Jaarverslag CERTO 2012 Voorwoord CERTO, ontstaan uit een samenwerking tussen VDAB en Federgon, heeft zijn derde werkingsjaar achter de rug. Eind 2009 werd dit certificeringsorgaan opgericht met als doel het waarborgen van de kwaliteit van de outplacementbegeleiding. Dit gebeurt door het toekennen van een certificaat, op verzoek, aan bureaus die outplacementbegeleidingen aanbieden én kunnen aantonen dat er voldoende garantie is dat dit ook kwaliteitsvol gebeurt.. Waar 2010 nog in het teken stond van het uittekenen en installeren van een goede structuur en werking, was 2011 het eerste jaar waarin alle aspecten van CERTO volledig tot uitrol kwamen. 2012 werd een voortzetting van de concrete uitvoering van de activiteiten. 87% van de outplacementbegeleidingen werd uitgevoerd door “CERTO-gelabelde” kantoren. Het aantal begeleidingen door CERTO-outplacementkantoren daalde met 40% t.o.v. 2011. Dat is te verklaren door het feit dat in 2011 de outplacementbegeleidingen voor General Motors, Antwerpen, werden beëindigd. 58% van de deelnemers vond tijdens of meteen na de outplacementactiviteiten een nieuwe job. Zes maanden na het beëindigen van de begeleiding was 50% van de deelnemers aan het werk.
Herwig Muyldermans Voorzitter CERTO
Fons Leroy Ondervoorzitter CERTO
CERTO jaarverslag 2012
In 2013 wil CERTO, naast de kwaliteitscertificering, maximaal inzetten en focussen op de kwaliteitsbewaking –en meting van de outplacementbegeleidingen.
1
Inhoudstafel
Voorwoord A. Achtergrond
3
B. Taken
3
C. Werking
4
D. Activiteiten 2012
4
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Aanvragen en goedkeuringen Registratie in het cliëntvolgsysteem (CVS) van de VDAB Evaluatie van de beroepskennis van de outplacementconsulenten Tevredenheidsmeting Uitstroomresultaten van de outplacementbegeleiding Klachten
E. Conclusie 2012 en speerpunten 2013
4 5 5 5 7 7 8
Bijlage 9-11
CERTO jaarverslag 2012
Tabel 1 + 2 + 3 + 4
2
A. Achtergrond In 2009 besliste de Vlaamse minister van Werk om een kwaliteitslabel voor outplacementkantoren te voorzien. De Europese dienstenrichtlijn stelt immers dat een overheid geen beperkingen mag opleggen aan een bedrijf dat de markt wil betreden. Voor de outplacementsector had dit tot gevolg dat de voorafgaandelijke erkenning door de Vlaamse overheid, vereist om outplacementbegeleiding te kunnen aanbieden, in het Vlaamse gewest niet meer behouden kon blijven. De Vlaamse minister van werk gaf VDAB en Federgon de opdracht om een certificeringsorgaan voor bureaus die outplacementactiviteiten verstrekken in het leven te roepen, wat resulteerde in de oprichting van het CERTO op 11/12/2009. Het certificaat kan op vrijwillige basis behaald worden, wat betekent dat de outplacementbureaus op eigen initiatief een aanvraag tot het verkrijgen van het certificaat moeten indienen. Door het verwerven van het certificaat dat dit orgaan uitreikt, kunnen outplacementbureaus de kwaliteit van hun diensten aan de betrokken bedrijven en werknemers garanderen. Het is een duidelijke aanwijzing voor de gebruikers van outplacement dat het bureau een minimum aan kwaliteit biedt. Dit zowel voor de werkgever die outplacement aankoopt als de werknemers die de begeleiding genieten. Enkel de outplacementbegeleiding die plaatsvindt ikv een tewerkstellingscel, nl. de collectieve outplacementbegeleiding, wordt gemonitord. Het gaat hierbij dan zowel om outplacementbegeleiding die wordt aangeboden nav een collectief ontslag, via de werkgever, als nav een faillissement via het Sociaal Interventiefonds. De keuze om de monitoring te beperken tot de collectieve outplacementbegeleiding is gebaseerd op het resultaat van de besprekingen in de SERV werkgroep "Arbeidsmarktbeleid", bespreking van de nota “Kwaliteit van het outplacement” op 08/06/2009. Het certificaat wordt toegekend op het niveau van het outplacementkantoor, op basis van volgende criteria: -
het onderschrijven en naleven van een gedragscode; de bereidheid om de begeleiding te registreren in het cliëntvolgsysteem (CVS) van de VDAB; de evaluatie van de beroepskennis van de outplacementconsulenten; de bereidheid om mee te werken aan een tevredenheidsmeting bij de begeleide kandidaten en bij de werkgevers; de medewerking aan de klachtenprocedure.
Kwaliteit waarborgen is een permanente zorg en impliceert niet aflatende inspanningen. Het certificeringsorgaan kan dan ook beslissen het certificaat in te trekken als het bureau niet langer beantwoordt aan de vooropgestelde kwaliteitsnormen.
De taken van het certificeringsorgaan CERTO zijn vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst tussen Federgon en VDAB. De belangrijkste taak is het waarborgen van de kwaliteit van de outplacementbegeleiding door het toekennen van een certificaat aan bureaus die outplacementactiviteiten verstrekken en hierom verzoeken. Hiertoe zal ze volgende acties ondernemen: -
Opstellen en monitoren van de kwaliteitsnormen met betrekking tot het verloop, de plaats en de inhoud van de begeleiding, de afstemming van de begeleiding aan de persoon in begeleiding, de opvolging bij een opleiding/uitstroom naar werk, de herinstapgarantie en de naleving van de privacy-wetgeving.
-
Opstellen van een gedragscode met criteria die bepalen wat een duidelijk, transparant en kwalitatief outplacementaanbod is met betrekking tot volgende aspecten: het verloop, de plaats en de inhoud van de begeleiding, de afstemming van de begeleiding aan de persoon in
CERTO jaarverslag 2012
B. Taken
3
begeleiding, de opvolging bij een opleiding/uitstroom naar werk, de herinstapgarantie en de naleving van de privacy-wetgeving. -
Opstellen van een beroepsprocedure voor bureaus die outplacementactiviteiten verstrekken, tegen een negatieve beslissing van het certificeringsorgaan.
-
Opstellen van een klachtenprocedure waar zowel de werkgever als de ex-werknemer terecht kan indien er klachten zijn met betrekking tot een bureau dat outplacementactiviteiten verstrekt.
-
Opstellen en monitoring van de uitstroomresultaten van de outplacementbegeleiding
-
Toetsen van de dienstverlening van het bureau dat outplacement verstrekt, aan de kwaliteitsnormen voor certificering door het certificeringsorgaan. Dit gebeurt op een onafhankelijke en objectieve wijze. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van het toegestuurde aanvraagdossier, een tevredenheidsmeting die zowel bij de ex-werknemer in begeleiding gebeurt, als de werkgever, analyse van de toegekomen klachten bij de VDAB en Federgon en de uitstroomresultaten van de outplacementbegeleiding.
-
Aanmoedigen van de bureaus die outplacementactiviteiten verstrekken tot een voortdurende ontwikkeling naar kwaliteitsvolle outplacementbegeleiding.
-
Toezien op het naleven van de gedragscode en de klachtenprocedure.
-
Inrichting en organisatie van opleidingen noodzakelijk om het certificaat te behalen zoals o.a. opleidingen ‘cliëntvolgsysteem’-registratie.
C. Werking De dagelijkse werking van CERTO is vastgelegd in een huishoudelijk reglement. Dit reglement bepaalt: - de aanduiding van de voorzitter en ondervoorzitter; - de bevoegdheden van de voorzitter en ondervoorzitter; - de wijze van bijeenroeping en beraadslaging; - de periodiciteit van de vergaderingen; - de bekendmaking van de handelingen; - het minimaal aanwezige aantal leden om geldig te vergaderen.
D. Activiteiten 2012
Om het certificaat te behalen moet het outplacementkantoor het formulier ‘aanvraag tot certificering’ invullen en volgende bijlagen toevoegen: - een exemplaar van de gedragscode van het CERTO, ondertekend door de verantwoordelijke van het outplacementbureau; - een kopie van het contract gesloten met de VDAB in verband met het gebruik van het Cliëntvolgsysteem (CVS); - een lijst van consulenten die de CVS-opleiding gevolgd hebben; - een lijst van consulenten die geslaagd zijn of nog moeten slagen voor de bekwaamheidstest.
In 2010 behaalden reeds 32 kantoren een certificaat. In 2011 werd er aan 7 kantoren een certificaat toegekend en in 2012 worden hieraan 6 certificaten toegevoegd.
CERTO jaarverslag 2012
1. Aanvragen en goedkeuringen
4
Volgende kantoren zijn na drie werkingsjaren gecertificeerd: A l'Aise, Acerta Consult, ADMB Select, Arabel, Ascento, Auxilios, Bakker & Partners, Bik Outplacement, Career Management, Coherent, Daoust Outplacement, DBM, DS Consult, Ducom, Eclips Consult, Encare Outplacement, Evenwicht, Flexpoint, Galilei, HR Flux, HR Mentor, Hudson, Hura, Itinera, Jobconnection, JobGuide, Job Hunt, K-Onsult, Meesschaert & Partners, Mentor, Mentorprise, Pangloss, Peter Morren, Philips Advisement, Profile Group, Right Management, Ritmo Outplacement, SBS SkillbuiderS, Securex Consult, Select Human Resources, Start People, USG HR Forces, Vision, VMC & Partners, Vokans,
2. Registratie in het cliëntvolgsysteem (CVS) van de VDAB Aan de gecertificeerde outplacementkantoren wordt gevraagd om hun begeleidingen te registreren in CVS. Of dit effectief gebeurt, wordt opgevolgd door de verantwoordelijken van de tewerkstellingscel.
3. Evaluatie van de beroepskennis van de outplacementconsulenten Eén van de kwaliteitsvereisten die het CERTO bekijkt, is de beroepskennis van outplacementconsulenten met minder dan 3 jaar beroepservaring. Dit gebeurt aan de hand van een test met 35 vragen die zowel juridische kennis, als kennis over de dienstverlening van bevoegde instanties ikv tewerkstellingscellen, privacy en documenten handelt. Mogelijke scenario’s met betrekking tot de bekwaamheidstest: -
Geen enkele consulent van het kantoor moet een examen afleggen Er wordt geen rekening gehouden met deze voorwaarde van de bekwaamheidstest
-
Een (aantal) consulent(en) moet een examen afleggen De verantwoordelijke van het outplacementkantoor ontvangt de resultaten van de test. 1. De consulent is geslaagd Via de verantwoordelijke van het outplacementkantoor ontvangt de consulent een attest dat hij/zij geslaagd is voor deze test. 2. De consulent is niet geslaagd. De verantwoordelijke van het outplacementkantoor schrijft de consulent opnieuw in om de bekwaamheidstest af te leggen binnen de drie maanden na het versturen van de testresultaten door CERTO.
80% van de consulenten van een outplacementkantoor die de test dienen af te leggen, moeten geslaagd zijn voor de bekwaamheidstest opdat het outplacementbureau een certificaat kan verkrijgen.
4. Tevredenheidsmeting Het CERTO-certificaat heeft enkel betrekking op outplacementbegeleiding opgevolgd in een tewerkstellingscel (= collectieve outplacementbegeleiding). De tevredenheidsmeting gebeurt alleen bij die bedrijven/werknemers die collectieve outplacementbegeleiding genoten hebben bij één van de gecertificeerde kantoren. Er zijn twee tevredenheidsenquêtes: één voor de deelnemer die de outplacementbegeleiding genoot, en een andere voor de werkgever die de begeleiding aanbood. In deze vragenlijst wordt gepeild naar de dienstverlening van het outplacementkantoor dat een certificaat heeft behaald.
CERTO jaarverslag 2012
In 2012 leggen 67 consulenten een bekwaamheidsattest af, waarvan 76 % slagen in de test. De gemiddelde score bedraagt 69 %, terwijl dit in 2011 nog 63% was.
5
a) Tevredenheidsmeting (ex)-werknemers Ex-werknemers die hebben deelgenomen aan een collectieve outplacementbegeleiding, georganiseerd door een CERTO - gecertificeerd kantoor, krijgen op het einde van de voorziene outplacementbegeleiding een enquête via mail toegestuurd. In de periode januari - december 2012 beëindigen 3.329 personen hun outplacementbegeleiding; Het grote verschil met 2011 ( -40%) is te wijten aan het feit dat de outplacementbegeleidingen General Motors in Antwerpen in 2011 werden beëindigd. 597 beantwoorden de enquête ifv de tevredenheidsmeting, wat een identieke responsgraad (18%) vertegenwoordigt als in 2011. Redenen dat het CERTO niet van elk kantoor resultaten heeft van de tevredenheidsmeting zijn de volgende: een aantal kantoren zijn enkel gespecialiseerd in individuele outplacementbegeleiding, maar hebben wel het certificaat aangevraagd; er werd in de periode januari – december 2012 geen collectieve outplacementbegeleiding afgerond.
(tabel 1) Achtergrondkenmerken De daling van het aantal (CERTO)begeleidingen (5.470 in 2011, 3.329 in 2012, 40%) is grotendeels te wijten aan General Motors Antwerpen (zie eerder vermeld), wat ook de daling (54%) in provincie Antwerpen verklaart. T.o.v. 2011 valt, qua aandeel, een stijging van min45jarigen vast te stellen, evenzo als het aandeel van de hooggeschoolden t.o.v. de totale doelgroep en het procentuele aandeel van West-Vlaanderen (11,2% in 2011, 17,2% in 2012). De 50+-werknemers blijven de grootste groep vormen binnen de totale doelgroep van (ex)werknemers die een CERTO-begeleidingstraject volgden.
(tabel 2) Kenmerken Algemeen (op basis van meting) De algemene tevredenheid van de betrokken werknemers kent een lichte stijging t.o.v. 2011. (positieve) Uitschieters zijn de tevredenheid over de werkmiddelen, informatiebronnen, bekwaamheid van de begeleiders en de inhoud van de begeleiding.
Detail (op basis van meting) Uit de kwartale tevredenheidsmetingen blijkt dat 85% van de (ex)-werknemers beroep doet op outplacementactiviteiten in eigen provincie. De duurtijd in begeleiding bedraagt grotendeels 6 maanden (35%), gevolgd door 12 maanden en 3 maanden.
CERTO jaarverslag 2012
De tevredenheid over de globale kwaliteit van de outplacementbegeleiding stijgt van 84,3% naar 87,8%.
6
Wat de werksituatie tijdens of meteen na het outplacementtraject betreft, wordt in 2012 4% van de trajecten stopgezet (in 2011 bedroeg dit 19%), vindt 37% geen werk (in 2011 bedroeg dit 47%) en vinden 58% werk tijdens of na het traject (in 2011 bedroeg dit 37%). b) Tevredenheidsmeting werkgevers Na afloop van de tewerkstellingscel krijgen de werkgevers de mogelijkheid om een korte vragenlijst in te vullen over de samenwerking met het outplacementkantoor. De resultaten van deze bevraging hebben betrekking op de begeleiding waarvoor de werkgever zelf de kostprijs heeft betaald. Uiteraard kan er voor begeleidingen die zijn uitgevoerd en gefinancierd ikv het SIF geen enquête naar de werkgevers toe georganiseerd worden, en dus ook geen resultaten aangeleverd worden. (tabel 3) De responsgraad van de betrokken werkgevers i.f.v. de tevredenheidsmeting 2012 daalt naar 20% t.o.v. 2011. (20% van 50 bedrijven t.o.v. 43% van 63 bedrijven in 2011). De algemene tevredenheid bij de werkgevers over de outplacementactiviteiten blijft status quo t.o.v. 2011, maar de tevredenheid over de terugkoppeling van de vorderingen door het outplacementkantoor naar het bedrijf kent een opmerkelijke daling (van 96,3% naar 90,9%)
5. Uitstroomresultaten van de outplacementbegeleiding Het resultaat van de outplacementbegeleiding is gebaseerd op de monitoring van de uitstroom naar werk en uit de werkloosheid 6 maanden na het einde van de voorziene duur van de outplacementbegeleiding. Vanaf 2012 wordt alleen de uitstroom naar werk gemeten (6 maanden na het beëindigen van het outplacementtraject) De duur van de outplacementbegeleiding verschilt bij collectieve outplacementbegeleiding. De duurtijd van de outplacementbegeleiding kan variëren tussen 3 en 24 maanden. Dit betekent dat ook de meting van de uitstroom op een verschillend tijdstip gebeurt, nl duur van de begeleiding + 6 maand. (tabel 4) In de gemeten outplacementbegeleidingen jan-juli 2012 maken de CERTO-begeleidingen 87% uit van het totaal – in 2011 bedroeg dit aantal 95% van het totaal. De uitstroom(naar werk)resultaten blijft, wat CERTO betreft, op hetzelfde peil als 2011 (49-50%).
Hierbij valt het grote verschil op van tewerkstelling gemeten tijdens of meteen na het traject (van 37% in 2011 naar 58% in 2012) en de terugval van de uitstroom gemeten tijdens of meteen na het traject (58%TW) en de uitstroom gemeten na 6 maanden (50%).
6. Klachten VDAB ontving in 2012 geen klacht over het verstrekte outplacement.
CERTO jaarverslag 2012
Het verschil met de niet-CERTObegeleidingen bedroeg in 2011 nihil (49%, 49%), in 2012 wordt het verschil groter nl. 50% uitstroom naar werk CERTO, 57% uitstroom naar werk niet-CERTO.
7
E. Conclusie 2012 en speerpunten 2013 2012 werd een voortzetting van de concrete uitvoering van de activiteiten. 87% van de outplacementbegeleidingen werd uitgevoerd door “CERTO-gelabelde” kantoren. Het aantal begeleidingen door CERTO-outplacementkantoren daalde met 40% t.o.v. 2011. Dat is te verklaren door het feit dat in 2011 de outplacementbegeleidingen voor General Motors, Antwerpen, werden beëindigd. 58% van de deelnemers vond tijdens of meteen na de outplacementactiviteiten een nieuwe job. Zes maanden na het beëindigen van de begeleiding was 50% van de deelnemers aan het werk.
In 2013 wil CERTO, naast de kwaliteitscertificering, maximaal inzetten en focussen op de kwaliteitsbewaking –en meting van de outplacementbegeleidingen. Daarnaast vereisen de resultaatsverschillen tussen ‘CERTO-kantoren’ en ‘niet-CERTO-kantoren’ op het vlak van uitstroom-naar-werk een diepgaande analyse van oorzaken.
CERTO jaarverslag 2012
Tenslotte zal in 2013 actie worden ondernomen om de responsgraad van de tevredenheidsmetingen bij werknemers en werkgevers te verhogen.
8
Bijlage: Resultaten tevredenheidsmeting en uitstroomresultaten Tabel 1: Totale doelgroep en aantal ingevulde enquêtes ‘Certo’ 2012 bij ontslagen werknemers volgens geslacht, leeftijd, scholingsniveau en woonplaats. Geslacht Aantal enquête % enquête Aantal totaal % totaal M 356 59,6 2.128 63,9 V 241 40,4 1.201 36,1 Totaal 597 100 3.329 100 Leeftijd -45 jaar 45 tot -50 jaar 50 jaar en + Totaal
202 116 279 597
33,8 19,4 46,7 100
1.275 612 1.442 3.329
38,3 18,4 43,3 100
167 277 153 597
28,0 46,4 25,6 100
1.338 1.367 624 3.329
40,2 41,1 18,7 100
237 102 6 76 75 101 597
39,7 17,1 1,0 12,7 12,6 16,9 100
1.085 463 235 498 477 571 3.329
32,6 13,9 7,1 15,0 14,3 17,2 100
Scholingsniveau Laaggeschoold Middengeschoold Hooggeschoold Totaal
Antwerpen Limburg Niet Vlaanderen Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Totaal
CERTO jaarverslag 2012
Woonplaats
9
Tabel 2: Antwoorden op vragen tevredenheidsmeting ‘CERTO’ 2012 bij ex-deelnemers, procentueel (N= 597). Vraag Onvoldoende Goed Outplacement – praktisch Wat vindt u van de bereikbaarheid (locatie, openingsuren, telefonisch, e-mail, gsm,...) van het outplacementbureau? Wat vindt u van de infrastructuur (werkplek)? Wat vindt u van de aangeboden werkmiddelen (pc, printer, internet,…)? Wat vindt u van de kwaliteit van de informatiebronnen die u tijdens de outplacementbegeleiding kon raadplegen?
6,5
93,5
7,5
92,5
21,4
78,6
14,1
85,9
5,4
94,6
9,2
90,8
7,5
92,5
7,9
92,1
18,8
81,2
12,2
87,8
Outplacement - begeleider Wat vindt u van de bekwaamheid van de begeleider(s)? Wat vindt u van de kennis van uw begeleider(s) op het gebied van beroepen en de arbeidsmarkt? Kon u bij uw begeleider(s) terecht met vragen of problemen?
Heeft u in het eerste contact duidelijke informatie gekregen over wat u kon verwachten van de outplacementbegeleiding? In welke mate was de begeleiding gericht op wat u persoonlijk nodig had? Wat vindt u van de globale kwaliteit van de outplacementbegeleiding?
CERTO jaarverslag 2012
Outplacement - begeleiding
1 0
Tabel 3: Antwoorden op vragen tevredenheidsmeting ‘CERTO’ 2012, bij werkgevers procentueel (N= 10). Vraag Onvoldoende Goed Heeft u op voorhand duidelijke informatie gekregen over de 0 100 outplacementbegeleiding? Heeft het outplacementkantoor kennis genomen van de profielen van de te 0 100 begeleiden kandidaten? Werden de vorderingen van de outplacementbegeleiding regelmatig 9,1 90,9 teruggekoppeld? Hoe beoordeelt u de globale samenwerking met het outplacementkantoor? 0 100 In het totaal konden 50 bedrijven de vragenlijst invullen, 20% vulden de vragenlijst effectief in. In de bedrijven die de enquête niet anoniem hebben ingevuld in 2012 (9 van de 10 bedrijven) werden 570 personen bij VDAB geïdentificeerd als behorend tot de doelgroep collectief ontslag. Hiervan schreven 511 personen (89,6%) zich in in de tewerkstellingscel en 348 personen volgden effectief outplacement.
CERTO jaarverslag 2012
Tabel 4: Uitstroom naar werk 6 maanden na het beëindigen van de voorziene outplacementbegeleiding bij collectieve outplacementbegeleiding, opgesplitst naar CERTOgecertificeerde kantoren en anderen. Uitstroom Periode Uitstroom Aantal outplacementnaar einde Kantoor naar werk, begeleidingen werk, outplacement procentueel absoluut CERTO 5.666 2.795 49,3 2011 Anderen 313 154 49,2 Totaal 5.979 2.949 49,3 CERTO 1.322 662 50,1 Jan – juli 2012 Anderen 198 113 57,1 Totaal 1.520 775 51,0
1 1