Jaarverslag 2012
Vereniging Zeeuwse Milieufederatie Ravelijn de Groene Jager 5 4461 DJ Goes
1
Vooraf Verantwoording Voor u ligt het jaarverslag van 2012. Een verslag van een bewogen jaar, waarin tot medio december een extra bezuiniging van één ton als een zwaard van Damocles boven de vereniging hing. Uiteindelijk bleef de ZMf van deze bezuiniging gevrijwaard. Ondanks alle negatieve energie die van deze dreiging uitging, heeft het bureau zich maximaal ingezet om het werkplan met succes uit te voeren. Daarin is het bijzonder succesvol geweest. Goes, juni 2013 Tjeu van Mierlo, directeur
2
Transitie via Milieu & Economie A. Door Provincie gefinancierde projecten Klimaat en energie Van Groene Groei Deal naar een Zeeuwse biomassacentrale Duurzame innovaties worden vaak belemmerd door wet- en regelgeving. Een Groene Groei Deal met de overheid biedt dan uitkomst. Het afgelopen jaar is een drietal kansrijke projecten verkend, maar de ZMf kon geen invloed uitoefenen op de realisatie daarvan. Daarom is in overleg met de Provincie besloten tot een nieuwe activiteit, de ombouw van de kolencentrale naar een biomassacentrale. Samen met onze achterban zijn relevante suggesties aangeleverd over verduurzaming van het initiatief. Diverse overleggen hebben ervoor gezorgd dat EPZ nu maximaal inzet op de duurzaamheid van de biomassacentrale. Energieloket De Provincie wil graag een Energieloket. De ZMf heeft met een visie hier input voor geleverd. De ZMf heeft een Zeeuws Energie Servicepunt (ZES) ontwikkeld waarin een viertal functies centraal staan: een digitale energie etalage om informatie te genereren en te ontsluiten, energiebesparing in bestaande gebouwen, de energietransitie van het MKB, én het ondersteunen van lokale energie-initiatieven. Hiervoor richt de ZMf het Servicepunt Energie Lokaal (SPEL) op. De samenwerking van SPEL en ZES zou een onderdeel kunnen vormen van het samenwerkingsverband ‘Hier Opgewekt’.
Havenbeleid en vervoer over water Duurzaamheidambitie havengebied Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone De Kanaalzonewerkgroep van de ZMf is nauw betrokken bij de totstandkoming van de duurzaamheidambitie van de Kanaalzone. In drie bijeenkomsten is gesproken over de realisatie van deze ambitie. Er is een brief aan het Breed Bestuurlijk Overleg gezonden, waarin is aangedrongen op het overeind houden van de ambitie. De werkgroep heeft een eigen visie op natuur en landschap in de Kanaalzone ontwikkeld met de focus op de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en het opheffen van de barrières voor fauna door de Tractaatweg en het Kanaal van Gent naar Terneuzen. De visie is ook besproken met Provincie Zeeland en de projectgroep.
3
Transitie van bedrijven (schone bedrijven) Decentrale energieopwekking Met zeven Zeeuwse bedrijven zijn gesprekken gevoerd om te verkennen of deze bedrijven alleen of samen voldoende afvalstromen hebben om een onderzoek naar een business case te starten voor de doorbraaktechniek ‘Van afval naar grondstof’. Door middel van thermisch kraken kunnen gemixte afvalstromen worden verwerkt tot gasvormige en vloeibare grondstoffen. Voor drie bedrijven zijn quick scans opgesteld en samen met deze bedrijven is besloten tot het opstellen van een voorlopige business case scan: Dow Benelux, Eastman en Elopak. Dow Benelux en Eastman hebben te kennen gegeven samen met ZMf en Altran te willen werken aan een definitieve business case. Bedrijfsmilieuplannen in een nieuwe, Zeeuwse jas Als alternatief voor de bedrijfsmilieuplannen (BMP) die in 2010 ten einde liepen, is een duurzaam Zeeuws bedrijvenplan ontwikkeld. Uitgedaagd door de ZMf heeft de Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging (BZW) zich op haar publieksavond in Terneuzen uitgesproken over het belang van een BMP in een nieuw jasje. Input voor het plan is geleverd door de Provincie Zeeland, Rijkswaterstaat, BZW en ZMf tijdens een aparte werksessie. Essentie van de nieuwe aanpak is: bedrijventerreinbrede samenwerking gericht op duurzaamheidthema’s, gezamenlijke werkplannen én werkplannen per bedrijf, en verankering in een koepelconvenant. De Thijs Kramerlezing Een bijzonder succesvolle derde Thijs Kramerlezing werd in februari gehouden met als thema: ‘Zeeland, werkplaats en woning’. Denker des Vaderlands, Hans Achterhuis, gaf een filosofische analyse over de economie van het genoeg en de zorgen over de toekomst van onze planeet. 150 mensen waren aanwezig. Ook Wantij stond in het teken van de Thijs Kramerlezing en is breed verspreid onder aanwezigen en geïnteresseerden.
B. Representatie achterban binnen het thema Milieu en Economie De ZMf heeft namens haar achterban input geleverd in de volgende provinciale overleggen: Projectteam Vitaal Sloe en Kanaalzone Provinciale Commissie Omgevingsbeleid Periodiek Verkeer- en Vervoersoverleg Werkgroep Goederenvervoer Provinciale Klankbordgroep Uitvoeringsprogramma Energie- en Klimaatbeleid (UPEK) Partnerkring MKB Breed overleg Kanaalzone Stuurgroep OP-Zuid
4
C. Achterban en het thema Transitie via Milieu en Economie Oprichting bedrijvenwerkgroep Met de vrijwilligers betrokken bij het thema bedrijven is een bedrijvenwerkgroep gestart. De ZMf betrekt hen bij vergunningverlening, standpuntbepaling, visievorming en studie van bedrijfsgerelateerde onderwerpen. De Bedrijvenwerkgroep kwam drie keer bij elkaar.
5
Ruimtelijke kwaliteit van de Zuidwestelijke Delta A. Door Provincie gefinancierde projecten Natuur in de witte gebieden Educatie bescherming kleine landschapselementen In 2012 heeft de ZMf samen met een aantal vrijwilligers uit de provincie een systeem ontwikkeld waarbij snel en laagdrempelig natuur- en landschapswaarden bepaald kunnen worden. Bij gemeentelijke plannen maakt het systeem duidelijk of een bepaalde activiteit al dan niet getolereerd mag worden en onder welke voorwaarden. Het systeem is voorgelegd aan diverse gemeenten. Drie hebben de toets afgewezen; vier ontwikkelen nieuw beleid waarbij de toets wordt overwogen. De Gemeente Schouwen-Duiveland gebruikte de toets bij de ontwikkeling van campings. De Gemeente Noord-Beveland heeft de toets in aangepaste vorm in haar nieuwe bestemmingsplan Buitengebied opgenomen. De ZLTO is positief over het voorstel. In de Gemeente Veere (regio Oostkapelle) speelt een landbouw proefproject waar het systeem zich leent voor toepassing. Coalitie biodiversiteit De ZMf heeft de Coalitie Biodiversiteit in 2012 ondersteund door deelname aan het Biodiversiteit Symposium in Terneuzen, een workshop in Middelburg en twee bijeenkomsten in Goes. De ZMf heeft daarbij een viertal concrete projectvoorstellen ingebracht: Tijdelijke Natuur, Groene Daken, Geveltuinen en de Landschapsbewuste Verkeersvisie. Ook heeft de ZMf met teksten en illustraties bijgedragen aan de realisatie van de provinciale website van de Coalitie Biodiversiteit.
Planologie ZeeBrAnt safari ‘ZeeBrAnt, een duurzaam landschap op de grens van Zeeland, Brabant en Antwerpen’. Zo luidt de titel van de visie die is opgesteld in samenwerking met Benegora, Namiro, Staatsbosbeheer, Brabants Landschap, Brabantse Milieufederatie, Bond Beter Leefmilieu, Natuurpunt, Natuurmonumenten en ZMf. De leefbaarheid in het ZeeBrAnt-gebied staat onder druk door grote infrastructurele plannen. Centrale boodschap in de visie is dat deze transportinfrastructuur het landschap onnodig aantast. Transport over water is een bruikbaar en duurzaam alternatief. Het resultaat is een gezamenlijke communicatiestrategie waarbij alle belangrijke contacten en overleggen worden benut om de visie uit te dragen. Daarbij horen een fraai vormgegeven brochure
6
met kaart als toelichting op de ZeeBrAnt-visie. Er is ook een speciale Prezi-presentatie gemaakt.
B. Representatie achterban binnen het thema Ruimtelijke kwaliteit De ZMf leverde namens haar achterban inbreng in de volgende provinciale overleggen: Bestuurlijk Consortium Vitaal Platteland Provinciale Commissie Groene Ruimte (PCGR) Dagelijks en Algemeen bestuur van het Nationaal Park Oosterschelde (NPO) Gebiedscommissie West-Zeeuws-Vlaanderen Stuurgroep Veerse Meer Bestuurlijk Overleg Westerschelde (BOWS) Visserij Initiatief Zeeland Klankbordgroepen voorontwerp Omgevingsplan
C. Achterban en het thema Ruimtelijke kwaliteit Planologie en de achterban De ZMf ondersteunt sinds jaar en dag de regionale achterban bij haar werk op het gebied van ruimtelijke ordening in de eigen regio, en blijft dat doen. Het loopt uiteen van advies bij het opstellen van visies en zienswijzen tot educatie over wet- en regelgeving. In 2012 hielden we ons onder andere bezig met een advies aan de Gemeente Schouwen-Duiveland over de invulling van het gebied Elzenhof. De voormalige camping werd gesaneerd, een nieuwe camping moest worden ontwikkeld en de omgeving landschappelijk ingericht. De ZMf coördineerde de bijdrage van de natuurorganisaties. Samen met ’t Duumpje is gereageerd op de windvisie van de Gemeente Sluis. Natuurvereniging Tholen heeft een visie en toetsingskader geschreven voor de wenselijkheid om buitendijkse paden open te stellen voor recreatie. Dat is in nauw overleg met de ZMf gebeurd. Op Walcheren werd een visie op de ruimtelijke functies op de stranden geformuleerd. Coördinatie Overleg De ZMf coördineert voor alle, grote aangesloten organisaties, inclusief Staatsbosbeheer, Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ) én IVN Consulentschap Zeeland, afstemming, strategie, besluitvorming en uitvoering ten behoeve van behoud en versterking van natuur en landschap. Het Coördinatieoverleg kwam acht keer samen en ontwikkelde de volgende activiteiten: voorbereiden van de bestuurlijke overleggen met Provincie, Waterschap en directeuren terreinbeherende organisaties (TBO’s). De gezamenlijke reactie op het Omgevingsplan van de Provincie en politiek bestuurlijke contacten hierover. Het project ‘Groene Tafels’ kreeg in het Coördinatieoverleg vorm. De Marinierskazerne Vlissingen, het ganzenbeleid, de Kaderrichtlijn Water, de Alliantie Oosterschelde en de Rijksstructuurvisie Windenergie op Land, zijn indringend besproken.
7
Samenwerking A. Door Provincie gefinancierde projecten Samenwerking met achterban en collega-organisaties in de Delta De ZMf is de vertegenwoordiger van het ecologisch domein. De ZMf spreekt namens aangesloten organisaties, leden en (tijdelijk) betrokkenen. Vooraf wordt de achterban geconsulteerd. Voorbeelden van gezamenlijke afstemming: Het Bokkegat De afgelopen jaren hebben Staatsbosbeheer en de ZMf deel uitgemaakt van de Werkgroep Natuurresort Bokkegat. Een door alle partijen onderschreven voorwaarde was dat ruimtelijke en economische ontwikkelingen in aard en omvang moeten passen in het landschap van Noord-Beveland. De Gemeente Noord-Beveland heeft deze afspraak geschonden door een camping toe te staan met nauwelijks natuurontwikkeling. SBB en ZMf hebben in een brief aan het gemeentebestuur laten weten het project niet langer te kunnen steunen. Ook de KNNV schaarde zich achter het standpunt van ZMf en SBB. Dit heeft er toe geleid dat het plan niet in procedure is genomen; er wordt gezocht naar een evenwichtiger rood-groene balans. Windturbines Krammersluizen Zeeuwind onderzoekt de mogelijkheden voor windturbines op de Krammersluizen. De ZMf consulteerde de georganiseerde achterban, professionals en vrijwilligers om draagvlak te vinden. Inmiddels wordt er een Milieu Effect Rapport (MER) opgesteld. Inspiratum De ZMf heeft diverse bijeenkomsten bijgewoond over een plan voor een 30 meter hoog Inspiratiecentrum op de Brouwersdam. De openheid van het landschap zal er zwaar door worden aangetast. Natuurmonumenten, Natuur- en Milieufederatie ZuidHolland (NMZH), Duinbehoud, Natuur en Landschap GoereeOverflakkee (NLGO), Natuur- en Vogelwacht Schouwen-Duiveland, Vogelbescherming Nederland en bewoners en ondernemers delen het bezwaar. De gemeente en de initiatiefnemer (GZH) geven vooralsnog geen krimp. Noorderstrand Om de zeewering te versterken, hebben Bureau Zeeweringen en Waterschap Scheldestromen een plan gemaakt voor binnenwaartse versterking. Gevolg is dat de bijzondere waterhuishouding en de unieke vegetatie van de Zoute en Zoete Haard grotendeels verloren gaan. Staatsbosbeheer, Duinbehoud en de Natuur- en Vogelwacht Schouwen-Duiveland maakten bezwaar. De Natuur- en Vogelwacht heeft beroep aangetekend bij de Raad van State.
8
Ledenbijeenkomsten Vier maal zijn de regio’s met de daarin actieve achterban bezocht. In die bijeenkomsten werden specifieke thema’s met de achterban besproken. In twee ledenvergaderingen zijn de veranderingen in de werkorganisatie besproken. Speciale aandacht betrof de werkverdeling tussen de planologieachterban en ZMf-bureau. Delta Overleg De Zuidwestelijke delta vormt in vele opzichten een unieke, natuurlijke eenheid, waar bestuurlijke grenzen doorheen lopen. Dit maakt goede afstemming en representatie van de natuurorganisaties van de delta nodig. Het Deltaoverleg, waar de ZMf de secretaris voor levert, is gerevitaliseerd en kwam in 2012 vijf keer bijeen. Een gezamenlijke visie op de Delta is ontwikkeld, bekken- en economische visies zijn opgesteld. Samenwerking IVN De ZMf intensiveerde de samenwerking met IVN met drie gezamenlijke werkoverleggen en twee geformuleerde gezamenlijke projecten. Samen met het Nationaal Park Oosterschelde (NPO) werd het project Groene Tafels ontwikkeld. Centraal staat een landschapsveiling waarbij bedrijven de mogelijkheid krijgen om een Zeeuws project in het NPO te adopteren. IVN, NPO en ZMf hebben een Oosterscheldeweek georganiseerd. Een groot evenement met tweeduizend deelnemers en meer dan twintig activiteiten. Ook vond een overleg tussen IVN en ZMf plaats op bestuurlijk niveau. Samenwerking op het thema duurzaamheid met Scoop en Impuls Zeeland Er is geïnvesteerd in samenwerking op het thema duurzaamheid in de vorm van een brainstorm over gezamenlijke projecten en zes overleggen op directieniveau. Ook nemen de drie organisaties deel aan ‘Natuurlijk Zeeland´. Enkele projecten zijn samen uitgevoerd: Energie Etalage, Dag van de Duurzaamheid en Dag van het Regionale Product. Samenwerking met gemeenten De ZMf werkte in 2012 samen met de gemeenten Tholen en Middelburg aan het ontwikkelen van een duurzaamheidvisie. Deze samenwerking kreeg gestalte door het schriftelijk becommentariëren van beleidsvoorstellen en door deelname aan workshops. Met wethouders van de vier grote Zeeuwse steden is gesproken over samenwerking.
9
Transitie via Milieu & Economie A. Extern gefinancierde projecten Het Zon Effect In 2012 hebben de organisaties Zeeuwind en ZMf onder de naam ‘Het Zon Effect’ samengewerkt aan meer zonne-energie in Zeeland. Door het ontzorgen van particulieren heeft Het Zon Effect het voor de Zeeuwen zo aantrekkelijk mogelijk gemaakt om zonnepanelen aan te schaffen. Met Het Zon Effect hebben we mensen bewust gemaakt van de voordelen van duurzame energie. Particulieren hebben behoefte aan een centraal en vertrouwd aanspreekpunt, een voorselectie van leveranciers, systemen, kennis en advies. De website www.hetzoneffect.nl werd gelanceerd. Er zijn vijf informatie-bijeenkomsten georganiseerd waar ruim twaalfhonderd geïnteresseerden op af zijn gekomen. Door de gezamenlijke inkoopactie van Het Zon Effect zijn bij zo’n zeshonderd particulieren zesduizend zonnepanelen geplaatst met een vermogen van ca. 1,4 MW. Boer zoek buur in Zeeland Naar aanleiding van geïnventariseerde Zonnedromen in het kader van het project Het Zon Effect heeft de ZMf samen met het Zeeuws Agrarisch Jongeren Kontakt (ZAJK) een project geformuleerd voor boeren die willen investeren in zonne-energie. Het bijzondere is dat burgers (‘buren’ genoemd) meefinancieren in ruil voor boerenproducten. In 2012 vond een informatiebijeenkomst plaats voor jonge boeren en is er geworven onder ZLTO-leden en biologische boeren. Ook is er een communicatieplan gemaakt voor de werving van ‘buren’. Vijftien belangstellende boeren hebben advies ontvangen om te bepalen of zonnepanelen voor hen interessant zijn. Voor acht boeren is dat het geval. Zij zullen in 2013 daadwerkelijk mee gaan doen met ’Boer zoekt buur’. Energiebesparing bij bedrijven (looptijd oktober 2011 – april 2013) Tijdens de tweejaarlijkse terugkomdagen voor het personeel van Zeeland Refinery heeft de ZMf een presentatie verzorgd over klimaat en energie. In totaal hebben ruim 180 werknemers van Zeeland Refinery, verdeeld over vijf dagen, deelgenomen aan de terugkomdagen in november. Die stonden in het teken van energie-efficiency en energiebesparing. Dat was voor het bedrijf aanleiding om de ZMf te vragen een programmaonderdeel te verzorgen waarbij de nadruk lag op de relatie tussen onze toenemende energiebehoefte en de gevolgen daarvan voor het klimaat. Daarnaast is een toelichting gegeven specifiek over de voordelen van zonnepanelen voor particulieren, waar veel belangstelling voor was. Energiebesparing De ZMf wil met DELTA werk maken van energiebesparing. Ondanks de goede intenties van beide partijen en de projectvoorstellen van de ZMf, is het nog niet tot samenwerking gekomen.
10
Hier Opgewekt HIER Opgewekt is hét platform voor lokale duurzame energie-initiatieven. De ZMf heeft in november 2012 het Servicepunt Hier Opgewekt Zeeland opgericht om alle initiatieven in de provincie op het gebied van lokale duurzame energie te ondersteunen, te verbinden en te positioneren op een positieve manier. Er hebben zich verschillende lokale initiatieven gemeld voor ondersteuning vanuit de ZMf. Daarnaast biedt de ZMf ondersteuning aan het eerste grootschalige ‘Boer zoekt buur’ initiatief in Zeeland. De CO2-ambitie De CO2 ambitie is vertaald in het project ‘Van afval naar grondstof’. In plaats van CO2 te reduceren door energiebesparing is gekozen voor CO2-reductie met duurzame opwekking (zie bij provinciale afspraken). Het Klimaatneutrale dorp Het gaat hier om een Europees (Interreg NWE) project ACE (Academy of Champions for Energy). Het doel van het project is om een impuls te geven aan een duurzame energiehuishouding door een bottum-up aanpak waarbij lokale gemeenschappen de initiatiefnemers zijn om energie te besparen en meer duurzame energie op te wekken. In Zeeland is Het Zeeuws Klimaatfonds de trekker van de Zeeuwse pilot voor klimaatneutrale dorpen. De ZMf is gevraagd om hier een bijdrage aan te leveren in de vorm van de organisatie van inspiratiebijeenkomst voor de deelnemende dorpen van Duurzaam Diekendamme. Een markt waar een twintigtal organisaties de inwoners hun hulp aanboden over uiteenlopende ideeën met betrekking tot duurzaamheid en leefbaarheid. Korte Keten van Land naar Klant Met het distributienetwerk voor biologische groenten en fruit uit de regio, werd eind september het meerjarige project ‘Korte Keten van Land naar Klant’ gepresenteerd tijdens het Dag van het Regionale Product. Zorgorganisatie Werkt voor Ouderen (Ter Reede) uit Vlissingen is de eerste organisatie die het distributienetwerk in 2012-2013 structureel gaat inzetten. Zij werkt samen met lokale partners zoals biologische boeren uit de regio, webwinkel De Grote Verleiding en de groentensnijderij Van Ruiten & Floresse. Ter Reede kiest bewust voor biologische groenten uit de omgeving voor het menu van zowel het restaurant als de centrale keuken, waar dagelijks achthonderd maaltijden worden bereid. Dit is uniek voor Nederland. Het is helaas nog niet gelukt om meer bewoners van zorginstellingen te laten genieten van voedsel met de kleur en smaak van vroeger. Hierdoor blijft het aantal biologische maaltijden per dag onder het streefgetal van vijfduizend steken. Als ZMf verzorgen we de coördinatie van het project. Op de website www.biologischinzeeland.nl kunnen boeren, leveranciers en bewoners hun verhalen en ervaringen kwijt. Voeding uit de regio en renderend landschap Het project is niet uitgevoerd door het ontbreken van projectgelden.
11
Nacht van de Nacht en Laat het Donker donker De achtste Nacht van de Nacht was de drukst bezochte Nacht ooit. De Zeeuwse nacht trekt steeds meer belangstellenden: dit jaar zo’n drieduizend. Ook landelijk is een recordaantal deelnemers geteld. Er waren op twaalf locaties activiteiten georganiseerd. Gemeenten en bedrijven doofden waar mogelijk hun verlichting. In Zeeland kwamen de meeste deelnemers naar het donkere centrum van Middelburg; de Lange Jan was niet verlicht en op de Markt waren de lichten ook uit. In het Zeeuws Museum was een zaklamprondleiding. Door de heldere hemel konden bezoekers bij de Sterrenwacht extra genieten van maan en sterren. Andere activiteiten waren onder meer in ’s Heer Arendskerke, Oostkapelle en Axel. Het gaat om bewustwording van de waarde van duisternis voor mens en natuur bij het Zeeuwse publiek. Ervaring leert dat herhaling werkt, als het om bewustwording gaat. Bovendien is er wederom aandacht gevraagd voor de aanpak van het onderwerp lichthinder. Smaakvol / Week van de Smaak Voor de zesde keer vierde Nederland in het najaar de Week van de Smaak, met dit keer als thema ‘de aardappel’. De ZMf verzorgde voor het vierde jaar de coördinatie. De ZMf coördineerde tientallen activiteiten in Zeeland zoals een eetfestijn met regionale producten in de Zware Plaatwerkerij in Vlissingen, een aardappelfeest in Oostburg, regionale maaltijden aan boord van klipper ‘De Morgenster’ in Zierikzee en Thoolse tapas eten in Sint-Maartensdijk. Ook diverse zorginstellingen besteedden extra aandacht aan de Week van de Smaak. Samen met Innovatieve Zorg in Zeeland en Lekker Regionaal Product zorgde de ZMf in september de eerste Dag van het Regionale Product in boerderij Land & Zeezicht in Kamperland. Een themadag vol met presentaties, proeverijen en workshops over het streekeigen biologische product. Een smaakvol hoogtepunt van de dag was de lunch die geheel samengesteld was door producenten/telers van regionale producten en het smaakvolle optreden van tv-kok Pierre Wind. In samenwerking met de Gemeente Oostburg heeft de ZMf ook de Held van de Smaak verkiezing georganiseerd met als thema de aardappel. Een vakjury koos ook dit jaar een Zeeuwse Held van de Smaak. Die titel ging naar chef-kok Hans Everse van Zorgcentrum Cleijenborch in Colijnsplaat. Hij verraste met een stamppotje van zeekraal, witte bonen en – uiteraard – in de provincie geteelde aardappels. De Week van de Smaak maakt deel uit van een driejarig project Smaakklassen, dat de ZMf samen met het IVN Consulentschap Zeeland dankzij een Europese subsidie kan uitvoeren.
12
Energie in de etalage ‘Energie in de etalage’ is een project van de Zeeuwse Bibliotheek samen met de ZMf, de Provincie Zeeland, onderzoekinstituut Scoop en energieleverancier DELTA. De website www.energiezeeland.nl is het digitale startpunt van het project. Er zijn in 2012 vier energiethema’s uitgewerkt: energiebesparing, duurzame energiebronnen, duurzame mobiliteit en Zeeuwse energieinitiatieven. De website maakt deel uit van het landelijke portaal www.digitale-etalages.nl. De ZMf heeft het Zeeuwse ‘energieveld’ in beeld gebracht, bundelt voor burgers de relevante Zeeuwse energie initiatieven en vult maandelijks de rubriek actueel. Tijdens de jaarlijkse Dag van de Duurzaamheid op 10 oktober, is in de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg de Digitale Energie Etalage (www.energiezeeland.nl) officieel gelanceerd. Dit vond plaats tijdens het Energiecafé. Duurzaamheid en Zeeuwse gemeenten De ZMf heeft in 2012 alle Zeeuwse gemeenten bezocht met een projectenboek en presentatie om de kansen op samenwerking te verkennen. Met de gemeenten Middelburg, Vlissingen en Veere heeft dit geleid tot concrete samenwerkingsafspraken. De gemeenten Borsele, Terneuzen, Goes en SchouwenDuiveland hebben de intentie uitgesproken om in 2013 gezamenlijke projecten te realiseren. Duurzaamheidsscan (PPP-scan) Verschillende Zeeuwse gemeenten werken aan een beleidsplan duurzaamheid. Bij de beleidsvoorbereiding van specifieke besluiten stoeien bestuurders vaak met de vraag: hoe duurzaam is de beslissing? De PPP-scan is bij alle Zeeuwse gemeenten onder de aandacht gebracht tijdens de samenwerkingsbijeenkomsten en is ook opgenomen in het ZMf projectenboek. In 2012 leidde dat wel tot belangstelling, maar nog niet tot een concrete introductie. In samenwerking met Telos (de ontwerper van de PPP-scan) werkt de ZMf aan een nieuwe aanbieding waarbij de scan onderdeel wordt van een breder programma. Actualiteiten Er is ingespeeld op een tiental actualiteiten zoals: een toekomstbestendige visie op DELTA, CO2neutrale straat in Heinkenszand, de herdenking van Fukushima, de taskforce reductie broeikasgassen, het gezondheidonderzoek bij Thermphos, containerisatie binnen de Zeeuwse havens en de sitevergunning van Yara.
13
Ruimtelijke kwaliteit van de Zuidwestelijke Delta A. Extern gefinancierde projecten Visserij Vlakte van de Raan De Vlakte van de Raan is aangewezen als Natura 2000-gebied. Visserij en natuur hebben daarbij een gedeeld probleem: kennis van het gebied is minimaal hetgeen maatwerk in de maatregelen, die nodig zouden kunnen zijn om Natura 2000doelen te halen, moeilijk maakt. Draagvlak voor natuurbeheersmaatregelen in de Vlakte van de Raan onder vissers is te laag voor succesvolle implementatie. Beide problemen willen ZMf en Productschap Vis samen helpen oplossen. Dit heeft geresulteerd in een rapport met een door zowel vissers als natuurorganisaties gedragen voorstel om ruim twaalf procent van de Vlakte van de Raan te sluiten voor alle vormen van bodemberoerende visserij. Daaraan is een monitoringsvoorstel gekoppeld, dat inzicht moet geven in het nut van gesloten gebieden voor dit habitattype. Het adviesrapport is gepresenteerd bij en aangeboden aan het ministerie van Economische Zaken. Het ministerie neemt dit advies mee bij het opstellen van het Natura 2000-beheerplan, en bij de verantwoording voor de Natura 2000-opgave in Brussel. Blueport Oosterschelde Blueport is een verbindend platform van vissers, (verwerkende) bedrijven, onderzoeksinstituten, overheden en ZMf. Ook ondernemers hebben de taak om de Oosterschelde op de kaart te zetten als economisch en ecologisch vitaal gebied, waar duurzaamheid en innovatie voorop staan. Naast het opstarten van dit platform, werken we concreet aan de Blueport Oosterschelde met een drietal pilotprojecten, gefinancierd vanuit het Visserijfonds. Blueport wordt medio 2013 afgerond. De ZMf heeft bijgedragen aan inzicht in nutriëntenstromen en draagkracht van de Oosterschelde. Daaruit volgt dat het niet wenselijk is om nutriëntenrijk proceswater op de Oosterschelde te lozen. Verder wordt er vanuit Blueport onderzocht wat de kansen zijn voor verplaatsing van mossel- en oesterkweek richting Noordzee en een zout Krammer-Volkerak. Voor de Noordzee wordt onderzocht of introductie van natuurlijke mossel- en oesterbanken gecombineerd kan worden met commerciële teelt, om zo de financiering voor lange termijn te waarborgen.
14
Natuur in de witte gebieden Natuur tijdelijk welkom Nu de beleidslijn Tijdelijke Natuur het interessant maakt voor terreineigenaren om (tijdelijk) braakliggende terreinen om te vormen tot natuurgebieden, heeft de ZMf deze mogelijkheid nadrukkelijk onder de aandacht gebracht. Gemeenten werden geïnformeerd middels de samenwerkingsbijeenkomsten en het projectenboek, terwijl ook bedrijven werden benaderd via het overleg Vitaal Sloegebied en Kanaalzone. Hieruit volgde een brede belangstelling, die is uitgemond in een eerste projectaanvraag van Yara uit Sluiskil. Dit project zal in 2013 tot uitvoering komen in zeer nauwe samenwerking met Stichting Landschapsbeheer Zeeland en zal als voorbeeldproject dienen om meer belangstellenden te overtuigen. Van gemeentelijke zijde is er inmiddels concrete belangstelling getoond vanuit Schouwen-Duiveland.
Planologie Krimp 2.0 Geen doorgang gevonden wegens onvoldoende budget. Langs de Gouden Randen van de Delta Zie project Oosterscheldeweek (samenwerking met IVN). Groene Tafels Zie onder ‘samenwerking IVN’. Evaluatie recreatienatuur Cletemspolder De Gebiedscommissie West-Zeeuws-Vlaanderen hanteert het ‘rood voor groen’ principe. Dat houdt in dat ROOD (bouwen) pas mag als de initiatiefnemer ook investeert in GROEN (natuur en landschap). Dat laatste gebeurt niet naar eigen goeddunken, maar is gebonden aan strenge regels. Een recreatieondernemer die zijn terrein uitbreidt, betaalt extra geld. Daarvoor wordt openbaar toegankelijke natuur ingericht: recreatienatuur. De ZMf levert de voorzitter van de werkgroep Recreatienatuur, die ressorteert onder de Gebiedscommissie West-Zeeuws-Vlaanderen. Deze werkgroep evalueert de bestaande recreatienatuurprojecten en adviseert bij nieuwe. De Cletemspolder is het eerste recreatienatuurgebied in Zeeuws-Vlaanderen en bestaat inmiddels tien jaar. Het gebied maakt onderdeel uit van de Recreatienatuur Groese Polders en Waterdunen. Uit de evaluatie bleek dat vooral de verwachtingen voor het gebied van de gebruikers en de beheerders niet duidelijk waren. Er zijn daarom vervolgens randvoorwaarden opgesteld voor de recreatienatuur Groese Polders.
15
Actualiteit Er is ingespeeld op een tiental actuele natuur- en landschapsonderwerpen, zoals een Valentijns- en handtekeningenactie voor bescherming van de natuur, landschapsveilige verkeerswegen, campingplannen bij het Bokkegat, en tijdelijke natuur op de Mosselbanken.
16
Communicatie Ambitie in communicatie. Dat heeft de ZMf. In 2012 heeft de ZMf geïnvesteerd in verschillende communicatiemiddelen. Met als doel een slagvaardige werving en binding van geïnteresseerden en leden. In 2012 hebben we een eerste stap gemaakt om onze achterban te vergroten en te verbreden. De zorg om het milieu gaat dwars door alle generaties heen, maar die groepen moet je wel op verschillende manieren mobiliseren. Daarom heeft de ZMf in 2012 flink geïnvesteerd in haar communicatiemiddelen om andere, nieuwe groepen aan te spreken zonder onze traditionele aanhang van ons te vervreemden. Nieuwsstroom versterken In 2012 heeft de ZMf nog meer en breder gecommuniceerd over de dingen die zij doet. De ZMf is in sterke mate afhankelijk van ‘free publicity’ berichten in externe media. We hebben in 2012 veelvuldig in de media gestaan met allerlei verschillende berichten. Een overzicht van deze berichten vindt u op onze website. De berichten worden, indien geschikt, ook verstuurd via de social media Twitter en Facebook. Groene Peiler De Groene Peiler is een enquête die af en toe wordt gebruikt om een groep van tweehonderd bij natuur en milieu betrokken Zeeuwen te vragen naar hun mening. De Groene Peiler is eenmaal ingezet in 2012. Social media De ZMf heeft eind 2011 een plan van aanpak voor de strategische inzet van social media opgesteld. Dit plan is in 2012 als leidraad gebruikt voor de uitvoering van verschillende social media activiteiten. Zo heeft de ZMf inmiddels een Facebookpagina, Twitter-account en een Linkedin-groep. Website In 2012 is, ter voorbereiding van een nieuwe website, gewerkt aan het samenstellen van een websitebehoefte onderzoek. Er is gekeken naar behoeften en wensen. Vervolgens is een aantal bureaus gevraagd om een offerte uit te brengen. Dit proces hebben we zorgvuldig aangepakt. Omdat tegelijkertijd ook het proces voor onze nieuwe database liep en sommige zaken hierin overlap vertoonden, zijn we met enige vertraging geëindigd. De verwachting is dat de nieuwe website van de ZMf in het eerste kwartaal van 2013 online komt. Op deze nieuwe website is het gemakkelijker om berichten via social media te delen. Daarnaast is er volop ruimte voor beeldmateriaal, zoals filmpjes en foto’s. De website wordt ook regiogerichter doordat er bijvoorbeeld een overzichtelijke kaart komt met alle lidorganisaties. Op www.zmf.nl moet elke doelgroep het overgrote deel van de gewenste informatie kunnen vinden. Het is daarom op de nieuwe site snel duidelijk waar de ZMf op dat moment mee bezig is en wat voor resultaten wij hebben behaald. Voor bestuurders, bedrijven en burgers moeten dossiers worden gevuld met allerhande informatie en standpunten.
17
Statistieken: Bezoeken: 15.000 Unieke bezoekers: 10.000 Tijd op website: 2.06 minuten, 3 pagina’s per bezoeker gemiddeld Ledenonderzoek In 2012 is het aangekondigde ledenonderzoek uit het werkplan 2012 niet uitgevoerd doordat de database van de ZMf vertraging heeft e opgelopen. Wel is in 2012 een 4 -jaars stagiaire Communicatie van de HZ aangetrokken om in 2013 een uitgebreid ledenonderzoek te starten. De stagiaire gaat onderzoek doen naar motieven, wensen en behoeften van individuele leden van de ZMf en van sympathisanten. De resultaten van dit onderzoek worden gebruikt om onze communicatie naar leden en andere geïnteresseerden te verbeteren. Nieuw ledenregistratiesysteem De ZMf is in december 2012, met vertraging, overgegaan naar een nieuwe database (o.a. een ledenregistratiesysteem) voor leden, relaties en anderen. Eind 2012 was het basisontwerp klaar, echter moesten nog verschillende importen plaatsvinden om de database echt werkbaar te maken. Begin 2013 is deze database gereed. Nieuwsbrief veranderen Vanaf mei 2013 wordt de nieuwsbrief aangepast aan de nieuwe website. Dit betekent een nieuwe vormgeving en een efficiëntere manier van samenstellen. Ook is de ZMf in 2012 begonnen met nieuwsflitsen sturen. Dit zijn nieuwsberichten op een bepaald onderwerp waar mensen zich voor hebben aangemeld. Zo verstuurde de ZMf een aantal nieuwsflitsen over kernenergie, Oosterschelde-activiteiten en over Thermphos. In 2013 (als de database van de ZMf gebruiksklaar is) gaat de ZMf verder om meer nieuwsflitsen te versturen over verschillende onderwerpen. Op 31-12-12 had de ZMf 560 nieuwsbrieflezers. Wantij In 2012 heeft de ZMf drie edities van Wantij uitgebracht: Wantij nr. 1, Zeeland, werkplaats en woning Wantij nr. 2, Heel Zeeland aan de zonnepanelen, Wantij nr. 3, ZMf en sociale media.
18
Financiën Begroting 2014 Zie Meerjarenbegroting hieronder. Meerjarenbegroting
19
Verkorte balans per 31 december 2012 ACTIVA
31 december 2012 € €
Materiële vaste activa Kantoorinventaris
Vorderingen Debiteuren Overige vorderingen en overlopende activa
31 december 2011 € €
5.798
4.450 308.092
8.509
15.834 334.591 312.542
350.425
Liquide middelen
255.495
312.366
Totaal activa
573.835
671.300
PASSIVA Eigen vermogen Reserves Continuïteitsreserve Bestemmingsreserves
232.361 47.638
Voorziening Overige voorzieningen
Kortlopende schulden (ten hoogste 1 jaar) Crediteuren Onderhanden projecten Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden en overlopende passiva
Totaal passiva
233.904 45.764 279.999
279.668
15.000
22.500
30.607 131.994 49.253 66.982
36.852 251.435 33.891 46.954 278.836
369.132
573.835
671.300
20
Verkorte staat van baten en lasten over 2012 2012 €
FONDSENWERVING Baten uit eigen fondsenwerving Contributies Giften
begroting 2012 €
2011 €
32.052 2.057 34.109
28.000 0 28.000
20.298 1.843 22.141
Subsidies overheden en anderen Aandeel in acties van derden (DPM) Overige baten
761.712 186.355 14.476
742.918 0 7.500
564.451 214.000 29.794
Totaal beschikbaar doelstelling
996.652
778.418
830.386
Transities via milieu & economie Uitvoeringskosten projecten
601.762
0
555.069
Ruimtelijke kwaliteit van de Zuidwestelijke Delta Uitvoeringskosten projecten
388.449
0
275.048
Totaal besteed aan doelstellingen
990.210
0
830.117
6.111
0
5.002
0
0
0
996.321 331 996.652
778.418 0 778.418
835.119 -4.733 830.386
BESTEDINGEN
Werving baten Beheer en administratiekosten *) Totaal besteed aan doelstelling Overschot (+) / tekort (-)
Overschot / tekort is toegevoegd (+) / onttrokken (-) aan - Continuïteitsreserve - Bestemmingsreserve "inhuren externe expertise" - Bestemmingsreserve "Promotiecampagne" - Bestemmingsreserve "scholingsfonds" - Bestemmingsreserve "Reserve automatisering" - Bestemmingsreserve "Juridische expertise" - Reserve activa bedrijfsvoering
*)
-1.543 -17.500 10.000 5.000 10.000 -2.915 -2.711 331
-226 -1.519 0 0 0 -2.988 -4.733
De provinciale milieufederaties hanteren voor het inzichtelijk maken van de kosten een uniforme systematiek die gebaseerd is op de aanbeveling Toepassing van Richtlijn 650 voor Kosten Beheer en Administratie van de Vereniging Fondsenwervende Instellingen (VFI). De kosten voor beheer en administratie worden inzichtelijk gemaakt in de bijlage Toelichting Lastenverdeling, maar worden in de staat van baten en lasten volledig toegerekend aan de doelstellingen. In 2012 is 97,7% van alle toekenningen in Stichting De Natuur en Milieufederaties afkomstig van de Nationale Postcode Loterij.
21
Toelichting lastenverdeling per doelstelling Fondsen werving 2.662 Personeelskosten 163 Huisvestingskosten 98 Kosten publiciteit 60 Kantoorkosten 20 Algemene kosten 0 Kosten groene en grijze ruimte/indirect 0 Directe materiaalkosten 3.003 Subtotaal
Milieu & Economie 200.474 12.278 7.414 4.510 1.482 1.897 182.358 410.415
Ruimtelijke kwaliteit 168.704 10.332 6.239 3.796 1.247 1.597 50.788 242.703
Verdeling beheer en administratie Totaal kosten 2012
2.416 5.419
183.426 593.841
154.357 397.060
%-kosten toerekening 2012
0,5%
59,6%
39,9%
Totaal uitvoeringskosten 2011
5.002
555.069
275.048
%-kosten toerekening 2011
0,6%
66,5%
32,9%
Beheer en administratie 247.687 15.169 9.161 27.336 40.846 0 0 340.199 -340.199 0
Totaal 2012 619.527 37.942 22.913 35.702 43.596 3.494 233.146 996.320
Begroot 2012 606.827 30.603 22.500 29.000 38.750 0 50.738 778.418
Totaal 2011 588.331 34.687 24.972 29.473 38.301 22.220 97.136 835.120
996.320
778.418
0 835.120
835.120
22
Vrij besteedbaar vermogen Binnen het vrij besteedbaar vermogen heeft de ZMf een reservefonds (continuïteitsreserve) ingericht dat dient als calamiteitenfonds voor bijvoorbeeld een sociaal plan in het geval van liquidatie. Het hiervoor te reserveren bedrag is gebaseerd op de kantonrechterformule. De bestemmingsreserves zijn onderdeel van het vrij besteedbaar vermogen waarvan de beperkte bestedingsmogelijkheid door het bestuur is bepaald. Het bestuur heeft deze beperking zelf aangebracht en kan ze dus ook zelf opheffen. Voor 2012 zijn de volgende bestemmingsreserves bepaald: bestemmingsreserve ‘Inhuren juridische expertise’ bestemmingsreserve ‘Promotiecampagne’ bestemmingsreserve ‘Scholingsfonds’ bestemmingsreserve ‘Reserve automatisering’ bestemmingsreserve ‘Inhuren externe expertise’ fonds activa bedrijfsvoering
€ € € € € €
2.91510.000 5.000 10.000 17.5002.711-
€ 331 Norm kosten beheer en administratie De norm voor beheer en administratie is voor ZMf vastgesteld op 40%. Dit percentage is vastgesteld aan de hand van de ervaringsgegevens van deze kosten uit het verleden. De kosten voor beheer en administratie betreffen de medewerkers die indirecte activiteiten verrichten, zoals bestuur, secretariaat, telefonist en administratie. Ook de indirecte uren van medewerkers die voor projecten werken worden hieronder gerekend. Daarnaast worden de overheadkosten meegerekend, zoals de huisvestingslasten en de algemene lasten. In 2012 wordt de norm behaald met 34,1% ZMf heeft voor de komende jaren het doel om de norm voor beheer en administratie naar beneden bij te stellen door alle medewerkers meer directe uren te laten maken op projecten. Accountantsverklaring De accountantsverklaring is te vinden op de volgende pagina’s. (volgt nog, ligt nog voor afhandeling bij de accountant!)
23
24
25
Bestuur 1.
Verantwoordingsverklaring ZMf Algemeen De leden van het Algemeen Bestuur van de ZMf hebben allen een verklaring ondertekend waarin zij aangeven dat zij het principe van het CBF onderschrijven dat de functie van toezicht houden gescheiden is (en dient te zijn) van de uitvoering van het beleid. Met deze verklaring hebben zij ook onderschreven dat de ZMf steeds streeft naar de meest effectieve en doelmatige wijze waarop de beschikbare middelen worden besteed. Tevens staat in deze verklaring, dat er gestreefd wordt naar optimale informatieverschaffing aan en communicatie met belanghebbenden. En ten slotte hebben alle bovengenoemde personen hun relevante nevenfuncties opgegeven en aangegeven dat zij onderling geen familie- en/of vergelijkbare relaties onderhouden en ook geen bestuurs- of toezichtfunctie vervullen of in dienst zijn bij een organisatie die statutair of financieel aan de ZMf verbonden is. Ten minste vier en ten hoogste zeven bestuursleden zijn afkomstig van aangesloten lidorganisaties en ten minste vier en ten hoogste zes uit lidzijnde natuurlijke personen. Alleen natuurlijke personen kunnen tot bestuurslid worden benoemd. De benoeming van bestuursleden gebeurt door de ledenvergadering. Voor benoeming tot bestuurslid is vereist dat de kandidaat, al dan niet lid van de vereniging, het doel van de vereniging onderschrijft en als bestuurslid aan het bereiken van het doel wil bijdragen. De voorzitter, secretaris en penningmeester alsmede de vice-voorzitter, worden door de ledenvergadering in functie gekozen. De benoeming van bestuursleden is telkens voor een periode van vijf jaar. De bestuursleden zijn één maal direct hernoembaar. Toezicht houden In de statuten van de ZMf is geregeld dat de taak van toezicht houden door het Algemeen Bestuur wordt vervuld. De uitvoering van het beleid is in handen van de directie. Het Algemeen Bestuur vergadert ongeveer vijf keer per jaar over alle relevante financiële- en beleidszaken. Het AB besluit over alle meerjarenbeleidplannen en werkplannen. Het AB keurt ook de begroting en de jaarrekening goed (die door de directie is voorbereid). Het Algemeen Bestuur stelt de directeur aan en de voorzitter en secretaris voeren jaarlijks een functioneringsgesprek met hem. Bij vacatures in het Algemeen Bestuur wordt gezocht naar mensen uit verschillende deelgebieden en organisaties van natuur en milieu met uiteenlopende vaardigheden en competenties. Op de vergaderingen van het AB wordt ten minste één keer per jaar het eigen functioneren besproken. In het Dagelijks Bestuur worden personele zaken besproken. Die komen niet aan de orde in het Algemeen Bestuur. Verder wordt het Dagelijks Bestuur door de directeur geconsulteerd over zaken die
26
betrekking hebben op de uitvoering en voortgang van het werkplan en worden strategische onderwerpen die behandeld worden in het Algemeen Bestuur voorbesproken en daarmee voorbereid. Jaarlijks wordt op de strategiedag het beleid voor de komende jaren op hoofdlijnen bepaald. Dit resulteert in een meerjaren beleidsplan (voor een periode van vier jaar). Het meerjaren beleidsplan wordt uitgewerkt in een werkplan voor het volgende jaar door de directeur en zijn staf. Dit werkplan wordt besproken in het Dagelijks Bestuur, vervolgens in het Algemeen Bestuur en tenslotte gepresenteerd aan de ledenvergadering. Ideeën (bouwstenen) voor de beleidsplannen worden verzameld, o.a. in de regiovergaderingen met de achterban en op speciaal belegde bijeenkomsten waar ‘ zware’ onderwerpen met diepgang worden besproken. Zo draait deze beleidscyclus, inclusief evaluatie, elk jaar rond. Jaarlijks bespreekt het bestuur in alle openheid het onderling functioneren. Besteding van middelen Het Algemeen Bestuur wordt vier keer per jaar tussentijds op de hoogte gesteld van de financiële voortgang (kwartaalrapportages). De begroting en jaarrekening worden jaarlijks vastgesteld door het AB. De leden van het AB worden voorafgaand aan de vergaderingen door middel van kwartaalberichten op de hoogte gebracht van de stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van het beleid, van knelpunten en bijstellingen. Deze kwartaalverslagen worden op de AB-vergaderingen besproken. Met deze verslaglegging wordt door de directie verantwoording afgelegd aan het bestuur. Omgaan met belanghebbenden Steeds meer belanghebbenden (donateurs, belangstellenden, organisaties, leden) melden zich aan voor de maandelijkse digitale nieuwsbrief van de ZMf. Hiermee stellen wij betrokken burgers op de hoogte van het werk van de ZMf. De website van de ZMf wordt wekelijks bijgewerkt met actuele informatie. Het afgelopen jaar is in alle regio’s van onze provincie overleg geweest met de achterban. Het afgelopen jaar heeft de ledenvergadering besloten deze zogenoemde regiobijeenkomsten open te stellen voor iedereen (voorheen alleen toegankelijk voor leden van de ZMf). We merken dat dit een goede stap is geweest, het maakt de drempel lager om mensen te betrekken bij ons werk. Gedeputeerde Staten van Zeeland (een grote subsidiegever) ontvangen jaarlijks een werkplan, de begroting en de jaarrekening. Tevens worden jaarlijks met de Provincie resultaatafspraken gemaakt. Plannen en afspraken worden besproken op het bestuurlijk overleg met de verantwoordelijke gedeputeerde. Met alle relevante gedeputeerden wordt periodiek gesproken. Subsidiegevers die projecten financieren, worden afhankelijk van afspraken en subsidievoorwaarden door middel van tussentijdse- en eindrapportages en financiële overzichten op de hoogte gehouden. Leden en donateurs van de ZMf ontvangen drie maal per jaar het ledenmagazine Wantij. Donateurs en leden ontvangen tevens de Successenkrant waarin elk jaar in januari wordt teruggeblikt op het
27
achterliggende jaar. We krijgen hierop veel positieve reacties. De Successenkrant wordt ook ingezet in onze gesprekken met diverse andere belanghebbenden. De ZMf vervult een coördinerende rol voor de samenwerkende natuur- en milieuorganisaties in de provincie Zeeland en ontvangt hiervoor van de terreinbeherende organisaties een jaarlijkse bijdrage. De coördinerende werkzaamheden van de ZMf worden besproken op het directieniveau en in bilateraal overleg met de afzonderlijke organisaties. De ZMf heeft sinds jaar en dag een vragen- en klachtenprocedure. Klachten en vragen zijn belangrijke signalen voor de ZMf. Personen die contact opnemen, zijn gemotiveerd om ons iets te laten weten en doen moeite door te schrijven of te bellen. De ZMf kan met die informatie zaken verbeteren, inhoudelijke discussie aanscherpen of weten wat er binnen de organisatie eventueel is misgegaan. De ZMf gaat zorgvuldig om met de klachten en vragen die haar bereiken. Klachten dienen altijd door de medewerkers zelf afgehandeld te worden. Bij vragen kan zo nodig worden doorverwezen naar andere organisaties als de kennis hiervoor niet binnen de ZMf aanwezig is. In 2012 ontving de ZMf via brief, e-mail en telefoon 30 vragen die individueel zijn geregistreerd. Veel andere vragen konden direct telefonisch beantwoord worden of doorverwezen naar andere organisaties. De 30 individueel geregistreerde vragen zijn inhoudelijk (per e-mail) afgehandeld binnen de daarvoor gestelde termijnen. De vragen liepen uiteen van vragen over Het Zon Effect (gezamenlijke inkoop zonnepanelen), vragen over de woonomgeving (maaien bermen, stoken openhaard tot een aantal vragen over de ombouw van de kolencentrale. De vragen- en klachtenprocedure kan bij het secretariaat van de ZMf worden opgevraagd:
[email protected] of telefoon 0113 230075. 2.
Samenstelling bestuur, rooster van aftreden en nevenfuncties Op 31 december 2012 bestond het Algemeen Bestuur van de ZMf uit de volgende personen. e
Jan van Seters, voorzitter: 2 termijn vanaf november 2011; aftredend per november 2016 Bestuurslid Stichting Jeugd- en Jongerenwerk Terneuzen Voorzitter Raad van Toezicht Bureau Jeugdzorg (vanaf 27 december 2011) e
Gert van der Slikke, secretaris: 2 termijn vanaf mei 2010; aftredend per mei 2015 Lid bestuur St. Grote- of Maria Magdalena Kerk, Goes Voorzitter Werkgroep Kerk in Actie, Protestantse Gemeente, Goes Lid Klachtencommissie Personeel Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg Emergis e
Piet van Eikeren, penningmeester: 3 termijn vanaf mei 2011; aftredend per mei 2016 Lid sectorraad senioren van de ABVAKABO, afd. Oosterschelde e
Gert de Groot: in bestuur vanaf november 2008; 2 termijn per november 2013 Beheerder Vereniging Natuurmonumenten eenheid Deltakust
28
e
Loes de Jong: in bestuur vanaf november 2008; 2 termijn per november 2013 Senior adviseur Rijkswaterstaat Zee en Delta Free-lance fotograaf e
Jeroen Krapels: in bestuur vanaf november 2007; 2 termijn per november 2012 Directeur Adviesbureau Larssen e
Thom van Riet: 2 termijn vanaf november 2010; aftredend per november 2015 Lid Districtscommissie Natuurmonumenten Zeeland Lid DB (secretaris) Klimaatfonds Lid bestuur Stroom naar de Toekomst Vennoot Maatschap Magrid Lid Raad van Toezicht Stichting De Natuur- Milieufederaties e
Marco Ouwerkerk: in bestuur vanaf november 2008; 2 termijn per november 2013 Eigenaar/Directeur Green Leisure (Group) beheerder buurtauto Goes e
Rinus Antonisse: in bestuur vanaf mei 2010; 2 termijn per mei 2015 voorzitter Stichting Behoud de Zak van Zuid-Beveland redactielid tijdschrift Zeeuws Landschap redactielid tijdschrift Wantij lid programmaraad Omroep Zeeland namens stroming natuur en milieu secretaris-penningmeester Cliëntenraad ADRZ e
Walter de Milliano; in bestuur vanaf november 2011; 2 termijn per november 2016 bestuurslid Natuurbeschermingsvereniging ’t Duumpje West Zeeuws-Vlaanderen Plaatsvervangend lid College toelating gewasbeschermingsmiddelen en biociden 3.
Bezoldigings- en vergoedingenbeleid bestuursleden en directeur Conform de statuten van de ZMf ontvangen leden van het bestuur als zodanig geen bezoldiging, middellijk of onmiddellijk. Een redelijke vergoeding voor de door hen ten behoeve van de vereniging gemaakte kosten wordt niet als bezoldiging aangemerkt. Deze vergoedingen zijn in de jaarrekening zichtbaar gemaakt en toegelicht. De directeur ontvangt salaris conform de CAO Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening. Voor 2012 was dit € 74.639,00.
4.
Overzicht nevenfuncties directeur De directeur van de ZMf bekleedt geen nevenfuncties.
29
Toekomstparagraaf De vereniging heeft als doelstelling om vanuit haar streven naar een mooi landschap, een rijke natuur en een schoon milieu, bij te dragen aan een duurzame ontwikkeling en een economisch sterk, groen Zeeland. De manier waarop we dat doen is veranderd. Het anticiperen op overheidsbezuinigingen, de discussie in en over onze organisatie binnen politiek en samenleving, én de feitelijke bezuinigingen die de Provincie ons heeft opgelegd zijn aanleiding geweest om samen met de achterban van de ZMf een nieuwe, sterke ZMf te maken. Belangrijke uitkomst van dit proces is dat we de komende jaren het accent leggen op samenwerking met de georganiseerde achterban, bedrijfsleven en betrokken burger. We richten ons werk op twee grote thema’s: Transitie via milieu en economie én de Ruimtelijke kwaliteit van de Zuidwestelijke delta. Voor de langere termijn hebben we belangrijke strategische visies ontwikkeld op duurzame havens, energie en economie van de delta. Om hiervoor maatschappelijk en bestuurlijk draagvlak te genereren, investeert de ZMf de komende jaren in een verdere samenwerking met bedrijven én met de Zeeuwse groene organisaties, zoals IVN Consulentschap Zeeland en de terreinbeherende organisaties. Tevens bouwen we voort op de samenwerking met de belangrijkste Zeeuwse organisaties in het maatschappelijke middenveld. Die samenwerking is een belangrijk voorwaarde om duurzame ontwikkeling in onze provincie draagvlak te bieden en tot uitvoering te brengen. De komende jaren zullen Scoop, Zeeuwse Bibliotheek, Impuls Zeeland en ZMf op dit thema enkele gezamenlijke activiteiten en projecten ontwikkelen en uitvoeren.
30
Bureau en medewerkers Het bureau is gevestigd aan het Ravelijn de Groene Jager 5, 4461 DJ Goes. Telefoonnummer: 0113 23 00 75 E-mail:
[email protected], website: www.zmf.nl Medewerkers per 31 december 2012: Staf: (6,75 fte) Tjeu van Mierlo Janneke Donkers Lineke Keizer Melissa Ernst Geertje van der Krogt Aafke Brader Ilse Pama Leo Vorthoren Graciëlla van der Heyde
Directeur Communicatie Coördinator Managementassistent/communicatie Beleidsmedewerker Beleidsmedewerker Beleidsmedewerker Beleidsmedewerker Beleidsmedewerker Projecten en financiën
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Secretariaat: (2 fte) Elly Geelhoed Fateme Hashemi Ellen Hendrikse Tilly Kats
Secretaresse Administratief/financieel medewerker Administratief/financieel medewerker Administratief/secretarieel medewerker
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Vrijwilligersbeleid De ZMf werkt met een professioneel bureau en met deskundige medewerkers. Steeds vaker proberen we om betrokken vrijwilligers te betrekken bij het professionele werk. Dat gebeurt door specifieke deskundigheid van vrijwilligers in te zetten bij projecten of voor vergunningen en bedrijfsprocessen, door een team van vrijwilligers in te zetten voor de realisatie van ons blad Wantij en door een groep vrijwilligers te betrekken bij planologische onderwerpen. Inmiddels hebben we eens steeds vastere structuur waarin onze vrijwilligers functioneren. Er is een werkgroep Bedrijven waarin een aantal vrijwilligers regelmatig bijeenkomt om actuele ontwikkelingen rondom de grote bedrijven in Zeeland te bespreken. De deskundigheid van onze vrijwilligers is van grote toegevoegde waarde in het werk van de ZMf. Hetzelfde geldt voor de werkgroep Energie. Zij hebben een bijdrage geleverd aan het tot stand komen van bijvoorbeeld de visie op de toekomst van DELTA, de ombouw van de biomassacentrale en natuurlijk volgen zij de ontwikkelingen op het gebied van kernenergie op de voet. Met de uitkomsten van de ledenenquête die in het voorjaar van 2013 wordt uitgevoerd, hopen wij in kaart te brengen welke deskundigheid er nog meer is onder onze leden en in ons netwerk. Die mensen hopen we
31
te kunnen betrekken bij ons werk. Milieubewust en duurzaam De ZMf voert waar mogelijk uit wat zij verkondigt. Zo letten wij erop we zuinig omgaan met energie (licht uit, computers na werktijd uit e.d.), zetten we de verwarming niet onnodig hoog en is onze CV-installatie waterzijdig ingeregeld. We maken gebruik van milieuvriendelijke schoonmaakmiddelen, scheiden ons afval en printen natuurlijk altijd dubbelzijdig op FSC-papier. Waar mogelijk maken we zakelijke reizen met openbaar vervoer, net als ons woon-werkverkeer. Het gebouw dat de ZMf huurt van de Gemeente Goes, valt onder Monumentenzorg en kan daardoor niet zomaar worden aangepast aan de eisen van deze tijd. Isolatie van muren en ramen is een onderwerp waarover in de huidige tijd van bezuinigingen niet is te spreken met de gemeente. We hebben regelmatig overleg met de Gemeente Goes, maar krijgen daar geen gehoor in onze oproep het gebouw energiezuiniger te maken. Groene stroom nemen wij via de verhuurder af door middel van een gezamenlijk inkoopcontract van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Via IVN Consulentschap Zeeland zijn er inmiddels een paar zonnepanelen op het dak geplaatst. We hebben dus nu ook een klein beetje zonne-energie en zijn daar erg trots op. Ook hier is een flinke strijd gestreden ten aanzien van de voorschriften van Monumentenzorg. Goes is een Fair Trade-gemeente en de ZMf doet daar zoveel mogelijk aan mee. Onze CO2-uitstoot compenseren wij via het Zeeuwse Klimaatfonds.
32
Tot slot Nationale Postcode Loterij De Natuur en Milieufederaties werken nauw samen met de Nationale Postcode Loterij. De federaties worden sinds 1996 gesteund door de grootste goede doelen loterij van Nederland. In 2012 ontvingen de Natuur en Milieufederaties een bedrag van 2,25 miljoen euro van de Nationale Postcode Loterij voor hun werk voor natuur, milieu en landschap in de provincies. De cheque werd overhandigd tijdens het Goed Geld Gala 2012 in Amsterdam. Op dit bijzondere gala werd de verdeling van de opbrengsten voor goede doelen bekendgemaakt. In totaal verdeelde de Postcode Loterij 284 miljoen euro onder haar goede doelen. De ZMf heeft in 2012 dankzij de deelnemers van de Nationale Postcode Loterij onder meer de projecten HIER Opgewekt, Nieuwe Binding en Nacht van de Nacht kunnen realiseren.
(Foto: Roy Beusker) Op de foto van links naar rechts: Nol Verdaasdonk (De Natuur en Milieufederaties), Sigrid van Aken (Managing Director Nationale Postcode Loterij) en Rita Kwakkestein (De Natuur en Milieufederaties).
33
Het werk van de ZMf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nationale Postcodeloterij en de Provincie Zeeland. Organisatie De ZMf werkt aan een mooi en duurzaam Zeeland. Dit doen wij als een vereniging met lidorganisaties en individuele leden. De lidorganisaties die bij ons zijn aangesloten, zijn regionale en in de regio actieve landelijke natuuren milieuorganisaties. Onze leden zijn mensen die graag een positieve bijdrage leveren aan natuur en milieu in Zeeland. Zij leveren een financiële bijdrage maar belangrijker nog is dat vele leden ook een actieve bijdrage als vrijwilliger leveren. Lid worden?! Wilt u helpen om te werken aan een mooi en duurzaam Zeeland? Dat kan! U bent al lid vanaf 20 euro per jaar. U ontvangt dan ook driemaal per jaar ons blad Wantij. Kijk op www.zmf.nl voor meer mogelijkheden. Op de hoogte blijven? Via onze website kunt u zich abonneren op de digitale nieuwsbrief. Zo blijft u maandelijks op de hoogte van de ontwikkelingen, nieuws en projecten van de ZMf. Aanmelden kan op www.zmf.nl
34
