Jaarverslag Stg Hommes Foundation 2009 Inhoudsopgave Voorwoord
2
Activiteiten Duotentoonstelling Nina Boas en Robin Kolleman
3
Dansimprovisatie Finissage Boas en Kolleman
5
Ich bin Maler! Gema Alba, Jitka Andréa en Bart van der Mark
6
Optreden Rikke Korswagen
8
Jeugd Masterclass Ich Bin Maler!
9
8M? Kurt Nahar
10
Lezing Hugo Bongers
11
Verhoudingen Ivo van den Baar & Nicole Driessens
12
Porsche in Progress
13
Uitreiking FNV Kunstkeurmerk Rotterdam
15
Dagmar Atladóttir
16
Duo de Barokka‟s
17
(Paul) Chair (Vincent)Chair) Yu Kuramoto
18
Finissage (Paul) Chair (Vincent)Chair)
19
Tekeningen Kamiel Verschuren
20
Once Upon Today Kathrin Maria Wolkowisc, Annegien van Doorn, Enrico Tealdi en Gunndis Yr Finnbogadottir
21
Performance avond
23
Gast Atelier Charloisse Kerksingel 12
24
Financieel
25
Bestuur en organisatie
26
Samenvatting en bevindingen
28
1
Voorwoord De stichting Hommes Foundation is een initiatief van Jannie Hommes en Leo van Die. Zij wonen sinds 1997 in de wijk Oud-Charlois in Rotterdam – Zuid en zijn als bewoners intensief betrokken geraakt bij de ontwikkelingen van de wijk. Die betrokkenheid heeft geleid tot de opening van een expositieruimte voor hedendaagse kunst en de oprichting van deze stichting. De stichting is opgericht in de zomer van 2007 met als doel het stimuleren van culturele activiteiten. De voornaamste activiteit is een tentoonstellingsprogramma met kleinschalige evenementen in expositieruimte Hommes. Daarnaast beheert de stichting sinds september 2009 twee Artist in Residence´s en initieert zij incidentele projecten op het gebied van kunst en cultuur. Leo van Die werd voorzitter van het bestuur van de stichting. Jannie Hommes werkt als onbezoldigd directeur (zie meer in de paragraaf de Werkorganisatie). De naam van de expositieruimte luidt: Hommes, ruimte voor beeldende kunst
Activiteiten De stichting heeft in 2009 acht tentoonstellingen en diverse evenementen georganiseerd. In samenwerking met woningcorporatie de Nieuwe Unie, nu Woonstad Rotterdam, zijn in de bovenwoningen van het pand Charloisse Kerksingel 12 op 1 september 2009 de Artist in Residence CK 12 in gebruik genomen. De stichting participeerde in 2009 in het project Zuid Explorer. Hieronder geven wij een toelichting op deze activiteiten in chronologisch volgorde met beeldmateriaal.
2
Nina Boas en Robin Kolleman 23 januari t/m 22 februari 2009 Robin Kolleman Silent Witnesses Installatie, animatie en grafiek Nina Boas Vrouw met Spullen Video, foto‟s, tekeningen en performance.
De expositie van Nina Boas en Robin Kolleman werd op 23 januari geopend door Mariette Dölle, programmaleider van TENT.
Mariette Dölle
In het kader van de opening voerde Nina een performance uit.
Nina Boas, beeldend performance kunstenaar, werkt met video, performance en tekeningen. Haar werk is sterk in ontwikkeling en neemt met het maken van elke presentatie een nieuwe wending. De thema's in haar werk zijn gerelateerd aan archetypische constructies, dagelijkse sleur, gender en relaties tussen mensen. De verhalen zijn gebaseerd op haar kindertijd en op persoonlijke ervaringen. Tijdens de expositie in Hommes, was het thema „Vrouw met spullen.‟ Over dit thema toonde Nina een serie tekeningen, een aantal video‟s en een aantal foto‟s. Voor de eerste maal werkte Nina met artiesten die zij in haar werk een rol toebedeelde: een model voor het maken van de foto‟s en een danseres bij de eindperformance.
3
Een foto en een tekening met het thema „Vrouw met spullen‟, werk van Nina Boas
Het werk van mixed media beeldend kunstenaar Robin Kolleman is kwetsbaar én confronterend tegelijk. Ze bestudeert het (grens)gebied van acceptatie binnen het fysieke sociale verkeer. De drie stadia van contact: de aanblik, de aanraking en de aantasting zijn kenmerkend voor haar werk geworden.
Installatie „Voor pijn voel je jouw huid niet‟ van Robin Kolleman
De tentoonstelling werd door bijna 400 personen bezocht. Voor Nina Boas betekende deze totaalpresentatie een flinke stap vooruit in haar ontwikkeling als kunstenaar. Zij werd namelijk kort daarop door de directeur van Tent. Mariette Dolle, die de opening had gedaan, uitgenodigd om ter gelegenheid van de kunstmanifestatie BLURRR in Tent. een belangrijke rol te spelen. Allereerst nam zij deel aan de tentoonstelling BLURRR, daarnaast verzorgde ze de Grand Opening met een door haar geregisseerde en vorm gegeven groepsperformance en trad zij op tijdens het Festival Witte de With in Tent. met Trixter.
4
Dansimprovisatie Finissage Boas en Kolleman 22 februari 2009 Ter gelegenheid van de afsluiting van de tentoonstelling van Nina Boas en Robin Kolleman werd op zondag 22 februari 2009 een dans improvisatie uitgevoerd door danseres Lenneke Bisschop op het werk van Nina Boas. Van het optreden is een Video film gemaakt, dit zijn stills uit deze video. Er waren tussen 40 en 50 bezoekers aanwezig.
Lenneke Bisschop Dans improvisaties
5
Ich bin Maler! Gema Alba, Jitka Andréa en Bart van der Mark 27 maart t/m 26 april 2009 Op 27 maart 2009 werd de tentoonstelling „Ich bin Maler‟, met werk van drie jonge schilders Gema Alba, Jitka Andréa en Bart van der Mark geopend. Deze drie kunstenaars laten in deze expositie hun passie voor schilderen, de verf en het doek zien. De drie kunstenaars hebben geven in hun werk blijk van een interesse in het door de mens bebouwde landschap. De landschappen en gebouwen in de schilderijen van Jitka komen soms vervreemdend over. Er zijn geen mensen of zelfs sporen van zijn bestaan te zien. Zuilen, constructies en vliegtuigen spelen de belangrijkste rollen. Toch schrikken de beelden niet af, integendeel zijn geven een gevoel van rust en openheid.
Spiegeling, Jitka Andrea
Gema‟s werk is meer direct verbonden met de architectonische omgeving van steden. Ze onderzoekt hoe de mens werkt aan de verbetering van zijn stedelijke omgeving. Haar schilderijen zijn technische wonderen, met rechte lijnen, en wiskundige thema‟s. Je kunt de verschillende lagen in het werk bijna aanvoelen. De natuur, gevisualiseerd door kleine takken, bladeren of wolken, geeft de schilderijen een zachtere toon.
Gema Alba, Nubes pasando I (Clouds passing by I)
6
De schilderijen van Bart tonen ons surrealistische landschappen, compleet met vreemde wezens of afbeeldingen. Van der Mark schildert allereerst een horizon die hij vervolgens met allerlei elementen „vervuilt‟. Dat doet hij omdat onze omgeving zo is en omdat hijzelf ook zo is: zelfs wanneer hij door een perfect leeg landschap fietst, stapelt hij er onwillekeurig rode kubussen in. Hij brengt in het geschilderde landschap een ruimtelijke ordening aan. Als schilder heeft hij geen last van beperkingen zoals een architect die zijn fantasieën wil laten bouwen. Hij metselt met bakstenen een muur rond een luchtpartij, speelt met wisselende perspectieven en stijlen en creëert toch een illusie van ruimte. Alles kan geschilderd worden, maar het beeld is alleen aanvaardbaar wanneer het in balans is. Dat blijkt uit de precieze plaatsing van een vogel in het enorme luchtruim of de toevoeging/het achterwege laten van een klein blokje in het open veld waardoor alle elementen in het schilderij op de juiste plek laat vallen.
Bart van der Mark, Organs
7
Optreden Rikke Korswagen 29 maart Op zondag 29 maart om 16.00 uur verzorgde Rikke Korswagen een optreden. Rikke is een jonge singer/songwriter. Hij begeleidt zichzelf op gitaar, banjo, mondharmonica en slidegitaar. Zijn muziek lijkt beïnvloedt door klanken uit de zuidelijke staten van de USA, de blues van Son House, maar is toch anders en uit deze tijd. Deze zondag was een Zuid Explorer zondag. 10 creatieve winkels, projectruimten en galeries in Oud-Charlois zijn geopend voor het publiek. Kunst, B-Art en handwerk kijken, shoppen, historie ontdekken, chillen en flaneren. De bezoeker krijgt een roze gids met plattegrond en informatie over alle deelnemende locaties mee.
Rikke Korswagen
8
Jeugd Masterclass Ich Bin Maler! Twee woensdag middagen in april In samenwerking met de Hugo de Groot scholengemeenschap werd aan 10 leerlingen met een “Ich bin Maler – gevoel” een masterclass schilderen aangeboden. Onder leiding van de kunstenaars Gema Alba, Jitka Andréa en Bart van der Mark maakten de 10 leerlingen in twee bijeenkomsten van 4 uur een eigen schilderij. Deze werken werden tijdens de Finissage van Ich Bin Maler op 26 april getoond in een aparte tentoonstelling op de First Floor, die werd geopend door Lionel Martijn, dagelijks bestuurder van de deelgemeente Charlois. Er was muziek door DJ VINCENT.
Voorafgaand aan de Masterclass bezochten de leerlingen de tentoonstelling en kregen zij uitleg van de schilders over het werk.
De leerlingen aan het werk, we hadden hiervoor de ruimte op de A –locatie gebruikt.
De eindpresentatie met Lionel Martijn
9
8M ? Kurt Nahar 16 t/m 24 mei 2009 Deze tentoonstelling van de Surinaamse kunstenaar Kurt Nahar bestond uit maatschappij kritische kunstinstallaties en multimedia werkstukken. De kunstenaar laat zich inspireren door het Dadaïsme. In zijn werk krijgen simpele objecten uit het dagelijks leven een andere betekenis. Hij gaat bewust de confrontatie aan met zijn publiek, vooral met onderwerpen die men in Suriname over het algemeen juist vermijdt. In zijn werk onderzoekt Nahar politieke en sociaal maatschappelijke onderwerpen, zoals de precaire situatie van de rechtstaat en de mensenrechten in Suriname, het moreel verval en de politieke en etnische verdeeldheid. Tijdens de opening van de expositie werd de kunstenaar geïnterviewd door Nasra Djorai, medewerkster van de Deelgemeente Charlois. De tentoonstelling trok in iets meer dan een week 126 bezoekers, waarvan vele met wortels in Suriname. Voor Kurt Nahar was het een galerie debuut in Nederland. De presentatie vormde de afsluiting van zijn residentie op de Rijksacademie in Amsterdam.
10
Lezing Hugo Bongers 14 mei In het kader van het door het COC georganiseerde evenement Living Space verbleven in de week van 11 tot 16 mei 50 homo- en biseksuele Europese jongeren in Charlois Rotterdam. Wij boden hen een lezing aan van Hugo Bongers over seksuele diversiteit en identiteit in de kunst. Hugo Bongers is kunstliefhebber. In zijn functie van secretaris van de Rotterdamse Raad van Kunst en Cultuur kent hij het begrip diversiteit in de kunstwereld als geen ander. Als onderdeel van het door COC Rotterdam georganiseerde evenement Living Space, vertelde Hugo Bonger over gender in de kunst. Met beeldmateriaal werd geillustreerd op welke wijze door de eeuwen heen, soms besmuikt, maar in de vorige eeuw steeds opener, uiting werd gegeven aan homosexualiteit in de kunst.
11
Verhoudingen Ivo van den Baar & Nicole Driessens Op vrijdag 5 juni werd de laatste tentoonstelling van het seizoen geopend door Stef Oosterloo, directeur van de Dienst Kunst en Cultuur van de gemeente Rotterdam. Een totale presentatie van het kunstenaarsduo Ivo van den Baar en Nicole Driessens.
Door vermenging van materialen en technieken in autonoom werk en design ontstaan bij Driessens & Van den Baar, die samenwerken onder de naam WANDSCHAPPEN, op experimentele wijze complexe en crossmediale werken. De overzichtstentoonstelling bij Hommes liet deze veelzijdigheid in verschijningsvormen zien. Het vakmanschap en de liefde voor het maken, kwam in alle werken tot uiting. In hun werk zijn soms de grenzen tussen kunst en design niet goed meer vast te stellen. WANDSCHAPPEN toonde twintig nieuwe werken, waaronder autonoom werk en een aantal series Limited Editions. Daarnaast werden, geseald in plastic en geplaatst in grote steiger, de producten getoond die Wandschappen maakt voor bekende designmerken als MOOOI en Marcel Wanders (o.a. the knotted Chair).
Kamerplanten vilt, staaldraad
Violets Kunsthars
In hun werk verhouden Driessens en van den Baar zich tevens expliciet tot hun persoonlijke omgeving in zowel de natuurlijke als sociale context. Daarom hebben wij hen gevraagd om speciaal voor deze tentoonstelling een werk te ontwikkelen dat tijdens de tentoonstellingsperiode door bewoners en bezoekers zou kunnen ontstaan. Dat is het werk Porsche in Progress geworden.
12
Porsche in Progress 4 juni t/m 5 juli Tijdens de tentoonstelling van Ivo van den Baar en Nicole Driessens konden de bezoekers participeren in een Work in Progress: “bouw mee aan een Porsche”. De Porsche staat voor de dromen en idealen voor mensen uit een gewone wijk in een stad. Bewoners, ondernemers, cultuurwerkers, medewerkers van instellingen, kortom iedereen die iets met de wijk te maken heeft, is uitgenodigd om te komen meedoen aan het ontstaan van dit werk. Dat is gebeurd door de verzending van uitnodigingsbrieven naar verenigingen en instellingen, door een uitnodiging in het AD door het verspreiden van 1200 uitnodigingskaarten in de wijk en door het verzenden van elektronische uitnodigingsbrief per email.
Vanaf 5 juni werkten meer dan 300 bezoekers aan de vilten Porsche. Daaronder waren groepen kinderen, drie alfabetiseringsklassen, vriendinnengroepen uit de regio, collega´s uit een bedrijf.
Op 13 en 14 juni deed de Expositieruimte mee aan de Verborgen Tuinen dagen, op die dagen waren er meer dan 200 bezoekers. In totaal werden 9000 gekleurde vilten lapjes van 3,5 x 3,5 cm bevestigd.
13
Op 4 juli om 17.15 uur is de Porsche onthuld. Een rondrit in een echte Porsche werd verloot onder al diegenen die aan het werk hebben mee genaaid.
Onthulling Porsche
The Uke Box
Er was muziek verzorgd door DJ Graaf Groef en vanaf 17.30 uur een live optreden van The Uke Box. In het AD is aandacht besteed aan de tentoonstelling. De Porsche is in het najaar tentoongesteld in Eindhoven in een galerie en in Rotterdam in een leegstaande autogarage. Wandschappen heeft naar aanleiding van de presentatie in Hommes een voorzichtige entree gemaakt in de designwereld. De Viltplant wordt op diverse plaatsen in Nederland verkocht. Zij deden mee aan de Designbeurs in Eindhoven. En in april 2010 wordt hun werk tijdens de Designbeurs in Milaan getoond.
14
Uitreiking FNV Kunstkeurmerk Rotterdam
Vrijdag 5 juni, tijdens de opening van Verhoudingen, werd het FNV Kunstkeurmerk aan ons uitgereikt, als eerste Rotterdamse kunstinstelling, door Inger Minnesma, bestuurder van FNV KIEM. De vakbond voor kunsten, informatie en media pleit o.a. voor een betere financiële waardering voor beeldend kunstenaars. Het keurmerk staat garant voor een redelijke vergoeding die kunstenaars krijgen van de instelling waar hun werk wordt geëxposeerd en is door de vakbond geïnitieerd omdat het vaak slecht gesteld is met de beloning van de kunstenaars. Van kunstenaars wordt veelal verwacht voor niets te exposeren; hang- en stageld wordt dan ook zelden door de kunstinstellingen betaald. Een slechte gewoonte die doorbroken dient te worden volgens de vakbond. Met de uitreiking hoopt initiatiefnemer FNV KIEM meer musea en galeries bewust te maken en aan te sporen zich in te zetten om het keurmerk op de voordeur te hangen.
15
Dagmar Atladóttir (IS) 30 augustus t/m 7 september
Dagmar Atladóttir (IS) schildert vrij en stilistisch, ze wil scherpzinnige hedendaagse beeltenissen kunnen maken. Haar werk balanceert op de grens tussen kunst, mode en camp. Altijd sprankelend en vol met kleur, met soms iets sinisters sluimerend onder het oppervlak. Haar beelden zijn vrij van verkrampte technieken, daardoor wordt het concept van het werk benadrukt. Dagmar Atladóttir studeerde af aan de afdeling mixed media aan de AKI in Enschede in 2006, met een voorafgaande studie fotografie in Fatamorgana (Denemarken). Op dit moment werkt en woont ze in Rotterdam.
16
Duo de Barokka’s Inge Koppert, viool Marischa Drapacka, contrabas.
30 augustus Tijdens de ZUID EXPLORER* zondag traden Duo de Barokka’s op. Sierlijke streken uit Italiaanse, Franse, Engelse en Duitse barok.
17
(Paul) Chair (Vincent) Chair) van Yu Kuramoto 25 september 2009 Speciaal voor deze solo ontwikkelde Yu Kuramoto (JN, 1973) de presentatie (Paul)Chair(Vincent)Chair). Een tentoonstelling over bewoners uit Oud–Charlois. Yu Kuramoto nam de stoel als metafoor voor identiteit als uitgangspunt. Zij heeft aan bewoners uit de wijk gevraagd of zij hen mocht bezoeken en hun dierbaarste stoel mocht zien. Uiteindelijk bezocht zij 86 mensen uit de wijk, die haar het verhaal van hun speciale stoel vertelden. Alle stoelen werden gefotografeerd. In haar studio maakte Kuramoto van elke stoel een tekening, waarin zij de speciale identiteit van deze stoel benadrukte. Voor de tentoonstelling maakte Kuramoto een selectie van 60 stoelen. Vanaf een week voor de opening van de tentoonstelling heeft Kuramoto de stoelen stuk voor stuk, lopend opgehaald en naar de galerie gedragen. De tentoonstelling bestond uit de installatie met 60 stoelen, 90 tekeningen en een monitor met foto slide show van de stoelen.
18
Feestelijke afsluiting van (Paul) Chair (Vincent) Chair) 25 oktober 2009 Op zondag 25 oktober werd de tentoonstelling afgesloten met een optreden van HALF WAY STATION (Elma Plaisier en Rikke Korswagen). De stoeleigenaren waren uitgenodigd. Er is een groepsfoto gemaakt van de eigenaren op hun stoel. In december hebben alle stoeleigenaren deze foto gekregen, samen met een kerstwens van Yu Kuramoto.
Groepsfoto
Halfway Station
19
Kamiel Verschuren Tekeningen 30 oktober t/m 15 november De tentoonstelling werd geopend door Bas Kwakman (directeur stichting Poetry International). Kamiel Verschuren (NL, 1968) is een interdisciplinair kunstenaar, die woont en werkt in Rotterdam. Zijn werk richt zich op het onderzoeken en uitbreiden van het concept en de existentiële ervaring van ruimte. Daarbij gebruikt hij alle mogelijke middelen, zoals tekeningen, fotografie, (grafisch) ontwerpen, sculpturen, tekst- en geluidsinstallaties, architectonische projecten en publieke evenementen. In zijn werk is het tekenen vaak een startpunt en de rode draad. In de ruim 20 jaar van zijn beroepspraktijk werkte Verschuren aan een enorm oeuvre van tekeningen: tekeningen als autonoom werk, ontwerptekeningen, teksttekeningen en idee-notities. In deze tentoonstelling werd een selectie van deze tekeningen gepresenteerd. Het proces van bekijken, inventariseren, verder uitwerken, selecteren en presenteren is tevens de opmaat naar een publicatie met de meest aansprekende en belangwekkende tekeningen.
20
Once Upon Today Annegien van Doorn (NL) Gunndís Ýr Finnbogadóttir (IS) Enrico Tealdi (I) Kathrin Maria Wolkowicz (PL) 27 november t/m 20 december 2009 Al sinds eeuwen vertellen mensen elkaar verhalen over hun leven, hun ervaringen, en hun geschiedenis of cultuur. En nog steeds is het vertellen van verhalen eigentijds, bijvoorbeeld in dagbladen maar ook tijdens ontmoetingen met vrienden of kennissen. Once upon today haalt zijn inspiratie uit de veelgebruikte openingszin van sprookjes. De titel impliceert daarnaast een manier van vertellen die volledig verwijst naar het heden, in plaats van naar het verleden. De tentoonstelling beoogt de verbeelding van de bezoeker te prikkelen: de kunstwerken onthullen misschien iets over de maker ervan, maar ook over het hedendaagse moment waarin wij allemaal leven. Once upon today bracht recent werk van kunstenaars van vier verschillende nationaliteiten en achtergronden. In hun werk onderzoeken zij de verschillende manieren waarop een verhaal verteld kan worden. De tentoonstelling bestaat uit zeer diverse visuele werken en voegt woorden en beelden samen. De tentoonstelling werd gecureerd door Teresa Iannotta. Zij is in de periode september 2009 tot september 2010 Artist in Residence in CK 12. De volgende werken werden getoond:
Kathrin Maria Wolkowicz, Flat screens, Installatie The works of Kathrin Maria Wolkowicz find in the combination of text and image their most deep and intense meaning. The installation Flat screen especially produced for this show is an example of how she succeeds in filling the space with something immaterial but yet strong and visible: her stories. Walking between ground and first floors, visitors will find themselves surrounded by the story reading it through the light that shapes the words. The delicate and essential, but still powerful cutouts of the letters developed the story of a relationship, which remains for the viewer suspended and mysterious.
Flat screens, Kathrin Maria Wolkowicz
21
Gunndís Ýr Finnbogadóttir, She has to find a title, video installation This installation combines images and text by a double screening. On one monitor, 244 sentences taken from the “Alice B. Toklas Cookbook” by Alice B. Toklas will be presented. The sentences all contain the word “She”. On the other monitor, there is a still image from the Frankfurt Kitchen, designed by Margaret SchütteLihotsky.This work combines references to the history of art, literature, architecture and even important and controversial characters of contemporary history.
Enrico Tealdi, No Returns Without This Receipt, installation van tekeningen op kassabonnen en de tekeningen Funamboli, Accordo 8, Accordi Sospesi, Gli Equilibristi This installation is composed by hundreds small receipts that the artist collects from pockets and bags. The work is a sort of diary, a micro-documentary about small fragile memories. The central core of “No Returns...” is the nature of trade and the aim to point the attention on the micro-daily economy, while everyone's attention is focused on the big economic crisis. Trying to resist to oblivion, the artist uses the receipt as proofs of trips, relationships, memories. The fragile pencil lines that Tealdi uses in his recent series of drawings redefine a new meaning for the characters and objects that they surround: suddenly everything feels unbalanced and not stable but at the same time somehow safe. The combination of elegant shapes and rough details make the narration in these works lively and vibrant and gives the drawings a sort of suspended feeling between present and a very distant past.
No Returns without This Receipt, Enrico Tealdi
Annegien van Doorn In samenwerking met Verónica Luyo Torres
Inventario piso Carrer Banys Nous 15 3º2ª, Barcelona Tijdens de zomer van 2008 woonden Annegien van Doorn en Verónica Luyo Torres samen in een studentenflat in Barcelona. Het appartement werd verhuurd inclusief de bezittingen van de eigenares, een oudere dame. Aan het makelaarskantoor dat door haar was ingehuurd, moesten zij beloven om alle voorwerpen en meubelen op de zelfde plaats terug te zetten als waar ze in de inventarisatie lijst beschreven stonden, anders zouden zij hun borg niet terug krijgen. In de inventarisatielijst stond alles tot in detail beschreven; van een pak papieren servetjes tot aan een foto van de paus of een souvenir uit Granada. Soms werd zelfs de staat van het product beschreven ¨Een fles Anis (half vol)¨ of werd de exacte plaats van het voorwerp aangegeven: ¨De afstandsbediening van de airconditioning ligt boven op....¨ Geen van de huidige bewoners woonde in de flat vanaf de begindatum van het contract. Zeven jaar later hebben zij daarom de flat gereconstrueerd in zijn originele staat, door middel van een interpretatie van de inventarisatie lijst.
Various perspectives of my room Een serie foto’s genomen in haar kamer (16 m2) in Barcelona, gefocust op de persoonlijke ingrepen, oplossingen en de distributie van de spullen. Door subtiele ingrepen, accentueert Van Doorn de verschillende situaties en voegt ze een extra dimensie aan de alledaagse realiteit toe. Deze verschillende perspectieven laten de diverse manieren zien waarop zij zich confronteert met niet alleen de plaats, maar ook met het dagelijks leven en de sporen die ze achterlaat in het proces om zichzelf in deze nieuwe omgeving te settelen.
22
Performance avond Once zaterdag 5 december
Upon Today
Niet alle kunstenaars konden bij de opening aanwezig zijn, Gunndis had op dezelfde dag een opening in Berlijn. Dat was een goede aanleiding om nog publieksmoment te creëren. Op 5 december vond een performance avond plaats. Gunndís Ýr Finnbogadóttir voerde samen met Maja Bekan (RS) de lees performance “Finding Your Own North Star: How to Claim the Life You Were Meant to Live”. Gezeten aan de keukentafel lazen beide kunstenaars om de beurt teksten voor die zij verzameld hadden uit literatuur. Het publiek stond erom heen of nam ook plaats aan de tafel. Om 21.00 Volgende de Muziek performance door Kathrin Maria Wolkowicz en Gerwin Luijendijk, Zang en gitaar.
23
Gast Atelier Charloisse Kerksingel 12
Charloisse Kerksingel 12 bovenwoning
In de zomer van 2007 ging Stichting Hommes Foundation een projectsamenwerking aan met De Nieuwe Unie, nu Woonstad Rotterdam. Het pand Charloisse Kerksingel 12 werd in 2007 door hen aangekocht. In opdracht van Woonstad Rotterdam werden de twee bovenwoningen in 2009 door Urban Wood en HeetHout verbouwd tot twee Artist in Residence. Vanaf 1 september 2009 huurt Stichting Hommes Foundation de beide studio‟s van Woonstad Rotterdam. De stichting heeft de appartementen in augustus ingericht, voorzien van alle faciliteiten, verwarming en internet. Per 1 september worden ze verhuurd aan buitenlandse kunstenaars. De exploitatie moet kostendekkend zijn. De residenties hebben de naam CK12 gekregen. Jaap Verheul ontwierp het logo. Op 13 oktober 2009 was de officiële opening, waarbij de studio‟s ook open werden gesteld voor publiek. Buren, kunstenaars en professionals waren aanwezig.
Eerste verdieping
De eerste kunstenaars nemen het bordje CK12 in ontvangst
De eerste kunstenaars Vanaf 1 september 2009 verblijven Teresa Iannotta (IT) en Stefano Calligaro (IT) in de residentie op de tweede verdieping. Iannotta is curator en Calligaro beeldend kunstenaar. Zij blijven tot 1 september 2010. Teresa Iannotta heeft als curator een tentoonstelling al een tentoonstelling voor de stichting gecureerd. Dat was de tentoonstelling Once Upon Today, die geopend werd op 27 november 2009. Stefano Calligaro zal in juni 2010 zijn werk tonen in een groepstentoonstelling. Fabrizio Bianchini (IT) is schilder. Hij verblijft sinds 1 november 2009 op de eerste verdieping tot 1 mei 2010. In deze fase van zijn kunstenaarschap legt hij zich toe op het maken van muurschilderingen. Bianchini biedt Charlois een muurschildering aan, die in april 2010 gerealiseerd zal worden in samenwerking met Woningcorporatie Vestia en een groep bewoners / omwonenden van een woonblok waar de schildering op de kopgevel zal komen. Eliza Proszczuk (Polen) verbleef een maand in de Residence op de eerste verdieping namelijk vanaf 1 oktober tot 1 november 2009 als overbrugging. In deze korte periode zette zij zich in voor de wijk door samen met Art Plaats op twee achtereenvolgende zaterdagen een workshop voor kinderen te realiseren.
24
Financieel In 2009 ontvingen de stichting financiële bijdragen van Pact op Zuid, Deelgemeente Charlois, Stichting bevordering Volkskracht, CBK en Prins Bernhard Cultuurfonds. Daarnaast waren er in 2009 eigen inkomsten door commissie, ontvangen bij kunstverkoop. Vooral uit de tentoonstelling van Wandschappen is veel werk verkocht. De commissie die de stichting rekent bedraagt 30 %. Hoewel inkomsten uit kunstverkoop een welkome aanvulling zijn op subsidiegelden en sponsors, is verkoop niet het eerste doel waarnaar de stichting streeft. De tentoonstellingen worden niet speciaal met het oog op verkoopbaarheid van de kunst samengesteld. In 2010 verwachten we een veel lagere verkoop. In Nederland maar wereldwijd is de verkoop van kunst met 50 tot 80 % gedaald. In 2009 is met begeleiding van SBAW gewerkt aan het transparanter maken van de boekhouding. Tot september 2009 werden veel betalingen door het eenmansbedrijf Hommes exposities, van Jannie Hommes gedaan, die na afloop van elke tentoonstelling een factuur maakte met alle kosten. Dit had als voordeel dat alle kosten van een bepaalde tentoonstelling voor de stichting overzichtelijk op een factuur stonden vermeld. De onderliggende facturen bevonden zich dan echter in de boekhouding van Hommes exposities. Dat achtte SBAW niet wenselijk. Vanaf september 2009 worden alle betalingen die rechtstreeks in verband staan met de tentoonstellingen en de tentoonstellingsfunctie rechtstreeks door de stichting betaald. Het eenvrouwsbedrijf Hommes exposities is per 1 januari 2010 opgeheven. De jaarrekening 2009 wordt opgesteld door FIEAD B.V.
25
Bestuur en organisatie In 2009 heeft de stichting aandacht besteed aan haar organisatie. In het voorjaar is het bestuur uitgebreid. Met ondersteuning van SBAW is een organisatiemodel uitgewerkt en er is een projectplan geschreven. De werkorganisatie Vrijwilligers Het werk binnen de stichting wordt uitgevoerd door vrijwilligers. Vrijwilligers zijn zowel bewoners uit de wijk als kunstenaars uit Charlois. Dat is een bewuste keuze, ingegeven door twee belangrijke doelstellingen: - Door met vrijwilligers te werken blijven de organisatiekosten laag en is er zoveel mogelijk geld beschikbaar voor het kunstbudget. - Door met vrijwilligers uit de wijk te werken, groeit de betrokkenheid van bewoners bij kunst en bij hun wijk. Er zijn ruim 15 vrijwilligers verbonden aan de stichting, die allerlei hand- en spandiensten verrichten. Ook de directie is een vrijwilligersfunctie. Sommige vrijwilligers ontvangen een vrijwilligersvergoeding. De vrijwilligers zijn verzekerd via Proxy. De directie Jannie Hommes is de drijvende kracht. In haar functie van onbezoldigd directeur verricht zij het beleidsbepalende, het organisatorische en ook uitvoerend werk. Daarbij gaat het om de volgende werkzaamheden: - het verzorgen van de subsidie aanvragen - communicatie en PR (website, Flyers, persberichten) - aansturen van de andere vrijwilligers - het schrijven van het jaarverslag en andere beleidsstukken; - de financiële handelingen - het samenstellen van de artistieke programmering; - atelier, galeriebezoeken, contacten kunstenaars; - het bezetten van de expositieruimte in het weekend. Dit werk neemt gemiddeld 25 uur per week in beslag. Jannie ontvangt een vrijwilligersvergoeding van € 100 per maand. Het bestuur Het bestuur heeft kenmerken van een Bestuur + directiemodel. Het artistieke beleid wordt gevormd en bepaald door de directeur. Het bestuur wordt geïnformeerd door de directeur over het beleid en kan hierover adviezen geven. Het bestuur controleert de jaarrekening, stelt de begroting vast en bewaakt de financiële positie van de stichting. Het bestuur bestaat uit de volgende personen: Leo van Die (1956), voorzitter, rechter bij de rechtbank Rotterdam; tevens van eigenaar van het pand waarin de tentoonstellingen worden gerealiseerd; Tim de Haan (1978), Projectadviseur en Informatieanalist Nationaal Archief, Den Haag; Ellen Verkoelen (1957), Directeur Milieu Federatie Zuid Holland en Galob Rotterdam, een lobby organisatie; Christian van den Berg (1975), Afdelingshoofd BurgerBalie, tevens locosecretaris, gemeente Hardinxveld-Giessendam; Ercan Yilmaz (1980), projectleider diverse evenementen in Rotterdam, projectleider SBAW Rotterdam; Fleur Groenendijk (19xx) is adviseur van het bestuur, Directeur PG2, lid Raad van Advies CBK.
26
Raad van Advies Er is een Raad van advies. Deze raad adviseert de directeur over het artistieke beleid rond tentoonstellingen en selectie van kunstenaars. Minimaal tweemaal per jaar komt de Raad van Advies bijeen. Daarnaast adviseren de leden gevraagd en ongevraagd incidenteel. Ook dit betreft onbezoldigde functies. De Raad van Advies bestaat medio 2009 uit: Ana Fernández, Ellen Vomberg en Nele Buijs. Freelancers Voor een aantal werkzaamheden huurt de stichting freelancers in. Daarbij gaat het om werk waarvan de waarborging van de continuïteit voor de stichting van essentieel belang is. De freelancers leggen verantwoording af aan de directeur. Het gaat om de volgende werkzaamheden: het grafisch ontwerp van het drukwerk, het onderhoud aan de website, vertaalwerk en boekhouding.
Organogram Stichting Hommes Foundation
Bestuur
Directeur Qq
Vrijwilligers
Kunstopdracht kunstenaars die exposeren
Incidentele Specifieke Freelancers
27
Samenvatting en bevindingen Tentoonstellingsprogramma De verleiding om zoveel mogelijk kunstenaars te programmeren is groot. Immers, er zijn veel kunstenaars die goed werken maken, tentoonstellingsruimte is beperkt. Daarom hebben we in 2009 onderzocht welk aantal tentoonstellingen haalbaar is en welke duur van de tentoonstellingen het meest waardevol is. Het tentoonstellingsprogramma werd uitgebreid, er werden in totaal acht tentoonstellingen gerealiseerd, tegenover vijf in 2008. Van de acht tentoonstellingen waren er vijf van vijf weken en drie tentoonstellingen van twee weken. Door dit uit te proberen is ons gebleken dat de formule van de korte tentoonstelling onvoldoende meerwaarde heeft en teveel druk legt op de organisatie. Vanuit het oogpunt van een doelmatige besteding van gelden vonden we dat de kortdurende tentoonstellingen tenminste gedurende twee weekenden te zien moet zijn. Dit betekende dat het afbreken van de oude tentoonstelling en het opbouwen van de nieuwe tentoonstelling binnen 5 werkdagen moest plaats vinden. Dat is met een team van betaalde professionals al een hele tour. Met ons team van vrijwilligers gaf dit een enorme druk op de organisatie. Ook merkten wij dat twee weekenden erg kort is voor een tentoonstelling en een periode van 4 weekenden voor een lange best langer kan. We hebben feedback gevraagd aan bezoekers en professionals uit de kunstwereld. Sommigen gaven desgevraagd aan dat zij hadden willen komen, maar dat de tentoonstelling al voorbij was. Andersom: een langere duur kan de intensiteit van een tentoonstelling verstevigen omdat de organisatie meer tijd heeft om randprogrammering te ontwikkelen (zie bijvoorbeeld de tentoonstelling Backspace in 2010 met drie evenementen). Al met al zijn we teruggekomen op het idee om meer tentoonstellingen te kunnen programmeren, dit gaat ten koste van de medewerkers en de intensiteit. Anderzijds is het soms jammer om zoveel kunstenaars te moeten teleurstellen: er zijn weinig goede expositie mogelijkheden. In 2010 zullen we vijf, maximaal zes tentoonstellingen programmeren. Evenementen Rond de tentoonstellingen waren tevens evenementen als debat en film. Een evenement met muziek, een lezing, een debat trekt gemiddeld 50 bezoekers. Het is een goede manier om bezoekers naar de expositieruimte te trekken. Elk evenement kent steeds andere specifieke gasten, die afkomen op het onderwerpen en zonder het evenement wellicht niet naar de tentoonstelling zouden zijn gekomen. Het belang van het organiseren van inhoudelijke goede in interessante evenementen, die ook een actualiteitswaarde hebben, is voor ons duidelijk geworden. Wij zullen hier in 2010 zeker mee doorgaan. Organisatie In 2009 is de organisatie verder geprofessionaliseerd. Het bestuur is uitgebreid. Er is een projectplan opgesteld, waarin de organisatie wordt omschreven. De boekhouding is transparanter gemaakt. Het team van vrijwilligers is uitgebreid. De functie van Jannie Hommes is nu duidelijk omschreven en benoemd als directeur. Iedere vrijwilliger heeft een vrijwilligersovereenkomst. De Stichting gaat het jaar 2010 in met een sterke organisatie en voldoende financiële middelen om ook in 2010 een programmering te realiseren.
28
