JAARVERSLAG SEIZOEN 2014-2015
JAARVERSLAG SEIZOEN 2014-2015 VOORAF 4-5 WAT DOEN WE? 8 CULTUURHUIS 9 EUROPA 11 KUNSTEDUCATIE 12 WORKSHOPS 13 TENTOONSTELLINGEN 13 VERENIGINGEN 14 HOE DOEN WE HET? 18 ORGANISATIE 19 SAMENWERKEN 20 BEZOEKERS EN NIET-BEZOEKRS 21 DE STAD 23 PERSONEEL 25 FINANCIEEL 26
00
VOORAF Onze eigen werking bundelen we in onze seizoensbrochure: honderden namiddagen avondvoorstellingen wisselen elkaar elke dag af. Verenigingen, scholen of bedrijven huren onze Schouwburg of Komedie en brengen voorstellingen, lezingen of feestelijke recepties. Maar De Spil wil meer zijn dat dit. We willen samenwerken met verenigingen, met stadsdiensten of partners uit de regio. We dromen van eigen (co)producties, en zien voor De Spil ook een rol weggelegd om samen te werken met cultuurcentra van andere Europese steden. In het jaar dat De Spil haar achttiende verjaardag viert willen we een nieuwe “mission statement” uitschrijven en deze vertalen naar een beleidsplan voor de periode 2015-2019. Wij willen de komende jaren gestaag werken aan de kwaliteit van onze werking zodat De Spil in Roeselare een cultuurcentrum van en voor iedere Roeselarenaar blijft, in Vlaanderen erkend wordt als een sterk cultuurhuis dat hiermee haar bijdrage levert aan de uitbouw van het cultuurimago van onze stad.
De kracht van De Spil zijn de werknemers. Een hechte en dynamische ploeg: brede en actuele kennis over kunst en cultuur in Vlaanderen en over de grenzen; organisatorische, administratieve, financiële knowhow, technisch omnivalent. Die ploeg staat te popelen van ambitie om met De Spil de komende jaren een stap voorwaarts te zetten, van cultuurcentrum naar cultuurhuis! We willen De Spil nog dieper verankeren in het culturele en sociale Roeselaarse weefsel, we willen onze regionale rol opnemen in West-Vlaanderen, we willen De Spil uitbouwen als een open organisatie die maatschappelijke veranderingen plaatst in een eigentijds cultureel kader. En dit onder de vlaggenmast van de stad Roeselare! Eigen aan de culturele sector is het smeden van plannen, het uitstellen, wijzigen, hertekenen en uiteindelijk realiseren van iets dat soms weinig te maken heeft met de oorspronkelijke idee. Ook in De Spil zal dit niet anders zijn. Onze hoofden zitten vol dromen die we trachten waar te maken. Enkele realiseerden we reeds het voorbije jaar, andere vergen jaren overleg, nog andere blijken onbetaalbaar of onuitvoerbaar en worden al vlug vervangen door nieuwe plannen. En zo hoort het ook.
De Spil wil een efficiënte en open organisatie zijn die betrokken is bij het cultuurbeleid van de stad en van haar regio, openstaat voor samenwerkingen met andere culturele spelers, mee wil bouwen aan nieuwe culturele initiatieven.
04
05
00
00
WAT DOEN WE? Van september tot juni is het elke dag druk in De Spil. Overdag zorgen we voor een honderdtal schoolvoorstellingen, ’s avond genieten onze bezoekers van een heel divers aanbod, zo’n honderdvijftig voorstellingen van klassiek tot rock, van theater tot stand-up, dans, circus, …
CULTUURHUIS eigen voorstellingen type aantal bezoekers eigen activiteiten 312 66.461 omkadering 52 3.389 andere 99 7.692 educatieve 21 511 tentoonstellingen 10 4.000 totaal 494 82.053
Soort voorstelling (incl. school- en familievoorstellingen) theater dans populaire muziek klassieke muziek wereldmuziek, jazz, folk amusement film totaal
aantal bezoekers 17O 24.901 19 1.590 27 17.441 10 3.376 9 3.543 39 12.458 38 3.152 312 66.461 08
Veel voorstellingen, veel bezoekers, veel grote namen in De Spil. Maar naast dit populaire aanbod zaten pareltjes uit het Vlaamse en Europese cultuurlandschap verborgen. We koesteren de ambities om de bezoeker van ons huis ook te laten proeven van aanstormend theatertalent, van grensverleggend danstheater, van muzikale extase, vervreemdende humor. We produceren eigen voorstellingen, bieden van een residentieplek, organiseren van festivals, opzetten van tournees, creëren van socio-artistiek projecten, dit · met een focus op professioneel talent uit eigen streek · laagdrempelig en gericht naar een brede waaier van kansengroepen Binnen- en buitenshuis (mede-)organiseerden we in het seizoen 2014-2015 verschillende festivals: TRAX, TDL, TWINKELWEEK, MOOOV, RSL JAZZ. Maar ook de productiecel was zeer actief: naast de grote theaterproductie MERCI FACTEUR (op de TRAX site), ging de voorstelling HET EENZAME WESTEN in productie en op tournee, en kreeg de literaire voorstelling CHOCOLAT (met Dominique Persoone) een opfrissingsbeurt en zo een tweede leven. We blijven ook heel veel aandacht hebben voor kunstenaars met Roeselaarse roots. We volgen het traject van jonge getalenteerde kunstenaars als Sarah Bostoen, Thomas Steyaert, Tom Ternest of Alexander Vantournhout.
09
EUROPA De samenwerking met Le Bateau Feu heeft de weg geopend naar meer Europa in De Spil. · ARTICULATE: een project met Deventer (NL), Poitou Charentes (FR) en Great Yarmouth (GBR) dat startte op 1 november 2012 en liep tot eind 2014. Met deze partners creëerden we in de TUIN DER LUSTEN een “nieuwe wereld” met straattheater en socio-artistieke randprojecten · SANS BORNES GRENZELOOS: een Europees project, met opnieuw Le Bateau Feu uit Dunkerque als partner, liep van 1 oktober 2013 tot eind 2014. Samen met onze Franse partner maakten we een eigen theatervoorstelling MERCI FACTEUR, over hoe mensen in die grote oorlog van 1914 over grenzen en taal heen met elkaar lief en leed moesten delen. Deze voorstelling werd een groot succes en speelde 12 keer voor een uitverkochte zaal.
10
00
KUNSTEDUCATIE
WORKSHOPS
soort activiteit aantal bezoekers soort activiteit aantal bezoekers kleuters 35 3.017 workshops 21 511 lager onderwijs 47 4.883 Tijdens de schoolvakanties bieden we een mooi aanbod voor de jeugd (vb. de secundair onderwijs 19 2.086 Twinkelweek in het novemberverlof, Voor een avondvoorstelling worden soms workomkadering 3 897 shops georganiseerd voor de bezoekers (vb. circustechnieken vóór een circusvoor 104 10.883 stelling), een combinatie die kan zorgen voor een totaalbeleving. Jaarlijks organiseert De Spil een aanbod voor de Roeselaarse scholen. Iets meer dan 10.000 kinderen komen met hun klas genieten van een theater-, dans- of muziekvoorstelling.
TENTOONSTELLINGEN
Naast het reguliere dagonderwijs hebben we voorbije jaren relaties uitgebouwd met het deeltijds kunstonderwijs STAP en SASK. Het avondonderwijs (vb. CVO) is een partner worden om anderstalige studenten in groep voorstellingen te laten bijwonen. Ook het Hoger Onderwijs was vragende partij om cultuurparticipatie van hun studenten aan te moedigen. En last but not least: ook via de vele nieuwe dans- en andere kunstscholen greep De Spil haar kans om de Roeselaarse jongeren nog beter te bereiken.
soort activiteit aantal artistieke tentoonstellingen 9 educatieve tentoonstellingen 1
12
bezoekers 3.600 400
Naast de tentoonstellingen in De Spil, met aandacht voor lokale professionele kunstenaars, werkten we met cultuurdienst intens samen om in de directeurswoning volwaardige exposities uit te bouwen. Zo liep van april tot mei 2015 de tentoonstelling “Een portret van een familie”, een project in samenwerking met DEWEER GALLERY.
13
VERENIGINGEN aantal voorstellingen professionele uitvoerders 41 amateurkunstenaars 37 andere 147 educatieve 68 tentoonstellingen 2 totaal 295 De Spil blijft voor alle lokale culturele spelers een geëngageerde partner die niet enkel zalen kan bieden, maar ook technische en inhoudelijke ondersteuning, en die hen aanmoedigt om samen te werken en over de muren heen te kijken door het organiseren van verschillende buurtprojecten. Schouwburg en komedie kennen een grote bezettingsgraad. Naast de eigen werking staan zalen en lokalen ter beschikking van verenigingen en bedrijven die hier optimaal gebruik van maken. Het blijft onze hoofdbetrachting aan huurders van De Spil een optimale kwaliteit aan te bieden. Dat doen we door een permanent onderhoud van de zalen, en het ter beschikking stellen van de nieuwste technologische snufjes in regiekamer en op de scène.
overzicht van podiumactiviteiten door professionele uitvoerders theater 11 populaire muziek 2 klassieke muziek (incl. opera) 4 amusement (humor, cabaret) 3 film, audiovisuele media 21 totaal 41 Verenigingen of bedrijven huren soms de zaal om –naast het aanbod van De Spil – professionele voorstellingen te programmeren. Naast D.A.F. (De Andere Film) die tweewekelijks een film programmeert in de schouwburg hebben we enkele vaste huurders als vb. Davidsfonds, Jeugd en Muziek of onze mediasponsor Rolarta.
overzicht receptief van podiumactiviteiten door amateurkunstenaars theater 2 dans 8 populaire muziek 9 klassieke muziek (incl. opera) 10 film, audiovisuele media 8 totaal 37 Ook de verenigingen gebruiken graag de schouwburg. Jaarlijks brengen ze hun operette, theatervoorstelling, concert of diareportage. Meer en meer ontdekken ook scholen en nieuwe verenigingen de mogelijkheden van De Spil en maken zij gretig gebruik van onze prachtige schouwburg.
14
15
overzicht receptief van andere activiteiten van verenigingen cursus 68 tentoonstelling 2 repetities 39 vergaderingen 52 receptie 27 overige 29 totaal 217
Naast de vele voorstellingen in Schouwburg en Komedie worden de verschillende lokalen en hal intens gebruikt. Er wordt vergaderd, les gegeven, gerepeteerd, en af en toe na een voorstelling ook wel eens gefeest in onze hal.
16
00
HOE DOEN WE HET?
ORGANISATIE
We streven naar een creatieve, open en flexibele organisatie. Immers is het niet altijd de beste organisatie die overleeft, wel diegene die zich het best weet aan te passen aan veranderende omstandigheden (Darwins ‘survival of the fittest’). Om dit te bereiken moet De Spil
Streven naar een creatieve, open en flexibele organisatie is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het vergt tijd, het zorgt voor onzekerheid en angst en niet alles loopt zoals voorspeld. In de twee voorbije seizoenen lieten we ons begeleiden om fasegewijs en zonder kleerscheuren te groeien van een klassieke naar een open en flexibele organisatie.
· openstaan voor continue verandering
De weg naar een innovatieve arbeidsorganisatie liep, en loopt langs volgende paden:
· samenwerken met verschillende partners
· het uitschrijven van onze identiteit, onze missie en strategie
· in relatie gaan met bezoekers en niet-bezoekers
· dwang en drang: waarom moeten we, waarom willen we veranderen?
· zich inschrijven in de maatschappelijke doelstellingen van de stad
· steeds kunnen rekenen op een ambitieus en gemotiveerde personeelsploeg
· nieuw organigram - opzetten van zelfsturende teams - een coachende directie
· financieel gezond zijn en blijven
· transformatie naar een netwerkorganisatie
Transitie vergt tijd, en die tijd nemen we, om zo onze slaagkansen te vergroten. In het voorbije seizoen werd een nieuwe beheersovereenkomst met de stad gesloten, bij de start van het nieuwe seizoen 2015-2016 zal een Beleidsbrief 2015-2019 worden voorgelegd aan de Raad van Bestuur.
18
19
SAMENWERKEN
BEZOEKERS EN NIET-BEZOEKRS
Wanneer we de stap zetten van cultuurcentrum naar cultuurhuis, doen we dit niet alleen. De voorbije jaren hebben we een netwerk van partners opgezet waarmee we graag samenwerken. Laten we enkele voorbeelden geven van wat in het voorbije seizoen 2014-2015 op het menu stond:
Imago en promotie
· samen met cultuur- en jeugddienst organiseerden wij voor de vier de keer een jongeren muziekfestival TRAX
· samen met vele partners uit de cultuur-, zorg- en sociale economie sector organiseerden we een laagdrempelig volksfeest TUIN DER LUSTEN
·
met jongeren uit Dunkeque en Roeselare gingen we in zee voor de productie van een volwaardige theatervoorstelling MERCI FACTEUR naar aanleiding van de herdenking van 100 jaar Wereld oorlog 1
· met het comité Kop van de Vaart brachten we in mei 2014 Street Art naar Roeselare (DAY ONE festival), en werkten we in 2015 samen voor een eerste editie van RSL JAZZ
20
De stad groeit, onze bezoekers hebben nieuwe wensen, decreten worden bijgestuurd. Regelmatig overleggen we hoe we het Spilschip door soms woelige culturele wateren kunnen loodsen. Welke rol speelt De Spil in eigen stad? Wat is onze plaats tussen beide zustersteden Brugge en Kortrijk? Vragen die onvermijdelijk ook peilen naar profilering, imago en uitstraling. Meer en meer investeren we tijd en middelen in de nieuwe communicatiemedia. Promotie werd de voorbije jaren een topprioriteit. We bouwden ons communicatieteam professioneel uit, investeerden in de nieuwste websitetools, online ticketing… We verleggen het accent van louter informeren over ons aanbod, naar het actief promoten van alle activiteiten die we organiseren. Promotie en communicatie is immers niet enkel het werk van onze communicatieverantwoordelijke, maar van iedereen die bij De Spil betrokken is. Imago en promotie versterken elkaar. Daarom is het belangrijk om te blijven investeren in publiciteitscampagnes buiten Roeselare, een stevig persnetwerk uit te bouwen, ons te verankeren in culturele netwerken op provinciaal en Vlaams niveau. Voorbeelden hiervan zijn:
· uitbreiding van de ruilovereenkomst met Roularta
· voorzitterschap van de Vlaamse Vereniging van Cultuur- en gemeenschapscentra (VVC)
21
Bezoeker en niet-bezoeker De cijfers spreken voor zich: het publiek uit onze regio vindt zonder problemen de weg naar De Spil. Op onze lauweren rusten zou echter verkeerd zijn! Naast de reguliere gevoerde promotie mikken we ook op verschillende doelgroepen in de stad. We hebben hierbij bijzondere aandacht voor enkele maatschappelijke en demografische tendensen: · de stad wordt ouder - samenwerken met Okra, … - samenwerken met de seniorenraad · inzetten op jongeren - samenwerken met de studentenraad van VIVES - samenwerken met het kunstonderwijs, de dansscholen, … · een lage drempel voor kansengroepen - de vrijetijdspas - samenwerken met Thope, Samenlevingsopbouw - sociaal-artistieke projecten als Tuin Der Lusten · een groeiende allochtone gemeenschap - samenwerking met CVO (opleidingen Nederlands voor anderstaligen) - Samenwerken met de integratiedienst van de stad rond vb. de Twinkelweek
DE STAD De Spil speelt in op een aantal strategische doelstellingen van de stad Roeselare
Kwaliteitsvol wonen in een aangename leefomgeving Mobiliteit is een belangrijk agendapunt voor een groeiende centrumstad: De Spil kan hierop inspelen door haar bezoekers aan te moedigen zo veel mogelijk gebruikt te maken van fiets of openbaar vervoer om zich te verplaatsen.
De stad wil bruisend zijn
· ondersteunen van verenigingen en stimuleren v/d maatschappelijke participatie
· partner voor de TRAX site, meewerken aan een festivalbeleid
· ondersteunen van creatieve en innovatieve initiatieven in en buiten de stad
De stad wil warm en zorgzaam zijn De Spil werk gestaag aan de doelgroepenbeleid en bouwt hiervoor een netwerk uit van culturele en sociale partners om ook de kansengroepen uit te nodigen deel te nemen aan onze werking.
Groener en duurzamer Energie-efficiënt beheer van het gebouw, maar ook duurzaamheid opnemen als parameter bij het uitwerken van programmatie en projecten.
22
23
PERSONEEL Een betere planning van het werkvolume én een focus op de kerntaken zorgen ervoor dat het team maximaal kan renderen. In 2011 implementeerden we (in samenwerking met VOORUIT Gent) een nieuwe planningssoftware YESPLAN. Dit moet op korte termijn de organisatie van de vele voorstellingen efficiënter laten verlopen en de verschillende teams beter op elkaar afstemmen. In 2014 gaan we hier mee verder en implementeren naast de planningsmodule ook een teamplanner die de taakverdeling tussen de verschillende ploegen coördineert. Samen met de Sociaal-Economische Raad van de Regio (SERR) liep in 2014 een diversiteitsplan om zo het personeelsbeleid te optimaliseren.
· meten is weten: we polsten naar de personeelstevredenheid
· werving en selectie: Inschakelen van stagiairs uit kansengroepen
· werken met competenties: verhogen van motivatie en betrokkenheid
24
· opleidingen: software en ergonomie
25
FINANCIEEL Inkomsten
Uitgaven
De Spil ontvangt jaarlijks een dotatie van de stad Roeselare. In 2014 dekte deze dotatie de som van de gemaakte loon- en personeelskosten. Voor de organisatie van het TRAX festival, de Tuin der Lusten en De Grote Stooringe krijgt De Spil een subsidiebedrag per festival. De erkenning als centrum categorie A zorgt voor een subsidie van de Vlaamse Gemeenschap.
De gehele cultuursector heeft in 2014 de gevolgen van de economische crisis gevoeld. Zowel de stad als de Vlaamse overheid verminderden hun dotatie aan De Spil. We waren dus genoodzaakt de financiële controles te verscherpen, beter te leren onderhandelen over partagedeals met artiesten. We schrapten uitgaven en gingen op zoek naar meer inkomsten. Daarenboven kwam onze cultuursector financieel zwaar onder druk te staan door een stringente interpretatie van de regelgeving inzake de buitenlandse bedrijfsvoorheffing, de nieuwe Europese BTW-richtlijnen, nieuwe spelregels bij SABAM.
Voor de realisatie van onze projecten en (co)producties gingen we op zoek naar extra middelen bij de provincie West-Vlaanderen en de Vlaamse Gemeenschap. Onze samenwerking met Dunkerque (Sans bornes - Grenzeloos), en met steden uit Frankrijk, Engeland en Nederland (Articulate) zorgde voor extra financiële middelen van de Europese Gemeenschap. Deze Europese subsidie gaf ons de kans het internationale artistieke luik nog beter uit te werken. Belangrijk zijn natuurlijk de inkomsten van ticketverkoop. Door een sterk marketinggericht beleid én investeringen in nieuwe digitale technologie op dit gebied, overstegen we de vooropgestelde begrote inkomsten.
26
We beschikken over de nodige tools om aan de hand van een maandelijkse begrotingsopvolging tijdig te zien of de voorziene budgetten niet worden overschreden. Ook in 2014 slaagden we erin om de uitgaven binnen de perken van de begroting te houden en het boekjaar met een batig saldo te eindigen. Een blijvend aandachtspunt is het onderhouden en renoveren van het gebouw. Als een goed huisvader willen we waken over de kwaliteit, plannen de noodzakelijke herstellingen, herschilderen we muren of vervangen stukgelopen tapijten! We werkten samen met de dienst Gebouwen van de stad een investeringsplan uit dat de noodzakelijke investeringen op korte, middellange en lange termijn in kaart brengt.
27