Jaarplan 2015 Concept-november 2014 ALV
Werk maken van samenwerking
NVRD, Koninklijke Vereniging voor afval- en reinigingsmanagement Auteur : Bureau NVRD Datum : Oktober 2014 Kenmerk : R/13/0315/BP
Jaarplan 2015 - concept
Inhoud INLEIDING ....................................................................................................................................................................................................... 4 Jaarplan 2015 ........................................................................................................................................................................................... 4 Meerjarenbeleidsplan 2013-2016 ..................................................................................................................................................... 4 Trends en verwachte ontwikkelingen voor 2015 ........................................................................................................................ 4 Deel I: kerndossiers en thema’s .............................................................................................................................................................. 6 Kerndossiers 2015 ................................................................................................................................................................................... 6 Werk maken van samenwerking ................................................................................................................................................... 6 Ketens sluiten ...................................................................................................................................................................................... 6 Ondersteunen gemeenten bij realiseren recyclingdoelen .................................................................................................. 6 Ontwikkeling en positionering BOR ............................................................................................................................................ 6 Wet vennootschapbelastingplicht voor overheidsondernemingen ............................................................................... 6 Benchmarking & monitoring .......................................................................................................................................................... 7 Verdere professionalisering van de medewerkers en ontwikkelen werkgelegenheid.............................................. 7 Online kennisdeling faciliteren...................................................................................................................................................... 7 Thema’s afval- en grondstoffenbeheer ........................................................................................................................................... 8 Gemeentelijke inzameling en recycling ..................................................................................................................................... 8 Ketens sluiten ...................................................................................................................................................................................... 8 VANG Meer en Beter Recyclen ....................................................................................................................................................... 9 Producentenverantwoordelijkheid verpakkingen en AEEA................................................................................................ 9 Milieustraten en GHA ........................................................................................................................................................................ 9 Toekomstscenario’s afvalbranche ................................................................................................................................................ 9 Afvalpreventie ..................................................................................................................................................................................... 9 Europees beleid ............................................................................................................................................................................... 10 Thema’s beheer van de openbare ruimte ................................................................................................................................... 11 Verbinden sociaal en fysiek domein ......................................................................................................................................... 11 Optimalisatie/professionaliseren beheer................................................................................................................................ 11 Burgerparticipatie ........................................................................................................................................................................... 11 Belevingsgericht beheren ............................................................................................................................................................ 11 Zwerfafval .......................................................................................................................................................................................... 11 Onkruidbeheersing......................................................................................................................................................................... 12 Plaagdierbeheersing ...................................................................................................................................................................... 12 Gladheidbeheer ............................................................................................................................................................................... 12 Thema’s Regie, Organisatie en Bedrijfsvoering ......................................................................................................................... 13 Wet vennootschapsbelastingplicht voor overheidsondernemingen: belangenbehartiging en kennisuitwisseling ........................................................................................................................................................................... 13 Benchmarking: Verregaande kennisontwikkeling en kennisdeling .............................................................................. 13 Regievoering en opdrachtgeverschap gemeenten ............................................................................................................ 13 Aanbestedingswetgeving ............................................................................................................................................................ 13 Verdere professionalisering van de medewerkers en ontwikkelen werkgelegenheid........................................... 13 Veilig werken in de branche ........................................................................................................................................................ 13 Thema’s communicatie en GRAM .................................................................................................................................................. 14 Online netwerk NVRD benutten en faciliteren...................................................................................................................... 14 Eventmanagement ......................................................................................................................................................................... 14 Doorontwikkelen Vakblad GRAM .............................................................................................................................................. 14
- blz. 2 -
Jaarplan 2015 - concept
Deel 2: Activiteiten per kennisgebied ............................................................................................................................................... 15 Afval- en Grondstoffenbeheer......................................................................................................................................................... 15 Ketens sluiten ................................................................................................................................................................................... 15 Gemeentelijke inzameling en recycling .................................................................................................................................. 16 Producentenverantwoordelijkheid........................................................................................................................................... 17 Toekomstscenario’s afvalbranche ............................................................................................................................................. 18 Afvalverwerking ............................................................................................................................................................................... 18 Afvalpreventie .................................................................................................................................................................................. 19 Bijeenkomsten Afval- en Grondstoffenbeheer in 2015...................................................................................................... 19 Beheer Openbare ruimte................................................................................................................................................................... 20 Verbinden sociaal en fysiek domein ......................................................................................................................................... 20 Optimalisatie/professionaliseren beheer................................................................................................................................ 21 Burgerparticipatie ........................................................................................................................................................................... 21 Belevingsgericht beheren ............................................................................................................................................................ 22 Zwerfafval .......................................................................................................................................................................................... 22 Onkruidbeheersing......................................................................................................................................................................... 23 Plaagdierbeheersing ...................................................................................................................................................................... 24 Gladheidbeheer ............................................................................................................................................................................... 24 Regie, Organisatie en Bedrijfsvoering........................................................................................................................................... 26 Belastingplicht Overheidsondernemingen: belangenbehartiging en kennisuitwisseling ................................... 26 Benchmarking: verregaande kennisontwikkeling en kennisdeling .............................................................................. 26 Regievoering en opdrachtgeverschap gemeenten ............................................................................................................ 27 Brochure professioneel opdrachtgeverschap verder uitwerken .................................................................................... 27 Ambtelijke Werkgroep Afval Gemeenten ondersteunen ................................................................................................. 27 Belangenbehartiging evaluatie wet Markt en Overheid door ACM .............................................................................. 28 Aanbestedingswetgeving ............................................................................................................................................................ 28 Monitoren en waar nodig lobbyen bij implementatie Europese Aanbestedingsrichtlijnen ................................ 28 Handreiking mogelijkheden concessies bij uitbesteding ................................................................................................. 28 Aanpak duurzaamheidcriteria en social return bij aanschaf inzamelmiddelen ........................................................ 29 Verdere professionalisering van de werknemers en ontwikkelen werkgelegenheid ............................................. 29 Bij goedkeuring: Uitvoering projectmanagement sectorplan ........................................................................................ 29 Ondersteunen creëren werkgelegenheid en publiceren best practices ..................................................................... 30 Netwerk P&O verder uitbreiden en vervolgbijeenkomst organiseren ......................................................................... 30 Veilig en duurzaam werken in de afval- en reinigingsbranche ....................................................................................... 30 Verbeteren veiligheidscultuur .................................................................................................................................................... 31 Netwerk KAM verder uitbreiden en waar mogelijk vervolgbijeenkomst organiseren ........................................... 31 Organisatie Themadag Regievoering, Organisatie en Bedrijfsvoering 5 februari .................................................... 32 Organisatie Gemeentelijk Afvalcongres .................................................................................................................................. 32 Organisatie Sectorbijeenkomst Regievoerende Gemeenten .......................................................................................... 32 Optioneel: Organisatie vervolg bijeenkomst P&O/KAM .................................................................................................... 32 Communicatie en GRAM ................................................................................................................................................................... 33 Thema’s communicatie ................................................................................................................................................................. 33 Online netwerk NVRD benutten en faciliteren...................................................................................................................... 33 Vakblad GRAM .................................................................................................................................................................................. 34 Uitblinker ............................................................................................................................................................................................ 34 Deel 3: Begroting Jaarplan (concept) ................................................................................................................................................ 35
- blz. 3 -
Jaarplan 2015 - concept
INLEIDING Jaarplan 2015 Elk jaar stelt de NVRD een Jaarplan op waarin wordt aangegeven welke activiteiten dat jaar worden ondernomen en waarin prioriteiten worden gesteld. Het Jaarplan 2015 is een vertaling van de Meerjarenstrategie 2013-2016 naar concrete activiteiten en projecten voor 2015, waarbij rekening wordt gehouden met de actualiteit. Met de Meerjarenstrategie 2013-2016 is een transitie ingezet: de leden krijgen een grotere rol in de vereniging. Bij veel activiteiten zullen (commissie)leden dan ook een prominente rol spelen, inhoudelijk en in extern overleg. Waar de leden primair over de kennis beschikken en deze uitwisselen in het netwerk in en rond de vereniging, zal het bureau vooral een coördinerende en faciliterende rol vervullen. Wanneer het bureau (mede) trekker is van activiteiten staat dat aangegeven in dit Jaarplan. Reguliere activiteiten van het bureau zijn, en blijven, ledenservice, ondersteuning van de regio’s, en secretariaatsvoering van de vele commissies en werkgroepen, deelname aan extern overleg, en het organiseren van events als congressen, themadagen en kennissessies. De reguliere verenigingsactiviteiten maken een belangrijk deel uit van de bureauwerkzaamheden, maar zijn niet opgenomen in dit Jaarplan. Het Jaarplan geeft met name de activiteiten voor de actuele thema’s en dossiers weer. Het Jaarplan is opgebouwd rondom de drie inhoudelijke kennisgebieden van de vereniging aangevuld met de ondersteunende communicatieactiviteiten.
Meerjarenbeleidsplan 2013-2016 Uitgangspunt voor dit Jaarplan is het Meerjarenbeleidsplan met de koers voor de jaren 2013-2016. In deze koers staan de volgende lijnen centraal: - De aandacht zal sterker komen te liggen op de kennis- en netwerkfunctie. - De kerntaak belangenbehartiging zal, in relatie tot de VNG, meer gericht worden op het inbrengen van praktijkkennis in de beleidsvoorbereiding. - De NVRD zal zich blijven richten op de doelgroepen regievoerende gemeenten, publieke bedrijven en dienstverleners en leveranciers waarbij extra wordt ingezet op de regievoerende gemeenten. - De focus komt sterker te liggen op de ontwikkeling op het domein Beheer Openbare Ruimte (BOR) waarmee dit kennisgebied een volwaardig kennisgebied wordt binnen de NVRD - Er wordt toegewerkt naar een bredere basis voor de inkomsten van de vereniging en naar een andere rolverdeling tussen bureau, bestuur en vooral (actieve) leden.
Trends en verwachte ontwikkelingen voor 2015 In het Jaarplan 2015 wordt rekening gehouden met verwachte ontwikkelingen en ingespeeld op een aantal trends en/of gebeurtenissen. Op dit moment worden de volgende ontwikkelingen voorzien. verbod op gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen op verhardingen per november 2015 verbod op buitengebruik gebruik van rotenticiden vanaf eind 2014 verplichting tot sorteren van kunststoffen per 1 januari 2015 vergoeding inzameling drankenkartons start uitvoeringsprogramma VANG- huishoudelijk afval in werking treden Participatiewet vanaf 1 januari 2015 besluitvorming vrijgeven statiegeld implementatie sociale doelstelling in bedrijfsvoering publieke bedrijven afweging tussen mechanisatie en inzet mensen gemeenten worden grondstoffenleverancier Uitvoering sectorplan Ontwikkeling leidraad arbeidsbelasting ter vervanging P90 Implementatie nieuwe wetgeving op gebied Vpb en aanbesteding
- blz. 4 -
Jaarplan 2015 - concept
Dit jaarplan bevat het overzicht van de verenigingsactiviteiten voor 2015. Het Jaarplan bestaat uit twee delen. In deel I worden de belangrijkste allereerst de kerndossiers voor het jaar 2015 beschreven en worden vervolgens de belangrijkste thema’s gepresenteerd voor de drie kennisgebieden van de NVRD, inclusief het ondersteunende gebied communicatie. In deel II zijn deze thema’s per kennisgebied uitgewerkt in concrete projecten en activiteiten.
- blz. 5 -
Jaarplan 2015 - concept
DEEL I: KERNDOSSIERS EN THEMA’S Kerndossiers 2015 Het jaar 2015 staat in het teken van samenwerking. Voor 2015 zijn een aantal kerndossiers gedefinieerd. Deze kerndossiers zijn de dossiers waarop de NVRD zich in 2015 primair zal richten. De kerndossiers voor 2015 zijn:
Werk maken van samenwerking De NVRD bevindt zich midden in het speelveld van afvalbeheer en het beheer van de openbare ruimte. Dit speelveld wordt gekenmerkt door een groot aantal andere spelers en actoren. Deze spelers ontmoet de NVRD op de verschillende dossiers Soms als tegenstander maar veelal als medestander. Samenwerking en afstemming vergroot de kracht en versterkt elkaars netwerken . In 2015 zal specifiek aandacht worden besteed aan samenwerking met andere spelers en actoren. Het gaat hierbij om samenwerking met koepels en die ook het publieke belang dienen en of een gemeentelijke taak uitvoeren, samenwerking met ketenpartners en producenten en materialenorganisaties, samenwerking met ministeries en de VNG en samenwerking met andere actoren zoals werkgeversorganisaties.
Ketens sluiten Het sluiten van materiaalketens is het belangrijkste uitgangspunt van het Publiek Kader. Om recycling van materialen mogelijk te maken is het van belang dat alle schakels van de keten, en dus alle partijen die in de keten actief zijn, een zo optimaal mogelijke bijdrage leveren aan het gesloten krijgen en houden van de keten. In een optimale keten gaan de kosten omlaag en gaan er minder grondstoffen verloren. De NVRD zet zich in 2015 in om een aantal prioritaire ketens (luiers, matrassen, harde plastics, meubilair) samen met de ketenpartners aan te pakken, en recycling van deze materiaalstroom een stap verder te brengen. Aangezien de support voor gemeenten zal worden verzorgd door samenwerking met RWS in het Uitvoeringsprogramma VANG, zal de inzet van het NVRD-bureau zich vooral richten op het inbrengen van kennis voor het overleg en onderhandelingsproces met ketenpartners.
Ondersteunen gemeenten bij realiseren recyclingdoelen De NVRD ondersteunt gemeenten en hun publiek bedrijven bij het maken van de transitie van afval- naar grondstoffenbeheer. Door de ruime kennis, ervaring en het ruime netwerk dat de NVRD op dit gebied heeft, is de vereniging gevraagd om te participeren in de uitvoering van het VANG programma Huishoudelijk Afval. Hiervoor wordt tijdelijk extra capaciteit ingezet. Naast de activiteiten die in het VANG programma worden opgepakt, blijft de NVRD in 2015 uiteraard de gemeenten ook regulier ondersteunen op dit vlak. Verder worden ontwikkelingen rondom inzameling, recycling en producentenverantwoordelijkheid op de voet gevolgd.
Ontwikkeling en positionering BOR Het beheer van de openbare ruimte is een belangrijke activiteit van gemeenten en hun publieke bedrijven en heeft belangrijke relaties met afvalbeheer en het sociale domein. Het combineren van deze taken biedt de mogelijkheid waarde toe te voegen aan de uitvoering van deze gemeentelijke taken. In het beheer van de openbare ruimte vinden belangrijke ontwikkelingen plaats op het gebied van burgerparticipatie, meer aandacht voor de beleving, druk op budgetten en de inzet van mensen met een arbeidsbeperking. Dit vraagt enerzijds om een nieuwe visie en rolverdeling en anderzijds om het efficiënt en effectief blijven uitvoeren van beheertaken. Daarnaast zijn er in het beheer een aantal actuele ontwikkelingen die komend aandacht behoeven (onkruid, plaagdieren) . De NVRD zich in het speelveld duidelijk moeten positioneren en samenwerkingsrelaties aangaan met andere stakeholders. Hiertoe heeft de commissie BOR eind 2014 een document opgesteld. De gezamenlijke beleidscapaciteit met Stadswerk zal ook in deze context worden ingezet.
Wet vennootschapbelastingplicht voor overheidsondernemingen Eind 2014 of begin 2015 zal gestemd worden over het definitieve wetsvoorstel modernisering vennootschapbelastingplicht. De wet zal –als deze wordt doorgevoerd in de voorgestelde vorm- voor een groot deel van de publieke bedrijven consequenties hebben zoals het aanvragen van vrijstellingen, het scheiden van boekhoudingen tussen verschillende activiteiten en het, waar nodig, opstellen van een openingsbalans. De NVRD zal, in afstemming met VNG, de belangen van de leden behartigen door gesprekken aan te gaan met zowel het Ministerie van Financiën en de Belastingdienst. Daarnaast zullen de verschillende communicatiekanalen aangewend worden om praktische kennis te delen over hoe het beste met deze wet omgegaan kan worden.
- blz. 6 -
Jaarplan 2015 - concept
Benchmarking & monitoring Benchmarking is een kernactiviteit van brancheverenigingen. Met behulp van benchmarking worden leden gestimuleerd om de prestaties te verbeteren en met behulp van benchmarking worden gerichte kennisnetwerken gefaciliteerd. Ook levert benchmarking kentallen en statistieken die gebruikt kunnen worden bij de kennisfunctie en bij de beleidsbeïnvloeding. De NVRD faciliteert momenteel 3 benchmarks (Afvalinzameling, Gemeente Schoon en Gladheidbeheer) en werkt aan de ontwikkeling van een benchmark Onkruidbeheersing. Onderzocht zal worden of en hoe de benchmarking verder kan worden uitgebouwd. In het kader van het programma Meer en Beter Recycling (onderdeel VANG) wordt tevens bezien of verbeterde monitoring mogelijk is van de recyclingprestaties. De NVRD zal hierin een actieve rol spelen, met de inzet vanuit de commissie Inzameling & Recycling.
Verdere professionalisering van de medewerkers en ontwikkelen werkgelegenheid Verdere professionalisering van de mensen die in onze branche werkzaam zijn, zal de komende jaren steeds centraler komen te staan. Zeker met de taken die gemeenten in het sociale domein moeten gaan uitvoeren. Social Return en duurzame inzetbaarheid van mensen in de buitendienst zijn ontwikkelingen die ook in 2015 bij de uitvoering spelen. Hiertoe is medio 2014 een sectorplan ingediend, dat na goedkeuring tot een flinke impuls moet leiden. Los daarvan zal de NVRD het voortouw moeten nemen tot het creëren van banen en het inzetten van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in de recycling en het beheer van de openbare ruimte. Het verbinden van het fysieke en sociale domein biedt volop kansen voor beide domeinen.
Online kennisdeling faciliteren Het online netwerk van de NVRD heeft veel te bieden maar wordt nog niet in alle gevallen optimaal gebruikt. Dat is zonde. In het NVRD-netwerk is veel kennis en ervaring aanwezig die nog te weinig wordt benut. Aan het eind van 2014 is een campagne gestart om het gebruik van het netwerk door zowel de huidige actieve leden als de overige leden te stimuleren. In 2015 zal dit worden geïmplementeerd en doorontwikkeld. Ook de GRAM zal hierop worden doorontwikkeld.
- blz. 7 -
Jaarplan 2015 - concept
Thema’s afval- en grondstoffenbeheer Voor het kennisgebied afval- en grondstoffenbeheer richt de NVRD zich in 2015 vooral op de volgende thema’s:
Gemeentelijke inzameling en recycling De NVRD ondersteunt gemeenten bij het maken van de transitie van afval- naar grondstoffenbeheer. Door de ruime kennis, ervaring en het ruime netwerk dat de NVRD op dit gebied heeft, is de NVRD gevraagd om te participeren in de uitvoering van het VANG programma Huishoudelijk Afval (zie kader). Hiertoe zal extra tijdelijke capaciteit worden ingezet. Naast de activiteiten die in het VANG programma zullen worden opgepakt, blijft de NVRD in 2015 uiteraard ook regulier de gemeenten ondersteunen op dit vlak door middel van verschillende inhoudelijke bijeenkomsten zoals themadagen, regiobijeenkomsten en het gemeentelijk afvalcongres. Verder worden ontwikkelingen rondom de inzameling en recycling van alle afvalstromen op de voet gevolgd en waar nodig bijgestuurd, inclusief gevaarlijk afval.
VANG-huishoudelijk afval In het kader van het programma Van Afval Naar Grondstof (VANG) dat door het ministerie van Infrastructuur en Milieu is geïnitieerd, is in samenwerking met RWS Leefomgeving, VNG en NVRD een Uitvoeringsprogramma Huishoudelijk Afval ontwikkeld dat vanaf 2015 zal worden uitgevoerd door deze partijen. Het programma bevat vier actielijnen met daarin een groot aantal acties ter bevordering van afvalscheiding door gemeenten. - De eerste actielijn betreft acties die zijn gericht op het motiveren en activeren van gemeenten om tot 75% afvalscheiding te komen, en het formuleren van ambities en beleid op dit vlak. - De tweede actielijn bevat met name acties die en middelen die gemeenten gaan ondersteunen bij het realiseren van de ambities: kennisuitwisseling, en -ontwikkeling, regionale samenwerking en verscheidene tools om gemeenten te ondersteunen bij het uitvoeren van hun beleid maken hier onderdeel van uit. - De derde actielijn richt zich met name op de communicatie richting de burger: zij zijn immers de sleutel tot goede afvalscheiding. - De vierde actielijn is het sluiten van materiaalketens. Om dit te bewerkstelligen moeten alle partijen binnen een keten met elkaar om tafel om te bekijken waar en hoe de keten kan worden verbeterd. Voor de uitvoering van dit programma heeft het ministerie van Infrastructuur en Milieu middelen ter beschikking gesteld aan een programmabureau waarin RWS Leefomgeving, VNG en NVRD participeren. De activiteiten die de NVRD in dit programma uitvoert met betrekking tot de actielijnen één tot en met drie, worden niet gefinancierd uit de middelen van dit jaarplan. Participatie door de NVRD in de vierde actielijn (het sluiten van ketens) wordt wel uit dit jaarplan gefinancierd. Om de aansluiting met de reguliere activiteiten van de NVRD op het gebied van gemeentelijke inzameling en recycling te houden, zal tijdens de uitvoering van het VANG programma constant expliciet de verbinding worden gezocht met de verschillende relevante commissies, en gebruik worden gemaakt van het brede netwerk van de NVRD.
Ketens sluiten Uitgangspunt van het Publiek Kader is het sluiten van ketens. Wanneer materiaalketens gesloten zijn worden er minder grondstoffen vernietigd en kan er meer gerecycled worden. Om dit te bewerkstelligen moeten alle partijen binnen een keten met elkaar om tafel om te bekijken waar en hoe de keten kan worden gesloten en waarom dat nog niet is gebeurd. De rol van de NVRD is hierin, als vertegenwoordiger van gemeentelijke inzameling, evident. De focus van de NVRD ligt hierbij op het sluiten van de ketens van luiers, matrassen, harde kunststoffen en meubilair.
- blz. 8 -
Jaarplan 2015 - concept
VANG Meer en Beter Recyclen Naast het Uitvoeringsprogramma Huishoudelijk Afval, wordt er, in het kader van het brede VANG programma, ook gewerkt aan het opzetten van een Uitvoeringsprogramma Meer en Beter Recyclen. Dit programma bevat een groot aantal projecten waarin ketenpartijen gezamenlijk werken aan het creëren van de omstandigheden en voorwaarden waardoor afval optimaal kan worden gerecycled. Ook wordt gewerkt aan een betere monitoring van recyclingresultaten. De NVRD is gevraagd van een aantal projecten trekker te zijn, en in andere projecten te participeren. Gezien het belang van de samenwerking op dit vlak met branchegenoten en ketenpartners zal de NVRD in 2015 capaciteit steken in het uitvoeren van het programma Meer en Beter Recyclen.
Producentenverantwoordelijkheid verpakkingen en AEEA Producentenverantwoordelijkheid is een belangrijk instrument om tot meer recycling van huishoudelijk afval te komen waarvan de keten niet optimaal rendeert. Voor verpakkingen en AEEA is de implementatie van de producentenverantwoordelijkheid steeds aan veranderingen onderhevig, wat grote betekenis heeft voor het gemeentelijk afvalbeheer. Daar waar gemeentelijke inmenging gevraagd of noodzakelijk is zal de NVRD, als kennispartner van de VNG, zo goed mogelijk het belang van de gemeenten agenderen en beargumenteren. De verdere implementatie van de Raamovereenkomst Verpakkingen zal in 2015 haar beslag krijgen, waarbij de inzameling van drankenkartons en de sortering en vermarkting van kunststof verpakkingen door gemeenten veel aandacht zal vergen.
Milieustraten en GHA De recycling van grove huishoudelijke afvalstromen heeft nog veel potentie. De restfractie op de milieustraat biedt in veel gevallen nog mogelijkheden voor verdere afvalscheiding en recycling. Om gemeenten aan te zetten tot meer scheiding van grof afval zijn in het activiteitenbesluit bepalingen opgenomen over het scheidingsniveau op de gemeentelijke milieustraat Er loopt een onderzoek naar de naleving van deze bepalingen waarover in 2015 aan de Tweede Kamer zal worden gerapporteerd. De NVRD zal samen met gemeenten en afvalbedrijven zo nodig bekijken op welke wijze de scheiding van deelstromen op milieustraten of de nascheiding hiervan kan worden verbeterd.
Toekomstscenario’s afvalbranche Er zijn een aantal ontwikkelingen gaande die ertoe aanzetten om met een brede blik naar de toekomst van de afvalbranche te kijken. Naast grondstoffenschaarste, geopolitieke positie met betrekking tot grondstoffen en stijgende grondstofprijzen die met beide ontwikkelingen samenhangen, dienen zich ook op kleinere schaal ingrijpende veranderingen aan. De veranderende relatie tussen producent en consument, product en consumptie, zal naar alle waarschijnlijkheid in de toekomst grote gevolgen hebben voor de afvalbranche. De NVRD heeft in 2011 een visie ontwikkeld op de toekomstige rol van gemeenten, uitgaande van het publieke perspectief, waarbij gemeenten meer en meer een regisserende rol zouden krijgen als publieke dienstverlener. Dit scenario is gestoeld op de strategische koers die de NVRD in 2009 in haar meerjarenvisie heeft gekozen, en geeft een beeld van de publieke afvalsector zoals die er tot over 10 jaar uit zou moeten zien. Intussen lijken steeds meer andere partijen (KiDV, Rabobank, MVO Nederland, etc.) visies te ontwikkelen op onze branche die, door bovengenoemde ontwikkelingen, naar alle waarschijnlijkheid de komende decennia commercieel gezien steeds interessanter zal worden. Deze toekomstvisies van (semi)externe partijen geven vaak een eenzijdig beeld van de toekomst voor onze branche. Dit, in combinatie met de metaontwikkelingen die op de branche afkomen, is aanleiding om te bekijken op welke manier de afvalbranche ook zelf een beter beeld kan vormen van haar toekomst door middel van het ontwikkelen van een aantal strategische scenario’s, en te bekijken op welke manier de branche stapsgewijs kan worden voorbereid op deze toekomstbeelden.
Afvalpreventie Hoewel afvalpreventie bovenaan de afvalhiërarchie prijkt hebben gemeenten en afvalbedrijven over het algemeen grote moeite om hier op een concrete wijze vorm aan te geven. In hun rol van afvalinzamelaar bevinden zij zich immers aan het einde van de keten, terwijl het grootste perspectief voor afvalpreventie juist zit in de productie- en gebruiksfase. Dat neemt niet weg dat er ook voor gemeenten en afvalbedrijven wel degelijk handvatten zijn voor afvalpreventie. Er is in Nederland echter geen systematisch en voor gemeenten en afvalbedrijven praktisch toepasbaar overzicht van preventiemogelijkheden. De commissie afvalpreventie wil dit daarom in 2015 tot stand laten brengen en vervolgens actief uitdragen via themadagen regiobijeenkomsten en/of workshops.
- blz. 9 -
Jaarplan 2015 - concept
Europees beleid Het Europese beleid ten aanzien van afval en grondstoffen is volop in beweging. De Europese Commissie heeft een mededeling gedaan over de wijze waarop ze invulling wil geven aan een circulaire economie en een afvalvrij programma voor Europa. Daarnaast zijn er concrete voorstellen gedaan voor wijzigingen van de Afvalkaderrichtlijn en verschillende productbesluiten om tot een aanscherping van de doelstellingen te komen. De NVRD volgt de Europese beleidsontwikkeling en behartigt de belangen van haar leden hierin via het Europese VNG-bureau en via Municipal Waste Europe.
- blz. 10 -
Jaarplan 2015 - concept
Thema’s beheer van de openbare ruimte Binnen het kennisgebied beheer openbare ruimte ligt de focus in 2015 primair op de onderstaande thema’s:
Verbinden sociaal en fysiek domein Vanaf 2015 treedt de Participatiewet in werking. De participatiewet heeft gevolgen voor gemeenten en zorgt indirect voor druk op het fysieke domein. Aan de andere kant bieden taken in afvalbeheer en beheer van de openbare ruimte volop mogelijkheden voor de inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Op dit terrein vinden op veel plaatsen initiatieven plaats. Binnen de branche is er nog veel potentieel en tegelijkertijd is er veel behoefte aan uitwisseling van kennis en ervaring op dit gebied. De branche ontbeert ook de benodigde kennis van het sociale domein. In 2014 is er regelmatig overleg geweest met de koepelorganisaties uit het sociale domein Divosa, Cedris. Dit heeft geresulteerd in concrete ideeën over samenwerking. Ook bij Stadswerk wordt het belang van social return erkend. Voor 2014 is samen met Stadswerk beleidscapaciteit aangetrokken om voor beide branches werk te maken van dit thema.
Optimalisatie/professionaliseren beheer De NVRD staat voor het efficiënt en effectief uitvoeren van publieke taken. Binnen de NVRD zijn zowel de regievoering als de uitvoering op het beheer van de openbare ruimte vertegenwoordigd. Van oudsher is er binnen de NVRD en bij haar leden veel aandacht voor het verbeteren en efficiënter inrichten van de uitvoering binnen de kaders van de maatschappelijke doelen. Het optimaliseren van het beheer is een voortdurend thema waarbij voor 2015 aandacht zal worden besteed aan onderwerpen als bezuinigingen/besparingen, andere organisatie, inrichting en certificering van werkprocessen, sturen op kosteneffectiviteit en het optimaal gebruik van ICT- en beheersystemen. Kennis die in de branche wordt opgedaan over deze onderwerpen zal worden ontsloten en verspreid via bijeenkomsten, artikelen en documenten.
Burgerparticipatie De behoefte om burgers te betrekken bij het beheer van de buitenruimte wordt steeds manifester. Dit wordt ingegeven door de autonome ontwikkeling dat burgers steeds meer zeggenschap wensen maar ook door de druk op de budgetten en de andere kijk op het beheer van de buitenruimte (minder organiseren vanuit de techniek en bedrijfsmatig perspectief en meer vanuit de verwachting van de burger). Geconstateerd is dat veel organisatie zich bezighouden met dit thema. Voor de NVRD als branchevereniging van gemeenten en publieke bedrijven is het met name van belang dat burgerparticipatie consequenties heeft voor de rolverdeling gemeente, uitvoerder en burger en voor de wijze waarop de uitvoering zijn bedrijfsprocessen inricht. Verder heeft burgerparticipatie een belangrijke relatie met de beleving: een betrokken burger is in het algemeen meer tevreden. Ook met dit thema zal de beleidmedewerker Stadswerk/NVRD zich gaan bezighouden.
Belevingsgericht beheren De visie op het beheer van de openbare ruimte verandert. Er is in het beheer steeds meer aandacht voor het betrekken van de burgers en voor sturing en inrichting van het beheer op basis van de behoefte en de beleving van de burger. Niet meer alleen de techniek maar steeds meer de beleving van de burger wordt leidend in beheer ,vooral daar waar het gaat om het aspect schoon. Deze andere kijk op het beheer heeft consequenties voor de huidige manier van werken in zowel regievoering als in de daadwerkelijke uitvoering. De nieuwe aanpak staat nog in de kinderschoenen maar is wel duidelijk een nieuwe richting in het beheer. De NVRD zal deze nieuwe ontwikkelingen volgen en gemeenten en beheerders faciliteren met informatie en het delen van kennis en ervaringen.
Zwerfafval De aanpak van zwerfafval is een belangrijk onderdeel van het verpakkingendossier. Sinds 2013 ontvangen gemeenten jaarlijks 20 miljoen euro voor de extra aanpak van zwerfafval. De NVRD is de afgelopen jaren via het programma GemeenteSchoon betrokken geweest bij de aanpak van zwerfafval. In dit kader wordt onder andere de benchmark GemeenteSchoon uitgevoerd, is het keurmerk Beeldschoon ontwikkeld en worden verschillende onderzoeken uitgevoerd. Ook de komende jaren zal de NVRD binnen het kader van GemeenteSchoon werk maken van de zwerfafvalaanpak en een optimale benutting van de zwerfafvalgelden. Hierin wordt samengewerkt met GemeenteSchoon en Nederland Schoon.
- blz. 11 -
Jaarplan 2015 - concept
Onkruidbeheersing Het gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen op verharding is vanaf november 2015 verboden. Dit betekent dat een groot aantal gemeenten en beheerders moeten overschakelen naar alternatieve methoden. Een groot deel van de branche heft dit al eerder gedaan en heeft dus kennis en ervaring op dit terrein. De NVRD zal haar leden ondersteunen en faciliteren bij de overgang naar alternatieve methoden en zorgen voor kennisdeling op dit onderwerp binnen de branche. Hierbij wordt gedacht aan een benchmark en kennisbijeenkomsten.
Plaagdierbeheersing Het buitengebruik van rodenticiden is vanaf eind 2014 niet meer mogelijk. Rodenticiden worden ingezet voor de bestrijding van ratten. Tot 1 januari 2017 is een overgangsregeling van kracht. Het buitengebruik blijft gedurende deze periode onder een aantal randvoorwaarden mogelijk. Momenteel wordt gewerkt aan een IPMprotocol voor buitengebruik op grond waarvan een nascholingsmodule en een bedrijfscertificering worden ontwikkeld. Vanaf 2017 zullen alleen nageschoolde bestrijdingstechnici en gecertificeerde bedrijven anticoagulantia buiten mogen toepassen. De NVRD gaat samen met NVPB de leden informeren over deze wijzigingen en de consequenties en zal de gevolgen van deze regels in kaart brengen.
Gladheidbeheer In 2014 is een succesvolle benchmark gladheidbeheer opgezet die zowel voor de NVRD als de deelnemers tot veel inzichten heeft geleid. De benchmark in 2015 worden doorgezet. In zowel de benchmark als de commissie gladheidbeheer worden inhoudelijke zaken verder besproken en opgepakt. Een thema dat in 2015 zeker aan bod zal komen is de werktijdenregeling in relatie tot gladheidbeheer. Hierover is twee jaar geleden een notitie opgesteld die echter nog geen antwoord geeft op alle vragen uit de praktijk.
- blz. 12 -
Jaarplan 2015 - concept
Thema’s Regie, Organisatie en Bedrijfsvoering Voor het kennisgebied regie, organisatie en bedrijfsvoering legt de NVRD in 2015 de focus op de thema’s:
Wet vennootschapsbelastingplicht voor overheidsondernemingen: belangenbehartiging en kennisuitwisseling Naar verwachting wordt de wet Modernisering vennootschapsbelastingplicht voor overheidsondernemingen eind 2014 of begin 2015 door de Tweede Kamer behandeld. Als deze wordt doorgevoerd in de voorgestelde vorm zal 2015 gebruikt worden voor de implementatie van de wet. De NVRD zal hierbij de belangen van haar leden behartigen richting ministerie van Financiën en de Belastingdienst. Insteek is om de voorgestelde vrijstellingen met minimale administratieve inspanningen te verkrijgen, mogelijk zelfs door op activiteitniveau afspraken te maken. Daarnaast zal de NVRD via verschillende communicatiemiddelen, zoals een themadag, een GRAM-artikel en een handreiking haar leden zoveel mogelijk faciliteren en informeren over de belastingplicht, de verschillende vrijstellingen, het splitsen van activiteiten en het opstellen van een openingsbalans.
Benchmarking: Verregaande kennisontwikkeling en kennisdeling Benchmarking is een kernactiviteit voor een branchevereniging. Met behulp van benchmarking worden leden gestimuleerd om de prestaties te verbeteren en met behulp van benchmarking worden gerichte kennisnetwerken gefaciliteerd. Ook levert benchmarking kentallen en statistieken die gebruikt kunnen worden bij de kennisfunctie en bij de beleidsbeïnvloeding. De NVRD faciliteert momenteel 3 benchmarks (Afvalinzameling, Gemeente Schoon en Gladheidbeheer) en werkt aan de ontwikkeling van een benchmark Onkruidbeheersing.
Regievoering en opdrachtgeverschap gemeenten In het Meerjarenbeleidsplan van de NVRD is het publieke belang centraal gesteld. De rol van gemeenten veranderd steeds meer van beleidsmaker naar regisseur. Tijdens de masterclasses voor raadsleden die in de tweede helft van 2014 zijn gegeven, is aandacht besteed aan hoe je als gemeente professioneel opdrachtgeverschap invulling geeft. Dit zal in 2015 verder worden uitgewerkt. Ook voert de NVRD het secretariaat van de Ambtelijke Werkgroep Afval die zij samen met de VNG in het leven heeft geroepen. Deze werkgroep heeft enerzijds als taak agenderend en voorbereidend te zijn voor de Bestuurlijke commissie Milieu, Energie en Mobiliteit van de VNG en anderzijds onderwerpen op te pakken die met regievoering en professioneel opdrachtgeverschap te maken hebben.
Aanbestedingswetgeving In 2015 zullen de Europese Aanbestedingsrichtlijnen geïmplementeerd worden in de Nederlandse wetgeving. Vanuit de leden is daarnaast aangegeven dat er behoefte bestaat aan meer praktische kennisproducten inzake uitbesteding in de branche. Hiervoor worden een tweetal projecten geïnitieerd, namelijk een handreiking gebruik concessies bij opdrachtverlening en aanpak duurzaamheidcriteria (EMVI) bij aanschaf inzamelmiddelen.
Verdere professionalisering van de medewerkers en ontwikkelen werkgelegenheid Verdere professionalisering van de mensen die in onze branche werkzaam zijn, zal de komende jaren steeds centraler staan; zeker met de taken die gemeenten in het sociale domein gaan uitvoeren. Social return en duurzame inzetbaarheid van mensen in de buitendienst zijn ontwikkelingen die ook in 2015 bij de uitvoering spelen. Hiertoe is medio 2014 een sectorplan ingediend, dat na goedkeuring tot een flinke impuls moet leiden. Los daarvan zal de NVRD het voortouw nemen tot het creëren van banen en het inzetten van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, en het bevorderen van de vakbekwaamheid in de recycling en het beheer van de openbare ruimte. Het verbinden van het fysieke en sociale domein biedt volop kansen voor beide domeinen.
Veilig werken in de branche Naar verwachting zal het rapport van de Inspectieronde in de afvalbranche uit 2014 begin 2015 gepubliceerd worden. De Inspectie heeft de NVRD verzocht om een aantal aandachtspunten onder de aandacht van haar leden te brengen. De commissie KAM zal dit oppakken en de belangrijkste punten worden ingebracht bij de werkgroep inzamelen van de ARBO catalogus. Belangrijk project voor 2015 is het ontwikkelen van een leidraad arbeidsbelasting in plaats van de verouderde P90-norm. In 2014 (fase 1) komt er een voorstel voor een leidraad op basis van ervaring in en buiten de branche. In 2015 (fase 2) worden deze keuzes nader onderbouwd om te komen tot een actuele, praktische en flexibele leidraad. De Inspectie SZW heeft aangegeven achter dit initiatief te staan en zal op aanvraag meedenken over de gekozen oplossingen.
- blz. 13 -
Jaarplan 2015 - concept
Thema’s communicatie en GRAM De belangrijkste thema’s voor communicatie zijn:
Online netwerk NVRD benutten en faciliteren Het online netwerk van de NVRD heeft veel te bieden maar wordt nog niet in alle gevallen optimaal gebruikt. In 2014 is gewerkt aan het verder verbeteren (zowel ICT als inhoud) en aan het eind van 2014 is een campagne gestart om het gebruik van het netwerk door zowel de huidige actieve leden als de overige leden te stimuleren. Nu is het zaak om als aanjager de diverse dossiers up to date te houden, discussies aan te moedigen en te faciliteren en te ontsluiten naar de vereniging wat er online gebeurt.
Eventmanagement Om de kennis- en netwerkfunctie goed te blijven ondersteunen zullen events van belang blijven voor de NVRD. De NVRD organiseert meerdere congressen (NVRD Jaarcongres, Gemeentelijk Afvalcongres, Afvalconferentie), themadagen (4 per jaar) en zal, als het gewenste fysieke complement van de digitale kennisplatforms, ook gericht platform bijeenkomsten organiseren en faciliteren.
Doorontwikkelen Vakblad GRAM De GRAM is een belangrijk strategisch communicatiemiddel van de NVRD. Binnen de uitgeverijwereld waait een digitale wind. Ook de GRAM zal mee moeten gaan in deze trend. In 2014 is vooral gekeken naar de richting die we op willen gaan. In 2015 zal deze richting verder vorm moeten krijgen en wordt het meerjarenperspectief uitgewerkt.
- blz. 14 -
Jaarplan 2015 - concept
DEEL 2: ACTIVITEITEN PER KENNISGEBIED Afval- en Grondstoffenbeheer Ketens sluiten Titel Beschrijving
Doel Planning Aanpak
Betrokkenen Resultaat Budget
Titel Beschrijving
Doel Planning Aanpak
Betrokkenen Resultaat Budget
Ketens Sluiten Eén van de hoofddoelstellingen van het Publiek Kader voor Afvalbeheer is het sluiten van ketens. In 2015 wordt in elk geval een ketenproject uitgevoerd in samenwerking met RWS Leefomgeving en het Ministerie van I&M met betrekking tot luiers. In het kader van het programma VANG wil I&M ook komen tot een methodiek voor een dergelijke ketenaanpak. In 2015 wil de NVRD naast de ketenaanpak voor luiers ketenprojecten starten voor matrassen en voor harde kunststoffen. Ketenprojecten in uitvoering voor luiers, matrassen en harde kunststoffen Hele jaar Het ketenproject voor luiers is reeds gestart en wordt getrokken vanuit RWS Leefomgeving. De NVRD participeert hierin via het bureau en via enkele leden. De ketenprojecten voor matrassen en harde kunststoffen worden zo mogelijk opgepakt in samenwerking met het Ministerie van I&M en binnen het kader van het programma VANG. De NVRD zal hiertoe met het Ministerie en met de betrokken stakeholders in overleg treden Intern: commissie I&R, cie Publieke Verwerkers Extern: ministerie I&M, RWS Leefomgeving, BRBS Deelname aan en actieve betrokkenheid bij de verschillende ketenprojecten Geen aanvullend budget
Verbetering scheiding Grof huishoudelijk restafval In 2015 wordt er gerapporteerd over de naleving van de bepalingen uit het activiteitenbesluit met betrekking tot de scheiding van grof huishoudelijk restafval. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van RWS Leefomgeving. De NVRD zal de uitvoering van dit onderzoek zo goed mogelijk volgen en naar aanleiding van de resultaten zo nodig met gemeenten en afvalbedrijven bekijken hoe het scheidingsniveau op milieustraten verder verbeterd kan worden. - Naleving van het activiteitenbesluit verbeteren indien nodig - Verbeteren scheidingsniveau grof huishoudelijk restafval op milieustraten Hele jaar Overleg met RWS Leefomgeving over de uitvoering van het onderzoek, en de interpretatie van de onderzoeksresultaten. Bespreken van de resultaten in commissie Inzameling & Recycling. Op basis van onderzoeksresultaten samen met cie I&R zo nodig een plan van aanpak ontwikkelen hoe het scheidingsniveau van grof huishoudelijk restafval verder verbeterd kan worden. Intern: leden cie I&R Extern: RWS Leefomgeving, BRBS - Factsheet (verbeter)mogelijkheden scheiding op milieustraat - Organisatie kennisbijeenkomsten (in kader VANG) Geen aanvullend budget
- blz. 15 -
Jaarplan 2015 - concept
Titel Beschrijving
Doel Planning Aanpak Betrokkenen Budget
Participatie in projecten binnen het Uitvoeringsprogramma Meer en Beter Recyclen (onderdeel van VANG) Binnen het VANG programma wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van een Uitvoeringsprogramma meer en beter recyclen. In dit uitvoeringsprogramma werken meerdere brancheorganisaties (FHG, NVRD, VA, BRBS) samen met het rijk aan het creëren van de voorwaarden om tot meer recycling te komen. Betrokkenheid bij het opstellen en het uitvoeren van het uitvoeringsprogramma Meer en Beter Recyclen Heel 2015 Participatie in en trekker van relevante projecten die in het kader van uitvoeringsprogramma zullen worden opgestart. FHG, VA, BRBS, NVRD, I&M Geen aanvullend budget
Gemeentelijke inzameling en recycling Titel Beschrijving
Doel
Planning Aanpak Betrokkenen Resultaat Budget
Gezamenlijke aanbesteding en verduurzaming van verwerking van KCA De Bedrijvengroep Gevaarlijk Afval is primair bezig met het bundelen van afvalstromen die de publieke inzamelaars van gevaarlijk afval inzamelen, om deze gezamenlijk af te zetten. Daarnaast heeft de Bedrijvengroep uitgesproken zich ook te willen inzetten voor een zo duurzaam mogelijke verwerking van de afvalstromen die via de verschillende depots worden ingezameld. In 2014 is een start gemaakt met het verkennen van de mogelijkheden tot de recycling van verfresten. In 2015 zal dit verder worden opgepakt. - Schaalvoordelen door middel van gezamenlijke aanbesteding van gevaarlijke afvalstromen - Uitbouw pilot verfrecycling - Verduurzaming van de verwerking van KCA door middel van het verkennen van duurzame verwerkingsmogelijkheden Hele jaar Samen met initiatiefnemers van recycling in gesprek over de mogelijkheden met betrekking tot de verwerking van de door de BGGA ingezamelde afvalstoffen. Intern: leden BGGA Extern: eindverwerkers, recyclers, initiatiefnemers - Pilot verfrecycling voortzetten en uitrollen - Gezamenlijke afzet van gevaarlijke afvalstromen Geen aanvullend budget
- blz. 16 -
Jaarplan 2015 - concept
Producentenverantwoordelijkheid Titel Beschrijving
Doel Planning Aanpak Betrokkenen Resultaat Budget
Titel Beschrijving
Doel Planning Aanpak Betrokkenen Resultaat Budget
Producentenverantwoordelijkheid verpakkingen De invulling van producentenverantwoordelijkheid in Nederland en in Europa blijft een uiterst relevant dossier voor gemeenten en afvalbedrijven. Ten aanzien van verpakkingen zijn naar verwachting de volgende onderwerpen relevant: - de wijze waarop gemeenten en afvalbedrijven uitvoering weten te geven aan de nieuwe verplichtingen ten aanzien van sortering en vermarkting van kunststof verpakkingen - de inzameling en scheiding van drankenkartons. - De ontwikkeling van de kosten van inzameling, overslag, sortering en vermarkting in relatie tot de vergoedingen Daarnaast zal in 2015 ook de discussie rondom statiegeld weer oplaaien. Verder wordt het bureau regelmatig gevraagd om input te leveren op onderzoeken, documenten of processen van het KIDV. De NVRD blijft de ontwikkelingen op deze dossiers nauw volgen en adviseert VNG gevraagd en ongevraagd over de positiebepaling of benodigde acties in deze dossier. Optimale belangenbehartiging voor gemeenten en afvalbedrijven op deze dossiers. Hele jaar Volgen van (kosten)ontwikkelingen via de benchmark zo nodig door middel van aanvullende vragen en metingen. Deelname aan reguliere overleggen en begeleidingscommissies. Intern: commissie Inzameling & Recycling Extern: VNG, RWS Leefomgeving, Nedvang, stichting Afvalfonds, KIDV - Factsheet/rapportage inzameling drankkenkartons/PMD Geen aanvullend budget
Producentenverantwoordelijkheid AEEA Ten aanzien van AEEA zal in juli 2015 de certificeringsplicht voor verwerkingsbedrijven in werking treden. Dit kan met name voor afvalbedrijven die (voor)demontage handelingen verrichten relevant zijn. Ook is de NVRD uitgenodigd om te participeren in het monitoringsberaad AEEA, wat de uitvoering van de Regeling AEEA moet gaan monitoren. De NVRD blijft deze ontwikkelingen op deze dossiers nauw volgen en adviseert VNG gevraagd en ongevraagd over de positiebepaling of benodigde acties in deze dossier Optimale belangenbehartiging voor gemeenten en afvalbedrijven op deze dossiers. Hele jaar Deelname aan monitoringsberaad AEEA, reguliere overleggen met Wecycle/NVMP, Intern: commissie Inzameling & recycling Extern: ministerie I&M, monitoringsberaad AEEA, WEEE NL, Wecycle/NVMP - Deelname aan monitoringsberaad Geen aanvullend budget
- blz. 17 -
Jaarplan 2015 - concept
Toekomstscenario’s afvalbranche Titel Beschrijving
Doel Planning Aanpak
Betrokkenen Resultaat Budget
Toekomstscenario’s voor de Afvalbranche Verschillende (meta)ontwikkelingen die op de afvalbranche afkomen, zijn aanleiding om te bekijken op welke manier de afvalbranche een beter beeld kan vormen van haar toekomst door middel van het ontwikkelen van een aantal strategische scenario’s, en te bekijken op welke manier de branche stapsgewijs kan worden voorbereid op deze toekomstbeelden. Verkenning, bundeling en duiding van bestaande toekomstvisies en ontwikkelingen die op de afvalbranche af komen. 2015: fase 1, vooronderzoek 2016: fase 2, uitwerking scenario’s Fase 1: Vooronderzoek (2015) - Zal worden begeleid door een op te richten begeleidingscommissie. - Vaststellen van de kaders van het onderzoek door de begeleidingscommissie - Verzamelen van relevante data. - Aangaan gesprekken met ontwikkelaars branchevisies - Opstellen vooronderzoek: Verzamelen en bundelen van gegevens (bestaande visies op de sector en ontwikkelingen met betrekking tot productie en consumptie voor zover relevant voor de afvalbranche) en analyseren van trendlijnen. Dit verhaal zal door de begeleidingscommissie worden voorzien van een helder kader. Hierna volgt een terugkoppeling aan het NVRD-bestuur, dat op basis van de resultaten een go/nogo geeft voor de uitwerking van de scenario’s. Het vooronderzoek zal (deels) worden uitbesteed aan een adviesbureau. Fase 2: Selectie en uitwerking van scenario’s (2016) - Selectie van scenario’s: Het vooronderzoek dient als kader op basis waarvan de begeleidingscommissie kan bepalen welke scenario’s verder zullen worden uitgewerkt en waarvoor dus de geformuleerde onderzoeksvragen zullen worden beantwoord. - Uitwerking van de scenario’s: De uitwerking van de scenario’s wordt uitbesteed aan een adviesbureau. - Scenario’s voorleggen aan de branche en aanpassen aan nieuwe inzichten. Commissie Inzameling & Recycling, op te richten begeleidingscommissie, Platform PB Uitvoering van vooronderzoek naar de toekomstscenario’s -
Afvalverwerking Titel Beschrijving
Doel
Planning Aanpak Betrokkenen Resultaat Budget
Publieke verwerkers De toegevoegde waarde van de publieke afvalverwerkers die steeds meer waarde toevoegen door in samenwerking met de regionale partners energie- en recyclinginitiatieven op te zetten kan worden versneld door ondersteuning vanuit de NVRD. Daarnaast hebben de publieke verwerkers veel kennis en ervaring die ook over de grens bruikbaar is, en is communicatie over de belangrijke plek van afvalverbranding in het Nederlandse afvalbeheer gewenst. - Borgen van publiek belang van de Nederlandse verbrandingssector: VPB, afvalbelasting, markt & overheid - Kennisuitwisseling onderling en kennisexport naar buitenland - Versnelling van initiatieven waarbij eindverwerkers waarde toevoegen vanuit hun publieke taak en perspectief Heel 2015 Commissie Publieke verwerkers nieuw leven inblazen. Intern: Publieke verwerkers Extern: VA - Nieuw leven commissie publieke verwerkers - Visiedocument belangen Publieke verwerkers binnen en buiten de NVRD Geen aanvullend budget
- blz. 18 -
Jaarplan 2015 - concept
Afvalpreventie Titel Beschrijving
Doel Planning Aanpak
Betrokkenen Resultaat Budget
Afvalpreventie Uitvoering van een project gericht op het samenstellen van een systematisch en praktische toepasbare handreiking afvalpreventie voor gemeenten en afvalbedrijven en deze vervolgens via themadagen, regiobijeenkomsten en/of workshops uit te dragen. Gemeenten en afvalbedrijven concrete handvaten aanreiken voor afvalpreventie Tweede kwartaal 2015 De intentie is om het opstellen van de handreiking uit te besteden. In de tweede helft van 2015 wil de Commissie Afvalpreventie, in samenwerking met het bureau en de regio’s, deze resultaten uitdragen en gemeenten en afvalbedrijven inspireren om aan de slag te gaan met de aangereikte mogelijkheden. Commissie Afvalpreventie Een handreiking afvalpreventie die gemeenten en afvalbedrijven kunnen gebruiken bij het vormgeven van afvalpreventie. -
Bijeenkomsten Afval- en Grondstoffenbeheer in 2015 Op het gebied van afval en grondstoffen zullen in 2015 een aantal bijeenkomsten worden georganiseerd, waar de leden op de hoogte worden gebracht van de laatste ontwikkelingen op het gebied van de transitie van afval naar grondstoffen, producentenverantwoordelijkheid en de gemeentelijke regierol: Gemeentelijk Afvalcongres (maart 2015) Samen met het VNG Congresbureau organiseert de NVRD op 11 maart 2015 het Gemeentelijk afvalcongres. De inhoudelijke programmering, die net name is gericht op gemeenten, wordt geheel door de NVRD ingevuld. Het congres trekt jaarlijks ruim 400 deelnemers, en is daarmee het grootste evenement in de afvalbranche. Themadag Afval en Grondstoffen (november 2015) De themadag eind november staat in het teken van de ontwikkelingen die er zijn op het gebied van de gemeentelijke transitie van afval naar grondstoffen. De ontwikkelingen van gemeentelijk afvalbeheer, de vorderingen binnen de ketenprojecten en het VANG programma zullen deze dag centraal staan. Overige bijeenkomsten Naast deze twee dagen die specifiek in het teken staan van afval en grondstoffen komen deze onderwerpen ook op het jaarlijkse NVRD congres aan de orde, en staan veel regiobijeenkomsten in het teken van afval en grondstof gerelateerde onderwerpen. Verder zal er begin april weer een buitenlandse excursie plaatsvinden, waarvan het onderwerp nog moet worden vastgesteld.
- blz. 19 -
Jaarplan 2015 - concept
Beheer Openbare ruimte Verbinden sociaal en fysiek domein Titel Beschrijving
Doel/ resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen
Budget
Titel Beschrijving
Doel/Resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen
Maatschappelijke baten-kosten analyse arrangementen verbinding fysiek en sociaal In de praktijk worden momenteel diverse modellen of scenario’s voor samenwerking gehanteerd tussen gemeenten of publieke bedrijven actief in het fysieke domein en partijen in het sociale domein zoals SW-bedrijven, sociale diensten en in de toekomst de regionale werkbedrijven. Het ontbreekt echter aan een systematisch inzicht in de verschillende mogelijke scenario’s en of modellen en in de effectiviteit en maatschappelijke kosten-baten van deze modellen. Het in kaart brengen van de meest voorkomende scenario’s of arrangementen voor samenwerking tussen het fysiek en sociaal domein om zo de totstandkoming van lokale samenwerking te faciliteren en te bevorderen. Resultaat is een onderzoeksrapport met de mogelijke arrangementen en de maatschappelijke kosten en baten per arrangement. Met dit inzicht worden de leden via bijeenkomsten gestimuleerd en gefaciliteerd om lokaal aan de slag te gaan met het verbinden van het fysieke en sociale domein. Jan-juni 1. Formeren projectgroep met vertegenwoordigers uit de verenigingen 2. Door projectgroep laten opstellen projectplan 3. Vaststelling projectplan door directies/besturen 4. Offerte-uitvraag 5. Start project 6. Oplevering eindproduct 7. Communicatie(plan)/uitdragen resultaten Trekker: bureau NVRD/projectgroep Extern: Divosa, Cedris, Stadswerk, Locus Intern: commissie BOR/werkgroep Participatiewet. €12.500,- (deel NVRD). Het project zoals hierboven geformuleerd is afhankelijk van de participatie en het beschikbaar stellen van middelen door de andere koepelorganisaties. Indien dat niet lukt zal een andere aanpak en/of invulling worden gegeven aan het project. Samenwerkingsproject Stadswerk Per 1 november 2014 hebben Stadswerk en de NVRD gezamenlijk een beleidsmedewerker aangetrokken. De beleidsmedewerker gaat zich onder ander bezighouden met het thema Social Return en arbeidsparticipatie. In het eerste kwartaal zal een gezamenlijke publicatie verschijnen over Social Return bij aanbestedingen, gevolgd door een kennisbijeenkomst. De invulling van het verdere project wordt vormgegeven door een gezamenlijke werkgroep die aan het begin van het jaar wordt ingesteld. Het doel is duidelijk te maken wat het fysieke domein kan betekenen voor het sociale domein als het gaat om de inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en het stroomlijnen van de kennisdeling over dit onderwerp tussen het sociale en fysieke domein. Resultaat is en publicatie en bijeenkomst over SROI in het begin van het jaar De overige resultaten zijn afhankelijk van een gezamenlijk projectplan dat wordt opgesteld in het eerste kwartaal van het jaar. - Publicatie en kennisbijeenkomst SROI in februari - Brainstormsessie maart/april - uitbrengen document/tijdschrift over SROI (4 februari) - kennisbijeenkomst over SROI (19 februari) - brainstormsessie (invulling project) - inrichten gezamenlijke werkgroep - opstellen projectplan - uitvoeren projectplan -Trekker: beleidsmedewerker Stadswerk/NVRD - Stadswerk/NVRD
- blz. 20 -
Jaarplan 2015 - concept
Budget
- commissie BOR/ werkgroep participatiewet NVRD, themagroep Social Return Stadswerk nvt
Optimalisatie/professionaliseren beheer Titel Beschrijving
Betrokkenen
Efficiënter inrichten van het beheer Van oudsher is er binnen de NVRD en bij haar leden veel aandacht voor het verbeteren en efficiënter inrichten van de uitvoering binnen de kaders van de maatschappelijke doelen. Het optimaliseren van het beheer is een voortdurend thema waarbij voor 2015 aandacht zal worden besteedt aan onderwerpen als bezuinigingen/besparingen, andere organisatie, inrichting en certificering van werkprocessen, sturen op kosteneffectiviteit en het optimaal gebruik van ICT- en beheersystemen. Kennis die in de branche wordt opgedaan op deze onderwerpen zal worden ontsloten en verspreid via bijeenkomsten, artikelen en documenten. - volgen , meest relevante, ontwikkelingen - organiseren kennisbijeenkomsten en opstellen kennisproducten Jan-dec - Trekker: commissie BOR - opstellen plan van aanpak en vaststellen onderwerpen - inrichten projectorganisatie - uitvoering commissie BOR
Budget
nvt
Doel/Resultaat Planning Aanpak
Burgerparticipatie Titel Beschrijving
Doel/Resultaat Planning Aanpak
Betrokkenen
Budget
Organisatiemodellen burgerparticipatie De behoefte om burgers te betrekken bij het beheer van de buitenruimte wordt steeds meer manifest. Dit wordt enerzijds ingegeven door de autonome ontwikkeling dat burgers steeds meer zeggenschap wensen maar ook door de druk op de budgetten en de andere kijk op het beheer van de buitenruimte (meer kijken wat de burger belangrijk vind in beheer). Geconstateerd is dat veel organisatie zich bezighouden met dit thema. Voor de NVRD en Stadswerk is het zaak dit onderwerp op te pakken op een thema dat relevant is voor de verenigingen en iets toevoegt. De veranderende rolverdeling tussen gemeente, uitvoerder en burger is een mogelijke invalshoek. Een kennisdocument en actieve kennisdeling tussen de leden op dit onderwerp Jan-sept - brainstorm met genodigden uit beide verenigingen - behoefte en ideeën in kaart - inrichten gezamenlijke werkgroep die de agenda en de activiteiten voor de komende periode gaat uitwerken - Trekker: bureau NVRD/Beleidsmedewerker Stadswerk/NVRD - commissie BOR - Stadswerk nvt
- blz. 21 -
Jaarplan 2015 - concept
Belevingsgericht beheren Titel Beschrijving
Doel/Resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen
Budget
Belevingsgericht beheren De visie op het beheer van de openbare ruimte verandert. Er is in het beheer steeds meer aandacht voor het betrekken van de burgers en voor sturing en inrichting van het beheer op basis van de behoefte en de beleving van de burger. Niet meer alleen de techniek maar steeds meer de beleving van de burger wordt leidend in het beheer vooral daar waar het gaat om het aspect schoon. Deze andere kijk op het beheer heeft consequenties voor de huidige manier van werken in zowel regievoering als de daadwerkelijke uitvoering. De nieuwe aanpak staat nog in de kinderschoenen maar is wel duidelijk een nieuwe richting in het beheer. De NVRD zal deze nieuwe ontwikkelingen volgen en gemeenten en beheerders faciliteren met informatie en het delen van kennis en ervaringen. Samen met NLS en GS wordt eerst een expertmeeting voorbereid waarin experts op het gebied van beleving en gedrag en op het gebeid van Schoon hun kennis op dit terrein delen. De exopertmeeting resulteert in een handreiking op basis waarvan vervolgstappen worden bepaald. - jan-feb: expertmeeting - mrt_dec: vervolgstappen NVRD -jan: expertmeeting - feb.: handreiking beïnvloeden beleving - bijeenkomst voor bepalen vervolgstappen NVRD. - Trekker commissie BOR - Intern: commissie BOR - Extern: NLS en GS nvt
Zwerfafval Titel Beschrijving
Doel/Resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen
Budget
Benchmark Gemeente Schoon Sinds 4 jaar voert de NVRD in het kader van het Programma Gemeente Schoon de benchmark Gemeente Schoon uit. De benchmark zal ook in 2015 weer worden uitgevoerd. Deelnemers van het kenniscentrum Gemeente Schoon kunnen gratis deelnemen aan de benchmark. Voor de andere gemeenten kan deelname gefinancierd worden uit de zwerfafvalvergoeding Het doel is het faciliteren en uitvoeren van de Benchmark Gemeente Schoon waarmee deelnemers inzicht krijgen in het eigen presenteren en in staat worden gesteld te leren hoe men beter kan presteren. Resultaat is een uitgevoerde benchmark met voldoende (minimaal 40) deelnemers goede rapportages, inspirerende en leerzame bijeenkomsten en tevreden deelnemers Jan-dec Voorbereiding: januari/februari - Werving deelnemers: januari/maart - Uitvoeren benchmark: april – december - Trekker: bureau NVRD Intern: commissie BOR, benchmarkdeelnemers - Extern: Gemeente Schoon Financiering vanuit Gemeente Schoon aangevuld met eigen bijdrage van deelnemers indien een deelnemer niet is aangesloten bij Gemeente Schoon
- blz. 22 -
Jaarplan 2015 - concept
Titel Beschrijving
Doel/Resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen
Budget
Keurmerk Beeldschoon In 2012 is het project Certificeren Beeldgericht Werken gestart. Met dit project wordt beoogd de beeldgerichte aanpak van zwerfafval te borgen. Na ontwikkeling en validatie van het normdocument zijn er in 2014 diverse nul-metingen uitgevoerd en is het Keurmark getoetst dor de raad van Accreditatie. De raad heeft enkele verbetersuggesties aangedragen die moeten worden geïmplementeerd. Na definitief worden van het document zal het keurmerk worden gepromoot en het document beheerd. Certificering, en of het uitvoeren van een 0-meting, is één van de mogelijke bestedingscategorieën in de zwerfafvalvergoeding. Doel: - Borgen beeldgerichte zwerfafvalaanpak via certificering Resultaten: - Normdocument en overige documenten gereed nul-metingen en validatie aangepaste documenten - Afspraken met Certificerings instellingen Hertoetsing door raad van Accreditatie Gemeenten/bedrijven die gebruik maken van de mogelijkheid tot certificering (uitreiking Keurmerk in 2015). - Jan-dec - Afronden normdocument en overige documenten - Afspraken met CI’s - Inrichten beheerorganisatie en normcommissie etc - Promotie en werving deelnemers - Trekker: Bureau NVRD - Intern: commissie BOR, Normcommissie certificering - Extern: GS, certificeringsinstellingen - € 12.000, (budget GemeenteSchoon 2014) - Hertoetsing Raad van Accreditatie (kosten nog niet bekend).
Onkruidbeheersing Titel Beschrijving
Doel/Resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen
Budget
Onkruidbeheersing op verharding Het gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen op verharding is na 2015 verboden. Veel gemeenten en beheerders moeten overschakelen naar alternatieve methoden. De NVRD wil haar leden ondersteunen en faciliteren bij de overgang naar alternatieve methoden dit gebeurt door middel van kennisdeling in de vorm van een benchmark en kennisbijeenkomsten. Verder zal de ontwikkeling rondom het toestaan van laagrisico middelen nauwkeurig worden gevolgd. Een vloeiende overgang naar niet chemische onkruidbestrijding met voldoende oog voor de consequenties en de belangen van de branche. Resultaat: - Benchmark onkruidbeheersing (light) - Kennisplatform onkruidbestrijding (digitaal, bijeenkomsten) Jan-dec - Plan van aanpak - Ontwikkelen en toetsen benchmarkmodel - werving deelnemers en start benchmark - Organiseren kennisbijeenkomsten - Trekker: bureau NVRD - Intern: commissie BOR, werkgroep onkruidbestrijding io - Extern: Stadswerk, VNG, NCO, CROW etc. - bijdrage kosten door deelnemers benchmark
- blz. 23 -
Jaarplan 2015 - concept
Plaagdierbeheersing Titel Beschrijving
Doel/Resultaat
Planning Aanpak Betrokkenen
Budget
Verbod buitengebruik Rodenticiden en bedrijfscertificering Het buitengebruik van rodenticiden is vanaf eind 2014 niet meer mogelijk. Rodenticiden worden ingezet voor de bestrijding van ratten. Tot 1 januari 2017 is een overgangsregeling van kracht. Momenteel wordt gewerkt aan een IPM-protocol voor buitengebruik op grond waarvan een nascholingsmodule en een bedrijfscertificering worden ontwikkeld. Vanaf 2017 zullen alleen nageschoolde bestrijdingstechnici en gecertificeerde bedrijven anticoagulantia buiten mogen toepassen. Bedrijven/diensten die ook na 2017 deze middelen wensen te gebruiken moeten zich aanmelden bij het MIC van de IL&T. Na aanmelding verplicht men zich om, zodra het mogelijk is, het certificeringtraject in te gaan - Themabijeenkomst plaagdierbestrijding (samen met NVPB) - Informeren en faciliteren leden over verbod en nascholing en bedrijfcertificering - oprichten kennisnetwerk plaagdierbestrijders - organisatie kennisbijeenkomst in juni - vooroverleg met NVPB - organiseren bijeenkomst - Trekker Bureau NVRD - Commissie BOR - NVPB - getracht wordt de themabijeenkomst te financieren met sponsorbijdragen
Gladheidbeheer Titel Beschrijving
Doel/Resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen Budget
Benchmark Gladheidbeheer In 2014 is een Benchmark Gladheidbeheer ontwikkeld en voor het eerst uitgevoerd. De benchmark kent 47 deelnemers. Ook in 2015 zal een benchmark worden aangeboden en uitgevoerd. Het doel is het faciliteren en uitvoeren van de Benchmark Gladheidbeheer waarmee deelnemers inzicht krijgen in het eigen presenteren en in staat worden gesteld te leren hoe men beter kan presteren. Resultaat: uitgevoerde benchmark met voldoende deelnemers (40) goede rapportages, inspirerende en leerzame bijeenkomsten en tevreden deelnemers Jan-dec - Voorbereiding: januari/februari - Werving deelnemers: januari/maart - Uitvoeren benchmark: april – december - Trekker: bureau NVRD - Intern: commissie BOR, benchmarkdeelnemers Financiering vanuit deelnemerbijdragen
- blz. 24 -
Jaarplan 2015 - concept
Titel Beschrijving
Doel/Resultaat Planning Aanpak
Betrokkenen
Budget
Gladheidbeheer en werktijden Publieke bedrijven en gemeenten die gladheidbestrijding uitvoeren ervaren knelpunten met het combineren van gladheidbestrijding met ‘reguliere’ werkzaamheden. In 2012 heeft de NVRD hierover een rapport laten opstellen door TNO: Gladheidbestrijding en werktijdenregeling”. Het blijkt in de praktijk niet altijd eenvoudig te voldoen aan de arbeidstijdenwet. Verder zijn er ook praktische vragen over bijvoorbeeld het aantal personen op het voertuig bij sneeuw. Het organiseren van een bijeenkomst, met input en medewerking inspectie, over dit specifiek probleem Juni - bespreken opzet in commissie - overleg/contact met inspectie - organiseren bijeenkomst - Trekker: commissie gladheidbeheer - commissie Gladheidbestrijding - commissie ARBO/P&O nvt
Bijeenkomsten Beheer Openbare Ruimte in 2015 Op het gebied van BOR zullen in 2015 een aantal bijeenkomsten worden georganiseerd, waar de leden op de hoogte worden gebracht van de laatste ontwikkelingen binnen dit kennisgebied. Themadag Beheer openbare ruimte (24 september) Elk jaar organiseert de NVRD een themadag BOR over actuele thema’s binnen dit kennisgebied. Themamiddag plaagdierbestrijding (juni) Samen met de NVPB wordt in juni een kennisbijeenkomst georganiseerd plaagdierbeheersing en de ontwikkelingen in dit werkveld. Overige kennisbijeenkomsten In 2015 worden over specifieke thema’s kennisbijeenkomsten georganiseerd. Gedacht wordt aan burgerparticipatie, gladheidbeheer en werktijden, sturen op beleving, etc. Themasessie Dag openbare ruimte (oktober) Net als voorafgaande jaren zal de NVRD een inhoudelijke themabijeenkomst verzorgen op de Dag van de Openbare Ruimte.
- blz. 25 -
Jaarplan 2015 - concept
Regie, Organisatie en Bedrijfsvoering Belastingplicht Overheidsondernemingen: belangenbehartiging en kennisuitwisseling Titel Beschrijving
Doel/ resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen Budget
Implementatie Belastingplicht Overheidsondernemingen: behartigen publieke belangen en kennisuitwisseling In 2015 zal de belastingplicht voor overheidsondernemingen geïmplementeerd gaan worden. De NVRD zal hierbij de belangen van haar leden zo goed mogelijk proberen te behartigen richting ministerie van Financiën en de Belastingdienst. Hierbij is de insteek om de voorgestelde vrijstellingen met minimale administratieve inspanningen te verkrijgen, mogelijk zelfs door op activiteitniveau afspraken te maken. Daarnaast zal de NVRD via verschillende communicatiemiddelen haar leden zoveel mogelijk faciliteren en informeren over de belastingplicht, de verschillende vrijstellingen, het splitsen van activiteiten en het opstellen van een openingsbalans. Doel: Administratieve lasten voor leden tot een minimum beperken bij invoering belastingplicht ongeacht de organisatievorm en kennisdeling over gevolgen belastingplicht Resultaat: - Eenduidige afspraken met Belastingdienst rond vrijstellingen - Uitwerking gevolgen belastingplicht per activiteit - Branche-afspraken invoering belastingplicht voor overheidsondernemingen Geheel 2015 - Duiden gevolgen definitieve wetswijziging (eerste kwartaal) o.a. tijdens themadag 5 februari - Uitwerking gevolgen belastingplicht in activiteitenlijst (tweede kwartaal) - Opstellen brochure gevolgen invoering belastingplicht (derde en vierde kwartaal) Intern: Bestuur, commissie Markt & Overheid, Juridische Klankbordgroep Extern: VNG (financiën), ministerie van Financiën, Belastingdienst Inhuur fiscalist voor faciliteren branche-afspraken €20.000
Benchmarking: verregaande kennisontwikkeling en kennisdeling Titel Beschrijving
Doel/Resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen Budget
Benchmarking Algemeen Benchmarking is een kernactiviteit van brancheverenigingen. Met behulp van benchmarking worden leden gestimuleerd om de prestaties te verbeteren en met behulp van benchmarking worden gerichte kennisnetwerken gefaciliteerd. Ook levert benchmarking kentallen en statistieken die gebruikt kunnen worden bij de kennisfunctie en bij de beleidsbeïnvloeding. De NVRD faciliteert momenteel 3 benchmarks (Afvalinzameling, Gemeente Schoon en Gladheidbeheer) en werkt aan de ontwikkeling van een benchmark Onkruidbeheersing. Vanuit het perspectief van de NVRD: Benchmarking draagt bij aan de mogelijkheid voor de NVRD om haar kennis-, netwerk- en collectieve belangenbehartigingsfuncties te versterken. Vanuit deelnemersperspectief: 1) Leren van het netwerk/professionalisering; 2) verantwoording naar management, bestuur of raad; 3) geaggregeerde analyse voor funderen beleidsbeslissingen; 4) een geborgen omgeving die vertrouwelijkheid en anonimiteit borgt op gewenste onderdelen; 6) netwerken en inspirerende, leerzame bijeenkomsten Jan-dec Voorbereiding: januari/februari - Werving deelnemers: januari/maart - Uitvoeren benchmark: april – december - Intern: Commissie, benchmarkdeelnemers - Extern: Gemeente Schoon/RWS; ministerie I&M/RWS Financiering vanuit deelnemerbijdragen; (Bij Benchmark Gemeente Schoon loopt de financiering van leden via het lidmaatschap van Gemeente Schoon)
- blz. 26 -
Jaarplan 2015 - concept
Regievoering en opdrachtgeverschap gemeenten Titel Beschrijving
Doel/ resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen Budget
Titel Beschrijving
Doel/ resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen Budget
Brochure professioneel opdrachtgeverschap verder uitwerken In 2014 heeft onderzoek plaatsgevonden naar de argumenten publieke meerwaarde die opdrachtgevers gebruiken om te kiezen voor een publiek bedrijf. In navolging hierop zal een brochure worden ontwikkeld waarbij een overzicht van de verschillende aanpak wordt gegeven alsook tips en trucs over hoe je als publiek bedrijf je bestuurder/opdrachtgever betrokken houdt. Doel: Aandacht voor relatie opdrachtgever - opdrachtnemer en de verschillende rollen binnen deze relatie. Resultaat: - Brochure met tips & trucs voor hoe relatie het beste onderhouden of zelfs verbeterd kan worden. - Artikel in GRAM over de aanpak in de branche April-september - Literatuuronderzoek - Ontwikkelen vragenlijst - Uitvoering onderzoek - Opstellen brochure Intern: Commissie M&O, Extern: AWA -
Ambtelijke Werkgroep Afval Gemeenten ondersteunen De ambtelijke werkgroep komt minimaal twee weken voorafgaand aan de commissie MEM van de VNG bijeen en is agendavormend en adviserend. Daarnaast worden verschillende regieonderwerpen aan de orde gesteld. De NVRD ondersteund de werkgroep bij de secretariaatsvoering en de uitwerking in publicaties rond regieonderwerpen. Doel: Belangenbehartiging voor gemeenten op afvalgerelateerde beleidsontwikkelingen en agendavorming regieonderwerpen. Resultaat: - Minimaal 5 keer per jaar organiseren vergadering AWA - 3 publicaties over regieonderwerpen Januari-december - Organiseren en ondersteunen vergaderingen AWA - Agendavorming n.a.v. actualiteit - Inventarisatie regieonderwerpen - Uitwerken en publiceren regieonderwerpen Intern: Sector Regievoerende gemeenten Extern: VNG, AWA -
- blz. 27 -
Jaarplan 2015 - concept
Titel Beschrijving
Doel/ resultaat
Planning Aanpak Betrokkenen Budget
Belangenbehartiging evaluatie wet Markt en Overheid door ACM In het tweede kwartaal van 2014 is ACM gestart met het handhaven van de Wet Markt en Overheid. Een van de activiteiten waar actief onderzoek naar wordt gedaan is het inzamelen van bedrijfsafval. De NVRD wil de bevindingen nauwgezet in de gaten houden en waar nodig de publiciteit zoeken. Doel: Kennis delen over de werking van de Wet Markt en Overheid en de zienswijze van de ACM. Resultaat: - Publicatie van de resultaten van het handhavingonderzoek - Commerciële activiteiten van publieke bedrijven in juist daglicht plaatsen via verschillende communicatiekanalen. Januari-december - Uitvraag bij leden over eventueel bezoek ACM - Gesprek met ACM aangaan Intern: commissie M&O, Platform publieke bedrijven Extern: ACM, -
Aanbestedingswetgeving Titel Beschrijving
Doel/ resultaat
Planning Aanpak Betrokkenen Budget
Titel Beschrijving
Doel/ resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen Budget
Monitoren en waar nodig lobbyen bij implementatie Europese Aanbestedingsrichtlijnen In 2015 zullen de Europese Aanbestedingsrichtlijnen geïmplementeerd worden in de Nederlandse wetgeving. Deze ontwikkeling zal nauwgezet gevolgd worden en waar nodig zal de NVRD de belangen van haar leden behartigen richting Ministerie Doel: Juiste implementatie van exclusief recht bepaling en bepaling rond marktactiviteiten vanuit Europese Richtlijn Resultaat: Publicaties in nieuwsbrief en GRAM over wetgevingstraject Januari-december - Parlementaire behandeling nauwgezet volgen - Waar nodig gesprek met Ministerie van EZ Intern: commissie M&O, Juridische klankbordgroep Extern: ministerie van Economische Zaken, VNG -
Handreiking mogelijkheden concessies bij uitbesteding Concessies worden nog weinig toegepast bij uitbesteding in Nederland. Toch biedt deze vorm van opdrachtverlening ook kansen voor de leden van de NVRD. Met het verlenen van concessies kunnen deelopdrachten (bijvoorbeeld inzameling textiel, sortering fracties en inzameling kringloopgoederen) goed voor een aantal jaren gegund worden. Doel: Mogelijkheden gebruik concessies bij uitbesteding uitwerken Resultaat: - Handreiking mogelijkheden concessies bij uitbesteden - Publicatie In GRAM en tijdens themadag of congres Januari- juni - Juridisch onderzoek naar mogelijkheden en best practices - Uitwerken voorbeeldconcessies - Handreiking opstellen Intern: commissie M&O, juridische klankbordgroep Extern: NEVI -
- blz. 28 -
Jaarplan 2015 - concept
Titel Beschrijving
Doel/ resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen Budget
Aanpak duurzaamheidcriteria en Social Return bij aanschaf inzamelmiddelen Bij de inkoop van inzamelmiddelen wordt steeds meer gebruik gemaakt van criteria op het gebied van milieu en Social Return. De vraag is echter of hiermee het doel wordt bereikt en of er een soort van standaard voor ontwikkeld kan worden. Om hier informatie over te bundelen zal de NVRD haar kennisfunctie en netwerk open stellen voor voorbeeldprojecten. Zowel gemeenten als leveranciers kunnen hier input voor leveren. Doel: Toepassing van duurzaamheids en Social Return criteria makkelijker en eerlijker maken Resultaat: - Kennisdeling over voorbeeld aanbestedingen - Presentatie tijdens themadag of regiobijeenkomsten Januari-december - Inventarisatie voorbeeld aanbestedingen - Rapportage knelpunten - Publicatie resultaten, mogelijk tijdens bijeenkomst Intern: Leden NVRD, mogelijk AWA Extern: KLAIR -
Verdere professionalisering van de werknemers en ontwikkelen werkgelegenheid Titel Beschrijving
Doel/ resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen Budget
Bij goedkeuring: Uitvoering projectmanagement sectorplan Het O+O-fonds, de NVRD en SPA hebben in 2014 een aanvraag ingediend voor de cofinanciering voor het creëren van werkgelegenheid en het verbeteren van de employability van de werknemers in onze sector. Hierbij zijn een tweetal speerpunten uitgewerkt, namelijk het creëren van werkgelegenheid in de recycling en het opleiden en (al dan niet tijdelijk) plaatsen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bij werkzaamheden in de openbare ruimte. Het aanjagen van nieuwe werkgelegenheid met behulp van cofinanciering waardoor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt de kans krijgen om door te groeien naar regulier werk. Januari-december - Gesprekken voeren rond goedkeuring sectorplan - Bij goedkeuring: inrichten projectorganisatie (i.o. O+O-fonds) - Uitvoering projectmanagement - Rapportage voortgang Intern: bestuur, Commissie O&P, werkgroep social return, Extern: ministerie SZW, O+O-fonds, WENb, SPA, A+O-fonds, Cedris, Divosa Ureninzet bureau en projectgelden sectorplan
- blz. 29 -
Jaarplan 2015 - concept
Titel Beschrijving
Doel/ resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen Budget
Titel Beschrijving
Doel/ resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen Budget
Ondersteunen creëren werkgelegenheid en publiceren best practices Ongeacht de goedkeuring van het sectorplan, zal de NVRD het voortouw moeten nemen bij het verzamelen van informatie over de best practices bij het creëren van werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en het vergroten van de employability van bestaande werknemers. Bij goedkeuring van het sectorplan zal de NVRD nieuwe werkgelegenheidprojecten aanjagen en zonder goedkeuring zullen de inspanningen zich met name richten op het verzamelen en publiceren van informatie over projecten die NVRDleden opstarten (zie ook project MKBA Verbinden fysiek en sociaal domein) Doel: Informatie ontsluiten over werkgelegenheid- en employability projecten gericht op het bestaande personeel in de branche en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt Resultaat: - Publicaties over best practices Januari-december - Afhankelijk van goedkeuring sectorplan - Inventariseren projecten - Publiceren Best practices op ledennet en GRAM Intern: commissie O&P, werkgroep social return Extern: O+O-fonds, WENb, SPA, Cedris, Divosa -
Netwerk P&O verder uitbreiden en vervolgbijeenkomst organiseren Tijdens de themabijeenkomst van 9 oktober 2014 bleek er veel behoefte te bestaan om meer kennis uit te wisselen tussen de P&O, HRM en KAM medewerkers in de branche. De NVRD wil dit faciliteren door het netwerk beter in beeld te brengen en daarmee kennisdeling via het ledennet te stimuleren. Doel: Meer kennisuitwisseling tussen P&O, HRM en KAM - medewerkers op specifieke onderwerpen als veranderingen ontslagrecht, kansen van beroepskwalificaties, omgaan met agressie etc. Q!: Opbouwen digitaal netwerk Q2: Discussies starten Q3: Uitwerken discussies en voorbereiden bijeenkomst bij voldoende belangstelling Q4: Bijeenkomst organiseren Intern: commissie O&P, Commissie KAM Extern: O+O-fonds, WENb Zie bijeenkomsten
Veilig en duurzaam werken in de afval- en reinigingsbranche Titel Beschrijving
Doel/ resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen
Verbeteren kennisproducten op ledennet De commissie KAM heeft het afgelopen jaar informatie uitgewisseld naar aanleiding van gestelde vragen en ongevallen bij de commissieleden. Deze informatie zal in 2015 ontsloten worden met als doel een branchebrede, vooralsnog anonieme, registratie van ongevallen en FAQ’s. Hieraan zullen ook de bevindingen van de Inspectie SZW toegevoegd worden Doel: Kennisfunctie ledennet voor KAM medewerkers verder ontsluiten Resultaat: - FAQ KAM invullen op ledennet en onder aandacht brengen - Format ongevallenregistratie voor ledennet ontwikkelen en zorg dragen voor input Januari-maart - Inventarisatie vragen voor ledennet -> formuleren antwoorden - Format ongevallenregistratie op ledennet - Communicatie over nieuw geplaatste onderdelen Intern: commissie KAM, commissie communicatie Extern: werkgroep Inzamelen ARBO catalogus, Inspectie SZW
- blz. 30 -
Jaarplan 2015 - concept
Titel Beschrijving
Doel/resultaat
Planning Aanpak
Extern betrokkenen Budget
Titel Beschrijving
Doel/ resultaat Planning Aanpak Betrokkenen Budget
Titel Beschrijving
Doel/ resultaat Planning Aanpak
Betrokkenen Budget
Fase 2 ontwikkeling leidraad arbeidsbelasting ter vervanging P90 Vanuit de Stichting ARBO catalogus Afvalbranche (Staa) is in 2014 het belang van de hervorming van de huidige P90 onderschreven. Deze is zwaar verouderd vraagt om een meer actuele en praktische toepassing. Daarvoor is voorbereidend literatuuronderzoek gedaan naar de knelpunten van de huidige norm en de geldende arbeidsbelastingnormen bij soortgelijke beroepen. Hieruit volgt een leidraad die ook wetenschappelijk onderbouwd moet worden. Hiervoor is fase 2 aangekondigd Doel: Te komen tot een praktische en pragmatisch ingestoken leidraad die voldoende bescherming biedt aan de werknemers in de branche maar die ook recht doet aan de verschillende taken met bijbehorende belastingen. Resultaat: - Onderbouwde leidraad waarbij rekening wordt gehouden met de individuele werknemer, de verschillende werkzaamheden en de verschillende afvalstromen - Overname in ARBO catalogus Januari-december - Besluitvorming over fase 2 - Verkrijgen financiering - Uitvoering onderzoek - Aanbieden aan Inspectie via ARBO catalogus Intern: Commissie KAM, Platform publieke bedrijven Extern: Staa, werkgroep P90, VA, TLN, Inspectie SZW Voor fase 2 is een groot budget nodig. Dit kan niet betaald worden uit de reguliere middelen van de Staa, de VA of de NVRD. Toch is de behoefte aan dit project groot. Daarom wordt voorgesteld financiering te verkrijgen vanuit subsidies van het Ministerie enerzijds en een bijdrage van de NVRD en VA leden anderzijds. Verbeteren veiligheidscultuur In navolging van het project uit 2012 wil de commissie KAM blijvend aandacht besteden aan het veiligheidsbewustzijn binnen de branche. Dit gezien de grote impact van veiligheidsincidenten bij de bedrijven binnen onze branche. Daarnaast wordt ook de wetgeving rond aansprakelijkheid steeds strenger. Bedrijven moeten hier dus ook blijvend aandacht aan besteden Doel: het veiligheidsbewustzijn binnen de branche vergroten Januari-december Regelmatig publicaties initiëren voor blijvende aandacht bijvoorbeeld naar aanleiding van incidenten maar ook achtergrondartikelen GRAM Intern: commissie KAM, Platform Publieke Bedrijven Extern: WENb, Inspectie SZW en ARBO catalogus -
Netwerk KAM verder uitbreiden en waar mogelijk vervolgbijeenkomst organiseren Tijdens de themabijeenkomst van 9 oktober 2014 bleek er veel behoefte te bestaan om meer kennis uit te wisselen tussen de P&O, HRM en KAM medewerkers in de branche. De NVRD wil dit faciliteren door het netwerk beter in beeld te brengen en daarmee kennisdeling via het ledennet te stimuleren. Doel: Meer kennisuitwisseling tussen P&O, HRM en KAM - medewerkers op specifieke onderwerpen als omgaan met agressie etc. Januari-december Q!: Opbouwen digitaal netwerk Q2: Discussies starten Q3: Uitwerken discussies en voorbereiden bijeenkomst bij voldoende belangstelling Q4: Bijeenkomst organiseren Intern: commissie O&P, Commissie KAM Extern: O+O-fonds, WENb Zie bijeenkomsten
- blz. 31 -
Jaarplan 2015 - concept
Titel Beschrijving
Doel/resultaat Planning Aanpak
betrokkenen Budget
Alternatieve brandstoffen in de afvalbranche Het ministerie van I&M heeft een brandstoffenvisie (60% CO2-reductie in 2050) opgesteld. De (rijks)overheid heeft hierin een voorbeeldrol. Zo ook de gemeentelijke afvalinzameling. Om gemeenten en afvalbedrijven aan te zetten om stappen te zetten in de richting van ‘zeroemissie’, zal in het kader van het rijksprogramma Truck van de Toekomst een werkgroep het leven worden geroepen om te bekijken op welke manier dit kan: wat zijn de mogelijkheden, waar liggen belemmeringen, etc. NVRD is gevraagd hierin mede trekker te zijn samen met RWS. Mogelijkheden en belemmeringen in kaart brengen voor een verduurzaming van de brandstoffenmix van afvalinzamelvoertuigen. Heel 2015 Samen met RWS trekken van werkgroep die gaat bekijken op welke manier de afvalinzamelbranche stappen kan gaan zetten in de verduurzaming van het brandstoffengebruik in de afvalbranche. Truck van de Toekomst, RWS Leefomgeving Geen aanvullend budget
Bijeenkomsten in 2015 Op het gebied van ROB zullen in 2015 een aantal bijeenkomsten worden georganiseerd, waar de leden op de hoogte worden gebracht van de laatste ontwikkelingen binnen dit kennisgebied.
Titel Planning
Organisatie Themadag Regievoering, Organisatie en Bedrijfsvoering 5 februari December 2014-februari 2015
Titel Planning
Organisatie Gemeentelijk Afvalcongres 19 maart 2015 November 2014-maart 2015
Titel Planning
Organisatie Sectorbijeenkomst Regievoerende Gemeenten April-juni
Titel Planning
Optioneel: Organisatie vervolg bijeenkomst P&O/KAM Juli-oktober
- blz. 32 -
Jaarplan 2015 - concept
Communicatie en GRAM Thema’s communicatie Titel Beschrijving
Resultaat
Planning
Organisatie
Begroting
Online netwerk NVRD benutten en faciliteren Het online netwerk van de NVRD heeft veel te bieden maar wordt nog niet in alle gevallen optimaal gebruikt. In 2014 is gewerkt aan het verder verbeteren (zowel ICT als inhoud) en aan het eind van 2014 is een campagne gestart om het gebruik van het netwerk door zowel de huidige actieve leden als de overige leden te stimuleren. Nu is het zaak om als aanjager de diverse dossiers up to date te houden, discussies aan te moedigen en te faciliteren en te ontsluiten naar de vereniging wat er online gebeurt. a. Groter krachtiger online netwerk b. Groter bereik en meerwaarde voor de leden c. Aanzuigende werking op niet leden en sponsoren 1. Dossiers op ledennet en kennisplatforms up to date houden door beleidsmedewerkers zelf bij te houden 2. ICT leverancier maakt het mogelijk dat het bureau berichten kan sturen op basis van ingevulde expertise en interesse (zodat we mensen kunnen attenderen op voor hen relevante thema’s en discussies via nieuwsflitsen). 3. Commissies delen per kennisgebied best practices en discussiëren over actuele onderwerpen. 4. Via GRAM en de nieuwsbrief wordt wat op het ledennet gebeurt verder gebracht in de vereniging. 5. Bijeenkomsten (Koppeling met digitaal, doormiddel van discussies online rondom evenementen). D.m.v. plan van aanpak met aparte strategie en middelenmix 6. Tussentijdse (begrote) enquête onder de doelgroepen en waar nodig bijstellen communicatiestrategie. (eind 2015) 7. Verder doorontwikkelen van de kennisplatforms, dossiers en de zoekfunctionaliteit van expert-collegae. • Zorgen voor de juiste content en voeding voor discussies (beleidsmedewerker. NVRD bureau). •
Up to date houden van kennis en informatie (beleidsmedewerkers NVRD bureau).
•
Laat op zoveel mogelijk momenten zien wat mogelijk is met het netwerk. (GRAM en evenementen benutten om hier een podium voor te geven (2015).
•
Zorg dat verhalen van succesvolle gebruikers worden gedeeld in de vereniging en daarbuiten. 5000 euro voor doorontwikkelen kennisplatforms, dossiers en de zoekfunctionaliteit van expert-collegae. (Rest budget communicatiebudget CCI)
- blz. 33 -
Jaarplan 2015 - concept
Vakblad GRAM Titel Beschrijving
Doel/Resultaat
Planning Aanpak Betrokkenen Budget
Digitalisering GRAM GRAM is een belangrijk bindmiddel binnen de vereniging en moet worden ingezet als belangrijke aanjager van het NVRD kennisnetwerk. Hiertoe moeten wel stappen genomen worden op de digitale weg. In 2014 is hier verkennend mee omgegaan. In 2015 moeten knopen worden doorgehakt zodat er in 2015 en 2016 concrete stappen kunnen worden gezet toewerkend naar het eindplaatje dat ook in 2015 vorm moet krijgen. Breder bereik van GRAM doorontwikkelen als belangrijke aanjager van het verenigingsnetwerk. Resultaat: - Losse artikelen (als PDF) beschikbaar - Gram digitaal doorzoekbaar. - Meer gerichte digitale communicatie en verspreiding GRAM - GRAM wordt gezien in de totale communicatiemix Eerste kwartaal opstellen notitie toekomstbeeld GRAM - Opstellen projectplan toekomstplaatje (strategisch) GRAM (jan) - Uitvoeren projectplan : feb-mei - Intern: commissie GRAM - Externe adviesbureau €7.500
Uitblinker Titel Beschrijving
Doel/Resultaat
Planning Aanpak
Betrokkenen
Uitblinker 2015 De afgelopen jaren is de uitverkiezing van de Uitblinker georganiseerd. De verkiezing vond plaats in het kader van het programma Gemeente Schoon. De verkiezing draagt bij aan het imago van de branche en de werknemers. In 2014 is de verkiezing niet doorgegaan en is besloten de verkiezing tweejaarlijks te organiseren. In 2015 zal de verkiezing Uitblinker worden georganiseerd. De zwerfafvalvergoeding biedt mogelijkheden voor financiering voor de deelnemers. Doel: - Verbeten imago reiniger door de uitverkiezing van de Uitblinker 2015 Resultaten: - Nominaties en verkiezing Uitblinker 2015 - April-november - Voorbereiden: vanaf april - Start nominatie: september - Uitreiking: november - Intern: commissie BOR, commissie ROB, commissie COM - Extern: GemeenteSchoon en Nederland Schoon CROW
Budget
- blz. 34 -
Jaarplan 2015 - concept
DEEL 3: BEGROTING JAARPLAN Jaarplan 2015 Verzocht VASTE KOSTEN Bijdrage regio’s Seniorenconvent
Lidmaatschap ISWA Lidmaatschap MWE Lidmaatschap ACR+ ARBO-catalogus STOSAG Politieke Monitor Licentiekosten RI&E subtotaal
12.500 1.000 6.365 25.750 1.591 16.200 15.000 24.000 7.140 109.546
PROJECTEN Afval en grondstoffen Onderzoek toekomsstscenario's Handreiking afvalpreventie Beheer Openbare ruimte Maatschappelijke kosten baten analyse Hertoetsing Keurmerk Beeldschoon Regie, organisatie en bedrijfsvoering Ledensupport vennootschapsbelasting Brochure professioneel opdrachtgeverschap Handreiking concessies bij aanbestedingen Sectorbijeenkomst regievoerende gemeenten Communicatie Digitalisering GRAM Uitblinker 2015 subtotaal TOTAAL
inschatting
10.000 30.000
12.500
15.000 5.000 GemeenteSchoon
20.000
20.000 5.000 10.000 5.000
7.500 7.000 GemeenteSchoon 40.000 149.546
- blz. 35 -