jaarverslag 2014 organisatie Bijzondere Jeugdzorg, partner binnen Integrale Jeugdhulp, erkend door het Agentschap Jongerenwelzijn
kansen geven krachten bundelen, talenten ontwikkelen Woord vooraf.........................................................................................3 Met de kracht van de jeugd...................................................................4 De pk’s van De Oever, volle vaart vooruit.............................................6 Medewerkers met pit...........................................................................16 Sterke samenwerking met onze partners............................................18 Met een doelmatige inzet van middelen..............................................20
3
woord vooraf
2014 kondigde zich aan als een boeiend jaar, een jaar vol uitdagingen voor de sector Bijzondere Jeugdzorg in het algemeen en voor vzw De Oever in het bijzonder. De sector werd geconfronteerd met de effectieve uitrol van het decreet ‘Integrale jeugdhulp’ en het experimenteel modulair kader, de implementatie van het systeem van enveloppe financiering en de uitvoeringsbesluiten van het kwaliteitsdecreet.
U zal in dit jaarverslag kunnen lezen hoe de hele organisatie werk heeft gemaakt van
Generaal ons zijn goedkeuring weten op basis van de kwaliteit van ons aanvraagdossier en
de vertaling van alle nieuwe kaders in de eigen aanpak en werking. En met succes.
de relevante ervaring van onze thuisbegeleidingsdienst.
We illustreren dit graag aan de hand van enkele concrete voorbeelden: De
inspectie participatie
Onze administratieve diensten leverden in overleg met alle teams een meerjarenbebezocht De Souw, Het Luik, Fonto Nova en De Sluis en
beloonde onze residentiële teams, het team contextbegeleiding en het dagcentrum met een mooie, spreekwoordelijke onderscheiding. We citeren: “De jongeren geven aan de inspectie
groting af die volledig is afgestemd op de nieuwe financieringsmethode (de
enveloppe).
Een toekomstgericht analytisch sjabloon, beleidsondersteunend en gericht op het duurzaam beheer van onze schaarse middelen en een optimale ondersteuning voor alle teams.
aan dat er een goede, gewone, huiselijke, … sfeer is. Een omgeving waar naar hen geluisterd wordt, waar structuur heerst en waar ze ernstig worden genomen.”
Een laatste pluim gaat naar de coördinatoren en de staf, die er in geslaagd zijn heel wat ingrij-
We blikken terug op een bijzonder geslaagd inspireer-, netwerk- en leermoment
binnen het EMK) alsook op vlak van personeel (o.a. wettelijk uurroosterkader) en financiën
ter gelegenheid van de opening van het nieuwe dagcentrum De Sluis en De Dijk bzw in
pende wijzigingen op vlak van de kernprocessen (bvb. interne regie i.f.v. naadloze
zorg
(enveloppe) in goede banen te leiden.
Heusden-Zolder. Dit was een mooi voorbeeld van onze participatieve ambitie met de kinderen,
nieuwe algemeen directeur op 1 mei
jongeren en hun netwerk en van de manier waarop we ons als professionele partner in
Met de aanstelling van Thierry Taverna als
het werkveld willen presenteren. Onze eigen technische dienst, die het volledige gebouw
2014 is het CD-team opnieuw compleet. Zo heeft de organisatie weer ruimte om te werken
renoveerde, heeft prachtig werk geleverd. De droom-graffiti bij de ingang maakt een bezoek
aan haar strategische oriëntatie.
meer dan de moeite waard. Het past ook in deze inleiding een welgemeend postuum woord van dank op te nemen aan Fonto Nova investeerde flink in de samenwerking met Solentra en Mind-Spring voor psy-
de heer Jan Cuyvers, die op 8 november 2014 overleed. De Oever verliest in Jan een belang-
cho-educatie.
rijk stuk geschiedenis en een sterkhouder als voormalig voorzitter en medebestuurder.
Mind Spring Junior
werd feestelijk afgesloten met een voorstelling
door onze jongeren. Andere voorbeelden van succesvolle samenwerking met een actieve bijdrage van onze jongeren zijn het
wonen-en-welzijn
buddy-project met oud-cliënten en het project
in samenwerking met Cordium, beide projecten van onze BZW-
diensten De Kering en De Dijk.
In september 2014 gaf de Raad van Bestuur groen licht voor onze
Expeditie 2021.
Daarmee kreeg de hele organisatie de opdracht om werk te maken van een breed gedragen,
geactualiseerde missie en visie voor de organisatie. Concrete resultaten mag u verwachten in de volgende editie van dit jaarverslag.
Voor Thuisbegeleiding De Kering dienden we een dossier in bij Jongerenwelzijn in het kader
rechtstreeks toegankelijk aanbod, ons zogenaamd aanbod ‘voor de poort’. In een brief liet de Administrateur-
van de mogelijkheid om om te vormen naar een volledig
Veel lees- en ontdekplezier.
Gilbert Gerrits, voorzitter
Thierry Taverna, algemeen directeur
4
met de kracht van de jeugd
5
De jeugd van tegenwoordig in De Oever “Het geluk van de jeugd: niets te zijn, en alles te kunnen worden.”, Karel Boullart. Een citaat met veel controversen maar waar we wel voor willen gaan. Kinderen en jongeren kunnen zichzelf niet opvoeden. Zij hebben betrokken ouders en opvoeders hard nodig om grenzen te stellen én perspectief te bieden. Wij zien dagelijks dat ouders worstelen met deze verantwoordelijkheid en er niet in slagen dat perspectief te geven. Zij kunnen niet meer voldoen aan de complexe verwachtingen die de samenleving stelt. Ook kinderen en jongeren missen houvast en kunnen niet meer mee. De basisvoorwaarden om zich te ontwikkelen ontbreken.
Als oorzaak van deze moeilijke leefsituaties zien we vaak het toenemende aantal kinderen dat in armoede opgroeit, de stijgende kansarmoede en de verbrokkeling van het sociale weefsel door onder meer gezinnen die uit elkaar vallen en migratie. Ze zijn met meer dan 27.000, de kinderen en jongeren die vandaag met jeugdzorg in aanraking komen. Dat betekent dat 1 kind op 70 te maken heeft met de bijzondere jeugdzorg waarvan 1 kind op 3 jonger is dan 10 jaar.
de kinderen/jongeren in begeleiding in de oever: cijfers 31/12/2014 Procentuele verdeling naar geslacht en leeftijd
Leefsituatie voor de begeleiding Leefsituatie
32
jongens 46%
van 0 tot 4 jaar
19,5%
meisjes 54%
53,2% 22,3%
van 5 tot 9 jaar van 10 tot 14 jaar van 15 tot 19 jaar van 20 tot 21 jaar
3
1
6 6
meer dan 200 kinderen/jongeren met meer dan 1000 betekenisvolle relaties
Belgisch Afghaans Nederlands
4 Limburg
193
Antwerpen Vlaams-Brabant
Irakisch
22
Kosovaars Mongools
170
Namen Buitenland
Aantal begeleide jongeren naar woonplaats en nationaliteit
aantal
Ouders Residentieel BJZ Oriëntatie/observatie NBBM* Centrum Kind & Gezin Pleeggezin Dagcentrum Intern (kortdurend crsisverblijf) Psychiatrische opvang Begeleid Zelfstandig Wonen Crisisplaatsing Thuisbegeleiding Grootouders Internaat Woont alleen Andere
111 40 15 14 9 9 5 5 4 3 3 3 2 2 1 7
Totaal
233
Somalisch Armeens Duits Frans Ghanees Pools
De specifieke doelgroep, * Niet-Begeleide-Buitenlandse-Minderjarigen, van Fonto Nova zorgt voor een heel diverse populatie (12 nationaliteiten) en geven onze organisatie een erg internationaal karakter.
Uitdagingen gepaste antwoorden vinden op de stijgende complexiteit van hulpvragen l bewaken van de doelgroep “de meest kwetsbare jongeren” in de rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp l aansluiting vinden en houden bij generatie Z, een generatie van digital natives die opgroeit in een wereld van overvloed met schijnbaar weinig beperkingen. l mee evolueren met de huidige informatietechnologie in onze begeleidingsopdrachten l
200 kinderen/jongeren 1000 betekenisvolle relaties
meer dan met meer dan
De eerste maanden in België voelde ik me heel onzeker en had ik veel kopzorgen over mijn toekomst. Niet weten of ik de kans krijg om in België, in Fonto Nova kon blijven…dit is allemaal heel zwaar om te dragen. Gelukkig ligt deze onzekerheid nu achter mij, mijn verblijfsdocumenten zijn in orde. Nu kan ik alles inzetten op mijn toekomst in België! Ik kan naar school blijven gaan en heb deeltijds werk gevonden bij een sanitair bedrijf. Elke week volg ik 2x avondles Nederlands. Ik wil zoveel als mogelijk leren van de Belgische cultuur en hoe ik mijn verleden hierin een plekje kan geven. Ik heb mijn toekomst terug zelf in handen en ik wil er volledig voor gaan! Hassan (17, uit Afghanistan) woont 1 jaar in Fonto Nova
6
de pk’s van de oever, volle vaart vooruit
7
Integrale Jeugdhulp: wij gaan mee voor 1 jeugdhulp De Oever heeft in 2014, na het overgangsjaar 2013, een doorstart gekend op diverse terreinen. Zo is onze organisatie op 1 januari in het Experimenteel Modulair Kader (EMK) gestapt. Op 1 maart kenden we de start van Integrale Jeugdhulp Vlaanderen (IJH). En de uitvoering van het geharmoniseerd kwaliteitsdecreet heeft in 2014 verder vorm gekregen.
De gepaste zorgversnelling: schakelen tussen modules De instap in het EMK betekende voor onze organisatie dat we in de praktijk konden starten met het werken in modules en vooral met het schakelen tussen modules, dit steeds vanuit het oogpunt van het aanbieden van naadloze zorg op maat. Onze geschiedenis van sterke samenwerking tussen de verschillende teams van de organisatie, maakte dat we in 2014 reeds heel wat mooie trajecten voor cliënten konden realiseren. De bestaande samenwerking tussen de leefgroepen en de BZW-diensten De Kering en De Dijk werd hierdoor versterkt en nieuwe schakelmogelijkheden kregen vorm. Een bijkomende uitdaging hierin was de naadloosheid van de begeleiding, in eerste instantie geen expliciete organisatiekeuze, maar wel steeds een reflectie van de begeleider zelf en een mogelijkheid die ook altijd met de cliënt doorgesproken werd. Wanneer continuïteit van begeleiding niet mogelijk of wenselijk was, garandeerden we natuurlijk een ‘warme overdracht’.
Hulpvormen binnen oever Het voordeel van meerdere hulpvormen onder één dak te hebben, is dat we bij een wijzigende hulpvraag, in overleg met alle betrokkenen, kunnen overstappen van de ene hulpvorm naar de andere. Verblijf contextbegeleiding + verblijf - capaciteit: 71
l
Begeleid zelfstandig wonen contextbegeleiding in functie van autonoom wonen capaciteit: 35
l
naadloos geschakeld binnen De Oever
Dagbegeleiding in groep contextbegeleiding + dagbegeleiding in groep capaciteit: 10
l
Contextbegeleiding na verblijf gedynamiseerde contextbegeleiding - capaciteit: 2
l
l
Kortdurend crisisverblijf
NIEUW! Module kortdurend crisisverblijf Binnen De Oever kozen we er in 2014 ook voor om nog een stapje verder te gaan rond het garanderen van zorg op maat, namelijk door het toevoegen aan ons aanbod van een module kortdurend crisisverblijf. Deze module bouwt voort op onze traditie van interne time-out en crisisopvang en biedt de mogelijkheid aan jongeren in begeleiding bij onze ambulante diensten of in het dagcentrum om bij een crisis in de thuissituatie voor twee weken opgevangen te worden in een leefgroep en dit gekoppeld aan een verhoogde intensiteit van contextbegeleiding door de vaste begeleider.
25 kinderen en jongeren hebben
Thuisbegeleiding contextbegeleiding - capaciteit: 32
l
capaciteit en ingezette modules Modules
capaciteit
ingezet
Verblijf met contextbegeleiding
71
94
Contextbegeleiding Autonoom Wonen
35
56
Thuisbegeleiding
Dagbegeleiding in groep
Contextbegeleiding na verblijf Kortdurend crisisverblijf Totaal
32 10 2 0 150
56 16 6 5
233
Onze thuisbegeleidingsdienst “De Kering” liep bij een gezin, met ondermeer een vechtscheidingsproblematiek, aan tegen de grenzen van haar hulpverleningsaanbod. Intensievere hulp drong zich op. Het gezin had duidelijk nood aan ademruimte om uit de impasse te geraken. In samenspraak met de jeugdrechter werd - met de nodige zorg voor het gezin - gekozen voor een interne schakeling naar de leefgroepwerking (verblijf). Dankzij het modulair kader en de daarbijhorende mogelijkheid voor interne schakelingen realiseerde De Oever zo een naadloze hulpverlening op maat van het cliëntsysteem.”
8
Uitdagingen
Aangepaste IT
Rechtstreeks toegankelijk aanbod
werking interne regie optimaliseren aanmeldpunt niet-begeleide-buitenlandse-minderjarigen continuïteit geven en de werking versterken l rechtstreeks toegankelijke contextbegeleiding en dagbegeleiding in groep operationaliseren l het profiel, de start en het verloop van een begeleiding “contextbegeleiding in functie van autonoom wonen” opnieuw helder definieren binnen het modulair kader en integrale jeugdhulp l inspectie kwaliteit succesvol afronden
De officiële start van de integrale jeugdhulp bracht voor De Oever nog wat extra beweging. Zo hebben we onze medewerkers opgeleid in het werken met Insisto (Informaticasysteem Intersectorale Toegangspoort) en meegenomen in de mogelijkheden en verwachtingen gekoppeld aan de rol van contactpersoon-aanmelder binnen de integrale jeugdhulp. Ook het werken met andere aanmelders dan consulenten noopte ons tot het verder vorm geven van de functie van interne regisseur zowel op casus- als op organisatieniveau.
Eén van de laatste belangrijke bewegingen vanuit de integrale jeugdhulp is het rechtstreeks toegankelijk maken van het overgrote deel van de modules contextbegeleiding gecombineerd met een differentiatieoefening. Concreet hebben we in De Oever een aanvraag ingediend en goedgekeurd gekregen om onze volledige thuisbegeleidingsdienst rechtstreeks toegankelijk te maken en dit met een aanbod van twee soorten modules. Aan deze aanvraag is in de zomer en het najaar hard gewerkt door het team De Kering thuisbegeleiding met ondersteuning van het directieteam.
150 begeleidingsplaatsen 233 modules werden ingezet
Aanmeldpunt voor niet-begeleidebuitenlandse minderjarigen
Kwaliteit, participatie en inspectie
l l
“Brent is 6 jaar wanneer hij in De Oever geplaatst wordt. Op zijn twaalfde is hij te groot voor de leefgroep en stroomt hij binnen De Oever door naar een leefgroep voor tieners. Brent en zijn mama worden sterker. Na 3 jaar is er sprake van een terugkeer naar huis. Beiden willen dit heel graag, maar kunnen nog hulp gebruiken. We beslissen om de module contextbegeleiding gedynamiseerd in te schakelen. Zij zijn blij dat hun vaste begeleiders het traject verder opvolgen.“ “de problematiek van de jongere en de doelstellingen worden goed omschreven in het aanmeldingsdocument. Over mijn vraag is goed nagedacht. ” (voogd NBBM)
Een specifieke wijziging in dit kader was de opstart van het Aanmeldpunt Limburg en dit in de schoot van onze collegavoorziening Minor Ndako en in samenwerking met dienst Joba van vzw Kiosk. Het aanmeldpunt heeft de specifieke opdracht om de voogden van niet-begeleide buitenlandse minderjarigen te ondersteunen in het aanmelden bij de Intersectorale Toegangspoort. Een belangrijke reden hiervoor is dat jeugdhulpaanbieders uit de brede instap vaak onvoldoende expertise hebben rond specifieke aspecten verbonden aan de doelgroep van niet-begeleide buitenlandse minderjarigen. Vanuit De Oever hebben we vanaf april een halftijdse medewerker van Fonto Nova vrijgesteld om deze taak op zich te nemen.
Na een jarenlange voorbereiding binnen de sector werd de uitvoering van het geharmoniseerd kwaliteitsdecreet in 2014 concreet. Binnen de organisatie kozen we ervoor om vanuit de toegenomen autonomie en verantwoordelijkheid inzake kwaliteitszorg een nieuwe strategische doelstelling rond kwaliteit in het jaaractieplan 2015 op te nemen met als onderliggende ambitie: “kwaliteit = beleid, beleid = kwaliteit”. Het sjabloon van dit operationeel jaaractieplan werd aangepast aan de principes van EFQM en PDCA en maakt het mogelijk om de operationele doelen op organisatie- en teamniveau te linken aan de strategische doelen. Ook een nieuw concept van jaarverslag, waar deze rapportering deel van uitmaakt, is hier een gevolg van. Tenslotte werd op het niveau van de beleidsploeg een start genomen met een zelfevaluatie o.a. ter voorbereiding van de inspectie in 2015.
9
Jeugdhulp in Vlaanderen in 2020 - visie staten generaal jeugdhulp -
Elk kind en elke jongere krijgt in 2020 zorg op maat van één jeugdhulp die transparant en kwaliteitsvol is; empowerend, kracht- en toekomstgericht, die gericht is op zijn vraag en die van zijn context en die ingebed is in de maatschappij.
10
Sociaal netwerk en participatie: drijfveren in de begeleiding We dragen het vermaatschappelijken van de jeugdzorg mee uit door een versterkte contextbegeleiding en het actief betrekken van de krachten van de omgeving van de jongeren, het uitbouwen van een sociaal netwerk rond deze jongeren. We doen dit met de cliënt aan het stuur van zijn hulpverleningstraject.
Uitdagingen sassen intern meer promoten netwerkweekends organiseren in functie van doelen en verwachtingen van jongeren l het buddy-project als best practice gebruiken voor andere “jongeren voor jongeren” initiatieven l l
12 netwerkweekends, 1 netwerkweek 50 kinderen/jongeren uit 5 leefgroepen 150 contexten werden betrokken foto VLOT: ouder-kinddagen
Sassen
You’ re a buddy
In De Oever blijven we sassen (= samen aan de slag): een eigen ontwikkelde methodiek op basis van de eigen krachtconferentie. Onze jongeren maken hierbij gebruik van de eigen krachten en de hulpbronnen uit hun omgeving om hun doelen te helpen realiseren. Onze aanvraag voor 11 kortdurende krachtgerichte modules werd inhoudelijk sterk onderbouwd met de SAS-methodiek. Het Agentschap Jongerenwelzijn gaf aan de kwaliteit van het dossier erg te waarderen. Voor jongeren die residentieel verblijven zoeken we naar nog betere scenario’s om de jongere nog actiever de regie te geven van zijn hulpverleningstraject. Jongeren kwamen met het beeld van de begeleider als reisgezel, soms ook reisleider.
Een buddy is een ervaringsdeskundige die zich actief inzet om jongeren in Begeleid Zelfstandig Wonen te helpen. Onze bzw-diensten zijn gestart met het uitbouwen van een buddy-netwerk. Voor de jongeren die zij begeleiden kan een buddy heel wat betekenis hebben: een buddy kan de bzw-jongere helpen met de omgeving van zijn woonst te leren kennen,hem helpen zijn netwerk te vergroten, praktische zaken mee in orde brengen na een verhuis, een gesprekspartner zijn, gewoon luisteren of samen iets leuks doen: terrasje, film, wegwijs maken in de stad, …
We gaan voor netwerkweekends
“Sinds 2 jaar zetten we sterk in op netwerkweekends. Jongeren zijn meestal enthousiast om dit te doen. Ze zien het als een mogelijkheid om eens bij iemand anders te overnachten. Jongeren blijven dus ook eens bij een vriend/vriendin slapen, wat ze “super” vinden! Soms is het echt zoeken maar het geeft altijd opnieuw voldoening als we er in slagen om voor alle jongeren een aangename plek te vinden.” (Het Luik) “1 jongere met 9 netwerkleden aan tafel!! Dan kan je wat verzetten voor deze jongere.” (De Dijk)
“Wij werken met speelgezinnen. Zo kunnen de kinderen een gewoon gezinsleven ervaren. Soms is de confrontatie hard maar ze genieten ook van de individuele aandacht in dat gezin. (De Wimmert)
Netwerkversterkend denken en werken is verankerd in de hulpverlening. Door het organiseren van netwerkweekends installeren we op bepaalde momenten een bijzondere cultuur in een leefgroep. Alle individuele begeleiders zijn gelijktijdig met hun jongeren expliciet bezig met het uitzetten van de sociale netwerken van de jongeren. Men heeft daarbij bijzondere aandacht voor de krachten en de betekenissen van hun sociaal netwerk. Uiteraard houden we in dit traject rekening met de persoonlijke wensen en grenzen van de jongeren.
Vlot Vlot is een aanvullend aanbod op onze dagdagelijkse werking, een project dat extra ondersteuning kan geven aan de begeleiding. We werken een creatief en ervaringsgericht traject uit om een positieve energie te leveren aan de dagdagelijkse interacties van het kind/de jongere met zijn/haar onmiddellijke omgeving. Zo willen we de draagkracht van het kind/de jongere, hulpverleners, ouders,... laten toenemen en openingen creëren om de hulpverlening te versterken. Met dit aanbod kunnen we ook vlot en methodisch inspelen op dreigende time-out situaties. Het aanbod kan variëren van een activiteit die enkele uren duurt tot een activiteit gespreid over meerdere dagen. De focus van deze activiteiten ligt op “dingen doen” in plaats van “over dingen praten”. Enkele realisaties in 2014: ouder-kinddagen, een staptocht met een jongere in het kader van een time-out, een doemoment met een 10-jarige jongen om al spelend aan de slag te gaan met sociale vaardigheden
11
De zorginspectie als barometer De focusinspectie rond participatie van de jongere en de context in de eigen hulpverlening in vier van onze deelwerkingen (Het Luik, De Souw, Fonto Nova en De Sluis) vond plaats in juni 2014. Volgens de bepalingen van het decreet rechtspositie voor minderjarigen heeft de minderjarige recht op participatie bij de totstandkoming en de uitvoering van de jeugdhulp die hem wordt verleend (art. 16, 17 en 24). Participatie houdt hierbij in: mee weten, denken, mee beslissen, uitvoeren en mee evalueren. Dit betekent dat de minderjarige erkend wordt als actieve gesprekspartner. Het betrekken van de context van de jongere doorheen zijn hulpverleningsproces draagt er toe bij dat mensen die belangrijk zijn in het leven van de jongere hun verwachtingen kunnen uiten en een band kunnen behouden met de jongere. Werken aan de context is een voorbereiding op het wegvallen van de hulp. Het is immers deze context die de jongere tijdens en na de hulpverlening zal moeten ondersteunen. Gelet op de focus van deze inspectie werd ook aan de jongeren een plaats gegeven in het inspectieproces. De teams slaagden met onderscheiding. De inspectie stelde vast dat er in deze afdelingen al heel wat goede praktijken geïnstalleerd zijn en dat De Oever een omgeving is waar naar de jongeren geluisterd wordt en waar ze ernstig worden genomen. De jongeren hebben vertrouwen in de begeleiding. Ze hebben inspraak in hun activiteiten en vakantieplanning. De inspectie waardeert ook dat het belang van school
en diploma door de begeleiding wordt uitgedragen naar de jongeren. De inspectie vroeg om aan de slag te gaan met volgende aanbevelingen: contacten van jongere met contextbegeleider versterken en structureel installeren van driehoeksoverleg, toezien op voldoende ruimte om contact te houden met vrienden of familie, jongeren duidelijker informeren over de samenstelling van hun dossier en de vraag om de resultaten van de inspectie ook aan jongeren te communiceren. Enig formeel werkpunt was de toepassing van het decreet rechtspositie, met name wat betreft de communicatie rond de vertrouwenspersoon die jongeren kunnen aanduiden. We hebben dit ondertussen aangepakt en jongeren worden nu sterker geïnformeerd over de rol van de vertrouwenspersoon.
Uitdagingen visieteksten contextbegeleiding residentieel integreren om de 6 weken een sleuteloverleg organiseren l aanbevelingen inspectie participatie vertalen in de werking l l
Inspraak van de jongere via intern overleg De wijze waarop jongeren binnen de verschillende afdelingen participeren: - kidsmeeting/jongerenvergadering - project graffiti - opening dagcentrum Sluis/De Dijk bzw - visietraject Expeditie 2021 - mind-spring Fonto Nova - bevragingskaarten bij de opstart en het bepalen van het doel van Het Vlot Het participatie niveau dat hierbij gehanteerd wordt gaat van informeren, consulteren, adviseren, samenwerken, naar aanpak in eigen beheer.
Wij hebben een ouderavond georganiseerd om ouders maximaal te informeren over de fasering in onze leefgroep. Ouders konden meedenken over onze werking. Vanuit deze participatie hebben we enkele aanpassingen in onze werking gedaan. (Huis 17) “Vroeger besliste de begeleiding welke beloning we kregen bij goed gedrag. Tijdens de wekelijkse kidsmeeting hebben we gevraagd of we onze beloning zelf mogen kiezen. Dat mag nu. We zijn nu extra gemotiveerd. Ook als ik een regel stom vind of als ik een nieuwe afspraak wil rond iets, mag ik dit tijdens de kidsmeeting vragen.” (Lore, 10 jaar, De Najade)
12
Focus op actuele thema’s in de jeugdzorg Omgaan met verontrusting Handvaten voor de hulpverlener
Wanneer mensen ongerust zijn over de leefsituatie en/of de ontwikkeling van een kind of jongere spreken we over ‘verontrusting’. Van hulpverleners in de bijzondere jeugdzorg wordt verwacht dat zij zelf een inschatting kunnen maken van de veiligheidsrisico’s van de betrokken kinderen en dat ze kunnen omgaan met verontrustende situaties. Om onze medewerkers hierbij te ondersteunen hebben we een kader uitgewerkt dat hen helpt om een verontrustende situatie in te schatten. Daarnaast hebben we een procedure ontwikkeld die aangeeft wat er van hun verwacht wordt indien ze met zo’n situatie aan de slag moeten gaan.
Nicole verblijft in een leefgroep van De Oever. De weekends brengt ze door bij haar moeder en moeders partner. Recent uit moeder haar bezorgdheid rond het gedrag van haar partner. Ze is ook ongerust over de veiligheid van haar dochter in het bijzijn van haar partner. Tot nu toe liepen de weekends goed, maar toch.... Samen met moeder en Nicole wordt een veiligheidsplan opgesteld. Op die manier blijven de verlengde weekends met Kerst en Nieuwjaar mogelijk. Nicole viert dus ook dit jaar samen met familie en vrienden.
Een richtingaanwijzer uit de visietekst: Wanneer je geconfronteerd wordt met verontrusting kan je verschillende stappen zetten. 1. Wees alert voor signalen en ga ermee aan de slag 2. Probeer signalen en een gevoel van verontrusting objectiveerbaar te maken en in te schatten. • Breng krachten en zorgen in kaart. Gebruik hiervoor gekende en bestaande methodieken (bvb. signalen van welzijn). Doe dit zoveel mogelijk door in gesprek te gaan met het cliëntsysteem en jouw zorgen af te toetsen. • Deel jouw zorgen met collega’s, team, teamverantwoordelijke. Voorzie extra ruimte tijdens de teamvergadering om extra aandacht te besteden aan verontrusting. Betrek de coördinator wanneer je ernstig verontrust bent. • Vraag een consult bij een gemandateerde voorziening. 3. Wanneer je ernstig verontrust blijft kan je: • Een cliëntsituatie aanmelden bij een gemandateerde voorziening. • Bij onmiddellijk en ernstig gevaar rechtstreeks het parket inschakelen. • Andere mogelijkheden binnen Integrale Jeugdhulp inzetten: - Interne module kortdurend crisisverblijf - Crisismeldpunt - Schakelen op maat via de Intersectorale Toegangspoort
- Aanmelding bij een gemandateerde voorziening • Noteer steeds in jouw dossier welke stappen je hebt gezet.
Oplossingsgerichte en veiligheidsgeoriënteerde aanpak
Andrew Turnell en Steve Edwards ontwikkelden Signs of Safety voor het werken in gezinnen waarin vermoeden van of bewezen mishandeling, misbruik of verwaarlozing een rol spelen. De Oever zet in op deze oplossingsgerichte en veiligheidsgeoriënteerde benadering waarbij voor de hulpverlener het welzijn en de veiligheid van kinderen en het partnerschap met ouders/opvoeders, ook bij gedwongen hulpverlening, centraal blijft staan. Tussen 2013 en 2015 vormt Wim Braamse (Vraagkracht! Zeeland) meer dan 80 medewerkers door middel van een 4-daagse training. Onze sjablonen voor verslaggeving en handelingsplan werden aangepast op basis van het driekolommenmodel van Signs of Safety (zorgen, krachten/ uitzonderingen en doelen).
Beroepsgeheim Als hulpverlener raak je wel eens in de war tijdens gesprekken, discussies, overlegmomenten over hoe het zit met het doorgeven van informatie. Wat kan en wat kan niet? Wat betekent het om gedeeld beroepsgeheim te hebben? Hoe ga ik hier deontolgisch en ethisch correct mee om? Om onze medewerkers hierin richting en ondersteuning te geven ontwikkelden we een kader rond beroepsgeheim. In 2014 werd deze tekst in elk team besproken en geïmplementeerd.
13
Middelenbeleid
Seksueel grensoverschrijdend gedrag
Ons middelenbeleidsplan werkt pas als dit plan uitgevoerd wordt vanuit een fundamenteel respect voor onze cliënten en hun context zoals omschreven staat in onze hulpverleningsvisie en in de tekst over de grondhouding van de hulpverlener. We zien middelengebruik als een mogelijke hinderpaal bij het creëren van perspectieven voor persoonlijke ontwikkeling, maatschappelijke participatie en maatschappelijke integratie van jongeren. Via een middelenbeleid willen we aangeven op welke manier we hiermee kunnen omgaan. Een middelenbeleid dat zich enkel concentreert op illegale middelen is te eng. Vanuit ons pedagogisch project werken we rond alle “drugs”, waardoor we het toepassingsgebied van ons beleid zo breed mogelijk houden. Ons beleid heeft betrekking op alcohol, tabak, medicatie, illegale drugs en gokken. We kijken niet anders naar middelengebruik dan naar andere problematieken bij de kinderen en jongeren die we begeleiden, met dien verstande dat er wetgeving dient te worden gevolgd. Gebruik van middelen moeten we begeleiden. Handel en misbruik zijn niet toelaatbaar. In 2014 hebben we ingezet op de implementatie van het middelenbeleidsplan met expliciete aandacht voor de pijler ‘educatie’. Concreet heeft zich dat vertaald in: • Groepsgesprekken in leefgroepen rond drugs (informatie, omgaan met, risico’s…) • Infoavond met CAD voor ouders en begeleiding • Vormingsmoment met ervaringsdeskundige voor jongeren Een eerste evaluatie leert ons dat het middelenbeleidsplan een duidelijk kader geeft aan de medewerkers om met middelengebruik aan de slag te gaan.
In februari 2014 zijn we gestart met het uitwerken van een beleidskader rond seksualiteit en lichamelijke integriteit. Dit proces hopen we af te ronden tegen juni 2015. We zijn bij de ontwikkeling van dit beleid vertrokken vanuit materiaal en competenties die rond dit thema in onze organisatie reeds zijn ontwikkeld. De bestaande teksten uit de diverse afdelingen werden samen gelegd en er werd een bevraging (quickscan) gehouden bij alle residentiële medewerkers. Dit laatste omdat we zicht willen krijgen op hoe de begeleiders op de werkvloer de huidige situatie inschatten: hoe wordt het beleid in onze organisatie ervaren? En wat is belangrijk bij het vorm geven van een beleid rond dit thema? Dit werd aangevuld via literatuur, waarbij het ethisch advies n° 2 van het Vlaams Welzijnsverbond het Raamwerk seksualiteit en lichamelijke integriteit van Sensoa als voornaamste bronnen werden gebruikt. Uitgangspunt van het beleidskader is een positieve kijk op seksualiteit. We bedoelen hiermee dat we als onderdeel van onze basiszorg kinderen en jongeren begeleiden in hun seksuele ontwikkeling. We versterken kinderen en jongeren gradueel met informatie, vaardigheden, en positieve waarden, waardoor ze hun seksualiteit leren begrijpen, ervan kunnen genieten, veilige en bevredigende relaties kunnen hebben en verantwoordelijkheid kunnen hebben en verantwoordelijkheid kunnen nemen voor de eigen en andermans seksuele gezondheid en welzijn. Tegelijkertijd zijn we er ons van bewust dat de kinderen en jongeren die we begeleiden kwetsbaarder zijn voor mogelijk geweld en misbruik, zowel tussen minderjarigen onderling als tussen minderjarigen en volwassenen. Als organisatie willen we er alles aan doen om dit te voorkomen. Het beleid wordt uitgeschreven in drie onderdelen: 1. Een algemeen kader: wat is onze visie op integriteit, affectiviteit en seksualiteit bij jongeren? Hoe gaan we om met dit thema bij jongeren, tussen jongeren onderling en tussen jongeren en begeleiders? Van welke uitgangspunten vertrekken we daarbij? 2. Een preventiebeleid waarbij vooral wordt ingezet op open communicatie. 3. Een reactiebeleid: wat te doen bij incidenten?
We hebben een ervaringsdeskundige ontvangen tijdens een groepsgesprek met onze jongeren. Dit naar aanleiding van verschillende signalen van middelengebruik in Huis 17. Er waren een 12-tal jongeren en een 5 begeleiders aanwezig en opvallend was dat deze getuigenis door de jongeren gevolgd werd met volle concentratie en vanuit betrokken interesse. Jongeren werden er letterlijk stil van. Ze werden aan het denken gezet. Het resultaat was een opener communicatie rond het thema van middelengebruik en een verhoogde samenwerking met het CAD. Reactie van een ouder die heeft deelgenomen aan de infoavond van het CAD: “Ik ben blij dat deze dienst bestaat maar als ik het allemaal hoor maak ik me ook zorgen om mijn kinderen. Je probeert er zoveel mogelijk met je kinderen over te spreken en je hoopt dat ze met de juiste vrienden optrekken. Het is goed te weten dat je als ouder bij het CAD terecht kan.” Reactie van twee jongeren uit leefgroep De Souw tijdens momenten dat we samen met hen stil stonden rond het thema: “drugs, alcohol...”: “Het is echt niet fijn dat sommige jongeren de sfeer verpesten omdat ze weglopen en onder invloed terugkomen.”
“Hoe kunnen we leefgroepgenoten helpen om van de drugs af te blijven?”
14
Resultaten 2014 in beeld
“Ik vond goed dat ik mijn verhaal kon doen tegen de BZW. Dat ze er waren als we het moeilijk hadden.”
vrijwillig 54%
“Elke dag ga ik naar school, waar ze me helpen om Nederlands te leren. In Fonto Nova vind ik de rust die ik nodig heb om mijn toekomst uit te bouwen” (jongen van 15 jaar uit Afghanistan)
l
“Het is een lange zware weg geweest, met veel vallen en opstaan, verdriet en boosheid. Doordat de begeleiding van de Oever is blijven geloven in ons als ouders, is de breuk met onze dochter hersteld en is ze zelfs weer thuis. We hebben vaak de moed verloren, en dachten dat de Jeugdrechter ons nooit een nieuwe kans zou geven. Bedankt dat jullie er steeds samen met ons zijn voor blijven gaan!” (mama)
meer ingrijpend geen zicht op verder traject
Eigen initiatief-meerderjarig (18-21)
Bezetting organisatie (% - cumulatief)
50
89,9 1e kw
70
60
90,4
40 2e kw
100
3e kw
4e kw
streefcijfer tussen 80 en 100%
30
module
bezetting=per contextbegeleiding CB module CB i.f.v. autonoom wonen
CB gekoppeld aan dagbegeleiding, verblijf of gedynamiseerd Dagbegeleiding in groep Verblijf
80 70
89,9 76,7
80,5
79,8
81,7
60
1e kw 2e kw 3e kw 4e kw cumul
n residentieel verblijf n dagcentrum streefcijfer (indicatief) 66%
50
1e kw 2e kw 3e kw 4e kw cumul
streefcijfer 100%, Individuele contacttijd CB: 1 tot 2 uur/week afhankelijk van module
Duur lopende begeleidingen
Bezetting 2014 per module
90
66,3
91,3 90,9
90,5
89,0
Contacttijd (%)
Aanwezigheid (%) 80
91,0 1
90,0
dezelfde intensiteit
55,8
89,5
“Thuisbegeleiding heeft voor mij heel veel betekend en heeft mij enorm geholpen in een erg moeilijke periode. Ik kon mijn verhaal doen, ik werd niet veroordeeld, er werd naar mij geluisterd, … en dit geduldig en respectvol. Zo heb ik langzaam de energie opnieuw gevonden om mijn zorgen aan te pakken en stap voor stap mijn leven opnieuw op rails te krijgen. Ik ben er nog lang niet, maar de moeilijkste stappen zijn wel gezet. “ (mama, thuisbegeleiding De Kering”)
minder ingrijpend
Sociale dienst jeugdrechtbank
“Het is telkens fijn als de thuisbegeleidster komt. We werken rond mezelf al pratend, maar ook via een spel of een flap of al wandelend.” (jongere, thuisbegeleiding De Kering)
l
62,2%
20,7%
46%
Ondersteuningscentra jeugdhulp
91,5
l
50%
geen nood
“Dankzij thuisbegeleiding heb ik geleerd door een andere bril te kijken naar mijn kinderen en hun opvoeding. Ik kan nu ook zien dat er heel wat dingen goed gaan en af en toe ook niet. Het is helemaal niet erg, opvoeden is een proces van blijven zoeken en groeien in goede afstemming met mijn kinderen.” (mama, thuisbegeleiding De Kering)
l
jeugdrechtbank 46%
68,7 75,6
“In Fonto Nova vragen ze veel. Ik begrijp niet altijd waarom de begeleiders zoveel willen weten. Soms is het moeilijk voor mij in Fonto Nova, omdat ik hier van alles moet vragen, ook als ik ergens naar toe wil. Ze willen weten waar ik ben, met wie en wat ik ga doen. Het heeft een tijdje geduurd vooraleer ik dit begreep. Ze vragen dit omdat ze anders ongerust zijn. Nu snap ik het beter” (jongen van 16 jaar uit Afghanistan)
3,7
7,3%
58,6 55,8
l
6,1%
69,5
l
4
“In het begin was de begeleiding echt nodig, ik heb er steun aan gehad, ik kon terecht met mijn vragen.” (De Kering bzw)
45,7
l
Effectieve uitstroom - vervolghulp
Partners-toeleiders
Motivatie
“Wat deed je als je in een dipje zat? Eerst zei ik er niets over en nu praat ik er over.” (De Kering bzw)
68,5
l
45,6
l
%
93 90 91 81 93
100 80 60
30
19 34
40 20 0
25
20
19 13
6 10
25
CB + verblijf
CB + dagbeg.
14
34
23 18 11 CB ifv aut.won.
9 27
0-3 maanden 3-6 maanden 6-12 maanden 12-24 maanden
39
16 9
CB thuisbeg.
+24 maanden
de gemiddelde lopende begeleidingsduur op organisatieniveau is 14 maanden
Expeditie 2021 doet ons dromen Expeditie 2021 is een project waarin onze medewerkers samen met jongeren en oud-clienten dromen over hoe onze werking er in 2021 zou kunnen uitzien.
Deze blik op de toekomst levert ons verrassende voorstellen (hier volgt slechts een greep) Lancering van een revolutiaire oeverAPP.
Gestigmatiseerd? In 2021? Nee, hoor, dat is passé. Elk team werkt met een ervaringsdeskundige. Minister leert over jeugdzorg bij De Oever. Workshops van De Oever in recordtijd uitverkocht.
c
Nathalie Meskens en De Oever draaien door. De Oever bouwt boomhutten. Outreachend werken. Meer speel- en vakantiegezinnen. -
15
16 6
medewerkers met pit
17
112 medewerkers zetten dagelijks hun competenties in De Oever zet in op de talenten van medewerkers om ieder vanuit zijn/haar kracht te laten werken. We geven kansen aan innovatieve ideeën en motiveren medewerkers om hun specifieke talenten organisatiebreed in te zetten. Hiervoor zetten we steeds de cliënt centraal.
Uitdagingen
Meer teamoverschrijdend werken ten dienste van cliënt
Investeren in de talenten van onze medewerkers
De Oever heeft sterke teamwerkingen maar er wordt ook teamoverschrijdend gewerkt (cliënt staat centraal) l in functie van de hulpverlening: eerste goede ervaringen met interne schakelingen l voor intervisie: intervisie teamverantwoordelijken, samenwerking bzw-diensten. We zijn voortdurend op zoek naar de ideale teamwerking/ samenstelling, zowel in ons aanwervingsbeleid als in de concrete dagdagelijkse werking.
In 2014 werd sterk ingezet op vorming. In totaal werden 2187 uren vorming gevolgd (begeleidend personeel en directie). Vanuit nieuwe principes rond integrale jeugdhulp hebben we er voor gekozen om organisatiebreed sterk in te zetten op de opleiding ‘Signs of safety’. We organiseren interne opleidingen om de uiteenlopende competenties van onze medewerkers te benutten en in de verf te zetten maar ook om extern gevolgde opleidingen optimaal te laten renderen. Medewerkers naar leeftijd
Overal vlinders In 2014 is voor het eerst gewerkt met vlinders, medewerkers die vervangingen opnemen over de verschillende teams. De werking werd positief geëvalueerd en wordt ook in 2015 gecontinueerd. Het werken met vlinders zorgt ook voor de nodige interne doorstroom en verbinding tussen de teams.
Medewerkers/VTE aantal medewerkers
112
VTE
vrouwen
mannen
91,43
94
18
jonger dan 35 jaar
43
van 35 tot 44 jaar van 45 tot 49 jaar van 50 tot 54 jaar
40
55 jaar en ouder
Medewerkers naar ancienniteit
Diversiteit (in koppen)
voltijds
deeltijds
allochtoon
arbeidshandicap
46
66
6
0
Contracttype (in koppen)
cijfers 2014
onbepaalde duur bepaalde duur
Stagiair(e)s academiejaar14-15
18
werken rechtstreeks met de jongeren.
11
11
95 van onze 112 medewerkers
Gender (in koppen)
Contract (in koppen)
94
7
functies en competenties van leidinggevenden aanpassen aan de nieuwe noden van de inhoudelijke werking l teamoverschrijdend werken versterken i.f.v. interne schakelingen l de samenwerking van De Sluis en De Dijk is een feit l experimenteren met flexibel werken l een organisatiebreed introductietraject uitwerken voor nieuwe medewerkers l 4 inspiratielunches brengen nieuwe ideeën binnen l
aantal
16
13
van 0 tot 5 jaar
10 60
13
van 6 tot 10 jaar van 11 tot 15 jaar van 16 tot 20 jaar
16
meer dan 20 jaar
Jaarlijks organiseren we een creatief, verzorgd personeelsfeest waar alle collega’s elkaar ontmoeten bij het eten, het spel ... soms met, soms zonder partners. In 2014 trokken we naar Alden Biezen, een hoogvlieger van een feest met een geslaagde brunch, een groot kubbtornooi, een roofvogeldemonstratie ... en een pluim op ieders hoed.
18
sterke samenwerking met onze partners
Ook wij netwerken: een ontmoeting met onze partners Jongerenwelzijn Het Agentschap Jongerenwelzijn staat binnen de Vlaamse Gemeenschap in voor de erkenning en de subsidiëring van alle private organisaties in de Bijzondere Jeugdzorg. Op hun vraag en in nauw overleg organiseren wij gepaste hulpverlening voor zorgnoden van kinderen en jongeren in onze regio. Intersectorale Toegangspoort De Intersectorale Toegangspoort regelt binnen het Agentschap Jongerenwelzijn de toegang van kinderen en jongeren tot de meest intensieve en ingrijpende vormen van de jeugdhulp, de niet rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp. De Toegangspoort bepaalt welke hulpvorm het meest geschikt is en gaat op zoek naar de gepaste jeugdhulpverlener. Ondersteuningscentrum Jeugdzorg (OCJ) en Vertrouwenscentra Kindermishandeling (VK) Hulpverleners zoeken zo veel mogelijk naar oplossingen in de vrijwillige – buitengerechtelijke – hulpverlening. Soms lukt dat niet en blijkt de situatie zo onveilig of bedreigend voor een minderjarige dat de hulpverlener het als zijn plicht ziet om op te treden. In die situaties kan hij terecht bij een gemandateerde voorziening: het OCJ en/of VK. Sociale dienst jeugdrechtbank (SD) Gerechtelijke hulpverlening is jeugdhulpverlening die door een jeugdrechter wordt opgelegd. Ongeveer de helft van onze begeleidingen valt onder deze gedwongen of gerechtelijke hulpverlening. De Sociale Dienst van de Jeugdrechtbank volgt deze kinderen en jongeren in nauw overleg met onze begeleiders van nabij op. Jeugd- en sociale politie HaZoDi Het decreet Integrale Jeugdhulp maakt een belangrijk gedeelte van onze hulpverlening rechtstreeks toegankelijk. Het Agentschap Jongerenwelzijn stimuleert organisaties om hier rond samen te werken. De Oever engageert zich om rechtstreeks op vraag van de Jeugd- en sociale recherche de begeleiding van een 5-tal kinderen of jongeren en hun gezin per jaar op te nemen. De Jeugd- en sociale politie is ook een belangrijke partner in het kader van ons preventief middelenbeleid. Crisispunt -18 Crisispunt -18 is er voor Limburgse hulp- en dienstverleners die in contact komen met crisissituaties waarbij minderjarigen betrokken zijn. Samen met de aanmelder wordt de probleemsituatie verkend en de acuutheid van de crisis bepaald. De Oever voorziet permanent een 5-tal begeleidingsplaatsen voor kinderen en jongeren die na crisishulp verdere thuisbegeleiding nodig hebben en biedt crisisopvang voor niet begeleide buitenlandse minderjarigen.
JOPLim JOPLim, Jongeren- en OuderParticipatie Jeugdzorg Limburg, werkt samen met jongeren, ouders en andere opvoedingsverantwoordelijken met ervaring in de Jeugdzorg. De Oever is hierin een actieve partner Vakantieparticipatie Dankzij vakantieparticipatie kunnen kinderen, jongeren en gezinnen die we begeleiden tegen een zeer voordelig tarief genieten van een daguitstap of een korte vakantie. CAD, centrum voor alcohol- en andere drugproblemen Vanuit ons middelenbeleid doen we regelmatig beroep op het CAD voor advies, begeleiding van jongeren en het ontlenen van informatiemateriaal. Naast trajecten op maat voor individuele jongeren, organiseerden we samen een infoavond voor ouders en begeleiders rond alcohol- en druggebruik. Groep Intro Genk Groep Intro wil mensen die moeilijk hun weg vinden in onze samenleving ondersteunen in het verwerven en versterken van hun competenties. Zij zijn actief in de vijf Vlaamse provincies en Brussel. De jongeren van Fonto Nova hebben bij Groep Intro een vormingsreeks maatschappelijke oriëntatie gevolgd met de klemtoon op zelfstandigheid in thema’s als budgetteren, solliciteren, ….
Uitdagingen partnerschappen in functie van de rechtstsreeks toegankelijke Jeugdhulp verder uitbouwen l partners zoeken die betekenis kunnen hebben voor onze kinderen en jongeren l
KIES WIJS
leer-, inspireer- en netwerkmiddag in De Dijk en De Sluis
Agentschap voor Integratie en Inburgering (voordien PRIC) Zij willen dat nieuwkomers zich snel thuis voelen in onze samenleving. Fonto Nova heeft met hen samengewerkt voor de Mind-Spring Junior-sessies voor Afghaanse jongeren en voor de organisatie en deelname van 4 begeleiders in de opleiding van co-begeleider voor Mind Spring. Dienst diversiteit stad Genk “Samen Inburgeren” is een project van Stad Genk waarbij “oude” Genkenaars (vrijwilligers) nieuwe Genkenaars wegwijs maken in Genk, in onze leefgewoonten, de Nederlandse taal... Meerdere jongeren van Fonto Nova nemen deel en hebben een “Genkse coach” die regelmatig met hun afspreekt. Overleg Hulpverleners Heusden-Zolder Voor Dagcentrum De Sluis is dit multidisciplinair overleg tussen verschillende diensten een uitgelezen platform om een vinger aan de pols te houden met wat leeft in HeusdenZolder, welzijnsnoden te detecteren en te signaleren en haar aanpak en aanbod zo nauw mogelijk te laten aansluiten bij de zorgvragen die leven in buurt en gemeente. Andere partners zijn ook: Yar (Youth at Risk), Centra Geestelijke Gezondheidszorg (CGG), Solentra, Kinderpsychiatrische diensten Limburg, Limburgse hogescholen en CVO’s, OCMW’s, scholen, CLB’s...
Deze fijne feedback mochten we na het event ontvangen:
“Beknopte maar zeer duidelijke uitleg over de verschillende modules en diensten. De oefening met de casussen was zeer leerrijk en tof om te doen. Lijkt me bovendien een aangename werkomgeving.” “Leerrijke namiddag, fijne ontvangst, toffe mensen, kortom een geslaagde bijeenkomst. Bedankt!” “De vlotte en boeiende uiteenzetting maakt het moeilijk om negatieve feedback te geven. Dus goed gedaan!” “Jullie krijgen 10 op 10! Schitterende presentaties, heel uitnodigend, verzorgde namiddag. Proficiat. “
“We zijn als ITP Limburg erg tevreden over de constructieve samenwerking met De Oever. De samenwerking verloopt aangenaam en waarderend naar elkaar toe!”
19
20 6
met een doelmatige inzet van onze middelen
21
Maatschappelijke investering die rendeert De invoering van de enveloppefinanciering maakt dat we flexibeler kunnen werken met de ons toegekende middelen of een grotere autonomie hebben voor wat betreft de aanwending van onze middelen.
Investeren in opvoeden en opgroeien loont In Nederland is de zorg voor jongeren volop in beweging. Alle betrokken partijen streven daar naar een nieuw jeugdstelsel met meer preventie en vroege hulp, versterking van eigen kracht van jeugdigen en ouders, minder medicalisering en gespecialiseerde zorg en een integrale aanpak met zorgop-maat. Paul Dam en Bert Prinsen publiceerde in juli 2013 een studie met als titel “Kosteneffectiviteit van de preventie van pedagogische, psychosociale en psychosomatische problematiek door de jeugdgezondheidszorg.” Hun conclusie: “elke geïnvesteerde euro levert namelijk een meervoud op aan maatschappelijke baten.” Wij hebben de sterke neiging om hen te geloven en hechten daarom naast het bestrijden van de maatschappelijke kwetsbaarheid veel belang aan het versterken van de competenties van onze jongeren en het verhogen van hun kansen op maatschappelijke participatie.
Enveloppefinanciering stimuleert ondernemerschap In het verleden tekende de overheid voor elke begeleidingsvorm een precies kader uit voor de begeleiding en ondersteuning van de jongeren. Middelen voor personeel en werking werden op basis van dat kader uitgerekend. De organisatie vulde dat kader vervolgens in en stuurde een factuur aan de Vlaamse Gemeenschap, die vervolgens alle kosten terugbetaalde. De komst van de enveloppefinanciering in combinatie met het nieuwe kwaliteitsdecreet in 2014 betekent dat de overheid de klassieke, voorgedefinieerde kaders loslaat en de verantwoordelijkheid om een kwaliteitsvolle dienstverlening uit te tekenen binnen de voorziene enveloppe bij de organisatie zelf legt.
Dat geeft ons enerzijds een grotere autonomie voor wat betreft de interne allocatie en de aanwending van de middelen, anderzijds zullen we moeten bewijzen dat we onze middelen verantwoord besteden.
Personeel als hefboom Meer dan 85% van onze middelen gaat naar personeel, waarvan de overgrote meerderheid een begeleidende rol opneemt. De overige middelen gaan naar de teams die in functie van de noden van iedere jongere een grote autonomie hebben in de besteding van deze middelen en op die manier een beleid kunnen voeren op maat van de jongeren die ze in begeleiding hebben.
Ecologische voetafdruk Organisatiebreed werd de afgelopen jaren al flink en met succes ingezet op zuinig energie- en waterverbruik. In 2014 daalde de waterfactuur met 5%, de elektriciteitsfactuur met 6% (ondanks dat het verbruik van De Dijk vanaf maart ook wordt meegerekend) en de gasfactuur met 5% (en dit terwijl het nieuwe gebouw van De Dijk en De Sluis vanaf 2014 eveneens met aardgas wordt verwarmd in plaats van met mazout de jaren voordien). Uiteraard heeft ook de zachte winter meegeholpen om de elektriciteits- en aardgasfacturen te doen dalen. Desondanks zien we een spanning ontstaan tussen de hoge personeelskosten en de bugetten die nodig zijn om onze infrastructuur up-to-date te houden en onze werkingkosten te financieren.
Uitdagingen maatschappelijke meerwaarde van onze dienstverlening meer in de verf zetten l financieel beleid op lange termijn uittekenen l organisatiekader voor personeel uitwerken l
Dit kadertje is voorbehouden voor een participatiestukje en komt op elke pagina terug: bv. tevredenheidsmeting:
74,7%
tevredenheid
maar kan ook een reactie van een jongere, een ouder of netwerklid zijn of een idee zijn over hoe de cliënt dit onderwerp of onze jeugdhulp verder ziet evolueren. ook een foto is mogelijk.
We investeren in onze teams, in zelfzorg van de medewerkers. Zij zijn onze belangrijkse troef. We ervaren verbinding en zelfzorg als zeer belangrijk om er elke dag opnieuw te kunnen staan voor onze cliënt. Tijdens de teamactiviteit van de thuisbegeleidingsdienst kregen zij volgende opdracht: “zoek 5 belangrijke items die je veerkracht geven en symboliseer ieder item met iets wat je vindt in de natuur. Bv een dennenappel als symbool voor zoveel mensen rondom mij.”
22
sponsors dragen een steentje bij Uitdagingen het vakantie-, studie- en gezondheidsfonds verder uitbouwen l van sponsors partners maken l
met 250 euro kunnen we een passend vakantieaanbod uitwerken voor ieder kind
“Whahhwww, ik heb de zee nog nooit gezien, zo groot.” (jongen 9 jaar, De Najade)
Een extra duwtje in de rug voor onze kinderen en jongeren. Iedere dag stellen we vast dat bepaalde basisrechten voor onze jongeren geen evidentie zijn zoals: l een rijbewijs halen l genieten van een gezinsvakantie l zich engageren voor een hobby l een opleiding als kok volgen l hogere studies aanvangen l vervoer naar de turnclub l noodzakelijke orthodontie l mee op kamp gaan met de jeugdbeweging Onze basisfinanciering laat ons toe te voorzien in begeleiding en in de belangrijkste levensbehoeften voor onze kinderen en jongeren. Voor het extra duwtje in de rug dat sommigen nodig hebben om er weer bij te horen en om uitzicht te hebben op een volwaardige maatschappelijke participatie rekenen we op schenkers en sponsors. Zij kunnen meestappen in een van onze fondsen (vakantiefonds, studiefonds, gezondheidsfonds, mobiliteitsfonds), een project steunen of een vrije bijdrage doen.
Projecten die een verschil maakten Samen met deze schenkers realiseerden we in 2014: l de berghuttentocht van de jongeren van leefgroep De Souw l enkele sport- en themakampen van kinderen uit verschillende leefgroepen l een verblijf aan de kust voor leefgroep De Najade l een extra opleiding voor onze ICT-verantwoordelijke l aankoop van materialen voor ons Vlot-project l de afbraakwerken van een oud bijgebouw aan onze administratieve zetel We willen, heel bijzonder ook in naam van de kinderen en jongeren en hun begeleiding onze sponsors/donateurs danken voor hun bijdrage aan deze projecten: Pald vzw, Kumpen Hasselt, Rudi Thijsen, For a better lifefonds, tekenbureau Lenaerts Jacques, een Hart voor Limburg, FOD financien, alle particuliere schenkers...
“Ik wist niet dat je aan zoveel moet denken om een reis te organiseren, alles is zo duur, maar goed dat we dit samen doen” (jongere De Souw) “Ik ben benieuwd wat een berghuttentocht met onze kleindochter zal doen, ze schat het in als vakantie maar het zal zwaar voor haar zijn. Trekken met een rugzak en altijd met dezelfde mensen om haar heen. Ze gaat er niet kunnen weglopen, ze zal de problemen dan moeten aanpakken.” (grootouder) “Ik deed de berghuttentocht. Het was fysiek heel zwaar maar de groep was heel tof. Iedereen zorgde voor elkaar, we sleurden ons op de moeilijke momenten erdoor. Nadien zijn we een hechte groep gebleven. We steunden elkaar en we zorgden voor elkaar als we moeilijkere tijden meemaakten. Nooit gedacht dat een vakantie je zo veel kan leren.” (jongere De Souw)
Wil jij deze extra kansen mee mogelijk maken? ga naar www.deoever.be voor meer info
of neem telefonisch contact met ons op.
23
De Oever: T. 011 85 90 40
www.deoever.be
l
[email protected]
6 leefgroepen, 2 diensten begeleid zelfstandig wonen, 1 thuisbegeleidingsdienst en 1 dagcentrum, Verblijf met contextbegeleiding l Huis 17 Rozenstraat 21-23, 3500 Hasselt, T.: 011 85 14 33,
[email protected] l De Souw Souwstraat 13, 3530 Houthalen, T.: 011 52 42 72,
[email protected]
Leopoldsburg
Ham Leopoldsburg
Ham Tessenderlo
l De Wimmert Smetstraat 21, 3501 Hasselt, T.: 011 37 61 65,
[email protected]
Beringen
Beringen
Houthalen-
Helchteren HeusdenHeusdenTessenderlo Zolder Zolder HouthalenOpblabbeek Helchteren HeusdenHeusdenLummen Zonhoven Zolder Zolder As Genk Genk Lummen Zonhoven Herk-De-Stad Genk Genk Halen Hasselt Hasselt Diepenbeek Herk-De-Stad ZutenHalen Hasselt Hasselt daal Diepenbeek
Opblabbeek
As
Zutendaal
l Het Luik Luikersteenweg 41, 3500 Hasselt, T.: 011 22 59 86,
[email protected] l De Najade Smetstraat 21b, 3501 Hasselt, T.: 011 76 29 01,
[email protected] l Fonto Nova Stalenstraat 22, 3600 Genk, T.: 089 20 62 10,
[email protected] Contextbegeleiding m De Kering Thuisbegeleiding Smetstraat 19, 3501 Hasselt, T.: 011 85 90 52,
[email protected] Contextbegeleiding in functie van autonoom wonen l De Kering bzw Smetstraat 19, 3501 Hasselt, T.: 011 85 90 52,
[email protected]
Sint-Truiden Sint-Truiden
Gingelom Gingelom
l De Dijk bzw Ghoosstraat 4/2, 3550 Heusden-Zolder, T.: 011 89 20 20,
[email protected] Dagbegeleiding in groep l De Sluis Dagcentrum Ghoosstraat 4/2, 3550 Heusden-Zolder, T.: 011 53 02 60,
[email protected]
vzw De Oever Smetstraat 19 3500 Hasselt T. 011 85 90 40
www.deoever.be
Uitgave: vzw De Oever Redactie en vormgeving: in eigen beheer Gepubliceerd op: 31 mei 2015
