Jaarverslag 2008
Jaarverslag 2008
Samenstelling: Secretariaat Nationaal De Alde Feanen & Coördinator V en E (hoofdstuk 4) Overlegorgaan Nationaal Park De Alde Feanen 21 april 2009
Jaarverslag 2008
4
Voorwoord In mijn herinnering staat voor 2008 bovenaan mijn lijstje de openstelling van ons bezoekerscentrum. Het vele overleg, kennelijk horend bij een proces van herbouw en vernieuwing, ging het bezoekerscentrum open op 31 mei. Nadrukkelijk werd er gesteld dat het "slechts " om een openstelling ging en dat de officiële opening op een later moment zal plaats vinden. Toch was het een mooi moment. Alle aanwezigen prezen de gekozen opzet en aan de kinderziekten kon worden gewerkt. De discussie over de aanleg van nutsvoorzieningen in het middendeel van het Nationaal Park kreeg een uitvoerig vervolg. Tijdens een avond-vaartocht hebben we aandacht besteed aan- en gediscussieerd over rusthandhaving versus verlichting in het buitengebied. Sobere verlichting doormiddel van "groen" licht lijkt de oplossing dichterbij te brengen en wordt aanbevolen aan de vergunningverlener. Tijdens deze vaartocht hebben we afscheid genomen van onze zeer betrokken secretaris Anne Steegstra, groot gebiedskenner en liefhebber van alles wat groeit en bloeit en leeft in ons Park. Toch kan er een moment komen dat je voelt dat je toe bent aan een nieuwe uitdaging. Volgens eigen zeggen was dat bij Anne aan de orde. Het was wel een mooie gelegenheid om dobberend midden in ons gebied aandacht te kunnen geven aan dit afscheid. Gelukkig konden we onze nieuwe secretaris tegelijkertijd verwelkomen, Koene Bik, toonde zich al een waardig opvolger. We hebben een fraaie heropening gehad van de opnieuw ingerichte "Rengerspôlle" met dank aan de Marrekrite. Ook de opening van het "Pettebosk " werd een feestelijk gebeuren, ook al zagen de toen aanwezigen een erg zieke Anita Andriesen de openingshandeling verrichten. Tot het laatst heeft ze geknokt. Droevig was het feit dat we aan het eind van 2008 afscheid van haar hebben moeten nemen. Vanaf het begin heeft zij zich betrokken getoond bij ons Nationaal Park. Haar positieve inzet, haar fleurige inbreng, wij moeten het missen en zijn daar onwennig van. Pé Miedema, voorzitter Overlegorgaan Nationaal Park De Alde Feanen
5
Jaarverslag 2008
6
Inhoudsopgave 1.
Inleiding
9
2.
Overlegorgaan 2.1 Algemeen 2.1.1 Het Overlegorgaan in 2008 2.1.2 Vertrokken en nieuwe leden van het Overlegorgaan 2.1.3 Vergaderingen in 2008 2.2 Onderwerpen uit 2008
11 11 11 11 11 12
3.
Werkgroep Beheer, Inrichting en Monitoring 3.1. Algemeen 3.2 Activiteiten 2008 3.2.1 Uitgelichte onderwerpen uit de Werkgroep BIM 2008
18 18 18 18
4.
Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie 4.1 Algemeen 4.2 Activiteiten 2008
20 20 20
5.
Financiën 5.1 Algemeen 5.2 Bestedingenprogramma 2008 5.3 Doorgeschoven projecten uit 2007
24 24 25 26
Bijlage 1:
Leden Overlegorgaan, leden Werkgroep Beheer, Inrichting en Monitoring, leden Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie. 27
Bijlage 2:
Jaarverslag 2008 Voorlichting en Educatie
29
7
Jaarverslag 2008
8
1. Inleiding Voor u ligt het Jaarverslag van het Nationaal Park De Alde Feanen over het jaar 2008. Dit jaarverslag is de beleidsmatige en financiële verantwoording van de activiteiten van het Nationaal Park De Alde Feanen over 2008. Het Jaarverslag heeft tevens als doel de organisaties die betrokken zijn bij het Nationaal Park, zoals bijvoorbeeld gemeenteraden en dorpsbelangen, te informeren over de activiteiten van het nationaal park in 2008. Het verslag is opgesteld door het secretariaat van het Overlegorgaan Nationaal Park De Alde Feanen in samenwerking met de secretaris van de Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie (VER). Het financiële verslag is in samenwerking met de provincie Fryslân opgesteld.
Het gebied De Alde Feanen, met een totale oppervlakte van ongeveer 2500 ha, ligt in het Lage Midden van Fryslân. Het gebied bestaat uit grote plassen, petgaten, schraallanden en hooilanden. Het is aangewezen als wetland van internationale betekenis en als Vogelrichtlijngebied. Ook recreatief heeft het een belangrijke functie vooral voor de waterrecreatie. De belangrijkste gebiedsbeheerder in het gebied is It Fryske Gea. In 2006 is het gebied door de toenmalige minister van LNV, de heer Veerman, ingesteld als nationaal park.
Het Overlegorgaan Nationaal Park De Alde Feanen In het Overlegorgaan zijn veel geledingen vertegenwoordigd van overheden tot ondernemers en van dorpbelangen tot natuurorganisaties. Onder het Overlegorgaan werken de Werkgroep Beheer, Inrichting en Monitoring (BIM) en de Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie (VER). Daarnaast is er de Werkgroep Monitoring. Deze werkgroep is speciaal belast met het opstellen van een monitoringsplan, een rapportage streefwaarden en nutmeting natuurindicatoren Nationaal Park De Alde Feanen. (in bijlage 1 vindt u een overzicht van de leden van het Overlegorgaan en van de werkgroepen). De Werkgroepen BIM en VER hebben een belangrijke adviesfunctie aan het Overlegorgaan. Organisatiestructuur Nationaal Park De Alde Feanen Overlegorgaan Nationaal Park
secretariaat
Werkgroep Beheer, Inrichting en Monitoring (BIM)
Werkgroep Monitoring (ad hoc)
Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie (VER)
9
Jaarverslag 2008
Samenwerkingsverband nationale parken De nationale parken vormen samen het stelsel van 20 nationale parken in Nederland. Alle parken zijn gezamenlijk vertegenwoordigd in het Samenwerkingsverband Nationale Parken (SNP). Het SNP heeft als belangrijkste taken de belangenbehartiging en de afstemming met het overheidsbeleid, het bespreken van gemeenschappelijke thema’s, overleg en afstemming tussen de afzonderlijke parken. Daarnaast heeft het SNP als doel de kwaliteit van het stelsel van de nationale parken te verhogen. In het voorzittersoverleg van het SNP hebben zitting alle voorzitters van alle parken. Ook worden het ministerie van LNV, het IVN en de grote terreinbeheerders uitgenodigd deel te nemen aan de vergaderingen. De secretarissen van de parken komen bijeen in het secretarissen overleg. Bij deze vergaderingen is eveneens het ministerie en het IVN aanwezig. Opbouw van dit jaarverslag In dit jaarverslag wordt achtereenvolgens ingegaan op de activiteiten van het Overlegorgaan in 2008 (hoofdstuk 2), de activiteiten van de werkgroep BIM (hoofdstuk 3) en activiteiten van de Werkgroep VER (hoofdstuk 4). Het verslag eindigt met een financieel overzicht (hoofdstuk 5).
10
2. Overlegorgaan 2.1
Algemeen
Het Overlegorgaan heeft als taak het beheer en het functioneren van het Nationaal Park De Alde Feanen overeenkomstig de doelen van het park te bevorderen. Tot zijn taak behoort onder meer: - het opstellen van een beheer- en inrichtingsplan (BIP); - de onderlinge afstemming van alle voor de beheer en inrichting van belang zijnde activiteiten; - het doen van voorstellen aan de Provincie Fryslan voor de besteding van de aan het park toegekende middelen onder meer in een meerjarig projectenprogramma en bestedingenprogramma. Zowel de onafhankelijke voorzitter als de leden zijn benoemd door de minister van LNV.
2.1.1 Het Overlegorgaan in 2007 Dit jaar was een bijzonder jaar voor het Nationaal Park De Alde Feanen. In de zomer is het bezoekercentrum opgesteld. De eerste bezoekerscijfers zien er positief uit. Ook de opening van het recreatie eiland de Rengerspôle is een mijlpaal. Verder is uitvoerig over riolering binnen de grenzen van het nationaal park gesproken. Tenslotte is er een testvaart gehouden met een 110 meter lang binnenvaartschip (klasse Va) op de vaarweg naar Drachten.
2.1.2 Vertrokken en nieuwe leden van het Overlegorgaan In 2008 zijn veel wisselingen geweest in de samenstelling van het Overlegorgaan. De heer Steegstra heeft afscheid genomen als secretaris. Hij is op 1 juli opgevolgd door de heer Bik. Tevens is mevrouw Visser-De Boer gestopt als vertegenwoordiger van de LTO-Noord. Zij is op 4 september opgevolgd door de heer De Boer. Tijdens een vaartocht aan boord van de Blaustirns hebben de leden van het Overlegorgaan en de werkgroepen op een informele manier afscheid genomen van mevrouw Visser-De Boer en de heer Steegstra. Sinds de zomer van 2008 is er ook weer een vaste vertegenwoordiger van het ministerie van LNV in het Overlegorgaan, de heer G. Oolthuis. Dit jaar moesten we ook afscheid nemen van gedeputeerde Andriesen. Na een ernstige ziekte is ze op 51 jarige leeftijd overleden. In bijlage 1 zit een ledenlijst van het Overlegorgaan.
2.1.3 Vergaderingen in 2007 In 2008 is het Overlegorgaan vijf keer bijeengeweest: 29 januari, 6 maart, 27 mei, 23 september en 25 november. De vergadering van 29 januari was een informele bijeenkomst. Tijdens deze vergadering is tijdens een diner, informeel over het bezoekercentrum, de sanering afvalwater en het benchmarkonderzoek van Alterra gesproken. De bijeenkomst van 6 maart was besloten. Het Overlegorgaan heeft toen over de inrichting van het bezoekerscentrum gesproken. De overige drie bijeenkomsten waren openbare vergaderingen van het Overlegorgaan.
11
Jaarverslag 2008
Op 4 september was het jaarlijkse werkbezoek van het Overlegorgaan en de werkgroepen BIM en VER. Tijdens het werkbezoek zijn de leden van het Overlegorgaan en de Werkgroepen aan boord van de Blaustrirns door het eigen nationaal park gevaren. Het belangrijkste onderwerp van het werkbezoek was het thema duisternis. In het donker is door het gebied gevaren en hebben de aanwezigen de verlichting van de huisjes in het middendeel van het nationaal park en in het dorp Earnewâld bekeken. De heer P. Kooijman, lid Overlegorgaan Nationaal Park De Alde Feanen, over 2008: De Alde Feanen een Nationaal Park, een natuurgebied met recreatief medegebruik, hoe zal dat in de praktijk uitpakken? Wat levert het op en wat leveren we in? Dat is in het kort de zorg die de recreatieschipper in zich voelt opkomen, want die wil blijven varen. Dat hebben de vertegenwoordigers in de verschillende organen, die de oprichting van het Nationaal Park hebben begeleid, geweten ook. Er was laten we zeggen 30 jaar de nodige ervaring opgedaan en die was niet altijd positief. Maar niet eerder hebben alle gebruikers en beheerders van dit gebied regelmatig met elkaar aan tafel gezeten en hun belangen, plannen en wensen uitgewisseld. In die lange voorbereiding om tot een Nationaal Park te komen hebben partijen elkaar inzicht gegeven in motieven en beweegredenen voor hun standpunten. Dat leverde moeizame discussies op maar leidde toch tot het Nationaal Park zoals het in 2006 officieel van start is gegaan. Gelukkig wel! En nu zijn de eerste jaren achter de rug. Er zijn lastige besluiten genomen maar ook zaken vooruit geschoven. Er moet nog veel gebeuren en we moeten ook blijven praten, blijven werken aan zo groot mogelijk draagvlak bij alle gebruikers. En blijven werken aan zorgvuldig gebruik door onze achterban. Aandacht en begrip blijven vragen voor goed beheer en voor natuurlijke- en geholpen ontwikkeling van een heel mooi stuk natuur. Een unieke combinatie van water en land en alles wat daarin leeft. Dat levert het op. P. Kooijman Het Watersportverbond regio Noord
2.2
Onderwerpen uit 2008
Bezoekerscentrum nationaal park In de zomer van 2008 is het bezoekercentrum Nationaal Park De Alde Feanen opengesteld. Het was de bedoeling om het bezoekerscentrum op dat moment ook officieel te openen. In het voorjaar bleek dat dit niet haalbaar was. Daarna is door It Fryske Gea besloten de opening door te schuiven naar het voorjaar van 2009. Er is in 2008 veel werk verzet. Rond de zomer was het bezoekerscentrum voldoende ingericht om het open te stellen. Er is veel informatie in het bezoekercentrum te vinden over De Alde Feanen. Op computerschermen zijn door middel van webcams live beelden van het nationaal park te zien. Ook is er een interactievieve kaart van het
12
gebied. Tenslotte is er informatie over alle 20 nationale parken in Nederland te vinden. Aan de balie van het gebouw zijn excursies te boeken. Toezicht en handhaving In het Overlegorgaan is meerdere malen gesproken over de extra handhaving en toezicht binnen de grenzen van het nationaal park. Belangrijk beslispunt in de discussie is de voortzetting van de handhavingsovereenkomst. In 2007 is de handhavingovereenkomst met twee jaar verlengd. Alle in het Overlegorgaan vertegenwoordigde partijen zijn het er over eens dat de extra handhaving en toezicht binnen de grenzen van het Nationaal Park De Alde Feanen een duidelijke toegevoegde waarde heeft. Deze handhaving en toezicht moet eigenlijk behouden blijven. In de vergadering van 25 november 2008 is besloten om een werkgroep handhaving bijeen te roepen. Zij werken een voorstel uit. In deze handhavingwerkgroep zitten vertegenwoordigers van de betrokken gemeenten, de politie, de provincie en het nationaal park. Gewerkt wordt aan een voorstel om de handhaving en toezicht onder te brengen bij het regulier politioneel watertoezicht. Op 12 januari 2009 is de eerste bijeenkomst.
13
Jaarverslag 2008
Landinrichting De Alde Feanen In november 2008 is de 2e module van de landinrichting De Alde Feanen door de Dienst Landelijk Gebied ter inzage gelegd. Hiervoor heeft de landinrichtingcommissie een brochure ontwikkeld. Tevens zijn twee informatiebijeenkomsten belegd. Het Overlegorgaan staat positief tegenover de ontwikkeling van deze 2e module. Veel activiteiten sporen goed met de uitgangspunten van het BIP. Jammer is dat de voorgestelde recreatieve ontwikkelingen in het gebied wat mager zijn. Landinichting Swette-De Burd In 2008 is de aanbesteding van een deel van de landinrichting van Swette-De Burd van start gegaan. De module heeft betrekking op It Eilân-West. De plannen zijn op verzoek van het secretariaat in een vergadering van het Overlegorgaan gepresenteerd. De secretaris van de landinrichtingcommissie wordt in 2009 uitgenodigd om de verdere plannen van de landinrichting Swette-De Burd presenteren. Riolering, nutsvoorzieningen en duister in het Nationaal Park Riolering van het middendeel van De Alde Feanen was in 2008 weer een belangrijk onderwerp op de agenda van het Overlegorgaan. Diverse malen heeft het Overlegorgaan over dit onderwerp gediscussieerd. Het Overlegorgaan is van mening dat waterkwaliteit het uitgangspunt is. Hoe dit bereikt wordt is voor het Overlegorgaan van onderschikt belang. Aanleg van riolering wordt hierbij dus niet uitgesloten. Als er geen riolering wordt aangelegd dan vindt het Overlegorgaan het ook niet verantwoord om in het Nationaal Park te gaan graven voor aanleg van nutsvoorzieningen. In alle gevallen dringt het Overlegorgaan aan op een goede NB-wet toetsing van de activiteiten.
Landinrichting De Alde Feanen
14
Rengerspôle In het voorseizoen van 2008 is de Rengerpôle officieel geopend. De Marrekrite heeft er, in samenwerking met het Friese Merenproject, een prachtig recreatie eiland van gemaakt. Er is onder andere nieuwe walbeschoeiïng aangelegd, er zijn nieuwe ligplaatsen gecreëerd en er is een (water)speelgebied aangelegd. Het Overlegorgaan Nationaal Park De Alde Feanen heeft een aanzienlijke financiële bijdrage geleverd aan realisering dit project. Kwaliteitsimpuls Natuur In alle 20 nationale parken zijn veel projectwensen die vanwege de hoge kosten niet uit de normale Meerjarenprogramma’s gefinancierd kunnen worden. Deze projecten blijven daarom vaak “op de plank liggen”. Het SNP heeft het initiatief genomen voor de Kwaliteitsimpuls Natuur. In 2007 is door het SNP geïnventariseerd welke projecten er zijn. Voor De Alde Feanen zijn twee projecten aangedragen: Kwaliteitsverbetering visstandbeheer en maatregelenpoortgebieden. In 2008 is in Appelscha een startbijeenkomst gehouden voor de projecten van de Noordelijke parken. Nieuwe huisstijl In 2006 is door het SNP onderzoek gedaan naar de herkenbaarheid van alle 20 nationale parken in Nederland. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat alle 20 parken op te veel verschillende manieren en met te veel verschillende logo’s naar buiten treden. Om alle 20 nationale parken als stelsel meer herkenbaar te maken is in 2007 besloten een nieuwe huisstijl te ontwikkelen. Begin 2008 is door het Overlegorgaan besloten om de nieuwe huisstijl ook in het Nationaal Park De Alde Feanen in te voeren. Dit is inmiddels al zichtbaar in het nieuwe bezoekercentrum.
Rengerspôle
15
Jaarverslag 2008
Landinrichting Swette-De Burd
Testvaart provincie Fryslân met een CEMT klasse Va schip op de vaarweg Prinses Margrietkanaal - Drachten Op 11 maart 2008 is door de provincie Fryslân een testvaart gehouden met een 110 meter lang binnenvaartschip op de vaarweg Prinses Margrietkanaal - Drachten. Hiermee wil de provincie ingaan op de vraag van de binnenvaartsector om met klasse Va schepen naar Drachten te kunnen varen. Doel van deze testvaart was na te gaan of het mogelijk is om met een schip van CEMT klasse Va op deze vaarweg te varen. De provincie Fryslân ziet mogelijkheden voor deze grote schepen op deze route vanwege de toegenomen overslag in de haven van Drachten. In de Overlegorgaanvergadering van 25 november 2008 is door de provincie Fryslân een presentatie gehouden over de uitkomsten van deze proef. Tijdens de vergadering bleek dat er behoorlijk wat weerstand is tegen de plannen van de provincie. In de eerste vergadering van 2009 zal daarom verder over dit onderwerp worden gesproken.
16
ANWB zuilen In 2008 zijn de vijf zuilen die het Nationaal Park De Alde Feanen heeft gekregen van de ANWB in het kader van het 25 jarig regeringsjubileum van onze vorstin, in het nationaal park geplaatst. De zuilen staan op de volgende locaties: 1. Tegenover het VVV-kantoor in Earnewâld. 2. Bij de aanlegplaats van de zonnepont Warten – Earnewâld aan de Lange Sleat. 3. Aan het fietspad Headammen – Earnewâld (bij de Headammen). 4. Bij de aanlandplaats van de pont De Burd – Yn’e Lyte (aan de kant van Grou). 5. Op de Rengerspôle.
17
Jaarverslag 2008
3. Werkgroep Beheer, Inrichting en Monitoring (BIM) 3.1
Algemeen
De Werkgroep BIM heeft als belangrijkste taken: - het adviseren van het Overlegorgaan over inrichting- en beheeraspecten; - het adviseren over monitoring en onderzoek voor beheer en inrichting; - afstemming van beleid, de leden van de werkgroep opereren vanuit het vastgestelde beleid van hun eigen organisatie in de vorm van beheerplannen en dergelijke. Mede vanuit deze achtergrond worden de adviezen voor het Overlegorgaan opgesteld; - het voorbereiden van het projectenprogramma voor zover dat betrekking heeft op beheer, inrichting en monitoring; - het bewaken van de uitvoering van deze projecten; - een bijdrage leveren aan het Beheer- en Inrichtingsplan (BIP).
3.2
Activiteiten 2007
De werkgroep heeft in 2008 drie keer vergaderd: op 22 april, op 26 september en op 14 oktober. De leden van de werkgroep waren ook uitgenodigd voor de informele Overlegorgaanvergadering van 29 januari, de besloten Overlegorgaan vergadering van 6 maart en het werkbezoek van 4 september. Nieuwe leden van de Werkgroep BIM Sinds begin 2008 is de heer G. van der Burg het nieuwe districtshoofd Midden van It Fryske Gea. Hij is tevens de nieuwe vertegenwoordiger van It Fryske Gea in de Werkgroep BIM.
3.2.1 Uitgelichte onderwerpen uit de Werkgroep BIM 2008: Veel onderwerpen uit het Overlegorgaan worden eerst voor besproken in de Werkgroep BIM. Hieronder staan de belangrijkste onderwerpen uit 2008. Testvaart op de Vaarweg Prinses Margrietkanaal – Drachten Een belangrijk onderwerp op de agenda van de Werkgroep BIM was de testvaart met een 110 meter lang vrachtschip op de vaarweg Prinses Margrietkanaal - Drachten. Tijdens de vergadering is vooral ingegaan op de standpuntbepaling. Het was nog niet mogelijk om inhoudelijk in te gaan op de proef, aangezien de eerste resultaten pas eind 2008 door de provincie zijn gepresenteerd. De werkgroep BIM staat negatief tegenover het toelaten van klasse Va schepen op deze vaarweg. Dit heeft onder andere betrekking op de veiligheid op de vaarroute. Verder vindt men doorvaart van dit soort grote schepen niet passen binnen de uitgangspunten van het Beheer- en Inrichtingplan van het nationaal park.
18
Handhaving en toezicht In 2008 is in de Werkgroep BIM gesproken over de mogelijke oplossingen voor extra toezicht en de handhaving in het Nationaal Park De Alde Feanen na 2008. Een verkenning van de alternatieven is besproken, maar er is geen concreet vervolgplan gemaakt. Het verslag van de toezichthouder (politie) is uitgebreid besproken. Riolering & verlichting binnen de grenzen van het nationaal park In de Werkgroep BIM is in 2008 over de diverse oplossingen voor riolering en nutsvoorzieningen van het middendeel van het nationaal park gesproken. Gediscussieerd is over de standpunten van de leden van de BIM, tevens is gesproken over decentrale duurzame oplossingen. De standpunten van de BIM zijn besproken in het Overlegorgaan. De Werkgroep BIM volgt het standpunt van het Overlegorgaan. De milieuwinst staat voorop. Op welke wijze dit wordt opgelost is aan het bevoegd gezag (provincie, gemeente Boarnsterhim en Wetterskip Fryslân). Het bevoegd gezag heeft het voorstel voor IBA’s voorgelegd aan de Vereniging Princenhof. Zij zullen er in 2009 verder over spreken.
Testvaart op de vaarweg naar Drachten
19
Jaarverslag 2008
4. Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie (VER) 4.1
Algemeen
De werkgroep heeft als belangrijkste taken: - adviseren over de voorlichting en educatie vooral over de communicatie binnen en over het park; - het adviseren over recreatieaspecten zoals de zondering van het gebied; - afstemming van het beleid. De werkgroepleden adviseren vanuit het vastgestelde beleid van hun organisatie; - het voorbereiden en bewaken van de uitvoering van het meerjarige projectenprogramma; - het leveren van een bijdrage aan het opstellen van het BIP. Werkgroep VER De werkgroep VER is vier keer bijeen geweest (30 januari, 2 mei, 4 september en 23 oktober). Belangrijke onderwerpen in 2007 waren het werkplan V&E 2007, genereren projectideeën voor 2008, nieuwe logo en huisstijl, infozuilen, ontwikkelingen bezoekerscentrum, Handleiding interne communicatie, Nieuwsbrief. Ook zijn de leden van de Werkgroep VER uitgenodigd voor het Werkbezoek.
4.2
Activiteiten 2007
De werkgroep VER is in 2008 vier keer bijeen geweest. Twee keer (29 januari en 6 maart) in een gecombineerde vergadering met Overlegorgaan en werkgroep BIM (één keer over benchmarkonderzoek en monitoringplan en één keer over bezoekerscentrum, webcams en SNP natuurkwaliteitsimpuls). Eén keer (4 september) als gezamenlijke excursie met Overlegorgaan en werkgroep BIM, waarbij o.a. aandacht is besteed aan de nieuwe infozuilen en de verdere bebording in het Nationaal Park. Daarnaast was er in de nazomer (27 oktober) nog een vergadering van de werkgroep VER, waarin bezoekerscentrum, projectideeën voor 2009 en onderwerpen voor de nieuwsbrief van oktober centraal stonden. Bezoekerscentrum In de eerste helft van 2008 is er nog hard gewerkt aan de nadere invulling van het bezoekerscentrum. Door medewerker zijn teksten geleverd. Door medewerker V en E, coördinator V en E en beheerder bezoekerscentrum (Dhr. S. Laarman) zijn vaak op ad hoc basis teksten en inrichtingsvoorstellen beoordeeld. Hoewel nog niet alles operationeel was heeft het bezoekerscentrum in mei 2008 haar deuren geopend. Medewerker V en E heeft vanaf mei zitting in het nieuwe bezoekerscentrum. Zowel door medewerker V en E als coördinator V en E is veel tijd gestoken in samenwerking met beheerder. Contacten zijn zeer plezierig en constructief. Zo zijn er gezamenlijk eerste ideeën voor activiteiten gegenereerd, is er aandacht geweest voor promotie bezoekerscentrum en zijn er ideeën ontwikkeld voor verdere uitbouw en optimalisering tentoonstelling.
20
Vooral voor de medewerker V en E bracht de overstap naar het bezoekerscentrum veel nieuwe werkzaamheden en opstartproblemen met zich mee. Hier is veel tijd in gaan zitten. In 2008 (periode mei-december) is het bezoekerscentrum door circa 9.000 mensen bezocht. Nieuwsbrief Ook in 2008 zijn er i.s.m. herinrichting De Alde Feanen weer twee nieuwsbrieven verschenen (Eind april: oplage 10.000 stuks; oktober: oplage 7.500 stuks). Oplage najaar is iets lager dan voorgaande jaar. Het bleek dat het najaarsnummer vooral voor omwonenden bedoeld is. Er zijn dan erg weinig (verblijfs)recreanten in De Alde Feanen. Coördinator V en E is eindredacteur nieuwsbrief. Coördinator V en E en medewerker V en E leveren vele tekstuele bijdragen aan nieuwsbrief. Website In 2008 is website van tijd tot tijd geactualiseerd. Coördinator V en E is eindverantwoordelijk. De medewerker V en E levert vooral tekstuele input. In 2008 kwam er vanuit het SNP (Samenwerkingsverband Nationale Parken) initiatief alle website van de Nationale Parken in Nederland te vernieuwen. Dit zal naar verwachting voor Nationaal Park De Alde Feanen in 2009 zijn beslag krijgen. In afwachting hiervan is er verder niet geïnvesteerd in de huidige site. Het jaarlijkse bezoek aan de site laat nog steeds een stijgende trend zien. In 2008 werd de site 43.629 keer bezocht, een stijging met ruim 8.000 bezoeken ten opzichte van 2007. Bebording In het voorjaar van 2008 zijn de vijf door de ANWB geschonken infozuilen geplaatst. Procesbegeleiding vanuit het Nationaal Park is door de coördinator V en E verzorgd. De medewerker V en E heeft de plaatsing begeleid. Daarnaast zijn medewerker V en E en coördinator V en E samen met het secretariaat en It Fryske Gea bezig geweest met het opstellen van een bebordingsplan voor 14 toegangsborden aan de randen van het Nationaal Park. Plan is rond. Borden zullen naar verwachting begin 2009 geplaatst worden. In samenwerking met It Fryske Gea en Herinrichting Alde Feanen zijn door coördinator V en E twee infopanelen ontwikkeld voor het nieuwe natuureducatiebos. Dit bos, dat in de toekomst als uitloopgebied van het bezoekerscentrum zal dienen, is eind 2008 feestelijk geopend door gedeputeerde Anita Andriesen. Veenquest Na een laatste pilot in het voorjaar van 2008, is rond de zomer het project Veenquest door Noordelijke Hogeschool opgeleverd. De vijf PDA’s met bijbehorende veldwerkmaterialen zijn in 2008 al tientallen keren aan gezinnen met kinderen uitgeleend. Programma is zeer innovatief, maar bleek niet altijd even betrouwbaar te werken. Hier is door medewerker V en E en coördinator V en E samen met beheerder bezoekerscentrum nog aan gewerkt. Eerste reacties van gebruikers zijn (mits het goed werkt) zeer positief! Excursies en activiteiten Door medewerker V en E en It Fryske Gea worden geregeld excursies in Nationaal Park De Alde Feanen verzorgd. In totaal zijn er 88 vaarexcursies met 1725 deelnemers, 38 wandelexcursies met
21
Jaarverslag 2008
801 deelnemers en drie kano-excursies met 42 deelnemers gehouden. Daarnaast heeft medewerker V en E nog een keer verhaal gehouden op een rondvaartboot (45 deelnemers). In totaal zijn er door de medewerker V en E drie lezingen verzorgd (105 deelnemers). Vanuit het bezoekerscentrum zijn zes jeugdmiddagen georganiseerd, waaraan 144 kinderen hebben deelgenomen. In totaal betreft het hier 139 activiteiten, waaraan 2862 personen hebben deelgenomen. Met name de medewerker V en E is verantwoordelijk voor organisatie en uitvoer excursies. In 2008 heeft het Nationaal Park in samenwerking met It Fryske Gea wederom deelgenomen aan de Nacht van de Nacht middels een vaarexcursie. Met 28 deelnemers zat deze excursie weer helemaal vol. Na overleg met It Fryske Gea bleek er begin 2008 heel erg weinig zwerfvuil in De Alde Feanen te liggen, zodat de organisatie van een schoonmaakactie niet zinnig was. Als alternatief is door medewerker V en E en coördinator V en E is in samenwerking met It Fryske Gea twee keer
22
getracht een natuurwerkdag (i.p.v. een schoonmaakactie) te organiseren. Helaas zijn beide niet doorgegaan wegens gebrek aan belangstelling. Engelstalige algemene brochure Vanuit recreatiesector kwam verzoek ook een folder voor buitenlandse gasten te maken. Door coördinator V en E is geregeld dat de algemene brochure Nationaal Park De Alde Feanen Engelstalig voor de zomer beschikbaar kwam. Oplage 5.000 stuks. Natura 2000 brochure Door coördinator V en E zijn zowel teksten als beeld- en kaartmateriaal voor deze nieuwe brochure geleverd. Brochure zal opgemaakt worden door Provincie Fryslân. De brochure gaat vooral in op de regels die er in Nationaal Park De Alde Feanen gelden. De brochure zal in een oplage van 10.000 stuks begin 2009 verschijnen. Nieuwe kaart De eerste oplage van de toeristische kaart Nationaal Park De Alde Feanen is bijna op. Vandaar de productie van een nieuwe kaart. De medewerker V en E regelt herdruk. Kaart zal begin 2009 verschijnen. Oplage 10.000 stuks. Voorlichtingsmaterialen In 2008 zijn nieuwe logo en huisstijl Nationale Parken definitief vastgesteld. Ter promotie zijn door coördinator V en E linnen tasjes (300) en keycords (350) geregeld met nieuwe logo daarop. Tasjes en keycords worden door bezoekerscentrum verspreid (relatiebeheer en/of verkoop). Doordat nieuwe logo in 2e helft van 2008 is vastgesteld is de aanschaf van werkkleding in herkenbaren Nationaal Park stijl uitgesteld tot begin 2009. Betrokken jongeren in Nationaal Park Door het IVN Consulentschap Fryslân wordt het project Betrokken jongeren Nationaal Park De Alde Feanen uitgevoerd. In dit project verdiepen leerlingen uit het voortgezet onderwijs zich in een actueel thema dat speelt binnen het Nationaal Park en brengen daarover een advies uit. Middels onderzoek en interviews met betrokkenen komen zij tot een advies. De ingezette wervingsactie vanuit het IVN-programma Scholen voor Duurzaamheid leverde in het najaar van 2008 geen deelnemende klassen op. Uitvoer is daardoor verschoven naar de 1e helft van 2009. Cursus gastheerschap Door het IVN is landelijk in overleg met SNP, Koninklijke Horeca en Recron een Cursus Gastheerschap voor recreatieondernemers ontwikkeld. Door ondernemers goed te informeren over het Nationaal Park en de recreatieve mogelijkheden kunnen de ondernemers optreden als ambassadeurs van het Nationaal Park en hebben zij een prachtig aanbod aan recreatieve mogelijkheden voor hun klanten. Met deze cursus willen we de samenwerking tussen Nationaal Park en recreatieondernemers een stevige impuls geven. De coördinator V en E is verantwoordelijk voor de organisatie van deze cursus. Door de vele aandacht die het bezoekerscentrum in 2008 vergde wordt deze cursus in 2009 gehouden.
23
Jaarverslag 2008
5. Financieel overzicht 5.1
Algemeen
Middelen Eind 2007 heeft het Overlegorgaan in zijn vergadering het Meerjarenprogramma 2008-2011 vastgesteld. Totaal zijn in dit Meerjarenprogramma 20 projecten opgenomen voor een totaal bedrag van € 241.418 uit het budget van het Nationaal Park De Alde Feanen. Verder waren er vier projecten doorgeschoven uit 2007 (opzetten en bijhouden van een fotoarchief, de schoonmaakactie, de algemene voorlichtingsmaterialen en de werkkleding Nationaal Park De Alde Feanen). Twee van de projecten uit het Meerjarenprogramma (bijdrage bebording 1e module herinrichting De Alde Feanen en de bijdrage aan de 2e module herinrichting De Alde Feanen) zijn in de vergadering van 25 november door het Overlegorgaan vastgesteld. Daarnaast wordt jaarlijks door LNV rechtstreeks een bedrag over gemaakt aan het IVN voor de Coördinator Voorlichting en Educatie. De Coördinator is in dienst van het IVN. Investering Budget Landelijk Gebied (ILG) Sinds 2007 zijn de financiële middelen voor het Nationaal Park De Alde Feanen opgenomen in het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG). De middelen worden jaarlijks beschikbaar gesteld door de provincie Fryslân. De Dienst Landelijk Gebied verzorgt de administratieve afhandeling van de projecten (beschikkingen, bevoorschotting en afrekening) die in aanmerking komen voor subsidie. Deze projecten worden na een bindend advies van het Overlegorgaan overgedragen aan de provincie. Bijdrage LNV aan het bezoekercentrum. In 2008 is een voorschot van 80% van de bijdrage van LNV (€ 345.000) voor het bezoekerscentrum aan It Fryske Gea uitbetaald. Dit bedrag was sinds 2007 opgenomen in de ILG middelen. Dit bedrag is op verzoek van de provincie Fryslân door DLG overgemaakt aan het It Fryske Gea nadat: 1. Het plan voor de inrichting van het bezoekerscentrum aan het Overlegorgaan is gepresenteerd en door het Overlegorgaan was goedgekeurd. 2. Een officiële pJMG-aanvraag was ingediend bij de provincie Fryslân met een projectplan en een begroting. Dit is door secretariaat van het Nationaal Park De Alde Feanen getoetst.
24
5.2 Bestedingenprogramma 2008 Project omschrijving Kosten Overlegorgaan Ondersteunend educatief medewerker V en E programma: Website Nieuwsbrief Pier de Otter Nieuwe kaart NP De Alde Feanen Cursus gastheerschap ondernemers Nieuwe folder handhaving en toezicht Algemene folder NP folder in Engels Betrekken jongeren bij het NP Voorzieningen Waterrecreatief (Rengerspôle) Renovatie molen Japkelân Openheid en toegankelijkheid Geau/Wyldlannen Uitkijkpunt Jan Durkspolder Bijdrage exploitatie bezoekerscentrum Afronding monitoringsplan en 0-onderzoek Onderzoek en monitoring Bijdrage aan bebording 1e module De Alde Feanen Bijdrage aan de 2e module De Alde Feanen (recreatieve voorzieningen) Totaal
Projectbegroting 2008 6.5001 30.2002
Geraamde uitgaven 6.500 30.200
1.200 10.000 3003 5.5004 4.0005 4.0006 3.500 5.0007 37.264 20.0558 12.2609 35.00010 27.000 13.000 4.000 2.000
1.200 10.000 0 5.500 4.000 4.000 3.500 5.000 37.264 20.055 12.260 35.000 27.000 10.400 3.200 2.000
20.639 241.418
20.639 237.718
1
Dit bedrag is voor 7 jaar beschikt, wordt in 2013 afgerekend
2
Dit bedrag is in 2008 niet beschikt. Begin 2009 wordt door IFG een pMJP aanvraagformulier ingediend.
3
Dit project is dit jaar niet uitgevoerd. Wordt ook niet doorgeschoven.
4
De kaart verschijnt begin 2009.
5
Dit project is vanwege de drukte rond het bezoekerscentrum niet uitgevoerd. Het project is doorgeschoven naar 2009
6
Deze brochure verschijnt begin 2009.
7
Dit project is doorgeschoven naar 2009
8
I.v.m. wisseling districthoofd doorgeschoven naar 2009. Uitvoering begin 2009
9
I.v.m. wisseling districthoofd doorgeschoven naar 2009. Uitvoering begin 2009
10 I.v.m. wisseling districthoofd doorgeschoven naar 2009. Uitvoering 2009
25
Jaarverslag 2008
5.3 Doorgeschoven projecten uit 2007 ‘ Opzetten en bijhouden van een fotoarchief 1. Secr 13 In 2008 was geen behoefte aan nieuwe foto’s. Project is vervallen. 2. NME 13 Schoonmaakactie Dit project is vervallen. In 2008 was geen behoefte aan een schoonmaakactie. Voor 2009 wordt bekeken of dit project nog opgevoerd moet worden. 3. NME 17 Algemene voorlichtingsmaterialen: Dit project wordt begin 2009 opgepakt. Pas na de zomer waren de logo’s klaar en dus ook beschikbaar. In verband met de werkzaamheden voor het nieuwe bezoekerscentrum is dit doorgeschoven. 4. NME 20 Werkkleding Nationaal Park De Alde Feanen: Dit project wordt begin 2009 opgepakt. Pas na de zomer waren de logo’s klaar en dus ook beschikbaar. In verband met met de werkzaamheden voor het nieuwe bezoekerscentrum is dit doorgeschoven.
26
Bijlage 1 Leden Overlegorgaan, werkgroep BIM en VER Leden overlegorgaan Nationaal Park De Alde Feanen Mevrouw A.M. Andriesen Provincie Fryslân (vice-voorzitter) De heer J. van der Berg Recreatieschap Marrekrite De heer K. H. C. Bik Secretaris Overlegorgaan (sinds 1 juli 2008) Mevrouw J. Bleckman-Palstra Hiswa-Recron De heer J. de Boer LTO-Noord (sinds 4 september 2008) De heer H.J. Eekhof Secretariaat Nationaal Park De Alde Feanen De heer P.A.E. van Erkelens Wetterskip Fryslân De heer H. de Groot Dorpsbelangen Warten, Grou en Wergea De heer U. G. Hosper It Fryske Gea Mevrouw A.J. de Kamper-Miedema Vereniging van Friese Rondvaartondernemers De heer P. Kooijman Watersportverbond De heer C. Kuipers Gemeente Smallingerland De heer P. Miedema Voorzitter Overlegorgaan De heer B. van der Molen Friese Milieu Federatie Mevrouw M. Prins-Meindertsma Gemeente Tytsjerksteradiel De heer A. Steegstra Secretaris (tot 1 juli 2008) Mevrouw R. Sytema VVV Midden Fryslân De heer G. Oolthuis Ministerie van LNV, directie Regionale Zaken, Vestiging Noord (sinds het voorjaar 2008). Mevrouw B. Visser de Boer LTO Noord (tot 4 september 2008) De heer H. de Vlas Dorpsbelangen Earnewâld, Oudega, De Veenhoop en Goëngahuizen De heer F.J.M. Vogelpoel Vereniging Princenhof/ERF Mevrouw A.J. de Vries Gemeente Boarnsterhim
Leden Werkgroep Beheer Inrichting en Monitoring (BIM) De heer J. de Bruin Coördinator V en E De heer K.H.C. Bik Secretaris Overlegorgaan (sinds 1 juli 2008) De heer G. van der Burg It Fryske Gea (districthoofd Midden). Vanaf de zomer 2008 De heer O. Damsma Interim district hoofd midden It Fryske Gea (tot de zomer 2008) De heer H. J. Eekhof Secretariaat Nationaal Park De Alde Feanen De heer C. Geerligs LTO-Noord De heer H. de Groot Dorpsbelangen Warten, Gou en Wergea
27
Jaarverslag 2008
De heer U. Postma De heer P. Sollie De heer J. Spijkstra De heer A. Steegtra De heer O.M. Wijnen De heer A. Steegtra De heer O.M. Wijnen
Vereniging van Rietsnijders Wetterskip Fryslân Friese Bond van Binnenvissers Secretaris Overlegorgaan (tot 1 juli 2008) Vereniging Princenhof Secretaris Overlegorgaan Vereniging Princenhof
Leden Werkgroep Voorlichting Educatie en Recreatie (VER) De heer J. van der Berg Recreatieschap Marrekrite De heer K.H.C. Bik Secretaris Overlegorgaan (sinds 1 juli 2008) De heer T. Bleckman TROEF Mevrouw J. Beembroek Gemeente Tytsjerksteradiel De heer J. de Bruin Coördinator V en E De heer B. Bruinsma Dorpsbelangen Warten, Grou en Wergea De heer G. van der Burg It Fryske Gea (districtshoofd midden) De heer O. Damsma Interim district hoofd midden It Fryske Gea (tot de zomer 2008) De heer H.J. Eekhof Secretariaat Nationaal Park De Alde Feanen De heer S. Engelsman ANWB De heer A. Huitema Medewerker voorlichting en educatie De heer P. Kooijman Watersportverbond De heer A. Kuling Regionaal vertegenwoordiger Friesland Toeristisch Kano Bond. De heer A.M.S. Laarman It Fryske Gea (Beheerder Bezoekerscentrum) De heer H. Roossien Gemeente Smallingerland Mevrouw R. Smit Voorzitter De heer H. van Straten Dienst Landelijke Gebied (DLG) Mevrouw R. Sytema VVV Midden Fryslan De heer W.D.C van der Vegt Provincie Fryslân De heer A. Visser Dorpsbelangen Earnewâld, Oudega, De veenhoop en Goëngahuizen
28
Bijlage 2 Projectenprogramma 2008 Kosten Overlegorgaan + werkbezoeken Toelichting: Naast de vergaderkosten bestaan de kosten van het secretariaat onder meer uit: advertentiekosten, kopieerkosten, porto, papier, telefoon, reis- en verblijfkosten, aanschaf documentatie etc. Excursies en werkbezoeken van het Overlegorgaan en/of de werkgroepen aan andere Nationale Parken of gebieden waar vergelijkbare activiteiten plaatsvinden zijn heel nuttig. Juist in de startfase van een nationaal park is dat van belang voor zowel de inhoudelijke kennis als voor het opbouwen van contacten en het kweken van wederzijds begrip. Jaarlijks wordt een excursie voor het Overlegorgaan en de werkgroepen georganiseerd, door het eigen gebied of naar een ander verwant gebied. Daarbij kunnen dan knelpunten of speciale projecten die uitgevoerd zijn bekeken en ter plaatse besproken worden. Coördinator Voorlichting en Educatie Per 1 mei 2000 is een coördinator Voorlichting en Educatie voor het Nationaal Park De Alde Feanen aangesteld in de persoon van de heer J. (Jörgen) de Bruin. Hij is verantwoordelijk voor het opstellen van het meerjarenplan Voorlichting en Educatie, de coördinatie van de uitvoering van projecten, deskundigheidsbevordering en het opstellen van het projectenprogramma Voorlichting en Educatie. De kosten worden, overeenkomstig de afspraken met het ministerie van LNV, rechtstreeks be-taald aan de directe werkgever van de coördinator, te weten het IVN Amsterdam. Aanstellen educatief medewerker In het advies van de Voorlopige Commissie Nationale Parken is aangegeven dat het wenselijk is voor het Nationaal Park. De Alde Feanen om, naast een coördinator Voorlichting en Educatie, ook te voorzien in een educatief medewerker. In 2001 heeft het Overlegorgaan besloten om, met ingang van 1 januari 2002, daadwerkelijk een educatief medewerker aan te stellen. Deze heeft een dienstverband met It Fryske Gea en is 32 uur per week beschikbaar voor het Nationaal Park De Alde Feanen. Onderhouden website De website voor het Nationaal Park De Alde Feanen is in 2003 gerealiseerd. Deze moet echter periodiek worden aangepast en/of geactualiseerd. Hiervoor wordt jaarlijks een bedrag gereserveerd. Opzetten en bijhouden fotoarchief Ten behoeve van het verfraaien van o.a. de nieuwsbrief en de website zijn regelmatig foto’s nodig. Het is niet denkbeeldig dat het materiaal meerder malen kan/zal worden gebruikt. Omdat er in de meeste gevallen sprake is van auteursrechten moet dit bij plaatsing telkens opnieuw worden
29
Jaarverslag 2008
voldaan. Door de rechten af te kopen en de foto’s op te nemen in een fotoarchief kan vrijelijk over het materiaal worden beschikt. Nieuwsbrief over ontwikkelingen in de Alde Feanen Op basis van de ervaringen vanuit andere projecten (bijvoorbeeld landinrichting) en in andere Nationale Parken is gebleken dat het nuttig is om, met name, de in- en omwonenden van het gebied goed te informeren over de activiteiten en plannen. Voor De Alde Feanen is dit zeker van belang gezien het grote aantal initiatieven en plannen die hier spelen: landinrichting en herinrichting, het nationaal park, het Friese Merenproject, het project oevers en kaden, etc. In het voorjaar van 2001 is, door de Landinrichtingscommissie Alde Feanen en het nationaal park gezamenlijk, een eerste nieuwsbrief uitgebracht. Dit heeft een vervolg gekregen in 2002. Het doel van deze nieuwsbrief is om bewoners en betrokkenen bij De Alde Feanen te informeren over actuele zaken en plannen. De nieuwsbrief wordt in de omliggende dorpen huis-aan-huis verspreid. Daarnaast zal de nieuwsbrief via de VVV’s, de recreatieondernemers en It Fryske Gea aan bezoekers aangeboden worden. Dit project wordt samen met de landinrichtingscommissie herinrichting De Alde Feanen uitgevoerd. Pier de Otter Dit project, dat in 2001 is gestart, is bedoeld om scholieren van het basisonderwijs in de gemeenten Boarnsterhim, Smallingerland en Tytsjerksteradiel kennis te laten maken met het Nationaal Park De Alde Feanen. Door het samenstellen van een opdrachtroute kunnen de kinderen het landschap en in het bijzonder de flora en fauna in het gebied leren kennen. Het project is gericht op de leerlingen uit de middenbouw (groep 5 en 6) van alle scholen. Voorzieningen voor de waterrecreatie Het project beoogt een uitbreiding van aanlegvoorzieningen en recreatiemogelijkheden in De Alde Feanen voor motor- en zeilschepen, rondvaartboten, open motor- en zeilboten en kano's. Te treffen voorzieningen zijn een uitbreiding van aanleglocaties aan de randen van het Nationaal Park, het creëren van aanleglocaties voor rondvaartondernemingen bij vogelkijkhutten en/of andere locaties met bijzondere kenmerken en de realisatie van mogelijkheden voor de kleine watersport (in-, uit- en overstapplaatsen, toiletvoorzieningen etc). Hiervoor wordt, in overleg met It Fryske Gea, de provincie Fryslân en het Friese Merenproject, een totaalplan opgesteld. Invulling van het project vindt plaats aan de hand van dit plan. Herdruk kaart De Alde Feanen Binnen de werkgroep VER is een aantal jaar geleden een toeristische kaart ontwikkeld. Deze kaart is bedoeld voor toeristen en recreanten. Op de kaart is informatie op te vinden over het nationaal park, bijvoorbeeld over vaarroutes, aanlegvoorzieningen, jachthavens, pontjes, fietspaden, etcetera. De voorraad is op. Tevens is de huidige kaart op een aantal punten verouderd. Daarom wordt de kaart opnieuw gedrukt.
30
Cursus gastheerschap ondernemers Door het IVN is landelijk in overleg met SNP, Koninklijke Horeca en Recron een Cursus Gastheerschap voor recreatieondernemers ontwikkeld. Door ondernemers goed te informeren over het nationaal park en de recreatieve mogelijkheden kunnen de ondernemers optreden als ambassadeurs van het nationaal park en hebben zij een prachtig aanbod aan recreatieve mogelijkheden voor hun klanten. Met deze cursus willen we de samenwerking tussen nationaal park en recreatieondernemers een stevige impuls geven. Nieuwe folder handhaving en toezicht De Werkgroep VER gaat bezig met de ontwikkeling van een folder over de handhaving en toezicht in het nationaal park. In de folder komt informatie te staan over het nationaal park, maar ook over de regels waaraan recreanten zich moeten houden. Verder komen in de folder belangrijke telefoonnummers en websites te staan. De brochures heeft als doel recreanten te informeren over het nationaal park en de geldende regelgeving om op deze wijze verstoring te voorkomen. De folder wordt ontwikkeld in samenwerking met de provincie Fryslan, aangezien een groot deel van het nationaal park is aangewezen als Natura 2000 gebied. De folder is in 2009 op veel plekken in het nationaal park verkrijgbaar. Waaronder de VVV-kantoren, het bezoekerscentrum en bij de recreatiebedrijven. Algemene brochure Op initiatief van het SNP is een aantal jaar geleden een algemene brochure ontwikkeld over de nationale parken in Nederland. Doel van deze brochure is recreanten en toeristen te informeren over het stelsel van nationale parken. Het SNP heeft ook een dergelijke brochure voor het Nationaal Park De Alde Feanen ontwikkeld. Vanuit recreatiesector kwam het verzoek om deze folder ook voor buitenlandse gasten geschikt te maken. De coördinator V en E laat deze algemene brochure voor Nationaal Park De Alde Feanen daarom in het Engels vertalen. Het is de bedoeling dat deze brochure rond de zomer van 2009 in een oplage 5.000 stuks beschikbaar komt. Betrekken jongeren bij het nationaal park Door het IVN Consulentschap Fryslân wordt het project “Betrokken jongeren Nationaal Park De Alde Feanen” uitgevoerd. In dit project verdiepen leerlingen uit het voortgezet onderwijs zich in een actueel thema dat speelt binnen het nationaal park en brengen daarover een advies uit. Middels onderzoek en interviews met betrokkenen komen zij tot een advies. Bijdrage exploitatie bezoekerscentrum Op 6 maart 2008 heeft het Overlegorgaan Nationaal Park De Alde Feanen besloten dat jaarlijks een bedrijf van € 27.000 wordt bijdragen aan de exploitatie van het bezoekerscentrum Nationaal Park De Alde Feanen in het voormalig activiteitencentrum It Wiid in Earnewâld. Het bedrag wordt jaarlijks door It Fryske Gea aangevraagd. Afronding monitoringsplan en o-onderzoek & onderzoek en monitoring In 2008 wordt dit onderzoek afgerond. Het doel van het monitoringsplan is vast te stellen of de maatregelen uit het BIP worden gehaald. Hiervoor wordt allereerst een 0-onderzoek uitgevoerd.
31
Jaarverslag 2008
Dit wordt gedaan om een beginsituatie vast te stellen. Tevens worden voor een aantal belangrijke onderdelen uit het monitoringsplan vooraf vastgestelde streefwaarden vastgesteld. Renovatie Molen Japkelan Deze molen wordt geplaatst op de locatie waar vroeger ook een Amerikaanse windmolen heeft gestaan. De oude fundering gaat als basis dienen voor de nieuwe molen. Het plaatsen van deze molen is van belang gezien de cultuurhistorie er van. Verder kan het beheer in het gebied door de nieuwe molen worden geoptimaliseerd. Openheid Geau/Wyldlannen In het kader van openheid in verband met de weidevogeldoelstelling op de Wyldlannen wordt op twee plaatsen beplanting verwijderd. De beplanting langs de Geau wordt in januari 2008 al verwijderd. Deze werkzaamheden worden door It Fryske Gea zelf uitgevoerd. De beplanting nabij Rengerspôle wordt begin 2009 verwijderd door een aannemer. Kijktoren Jan Durkspolder Doel van dit project is een kijktoren realiseren op een oude huisplaats in de Jan Durkspolder. Vanuit de toren is een prachtig uit zicht over de Headamsleat en over de riet- en moerasvelden van de Jan Durkspolder. De toren wordt vanaf het fietspad bereikbaar door middel van een fietsbrug. Bijdrage aan de bebording 1e module herinrichting De Alde Feanen De herinrichtingscommissie De Alde Feanen is in 2008 gestart met de ontwikkeling van de 1e module. Deze eerste module bestaat uit de aanleg van een natuureducatiebos (It Pettebosk). Bij dit bos wordt een aantal informatieborden geplaatst met daarom informatie over dit bos, de herinrichting en het nationaal park. Het nieuwe logo van het Nationaal Park De Alde Feanen komt op deze borden te staan. Bijdrage aan de 2e module herinrichting De Alde Feanen In 2008 gaat de 2e module van de herinrichting het besluitvormingstraject in. De ontwikkeling van deze module vindt plaats in het Noordwesten van het nationaal park (onder andere It Fjirtichmedgebied). Waterpeilen worden verhoogd en er vindt natuurontwikkeling plaats. Tevens worden recreatieve voorzieningen ontwikkeld, zoals fiets,- wandelpaden, vaarroutes en overdraagplaatsen voor kano’s. De herinrichtingcommissie vraagt het nationaal park om een bijdrage aan deze recreatieve voorzieningen. De ontwikkeling van de 2e module spoort goed met de uitgangspunten van het Beheer- en Inrichtingsplan van het Nationaal Park De Alde Feanen, namelijk de ontwikkeling van natuur en de ontwikkeling van recreatieve activiteiten aan de randen van het nationaal park.
32
33
Colofon Samenstelling: Grafisch ontwerp: Vormgeving/DTP: Druk: Fotografie:
Secretariaat Nationaal De Alde Feanen & coördinator V en E (hoofdstuk 4) Studio Dumbar provincie Fryslân provincie Fryslân Archief It Fryske Gea provincie Fryslân H. Eekhof A. Huitema A.M.S. Laarman F. de Vlas
Jaarverslag 2008
