Jaarverslag Stichting Miletus 2014
Periode van transitie
Inhoudsopgave • • • • • • • • •
Samenvatting Doelstelling & Opdracht Stichting Miletus Bestuur en bureauorganisatie Inleiding Aandachtspunten, Metingen & Activiteiten 2014 Innovatie Beleidsvisie 2015 Interne organisatie Stichting Miletus en externe contacten Bijlagen
Highlights: 9 metingen afgerond, 719.501 vragenlijsten verstuurd. Waarvan 200.382 gebruikt voor analyse (respons 28%) Opgeleverde benchmarks: – Ziekenhuisopname, Mammacare , Spataderen, Rughernia, Chronisch hartfalen – Hoortoestellen/Audiciens, Farmacie Nieuwe vragenlijsten die worden ontwikkeld en uitgetest: – Perifeer Arterieel Vaatlijden, Coronaire hartziekten, Geboortezorg, Mondzorg
Doelstelling Stichting Miletus Stichting die voor zorgverzekeraars valide informatie genereert over patiëntervaringen in de zorg ten behoeve van de zorginkoop en -bemiddeling, en keuze-informatie voor de patiënt en steeds verder ontwikkelt!
www.stichtingmiletus.nl
Opdracht Stichting Miletus De drie doelstellingen: toegankelijke kwaliteitsinformatie voor zorginkoop, keuze informatie en kwaliteitsverbetering; Bevorderen ontstaan en gebruik landelijke standaard patiëntervaringsvragenlijst (Prems*, CQI **en Proms***; tripartite ontwikkeling); Data bij voorkeur vanuit zorgaanbieders, mits toegang, vergelijkbaarheid en tijdigheid geregeld zijn; Collectief (voordeel: landelijk BM, kosten, geen overlap, geen versnippering). * Patient reported experience measures; ** Consumer Quality index; *** Patient reported outcome measures
Bestuur • • • • • • •
Dhr. W.B.J. van Soest (onafhankelijk voorzitter) Mevr. B.J. de Greeff Menzis, Menzis-Azivo-Anderzorg Dhr. J.W.M.W. Gijzen, CZ, Delta Lloyd, Ohra (penningmeester) Mw. C.W. Nauta, Coöperatie VGZ UA, VGZ-Univé zorg-IZA Dhr. R. Huijsman, Achmea Zorgverzekering N.V. Dhr. F.M. van Bemmelen, De Friesland Zorgverzekeraar Dhr. J.H. Kroes, Zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid
Bureauorganisatie • • • • • • • •
Mw. C.M. van Weert, directeur (0,8 fte) Mw. B. Vriens, projectleider (0,6 fte) Mw. N. van de Wal, office manager (0,4 fte) Mw. M.F. Spoelstra, office manager (0,5 fte) Mw. A. Partouns, projectleider (0,8 fte) Mw. N. Bos, projectleider (0,8 fte) tot 1 juni Mw. S.E.J. van der Meulen-Arts, freelance projectleider Mw. W. Verhoeven, freelance projectleider
Aangesloten verzekeraars
Inleiding Stichting Miletus heeft bijgedragen om de CQI-methodiek tot landelijke standaard te maken; om landelijke metingen en benchmarking te bevorderen; en om de resultaten van de metingen te verwerken tot inkoopinformatie en voorlichtingsinformatie voor de patiënt. Ook heeft Miletus de zgn. Patiënt reported outcome measurement (Prom) in ontwikkeling genomen. Stichting Miletus heeft bijna alle van de 30 ontwikkelde groepen van CQIvragenlijsten actief (mede)ontwikkeld; en heeft circa 80 metingen uitgevoerd waaronder 35 reguliere/benchmark metingen. Zorgverzekeraars hebben hier in de periode 2005 t/m 2014 ca. € 16 miljoen in geïnvesteerd. Stichting Miletus is 10 jaar geleden gestart als tijdelijke projectorganisatie om patiëntervaringsmetingen te stimuleren, standaardiseren en transparant te maken. De transitie naar het meten door de zorgaanbieders zelf is ingezet. Hierbij kan Miletus met trots terugkijken op een succesvol implementatietraject.
Inleiding Na 10 jaar pionieren en ontwikkelen is het tijd om patiëntervaringsmetingen een structurele plaats te geven. In 2013 zijn zorgverzekeraars daarom gestart met een strategische herbezinning op hun rol in patiëntervaringsmetingen en daarmee met de positie van Stichting Miletus. Dit heeft geleid tot een, nog lopend, strategisch onderzoek. Het strategisch onderzoek heeft impact gehad op de vaststelling van het jaarprogramma 2014 en 2015: naast het reguliere meetprogramma ligt de focus op het stimuleren van zelf-meten door aanbieders, op afspraken over Proms*ontwikkeling door de zorgaanbieders, en op de ontwikkeling van meer generieke inzetbare, compacte Prems** -vragenlijsten. Deze transitieperiode heeft direct weerslag gehad op de voortgang van de activiteiten van Miletus en daarmee op de samenwerking met veldpartijen en de uitvoeringscapaciteit. * Patiënt reported outcome measures **Patiënt reported experience measures
Aandachtspunten 2014 Binnen de kaders van het strategisch onderzoek waar Miletus onderdeel van uit maakt, is in 2014 is, naast het uitvoeren van metingen op het jaarprogramma, een flinke stap gemaakt met het: • stimuleren van zelf-meten door zorgaanbieders: oplossing hiervoor is de verdere ontwikkeling en invulling aan de hand van metingen van het jaarprogramma van de website www.patientervaringsmetingen.nl met als doel een wegwijzer te zijn voor zorgaanbieders m.b.t. informatie over Prems en Proms. • stimuleren van deelname allochtone patiënten/verzekerden: om ook laaggeletterden en immigranten te stimuleren de Prems- en Promsvragenlijsten zoveel mogelijk in te vullen, is een korte video ontwikkeld in samenwerking met Pharos, Qualizorg en Mediquest. In de video wordt uitgelegd waarom het belangrijk is om de lijst in te vullen. http://www.patientervaringsmetingen.nl/toelichting-bij-introductiefilm-vragenlijsten/
Zelf-meten door zorgaanbieders Zorgaanbieders konden in 2014 op 3 manieren zelf meten: 1. Via eigen ziekenhuis-breed CQI meetsysteem leverden 45 ziekenhuizen op vrijwillige basis zelf data aan voor CQI benchmark ziekenhuizen opname, gecoördineerd door Miletus . 2. Aanbieders werd de mogelijkheid geboden zelf een steekproef aan te leveren voor deelname aan een benchmark. Dit speelde bij 2 metingen: Spatader meting ( 7 aanbieders) Rughernia meting (2 aanbieders) 3. Aanbieders hebben allemaal zelf gemeten en Miletus coördineerde de benchmark. Dit speelde bij 2 metingen: Farmacie meting Mammacare meting De website www.patientervaringsmetingen.nl coördineerde en daarmee faciliteerde het zelf-meten van zorgaanbieders.
Voorwaarden zelf-meten: Vergelijkbaar, betrouwbaar en gestandaardiseerd meten conform de vastgestelde meetinstructie en vragenlijst; Data tijdig aanleveren bij Stichting Miletus voor opstellen van landelijke benchmark.
Metingen 2014 • Wat 2014 aan metingen heeft opgeleverd, is te zien in 4 grafieken, die zijn samengevoegd met de metingen uit de jaren 2007-2013. Het gaat om : – het aantal metingen per jaar – de omvang van de metingen per jaar: verstuurde uitnodigingen; – de responspercentages uitgesplitst naar soort meting per jaar.
Het aantal metingen in 2014 is t.o.v. 2012 en 2013 verminderd;
De omvang (de verstuurde uitnodigingen) van m.n. de online metingen is in 2014 sterk toegenomen
-
Response van de metingen daalt M.u.v. de response bij de zelfmetende ziekenhuizen (ziekenhuizen en mammacare)
Activiteiten 2014
1
Opstellen en uitvoeren van de meetagenda voor de aangesloten zorgverzekeraars van de reguliere metingen Deze agenda is opgesteld (en bijgesteld) op basis van: • overleg met en input van de werkgroep Kwaliteit van ZN; • de evaluaties van de resultaten voorgaande metingen met de afdelingen zorginkoop van de zorgverzekeraars; en • landelijke en internationale ontwikkelingen op het gebied van patiëntervaringsvragenlijsten en zorginkoop. • Daarnaast is de afgestemd met de veldpartijen waarmee afspraken zijn gemaakt over gezamenlijk meten. Van de 10 reguliere metingen op jaarprogramma 2014 zijn er 8 uitgevoerd. Daarnaast is er voor 2 metingen in 2014 gestart met dataverzameling
Overzicht reguliere metingen 2014 Jaarplanning Stichting Miletus 2014
Reguliere Metingen
Ziekenhuiszorg CQI, NPS +Prom Spataderen CQI, NPS+ Prom
Via Miletus Via Miletus
CQI,NPS + Prom Heup/knie dataverzameling
Zelfmeten en/of via Miletus
CQI, NPS Cataract Rughernia dataverzameling
Zelfmeten e/of via Miletus
CQI , NPS Ziekenhuizen opname
Zelf meten door ziekenhuizen (50%)
Borstkanker (Goedaardig en Kwaaadaardig)
Zelf meten door ziekenhuizen, continue (100%)
PROM Benigneprostaat hydorfie
GEANNULEERD
PROM Ziekten Amandelen Tonsillen (ZAT)
GEANNULEERD
Kanker generiek i.v.m. Showcase darmkanker PROM Oncologie Eerstelijnszorg
Continu zelf meten via DICA ( beperkt aantal ziekenhuizen) Continu zelf meten via DICA ( beperkt aantal ziekenhuizen)
Apotheken
Zelf continu of puntmeting Apotheken via contracten zorgverzekeraars
Hoortoestellen-Audiciens
Zelf continu of puntmeting door audiciëns via hoorwijzer kan benchmark worden opgeleverd in 2016
Voorbeeld infographic resultaten heup/knie meting
Activiteiten 2014
2
Opstellen en uitvoeren van de meetagenda voor ontwikkelmetingen ( = alle nieuw te ontwikkelen of te selecteren vragenlijsten, vragenlijsten die ingekort of fors aangepast dienen te worden en zowel de Proms als de Prem/CQI of andere soorten vragenlijsten)
• •
•
Deze agenda isopgesteld (en bijgesteld) volgens hetzelfde proces als reguliere metingen, Aangevuld met een haalbaarheidsstudie om zorgverzekeraars gefundeerd te kunnen adviseren met betrekking tot het in ontwikkeling nemen van een vragenlijst. (= inventarisatie van initiatieven, draagvlak en wijze van efficiënte dataverzameling in de betreffende sector) In 2014 heeft Miletus m.b.t. Proms-ontwikkelingen met 7 wetenschappelijke verenigingen hierover overleg gehad
Er stonden 6 ontwikkelmetingen op jaarprogramma in 2014
Overzicht uitgevoerde ontwikkelmetingen Ontwikkel Metingen Ziekenhuiszorg PROM Chronisch hartfalen CQI en PROM PROM Coronaire hartlijden (Angina Pectoris, myocardinfarct, PCI, CABG)
PROM Perifeer arterieel vaatlijden (P.A.V.)
Toelichting uitvoering Puntmeting Miletus i.s.m. NIVEL
Onderzoek klantvriendelijke Proms i.s.m. IQHealthcare en NIVEL vervolg via continu meting MeetbaarBeter, ZN, NVVC en NCDR
Continue meting bij ziekenhuizen i.s.m. DICA en vaatchirurgen
Ketenzorg Geboortezorg
Chronische zorg en 1ste lijn Eerstelijnszorg PROM Mondzorg (prothetiek)
Zelf continue meten door VSV’s en Kraamzorgorganisaties i.s.m. UMCU en Erasmus ontwikkeling vragenlijst i.s.m. IQ Healthcare , NIVEL, NPCF, Ineen en NHG Pilot i.s.m. ACTA
Voorbeeld haalbaarheidsonderzoek: tripartiet overleg, literatuurstudie en selectie domeinen
Activiteiten 2014
3
Inhoudelijke expertise: kenniscentrum •
Om de resultaten van de metingen meer gebruiksvriendelijk te rapporteren en een verdere verdiepingsslag te maken in de standaardrapportages, heeft Stichting Miletus bij een aantal metingen verdiepingsanalyses laten uitvoeren op de resultaten. Bv bij de spatadermeting, en bij de heup/knie en cataractmeting;
•
Stichting Miletus continueerde in 2014 het faciliteren van het platform Promsontwikkeling, en is het landelijk aanspreekpunt gebleven samen met het Kwaliteitsconsortium van de NFU en het Kwaliteitsinstituut. Hiervoor heeft Miletus de internationale ontwikkelingen (o.a. ICHOM) goed gevolgd via deelname aan buitenlandse congressen en abonnementen op wetenschappelijke fora et cetera, om op deze wijze gebruik te maken van het onderzoekswerk wat al in het buitenland is gedaan.
Voorbeeld resultaten modelrapportages
Voorbeeld resultaten expertise
Activiteiten 2014
4
Inhoudelijke expertise: kenniscentrum •
In de rol van kenniscentrum, organiseert Stichting Miletus jaarlijks een symposium voor verzekeraars, zorgaanbieders, onderzoekers. In 2014 onder de naam: ‘Delen van patiëntenervaringen verbetert de zorg’
• • • • •
Het symposium werd bezocht door: 26 zorgverzekeraars 21 zorgaanbieders 4 patiëntenorganisaties 26 meetorganisaties
Activiteiten 2014
5
Ondersteuning van de meetprocessen via ICT
• Hier vielen onder: het bijhouden, vullen en beheren van de website als coördinatiepunt van de Proms en andere metingen. • Andere activiteiten zijn a.g.v. het strategisch onderzoek tijdelijk on hold gezet, zoals : • het initiëren van een pilot om e-mailadressen te verzamelen bij ziekenhuizen en/of huisartsenpraktijken om dataverzameling online te faciliteren; • het uittesten van iPhone en/of iPad bij een meting; • het structureel pseudonimiseren van de persoonsgegevens bij de zorgaanbieders; • het verkennen van de mogelijkheid voor een tool voor de steekproeftrekking via VECOZO.
Innovatie – Verdere professionalisering van de organisatie op het gebied van afstemming en ontwikkeling van Proms i.s.m. wetenschappelijke verenigingen. Dit gebeurt aan de hand van de leidraad voor de selectie en het gebruik van Proms voor het meten van kwaliteit van zorg (Nivel) – Andere vormen van samenwerking t.b.v. kwaliteitsverbetering • • • • • •
Kwaliteitsinstituut Werkgroep Kwaliteit ZN Meetbureaus voor Proms zoals DICA en Interactive Studios Beheerscommissie ziekenhuizen (voorheen Santeon) Stuurgroep showcase Darmkanker Stuurgroep Borstkanker Monitor van de BVN
Voorbeeld resultaten studie klantvriendelijke Proms
Beleidsvisie 2015: Transitiejaar financieel kader € 1,2 miljoen voor 2015; Activiteiten Coördineren, communiceren en monitoring van voortgang zelf-meten door zorgaanbieders Stimulering van ontwikkeling Proms, primaat ligt bij zorgaanbieders (Door)Ontwikkeling en vaststelling generieke Prems vragensets (CQI/R&R) Zorgdragen voor adequate oplevering zorginkoopinformatie m.b.t patiëntervaringen Ondersteuning opzet meetinfrastructuur voor gestandaardiseerde continue metingen Ondersteuning bij afspraken en contractering oplevering resultaten patiëntervaringsmetingen door zorgaanbieders (dataprotocollen)
Beleidsvisie 2015 • Transitiefase van de coördinatie van de patiëntervaringsmetingen vanuit de zorgverzekeraars gaat van start! – Dit betekent dat toegewerkt gaat worden naar het geformuleerde punt op de horizon in 2017; – De werkgroep Kwaliteit maakt vaart met de afspraken met partijen over de indicatorensets (inclusief Proms en Prems door de zorgaanbieders) voor Zorginstituut Nederland; – Miletus ontwikkelt geen aandoeningspecifieke CQI’s meer en gaat actief de retrospectieve Proms-metingen voor de zorginkoop afbouwen (daar waar dat mogelijk is gezien de continuïteit voor de zorginkoop); – Miletus gaat door met de ontwikkeling van de meer generieke Premsvragenlijsten: ziekenhuizen, oncologie, geboortezorg, 1ste lijn en chronische zorg
Beleidsvisie 2015 Het strategische heroriëntatietraject van ZN en Miletus moet verder worden uitgewerkt. Er moeten de volgende overzichten komen : 1. Overzicht van welke activiteiten door wie worden gecontinueerd, en welke activiteiten moeten worden overgedragen aan derden; 2. Overzicht van de randvoorwaarden en activiteiten die noodzakelijk zijn voor een goede overdracht van de metingen naar de zorgaanbieders in 2016/2017; 3. Overzicht van eventuele juridische, financiële en personele aandachtspunten voor de transitie Miletus; 4. Overzicht van activiteiten: 1. Opstellen en uitvoeren van de meetagenda voor reguliere metingen 2. Opstellen en uitvoeren van de meetagenda voor ontwikkelmetingen 3. Inhoudelijke expertise: kenniscentrum Tot slot: Samenwerking en coördinatie tijdens transitieperiode: nauwe samenwerking tussen Miletus en ZN; eenduidige input vanuit de zorgverzekeraars; vanuit zorgverzekeraars één boodschap naar veldpartijen. Dit proces vergt intensieve regie, veel afstemming en coördinatie
Interne organisatie Stichting Miletus en externe contacten
Interne organisatie Stichting Miletus en externe contacten • Het bestuur van Stichting Miletus, dat bestaat uit vertegenwoordigers van de zorgverzekeraars, stelt het jaarplan vast nadat het jaarplan en de begroting zijn afgestemd met de BestuursCommissie Zorg van ZN. • Het bestuur is in 2014 4x bij elkaar gekomen en er is 1x telefonisch overleg geweest. • Verder heeft er in 2014 5x bestuurlijk overleg plaatsgevonden met verschillende stakeholders, en zijn er 13 bijeenkomsten geweest in het kader van het strategische onderzoek door Strategy&. • Daarnaast heeft Stichting Miletus site-visits gebracht bij de zorgverzekeraars (6x). Hierbij kwam ook de evaluatie van de samenwerking regelmatig aan de orde. • Wekelijks is overleg gevoerd met het secretariaat van de werkgroep Kwaliteit van ZN
Interne organisatie Stichting Miletus en externe contacten • De grote projectgroep (GPG) bestaat uit de accountmanagers CQI/Proms van de aangesloten zorgverzekeraars (zie bijlage I) en bewaakt de voortgang van het jaarplan, zowel inhoudelijk als financieel; stelt kaders vast en adviseert Stichting Miletus over (de uitvoering van) het jaarplan. • De GPG is in 2014 5x bijeengekomen. • In de kleine projectgroep (KPG) zitten vertegenwoordigers van de uitvoerende organisaties (onderzoeksbureaus, mailhouse en analyse- en rapportage bureaus waaronder Vektis) (zie bijlage II). • De KPG is in 2014 10x bijeengekomen om de planning en de details van de metingen door te spreken.
Interne organisatie Stichting Miletus en externe contacten • In specifieke werkgroepen vindt de afstemming met de accountmanagers inkoopteams van de zorgverzekeraars plaats en de bijeenkomsten met de beheercommissie Santeon. In 2014 zijn 40 werkgroepen voor zowel de reguliere als de ontwikkel-metingen met de zorginkopers/adviserend deskundigen georganiseerd • In 2014 heeft Miletus een symposium georganiseerd om externen te informeren over de ontwikkelingen en de stand van zaken op het gebied van zelf-meten en Proms. • Er zijn 2 themadagen georganiseerd voor de Stichting Miletus medewerkers zelf. Eén dag gericht op communicatie en één dag gericht op procesverbetering.
Bijlage I: Leden van de GPG • • • • • • •
Janine van der Poel (Achmea) Wilko Peppelman (Achmea) Gert-Jan Wissink (CZ) Sjoukje Heidstra / Esther v.d. Veen (DFZ) Willemieke Stel (Menzis) Seyno van Es (VGZ) Jessica Stouten (Zorg & Zekerheid)
Bijlage II: Leden van de KPG • • • • • •
Joanne Israël (Mailstreet) Emma Verheijke (Mediquest) Anne Marie Plass /Nanne Bos (NIVEL) Ralph Huisman (Qualizorg) Maarten Batterink (Significant) Elske Zwart (Vektis)