Jaarverslag 2012 Algemeen Maatschappelijk Werk
Eigen kracht Het AMW maakt gebruik van de kortdurende, oplossingsgerichte methodiek. Deze gaat uit van de eigen krachten en talenten van de klant en het oplossend vermogen van klanten en hun netwerk. Onze medewerkers zijn geschoold en vaardig in deze methodiek en we hebben onze werkwijze erop aangepast. De klant blijft probleemeigenaar en de hulpverlening wordt vraaggericht ingezet, met de nadruk op behoud van eigen verantwoordelijkheid en met een groot beroep op de zelfredzaamheid.
Erop af
AMW vergroot participatie en zelfredzaamheid We willen toereikende zorg en hulpverlening voor kwetsbare burgers handhaven. Daarom gaan we professionele hulpverlening anders inzetten, zoals onder andere verwoord in de Wmo en ‘Welzijn Nieuwe Stijl’. De belangrijkste doelstellingen zijn het verbeteren van zelfredzaamheid, participatie en sociale samenhang. Dat sluit goed aan bij de werkwijze van het Algemeen Maatschappelijk Werk (AMW) van STMR. Het AMW biedt hulp en ondersteuning aan burgers van alle leeftijden bij vrijwel alle problemen waar zij in het dagelijks leven mee geconfronteerd worden. De maatschappelijk werker is een generalist die lokaal en breed geworteld is in de samenleving goed geïnformeerd is over de sociale kaart en goede contacten heeft met partners in welzijn, zorg, veiligheid, het CJG, onderwijs, etc.
Waar mogelijk is het AMW terughoudend in het nemen van eigen initiatief, om de zelfredzaamheid en zelfregie van de klant te behouden. Wel merken we dat het AMW vaker door ketenpartners of mensen uit de omgeving van een burger wordt betrokken. In deze situaties wil het AMW burgers actief bereiken en motiveren tot het aanvaarden van hulp en verandering. Vaak is de situatie complex en spelen er meerdere problemen tegelijk.
Voortdurende ontwikkeling In 2012 heeft het AMW het aanmeldingsproces efficiënter georganiseerd en de informatie en adviesmogelijkheden verbeterd. Daardoor is de wachttijd voor hulpverlening sterk verkort en konden klanten sneller dan voorheen de gewenste hulp krijgen. Ook werd in 2012 prioriteit gegeven aan het formuleren van beleidsaanbevelingen en het ontwikkelen van werkprocessen betreffende outreachend werken, het versterken van de samenwerking met vrijwilligers en gebieds-/wijkgericht werken. Tevens vinden er aanpassingen plaats in het collectief preventief aanbod. In 2013 zullen al deze ontwikkelingen hun beslag krijgen in de werkwijze van het AMW. Tevens staan de ontwikkelingen met betrekking tot de op handen zijnde transities Jeugd en AWBZ centraal. Hiermee verwacht het AMW nog beter op de huidige ontwikkelingen te kunnen anticiperen. In dit jaarverslag geven wij meer informatie over de ontwikkelingen en werkzaamheden van het AMW in 2012.
Lianne van de Wiel Manager Maatschappelijk Werk
‘Naar het maatschappelijk werk gaan, heeft me sterker gemaakt.’
Klanten zijn zeer tevreden
Meteen antwoord of een afspraak Op 1 januari 2012 zijn wij gestart met het AMW Screeningsteam. Dit team van maatschappelijk werkers behandelt telefonisch en via de e-mail alle binnenkomende vragen en aanmeldingen. Bij aanmelding vindt een uitgebreid telefoongesprek plaats waarin de hulpvraag wordt onderzocht en gekeken wordt welke hulpbronnen reeds aanwezig zijn of ingezet kunnen worden. Als het mogelijk is, wordt informatie en advies gegeven. Als begeleiding door het AMW op zijn plaats is, wordt een eerste afspraak gemaakt. Met de klant overleggen wij wat die ter voorbereiding van het eerste gesprek alvast kan doen. Mocht de hulpvraag niet bij het AMW passen, dan wordt de cliënt verwezen naar een van de ketenpartners. Klanten zijn zeer tevreden over deze nieuwe werkwijze, omdat
Screener brengt situatie snel in kaart De screener krijgt een klant aan de telefoon die zegt suïcidale gedachten te hebben. Al snel blijkt de klant op het punt te staan een einde aan zijn leven te maken. De screener brengt de situatie snel in kaart: er is niemand bij de klant aanwezig maar er woont wel een familielid op loopafstand. Het lukt om met de klant af te spreken dat hij naar het familielid toe gaat. De screener belt ondertussen de huisartsenpost. Via de huisartsenpost wordt de klant vervolgens acuut opgenomen in een GGZ-instelling waar zijn problemen worden behandeld.
Uit d e praktijk
Uit eerdere klanttevredenheidsonderzoeken blijkt dat onze klanten erg tevreden zijn. Verbeterpunten waren de te lange wachttijd en de informatievoorziening. Ook uit een tevreden heidonderzoek onder huisartsen kwam de wachttijd als verbeterpunt naar voren. Huisartsen gaven daarnaast aan te weinig terugkoppelingen te ontvangen. In 2012 hebben wij hard gewerkt om verbeteringen door te voeren. De wachttijd is sterk verkort door de invoering van het screeningsteam en de daarmee veranderde werkwijze. De terugkoppeling naar huisartsen is gestandaardiseerd; huisartsen worden (met toestemming van de klant) bij aanmelding en bij afsluiting van de hulpverlening geïnformeerd. In 2013 wordt deze informatie ook verstuurd naar de overige verwijzers. Bij de start van de hulpverlening ontvangen klanten een informatiemap over het AMW. Omdat wij het belangrijk vinden om onze klanttevredenheid altijd in beeld te hebben, zijn wij in 2012 gestart met het doorlopend meten van de klanttevredenheid. Bij afsluiting van de hulpverlening krijgen klanten een e-mail met een link naar een vragenlijst. Medio 2013 verwachten we de eerste resultaten van dit onderzoek.
ze hun verhaal kunnen doen op het moment dat de nood het hoogst is en het meteen een duidelijk vervolg krijgt. Voor de ketenpartners is het Screeningsteam het eerste aanspreekpunt voor aanmelding of consultatie. De screeners worden gewaardeerd om hun kennis van de sociale kaart en hun proactieve houding: ze denken mee over ingewikkelde casuïstiek en nemen het initiatief om zelf contact te zoeken met een klant waar een verwijzer zorgen over heeft. Het AMW screeningsteam
Deze nieuwe en efficiënte werkwijze heeft er voor gezorgd dat het aantal korte informatie-, advies- en consultatievragen is verdubbeld ten opzichte van 2011 en dat de gemiddelde wachttijd voor het AMW fors is afgenomen.
snel
‘We hebben er echt wat aan gehad, aan de gesprekken hier.’
Betere hulpverlening door samenwerking Samenwerken met partners is noodzakelijk om kwalitatief goede hulpverlening te kunnen bieden. Daarom zoeken wij actief contact met onder andere huisartsen, schuldhulpverleners/sociale diensten, schoolmaatschappelijk werkers, welzijnsorganisaties, thuiszorg, BJZ, JGZ, GGZ en het Meldpunt Bijzondere Zorg. Samenwerking vindt ook plaats in de vele netwerkoverleggen waarin wij lokaal en regionaal participeren. We zetten ondersteuning in van vrijwilligers en/of Humanitas en screenen de aanvragen voor de voedselbank. Binnen STMR zoeken we actief naar samenwerking met de andere disciplines. Met de Jeugdgezondheidszorg, Thuisbegeleiding en het Schoolmaatschappelijk werk is in 2012 een symposium georganiseerd door en voor medewerkers ter versteviging van de onderlinge samenhang en samenwerking. Met de afdeling Verpleging & Verzorging wordt gezamenlijk opgetrokken in het voorbereiden van wijkgericht werken.
Hulpverlening weer vlot getrokken U it de pr ak t ij k
In een gezin met veel verschillende, complexe problemen zijn meerdere hulpverleners en vrijwilligers betrokken. Zij lopen op een zeker moment vast in de hulpverlening en dreigen het op te geven. Het AMW heeft een gesprek georganiseerd met alle betrokken hulpverleners, vrijwilligers en de klant. Hierdoor is er weer duidelijkheid gekomen, de samenwerking is verbeterd en de goede moed is bij iedereen teruggekomen.
Opbouw en versteviging van CJG’s Begin 2011 zijn in alle gemeenten CJG’s van start gegaan. In het afgelopen jaar hebben wij als een van de kernpartners actief deelgenomen aan de opbouw en versteviging van deze CJG’s. Er zijn stappen gezet waarbij de gemeenten hun eigen aanpak kiezen. Het AMW participeert in de gemeenten in Rivierenland in MD-teams, CJG-spreekuren, de Week van de Opvoeding, Jeugd Preventie Netwerken en/of het CJG-overleg. Wij nemen actief deel aan de pilots ter ontwikkeling van de gebiedsteams Jeugd in Tiel en Neerijnen. Het doel van deze pilots is dat de jeugd- en gezinwerkers vanuit hun diverse disciplines samen vorm en inhoud geven aan een ‘samenhangende zorgstructuur’. De ervaringen uit deze pilots worden gebruikt bij het vormgeven van de gebiedsteams in de overige gemeenten.
‘Maatschappelijk werk heeft mij geholpen verder te kijken dan mijn neus lang is.’
Kluizenaar neemt weer deel aan maatschappij
Sinds half oktober 2012 is het CJG-loket ondergebracht bij STMR. Hierdoor is het loket alle werkdagen bereikbaar. De eerste selectie van telefoontjes en mails vindt plaats bij de klantenservice van STMR. Zij handelen eenvoudige vragen af en sturen de meer complexe vragen door naar het AMW Screeningsteam. Bij het CJG-loket hebben we naast onze ervaring de beschikking over een databank met veel informatie en kunnen we gebruikmaken van de expertise van onze ketenpartners.
Zelf contact maken met burgers Het is belangrijk om burgers tijdig hulp te verlenen. Wij zien en erkennen dat en daarom is outreachend werken een van onze aandachtspunten. Voor klanten is het niet altijd makkelijk om zelf de stap naar hulpverlening te zetten. Na een melding van bijvoorbeeld een huisarts, wijkverpleegkundige, CJG-partner, buurt genoot of familielid, onderzoeken we wat een passende actie is en nemen we waar nodig zelf contact op met de klant. We proberen op kantoor of bij de klant thuis een afspraak te maken. We gaan er soms samen met de verwijzer op af, dat schept vertrouwen. Deze begeleidingen vragen in eerste instantie vaak veel geduld en afstemming met de klant.
Een moeder belt naar het CJG-loket: “Mijn dochter wordt gepest op school. Zij zegt er niet veel over, maar ik maak me zorgen. Wat doet dit met haar? Hoe moet ik dit aanpakken?” Deze moeder kreeg informatie over pesten en advies over hoe zij met haar dochter in gesprek kon gaan.
U it de pr akt ij k
Advies voor groot en klein
De huisarts van een plattelandsdorp belt met zorgen over een man die al jaren als een kluizenaar leeft en af en toe vreemd gedrag vertoont. De maatschappelijk werker komt bij meneer thuis om contact te leggen. In eerste instantie wil hij niets, maar langzaam kan en mag de maatschappelijk werker toch kleine dingen regelen waardoor meneer weer meer kan deelnemen aan de maatschappij. Er blijkt een mantelzorger te zijn die wel samen boodschappen wil doen. En met een vrijwilliger worden een aantal activiteiten opgepakt.
Uit de praktijk
CJG-loket nu alle werkdagen beschikbaar
Snel in actie bij huiselijk geweld Er zijn afspraken gemaakt met de ketenpartners over samenwerking rond huiselijk geweld en bemoeizorg, waarbij wij een belangrijke rol hebben in het tot stand brengen van contact en hulpverlening. Klanten die zich melden of door het Meldpunt Bijzondere Zorg aangemeld worden, krijgen binnen drie werkdagen een afspraak met een van onze maatschappelijk werkers. Samen met de klant kijken wij naar de stappen die nodig zijn om de situatie te stabiliseren en te verbeteren. Als het nodig is, kunnen wij begeleiding bieden bij het vinden van tijdelijke crisisopvang. Er is een toename van klanten waarbij sprake is van huiselijk geweld en kindermishandeling. Er zijn in 2012 dertig klanten meer begeleid dan in 2011. In 2012 hebben wij, vooruit lopend op de wettelijke verplichting in 2013, de meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling geïmplementeerd.
‘Binnen vijf bezoeken hadden we onze oude zoon weer terug.’
Leren van elkaar
Dit heeft er toe geleid dat wij speerpunten hebben geformuleerd. Wij onderzoeken hoe we het preventief collectief aanbod kunnen ontwikkelen naar nieuwe vormen en methoden, zoals workshops, informatiebijeenkomsten en korter durende groepsinterventies. Hiervoor hebben we signalen en trends geïnventariseerd, zodat we deze kunnen vertalen naar nieuw aanbod, dit wordt verder uitgewerkt in 2013.
Medewerkers blijven zich ontwikkelen Onze maatschappelijk werkers hebben in 2012 scholing gevolgd over huiselijk geweld, ‘Herstel ouderschap na echtscheiding’ en ‘Omgaan met agressie’. De vervolgscholing ‘Financiële problematiek’ staat begin 2013 gepland. Vanuit de scholingstrajecten zijn werkprocessen ontwikkeld en aangepast. Naar aanleiding van de scholing ‘Omgaan met agressie’ werd ruim aandacht besteed aan de veiligheid van medewerkers. Tevens hebben wij aandacht voor werkbegeleiding en intervisie op maat en scholen wij alle nieuwe medewerkers in de kortdurende, oplossingsgerichte methodiek. Het ziekteverzuim van het AMW was in 2012 laag (4.2%).
Een verzorgingshuis belt met zorgen over een van hun bewoners: een vrouw van 83 die financieel wordt uitgekleed door haar zoon van 60 jaar. Deze zoon kampt met verslavingsproblematiek en pakt regelmatig de betaalpas van mevrouw. Het AMW heeft contact gelegd met mevrouw en de mogelijkheden onderzocht om dit misbruik te laten stoppen. Uiteindelijk is bewindvoering aangevraagd.
Uit d e praktijk
De huidige ontwikkelingen vereisen ook een andere invulling van de preventieve, collectieve activiteiten vanuit het AMW. Gemeenten vragen ons in te spelen op de vraag uit de samenleving en op lokale problematiek. We moeten nog meer dan nu de samenwerking opzoeken rondom bepaalde thema’s.
AMW voorkomt financiële uitkleding
Coördinatie lost meervoudige problematiek op
Problematiek regio Rivierenland 2012 K A J
11%
I
Partnerrelatie
25%
2%
Gezondheid, (depressieve klachten, psychosociale of psychogeriatrische problemen, lichamelijke gezondheid, mobiliteit)
5% H
5% 6%
G
11%
7%
B
F
8%
11% 9%
E
Uit de praktijk
Een consulent van Lander probeert hulpverlening voor een man te organiseren, maar hij haakt steeds af. In eerste instantie gaat de maatschappelijk werker in gesprek met meneer, samen met de contactpersoon van Lander, en worden de problemen in kaart gebracht. De gezondheid van meneer geeft problemen, maar hij is al tien jaar niet bij de huisarts geweest. Er zijn financiële problemen en meneer veroorzaakt overlast in de buurt. Door samen kleine stappen te zetten en intensief samen te werken met Lander, de sociale dienst, schuldhulpverlening, de huisarts en reclassering, is er overzicht in de financiële situatie gekomen, de rust in de buurt Financiën,en inkomen, schulden teruggekeerd komt meneer inmiddels trouw bij de huisarts en de bloedprikpost.
C
A Verwerking Financiën, schulden (navinkomen, sterfgeval, ernstige ziekte of B arbeidsongeschikheid) Partnerrelatie C Gezondheid, (depressieve klachten, psychosociale of psycho Opvoeding geriatrische problemen, lichamelijke gezondheid, mobiliteit) Verwerking (nav sterfgeval, ernstige ziekte of D Familierelatie arbeidsongeschikheid) Opvoeding E Identiteit Familierelatie F Huisvesting Identiteit G geweld Huisvesting H Huiselijk Huiselijk geweld I Cultuurverschil, eenzaamheid, verslaving Cultuurverschil, eenzaamheid, verslaving J Overig K Overig
D
Colofon Dit beknopte jaarverslag AMW over 2012 is een uitgave van STMR Publicatiedatum maart 2013 Adresgegevens STMR postbus 6063, 4000 HB TIEL www.stmr.nl Ondanks zorg vuldige samenstelling kunnen aan de inhoud van S ti c hti n g
T h u i s zo r g
e n
deze uitgave geen rechten worden ontleend. Voor meer informatie over dit jaarbeeld kunt u contact opnemen met de afdeling maatschappelijk werk van STMR: T (0344) 679 300 Productie en fotografie Het Inventief
M aat s c ha p p e l ij k
w e r k
R ivi e r e n l a n d
