Jaarvers lag
Utrecht, maart 2007
2007 Mantelzorg bijzonder en gewoon
Inhoud Ten geleide 3 De ontwikkelingen 4 Missie 5 2007 op hoofdlijnen 6 Samenwerking 7 Wijs met het web 8 Voor het voetlicht 9 Op schrift 12 Thema’s 14 8.1 Respijtzorg 14 8.2 Mantelzorgondersteuning op lokaal niveau 15 8.3 Werk en mantelzorg 15 8.4 Samenspel mantelzorgers – vrijwilligers – professionals 16 8.5 Over de grenzen 16 9 Vooruitblik 17 10 Personeel en organisatie 18 11 Financiën 20 1 2 3 4 5 6 7 8
Colofon Jaarverslag 2007 Mantelzorg bijzonder en gewoon Tekst: Trudy Schreuder Goedheijt © 2008 Vilans en MOVISIE/Expertisecentrum Mantelzorg Het Expertisecentrum Mantelzorg is het landelijk kenniscentrum op het gebied van mantelzorg en mantelzorgondersteuning. Met een breed scala aan diensten en producten voor alle sectoren waar mantelzorg(ondersteuning) een aandachtspunt is of zou moeten zijn. Van visie tot praktische oplossingen en van inspiratie tot kennis en advies. Het Expertisecentrum Mantelzorg is een samenwerkingsverband van MOVISIE en Vilans.
Ten geleide Mantelzorg is de gewoonste zaak van de wereld. Èn mantelzorg
De afgelopen jaren kreeg het fenomeen mantelzorg een duidelijker
is van bijzondere betekenis voor de samenleving als geheel,
plaats in politiek, beleid, werkvelden èn in de samenleving. Ook de
voor de mensen die het geven en ontvangen. Het vraagt een
noodzaak van passende randvoorwaarden voor en ondersteuning
investering van de samenleving om dat zo te behouden.
bij mantelzorg heeft bredere erkenning gevonden. Maar er is nog een wereld te winnen en dat is van groot belang in het licht van de ontwikkelingen in de samenleving. Het Expertisecentrum Informele Zorg speelt daar als landelijk kenniscentrum al zes jaar een rol in samen met diverse partners in het veld. In 2007 is ervoor gekozen de naamgeving aan te passen. Medio 2008 zal het EIZ verder gaan onder de naam Expertisecentrum Mantelzorg. Deze naam benadrukt beter dat het centrum werkt vanuit het perspectief van mantelzorg. Natuurlijk in nauwe relatie met alle sectoren waar mantelzorg(ondersteuning) een rol speelt. In dit jaarverslag presenteren wij een compact overzicht van activiteiten en resultaten van het Expertisecentrum in 2007. Stuurgroep en team Expertisecentrum Mantelzorg (v/h EIZ)
3
1
De ontwikkelingen
Betrokken partijen, overheid, belangen-, branche- en kennisorganisaties hebben in samenspraak beleidsvoornemens uitgewerkt tot concrete plannen. Niet alleen op landelijk niveau, maar in het
Nationale politiek en beleid zijn
kielzog daarvan ook provinciaal en lokaal en in allerlei verschil-
in 2007 opnieuw een belangrijke
lende sectoren.
katalysator geweest in de
De veranderingen in wet- en regelgeving, zoals de Wmo en de
ontwikkeling van mantelzorgbeleid en
AWBZ, bieden kansen voor vernieuwingen en vragen tegelijkertijd
mantelzorgondersteuning.
aandacht voor bijkomende ongewenste effecten. Veel partijen zoeken naar aanknopingspunten om mantelzorgbeleid te formuleren en mantelzorgondersteuning expliciet of geïntegreerd in hun core business op de kaart te zetten en te houden. Zij hebben behoefte aan kennis en handreikingen om te kunnen werken aan vernieuwingen en verbeteringen aansluitend bij de sterk veranderende omstandigheden. In het veld bloeien duizend bloemen op gebied van mantelzorgondersteunende voorzieningen en randvoorwaarden. Er is behoefte aan meer zicht op de kwaliteit, effectiviteit en efficiency van de verschillende interventies.
2
Missie
Het Expertisecentrum levert als kennisplatform een bijdrage aan actuele en brede bekendheid van mantelzorg, aan inzichten op gebied van mantelzorgondersteuning en aan toepasbare kennis met het oog op een klimaat waarin mantelzorg in de samenleving kan floreren. Dit alles met het oog op een optimale match tussen de vraag van degenen die zorg nodig hebben en de behoeften van mensen om zorg in eigen kring te verlenen. Vanwege de uiteenlopende situaties waarin mantelzorg wordt verleend en ontvangen, is daarvoor een breed en gevarieerd pakket aan maatregelen en randvoorwaarden nodig, dat voldoet aan voorwaarden van kwaliteit, doelmatigheid en doeltreffendheid. De activiteiten van het Expertisecentrum richten zich op beleidsmakers, beslissers en uitvoerenden in relevante sectoren om hen met passende kennis en adviezen te stimuleren en toe te rusten om mantelzorgondersteuning te optimaliseren.
5
3
2007 op hoofdlijnen
Het werkplan 2007 gaf een concrete richting aan de activiteiten. Dit heeft erin geresulteerd, dat: •
vraagstukken en thema’s op het brede terrein van
2007 was het tweede jaar van het
mantelzorg(ondersteuning) voortdurend zijn verkend en
meerjarenprogram 2006 – 2009.
geagendeerd voor beleid en onderzoek; •
kennis en informatie is verzameld, bewerkt ten behoeve van de brede doelgroep (onderzoek, beleid en uitvoering) en verspreid langs diverse kanalen;
•
toepasbare kennis is ontwikkeld met en voor relevante doelgroepen en aanzetten zijn gegeven tot implementatie van kennis;
•
samenwerking is gestimuleerd en georganiseerd tussen relevante partijen en sectoren ten behoeve van het ontwikkelen van toepasbare kennis over mantelzorg(ondersteuning).
4
Samenwerking
Het Expertisecentrum is sinds 2007 gepositioneerd als een samenwerkingsverband van de kennisinstituten MOVISIE en Vilans. MOVISIE werkt aan thema’s van maatschappelijke ontwikkeling, waarbinnen aandacht voor mantelzorg gerelateerd is aan maatschappelijke participatie en de randvoorwaarden en ondersteuning die daarbij onontbeerlijk zijn. Vilans vertrekt vanuit langdurende zorg, waarin mantelzorg een onmisbare schakel is. Hiermee is de aandacht voor mantelzorg vanuit verschillende perspectieven en een integrale benadering gegarandeerd. Het Expertisecentrum werkt daarnaast samen met een groot aantal partners. Nauw betrokken zijn als samenwerkingspartners: •
Mezzo, landelijke vereniging voor mantelzorgers en vrijwilligerzorg
•
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
•
Landelijk Steunpunt Vrijwillige Thuishulp
•
Actiz, organisatie van zorgondernemers
•
Provinciale Centra voor Maatschappelijke Ontwikkeling
Het Expertisecentrum legt verbanden tussen sectoren en niveaus. We consulteren het veld om vraagstukken beter in beeld te krijgen. We werken samen met relevante vertegenwoordigers uit het veld aan het toepasbaar maken van kennis. Uitvoeringsorganisaties zijn essentiële partners in het ontwikkelen en toetsen van de kennis. Ook werken we samen met andere kennisorganisaties (kenniscentra, kennisinstituten, hogescholen, universiteiten) op gebied van onderzoek en ontwikkeling.
7
5
Wijs met het web
Ook in 2007 is deze informatie voortdurend geactualiseerd en uitgebreid. Actueel presenteerden we columns, nieuwsberichten, literatuur en relevante website links. Vijf maal verscheen de digitale nieuwsbrief, die ruim 1200 abonnees heeft afkomstig uit allerlei verschillende sectoren.
De website vormt de digitale spil in de
De thematische dossiers behoren tot de best bezochte onderdelen
informatievoorziening.
van de website. Een nieuw dossier met als thema Arbeid en zorg zag het licht. Het dossier Respijtzorg werd geheel geactualiseerd. In een periode van vijf jaar zijn de vragen op gebied van digitale informatievoorziening geëvolueerd; er is meer behoefte aan een interactieve en dynamische manier van kennis verspreiden. Nieuwe technologische mogelijkheden daarvoor zijn beschikbaar gekomen. Dat maakte een totale upgrading van de website noodzakelijk, waaraan we in 2007 hebben gewerkt, mede in het licht van de naamswijziging: www.expertisecentrummantelzorg.nl . De nieuwe website zal in april 2008 de lucht in gaan. Omdat er in het veld veel vraag blijft naar voorbeelden ter inspiratie hebben we in 2007 ook gewerkt aan een geheel nieuwe databank met projecten en voorbeelden, MantelzorgImpuls als onderdeel van de website.
6
Voor het voetlicht
Op veel verschillende manieren brachten we een scala aan thema’s op gebied van mantelzorg voor het voetlicht. We organiseerden zelf bijeenkomsten en werden uitgenodigd een bijdrage te leveren in andere bijeenkomsten.
Mantelzorglezing 2007 Prof. dr. Peter van Lieshout sprak op 6 juni voor 250 genodigden de Nationale Mantelzorglezing uit met het thema Samen werken, samen zorgen. Mantelzorgers in spagaat. Het Expertisecentrum en Mezzo organiseerden gezamenlijk deze lezing voor de derde keer en Mezzo reikte aansluitend de Nationale Mantelzorgprijs uit, dit keer aan een gemeente. Staatssecretaris Bussemaker sprak er een openingswoord met een oproep aan werkgevers om het recht op het combineren van werken en zorgen te honoreren, met name door flexibel werken beter mogelijk te maken. En een oproep aan gemeenten om werk te maken van mantelzorgondersteuning. Van Lieshout analyseerde drie aspecten in samenhang met elkaar: •
het dreigend tekort aan (kwalitatief goede) zorg
•
het toenemend appèl op deelname aan betaalde arbeid
•
de toenemende druk op mantelzorg, als gevolg hiervan.
De analyse mondde uit in aanzetten voor beleid om mantelzorgers een eigen positie en steun te geven en een pleidooi voor een samenhangend kader met rechten voor mantelzorgers. Na drie Nationale Mantelzorglezingen (2003, 2005 en 2007) evalueerden we het concept van de lezing en onderzochten op welke wijze we een breder publiek kunnen bereiken en meer attentie in de media. De resultaten leveren bouwstenen om te werken aan een vernieuwd concept voor de lezing in 2009.
9
Overzicht van bijeenkomsten Algemeen • •
Sociaal en Cultureel Planbureau Toekomstverkenning informele
Samenspel professionals en mantelzorgers
zorg: expertmeeting
•
ITS onderzoek risico overbelasting mantelzorgers: expertmeeting
• •
Technologie en zorg: expertmeeting
•
Hartman (Duitsland) over Eurocarers: presentatie
•
Eurocarers (Parijs) over EIZ en belang technologie voor mantelzorg: presentatie
•
met NAH: presentatie •
Modules ondersteuning van mensen met NAH en hun naasten
•
Mantelzorgondersteuning voor huisartsenopleiding:
Beleidsontwikkeling informele zorg , provincie Noord Brabant: presentatie
bij Stichting Zet: expertmeeting gastcolleges •
Mantelzorg en ziekenhuis, Oncologie Ziekenhuis Spaarnestad:
•
Mantelzorgondersteuning, CVO Gerontologie & geriatrie voor
presentatie
Eurocarers Home Care Conference WHO & Eucomed (Brussel): presentatie
Symposium Ondersteuning van mantelzorgers van mensen
Verpleegkundigen: gastcollege •
Mantelzorgondersteuning, CVO Leergang Ouderenadviseurs:
•
Project Gedeelde zorg gaat door! Noord Holland (PON Noord
gastcollege Wmo •
Gemeente Hellendoorn: debat
•
Wmo-beleid mantelzorg en vrijwilligers, voor gemeenten,
Brabant en Vilans): klankbordgroep •
Samenspel professionals mantelzorgers, Actiz: presentaties
maatschappelijk werkenden, zorg en welzijnsinstellingen: workshops
Palliatieve zorg en mantelzorg
•
Benchmark Wmo – mantelzorg, SGBO: workshops
•
•
Gemeenten, Wmo en mantelzorg, Bestuursacademie Nederland: training
Nieuwe doelgroep palliatieve zorg in symposium van steunpunten mantelzorg in Oost-Gelderland: lezing
•
Mantelzorgconsulenten palliatief terminale fase, i.s.m. Integraal Kankercentrum Stedendriehoek en
Respijtzorg
Vitoost-Gelderland: training
•
Drempels bij respijtzorg voor LDP: workshop
•
Palliatieve zorg thuis Agora en V&VN PV: lezing
•
Campagne respijtzorg Noord Holland: klankbordgroep
•
Kwaliteitsindicatoren palliatieve zorg, Nivel: expertmeeting
•
Project Vrijwilligers-mantelzorgers-diversiteit, VPTZ: advisering
Arbeid •
Diner Pensant Mantelzorg en werk: presentatie
•
Minisymposium Mantelzorg en arbeid SVT Informele Zorg West-Brabant: presentatie
•
Mantelzorg en arbeid, Mezzo en Taps: expertmeeting
Ouderen •
Belasting mantelzorgers van dementerenden, LDP monitor NIVEL : expertmeeting
•
Ouderen, langdurende zorg en mantelzorg European Social Network (Praag): presentatie
GGZ •
Familiebeleid in GGZ in congres Sociale Psychiatrie: workshop
•
Project Familie als bondgenoot, GGZ instellingen, PRVMZ, Fontys Hogeschool: bijdrage conferentie
Intercultureel •
Allochtone ouderen en mantelzorg, voor opleiding ouderenadviseurs in Amsterdam en Ede: presentaties
•
Met het oog op diversiteit in mantelzorg voor de gezamenlijke steunpunten mantelzorg in Rotterdam: atelier
•
Project Preventieve ondersteuning mantelzorg multicultureel (stichting BMP): begeleidingsgroep
•
Allochtonen en mantelzorg, Primo nh, GGD Rotterdam: expertmeetingen
11
7
Op schrift
Magazine Standby Het eerste exemplaar van Standby 2007 werd op 6 juni aangeboden aan staatssecretaris Bussemaker. Mezzo en Expertisecentrum
Ondanks de digitale beschikbaarheid
gaven het magazine weer gezamenlijk uit, met dit jaar ondermeer
van informatie blijft er behoefte
een interview met Jet Bussemaker, een informatiewegwijzer en
bestaan aan schriftelijke publicaties.
artikelen over jonge mantelzorgers, hulpmiddelen, mantelzorg-
Wij legden ons toe op compacte
vriendelijke bedrijfscultuur, respijtzorg op maat , knelpunten bij
publicaties en gaven die waar mogelijk
het wonen, migrantenvrouwen en mantelzorg, persoonsgebonden
in samenwerking met partners uit en
budget. Het blad is gratis verspreid onder organisaties en instan-
we publiceerden in vaktijdschriften.
ties waarvan medewerkers beroepsmatig en/of vrijwillig te maken
Onze publicaties zijn ook altijd digitaal
hebben met mantelzorgondersteuning.
beschikbaar (pdf ).
Overzicht van publicaties
•
Factsheet Mantelzorg en palliatieve zorg (gereed medio 2008,
•
Factsheet Mantelzorg en arbeid (augustus)
•
Artikel Mantelzorg en technologie, in: Handboek Technologie
•
Factsheet Oudere mantelzorgers (gereed medio 2008)
van Hogeschool Utrecht (verschijnt in juni 2008)
•
Factsheet Mantelzorg in Europa (co-prod Vilans, gereed medio
•
co-prod Vilans)
Artikel Mantelzorgondersteuning een nieuwe taak voor gemeenten , in: Handboek Wonen en Zorg en Handboek Lokaal
2008) •
Sociaal Beleid, beide van SCP (juni) •
Artikel Supporting working carers: do policies in England en the
zorgondersteuning (mei 2008) •
Netherlands reflect doulia rights? in: tijdschrift Health and Social care in the Community (verschijnt in 2008) •
nummer 2, pagina 8-11
Brochure Respijtzorg uit en thuis (in samenwerking met Actiz, gereed medio 2008)
•
Artikel VPTZ reikt allochtonen de hand: bij allochtonen bestaat wel degelijk behoefte aan ondersteuning, in: Pallium, 2008,
Brochure Kleurecht maatwerk. Verder met interculturele mantel-
Brochure bij de film Respijtzorg…toch iets voor mij (in samenwerking met Primo nh, januari 2008)
•
Brochure Partner in zorg. Familiebeleid in de GGZ, beleid en praktijk (gereed medio 2008)
13
8
Thema’s
8.1
Respijtzorg
Respijtzorg is een essentieel onderdeel van mantelzorgondersteuning en een belangrijk speerpunt van het Expertisecentrum. Het werkplan 2007 kende vier
Het fenomeen krijgt aan de ene kant steeds meer bekendheid en
speerpunten:
er zijn vernieuwende initiatieven om respijtzorgvoorzieningen
• respijtzorg
op te zetten (bv. zorghotels). Maar aan de andere kant raken de
• mantelzorgondersteuning op lokaal
mogelijkheden om een AWBZ-indicatie te verkrijgen voor profes-
niveau
sionele respijtzorg beperkter en zijn er wachttijden voor vrijwillige
• werk en mantelzorg
respijtzorg.
• samenspel mantelzorgers -
Gezamenlijk met Mezzo startten we een verkenning naar moge-
vrijwilligers - professionals
lijkheden om een landelijke digitale routewijzer respijtzorg te realiseren en naar partners die daarbij betrokken kunnen worden. In samenwerking met het Steunpunt Landbouw en Zorg verrichtten we onderzoek naar respijtmogelijkheden voor ggzzorgvragers bij zorgboerderijen. Aan de inventarisatie werkten 65 familieleden en 163 zorgboerderijen mee. De resultaten van het onderzoek geven meer zicht op de huidige respijtfunctie van zorgboerderijen en de gewenste en mogelijke respijtfunctie in de toekomst. Aan een pilot project Respijtzorg, een gedeelde verantwoordelijkheid in Spijkenisse leverden we een bijdrage, met als resultaat handreikingen om op lokaal niveau met verschillende partijen aan de slag te gaan. We adviseerden bij het maken van de documentaire Respijtzorg… toch iets voor mij (Primo nh, 2008) en schreven het begeleidend boekje. In samenwerking met Actiz actualiseerden we de brochure Respijtzorg uit en thuis en beschreven 20 voorbeeld initiatieven.
8.2
Mantelzorgondersteuning op lokaal niveau
8.3
Werk en mantelzorg
Veel gemeenten gingen in 2007 aan de slag om het Wmo-pres-
De toegenomen arbeidsparticipatie vergroot het belang van
tatieveld ondersteuning mantelzorg en vrijwilligers invulling te
aandacht voor het thema mantelzorg in het kader van sociale
geven. In diverse gemeenten werd daarbij het Vliegwiel mantel-
zekerheid en arbeid. Het ministerie van VWS benadrukt het belang
zorgondersteuning gebruikt als uitgangspunt voor onderzoek, het
daarvan en heeft concrete beleidsvoornemens geformuleerd voor
maken van keuzes en het formuleren van beleid. Ondanks dat er
het opzetten van een netwerk van werkgevers en het sluiten van
veel handreikend en voorbeeld materiaal beschikbaar is, hebben
bondgenootschappen om de voorwaarden voor het combineren
gemeenten behoefte aan adviezen over een aanpak die lokaal past.
van mantelzorg en arbeid te verbeteren.
Wij verzorgden diverse workshops, conferenties en gaven trai-
In 2007 verrichtten wij onderzoek naar de stand van zaken en
ningen op dit gebied.
legden die vast in een digitaal dossier en een factsheet Mantelzorg
In samenspraak met Mezzo, VNG en VWS verkenden we op welke
en arbeid, die op de Dag van de Mantelzorg breed is verspreid.
wijze een visie op en basisfuncties van mantelzorgondersteuning
Naar aanleiding van de bijeenkomst Mantelzorg, inkomen en vergoe-
op lokaal niveau geformuleerd kunnen worden.
dingen (Mezzo) zetten wij een vervolgtraject uit om de mogelijk-
Mantelzorgondersteuning vraagt op lokaal niveau een doelgroep-
heden te onderzoeken en een denktank van experts op dat terrein
gerichte benadering vanwege de grote diversiteit onder mantel-
in het leven te roepen, met wie we gaan verkennen hoe financiële
zorgers. In 2007 werkten we een aantal instrumenten voor mantel-
knelpunten voor mantelzorgers kunnen worden weggenomen.
zorg in allochtone kringen verder uit en experimenteerden ermee in het veld: Atelier diversiteit in samenwerking met steunpunten mantelzorg Rotterdam, cursus Leren balanceren in familiezorg in samenwerking met MEE Rotterdam. Voor steunpunten mantelzorg schreven we een handreiking om aandacht te geven aan mantelzorg in allochtone kringen. Jonge mantelzorgers vormen ook een doelgroep die een specifieke benadering vraagt en waarvoor een scala aan methodieken inmiddels in het veld is ontwikkeld. Gezamenlijk met Mezzo startten wij een inventarisatie daarvan met de bedoeling in beeld te brengen waar de beste kansen liggen voor ondersteuning van deze categorie.
15
8.4
Samenspel mantelzorgers - vrijwilligers professionals
adviseerden over de analyse van de resultaten van het onderzoek dat VPTZ daarnaar deed. We verzamelden kennis en inzichten, die
Beroepsmatige en vrijwillige zorg-/hulpverleners hebben in
verspreid worden in de vorm van een compacte factsheet
toenemende mate ook aandacht voor mantelzorg, die in de meeste
(medio 2008).
gevallen rondom zorgbehoevenden aanwezig is. Het gaat daarbij om evenwicht tussen informeren, ondersteunen en samenwerken. In het brede veld van sectoren is nog een wereld te winnen. Voor een aantal sectoren hebben wij concrete kennis verzameld en verspreid. Voor huisartsen in opleiding is het modulair lespakket Mantelzorg in de Praktijk ontwikkeld dat getest is in diverse gastcolleges voor huisartsenopleidingen (Amsterdam en Leiden). Het lespakket bleek te beantwoorden aan een behoefte om meer kennis te verkrijgen over de vraagstukken rondom mantelzorg en de mogelijkheden om vanuit de huisartsenzorg een rol te spelen in de ondersteuning. Het pakket zal ook aan de andere huisartsenopleidingen worden aangeboden. In vervolg op eerder ontwikkeld materiaal om in de VVT sector
8.5
het samenspel van hulpverleners en mantelzorgers te optimali-
Vilans, MOVISIE en het Expertisecentrum zijn nauw betrokken bij
seren verzorgden wij verschillende bijeenkomsten in het land met
Eurocarers (European organisation working for carers). Gezamenlijk
het thema samenspel en familie als bondgenoot. Hierin werkten
leverden wij een bijdrage aan de officiële lancering van Eurocarers
we nauw samen met diverse partners (Actiz, Mezzo, PON Noord
in het Europees Parlement, de bijeenkomsten van de interestgroep
Brabant, Sting, WoonZorgAdvies).
van Europese parlementsleden en diverse internationale ontmoe-
De resultaten van het onderzoek Familiebeleid in de GGZ: van moei-
tingen.
lijkheden naar mogelijkheden (2006) vonden in een compacte versie
Aangezien de aangevraagde Europese financiering voor de facili-
hun weg naar geïnteresseerden, ook in Europees verband. Naar
tering van Eurocarers aan het eind van het jaar werd afgewezen,
aanleiding van het onderzoek zijn voorbeelden van familiebeleid
besloten Mezzo, Vilans en MOVISIE gezamenlijk zich daarvoor in te
in de GGZ uitgewerkt tot een compacte brochure (verschijnt medio
zetten, met name voor de secretariële ondersteuning (Mezzo) en
2008).
het verzorgen van de website en digitale nieuwsbrief (Expertisecen-
In de palliatief terminale zorg neemt mantelzorg een heel speci-
trum).
fieke plaats in, waarin diversiteit een belangrijke rol speelt. Wij
Over de grenzen
9
Vooruitblik
De lijnen die VWS eind 2007 uitzette in de Beleidsbrief Voor Elkaar bieden veel aanknopingspunten om de komende jaren ook vanuit het Expertisecentrum in samenwerking met diverse partners bij te dragen aan de concrete uitwerking van de voornemens op gebied van mantelzorgondersteuning. Vanuit een meer transparante naamgeving legt het Expertisecentrum Mantelzorg in 2008 de focus op actuele vraagstukken en thema’s op het brede terrein van mantelzorg(ondersteuning). De komende jaren moet een brede slag gemaakt worden naar een integrale benadering van mantelzorg en mantelzorgondersteuning in beleid en uitvoering. Dat vraagt inzicht in behoeften, mogelijkheden, resultaten, effecten, kwaliteiten. Het Expertisecentrum draagt eraan bij om deze inzichten te verkrijgen, vernieuwingen te stimuleren, effecten te monitoren en handreikingen voor aanpak te verspreiden. Dit alles met het oog op het belang van mantelzorgers zelf, de zorgbehoevenden en de samenleving als geheel. We continueren nauwe samenwerking met partners en bouwen die verder uit.
17
10
Personeel en organisatie
Met de inbreng van twee kennisinstituten is de aandacht voor mantelzorg vanuit verschillende perspectieven en een integrale benadering gegarandeerd. Namelijk als onmisbare schakel in situaties van langdurende zorg en als essentieel element van maatschappelijke participatie waarvoor goede randvoorwaarden en
Vanaf 2007 is het Expertisecentrum
ondersteuning onontbeerlijk is.
gepositioneerd als een
MOVISIE treedt op als subsidienemer.
samenwerkingsproject van de kennisinstituten MOVISIE en Vilans.
Het kernteam bestond in 2007 uit adviseurs van beide kennisinstituten: van boven naar beneden in de linkerkolom Anita Peters (MOVISIE) Roos Scherpenzeel (MOVISIE) Saskia Daru (MOVISIE) Geraldine Visser (Vilans) Wil Holten (Vilans) Ilse de Bruijn (MOVISIE) van boven naar beneden in de rechterkolom Jolanda Elferink (MOVISIE) Marjolein Morée (Vilans) Trudy Schreuder Goedheijt (coördinator, MOVISIE) Jacquelina Kortleve (Vilans) Wendy van Lier (Vilans) Yvonne de Jong (Vilans)
De stuurgroep is samengesteld uit afgevaardigden van partnerorganisaties: Nico Heinsbroek (Mezzo) Kees Bots (Nederlandse Rode Kruis / SSVH) Alice Schippers (Vilans) Simone Kortbeek (MOVISIE) In verband met het belang van mantelzorgbeleid en afstemming daarover met de lokale overheden werd de Vereniging van Nederlandse Gemeenten uitgenodigd om als adviseur toe te treden tot de stuurgroep; Ronald Bellekom (beleidsmedewerker VNG) nam in die hoedanigheid vanaf medio 2007 deel aan de stuurgroepvergaderingen. Vanuit het Ministerie van VWS (Directie MO) nam Henk van Lieshout deel als waarnemer. Het voorzitterschap rouleert jaarlijks en werd in 2007 ingevuld vanuit Vilans. In het verslagjaar vergaderde de stuurgroep 4 maal over ondermeer: •
Werkwijze van de stuurgroep
•
Jaarverslag en financiële verantwoording 2007
•
Werkplan en begroting 2008
•
Beleidsbrief “Voor Elkaar” van de staatssecretaris VWS
•
Projectenplanning en –rapportage
•
Evaluatieonderzoek
•
Veldconsultatie
19
11
Financiën
Het EIZ werkte in 2007 met een projectsubsidie van het ministerie van VWS ter grootte van € 624.950. De personele kosten bedroegen € 558.222. De materiële kosten (algemeen, publicaties, bijeenkomsten, uitbesteed werk) zijn in totaal € 52.856.
Catharijnesingel 47 3511 GC Utrecht Postbus 8228 3503 RE Utrecht Telefoon 030 - 7892300 Fax 030 - 7892599
[email protected] www.expertisecentrummantelzorg.nl
