. Balans 2008 De balans van Wereldmediahuis vertoont een gezonde evolutie. Zowel de liquiditeit als de solvabiliteit evolueerden in 2008 positief, net zoals de afgelopen jaren. BALANS

2003

2004

2005

2006

2007

2008

GROEI

TOTAAL ACTIVA vast activa immateriële vaste activa materiële vast activa financiële vaste activa vlottende activa vorderingen op max 1 jaar geldbeleggingen liquide middelen overlopende rekeningen

248.647 6.853 5.424 1.429

162.369 6.984 3.862 3.122

258.582 9.791 3.013 6.778

242.650 6.411 2.047 4.364

377.138 4.431 551 3.879

415.684 5.223 413 4.810

10% 18% -25% 24%

241.793 114.241

155.384 35.603

248.790 140.889

236.239 150.91

372.707 152.910

410.460 148.614

10% -3%

119.665 7.886

96.214 23.566

98.751 9.150

80.249 5.078

211.497 8.299

254.255 7.590

20% -9%

TOTAAL PASSIVA eigen vermogen fonds bestemd voor sociaal passief fonds bestemd voor investeringen fonds bestemd voor PC privé plan overgedragen winst te verwerken resultaat voorzieningen schulden vorderingen op max 1 jaar ontvangen vooruitbetalingen schulden belasting, bezoldiging & soc lasten overige schulden liquide middelen overlopende rekeningen

248.647 19.918

162.369 3.660

258.582 26.718 20.000

242.650 62.044 50.000

377.138 91.702 80.000

10% 60% 45%

19.918

19.918 -16.258 0 158.708 28.287 250 28.944

6.718

12.044 0 0 180.605 49.801

11.702 0 45.000 240.435 111.180

415.684 146.764 116.000 15.000 3.200 12.564 0 45.000 223.919 87.664

0% -7% -21%

39.430

44.148 1.781

43.780 307

-1% -83% 11%

RATIO's liquiditeit current ratio quick ratio solvabiliteit eigen vermogen tov totaal vermogen

0 228.728 114.971

0 231.863 79.545 6.423 48.160 2.875

113.757

101.226

94.858

91.374

83.324

92.167

1,0571 2,0345

0,9806 2,2932

1,1036 1,7491

1,3080 2,5906

1,5501 2,3194

1,8331 3,0578

8%

2%

10%

26%

24%

35%

7%


jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 55

6. BESTUURLIJK VERSLAG

6.1. Organigram Wereldmediahuis kent een vlakke structuur:

Algemene Vergadering

Raad van Bestuur

Afgevaardigd bestuurder Jan Lamers

Hoofdredacteur

MO*redactie

Webredactie

Promotie & communicatie

Coördinator Interne zaken

6.2. Ownership bij leden-ngo’s De vzw Wereldmediahuis telt sinds het startjaar 2003 acht nietgouvernementele organisaties (ngo’s) als lid. Zij ondersteunen de werking van Wereldmediahuis zowel financieel als organisatorisch. Zij hebben er belang bij dat wij onze informatie- en sensibiliseringsopdracht zo goed mogelijk uitvoeren: als een geloofwaardig, onafhankelijk mediabedrijf dat geen ledenblad is maar functioneert volgens journalistieke criteria en tegelijkertijd zijn focus behoudt op de Noord-Zuidrelaties, globalisering en duurzaamheid. Inspanningen om het ledenaantal te verhogen en om in één beweging ook het draagvlak voor de organisatie te vergroten en te verruimen zijn ook in 2008 zonder succes gebleven. Dit in tegenstelling tot de inhoudelijke verbreding in MO* en op www.MO.be. MO* beperkt zich niet tot Noord-Zuidverhalen maar heeft aandacht voor alle aspecten van de globalisering: milieu, cultuur, integratie…. Het is belangrijk dat de stichtende en steunende leden van Wereldmediahuis zich mede-eigenaar voelen van MO* en dit ook uitdragen naar hun achterban: • Het geeft legitimiteit aan het blad. • De promotie vanuit een reeds vertrouwde organisatie werkt altijd beter. • Samenwerking bevordert de verspreiding naar een breder publiek. • Een gedeelde overtuiging straalt uit op de rest van het potentiële lezerspubliek.

56 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

Er werd gezocht naar een nog sterkere samenwerking tussen de leden-ngo’s en MO*. Sinds 2006 sturen we een maandelijkse nieuwsbrief naar de communicatieverantwoordelijken van de leden over de promotie van MO*: de proMOscan. Ook op beleidsniveau werden de leden meer betrokken. We organiseerden twee Algemene Vergaderingen, en de Raad van Bestuur besliste reeds in 2007 om de uitnodigingen, de goedgekeurde verslagen en voorbereidende documenten van alle vergaderingen naar alle leden te sturen. De leden zijn ook goed vertegenwoordigd in de redactieraad van MO* en de MO*paper, waarin ze bijdragen tot het kwaliteitsniveau van de inhoud. Anderzijds heeft MO* steeds de nadruk gelegd op zijn onafhankelijkheid als redactie en is de waardering van de lezers zo groot omdat ze deze onafhankelijkheid voelen (ze ervaren geen verborgen agenda). In de praktijk en uit contacten met de leden bleek echter dat het ownership noch een evidentie is, noch een verworvenheid. Er is op dit vlak, na 2008, zeker nog werk aan de winkel. Het is dan ook de bedoeling om de relatie met de leden-ngo’s meer strategisch te benaderen en te versterken.

6.3. Het bestuur 6.3.1. Samenstelling Raad van Bestuur & afgevaardigd bestuurder Sinds de statutenwijziging goedgekeurd door de Algemene Vergadering van 11 december 2007 gelden de volgende regels in verband met de samenstelling van de Raad van Bestuur: • Minimaal drie en maximaal negen bestuurders. • Het aantal bestuurders is steeds lager dan het aantal leden van de Algemene Vergadering. • Bestuurders handelen als een college. • Onbezoldigd mandaat. • De bestuurders zijn natuurlijke of rechtspersonen. • Minstens de helft van de bestuurders moet worden gekozen uit een lijst samengesteld uit vertegenwoordigers van de leden van de vereniging. De andere bestuurders worden voorgedragen door de leden van de vereniging, maar hoeven er zelf geen lid van te zijn. • Bestuurders worden benoemd voor een termijn van drie jaar en zijn herverkiesbaar. In 2008 zetelden de volgende personen in de Raad van Bestuur.

Samenstelling raad van Bestuur Wereldmediahuis NATUURLIJKE PERSOON NAAM EN VOORNAMEN

LIDORGANISATIE

VERTEGENWOORDIGD DOOR

RECHTSPERSOON NAAM

Vanden Berghe, Theodoor Christiaan Lamers, Jean, Henri, Gerard, G. Breesch, Stefan, Marie, Henri, Irene Beke, Frank Paul Vanhemelrijck, Lieven, Paul, Jozef Wyckaert, Jan, Piet Nielsen Karen, Torben De Jonghe Christ’l Lamers-Media Consulting & Production BVBA Trias vzw

Koepel van de Vlaamse NoordZuidbeweging - 11.11.11 vzw

AANVANGSDATUM LAATSTE MANDAAT

DATUM ONTSLAG

7/3/2006 7/3/2006

EINDDATUMMANDAAT

7/3/2009 28/5/2008

6/3/2009

7/3/2006

Oxfam Wereldwinkels vzw

Koepel van de Vlaamse NoordZuidbeweging - 11.11.11 vzw Vredeseilanden vzw

16/5/2007

15/5/2010

16/5/2007

15/5/2010

16/5/2007

15/5/2010

16/5/2007

28/5/2008

15/5/2010

Trias vzw

Lamers, Jean, Henri, Gerard, G. Evers, Lucie

28/5/2008

27/5/2011

28/5/2008

27/5/2011

28/5/2008

27/5/2011

Bron: het register van de Raad van Bestuur

Frank Beke zit de Raad van Bestuur voor sinds mei 2007. De Raad van Bestuur kan volgens de statuten voor bepaalde handelingen en taken, en voor daden van dagelijks bestuur, zijn bevoegdheid overdragen aan een dagelijks bestuur, aan één of meer bestuurders of zelfs aan een andere persoon, al dan niet lid van de vereniging. De Raad van Bestuur stelde Jan Lamers-Media Consulting & Production BVBA, vertegenwoordigd door Jan Lamers, aan als afgevaardigd bestuurder.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 57

6. BESTUURLIJK VERSLAG

6.3.2. Werking Raad van Bestuur In 2008 vergaderde de Raad van Bestuur van Wereldmediahuis zes maal. Naast de gebruikelijke beslissingen omtrent onder meer de begroting, jaarrekeningen en de opvolging van zakelijke en adminstratieve ontwikkelingen, besliste de Raad van Bestuur in januari ook om een aantal inhoudelijke thema’s op de agenda te zetten: • MO* uitbouwen als platform voor multimediale informatieverspreiding. • Internationaliseren. • Meer diversiteit in de organisatie introduceren, zowel op vlak van uitvoering als op het vlak van bestuur. • Diversificatie van financieringsbronnen. • Waarborgen van kwaliteit en communicatie versterken. Het is de bedoeling elk jaar te focussen op een tweetal thema’s. In dit kader besliste het bestuur ook om verder onderzoek te doen naar stakeholder management als onderdeel van het zoeken naar diversificatie van financieringsbronnen. De Raad van Bestuur besliste om voor deze veelomvattende materie een werkgroep op te richten die de discussies in de raad op een efficiënte manier kon voorbereiden en documenteren. Verdere diversificatie op bestuurlijk niveau werd gerealiseerd via het aantrekken van een tweede vrouwelijke, onafhankelijke bestuurder. Christ’l de Jonghe werd als bestuurder benoemd

58 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

omwille van haar kennis van de media en haar marketingexpertise. Op het vlak van medewerkersbeleid bleven ook in 2008 de middelen onvoldoende om echt competitieve financiële vergoedingen uit te keren. Die handicap trachtten management en bestuur te compenseren met andere middelen. In dat kader gaf de Raad van Bestuur zijn goedkeuring aan een voorstel tot aankoop van gsm’s voor de medewerkers en een geplafonneerde vergoeding voor het gebruik ervan. Tevens werd een PC-privéplan goedgekeurd. Nadat beslist werd twee onderzoeken te laten uitvoeren, een omtrent een promotie- en communicatieplan voor www.MO.be en een ander betreffende het voorgenomen multimediale project, werden op basis van de resultaten van die studies voorstellen uitgewerkt en door de Raad van Bestuur goedgekeurd. Tenslotte werd beslist om middelen te reserveren die het mogelijk moesten maken om vanaf 2009 een prestigieuze lezingenreeks op te zetten met internationaal gerenommeerde sprekers. Dit ter ondersteuning van een grotere zichtbaarheid van de MO* producten en diensten. Binnen de grenzen, bepaald door financiële voorzichtigheid, wil het bestuur de redactie stimuleren om haar ambities zo maximaal mogelijk te realiseren.

6.4. Partnerschappen Binnnen zijn activiteitenkader heeft Wereldmediahuis een groot aantal samenwerkingsverbanden opgezet: redactioneel via de redactieraden, promotioneel via ruilovereenkomsten, via de organisatie van MO*debatten…. In het activiteitenverslag worden deze uitgebreid geduid en beschreven. Daarnaast zijn er een aantal langdurige partnerships die zeker ook moeten vermeld worden: • Wereldmediahuis huurt kantoorruimte bij 11.11.11., de koepel van de Vlaamse ngo’s, en maakt gebruik van haar aankoopdiensten, vergaderinfrastructuur en ICT-dienst. • Daarnaast ontvangen we van 11.11.11. ook een belangrijke subsidie in het kader van haar meerjarenfinanciering aan leden en een aantal verwante projecten. • Met IPS Vlaanderen delen we niet enkel onze kantoorruimte. IPS is ook dé partner waarmee we www.MO.be hebben gelanceerd. We zijn ook reeds jaren lid van twee belangenorganisaties voor de ngo- en/of socialprofit sector: Coprogram en de werkgeversfederatie Sociare. In 2008 werden we ook lid van Kauri, een Belgisch multi-actor network en kenniscentrum op het vlak van ethiek, duurzaamheid en interculturaliteit.

6.4.1. Relatie met Roularta In 2006 werd na twee tweejaarlijkse contracten een samenwerkingsakkoord van onbeperkte duur afgesloten, waarbij Roularta zorg draagt voor de eindredactie en layout van het magazine, de druk, de distributie, de reclamewerving en de abonnementenadministratie. Deze samenwerking, vooral op het vlak van distributie (samen met Knack), geeft Wereldmediahuis een enorme hefboom om een van zijn centrale doelstellingen, de realisatie van een maximaal bereik, mogelijk te maken. In het najaar van 2007 werd, gebruikmakend van een clausule in het contract, beslist om de eindredactie uit het dienstenpak-

ket te halen en zelf te verzorgen. De communicatielijn tussen redactie en eindredactie werd zo korter en dat kwam de kwaliteit van MO* zeker ten goede.

6.4.2. Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGOS) Wereldmediahuis ontvangt sinds de start subsidies van DGOS in het kader van een samenwerkingsovereenkomst met 11.11.11, de koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging, en het Vlaams Overleg Duurzame Ontwikkeling (VODO vzw). Ook het programma 2008-2010 werd binnen deze samenwerking opgesteld en ingediend. De goedkeuring van het dossier en van de daaraan gekoppelde budgetten liet vrij lang op zich wachten, maar volgde uiteindelijk toch. Binnen dit programma weet Wereldmediahuis zich gedurende drie jaar verzekerd van een subsidielijn die ruim 3% hoger ligt dan in 2007 en de komende jaren in dezelfde lijn zal stijgen.

6.4.3. Vlaams Agentschap voor Internationale Samenwerking (VAIS) Wereldmediahuis heeft sinds de start in 2003 ook goede contacten uitgebouwd met de Vlaamse regering en de administratie verantwoordelijk voor ontwikkelingssamenwerking (nu VAIS). Sinds 2005 ontvangen we via subsidiebesluiten jaarlijks een mooie bijdrage in onze werkingskosten. Ook voor de nieuwssite www.MO.be deden we in samenwerking met IPS Vlaanderen een beroep op VAIS. De lancering werd grotendeels met dit budget gerealiseerd. In 2007 startten gesprekken over een beheersovereenkomst voor de termijn 2008-2012. Het omstandig dossier, dat tevens een aantal indicatoren bevat waarmee Wereldmediahuis in de toekomst geëvalueerd kan worden, werd in 2008 ondertekend door de bevoegde minister.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 59

7. SOCIAAL VERSLAG

7.1. Klein maar dynamisch team De samenstelling van het team bleef in 2008 zeer stabiel. Eén medewerker nam ouderschapverlof op en werd tijdelijk vervangen. Vanaf september werd de redactie met een halftijdse werkkracht uitgebreid in het kader van een opdracht van het Vlaams ministerie van Cultuur.

© Brecht Goris © Brecht Goris

Die stabiliteit is tekenend voor Wereldmediahuis. In de aanvangsfaze zijn er heel wat wissels geweest in de twee ondersteunende functies, maar dat is verleden tijd. Sinds september 2004 verzorgt Els De Mol de coördinatie van de interne zaken en sinds juni 2007 is Jan Buelinckx verantwoordelijk voor promotie en communicatie. Binnen de redactie is enkel de Afrika-redacteur in de loop van de jaren tweemaal gewijzigd.

Gemiddelde tewerkstelling in 2008 FUNCTIE

NAAM

redactie MO* hoofdredacteur redactie MO* redactie MO* redactie MO* redactie MO* redactie MO* redactie MO* tijdelijke uitbreiding redactie tijdelijke uitbreiding redactie tijdelijke uitbreiding redactie vervangingen redactie vervangingen redactie vervangingen redactie totaal FTE redactie MO*

Gie Alma Hans John Kristof Tine Stefaan Céline Peter Samira Samira Sofie Daan

TEWERKSTELLING 2007 %

GENDER M V

100,00 60,00 29,17 62,27 51,67 80,00 9,38 4,93 3,29

Kristof

Jan Els

60,00 50,00 60,00 75,00

16,67 16,67 4,33 4,05

6,25 4,65 114,70

12,50 0,13

50,00 0,50

100,00 80,00 5,98

7

5

20,00 6,18

8

5

100,00 80,00 6,95 116,24 20,00 7,15

groei afgevaardigd bestuurder totaal FTE WmH, incl. Afg B

Jan

%

GENDER M V

100,00 80,00

groei eindredactie MO* eindredactie totaal FTE eindredactie MO* andere promotie & communicatie interne zaken totaal FTE WmH

TEWERKSTELLING 2008

5

4

6

4

Bron: Wereldmediahuis

Op het vlak van gender en leeftijd vertoont het team een mooie spreiding. Wat diversiteit betreft, is dat om hoger vermelde redenen geen evidentie.

60 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

7.2. Medewerkersbeleid: kort op de bal spelen De organisatie van het medewerkersbeleid van Wereldmediahuis wordt sterk bepaald door een aantal elementen die elkaar versterken: • vlakke structuur (zie organogram onder Wereldmediahuis: bestuurlijk verslag) • beperkte omvang van de organisatie • bundeling van administratieve en beleidsvoorbereidende taken bij één persoon, inclusief medewerkersbeleid Dat neemt niet weg dat er aandacht is voor medewerkersgebonden materie, zonder dat er een op papier uitgewerkt beleid is. Reeds in 2007 werd de baremastructuur omgezet van leeftijdsgebonden naar gericht op werkanciënniteit. In 2008 werd vooral tijd geïnvesteerd in de opmaak van een beter arbeidsreglement en aansluitend een medewerkers- en onthaalgids, in samenwerking met Sociare. Die moet in 2009 afgerond worden. Daarnaast werd ook, in samenwerking met het sociaal secretariaat, een voorstel geformuleerd om op 1 januari 2009

een PC-privé-plan in te voeren en om de gsm-kosten voor de werkgever vanaf 1 januari 2008 terug te betalen. Aan de medewerkers werd ook een gsm ter beschikking gesteld. De laatste twee punten werden onderzocht en voorgesteld aan de Raad van Bestuur naar aanleiding van overleg in het team tijdens een tweedaagse buitenhuis, waar gediscussieerd werd over de verloning en de tussenkomst in kosten voor de werkgever. Dat geeft aan dat het medewerkersoverleg op een heel informele manier kan, net omdat de communicatielijnen zeer kort zijn. Ten slotte is er vooral ook aandacht voor kleine elementen die het verschil kunnen maken: goede reisverzekering, voorschotten op reisbudgetten, vlotte betaling van kostennota’s, beschikbaarheid van notebooks, digitale camera en opnametoestellen, omzetten van vormingsbudget in de aankoop van boeken, abonnementen op tijdschriften…

7.3. Inzet van vrijwilligers

De rechten en plichten voor de vrijwilliger zijn opgenomen in de wettelijk verplichte organisatie/informatienota, met ondermeer vermelding van de afgesloten verzekeringen : • Verzekering burgerlijke aansprakelijkheid: gemeen recht tegen lichamelijke ongevallen. Dekking: inclusief burgerlijke aansprakelijkheid. • Verzekering lichamelijke schade: gemeen recht tegen lichamelijke ongevallen. Dekking: overlijden, blijvende ongeschiktheid, tijdelijke arbeidsongeschiktheid, kosten voor geneeskundige verzorging en aanverwante kosten.

© Kristof Clerix

Naast de stagiairs op de redactie wordt er voor de promotie en communictaie ook een beroep gedaan op vrijwilligers. Met name voor de aanwezigheid van MO* op festivals, beurzen, evenementen en beperkt voor het invoeren van adressen. In 2008 stond dat voor ongeveer 150 uren vrijwillige inzet.

MO*vrijwilligers, een enthousiste ploeg jongeren.

Wereldmediahuis vergoedt zijn vrijwilligers én stagiairs voor reële onkosten. In de praktijk betalen we de verplaatsingskosten terug.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 61

8. MILIEUVERSLAG

Op het vlak van milieu was er in 2008 geen ruimte om een coherent beleid uit te werken -in de mate dat dit noodzakelijk of tijdsefficiënt zou zijn voor een kleine organisatie die op een aantal variabelen weinig tot geen invloed heeft: • We huren onze burelen. • We doen vaak een beroep op de aankoopdienst van 11.11.11. • MO* wordt gedrukt door Roularta, dat ook instaat voor de verspreiding. Er was in 2007 wel sprake om in samenwerking met 11.11.11. en andere huurders een milieugedragsscan te laten uitvoeren en aansluitend daarrond te werken. Door personeelswissels geraakte dit project echter bij hen in de schuif (en gebeurde er daar in 2008 ook niets mee bij Wereldmediahuis). Maar los van een coherent plan is er wel een vrij hoog bewustzijn in de organisatie en bij de individuele werknemers. Dat vertaalde zich als volgt: • Alle medewerkers gebruiken het openbaar vervoer voor woon-werkverkeer.

• Ook voor avondactiviteiten en verplaastingen tijdens de werkuren wordt de voorkeur gegeven aan openbaar vervoer of de bedrijfsfiets boven de eigen wagen. • Op het vlak van papiergebruik opteren we voor gerecycleerd gebruik en staat de printer standaard op dubbelzijdig printen ingesteld. • Toners van printers worden hervuld. • Bij eigen aankopen van kantoormateriaal wordt vaak rekening gehouden met de milieucomponent: kartonnen indexen, hervulbare pennen… • Schermen en printer worden ‘s avonds uitgeschakeld. • Vliegtuigreizen worden CO2 gecompenseerd bij CO2compensor, een initiatief van Ecolife en een aantal ngo’s. Naast de milieucomponent is er bij bepaalde aankopen, zoals cadeaus, koffie, suiker, fruitsap, wijn… ook aandacht voor het fair trade gehalte. Voor 2009 wordt wel gedacht aan een meer planmatige aanpak van een duurzaam milieuplan bij Wereldmediahuis.

9. VOORUITBLIK NAAR 2009

9.1. Redactionele prioriteiten Binnen de turbulenties van de mediawereld blijft MO* hoog scoren op relevantie en betrouwbaarheid. Daarnaast wil de redactie in 2009 vaker “nieuws maken”. Inhoudelijk wordt zeker werk gemaakt van de klimaatonderhandelingen, de mondiale economische crisis, de mondiale

strijd tegen terrorisme, het groeiende debat over ontwikkelingssamenwerking en de relatie België-Congo. De combinatie tussen degelijk achtergrondwerk en toegankelijke presentatie wordt verder aangescherpt.

9.2. Opstart multimediaal project www.MO.be Multimediale informatieverspreiding In 2009 zal de website verder uitgebouwd worden als platform voor multimediale informatieverspreiding. De focusgesprekken die we in 2008 hebben georganiseerd, dienen daarbij als leidraad voor de ontplooiing en organisatie van het platform. Uit het onderzoek hebben we enkele prioriteiten aangestipt waarvan we de haalbaarheid willen onderzoeken: een mobiele versie van onze nieuwssite, chatsessies met redacteurs organiseren, meer (eigen) videobeelden op onze site plaatsen en de MO*debatten doortrekken op de site van www.MO.be.

62 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

Nieuwe modaliteiten Los van het multimediaal plan wil www.MO.be ook in 2009 nieuwe modaliteiten en functies op de sporen zetten of zelf ontwikkelen, zoals een meer toegankelijke layout van de dossierpagina. Bereik groeit verder In 2009 zetten we opnieuw in op een belangrijke groei van het bereik van www.MO.be. Enerzijds moet het promotieplan hiertoe bijdragen, maar ook inhoudelijk willen we korter op de bal spelen door verslag uit te brengen van mondiale nieuwsthema’s die in de actualiteit komen.

9. VOORUITBLIK NAAR 2009

9.3. Promotie- en communicatieplan www.MO.be in uitvoering In 2009 wordt op het vlak van communicatie en promotie ingezet op de volgende vijf prioriteiten: Communicatie en promotie www.MO.be • wat: nieuwssite met dagelijks mondiaal nieuws. Gemiddeld aantal unieke bezoekers per maand: 50.000. • doel: verhogen van bereik en impact, liefst naar gemiddeld 70.000 unieke bezoekers per maand en versterken van merk www.MO.be. • hoe: stap voor stap uitvoeren van communicatie- en promotieplan dat opgesteld is door communicatiebureau BigBazart. • meting: analyse webstatistieken (continue) en een nieuw Insites-onderzoek (in het najaar) Communicatie en promotie MO*magazine • wat: maandelijks mondiaal magazine, oplage: 125.000 – lezersbereik: 244.500 (CIM-fiche 2008) • doel: consolideren van bereik en impact, resulterend in een even positieve CIM-fiche in 2009 en het versterken van het merk MO*. • hoe: abonnementenwerving, fideliseren van lezers, goede perscommunicatie en partnerships met leden en externen. • meting: CIM-fiche voor het bereik (sept 2009), Mediapoll voor appreciatie (half 2009), PIGE-map voor impact (continu). Communicatie en promotie MO*papers • wat: gratis downloadbare papers over mondiale thema’s. 1000 inschrijvingen op de mailinglist. • doel: verhogen van bereik en impact, liefst naar 1500

inschrijvingen op de mailinglist en versterken van het merk MO*paper. • hoe: mailinglist goed onderhouden en gerichte communicatie in functie van inhoud van de paper. • meting: totaal aantal inschrijvingen op mailinglist (continu) en aantal downloads per paper (continu). Communicatie en promotie MO*debatten • wat: maandelijkse debattenreeks in samenwerking met diverse partners uit het middenveld. • doel: verhogen van bereik en impact en versterken van het merk MO*debat. • hoe: zo breed mogelijk aankondigen en ook doelgroepgerichte benadering. • meting: totaal aantal debatten (eind 2009), aantal verschillende partners en publieksbereik. Communicatie en promotie MO*lezingen (NIEUW!) • wat: drietal lezingen per jaar over prangende mondiale thema’s met internationale topsprekers, in samenwerking met deBuren, Vooruit, Beursschouwbrug, Zuiderpershuis, Kaaitheater en Canvas. • doel: MO*lezingen als merk op de kaart zetten, zoveel mogelijk geïnteresseerden bereiken en het debat over mondiale thema’s naar een hoger niveau tillen. • hoe: goede communicatie naar pers, partners en MO*lezers. Gerichte partnerkeuze in functie van de lezing. • meting: totaal aantal inschrijvingen van de lezingen voor publieksbereik (cijfers per lezing) en PIGE-map voor impact (continu).

9.4. Draagvlak Het draagvlak van Wereldmediahuis blijft een belangrijk aandachtspunt in 2009. Eind 2008 maakte het draagvlakcomité een uitgebreide stand van zaken op het vlak van financieringsbronnen en ledenbenadering. In 2009 lanceert ze een draagvlakonderzoek bij leden en potentiële leden om de intern beschikbare info af te toetsen bij

een selecte groep stakeholders. Op basis van alle informatie wil het draagvlakcomité aanbevelingen formuleren aan de Raad van Bestuur voor een strategische benadering van de financieringsbronnen, de ledenbinding en prospectie naar nieuwe leden of andere vormen van draagvlakverruiming.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 63

10. BIJLAGE: CIM CIJFERS

TOTAL 100 1000

CIM REACH INDICATORS MEN WOMEN 1000 %PR 1000 %PR

Total readers Readers last period

410,1 244,5

100 59,6

205,2 117,8

min. Readers last period max. Profile

207,2 244,5 281,7 244,5

84,8 100,0 115,2 100

91,9 117,8 143,6 117,8

100 57,4

204,8 126,7

100 61,9

P.R.P. 1000 %PR

255,3 153,8

T %C

100 60,2

4,5 2,7

124,3 80,8 153,8 100,0 183,3 119,2 153,8 62,9

2,3 2,7 3,1

CONFIDENCE INTERVAL

78,0 100,0 122 48,2

99,9 126,7 153,5 126,7

78,8 100,0 121,2 51,8

BASE

Gender Men Women Household language Dutch French Interviewed person’s age 12 - 34 35 - 54 55 + 15+ 18 - 44 Social groups Group 1-2 Group 3-4 Group 5-6 Group 7-8 undefined New CIM Habitats New 5 main urban centers CIM New 43 cities CIM New non urban CIM New Cim Inhabitants New Central City CIM New Périphery CIM New Suburb CIM New Dormitory city CIM New Others municipalities CIM Interviewed person’s profession With professional activity Interviewed person’s education level Primary+secondary first 3 years Secondary last 3 years College and university Presence of child(ren) younger than 15 years Total with child(ren)

Total 100 %C

4,6 2,6

4,4 2,7

P.R.P. %C

4,6 2,8

COVERAGE %

STRUCTURE READERS LAST PERIOD

Criteria 1000

COVERAGE % M W %C %C

2,1 2,6 3,2

2,1 2,7 3,3

2,3 2,8 3,3

COVERAGE %

T

9162.4

100.0

117,8 126,7

48,2 51,8

2,6 2,7

234,1 10,3

95,8 4,2

4,5 0,3

55,5 95,6 93,3 241,7 85,3

22,7 39,1 38,2 98,9 34,9

1,8 3,1 3,1 2,8 2,2

130,1 68,0 30,9 14,3 1,2

53,2 27,8 12,6 5,8 0,5

5,5 2,7 1,5 0,7 2,5

83,4 55,7 105,4

34,1 22,8 43,1

3,1 2,7 2,4

83,4 30,1 40,4 49,4 41,1

34,1 12,3 16,5 20,2 16,8

4,2 1,6 3,1 2,7 1,9

133,1

54,5

3,1

40,9 74,0 129,5

16,7 30,3 53,0

1,1 2,4 5,7

69,0

28,2

2,4 Bron: Centrum voor Informatie over de Media (CIM – www.cim.be) CIM 07-08 / Technical card © CIM The CIM guarantees the validity of the given data. not of any processing they may be subsequently used for.

64 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

11. BIJLAGE: MO* IN DE MEDIA

JANUARI 2008

Redactionele verwijzingen

-

Verwijzing naar interview met Jean Ziegler (MO*48) in Koppelteken, het tijdschrift van Globelink (januari – februari – maart) Aankondiging MO*debat (Milieu versus Arbeid?) in Agenda van Masereelfonds (januari – februari – maart) Boekbespreking van “De stille dood van het neoliberalisme” van John Vandaele in De Standaard der Letteren (11 januari) John Vandaele over de beurscrisis en globalisering in De Standaard (26,27 januari) Overname artikel over Freddy Tsimba (MO*48) in nieuwsbrief Africalia (januari) John Vandaele over koopkracht in ‘Peeters & Pichal’ op Radio 1 (8 januari) Voorstelling van MO*51 in persoverzicht ‘Vandaag’ op Radio 1 (30 januari) Verwijzing naar artikel over Chinese eenheidsvakbond (MO.be) op website Wereldsolidariteit, www.wsm.be Verwijzing naar artikel over Chinese eenheidsvakbond (MO.be) op website voor syndicalisten, www.wvs-sws.be Aankondiging dossier over ontwikkelingssamenwerking (MO.be) op website 11.11.11, www.11.be Verwijzing naar artikel over Peter Verlinden (MO.be) in nieuwsbrief Knack, www.knack.be Opinie/analyse van John Vandaele over de beurscrisis op Indymedia, www.indymedia.be Verwijzing naar portret Frans Wuytack (MO*49) in Belgian DOC 224 Verwijzing naar artikel over Peter Verlinden (MO.be) in Belgian DOC 225

-

Opinie John Vandaele (“Un train peut en cacher un autre”) in De Standaard, 4 februari Verwijzing naar Gie Goris en MO* in opiniestuk Walter Zinzen (“Over hoofddoeken en scheldpartijen”) in De Standaard, 9 februari Recensie “De stille dood van het neoliberalisme” van John Vandaele in Metro, 11 februari Overname van interview met Wolfgang Sachs in DABAR-bericht 1-2008, februari Interview met Kristof Clerix over zijn boek “Vrij spel” in Scoop, februari Interview met Gie Goris over het boek van Thierry Debels in Scoop, februari Alma De Walsche over dossier “Eet minder vlees” in FM World op FM Brussel, 2 februari Gie Goris over terdoodveroordeelde Afghaanse journalist in De Ochtend op Radio 1, 6 februari Alma De Walsche over Cuba na Fidel Castro op 4FM, 19 februari Alma De Walsche over Cuba na Fidel Castro op Q-Music, 24 februari Gie Goris over Congolees fotoboek in Ramblas op Klara, 27 februari Artikel “Creationisme steeds populairder in Turkije” in nieuwsbrief Knack, 1 februari Overname boekrecensie “Cultu(u)renpolitiek” in Kif Kif nieuwsbrief, 4 februari Verwijzing naar februarinummer MO* in Diogene(s) 104, 4 februari Verwijzing naar artikel over Congo en de Chinezen op weblog China Herald (www.chinaherald.net) Verwijzing naar interview met Naomi Klein in nieuwsbrief MVOnieuws, 7 februari Overname artikel “China outdoes Europeans in Congo” (over Congo en de Chinezen) op www.chinadigitaltimes.net, op www.ipsnews.net en in Congolese krant Le Phare (http://www.digitalcongo.net/article/49989#) Verwijzing naar artikel over Keniaanse media in Diogene(s) 105, 11 februari Artikel “De belangrijkste ‘nutteloze’ verkiezingen ooit” in nieuwsbrief Knack, 14 februari Verwijzing naar dossier “Eet minder vlees” + reactie van Boerenbond-voorzitter Noël Devisch in nieuwsoverzicht VILT, www.vilt.be Artikel “Vlaanderen herontdekt Congo” in nieuwsbrief Knack + op www.congoforum.be, 20 februari

FEBRUARI 2008


MAART 2008


-

Opiniestuk John Vandaele (“Laat duizend bloemen bloeien van Vlaams-Franstalige samenwerking”) in De Standaard, 4 maart Verwijzing naar fotoreportage Pieter-Jan De Pue (MO*52) in ‘t Opwijks Leven, 5 maart Verwijzing naar MO* in artikel “Vegen voor eigen deur in China” in De Morgen, 7 maart Verwijzing naar MO* in artikel “Wij zullen lobbyen voor elke morzel grond” (interview met Noël Devisch van Boerenbond) in De Morgen, 8 maart Interview met Frank Beke (met o.a. verwijzing naar MO*) in het gratis Oost-Vlaams magazine Shopping, maart Interview met Gie Goris over Manilla (“De ambassadeur van Manilla: Gie Goris”) in De Standaard, 29-30 maart Gie Goris over het maartnummer van MO* (MO*52) in FM World op FM Brussel, 1 maart Alma De Walsche over Colombia en de Farc op 4 FM Actueel, 4 maart Samira Bendadi over Fitna, de film van Geert Wilders, in De Ochtend op Radio 1, 28 maart Gie Goris over het aprilnummer van MO* (MO*53) in FM World op FM Brussel, 30 maart Verwijzing naar artikel van MO.be (“MO* blogt over de verkiezingen in Rusland”) in nieuwsbrief Knack nieuwsbrief, 29 februari Overname artikel van MO* (“Verkiezingen in Nepal: derde keer, goede keer?”) in nieuwsbrief Cunina, 27 maart Verwijzing naar artikel van MO.be (“Propagandastrijd rond Tibet barst los”) in nieuwsbrief Knack, 28 maart Verwijzing naar artikels van MO* (“Vluchtelingen komen trauma’s opnieuw tegen in België” en “Frontex verdedigt Europa’s buitengrenzen”) in e-fugee, de nieuwsbrief van Vluchtelingenwerk Vlaanderen, 31 maart jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 65


APRIL 2008


-

Aankondiging aprilnummer MO* in De Streekkrant, 1 april Verwijzing naar MO* (“België aast op voorzitterschap Algemene Vergadering VN”) in Gazet Van Antwerpen, 7 april Verwijzing naar MO* (“België kandidaat-voorzitter van de Algemene Vergadering van de VN”) in De Morgen, 8 april Artikel van John Vandaele in de Helsingin Sanomat, de grootste krant van Finland, 11 april Recensie van “Het recht van de rijkste” en “De stille dood van het neoliberalisme” (John Vandaele) in tijdschrift Oikos, nr 44 1/2008 Aankondiging meinummer MO* in De Zondag, 27 april Opinie “België en China kunnen objectieve bondgenoten zijn in Congo” (John Vandaele) in De Standaard, 30/04 Verwijzing naar MO* en John Vandaele in “De geschiedenis van de wereld van morgen” van Rik Coolsaet (Uitgeverij Van Halewyck, 2008) Interview met Alma De Walsche over verkiezingen in Paraguay in Vandaag op Radio 1, 21 april Reportage in Koppen op Eén over Afrikaanse studenten aan de Koninklijke Militaire School (cfr. Reportage van Kristof Clerix in MO*53), 24 april Overname artikel “Haiti lijdt honger terwijl voedselhulp bederft” (MO.be) in nieuwsbrief Cunina, 2 april Verwijzing naar artikel “Belgisch middenveld wil Palestijns probleem bovenaan politieke agenda” (MO.be) op 11.be en in e-Flash, 2 april Verwijzing naar MO* (“België aast op voorzitterschap Algemene Vergadering VN”) op Knack.be en in Knack nieuwsbrief, 7 april Verwijzing naar MO* (“Belgium candidate for Presidency UN General Assembly”) op unelections.org, 8 april Verwijzing naar MO* in opiniestuk over media en internet van Indymedia.be, 18 april Verwijzing naar artikel “Langst regerende partij ter wereld op de wip” (MO.be) in Knack nieuwsbrief, 18 april Verslag MO*debat “Economische kansen van klimaatverandering” op Indymedia.be, 22 april Verwijzing naar artikel “Westen verplettert armste landen” (MO.be) in Knack nieuwsbrief, 25 april Overname artikel “Maoisten winnen verkiezingen in Nepal” (MO.be) in nieuwsbrief Cunina, 29 april

MEI 2008


66 ❙

Q

MO

❙

De zaak Forrest - De Ochtend, Radio 1, 16 mei 2008: “MO* in conflict met Forrest” (Interview met Gie Goris over de zaak Forrest) - Ongehoorde Meningen, Radio 1, 17 mei 2008: interview met Pierre Chevalier; o.a. korte reactie op opiniestuk van Gie Goris en John Vandaele in De Standaard van 16 mei 2008 - De Standaard 16 mei 2008: “De lange tenen van George Forrest” (Opiniestuk van Gie Goris en John Vandaele) - Gazet Van Antwerpen 17 mei 2008: “MO* wint deels tegen Forrest” (Kort artikeltje over het vonnis). - De Morgen 20 mei 2008: “Men zal niet spotten met George Forrest” (Opiniestuk over de zaak Forrest door professor mediarecht Dirk Voorhoof). - Humo 20 mei 2008: “Een schandaal te veel: Pierre Chevalier kapt met de politiek” ➔ Interview met Pierre Chevalier over de recente schandalen. Ook de zaak Forrest versus MO* komt even aan bod. Chevalier zegt het volgende: “U moet weten dat wij deze week nog een claim hebben gewonnen tegen de mensen die MO*magazine maken. Ze zijn door de rechtbank van Brussel veroordeeld.” Humo zet deze leugen gelukkig direct zelf recht: “(Dat blijkt niet te kloppen. De rechter verwierp de klacht van Forrest tegen MO*magazine over een ‘leugenachtig artikel’. Wel moet het blad een schadevergoeding van één euro betalen voor de publicatie van een ‘kwetsende’ cartoon, red.)” - De Volksrant 21 mei 2008: “Lange tenen” ‘Kort artikeltje over de zaak Forrest in de rubriek “Belgische Toestanden”). - La Tribune de Bruxelles 22 mei 2008: “George Forrest et la caricature de MO*butu” ➔ Kort artikeltje over de zaak Forrest. http://www.tbx.be/fr/ArchiveArticle/10352/app.rvb - De Standaard 24 en 25 mei 2008: “Parbleu! Een pakkende story” Column van Jo Van Damme in weekenbijlage, waarin hij het o.a. heeft over Chevalier, Forrest en MO*. - Indymedia: “Cartoon-uitspraak in zaak-Forrest gevaarlijk precedent” http://www.indymedia.be/nl/node/27608 - Indymedia: “MO* trapt op de lange tenen van George Forrest” http://www.indymedia.be/nl/node/27571 - LVB.net (weblog Luc Van Braekel): “Geldt vrije meningsuiting in België niet voor cartoons?” http://lvb.net/item/6271 - Knack nieuwsbrief 16 mei 2008: “MO* veroordeeld voor publicatie ‘kwetsende’ cartoon” http://www.knack.be - Website Dirk Voorhoof: “MO* maakt vonnis Rb. Brussel 25/04/2008 bekend in zaak Forrest t. MO* en John Vandaele” http://www.psw.ugent.be/dv/ - 11.be: “Rechtbank verwerpt klacht tegen MO* / vzw Wereldmediahuis” http://www.11.be/index.php?option=content&task=view&id=104657 - Eurac info 23 mei 2008: “Les susceptibilités de Georges Forrest” Overname van Franstalige versie van opiniestuk John Vandaele en Gie Goris - Reporters sans Frontières – Communiqué de presse: MO Magazine condamné, 26 mei 2008 http://www.rsf.org/article.php3?id_article=27180

jaarverslag 2008

MEI 2008


- “De lange tenen van Forrest” (Opiniestuk John Vandaele en Gie Goris op website Mediakritiek.be) http://www.mediakritiek.be/blog/2008/05/de_lange_tenen_van_george_forrest.html - “Men zal niet spotten met George Forrest” (Opiniestuk over de zaak Forrest van professor mediarecht Dirk Voorhoof). http://www.mediakritiek.be/index.php?page=7&detail=111 Andere - Artikel van 2 pagina’s in Joods Actueel nr 16 over artikel “Zestig jaar Nakba” van Tine Danckaers in MO*54 - Opiniestuk van Gie Goris over orkaan in Birma (“Geen hulp à la française aub”) in De Standaard, 9 mei 2008 - Artikel “Kata wil Vlamingen en Walen dichter bij elkaar brengen” (over debat in Westerlo met Gie Goris, Rik Van Cauwelaert en Walter Zinzen) in Gazet van Antwerpen, 14 mei 2008 - Verwijzing naar Alma De Walsche en MO* in artikel “Bisschop van de armen wordt linkse president Paraguay” in Kerk en Leven, 21 mei 2008 - Interview met Gie Goris over uitspraken Karel De Gucht jegens Congo (“Harde taal jegens Congo”?) in rubriek Pro & Contra in Knack, 28 mei 2008 - Verwijzing naar interview met EU-antiterrorismecoördinator Gilles de Kerchove (MO*55) in De Morgen (“Antiterreurtsaar Gilles de Kerchove stelt hoop op Europese islam”), 29 mei 2008 - Interview met Kristof Clerix (over Chinese spionage) in Memo op Radio 2, 2 mei 2008 - Interview met Kristof Clerix (over Chinese spionage) in het nieuws op Kanaal Z, 2 mei 2008 - Interview met Stefaan Anrys (over Mozambique) in FM World op FM Brussel, 3 mei 2008 - Interview met Gie Goris (over orkaan in Birma) in Vandaag op Radio 1, 5 mei 2008 - Interview met Gie Goris (over orkaan in Birma) in het journaal op Eén, 5 mei 2008 - Interview met Kristof Clerix (over Chinese spionage) op Knack.be en nieuwsbrief Knack, 2 mei 2008 - Verslag MO*debat over biobrandstoffen op Indymedia.be, 3 mei 2008 - Gie Goris over orkaan in Birma op deredactie.be, 5 mei 2008 - Aankondiging MO* debat “Een nieuwe ethiek voor een oude planeet” in nieuwsbrief Friends of the Earth, 7 mei 2008 - Aankondiging activiteit “De goei kamer – Gie Goris over Myanmar” in nieuwsbrief Vormingplus Limburg, 7 mei 2008 - Artikel “MO.be wordt meertalig” op 11.be en in intrabrief 11.11.11, 21 mei 2008 - Artikel van MO.be “Reynders speelt dubbel spel in strijd tegen belastingparadijzen” op dirkvandermaelen.be, 28 mei 2008 - Aankondiging MO*paper “Kan onverschilligheid dodelijk zijn?” op 11.be en in e-flash, 28 mei 2008 - Verwijzing naar artikel “De hulpindustrie in Nepal” van Nick Meynen in nieuwsbrief Fonds Pascal Decroos, 28 mei 2008 - Promotekst in e-nieuwsbrief FOS, 28 mei 2008 - Aankondiging MO*55 in Knack nieuwsbrief, 29 mei 2008 - Aankondiging MO*debatten op 11.be, ovl.indymedia.org, antwerpen.indymedia.org, wsf.be, …, mei 2008

JUNI 2008


-

Politieke en maatschappelijke impact

-

Interview met Gie Goris over India-special (MO*56) in Vandaag op Radio 1, 25 juni 2008 Interview met Gie Goris over India-special (MO*56) in FM World op FM Brussel, 29 juni 2008 Overname artikel “Belg is VN-stem in voedselcrisis” (MO*55) op www.uitpers.be, juni 2008 Verwijzing naar John Vandaele en MO* in artikel “Er zijn tekenen dat het vooruit gaat in Congo” op www.indymedia.be, 6 juni 2008 Verwijzing naar John Vandaele en MO* in artikel “Chinese mijncontracten in Congo veel te snel neokoloniaal genoemd” op www.indymedia.be, 6 juni 2008 Verwijzing naar Raf Custers en MO* in artikel “In 2004 lag hier niemand wakker van seksuele terreur in Oost-Congo” op www.indymedia.be, 10 juni 2008 Aankondiging MO*paper “Wie zorgt er voor een échte groene revolutie?” op www.11.be, www.vredeseilanden.be en in Pala themabrief van Global Society, 10 juni 2008 Engelstalig voorstellingstekstje van MO* + link naar MO.be op www.friendsofeurope.org, 13 juni 2008 Overname interview met Graça Machel (MO*55) op www.hopedesir.be, 13 juni 2008 Verwijzing naar MO.be in artikel “Cuba zet eerste stap naar softwaresoevereiniteit” op www.cubanismo.net, 13 juni 2008 Verwijzing naar open brief van Evo Morales op MO.be in nieuwsbrief Knack, 18 juni 2008 Vermelding van Zuid-Afrikadossier MO.be op www.hopedesir.be, 19 juni 2008 Verwijzing naar John Vandaele en MO* in artikel “IAO: We worden wereldwijd geconfronteerd met agressievere werkgevers” op www.indymedia.be, 24 juni 2008 Overname artikel “Congo: twee ritmes, één internationale gemeenschap” op www.congoforum.be, 25 juni 2008 Sp.a-kamerlid en fractieleider Dirk Vandermaelen gebruikt dossier over belastingparadijzen in parlementaire onderzoekscommissie fiscale fraude

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 67


JULI 2008


-

Verwijzing naar MO* in lezersbrief van Bert De Belder (intal) over Afghanistan in De Standaard, 3 juli Aankondiging MO*debatten Gentse Feesten in Metropolitan, nieuwsbrief van CAW Metropool, juli Verwijzing naar MO* in artikel over het maffiarapport van Justitie in De Morgen, 17 juli Vermelding van ‘Gie Goris, hoofdredacteur MO*’ in artikel over Afrika-debat op Gentse Feesten in het Nieuwsblad, 17 juli Verwijzing naar MO* in artikel ‘Een bloedrode verjaardag’ in De Tijd, 19 juli Interview met John Vandaele over WTO-top in Genève in tv-journaal op Eén, 30 juli Aankondiging India-special op 11.be, 2 juli Aankondiging India-special (MO*56) in TamTam, nieuwsbrief van Joker, 10 juli Aankondiging MO*paper “Door welke lens kijken wij naar China?” op www.11.be en www.geledraak.nl, juli Verwijzing naar dossier Zuid-Afrika op www.oww.be/zuidafrika, 7 juli Overname artikel ‘Berbers kaarten discriminatie aan in Brussel’ (MO.be) op www.maghreb.nl, 7 juli Overname artikel ‘Reacties op vrijlating Betancourt’ (MO.be) op http://betancourt.wordpress.com, 7 juli Verwijzing naar artikel ‘Het nieuwe maffiarapport van Justitie’ (MO.be) in nieuwsbrief Knack, 17 juli Verwijzing naar artikel ‘Topoverleg in Berlijn over Midden-Oosten’ (MO.be) in nieuwsbrief Actieplatform Palestina, 18 juli

-

Opiniestuk van John Vandaele over de WTO in De Morgen, 1 augustus Aankondiging MO*57 in De Zondag, 24 augustus Vermelding van MO* in Perspectief, themanummer Burgermedia van Sociumi, augustus Opiniestuk van John Vandaele over de EU en het conflict in Georgië, 29 augustus Interview met Gie Goris over Kasjmir in Vandaag op Radio 1, 22 augustus Interview met Gie Goris over MO*57 in FM World op FM Brussel, 30 augustus Overname artikel ‘Zuidelijk Afrika put hoop uit landhervorming’ (MO.be) op www.hopedesir.be, 21 augustus Verwijzing naar artikel ‘Mensen eten modder ‘(MO.be) in nieuwsbrief Knack, 22 augustus Overname interview met Cornel West (MO*57) op www.kaaitheater.be, 28 augustus Overname artikel over stadswandelingen in Molenbeek (MO*57) op www.kaaitheater.be, 28 augustus Aankondiging MO*57 in nieuwsbrief Knack, 28 augustus

-

Opinie Sara Frederix (ex-MO*) in De Standaard, 17 september Aankondiging MO*58 in De Zondag, 21 september Interview met Samira Bendadi over haar nieuwe boek ‘Dolle Amina’s’ in De Standaard, 26 september Opinie van John Vandaele over financiële crisis in De Standaard, 30 september Gie Goris over onrust in Thailand in ‘De Ochtend’ op Radio 1, 3 september Gie Goris vaste praatgast in ‘Moshi’ op Radio 1, tweewekelijks op zondag Samira Bendadi over haar nieuwe boek ‘Dolle Amina’s’ in ‘Et Dieu dans tout ça’ op RTBF-radio, 21 september Gie Goris in FM World op FM Brussel, 28 september MO.be-pagina op de nieuwe nieuwssite Nieuws.be: www.nieuws.be/bron/mo-be.aspx Aankondiging MO*paper ‘Door welke lens kijken wij naar China?’ op www.infochina.be, 1 september Opinie van MO* over debatten Gentse Feesten op www.gentblogt.be, 1 september Aankondiging MO*debat ‘Het einde van de armoede (alweer uitgesteld?)’ in intrabrief 11.11.11, op www.11.be, op www.deburen.eu, in nieuwsbrief deBuren, op www.plan-belgie.org, Aankondiging MO*debat ‘Migratie en Ontwikkeling’ in nieuwsbrief Vluchtelingenwerk, op www.vluchtelingenwerk.be, op www.11.be Link naar ‘Meer slachtoffers door luchtaanvallen in Afghanistan’ (MO.be) in nieuwsbrief Knack, 9 september Aankondiging MO*debat ‘Media en Conflict’ op www.vredesweek.be Overname artikel ‘EU opens migration centre in Mali’ (MO.be) op www.statewatch.org Link naar ‘Methaanschoorstenen onder de aarde’ (MO.be) in nieuwsbrief Knack, 24 september Aankondiging MO*58 in focus op www.11.be, 24 september Artikel ‘Kies met MO* uw Vlaamse minister voor Ontwikkelingssamenwerking’ op www.indymedia.be, 25 september Verwijzing naar artikel ‘De Eeuw van Azië’ (MO*58) op www.geledraak.nl en www.infochina.be Artikel over communautaire crisis in België met quotes van Gie Goris + link naar onze site op website BBC, http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7640198.stm, 29 september Link naar artikel ‘De Amerikaanse agenda in België’ (MO*58) in nieuwsbrief Knack, 30 september

AUGUSTUS 2008


SEPTEMBER 2008


-

68 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

OKTOBER 2008


-

Artikel Gie Goris ‘Europe should invest in culture as part of its development effort’ in Europe’s World, autumn 2008 Verwijzing naar recensie ‘Made in China’ (MO*49) in najaarscatalogus uitgeverij EPO, najaar 2008 Overname artikels over Zuid-Afrika (MO*56) in tijdschrift Jacaranda van het Vlaams Insituut voor Zuidelijk Afrika Artikeltje over persprijs Filip Decock met verwijzing naar MO* in De Standaard, 27 oktober Portret van MO*journaliste Samira Bendadi in Weekend Knack, 29 oktober Gie Goris over Mali in Moshi op Radio 1, 5 oktober Gie Goris over de Filippijnen in Moshi op Radio 1, 19 oktober John Vandaele over arbeidsomstandigheden in China in Vandaag op Radio 1, 29 oktober Artikel ‘Verschoppelingen in Marokko’ (MO*58) op www.maghreb.nl/2008/09/25/migranten-in-marokko-verschoppelingen-in-niemandsland/ www.vwnn.nl/index.php?item=3599 www.belgium.arabeuropean.org/index.php?option=com_content&task=view&id=125&Itemid=1 www.december18.net/web/general/start.php?lang=NL http://radio1812.net/nl/audio/by/title/children_migration_in_marocco_-_kindermigration_in_marokko www.amazightv.net/nieuws/show/pagina_id/322.html www.vanhartepardon.nl/artikelen.php - Gie Goris over de communautaire crisis op de website van BBC: www.news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7640198.stm, 1 oktober + www.news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7678777.stm, 20 oktober - Verwijzing naar MO* in artikel ‘Bedenkingen van een deelnemer van het ESF in Malmö’ op www.indymedia.be, 1 oktober - Voorstelling van MO* op website ACLVB: www.aclvb.be/jongeren/activiteiten/mo.html, 1 oktober - Verwijzing naar artikel ‘Holebi asielzoekers’ (MO*58) in e-fugee, nieuwsbrief van Vluchtelingenwerk Vlaanderen, 1 oktober - Aankondiging MO*paper ‘Blinkt alle goud?’ op www.catapa.be, www.fian.be en www.11.be, oktober - Verwijzing naar artikel ‘Ontwikkelingssamenwerking volgt Belgisch leger’ in nieuwsbrief Knack, 3 oktober - Samira Bendadi in nieuwsbrief Fonds Pascal Decroos, 3 oktober - Aankondiging MO*debatten over waardig werk in nieuwsbrief LEF en op www.lef-online.be, 6 oktober - Aankondiging om te adverteren in MO* in nieuwsbrief Roularta Media, 6 oktober - Verwijzing naar dossier financiële crisis op MO.be op www.netwerkvlaanderen.be, 7 oktober - Artikel ‘Transitie is dromen met je ogen open’ (MO*58) in nieuwsbrief MVOnieuws + op www.duurzaamnieuws.nl, 7 oktober - Artikel ‘De Amerikaanse agenda in België’ (MO*58) op www.vonk.org, 7 oktober - Verwijzing naar artikel ‘Transitie is dromen met je ogen open’ (MO*58) in The Big Picture, nieuwsbrief van BigBazart, 7 oktober - Verwijzing naar milieu-artikels op MO.be in nieuwsbrief Groene Belg van Mediadoc, 9 oktober - Verwijzing naar artikel ‘Heavy metal in Bagdad’ (MO.be) in nieuwsbrief Knack, 9 oktober - Aankondiging MO*debat ‘Zwijg en stik’ in nieuwsbrief ‘Gratis in Gent’, 13 oktober - Verwijzing naar artikel ‘Waardig werk ideaal wapen tegen armoede’ (MO.be) op www.mondiaal.be, 16 oktober - Verwijzing naar artikel ‘Europa’s antwoord op klimaat- en kredietproblemen’ (MO.be) in nieuwsbrief Knack, 17 oktober - Gie Goris over de communautaire crisis op de website van BBC: www.news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7678777.stm, 20 oktober - Verwijzing naar recensie ‘China Noir’ (MO*57) op www.julieoyang.com - Aankondiging ‘MO*debat: Werknemers = gereedschap?’ in nieuwsbrief MVO Vlaanderen, 21 oktober - Verwijzing naar artikel ‘Europees plan voor armoedebestrijding niet ambitieus’ (MO.be) in nieuwsbrief Knack, 22 oktober - Aankondiging MO*paper: ‘Hoeveel armen zijn er nu eigenlijk?’ in e-flash 11.11.11 + op www.11.be, 23 oktober - An-Katrien Lecluyse wint met artikel in MO* Filip Decock persprijs: blog van het Nieuwsblad: http://nieuwsblad.typepad.com/deinze/2008/10/an-katrien-lecl.html, www.fondspascaldecroos.org/index.php?page=394&detail=2250, stadsblog Deinze: www.bloggen.be/deinze/archief.php?ID=70782, lokale radio Canteclaer: www.canteclaer.be/content/regionaal/regiobericht.php?volgnr=4538 - Verwijzing naar interculturele artikels van MO* in Nieuwsbrief Interculturaliseren, 29 oktober - Verwijzing naar dossier ‘Arbeidsomstandigheden in de Chinese Parelrivierdelta’ (MO*59) in nieuwsbrief Knack van 30 oktober en op de China-websites www.geledraak.nl en www.infochina.be - Verslag MO*debat over waardig werk op www.fos-socsol.be, 30 oktober - Verwijzing naar milieu-artikels op MO.be in nieuwsbrief Groene Brabander van Mediadoc, 31 oktober - Verwijzing naar dossier over Transition Towns (MO*58) + artikel over klimaatverandering en hulpprojecten in MO*59 in MagE-zine Friends of the Earth, 31 oktober


- N.a.v. het artikeltje ‘Kraanwater is hot’ (MO*58) gaat Filmfstival Open Doek bij zijn komende editie kraantjeswater aanbieden aan de bezoekers. - In MO*53 verscheen een essay van Guy Poppe over Congo en Expo 58. Binnenkort komt hierover een boek uit bij Manteau.

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 69


NOVEMBER 2008


-


70 ❙

Q

MO

❙

Aankondiging MO*59 in De Zondag, 2 november Aankondiging MO*debat over transitie in Agenda van Masereelfonds, november Aankondiging boek Samira Bendadi (‘Dolle Amina’s’) in Goedele, november Interview met Gie Goris over kindhuwelijken in Goedele, november Vermelding van Gie Goris in publicatie ‘Hidden Violence is a Silent Rape: Prevention of Sexual & Gender-Based Violence against Refugees & Asylum Seekers in Europa: a Particapatory Approach Report’ van ICRH-Ghent University Aankondiging MO*debat over transitie in Weekend Knack, november Aankondiging MO*60 in De Zondag, 23 november Opinie ‘Het gezicht van het moderne India’ van John Vandaele in De Standaard, 29 november Engelse vertaling van interview met Miguel d’Escoto (MO*59) in Catholic San Francisco (Northern California’s Weekly Catholic Newspaper), 14 november Gie Goris over MO*59 in FM World op FM Brussel, 2 november John Vandaele over dossier Arbeidsomstandigheden in China (MO*59) in Atlas op Radio 1 Nederland, 2 november Samira Bendadi over haar boek ‘Dolle Amina’s in De Laatste Show op Eén, 5 november Gie Goris over Korea in Moshi op Radio 1, 9 november Gie Goris over India in Moshi op Radio 1, 23 november John Vandaele over de MO* mensenrechtenenquête in FM World op FM Brussel, 30 november Artikels MO* en MO.be over interculturaliteit op www.interculturaliseren.be en in Neuwsbrief Interculturaliseren Dossier Kringloopdenken (MO*58) + aankondiging MO*debat over transitie in nieuwsbrief Friends of The Earth, 3 november Aankondiging MO*debatten in MVO Vlaanderen nieuwsbrief nr 38 en nr 39, 12 en 24 november Aankondiging MO*debat ‘Op reis in Palestina. Ben je gek?’ op www.karavaan.be + nieuwsbrief TamTam van Joker + nieuwsbrief Actieplatform Palestina, november Verwijzing naar opinie over financiële crisis van Alma De Walsche (MO.be) in nieuwsbrief Knack, 14 november Interview met John Vandaele over de G20-top op Indymedia, 18 november Aankondiging MO*debatten over China op www.geledraak.nl, 19 november Promotietekst over Wereldblog MO.be in e-zine JongerenpuntBuitenland van JINT, 20 november Interview met Alma De Walsche over transitie op Indymedia, 24 november Verwijzing naar portret van Rabih Mroué (MO*59) op www.beursschouwburg.be, 25 november Promotie jongerenabonnement MO* in Weewee telex van Oxfam-Wereldwinkels, 25 november Aankondiging MO*60 in nieuwsbrief Knack, 27 november Aankondiging MO*debat over clustermunitie in nieuwsbrief deBuren, op www.deburen.eu + op www.fatalfootprint.be, november Aankondiging MO*enquête over mensenrechten (MO*60) in nieuwsbrief Liga voor Mensenrechten, 27 november Verwijzing naar artikel ‘Jaarbalans: 3000 ongevallen op zee’ van Lisbeth Jaspers (MO*60) in nieuwsbrief Fonds Pascal Decroos, 28 november

- Gebruik door Centrum voor onderwijseffectiviteit en –evaluatie (KULeuven) van dossier Kringloopdenken (MO*58) in het kader van een leestoets voor de peiling Nederlands in de derde graad secundair onderwijs. De peiling wordt bij een steekproef van leerlingen uit Vlaamse scholen afgenomen in 2010.

jaarverslag 2008

DECEMBER 2008


In de kijker Kristof Clerix had een exclusief interview met Alain Winants, administrateur-generaal van de Staatsveiligheid. Daaruit werd massaal geciteerd door andere media, telkens met vermelding van MO*: - Le Soir (5.12.08) - De Standaard (6.12.08) - Het Nieuwsblad online (5.12.08) - De Standaard online (5.12.08) - Het Belang van Limburg online (5.12.08) - La Meuse online (5.12.08) - Het Laatste Nieuws online (5.12.08) - De Morgen online (5.12.08) - Gazet van Antwerpen online (5.12.08) - Kroatische, Letse, Hongaarse en Poolse nieuwssites (soms met vermelding MO*) - De Estse krant Ekspress (11.12.08): www.ekspress.ee/2008/12/11/eesti-uudised/5797-belgia-luurejuht-simmi-juhtum--mojutab-rahvusvahelist-spionaazhi - interview op FM Brussel (9.12.08) - “Staatsveiligheid lanceert communicatiebeleid”, De Morgen (9.12.08) In dezelfde periode kwam het boek ‘Les Services secrets étrangers en Belgique. En toute impunité?’ van Kristof Clerix uit. Hij gaf daarover in de loop van december interviews in Le Soir, La Dernière Heure, l’Echo, Le Vif l’Express… Kranten, tijdschriften en boeken - Aankondiging MO*debat ‘Op reis in Palestina. Ben je gek?’ in De Vijfhoek (maandblad van GC De Markten), december 2008 - Verwijzing naar MO*mensenrechtenenqête (MO*60) in Gazet Van Antwerpen en Het Belang van Limburg, 9 december 2008 - Interview met Gie Goris over Afghanistan in Knack, 24 december 2008 Radio en tv - Interview met Brigitte Herremans van Broederlijk Delen over reizen in Palestina (nav MO*debat die avond) in De Ochtend op Radio 1, 4 december 2008 - Interview met Samira Bendadi over haar boek “Dolle Amina’s” in Boeken op de VPRO, 7 december 2008 - Aankondiging fotoveiling voor SOS Stop Seksuele Terreur in Oost-Congo, 15 december 2008 - Interview met Gie Goris over de nieuwe premier van Thailand in De Ochtend op Radio 1, 16 december Websites en e-zines - Verwijzing naar artikel “Minstens 400 doden bij verkiezingsgeweld in Nigeria” (MO.be) in nieuwsbrief Knack, 2 december 2008 - Aankondiging MO*debat over clustermunitie in nieuwsbrief Handicap International + in nieuwsbrief deBuren, 3 december 2008 - Aankondiging MO*debatten december op http://users.skynet.be/syndicaalnieuws - Aankondiging MO*debatten december in nieuwsbrief Friends of the Earth, december 2008 - Verwijzing naar tv-optreden Samira Bendadi in boeken op VPRO op weblog NRC Handelsblad, 8 december 2008 - Verwijzing naar blog van Gie Goris over Afghanistan (MO.be) op http://lowimpactman.wordpress.com, 9 december 2008 - Verwijzing naar MO*mensenrechtenenquête (MO*60) in nieuwsbrief Knack, 9 december 2008 - Aankondiging fotoveiling voor SOS Stop Seksuele Terreur in Oost-Congo op www.11.be, www.marleentemmerman.be, www.sosoostcongo.be + in nieuwsbrief Knack van 11 december 2008 - Verwijzing naar Jaaroverzicht 2008 (MO.be) in nieuwsbrief Knack, 29 december 2008


- Jan Lamers in jury Grote Prijs voor de Toekomstige Generaties van Stichting Toekomstige Generaties, 16 december 2008

Bron: Wereldmediahuis

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 71

12. CONTACTGEGEVENS

Wereldmediahuis vzw Ondernemingsnummer 0479 817 230 Vlasfabriekstraat 11 1060 Brussel 02 536 19 78 [email protected] www.MO.be Redactie Gie Goris [email protected] +32 (0)2 536 19 64 Alma DeWalsche [email protected] +32 (0)2 536 19 65 John Vandaele [email protected] +32 (0)2 536 19 73 Kristof Clerix [email protected] +32 (0)2 536 19 76 Stefaan Anrys [email protected] +32 (0)2 536 19 74 Tine Danckaers [email protected] +32 (0)2 536 19 75 Samira Bendadi [email protected] +32 (0)2 609 44 36 Webredactie Bart Vanacker [email protected] +32 (0)2 536 19 72 Promotie & communicatie Jan Buelinckx [email protected] +32 (0)2 536 19 77 Coördinator interne zaken Els De Mol [email protected] +32 (0)2 536 19 78 Afgevaardigd bestuurder Jan Lamers [email protected] via (0)2 536 19 78 We zijn benieuwd naar uw reacties op dit jaarverslag. Voor vragen of opmerkingen mag u zich richten tot: Els De Mol [email protected] +32 (0)2 536 19 78

13. COLOFON Dit jaarverslag werd gerealiseerd met de medewerking van Frank Beke Jan Lamers Gie Goris Jan Buelinckx Bart Vanacker Coördinatie Els De Mol Eindredactie Kristof Clerix Lay-out Inge D’haen Verantwoordelijke uitgever Frank Beke

72 ❙

Q

MO

❙

jaarverslag 2008

jaarverslag 2008

❙

Q

MO

❙ 73

JAARVERSLAG. Wereldmediahuis vzw

Recommend Documents