Jaarverslag 2015 Stichting Dierenasiels en Internet auteur: Intke Voorham 31-5-2016
I - Beschikbaarheid: De site dierenasiels.com is voor 100% beschikbaar geweest. Er hebben zich geen storingen voorgedaan.
II - Realisatie beleidsvoornemens 2015 IIa Ad: Beleidsvoorneming Fondsenwerving: Zoals al eerder is gebleken, is fondsenwerving een niet gemakkelijke opgave voor een organisatie als de Stichting Dierenasiels en Internet. Donaties van publiek via het Internet zijn over het algemeen altijd al zeer beperkt tot nihil, zeker als er geen direct appèl appel wordt gedaan op emoties met bijvoorbeeld foto’s van verwaarloosde, uitgemergelde of mishandelde dieren of gebruik van grote namen als die van de Dierenbescherming. In zijn algemeenheid gaat het publiek ervan uit dat internetdiensten gratis (moeten) zijn. Onze problematiek is vergelijkbaar met een site als Wikipedia: iedereen maakt er gebruik van, maar (vrijwel) niemand doneert. De Stichting Dierenasiels en Internet bestaat dan ook als een soort brancheorganisatie dankzij de bijdragen van de deelnemende asiels zelf. Zij hebben ervaren dat extra plaatsingen niet alleen in het belang is van de dieren, maar ook financieel voordeel oplevert door betere doorstroming en opbrengsten van plaatsingsgeld. De opzet van dierenasiels.com is hierop afgestemd, en het is dan ook daarom dat de gegevens van de dieren eigendom blijven van de asiels, en dat ze niet worden geëxploiteerd voor commerciële doeleinden. Gegevens, foto’s en filmpjes van de dieren blijven eigendom van de asiels of de makers ervan, evenals de auteursrechten. Dat is ook een reden voor veel asiels om mee te doen, en daar staan wij voor ( en achter ). Terug naar de fondsenwerving: Onderzocht zijn de mogelijkheden van de dierenhulpverleningsfondsen, die zich richten op dierenwelzijn, en die zijn aangesloten bij het fondsenoverleg op dit gebied. Deze fondsen blijken zich te richten op (praktische financiële) ondersteuning van kleine organisaties voor dierenhulpverlening. Aanvragen moeten voldoen aan het doel waarvoor de fondsen zijn opgericht: Zo geeft een fonds dat opgericht is voor de verbetering van hondenhokken (alleen) geld voor de verbetering van hondenhokken, en een fonds dat bedoeld is voor opvang van zwerfkatten geeft alleen geld voor de opvang van zwerfkatten. Etc. Helaas staat internetbemiddeling voor alle dierenasiels in geen enkel doel vermeld om de eenvoudige reden dat dit nog niet speelde in de tijd dat de meeste van deze fondsen werden opgericht. Hier vissen wij dus achter het net. 1
De asiels zelf hebben weliswaar het nut van een landelijke databank inmiddels ruimschoots ervaren, maar Fondsenwerving zoals voor de dierenasiels zelf en hun dieren blijkt echter voor ons niet gemakkelijk toegankelijk. Dan de vraag of we het misschien moeten proberen bij de grotere fondsen Bij deze fondsen, zoals bijvoorbeeld de Postcodeloterij, hebben wij helaas geen entree; zij werken met grotere bedragen en grotere organisaties, die zich veelal kunnen permitteren een accountantsverklaring als het (hiervoor verplicht) CBF-keur te betalen. Dat is een geheel ander circuit, dus ook hier hebben wij geen entree. Uiteindelijk hebben wij mede dankzij de steun van bij ons deelnemende dierenbeschermingsorganisaties gehoor gevonden bij de Stichting Het Waardige Dier, die een bedrag ter beschikking heeft gesteld voor het realiseren van de technische interface met de dierenambulances, waarvoor wij heel dankbaar zijn. Dit zou dan gerealiseerd moeten worden voor 1 juni 2016. Deze datum is niet gebaseerd op een reële planning maar is opgelegd vanuit het idee dat het geld tot die datum gereserveerd is. Dit is dus geen “harde planning”. Helder is inmiddels wel, dat de noodzakelijke technische ontwikkelingen op het internet deze ontwikkeling alweer voorbij zijn gelopen, en dat een omvangrijker re-design waarin deze ontwikkeling is opgenomen mogelijk (kosten)efficiënter is. Hierop stuiten we ook al direct bij het volgende beleidsvoornemen:
IIB Ad Beleidsvoornemen 2: Re-design i.v.m. ontwikkelingen op het mobiele vlak. Hier zijn een tweetal technisch toekomstvaste opties zijn verder in ontwikkeling genomen en ook financieel verder uitgewerkt. Geraamde kosten 30.000 tot 35.000 euro; voor een meer luxe uitvering 50.000 euro. Inmiddels is 10.000 euro door onszelf gespaard. Verdere stappen zijn ondernomen voor aanvullende fondsenwerving via o.a. het reeds genoemde fondsenoverleg waarbij gesproken wordt over verdelen van de resterende bedrag over de diverse fondsen.
De nieuwe opzet gaat uit van optimalisatie van bedrijfsprocessen m.b.t. zwerfdieren, die lopen over diverse organisaties heen met als basis maximale systeemintegratie. Praktischer gezegd: Het streven is: vandaag gevonden, morgen op het internet. En hierbij zijn (o.a) zowel de dierenambulances, de dierenasiels als de Stichting Amivedi betrokken. Dit houdt ook in: verbetering van het de inzichtelijkheid welk asiel voor welke gemeentes dieren opvangt en dus van de zichtbaarheid van de individuele asiels op de kaart van Nederland. Met andere woorden: Hoe kun je nagaan naar welk asiel in welke gemeente een zwerfdier is gebracht.
2
En last but not least: maximale en overzichtelijke presentatie van alle asiels zelf, ook in de mobiele telefoons en andere media, inclusief ANWB- routeplanning, online donatiemogelijkheden, delen van emailmogelijkheden etc. Dit alles om een optimale communicatie naar het publiek te ondersteunen. Inmiddels zijn de volgende ontwikkelingen in gang gezet: * Interface met dierenambulances – vooral t.b.v. verbetering zoekopties vermiste katten Afspraken over realisatie hiervan zijn gemaakt. ( realisatie is ingepland ) * Relatie zwerfdierenopvang: gemeentes & asiels: hiervoor is toestemming verkregen voor gebruik van gemeentekaarten ( concepten inmiddels aangeleverd) * Uitbreiding van de V-card met de donatiemodule van Geef-gratis om online betalingen via alle banken, IDEAL en creditcards mogelijk te maken (gepland te realiseren 1e kwartaal 2016) ( inmiddels gerealiseerd en werkt goed ) * Aanpassing van de interface met de Stichting AMIVEDI, om rechtstreeks te kunnen doorklikken naar de gegevens van elk individueel gevonden dier bij deze organisatie. Hierdoor kan ook buiten openingstijden van het asiel zelf telefonisch meer informatie over vermiste dieren worden opgevraagd. ( is inmiddels in dierenasiels.com gerealiseerd ) In het kader van de interface met de dierenambulances is het de bedoeling dit nog verder te automatiseren. * Reeds eerder waren de mogelijkheden om de elektronische visitekaartjes van de asiels, met de bijbehorende systeemintegratie zoals de routebeschrijving van de ANWB, donatiemogelijkheden etc. te delen, gerealiseerd. Elk dier heeft op dierenasiels.com zijn eigen unieke pagina, die kan worden gedeeld/gebruikt op social media en verstuurd per email om het dier te promoten. Dit is een unieke feature bij dierenasiels.com die vooral voor moeilijker plaatsbare dieren unieke mogelijkheden biedt. Deelnemers kunnen hierover uiteraard extra informatie bij ons krijgen. Is een dier inmiddels geplaatst, dan worden de gegevens ook na verzenden of gebruik bijgewerkt en staat er direct online verwerkt in de advertentie van het dier dat het is geplaatst, zodat er geen misverstanden over de beschikbaarheid kunnen ontstaan. Asiels kunnen deze feature in de toekomst nog meer uitbuiten dan nu het geval is. In 2016 wordt hier verder aan gewerkt.
III - Marktwerking In de asielwereld hebben zich aan aantal veranderingen voorgedaan met verstrekkende gevolgen voor het functioneren van het werkveld. - Door het van kracht worden van de Wet Dierenwelzijn per 2015, zijn de eisen aan de inrichting van dierenasiels en de opleiding van de leidinggevenden aanmerkelijk verhoogd. Veel asiels zijn daardoor de afgelopen jaren genoodzaakt hun asiel ingrijpend te verbouwen en aan te passen en hun personele structuur te herzien. Voor asielbesturen was dit een enorme financiële- en praktische opgave, die niet altijd haalbaar bleek. Het gevolg is geweest dat een aantal asiels zijn gesloten, anderen zijn in eigendom overgegaan naar de dierenbescherming en/of gefuseerd. Weer andere asiels hebben zich juist losgemaakt van de (steeds centraler geworden feitelijke en 3
financiële aansturing ) van de Landelijke Dierenbescherming in Den Haag, en zijn geheel zelfstandig gaan functioneren. - Veel gemeentes hebben bijgedragen aan herbouwplannen en vaak grote sommen geld ter beschikking gesteld. Het kan niet anders dan dat de verwevenheid met de plaatselijke politiek hierdoor is versterkt. Wat de gevolgen hiervan zijn kan per gemeente erg verschillen. Wel is duidelijk dat het standpunt van de plaatselijke gemeente hierdoor aan belangrijkheid moet hebben toegenomen. Ook duidelijk is dat bij strijd om de contracten met de gemeentes de kleinere partijen zich gemakkelijk in het nadeelkunnen hebben gevoeld. Het is triest om hier te zien dat asiels zich tegen elkaar uitgespeeld kunnen voelen om maar zo goedkoop mogelijk hun diensten aan de gemeentes aan te bieden, wat tot gevolg heeft dat er minder geld beschikbaar komt voor de verzorging van de toch al zo kwetsbare groep dieren. - De uitstraling van de asiels is door dit alles ook veranderd: mooier, professioneler, luxer met meer mogelijkheden tot pension, maar ook commerciëler om de kosten te kunnen blijven dekken. Er is veel wisseling geweest van bestuursleden, leiding en vrijwilligers. Door fusies en centralisaties is de bereikbaarheid van de asiels er niet altijd op vooruit gegaan: mensen moet vaker verder weg om dieren te halen of te brengen. Nieuwbouw wordt relatief vaker ergens buitenaf in een gemeente gerealiseerd. Vooral voor minima, ouderen, en mensen zonder auto die relatief meer te maken hebben met afstand doen van dieren is dit een beperking. Voor mensen, die een gevonden dier moeten ophalen of mensen, die willen kijken of het hun dier is wat is gevonden, is het reizen naar een stad verder weg een extra belemmering. Personen waarvan betaalde 0900 nummers zijn geblokkeerd om financiële redenen kunnen een aantal asiels niet meer goed bellen. - Het aantal asieldieren is in 2015 aanmerkelijk teruggelopen. In hoeverre dat met bovenstaande ontwikkelingen te maken heeft is moeilijk te constateren. Afgaande op de presentatie op het internet zou je zeggen dat het aantal asieldieren de helft is geworden, maar daartegenover staan weer een aantal andere ontwikkelingen, die ook van invloed zijn. Zo komen een aantal dieren niet eens op het internet omdat ze al geplaatst zijn. Op de rol van facebook wordt verderop in dit stuk nader ingegaan. Feit is dat deze terugloop ongeveer hetzelfde is op de site van de Dierenbescherming IKZOEKBAAS en dierenasiels.com, en dat in dat systeem alle binnenkomende dieren worden geregistreerd. Ook een feit is dat het aantal aangeboden asieldieren op dierenasiels.com nog altijd 2x zoveel is als op IKZOEKBAAS.NL , net als voorheen. Het aantal asiels, dat eigendom is van de Dierenbescherming is weliswaar gestegen, maar omvat nog steeds minder dan de helft van het aantal bestaande asiels, hetgeen zeker geen landelijke dekking van de opvang van zwerfdieren inhoudt. Dit in tegenstelling tot de in veronderstelling bij het merendeel van het publiek. Er is een moordende concurrentie ontstaan tussen asiels in de strijd om de (wettelijk verplichte) contracten die de gemeentes moeten afsluiten met asiels voor de opvang van zwerfdieren. Dit is een belangrijke bron van inkomsten voor de asiels en het ligt voor de hand dat de Dierenbescherming op dit vlak een dominante speler is. In de gemeentes, waar de keuze voor het asiel in de gemeenteraden doorgaans wordt beslist, is er een spanningsveld tussen de wens om te bezuinigen enerzijds en het opkomen voor de belangen van de dieren aan de andere kant.
4
De belangen van de dieren worden iets meer vormgegeven door o.a. de opkomende Partij voor de Dieren. Maar helaas zijn deze laatsten nogal eens in de minderheid, waardoor het belang van de dieren niet altijd voorop staat. In deze periode van veranderingen van spelers in dit werkveld heeft dit geleid tot het aaneensluiten en gaan deelnemen van de niet-dierenbeschermingsasiels in de nieuw ontstane organisatie NFDO als brancheorganisatie die (bewust) los staat van de Dierenbescherming. Inmiddels hebben zich 31 dierenasiels bij deze organisatie aangesloten.Voor de bemiddeling van dieren op dierenasiels.com is deze opdeling van het werkveld niet van belang. Wij hebben van oudsher alle asiels geholpen en maken hierin geen onderscheid. Er zijn ook asiels in België en andere Nederlandse herplaatsingsdiensten die bij ons deelnemen, en dat is onveranderd. Het aantal deelnemers is daarom bij ons ook een veelvoud van 31.
IV - Wettelijke ontwikkelingen in België Ook in België hebben zich wezenlijke wettelijke veranderingen voorgedaan. Grootste zorg daar was altijd het hoge euthanasiecijfer van asieldieren. Reden van dierenasiels.com om Belgische asiels toe te laten omdat in Nederland vraag is naar deze dieren en het aanbod in de asiels hier juist relatief beperkt is. De Belgische asiels zijn inmiddels verplicht asielkatten te steriliseren/castreren, wat voor hen een behoorlijk kostenverhogende factor is. In Nederland was dit bij de meeste asiels al gebruikelijk hoewel dit hier niet wettelijk verplicht is. Ook is het in het kader van de Europese wetgeving verplicht dieren, die over een landsgrens gaan in te enten tegen rabiës. Deze extra inentingsverplichting heeft ook tot gevolg dat eerst 3 weken gewacht moet worden voor een dier mag “emigreren”. Dit heeft grote gevolgen voor het adoptieproces: pups kunnen hierdoor pas na 3 maanden naar Nederland, waardoor al een belangrijk deel van hun socialisatieproces is verlopen als ze mogen komen. Voor hun ontwikkeling is dit niet positief. Voor volwassen dieren is het een afweging van het (België) asiel of ze de rabiës-inenting standaard “meenemen” of niet. Voor dieren die in België zelf worden geadopteerd is dit namelijk niet nodig terwijl het wel een kostenverhogende factor is. Hoewel men misschien zou verwachten dat het aantal adopties naar NL door dit alles zou teruglopen is dit niet het geval. Mogelijk is hierop ook van invloed dat de Belgische bemiddelingssite Pets.be is uitgevallen, maar aan de andere kant zien we dat ook Belgische asiels steeds meer moderniseren of dat er daar nieuwe asiels ontstaan volgens het “nieuwe werken”. Hierbij kunnen de adoptieprijzen hoger liggen dan voorheen omdat de bemiddelingsmogelijkheden beter zijn geworden, maar ook de verzorgingsstandaard ondergaat een ontwikkeling in positieve zin als het adoptiegeld hoger is. Deelname aan dierenasiels.com is hier zeker van positieve invloed omdat met betere adoptiemogelijkheden omdat ook de financiën van de asiels er baat bij hebben, en daarmee de verzorgingsmogelijkheden van de dieren.
V - Rol van de Social Media en verdere commercialisering. In deze turbulente tijden voor de asiels moet de rol van de Social Media zeker niet onderschat worden. De indruk bestaat dat asiels zich al dan niet noodgedwongen meer concentreren op de opvang van zwerfdieren, zoals met de gemeentes overeengekomen. De problematiek van afstandsdieren ligt geheel anders. Is daar bijvoorbeeld de groep van dieren van overleden mensen, 5
deze is gemakkelijker via het internet – en vooral via facebook – te bemiddelen bij het eigen netwerk. Deze eigen netwerken en ook hobbynetwerken worden meer ingezet bij vermissing van huisdieren en met name van katten, ook in de eigen buurt. Mogelijk hangt deze terugloop van het aantal asieldieren ook samen met wijzigingen in het opnamebeleid van asiels, in die zin dat dit complementair is: Asiels zijn vaak verder weg en afstand doen kost geld, en als je in je eigen omgeving gemakkelijker een nieuw baasje kunt vinden weet je ook nog waar een dier naar toe gaat en dat vinden mensen vaak prettiger of dit nu achteraf meer succesvol blijkt of niet. Naast afstandsgeld moet bij asiels soms/vaak ook betaald worden voor inenten, chippen en steriliseren wat kostenverhogend werkt en zijn er nogal eens wachtlijsten. Asiels zijn ook kritischer geworden in opname van dieren die dierenartskosten met zich meebrengen omdat ze die kosten niet kunnen dragen. Zo kunnen de (dure) verbeterde medische behandelmogelijkheden van dieren door dierenartsen tot gevolg hebben dat opname in de asiels niet wordt gerealiseerd omdat de asiels nu eenmaal “gezonde” dieren ter adoptie moeten aanbieden en dit meer kosten met zich meebrengt. Zo kan de verbeterde mogelijkheid tot medische zorg voor dieren tot tegenstrijdig gevolg hebben dat dieren eerder ter euthanasie worden aangeboden. Hierover zijn bij ons in het afgelopen jaar ook vanuit de dierenartsenwereld helaas meerdere signalen binnengekomen. Terug naar de Social Media: Asiels laten meer en meer door vrijwilligers gebruik maken van bemiddeling door facebook. Ook de eigen sites worden beter bijgehouden. Dit heeft zeker invloed op vermindering van de doorlooptijd van het verblijf in het asiel en verbeterde plaatsingsmogelijkheden. Goed plaatsbare honden zijn doorgaans al met 2 weken geplaatst en ook voor katten is de doorstroming beter. Voor kittens wordt steeds meer met gastgezinnen gewerkt, wat ook positief is. Toch wordt de invloed van de eigen site en facebook ondanks de betere resultaten in relatie tot de invloed van dierenasiels.com onderschat. Bij facebook “vallen” advertenties al vrijwel dezelfde dag “van de pagina af”, of worden ze bij veel verkeer niet eens gezien. Hierdoor lijkt het effect van het aantal keren dat een dier bekeken is bij de verzender groter dan het in feite is. Ook zijn vooral de minder goed plaatsbare dieren hiervan de dupe omdat ze doorgaans na een dag verder buiten de aandachtssfeer blijven. Waar het gaat om de eigen websites van de asiels zijn deze bijna nooit voorzien van goede statistiek, waardoor niet te zien is hoe vaak er naar een specifiek dier is gekeken. Ook komt publiek vaak via dierenasiels.com binnen op de eigen website, omdat er bij elk dier en in de asiellijst overal doorklikmogelijkheden zijn ingebouwd in dierenasiels.com en het publiek zo altijd bij de website van het asiel uitkomt als ze zover zijn dat ze een bepaald dier willen adopteren. De bezoekersaantallen van de asiels zijn daardoor vertekend, en moeilijk vergelijkbaar met die van dierenasiels.com. Vaak wordt – als deze er al is – door de asiels de teller op de homepage als uitgangspunt genomen, terwijl de bezoekers zich daarna verspreiden over alle pagina’s van de website en nog lang niet terecht komen bij een individueel dier. Bij dierenasiels.com zelf staat per dier rechts bovenin aangegeven hoe vaak het is bekeken. En deze dieren zijn dan ook nog speciaal door het publiek opgezocht, en niet zoals op facebook alleen maar in een postvakje gestopt terwijl men maar moet afwachten of het dier ook is bekeken.
6
Uiteindelijk is het doel van dierenasiels.com ook om zoveel mogelijk potentiële adoptanten naar de sites van de deelnemers te krijgen.
IV Noodsituaties Van oudsher hebben zich ook bij dierenasiels.com noodsituaties voorgedaan van dieren die tussen de al en het schip terecht dreigden te komen. Dit konden grote groepen dieren zijn in relatie tot inbeslagnames, maar ook dieren die nergens terecht konden of door andere oorzaken de dupe van hun omgeving dreigden te worden. Het afgelopen jaar is dit vooral gebeurd in Amsterdam, gewoon omdat dit onze vestigingsplaats is en mensen in noodsituaties een oplossing zoeken, soms bij nacht en ontij. Gelukkig hebben wij hierop altijd kunnen reageren en samen met de Stichting Dierenvangnet die met name in Amsterdam actief is naar oplossingen kunnen zoeken.
Beleidsvoornemens 2016 1. Verdere vernieuwing van het systeem, zoals boven bij beleidsvoornemen re-design aangegeven 2. Deelname aan het landelijk overleg van het Ministerie van Economische zaken als vertegenwoordiger van het werkveld, zoals verzocht door het Ministerie. 3. Verdere uitbouw fondsenwerving voor de re-design van dierenasiels.com zelf en ondersteuning internetbetalingen voor deelnemers via GEEFGRATIS.
7
