10.000$Banen$Plan$
Werk)maken)van)werk)
VVD Nijmegen, juni 2016
1
Inleiding Voor een gezonde economie in Nijmegen zijn ondernemers onmisbaar. Ondernemers investeren in nieuwe ideeën en innovaties. Dat zien we bijvoorbeeld terug in het grote aantal startups en alle innovatieve ontwikkelingen gekoppeld aan de Novio Tech Campus en de Heyendaal Campus. Het bedrijfsleven is dé banenmotor van Nijmegen. Het ondernemersklimaat in Nijmegen blijft al geruime tijd achter ten opzichte van het ondernemersklimaat in vergelijkbare steden. Dat baart de VVD zorgen. We willen het ondernemersklimaat in Nijmegen versterken door bestaande bedrijven en nieuwe bedrijven op een uitmuntende wijze te faciliteren. Het hebben of het vestigen van een bedrijf in Nijmegen moet weer aantrekkelijk worden. Op basis van signalen ‘uit het veld’ blijkt dat er verbeteringen mogelijk en wenselijk zijn. Investeren in de toekomst betekent investeren in de lokale economie. Wat is de rol van de gemeente hierin? De gemeente moet ondernemers en bedrijven faciliteren en ondersteunen en zorg dragen voor een positief ondernemersklimaat. Dat is de basis voor een goed economisch beleid en daarmee ook voor de werkgelegenheid. Om het ondernemersklimaat te verbeteren stelt de VVD volgende zaken voor: Ø proactief acquisitiebeleid met als doel bedrijven te behouden voor Nijmegen en nieuwe bedrijven aan te trekken voor Nijmegen; Ø pijlers voor de Nijmeegse economie, namelijk health, logistiek en circulaire economie; Ø minder regels, meer ondernemen. De VVD vindt dat het hoog tijd is dat we in Nijmegen naar de gewenste 100.000 banen groeien. Daarvoor zijn 10.000 extra banen nodig. Met dit 10.000 banenplan maakt de VVD de weg vrij voor 10.000 nieuwe banen in Nijmegen.
De)VVD)staat)voor:) Banen)erbij)in)Nijmegen:) ) ) ) )))))))))10.000$ ) Min.)aantal)banen)in)Nijmegen: ))))))))))))100.000$ ) Min.)aantal)banen)in)Nederland: ) )10.000.000$
2
1. Proactief acquisitiebeleid Het huidige acquisitiebeleid in Nijmegen focust zich op het behouden van bedrijven die reeds in Nijmegen gevestigd zijn. De afgelopen jaren heeft dit niet geleid tot een toename of stabilisatie van het aantal banen. Faillissementen, gepaard met een grote hoeveelheid banenverlies, zijn eerder aan de orde van de dag. In een groeistad als Nijmegen is dit ongewenst. De VVD stelt daarom voor niet alleen in te zetten op het behouden van bestaande bedrijven, maar ook energie te steken in het aantrekken van nieuwe bedrijven en formules. Het proactief aantrekken van nieuwe bedrijven en formules is voor de economische ontwikkeling en banengroei van groot belang. Op de volgende manier geeft de VVD invulling aan een proactief acquisitiebeleid: Ø Voor het aantrekken van nieuwe bedrijven kan gebruik worden gemaakt van de bestaande bedrijven. Zij kunnen als ambassadeur functioneren. Ø Een bidbook voor Nijmegen om onze stad proactief onder de aandacht te brengen bij Oost NV, VNO-NCW, Ministerie van Economische Zaken, Euregio e.a. Het bidbook kan ook worden gebruikt wanneer men in gesprek gaat met bedrijven die zich mogelijk willen vestigen in Nijmegen. Het bidbook laat zien welke faciliteiten Nijmegen te bieden heeft, welke bedrijven reeds in Nijmegen gevestigd zijn, waar zogeheten witte vlekken zijn en hoe bedrijven kunnen profiteren van Nijmegen als stad. Ø Een duidelijke analyse van welke bedrijven passen bij Nijmegen en deze proactief benaderen. Ambassadeurs en samenwerking Ten aanzien van acquisitie is het belangrijk dat er structurele contacten zijn in de regio en dat er afstemming is met de Economic Board Arnhem-Nijmegen. Nijmegen moet meer de samenwerking met Arnhem en de regio zoeken en zich op die manier ook profileren. We zijn er stellig van overtuigd dat de aantrekkelijkheid van Nijmegen voor potentiële bedrijven daarmee toeneemt. Daarnaast is het voor de acquisitie van belang om te onderzoeken of het effectief is om samen met regionale en lokale werkgeversorganisaties een ambassadeursnetwerk voor nieuwe bedrijvigheid op te zetten. Nijmegen heeft veel mooie bedrijven die graag als visitekaartje gebruikt worden om nog meer bedrijven te interesseren voor Nijmegen. Zij zijn de ervaringsdeskundigen, zij kunnen als geen ander aangeven waarom Nijmegen interessant is. Motieven om in Nijmegen te vestigen zijn veelal de groene omgeving, een groeiende (beroeps)bevolking en een hoogopgeleide bevolking. Het is voor bedrijven ook belangrijk dat werknemers zich graag willen vestigen in de stad waar ze werken. Nijmegen is aantrekkelijk voor mensen om te komen wonen. Dat is een pluspunt. Bidbook Een bidbook is vaak een schriftelijk document. Wij zien een bidbook als meer dan dat. Het bidbook voor Nijmegen is een organisch document waaruit blijkt dat Nijmegen interessant is voor bedrijven, maar dit bidbook is ook onderdeel van een bredere marketing- en acquisitiestrategie. De Gemeente Eindhoven hanteert bijvoorbeeld ook filmpjes en interviews als onderdeel van het bidbook. Anno 2016 wordt er steeds meer gebruikgemaakt van filmpjes en interviews, dat zou Nijmegen ook moeten doen.
Pullfactoren)Nijmegen) • • • •
Hoogopgeleide)beroepsbevolking) Aantrekkelijke)woonomgeving) Bereikbaarheid)) Groot)cultureel7)en)vrije&jdsaanbod)
De pullfactoren van Nijmegen moeten onderdeel van het bidbook zijn. Waarom is vestigen in
3
Nijmegen zo interessant? Wat heeft Nijmegen als stad te bieden aan faciliteiten? Een bidbook maakt dit duidelijk en onderstreept de ‘Unique Selling Points’ van Nijmegen nog eens extra. Uitgangspunt daarbij is dat niet de mens het werk volgt, maar het werk volgt de mens. Concreet houdt dat in dat de belangrijkste vestigingsfactoren voor bedrijven zijn: 1. Hoogopgeleide beroepsbevolking 2. Aantrekkelijke woonomgeving voor werknemers 3. Bereikbaarheid 4. Cultureel- en vrijetijdsaanbod Op nagenoeg al deze factoren scoort Nijmegen positief, maar we krijgen dit onvoldoende overgebracht op potentiële bedrijven. Nijmegen mag best wat trotser zijn op wat zij te bieden heeft. Dat moet duidelijk naar voren komen en daar moeten we gebruik van maken. Analyse en proactieve benadering Bij acquisitie naar nieuwe bedrijven moet de aandacht niet volledig en alleen gaan naar het aantrekken van bedrijven die werkgelegenheid bieden voor laagopgeleiden, maar ook naar bedrijven die (in eerste instantie) alleen werkgelegenheid bieden voor middelhoog- en hoogopgeleiden. Volgens de VVD is het geen ‘of’-keuze maar een ‘en’-keuze. Nijmegen profileert zich als kennisstad en is na Leiden de hoogstopgeleide stad van Nederland. Deze kennis voor Nijmegen behouden werkt op de lange termijn alleen maar in ons voordeel. Bedrijven waar middelhoog- of hoogopgeleide mensen aan de slag kunnen, trekken ook aanpalende bedrijvigheid aan. Daarmee ontstaat er ook werkgelegenheid aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Het zogeheten ‘trickel-downeffect’ is niet iets wat van vandaag op morgen resultaat oplevert, maar is iets van de lange adem. Daarnaast is het wenselijk om iedereen de mogelijkheid te bieden om door te kunnen groeien. Daarvoor zijn banen nodig die passen bij middelhoog- en hoogopgeleiden. Niet iedereen komt van school met een diploma dat direct toegang geeft tot een ‘topbaan’. Veel mensen hebben de capaciteiten om zich in een bedrijfstak omhoog te werken. Door met acquisitie in te zetten op bedrijven die voor de middelhoog- en hoogopgeleide beroepsbevolking interessant zijn, bieden we ook iedereen de kans om zich te ontwikkelen en door te groeien in Nijmegen.
4
2. Pijlers voor de Nijmeegse economie De Nijmeegse en Gelderse economie begint langzaam aan te trekken. Na een aantal zware jaren herstelt de economie zich en dat is goed nieuws. Om een goede acquisitie op te zetten is het noodzakelijk keuzes te maken. Waar ga je je tijd en energie op richten? Volgens de VVD zijn er drie sectoren die kansrijk zijn voor Nijmegen, namelijk: Ø Health Ø Logistiek Ø Circulaire economie Health Nijmegen participeert in Health Valley. Health Valley is een samenwerkingsvorm die goed past bij Oost-Nederland en zeker bij Nijmegen. We moeten echter concluderen dat deze topsector nog onvoldoende van de grond komt in Nijmegen, terwijl daar wel de mogelijkheden en kansen voor zijn. Dat is jammer. Er zijn in Nijmegen verschillende grote spelers actief op het gebied van health en technologie. In combinatie met een goede universiteit en hogeschool die bijdragen aan het wetenschappelijk onderzoek met betrekking tot health biedt deze sector veel kansen voor Nijmegen. Nijmegen heeft onvoldoende in beeld wat we al aan bedrijven, instellingen, organisaties, startups e.a. huisvesten op het gebied van health. Ook kan de samenwerking met onderwijs en onderzoek nog vele malen beter. Daar moeten we onze energie in steken. Nijmegen is de stad waar health en technologie samenkomt. Dat moeten we geloven en uitstralen. Logistiek De geografische ligging van Nijmegen biedt kansen op het vlak van de logistiek. Niet alleen vervoer over de weg is interessant, maar ook over spoor en over water. De haven van Nijmegen biedt veel mogelijkheden. De Waal is de drukst bevaren rivier van Europa. Met het Maas-Waal kanaal hebben we naast een goede verbinding met Duitsland ook een verbinding met het zuiden van het land. De nieuw uitgeruste container terminal zorgt voor een snelle afwikkeling van goederenvervoer over water. Het zijn dit soort faciliteiten die vestiging voor bedrijven in Nijmegen interessant maakt. Dat moeten we goed voor het voetlicht brengen en uitdragen. Sterk blijven inzetten op de Gelderse Corridor is dan ook van groot economisch belang. De A15, de grote rivieren en de Betuweroute vormen samen een belangrijke verbindingsroute. Onderdeel van de Gelderse Corridor is de ontwikkeling van de rail terminal nabij Valburg. Bedrijven die zich vestigen op Vlek 15, bijvoorbeeld Lidl, werken bij voorkeur duurzaam. Met betrekking tot distributie en vervoer betekent dat voor hen dat zij het liefst via spoor goederen verplaatsen. De regio Arnhem-Nijmegen biedt kansen op het gebied van vervoer over spoor. Daarvoor moet de Rail terminal Valburg nieuw leven worden • Rail)terminal)Valburg) ingeblazen. De provincie Gelderland heeft zich positief uitgesproken en zet zich in voor de realisatie van de rail terminal. Nijmegen moet zich hier ook • Container)terminal) hard voor maken.
Logis&ek)
• Waal) • Maas7Waal)kanaal)
De VVD heeft al geruime tijd geleden gepleit voor een logistieke hotspot gekoppeld aan de Nijmeegse binnenstad op vlek 14. Internetverkopen nemen toe en winkelruimtes worden kleiner. Daar moeten we ons als stad en als binnenstad tegen wapenen en creatieve oplossingen bedenken
• Vlek)14) • Knooppunt)Ressen)
5
waardoor een dagje winkelen in de binnenstad voor het grote publiek aantrekkelijk blijft. Door een logistieke hotspot voor de binnenstad te creëren op vlek 14, maken we ruimte voor consumenten om goederen in de binnenstad te bestellen en deze binnen een kort tijdsbestek geleverd te krijgen in het centrum. Opslag vindt dan plaats op vlek 14. Naast vlek 14 biedt Nijmegen Noord meer kansen voor logistiek. Knooppunt Ressen is ideaal gesitueerd voor distributiecentra en voor de overslag van goederen. We zien al dat een aantal bedrijven zich daar graag willen vestigen. Dit is iets waar onze aandacht naartoe moet, wat we uit moeten dragen en dat we moeten koesteren. Circulaire economie Nijmegen staat bekend om haar groene karakter en loopt voorop qua duurzaamheid. Het streven om als Nijmegen in 2045 energieneutraal te zijn is onverminderd hoog. Dit wordt ook gedragen door initiatieven vanuit de samenleving zoals Windpark Nijmegen-Betuwe. Ook qua afvalverwerking loopt Nijmegen voorop. Met het hergebruik van afval en het gebruik van afval als energiebron is veel mogelijk. Dit brengt veel kansen voor ondernemers met zich mee, namelijk meer ketensamenwerking, innovatie, minder grondstofverbruik en minder afval. Dit zijn kansen voor Nijmegen en we zien in Nijmegen meer en meer initiatieven die hiermee aan de slag gaan. Dat moeten we omarmen als stad.
6
3. Minder regels, meer ondernemen Regels zijn er om grenzen te stellen, maar grenzen moeten geen blokkades vormen. Er moet ruimte blijven om te ondernemen en er moet ruimte zijn voor nieuwe ontwikkelingen, om te kunnen experimenteren en om door te kunnen groeien. Accountmanagers en acquisiteurs van de gemeente moeten in staat zijn om snel en flexibel te reageren op initiatieven, ook als regels deze initiatieven in de weg staan. Een oplossingsgerichte houding is dan essentieel. Daarbij kan een tijdelijke verruiming van voorschriften en deze verruiming direct in de praktijk testen voor tijdwinst zorgen. Denk bijvoorbeeld aan een bedrijf dat graag wil uitbreiden en daar een bouwvergunning voor nodig heeft. Een dergelijk traject kan lang duren. Een bedrijf al onder afgesproken voorwaarden een fiat geven, waardoor ze al met voorbereidende activiteiten kunnen beginnen, kan winst opleveren voor alle betrokken partijen. Minder regels, meer ondernemen is een mentaliteitsverandering die door veel verschillende afdelingen op het stadhuis heen gaat. Het is een manier van denken en werken waarbij de ondernemer als klant centraal moet staan. Het is belangrijk dat een klantgerichte en oplossingsgerichte manier van werken zo breed mogelijk in de gemeentelijke organisatie doorgevoerd wordt. Dat verbetert het ondernemersklimaat. Een persoonlijke aanpak is daarbij van groot belang, waarbij ‘ja, mits’ in plaats van ‘nee, tenzij’ de richtlijn moet zijn. We moeten uitgaan van vertrouwen. Welke concrete blokkades worden er ervaren en waar zouden we iets aan kunnen/moeten doen als gemeente? Enkele voorbeelden: Ø Bedrijven die zich bezighouden met circulaire economie lopen tegen regels aan die bedrijvigheid lastig maakt. Laten we kijken welke pragmatische aanpassingen er mogelijk zijn om ook deze bedrijvigheid te stimuleren in plaats van te vertragen of zelfs te blokkeren. Ø Veel bedrijven ervaren het als zeer lastig om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te kunnen nemen. Laten we kijken hoe we dit kunnen vereenvoudigen. Ø Bij vergunningsaanvragen ervaren veel ondernemers dat van tevoren niet goed duidelijk is aan welke voorwaarden zij moeten voldoen. Ze dienen een voorstel in en dit wordt afgekeurd vanwege informatie die mist of niet aansluit op de regels. Een nieuw voorstel indienen kost tijd. Door vooraf samen met ondernemers te kijken wat er gevraagd wordt en welke oplossingen er geboden en gevonden kunnen worden, ontstaat er een prettiger ondernemersklimaat waarin iedereen zich welkom voelt en gehoord voelt. We moeten denken in mogelijkheden en oplossingen en proactief met onze ondernemers meedenken. We moeten op zoek gaan naar overbodige en vertragende regels en kijken of we deze kunnen schrappen of vereenvoudigen.
7
MKB-vriendelijke stad Het MKB wordt ook wel de banenmotor van Nederland genoemd. Zij vormen een belangrijke spil in de realisatie van meer banen. Nijmegen moet ernaar streven een MKB-vriendelijke stad te worden. Koester de ondernemers die er al zijn, leg hen in de watten en nieuwe MKB’ers zullen opstaan en zich ook in Nijmegen vestigen. 1
VNO-NCW publiceerde onlangs een document met de titel ‘Kansrijk’ . Daarin doen zij een oproep waarin ze aangeven dat ondernemers en het MKB meer en beter willen samenwerken met gemeenten. Deze oproep moeten we ter harte nemen. Service ‘Minder regels, meer ondernemen’ staat voor meer service naar ondernemers en bedrijven toe. Het ondernemersloket is voor veel bedrijven de schakel tussen gemeente en hun onderneming. Met meer service bedoelen we concreet dat er een snellere afhandeling komt van aanvragen voor bijvoorbeeld vergunningen, het sneller oppakken en afhandelen van klachten, snellere uitbetaling aan ondernemers vanuit de gemeente en de tijd nemen om ook daadwerkelijk mee te denken met ondernemers. Gastvrijheid Aan de hand van de monitor vestigingsklimaat wordt elke twee jaar getoetst of de ondernemers in Nijmegen tevreden zijn over de openbare ruimte. Veel ondernemers geven aan dat zij deze monitor te beperkt vinden. De Universiteit van Amsterdam heeft een nieuw waarderingssysteem bedacht, waarbij de samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven wordt gemeten vanuit people, planet en profit. Deze vorm van waardering sluit meer aan bij de manier waarop ondernemers naar Nijmegen kijken en hoe zij Nijmegen ervaren als vestigingsstad. In dit waarderingssysteem worden niet alleen economische parameters meegenomen, maar worden ook sociale en duurzaamheidsprincipes meegewogen.
1
https://www.vno-‐ncw.nl/nieuws/ondernemers-‐willen-‐meer-‐en-‐beter-‐samenwerken-‐met-‐gemeenten-‐0
8
4. Voorstellen De VVD wil zich graag inzetten voor de Nijmeegse economie. Dat is goed voor de stad, maar bovenal goed voor de Nijmegenaren. Hoe meer bedrijven zich in Nijmegen vestigen, hoe meer banen er zullen zijn en hoe meer Nijmegenaren een baan kunnen vinden die bij hen past. Het percentage mensen dat geen baan heeft zal dalen door te investeren in een duurzame oplossing, namelijk bedrijvigheid koesteren en binnenhalen. Daar zet de VVD zich voor in. Er zijn maatregelen nodig om het economische klimaat in Nijmegen te versterken. In voorgaande paragrafen hebben we beschreven wat ons inziens nodig is om Nijmegen economisch op de kaart te zetten in binnen- en buitenland, waar kansen liggen voor Nijmegen en wat we kunnen verbeteren. 1. Proactief acquisitiebeleid Alles valt of staat met een proactief acquisitiebeleid. Dat wil de VVD zo snel mogelijk gestalte geven. De VVD stelt daarom voor om 300.000 Euro op jaarbasis extra vrij te maken om een degelijke acquisitie voor Nijmegen als stad in de regio neer te zetten. Met een dergelijk bedrag kan de gemeente ervoor kiezen om de acquisitie zelfs uit handen te geven en deze door professionals neer te laten zetten. Er zijn verschillende bureaus die dergelijke diensten aanbieden en er zijn reeds verschillende steden in Nederland die op deze manier succesvol werken. 2. Gelderse Corridor Inzetten op het belang en de realisatie van de Gelderse Corridor is belangrijk voor de economische aantrekkelijkheid van de stad. We moeten meer naar buiten toe uitdragen welke mooie infrastructurele en logistieke mogelijkheden we al bieden en we moeten ervoor zorgen dat verkeer ook over spoor haar weg naar Nijmegen vindt via de rail terminal Valburg. 3. Minder regels, meer ondernemen Er moet constructief worden meegedacht met ondernemers en ondernemers moeten zich welkom voelen in onze stad. Overbodige en vertragende regels moeten geschrapt worden. We staan voor een MKB-vriendelijke stad.
9
