Jaarverslag 2011 Stichting Halal Voeding en Voedsel
1 Jaarverslag stichting Halal Voeding en Voedsel 2011
Inhoudsopgave:
1. 2. 3. 4. 5.
Vooraf…………………………………………………………………….pag. 3 Stichting Halal Voeding en Voedsel……………………………….. pag. 5 Organisatie stichting…………………………………………………..pag. 6 Het bestuur………………………………………………………………pag. 6 Activiteiten 2011………………………………………………………...pag. 7
2 Jaarverslag stichting Halal Voeding en Voedsel 2011
1. Vooraf
Bismillah hir Rahman hir Rahim Assalaam u alaikum wa Rahmatullahi wa Barakatuhu
Het bestuur van de Stichting Halal Voeding (HVV) en Voedsel is blij u een jaarverslag over 2011 te kunnen aanbieden. Dit jaar stonden de activiteiten van onze stichting in het teken van het debat rondom ritueel slachten in Nederland en de discussie om Halal certificering te standaardiseren. Halal is een onderdeel van ons geloof en is voor moslims een leidraad in het leven. Het is dan ook belangrijk om op te merken dat Halal certificering door islamitische organisaties uitgevoerd moet worden die kennis hebben van productieprocessen, certificeringsprocessen en het allerbelangrijkste hun werk doen volgens de Islamitische wetgeving. Certificering of standaardisering van certificeringsnormen kan en mag niet door een niet Islamitische instantie worden opgesteld en bewerkstelligd. Het feit dat er vanuit Europa gevraagd wordt om standaardisering is te begrijpen want er zijn verschillende certificeringsbureaus die allemaal andere regels volgen of claimen hetzelfde te doen maar dit blijkt dan in de praktijk helaas niet zo te zijn. Toch is dit een probleem dat door de Islamitische instanties zelf opgelost moet worden en het kan niet zo zijn dat er Europese regelgeving komt die voor religieuze spijswetten gaat gelden. Europese overheden horen zich niet te mengen in religieuze aangelegenheden. Stichting Halal Voeding en Voedsel heeft dit jaar zich actief gemengd in het debat rondom het onbedwelmd ritueel slachten. Het onbedwelmd ritueel- lees religieus slachten is een kernrecht van moslims en joden in Nederland. Dat men via wetgeving hieraan een einde wil maken is een pijnlijke ontwikkeling. Moslims mogen alleen vlees eten van Halal dieren die volgens de ritus in de Islam zijn geslacht. Dat betekent dat de naam van Allah SWT uit gesproken dient te worden en dat het dier gezond, geen stress voor en tijdens het slachten ervaart en dat het dier met 1 hals snede geslacht wordt. Bij elk dier dat geslacht wordt dienen wij stil te staan dat het hier gaat om een schepsel geschapen door Allah SWT en dat wij met zorg en respect en dankbaarheid dit dier slachten voor onze consumptie. In dit debat zijn veel stakeholders zoals slachthuizen die massaproductie willen, dierenorganisaties die op willen komen voor het welzijn van het dier en de gewone moslim en jood die zijn of haar geloofsbelevenis ter uitvoering wil brengen. Let wel onbedwelmd ritueel slachten is een kernrecht. Het is een onderdeel van het geloof en in Nederland en Europa is er vrijheid van godsdienst en ook een scheiding van kerk en staat. Goede waarden die onze voorouders in het verleden hebben bewerkstelligd. Wij willen wel opmerken dat daar waar misstanden zijn die misstanden opgelost dienen te worden, maar het verbieden van het onverdoofd ritueel slachten is een aantasting van de vrijheid van godsdienst. Daarnaast wil Stichting HVV benadrukken dat Halal een levenswijze betreft; het heeft niet alleen iets met Halal Voeding en Voedsel te maken maar ook met o.a. compassie en actief burgerschap. Wij als stichting willen verder gaan en kijken hoe wij goede projecten zouden kunnen opzetten dan wel ondersteunen.
3 Jaarverslag stichting Halal Voeding en Voedsel 2011
In 2011 hebben wij een verzoek gedaan om een ANBI status te verkrijgen zodat wij als goede doelen stichting onze betrokkenheid bij de gemeenschap kunnen gaan vormgeven. De toekenning van de ANBI status is in 2011 ook verwezenlijkt.
Bij deze willen we een ieder die ons in het afgelopen jaar vrijwillig met raad en daad hebben geholpen van harte danken. Moge Allah SWT ons steunen in onze goede daden en ons inspiratie geven in het komende jaar. Speciaal gaat onze dank uit naar de imams van de Majlis Al Ifta die ons telkens weer vanuit de religieuze optiek wijzen op de koers die wij als stichting moeten varen en die ons, waar nodig adviseren en begeleiden op onze weg.
Februari 2012
Abdul Qayyoem, voorzitter stichting Halal Voeding en Voedsel
Stichting Halal Voeding en Voedsel Bezoek adres: Fijnjekade 225 / 2521 DT Den Haag Nederland Post adres: P.O. Box 16786 / 2500 BT Den Haag Nederland Tel : 0031 - (0) 70 - 364 91 91 Fax: 0031 - (0) 70 - 364 54 60 Website: www.halal.nl E-mail:
[email protected].
4 Jaarverslag stichting Halal Voeding en Voedsel 2011
2. Stichting Halal Voeding en Voedsel Op 5 september 1994 is de stichting Halal Voeding en Voedsel opgericht. Zij is ontstaan uit de vraag vanuit verschillende maatschappelijke islamitische organisaties om een organisatie die zich zou gaan bezig houden met informatie verschaffen over Halal voeding. Het is tegenwoordig voor de moslim consument niet eenvoudig om Halal voeding te vinden. Veel producten bevatten ingrediënten, additieven en/of hulpmiddelen die misschien niet Halal zijn. Daarnaast worden onder de noemer “Halal” veelal producten op de markt gebracht die niet voldoen aan de Islamitische normen. Helaas zijn wij daar ons als consument vaak niet van bewust. De stichting Halal Voeding en Voedsel is o.a. om boven staande reden ontstaan. De doelen van de stichting kunnen kort als volgt omschreven worden:
het geven van algemene informatie op het terrein van de productie van voeding, voedselgebruik, de productie en het gebruik van cosmetica en farmaceutische producten gebaseerd op de Shari’ah; het behartigen van de belangen van gebruikers van consumentproducten zoals voeding, cosmetica en farmaceutische producten; het behartigen van de belangen van de moslims ten aan zien van het recht op ritueel slachten; het in gesprek gaan en blijven met instanties die zich bezig houden op wetgevend niveau met het ritueel slachten in Nederland maar ook in Europees verband; ook is een belangrijk doel het geven van onderricht in de Islam in het bijzonder met betrekking tot de spijswet in de Islam.
Wij willen dit bereiken door middel van:
het geven van voorlichting, informatie, advies en instructie; het adviseren en waar mogelijk ondersteunen van de rechtspersoon Halal Voeding en Voedsel Keuringsdienst (Halal Feed and Food Inspection Authority), die zich bezighoudt met uitvoerende taken om de doelstellingen te bereiken; het onderhouden van contacten met deskundigen, onderwijsinstellingen, groeperingen en instellingen in binnen- en buitenland, die in het beleid van de stichting bevorderlijk worden geacht; het aanwenden van alle andere wettige middelen welke tot de beoogde doelen kunnen leiden.
5 Jaarverslag stichting Halal Voeding en Voedsel 2011
3. Organisatie stichting Halal Voeding en Voedsel Majlis Al Ifta De stichting Halal Voeding en Voedsel (HVV) staat onder toezicht van de Majlis Al IFTA (Raad van Fatwa). Deze ziet toe dat de interpretatie van de voedselwetten volgens de religieuze spijswetten gebeurt. De raad bestaat uit schriftgeleerden en bevoegde imams van o.a. de vier rechtsscholen (mazhabs) in de Islam en vormen daardoor een afspiegeling van de moslimgemeenschap. Elke uitspraak door de Majlis Al IFTA (Raad van Fatwa), inzake voeding en voedsel wordt na streng beraad strikt naar derden geïnterpreteerd opdat zo'n uitleg door moslims wordt aanvaard en nageleefd. Halal Voeding en Voedsel Keuringsdienst De stichting heeft een Keuringsdienst die de Halalwaardigheid van deze producten toetst en waarborgt. Deze keuringsdienst verricht inspecties en certificeert producten op hun Halalwaardigheid. Halal screening en certificering berust op de Islamitische religieuze normen.
4. Het bestuur Stichting Halal Voeding en Voedsel heeft een oneven aantal bestuurders. Uit de statuten blijkt dat het bestuur moet bestaan uit een aantal van tenminste drie en ten hoogste vijf natuurlijke personen. Bestuur is volgens KvK als volgt verdeeld: Dagelijkse bestuur per 01-01-2011 Abdul.Qayyoem Rachid Dreischor Tuba Cicek Vervangend bestuur per 01-01-2011 Y. Ben Koubia Y. van Hamersveld D. van Raaij
Voorzitter Secretaris Penningmeester Voorzitter Secretaris Penningmeester
Bestuurders worden benoemd door het bestuur. De bestuurders worden benoemd voor een periode van ten hoogste vier jaar. Bestuurders treden af volgens een door het bestuur op te maken rooster, een volgens rooster aftredende bestuurder is onmiddellijk herbenoembaar. Naast het dagelijks bestuur zijn er nog enkele andere bestuursleden en vrijwilligers betrokken bij de stichting Halal Voeding en Voedsel De bestuurders doen dit werk op vrijwillige basis en krijgen waar nodig een onkostenvergoeding.
6 Jaarverslag stichting Halal Voeding en Voedsel 2011
Taken van het bestuur:
Het bestuur is belast met het besturen van de stichting; Het dagelijkse bestuur is belast met de dagelijkse leiding van de stichting. Het bestuur kan, tot wederopzegging, taken en bevoegdheden delegeren aan het dagelijkse bestuur; Het bestuur is bevoegd overeenkomsten aan te gaan tot verkrijging/vervreemding van registergoederen en tot het aangaan van overeenkomsten, waarbij de stichting zich als borg of hoofdelijk medeschuldenaar verbindt, zich voor een derde sterk maakt of zich of zekerheidstelling voor een schuld van derden verbindt; Kosten die bestuurders in de uitoefening van hun functie maken worden hun door de stichting vergoed. Het bestuur is verantwoordelijk voor de financiële situatie binnen de stichting. Het bestuur is verantwoordelijk over een goed beheer van inkomsten en uitgaven.
De bestuurders hebben de volgende taken en bevoegdheden: De voorzitter leidt de vergaderingen, regelt de besluitvorming en is verantwoordelijk voor de officiële vertegenwoordiging van de stichting. De secretaris is verantwoordelijk voor de notulen en andere interne en externe informatie voorziening. De penningmeester doet de financiële administratie voor de gehele stichting, sluit het boekjaar af en heeft de bevoegdheid om de gedeclareerde kosten tot een maximum bedrag per geval op eigen gezag uit te betalen.
7 Jaarverslag stichting Halal Voeding en Voedsel 2011
6. Activiteiten 2011: Onbedwelmd Ritueel Slachten In het jaar 2010 werd in de politieke wandelgangen al veel gesproken over het onbedwelmd ritueel slachten en de mogelijkheid tot een verbod hierop. Het einde van het jaar werd gekenmerkt door de presentatie van het wetsvoorstel omtrent ritueel slachten door de Partij voor de Dieren (PvdD) welke rond ons Slachtfeest (17 november 2010) gepresenteerd werd aan het publiek tegelijk met het vertonen van een tendentieuze film over ritueel slachten. Het betrof een bijzondere procedurevergadering georganiseerd door de PvdD voor de Tweede Kamerleden in de Tweede Kamer. Voorafgaand aan de paneldiscussie heeft HVV een verklaring opgesteld. Na afloop van de discussie is deze verklaring naar alle aanwezige Tweede Kamerleden gestuurd. Hieronder de eerste pagina ter voorbeeld; het volledige document is bij Stichting HVV op te vragen.
Het jaar 2011 kenmerkte zich door samen werken met andere organisaties en het lobbyen met politieke partijen tegen de acceptatie van het wetsvoorstel van de PvdD. Er zijn verschillende gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van de PVDA, de CDA, Groen Links, D66 en VVD en er zijn ook verschillende discussies en debatten over dit onderwerp bijgewoond.
8 Jaarverslag stichting Halal Voeding en Voedsel 2011
Uiteindelijk heeft Stichting HVV op 16 juni 2012 deel genomen aan het Rondetafel gesprek inzake Ritueel slachten in de Tweede Kamer. Tijdens dit gesprek presenteerden verschillende islamitische en joodse organisaties hun standpunten aangaande onbedwelmd ritueel slachten en waarom het wetsvoorstel van de PvdD niet goedgekeurd moest worden. Helaas stemde de Tweede Kamer toch voor het wetsvoorstel. Dit betekende echter nog niet het einde; de Eerste Kamer moest zich nog buigen over de rechtsgeldigheid van het wetsvoorstel. Verschillende keren per maand hebben HVV bestuurders vergaderingen gehad met het Halal Comité Stop Verbod Ritueel Slachten (waarbij verschillende moskee organisaties, Halal organisaties en anderen aan deelnamen). Dit is na verloop van tijd overgenomen door het CMO met een werkgroep ‘Islam en Dierenwelzijn - Ritueel slachten’. Deze werkgroep heeft samen een “position paper” uitgebracht tegen het verbod op ritueel slachten en dit is aangeboden aan alle Eerste Kamer leden. Op 13 december 2011 vond het plenaire debat in de Eerste Kamer plaats. De tendens van de discussie was erop gericht dat het wetsvoorstel niet geaccepteerd kon worden in de huidige vorm, echter de officiële stemming werd uitgesteld naar een nader te bepalen datum in het jaar 2012. Toch was dit een overwinning voor de islamitische gemeenschap! Het werk zat er echter nog niet op; om de Eerste Kamer leden zover te krijgen het wetsvoorstel te verwerpen, is er middels een gemeenschappelijke standpunt van Islamitische organisaties bepleit dat een verbod disproportioneel was en er andere, minder vergaande maatregelen mogelijk zijn, die het dierenwelzijn dienen, doch de vrijheid van godsdienst niet aantasten. Daarnaast hebben wij benoemd dat met onvoldoende wetenschappelijke grondslag beweringen zijn gedaan over het leed veroorzaakt door (onbedwelmd) ritueel slachten. Hiermee was onterecht de indruk gewekt dat de Islamitische rituele slacht in strijd is met dierenwelzijn. De Islamitische rituele slacht, mits goed uitgevoerd, waarborgt juist dierenwelzijn en dit wilden wij middels een convenant aanpakken. De huidige wet biedt namelijk voldoende mogelijkheden voor verbeteringen in het slachtproces en in de controle daarop. Het jaar 2012 zal daarom in het teken staan van het reeds benoemde convenant.
9 Jaarverslag stichting Halal Voeding en Voedsel 2011
Halal Standaardisatie Daarnaast was er het zorgelijke initiatief van het Europese standaardisatie instituut om een Europese Halal Standaard te ontwikkelen. Begin 2010 vond er een behoeftepeiling plaats van het Nederlands Normalisatie-instituut (NEN) aangaande een voorstel van het Oostenrijkse normalisatie-instituut (ASI) om de Oostenrijkse norm voor Halal voedsel op te waarderen tot Europese standaard. De NEN nam hiervoor contact op met HVV en vroegen aan HVV of wij een Europese Halal standaard, welke door het NEN en CEN opgezet zouden worden, nuttig en noodzakelijk achtten. Wij hadden aangegeven dat het ontwikkelen van een Halal standaard een religieuze zaak betrof welke alleen door moslims opgezet mocht worden. Sterker nog; dit mogen alleen islamitische geleerden zijn. HVV heeft daarom een negatief advies uitgebracht over het ontwikkelen van een Halal standaard door een instituut als de NEN en de CEN. HVV heeft vervolgens met enkele Halal organisaties in Europa (Halal Control in Duitsland, Mosque de Lyon in Frankrijk en Halal Instituto in Spanje) contact opgenomen om hen op de hoogte te brengen van dit initiatief en om hen aan te manen een negatief advies uit te brengen. De NEN zou dit advies terug koppelen aan de CEN, waarna in oktober 2010 een terugkoppeling kwam van het Europese onderzoek aangaande de behoefte peiling. Verschillende Europese landen hadden een negatief advies uitgebracht waardoor er geen doorgang kon vinden voor een Europees Halal standaard. Echter, NEN had wel het verzoek gekregen om te onderzoeken of er toch geen positief advies kon komen uit Nederland. Hierop heeft NEN opnieuw partijen benaderd, nu meerdere partijen dan in de eerste ronde. Deze partijen waren allemaal uitgenodigd voor een bijeenkomst om te discussiëren over een Europese Halal standaard. Op maandag 13 december 2010 heeft deze bijeenkomst plaats gevonden. Enkele aanwezige partijen waaronder HVV hebben alsnog tegen het standaardisatie project gestemd echter er waren andere partijen die er positief tegenover stonden. De NEN zou een haalbaarheidsonderzoek instellen en in het voorjaar van 2011 de resultaten presenteren. In april 2011 kwam de melding van de NEN dat de Europese werkgroep CEN/BT Working Group 212 "Halal food", op basis van de resultaten van de uitgevoerde Europese haalbaarheidsstudie, heeft besloten dat de ontwikkeling van een nieuwe Europese norm voor Halal voedsel en voedingsproducten een haalbare kaart was. Daarop volgde een uitnodiging voor de oprichtingsbijeenkomst aangaande de Nederlandse deelname, op 17 mei 2011 in Delft. Stichting HVV heeft hieraan deelgenomen om nogmaals te melden dat dit een ongewenst initiatief was. Echter er waren verschillende islamitische organisaties aanwezig die het wel 10 Jaarverslag stichting Halal Voeding en Voedsel 2011
een wenselijke ontwikkeling achtten. Stichting HVV heeft met enkele van deze organisaties een gesprek gevoerd om hun te wijzen op de gevaren en dit resulteerde in november 2011 in een statement tegen het standaardisatie initiatief. Stichting HVV en de betrokken islamitische organisaties hebben zich dan ook officieel terug getrokken uit deelname aan de gesprekken met de NEN. Het jaar 2012 zal aangaande de standaardisatie in het teken staan van oplettendheid; in de gaten houden hoe ver men komt en blijven spreken met organisaties over de nadelen van zulks een standaardisatie initiatief. Daarnaast is het belangrijk dat Islamitische organisaties zelf starten met orde op zaken stellen op het gebied van Halal certificering.
11 Jaarverslag stichting Halal Voeding en Voedsel 2011