Jaarverslag 2013 Stichting Scheldekat
Inhoud
Inleiding Werkwijze Organisatie Facebook en acties Inkomsten, uitgaven en resultaat Knelpunten
Inleiding
De vrijwilligers van Stichting Scheldekat zetten zich al bijna 20 jaar in voor zwerfkatten. Wat begon met een vang- en castratie actie in het centrum van Vlissingen is uitgegroeid tot een organisatie met 40 vrijwilligers. Deze vrijwilligers vangen meer dan 200 zwerfkatten en kittens per jaar. De tamme zwerfkatten en de kittens worden na socialisatie geadopteerd door kattenliefhebbers en de volwassen wilde onherplaatsbare zwerfkatten krijgen onderdak en worden verzorgd op locaties waar deze dieren in vrijheid mogen leven. Zo worden vele tientallen wilde zwerfkatten door Stichting Scheldekat van eten en drinken voorzien in speciale kattenhuisjes op diverse plaatsen in Zeeland. De kittens en tamme zwerfkatten worden opgevangen in 30 pleeggezinnen. Over de werkwijze, organisatie, het kostenplaatje alsmede de inkomsten, de resultaten en de vele zwerfkatjes die we in 2013 gevangen hebben, kunt u op de volgende pagina's lezen.
Werkwijze
In Nederland is in de jaren 80 van de vorige eeuw de TNR methode geïntroduceerd. Dit betekent het vangen (Trap), castreren (Neuter) en terugzetten (Return) van zwerfkatten. In de Randstad werd deze methode het eerst toegepast. In plaats van de dieren te vangen en doden werden ze gecastreerd opdat ze zich niet meer konden voortplanten. In de jaren 90 werd de TNR methode nog niet toegepast in Zeeland. Zwerfkatten werden gevangen en doodgemaakt door de lokale dierenorganisaties. De oprichter van Stichting Scheldekat accepteerde deze dodingsacties niet en introduceerde en financierde de TNR methode in Zeeland door in Vlissingen het leven te redden van een groep van 50 verwilderde zwerfkatten die op de nominatie stonden om te worden gevangen en gedood. Castratie van deze katten maakte een einde aan de jaarlijkse geboorte van tientallen zwerfkittens die samen met hun moederpoezen 's nachts door het centrum van Vlissingen op zoek gingen naar afval en etensresten op straat. Maar het bleef niet bij vangen, castreren en terugzetten (TNR) alleen. Stichting Scheldekat gaat namelijk nog een stap verder. De wilde zwerfkatten, die na castratie en chippen worden losgelaten, krijgen ook een onderkomen om in te schuilen en slapen evenals voldoende voedsel. Het onderkomen kan een blokhut zijn, een container, een hondenhok of een onopvallende tuinbox die wordt neergezet op terreinen van particulieren of bedrijven in het leefgebied van de katten. Dit kan de TNRC methode met de C van Care oftewel 'zorg' genoemd worden. Blijken zwerfkatpopulaties door de TNR methode in de loop der jaren soms stabiel te blijven, de TNRC methode die Stichting Scheldekat toepast, leidt tot aanzienlijk kleinere populaties die op den duur uitsterven. Deze aanpak stabiliseert niet, maar controleert en reduceert een zwerfkattenprobleem aanzienlijk. Als er nieuwe zwerfkatten bij komen (doordat verwaarloosde of gedumpte katten zich bij de populatie aansluiten) dan worden die snel opgemerkt en gevangen. Na onderzoek en behandeling door de dierenarts worden ze vervolgens opgevangen door pleeggezinnen en herplaatst bij mensen die ze willen adopteren. Zwangere gedumpte of verwaarloosde poezen die op zoek naar voedsel zo'n kattenhuis vinden, krijgen daarin doorgaans hun kittens. Die
kittens worden weldra gevonden en samen met hun moeder ondergebracht in een pleeggezin. Een ander voordeel van de TNRC methode is dat de overlast evenredig afneemt. Er zijn geen sproeiende katers meer, geen nestjes kittens waarvan de helft door worm- en luchtweginfecties sterft, geen samenscholingen bij afvalcontainers noch opengescheurde vuilniszakken. De zwerfkatten krijgen voldoende eten en vers drinkwater in de kattenhuisjes dus hoeven niet meer op zoek te gaan naar voedsel. Kortom, deze aanpak leidt tot tevredenheid van iedereen, zowel van kattenliefhebbers als van kattenhaters en niet in de laatste plaats van de katten zelf.
Organisatie
Stichting Scheldekat is actief op Walcheren, Noord-Beveland en Zuid-Beveland. In 2013 hebben vrijwilligers van Stichting Scheldekat 248 zwerfkatten (op)gevangen. Er waren 98 (jong) volwassen poezen en 69 kittens bij. Als deze katten niet waren gevangen, dan zou dit aantal tot meer dan 1000 nieuwe zwerfkatten hebben geleid in bovengenoemde regio in 2014. Een poes kan per jaar immers wel 12 kittens ter wereld brengen en al op een leeftijd van vijf maanden zwanger worden. Dus reken maar uit! De tamme katten evenals de moederpoezen en kittens zijn allemaal ondergebracht bij pleeggezinnen. Stichting Scheldekat heeft geen asiel en is uitsluitend aangewezen op opvang bij pleeggezinnen. Als katten ziek zijn of herstellend van castratie, verblijven ze in de kliniek van de dierenarts. Elke kat die gevangen wordt, gaat eerst naar de dierenarts voor onderzoek op ziektes, wordt ontvlooid en ontwormd en indien mogelijk gecastreerd en gechipt. Wilde volwassen katten worden gecastreerd en gechipt teruggezet en krijgen een huisje en voedsel in hun leefgebied. De tamme katten en (wilde) moederpoezen met kittens gaan naar pleeggezinnen om te worden gesocialiseerd en verzorgd, totdat ze geadopteerd kunnen worden. Alle kittens worden 2x gevaccineerd en gechipt voordat ze naar mensen gaan die ze willen adopteren.
Stichting Scheldekat heeft ruim 30 pleeggezinnen die zwerfkatten in opvang hebben. De katten hebben een eigen kamer met krabmeubel, kattenbakken, mandjes en speeltjes. Het pleeggezin heeft een auto om indien nodig naar de dierenarts te gaan en beschikt over voldoende tijd die besteed kan worden aan de verzorging en het socialiseren van de katjes. Wilde kittens tot een leeftijd van 4 maanden en soms nog ouder, worden in de pleeggezinnen tam gemaakt en gewend aan een leven in een huiselijke situatie. Hoe jonger de kittens des te sneller zijn ze gesocialiseerd. Naast de pleeggezinnen zijn er meer vrijwilligers die speciale taken vervullen, bijvoorbeeld voor het beheer van de website, de facebookpagina, de dagelijkse advertenties, de telefoon en de administratie. Daarnaast zijn vrijwilligers actief om de zwerfkatjes op locatie bij de kattenhuisjes te verzorgen en om katten te vangen. Het bestuur bestaande uit een voorzitter, secretaris en penningmeester werkt ook mee als vrijwilliger. Het is hierbij belangrijk om te vermelden dat in tegenstelling tot de meeste andere dierenorganisaties, alle medewerkers van Stichting Scheldekat vrijwilligers zijn en niet worden betaald voor hun werkzaamheden. Dat is tevens in de statuten van Stichting Scheldekat vastgelegd.
Facebook en acties
Naast een goed bezochte website is de facebookpagina van Stichting Scheldekat erg populair geworden. Had deze pagina in 2012 zo'n 500 likes, in 2013 waren het er al meer dan 1000 en ten tijde van dit schrijven ruim 2000! Dit betekent dat sommige berichten die gedeeld worden, door meer dan 10.000 mensen worden gelezen. Het voordeel hiervan is dat men door foto's van katjes die gevangen zijn, geraakt wordt en wil adopteren of Scheldekat wil steunen door middel van een donatie. In 2013 hebben wij ons ontfermd over Mauw, een tamme zwerfpoes met een kapotte neus wat het gevolg bleek te zijn van een plaveiselcelcarcinoom, een vorm van kanker door langdurige blootstelling aan zonlicht van een witte neus.
Volgens het dierenziekenhuis in Terneuzen kon de neus van Mauw goed behandeld en genezen worden door middel van bestraling. Via Facebook is geld ingezameld voor deze behandeling. Veel mensen hebben gedoneerd. De meesten schonken kleine bedragen die in korte tijd optelden tot een bedrag van 400 euro, waardoor Mauw geholpen kon worden. Een andere actie werd eveneens een groot succes. In november 2013 deed Stichting Scheldekat mee aan een wedstrijd waarmee 500 kilo harde
kattenbrokjes van het merk Prins gewonnen kon worden. Mensen konden een stem op Stichting Scheldekat uitbrengen als ze wilden dat de stichting die brokjes zou krijgen voor onze zwerfkatjes. Duizenden mensen hebben toen gestemd op Stichting Scheldekat waardoor de stichting de 500 kilo won en de zwerfkatjes kon verwennen met lekkere harde brokjes van goede kwaliteit. Soms worden de berichten of oproepen van de stichting op Facebook overgenomen door jounalisten en lezen wij ons stukje van Facebook de volgende dag in de Provinciale Zeeuwse Courant terug, zoals gebeurde met de oproep voor nieuwe pleeggezinnen. Kortom internet en nieuwe media zoals Facebook zijn zeer belangrijk voor Stichting Scheldekat geworden en dragen bij aan goodwill, donaties, adopties en naamsbekendheid.
Inkomsten, uitgaven en resultaat
Stichting Scheldekat krijgt geen subsidie van Zeeuwse gemeenten. Gemeenten geven subsidie aan lokale asiels en kopen hiermee hun wettelijke verplichting af om zwerfdieren twee weken lang van onderdak te voorzien. Veel zwerfdieren komen echter niet terecht in asiels, want asiels vangen deze dieren niet. Op Walcheren, Noord- en Zuid-Beveland worden door andere organisaties alleen dieren gevangen en gecastreerd als de melder de kosten daarvan betaalt. De meeste mensen zijn niet bereid te betalen voor dieren die niet van hen zijn. Asiels willen doorgaans ook geen wilde zwerfkatten aannemen om de simpele reden dat niemand zulke katten wil adopteren. Bovendien past geen enkele andere organisatie in Zeeland de TNRC methode toe. Stichting Scheldekat is hierin echt uniek omdat zij zich langdurig over zwerfkatten ontfermt en ze ook na de castratie blijft verzorgen tot aan hun natuurlijke dood.
Stichting Scheldekat verzorgde in 2013 zo'n 150 wilde zwerfkatten in kattenhuisjes op diverse plaatsen. Daarnaast hebben de pleeggezinnen gemiddeld zo'n 100 kittens en katten in opvang met een piek aan het einde van de zomer en een afname in de winter. Ter vergelijking: alle Zeeuwse gesubsidieerde asiels hadden, blijkens een artikel in de PZC, tezamen slechts 79 katten in opvang in het voorjaar van 2014. Door het ontbreken van subsidie is Stichting Scheldekat volledig afhankelijk van giften. Donaties kunnen afkomstig zijn van sympathisanten en mensen die een kat hebben geadopteerd, maar daarnaast doen de bestuursleden actief aan fondsenwerving.
De diverse Fondsen waarvan Stichting Scheldekat financiële bijdragen heeft gekregen in 2013 zijn Stichting Het Waardige Dier, Stichting Dierenlot, Stichting Van der Voort van Zijp en Stichting Rechten voor al wat Leeft. De totale inkomsten in 2013 bedroegen €53.848,00 waarvan €31.898,00 afkomstig was Fondsen. De uitgaven van Stichting Scheldekat bestaan uit kosten van de dierenarts (castratie/sterilisatie, vaccinatie, chippen, medicatie en behandeling), kattenvoer (zowel voor de wilde katten in de kattenhuisjes als voor de opgevangen katjes en kittens), vervoer (zoals benzine) en overige kosten zoals o.a. kattenbakgrit, mandjes, pluche kleedjes, krabpalen alsmede tuinboxen en hondenhokken die als kattenhuisjes worden ingericht. Aangezien alle medewerkers en bestuursleden van Stichting Scheldekat hun werkzaamheden op vrijwillige basis verrichten en hiervoor geen beloning ontvangen, zijn er geen personeelskosten. De totale uitgaven van Stichting Scheldekat in 2013 bedroegen €56.336,00 waarvan de dierenartskosten ondanks de korting die we krijgen, €30.475 bedragen. De inkoop van kattenvoer proberen wij zo voordelig mogelijk te doen door het kopen van grote partijen voer waarvan de datum (bijna) verlopen is. Het bedrag dat uitgegeven is aan kattenvoer bedraagt daardoor €14.190,00. In 2013 hebben we korte tijd in een aan ons geschonken Fiat Multipla gereden om katten in te vervoeren. Helaas waren de wegenbelasting en verzekering dusdanig hoog, dat rijden in deze Fiat niet meer op te brengen was. De vrijwilligers rijden allemaal in hun eigen auto en slechts de benzinekosten worden door Stichting Scheldekat vergoed. De Resultatenrekening geeft een verlies te zien van €2488,00. In tegenstelling tot andere organisaties waar bestuur en medewerkers zich soms zeer royale vergoedingen en salarissen (zelfs van meer dan 100.000 euro per jaar) toeëigenen uit giften voor het goede doel, leggen de medewerkers van Stichting Scheldekat er geld op toe. Rekeningen voor kattenvoer, dierenarts of benzine worden regelmatig betaald uit eigen portemonnee van de vrijwilligers bij gebrek aan saldo op de bankrekening van Stichting Scheldekat. Het verlies van €2488,00 euro laat zich hierdoor verklaren. Soms moeten aanzienlijke renteloze leningen worden afgesloten om een hoge dierenartsrekening te kunnen betalen. Koffie, drankjes en broodjes tijdens de werkzaamheden die soms tot middernacht kunnen duren bij vangacties bijvoorbeeld, worden overigens allemaal door de medewerkers zelf gekocht en betaald.
In 2013 zijn 248 zwerfkatjes (op)gevangen door Stichting Scheldekat. De kosten die gemaakt zijn bedroegen zoals genoemd €56.336,00. Dit betekent dat de kosten per kat €227,00 bedroegen. Deze kosten zijn erg laag in vergelijking met de kosten per kat in asiels, want die bedragen hiervan een veelvoud.
Knelpunten
Net als in 2012 werd Stichting Scheldekat in 2013 geconfronteerd met knelpunten. De uitgaven waren hoger dan de inkomsten en soms moest een lening worden afgesloten om een rekening te betalen. Gezocht werd naar nieuwe mogelijkheden om meer inkomsten te krijgen. Een extra inkomstenbron zou een webwinkel en de verkoop van pluche handgemaakte katjes en
krabpalen kunnen zijn. Helaas is gebleken dat er weinig animo is voor de aanschaf van krabpalen of pluche knuffels via Stichting Scheldekat.
Een ander knelpunt werd gevormd door het schrijnende gebrek aan tijdelijke
opvang van wilde zwerfkatten die niet terug kunnen naar hun leefgebied doordat de grondeigenaar geen katten op zijn grond gedoogt of doordat het gebied op de schop gaat en bouwrijp wordt gemaakt. Deze katten worden herplaatst bij woonboerderijen, stallen of buitenplaatsen waar men graag een paar muizenvangers wil adopteren. Het duurt meestal een paar maanden voordat zulke adressen gevonden zijn. Ter overbrugging van deze periode zou een bescheiden opvang met buitenren voor 20 katten, dit knelpunt kunnen oplossen. Of hiervoor financiering en mogelijkheden voor kunnen worden gevonden, zal de toekomst uitwijzen.