Jaarverslag Geef kanker geen kans

Jaarverslag 2013

Geef kanker geen kans

Wereld Kanker Onderzoek Fonds Jaarverslag 2013

Voorwoord

1 oktober 2012 – 30 september 2013

Voor u ligt het jaarverslag 2013 van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Het is voor ons een genoegen om u hiermee een beeld te geven van ons werk; het werk dat door duizenden Nederlanders samen mogelijk gemaakt wordt.

Preventie is onmisbaar in de strijd tegen kanker

We kunnen er niet omheen: kanker is wereldwijd het grootste gezondheidsprobleem waar we in onze generatie mee geconfronteerd worden. Wereldwijd zijn er in 2012 naar schatting meer dan 14 miljoen nieuwe gevallen van kanker vastgesteld. Het aantal nieuwe gevallen van kanker per jaar is in Nederland in 10 jaar tijd met 40 procent gestegen. Preventie is onmisbaar in de strijd tegen kanker. Preventie is essentieel om de toename van het aantal gevallen van kanker tegen te gaan. We weten op basis van wetenschappelijk onderzoek dat ruim een derde van de meest voorkomende gevallen van kanker voorkomen kan worden door gezond te eten, meer te bewegen en een gezond gewicht te behouden. Een derde…dat zijn duizenden Nederlanders elk jaar. Gezond eten, meer bewegen en een gezond gewicht behouden…een kwestie van gezond verstand, toch? Nee, zo makkelijk is het helaas niet. Het maken van gezonde keuzes in onze voeding en leefstijl kan soms uitdagend zijn. Mede als gevolg van tegenstrijdige berichten in de media die vaak niet wetenschappelijk onderbouwd zijn, reclame, en vaak simpelweg onwetendheid. Er bestaan veel fabels over wat wel of niet gezond is. Het aanbod aan voedingsmiddelen is enorm. Er is dus grote behoefte aan juiste gezondheidsvoorlichting. In 2013 zijn we samen met dagblad Metro gestart met de wekelijkse gezondheidsrubriek (On)gezond. Hiermee bereiken we een groot publiek met onze gezondheidsvoorlichting als aanvulling op onze reguliere voorlichtingsprogramma’s. U vindt enkele edities van de rubriek verspreid door dit jaarverslag. Weet u ook de fabels en de feiten uit elkaar te halen? Er is nog veel te bereiken op het gebied van gezonde voeding, leefstijl en kankerpreventie. Daar maken wij ons hard voor. Wij wensen u veel leesplezier!

Geef kanker geen kans 2

WERELD KANKER ONDERZOEK FONDS - JAARVERSLAG 2013

Elmer Coppoolse Bestuursvoorzitter

Nadia Ameyah Directeur


3

Inhoudsopgave Inleiding

Hoofdstuk 1


Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds

9

Hoofdstuk 2 Onderzoek Kennis krijgen

15

Hoofdstuk 3 Gezondheidsvoorlichting Kennis delen

23

Hoofdstuk 4 Fondsenwerving

35

Hoofdstuk 5 Bestuur, personeel en organisatie

43

Hoofdstuk 6

4

6

Het World Cancer Research Fund (WCRF) netwerk

49

Hoofdstuk 7 Financiën

53

Hoofdstuk 8 Jaarrekening Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

57

Hoofdstuk 9 Samen kanker voorkomen. Plannen voor 2014. Vooruitblik 2014 Begroting 2014

81

78


5

Inleiding

Risicofactoren voor kanker

Geef kanker geen kans Kanker raakt ons allemaal Kanker is een ingrijpende ziekte die ons allemaal raakt. Ongeveer één op de drie mensen in Nederland krijgt ooit kanker. Wellicht dat u dit in uw eigen omgeving merkt, of misschien werd u zelf geconfronteerd met de diagnose ‘kanker’. In 2011 werden er in totaal 100.577 nieuwe gevallen van kanker in Nederland vastgesteld, dat is ongeveer 40% meer dan 10 jaar geleden1. Nederland staat op de 9e plaats op de lijst van landen waar kanker het meeste voorkomt. Borstkanker en darmkanker zijn twee van de meest voorkomende kankersoorten. Kanker kent geen grenzen: volgens cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie werden er in 2012 wereldwijd 14,1 miljoen nieuwe gevallen van kanker geregistreerd2.

Kanker is nu wereldwijd de belangrijkste doodsoorzaak met ruim 8,2 miljoen sterfgevallen per jaar2. Wereldwijd overlijden meer mensen aan kanker dan aan HIV/AIDS, tuberculose en malaria samen. Volgens prognoses van de Wereldgezondheidsorganisatie zal het aantal nieuwe gevallen van kanker jaarlijks blijven toenemen als we nu geen maatregelen nemen om het risico op kanker te verlagen.

Ongeveer 1 op de 3 mensen in Nederland krijgt ooit kanker.

ziekten. Alle soorten kanker beginnen wanneer het DNA in een enkele cel op de een of andere manier schade oploopt. Daardoor gaat de cel zich op een onbeheerste manier delen zodat een groep cellen ontstaat. Zo’n groep cellen neemt vaak de vorm aan van een bobbeltje of zwelling. Dat wordt een ‘tumor’ genoemd. Sommige tumoren zijn goedaardig. Is een tumor echter kwaadaardig dan kan deze gaan groeien en daardoor omliggende gezonde weefsels of organen beschadigen. Soms kan de tumor zich uitzaaien naar andere delen van het lichaam.

Wat is kanker eigenlijk? Eenvoudig uitgedrukt is kanker een ziekte van lichaamscellen. Cellen zijn de bouwstenen van ons lichaam. De term ‘kanker’ omvat een groep van meer dan 200

Voeding en leefstijl Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat, alle factoren in aanmerking nemend, ongeveer een derde van de gevallen van de meest voorkomende kankersoorten in westerse landen voorkomen kan worden door gezonde voeding, meer lichaamsbeweging en een gezond gewicht. Deze schatting staat los van het deel van de gevallen van kanker dat voorkomen kan worden door niet te roken. Niet roken (of daarmee stoppen) is een van de belangrijkste maatregelen om het risico op kanker te verlagen. Na roken is overgewicht de belangrijkste oorzaak van kanker waar we zelf invloed op hebben. Genetische oorzaken Slechts 5 tot 10% van alle kankersoorten komt voort uit specifieke overgeërfde genen. Mensen die deze genen overerven hebben een hoger risico op kanker, maar dat betekent niet dat ze daadwerkelijk ook kanker zullen krijgen. Ook zij zullen hun risico op kanker meestal kunnen verlagen door de keuzes in hun voeding en leefstijl.

Maar waarom krijgt men kanker? Kanker ontstaat niet zomaar ineens; het is een langdurig en ingewikkeld proces. Het proces kan jaren, soms zelfs tientallen jaren duren. Daarom is kanker een ziekte die naar verhouding veel ouderen treft. Maar we zijn niet machteloos tegen kanker. Er zijn veel maatregelen die we nu kunnen nemen om de ontwikkeling van kanker later in ons leven te voorkomen, te vertragen of zelfs stop te zetten.

Gelukkig zijn er steeds meer en betere behandel methoden waardoor de overlevingskansen en de kwaliteit van leven van kankerpatiënten verbeteren. Maar alleen al de diagnose heeft een grote impact op de levens van kankerpatiënten en hun dierbaren. Is het dan niet beter om kanker te voorkomen?

Veel mensen denken dat we kanker krijgen omdat het in de familie voorkomt, het ‘in de genen zit’, of door het lot. Uit onderzoek blijkt echter dat erfelijkheid bij slechts 5 tot 10% van alle kankersoorten een factor is, en dat de keuzes die we in onze leefstijl maken een veel belangrijkere rol spelen. Risicofactoren voor kanker zijn:

Onderstaand diagram laat zien welke factoren van invloed kunnen zijn op ons risico op kanker

GEZONDE CEL

Genen Leefstijl GEZONDE CEL

Oorzaken in de leefomgeving Sommige omgevingsfactoren kunnen het risico op kanker verhogen, of zelfs kanker veroorzaken. Denk aan overmatige blootstelling aan de zon. Ook kunnen bepaalde industriële chemicaliën, overmatige blootstelling aan röntgenstraling en sommige geneesmiddelen het DNA beschadigen en daarmee de kans op kanker vergroten.

Preventie is onmisbaar in de strijd tegen kanker

Periode: tot 20 jaar Omgeving Infecties

Infectieziekten Sommige infectieziekten kunnen het risico op bepaalde soorten kanker verhogen. HPV (humaan papillomavirus) bijvoorbeeld is bekend als risicofactor voor baarmoederhalskanker.

POTENTIËLE KANKERCEL

Op basis van wetenschappelijk onderzoek weten we dat ruim een derde van de gevallen van de meest voorkomende kankersoorten voorkomen kan worden door een

gezonde voeding en leefstijl. We staan dus niet machteloos tegen kanker. We kunnen ons risico op kanker zelf beïnvloeden door de keuzes die we dagelijks maken in onze voeding en leefstijl. Preventie is de sleutel voor een toekomst waarin kanker minder vaak voorkomt. Door ons te richten op de preventie van kanker kan duizenden mensen in Nederland deze ingrijpende ziekte bespaard blijven. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is gespecialiseerd in de preventie van kanker.

Het streven van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds streeft naar een toekomst met minder kanker. Een toekomst waarin de gevallen van kanker die te voorkomen zijn, ook voorkomen worden. Wij streven ernaar om door middel van wetenschappelijk onderzoek steeds meer te ontdekken over kanker en kankerpreventie. Met onze gezondheidsvoorlichting maken wij het publiek bewust van de keuzes in hun voeding en leefstijl die het risico op kanker kunnen verlagen. Ons motto? Samen kanker voorkomen.

Leeswijzer bij dit jaarverslag In hoofdstuk 1 leest u meer over de visie, missie en strategie van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. In hoofdstuk 2 en 3 leest u over de pijlers van ons werk: wetenschappelijk onderzoek en gezondheidsvoorlichting. Wat hebben we allemaal in 2013 gedaan en bereikt? Het werk van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds wordt uitsluitend mogelijk gemaakt door donaties en giften van het publiek. In hoofdstuk 4 leest u hoe wij fondsen werven. Bent u benieuwd naar hoe onze organisatie in elkaar zit? In hoofdstuk 5 leest u over onze organisatie, het bestuur en het personeel. In hoofdstuk 6 vindt u informatie over het wereldwijde World Cancer Research Fund (WCRF) netwerk waar wij lid van zijn. In hoofdstuk 7 leggen wij ons financieel beleid uit, en in hoofdstuk 8 vindt u onze jaarrekening en de controleverklaring van de onafhankelijke accountant. Wij hebben nog veel werk te doen. In hoofdstuk 9 vindt u dan ook onze plannen voor de toekomst. Helpt u mee?

Nederlandse Kankerregistratie, beheerd door IKNL © januari 2014 Ferlay J, Soerjomataram I, Ervik M, Dikshit R, Eser S, Mathers C, Rebelo M, Parkin DM, Forman D, Bray, F. GLOBOCAN 2012 v1.0, Cancer Incidence and Mortality Worldwide: IARC CancerBase No. 11 [Internet]. Lyon, France: International Agency for Research on Cancer; 2013. Beschikbaar op: http://globocan.iarc.fr, geraad pleegd op 31/januari/2014.3.

1 2

6



7

Hoofdstuk 1

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds Bent u benieuwd naar wie we zijn, wat we doen, en wat ons uniek maakt? In dit hoofdstuk maakt u kennis met het Wereld Kanker Onderzoek Fonds en haar rol in Nederland.

1.1 Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is pionier op het gebied van kankerpreventie

Je probeert gezond te leven, maar wat is nu gezond? Dat het moeilijk kan zijn om de juiste keus te maken, laat de Stichting Wereld Kanker Onderzoek Fonds wekelijks met een stelling zien in dagblad Metro.

Onderwerp Dun, dik, jong, oud, iedereen moet bewegen STELLING Ik heb geen overgewicht, dus ik hoef me niet druk te maken over voldoende beweging. Waar

Niet waar

Voldoende lichaamsbeweging verlaagt het risico op kanker en andere ziektes. Het houdt de hormoonspiegel in balans. Dat is belangrijk, want hoge concentraties van bepaalde hormonen kunnen het risico op kanker verhogen. Het is daarom voor iedereen - dun, dik, jong en oud belangrijk om voldoende te bewegen. Daarnaast helpt het je bij het bereiken en behouden van een gezond gewicht. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds raadt volwassenen aan om elke dag minimaal 30 minuten te bewegen. Je kunt dit makkelijk verdelen over de dag. Met fietsen naar het station en ‘s avonds nog een kwartiertje hardlopen, kom je vaak al een heel eind.

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds zet zich al 20 jaar in Nederland in voor de preventie van kanker. Wij richten ons op de preventie van kanker door middel van een gezonde voeding en leefstijl. Toen het Wereld Kanker Onderzoek Fonds werd opgericht werd het idee dat voeding invloed zou kunnen hebben op het risico op kanker als controversieel beschouwd. Wetenschappelijk onderzoek op dat gebied stond nog in de kinderschoenen. Dankzij een toenemende hoeveelheid wetenschappelijk bewijs, is het vandaag de dag duidelijker dan ooit tevoren dat voeding en leefstijl een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van kanker én bij de preventie van kanker.

Oprichting Stichting Wereld Kanker Onderzoek Fonds is een charitatieve organisatie die op 10 mei 1994 in Nederland is opgericht. De stichting is gezeteld te Amsterdam en geregistreerd bij de Kamer van Koophandel onder nummer 41213794, met als juridische naam Stichting Wereld Kanker Onderzoek Fonds (WCRF NL). Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds gebruikt de afkorting WCRF NL voor haar naam. Deze afkorting staat voor World Cancer Research Fund Netherlands. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft als statutaire doelstelling: “Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft ten doel: bevorderen, financieren, bijdragen en stimuleren van onderzoek naar en voorlichting over de oorzaken en behandeling van kanker en het verband tussen voeding, leefstijl en kanker, zulks ten behoeve van het algemene nut van de bevolking.”

De meerwaarde van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds In Nederland zijn er meerdere organisaties actief op het gebied van kanker, met een breed scala aan doelstellingen. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is de autoriteit op het gebied van de preventie van kanker door middel van voeding en leefstijl. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds richt zich op kankerpreventie onder andere door het publiek te informeren over de keuzes die we zelf in onze voeding en leefstijl kunnen maken om het risico op het krijgen (of terugkeren) van kanker te verlagen.

1.2 Onze visie, missie en werkwijze Visie Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds streeft naar een toekomst waarin minder mensen getroffen worden door kanker. Een toekomst waarin de gevallen van kanker die te voorkomen zijn, ook voorkomen worden.

Missie en werkwijze Wij helpen mensen bij het maken van keuzes die de kans op het krijgen van kanker verkleinen. Onze missie en werkwijze zijn als volgt:

Wij n Stimuleren en financieren wetenschappelijk onderzoek naar het verband tussen voeding, lichaamsbeweging, lichaamsgewicht en het risico op kanker. n Analyseren en interpreteren al het beschikbare wetenschappelijk bewijs op dit gebied. n Geven voorlichting over de keuzes die mensen kunnen maken om de kans op kanker te verkleinen.

Bijdrage aan de maatschappij Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds draagt bij aan zowel de wetenschappelijke wereld als de rest van de maatschappij met kennis over kanker en kankerpreventie,

Bron: Dagblad Metro, 16-10-12 8



9

evenals aanbevelingen om de kans op kanker te verkleinen. Met deze kennis kunnen we allemaal weloverwogen keuzes maken in onze voeding en leefstijl met als doel minder kans op kanker.

Onze pijlers Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft twee belangrijke pijlers voor haar werk: n Wetenschappelijk onderzoek (kennis over kankerpreventie krijgen) n Gezondheidsvoorlichting (kennis over kankerpreventie delen) Beiden zijn onmisbaar voor onze missie. Door middel van wetenschappelijk onderzoek ontdekken we namelijk steeds meer over hoe het risico op kanker verlaagd kan worden. Deze kennis is echter niet alleen bedoeld voor wetenschappers, onderzoekers, medici en beleidsmakers, maar vooral ook voor het algemene publiek. Wij willen onze gezondheidsvoorlichting dan ook zo breed mogelijk verspreiden. In hoofdstuk 2 en hoofdstuk 3 kunt u alles lezen over de pijlers van ons werk, en wat we allemaal in 2013 hebben gedaan en bereikt.

1.3 Uitdagingen en kansen Een korte blik op de uitdagingen en kansen in het werkveld van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds:

Wat doet het Wereld Kanker Onderzoek Fonds wel? u Wij richten ons op de preventie van kanker. u Wij financieren wetenschappelijk onderzoek naar het verband tussen voeding, voedingspatroon, lichaamsbeweging, gewicht en kanker. ij financieren ook onderzoek naar hoe mensen die u W kanker hebben gehad het risico op terugkeer van kanker kunnen verlagen. u Wij geven gezondheidsvoorlichting aan diverse doelgroepen in Nederland. u Wij houden onze kosten zo laag mogelijk door zo effectief en efficiënt mogelijk te werk te gaan.

Weinig kennis over de preventie van kanker In Nederland is er nog veel behoefte aan voorlichting over kankerpreventie. Uit onze peiling in 2013 blijkt dat twee derde van de Nederlanders denkt weinig invloed te hebben op het eigen risico op het krijgen van kanker. Op de vraag wat men denkt zelf te kunnen doen om het risico op kanker te verlagen, noemt 67% het stoppen met roken. Slechts 6% noemt het behouden van een gezond gewicht, terwijl dit (na niet roken) de belangrijkste maatregel is voor een lager risico op kanker. Tegenstrijdige berichtgevingen over voeding en gezondheid Vandaag de dag wordt het publiek geconfronteerd met veel informatie over voeding en gezondheid. Vaak is er sprake van tegenstrijdige berichten, die al te vaak zijn gebaseerd op individuele onderzoeksprojecten of afkomstig zijn van organisaties met commerciële belangen. Dit vormt een uitdaging voor het Wereld Kanker Onderzoek Fonds omdat het publiek door de grote hoeveelheid aan tegenstrijdige informatie verward en geïrriteerd kan raken. Hierdoor staat het publiek minder open voor nieuwe informatie en kan belangrijke informatie missen. De kracht van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is dat onze gezondheidsvoorlichting en onze aanbevelingen gebaseerd zijn op het meest uitgebreide wetenschappelijk bewijs in de wereld. Door middel van

Wat doet het Wereld Kanker Onderzoek Fonds niet? u Wij richten ons niet op de diagnose en/of behandeling van kanker. Er zijn andere organisaties die daarin gespecialiseerd zijn. u Wij geven geen (persoonlijk) medisch advies. Wij raden aan om hiervoor uw arts in te schakelen. u Wij werken niet samen met partijen die de onafhankelijkheid van onze aanbevelingen in gevaar kunnen brengen. u Wij adviseren het publiek niet om vegetariër te worden.

ons Continuous Update Project (CUP) beschikken we over de meest uitgebreide en actuele kennis over het verband tussen voeding, leefstijl en kanker. Lees meer over deze bijzondere bron van kennis in hoofdstuk 2. Overgewicht in Nederland Overgewicht is in Nederland een zorgwekkend probleem; overgewicht is een van de belangrijkste risicofactoren voor het krijgen van kanker. In 2012 was 46,1% van de mannen, en 36,9% van de vrouwen in Nederland te zwaar3. Economische crisis De economische crisis heeft invloed op het geefgedrag van het publiek. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds krijgt geen subsidies van de overheid. Wij werken zelfstandig om de onpartijdigheid van onze aanbevelingen te waarborgen. Ons werk wordt uitsluitend mogelijk gemaakt door donaties en giften van het publiek. Stuntprijzen voor ongezonde producten De consument let door de economische crisis extra op de centen. Commerciële organisaties spelen hierop in door lage prijzen te hanteren, maar al te vaak voor ongezonde producten. Zo stunten bijvoorbeeld fastfoodketens met lage prijzen voor calorierijke voeding, en supermarkten met lage prijzen voor bier. Lage consumptie van groente en fruit Uit voedselconsumptiegegevens blijkt dat van de volwassenen in Nederland maximaal 14% voldoende groente en maximaal 26% voldoende fruit eet, afhankelijk van de leeftijdsgroep4. Dat is een gemiste kans. Een voornamelijk plantaardig voedingspatroon met veel groente, fruit, peulvruchten en volkorenproducten speelt een belangrijke rol bij de preventie van kanker en andere ziektes. Toenemende aandacht van andere organisaties voor kankerpreventie Vandaag de dag sluiten steeds meer experts en gezondheidsorganisaties zich aan bij het werk van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Men ziet steeds vaker het belang van kankerpreventie in en geeft hier meer aandacht aan. Zo is onder andere de KWF Kankerbestrijding een eigen afdeling Preventie aan het opzetten en haalt onze wetenschappelijke rapporten aan als bron. Dit biedt het Wereld Kanker Onderzoek Fonds de kansrijke mogelijkheid onze kennis over en aanbevelingen voor de preventie van kanker via andere kanalen te communiceren.

1.4 Strategie en speerpunten In 2013 hebben wij onze strategie uit het jaar ervoor voortgezet:

Meer onderzoek naar kankerpreventie stimuleren en mogelijk maken Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds stimuleert wetenschappelijk onderzoek naar kankerpreventie, en maakt dit onderzoek mogelijk door middel van beurzen. Dit jaar hebben we weer aandacht gegeven aan onderzoek naar de biologische mechanismen achter bepaalde risicofactoren en de ontwikkeling van kanker. Een biologisch mechanisme verklaart een verband tussen een risicofactor en kanker. Naast dat we onderzoek financieren door middel van beurzen, dragen wij ook bij aan de financiering van het Continuous Update Project (CUP). Dit is een baanbrekend project van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds en de overige leden van het wereldwijde World Cancer Research Fund (WCRF) netwerk. Het zorgt ervoor dat onze aanbevelingen ter preventie van kanker gebaseerd blijven op het meest recente wetenschappelijke bewijs.

Groter bereik van onze gezondheidsvoorlichting Door middel van onze gezondheidsvoorlichting maken wij het publiek bewust over wat we allemaal zelf kunnen doen om het risico op kanker te verlagen. In 2013 hebben wij ons gericht op het vergroten van het bereik van onze bestaande voorlichtingsprogramma’s, en het bereiken van nieuwe doelgroepen.

Meer bekendheid over onze organisatie en ons werk In 2013 hebben we ons gericht op het vergroten van de bekendheid over wat we doen. Hoe meer mensen het Wereld Kanker Onderzoek Fonds kennen, en weten wat voor belangrijk werk we doen, hoe meer mensen bereid zullen zijn onze aanbevelingen na te leven en ons werk financieel te steunen.

Groei van het aantal donateurs Om ons werk nu en in de toekomst mogelijk te maken hebben wij de steun van het publiek nodig. Onze strategie in 2013 was om het aantal donateurs dat structureel een donatie aan ons geeft te vergroten.

Centraal Bureau voor de Statistiek, 2013 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Dutch National Food Consumption Survey 2 007-2010, uitgave in 2011.

3 4

10



11

Speerpunten 2010-2013

1.5 Evaluatie van beleid en strategie Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds werkte in 2013 volgens haar strategisch plan 2010-2013. De directie heeft in 2013 een nieuw strategisch plan ontwikkeld voor de periode 2014-2016. Vanaf 2014 worden de jaarplannen op basis hiervan gemaakt.

n Ons richten op de gezondheid op de werkplek. Organisaties helpen bij het implementeren van beleid voor op het werk dat gericht is op meer lichaamsbeweging, gezonde maaltijden en een gezond gewicht.

Hieronder staan de belangrijkste speerpunten uit het strategische plan 2010-2013:

n Kinderen op een leuke en speelse wijze leren over gezonde voeding en leefstijl. Het doel is om hen te helpen de kans op kanker op latere leeftijd te verkleinen.

n Een betrouwbare en belangrijke bron zijn voor onderzoekers en wetenschappers die zich richten op het verband tussen voeding, voedingspatroon, lichaamsbeweging, gewicht en de preventie van kanker. n Het stimuleren en mogelijk maken van meer onderzoek naar het verband tussen voeding, voedingspatroon, lichaamsbeweging, gewicht en kanker. n Door middel van een nieuwsbrief het bewustzijn over de preventie van kanker verhogen. Hiermee communiceren we ook over ons wetenschappelijk onderzoek. Deze nieuwsbrief is motiverend en inspirerend. Hierin wordt de wetenschappelijke onderbouwing van onze aanbevelingen op een toegankelijke manier uitgelegd. De nieuwsbrief biedt praktische tips voor het toepassen van onze aanbevelingen. n Onze donateurs voorzien van publicaties en hulpmiddelen die informatief en makkelijk te begrijpen zijn, om hen te helpen keuzes te maken die hun kans op kanker kunnen verlagen. n Communiceren van onze missie en kankerpreventieboodschap aan een breder en meer divers publiek dan alleen onze donateurs. n Het bereik van onze voorlichting over kankerpreventie uitbreiden door ons te richten op gezondheidsdeskundigen. Door gezondheidsdeskundigen te voorzien van voorlichting over het verband tussen voeding, lichaamsbeweging, lichaamsgewicht en kanker, kunnen zij vervolgens de kennis verder verspreiden onder hun patiënten/cliënten. Dit breidt het bereik van onze gezondheidsvoorlichting uit.

12


n Streven naar erkenning van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds als de autoriteit op het gebied van voeding, voedingspatroon, lichaamsbeweging, gewichtsbeheersing en de preventie van kanker. n De website van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds ontwikkelen tot een van de belangrijkste bronnen van informatie over voeding, voedingspatroon, lichaamsbeweging, gewichtsbeheersing en kankerpreventie in Nederland. n De steun van donateurs is van essentieel belang voor het voortzetten van ons werk. Het doel is om continu over voldoende middelen te beschikken voor onze kernactiviteiten. n Sportieve evenementen steunen waarmee we aandacht kunnen geven aan de rol van lichaamsbeweging bij kankerpreventie en fondsen kunnen werven. n Zorgen voor goede ondersteuning en service aan donateurs door middel van onze afdeling secretariaat. n Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds werkt aan een dynamische, creatieve en inspirerende werkomgeving voor haar medewerkers.

Het bestuur van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds vergadert minimaal vier keer per jaar. Het bestuur bespreekt de uitvoering en de effecten van het beleid tijdens deze vergaderingen. Een keer per jaar evalueert het bestuur de voortgang van het strategisch plan.

Wat er goed gaat:

Leer- en verbeterpunten:

n De kwaliteit van de onderzoeksprojecten die het Wereld Kanker Onderzoek Fonds financiert is uitstekend. De toekenning van beurzen voor wetenschappelijk onderzoek verloopt volgens strenge procedures en de evaluatie van onder zoeksvoorstellen wordt nauwkeurig gedaan door een onafhankelijk onderzoekspanel.

n De bekendheid van het werk van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds, en de naamsbekendheid van de stichting, moeten verhoogd worden.

n De voortgang van de lopende onderzoeksprojecten wordt goed gemonitord en gecontroleerd. Tussentijdse bevindingen worden gerapporteerd en besproken.

n Social media invoeren om de bekendheid en zichtbaarheid van de organisatie te vergroten en om in gesprek te gaan met een brede doelgroep.

n De voortgang van het Continuous Update Project (CUP) loopt volgens schema. De wetenschappelijke rapporten op basis van de analyses tijdens dit project houden onze kennis over kankerpreventie actueel. n Het bereik van de gezondheidsvoorlichting van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds wordt groter. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds wordt in toenemende mate aangehaald als de bron van wetenschappelijke informatie over kankerpreventie.

n De website van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds moet herzien en vernieuwd worden om beter aan te sluiten bij de informatiebehoefte van de doelgroep.

n Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds moet zich richten op nog meer sportieve evenementen om het belang van lichaamsbeweging bij kankerpreventie hoog op de agenda te houden en om fondsen te werven. Het meedoen aan een sportief evenement voor een goed doel wordt steeds belangrijker. n Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds moet de impact van haar werk op het gebied van onderzoek en gezondheidsvoorlichting duidelijker communiceren.

n De website als onderdeel van het voorlichtingsprogramma voor kinderen, Top Fit Kids, wordt positief beoordeeld door de jonge gebruikers. De samenwerking met onder andere Gemeente Amsterdam voor wat betreft het educatieve voorleesboekje ‘Het blije bordje van Bobbie’ heeft veel positieve aandacht gekregen (lees meer hierover in hoofdstuk 2). n Het donateursprogramma waarin donateurs structureel doneren is effectief en efficiënt.


13

Hoofdstuk 2

Onderzoek: kennis krijgen Een van de pijlers van het werk van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is wetenschappelijk onderzoek naar de preventie van kanker stimuleren en financieren. Bent u benieuwd naar wat we allemaal doen op het gebied van onderzoek? Hoe wij onderzoek mogelijk maken? En wat we tot nu toe hebben bereikt? In dit hoofdstuk leest u alles hierover. Hoogtepunten in 2013

u Ruim € 1,6 miljoen geïnvesteerd in wetenschappelijk onderzoek naar het verband tussen voeding, leefstijl en het risico op kanker u Publicatie van het voortgangsrapport vanuit het Continuous Update Project (CUP) over de preventie van baarmoederkanker u Voortzetting van de samenwerking met Wageningen University and Research Centre op het gebied van darmkanker u In totaal 24 onderzoeksvoorstellen van wetenschappers en onderzoekers in Nederland ontvangen waarvan 21 voldeden aan onze onderzoekscriteria. Onderzoek op het gebied van kankerpreventie is een specialistisch onderzoeksgebied


Onderwerp Wijntje voor de gezondheid? STELLING Een wijntje per dag is gezond. Waar

Niet waar

2.1 Wat het Wereld Kanker Onderzoek Fonds doet op het gebied van onderzoek Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds stimuleert wetenschappelijk onderzoek naar kankerpreventie, en maakt dit onderzoek financieel mogelijk door middel van beursprogramma’s. Wij stimuleren en sturen onderzoek op het gebied van kankerpreventie door nieuwe onderzoeksprioriteiten vast te stellen. Door middel van ons Continuous Update Project (CUP) zijn we in staat om kritisch te beoordelen op welke gebieden nieuw onderzoek essentieel is. Lees meer over het CUP in paragraaf 2.6.

Op wat voor soort onderzoek richten wij ons? Alcohol kan ons DNA beschadigen en onze hormoonspiegels verstoren. Dit zijn twee belangrijke risicofactoren voor kanker. Alle alcoholische dranken, of het nu bier, wijn of whisky is, vergroten de kans op veel soorten kanker. Het is daarom beter om geen alcohol te drinken. Doe je dat toch? Neem dan als vrouw hooguit één glas per dag, als man maximaal twee glazen. Matige alcoholconsumptie kan bij mensen boven de 40 jaar overigens wel het risico op hart- en vaatziekten verlagen. Toch raadt het Wereld Kanker Onderzoek Fonds ook deze groep af om te drinken. Alles tegen elkaar afgewogen zijn de schadelijke effecten immers groter.

Wij richten ons op onderzoek waarmee we onder andere meer inzicht kunnen krijgen in hoe kanker zich ontwikkelt en wat we kunnen doen om de kans op het krijgen van kanker te verkleinen. Het gaat om onderzoek naar het verband tussen voeding, voedingspatroon, lichaamsbeweging, gewicht en kanker. Dat is onze expertise. Door de toegenomen overlevingskansen van kankerpatiënten wordt de groep mensen die de behandeling achter de rug hebben steeds groter: de ‘cancer survivors’. Deze groep wordt met een ander vraagstuk geconfron-

teerd: wat te doen om de kans op de terugkeer van kanker te verkleinen? Daarom richten wij ons ook op dit belangrijke en nieuwe onderzoeksgebied. Wij hebben belangrijke verbanden tussen voeding en leefstijl en het risico op kanker in kaart gebracht, zoals het verband tussen overgewicht en kanker. Wij richten ons ook op onderzoek dat deze verbanden kan helpen verklaren.

2.2 Een terugblik in de tijd: belangrijke mijlpalen Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds en de overige leden van het wereldwijde World Cancer Research Fund (WCRF) netwerk hebben de inzichten in de preventie van kanker op baanbrekende wijze beïnvloed. In het verleden werd het idee dat voeding invloed zou hebben op het risico op kanker niet als serieus opgevat. Het wetenschappelijk bewijs is inmiddels zo omvangrijk en overtuigend dat het tegenwoordig een wereldwijd geaccepteerd feit is. En het gaat niet alleen om voeding, maar ook voedingspatroon, lichaamsbeweging en gewicht. Wetenschappers schatten in dat ruim een derde van de gevallen van de meest voorkomende kankersoorten voorkomen kan worden door een gezonde voeding en leefstijl.




15

Wetenschappelijke rapporten Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft samen met de overige leden van het wereldwijde World Cancer Research Fund (WCRF) netwerk een aantal belangrijke wetenschappelijke rapporten gepubliceerd. Deze rapporten zijn belangrijke bronnen die wereldwijd geraadpleegd worden.

2009: Policy and Action for Cancer Prevention Dit rapport bevat advies voor beleid met als doel kankerpreventie. Hierin onderscheiden wij 9 belangrijke groepen in de samenleving die een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de preventie van kanker.

2007: Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Cancer: a Global Perspective Dit rapport is het resultaat van het grootste onderzoek ooit naar kankerpreventie. Het is wereldwijd de bron over de preventie van kanker.

1997: Food, Nutrition and the Prevention of Cancer: a Global Perspective Ons eerste rapport over het verband tussen voeding, voedingspatroon en het risico op kanker.

We blijven voortbouwen op bovengenoemde rapporten door middel van ons Continuous Update Project (CUP). Wij hebben de volgende voortgangsrapporten gepubliceerd op basis van de bevindingen uit dit onderzoeksproject:

2013: Endometrial Cancer 2013 Report. Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Endometrial Cancer. Dit rapport bevat actuele en uitgebreide informatie over de preventie van baarmoederkanker.

2012: Pancreatic Cancer 2012 Report. Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Pancreatic Cancer. Dit rapport bevat actuele en uitgebreide informatie over de preventie van alvleesklierkanker.

2011: Colorectal Cancer 2011 Report. Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Colorectal cancer. Dit rapport bevat actuele en uitgebreide informatie over de preventie van dikkedarmkanker.

2010: Breast Cancer 2012 Report. Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Breast Cancer. Dit rapport bevat actuele en uitgebreide informatie over de preventie van borstkanker.

16


2.3 Beursprogramma’s voor onderzoek Wij hebben een tweetal beursprogramma’s voor onderzoek: 1. het (jaarlijkse) reguliere beursprogramma 2. het Request for Applications (RFA) beursprogramma Deze programma’s worden toegelicht in de subparagrafen 2.3.1 en 2.3.2.

Coördinatie door World Cancer Research Fund (WCRF) International Onze beursprogramma’s voor onderzoek worden gecoördineerd en beheerd door World Cancer Research Fund (WCRF) International (maak kennis met WCRF International in hoofdstuk 6). De wetenschappelijke afdeling van WCRF International zorgt ervoor dat het proces vanaf de aanvraag tot en met de toekenning van onderzoeksbeurzen volgens de procedures verloopt. Dit waarborgt ook dat alleen de beste onderzoeksprojecten in aanmerking komen voor financiering.

2.3.1 Het (jaarlijkse) reguliere beursprogramma Het reguliere beursprogramma voor onderzoek heeft een jaarlijkse aanvraagcyclus. Elk jaar maken we bij aanvang van de aanvraagcyclus de richtlijnen en criteria bekend. Aanvragen worden toegekend volgens deze richtlijnen en criteria. Het reguliere beursprogramma omvat twee soorten beurzen voor onderzoek: n Door onderzoekers geïnitieerde beurzen: deze worden voor maximaal 4 jaar toegekend en bedragen maximaal £ 250.000. n Regionale startbeurzen: deze zijn bedoeld als startfinanciering voor pilots (haalbaarheidsonderzoeken) naar aanleiding van innovatieve ideeën. Deze beurzen worden voor maximaal 2 jaar toegekend en bedragen maximaal £ 60.000.

Onafhankelijk onderzoekspanel Een onafhankelijk panel van wetenschappers beoordeelt de aanvragen. Ook andere wetenschappers die expert zijn op een bepaald onderzoeksgebied worden gevraagd om de aanvragen te beoordelen (de zogeheten ‘peer review’ ofwel externe beoordeling).

Het onderzoekspanel adviseert het bestuur van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds omtrent welke aanvragen te financieren. In 2013 zaten de volgende wetenschappers in het onafhankelijke onderzoekspanel: Professor Will Steward (Voorzitter) Head of Department of Cancer Studies and Molecular Medicine, University of Leicester, het Verenigd Koninkrijk Dr. Graham Burdge Reader in Human Nutrition, Institute of Human Nutrition, University of Southampton School of Medicine, Southampton, het Verenigd Koninkrijk Professor Janet Cade Centre for Epidemiology and Biostatistics, Nutritional Epidemiology Group, School of Food Science and Nutrition, University of Leeds, het Verenigd Koninkrijk Dr. Pierre Hainaut International Agency for Research on Cancer (IARC), Frankrijk Dr. Michelle Harvie Nightingale and Genesis Prevention Centre, Wythenshawe Hospital, Manchester, het Verenigd Koninkrijk Professor Michael F. Leitzmann Head of Department of Epidemiology and Preventative Medicine, Regensburg University Medical Center, Duitsland Professor Chris Paraskeva School of Cellular & Molecular Medicine, Medical Sciences Building, University of Bristol, het Verenigd Koninkrijk Professor Petra H. Peeters Professor Chronische Ziekten Epidemiologie, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Nederland, Imperial College, het Verenigd Koninkrijk Professor Tobias Pischon Professor of Molecular Epidemiology, Charité Berlin Head, Molecular Epidemiology Group Max Delbrück Center for Molecular Medicine (MDC), Berlijn-Buch, Duitsland


17

Dr. Gillian Reeves Statistical Epidemiologist, Epidemiology Unit, Cancer University of Oxford, het Verenigd Koninkrijk Professor Tai Hing Lam Chair, professor and Head of Department, School of Public Health, Department of Community Medicine, University of Hong Kong, China

Oproep in 2013 Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds opent de beursaanvraagcyclus elk jaar door onder andere een aanmeldingspakket te sturen naar wetenschappers en onderzoekers in Nederland. In 2013 hebben we dit voor de tweede keer door middel van een digitale nieuwsbrief gedaan. Dit maakt het mogelijk voor ons om een grote groep te bereiken tegen lagere kosten. De digitale nieuwsbrief werd verstuurd naar 450 contacten in Nederland. De nieuwsbrief bood hen de kans om het aanmeldingspakket te downloaden. Eind 2013 hebben we 24 aanvragen uit Nederland ontvangen waarvan 21 aan de onderzoekscriteria voldeden, eind 2012 waren dat ook 21 aanvragen. In 2014 gaan we de oproep wederom digitaal versturen.

2.3.2 Het Request for Applications (RFA) beursprogramma Naast ons reguliere beursprogramma hebben we ook het Request for Applications (RFA) beursprogramma voor onderzoek. Dit beursprogramma vindt, in tegenstelling tot het reguliere beursprogramma, van tijd tot tijd plaats. Het gaat dan om een speciale oproep aan wetenschappers en onderzoekers om onderzoeksvoorstellen in te dienen op het gebied van specifieke onderwerpen waaraan hoge prioriteit wordt toegekend.

Onafhankelijk onderzoekspanel Ook bij dit beursprogramma worden de aanvragen beoordeeld door een onafhankelijk onderzoekspanel. In tegenstelling tot het onderzoekspanel van het reguliere beursprogramma waarin de leden voor een aantal jaren zitting hebben, wordt het onderzoekspanel van het RFA beursprogramma tijdelijk samengesteld door wetenschappers die gespecialiseerd zijn in de specifieke onderwerpen waarvoor we een oproep doen.

2.4 Lopende onderzoeksprojecten in 2013 Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds kent elk jaar nieuwe onderzoeksbeurzen toe. De onderzoeksprojecten hebben een looptijd van enkele jaren. Wij hebben in 2013 de volgende onderzoeksprojecten gefinancierd (het overzicht is in volgorde van startdatum):

18

Naam aanvrager

Instelling

Onderwerp

Startdatum

Dr. Leo J.Schouten

Universiteit Maastricht, Nederland

Voedings- en leefstijlkenmerken van een vegetarisch of vleesarm voedingspatroon als determinanten van de kans op het krijgen van kanker

1 januari 2010

Prof.dr.ir. Ellen Kampman

Wageningen University and Research Centre, Nederland

Het effect van foliumzuur en vitamine B12-supplementen op de methylatie van DNA

1 januari 2010

Dr. Anette Buyken

Forschungsinstitut für Kinderernährung, Duitsland

Vroege levensjaren, adiposity rebound, puberteit: welke voedingsstoffen, voedselgroepen en voedings- of groeipatronen spelen een belangrijke rol bij de ontwikkeling van vetmassa en de GH-IGF-as bij jongvolwassenen?

1 januari 2011


Naam aanvrager

Instelling

Onderwerp

Startdatum

Dr. Mazda Jenab

International Agency for Research on Cancer (IARC), Frankrijk

Oorzaken van dikkedarmkanker: Is er sprake van interactie tussen overmatige energie-inname en de processen van oxidatieve stress en wordt dit gemoduleerd door verhoogde permeabiliteit van het colon, ontsteking, blootstelling aan endotoxinen en toxische bijproducten van overmatige energie-inname?

1 januari 2011

Dr. Leo J. Schouten


Een prospectieve studie naar voedingspatroon en de kans op hoofd-nekkanker

1 maart 2011

Prof. Pär Stattin

Umeä Universitet, Zweden

Me-Can; uitgebreid onderzoek in het kader van het gezamenlijk onderzoek naar metabool syndroom en kanker

31 maart 2011

Dr. H. Bas Bueno-deMesquita

Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU)

Vitamine D en de kans op alvleesklierkanker

31 maart 2011

Dr. Mazda Jenab

International Agency for Research on Cancer (IARC), Frankrijk

Onderzoek naar de biologische effecten van vitamine D op de ontwikkeling van dikkedarmkanker

1 januari 2012

Dr. Paula Jakszyn

Bellvitge Biomedical Research InstituteIDIBELL, Spanje

IJzer en maagkanker

1 januari 2012

Dr. Wu Ming

Jiangsu Provincial Centre for Disease Control and Prevention, China

Het effect van lichaamsvet, leefstijlfactoren en genomgevingsinteracties op het risico op vrouwelijke kankersoorten

15 februari 2012

Dr. Eric Duell

Bellvitge Biomedical Research Institute -IDIBELL, Spanje

Het mogelijke verband tussen acrylamide en baarmoederen eierstokkanker

1 maart 2012

Prof. Anne Tjønneland

Deens Nationaal Kanker Instituut, Denemarken

Volkoren voedingsmiddelen en dikkedarmkanker

1 april 2012

Dr. Will Chan

The University of Hong Kong, China

Vitamine D en neusholtekanker

1 april 2012

Dr. Augustin Scalbert

International Agency for Reserch on Cancer (IARC), Frankrijk

Nieuw hulpmiddel voor onderzoek naar polyfenolen en kanker

1 februari 2013

Prof. Maurice Zeegers


Het verband tussen voeding en blaaskanker

1 februari 2013

Dr. Judy Wai-chu Ho

The University of Hong Kong, China

Leefstijlinterventies om terugkeer van darmkanker te voorkomen

1 april 2013

Prof. Matty P. Weijenberg


Lichaamslengte en kanker

1 april 2013


19

2.5 Nieuwe onderzoeksbeurzen in 2013 Wij hebben aan het einde van 2013 vijf nieuwe onderzoeksbeurzen toegekend aan innovatieve onderzoeksprojecten. Dr. Anne May Universitair Medisch Centrum Utrecht, Nederland Onderzoek: Lichaamsbeweging en kwaliteit van leven van slokdarmkankerpatiënten Looptijd: 4 jaar / beurs € 296.535

Dr. Anette Buyken University of Bonn / Research Institute of Child Nutrition, Duitsland Onderzoek: Groente- en fruitconsumptie tijdens de kinderjaren en het risico op kanker op volwassen leeftijd Looptijd: 1 jaar en 3 maanden / beurs € 102.478 Theodora Psaltopoulou University of Athens Medical School, Griekenland Onderzoek: De preventie van bloedkanker Looptijd: 3 jaar / beurs € 57.611

Prof. Matty P. Weijenberg Universiteit Maastricht, Nederland Onderzoek: Darmkanker en de energiebalans Looptijd: 3 jaar en 8 maanden / beurs € 266.220

Prof.dr.ir. Ellen Kampman Radboud UMC, Nederland / Wageningen University, Nederland / VU Amsterdam, Nederland Onderzoek: Het effect van de gezondheidsvoorlichting van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds Looptijd: 2 jaar / beurs € 107.688 oor meer informatie over deze V onderzoeks projecten kijk op www.wcrf.nl/onderzoek2014

20


2.6

Het Continuous Update Project (CUP): de grootse bron over kankerpreventie ter wereld Het Continuous Update Project (CUP) is een doorlopend project waarmee we er voor zorgen dat onze aanbevelingen ter preventie van kanker actueel blijven. Dankzij het CUP beschikken wij over de meest recente wetenschappelijke bevindingen. In dit project verzamelen, analyseren en beoordelen wetenschappers continu nieuw onderzoek op het gebied van voeding, lichaamsbeweging, gewicht en kankerpreventie. Dit project wordt gefinancierd door de leden van het WCRF netwerk en wordt beheerd door WCRF International.

Hoe werkt het CUP? Onderdeel van dit project is een database. In deze database staan alle onderzoeksresultaten die ten grondslag liggen aan onze wetenschappelijke rapporten (zie paragraaf 2.2). De uitkomsten van nieuwe onderzoeken per kankersoort worden toegevoegd aan de database. Dit is een doorlopend proces want er verschijnen voortdurend resultaten van nieuw onderzoek. Een onderzoeksteam, verbonden aan het Imperial College London in het Verenigd Koninkrijk, is verantwoordelijk voor het bijwerken van de database. Dit team analyseert vervolgens al dit wetenschappelijke bewijs. Een onafhankelijke panel van wetenschappers beoordeelt het wetenschappelijke bewijs. Op basis daarvan kunnen wij onze aanbevelingen ter preventie van kanker eventueel aanvullen of herzien.

Nieuw rapport in 2013

2.7 Samenwerking met Wageningen University and Research Centre Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft in 2013 het vijfde jaar afgerond van een vijfjarige samenwerking met Wageningen University and Research Centre. Een speciale WCRF-projectgroep is opgericht voor deze samenwerking. Professor dr. ir. Ellen Kampman heeft de leiding over deze groep. Professor Kampman is als persoonlijk hoogleraar Voeding en Kanker verbonden aan de Afdeling Humane Voeding van Wageningen University and Research Centre.

Sterker tegen dikkedarmkanker

Waarom Wageningen University and Research Centre? Wageningen University and Research Centre is een toonaangevende onderzoeksinstelling die zich richt op de levenswetenschappen. Voeding en gezondheid zijn belangrijke vakgebieden binnen Wageningen University and Research Centre. De instelling beschikt over brede expertise en uitstekende faciliteiten voor wetenschappelijk onderzoek. Naast professor Ellen Kampman, en onderzoeksverpleegkundigen in diverse algemene en academische ziekenhuizen, bestaat de WCRF-projectgroep uit: Renate Heine-Bröring, MSc, Dr. Ir. Renate Winkels en Moniek van Zutphen, MSc

Dikkedarmkanker is een van de meest voorkomende kankersoorten in Nederland. In 2011 werden er ruim 13.000 nieuwe gevallen vastgesteld (bron: Nederlandse Kankerregistratie, beheerd door IKNL© februari 2014). Steeds meer mensen overleven de ziekte. Hierdoor neemt ook de behoefte aan advies toe voor het verlagen van de kans op terugkeer van kanker. De WCRF-projectgroep onderzoekt de vraag of, en zo ja, op welke wijze een westers voedingspatroon, lichaamsgewicht en voedingssupplementen invloed hebben op de kans op terugkeer en overleving van dikkedarmkanker. Hiervoor is de COLON studie opgezet. Dit onderzoek kan de basis vormen voor wetenschappelijk onderbouwde leefstijlrichtlijnen voor patiënten met dikkedarmkanker.

Van links naar rechts: Ellen Kampman, Renate Heine-Bröring, Renate Winkels, Moniek van Zutphen

oor meer informatie over dit V project kijk op www.wcrf.nl/ onderzoek/wageningen

Wij hebben samen met de overige leden van het WCRF netwerk in 2013 een nieuw wetenschappelijk rapport op basis van het CUP gepubliceerd: Endometrial Cancer 2013 Report. Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Endometrial Cancer. Dit rapport laat onder andere zien dat vrouwen hun risico op baarmoederkanker kunnen verlagen door meer te bewegen en een gezond lichaamsgewicht te behouden. Belangrijk, omdat baarmoederkanker in Nederland de meest voorkomende vorm van kanker van de vrouwelijke geslachtsorganen is. Uit het nieuwe rapport blijkt ook dat koffie het risico op baarmoederkanker kan verlagen, wat veel aandacht heeft gekregen in de media. Voor meer informatie over het CUP kijk op www.wcrf.nl/onderzoek/cup


21

Hoofdstuk 3

Gezondheidsvoorlichting: kennis delen Wetenschappelijk onderzoek is belangrijk. Door middel van onderzoek ontdekken we steeds meer over kanker. Dit levert waardevolle kennis op voor de preventie van deze ziekte. Maar kennis is pas nuttig als het wordt toegepast.


Onderwerp Vezels beschermen tegen kanker STELLING Voedingsvezels verlagen het risico op darmkanker Waar

Niet waar

Voedingsvezels helpen het risico op darmkanker te verlagen. Vezels hebben verschillende voordelen: zo helpen ze ons spijsverteringsstelsel om voedsel sneller te verwerken. Ook zorgen ze snel en langdurig voor een verzadigd gevoel waardoor je minder snel te veel zult eten. Vezels zitten alleen in plantaardige producten, zoals graanproducten, groente en fruit. Dierlijke producten, zoals vlees, vis en zuivel bevatten geen vezels. Hoe minder bewerkt een plantaardig product is, hoe meer vezels er over het algemeen in zitten. De meeste Nederlanders eten niet genoeg vezels. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds raadt iedereen aan om elke dag minstens 5 porties groente en fruit te eten en daarnaast te kiezen voor volkorenproducten zoals volkorenbrood, volkorenpasta en zilvervliesrijst. Als je dit doet, kun je ervan uitgaan dat je de dagelijkse hoeveelheid vezels (30 gram, red.) haalt.

Om onze visie werkelijkheid te maken is het niet genoeg om alleen kennis te krijgen, die kennis moet ook verspreid worden onder het publiek. Een van de pijlers van het werk van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is dan ook gezondheidsvoorlichting ter preventie van kanker. Met onze gezondheidsvoorlichting maken wij het publiek bewust van de stappen die ze kunnen nemen om de kans op het krijgen van kanker te verkleinen. Wat willen wij bereiken met onze gezondheidsvoorlichting? Hoe verspreiden we de kennis over kankerpreventie? Met wie communiceren wij hierover? Welke communicatiemiddelen zetten we hiervoor in? Lees alles hierover in dit hoofdstuk.

Hoogtepunten in 2013

u Bereik van onze algemene nieuwsbrief: gemiddeld 146.641 huishoudens per editie u Bereik van onze digitale nieuwsbrief voor gezondheidsdeskundigen: gemiddeld 511 abonnees per editie u 263.470 unieke bezoekers op onze website www.wcrf.nl

3.1 Het doel van onze gezondheidsvoorlichting Het doel van onze gezondheidsvoorlichting is mensen bewust maken van, en informatie geven over, de relatie tussen voeding, lichaamsbeweging, lichaamsgewicht en kanker. Door mensen op een duidelijke, creatieve en motiverende wijze te informeren over hoe zij het risico op kanker kunnen verlagen door gezond te eten en te leven, kunnen zij zelf elke dag de beste keuzes maken.

“Uit onderzoek blijkt dat nog te weinig mensen weten dat zij invloed hebben op hun risico op kanker. Voorlichting over kankerpreventie is daarom hard nodig. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds streeft er naar zoveel mogelijk mensen te bereiken met wetenschappelijk onderbouwde gezondheidsvoorlichting. We bieden niet alleen voorlichting aan het algemene publiek, maar zijn ook een kennisplatform voor gezondheidsprofessionals in uiteenlopende vakgebieden in Nederland.” Ria van de Pol, Manager Gezondheidsvoorlichting Wereld Kanker Onderzoek Fonds

u 77.311 unieke bezoekers op onze website voor kinderen www.topfitkids.nl u 42.400 publicaties (brochures, kookboekjes, folders etc.) verspreid u 835.215 potentiële nieuwe relaties informatie over onze aanbevelingen ter preventie van kanker per brief verzonden

Bron: Dagblad Metro, 15-01-13

22



23

Onze 10 aanbevelingen ter preventie van kanker: 1. Zorg voor een zo laag mogelijk gewicht en een slanke taille, maar vermijd ondergewicht 2. Beweeg iedere dag minimaal 30 minuten 3. Eet minder calorierijk voedsel en drink weinig suikerrijke dranken 4. Eet veel groenten, fruit, volkoren producten en peulvruchten en varieer zo veel mogelijk 5. Eet minder rood vlees (zoals rund en v arkensvlees) en eet liever geen bewerkt vlees (zoals ham, spek of salami) 6. Drink liever geen alcohol. Als u wel alcohol wilt drinken, neem dan per dag niet meer dan 1 glas (voor vrouwen) of 2 glazen (voor mannen) 7. Eet minder zout of gezouten voedsel 8. Vertrouw niet op voedings supplementen om u tegen kanker te beschermen

Aanbevelingen voor specifieke groepen 9. Geef baby’s de eerste zes maanden uitsluitend borstvoeding. Dat is het beste voor moeder en baby. Geef daarna aanvullende vloeibare en vaste voeding 10. Als u kanker heeft gehad en de behandeling is beëindigd, volg dan de aanbevelingen voor de preventie van kanker

24


3.2.2 Donateurs

Resultaten

Onze 10 aanbevelingen ter preventie van kanker vormen de basis van onze gezondheidsvoorlichting. Deze 10 aanbevelingen zijn voortgekomen uit de analyse van duizenden onderzoeken naar het verband tussen voeding, leefstijl en kanker. Onze aanbevelingen zijn belangrijke richtlijnen voor een lager risico op kanker. In onze gezondheidsvoorlichting communiceren wij over deze 10 aanbevelingen, en geven we advies voor het opvolgen ervan.

Donateurs zijn een belangrijke doelgroep voor onze gezondheidsvoorlichting. Zij hebben affiniteit met ons werk en maken ons werk mogelijk. Wij vinden het van groot belang om onze donateurs te blijven informeren over onder andere de laatste ontwikkelingen op het gebied van kankerpreventie, nieuwe bevindingen uit onderzoek en onze activiteiten. Wij vinden het ook belangrijk om ze te ondersteunen met praktische tips, adviezen en hulpmiddelen zodat ze makkelijker gezonde keuzes kunnen maken in hun voeding en leefstijl.

Wij geven gezondheidsvoorlichting aan gezondheidsdeskundigen voornamelijk door middel van onze digitale nieuwsbrief KankerpreventieNieuws (naast publicaties en onze website). Lees in paragraaf 3.3.3 wat de resultaten van deze nieuwsbrief waren.

3.2 De doelgroepen voor onze gezondheidsvoorlichting

Wij geven gezondheidsvoorlichting aan onze donateurs voornamelijk door middel van onze algemene nieuwsbrief, brieven, publicaties en website.

Onze 10 aanbevelingen ter preventie van kanker: belangrijke richtlijnen

Wij hebben verschillende communicatiedoelgroepen vastgesteld waarop wij het beste onze gezondheidsvoorlichting kunnen richten. We hebben ook een selectie gemaakt van de meest kosteneffectieve en -efficiënte communicatiemiddelen voor onze gezondheidsvoorlichting. In deze paragraaf leest u over onze communicatiedoelgroepen. Informatie over onze communicatiemiddelen voor gezondheidsvoorlichting vindt u in paragraaf 3.3. Wij richten ons op de volgende communicatiedoelgroepen: n n n n n n

Het algemene publiek (PR en publieksvoorlichting) Donateurs Ex-kankerpatiënten Gezondheidsdeskundigen Werkgevers en werknemers Kinderen (ook via ouders en docenten)

3.2.1 Het algemene publiek Gezondheidsvoorlichting met als doel de preventie van kanker is voor iedereen in Nederland van belang. Bij het algemene publiek gaat het in eerste instantie om bewustwording. Bewustwording over het feit dat we in actie kunnen komen om het risico op kanker te verlagen, en bewustwording over onze 10 aanbevelingen ter preventie van kanker. Het bereiken van het brede publiek brengt echter hoge kosten met zich mee. Wij richten ons daarom op communicatiemiddelen waarmee we zo veel mogelijk mensen kunnen bereiken tegen de laagste kosten, onder andere: PR (persberichten), brieven en onze algemene website. Lees meer hierover in paragraaf 3.3.

3.2.3 Ex-kankerpatiënten Steeds meer mensen overleven kanker door betere behandelmethoden en goede screening. Bij deze groep mensen leeft de vraag wat zij zelf kunnen doen om de kans op terugkeer van de ziekte te voorkomen. Wij hebben in 2011 speciaal voor ex-kankerpatiënten de brochure Gids voor voeding en leefstijl na kanker ontwikkeld met informatie over voeding en leefstijl. In 2013 hebben we meer dan 1.000 exemplaren van deze brochure verspreid onder relevante doelgroepen.

3.2.4 Gezondheidsdeskundigen Gezondheidsdeskundigen, zoals diëtisten, voedingsdeskundigen en gewichtsconsulenten leveren een belangrijke bijdrage aan de missie van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Zij vormen een schakel tussen ons en het algemene publiek. Gezondheidsdeskundigen geven advies over gezonde voeding en leefstijl en dragen daardoor bij aan meer bewustzijn over de preventie van ziektes zoals kanker. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds vindt het van groot belang om een goede band op te bouwen met de gezondheidsdeskundigen in Nederland. Wij vinden het belangrijk om hen te voorzien van actuele kennis over de preventie van kanker en te ondersteunen met hulpmiddelen. Uiteindelijk gaat het erom dat zij onze aanbevelingen ter preventie van kanker verder verspreiden, en hun cliënten adviseren en motiveren om deze te volgen.

3.2.5 Werkgevers en werknemers Mensen brengen een groot deel van de dag door op hun werk. Daarom is het belangrijk dat op de werkplek aandacht is voor gezondheid. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds werkt aan een nieuw voorlichtingsprogramma gericht op werkgevers en werknemers. In 2013 hebben wij in samenwerking met Hewlett Packard voorlichting over preventie van kanker gegeven aan hun medewerkers. In het kader van de campagne Power of Prevention zijn de werknemers van Hewlett Packard direct bereikt via de digitale nieuwsbrief van het bedrijf, speciaal samengestelde informatiepakketten, workshops en verschillende brochures.

3.2.6 Kinderen Kinderen die al vroeg een gezond voedingspatroon en een gezonde leefstijl hebben, lopen een belangrijke stap voor. Zij hebben meer kans om op te groeien tot gezonde volwassenen en hebben daardoor later minder kans op ziekten zoals kanker. Gedrag en leefstijl worden voor een groot deel tijdens de vroege levensjaren aangeleerd en beïnvloed. Wij zijn daarom in 2010 gestart met een voorlichtingsprogramma gericht op kinderen: Top Fit Kids.

Resultaten Wij geven gezondheidsvoorlichting aan kinderen voornamelijk door middel van onze speciale website voor kinderen www.topfitkids.nl. Lees in paragraaf 3.3.6 wat de resultaten hiervan waren.


25

3.3 De communicatiemiddelen voor onze gezondheidsvoorlichting De communicatiemiddelen die wij inzetten voor onze gezondheidsvoorlichting zijn: n Brieven (mailings) n Onze (papieren) algemene nieuwsbrief n Onze digitale nieuwsbrief voor gezondheids deskundigen n Publicaties (onder andere brochures, folders, kookboekjes, geheugensteuntjes) n Onze algemene website: www.wcrf.nl n Onze website voor kinderen: www.topfitkids.nl n Beurzen en evenementen n Public Relations (persberichten) n Advertenties

3.3.1 Brieven Wij gebruiken brieven om te communiceren met een groot aantal mensen. Dat doen we voor zowel voorlichting als fondsenwerving. Hiermee kunnen wij de beschikbare middelen effectief en efficiënt inzetten. Het gebruik van brieven als communicatiemiddel heeft als voordeel: n een groot bereik tegen relatief lage kosten n direct contact, en de mogelijkheid om een relatie te starten en te bouwen met de ontvanger n mogelijkheid voor interactie n mogelijkheid om de informatie te personaliseren en af te stemmen op de behoefte van de ontvanger n brieven zijn niet gebonden aan zendtijd, de ontvanger kan zelf bepalen wanneer de informatie te lezen Wij sturen brieven naar zowel potentiële nieuwe als bestaande relaties.

n Nieuwe relaties werven

Aantal edities en bereik

Fondsenwervingsdoelen: n Nieuwe donateurs werven

In 2013 is de nieuwsbrief vier keer verschenen. In totaal hebben we 586.567 stuks verzonden; gemiddeld een oplage van 146.641 stuks per editie.

Brieven aan bestaande relaties Onze relaties hebben in 2013 ongeveer 1 tot 8 keer een brief van ons ontvangen. Zij kunnen de mate waarin ze benaderd wensen te worden zelf aangeven. Wij sturen deze brieven met de volgende doelen: Voorlichtingsdoelen: n Vaker en meer gezondheidsvoorlichting geven n De ontvanger motiveren en aanzetten tot het volgen van onze aanbevelingen en tips ter preventie van kanker n Op de hoogte houden van nieuwe projecten, bevindingen uit onderzoek en ontwikkelingen

149.980 149.530 144.345 142.712 586.567

146.641

Gemiddeld per editie

Uit ons lezersonderzoek in 2012 blijkt dat lezers de nieuwsbrief doorgeven aan anderen. Gemiddeld wordt elke nieuwsbrief door 1,64 personen gelezen. We kunnen dus uitgaan van een potentieel bereik van ruim 240.000 lezers per editie.

Resultaten Fondsenwervingsdoelen: n Fondsen werven ter financiering van ons werk

Wij sturen bij iedere editie van onze algemene nieuwsbrief een antwoordformulier mee waarop een korte

Om de twee jaar houden we een groot en uitgebreid lezersonderzoek onder de abonnees van de algemene nieuwsbrief. In 2012 hebben we het lezersonderzoek voor het laatst gehouden. Wij gaan in 2014 het onderzoek herhalen.

3.3.3 Onze digitale nieuwsbrief voor gezondheidsdeskundigen Via onze digitale nieuwsbrief KankerpreventieNieuws houden wij gezondheidsdeskundigen op de hoogte van de nieuwste inzichten op het gebied van voeding, leefstijl en kanker. We geven de abonnees van de nieuwsbrief informatie over nieuwe wetenschappelijke onderzoeken en bevindingen. Tevens bieden we ze de mogelijkheid tot het aanvragen van diverse voorlichtingsmaterialen die ze kunnen gebruiken bij de begeleiding van hun cliënten.

Resultaten In 2013 hebben we met 835.215 potentiële nieuwe relaties en bijna 134.000 bestaande relaties per brief gecommuniceerd.

3.3.2 Onze (papieren) algemene nieuwsbrief Onze algemene nieuwsbrief bevat informatie over het verband tussen voeding, leefstijl en kankerpreventie. De nieuwsbrief geeft ook inspiratie voor gezonde recepten, tips en adviezen om gezonder te leven en nieuws over de activiteiten van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Deze nieuwsbrief is een van de belangrijkste communicatiemiddelen voor gezondheidsvoorlichting aan bestaande relaties.

Brieven aan potentiële nieuwe relaties Wij sturen brieven naar mensen waarmee we nog geen contact hebben met als doel kennismaken, voorlichting, fondsenwerving en het starten van een relatie. Als deze mensen interesse krijgen in ons werk kunnen ze een relatie met ons starten, door onder andere publicaties aan te vragen en/of door donateur te worden.

December 2012 Maart 2013 Juni 2013 September 2013 Totaal

enquête is opgenomen. De respons op deze enquêtes varieert per keer van ongeveer 1.000 tot 1.500 personen. Dit antwoordformulier bevat ook een algemeen opmerkingenveld; daarmee krijgen we ook feedback op onze nieuwsbrief en andere voorlichtingsmaterialen.

Abonnees Iedereen die geïnformeerd wil worden over de preventie van kanker kan zich aanmelden voor de nieuwsbrief. Aanmelding is mogelijk via telefoon, brief, e-mail en de website.

Resultaten van het lezersonderzoek van de digitale nieuwsbrief in 2013 Lezersstatistieken in 2013 en 2012 ten opzichte van benchmarkgegevens goede doelen sector

27,4% 27,9%

Uniek geklikt versus unieke lezers

12,2% 11,1%

Uniek geklikt

55,6% 57,3% Benchmark 2012 (branche Goede Doelen)

24,5% 25,1%

Benchmark 2012 (branche Zorg & Welzijn) Gemiddeld in 2013

35,8% 38,0% 38,3% 43,9%

Unieke lezers

0,0%

10,0%

20,0%

30,0%

40,0%

50,0%

Gemiddeld in 2012

60,0%

70,0%

Bronnen: Nationale E-mail Benchmark 2013 en Lezersstatistieken E-mark Mail, 2013

Waarborgen van kwaliteit Voorlichtingsdoelen: n Mensen kennis laten maken met onze organisatie, onze missie en de 10 aanbevelingen n Interesse wekken in ons werk, onze voorlichtingsprogramma’s en activiteiten

26


We werken sinds 2012 samen met een klankbordgroep waarin vijf externe gezondheidsprofessionals zitting hebben die de nieuwsbrief controleren vanuit hun specialisatie en expertise.

Wat betekenen deze begrippen? ‘Uniek geklikt versus unieke lezers’: Dit is het aantal keren dat naar een artikel is doorgeklikt ten opzichte van het aantal lezers van de nieuwsbrief. ‘Uniek geklikt’: Het aantal mensen dat doorklikt naar een artikel in de nieuwsbrief. ‘Unieke lezers’: Het aantal mensen dat de nieuwsbrief opent en leest.


27

Aantal edities en bereik We hebben in 2013 zes edities van KankerpreventieNieuws uitgebracht. Ruim 1.200 gezondheidsdeskundigen in Nederland (inclusief een aantal in België) ontvangen de nieuwsbrief.

Waarborgen van kwaliteit Om de kwaliteit van KankerpreventieNieuws te waarborgen werken we hier ook met een klankbordgroep van gezondheidsdeskundigen. Hierin hebben o.a. diëtisten, gewichtsconsulenten en bewegingsconsulenten zitting. Zij evalueren elke nieuwe editie en geven feedback. In totaal zitten er negen leden in de klankbordgroep.

Resultaten Om inzicht te krijgen in de kwaliteit van de digitale nieuwsbrief, en om deze te evalueren, vergelijken we de lezersstatistieken met benchmarkgegevens voor digitale nieuwsbrieven in de goede doelen sector.

“Als wetenschappelijk onderzoeker ben ik sinds een aantal jaar lid van het panel van gezondheidskundigen dat bijdraagt aan de nieuwsbrief. Er is een prettige mix van bevindingen uit de praktijk van o.a. diëtisten met informatie over recente wetenschappelijke artikelen. Voor wetenschappers geeft deze nieuwsbrief inzicht in hoe wetenschappelijke bevindingen worden toegepast in de praktijk. Voor diëtisten en andere gezondheidswetenschappers geeft deze nieuwsbrief op een laagdrempelige manier inzicht in recente bevindingen en trends uit de wetenschap!” Dr. Ir. Renate Winkels, Wageningen University and Research Centre

3.3.4 Publicaties Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft een breed scala aan informatieve brochures, folders en andere hulpmiddelen (zoals geheugensteuntjes) ontwikkeld om mensen te helpen gezonde keuzes te maken in hun voeding en leefstijl. Wij bieden deze publicaties aan via verschillende kanalen.

Aanbieden van publicaties via onze algemene nieuwsbrief

Enkele opmerkingen van abonnees van de nieuwsbrief:

Uw informatie is altijd weer een geheugensteun, zo van oja, zo zit dat!

Via onze algemene nieuwsbrief (zie paragraaf 3.3.2) kunnen lezers gratis diverse publicaties aanvragen. In elke editie van deze nieuwsbrief wordt een ander, divers aanbod aan publicaties gepresenteerd, waaronder ook steeds ten minste één nieuwe publicatie. Bestaande publicaties worden regelmatig herzien om ze up-to-date te houden op basis van de laatste inzichten en kennis uit wetenschappelijk onderzoek. Het CUP speelt hierbij een belangrijke rol (in hoofdstuk 2 vindt u informatie over het CUP).

Activiteiten In 2013 hebben we 21 verschillende publicaties aangeboden via de algemene nieuwsbrief. Zes hiervan waren nieuw, namelijk de brochures ‘Kom in Beweging’ en ‘Op Gewicht’, het kookboek ‘Gezond Lunchen’, de hulpmiddelen ‘Fitter in 10-minuten-kaart’, het ‘Beweegdagboek’ en een BMI-calculator kaart.

28


Ben bijna 79 jaar en lees de nieuwsbrieven graag, vooral de recepten. Daar kijk ik als eerste naar, of er weer wat nieuws bij is. Super gewoon. Bedankt.

Ben altijd heel blij met elke nieuwsbrief. Lees hem helemaal door en volg de aanbevelingen trouw op.

De nieuwsbrief geven wij door aan onze dochters. Wij lezen allemaal met veel interesse de nieuwsbrief en doen ook wat met de adviezen die gegeven worden.

In 2013 zijn er 1072 gratis publicaties aangevraagd via de digitale nieuwsbrief voor gezondheidsdeskundigen. Tevens hebben we 82 aanvragen voor in totaal 3.520 voorlichtingsmaterialen verwerkt. In onderstaand schema ziet u hoeveel publicaties we hebben verspreid in 2013, en via welke kanalen (gerangschikt van grootste aantal naar kleinste).

Kanaal

Aantal publicaties

Algemene nieuwsbrief 18.560 Beurzen en evenementen 12.470 Praktijkfolders.nl 10.000 Brieven aan nieuwe contacten 5.376 Website www.wcrf.nl & catalogus 3.520 1.102 Gratis aanbiedingen via digitale nieuwsbrief en andere media Telefonische aanvragen 301 Website www.topfitkids.nl 219 Overig 852 TOTAAL 52.400

3.3.5 Onze algemene website: www.wcrf.nl De website van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds, www.wcrf.nl, is een onmisbaar communicatiemedium voor onze informatieverstrekking, gezondheidsvoorlichting en werving van donateurs. Wij streven ernaar de informatie op onze website up-to-date en relevant te houden voor verschillende doelgroepen. Wij werken onze website voortdurend bij met informatie zoals gezondheidsvoorlichting voor het algemene publiek en gezondheidsdeskundigen, informatie over onderzoek en beursprogramma’s voor wetenschappers en onderzoekers, acties en evenementen, en nieuws voor de pers. Op de website bieden wij ook online hulpmiddelen om mensen meer bewust te maken van gezonde voeding en leefstijl. Zo hebben we in 2013 een Alcohol Calorieën Calculator ontwikkeld voor op de website en de online test ‘Hoe gezond leef ik?’. Onze website is ook een belangrijk medium voor fondsenwerving. Mensen kunnen zich op de website als donateur aanmelden. Ze kunnen onder andere kiezen tussen een eenmalige of een regelmatige donatie. Mensen die ten bate van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds deelnemen aan sportieve evenementen, krijgen een eigen webpagina op onze website met behulp waarvan hun sponsoren snel en makkelijk een financiële bijdrage kunnen overmaken.

Promotie van de website In 2013 hebben we weer gebruik gemaakt van Google Adwords om het aantal bezoekers naar onze website te verhogen. Met Google Adwords kun je korte advertenties plaatsen op de pagina’s met zoekresultaten van de zoekmachine Google. Omdat het Wereld Kanker Onderzoek Fonds een goed doel is, geeft Google ons een beurs (een Google Grant) waarmee we tot een bepaald bedrag gratis mogen adverteren. Wij zijn Google zeer dankbaar voor deze beurs voor online advertenties. We hebben een aantal campagnes in Google Adwords, ondere andere met als thema: kanker, gewicht en sportieve evenementen. Door middel van PR-activiteiten, zoals het uitsturen van persberichten en het meedoen aan sportieve evenementen streven we er ook naar om meer bezoekers op onze website te krijgen.

Resultaten Ons doel in 2013 was om 200.000 unieke bezoekers en 18% terugkerende bezoekers per jaar te krijgen op www.wcrf.nl. In totaal had onze website 263.470 unieke bezoekers in 2013, meer dan de doelstelling en het aantal in 2012 (206.600 unieke bezoekers). In 2013 bedroeg het percentage terugkerende bezoekers 20,2%, hoger dan de doelstelling en het percentage in 2012 (16,8%).

2013 2013 gerealiseerd doel Aantal unieke 263.470 200.000 bezoekers www.wcrf.nl

2012

Percentage terugkerende bezoekers www.wcrf.nl

16,8%

20,2%

18%

gerealiseerd 206.600

3.3.6 Onze website voor kinderen: www.topfitkids.nl Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft de website www.topfitkids.nl in 2010 gelanceerd in het kader van gezondheidsvoorlichting gericht op kinderen. Het doel hiervan is om kinderen op een speelse wijze voorlichting te geven over gezond eten en leven. De informatie op deze website is gericht op kinderen van vijf tot tien jaar oud.


29

Publicatie Datum cm2

: Metro ed. Amsterdam : 15 jul 2013 Pagina :4 : 219 Advertentiewaarde : € 6.055,00

Regio : Amsterdam Frequentie : dagelijks Oplage : 125.000 Publicatie Datum cm2

Top Fit Kids voor de toekomst Op de website www.topfitkids.nl maken de jonge bezoekers kennis met de Top Fit Kids die in de virtuele stad ‘Appeldoorn’ wonen. Deze karakters hebben allemaal een eigen talent en delen hun kennis over onder andere gezonde voeding en sporten graag met de bezoekers.

Het nieuwe spel in 2013 was: Zoek en vind. Een spel waarbij kinderen in een tekening aan de hand van een boodschappenlijst de producten moeten zoeken. Het spel stimuleert de kennis over hoe bepaalde soorten groente en fruit eruit zien. In 2013 hebben we www.topfitkids.nl geschikt gemaakt voor tablets aangezien steeds meer mensen in Nederland een tablet hebben. Zo kunnen ouders en kinderen ook via hun tablet de website bezoeken en optimaal gebruik maken van alle functionaliteiten.

Vragen aan ‘professor Peer’ De website www.topfitkids.nl is interactief. Kinderen kunnen vragen stellen aan ‘professor Peer’. Deze mogelijkheid is een leuke manier om voorlichting te geven aan kinderen en om erachter te komen wat onze jonge doelgroep bezig houdt. Dit geeft ons ook ideeën voor het verbeteren van de website en onze voorlichting aan kinderen.

Ouders en docenten Ouders en docenten zijn ook belangrijke doelgroepen voor het programma Top Fit Kids. Zij vervullen namelijk een bijzonder belangrijke rol bij de voorlichting aan kinderen. In 2014 zullen we de voorlichting richting ouders en docenten uitbreiden.

De mening van bezoekers Om de website te evalueren en onze bezoekers te leren kennen plaatsen we regelmatig opiniepeilingen en korte vragenlijsten op de website. Een aantal interessante uitkomsten: ruim 80% van de bezoekers vindt de website superleuk, en 14% leuk. Vorig jaar waren de scores: superleuk: 42%, leuk: 30%, wel oké: 14%, niet leuk: 14%.

Wat vind je van Top Fit Kids? N = 281 3,2% 1,4%

unieke bezoekers per maand. Dit is een verhoging van 22,5% ten opzichte van het jaar daarvoor (unieke bezoekers 2012: 5.259). Tevens hebben we ons aantal terugkerende bezoekers vergroot tot gemiddeld 25,37%, dat hoger ligt dan de doelstelling. De belangrijkste reden van de groei in bezoekers waren onze promotiecampagnes via een aantal populaire websites zoals nickelodeon.nl, kinderspelletjes.nl en elkspel.nl.

2013 2013 gerealiseerd doel

Aantal unieke 77.311 bezoekers per jaar

72.000

Publicatie Datum cm2

: EOS Magazine : 31 mei 2013 : 128

Pagina : 11 Advertentiewaarde : € 1.088,00

: Medisch Dossier : 30 jun 2013 : 1.863

Pagina : 16 Advertentiewaarde : onbekend

Regio : Nederland Frequentie : 10x per jaar Oplage : 3.500

Regio : Nederland Frequentie : 11x per jaar Oplage : 47.432

2012

gerealiseerd 63.000

WERELD KANKER ONDERZOEK FONDS - WCRF NL/WKOF Dit artikel komt ook voor in Publicatie de andere edities. Cumulatieve adv. waarde: € 32.030,00 en oplage 790.000 : Metro ed. Amsterdam alleen voor intern/eigen gebruik

Datum cm2

: 31 mei 2013 : 128

Pagina :2 Advertentiewaarde : € 3.028,00

Regio : Amsterdam Frequentie : dagelijks Publicatie : Metro ed. Amsterdam Datum sep 2013 Pagina : -16 Oplage : 125.000 FOOD,NUTRITION,PHYSICAL ACTIVITY: 17 AND THE PREVENTION......... ONDERZOEK cm2

: 436

Advertentiewaarde : € 9.082,00

Regio : Amsterdam Frequentie : dagelijks Oplage : 90.000

alleen voor intern/eigen gebruik

Percentage terugkerende bezoekers

25,37%

22%

19,7%

3.3.7 Persberichten Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds benadert de pers proactief. Dat doen we door persberichten uit te sturen. Ons doel is om landelijk aandacht te vragen voor onze boodschap over kankerpreventie en om over nieuwe bevindingen uit wetenschappelijk onderzoek te communiceren. Free publicity speelt een belangrijke rol in het verspreiden van onze boodschap onder het algemene publiek. We streven er ook naar om via de media de bekendheid en zichtbaarheid van het werk van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds te vergroten.

WERELD KANKER ONDERZOEK FONDS - WCRF NL/WKOF alleen voor intern/eigen gebruik

KANKERPREVENTIE - ALLEEN IVM LEEFSTIJL/LEVENSSTIJL Dit artikel komt ook voor in de andere edities. Cumulatieve adv. waarde: € 48.044,00 en oplage 450.000 alleen voor intern/eigen gebruik

WERELD KANKER ONDERZOEK FONDS - WCRF NL/WKOF Dit artikel komt ook voor in de andere edities. Cumulatieve adv. waarde: € 16.016,00 en oplage 790.000 alleen voor intern/eigen gebruik

14,6% Superleuk 80,8% Leuk 14,6% 80,8%

Wel oké 3,2% Niet leuk 1,4%

Nieuw op www.topfitkids.nl in 2013 We hebben in 2013 de website aangevuld met informatie, recepten en een nieuw educatief spel. Spellen zijn veruit het meest populair bij de kinderen.

oor meer informatie over het V programma Topfitkids, kijk op www.topfitkids.nl

30


Bron: opiniepeiling op www.topfitkids.nl, 1 november 2012 - 25 september 2013, 281 respondenten

Resultaten in 2013 In 2013 hadden we voor www.topfitkids.nl als doelstelling om gemiddeld 6.000 unieke bezoekers per maand te bereiken, en om het aantal terugkerende bezoekers van 18% tot 22% te verhogen. In totaal hebben we 77.311 unieke bezoekers op de website gehad in 2013, met een gemiddelde van 6.443

Wij vinden het heel belangrijk dat onze persberichten van hoge kwaliteit zijn. Het gaat niet alleen om nieuwswaarde, maar ook om de correctheid en wetenschappelijke onderbouwing van de informatie. Hiermee positioneert het Wereld Kanker Onderzoek Fonds zich als de betrouwbare bron van informatie op het gebied van kankerpreventie door middel van gezonde voeding en leefstijl.

Resultaten In 2013 hebben we 9 persberichten uitgestuurd waarvan de meeste veel aandacht hebben gekregen in zowel gedrukte als digitale media. In 2013 haalden we drie keer de voorpagina van dagblad Metro. In juli hebben we een persbericht verstuurd in verband met de lancering van de Alcohol Calorieën Calculator (zie paragraaf 3.3.5). Op de dag van lancering hebben er bijna 10.000 personen gebruik gemaakt van de calculator.

Gebruik deze QR-code om direct naar de Alcohol Calorieën Calculator te gaan.


31

Gezondheidsrubriek in dagblad Metro In 2013 zijn we samen met dagblad Metro gestart met de wekelijkse gezondheidsrubriek (On)gezond. In elke editie van de rubriek leggen wij onze aanbevelingen ter preventie van kanker uit met behulp van een stelling. De rubriek is een fantastisch podium om onze boodschap te verspreiden onder een groot publiek. De Metro bereikt 1.700.000 mensen per editie. Hiermee bereiken we dus een grote doelgroep met onze gezondheidsvoorlichting. U vindt enkele edities van de rubriek verspreid door dit jaarverslag.

3.3.8 Advertenties In 2013 zijn we terughoudend geweest met adverteren en hebben we ons vooral gericht op media-aandacht door middel van persberichten. We hebben online geadverteerd op websites zoals nickelodeon.nl, kinderspelletjes.nl en elkspel.nl om de website als onderdeel van ons kinderprogramma Top Fit Kids onder de aandacht te brengen (zie paragraaf 3.3.6).

georganiseerd door NRC Media, tussen advertenties van goede doelen in Nederland. Goede doelen zenden een advertentie in en maken kans op gratis advertentieruimte in NRC Handelsblad of NRC Next. Deelname is een uitstekende mogelijkheid om aandacht te krijgen voor onze organisatie en ons werk omdat alle deelnemende advertenties worden tentoongesteld op de website van de NRC Charity Awards in juli en augustus. Onze ingezonden advertentie in 2013 werd genomineerd voor de vakjuryprijs en heeft kosteloos in kleur gestaan op een twee-pagina grote spread in NRC Handelsblad in aanloop naar de prijsuitreiking. Hoewel wij de prijs niet hebben gewonnen, was deelname aan de NRC Charity Awards een mooie kans om onze boodschap onder de aandacht te brengen bij een groot publiek.


Onderwerp Gezond gewicht? Bereken je BMI!

In 2013 hebben we deelgenomen aan de derde editie van de NRC Charity Awards. Dit is een wedstrijd,

STELLING Mannen mogen een hogere BMI hebben dan vrouwen Waar

Voor sommigen de grootte van hun tumor, voor ons een deel van de oplossing.

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds financiert onderzoek naar wat gezond eten en genoeg bewegen kunnen doen om kanker te voorkomen en geeft voorlichting hierover. Benieuwd? Ga naar www.wcrf.nl

Spread advertentie NRC Charity Awards

Niet waar

BMI, de afkorting voor Body Mass Index, geeft aan of je gewicht gezond is in verhouding tot je lichaamslengte. Voor zowel mannen als vrouwen geldt dat zij een gezond gewicht hebben bij een BMI tussen de 18,5 en 24,9. Er zijn bij het berekenen van je BMI vijf uitkomsten mogelijk: ondergewicht, gezond gewicht, overgewicht, obesitas en morbide obesitas. Om je BMI te berekenen, deel je jouw gewicht in kilo’s door het kwadraat van je lengte in meters. Via www. wcrf.nl/bmi kunnen volwassenen hun BMI eenvoudig en snel berekenen. Voor bepaalde groepen mensen, zoals topsporters, mensen ouder dan 70 jaar en zwangere vrouwen, is deze berekening echter geen goede graadmeter. Voor kinderen zijn er per leeftijdscategorie aparte BMI-tabellen.

geef kanker geen kans

Naast het berekenen van de BMI is het overigens ook belangrijk om je middelomtrek te bepalen. Je kunt ondanks een gezonde BMI wel te veel buikvet hebben, wat het risico op verschillende soorten kanker en hart- en vaatziekten kan vergroten. Bron: Dagblad Metro, 29-01-13

32



33

Hoofdstuk 4

Fondsenwerving Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds ontvangt geen subsidies. Onze activiteiten worden uitsluitend mogelijk gemaakt door giften en donaties. Dit is een uitdaging, zeker als er sprake is van een economische crisis. Maar het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft een trouwe achterban die achter onze missie staat. Wij zijn onze donateurs ontzettend dankbaar voor hun steun.

Hoogtepunten in 2013


Onderwerp Verhoogt rood vlees de kans op kanker? STELLING Te veel rood vlees eten verhoogt het risico op darmkanker. Waar

Niet waar

Rood vlees bevat belangrijke voedingsstoffen, zoals eiwitten en ijzer. Daarom maakt het deel uit van een gezond voedingspatroon. In rood vlees zit echter ook heemijzer, de stof die rood vlees zijn kleur geeft. Heemijzer kan het risico op darmkanker verhogen omdat het de darmwand kan beschadigen. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds adviseert om niet meer dan 500 gram rood vlees per week te eten (gewicht ná bereiding). Wissel rood vlees daarom regelmatig af met bijvoorbeeld vis of kip. Of eet eens een dag vegetarisch. Als je het vlees in je gerecht vervangt door bonen of champignons heb je meteen een extra portie groente op!

u De totale inkomsten uit eigen fondsenwerving bedroegen € 6.2 miljoen

e hebben ruim € 93.000 aan giften uit nalatenu W schappen ontvangen

u We hebben 36.024 nieuwe donateurs verwelkomd

u 75.195 donateurs steunden ons structureel in 2013 door middel van een machtiging

u 86 lopers hebben de Dam tot Damloop in het teken van kankerpreventie gelopen en daarmee meer dan € 37.000 opgehaald.

4.1 Ons beleid voor fondsenwerving In 2013 was er nog steeds sprake van een economische crisis. Wij hebben daarom onze doelstellingen voor fondsenwerving conservatief gehouden. Wij hebben ons in 2013 gericht op het behouden van donateurs en het werven van nieuwe donateurs.

4.1.1 Verantwoorde fondsenwerving Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds richt zich op de meest effectieve manieren van fondsenwerving. Hierbij streven wij er altijd naar om de kosten van de werving van giften zo laag mogelijk te houden. Wij werken volgens alle codes, normen en richtlijnen die binnen de goede doelen sector gelden.

ANBI ANBI staat voor ‘Algemeen Nut Beogende Instelling’. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is door de belastingdienst aangemerkt als ANBI en hoeft daarom geen successie- of schenkingsrechten af te dragen. Voor onze donateurs betekent de ANBI-status dat ze hun giften aan ons van hun belastbare bedrag voor de inkomstenof vennootschapsbelasting binnen de daarvoor geldende regels kunnen aftrekken.

Het CBF-Keurmerk Het CBF-Keurmerk is een keurmerk voor goede doelen.

u 12.340 mensen hebben het bedrag van hun structurele donatie verhoogd

Het keurmerk wordt toegekend door de particuliere organisatie Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF). Goede doelen die er voor kiezen om het keurmerk aan te vragen volgen het reglement voor het keurmerk. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft vanaf 2003 tot eind 2013 het CBF-Keur gevoerd (meer informatie over het CBF-Keur vindt u in paragraaf 5.8). Een van de criteria in het reglement voor het keurmerk betreft kosten van fondsenwerving. Wij leven dit criterium na door onze fondsenwervingskosten goed in de gaten te houden en niet boven de aanbeveling van 25% te komen. In 2013 bedroeg het percentage van de kosten eigen fondsenwerving, ten opzichte van de baten uit eigen fondsenwerving, 21,8%. Wij streven ernaar om onze kosten van fondsenwerving zo laag mogelijk te houden door ons te richten op doeltreffende en efficiënte activiteiten. In hoofdstuk 7 vindt u meer financiële kengetallen.

4.2 Donateurs Onze donateurs maken ons werk mogelijk. Door middel van verschillende activiteiten streven wij ernaar onze kennis over de relatie tussen voeding, leefstijl en het




35

risico op kanker te communiceren met hen. Vandaag de dag weten we al heel veel over de preventie van kanker. Het is daarom essentieel dat mensen geïnformeerd worden over de aanbevelingen ter preventie van kanker. Wij communiceren met mensen in Nederland over onze belangrijke gezondheidsvoorlichting via onder andere brieven. Ook hebben wij de steun van deze mensen hard nodig om onderzoek en gezondheidsvoorlichting te blijven financieren.

Resultaten In 2013 hebben we 36.024 nieuwe donateurs kunnen verwelkomen. Dit is 35.946 minder dan in 2012 en minder dan verwacht vanwege minder aangeschreven potentiële nieuwe donateurs. Tezamen met de bestaande donateurs hadden we in 2013 in totaal 247.367 donateurs. Met hun bijdrage maken ze ons werk mogelijk.

4.3 Nalatenschappen Giften uit nalatenschappen zijn een belangrijke inkomstenbron om onze activiteiten te kunnen ondersteunen en financieren. Vele mensen zien het als een mooie manier om, ook als ze er niet meer zijn, een wezenlijke bijdrage te kunnen blijven leveren aan onze missie. Hiermee dragen ze bij aan een toekomst met minder kanker. Wij bieden onze relaties gratis een informatiemap ‘Uw persoonlijke documentenmap: alles over uw testament’ aan waarin ze informatie over testamenten en nalatenschappen kunnen lezen en bijhouden.

Resultaten

iedereen de mogelijkheid heeft om deel te nemen aan evenementen, maar die mensen die wel de mogelijkheid hebben moedigen wij graag aan.

4.4.1 Dam tot Damloop

Lichaamsbeweging draagt bij aan een gezonde leefstijl. Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat lichaamsbeweging direct en indirect effect heeft op het risico op kanker. Zo verlaagt lichaamsbeweging direct het risico op darmkanker, postmenopauzale borstkanker en baarmoederkanker. Lichaamsbeweging heeft ook andere effecten waarmee het indirect het risico op kanker verlaagt. Het draagt bij aan gewichtsbeheersing. Overgewicht is namelijk, na roken, de belangrijkste risicofactor voor kanker. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds doet daarom mee aan evenementen om lichaamsbeweging extra te stimuleren. Natuurlijk begrijpen wij dat niet

36


Hartelijk dank voor jullie geweldige prestatie!

De Dam tot Damloop is een populair hardloop evenement in Amsterdam met meer dan 60.000 deelnemers. De looproute begint in Amsterdam en eindigt in Zaandam. Ook bij de 29ste editie van de Dam tot Damloop op 22 september 2013 waren wij met ons team van de partij. Deelnemers aan de Dam tot Damloop in ons team krijgen een startbewijs en een loopshirt van ons. Zij werven fondsen voor ons door hun loop te laten sponsoren. Om hen daarbij te ondersteunen krijgen alle deelnemers een eigen webpagina op onze website. Op deze webpagina plaatsen ze hun motivatie voor het deelnemen aan de Dam tot Damloop voor ons. Hun sponsoren kunnen met behulp van deze webpagina makkelijk en snel een bijdrage overmaken. Voor de deelnemers is de webpagina handig voor promotie: ze kunnen hiernaar doorlinken vanuit hun eigen social media kanalen.

Resultaten In 2013 wilden wij 100 deelnemers in het team van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds samenbrengen. Vanwege omstandigheden zoals blessures hebben er uiteindelijk 86 deelnemers in ons team gelopen. Dit fantastische team heeft een recordbedrag van meer dan € 37.000 aan sponsoring opgehaald. In 2012 bedroeg het totaal aan sponsoring ruim € 28.000.

In 2013 hebben in totaal 769 relaties onze informatiemap aangevraagd.

4.4 Evenementen

Onze Dam tot Damloop-helden in 2013

“Een hoogtepunt in 2013 was onze deelname aan de Dam tot Damloop. Met een team van 86 enthousiaste lopers bereikten we de finish met een bedrag van ruim e 37.000,Hiermee stimuleren we ook onze aanbeveling voor meer lichaamsbeweging!”

Maud Bertholet, Fondsenwerver Wereld Kanker Onderzoek Fonds

Dennis Keyner Matthijs Horlings Tim Kleppe Ron Schoutsen Thomas Landen Thierry Boeckholtz Rob Moggre Ruben Faber Frans Bartelet Willem Otto Hazelhorst Morsal Samim Marco Geluk Gijs Verbeek Jack van Velzen Petina Veenman Diederick A. de Roo Kim Essink Anne Pekelharing Emmy Mol Gwen Rijkschroeff Josefien Breedveldt Don van Etten Bas van Staalduinen Lennart Zweemer Boudewijn Zandee Aad Luymes Sandra Hout- Bouwmeister Jet Bruijn Rogier Trimpe

Wim Groot Justin van der Born Nel Overtoom Ashley Hoebe Janny Breedveldt Earnest Bake Ralf Overtoom Bas van Exel Berend Bouwman Marcella Steens Pim Buwalda Quintin Nouwen Eline Freriks Pascal Roeland Sabina Luck Lisa Dubach Erik Hornung Bianca Bouma Andre van der Heijden Martijn van den Bergh Harrie Overtoom Pieter Dekker Gerco Drenker Allard Jurriëns Silvie van Helvoirt Anthony Lubbers Kay McKerrow Wiebe Sloot Jorrit van der Wal

Omrie Heerenveen Kayleigh van Oorschot Raoul de Best Simone Hoeberichts Maarten Hesse Cindy Biesenbeek Robin Voorsluijs Anouk Schaap Kirsten van Asten Ivo Lammers Caroline Dekker Rob van der Wijst Roxy Sijbers Margit Schreuder Liliana Polak- Bonea Saskia de Vlieger Alie Rosa Kate Kulesza Elly Oosterbaan Mariëlle van der Zee Erik Floris Patrick Dekker Renée Hoeve Richard Mankor Natasja Kristel Ramona de Waal Grace Middleton David Anthony Werner


37

Resultaten “Kanker, een vreselijke ziekte die nog steeds dagelijks tientallen levens verscheurt, vandaar dat onderzoek een must is. Ik als sporter vond het een eer om mee te mogen werken aan het inzamelen van donaties voor het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Het heeft mij daarom ook goed gedaan dat ik € 1.510,- binnen heb gebracht voor kankeronderzoek. Het was voor mij een fantastische ervaring om bovenstaande te combineren met mijn eigen sportieve ambities. Ik hoop in de toekomst vaker iets te kunnen betekenen voor organisaties als het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Ik heb gelopen tegen kanker, dank voor uw steun. ” Pim Buwalda, deelnemer aan Dam tot Damloop 2013

4.4.2 Kankerpreventieweek Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds organiseert elk jaar Kankerpreventieweek. Het doel hiervan is om mensen bewust te maken van kankerpreventie en om fondsen te werven voor onderzoek en voorlichting. In 2013 hebben wij in het kader van Kankerpreventieweek in de maand mei samen met Hewlett Packard campagne gevoerd: The Power Of Prevention. De preventie van kanker stond centraal tijdens deze campagne. Wij hebben de werknemers van Hewlett Packard geïnformeerd over de stappen die zij kunnen nemen om de kans op kanker te verkleinen door middel van diverse workshops, lezingen, nieuwsbrieven en publicaties. Hewlett Packard heeft op haar beurt een mooi bedrag van ruim € 25.000 gedoneerd aan het Wereld Kanker Onderzoek Fonds.

4.5 Bijzondere acties voor kankerpreventie Onze samenleving kent veel mensen, waaronder onze donateurs, die graag iets voor een ander over hebben. Ook in 2013 hebben verschillende personen en bedrijven zelf een evenement of inzameling georganiseerd om ons werk te steunen. Wij ondersteunen deze acties door advies en tips te geven, een sponsorpagina aan te maken op onze website, en met materialen zoals t-shirts en voorlichtingsmaterialen.

38


In 2013 hebben de volgende personen en bedrijven mooie acties georganiseerd om ons werk te steunen: n Het online consumentenpanel BlauwNL, een initiatief van marktonderzoeksbureau Blauw Research, is in 2013 in actie gekomen voor kankerpreventie. Als dank voor deelname aan een online vragenlijst ontvangen panelleden van BlauwNL geen directe vergoeding maar kunnen ze een goed doel steunen. Ze krijgen een lijst van goede doelen waaruit ze een keuze kunnen maken. Deze online actie heeft uiteindelijk geresulteerd in een donatie van ruim € 400 aan het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. n Maria Jamett is al meer dan 16 jaar donateur van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Zij besloot in 2013 iets extra’s te doen door haar Dam tot Dam wandeltocht op 21 september 2013 te laten sponsoren. Zij liep haar wandeltocht van 18 km in het teken van kankerpreventie en haalde daarmee een mooi bedrag op van € 270. n Ciska Dietz en Richard Streefkerk deden op 30 maart mee aan de Paaswandeltocht in Gouda. Naast hun trouwe donateurschap wilden zij een extra steentje bijdragen door hun wandeltocht te laten sponsoren. Onder het motto ‘Vele kiezelsteentjes maken samen een grindpad!’ haalden zij een prachtig bedrag op van ruim € 200. n Lisanne Teunissen heeft in juni in twee uur, één minuut en negentien seconden meer dan € 1.400 bij elkaar gelopen voor het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Zij stelde haar halve Maasdijk Marathon van 21 km in het teken van kankerpreventie en heeft daarmee naast een mooi sponsorbedrag ook een geweldige sportieve prestatie neergezet. n Rondje Bergen werd een speciale editie voor Laura Stet, Suzanne Keijsper, Wesley Baanstra, Ward de Weerd, Freek Verouden en Iris de Beer. Zij liepen mee met dit hardloop evenement om aandacht te vragen en fondsen te werven voor kankerpreventie. Vol enthousiasme liepen zij een geweldig bedrag van meer dan € 1.500 bij elkaar.

n Ton Brouwer loopt al jaren de Rotterdam Marathon voor het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. In 2013 heeft hij wederom een prachtig bedrag opgehaald van € 620. Wij hopen Ton nog vele jaren te mogen verwelkomen. n Patrick Bouhuizen is op 28 mei een bijzonder sportieve uitdaging aangegaan: zijn Run-Bike-Run op de Alpe D’Huez. Dat wil zeggen 14 km de berg op hardlopen, daarna 14 km de berg op fietsen om vervolgens nogmaals 14 km de berg op te lopen. Met deze fantastische prestatie heeft Patrick € 270 opgehaald.

De organisatie van de 50PlusBeurs bood onze donateurs tot 75% korting voor toegangskaarten voor de beurs en de exclusieve concertreeks van de 3 Baritons.

4.6 Sponsors Sponsors die goederen voor evenementen en acties beschikbaar stellen, of die ons vrijwillig bijstaan met hun expertise, leveren een belangrijke bijdrage aan ons werk. Wij zijn erg dankbaar voor hun bijdrage.

Landal GreenParks stelde speciaal voor onze donateurs een wandelarrangement samen. Donateurs kregen tot 40% korting bij hun verblijf in een van de vele parken in de zomerperiode.

SMAAK Nederland verzorgt duurzame kookworkshops en catering, en biedt diverse vergader- en eventfaciliteiten. Dankzij SMAAK Nederland hebben we een heerlijke prijs aan een van de deelnemers in ons Dam tot Damloop team kunnen aanbieden; een Sushi Workshop voor 2 personen.

Ultimate Promotion Partners Europe (UPPE) heeft een prachtige promotietent gesponsord die het Wereld Kanker Onderzoek Fonds kan inzetten tijdens beurzen en evenementen.

Grand Café de Bosbaan heeft een warm ontvangst met koffie, thee en gezonde snacks verzorgd voor de deelnemers van de hardloopclinic als voorbereiding op de Dam tot Damloop. Het 4-sterren Hampshire Golfhotel Waterland heeft ons werk gesteund door een professionele golfclinic ter beschikking te stellen voor een veiling, en een overnachting cadeau te doen aan de deelnemer in ons Dam tot Damloop team met het hoogste sponsorbedrag.

PA N T O N E 300


39

4.7 Contact met het Wereld Kanker Onderzoek Fonds

Alle donateurs van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds kregen in de maand mei maar liefst 55% korting op een jaarabonnement van Toeractief. Toeractief is een unieke combinatie van een magazine en een apart routeboekje van de ANWB voor de recreatieve fietser en wandelaar.

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is bereikbaar voor al uw vragen, verzoeken en eventuele klachten. Wij zetten ons in om uw vragen te beantwoorden, verzoeken uit te voeren, klachten op te lossen of gewoon naar uw verhaal te luisteren. We behandelen alle vragen, verzoeken en klachten, in overeenstemming met onze procedures, met de grootste zorgvuldigheid. Onze medewerkers zijn van maandag tot en met vrijdag tijdens kantooruren te bereiken via de telefoon, per brief of per e-mail. In 2013 is er 14.879 keer contact met ons opgenomen, meestal telefonisch. In 2012 was dit 19.586 keer.

Het interieur van onze promotietent tijdens de Dam tot Damloop werd verzorgd door Maison van den Boer; Maison van den Boer is een begrip in de wereld van de party-service en evenementenorganisatie. Zij voorzien in de behoefte van hun klanten door het leveren van eten en drinken, goede service en de juiste beleving.


Opgenomen contact

27% 45% 28%

Via telefoon Per brief Per E-mail

Onderwerp Verband tussen erfelijkheid en ziekte kanker STELLING

Klachten

Leverancier van fitnessapparatuur Homefitness 4 You heeft in 2013 onze donateurs 20% korting aangeboden op fitnessapparaten.

De Stigter Fruithandel in Amsterdam heeft ons gedurende de Dam tot Damloop gesteund met lekkere bananen, sinaasappels en appels en gaven hiermee een extra gezond tintje aan het evenement.

We houden een klachtenregister bij waarin alle klachten worden geregistreerd. We nemen elke klacht serieus en we doen er alles aan om deze zo snel mogelijk te verhelpen. Ons streven is om een klacht binnen 48 uur af te handelen. In 2013 hebben we 24 klachten ontvangen. In 2012 waren dit er 10. Wij hebben in 2013 de definitie van een klacht, en de vastlegging hiervan, aangescherpt om de kwaliteit van onze dienstverlening aan donateurs en andere relaties nog beter te maken. Hierdoor hebben wij in 2013 meer contactmomenten als klacht geregistreerd en afgehandeld.

Kanker ontstaat voornamelijk door erfelijkheid Waar

Niet waar

Slechts vijf tot tien procent van alle kankersoorten komt voort uit specifieke overgeërfde genen. Er zijn genen ontdekt die verband houden met borsten darmkankersoorten, maar gelukkig zijn die zeldzaam. Mensen die deze genen overerven, zijn vatbaarder voor kanker, maar dat betekent niet dat ze ook daadwerkelijk kanker zullen krijgen. Het betekent dat zij een bovengemiddeld hoog risico op kanker hebben. Een derde van de gevallen van kanker wordt veroorzaakt door roken, en nog eens een derde door ongezonde voeding, overgewicht en een gebrek aan lichaamsbeweging. Door gezond te leven kun je dus je risico op kanker verlagen. Dit geldt ook voor mensen die een potentieel kankerverwekkend gen hebben overgeërfd. Lees meer over hoe je het risico op kanker kunt verlagen op www.wcrf.nl/kankerpreventie Bron: Dagblad Metro, 12-03-13

40



41

Hoofdstuk 5

Bestuur, personeel en organisatie In hoofdstuk 1 stelden we het Wereld Kanker Onderzoek Fonds aan u voor. In dat hoofdstuk kon u lezen wat onze visie, missie en strategie zijn. In dit hoofdstuk leest u meer over de organisatie, het bestuur en het team van toegewijde medewerkers dat zich inzet voor een toekomst met minder kanker.


Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is een zelfstandige organisatie in Nederland. Daarnaast zijn wij ook lid van een wereldwijd netwerk: het World Cancer Research Fund (WCRF) netwerk. Over het WCRF netwerk leest u meer in hoofdstuk 6.

5.2 Functiescheiding De structuur van de stichting bestaat uit een bestuur en een titulaire directeur. Deze structuur wordt ook wel een bestuur-directiemodel genoemd. Deze structuur is formeel vastgelegd in een bestuur-directiereglement en voldoet aan de statutaire bepalingen van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds.

Onderwerp

5.1 Verantwoordingsverklaring

Niet ontbijten om af te vallen?

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds onderschrijft de drie grondbeginselen van de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen in het Reglement CBF-Keur. Deze regels zijn vastgesteld door het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) in samenwerking met de Commissie Wijffels. In dit jaarverslag wordt verantwoording afgelegd over de wijze waarop het Wereld Kanker Onderzoek Fonds de volgende grondslagen heeft geïmplementeerd:

Het bestuur van de stichting vormt formeel het bestuur maar materieel neemt het bestuur de positie in van toezichthouder van de dagelijkse leiding. De dagelijkse leiding wordt gevormd door de directeur. De medewerkers zorgen voor de uitvoering.

n Binnen de instelling dient de functie van ‘toezichthouden’ (het vaststellen of goedkeuren van plannen en het kritisch volgen van de organisatie en haar resultaten) duidelijk gescheiden te zijn van ‘besturen’ en ‘uitvoeren’.

Het bestuur van de stichting bestaat uit ten minste zes natuurlijke personen. Het bestuur van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft als taak het toezicht houden op de stichting. Het bestuur waakt voor belangenverstrengeling tussen de stichting en haar bestuursleden en/of werknemers. Het bestuur van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds bestond aan het eind van 2013 uit:

STELLING Het ontbijt overslaan, helpt om af te vallen. Waar

Niet waar

Uit onderzoek blijkt dat mensen die niet ontbijten later op de dag ongezonde tussendoortjes moeilijker kunnen weerstaan. Hierdoor krijgen zij vaak in totaal meer calorieën per dag binnen. Het ontbijt overslaan, helpt dus niet om af te vallen. Een gezond ontbijt is bovendien heel belangrijk. Na een nacht zonder eten heeft je lichaam veel belangrijke voedingsstoffen verbruikt. Een gezond ontbijt, met voldoende vezels, eiwitten, vitaminen en mineralen, kan voor een deel van de voedingsstoffen zorgen die je lichaam dagelijks nodig heeft. Ook krijg je door te ontbijten voldoende energie binnen voor de hele ochtend. Sommige mensen zeggen vlak na het opstaan niet te kunnen eten. Maar ontbijten is iets waar je aan kunt wennen. Begin bijvoorbeeld met iets lichts, zoals een schaaltje fruit of een plakje volkoren ontbijtkoek.

n De instelling dient continu te werken aan de best mogelijke besteding van middelen ten einde zeker te stellen dat er effectief en doelmatig wordt gewerkt aan het realiseren van de doelstelling. n De instelling streeft naar optimale relaties met belanghebbenden, met gerichte aandacht voor de informatievoorziening en de inname en verwerking van wensen, vragen en klachten.

5.3 Bestuur

Elmer Coppoolse, voorzitter Bestuurslid sinds 2 juli 2008 Voorzitter sinds 5 februari 2009 Beroep: CEO EMCO Hospitality Inc. en CEO Snowball Web Management & Digital Marketing Coen van den Heuvel, secretaris/penningmeester Bestuurslid sinds 17 februari 1995 Secretaris/penningmeester sinds 29 september 2000 Beroep: advocaat Van den Heuvel Advocatuur

Bron: Dagblad Metro, 09-04-13

42



43

Willy Angenent Bestuurslid sinds 1 september 2011 Beroep: diëtiste Willy Angenent Voedingsadvies Jeffrey Bunn Bestuurslid sinds 1 februari 2013 Beroep: advocaat Latimer LeVay Fyock LLC Nevenfuncties: - bestuurslid World Cancer Research Fund International - bestuurslid Fonds mondial de recherche contre le cancer - bestuurslid World Cancer Research Fund United Kingdom - bestuurslid American Institute for Cancer Research Laurence Isaacson Bestuurslid sinds 1 februari 2013 Beroep: zakenman Nevenfuncties: - bestuurslid World Cancer Research Fund United Kingdom - bestuurslid World Cancer Research Fund Hong Kong Afgetreden leden van het bestuur: Lawrence Pratt Bestuurslid sinds 10 mei 1994 Afgetreden op: 21 december 2012 Ritva Butrum, Ph.D. Bestuurslid sinds 25 maart 2010 Afgetreden op: 24 maart 2013 Openstaande bestuursvacatures: Momenteel heeft het Wereld Kanker Onderzoek Fonds een vacature voor een nieuw bestuurslid. De ideale kandidaat is analytisch, communicatief, een teamspeler, een strategisch denker en heeft bestuurservaring. De bestuursleden van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds worden geacht affiniteit te hebben met onze missie.

44


5.3.1 Procedure benoeming bestuursleden

Schema van aftreding en herbenoeming van bestuursleden:

Bij de benoeming van bestuursleden wordt er gelet op een evenwichtige samenstelling van leden met expertise op een (of meerdere) van de volgende disciplines: wetenschappelijk onderzoek, gezondheidsvoorlichting, marketing, media, bedrijfsleven, wetgeving en financiën. Bestuursleden worden aangesteld voor een termijn van drie jaar. World Cancer Research Fund (WCRF) International draagt een derde van de bestuursleden voor. De overige bestuursleden worden benoemd door de bestuursleden van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Het bestuur kiest een voorzitter uit haar midden, evenals een secretaris en een penningmeester. De functies van secretaris en penningmeester kunnen bekleed worden door dezelfde persoon. Lidmaatschap van het bestuur wordt beëindigd door aanname door het bestuur van de motie tot ontslag van een bestuurslid, door het verlopen van de aanstellingstermijn van het betrokken bestuurslid of door aftreden van een bestuurslid.

Naam Functie Benoemd Herbenoemd Elmer Coppoolse Voorzitter 2 juli 2008 11 april 2011 Coen van den Heuvel Secretaris/ 17 februari 1995 7 februari 2012 penningmeester Lawrence Pratt Bestuurslid 10 mei 1994 27 september 2012 Ritva Butrum Bestuurslid 25 maart 2010 Willy Angenent Bestuurslid 1 september 2011 Jeffrey Bunn Bestuurslid 1 februari 2013 Laurence Isaacson Bestuurslid 1 februari 2013

5.3.2 Bezoldiging Bestuursleden van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds ontvangen geen directe of indirecte vergoeding of beloning van de stichting, behalve een vergoeding voor onkosten die namens de stichting in redelijkheid zijn gemaakt bij het uitvoeren van zijn/haar taak als bestuurslid. De onkostenvergoedingen, indien aanwezig, worden opgenomen en toegelicht in de jaarrekening. In 2013 bedroegen de onkostenvergoedingen € 0,-.

5.3.3 Vergaderingen Het bestuur vergadert ten minste vier keer per jaar in aanwezigheid van de directeur. Ten minste eenmaal per jaar vergadert het bestuur buiten aanwezigheid van de directeur ter bespreking van zijn/haar functioneren. In 2013 vergaderde het bestuur vier keer. Belangrijke onderwerpen waren vaststelling van het strategisch plan 2014-2016, vaststelling van het jaarplan en begroting 2014, de bestuurssamenstelling, evaluatie van het functioneren van het bestuur, evaluatie van het functioneren van de directeur, activiteiten van het wereldwijde WCRF netwerk, CBF lidmaatschap, de overgang naar SEPA, goedkeuring beurzen voor wetenschappelijke projecten, het jaarverslag en accountantscontrole van 2012.

Jaar van aftreden

Voorgedragen door WCRF I.*

2014 2015

Nee Nee

2012 2013 2014 2016 2016

Ja Nee Nee Ja Ja

* World Cancer Research Fund International

5.3.4 Evaluatie van functioneren Het bestuur evalueert jaarlijks het collectieve functioneren van het bestuur. Hierbij komen thema’s aan de orde zoals verdeling van taken, kwaliteit van de discussie, onafhankelijkheid, informatievoorzieningen, effectiviteit vergaderingen en externe verantwoording.

5.3.5 Jaarlijkse controle Het bestuur heeft KPMG Accountants NV te Utrecht opdracht gegeven tot controle op de jaarrekening. De controle vond plaats onder verantwoordelijkheid van D.M. Berndsen RA. Op basis van de genoemde controle heeft de accountant zich een oordeel gevormd over de getrouwheid van de jaarrekening en daarbij een goedkeurende verklaring verstrekt.

5.4 Directeur Mevrouw Nadia Ameyah is de directeur van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds. Zij is belast met het leidinggeven aan de bij de stichting werkzame personen, de dagelijkse gang van zaken, de voorbereiding van vergaderingen van het bestuur en de voorbereiding en uitvoering van besluiten van het bestuur.

5.4.1 Salaris van de directeur

5.5 Personeel Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft een klein maar zeer gemotiveerd en professioneel team. Het totaal aantal FTE in 2013 is 10; in 2012 was dat 9. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds investeert elk jaar in de ontwikkeling en bijscholing van personeel.

5.5.1 Beloningsbeleid Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft als beleid voor de beloning van het personeel: n Markt conforme salariëring. n Salaris van de directeur conform de Regeling Beloning Directeuren van goede doelen van de Vereniging Fondsenwervende Instellingen (VFI). n Salarisverhogingen op basis van de formele functioneringsbeoordelingen. n Gelijke secundaire voorwaarden voor iedereen zoals de regelingen voor pensioen, vakantiegeld, en reiskostenvergoeding. n Geen uitbetaling voor overwerkuren, wel flexibiliteit om dit in redelijkheid te compenseren met vrije tijd.

Vrijwilligersbeleid Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft dit jaar wederom gekozen om geen vrijwilligers in te zetten.

Het bestuur stelt het salaris en de regeling van de overige arbeidsvoorwaarden van de directeur vast. Het bestuur houdt zich hierin aan de Adviesregeling Beloning Directeuren van Goede Doelen van de Vereniging van Fondsenwervende Instellingen (VFI). Alle beloningscomponenten worden uitgebreid toegelicht op pagina 75.


45

5.5.2 Organogram Schematisch ziet het Wereld Kanker Onderzoek Fonds er per 30 september 2013 als volgt uit:

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft na een zorgvuldige evaluatie van het CBF-Keur besloten om dit keurmerk niet langer te voeren.

Bestuur

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft in 2003 op eigen initiatief het CBF-Keur van de particuliere organisatie Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) aangevraagd en verkregen. In 2013 hebben wij een nieuwe overeenkomst aangeboden gekregen van het CBF ter verlenging van ons CBF-Keur. Na zorgvuldige evaluatie van de periode dat wij aangesloten waren bij het CBF, de toegevoegde waarde van het CBF-Keur en de kosten die hieraan zijn verbonden heeft het Wereld Kanker Onderzoek Fonds op 11 december 2013 aan het CBF meegedeeld de nieuwe overeenkomst niet aan te gaan.

Directeur

Office Manager

Wetenschap en onderzoek

Gezondheidsvoorlichting

Fondsenwerving

Communicatie

Secretariaat

46

5.6 Besteding van middelen

5.7 Relatie met belanghebbenden

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds werkt continu aan het behalen van haar doelstellingen op een effectieve en efficiënte manier door haar beschikbare middelen optimaal te benutten. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds werkte in 2013 volgens haar strategisch plan. Hierin zijn de doelstellingen en speerpunten vastgelegd voor de periode 2010 – 2013. Jaarlijks in de maanden april tot en met augustus wordt er een jaarplan met bijbehorende begroting samengesteld op basis van prestaties van eerdere jaren en vastgelegde strategische doelen. Het jaarplan wordt ter bespreking en goedkeuring voorgelegd aan het bestuur. De voortgang van het strategisch plan wordt een keer per jaar uitvoerig besproken door het bestuur. De voortgang van het jaarplan wordt minimaal een keer per kwartaal besproken.

De preventie van kanker gaat iedereen aan: individuele personen, familieleden, gemeenschappen, media, bedrijven, scholen en consumenten. Het bereiken van een gezond voedingspatroon en regelmatige lichaamsbeweging vereist een eensgezind en geïntegreerd optreden van alle lagen van de maatschappij.


5.8 Belangrijke organisatorische zaken in 2013: verlenging van het CBF-Keurmerk

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds gaat zorgvuldig om met de gelden die onze donateurs ons toevertrouwen. Ieder jaar publiceren wij dit uitgebreide jaarverslag inclusief jaarrekening die gecontroleerd wordt door een externe accountant. Hiermee leggen wij verantwoording af over onze organisatie, activiteiten, inkomsten en bestedingen. Dit staat los van een keurmerk. Een keurmerk is een middel, geen doel op zich. Het gaat om het continue proces om op transparante wijze verantwoording af te leggen over hoe wij aan onze missie werken.

Sinds de publicatie van het tweede wetenschappelijk rapport Food, Nutrition, Physical Activity and the Prevention of Cancer: a Global Perspective de Nederlandstalige samenvatting daarvan, en de ontwikkeling van de tien aanbevelingen voor kankerpreventie heeft het Wereld Kanker Onderzoek Fonds een toenemende interesse gesignaleerd voor haar werk en kernboodschappen onder het publiek en in het bijzonder onder gezondheidsdeskundigen in Nederland. Eén van onze doelstellingen is om deze toegenomen bewustwording en erkenning van ons werk te maximaliseren door onder andere samenwerking aan te gaan met strategische partners.


47

Hoofdstuk 6

Het World Cancer Research Fund (WCRF) netwerk Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is lid van het World Cancer Research Fund (WCRF) netwerk. Wat is het WCRF netwerk precies en wat is haar functie? In dit hoofdstuk krijgt u antwoord op deze vragen.

6.1 Wereldwijde samenwerking


Onderwerp Is alcohol een dikmaker? STELLING Alcohol is een dikmaker. Waar

Niet waar

Alcoholische dranken bieden weinig tot geen voedingsstoffen, maar bevatten wel veel calorieën. Door alcoholische dranken te drinken, krijg je al snel veel calorieën binnen, waardoor je kunt aankomen. Een flesje bier van normale sterkte (vijf procent alcohol) en een glas wijn van 175 milliliter bevatten elk ongeveer 135 kilocalorieën. Om 135 kilocalorieën te verbranden moet een persoon van 77 kilogram dertig minuten stevig wandelen. Minder alcohol drinken kan bijdragen aan een gezond gewicht, wat belangrijk is voor de preventie van kanker. Om het risico op kanker te verlagen, is het sowieso beter om geen alcohol te drinken. Wil je dat toch doen, beperk dit dan tot 1 glas per dag voor vrouwen en 2 glazen per dag voor mannen.

Het WCRF netwerk is een wereldwijd samenwerkingsverband van onafhankelijke charitatieve organisaties die zich richten op de preventie van kanker door middel van een gezonde voeding en leefstijl. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds en de andere leden van het WCRF netwerk hebben een gedeelde visie. We streven allemaal naar een toekomst met minder kanker.

De kracht van samenwerking Door lid te zijn van het WCRF netwerk krijgt onze boodschap meer autoriteit. We kunnen meer bereiken door samen te werken dan als we er alleen voor zouden staan. Samenwerking op internationaal niveau bevordert vooruitgang van wetenschappelijk onderzoek en zorgt voor meer aandacht voor kankerpreventie. Door lid te zijn van het netwerk profiteren wij van gedeelde kennis en middelen. Het voorkomen van dubbel werk bevordert efficiëntie en bespaart kosten. De leden kunnen onderling ervaringen en ideeën uitwisselen. Zo helpen we elkaar om de beste resultaten te behalen.

naar wetenschappelijke congressen en organiseren zelf congressen. Een andere taak van het WCRF netwerk is het bevorderen van overheidsbeleid dat bijdraagt aan de preventie van kanker. Lees meer over het wereldwijde WCRF netwerk op www.wcrf.org.

6.3 WCRF International WCRF International is de overkoepelende organisatie zonder winstoogmerk die leiding geeft aan het WCRF netwerk. WCRF International bepaalt de algemene strategische richting van het netwerk. Zij verleent ondersteuning op het gebied van onder andere wetenschap en onderzoek, voorlichting, financiële administratie, strategische ontwikkeling en beleidsrichtlijnen. Dit stelt lidorganisaties in staat om efficiënt, kostenbesparend en doelmatig hun missie uit te voeren.

6.2 De activiteiten van het WCRF netwerk

6.4 Aansluiten bij de internationale wetenschappelijke gemeenschap

Het netwerk vervult een unieke taak door al het beschikbare wetenschappelijke bewijs wereldwijd met betrekking tot het verband tussen voeding, voedingspatroon, lichaamsbeweging, gewicht en het risico op kanker te verzamelen, analyseren en interpreteren. Het netwerk doet dat samen door middel van het Continuous Update Project (CUP). Wij kunnen dankzij het CUP onze gezondheidsvoorlichting baseren op het meest actuele en uitgebreide wetenschappelijke bewijs (lees meer over dit project in hoofdstuk 2). Als netwerk zijn we actief binnen de internationale wetenschappelijke gemeenschap. We stellen onderzoeksprioriteiten en -richtlijnen op en bevorderen wereldwijd onderzoek. We sturen sprekers

Vertegenwoordigers van het WCRF netwerk hebben in 2013, evenals in voorgaande jaren, wetenschappelijke congressen over de hele wereld bezocht. Zij waren aanwezig bij de volgende congressen: n World Oncology Forum (26-27 oktober 2012) in Zwitserland n Latin American Nutrition Congress (SLAN) (12-16 november 2012) in Havana, Cuba n European Congress on Obesity (12-15 mei 2013) in Liverpool, het Verenigd Koninkrijk n Bellagio Workshop (17 - 21 mei 2013) in Bellagio, Italië




49

n European Week Against Cancer (EWAC) Conference (29-30 mei 2013) in Dublin, Ierland n 20th International Congress of Nutrition (15–20 september 2013) in Granada, Spanje n 7th ECCO - 38th ESMO - 32nd ESTRO European Cancer Congress (27 september - 1 oktober 2013) in Amsterdam, Nederland Dit is een goede manier om onze boodschap te verspreiden. Ook is het een manier om bewustzijn over ons werk bij wetenschappers te bevorderen. Dit kan leiden tot meer samenwerking om in de toekomst een grotere impact te bereiken.

De conferentie ‘Obesity, Physical Activity and Cancer’ WCRF International organiseerde in 2013 samen met de International Association for Study of Obesity (IASO) de conferentie ‘Obesity, Physical Activity and Cancer’ op 16 en 17 april in Londen, waarbij delegaties vanuit 26 landen aanwezig waren.Tijdens deze conferentie bespraken prominente wetenschappers uit het veld van epidemiologie, biomedische en klinische wetenschappen het verband tussen overgewicht, lichaamsbeweging en de incidentie en overleving van kanker. Een belangrijk onderwerp tijdens de conferentie was onderzoek naar biologische mechanismen die een rol spelen bij het verband tussen lichaamsgewicht en kanker. De conferentie benadrukte het belang van een gezamenlijk aanpak ten behoeve van overgewicht, lichaamsbeweging en kanker en werd door deelnemers gewaardeerd als stimulerend en baanbrekend.

er een topconferentie van de Verenigde Naties gewijd aan kanker en andere niet-overdraagbare ziektes. Het WCRF netwerk heeft in de aanloop naar deze topconferentie campagne gevoerd om kankerpreventie hoog op de agenda te krijgen. Het WCRF netwerk heeft ook leiding gegeven aan een groep experts die aanbevelingen hebben geformuleerd als advies voor wereldwijde beleidsmakers. Het betrof aanbevelingen op het gebied van voeding, alcohol, lichaamsbeweging en gewicht. Het WCRF netwerk heeft in 2013 verder samengewerkt met andere internationale organisaties en overheden door ze vanuit onze expertise te adviseren over beleid dat nodig is voor de preventie van kanker. Hiermee biedt het WCRF netwerk ondersteuning om de afspraken die zijn gemaakt tijdens de topconferentie van de Verenigde Naties in 2011 na te komen.

Wereld Kanker Dag Ook hebben we als WCRF netwerk in 2013 Wereld Kanker Dag weer gesteund. Wereld Kanker Dag wordt jaarlijks op 4 februari georganiseerd door de Union for International Cancer Control (UICC). Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft in Nederland op 4 februari 2013 aandacht gevraagd voor Wereld Kanker Dag en het belang van kankerpreventie door de handelsdag van de Europese beurs NYSE Euronext voor de tweede maal officieel te openen door de traditionele gong te luiden. Bestuurslid Coen van den Heuvel heeft namens het Wereld Kanker Onderzoek Fonds de gong geluid. Dit was voor het Wereld Kanker Onderzoek Fonds een eer en een bijzondere kans om onze organisatie en missie in de schijnwerpers te zetten.


Onderwerp Langdurig zitten en half uurtje bewegen? STELLING Als je elke dag een half uur beweegt, maakt het niet uit hoe lang je verder stil zit Waar

Niet waar

6.5 Internationale lobbyactiviteiten Langdurig stilzitten verhoogt het risico op bepaalde ziekten, waaronder waarschijnlijk ook kanker. Stilzitten vergroot bovendien de kans op overgewicht, wat een belangrijke risicofactor is voor kanker. Dit geldt ook voor mensen die voldoen aan de beweegnorm en iedere dag 30 minuten bewegen.

WCRF International doet namens het WCRF netwerk lobbyactiviteiten om wereldwijd beleid te bevorderen dat is gericht op de preventie van kanker. Overheden moeten de handen ineen slaan en in actie komen tegen de stijging van het aantal gevallen van kanker. Gezonde keuzes maken in onze voeding en leefstijl ligt voornamelijk in onze handen als individuen. Maar er zijn veel partijen in de samenleving die hierbij een rol spelen, zoals overheden. Zij kunnen grotendeels ervoor zorgen dat gezonde keuzes ook makkelijke keuzes worden.

Nederlanders zitten steeds vaker en langer. Voor de televisie, achter de computer, in de trein; zitten doen we gemiddeld 6,5 uur per dag. Jongeren zitten nog langer, namelijk zo’n 9 uur per dag.

Bijdrage aan belangrijke topconferentie van de Verenigde Naties In 2011 is een bijzondere mijlpaal op internationaal niveau bereikt. Voor het eerst in de geschiedenis werd

Bestuurslid Coen van den Heuvel luidde de gong namens het Wereld Kanker Onderzoek Fonds

Om het zitten te beperken kunnen we regelmatig kort pauzeren tijdens werk om even de benen te strekken. Ook kan het helpen om een halte eerder uit de tram of bus te stappen, de auto verder weg te parkeren en tijdens het televisiekijken simpele oefeningen te doen. Bron: Dagblad Metro, 17-09-13

50



51

Hoofdstuk 7

Financiën Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds hecht veel belang aan transparantie en verantwoording. In dit hoofdstuk vindt u informatie over onze financiën.

In paragraaf 7.1 treft u informatie aan over ons financieel beleid. In paragraaf 7.2 wordt ons financieel resultaat geanalyseerd en geven we een aantal kengetallen weer. In hoofdstuk 8 vindt u onze uitgebreide jaarrekening met toelichting. In paragraaf 8.2 leest u de controleverklaring van de onafhankelijke accountant.


Onderwerp Gezond eten te duur? STELLING Gezond eten is te duur. Waar

Niet waar

7.1 Financieel beleid Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds wil haar doelstellingen op een kosteneffectieve manier bereiken en streeft naar een verantwoorde besteding van de middelen.

Begrotingsbeleid Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds gebruikt de inkomsten zoveel mogelijk voor het realiseren van haar doelstellingen op korte en langere termijn. We stellen de begroting elk jaar op aan de hand van de prioriteiten in ons jaarplan en onze strategie. Schommelingen in inkomsten en uitgaven kunnen een begrotingsoverschot of juist een tekort veroorzaken.

Kosten van fondsenwerving ezond eten hoeft niet duur te zijn. Als je op aanbiedinG gen van verse producten let en zelf kookt, kun je goedkoop én gezond eten.

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds streeft naar een kostenpercentage eigen fondsenwerving dat over drie boekjaren gemiddeld maximaal 25% bedraagt.

Op de markt kun je voor weinig geld groente en fruit kopen. Seizoensproducten zijn vaak goedkoper. Daarnaast hebben supermarkten iedere week verschillende aanbiedingen op de groente- en fruitafdeling. Groente uit de diepvries of in pot of blik zijn nog goedkoper en bovendien even gezond als verse groente. Het is niet nodig om duur ‘superfruit’ zoals granaatappels te kopen. Alle soorten groente en fruit bevatten veel verschillende gezonde voedingsstoffen.

Beleggingsbeleid

Voorbewerkte producten zijn vaak duurder (en ongezonder) dan onbewerkte producten: hele aardappelen zijn bijvoorbeeld goedkoper dan friet of aardappelschijfjes. Ook kant-en-klare magnetron- en stoommaaltijden kosten meestal meer dan zelfbereide maaltijden.

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft twee belangrijke pijlers voor haar missie: wetenschappelijk onderzoek en gezondheidsvoorlichting. Om ook op langere termijn deze belangrijke activiteiten te kunnen blijven uitvoeren houdt zij reserves aan. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is in 2012 gestart met het investeren van gelden vanuit de continuïteitsreserve, die niet direct beschikbaar hoeven te zijn. Hiervoor heeft de stichting een beleggingsbeleid ontwikkeld om doelmatig inzicht te hebben in en controle te houden over haar beleggingen. Uitgangspunt van het beleggingsbeleid is de instandhouding van de waarde van de hoofdsom.

Conform het beleggingsbeleid investeert Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds zorgvuldig en risicomijdend. Dat doet de stichting door te beleggen in obligaties en deposito’s. Alle beleggingen worden in volledige overeenstemming met alle beleidslijnen, toepasselijke wetten en regelgeving beheerd. Het bestuur houdt toezicht hierop. Tijdens de bestuursvergaderingen rapporteert het management over de resultaten.

Beheer en administratie Kosten van beheer en administratie zijn kosten die de organisatie maakt in het kader van de interne beheersing en administratievoering en die niet worden toegerekend aan de doelstelling of de werving van baten. Het bestuur van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft bepaald dat de kosten van beheer en administratie maximaal 5% van de totale lasten mogen zijn.

Beleid met betrekking tot reserves De vorming van financiële reserves is belangrijk om de continuïteit van het werk van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds zeker te stellen. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds streeft ernaar de reserves te beperken tot maximaal anderhalf maal de organisatiekosten.

Externe controle Jaarlijks laat het bestuur een externe accountantscontrole uitvoeren. Het bestuur van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft KPMG Accountants N.V. herbenoemd als accountant voor deze controle.




53

7.2 Analyse financieel resultaat

7.3 Kengetallen

In de jaarrekening, die onderdeel is van dit jaarverslag, wordt verslag gedaan van onze financiën. Het volgende overzicht is een samenvattend financieel overzicht. U vindt de volledige jaarrekening in hoofdstuk 8.

In onderstaand overzicht staan kengetallen voor de bestedingen aan de doelstellingen, de kosten voor eigen fondsenwerving en de kosten voor beheer en administratie over de afgelopen jaren:

Analyse financieel resultaat

Kengetallen

Omschrijving

2012 Realisatie

2013 Begroting

2013 Realisatie

Baten eigen fondsenwerving

6.200.755

7.073.727

6.229.463 88,1%

Baten overig -21.866 64.000

% realisatie van begroting

163,8% 63.440 88,7% 6.936.468

6.178.889

7.137.727

6.334.311

Besteed aan doelstellingen

5.243.705

5.352.810

4.118.181 76,9%

Kosten werving baten

1.830.108

1.415.818

6.873.028

104.848

Som der baten

1.357.386 95,9%

7.304.377

7.036.779

5.718.438

1.

% besteed aan doelstellingen ten opzichte van baten

n.v.t.

82,7%

84,9%

65,0%

2.

% besteed aan n.v.t. doelstellingen ten opzichte van lasten

82,9%

71,8%

72,0%

3.

% kosten eigen fondsenwerving

25%

14,8%

29,5%

21,8%

4.

% kosten beheer en administratie

Max. 5% 2,2% 3,2% 4,2%

4.863.387 1.519.704

Beheer en administratie 230.564 268.151 242.871 90,6% 266.548 Som der lasten

Omschrijving Norm 2011 2012 2013 Realisatie Realisatie Realisatie

2014 Begroting

81,3% 6.649.639 Deze kengetallen berekenen we als volgt:

Baten Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is volledig afhankelijk van giften van donateurs. Gedurende 2013 hebben wederom vele duizenden donateurs hun steun voortgezet. De totale baten uit eigen fondsenwerving zijn lichtelijk gestegen van € 6.200.755 naar € 6.229.463. Ten opzichte van 2012 stegen de baten eigen fondsen werving met 0,5%. De totale som der baten is ook gestegen ten opzichte van vorig jaar maar lager uitgevallen dan begroot.

Doelbesteding Het percentage van bestedingen aan onze doelstellingen ten opzichte van de lasten in 2013 is 72%, in 2012 was dit 71,8%. De bestedingen aan zowel wetenschappelijk onderzoek als preventie en voorlichting vielen lager uit dan begroot.

Fondsenwerving is van essentieel belang voor het voortzetten van ons werk. Het Wereld Kanker

Onderzoek Fonds streeft naar een kostenpercentage eigen fondsenwerving dat over drie boekjaren gemiddeld maximaal 25% bedraagt. In 2013 bedroeg het percentage van de kosten eigen fondsenwerving, ten opzichte van de baten uit eigen fondsenwerving, 21,8%. Het gemiddelde kostenper-

centage eigen fondsenwerving over de afgelopen drie boekjaren is 22,1% en ligt onder de norm.

1. Dit percentage wordt verkregen door het totaal van de bestedingen aan de doelstellingen te delen door het totaal van de baten. 2. Dit percentage wordt verkregen door het totaal van de bestedingen aan de doelstellingen te delen door het totaal van de lasten. 3. Dit percentage wordt verkregen door de kosten van eigen fondsenwerving te delen door de baten uit eigen fondsenwerving. 4. Dit percentage wordt verkregen door het totaal van de bestedingen aan beheer en administratie te delen door de totale lasten. NB: De percentages kunnen niet worden opgeteld.

Kosten fondsenwerving Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds werkt continu aan het behalen van haar doelstellingen op een effectieve en efficiënte manier door haar beschikbare middelen optimaal te benutten.

54



55

Hoofdstuk 8

Jaarrekening Jaarrekening Balans per 30 september 2013 (na resultaatbestemming)

2013 2012

ACTIVA


Onderwerp ‘Superfoods’ tegen kanker? STELLING ‘Superfoods’ kunnen je beschermen tegen kanker. Waar

Niet waar

EUR EUR EUR EUR Materiële vaste activa 1 7.974 10.168 Voorraden 2 – – Vorderingen en overlopende activa 3 1.032.551 931.639 Beleggingen

4 558.191 437.542

Liquide middelen 5 4.558.423 4.110.678 6.149.165 5.479.859 6.157.139 5.490.027

PASSIVA Aan sommige plantaardige producten wordt vanwege hun hoge concentratie aan bepaalde voedingsstoffen een heilzame werking tegen allerlei kwalen toegeschreven: de zogenaamde ‘superfoods’. Voorbeelden hiervan zijn granaatappels en goji bessen. Maar het is niet bewezen dat deze ‘superfoods’ op zichzelf kunnen beschermen tegen kanker. Voor een goede gezondheid is het belangrijk om zo veel mogelijk goede voedingsstoffen binnen te krijgen. Varieer daarom in de soorten groente en fruit die je eet. Zo krijg je flink wat vitaminen, mineralen en voedingsvezels binnen. Er is namelijk niet één groente- of fruitsoort die in alle benodigde voedingsstoffen kan voorzien.

Reserves 6 Continuïteitsreserve 1.345.546 727.479 Bestemmingsreseve 7.974 10.168 1.353.520 737.647 Langlopende schulden 7 1.183.812 1.852.369 Kortlopende schulden 8 3.619.807 2.900.011 6.157.139 5.490.027

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds adviseert om dagelijks vijf porties groente en fruit te eten. Voor een zo gevarieerd mogelijk voedingspatroon is het daarbij van belang om te kiezen uit verschillende kleurgroepen. Bron: Dagblad Metro, 08-10-13 56



57

Staat van baten en lasten over het jaar eindigend op 30 september 2013

2013 Werkelijk

2013 Begroting

2012 Werkelijk

EUR EUR EUR EUR EUR EUR Baten Baten uit eigen fondsenwerving 9 6.229.463 7.073.727 6.200.755 Rentebaten en baten uit beleggingen 10 104.848 64.000 -21.866 Som der baten 6.334.311 7.137.727 6.178.889 Lasten Besteed aan doelstellingen: 11 • Wetenschappelijk onderzoek 1.607.096 2.300.894 1.672.141 • Preventie en voorlichting 2.511.085 3.051.916 3.571.564 4.118.181 5.352.810 5.243.705 Werving baten 12 Kosten eigen fondsenwerving 1.357.386 1.415.818 1.830.108 1.357.386 1.415.818 1.830.108 Beheer en administatie 13 Kosten beheer en administratie 242.871 268.151 230.564 Som der lasten 14 5.718.438 7.036.779 7.304.377 Resultaat 615.873 100.948 -1.125.488 Resultaatbestemming Toevoeging/onttrekking aan: • Continuïteitsreserve 6 618.067 105.406 -1.128.733 • Bestemmingsreserve 6 -2.194 -4.458 3.245 615.873 100.948 -1.125.488

Kasstroomoverzicht over het jaar eindigend op 30 september 2013

2013 EUR

2012 EUR

EUR

EUR

Kasstroom uit operationele activiteiten Som der baten 6.334.311 6.178.889 Af: Som der lasten 14 5.718.438 7.304.377 Nettoresultaat 615.873 -1.125.488 Aanpassingen voor: • Afschrijvingen 3.779 5.371 • Interestbaten, baten uit beleggingen en koersverschillen 10 -104.848 -21.886 • Toename vorderingen en overlopende activa -100.912 -125.342 • Toename langlopende en kortlopende schulden 51.239 1.203.886 -150.742 1.062.029 Kasstroom uit primaire activiteiten 465.131 -63.459 Ontvangen interest Ongerealiseerd resultaat op beleggingen Koersverschillen op vreemde valuta

68.536 -80.118 10.577 -8.126 38.970 110.110

118.083 21.886 Kasstroom uit operationele activiteiten 583.214 -41.573

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa -1.585 -8.616 Aankoop van effecten -318.884 -437.542 Verkoop van effecten 185.000 - Kasstroom uit investeringsactiviteiten -135.469 -446.158

Nettokasstroom 447.745 -487.731 Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft in januari 2014 een deel van de verschuldigde btw ter grootte van € 1,2 miljoen afgedragen. Het kassaldo per 31 januari 2014 was € 4,4 miljoen ten opzichte van € 4,6 miljoen per 30 september 2013. De economische situatie en de betaling van de verschuldigde btw hadden geen gevolgen op de kasstroom. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft voldoende kasreserves om aan haar verplichtingen te kunnen voldoen.

58



59

Algemene toelichting behorende bij de jaarrekening over het jaar eindigend op 30 september 2013 Algemeen Activiteiten Stichting Wereld Kanker Onderzoek Fonds (WCRF NL), ‘de stichting’, is opgericht op 10 mei 1994 en heeft haar zetel op het Leidseplein 33 in Amsterdam. De stichting heeft ten doel: bevorderen, financieel ondersteunen, bijdragen en stimuleren van onderzoek naar en voorlichting over de oorzaken en behandeling van kanker en het verband tussen dieet, voeding, leefwijze en kanker, zulks ten behoeve van het algemeen nut van de bevolking. Op 16 januari 2007 zijn de statuten van de stichting voor het laatst gewijzigd. Verslaggevingsperiode Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van een verslagperiode van een jaar. Het boekjaar loopt van 1 oktober 2012 tot en met 30 september 2013.

Baten worden in de staat van baten en lasten opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld.

Grondslagen voor de omrekening van vreemde valuta’s Transacties in vreemde valuta’s Transacties luidend in vreemde valuta’s worden in de betreffende functionele valuta van de stichting omgerekend tegen de geldende wisselkoers op de transactiedatum. In vreemde valuta’s luidende monetaire activa en verplichtingen worden per balans-datum in de functionele valuta (EUR) omgerekend tegen de op die datum geldende wisselkoers. Niet-monetaire activa en passiva in vreemde valuta’s die tegen historische kostprijs worden opgenomen, worden naar euro’s omgerekend tegen de geldende wisselkoers op de transactiedatum. De bij omrekening optredende valutakoersverschillen worden als bate respectievelijk last in de staat van baten en lasten opgenomen. Materiële vaste activa Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs verminderd met de cumulatieve afschrijvingen.

Indien een transactie ertoe leidt dat nagenoeg alle of alle toekomstige economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot een actief of verplichting aan een derde zijn overgedragen, wordt het actief of de verplichting niet langer in de balans opgenomen. Verder worden activa en verplichtingen niet meer in de balans opgenomen vanaf het tijdstip waarop niet meer wordt voldaan aan de voorwaarden van waarschijnlijkheid van de toekomstige economische voordelen en/of betrouwbaarheid van de bepaling van de waarde.

De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur. Op vooruitbetalingen van materiële vaste activa wordt niet afgeschreven.

De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben.

n computerapparatuur : 33,33%; n overige kantooruitrusting : 20%.

De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro’s, de functionele valuta van de onderneming.

Ontvangsten en uitgaven worden, voor zover niet anders vermeld, toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben.

Gebruik van schattingen De opstelling van de jaarrekening vereist dat het bestuur/management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen.

Bijzondere waardeverminderingen Activa met een lange levensduur dienen te worden beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen wanneer wijzigingen of omstandigheden zich voordoen die doen vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugverdiend zal worden. De terugverdienmogelijkheid van activa die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van een actief te vergelijken met de geschatte contante waarde van de toekomstige netto kasstromen die het actief naar verwachting zal genereren.

Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen ervan naar de onderneming zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld.

De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.

Wanneer de boekwaarde van een actief hoger is dan de geschatte contante waarde van de toekomstige kasstromen, worden bijzondere waardevermindering voor het verschil tussen de boekwaarde en de realiseerbare waarde.

Toegepaste standaarden De jaarrekening is opgesteld conform de Richtlijn 650 Fondsenwervende Instellingen (“RJ 650”). Continuïteit Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling.

Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling Algemeen De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde.

60

Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die economische voordelen in zich bergen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld.


De volgende jaarlijkse afschrijvingspercentages worden hierbij gehanteerd:

Voorraden Voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. De verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs en bijkomende kosten, die direct kunnen worden toegerekend aan de verwerving van voorraden. Bij de waardering van de voorraden wordt rekening gehouden met de eventueel op balansdatum opgetreden waardeverminderingen. Vorderingen en overlopende activa Vorderingen worden gewaardeerd op de nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. Voorzieningen op vorderingen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de inbaarheid van de vorderingen. Effecten De beleggingen in effecten bestaan uit obligaties. Beleggingen worden blootgesteld aan bepaalde risico’s, zoals rente en totale volatiliteit van de markten. Vanwege de risico’s die inherent zijn aan bepaalde beleggingen in effecten en de volatiliteit van de kapitaalmarkten, kunnen op korte termijn veranderingen in de waarde van beleggingen in effecten optreden op en deze veranderingen kunnen wezenlijk verschillen van de bedragen die worden gerapporteerd in de jaarrekening. Effecten worden gewaardeerd tegen marktwaarde. Het is de intentie om de obligaties aan te houden tot de afloopdatum. Reserves De toelichting op de in de balans vermelde reserves is opgenomen in onderdeel 6. Personeelsbeloningen/pensioenen Medewerkers van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds ontvangen naast de maandelijkse salariëring 8% vakantiegeld en een beperkt aantal secundaire arbeidsvoorwaarden zoals een pensioenregeling en een reiskostenvergoeding. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds kent geen dertiende maand uitkering of andere bonusregelingen. Voor de uitvoering van de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen in de (semi)publieke sector (WNT) heeft het Wereld Kanker Onderzoek Fonds zich gehouden aan de Beleidsregel toepassing WNT. Pensioenregeling Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft voor haar werknemers een pensioenverzekering afgesloten bij


61

Aegon Levensverzekering N.V. Werknemers vanaf 20 jaar kunnen deelnemen aan deze pensioenregeling. De werknemersbijdrage hiervoor bedraagt 2%, en de werkgeversbijdrage 4%, van de pensioengrondslag. Uitgangspunt is dat de in de verslagperiode te verwerken pensioenlast gelijk is aan de over die periode aan de verzekeraars verschuldigde pensioenpremies. Voor zover de verschuldigde premies op balansdatum nog niet zijn voldaan, wordt hiervoor een verplichting opgenomen. Als de op balansdatum reeds betaalde premies de verschuldigde premies overtreffen, wordt een overlopende actiefpost opgenomen voor zover sprake zal zijn van terugbetaling door de verzekeraars of van verrekening met in de toekomst verschuldigde premies. Baten uit eigen fondsenwerving Donaties en giften Donaties en giften worden verantwoord in het jaar waarin zij worden ontvangen, met uitzondering van ontvangsten die kunnen worden toegerekend aan een periode waarin een bepaalde mailingactie heeft plaatsgevonden. Giften van een zaak in natura worden gewaardeerd tegen de reële waarde in Nederland. Giften uit nalatenschappen De baten uit nalatenschappen worden opgenomen in het boekjaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Voorlopige uitbetalingen in de vorm van voorschotten worden in het boekjaar waarin ze worden ontvangen verantwoord als baten uit nalatenschappen, voor zover deze niet al in een voorgaand boekjaar zijn verantwoord. Gezamenlijke acties De baten uit gezamenlijke acties worden verantwoord in het boekjaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Ontvangen voorschotten worden verantwoord in het jaar waarin deze zijn ontvangen. Lasten De kosten die het Wereld Kanker Onderzoek Fonds maakt worden verdeeld over de functies doelstellingen, werving baten en beheer en administratie. De specificatie in “Toelichting lastenverdeling” geeft inzicht in hoe de vermelde kosten worden toegerekend. Bestedingen doelstellingen Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft drie hoofddoelstellingen, namelijk financiering van

62


wetenschappelijk onderzoek, analyse van uitkomsten van onderzoeken en het geven van voorlichting. Aan de doelstellingen worden alle kosten toegerekend die direct en indirect gemaakt worden voor de realisatie van de doelstellingen. Kosten toegerekend aan deze doelstellingen zijn onder meer: n Verstrekte beurzen voor wetenschappelijk onderzoek n Voorlichting n Lidmaatschap van het internationale WCRF netwerk voor gezamenlijke projecten en onder steuning. Werving baten Voor de realisatie van de missie werft het Wereld Kanker Onderzoek Fonds fondsen. Dit gebeurt via de post, telefonisch, via het internet of een persoonlijk gesprek. Deze contactmomenten worden gecombineerd met het geven van voorlichting. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft een belangrijke inhoudelijke boodschap die zij aan het Nederlandse publiek wil communiceren. De kosten die hiervoor gemaakt worden, worden aangemerkt als gezamenlijke kosten voor voorlichting en fondsenwerving en worden naar evenredigheid ten laste gebracht aan de doelstellingen of kosten van baten. Verdere toelichting op de gehanteerde berekeningswijze is hieronder te vinden en de specificatie van de kosten eigen fondsenwerving is opgenomen in toelichting 12 “Werving baten”. Beheer en administratie De post beheer en administratie omvat de kosten die het Wereld Kanker Onderzoek Fonds maakt voor de beheersing en administratievoering van de organisatie. De VFI (Vereniging van Fondsenwervende Instellingen) heeft een aanbeveling gedaan voor de toepassing van kosten van beheer en administratie. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft de post beheer en administratie in overeenstemming met deze aanbeveling berekend. Berekeningswijze Kosten besteed aan doelstellingen en werving baten worden toegerekend op basis van de aard van de kosten. Directe kosten worden direct toegerekend aan de doelstellingen.

bestede tijd aan wetenschappelijk onderzoek, preventie en voorlichting, en fondsenwerving. De toerekeningsmethoden worden jaarlijks beoordeeld en getoetst. Verstrekte onderzoeksbeurzen worden als schuld opgenomen op het moment dat de lasten zijn geautoriseerd en het besluit tot toekenning schriftelijk aan de begunstigden zijn medegedeeld.

Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode. Kasstromen in buitenlandse valuta’s zijn herleid naar euro’s met gebruikmaking van de omrekeningskoersen op de data van de transacties.

Toerekeningsmethodologie van gezamenlijke activiteiten voorlichting en fondsenwerving Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft consequent dezelfde toerekeningsmethode gehanteerd sinds de oprichting in 1994. De toerekening van kosten van de gezamenlijke activiteiten werd in 2012 herzien. De voordien gehanteerde woord-telmethode is vervangen door een op activiteiten gebaseerde toerekening. Per gezamenlijke activiteit worden de kosten naar evenredigheid verdeeld tussen voorlichting en fondsenwerving. De kosten van communicatie-activiteiten met het algemene publiek komen voor 50% ten laste van voorlichting en bewustwording en 50% ten laste van fondsenwerving. De kosten van communicatieactiviteiten met bestaande relaties komen voor 70% ten laste van voorlichting en bewustwording en 30% ten laste van fondsenwerving. Dit resulteert in een gemiddelde verdeling van ongeveer 60% (2012: 58%) aan voorlichting en bewustwording en 40% (2012: 42%) aan fondsenwerving. Toerekeningsmethodologie van overhead en overige kosten De overheadkosten en andere kosten eigen organisatie (personeelskosten, huisvestingskosten, kantoor- en algemene kosten, en afschrijvingen) worden toegerekend op basis van een evaluatie van tijd besteed door persooneel aan: wetenschappelijk onderzoek, voorlichting en fondsenwerving. In 2013 zijn deze kosten als volgt toegerekend: n eigen fondsenwerving 31% (2012: 30%), n preventie en voorlichting 48% (2012: 50%), n wetenschappelijk onderzoek 5% (2012: 5%), n beheer en administratie 16% (2012: 15%), n in totaal 100%.

De kosten van beheer en administratie worden toegerekend op basis van een evaluatie van door personeel


63

Toelichting op de balans en staat van baten en lasten

1 Materiële vaste activa Computerapparatuur

Overlopende activa Overige kantooruitrusting

Totaal

2013

Totaal

2012

EUR EUR EUR EUR Aanschafwaarde Saldo per begin van het boekjaar 57.675 20.133 77.808 69.192 Aankopen 1.585 - 1.585 8.616 Saldo per einde van het boekjaar 59.260 20.133 79.393 77.808 Cumulatieve afschrijvingen Saldo per begin van het boekjaar 47.507 20.133 67.640 62.269 Afschrijvingen 3.779 - 3.779 5.371 Saldo per einde van het boekjaar 51.286 20.133 71.419 67.640 Boekwaarde per einde van het boekjaar 7.974 - 7.974 10.168

De investeringen in de materiële vaste activa worden aangehouden voor de bedrijfsvoering van de stichting.

2 Voorraden Voorraden zijn niet in de balans opgenomen, aangezien de bedragen niet materieel zijn.

3 Vorderingen en overlopende activa

2 013

2012

EUR EUR Overlopende activa 954.395 903.055 Vorderingen op gelieerde entiteiten - 428 Vorderingen uit nalatenschappen 50.000 Overige vorderingen 28.156 28.156 1.032.551 931.639

2013 2012 EUR EUR Kosten telemarketing 923.086 855.042 Frankeerkosten - 20.735 Interest op effecten 10.330 8.108 Overig 20.979 19.170 954.395 903.055

De telemarketingcampagnes genereren structurele donateurs die de organisatie steunen door middel van een doorlopende machtiging. Donateurs steunen met een vast bedrag per maand, kwartaal, halfjaar of jaar gedurende een onbepaalde termijn. De gemiddelde jaarlijkse bijdrage was in 2013 € 57 (2012: € 54). Op basis van historische gegevens weten we dat 59% (2012: 62%) van de donateurs ons gedurende tenminste 3 jaar steunt. De aan deze campagne verbonden telemarketingkosten worden afgeschreven over 3 jaar. In de overlopende activa is circa € 460.000 (30 september 2012: € 450.000) begrepen. Dit bedrag wordt na meer dan één jaar ten laste van de resultaten gebracht. Alle andere overlopende activa en vorderingen zullen binnen één jaar worden ontvangen.

4 Beleggingen Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is in 2012 begonnen met beleggen en heeft een risicomijdend beleggingsbeleid. De belangrijkste reden om te beleggen is om fondsen beschikbaar te hebben in het geval van onverwachte tekorten in het inkomen uit fondsenwerving en zeker te stellen dat onderzoek, voorlichtingsprogramma’s en organisatiekosten niet onderworpen worden aan bezuinigingen op korte termijn. Het totaal (bruto) ongerealiseerde verlies was € 2.658 (2012: € 8.126 winst), na aftrek van de afschrijving obligatie premie bedraagt het ongerealiseerde verlies € 13.235 (2012: €2.788 winst). In 2013 bleef de rente op obligaties laag. Het investeringsrendement was 1,41% (2012: 1,89%). Het gemiddelde rendement voor de periode van 2 jaar was 1,65%. EUR Saldo per 1 oktober 2012 437.542 Aankopen effecten 318.884 Verkopen effecten -185.000 Ongerealiseerde winst -13.235 Saldo per 30 september 2013 558.191

2013

2012

EUR EUR Interest op effecten 17.746 9.560 Ongerealiseerde winst -13.235 2.788 Bruto beleggingsresultaat 4.511 12.348 Lasten - - Netto beleggingsresultaat 4.511 12.348 Rendement beleggingen

1,41%

1,89%

Gemiddeld rendement 2012 - 2013: 1,65% Gemiddeld resultaat 2012 - 2013: € 8.430

64



65

5 Liquide middelen

7 Langlopende schulden 2013 2012 EUR EUR ABN AMRO Bank N.V. 3.991.531 3.435.529 ING Bank N.V. 104.676 95.564 Merrill Lynch 449.516 567.185 Kasmiddelen 700 400 Bankgarantie 12.000 12.000 4.558.423 4.110.678

In de post ABN AMRO Bank N.V. is een kortetermijndeposito tot een bedrag van € 3.900.351 (30 september 2012: € 3.187.788) begrepen, dat in oktober daaropvolgend afloopt, alsmede € 2.818 (30 september 2012: € 345) wegens ontvangsten die begin oktober per bank zijn ontvangen. De liquide middelen zijn nagenoeg geheel onmiddellijk opeisbaar.

6 Reserves Mutaties gedurende het boekjaar:

Continuïteits- Bestemmingsreserve reserve

Totaal

2013

Totaal

2012

EUR EUR EUR EUR Saldo per begin van het boekjaar 727.479 10.168 737.647 1.863.135 Bestemming resultaat boekjaar 618.067 -2.194 615.873 -1.125.488 Saldo per einde van het boekjaar 1.345.546 7.974 1.353.520 737.647 Continuïteitsreserve De continuïteitsreserve is bedoeld als buffer bij tegenvallende inkomsten of onverwachte uitgaven. Bij financiële tegenslagen kunnen de activiteiten voortgezet worden. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds hanteert de continuïteitsreserve-norm van maximaal anderhalf maal de jaarlijkse kosten voor de eigen organisatie. Onder de kosten van de eigen organisatie wordt verstaan de totale personeelskosten, huisvestingskosten, kantoor- en algemene kosten, afschrijving en rente en de toegerekende kosten publiciteit en communicatie aan werving baten en beheer en administratie. Over 2013 bedroegen de kosten van de eigen organisatie in totaal € 1.925.811 en het berekende maximum van de continuïteitsreserve is € 2.888.717. De werkelijke omvang van de continuïteitsreserve op 30 september 2013 is € 1.608.984. Dit is lager dan de norm. Het bestuur bepaalt of een deel van de reserves wordt beperkt en er is geen externe verplichting. Bestemmingsreserve Dit gedeelte van de reserves is vastgelegd in materiële vaste activa bestemd voor de bedrijfsvoering van de stichting.

66


2013 2012 EUR EUR

Langlopende projectverplichtingen Financiering van ‘a Chair in Nutrition and Cancer Prevention in the Division of Human Nutrition’ in Wageningen University and Research Centre, Nederland Onderzoeksbeurs voor Professor L.J. Schouten, Department of Epidemiology, GROW-School for Oncology & Developmental Biology, Maastricht University, Nederland, ten behoeve van het project ‘Nutritional and lifestyle characteristics of vegetarian and very low meat diets as determinants of subsequent cancer risk’ Onderzoeksbeurs voor Professor Dr. Ellen Kampman, Department of Agro technology and Food Sciences, Division of Human Nutrition, Wageningen University and Research Centre, Nederland, ten behoeve van het project ‘Effect of folic acid and vitamin B12 supplementation on DNA methylation’

60.000 120.000

10.732 52.806

26.719 13.374

Onderzoeksbeurs voor Dr. Leo Schouten, Department of Epidemiology and Developmental Biology of Maastricht University, Nederland, ten behoeve van het project ‘A prospective study of diet and the risk of Head-Neck cancer’

92.125 170.772

Onderzoeksbeurs voor Dr. Bueno-de-Mesquita, Department of Gastroenterology and Hepatology (DIGD) of University Medical Centre Utrecht (UMCU), Nederland, ten behoeve van het project ‘Vitamin D and pancreatic cancer risk’

- 36.595

Onderzoeksbeurs voor Professor P. Stattin, Department of Surgical and Perioperative Science, Urology and Andrology, Umea University, Umea, Zweden, ten behoeve van het project ‘Me-Can; extended studies in the collaborative study on metabolic syndrome and cancer’

35.627 121.101

Onderzoeksbeurs voor Dr. Mazda Jenab, Nutrition and Metabolism Section of International Agency for Research on Cancer, Lyon, Frankrijk, ten behoeve van het project ‘Pathways to Colorectal Cancer: Do excess energy consumption and the processes of oxidative stress interact and are they modulated by increased colonic permeability, inflammation, endotoxin exposure and toxic by-products of excess energy consumption?’

51.233 139.062

Onderzoeksbeurs voor Dr. Anette Buyken, Nutrition and Health Department of Research Institute of Child Nutrition, Dortmund, Duitsland, ten behoeve van het project ‘Early life, adiposity rebound, puberty: which nutrients, food groups, dietary or anthropometric patterns are critical for body fatness and the GH-IGF-axis in young adulthood?’

5.095 37.857

Transporteren

281.531 691.567


67

Transport Onderzoeksbeurs voor Dr. Will Chan, School of Public Health, University of Hong Kong, China, ten behoeve van het project ‘Role of Vitamin D and its Genetic Polymorphisms in Epstein-Barr Virus Activity and the Risk of Nasopharyngeal Carcinoma’ Onderzoeksbeurs voor Dr. Eric Duell, Unit of Nutrition, Environment and Cancer, Bellvitge Biomedical Research Institute – IDIBELL, Catalan Institute of Oncology – ICO, Barcelona, Spanje, ten behoeve van het project ‘Biomarkers of Acrylamide Exposure and Risk of Endometrial and Ovarian Cancer: A Molecular Epide- miologic Study in the European Prospective Investigation into Cancer -and Nutrition (EPIC) Cohort’, gezamenlijk gefinancierd door WCRF UK en WCRF NL Onderzoeksbeurs voor Dr. Mazda Jenab, International Agency for Research on Cancer (IARC-WHO), Lyon, Frankrijk, ten behoeve van het project ‘A pathway approach to study the biological effects of vitamin D on colorectal carcinogenesis: Exploration of gene-nutrient, gene-environment and gene-gene interactions’ Onderzoeksbeurs voor Dr. Anne Tjonneland, Institute of Cancer Epidemiology, Danish Cancer Society, Kopenhagen, Denemarken, ten behoeve van het project ‘Plasma levels of alkylresorcinois and risk of colorectal cancer in the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC)’ Onderzoeksbeurs voor Paula Jakszyn, Instituto Catalan de Oncologia (ICO), Barcelona, Spanje, ten behoeve van het project ‘Iron status and gastric cancer risk in the EPIC-EURGAST study’ Onderzoeksbeurs voor Dr. Ming Wu, Jiangsu Provincial Center for Disease Control and Prevention, Nanjing, China, ten behoeve van het project ‘The effect of body fatness, lifestyle factors and gene environmental interactions on the risk of female cancers among Asians’

2013 2012 EUR EUR 281.531 691.567

64.754 107.886

152.390 237.628

136.623 222.911

53.686 141.189

82.196 158.200

66.730 146.882

68


1.029.147 1.960.276

2013

2012

EUR EUR 1.029.147 1.960.276

Transport Onderzoeksbeurs voor Dr. Judy Ho, University of Hong Kong, Queen Mary Hospital, Pokfulam, Hong Kong, China, ten behoeve van het project ‘The acceptability and feasibility of a diet and physical activity intervention to prevent recurrence of in colorectal cancer survivors – a phase 2 study’ Onderzoeksbeurs voor Dr.Augustine Scalbert, International Agency for Research on Cancer, Lyon, Frankrijk, ten behoeve van het project ‘Dietary intakes of polyphenols in a large European cohort study – development of new tools for cancer epidemiology’

Onderzoeksbeurs voor Dr. Maurice Zeegers, Department of Public Health, Epidemiology and Biostatistics, University of Birmingham, Verenigd Koninkrijk, ten behoeve van het project ‘Bringing together the world’s data on food intake and bladder cancer’ 191.237 254.013

Transporteren

Onderzoeksbeurs voor Dr. Matty Wejienberg, Maastricht University, Nederland, ten behoeve van het project ‘Shedding lights on the mechanisms behind adult-attained height and cancer risk: the role of early life exposure to energy restriction and genetic variation’ Onderzoeksbeurs voor Dr. Matty Weijenberg, Maastricht University, Nederland, ten behoeve van het project ‘Energy balance, the PI3K-Akt-mTOR pathway genes and risk of colorectal cancer: a multidimensional approach’

266.757 313.395

122.815 183.919

282.972

349.854

266.220

-

Onderzoeksbeurs voor Dr. Anette Buyken, University of Bonn/ Research Institute of Child Nutrition, Dortmund, Duitsland, ten behoeve van het project ‘Exploring a potential anti-cancer link: is childhood consumption of polyphenols from fruits and vegetables of specific relevance for the adult GH-IGF-axis?’

102.478

-

Onderzoeksbeurs voor Dr. Anne May, University Medical Center Utrecht, Nederland, ten behoeve van het project ‘Effect of an 18-week exercise training intervention on health-related quality of life in patients after surgery for oesophageal cancer’

296.535

-

Onderzoeksbeurs voor Dr. Theodora Psaltopoulou, University of Athens Medical School, Athene, Griekenland, ten behoeve van het project ‘Identifying the role of nutrition, physical activity and body size in hematological malignancies through systematic reviews and meta-analyses’

57.611

-

Onderzoeksbeurs voor Dr. Ellen Kampman, Radboud University Nijmegen Medical Centre, Nederland, ten behoeve van het project ‘Effect of WCRF NL health promotion materials on awareness of and adherence to WCRF/AICR cancer prevention recommendations among those at very high risk of cancer’ Af: Te betalen binnen 1 jaar

107.688 2.532.223 2.807.444 1.348.411 955.075 1.183.812 1.852.369


69

De mutaties gedurende het jaar waren als volgt:

2013

2012

Saldo per begin van het boekjaar Bij: Toegekend ten laste van het resultaat lopend boekjaar

EUR EUR 2.807.444 2.773.885 857.251 1.101.181

Af: Betaald gedurende het boekjaar

3.664.695 3.875.066 1.132.472 1.067.622

Saldo per einde van het boekjaar

2.532.223 2.807.444

9 Baten uit eigen fondsenwerving 2013

2013

2012

Werkelijk Begroting Werkelijk EUR EUR EUR Donaties en giften Giften uit nalatenschappen

6.135.682 7.021.927 6.099.886 93.781 50.000 100.869

Verkoop van brochures (tegen kostprijs)

2.337 1.800 1.713

Kosten van verkochte brochures

-2.337 - -1.713

6.229.463 7.073.727 6.200.755

De looptijd van de langlopende projectverplichtingen is 1 tot 4 jaar. Inkomsten uit donaties en giften zijn lager uitgevallen dan begroot vanwege minder aangeschreven donateurs. De inkomsten vielen wel hoger uit dan in 2012.

8 Kortlopende schulden

2013

2012

EUR EUR

Kortlopend gedeelte van projectverplichtingen (zie toelichting 7)

1.348.411

955.075

Schulden aan gelieerde entiteiten (zie pagina 76)

549.213

402.745

Te betalen belastingen

1.481.471

1.279.911

Overige schulden

236.321

197.034

Overlopende passiva

4.391

65.246

3.619.807

2.900.011

10 Rentebaten en baten uit beleggingen 2013

2013

2012

Werkelijk Begroting Werkelijk EUR EUR EUR Interestbaten van banksaldi en beleggingen Ongerealiseerd resultaat op beleggingen Koersverschillen op vreemde valuta’s

68.536 64.000 80.118 -2.658 - 8.126 38.970 - -110.110 104.848 64.000 -21.866

Niet in de balans opgenomen verplichtingen Meerjarige financiële verplichtingen De stichting huurt een kantoor gedurende de periode 1 oktober 2013 – 1 oktober 2016. De jaarlijkse huur bedraagt ongeveer € 53.000. In verband hiermee heeft WCRF NL aan verhuurder een bankgarantie afgegeven ter grootte van € 12.000.

In vergelijking met voorgaand jaar steeg deze post voornamelijk door koersverschillen op vreemde valuta’s.

De stichting huurt kantoorapparatuur. De jaarlijkse huur bedraagt ongeveer € 2.500.

70



71

12 Werving baten

11 Besteed aan doelstellingen

Kosten eigen fondsenwerving

Wetenschappelijk onderzoek

2013

2013

2012

Werkelijk EUR

Begroting EUR

Werkelijk EUR

Onderzoeksbeurzen

857.251 1.658.400 1.100.983

Speciaal project ‘Continuous Update Project/Public Policy Report’

271.621 121.331 120.000

WCRF Internationaal Science department, doorbelaste kosten

167.114 167.114 146.091

Bijdrage aan WCRF International

269.920 301.788 260.698 - 1.853

Overig Toegerekende overheadkosten

90

2013

2013

2012

Werkelijk Begroting Werkelijk EUR EUR EUR Donateurs Bijdrage aan WCRF International Toegerekende overheadkosten

1.072.015 1.079.838 1.535.469 29.991 33.532 28.966 255.380 302.448 265.673

1.357.386 1.415.818 1.830.108

41.190 50.408 44.279

1.607.096 2.300.894 1.672.141

Kostenpercentage eigen fondsenwerving

Preventie en voorlichting Communicatie en publiciteit

1.905.721 2.313.112 2.926.011

Bijdrage aan WCRF International

209.937 234.724 202.765

Toegerekende overheadkosten

395.427 504.080 442.788

2013

2012

Werkelijk Begroting Werkelijk EUR EUR EUR

2.511.085 3.051.916 3.571.564

Baten uit eigen fondsenwerving

6.229.463

Kosten eigen fondsenwerving

1.357.386 1.415.818 1.830.108

Kostenpercentage fondsenwerving

Totaal besteed aan doelstellingen

7.073.727

6.200.755

21,8% 20,0% 29,5%

4.118.181 5.352.810 5.243.705

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds streeft ernaar om minimaal 25% van haar totale inkomsten te besteden aan wetenschappelijk onderzoek. In 2013 is dit 25,4%. Ten opzichte van het budget hebben wij minder onderzoeksprojecten kunnen financieren door onvoldoende relevante onderzoeksprojecten die aan de criteria van het jaarlijkse beursprogramma voldoen. We hebben meer besteed aan het Continuous Update Project (CUP) dan begroot. De bestedingen aan preventie en voorlichting zijn lager uitgevallen dan begroot door de uitstelling van geplande communicatieactiviteiten.

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds streeft naar een kostenpercentage eigen fondsenwerving dat over drie boekjaren gemiddeld maximaal 25% bedraagt. Het gemiddelde kostenpercentage eigen fondsenwerving over de afgelopen drie boekjaren is 22,1% en ligt onder de norm.

13 Toelichting management en administratie Kosten beheer en administratie 2013

2013

2012

2013

2013

2012

Werkelijk EUR

Begroting EUR

Werkelijk EUR

Totaal lasten

5.718.438

7.036.779

7.304.377

Werkelijk Begroting Werkelijk EUR EUR EUR Toegerekende overheadkosten (zie toelichting 14) 242.871 268.151 230.564

Totaal baten

6.334.311

7.137.727

6.178.889

Totaal lasten

Totaal besteed aan doelstellingen

5.243.705

Besteed aan doelstellingen in percentages

72

2013

4.118.181

5.352.810

% besteed aan doelstellingen gedeeld door totaal lasten

72,0%

76,1%

71,8%

% besteed aan doelstellingen gedeeld door totaal baten

65,0%

75,0%

84,9%

% besteed aan beheer en administratie gedeeld door de som van de uitgaven


5.718.438 7.036.779 7.304.377 4,2% 3,8% 3,2%

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds streeft ernaar de kosten beheer en administratie zo laag mogelijk te houden, maximaal 5% van de totale lasten. In 2013 is dit percentage 4,2% en binnen de norm.


73

Personeel

Specificatie overheadkosten 2013

2013

2012

Gedurende het boekjaar 2013 bedroeg het gemiddelde aantal werknemers 10 FTE (2012: 9 FTE). Personeelsbezetting in FTE:

Werkelijk Werkelijk Begroting EUR EUR EUR Personeelskosten Lonen en salarissen

400.868 502.256 339.547

Werknemersverzekeringen

36.016 50.227 32.469

Pensioenverzekeringen

10.843 30.091 9.664

Ontvangen ziekengeld

-13.699 – -37.159

Overige personeelskosten

107.250 77.631 86.287

541.278 660.205 430.808

2013

2012

Werkelijk Werkelijk FTE FTE Preventie en voorlichting

4,9

4,6

Fondsenwerving

3,0

2,7

Beheer en administratie

1,6

1,3

Onderzoek

0,5

0,4

Totaal

10

9

Huisvestingskosten Huur

53.470 54.078 52.117

Onderhoudskosten

6.192 5.460 7.830

Overige huisvestingskosten

4.048 2.640 3.440

63.710 62.178 63.387

Bezoldiging bestuur en directie

Het bestuur verricht de werkzaamheden onbezoldigd. Er zijn geen leningen, voorschotten en garanties verstrekt aan management en bestuurders.

Kantoor- en algemene kosten

Het bestuur bepaalt het salaris van de directeur en het bedrag aan overige emolumenten.

Algemene vergaderingen

21.090 16.331 10.828

Overige algemene kosten

215.038 281.319 386.011

236.128 297.650 396.839

Het bestuur houdt zich hierin aan de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen in de (semi) publieke sector (WNT) en de adviesregeling Beloning Directeuren van Goede Doelen van de Vereniging van Fondsenwervende Instellingen (VFI). In 2013 was Nadia Ameyah de directeur van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds en ontving de volgende bezoldiging voor haar werkzaamheden (2012: totaal bezoldiging directeur op jaarbasis € 79.483):

Afschrijvingen Afschrijvingen op vaste activa

3.779 4.458 5.371

844.895

1.024.491

896.405

Functie Aard dienstverband Aantal uren per werkweek Percentage dienstverband Periode

Directeur onbepaalde tijd 37,5 100% 1 oktober 2012 – 30 september 2013

EUR Bruto jaarsalaris 71.709 Vakantiegeld 6.596 Totaal jaarsalaris 78.305 Sociale verzekeringspremies (werkgeversdeel) Pensioenpremies (werkgeversdeel) Reiskostenvergoeding Totaal overige voorzieningen

74


8.661 2.233 236 11.130

Totaal bezoldiging directeur op jaarbasis 89.435 WERELD KANKER ONDERZOEK FONDS - JAARVERSLAG 2013 75

14 Toelichting lastenverdeling

Transacties met gelieerde entiteiten Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds maakt deel uit van het wereldwijde World Cancer Research Fund (WCRF) netwerk. Dit internationaal samenwerkingsverband richt zich op de preventie en beheersing van kanker. Indien nodig kan het Wereld Kanker Onderzoek Fonds eurobetalingen doen namens andere leden van het WCRF netwerk. Anderzijds kunnen de andere leden betalingen verrichten namens het Wereld Kanker Onderzoek Fonds aan crediteuren welke betalingen in andere valuta’s vragen. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds wordt belast door en/of belast de betreffende leden van het WCRF netwerk voor deze betalingen. De tabel op de volgende pagina geeft een overzicht van de transacties met gelieerde entiteiten.

WCRF International WCRF UK AICR Total EUR EUR EUR EUR Saldo verschuldigd door WCRF NL per 30 september 2011

307.610

253.739

20.444

581.793

Specificatie en verdeling lasten naar bestemming Doelstellingen

Wetenschappelijk onderzoek

Lasten

EUR EUR

-

18.711 58.090 76.801

Doorbelasting kosten wetenschappelijk onderzoek

-

146.091

-

146.091

Bijdrage aan “Continuous Update Project”

-

120.000

-

120.000

579.328

-

-

579.328

92.301

-

-

92.301

-900.000

-253.907

-39.662

-1.193.569

Contributie WCRF International Koersverschillen vreemde valuta’s Betalingen aan gelieerde entiteiten

79.239

284.634

38.872

402.745

Door gelieerde entiteiten belaste uitgaven

-

Doorbelasting kosten wetenschappelijk onderzoek

-

167.114

-

167.114

Bijdrage aan “Continuous Update Project”

-

271.621

-

271.621

599.821

-

-

599.821

-15.898

-20.515

-2.557

-38.970

-620.000

-270.000

-

-890.000

Contributie WCRF International Koersverschillen vreemde valuta’s Betalingen aan gelieerde entiteiten

Totaal 2012

EUR

EUR

EUR

EUR

Eigen fondsenwerving

EUR

1.128.872 – – – 1.128.872 1.781.584 1.221.073

Communicatie en publiciteit

– 1.905.721 1.072.015 2.977.736 3.392.950 4.461.480

Bijdragen aan WCRF International 437.034 209.937 29.991 89.973 766.935 837.754 725.419

1.565.906 2.115.658 1.102.006 Indirecte kosten

89.973 4.873.543 6.012.288 6.407.972

Personeelskosten

27.065 259.813 167.796 86.604 541.278 660.205 430.808

Huisvestingskosten

3.185 30.581 19.750 10.194 63.710 62.178 63.387

Kantoor- en algemene kosten

10.753 103.218 66.662 55.495 236.128 297.650 396.839

Afschrijvingen

187

1.816

1.171

605

3.779 4.458 5.371

41.190 395.428 255.379 152.898 844.895 1.024.491 896.405

1.607.096 2.511.086 1.357.385 242.871 5.718.438 7.036.779 7.304.377

Totaal

3.831 33.051 36.882

19 maart 2014

Elmer Coppoolse, voorzitter 43.162 436.685 69.366 549.213

Saldo verschuldigd per 30 september 2013 in vreemde valuta’s

Begroting 2013

Onderzoeksbeurzen

Het bestuur, Saldo verschuldigd door WCRF NL per 30 september 2013

Totaal 2013

Saldo verschuldigd door WCRF NL per 30 september 2012

Beheer en administratie

Directe kosten

Door gelieerde entiteiten belaste uitgaven

Preventie en voorlichting

Werving baten

GBP GBP USD 36.173 365.977 93.814

Coen van den Heuvel, secretaris/penningmeester Willy Angenent-van Gent Jeffrey Bunn Laurence Isaacson

76



77

Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het Bestuur van Stichting Wereld Kanker Onderzoek Fonds (WCRF NL) Wij hebben de jaarrekening over het gebroken boekjaar geëindigd op 30 september 2013 van Stichting Wereld Kanker Onderzoek Fonds (WCRF NL) te Amsterdam gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 30 september 2013 en de staat van baten en lasten over het gebroken boekjaar geëindigd op 30 september 2013 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 650 ‘Fondsenwervende instellingen’. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Oordeel Naar ons oordeel geeft de geconsolideerde jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Stichting Wereld Kanker Onderzoek Fonds (WCRF NL) per 30 september 2013 en van het resultaat over het gebroken boekjaar geëindigd op 30 september 2013 in overeenstemming met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 650 ‘Fondsenwervende instellingen’. Verklaring betreffende het jaarverslag Op basis van onze werkzaamheden overeenkomstig de Nederlandse controlestandaard 720 vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 650 ‘Fondsenwervende instellingen’ is opgesteld. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening.

Utrecht, 31 maart 2014 KPMG Accountants N.V.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

D.M. Berendsen RA

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

78



79

Hoofdstuk 9

Samen kanker voorkomen plannen voor 2014 In de vorige hoofdstukken heeft u kunnen lezen wie we zijn, wat onze missie is en hoe wij daar aan werken. Dankzij onderzoek weten we nu veel meer over kanker, en de preventie van kanker, dan een aantal jaren geleden. Maar er is nog veel dat nog ontdekt, verklaard en begrepen moet worden. De kennis uit de wetenschappelijke wereld moet verder gedeeld worden met het publiek. Onze gezondheidsvoorlichting is daarbij essentieel.

In dit laatste hoofdstuk leest u over onze plannen voor 2014 en onze begroting. Steunt u ons al? Help mee en geef kanker geen kans.


Onderwerp Borstvoeding en borstkanker STELLING Borstvoeding geven kan het risico op borstkanker verlagen. Waar

Niet waar

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat het geven van borstvoeding de moeder kan beschermen tegen borstkanker. Hoe langer je borstvoeding geeft, hoe beter dit tegen borstkanker kan beschermen. Door het geven van borstvoeding wordt je minder lang blootgesteld aan bepaalde hormonen die het risico op kanker kunnen verhogen, zoals oestrogeen. Na het geven van borstvoeding stoot het lichaam bovendien een groot aantal cellen uit de borsten af waarvan het DNA is beschadigd; beschadigd DNA kan op latere leeftijd tot kanker leiden. Borstvoeding geven kan je ook helpen om van overtollig gewicht na de zwangerschap af te komen. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds adviseert om baby’s de eerste zes maanden, indien mogelijk, uitsluitend borstvoeding te geven en dit daarna aan te vullen met andere vloeibare en vaste voeding.

9.1 Vooruitblik 2014 Hier leest u over onze plannen voor het komende jaar. Deze zijn geclusterd overeenkomstig met de volgorde van de hoofdstukken in dit jaarverslag.

9.1.1 Onderzoek: kennis krijgen In 2014 blijven we investeren in onderzoek naar het verband tussen voeding, voedingspatroon, lichaamsbeweging, gewicht en het risico op kanker. Daarnaast ligt onze focus ook op onderzoek naar de biologische mechanismen die deze verbanden verklaren. Ook onderzoek naar de preventie van terugkeer van kanker heeft onze aandacht. In 2014 gaan we verder met ons Continuous Update Project (CUP). We blijven alle relevante wetenschappelijke onderzoeksresultaten wereldwijd verzamelen, invoeren in onze database en analyseren zodat dit beoordeeld kan worden door het onafhankelijke panel van wetenschappers. In 2014 brengen wij een nieuw CUP voortgangsrapport uit met actuele en uitgebreide informatie over de preventie van eierstokkanker.

9.1.2 Gezondheidsvoorlichting: kennis delen Communicatie met het algemene publiek We gaan in 2014 onze algemene website www.wcrf.nl vernieuwen om deze beter aan te laten sluiten bij de informatiebehoefte van het publiek. Hierbij zullen we rekening houden met de behoefte en wensen van verschillende doelgroepen.

We gaan in 2014 ook een digitale nieuwsbrief voor het algemene publiek ontwikkelen als aanvulling op de bestaande gedrukte versie. Het doel hiervan is om een groter publiek frequenter te bereiken met onze gezondheidsvoorlichting. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds maakt nog geen gebruik van social media. Dit zijn inmiddels belangrijke communicatiekanalen die een goede aanvulling zijn op de traditionele media zoals radio, televisie en gedrukte media. We gaan in 2014 werken aan een strategisch plan voor social media waarmee we tevens zullen starten in 2014. In 2014 zullen we ook kwalitatieve persberichten blijven uitsturen om hiermee aandacht te vragen voor kankerpreventie, belangrijke ontwikkelingen, onderzoeksresultaten en ons werk. Ook blijven we samenwerken met dagblad Metro aan de gezondheidsrubriek.

Gezondheidsvoorlichting aan ex-kankerpatiënten Wij zullen in 2014 de brochure Gids voor voeding en leefstijl na kanker blijven verspreiden onder relevante doelgroepen en organisaties. We gaan ons richten op uitbreiding van de distributiekanalen voor deze belangrijke publicatie.

Gezondheidsvoorlichting gericht op de werkplek Wij willen met een nieuw voorlichtingsprogramma starten dat is gericht op gezondheid op de werkplek. Het doel is om op de werkplek beleid te stimuleren dat gericht is op gezonde voeding en leefstijl. Wij gaan in 2014 net als in 2013 verder met de ontwikkeling van dit voorlichtingsprogramma.




81

Gezondheidsvoorlichting aan gezondheidsdeskundigen We gaan in 2014 werken aan een groter bereik van de digitale nieuwsbrief. We willen minimaal 10% meer lezers. Tevens gaan we het bestellen van voorlichtingsmaterialen stimuleren en promoten. We willen de goede band die we hebben opgebouwd met onze huidige achterban versterken door hen te blijven voorzien van betrouwbare en nuttige informatie en hulpmiddelen. In 2014 zullen we starten met educatieve workshops over onze 10 aanbevelingen voor de preventie van kanker. Het doel hiervan is om gezondheidsdeskundigen handvatten te geven om de 10 aanbevelingen bespreekbaar te maken met hun cliënten.

9.1.3 Fondsenwerving Ons werk wordt uitsluitend mogelijk gemaakt door donateurs. Wij zullen ook in 2014 een strategie volgen waarbij de nadruk ligt op fondsenwervingsactiviteiten die een hoog rendement opleveren. We blijven fondsen werven op een verantwoorde manier. Sportieve evenementen worden steeds belangrijker voor de fondsenwerving van goede doelen. Bovendien sluiten deze evenementen heel goed aan bij onze boodschap. Lichaamsbeweging speelt namelijk een belangrijke rol in de preventie van kanker. In 2014 doen we weer mee aan de Dam tot Damloop, met een nog groter team dan in voorgaande jaren. Tevens gaan we ons richten op andere sportieve evenementen.

Publicaties We hebben een zeer uitgebreid aanbod van informatieve brochures, folders en andere hulpmiddelen (zoals geheugensteuntjes). In 2014 gaan we ons richten op een groter bereik van onze bestaande publicaties om nog meer mensen te helpen de aanbevelingen voor kankerpreventie op te volgen. We gaan in 2014 verder onderzoek doen naar een nieuwe evaluatie- en meetmethode om de mening van lezers over de publicaties te meten. Zo kunnen we de hoge kwaliteit hiervan waarborgen.

Wij gaan in 2014 onderzoek doen naar nieuwe vormen van fondsenwerving zoals online werving. Daarbij gaan we ook onderzoeken hoe we social media kunnen inzetten om onze activiteiten te ondersteunen en versterken.

9.1.4 Bestuur, personeel en organisatie De directie van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft in 2013 een nieuw strategisch plan ontwikkeld voor de periode 2014-2016. Vanaf 2014 worden de jaarplannen op basis hiervan gemaakt. In 2014 gaan we beginnen met de uitvoering van onze nieuwe strategische richting.

Onze website voor kinderen: www.topfitkids.nl In 2014 gaan we onze website voor kinderen uitbreiden met meer informatie over gezonde voeding en leefstijl speciaal afgestemd op deze doelgroep. Voorafgaand zullen we een onderzoek doen onder de gebruikers (kinderen en hun ouders) om hun wensen en behoeften in kaart te brengen. Tevens zullen we meer promotie doen om meer bekendheid te geven aan de website. We gaan ons in 2014 extra richten op de ouders aangezien zij een zeer belangrijke rol spelen bij de voeding en leefstijl van hun kinderen.

9.2 Begroting 2014 De begroting voor het boekjaar 2014, zoals deze op 25 september 2013 werd vastgesteld door het bestuur, kan als volgt worden samengevat:

EUR

Baten Baten uit eigen fondsenwerving Interestbaten

6.873.028 63.440

Som der baten 6.936.468

Lasten Besteed aan doelstellingen: n Wetenschappelijk onderzoek

1.784.259

n Preventie en voorlichting

3.079.128

4.863.387 Werving baten: n Kosten eigen fondsenwerving

1.519.704

Beheer en administratie: n Kosten beheer en administratie

Het bestuur zal in 2014 prioriteit geven aan de werving van een nieuw bestuurslid. Een profiel voor een nieuw bestuurslid is opgesteld. De ideale kandidaat is iemand met veel ervaring met bestuurszaken, een teamplayer, analytisch, communicatief en een strategisch denker. Van bestuursleden van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds wordt verwacht dat zij een sterke affiniteit met onze missie hebben.

EUR

Som der lasten

266.548 6.649.639

Resultaat 286.829

Persberichten In 2014 streven we ernaar om het aantal persberichten te vergroten. Ook blijven we samenwerken met dagblad Metro aan de gezondheidsrubriek. Ons doel is ook om te werken aan artikelen en stukken op maat voor bepaalde journalisten, publicaties en programma’s.

82



83

Notities

84



85

86


Geef kanker geen kans Stichting Wereld Kanker Onderzoek Fonds Leidseplein 33-2 hoog, 1017 PS Amsterdam Postbus 15444, 1001 MK Amsterdam Tel: 020 344 9595 Website: www.wcrf.nl Email: [email protected] Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is door de Belastingdienst erkend als Algemeen Nut Beoogende Instelling (ANBI)

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds (WCRF NL) is lid van het wereldwijde World Cancer Research Fund (WCRF) netwerk. Registratienummer K.v.K. Amsterdam: 41213794 © 2014 Wereld Kanker Onderzoek Fonds

FSC LOGO

Jaarverslag Geef kanker geen kans

Recommend Documents