Jaarverslag Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg Dr. ir. Marike Hettinga; Dr. William Goossen

Jaarverslag 2012 Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg 15-2-2013 Dr. ir. Marike Hettinga; Dr. William Goossen

Synopsis Dit document doet verslag van de onderzoeksprojecten en andere activiteiten in 2012 van het lectoraat ICT-innovaties in de Zorg van het Kenniscentrum Technologie, Hogeschool Windesheim.

COLOFON Hogeschool Windesheim Postbus 10090, 8000 GB ZWOLLE, Nederland Lectoraat Lector Telefoon Website Email Auteur(s)

: : : : : :

Versie Status Toegangsrechten Betrokken partijen

: : : :

ICT-innovaties in de Zorg dr. ir. M. (Marike) Hettinga en dr. W.T.F. (William) Goossen 088 - 469 9893 www.windesheim.nl/lectoraatict-innovatiesindezorg [email protected] - Dr. ir. Marike Hettinga - Dr. William Goossen 1.0 definitief publiek Klik hier als u tekst wilt invoeren.

feb 2013 ©Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg, Hogeschool Windesheim

Voorwoord Met veel genoegen bied ik u hierbij het jaarverslag 2012 aan van het lectoraat ICT innovaties in de Zorg. Het lectoraat maakt deel uit van het kenniscentrum Technologie van de Christelijke Hogeschool Windesheim te Zwolle. In augustus 2008 zijn dr. ir. Marike Hettinga en dr. William Goossen gestart met hun lectoraatswerkzaamheden. Hoofdthema van dit lectoraat is: “de structurele inbedding van ICT in de dagelijkse zorgpraktijk”. Een ingewikkelde materie waar veel partijen bij betrokken zijn. De afgelopen jaren zijn beide lectoren erin geslaagd om een lectoraat neer te zetten dat enerzijds een belangrijke bijdrage levert aan de ontwikkeling van het praktijkgericht onderzoek aan Windesheim en anderzijds een lectoraat dat steeds zichtbaarder wordt voor de wetenschap. Belangrijke succesfactoren zijn onder andere: • De omvang en kwaliteit van de kenniskring. De leden van de kenniskring bestaan uit docenten van het domein Techniek en het domein Gezondheid & Welzijn. De meeste docenten werken ten minste twee dagen in de week voor het lectoraat • De eerste docent is gepromoveerd in 2012 en een volgende promovenda is gestart met haar onderzoek. De lectoren treden op als co-promotor • De start van de eerste associate-lector binnen het lectoraat • De installatie van een gezaghebbende adviesraad die het lectoraat gevraagd en ongevraagd van advies voorziet. De adviesraad bestaat uit mensen afkomstig uit de wetenschap en uit de beroepspraktijk • Een omvangrijke onderzoeksportefeuille met verschillende soorten onderzoek. • Een duidelijke binding met het onderwijs o.a. in de vorm van een minor maar ook docenten en studenten die betrokken worden bij de uitvoering van het onderzoek • Verschillende publicaties niet alleen in wetenschappelijke tijdschriften maar ook congres papers en andere artikelen In dit jaarverslag treft u een gedetailleerde beschrijving aan van bovenstaande punten. Komend jaar zal voor een belangrijk deel in het teken staan van de voorbereiding van de tweede termijn van het lectoraat 2013-2017. In nauw overleg met de adviesraad van het lectoraat en de toeleverende opleidingen worden de definitieve onderzoekslijnen voor de komende jaren bepaald. Niet voor niets wordt in dit jaarverslag u al een vooruitblik in de toekomst gegund. Ik wens u veel leesplezier,

Drs. Ineke van der Wal Directeur Kenniscentrum Technologie

Inhoudsopgave 1

INLEIDING .......................................................................................................................................................... 3

2

PERSONELE SAMENSTELLING LECTORAAT ................................................................................................ 4

3

ONDERZOEKSTHEMA’S ................................................................................................................................... 5

4

LECTORAATSPROJECTEN .............................................................................................................................. 6

4.1 Promotieonderzoek: Bruikbaarheid van elektronisch beschikbare patiëntgegevens om het medisch handelen te evalueren .......................................................................................................................................................................... 7 4.2

Promotieonderzoek: Verpleegkundige palliatieve telezorg: praktijkverhalen en verhaalpraktijken ...................... 8

4.3

ICT-Zorg: van Buzz naar Business ...................................................................................................................... 9

4.3.1 4.3.2 4.3.3

Deelproject 1: Ontwikkeling van de eHealth Innovatiematrix (eHix) ............................................... 9 Deelproject 2: Webbased Leefstijlbegeleiding Nierfalenpatiënten ................................................ 11 Deelproject 3: Shared Decision Making (RaakPro) ....................................................................... 13

4.4

Evaluatie Oefentherapie-online ......................................................................................................................... 15

4.5

DiMOVE: Digitale MedicatieOndersteuning Voor Epilepsiepatiënten ................................................................ 16

4.6

Clinical Datawarehouse ..................................................................................................................................... 17

4.7

Succesvol ondernemen met eHealth ................................................................................................................. 19

4.8

Zorg-op-afstand Skillslab ................................................................................................................................... 21

5

ONDERWIJSACTIVITEITEN ............................................................................................................................ 23

5.1

Studentenproject: Haalbaarheidsstudie Zorgmelder ......................................................................................... 23

5.2

Minor Healthcare Technology............................................................................................................................ 24

5.3

eHealth-module ................................................................................................................................................. 24

5.4

Gastcolleges...................................................................................................................................................... 24

5.5

Diverse onderwijsbijdragen ............................................................................................................................... 25

6

DISSEMINATIE ................................................................................................................................................. 26

6.1

Publicaties vanuit het lectoraat .......................................................................................................................... 26

6.1.1 6.1.2 6.1.3 6.1.4 6.1.5 6.1.6 6.1.7 6.1.8 6.1.9

Proefschrift..................................................................................................................................... 26 Wetenschappelijke journal papers ................................................................................................ 26 Wetenschappelijke congressen ..................................................................................................... 26 Overige (congres-) presentaties .................................................................................................... 28 Hoofdstukken in boeken ................................................................................................................ 29 Populair wetenschappelijke publicaties en vakpublicaties ............................................................ 29 Publicaties obv interviews ............................................................................................................. 29 Nieuwsbrieven ............................................................................................................................... 29 Overig ............................................................................................................................................ 29

6.2

Publicaties vanuit andere betrekkingen ............................................................................................................. 30

7

OVERIGE ACTIVITEITEN................................................................................................................................. 31

7.1

Instelling Adviesraad ......................................................................................................................................... 31

7.2

Standaardisatie en wetenschappelijke verenigingen ......................................................................................... 31

1 Windesheim | Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg Campus 2-6 | Postbus 10090 | 8000 GB Zwolle | 088 469 98 93 | www.windesheim.nl

7.3

2

Maatschappelijke/wetenschappelijke dienstverlening ....................................................................................... 32

1 Inleiding Het lectoraat ICT-innovaties in de Zorg is gestart op 1 augustus 2008 en omvat twee expertisegebieden: telezorg en medische informatiesystemen. Elk expertisegebied heeft een eigen lector. Het eerste jaar van het lectoraat stond in het teken van het opbouwen van de kenniskring, het afbakenen van de onderzoeksthema’s, het opzetten en uitvoeren van de eerste onderzoeksprojecten en het schrijven van twee lectorale redes. Deze redes zijn uitgesproken in november 2009. Vervolgens stond 2010 in het teken van het uitvoeren van de vele binnengehaalde projecten en daarmee samenhangend het opzetten van een degelijke projectorganisatie. In het jaar 2011 richtte het lectoraat zich op opschaling: het opzetten van grotere onderzoeksprojecten en daarmee samenhangend het binnenhalen van grotere subsidies. Dit is uitstekend gelukt met het binnenhalen van zowel een RaakPubliek- als een RaakMKB-subsidie! Ook het externe netwerk van het lectoraat kreeg hiermee een stevige uitbreiding. Daarnaast kon het lectoraat in 2011 ook de eerste projecten afronden en daarmee een basis leggen voor wetenschappelijke publicaties. Dit verslag rapporteert over het jaar 2012. Het jaar waarin de opschaling van het lectoraat verder gestalte kreeg door de erkend goede uitvoering van twee Raak-projecten, het succesvol afronden van een promotieonderzoek, het uitbreiden van het lectoraat met een associate-lector en een nieuwe promovenda en het ervaren van naamsbekendheid en erkenning van expertise door uitnodigingen voor landelijke fora. In 2012 heeft het lectoraat zich definitief op de kaart gezet. De tweede fase van het lectoraat komt daarmee in zicht en de eerste brainstormbijeenkomsten over de invulling daarvan hebben plaatsgevonden. In dit jaarverslag vindt u in hoofdstuk 2 een overzicht van de personele samenstelling van het lectoraat. In hoofdstuk 3 leest u meer over de onderzoeksthema’s en de bijbehorende projecten. In hoofdstuk 4 vindt u een overzicht van de onderwijsactiviteiten en in hoofdstuk 5 het financiële overzicht over 2011.


2 Personele samenstelling lectoraat Het lectoraat heeft twee lectoren: Marike Hettinga die zich in het bijzonder richt op Telezorg en William Goossen die zich in het bijzonder richt op Medische Informatiesystemen. In 2012 is associate-lector Ruud Janssen aangesteld die zich vooralsnog richt op de structurele inbedding van eHealth in de zorgpraktijk. Onderstaande tabel geeft het overzicht van de aanstellingen van lectoren en kenniskringleden.

fte op 1-1-2012 lectoren

Marike Hettinga

0,7

William Goossen

0,2

wijzigingen in 2012

associate-lectoren

Ruud Janssen

0,8 fte per 1 juni

kenniskringleden vanuit School of HealthCare

Lammie van den Bosch

0,2

0 fte per 1 sept

Hilco Prins

0,2

0,4 per 1 sept

Irene Krediet

0,2

Annemarie van Hout kenniskringleden vanuit School of Information Sciences

0,3 per 15 aug

Sikke Visser

0,4

Robbert Menko

0,2

Jan Nauta

0,4

Frank Boterenbrood

0,4

externe kenniskringleden

Timber Haaker

0,2

projectassistentie

Gertine Nakken & José vd Laan

pm

4

0,2 vanaf 1 feb

0 fte per 1 aug

3 Onderzoeksthema’s Het hoofdthema van het lectoraat is de structurele inbedding van ICT in de dagelijkse zorgpraktijk, oftewel de valorisatie. In de afgelopen decennia is gebleken dat het zeer complex is om onderzoeks- of innovatieprojecten op ICT-zorg vlak te laten leiden tot duurzame innovaties. Te vaak betekende einde project ook einde innovatie. De oorzaken hiervoor zijn uiteenlopend: van het gebrek aan (methoden voor verzamelen van) evidence tot het ontbreken van (de kennis voor het ontwikkelen van) een levensvatbaar business model. En van politieke, beleidsmatige barrières tot het te beperkt betrekken van toekomstige gebruikers. Deze hoofdthematiek van het lectoraat leidt tot de volgende vier onderzoeksthema’s: • Thema 1 Onderzoek met betrekking tot het ontwikkelen van levensvatbare business modellen voor ICT-zorg toepassingen. • Thema 2 Evidence based eHealth: technische, organisatorische, kosten efficiëntie en klinische evaluaties van ICT-zorg toepassingen; het ontwikkelen van methoden voor het leveren van evidence en het leveren van de evidence zelf m.b.t. onder meer de effecten, arbeidsbesparingen, koste efficiëntie van eHealth-toepassingen. • Thema 3 Evaluatie en begeleiding van implementatietrajecten van ICT-zorg toepassingen. • Thema 4 Participatory design trajecten van ICT-zorg toepassingen. Hierbij moet onder de generieke term ICT-zorg toepassingen de volgende specifieke toepassingen worden verstaan: • • • •

Medische informatiesystemen (bijvoorbeeld het EPD en keteninformatiesystemen); Telezorgapplicaties; Ambient Intelligence; Specifieke applicaties als: navigatie, gaming, of robotica.


4 Lectoraatsprojecten Dit hoofdstuk beschrijft de lopende projecten en de in 2012 daarvoor uitgevoerde activiteiten en opgeleverde output. In onderstaande tabel is aangegeven hoe de projecten zich verhouden tot de omschreven onderzoeksthema’s in het vorige hoofdstuk.

Thema 1 Business modellen voor ICT-zorg Promotieonderzoek: Elektronische patiëntgegevens voor evaluatie medisch handelen Promotieonderzoek: Verpleegkundige palliatieve telezorg: praktijkverhalen en verhaalpraktijken Onderzoeksprogramma ICT-zorg van Buzz naar Business - deelproject 1: eHix - deelproject 2: webbased leefstijlbegeleiding - deelproject 3: Shared Decision Making Oefentherapie Online DiMove Clinical Datawarehouse Succesvol Ondernemen met eHealth Zorg-op-afstand Skillslab

6

Thema 2 Evidence based eHealth 

Thema 3 Evaluatie en implementatie

Thema 4 Participatory design





  





   



 

4.1 Promotieonderzoek: Bruikbaarheid van elektronisch beschikbare patiëntgegevens om het medisch handelen te evalueren Betrokken lectoraatsleden Promovendus: Hilco Prins Procesbegeleider Windesheim: Dr.ir. Marike Hettinga Lid promotiecommissie: Dr. William Goossen Algemene projectbeschrijving Onderzocht is welke informatie kinderartsen wensen om het eigen medisch handelen te kunnen evalueren. Dit is gedaan voor patiënten die worden opgenomen met een verdenking op hersenvliesontsteking. Daarvoor hebben zij zelf klinische indicatoren gedefinieerd. Hieruit is afgeleid welke gegevens verzameld moeten worden om in de informatiebehoefte te voorzien. Van elk van de benodigde gegevens is elektronische beschikbaarheid en bruikbaarheid bepaald. Bruikbaarheid is bepaald aan de hand van de criteria standaardisatie, juistheid en volledigheid van de gegevensvastlegging. Uit de analyses bleek onder andere dat diagnosegegevens -zoals opnamereden, hoofddiagnose, nevendiagnosen en complicatiescruciaal zijn, maar dat de juistheid en volledigheid van de vastlegging ervan verbetering behoeft om betrouwbare indicaties over het medisch handelen te verkrijgen. Een interventiestudie liet zien dat integratie de diagnoseregistratie in de berichtgeving naar huisartsen niet leidde tot verbetering van de juistheid en volledigheid van de gegevens. Een systematische review liet zien dat registratie van diagnosen in vele landen te wensen overlaat en er veel variatie is in de gegevenskwaliteit. Verschillen tussen instellingen waargenomen op basis van deze gegevens kunnen een daadwerkelijk verschil in kwaliteit van zorg representeren, maar kunnen evengoed het gevolg zijn van verschil in gegevenskwaliteit. Wanneer artsen deze gegevens gebruiken om het eigen handelen te evalueren, bestaat er tenminste nog de mogelijkheid tekortkomingen in de gegevenskwaliteit in te schatten en hiermee bij de interpretatie rekening te houden. Looptijd Promotie heeft plaatsgevonden op 2 november 2012 Samenwerkingspartners Promotor: Prof. dr. ir. A. Hasman, Academische Medisch Centrum-Universiteit van Amsterdam. Aantal bij het project betrokken studenten Geen Financiering Geen financiering vanuit het lectoraat. Activiteiten 2012 Gewerkt aan systematische review, introductie- en slothoofdstuk, afronden proefschrift. Output 2012 Wetenschappelijke publicaties PhD thesis / Proefschrift Prins H. 2012 On the Quality of Diagnostic Hospital Discharge Data for Medical Practice Assessment. PhD thesis. Journal / Tijdschrift Prins H., Hasman A. Appropriateness of ICD-Coded Diagnostic Inpatient Hospital Discharge Data for Medical Practice Assessment: a Systematic Review. Accepted for publication in Methods of Information in Medicine, September 2012. 7 Windesheim | Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg Campus 2-6 | Postbus 10090 | 8000 GB Zwolle | 088 469 98 93 | www.windesheim.nl

4.2 Promotieonderzoek: Verpleegkundige palliatieve telezorg: praktijkverhalen en verhaalpraktijken Betrokken lectoraatsleden Promovenda: Annemarie van Hout Copromotor Windesheim: Dr.ir. Marike Hettinga

Algemene projectbeschrijving De dreigende tekorten die ontstaan in de zorg door een dalend aanbod en een stijgende zorgvraag moeten naar verwachting opgelost worden met behulp van ICT. Maar wat gebeurt er precies met de zorg als ICT wordt toegepast? Door het inzetten van webcams, de vorm van telezorg waar dit onderzoek over gaat, zijn patiënt en verpleegkundige niet in elkaars aanwezigheid tijdens de zorgverlening. Over de mogelijkheden die ICT biedt worden ‘publieke verhalen’ verteld; verhalen met verwachtingen, welke leidend zijn in het maken van beleid. Deze studie wil een relatie leggen tussen de publieke verhalen en een specifieke telezorgpraktijk: zorg via het beeldscherm in de praktijk van de verpleegkundige, palliatieve zorg. Hiertoe worden twee hoofdvragen beantwoord: Op welke manier verandert telezorg de palliatieve zorg? Hoe verhouden verpleegkundige praktijken van telezorg en publieke verhalen over telezorg zich tot elkaar? Methodesectie Praktijkverhalen: Observaties van de verpleegkundige praktijk in de palliatieve thuiszorg voor en na het in gebruik nemen van een webcam en observaties van zorg via de webcam. Interviews met patiënten en verpleegkundigen. Verhaalpraktijken: Het beschrijven en analyseren van het publieke verhaal door documentenanalyse en interviews met beleidsmakers. Looptijd Geplande promotie in 2015. Samenwerkingspartners Promotor: Prof. dr. D.L. Willems (AMC/UvA) Promotor: Prof. dr. A.J. Pols (AMC/UvA) Aantal bij het project betrokken studenten Geen Financiering Geen externe financiering Activiteiten 2012 Analyse veldwerk en schrijven aan het eerste artikel. Output 2012 11-10-2012

8

Zorgtechnologie thuis: hope of hype? Presentaties staan online: http://www.kiviniria.net/CM/PAG0000 09561/W209--Zorgtechnologie-thuis-Hope-of-hype-.html

KIVI NIRIA Jaarcongres Zorg en Techniek http://www.kiviniria.net/a/PA G000009587/Homepagejaarcongres.html

Annemarie van Hout & Sebastiaan Peek (Fontys)

4.3 ICT-Zorg: van Buzz naar Business Windesheimbetrokkenen Dr. ir. Marike Hettinga, lector ICT-innovaties in de Zorg Dr. Carolien Smits, lector Innoveren in de Ouderenzorg Algemene omschrijving Dit door provincie Overijssel gesubsidieerde onderzoeksprogramma focust op de structurele inbedding van ICT-zorgtoepassingen in zorgprocessen en omvat drie deelprojecten. Deze focus is uiteengezet in de 1 lectorale rede (Hettinga, 2009) . Hierbij gaat het niet alleen om het onderzoeken van succes- en faalfactoren en het bijdragen aan theorievorming hieromtrent, maar ook om het ontwikkelen van een methodiek die leidt tot valorisatie van ICT-zorginnovaties. Deze methodiek is gebaseerd op het ontwerpen van business modellen waardoor ook op dit vlak het lectoraat een bijdrage levert aan wetenschappelijke kennisvergaring. Het onderzoekskader (zie Figuur 1) wordt daarbij gevormd door een op empirie gefundeerde fasering van 2 innovatietrajecten in de ICT-zorg (Hettinga, 2004) en een wetenschappelijk ontwikkelde methode voor het 3 ontwikkelen van business modellen (Bouwman e.a., 2008) . Dit kader vormt het startpunt van waaruit het lectoraat een wetenschappelijke bijdrage levert, maar zeker ook een praktijkgerichte bijdrage.

Figuur 1 Onderzoekskader van Buzz naar Business (Hettinga, 2009)

4.3.1 Deelproject 1: Ontwikkeling van de eHealth Innovatiematrix (eHix) Betrokken lectoraatsleden Projectleider : Dr. ir. Timber Haaker : Dr. ir. Ruud Janssen Onderzoekers : Drs. Sikke Visser Robbert Menko

0,2 fte (t/m aug 2012) 0,2 fte (vanaf sept 2012) pm pm

1

Hettinga, M. (2009). Telezorg: van Buzz naar Business? Lectorale rede. Zwolle: Christelijke Hogeschool Windesheim. Hettinga, M. (Ed.) (2004). Blijvende telemedicine, blijvende zorg. Waarom krijgen telemedicine-innovaties geen structurele plaats inde zorg? Enschede: Telematica Instituut. 2

3

Bouwman, H., Faber, E., Haaker, T., Kijl, B., & De Reuver, M. (2008). Conceptualizing the STOF model. In H. Bouwman, H. d. Vos & T. Haaker (Eds.), Mobile Service Innovation and Business Models. Berlin Heidelberg: Springer-Verlag.


Algemene projectbeschrijving Dit deelproject vormde het zogenoemde ‘kaderproject’ van het onderzoeksprogramma. Het voerde de hierboven omschreven wetenschappelijke en praktijkgerichte activiteiten uit. Dit gebeurde op een iteratieve manier door toepassing en evaluatie van de tussenresultaten (oa de aanpak eHix) in de andere deelprojecten. Inmiddels is dit deelproject afgerond voor wat betreft het gesubsidieerde deel van de provincie. Het borgen en up to date houden van de eHix is echter een vaste taak van het lectoraat geworden en is daarom structureel ingebed in het algemene takenpakket en waar mogelijk in taken van andere projecten. Looptijd Gedurende de gehele looptijd van het lectoraat. Samenwerkingspartners Intern : Lectoraat Innoveren in de Ouderenzorg Extern : SomeHealth project partners (zie SomeHealth)

Aantal bij het project betrokken studenten Periode Studenten Apr 2012 t/m jun 2012 Robin Soepboer, Bart Donninger

Apr 2012 t/m jun 2012

Niels de Vos

Nov 2012 t/m jan 2013

Geoffrey Hofstede, Corbin van Amelsvoort

Onderwijstype minor Web Technology

Studierichting(en) Informatica

module Sociale en Communicatieve Vaardigheden minor Web Technology

Informatica

Informatica

Opdracht Aanpassing scanfunctie eHix V1 en geschikt maken voor mobiel gebruik Test eHix V1 Ontwerp en ontwikkeling eHix V2

Financiering Gefinancierd met lectoraatsmiddelen Activiteiten 2012 In 2012 is het onderzoek en het iteratief door ontwikkelen van de eHix voortgezet. Een ontwikkelaar die betrokken was bij de aanpassing van eHix V1 heeft als linking pin gefungeerd om de nieuwe projectgroep te instrueren. Resultaat was een nieuwe scanfunctie voor de website en een prototype van eHix als app. Op basis van de reacties tijdens de studiemiddag van 14 juni 2012 is een nieuw grafisch ontwerp gemaakt, waardoor de mkb'er intuïtiever de eHix kan gebruiken. Dit grafisch ontwerp is de basis van een vernieuwde website, waarin de volgende functionaliteiten zijn verbeterd/toegevoegd: • • • •

10

Mobiele weergave van de website, door gebruik te maken van HTML5 Beheermodule, waardoor de gehele website makkelijk te onderhouden is Aangepaste scanfunctie, zodat de scan op celniveau kan meten Prototype 'mijn eHix', om scan af te stemmen op gekozen innovatieroute

Output 2012 Wetenschappelijke conferentiepublicaties Robbert A. Menko, Sikke Visser, Timber Haaker, Ruud Janssen, Marike Hettinga, Applying the STOF business model framework in eHealth Innovations, in eTelemed 2013 (submitted and accepted): Nice, France.

Projectdeliverables: December 2012: Functioneel en technisch ontwerp van eHix V2 April 2012: eHix.nl V1

D3: Rapport met Functioneel en technisch ontwerp van de eHix V2 D5: eHix aangeboden via de website en voor iedereen toegankelijk Prototype eHix app

April 2012: eHix V1

Andere vormen van disseminatie: Timber Haaker, Sikke Visser, Robbert Menko, Marike Hettinga, Ehealth Van Buzz naar Business, eHix voorbeeld van een onderzoeksproject en de koppeling ervan met het onderwijs, Wetenschapsmiddag Kenniscentrum Technologie, 17 januari 2012 Juni 2012: Workshop en lancering eHix.nl V1 tijdens studiemiddag lectoraat

4.3.2 Deelproject 2: Webbased Leefstijlbegeleiding Nierfalenpatiënten Betrokken lectoraatsleden Projectleider : Dr.ir. Marike Hettinga pm Onderzoeker : Dr. ir. Jan Nauta 0,2 fte Lammie van den Bosch, M.Sc. 0,1 fte Robbert Menko (vanuit eHix) Algemene projectbeschrijving De nierfalenpoli van de Isala klinieken biedt nierfalenpatiënten leefstijlbegeleiding. Het doel van dit project is om in kleinschalige gebruikersexperimenten en een grootschalige pilot te onderzoeken wat de meerwaarde is van het toevoegen van webbased leefstijlbegeleiding aan de reguliere begeleiding. Wanneer de meerwaarde van deze toepassing is gebleken, dan is structurele implementatie in de dagelijkse zorgpraktijk het doel. Dit wordt begeleid vanuit het eHix-project en levert iteratief ook input aan de eHix. In onderstaande figuur is aangegeven waar die input zich op richt.

Inventory

Design & Development

Experimental

Pilot

Implementation

Service

S1

S2

S3

S4

S5

Technologie

T1

T2

T3

T4

T5

Organisatie

O1

O2

O3

O4

O5

Financiën

F1

F2

F3

F4

F5


Looptijd Februari 2010 t/m december 2012 Samenwerkingspartners Intern: School of Information Sciences, School of HealthCare Extern: Nierfalenpoli Isala klinieken, Bonstato (MijnNierInzicht.nl) Aantal bij het project betrokken studenten Geen Financiering 40 k€ vanuit het overkoepelende programma ICT-zorg: van Buzz naar Business: Provincie Overijssel, Programma ICT-diensteninnovatie Activiteiten 2012 De pilot, die in 2011 startte, is in de eerste helft van 2012 afgerond. In totaal hebben 33 deelnemers positief gereageerd op de uitnodiging om mee te doen met de pilot. Elf van hen zijn bij nader inzien toch niet gestart, onder meer vanwege ontoereikende computervaardigheid. Van de overige 22 deelnemers, die allen een informed consent invulden, werden gegevens verzameld, voornamelijk m.b.t. de verandering van hun self-efficacy en zelfmanagement van hun leefstijl en hun mening over (het gebruik van) de gekozen website. De verkregen gegevens werden geanalyseerd. Op basis van deze analyse is besloten om geen uitrol van de gekozen website (mijnnierinzicht.nl) te realiseren. Tot teleurstelling van de onderzoekers bleek namelijk dat te weinig deelnemers de website hadden gebruikt om er echt hun voordeel mee te kunnen doen. Bovendien werd duidelijk dat de kleine groep deelnemers die wel voldoende gebruik had gemaakt van de website vooraf reeds een goed zelfmanagement en self-efficacy hadden ontwikkeld. Opmerkingen van deelnemers, de ervaringen van de kleine groep die succesvol gebruik had gemaakt van de website en de resultaten van een focusgroepinterview met zorgverleners van de Isala klinieken hielpen om webbased leefstijlbegeleiding van patiënten met nierfalen beter te begrijpen. Diverse factoren die hierbij van invloed zijn konden worden onderkend – een belangrijk resultaat van het onderzoek. Deze bevindingen zijn o.m. beschreven in een conference-paper dat in 2012 is geaccepteerd, en in 2013 in Nice zal worden gepresenteerd. Output 2012 Wetenschappelijke conferentiepublicaties Jan M. Nauta, Paul J.M. van der Boog, Jacqueline T. Slegten, Ruud Janssen, Marike Hettinga, Web-based Lifestyle Management for Chronic Kidney Disease Patients in a Clinical Setting, in eTelemed 2013 (submitted and accepted): Nice, France.

Andere vormen van disseminatie Jan M. Nauta, Presentatie project Webbased Leefstijlbegeleiding voor Nierfalenpatiënten Zwolle, Lustrum Festival Windesheim, Zwolle, 21 april 2012; vermelding op dutchbuttonworks.com, niernieuws.nl, LinkedIn Group: Dutch Health Network. Jan M. Nauta, Presentatie project Webbased Leefstijlbegeleiding voor Nierfalenpatiënten, vijfde bijeenkomst Zelfmanagement bij Nierpatiënten, Utrecht, 16 november 2012. Jan M. Nauta, Paul J.M. van der Boog, Jacqueline T. Slegten, Marike Hettinga, Webbased leefstijlbegeleiding voor patiënten met nierfalen: een veeleisende taak, Posterpresentatie Wetenschapsavond Isala klinieken, Zwolle, 18 december 2012 Marike Hettinga, Jacqueline Slegten, Jan Nauta, Lammie van den Bosch, Gertie Smeets, Hannie Piels, Webbased Lifestyle Self-Management for Chronic Kidney Disease Patients, Med-e-Tel, Luxembourg, 19 april 2012. 12

4.3.3 Deelproject 3: Shared Decision Making (RaakPro) Dit RaakPro-project met penvoerder Dr. Carolien Smits, lector Innoveren in de Ouderenzorg, valt deels onder het overkoepelende programma ICT-zorg: van Buzz naar Business en haalt hier ook een deel cofinanciering vandaan. Betrokkenen lectoraatsleden Consortiumlid : Dr.ir. Marike Hettinga : Dr.ir. Ruud Janssen

pm pm

Algemene projectbeschrijving Het lectoraat ICT-innovaties in de Zorg is met name betrokken bij deelstudie 3 van dit RaakPro-project waarin een digitale keuzehulp ontwikkeld wordt voor het ondersteunen van het gezamenlijke beslisproces van een persoon met dementie, de mantelzorger en de casemanager. Het lectoraat voert hiervoor mede het gebruikersonderzoek uit dat dit ontwikkelproces informeert. Daarnaast past het lectoraat iteratief de eHix toe op het project. Inventory


Experimental

Pilot

Implementation

Service

S1

S2

S3

S4

S5

Technologie

T1

T2

T3

T4

T5

Organisatie

O1

O2

O3

O4

O5

Financiën

F1

F2

F3

F4

F5

Looptijd September 2010 t/m augustus 2014 Samenwerkingspartners Intern: Lectoraat Innoveren in de Ouderenzorg Extern: Hogeschool Rotterdam, TNO, Vrije Universiteit, UMC St. Radboud, V&VN, Casemanagersnetwerk, Alzheimer Nederland, Vilans, Zorgpalet Hoogeveen, Regionaal Zorgnetwerk Zwolle e.o. Aantal bij het project betrokken studenten Periode Studenten Onderwijstype Jan-juni 2012

5

community-opdracht

Studierichting(en)

Opdracht

BIM (Business IT&Management)

Opstellen user requirement document en functional requirement document en daarnaast een eerste schets van de SDM tool dementie

Financiering Financiering vanuit RaakPro en 70k€ vanuit het overkoepelende programma ICT-zorg: van Buzz naar Business: Provincie Overijssel, Programma ICT-diensteninnovatie 13 Windesheim | Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg Campus 2-6 | Postbus 10090 | 8000 GB Zwolle | 088 469 98 93 | www.windesheim.nl

Activiteiten 2012 In 2012 is in samenwerking met het lectoraat gewerkt aan het ontwikkelen van een digitale tool die gezamenlijke besluitvorming in zorgnetwerken van mensen met dementie moet ondersteunen. Marijke Span, promovenda bij het lectoraat Innoveren in de Ouderenzorg is hier voor verantwoordelijk. Naast diverse inhoudelijk overleggen hebben twee verschillende multidisciplinaire workshops plaats gevonden waarin het lectoraat met twee leden vertegenwoordigd was. Dit heeft geresulteerd in een user requirement document en een functioneel requirement document. Daarnaast zijn er contacten met externe partijen gelegd om te kijken of de tool ' in huis' dan wel door een externe partij ontwikkeld gaat worden. Studenten BI hebben zich hier onder andere in verdiept. Uiteindelijk is besloten de tool door een externe partij te laten ontwikkelen. De samenwerking met die partij, Topicus te Deventer, heeft zich na de zomer geïntensiveerd en tot een eerste prototype geleid in het najaar. De tool wordt nu verder in nauwe samenspraak met eindgebruikers doorontwikkeld. De review 'Involving people with dementia in the development of supportive IT applications: a systematic review', die Marijke Span in nauwe samenwerking met Marike Hettinga heeft geschreven, is in december 2012 geaccepteerd door Ageing Research Reviews. Een tweede artikel van Marijke Span waarbij Marike Hettinga eveneens nauw betrokken is geweest in 2012 beschrijft de ontwikkeling van de content van de tool. Dit artikel wordt voor de zomer van 2013 aangeboden aan een journal.

Output 2012 Wetenschappelijke publicaties Span M., Hettinga M., Vernooij-Dassen M., Eefsting J. & Smits C. Involving People with Dementia in the Development of Supportive IT Applications: a Systematic Review. Ageing Res. Rev. (2013), http://dx.doi.org/10.1016/j.arr.2013.01.002

Wetenschappelijke congrespresentaties Span M. en Smits C., Zorginnovatie en leiderschap. Leiderschap binnen een zorg voor beter programma in de ouderenzorg. Posterpresentatie tijdens congres Geriatriedagen, Den Bosch 10-12 februari 2012 Span M., Hettinga M., Vernooij-Dassen M., Eefsting J &, Smits C. Betrokkenheid van mensen met dementie bij ontwikkelingsprocessen van ondersteunende IT applicaties: een systematische review van de literatuur. Presentatie (Onderdeel van een symposium) tijdens congres Geriatriedagen, Den Bosch 10-12 februari 2012 Span M., Smits C., Hettinga M., Cremers A., Jukema J., Groen-van de Ven L., Vernooij-Dassen M. & Eefsting J. Een digitale tool voor mensen met dementie, mantelzorgers en hulpverleners: onderzoek naar de inhoud. Presentatie (Onderdeel van een symposium )tijdens congres Geriatriedagen, Den Bosch 10-12 februari 2012 Span M., Hettinga M., Vernooij-Dassen M., Eefsting J &, Smits C. (2012) Involving people with dementia in the development of supportive IT applications: a systematic review. Poster presentation at COMET 2012, 29th June Trondheim Norway Span M., Smits C., Hettinga M., Cremers A., Jukema J., Groen-van de Ven L., Vernooij-Dassen M. & Eefsting J. (2012) Developing a decision aid for people with dementia and their caregivers: a webbased tool to facilitate Shared Decision Making. Oral presentation at COMET 2012, 28th June Trondheim Norway

Overige (congres)presentaties Span M., Groen-van den Ven, L. (2012) Gezamenlijke besluitvorming in zorgnetwerken rond mensen met dementie, Presentatie onderzoeksgegevens aan casemanagers, 18 september Zwolle Span M., Smits C., Hettinga M., Cremers A., Jukema J., Groen-van de Ven J., Vernooij-Dassen M., Eefsting J. (2012) Shared decision making in zorgnetwerken van mensen met dementie: ontwikkeling van een digitale tool. Presentatie NVG congres, 5 oktober 2012, Ede 14

Span M., Gezamenlijke besluitvorming in zorgnetwerken van mensen met dementie. Participatie van mensen met dementie bij de ontwikkeling van IT applicaties? Pitch op het symposium Dementie & ICT: onderzoek en praktijk. Hogeschool Windesheim Zwolle, maandag 26 maart 2012. Span M., Smits C., Hettinga M., Cremers A., Jukema J., Groen-van de Ven J., Vernooij-Dassen M., Eefsting J. (2012) Gezamenlijke besluitvorming in zorgnetwerken van mensen met dementie: ontwikkeling van een digitale tool. Presentatie SDM platform, 8 november 2012, CBO Utrecht

4.4 Evaluatie Oefentherapie-online Betrokken lectoraatsleden Supervisor Projectleider & onderzoeker

: Dr. ir. Marike Hettinga pm : Dr. Hilco Prins 0,2 fte

Algemene projectbeschrijving Mensen die vanwege een houdings- of bewegingsprobleem bij een oefentherapeut in behandeling zijn, moeten thuis vaak dagelijks oefeningen doen. Omdat de effecten van oefenen meestal pas op langere termijn merkbaar zijn, neemt de motivatie vaak af. Om dit te ondervangen en om patiënten de oefeningen op juiste wijze te laten uitvoeren, is er een Online Oefenprogramma ontwikkeld door E-Vitality. Ter voorbereiding van landelijke uitrol onderzoeken we in dit project de meerwaarde en randvoorwaarden van dit oefenprogramma voor zowel patiënten als therapeuten. Looptijd Februari 2010 t/m Jan 2012 (door trage inclusie deelnemers langer dan gepland). Samenwerkingspartners E-Vitality, Progez (Zwolle), Universitair Centrum Promotion Groningen, Menzis, diverse praktijken Oefentherapie, Vereniging van Oefentherapeuten Cesar en Mensendieck (VvOCM). Aantal bij het project betrokken studenten Gedurende de afronding in januari 2012 zijn er geen studenten betrokken geweest. Financiering 10 k€ van Progez Activiteiten 2012 In januari 2012 is de laatste hand gelegd aan het onderzoeksrapport met daarin alle resultaten van de evaluatie. Daarnaast is een vakpublicatie geschreven en is een eerste opzet voor een wetenschappelijk journal paper opgesteld. Deze wetenschappelijke publicatie staat gepland voor 2013. Output 2012 Projectdeliverables Datum Deliverable Jan 2012 Evaluatie Oefentherapie-online

Type Onderzoeksrapport

Vakpublicaties Prins H., Gerrits E., Witt F., Hettinga M. Evaluatie Pilot Oefentherapie-online. Beweegreden. November 2012, p16-19. Overige disseminatie Prins H. Congres VvOCM Oefentherapie en eHealth. Presentatie 20 september 2012, Utrecht 15 Windesheim | Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg Campus 2-6 | Postbus 10090 | 8000 GB Zwolle | 088 469 98 93 | www.windesheim.nl

4.5 DiMOVE: Digitale MedicatieOndersteuning Voor Epilepsiepatiënten Betrokken lectoraatsleden Projectsupervisie : Dr.ir. Marike Hettinga Onderzoeker : Drs. Sikke Visser

pm inzet vanuit eHix

Algemene projectbeschrijving Epilepsiepatiënten moeten met regelmaat hun medicatie innemen. Om hun medicatietrouw (compliance) te ondersteunen is DiMove ontwikkeld: Digitale MedicatieOndersteuning Voor Epilepsiepatiënten. DiMove waarschuwt patiënten als ze hun medicatie niet op tijd innemen. Deze dienst stuurt per sms waarschuwingen naar patiënten die daarnaast ook hun epileptische aanvallen kunnen registreren in een digitaal dagboek. Artsen hebben vervolgens inzage in het medicatie-innamepatroon van de patiënten en hun aanvalskalender. Het epilepsiecentrum SEIN te Zwolle en Evalan onderzoeken samen met het lectoraat ICT-innovaties in de Zorg middels een kwantitatief onderzoek wat DiMove kan betekenen voor patiënten. Wat is het effect van DiMove op de kwaliteit van leven? Daarnaast wordt onderzocht wat de behandelende artsen kunnen (en willen) met de informatie die RTMM geeft over de medicatie-inname van patiënten. Hoe beïnvloedt informatie over medicatie-innamepatronen de beslissingen van artsen? Wanneer de evaluatieresultaten gunstig zijn, zal DiMOVE structureel ingebed worden in de zorgpraktijk. Hiervoor wordt de eHix (zie eerder) toegepast. Het project draagt daarmee bij aan de inventarisatie van succes- en faalfactoren voor het ontwikkelen van levensvatbare business modellen en aan theorievorming rondom business modellen voor ICT-zorgtoepassingen. Inventory


Experimental

Pilot

Implementation

Service

S1

S2

S3

S4

S5

Technologie

T1

T2

T3

T4

T5

Organisatie

O1

O2

O3

O4

O5

Financiën

F1

F2

F3

F4

F5

Looptijd Sept 2009 t/m juni 2012 Samenwerkingspartners Intern: School of Information Sciences, School of HealthCare Extern: SEIN (epilepsiecentrum , Zwolle), Evalan Financiering Subsidie (60 k€) door SIGI: Stichting Innovatieprojecten Gezondheidszorg Informatica Activiteiten 2012 In 2012 is het onderzoek onder patiënten afgerond: vragenlijsten afgenomen en data geanalyseerd. Daarnaast is gewerkt aan het concept-exploitatieplan obv verschillende gehouden sessies. Bovendien is er een geslaagd slotsymposium (maart 2012) gehouden.

16

Aantal bij het project betrokken studenten In 2012 is het DiMOVE-project niet in het onderwijs opgenomen. Door de trage inclusie van patiënten was er geen studentenopdracht van voldoende omvang te formuleren: de onderzoeksactiviteiten moesten over langere tijd uitgesmeerd worden. Output 2012 Naast onderstaande output is er een slotsymposium georganiseerd op 22 maart 2012 Projectdeliverables Datum Deliverable maart 2012 Evaluatieresultaten DiMove okt 2012 Exploitatieplan (DiMove D3.4)

Type presentatie rapport

Wetenschappelijke publicaties Hettinga, M., T. Gutter, and J.T.te Gussinklo, Real Time Medication Monitoring with customized SMS reminders for people with refractory epilepsy, Will medication adherence levels improve when patients receive customized SMS reminders?, in eTelemed 2013 (submitted and accepted): Nice, France.

4.6 Clinical Datawarehouse Projectleider : Dr. William Goossen Onderzoekers : Frank Boterenbrood : Dr. Irene Krediet

0,1 fte 0,5 fte vanaf augustus 2011 - heden 0,2 fte vanaf januari 2012

Projectleden : • School of Healthcare (SHC), Windesheim, drs. Ali Hettinga, manager verpleegkunde. • School of Information Sciences (SIS), Windesheim. Docenten en studententeams • Studententeams van de School of Information Sciences en School of Health Care, Windesheim Aantal bij het project betrokken studenten: Periode Studenten Onderwijstype 2012 7 Information Sciences 2012 2 HBO Recht 2012 6 SHC

Studierichting(en) BI en TI HBO Recht HBO Verpleegkunde

Opdracht CDWH Berichten Juridische aspecten CDWH Verpleegkundige gegevens oncologie en DCM

Beschrijving van het project: in termen van probleemstelling en onderzoeksvragen Isala beschikt over een onderzoeksdatabase (Research Manager) waarin gegevens worden verzameld voor diverse wetenschappelijke onderzoeken. Isala wil deze gegevens verder standaardiseren en opnemen in een separaat Data Ware House (DWH) en mappen naar landelijke registraties. Drie onderzoeksvragen zijn relevant voor dit onderzoek dat in september 2011 van start ging Looptijd van het project: September 2011 t/m december 2013 (inclusief vijf maanden verlenging).


Samenwerkingspartners • Isala Academie, Zwolle, projectleider onderzoeksdata de heer Joep Dille • Isala Klinieken, Zwolle, mevrouw Ivonne Schoenaker regieverpleegkundige MDL Oncologisch Centrum en de heer André Klappe, verantwoordelijke voor de kwaliteitsindicatoren. • Icare Thuiszorg, Zwolle, mevrouw Hank Raessens, rayonbeleidsmedewerker te Zwolle, verantwoordelijk voor de vaststelling van gewenste gegevens voor continuïteit in de thuiszorg. Beschrijving van de output Het gaat om een project voor het “Uitwisselen van verpleegkundige gegevens oncologie met behulp van een Clinical Datawarehouse”. De verpleegkundigen werkzaam in de Isala klinieken in het domein oncologie hebben behoefte aan het gestructureerd elektronisch opslaan en verwerken van gegevens en vervolgens deze uitwisselen en hergebruiken. Icare thuiszorg wil graag deze gestructureerde gegevens ontvangen om de zorg effectiever en efficiënter te kunnen verlenen. Isala klinieken wil een Clinical Data Ware House (CCDWH) inrichten waarin patiëntengegevens gestructureerd worden opgeslagen en voor meerdere gebruiksdoelen bruikbaar worden. Specifiek voor dit project wordt ketenzorg ondersteund in de vorm van elektronische uitwisseling van gegevens, het aanleveren van gegevens voor onderzoek in de oncologie en het aanleveren van gegevens voor de kwaliteitsindicatoren. De volgende onderzoeksvragen zijn relevant voor dit onderzoek 1. Hoe kan de CDWH voor Isala klinieken worden ingericht voor basisgegevens, verpleegkundige gegevens en voor data over tumoren opdat de CDWH automatisch gevuld kan worden met gegevens uit het EPD? 2. Hoe kunnen de EPD gegevens voor dit doel worden gestandaardiseerd, uitgewisseld en gemapt naar specifieke registraties? 3. Kunnen bestaande standaarden worden toegepast om de uitwisseling van verpleegkundige gegevens in de oncologie mogelijk te maken tussen Isala en Icare? 4. Welke queries kunnen worden gedefinieerd voor de CDWH om de gegevens te aggregeren voor diverse doelen als kwaliteitsindicatoren, incidentie en prevalentie van ziekten en complicaties en voor de wetenschappelijke studies die Isala uitvoert? Projectdeliverables Datum Najaar 2012

Deliverable Tussenrapportage SIA Raak

Type Accepted.

Wetenschappelijke publicaties Goossen, William (2012). Exchanging nursing oncology care data with use of a Clinical Data Ware House. AMIA, poster at NI 2012, 11th International Congress on Nursing Informatics, pp. 538. Krediet, I.,& Goossen, W. Designing Detailed Clinical models for Nursing Oncology Data, in Medinfo 2013: Kopenhagen (submitted) William Goossen, Frank Boterenbrood, Irene Krediet. Exchanging nursing oncology care data with use of a Clinical Data Ware House. Accepted for publication eTelemed2013, Nice, France. Gerealiseerde subsidies Het lectoraat ICT-innovaties in de Zorg heeft een subsidie verworven in het kader van het RAAK/publiek programma van de Stichting Innovatie Alliantie. De totale subsidie bedraagt € 300.000, waarvan Windesheim € 225.000 zal ontvangen. De looptijd van het project is 2 jaar.

18

4.7 Succesvol ondernemen met eHealth Betrokken lectoraatsleden Projectleider Trekker wetenschappelijk team Onderzoeker Onderzoeker Onderzoeker Onderzoeker

: Dr.ir. Marike Hettinga : Dr.ir Timber Haaker : Dr.ir. Ruud Janssen : Drs. Sikke Visser : Drs. Hilco Prins : Robbert Menko : Dr. Irene Krediet

pm 0,2fte (tot 1-8-2012) 0,4fte (vanaf 1-6-2012) 0,2fte 0,2fte 0,2fte pm (vanaf 1-1-2013 0,2fte)

Algemene projectbeschrijving In het project Succesvol ondernemen met eHealth wordt gewerkt aan effectieve, hanteerbare en geaccepteerde benaderingen voor het realiseren van evidence voor vernieuwende eHealth oplossingen. In het project wordt een indeling van evidence aangehouden naar effectiviteit, kostenefficiëntie en arbeidsproductiviteit. Ook worden verschillende innovatieroutes onderzocht met hun eigen aanpak voor het realiseren van evidence, het vinden van financiering en het realiseren van een levensvatbaar business model. Zie voor meer informatie www.somehealth.nl Looptijd Januari 2012 t/m december 2013 Samenwerkingspartners Achmea, Actiz, BE4CARE, Bonstato, CVZ, Dutch IT Consultants, Evalan BV, Eusamed BV, Evocare, Focus Cura Zorginnovatie, Health Valley, Isala klinieken, Liv voeding- & leefstijladvies, MS Nederland, NPCF, Novay, NVEH, NZa, SalesSpirit B.V., SymaX BV, Syntens, Valetudo interpres B.V., VRC Telecom B.V., Windesheim, Zorginnovatieplatform JunoHealth Financiering Subsidie (299k€) vanuit Raak-Publiek. Aantal bij het project betrokken studenten Periode Studenten

Onderwijstype

Studierichting (en)

Opdracht ontwerpen en ontwikkelen website ontwerpen website en leveren van content onderzoek naar integratie eHix en SomeHealth webtool

sept 2012 t/m jan 2013

Ben van de Pol, Frans Wennekes, Dirk Loosman, Wouter Mostard

Sociale en Communicatieve Vaardigheden

Bedrijfskundige Informatica


Myrthe Duistermaat, Karen Kootstra

minor Aïda

Communicatie


Bliek, J. Mark, R., Post, L. Westerman, L., Wierink, S., Beek, van D., Gelici, S., Hop, B., Potze, J., Schiphorst, R., Willemsen, L., Idzikowski, S., Mostard, W., Pol, van de B., Sipma, K., Stralen, van N., Berg, van den M., Buuren, van B., Hofstede, E., Holtland, J., Lantinga, J., Berg, van den R., Brons, M., Horst, K., Kobes, C., Veldman, R., Wennekes, F, Dröge, R, Loosman D.

1 semester, 2 studiejaar

e

e

BIM (Business IT&Management)


Daarnaast is een hele klas studenten Bedrijfskundige Informatica betrokken geweest bij het pre-testen van een geïntegreerde eHix-SomeHealth-website. Activiteiten 2012 In 2012 is gewerkt aan de eerste inventarisatie van uitkomstmaten, criteria en onderzoeksmethoden die in de praktijk gehanteerd en, voor zo ver bekend, ook geaccepteerd worden door landelijke partijen als NZa, CVZ, zorgverzekeraars en zorgaanbieders. Deze zijn verwerkt in de eerste deliverable. Deze schetst een beeld van hoe tegen ehealth evidence wordt aangekeken vanuit de vraagkant en de toezichthouders: het macro niveau zogezegd. Daarnaast is gewerkt aan verschillende innovatieroutes met hun eigen aanpak voor het realiseren van evidence, het vinden van financiering en het realiseren van een levensvatbaar business model. Bovendien is met deep-dives een eerste ronde case-studies uitgevoerd. Naast de inhoudelijke activiteiten, zijn in 2012 ook veel disseminatie-activiteiten uitgevoerd.

Output 2012 Projectdeliverables Haaker, Timber, Bodenstaff, Lianne, Prins, Hilco, Menko, Robbert, Visser, Sikke, Krediet, Irene, Hettinga, Marike, Janssen, Ruud Inventarisatie eHealth evidence: routes, maten, criteria & methoden, Succesvol ondernemen met eHealth, Deliverable 1 Wetenschappelijke publicaties Janssen, R., et al., Developing eHealth evidence guidelines for Small and Medium-sized Enterprises, Towards feasible yet convincing evidence, in eTELEMED 2013: Nice, France. (submitted & accepted) Persberichten Er is een persbericht verstuurd na de start van het project. Dit is breed opgepakt door diverse media. Presentaties datum activiteit 22-05-2012 panelbijdrage met als stelling: Zonder evidence niet implementeren!

13-06-2012

03-10-2012

11-10-2012

20

leiden van interactieve sessie: Hoe kan praktijkgericht onderzoek bijdragen aan meer en snellere implementatie van telezorg? Pitch over SomeHealth tijdens de ZonMw invitational workshop over de eHealth onderzoek & innovatieagenda Early Bird Session eHealth: van innovatief project naar structurele praktijkinnovatie Presentaties staan online: http://www.kiviniria.net/a/PAG000009536 /EB02---eHealth--van-innovatief-projectnaar-structurele-praktijk.html

waar symposium Best Practices for Implementation http://www.nehs.nl/symposi um/ SIA-congres

wie Marike Hettinga

ZonMw, Den Haag

Ruud Janssen

KIVI NIRIA Jaarcongres Zorg en Techniek http://www.kiviniria.net/a/P AG000009587/Homepagejaarcongres.html

Marike Hettinga & Henk Schwietert

Timber Haaker

datum

Interviews titel

19-04-2012

01-11-2012

De ict-innovaties voor de zorg, ze landen niet Nieuwe routes voor ICT toepassingen in zorg

medium

auteur

Windesheim Hogeschoolkrant WIN’/15, 19 april 2012, jaargang 20 WinWin (kennismagazine van Windesheim voor ondernemers, managers en bestuurders)

Bert Westenbrink

geïnterviewde Marike Hettinga

Annette van Vliet

Ruud Janssen

4.8 Zorg-op-afstand Skillslab Betrokken lectoraatsleden Supervisie Projectleider Onderzoeker Onderzoeker

: Dr.ir. Marike Hettinga : Dr.ir. Jan Nauta : Drs. Annemarie van Hout : Drs. Hilco Prins

pm 0,2fte 0,2fte pm

Algemene projectbeschrijving In het project Zorgcentrale Skillslab Zwolle wordt een skillslab gerealiseerd waarin: • onderzoek gedaan kan worden naar benodigde competenties van zorgcentralisten van de toekomst • onderwijs gegeven kan worden aan verpleegkundigen in opleiding • nascholingsmodules aangeboden kunnen worden • mkb’ers en zorginstellingen kunnen experimenteren met innovaties Het project kent twee doelen. Het eerste doel is het realiseren van een Zorgcentrale Skillslab op Windesheim waarin zowel onderzoek, onderwijs als ondernemen plaats kan vinden. Het tweede doel is het verrichten van vooronderzoek tbv het indienen van een RaakPubliek-aanvraag voorjaar 2013. Looptijd Juni 2012 t/m dec 2012 Samenwerkingspartners Aantal bij het project betrokken studenten Financiering Gefinancierd door SIGI voor 30k€ Activiteiten 2012 In 2012 is een state-of-the-art-onderzoek uitgevoerd en is het Skillslab grotendeels gerealiseerd. Dit laatste liep vertraging op door stukgelopen onderhandelingen met toeleveranciers. Het geplande vooronderzoek voor een mogelijke RaakPubliek-aanvraag kon daarom in 2012 niet uitgevoerd worden. Hiervoor is uitstel aangevraagd en toegekend bij de financier.


Output 2012

Presentaties datum activiteit 13-9-2012 Mondelinge presentatie over het verlenen en ontvangen van zorg op afstand 19-9-2012 Presentatie gegeven als input voor intercollegiale toetsing over ‘The new healthcare professional’ Presentatie Leren in Zorg en 5-11-2012 ICT Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg Presentatie Het Zorg-op13-12-2012 Afstand Skillslab

22

waar Onderzoekersoverleg van Actiz

wie Annemarie van Hout

Inspirational symposium: Care, ethics & aesthetics

Annemarie van Hout

Conferentie ‘Durf te leren! Zorg, welzijn en onderwijs digitaal verbonden’

Marike Hettinga

Symposium ‘Samen sterk: innovatieve clusters in de regio Zwolle’

Marike Hettinga

5 Onderwijsactiviteiten Het lectoraat was ook in 2012 betrokken bij onderwijsactiviteiten van vijf verschillende opleidingen: Bedrijfskundige Informatica, Technische Informatica, Informatica, Verpleegkunde, en Toegepaste Gerontologie. In onderstaande paragrafen staat omschreven welke activiteiten het lectoraat bij of met deze opleidingen heeft ondernomen in 2012.

5.1 Studentenproject: Haalbaarheidsstudie Zorgmelder Dit onderzoeksproject van het lectoraat is volledig door studenten uitgevoerd in het kader van hun onderwijs. Voor dit project is wel financiering binnengehaald. Deze financiering is gebruikt om een lectoraat lid extra uren te geven voor de begeleiding van deze studenten. Betrokken lectoraatsleden Supervisie : Dr.ir. Marike Hettinga pm Onderzoeker : Lammie van den Bosch, M.sc. 0,1 fte Algemene projectbeschrijving In deze studie voeren drie studenten een onderzoek uit naar de gebruikerswensen en technische haalbaarheid van een applicatie die aan thuiszorgcliënten de reële aankomsttijd van de thuiszorgmedewerker toont op een eenvoudig display. Looptijd September 2011 t/m juni 2012 Samenwerkingspartners Intern: School of Healthcare: opleiding Toegepaste Gerontologie Aantal bij het project betrokken studenten Periode Studenten Onderwijstype sept. 2011 – Ruben Nijsink Vrije studiepunten, juni 2012 Meta van Leeuwen 3EC per student

Studierichting(en) Toegepaste Gerontologie (deeltijd)

Opdracht Haalbaarheidsstudie

Financiering 10k€ vanuit Stichting Innovatieprojecten Gezondheidszorg Informatica Activiteiten 2011 In 2011 is een begin gemaakt met de haalbaarheidsstudie: er is deskresearch uitgevoerd, de vragenlijsten zijn opgesteld en er zijn respondenten geworven. In 2012 is hierop doorgewerkt met een business analyse en een technisch ontwerp. Output 2012 Projectdeliverables Datum juli 2012 juli 2012 juli 2012 sept 2012 nov 2012 nov 2012 nov 2012

Deliverable Zorgmelder Poster Onderzoeksverslag Vooronderzoek voor Concept De Zorgmelder Begroting Zorgmelder Interne kostenberekening Zorgmelder Business Plan Functioneel Ontwerp Innovatieplan 23

Windesheim | Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg Campus 2-6 | Postbus 10090 | 8000 GB Zwolle | 088 469 98 93 | www.windesheim.nl

5.2 Minor Healthcare Technology De minor Healthcare Technology is gerelateerd aan het lectoraat alhoewel de coördinator van de minor niet in de kenniskring zit. Meerdere kenniskringleden verzorgen vakken binnen de minor en veel van de studentopdrachten voor de minor komen vanuit het lectoraat. In 2011 is de minor geëvalueerd en in 2012 op grond van de uitkomsten volledig herzien. Hierin wordt samengewerkt met Windesheim Flevoland, een samenwerking die al langer op het wensenlijstje van het lectoraat stond. De nieuwe naam van de minor zal zijn: Digital Health & Wellbeing. Vanwege de herziening van de minor, heeft die in 2012 niet gelopen.

5.3 eHealth-module Drs. Annemarie van Hout en dr. Hilco Prins hebben de onderwijsmodule eHealth ontwikkeld voor de opleiding Verpleegkunde. Meerdere kenniskringleden hebben hieraan een bijdrage geleverd door studiemateriaal te selecteren. Vanaf november 2012 heeft deze voor het eerst gedraaid voor tweedejaars studenten die de opleiding versneld doorlopen. De module wordt in 2013 verder ontwikkeld voor de reguliere tweedejaars studenten (ca. 100 studenten). Meerdere kenniskringleden zullen dan ook gastcolleges verzorgen. Ook wordt dan gebruik gemaakt van het skillslab dat in ontwikkeling is om studenten daadwerkelijk ervaring op te laten doen met Zorg op Afstand.

5.4 Gastcolleges • •

24

Marike Hettinga heeft op 15 februari 2012 een gastcollege verzorgd bij de Minor Ouderen en Samenleving waaraan studenten van meerdere opleidingen deelnemen. Timber Haaker heeft op 3 september 2012 een gastcollege verzorgd over business modellen voor eerstejaars studenten Business IT & Management.

5.5 Diverse onderwijsbijdragen Minor Allround Designer In het kader van de Minor Allround Desiger hebben Guilhelm Couderc, Luuc Muis, Jeroen Zaal, en Ward Madlener onderzoek verricht naar de wijze waarop een applicatie als TalkMeHome kan worden ingebed in het dagelijks leven van de cliënt. In het bijzonder hebben zij onderzocht hoe gewaarborgd kan worden dat cliënten een device bij zich dragen, en de batterijen ook daadwerkelijk zijn opgeladen. Vanuit IPO werden zij begeleid door Peter v.d. Graaf, waarbij het Lectoraat als opdrachtgever functioneerde. Sociale en Communicatieve Vaardigheden In het kader van de module Sociale en Communicatieve Vaardigheden hebben Karl Vis en Mark Meijerink in het najaar van 2012 een kleine opdracht uitgevoerd waarin zij een inventarisatie hebben gemaakt van randapparatuur die een rol zouden kunnen spelen in het Skillslab. Zij hebben zich specifiek gericht op monitoringapparatuur voor COPD, diabetes, hartfalen en daarnaast bewegingssensoren. Capita Selecta voor Technische Informatica In het kader van de module Capita Selecta voor TI hebben Björn Borneman, Bernard Fakkert, Jeroen Karreman en Leon Klok zich beziggehouden met het realiseren van een spreek-luister verbinding via een smartphone in combinatie met een snelle GPS-update van de locatie van de smartphone. Deze activiteit kan worden gezien in het verlengde van het reeds afgeronde TalkMeHome-project. Industriële Automatisering De module Industriële Automatisering van de School of Information Sciences kent een opdracht die bij voorkeur voor een externe opdrachtgever wordt uitgevoerd. In de periode februari 2012 tot juli 2012 hebben Joost Hofstede, Danny Marsman, Joachem van Roekel en Stefan Scholten, allen studenten Technische Informatica, een opdracht uitgevoerd waarbij dr. William Goossen opdrachtgever was. Zij hebben zich beziggehouden met een database-applicatie voor het opslaan van medische gegevens. Als (vooraf bedoeld) vervolg op deze opdracht hebben Hylke Groot Koerkamp, Karl Vis, Pieter Boomsma, Axel Pieterse en Martijn Kalteren, ook allen studenten Technische Informatica, onder leiding van dr. William Goossen een balance board aangesloten op de in de vorige opdracht gerealiseerde database, zodat meetgegevens automatisch worden opgeslagen. Zij hielden zich hiermee bezig in de periode september 2011 tot februari 2012. Leerlijn Onderzoeksvaardigheden In 2012 heeft het lectoraat het ontwikkelen van een Leerlijn Onderzoeksvaardigheden opgestart samen met de Rolhouders Onderzoek van de drie ICT-opleidingen. Hierbij zorgt het lectoraat voor afstemming met de kaders op zowel Domein- als Windesheim-niveau.


6 Disseminatie Onderstaande publicatielijst omvat de publicaties van de lectoren en kenniskringleden van het lectoraat ICT-innovaties in de Zorg in 2012. De lijst is gesplitst in een deel met publicaties die toe te schrijven zijn aan het lectoraat en een deel met publicaties die vanuit andere betrekkingen op te voeren zijn en wel leiden tot uitstraling op het lectoraat. Naast onderstaande publicaties heeft het lectoraat samen met het lectoraat Innoveren in de Ouderenzorg het een symposium georganiseerd: Dementie & ICT: onderzoek en praktijk. Dit symposium werd druk bezocht en tijdens de parallelle workshops waren er levendige discussies.

6.1 Publicaties vanuit het lectoraat Projectplannen en projectdeliverables zijn niet in deze lijst opgenomen, deze zijn reeds opgevoerd in bovenstaande projectrapportages. Ook project specifieke overige vormen van disseminatie zoals persberichten, artikelen o.b.v. interviews, workshops, etc. zijn niet in onderstaand overzicht opgenomen, maar terug te vinden onder de projectomschrijvingen.

6.1.1 Proefschrift Prins H. On the Quality of Diagnostic Hospital Discharge Data for Medical Practice Assessment. November 2012

6.1.2 Wetenschappelijke journal papers Prins H., Hasman A. Appropriateness of ICD-Coded Diagnostic Inpatient Hospital Discharge Data for Medical Practice Assessment: a Systematic Review. Methods of Information in Medicine 2013;52:3-17. (accepted September 20, 2012). Span M., Hettinga M., Vernooij-Dassen M., Eefsting J. & Smits C. Involving People with Dementia in the Development of Supportive IT Applications: a Systematic Review. Ageing Res. Rev. (2013), http://dx.doi.org/10.1016/j.arr.2013.01.002

6.1.3 Wetenschappelijke congressen Blobel, Bernd, Goossen, William (2012). Clinical Modeling – a Critical Analysis. Presentation at the IHIC 2012 conference, Vienna, Austria, Sept 2012. Chang, WO, Goossen, William T.F. (2012). Detailed Clinical Models: Representing Knowledge and Semantics with UML and XML. Presentation at CODATA Conference Session on Electronic Health Record Management and Preservation (EHR-MP). October 28 - 31, Taipei, Taiwan. Delaney, Connie; Westra Bonnie L., Goossen, William T.F., Collins, Beverly J. (2012). Challenges and Solutions for Inclusion of Nursing Data in Data Warehouses. AMIA, panel at NI 2012, 11th International Congress on Nursing Informatics, pp.705 - 707. Goossen, William (2012). Exchanging nursing oncology care data with use of a Clinical Data Ware House. AMIA, poster at NI 2012, 11th International Congress on Nursing Informatics, pp. 538. Goossen William (2012). Clinical Information Modelling: challenge for EHRs and electronic messages? Keynote tijdens Health Informatics Scotland, 2012, Glasgow, Grand Central Hotel Glasgow, 21 september 2012. Goossen, William, Boterenbrood, Frank, Krediet, Irene (2013). Exchanging nursing oncology care data with use of a Clinical Data Ware House. Accepted for e-Telemed conference, Nice, France, February 2013. 26

Hettinga, M., T. Gutter, and Gussinklo, J.T.t., Real Time Medication Monitoring with customized SMS reminders for people with refractory epilepsy, Will medication adherence levels improve when patients receive customized SMS reminders?, in eTelemed 2013 (submitted & accepted): Nice, France. Hettinga, Marike, Nauta, Jan, Bosch, van den, Lammie Hesselman, Cristian, Brangert, Jeffrey, Jong, de Martine, Roest, Marcel, Groot, Matti, The TalkMeHome service for people with early dementia, Poster presentation, Second Annual International Congress on Telehealth and Telecare, 6-8 March 2012, The King’s Fund, London, UK Hettinga, Marike, Slegten, Jacqueline, Nauta, Jan, Bosch, Lammie van den, Smeets, Gertie, Piels, Hannie Webbased Lifestyle Self-Management for Chronic Kidney Disease Patients, Med-e-Tel, Luxembourg, 19 april 2012. Janssen, R., et al., Developing eHealth evidence guidelines for Small and Medium-sized Enterprises, Towards feasible yet convincing evidence, in eTELEMED 2013: Nice, France. (submitted & accepted) Krediet, I., & Goossen, W., Status of IT in Dutch Hospitals, in eTELEMED 2013: Nice, France (accepted) Krediet, I., & Goossen, W. Designing Detailed Clinical models for Nursing Oncology Data, in Medinfo 2013: Kopenhagen (submitted) Menko, R.A., Sikke Visser, Timber Haaker, Ruud Janssen, Marike Hettinga, Applying the STOF business model framework in eHealth Innovations, in eTelemed 2013 (submitted and accepted): Nice, France. Nauta, Jan M. , Boog, van der, Paul J.M., Slegten, Jacqueline T. , Janssen, Ruud, Hettinga, Marike, Web-based Lifestyle Management for Chronic Kidney Disease Patients in a Clinical Setting, in eTelemed 2013 (submitted and accepted): Nice, France. Nauta, Jan M. , Bosch, van den, Lammie, Hesselman, Cristian, Brangert, Jeffrey, Jong, de Martine, Roest, Marcel, Groot, Matti, Hettinga, Marike, Guiding People with Early Dementia Home with the TalkMeHome Service, in eTELEMED 2012: The Fourth International Conference on eHealth, Telemedicine, and Social Medicine, Valencia, Spain, January 30- February 4, 2012 Nauta, J.M. , Bosch, van den L, Hesselman, C., Brangert, J., Jong de M.,, Roest, M., Groot, M., Hettinga, M. TalkMeHome: een dienst om cliënten met lichte dementie vanuit een centrale naar huis te leiden, Nederlands Congres Volksgezondheid 2012, 11 en 12 april 2012, Vrije Universiteit, Amsterdam Span M., Hettinga M., Vernooij-Dassen M., Eefsting J &, Smits C. Betrokkenheid van mensen met dementie bij ontwikkelingsprocessen van ondersteunende IT applicaties: een systematische review van de literatuur. Presentatie (Onderdeel van een symposium) tijdens congres Geriatriedagen, Den Bosch 10-12 februari 2012 Span M., Hettinga M., Vernooij-Dassen M., Eefsting J &, Smits C. (2012) Involving people with dementia in the development of supportive IT applications: a systematic review. Poster presentation at COMET th 2012, 29 June Trondheim Norway Span M. en Smits C., Zorginnovatie en leiderschap. Leiderschap binnen een zorg voor beter programma in de ouderenzorg. Posterpresentatie tijdens congres Geriatriedagen, Den Bosch 10-12 februari 2012 Span M., Smits C., Hettinga M., Cremers A., Jukema J., Groen-van de Ven L., Vernooij-Dassen M. & Eefsting J. Een digitale tool voor mensen met dementie, mantelzorgers en hulpverleners: onderzoek naar de inhoud. Presentatie (Onderdeel van een symposium )tijdens congres Geriatriedagen, Den Bosch 10-12 februari 2012 Span M., Smits C., Hettinga M., Cremers A., Jukema J., Groen-van de Ven L., Vernooij-Dassen M. & Eefsting J. (2012) Developing a decision aid for people with dementia and their caregivers: a webth based tool to facilitate Shared Decision Making. Oral presentation at COMET 2012, 28 June Trondheim Norway Span M., Smits C., Hettinga M., Cremers A., Jukema J., Groen-van de Ven J., Vernooij-Dassen M., Eefsting J. Towards an IT application to support Shared Decision-Making in dementia care networks, ISDM 2013 (submitted) Lima, Peru.


6.1.4 Overige (congres-) presentaties Franka J.M. Meiland, Ans I.E. Bouman, Stefan Sävenstedt, Sanne Bentvelzen, Richard J. Davies, Maurice D. Mulvenna, Chris D. Nugent, Ferial Moelaert, Marike Hettinga, Johan E. Bengtsson & RoseMarie Dröes (2012): Usability of a new electronic assistive device for community-dwelling persons with mild dementia, Aging & Mental Health, 16:5, 584-591 Goossen WTF (2012). From technology push to care pull. Lezing in de architectur sessie tijdens het IHE jaarcongres 2012. 't Spant te Bussum, 9 november 2012. Haaker, T., Visser, S.,Menko R. and Hettinga, M. From Buzz to Business: eHealth innovation toolbox, Proc. Med-e-Tel 2012, Apr. 2012, pp. 374-377. Hettinga, M. (2012). Weet u waar ik woon? Navigatiemiddelen voor mensen met dementie. Symposium Dementie & ICT: onderzoek en praktijk. Zwolle, Hogeschool Windesheim. Hettinga, M. (2012). Games in de Zorg: van Buzz naar Business! Symposium Games in de Zorg: hype of hoop? Zwolle, Hogeschool Windesheim. Hettinga, M. (2012). Leren in Zorg en ICT, Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg, Conferentie Durf te leren! Zorg, welzijn en onderwijs digitaal verbonden, Zwolle Hettinga, M. (2012). Het Zorg-op-Afstand Skillslab, Symposium ‘Samen sterk: innovatieve clusters in de regio Zwolle’, Zwolle, Hogeschool Windesheim Hettinga, M., Visser, S., Kennismaking & Kennisdeling Rotterdam-Zwolle, presentatie tijdens bijeenkomst onderzoeksplatform Zorgportaal Rijnmond, 26 januari 2012 Hettinga, M., Visser, S., Hoe maak je eHealth evidence based?, presentatie tijdens bijeenkomst onderzoeksplatform Zorgportaal Rijnmond, 26 januari 2012 Hettinga, M. (2012), Zonder evidence niet implementeren!, panelbijdrage symposium Best Practices for Implementation http://www.nehs.nl/symposium/ Janssen, R. Succesvol ondernemen met eHealth. Pitch over het SomeHealth project, gegeven tijdens de ZonMw invitational workshop “Nationale eHealth onderzoeks- en innovatieprogramma” op 3 oktober 2012 bij ZonMw in Den Haag. Nauta, Jan. Workshop TalkMeHome, Docentendag HBO-I, 6 maart 2012, Windesheim, Zwolle Nauta, Jan, Lammie van den Bosch, Workshop Hoe kom ik weer thuis!, Symposium ‘Dementie & ICT: onderzoek en praktijk’, Christelijke Hogeschool Windesheim, Zwolle, 26 maart 2012. Nauta, Jan. Presentatie project Webbased Leefstijlbegeleiding voor Nierfalenpatiënten Zwolle, Lustrum Festival Windesheim, Zwolle, 21 april 2012; vermelding op dutchbuttonworks.com, niernieuws.nl, LinkedIn Group: Dutch Health Network. Nauta, Jan. Presentatie project Webbased Leefstijlbegeleiding voor Nierfalenpatiënten, Vijfde bijeenkomst Zelfmanagement bij Nierpatiënten, Utrecht, 16 november 2012. Nauta, Jan M. Paul J.M. van der Boog, Jacqueline T. Slegten, Marike Hettinga, Webbased leefstijlbegeleiding voor patiënten met nierfalen: een veeleisende taak, Posterpresentatie Wetenschapsavond Isala klinieken, Zwolle, 18 december 2012 Prins H. Congres VvOCM Oefentherapie en eHealth. Presentatie 20 september 2012, Utrecht Span M., Groen-van den Ven, L. (2012) Gezamenlijke besluitvorming in zorgnetwerken rond mensen met dementie, Presentatie onderzoeksgegevens aan casemanagers, 18 september Zwolle Span M., Smits C., Hettinga M., Cremers A., Jukema J., Groen-van de Ven J., Vernooij-Dassen M., Eefsting J. (2012) Shared decision making in zorgnetwerken van mensen met dementie: ontwikkeling van een digitale tool. Presentatie NVG congres, 5 oktober 2012, Ede Span M., Gezamenlijke besluitvorming in zorgnetwerken van mensen met dementie. Participatie van mensen met dementie bij de ontwikkeling van IT applicaties? Pitch op het symposium Dementie & ICT: onderzoek en praktijk. Hogeschool Windesheim Zwolle, maandag 26 maart 2012. Span M., Smits C., Hettinga M., Cremers A., Jukema J., Groen-van de Ven J., Vernooij-Dassen M., Eefsting J. (2012) Gezamenlijke besluitvorming in zorgnetwerken van mensen met dementie: ontwikkeling van een digitale tool. Presentatie SDM platform, 8 november 2012, CBO Utrecht Visser, S., Hettinga, M., Ehealth Van Buzz naar Business eHix: Ehealth innovatietoolbox, presentatie en workshop tijdens bijeenkomst onderzoeksplatform Zorgportaal Rijnmond, 26 januari 2012

28

6.1.5 Hoofdstukken in boeken Goossen WTF et al. (2013). Health Level 7 v3 message standards for Care Provision Domain, Care Transfer, Care Record Query, and Care Record messages. Normative Edition Health Level 7 International. Ann Arbor, USA. http://www.hl7.org/v3ballotarchive_temp_BBF5B6CB-1C23-BA170C2475E6A9ECFC49/v3ne2013/html/welcome/environment/index.html Haaker T, Visser S, et al. (2012). Creating Robust Business Models, Chapter Business Model Stress testing with succesfactors, Enschede, Novay: 51-64 Hettinga, M., C. Smits, et al. (2012). Ouderen en e-communities. Ouder worden in de 21e eeuw. T. Verlaan and M. d. Coole. Amsterdam, Uitgeverij SWP: 158-163.

6.1.6 Populair wetenschappelijke publicaties en vakpublicaties Prins H., Gerrits E., Witt F., Hettinga M. Evaluatie Pilot Oefentherapie-online. Beweegreden. November 2012, p16-19.

6.1.7 Publicaties obv interviews Biesboer, Frank, Incidentele innovaties, zonder hulpmiddelen lukt bieden gewenste verpleging nooit (interview Marike Hettinga), De Ingenieur, technologietijdschrift, nummer 15, jaargang 124, 28 september 2012 Schouten, Robert (2012). Editie.NL elektronisch patiënten dossier. Interview W Goossen. TV 18 april 2012. Vliet, Annette van, ‘Nieuwe routes voor ICT toepassingen in zorg’ interview Ruud Janssen, WinWin (kennismagazine van Windesheim voor ondernemers, managers en bestuurders), 1 november 2012 Westenbrink, Bert ‘De ict-innovaties voor de zorg, ze landen niet’ interview Marike Hettinga, WIN (hogeschoolkrant Hogeschool Windesheim), 19 april 2012, jrg 20

6.1.8 Nieuwsbrieven Het lectoraat is in 2012 gestart met het versturen van nieuwsbrieven. De eerste twee nieuwsbrieven zijn hier te vinden: http://public1.tripolis.com/preview?swoLVVjvvL20QyBPTdvOgt17VDajQD*__Smh1hy3qpSlB0p5RroOqCM c0UCXTLea http://public1.tripolis.com/preview?sCKUwleW4v9xD5hjPJVASrd*82hz3vf71e0bHC2ek0FXkjGQmwQumW 0JPqQgiHIO

6.1.9 Overig Verhoef, L.H.J., Goossen, W.T.F., L.P. de Witte M.H. van Winkel (2012). Beoordelingsrapport. Externe beoordeling van het lectoraat iHUMAN|WELZIJN|ZORG|DIGITAAL NHL Hogeschool Visitatiedatum: 4 oktober 2012. Leeuwarden, NHL.


6.2 Publicaties vanuit andere betrekkingen Goossen William and Goossen-Baremans Anneke (2013). Clinical Professional Governance for Detailed Clinical Models. Submitted for Evelyn Hovenga, Heather Grain and Anna Coote (2013) Editors. HEALTH INFORMATION GOVERNANCE IN A DIGITAL ENVIRONMENT. Amsterdam, IOS press series Stud Health Technol Inform. Jansen,Niels; Bekkering, Tino; Ruber, Alexander; Gooskens, Erik; Goossen, William (2012). Towards a Model Based Electronic Nursing Record. AMIA, paper at NI 2012, 11th International Congress on Nursing Informatics, pp. 189 - 193. Siderius, Liesbeth, Goossen, William, Dodge, John (2012). Supporting Shwachman Diamond Syndrome patients and families with a multifunctional portal. Poster at EURORDIS CONFERENCE BRUSSELS May 23-25 2012. Siderius, L., Beacher S., Goossen, W (2012). Care for the child with a rare disease: a joint venture. Accepted as poster at the 4th congress of the European Academy of Paediatric Societies, Oct 5-9, Istanbul, Turkey. Tan, Michael, Heitmann, Kai, Goossen, William (2012). 10 years of Patient Care Provision in the Netherlands. HL7 News, January 2012, page 26-27.

30

7 Overige activiteiten 7.1 Instelling Adviesraad In 2012 heeft het lectoraat een Adviesraad ingesteld. Deze onderzoeksadviesraad adviseert het lectoraat over de inhoud van lopend onderzoek en over het formuleren van nieuwe onderzoeksvragen en onderzoeksprojecten. De adviesraad reflecteert bovendien op de kwaliteit van het onderzoek en de activiteiten die het lectoraat ICT-innovaties in de Zorg organiseert, en doet suggesties voor verbetering. Er is bewust gekozen voor het samenstellen van een adviesraad in 2012 omdat de eerste fase van het lectoraat dit jaar afliep. Bij het ontwikkelen van de plannen voor het vervolg van het lectoraat is de adviesraad een goede sparringpartner. Tijdens de eerste bijeenkomst in november zijn de mogelijke onderzoeksthema’s voor het vervolg van het lectoraat besproken. Bij de samenstelling van de adviesraad is gekeken naar een zo breed mogelijke vertegenwoordiging van relevante stakeholders. Er zijn nog twee vacatures: een vertegenwoordiger van de zorgverzekeraars en een vertegenwoordiger van het mkb. De overige leden zijn: Henk Eertink Lisette van Gemert-Pijnen Arie Hasman Marcel Heldoorn Pim Ketelaar Annemiek Mulder Alexander van Rossem

principal advisor Coördinator eHealth Research Center

Novay Universiteit Twente

professor, Head of Department of Medical Informatics senior beleidsmedewerker eHealth bestuurslid senior Health Innovator senior beleidsmedewerker zorg en ict Manager Beleid en Strategie ICT

AMC NPCF NVEH Vital Innovators ActiZ Isala klinieken

7.2 Standaardisatie en wetenschappelijke verenigingen Dr. William Goossen is actief als voorzitter van de normcommissie 303006 informatievoorziening in de zorg van het Nederlands Normalisatie instituut en fungeert in die rol als Head of Delegation to CEN TC 251 en ISO TC 215 Health Informatics. Goossen is co-chair van de werkgroep Patient Care van Health Level 7 International en HL7 Nederland. Goossen is projectleider voor de ISO Technical Specification 13972 Detailed Clinical Models. Tevens is Goossen voorzitter van het DCM Quality Center van NEN in Delft. Goossen vertegenwoordigt Nederland in de International Medical Informatics Association Nursing Informatics working group (IMIA NI). William Goossen is lid van de bestuurscommissie ICT van Verpleegkundigen & verzorgenden Nederland V&VN. Goossen trad in 2012 op als referent van artikelen voor International Journal for Medical informatics, Medinfo 2013, Journal of the American Medical Informatics Association, Nursing Informatics 2012, Yearbook of Medical Informatics 2013, en Nursing Research and Practice. Goossen neemt deel aan de bestuurscommissie ICT van Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland.


7.3 Maatschappelijke/wetenschappelijke dienstverlening Marike Hettinga heeft in 2012 een bijdrage geleverd aan de adviescommissie voor de tweede tranche projecten Innovatie in de Zorg Zwolle-Kampen Netwerkstad. Associate lector ICT-innovaties in de Zorg Ruud Janssen, is onlangs benoemd als lid van de ZonMw Begeleidingscommissie onderzoeks- en innovatieagenda eHealth. ZonMw is met ingang van 1 juli 2012 gestart met het structureel aandacht geven aan ICT en eHealth in alle nieuwe programma’s en calls. Parallel wordt gewerkt aan een expliciete onderzoeks- en innovatieagenda eHealth. Zorgvernieuwers die met eHealth aan de slag willen kunnen hulp zoeken via het dossier eHealth op Zorg voor innoveren.

32

Jaarverslag Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg Dr. ir. Marike Hettinga; Dr. William Goossen

Recommend Documents