Jaarverslag 2013 Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging Afdeling Nijmegen
Algemene Ledenvergadering Koninklijke Natuurhistorische Vereniging afd. Nijmegen 10 maart 2014, 20:00 uur in het Natuurmuseum Nijmegen, Gerard Noodtstraat 121. Agenda: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
8. 9.
Opening Herdenken overledenen Vaststelling agenda Jaarverslag Goedkeuring door vergadering Afscheid vertrekkende bestuursleden Benoeming nieuwe bestuursleden Financiën Verslag 2013 Begroting 2014 Verslag en benoeming KCC Verslag en benoeming vertegenwoordigers landelijke vergadering Rondvraag en sluiting.
Na de pauze zal Marcel Bolten een lezing geven over het Griekse eiland Chios, in het bijzonder over de pioniersvegetatie na grote bosbranden.
Notulen Algemene Ledenvergadering KNNV afdeling Nijmegen, 19 maart 2013 in het Natuurmuseum Nijmegen, Gerard Noodtstraat 121 Aanwezig: Joop de Koning, Nick van Moorsel (NvM), Pauline Stender (PS), Gertjan van Mill (GvM), John van Hoeckel (JvH), André Beiersbergen (AB), Marianne van der Wulp, Wil Egelmeers Tax (WET), Peter Egelmeers (PE), Huijbert Vroege (HV), Wiet Fliervoet (WF), Anton Cox, Sophie Hochstenbach, Gerard Dirkse, Xander de Jong, Toon Verheijen, Rob Remmerde, Fred Steenhoff, Pieter de Vlieger (PdV), Ton Ebben (TE), Ben Polman, Marcel Bolten, Jochem Kühnen (notulist). Agenda: 1. Opening 2. Herdenking overledenen 3. Vaststelling agenda 4. Jaarverslag Goedkeuring door vergadering 5. Afscheid vertrekkende bestuursleden 6. Benoeming nieuwe bestuursleden 7. Financiën Verslag 2012 Begroting 2013 Verslag en benoeming kascommissie 8. Verslag en benoeming vertegenwoordigers landelijke vergadering 9. Rondvraag en sluiting 1. PdV opent de vergadering. Jan Nillesen blijkt afwezig i.v.m. een cursus. Bij inleiding komt nieuwbouw Natuurmuseum in Stratemakerstoren aan bod. WF geeft aan dat hij bij gesprekken met Natuurmuseum de KNNV ter sprake heeft gebracht. GD stelt voor contact met Natuurmuseum te zoeken om zekerheid te krijgen over plaats voor KNNV-activiteiten in de nieuwbouw. Er moet nog veel besloten worden en de bouw zal nog wel even op zich laten wachten. 2. Er zijn bij het bestuur geen meldingen van overleden leden binnengekomen. 3. De agenda wordt vastgesteld. 4. Notulen: SH: zin weggevallen bij punt 7, moet zijn: “SH geeft aan dat de bedragen bovenaan de pagina met de Judasoor-foto niet kloppen”. Bij punt 4 staat niets, hier had moeten staan “Het verslag wordt goedgekeurd”. Het jaarverslag wordt goedgekeurd, m.u.v. het financiële deel, dit wordt later behandeld en apart beoordeeld. 5. Er zijn geen vertrekkende bestuursleden. 6. TE is herkiesbaar als penningmeester en wordt onder applaus benoemd. 7. TE licht het financiële verslag toe. Hij heeft aan dat hij de ledenadministratie wil overdragen aan een reeds bekende mogelijke kandidaat. JvH geeft aan dat hij het jammer vind dat er zo weinig bekend is van de leden, mogelijk ledenlijst openbaar maken? PdV: dit is alleen mogelijk met goedkeuring van de leden. PS: bij aanvang excursie voorstelrondje? TE stelt contributieverhoging voor, in overeenstemming met de verhoging door het landelijk bestuur. Verhoging in overeenstemming met landelijke verhogingen is bij een eerdere ALV al goedgekeurd. NvM vraagt naar aandeel afdracht in contributie. TE: ongeveer 2/3 deel is voor landelijk. NvM en AB stellen zich beschikbaar als kascontrolecommissie voor volgend jaar. Het financieel verslag wordt goedgekeurd, de penningmeester wordt decharge verleend.
8. PdV geeft aan dat het verslag van de Verenigde Vergadering (VV) ter inzage ligt en vraagt of er belangstellenden zijn voor vertegenwoordiging bij de volgende VV. PE en WET stellen zich beschikbaar. 9. WF: 26 mei landelijke parkendag. Mogelijkheden om samen met Limos groen-groep aandacht te schenken aan landelijk KNNV thema Meer natuur in de tuin. PdV stelt voor contact op te nemen met landelijk bureau voor bijv. promotiemateriaal. TE geeft aan dat er ook een landelijke activiteit is: tellen in de tuin. HV: mogelijkheid voor samenwerken met Groei & Bloei. GvM vraagt of Arja-prijs te gebruiken is voor de tuigave van een boekje. PdV geeft aan dat de kosten hiervoor te hoog zijn. JvH vraagt naar het ontbreken van foldermateriaal bij excursies. PdV zal dit oppakken met de excursiecommissie. PE bedankt bestuur voor goed functioneren en stelt voor dat leden de KNNV goed promoten. PdV: Ria Loefen gaat proefdraaien in bestuur. Functie nog niet bekend. PS stelt voor een attentie voor Elvira van Loon te regelen omdat het beter met haar gaat. PdV sluit de vergadering.
Dipsaus strigosus, een recente nieuwkomer in Nederland en dubbelganger van de Kleine kaardebol. Foto: Gertjan van Mill.
WOORD VAN DE VOORZITTER Helaas sluiten we het verenigingsjaar af met het treurige bericht van het overlijden van ons lid Wolter Bomert op 12 februari j.l.. Wolter was al lang lid van onze afdeling van de KNNV en nam in het verleden veelvuldig deel aan excursies. Ook bezocht hij vaak de algemene vergaderingen en leidde zelf excursies. Ik heb hem leren kennen als een aimabele, rustige man met veel kennis van de natuur. Vooral de geologie had zijn belangstelling, wat blijkt uit zijn betrokkenheid en deelname aan de landelijke geologische afd. van de KNNV. Dit kwam o.a. ook tot uiting tijdens zijn laatste excursie die hij leidde, enkele jaren geleden, naar het Peelgebied. Aandacht was er voor de breuklijnen in de aardkorst die ook boven de grond herkenbaar zijn. Hij wist hier op deskundige wijze veel over te vertellen. Tijdens de komende ALV zullen we nog stilstaan bij zijn overlijden. Terugkijkend op het afgelopen jaar zijn er wat zaken die het vermelden waard zijn. Wat de organisatie van onze afdeling betreft, prijzen we ons gelukkig een nieuwe websitebeheerder aangetrokken te kunnen hebben. Na jaren van de goede diensten van Elvira van Loon gebruik te hebben gemaakt, stelde Marc Kaekebeke zich voor deze functie beschikbaar. Inmiddels kunnen we vaststellen dat onze site op professionele manier beheerd wordt. Om onze penningmeester te ontlasten hebben we Annie v.d. Veen bereid gevonden de ledenadministratie over te nemen. Uiteraard zijn we ook hier blij mee. T.a.v. de ontwikkelingen rondom het nieuwe Natuurmuseum in de ‘Bastei’ aan de waalkade, kan gemeld worden dat de politiek het lang verwachte groene licht heeft gegeven voor de realisatie van dit vernieuwde Natuurmuseum. Uw bestuur onderhoudt contacten met de leiding van het Natuurmuseum om te bezien op welke wijze wij ook hierin kunnen participeren. Naar het zich laat aanzien zal het IVN een ruimte in dit nieuwe gebouw betrekken. Uit overleg met het IVN valt af te leiden dat onze vereniging wellicht ook op dit gebied met hen kan samenwerken. Zoals bekend, is het sterke punt van onze vereniging onze excursies. Gelukkig is dit nog altijd het geval. Wel moet vastgesteld worden dat er met het verstrijken der jaren ervaren excursieleiders na lange staat van dienst afhaken. Dit noopt ons uit te zien naar goede vervangers. Hiertoe gaan wij komende tijd potentiële excursieleiders benaderen ter aanvulling. We hebben goede hoop dat dit gaat lukken. Wat de excursies betreft, viel ook weer het succes van de meerdaagse excursie naar de Eifel op. Tenslotte nog de mededeling dat het bestuur er nog niet in is geslaagd een bestemming te vinden voor de ‘Arja-prijs’, die ons tijdens de landelijke ALV in 2012 werd uitgereikt. Er wordt regelmatig gesproken over een zinvolle besteding, maar die werd nog niet gevonden. Wat de vooruitzichten voor 2014 betreft, valt te zeggen dat verdere samenwerking met het IVN weer zal leiden tot een gezamenlijke excursie in juni, welke in 2013 een succes bleek. Ook het organiseren van lezingen, na de succesvolle lezing over Korstmossen in het najaar, zal in samenspraak met het IVN gecontinueerd worden. Pieter de Vlieger. Voorz. afd. Nijmegen v.d. KNNV. Februari 2014.
Verslag 2013 van uw secretaris De afdeling heeft een rustig maar goed jaar achter de rug. Er werd elk kwartaal een goed gevulde Convo uitgestuurd en de geplande excursies werden goed bezocht. Helaas ben ik zelf maar spaarzaam van de partij geweest, voornamelijk door tijdgebrek. Naast de grote hoeveelheid lezingen (meer daarover in het verslag van onze natuurhistorisch secretaris, Jan Nillesen), werden er drie lezingen georganiseerd, al dan niet in samenwerking met het IVN Rijk van Nijmegen: Dinsdag 19 februari, “Verleden, heden en toekomst van de Gelderse Poort, in het bijzonder de Millingerwaard”, door Johan Bekhuis. Dinsdag 17 september, “Planten tellen” door Dr. ir. Eelke Jongejans. Woensdag 20 november, “Korstmossen”, door IVN Rijk van Nijmegen De lezing van 17 september werd helaas bijzonder slecht bezocht. Het IVN Rijk van Nijmegen organiseert zelf inmiddels geen lezingen meer door gebrek aan belangstelling van de leden. We proberen door samen te werken toch nog een voldoende grote groep mensen aan te spreken om lezingen te kunnen blijven organiseren. De opkomst wisselt sterk (zo was de korstmossen lezing juist weer goed bezocht) dus het is vooralsnog onduidelijk wat de toekomst op lezingen-gebied gaat brengen. Ook voor wat betreft de locatie wordt de toekomst spannend. Oplevering van de Bastei aan de Waalkade staat voorlopig gepland voor eind 2015 en hopelijk kan ook onze afdeling daarin gebruik maken van een ruimte voor bijv. het organiseren van lezingen. Hoe dan ook dank aan iedereen die betrokken is bij het organiseren en geven van lezingen! Ook dank aan Marc Kaekebeke die de website zeer goed up-to-date houd! Zo werd daar onlangs weer een nieuwe meerdaagse excursie naar Duitsland aangekondigd waar de voorbereidingen niet voor het verschijnen van de Convo begonnen. Ook wordt excursieprogramma doorgaans eerder op de site gepubliceerd dan de Convo op uw deurmat valt. De moeite waard dus om goed in de gaten te houden!
www5.knnv.nl/afdeling-nijmegen Jochem Kühnen, secretaris KNNV afdeling Nijmegen. Februari 2014.
Een nest met piepjonge Geelgorzen (Emberiza citronella), gefotografeerd langs het 'Schmetterlingpfad' in Willebadessen, eerste dag van de excursie naar het Weserbergland, mei 2013. Foto: Jochem Kühnen.
Verslag van de penningmeester en de ledenadministrateur: Wat dit jaar in het bijzonder opvalt is het feit dat de bezittingen van de afdeling met ruim €1200 verminderd zijn. Het is ook duidelijk dat de lage contributie-inkomsten hierbij de belangrijkste rol spelen. De inkomsten: Naar de mening van uw penningmeester is heeft de afschaffing van de betaling per acceptgiro een grotere impact gehad dan voorzien. Een flink deel van onze leden heeft zijn contributie niet tijdig voldaan. Hoewel het grootste deel van onze leden de contributie reeds rechtstreeks overschreef is het mogelijk dat voor een aantal mensen de acceptgirokaart als herinnering functioneerde. Deze leden zullen alsnog een brief krijgen. De uitgaven: Drukwerkkosten en portokosten zijn aanzienlijk lager dan begroot, dit heeft echter te maken met het feit dat de helft van deze kosten niet uitbetaald zijn in 2013, dit zal alsnog gebeuren in 2014. De afrekening van de afdracht aan ons hoofdkantoor is per abuis dubbel gebeurd, dit bedrag ad €411,25 is begin 2014 alsnog teruggestort aan onze afdeling. Ledenadministratie: Het aantal leden op 1.1.2014 is 239. Op 1.1.2013 bedroeg het aantal leden 250. Voor 2013 was de contributie: Leden: € 29,00 Huisgenootleden: € 11,50 Jeugdleden: € 15,00 De contributie voor 2014 is vastgesteld op: Leden: € 29,50 Huisgenootleden: : € 12,00 Jeugdleden: € 15,50 Voor 2015 blijft de contributie gelijk. Ook nu weer hoop ik dat ik naar ieders genoegen gefunctioneerd heb. Uiteraard sta ik altijd open voor verbeteringsvoorstellen. Ton Ebben: penningmeester /ledenadministrateur Met dank aan de kascommissie Nick van Moorsel en André Beijersbergen
Staat van inkomsten en uitgaven Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging, afdeling Nijmegen over het jaar 2013
Inkomsten
Werkelijke inkomsten
Begroting 2013
Uitgaven
Werkelijke uitgaven
Begroting 2013
Contributies Convo's niet-leden rente koffie/thee administratiekosten donaties excursies/cursussen
€ 4555,00 € 0,00 € 37,65 € 00,00 € 00,00 € 63,40 € 00,00
6100,00 0,00 40,00 00,00 2,50 35,00 0,00
Afdracht hoofdbestuur drukken Convo's secr. lezingen en zaalhuur
€ 4823,50 € 380,42 € 135,00
4500,00 700,00 270,00
administratiekosten Excursies en cursussen porto lidmaatschappen werkgroepen representatie en pr donaties restitutie contributies
€ 140,86 € 115,00 € 157,55 € 61,95 € 00,00 € 57,75 € 20,00 € 00,00
00,00 25,00 250,00 25,00 50,00 50,00 20,00 90,00
subtotaal Nadelig saldo totaal
€ € €
6177,50
subtotaal Voordelig saldo totaal
€
5892,03
€
5892,03
4656,05 1235,98 5892,03
6177,50
PWG-excursie naar de Groespeel, 22 juni 2013.
5980,00 197,50 6177,50
BALANS PER 1 JANUARI 2013
BEGROTING 2014
Saldi per 01-01-2013
Inkomsten
Rekening ING Triodos bankrekening kas (1 irisbon) subtotaal totaal
€ € € €
7535,98 4048,49 50,00
totaal
€
11634,47
contributies rente donaties excursies en cursussen administratiekosten restitutie hoofdkantoor totaal
€ € € € € € €
5000,00 40,00 35,00 00,00 00,00 411,25 5486,25
afdracht hoofdbestuur
€
4300,00
drukken Convo's, secretariaat lezingen en zaalhuur excursies en cursussen porto lidmaatschappen werkgroepen representatie en pr restitutie contributies donaties subtotaal Saldo totaal
€ € € € € € € € € € € €
700,00 150,00 25,00 120,00 50,00 50,00 60,00 00,00 20,00 5475,00 11.25 5486,25
Uitgaven
Saldi per 31-12-2013 ING bankrekening Triodos bankrekening Kas (1 irisbon)
€ € €
Totaal
€
6262,35 4086,14 50,00 10398,49
Plantenwerkgroepexcursie naar de Groespeel, 22 juni 2013.
Verslag Werkgroep excursies 2013-2014 2013 was voor de werkgroep een actief en succesvol jaar. Maar liefst 82 excursies werden door de werkgroep aangeboden. Daarnaast was er een ruime keuze uit excursies van de bevriende organisaties, De excursies werden goed bezocht met een gemiddelde van 18 deelnemers en hadden een breed scala van onderwerpen. Hierbij moet gedacht worden aan : landschap, vogels, planten, insecten, gallen, sprinkhanen, paddenstoelen, korstzwammen, nachtvlinders. 30 van onze eigen leden hebben zich afgelopen jaar ingezet om een excursie te geven, waarbij 43 terreinen bezocht werden. Er uitspringende bestemmingen waren een meerdaagse in Weserbergland in Duitsland en een bezoek aan de Achterhoek en de duinen. De waarnemingen werden doorgegeven op waarneming.nl en op de site is een uitgebreide verslaggeving waar veel naar gevraagd wordt. De werkgroep excursies is voornemens het beleid van het afgelopen jaar voort te zetten met een uitgebreid programma op vele terreinen. Daarbij wordt gestreefd naar kwaliteitsexcursies waarbij het zelf ontdekken van de deelnemers een belangrijke rol speelt. Er zullen echter ook publieksvriendelijke excursies gegeven worden, waardoor de vereniging grotere naamsbekendheid verkrijgt en nieuwe leden geworven kunnen worden. Deze excursies worden in overleg met de excursieleider gepubliceerd. Een derde type is de natuurwandeling langs een vooraf bepaalde route, waarbij alle deelnemers inbreng hebben. De excursies zouden nog aan kwaliteit winnen, wanneer we erin slagen alle kennis die aanwezig is onder de leden te mobiliseren. Er is kennis voldoende, maar niet iedereen wil zich vastleggen, 4 maanden van te voren. Wil je graag nog een of meerdere excursies geven, meld je dan bij de excursiecommissie. De excursies zouden ook aan kwaliteit winnen als we koffie zouden schenken. Tot op heden hebben we dat nog niet kunnen realiseren. Een grote verbetering is de maandelijkse e-mail, die de leden op de hoogte houdt van de activiteiten. Rest nog dank te zeggen aan de excursieleiders: Frans Nillesen, Nico Dam, Ben Brouwer, Peter Egelmeers, Jos Leeman, Jan v d Berg, Pieter de Vlieger, Jan Eikholt, Fons Reijerse, Marcel Bolten, Louis Geraets, Jaap van der Veen, André Beijersbergen, Ton Ebben, Peter Pouwels, Jan Cornelissen, Sophie Hochstenbach, Harm Alberts, Jochem Kühnen, Gertjan van Mill, Gert Verrijdt, Martien van Raaij, Henk Eickholt, Joop en Christine Ladage, Jan Nillesen, Ben Polman, Antoinette Dünnewand, Gio van Bernebeek, Frans Nillesen, Ria Janssen. Natuurhistorisch secretaris : Jan Nillesen.
VERSLAG CONTACTEN
met
GEWEST GELDERLAND ZUID (KNNV)2013 Elk jaar vinden er een tweetal bijeenkomsten plaats, waar vertegenwoordigers van de afdelingen van het Gewest Gelderland Zuid van de KNNV elkaar ontmoeten. De samenstelling van deze groep, die bestaat uit bestuursleden van die afdelingen, was in 2013: Voorzitter: Secr./penn.m: Doetinchem: Arnhem: Wageningen: Winterswijk: Nijmegen:
Bart Heijne (afd. Wageningen) Ton Ebben (afd. Nijmegen) Kitty Peeters Jos Ots Pieter Oomen Ed Grotenhuis Pieter de Vlieger en Ben Polman (afwisselend).
In 2013 bestonden de contacten uit: 1. Een vergadering op woensdag 13 februari, locatie: CNME Arnhem. Aandachtspunten: a. Wageningen : Alles verloopt hier naar wens. Er zijn 9 (!) werkgroepen. Samenwerking met het IVN is niet aan de orde. Pieter Oomen volgt Antoon Loomans op. b. Nijmegen: Het aanvullen van kader verloopt voorspoedig: er is een nieuwe website beheerder en iemand is aangetrokken als leden administratrice. De contacten met het IVN verlopen zeer voorspoedig: gemeenschappelijke vergaderingen (2), het organiseren van een gezamenlijke excursie en een lezing als voorbeeld. Het Natuurmuseum gaat verhuizen en stelt ook in de toekomst voor ons weer ruimte beschikbaar, wellicht samen met het IVN. c. Doetinchem: Men zoekt contact met het IVN in Doetinchem. d. Arnhem: Remco v. Rosmalen is afgetreden als voorz. en wordt in het Gewest vervangen door Jos Ots. Het boekje Arnhemse parken is een succes en goed herkenbaar KNNV-product. Men zoekt contacten met het IVN afd. Veluwezoom. e. Winterswijk: Men zoekt een nieuwe secretaris. Ook hier pogingen om contacten te krijgen met het IVN, vooral op gebied van lezingen. f. Landelijk nieuws: de meeste afd. doen weinig aan het geven van persberichten. g. T.a.v. het Gewest: De excursie naar Texel is niet door gegaan i.v.m. te geringe deelname. De vergaderingen zullen in Arnhem blijven plaatsvinden. 2. Een vergadering op dinsdag 1 oktober, locatie: CNME Arnhem. Aandachtspunten: a. Nijmegen: Er vond een zeer geslaagde Vlinder- en Libellencursus plaats, met als inleiders leden van de afd. Wageningen (2 avonden). b. Doetinchem: Heeft enkele bestuurlijke problemen, met name het vinden van kader. c. Wageningen: Geen bijzonderheden. d. Arnhem: Geen bijzonderheden. e. T.a.v. het Gewest: De secretaris/penningmeester van het Gewest geeft aan te gaan stoppen met zijn zaken voor het Gewest. Het ziet er naar uit dat de voorz. een vervanger voor hem heeft gevonden. De ‘besturendag’ blijft bestaan. Wel is het zaak een goed onderwerp te vinden. Gewestelijke excursies moeten meer bekendheid krijgen en wellicht meer aandacht om tot een groter aantal deelnemers te komen. Financieel overzicht van het Gewest 2013: Ten tijde van het maken van dit verslag waren hier geen gegevens over bekend. Voor 2014 staan er op woensdag 26 februari en een vergadering in oktober gepland. Op zaterdag 22 februari wordt er een ’besturendag’ in Wageningen georganiseerd. Het thema ervan is: Sociale Media: Facebook, Twitter e.a. Doelgroep: alle bestuursleden van de 5 afdelingen van het gewest. Pieter de Vlieger (voorz. KNNV afd. Nijmegen)
Plantenwerkgroep KNNV afdeling Nijmegen, verslag 2013
In 2013 (april-okt.) werden 22 excursies georganiseerd. Behalve 16 excursies op woensdagavond waren er 6 dagexcursies gepland, waaronder 2 afdelingsexcursies (14/7 Park Lingezegen; 15/9 Uiterwaard van Waal bij Bisonbaai) en 2 excursies in samenwerking met Fons Reijerse/Stg. Floron District 20 (22/6 Groespeel bij Mill; 25/8 Centrum Groesbeek). Op onze 1e excursie, op Koninginnedag, maakten wij onder leiding van Fred Bos een tocht langs de bijzondere rijke voorjaarsflora in bospercelen nabij Ahaus (D). Diverse leden van de Plantenwerkgroep namen in mei deel aan de KNNV-3daagse in het Weserbergland (D) o.l.v. André Beijersbergen. Over het algemeen was het weer tijdens de excursies dit jaar goed, met enkele warme periodes in juli en augustus. De avondexcursie naar de heideveldjes in Heiderijk (14/8) kwam te vervallen. Het aantal deelnemers aan de excursies bedroeg minimaal 4 en maximaal 17 personen (gemiddeld 8,6). In het voor- en najaar vonden, om de twee weken op woensdagavond, werkbijeenkomsten plaats in het depot van het Natuurmuseum Nijmegen. Naast determineren en herbarium-werkzaamheden kregen speciale aandacht: herkenning van gele composieten en een demonstratie van SynBioSys en de gebruiksmogelijkheden ervan (beide onderwerpen voorbereid door Ben Polman; zie ook: http://www.wageningenur.nl/nl/show/SynBioSys-Nederland.htm ); een terugblik op de botanische nieuwigheden in 2013 (door Gerard Dirkse);; de oogst plantenfoto’s 2013 van Gertjan van Mill en plantenfoto’s van de Turkije-reis van Peter & Wil Egelmeers. Diverse leden bezochten de jaarlijkse Floron-dag die dit jaar gezamenlijk met de (landelijke) KNNV in Nijmegen werd georganiseerd op 14 december 2013. Leuke dan wel opmerkelijke excursies en waarnemingen in 2013: * Ahaus (30/4): bospercelen met zeer rijke voorjaarsflora en o.a. Schedegeelster (Gagea spathacea); Vogelnestje (Neottia nidus-avis); Grote keverorchis (Neottia ovata); Eenbes (Paris quadrifolia); Slanke sleutelbloem (Primula elatior); Ongevlekt longkruid (Pulmonaria obscura); Gulden boterbloem (Ranunculus auricomus); Heelkruid (Sanicula europaea) en Bosereprijs (Veronica montana). * Kasteelselaan Ubbergen (8/5): de fraaie voorjaarsflora van dit bronnetjesgebied is alom bekend. Daarnaast is vermeldenswaardig het nog steeds voorkomen van Hokjespeul (Astragalus glycyphyllos) en in en bij de schoolvijver: Watergras (Catabrosa aquatica) en Ruige weegbree (Plantago media). * Park De Omloop (15/5): een verrassend gebied in Lindenholt met een restant oud Essenhakhout vol Boskortsteel (Brachypodium sylvaticum); Bosanemoon (Anemone nemorosa); Italiaanse en Gevlekte aronskelk (Arum italicum, A. maculatum). Ook een stuk nat moerassig grasland met 13 soorten Zegge (Carex spp.), Zompvergeet-mij-nietje (Myosotis laxa subsp. cespitosa), en de in onze contreien zeer zeldzame Slanke waterbies (Eleocharis uniglumis). * Staddijk (5/6): geen verrassingen, maar altijd bijzonder om te zoeken en kijken naar o.a.: Rietorchis (Dactylorhiza majalis subsp. praetermissa); Moeraswespenorchis (Epipactis palustris); Grote keverorchis (Neottia ovata); 14 soorten Zegge (Carex spp.); Blauwe knoop (Succisa pratensis); Moeraskartelblad (Pedicularis palustris); bloeiend Vetblad (Pinguicula vulgaris); Geelhartje (Linum catharticum); Echt duizendguldenkruid (Centaurium erythraea); Wilde gagel (Myrica gale). * Thornsche Molen (12/6): een gevarieerde omgeving met akkers, bermen, oevers, dijkjes en overhoekjes waar nog steeds Distelbremraap (Orobanche reticulata) voorkomt. De merkwaardige cypergrasplanten op de bietenakker bleken Heen (Bolboschoenus maritimus). * Groespeel (22/6): natuurontwikkelingsgebied bij Mill met als bijzonderheden: Kruipend moerasscherm (Apium repens; EU-Habitatrichtlijn-soort), Borstelbies (Isolepis setacea) en Pilvaren (Pilularia globulifera); ook ingezaaide delen met Prachtanjer (Dianthus superbus); Moespimpernel (Sanguisorba minor subsp. balearica) en Bergdravik (Bromopsis erecta). * Maasoever Heumen (26/6): opmerkelijk vanwege de ‘pekel’begroeiing onder de lekpijpen van het A73 viaduct: Ruwe bies (Schoenoplectus tabernaemontani); Deens lepelblad (Cochlearia danica); Zilte
schijnspurrie (Spergularia salina) en fraaie exemplaren Hertshoornweegbree (Plantago coronopus) en Muurbloemmosterd (Coincya monensis) op het bruggenhoofd. * Velp/Grave (30/6): de zoektocht naar Dipsaus strigosus, een recente nieuwkomer in Nederland en dubbelganger van de Kleine kaardebol, leverde verschillende dode stengels op van vorig jaar en toch ook nog een enkele levende jonge plant. * Nachtegaalplein (3/7): een avontuurlijke avond in de stad met, ondanks zwaar bewolkt en buiig weer, hoge hekken en een overbezorgde buurtbewoonster, een bonte verzameling (ver)‘wilde’(rde) stadsplanten op braakliggend terrein, kleurig met papavers en Slaapmutsje, Korenbloem, Klokjes, Akelei, Valse ridderspoor, Slangenkruid, Bossalie, Gipskruid, Bernagie, Marjoleinbekje, Damastbloem, Eendagsbloem, Pekbloem, Cardamine hamiltonii, Kerria japonica, viooltjes, petunia’s, etc. Op oude muurtjes aan de Tweede Oude Heselaan: Muurvaren (Asplenium ruta-muraria) en Steenbreekvaren (Asplenium trichomanes). * Park Lingezegen (14/7): afdelingsexcursie naar de Doornikse Natuurakkers tussen Lent en Bemmel: akkerranden ingezaaid met een exotisch ogend fleurig mengsel van akkeronkruiden en bloemrijke hooilandsoorten, o.a.: Bolderik (Agrostemma githago); Centaurea ssp. (Korenbloem, C. cyanus; Knoopkruid, C. jacea; Grote centaurie, C. scabiosa); Beemdkroon (Knautia arvensis); Duifkruid (Scabiosa columbaria); Gele kamille (Anthemis tinctoria); Gele ganzenbloem (Glebionis segetum); Moespimpernel (Sanguisorba minor subsp. balearica); Silene spp. (Nachtkoekoeksbloem, S. noctiflora; Franse silene, S. gallica; Kegelsilene, S. conica; Blaassilene, S. vulgaris; Avondkoekoeksbloem, S. latifolia subsp. alba); Koekruid (Vaccaria hispanica); Wild kattenkruid (Nepeta cataria); Borstelkrans (Clinopodium vulgare); Veldsalie (Salvia pratensis); Akkerleeuwenbek (Misopates orontium); Lange ereprijs en Aarereprijs (Veronica longifolia; V. spicata); Ruige weegbree (Plantago media); Bilzekruid (Hyoscyamus niger); Hokjespeul (Astragalus glycyphyllos); Dreps (Bromus secalinus) en Trosdravik (Bromus racemosus subsp. racemosus). En zoete en zure kersjes op de terugweg naar Zijdewinde. * Centrum-Groesbeek (25/8): in het kader van de landelijke stadsplantenexcursies werden 294 soorten gestreept in dit zeer gevarieerde hok met langs de waterloop alle vier soorten Vlotgras (Glyceria spp.), langs de spoorbaan o.a. Buntgras (Corynephorus canescens); Klein tasjeskruid (Teesdalia nudicaulis); Grote tijm (Thymus pulegioides) en de verwilderde klimplant Campsis xtagliabuana. Verder in het dorp o.a. Alsemambrosia (Ambrosia artemisiifolia); Aziatische veldkers (Cardamine hamiltonii); Gekielde dravik (Ceratochloa carinata); Bleekgele droogbloem (Gnaphalium luteo-album); Zegekruid (Nicandra physalodes); Stijf ijzerhard (Verbena bonariensis); zes soorten Vetkruid (Sedum spp.) en zes soorten Havikskruid (Hieracium spp.). * Noordzijde Bisonbaai en Waaloever (15/9): in een poeltje: Kalmoes (Acorus calamus), Rijstgras (Leersia oryzoides) en Smalle waterweegbree (Alisma gramineum). Verder in het terrein diverse schermbloemigen zoals Gouden ribzaad (Chaerophyllum aureum); Weidekervel (Silaum silaus) en Kleine bevernel (Pimpinella saxifraga); 7 soorten Ganzenvoet (Chenopodium ssp.); Oever- en Groot warkruid (Cuscuta gronovii, C. europaea); Rechte alsem (Artemisia biennis); Bruin cypergras (Cyperus fuscus), Naaldwaterbies (Eleocharis acicularis) en Fraai duizendguldenkruid (Centaurium pulchellum) op de oever; Zandweegbree (Plantago arenaria), Engelse alant (Inula britannica), Goudbes (Physalis peruviana), Sierpompoen (Cucurbita pepo) en (onrijpe) tomaten op de krib. De plantenlijsten van de excursies worden gepubliceerd op internet (inzage via website KNNV-afd. Nijmegen: http://www5.knnv.nl/afdeling-nijmegen/werkgroepen ; of via de website van het Natuurmuseum Nijmegen: http://natuurmuseum.nl/collectie-2/plantenlijsten/ ). Daar kan ook van een geselecteerde soort een verspreidingskaartje van waarnemingen worden bekeken (via http://natuurmuseum.nl/verspreidingskaarten/). Sophie Hochstenbach Nijmegen, 12 februari 2014
Jaarverslag 2013 insectenwerkgroep KNNV Nijmegen. Ongemerkt is het zevende lustrum van de insectenwerkgroep afgelopen jaar voorbij geschoven. De personele bezettingen van de groep onderging een lichte wijziging en omvat nu 12 actieve leden. In het winterseizoen zijn we elke eerste maandag van de maand op het depot bijeengekomen. Op die avonden werd gewerkt aan eigen collecties en aan de collectie van het Natuurmuseum. In maart heeft Harm Alberts aan de hand van een beamerpresentatie het een en ander verteld over dagvlinders (in Frankrijk). De omvangrijke Felder-vlindercollectie is zo ongeveer voor de helft ingevoerd en gedigitaliseerd. Ook zijn alle afwijkende lades vervangen door standaardlades van 55 en 57 mm hoogte waardoor de museumcollectie nu veel uniformer toont. Daarnaast is bij het ordenen van de gallen en libellen grote voortgang geboekt. Toch is er nog een vreselijke berg werk te verzetten bij soortgroepen als de kevers en de bijen. In het buitenseizoen werden vier terreinen bezocht: de Mookerschans, het Kaalbroek (een relatief nieuw natuurterrein bij De Horst), de Hortus Arcadia (Brakkenstein) en Mulderskop. Mochten er mensen zijn die wel eens een werkavond mee zouden willen doen neem dan gerust contact met ons op. Sjak Gielen
Gevlekte winteruil (Conistra rubiginea), 22 april 2013, Mookerschans.
