Jaarverslag 2012 van
de Stichting Het Zeeuws Orkest
Inhoud: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Inleiding Beleidsontwikkeling en concerten Organisatie Financiën Sponsors Bestuur Orkest Concerten van Het Zeeuws Orkest in 2012
Hoofdsponsors: DELTA Zeeland Fonds KPMG Heymans Bouw Zeeland
Bijlagen: 1. profielschets bestuur 2. sponsoroverzicht
1 JAARVERSLAG 2012 van de Stichting Het Zeeuws Orkest 1. Inleiding Het Zeeuws Orkest (HZO) gaf ook in 2012 weer vier concertseries verspreid door de provincie. in totaal werden 13 concerten gegeven. De concerten werden goed bezocht. Hoogtepunt was de najaarsserie met de talentvolle Zeeuwse violist Mathieu van Bellen die grote indruk maakte met zijn vertolking van het vioolconcert van Tsjaikovsky. Helaas werd dit jaar beheerst door de voortdurende zorg over de toekomst van Het Zeeuws Orkest en de dreigende bezuinigingen. Om aandacht te vragen voor deze bezuinigingen liet Het Zeeuws Orkest zich op 30 juni horen tijdens flitsoptredens in Middelburg, Goes, Terneuzen en Vlissingen. Verheugend was het besluit van het Provinciaal bestuur om Het Zeeuws Orkest tot de kerntaken van de Provincie te rekenen. Daarmee leek het voortbestaan van het orkest gewaarborgd. Tot aan 21 december bleef er echter onzekerheid over de hoogte van de Provinciale subsidie. De signalen waren bemoedigend. Groot was dan ook de teleurstelling toen bleek dat HZO toch gekort zou gaan worden met bijna 20% van de huidige subsidie, hetgeen neerkomt op een korting van ca. € 40.000 per jaar. De subsidieperiode betreft 2013 t/m 2015, maar gezien het late tijdstip van de besluitvorming wordt 2013 ongemoeid gelaten. 2. Beleidsontwikkeling en concerten Het beleid van het bestuur is er op gericht om tenminste vier volwaardige concertseries te handhaven. Uitgangspunt is om minimaal drie concerten per serie te geven. In 2013 kan deze ambitie nog waar gemaakt worden. Voor 2014 en 2015 zullen de plannen bijgesteld moeten worden gezien de verlaging van de subsidie. Wellicht dat in 2014 dankzij de reserves nog eenmalig vier series mogelijk zijn. Wel zullen er aanpassingen in repetities en in het aantal concerten moeten plaatsvinden Minder repetities en minder concerten kunnen ten koste gaan van de kwaliteit. Het beleid van het bestuur is er op gericht om er alles aan te doen om de steeds vaker geroemde kwaliteit van het orkest op peil te houden. Het Zeeuws Orkest streeft er naar een zo groot mogelijk publiek te bereiken. Om mensen op een ongedwongen manier kennis te laten maken met klassieke muziek is de repetitie op de zondagmiddag voorafgaand aan de concerten openbaar. De belangstelling hiervoor is groot en de reacties op dit initiatief zijn zeer positief. Ook jonge kinderen kunnen op deze wijze kennis maken met een symfonie-orkest. Hetzelfde doel, het bereiken van een breed publiek, wordt nagestreefd met een gevarieerde programmering. De nieuwjaarsconcerten van Het Zeeuws Orkest zijn langzamerhand een begrip geworden; een muziekfeest voor jong en oud, voor een breed publiek. HZO wil jonge mensen een kans te bieden om met het orkest op te treden. De nieuwjaarsconcerten zijn daar bij uitstek geschikt voor. Dit jaar kregen twee jonge muziektalenten de kans om met HZO op te treden. Annemieke de Bruin uit Goes, winnares van een eerder Eastman muziekconcours voor de Zeeuwse jeugd, en Kees van de Heydt, zoon van de fluitiste in het orkest, soleerden elk apart en traden ook gezamenlijk op. Annemieke is onlangs met haar klarinetstudie op het conservatorium begonnen en Kees gaat na zijn schoolopleiding aan het conservatorium fluit studeren. In 2012 stond het orkest twee concertseries onder leiding van gastdirigenten. De samenwerking met Marien van Staalen in het voorjaar en Jacob Slagter in de najaarsserie is aan beide kanten goed bevallen. Het blazersensemble van HZO speelde één september op de Uit markt in Middelburg. De zeer drukbezochte markt, waarop ook HZO met een stand vertegenwoordigd was, werd georganiseerd door de Zeeuwse bibliotheek en Scoop. Onder punt 8 van dit verslag is een overzicht opgenomen van de concerten in 2012.
2 Educatie en jeugd. In 2012 zijn afspraken gemaakt met verschillende scholen in Zeeuws-Vlaanderen en op Walcheren om lessen te geven als voorbereiding op de voorjaarsserie 2013, verzorgd door enkele orkestleden. Het resultaat van de contacten met de muziekschool op Zuid-Beveland is: vijf concerten op verschillende scholen door het strijkersensemble en vijf concerten door het blazersensemble van Het Zeeuws Orkest. Het bureau van Het Zeeuws Orkest heeft ondersteuning gegeven aan de Vereniging van Vrienden bij het organiseren van het muziekconcours voor de Zeeuwse jeugd. Er was met meer dan 40 deelnemers een ongekend hoog aantal aanmeldingen. De 1e prijs van dit Eastman muziek concours was voor de talentvolle pianist, de 18-jarige Dies van den Berg uit Bruinisse. Het orkest heeft hem uitgenodigd om tijdens de Nieuwjaarsconcerten 2013 een pianoconcert van Rosza “Spellbound’ uit de gelijknamige speelfilm van Hitchcock, te spelen. 3. Organisatie De organisatie van bureau en vrijwilligers functioneert tot grote tevredenheid. Er wordt heel veel werk verzet door de bestuursleden en de overige vrijwilligers. Helaas moesten we dit jaar afscheid nemen van het bestuurslid Balt Grosfeld. Grosfeld vertegenwoordigde de regio West Zeeuws-Vlaanderen. Grosfeld was al langere tijd ziek, maar zijn overlijden kwam voor ons toch totaal onverwacht. Het bestuur nam afscheid van de bestuursleden J. Dees en J. Mol. Beide bestuursleden traden statutair af. Dees werd opgevolgd door Chr. Wijnia. Mol werd opgevolgd door het orkestlid M. van Dulmen. Van Dulmen is, evenals zijn voorganger Mol, lid van de Artistieke Commissie. Mol blijft orkestcommissaris. Voor de penningmeester en de secretaris die eveneens statutair moeten aftreden zijn, nog geen opvolgers gevonden. Het bestuur stelt zich op het standpunt, dat de statutaire termijnen in beginsel in acht genomen moeten worden. Het zal zich inspannen om voor deze problematiek een oplossing te vinden. Het bestuur voldoet aan de Principes en Best Practice-bepalingen van de Code Cultural Governance. Dit houdt o.a. dat bij het jaarverslag de profielschets voor het bestuur wordt opgenomen. Deze profielschets is aangehecht als bijlage 1. 4. Financiën Het jaar 2012 is met een positief saldo afgesloten. De gezonde financiële situatie van Het Zeeuws Orkest is mede te danken aan het feit dat de beroepsmusici bereid zijn genoegen te nemen met een (te) lage bruto honorering. De reiskosten worden vergoed maar niet de reistijd. Het bestuur heeft bij het Provinciaal bestuur nadrukkelijk gewezen op deze minimale vergoeding. Helaas lijkt hiermee bij het vaststellen van de subsidie voor de komende jaren geen rekening te zijn gehouden. 5. Sponsors en subsidies Naast de jaarlijkse bijdrage van de Provincie en de gemeenten Goes, Hulst, Middelburg, Sluis, Schouwen-Duiveland, Terneuzen, en Veere ontvangt de Stichting HZO bijdragen van diverse bedrijven en fondsen. Helaas heeft de gemeente Sluis besloten de subsidie met ingang van 2013 te beëindigen. Dit zal tot gevolg hebben dat HZO met ingang van 2014 niet meer in Aardenburg zal optreden. Het beleid is, dat het orkest alleen zal spelen in die gemeentes die HZO subsidiëren. De contacten met de Provincie, de belangrijkste subsidiegever, zijn plezierig en constructief. Het Zeeuws Orkest wordt door het bedrijfsleven breed gesteund. Deze sponsorbijdragen zijn van groot belang. Hoewel de sponsors in het algemeen trouw blijven aan Het Zeeuws Orkest is merkbaar dat door de economische tegenwind de sponsorinkomsten onder druk staan.
3 Zowel de subsidies van de Provincie en gemeenten, alsmede de steun uit het bedrijfsleven zijn onontbeerlijk om het orkest in stand te houden en de concerten te kunnen verwezenlijken. Het bestuur is de Provincie, gemeenten en sponsors zeer erkentelijk voor hun financiële ondersteuning en het publiek voor de getoonde grote belangstelling. Hoofdsponsors in 2012 waren: DELTA Zeeland Fonds, KPMG en Heymans Bouw Zeeland. De Stichting HZO heeft een ANBI-beschikking. (algemeen nut beogende instelling) Een volledig overzicht van de sponsors is opgenomen in bijlage 2. Om de waardering voor de ondersteuning van de sponsors kenbaar te maken werd door het bestuur voor de 13e maal een avond georganiseerd op het buiten “Overduin”, beschikbaar gesteld door de Stichting Overduin. Enkele orkestleden verzorgden een muzikale bijdrage. Deze sponsorbijeenkomst wordt door de sponsors gewaardeerd. Het bestuur is de Stichting Overduin zeer erkentelijk voor het beschikbaar stellen van de sfeervolle buitenplaats en de bijdrage in de kosten voor deze avond.
6. Bestuur In het jaar 2012 was het bestuur als volgt samengesteld: - S.M.W.L van Boven voorzitter - mevr. W. Lelie - Haarsma secretaris - H.M. Etman penningmeester - B. Grosfeld lid (regio vertegenw. West Zeeuws-Vlaanderen) tot 1 juli - J. Dees lid (regio vertegenw. Oost Zeeuws-Vlaanderen tot 1 juli - Chr. Wijnia lid (regio vertegenw. West Zeeuws-Vlaanderen) vanaf 1 oktober - J.G. Mol lid tot 1 juli - M. van Dulmen lid vanaf 1 maart - P. van Traa lid (regio vertegenwoordiger Schouwen-Duiveland) Mevr. N. van der Ploeg, sinds maart 2011 voorzitter van de Vereniging van Vrienden van HZO, woonde enkele malen de bestuursvergaderingen bij. Boudewijn van Bemmelen heeft op zijn verzoek zijn werkzaamheden als artistiek adviseur voor HZO beëindigd. Hij heeft tot volle tevredenheid mede richting gegeven aan het artistieke beleid van het orkest. Inmiddels is er een goed functionerende Artistieke Commissie. Besloten is om geen opvolger voor Van Bemmelen te zoeken. Het bestuur van de Stichting HZO heeft in 2012 zesmaal vergaderd. Het bestuur vergaderde één maal met alle orkestleden en één maal met de Adviesraad. Op het bureau is mevr. H. van der Schoor vier ochtenden per week werkzaam. Het bureau van HZO is gevestigd op Seissingel 100, Middelburg, in het pand van Sport Zeeland, waarvan één kamer wordt gehuurd. Voor de financiële werkzaamheden wordt de penningmeester ondersteund door de vrijwilliger B. Brouwer. De Vereniging van Vrienden van Het Zeeuws Orkest verleent hand- en spandiensten tijdens de concerten en verzorgt de lunches tijdens de vier repetitiezondagen. Bovendien geeft de vereniging een financiële bijdrage aan de extra repetities voor de amateur strijkers van HZO en andere zaken die op het wensenlijstje staan van het orkest. Het bestuur stelt deze ondersteuning zeer op prijs.
4 7. Orkest Het orkest bestaat uit 21 amateur- en 55 beroepsmusici. Chef-dirigent: Joan Berkhemer. Concertmeester: Marcus Vliegen Adviesraad De adviesraad is samengesteld uit vertegenwoordigers van alle secties: Elly Kopmels, Caroline Jaquet (vrz), Melanie van Overbeeke, Greetje Buytendijk, Lieven Coolen, John Groeneveld, Els Millenaar, Cora Dellebeke. Artistieke Commissie Het orkest heeft een artistieke commissie. De commissie is verantwoordelijk is voor de programmering binnen de door het bestuur vastgestelde financiële grenzen. De leden van de artistieke commissie waren in 2012: Marco van Dulmen, Petra Flipse, en Thorwald Jørgensen, Ruud v.d. Meulen, Jos Mol (vrz), Marcus Vliegen (concertmeester) en Tiny van de Wijdeven. Bibliothecaris: Josje Vaandrager en Hanneke Lammens Orkestcommissaris: Jos Mol
5 8.
Concerten van Het Zeeuws Orkest 2012
Nieuwjaars Promconcerten Dit jaar nam Het Zeeuws Orkest het publiek mee op een muzikale reis door Europa. Twee jonge talenten, klarinettiste Annemiek de Bruin uit Goes, en fluitist Kees van der Heijdt uit Bergen op Zoom, kregen de kans zich te laten horen aan het publiek. Een bijzonder hoogtepunt was de Franse chansonnier Philippe Elan. Hij zong bekende chansons van o.a. Brel, Aznavour en Piaf. Joan Berkhemer toont zijn kunnen op de viool in de virtuoze Zigeunerweisen van de Sarasate, waarbij zijn dirigeerstokje werd overgenomen wordt door een wel heel jonge dirigent, de 10jarige Nicolo Ferron uit Duitsland. De concerten werden drukbezocht. Het concert in de Mythe in Goes was al geruime tijd voor de datum uitverkocht. Programma 1. Joh. Strauss: Ouverture Der Zigeunerbaron 2. von Weber: 1e klarinetconcert, 3e deel (solo Annemiek de Bruin) 3. Franse chanson met Philippe Elan 4. Fauré : Fantasie voor fluit (solo Kees v.d. Heijdt) 5. Dvorak: Slavische dans nr. 7 6. de Sarasate: Zigeunerweisen (solo Joan Berkhemer) 7. Grieg: Triomfmars uit Sigurd Jorsalfar 8. Saint-Saëns: Tarantella voor klarinet en fluit (Annemiek en Kees) 9. Franse chansons met Philippe Elan 10. Elgar: Pump & Circumstance mars nr. 1 11. Paul Lincke: Berliner Luft Dirigent: Joan Berkhemer Solisten: Annemiek de Bruin, klarinet / Kees van der Heijdt, fluit / Philippe Elan, chansonnier. 13 januari 14 januari 15 januari 16 januari
Terneuzen, Scheldetheater Goes, Theater de Mythe Vlissingen, St. Jacobskerk Hulst, St. Willibordusbasiliek (matinee)
Voorjaarsserie In de voorjaarsserie, onder leiding van de gastdirigent Marien van Staalen, speelde het orkest een prachtig romantisch programma met werken van Beethoven, Elgar en Brams. Soliste was ook nu weer een jong Nederlands talent: Maartje-Maria den Herder, cello. Zij studeerde cum laude af. Zij vertolkte op indrukwekkende wijze het celloconcert van Elgar. Programma: Beethoven Leonore ouverture nr. 1 Elgar Celloconcert Brahms Symfonie nr. 2 Dirigent Solist
Marien van Staalen Maartje-Maria den Herder, cello
22 maart 23 maart 24 maart
Middelburg, Zeeuwse Concertzaal Middelburg, Zeeuwse Concertzaal Goes, Theater de Mythe
6 Zomerserie Deze zomer speelde Het Zeeuws Orkest zoals gebruikelijk in dit jaargetijde in de prachtige kerken in Brouwershaven, Veere en Aardenburg. Het programma werd geopend met een verstild en indrukwekkend adagio, gecomponeerd door Joan Berkhemer, de chef-dirigent van Het Zeeuws Orkest, onder wiens leiding deze concertserie stond. Het tweede werk was een spectaculair stuk van Bizet, bewerkt door de Russische componist Schtschedrin. Hij bewerkte het bekende ”Carmen” voor strijkorkest en een groot arsenaal slagwerk. Een feest om te horen maar ook om te zien. Na de pauze speelde het orkest de indrukwekkende 5e symfonie van Tsjaikovsky. Programma: Berkhemer Bizet-Schtschedrin Tsjaikovsky
adagio voor strijkorkest Carmen-suite voor strijkorkest en slagwerk symfonie nr. 5
Dirigent: Joan Berkhemer 28 juni 29 juni 30 juni
Brouwershaven, Grote Kerk Veere, Grote Kerk Aardenburg, St. Baafskerk
Najaarsserie Het Zeeuws Orkest had voor de najaarsserie de Zeeuwse violist Mathieu van Bellen als solist voor het vioolconcert van Tsjaikofsky uitgenodigd. De in Hulst geboren en getogen Mathieu is inmiddels in Berlijn afgestuurd. Zijn carrière is bijzonder succesvol. Hij geeft wereldwijd concerten. Mathieu kreeg voor zijn schitterende vertolking van het vioolconcert een ovationeel applaus van het talrijke publiek. De Vereniging van Vrienden bekostigde een CD opname van dit concert. Het orkest stond o.l.v. gastdirigent Jacob Slagter, voormalige solohoornist van het Concertgebouworkest. Slagter was blij verrast met de kwaliteit van het orkest en onder de indruk van het spel van Mathieu van Bellen. Programma: Rossini ouverture Tancredi Mozart symfonie nr. 40 Tsjaikovsky vioolconcert Dirigent: Jacob Slagter Solist: Mathieu van Bellen, viool
7 Bijlage 1. PROFIELSCHETS BESTUUR De profielschets bestuur is opgesteld en vastgesteld ingevolge artikel 4.5 van de statuten van de Stichting Het Zeeuws Orkest. (Bijlage 1 bij het bestuursreglement ) 1. beschrijving van de aard en omvang van de Stichting Bij de bepaling van de omvang en samenstelling van het bestuur wordt rekening gehouden met de aard en de omvang van de stichting. Factoren die daarbij een rol kunnen spelen zijn: • de aard en cultuur van de stichting; • de organisatiestructuur van de stichting; • het aantal werknemers, medewerkers en vaste vrijwilligers binnen de stichting; • de samenstelling van de belanghebbenden bij de stichting; • de wijze van financiering van de stichting en de subsidies die beschikbaar zijn voor de stichting; • de samenstelling en omvang van het bestuur. 2. beschrijving van de gewenste samenstelling van het bestuur Factoren die een rol kunnen spelen bij het beschrijven van de gewenste samenstelling van het bestuur in zijn geheel zijn: • het verantwoord vervullen van de krachtens de wet, de Code Cultural Governance en overige regelgeving en gedragscodes aan het bestuur toegekende taken; • de balans tussen regio’s, geslacht, leeftijd, ervaring en achtergrond van de individuele leden van het bestuur; • kennis van, ervaring en affiniteit met de aard en cultuur van de stichting; • de organisatiestructuur van de stichting; • het sociale beleid van de stichting; • de rol van de stichting in de maatschappij; • kennis en ervaring op cultureel, financieel, juridisch, economisch, commercieel, sociaal, maatschappelijk en marketing gebied. RAAD VAN TOEZICHT BESTUUR + DIRECTIE BESTUUR 3. beschrijving van de gewenste deskundigheid en achtergrond van de individuele leden van het bestuur. Factoren die een rol kunnen spelen bij het beschrijven van de gewenste deskundigheid en achtergrond van de individuele leden van het bestuur zijn: • kennis en ervaring op cultureel, financieel, juridisch, economisch, commercieel, sociaal, maatschappelijk en marketing gebied; • ervaring in (het besturen van dan wel het houden van toezicht op) een soortgelijke stichting; • ervaring op het gebied van cultural governance; • ervaring met organisatieprocessen; • kennis van, ervaring en affiniteit met het werkgebied van de stichting; • in staat zijn de strategie en het beleid van de stichting en de daaruit voortvloeiende resultatenontwikkeling voor te bereiden en uit te voeren, alsmede om de doelstellingen van de stichting te realiseren; • in staat zijn om ten opzichte van de andere leden van het bestuur onafhankelijk en kritisch te opereren; • bereid zijn om zitting te nemen in commissies binnen de stichting; • bereid zijn om in te stemmen met het Bestuursreglement; • geen tegenstrijdig belang hebben op het moment van benoeming; • werkzaam kunnen zijn in teamverband; • passen binnen de samenstelling van het bestuur op het moment van benoeming. 4. omvang en samenstelling van het bestuur 4.1 Uitgangspunt te allen tijde is dat de omvang van het bestuur zodanig dient te zijn dat het bestuur in zijn geheel effectief en verantwoord zijn taken kan vervullen en dat voor ieder individueel lid van het bestuur de mogelijkheid bestaat zijn specifieke kwaliteiten daaraan bij te dragen. 4.2 Zonder afbreuk te doen aan het hiervoor onder 4.1 bepaalde, is het streven dat het bestuur uit minimaal 7 leden zal bestaan. 4.3 De samenstelling van het bestuur dient te allen tijde zodanig te zijn dat zo veel mogelijk wordt voldaan aan het in het bestuursreglement bepaalde. 5. diversen 5.1 Bij elke (her)benoeming van leden van het bestuur dient deze profielschets voor het bestuur in acht te worden genomen. 5.2 Deze profielschets voor het bestuur is op schriftelijk verzoek aan de stichting (ter attentie van de secretaris van de stichting) verkrijgbaar.
8 Bijlage 2. Sponsors 2012 Hoofdsponsors: DELTA Zeeland Fonds KPMG Heijmans Bouw Zeeland De volgende bedrijven ondersteunden HZO in 2012 structureel, voor een concert of in natura Sponsors
Agrimarkt AMZ Borssele Arbo Unie Zeeland Arion Grand Hotel De Hoop Terneuzen Dieleman Timmerfabriek Driekleur Verzekeringen Driver Trett Fierloos Architecten Green White Hotel H4A Hurgronje familiefonds Kon. Maatschap de Wilhelminapolder Lievens Communicatie Meizon Beheer BV Ming Interim BV ModuSpec Engineering Rabobank Hulst Rabobank Oosterschelde Rabobank Walcheren-Noord Beveland Scheldebouw St. Cultuurfonds Zeelandia St. Overduin St. Nutsfonds Zierikzee Woonstichting Hulst Zeeland Seaport
