Jaargang 42 - april Jan Sietzema wordt permanent diaken Requiem als eerbetoon in Grubbenvorst Inspirerende vrouwendag rond Sant Egidio-beweging

4

Jaargang 42 - april 2015

Jan Sietzema wordt permanent diaken Requiem als eerbetoon in Grubbenvorst Inspirerende vrouwendag rond Sant’Egidio-beweging

GEEF OM DE TOEKOMST Het Grootseminarie Rolduc blijft trouw werken aan de boodschap van de Rooms-Katholieke Kerk. Om deze boodschap uit te kunnen dragen zijn goed opgeleide priesters nodig. Met uw steun maakt de Paredis Stichting nu en in de toekomst de opleiding van priesters en diakens in Rolduc mogelijk.

Geef om de boodschap steun de Paredis Stichting Vorming van priesters, kandidaten voor het priesterschap en permanent diaconaat Correspondentieadres Hoogstraat 7, 5954 AA Beesel Telefoon: 077 - 4742012 E-mail: [email protected] Website: www.paredis.nl Bankrelatie ING: NL77INGB 0002818327 ABNAMRO: NL95ABNA0481960228 t.n.v.: Paredis Stichting De Paredis Stichting is aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI).

Koester uw monument. Het behoud van uw monumentale gebouw staat of valt met het plegen van regelmatig onderhoud. Een goede kennis van de bouwkundige staat is dan vereist. Het is daarom belangrijk dat uw gebouw door vakmensen geïnspecteerd wordt. Monumentenwacht Limburg staat voor: • complete bouwkundige inspecties • kleine (nood)reparaties tijdens de inspectie • rapporten, waarin alles volgens en vaste structuur staat beschreven Voorkom onnodig verval en dure restauraties. Koester uw monument met een abonnement. Wilt u meer weten? Stichting Monumentenwacht Limburg Postbus 3519, 6017 ZG Thorn Tel. : 0475 563999 Fax. : 0475 564766 e-mail : [email protected]

inhoud 1

De paaswake is altijd weer een bijzondere viering aan de vooravond van Pasen. Dan wordt herdacht dat Jezus van de dood naar het leven is overgegaan. Die overgang wordt uitgebeeld als de duisternis wordt doorboord door het nieuw ontstoken licht, waaraan de paaskaars wordt aangestoken, waarna het licht wordt doorgegeven aan de kerkgangers. Met de hoop dat het paasvuur nieuw licht aan ons aller leven moge schenken, wensen wij u een Zalig Pasen!

22

13

De voorbije maanden werd in heel wat Limburgse plaatsen 70 jaar bevrijding herdacht. Het ging als een golf van Zuid naar Noord. De herdenking in Grubbenvorst krijgt wel een heel apart staartje. Daar wordt een Requiem uitgevoerd. Na de oorlog door een joodse componist gecomponeerd. Ter ere van pastoor Vullinghs, in de oorlogsjaren herder van de plaatselijke parochie én verzetsman. Piet Seegers verschaft ons de informatie over een opmerkelijk initiatief

In 2010 organiseerde het Centrum voor Huwelijk en Gezin van het bisdom Roermond een eerste Gezinsweekend. Nu, 5 jaar later, vond van 13 tot en met 15 maart het 10e gezinsweekend plaats in het klooster van de Missiezusters in Steyl. Dit is de vaste pleisterplaats voor deze tweejaarlijkse samenkomst waarbij de aantallen deelnemers langzaam maar gestaag stijgen: aan het jubileumweekend namen rond de 130 volwassenen en kinderen deel! Een korte impressie van het weekend geven een tweetal deelnemende moeders

18

10

Zoals de naam al doet vermoeden liggen de wortels van Jan Sietzema (64) in Friese landen. “Mijn vader kwam in 1957 naar Limburg om werk te vinden”, zegt Sietzema over deze noordzuid transitie. Een overgang waarvan het gezin Sietzema blijkbaar geen spijt kreeg. Want ze werden blijvertjes. De ouders deden - met goed gevolg - hun best om in te burgeren, voor de vier kinderen Sietzema ging dat vooral via de schoolse weg als vanzelf. Daar hoorde de katholieke opvoeding als vanzelf bij.Voor de oudste van het stel - Jan dus - heeft het nu gevolgen: hij ontvangt op 25 april de diakenwijding...

In de vasten- en in de adventtijd organiseert de stichting Mgr. Schrijnen Huis van het bisdom Roermond inspirerende dagen voor vrouwen rond een thema. De ene keer staat spiritualiteit centraal een andere keer is het een kennismaking met een sociale problematiek in de Limburgse samenleving. Deze dagen worden zeer goed bezocht.Vrouwen vinden het fijn om op een eigentijdse manier het geloof in verbondenheid met het dagelijkse leven samen te beleven en te vieren. In de voorbije vastentijd stond de bezinningsdag met name in het teken van de Sant’Egidio gemeenschap uit Antwerpen. Hilde Kieboom verzorgde daarbij de opgemerkte inleiding

32

Wake up the World! Schud de wereld wakker! Dat is motto van de campagne van Roepingenzondag 2015. Met dit motto brengen de gezamenlijke Nederlandse bisdommen in het weekeinde van 25/26 april het fenomeen ‘roeping’ onder de aandacht. Tijdens Roepingenzondag wordt in de abdijkerk van Rolduc speciaal voor roepingen gebeden

En verder 4 Liturgische kalender 4 Kathedraalkalender 5 Kolom bisschop 6 Loewende Klokken 16 Kruisen en kapellen in Limburg 21 Grenzeloos 24 Carolushuis 25 Geloven in de praktijk 26 Kerkgeschiedenis 28 Fotoreportage 30 Agenda’s bisschoppen 31 Puzzel

april 2015

DE SLEUTEL

3

Liturgische kalender ZONDAG 5 APRIL 2015 PAASZONDAG. VERRIJZENIS VAN DE HEER. DAGMIS wit eerste lezing: Hand.10,34a.37‑43 tussenzang: ps.118,1‑2.16‑17.22‑23 tweede lezing : Kol.3,1‑4 of 1Kor.5,6b‑8 evangelie: Joh.20,1‑9 MAANDAG 6 APRIL 2015 ONDER HET OCTAAF VAN PASEN (2E PAASDAG) wit eerste lezing: Hand.2,14.22‑32 tussenzang: ps.16,1‑2.5.7‑11 evangelie: Mt.28,8‑15 ZONDAG 12 APRIL 2015 TWEEDE ZONDAG VAN PASEN (BELOKEN PASEN). ZONDAG VAN DE GODDELIJKE BARMHARTIGHEID wit eerste lezing: Hand.4,32‑35 tussenzang: ps.118,2‑4.16‑18.22‑24 tweede lezing: 1 Joh.5,1‑6 evangelie: Joh.20,19‑31

MAANDAG 27 APRIL 2015 GEDACHTENIS VAN DE H.PETRUS CANISIUS, PRIESTER EN KERKLERAAR wit eerste lezing: Hand.11,1‑18 tussenzang: ps.42,2‑3;43,3.4 evangelie: WOENSDAG 29 APRIL 2015 FEEST VAN DE H.CATHARINA VAN SIENA, MAAGD EN KERKLERARES, MEDEPATRONES VAN EUROPA wit eerste lezing: 1Joh.1,5‑2,2 tussenzang: ps.103(102),1‑4.8‑9.13‑14.17‑18 evangelie: Mt.11,25‑30 VRIJDAG 1 MEI 2015 VRIJE GEDACHTENIS VAN DE H.JOZEF, DE ARBEIDER wit eerste lezing: Gen.1,26‑2,3 of Kol.3,14‑15.17.23‑24 tussenzang: ps.90,2‑4.12‑14.16 evangelie: Mt.13,54‑58

Kathedraalkalender

H. Missen Zaterdags om 17.30 uur en zondags om 11.30 uur. Openstelling kerk De kathedraal is dagelijks geopend van 14 tot 17 uur; echter gesloten op dinsdag 5 mei. Torenbeklimming De toren van de kathedraal kan tot en met oktober elke zaterdag om 14.30 uur en 15.30 uur worden beklommen. Entree: € 2,50.

In de komende weken vinden in de SintChristoffelkathedraal te Roermond de volgende bijzondere vieringen of activiteiten plaats: Donderdag 16 april 18.00 uur Nightfever: evangelisatieviering in en om de kathedraal (tot 21 uur) Zaterdag 18 april

ZONDAG 19 APRIL 2015 DERDE ZONDAG VAN PASEN   wit eerste lezing: Hand.3,13‑15.17‑19 tussenzang: ps.4,2.4.7.9 tweede lezing: 1 Joh.2,1‑5a evangelie: Lc.24,35‑48 ZATERDAG 25 APRIL 2015 FEEST VAN DE H.MARCUS, EVANGELIST rood eerste lezing: 1 Petr.5,5b -14 tussenzang: ps.89,2 -3.6 -7.16 -17 evangelie: Mc.16,15 -20 ZONDAG 26 APRIL 2015 VIERDE ZONDAG VAN PASEN. ROEPINGENZONDAG   wit eerste lezing: Hand.4,8‑12 tussenzang: ps.118,1.8‑9.21‑23.26.29 tweede lezing: 1 Joh.3,1‑2 evangelie: Joh.10,11‑18

4

De Sleutel

april 2015

Christoffeldag voor vormelingen. Zaterdag 25 april 10.30 uur Pontificale eucharistieviering waaronder (permanent-)diakenwijding door bisschop Wiertz. Zingen in de kathedraal? Koren en muziekgezelschappen die ook willen zingen of spelen in de kathedraal kunnen daartoe

ZATERDAG 2 MEI 2015 GEDACHTENIS VAN DE H.ATHANASIUS, BISSCHOP EN KERKLERAAR wit eerste lezing: Hand.13,44‑52 tussenzang: ps.98,1‑4 evangelie: Joh.14,7‑14 ZONDAG 3 MEI 2015 VIJFDE ZONDAG VAN PASEN wit eerste lezing: Hand.9,26‑31 tussenzang: ps.22,26‑28.30‑32 tweede lezing: 1 Joh.3,18‑24 evangelie: Joh.15,1‑8

contact opnemen met [email protected] Rondleidingen op afspraak Parochiegroepen die graag een op de interesses van de groep gerichte rondleiding door de kathedraal zouden willen hebben, kunnen daartoe contact opnemen met [email protected] Website Kijk ook eens op www.kathedraal-roermond.nl

Colofon De Sleutel Maandelijks magazine over geloof en leven. Uitgave Kerkelijke Stichting Verkondiging van het bisdom Roermond. Verschijnt 11 maal per jaar. Een (post)abonnement kost € 29,00 per jaar Redactie Frans van Galen (hoofdredacteur) Gijsbrecht Dieteren Redactiemedewerkers Drs. Ton Storcken sma (Missie) Drs. Hub Vossen (Kerk en Samenleving) Drs. Francis Keyers (Psychologie en Levensbeschouwing) Dr. Paul Hamans (Geschiedenis) Matheu Bemelmans (Kruisen en Kapellen in Limburg) Redactieadres Neerstraat 49, 6041 KB Roermond; tel. 0475-386821; fax 0475-386847 e-mail: [email protected] Vormgeving en druk Tonnaer, Kelpen-Oler Administratie/Abonnementen De Sleutel Postbus 470, 6040 AL Roermond tel. 0475-386860; fax 0475-386850 e-mail: [email protected] Foto’s Foto-archief bisdom Roermond Redactiemedewerkers De Sleutel Advertenties Borgerpark Media Vlodropperweg 62 Postbus 8027, 6060 AA Posterholt tel. 0475-711 362 e-mail: [email protected] www.borgerparkmedia.nl Een abonnement kan elk moment ingaan en wordt automatisch verlengd, tenzij vier weken voor het einde van een kalenderjaar wordt opgezegd. Ter voldoening van het abonnementsgeld wordt u automatisch een accept­girokaart toegezonden. Adreswijzigingen gaarne vier weken van tevoren met vermelding van het oude en nieuwe adres of door middel van gewijzigde adresband. © IBR ISSN 0167-3610 Het bisdom Roermond is via het internet te bezoeken op het adres: www.bisdom-roermond.nl www.de-sleutel.nl

christus is verrezen! Deze paaswens “Christus is verrezen” klinkt in de orthodoxe landen na een uitbundige paasliturgie. Mensen vallen elkaar in de armen en spreken de paaswens uit, vaak met tranen van vreugde. Wij in onze streken zijn wat nuchterder in onze uitingen en komen niet veel verder dan een ‘zalig Pasen’ maximaal. Toch gaat het met Pasen om de kern, het hart van ons geloof. Paulus zegt: ‘Als we niet geloven dat Jezus is verrezen, dan is ons geloof waardeloos!’. Immers als wij in Christus geloven zullen ook wij met Hem mogen beleven wat Hij ons heeft beloofd: een leven bij de Vader in de hemel. Natuurlijk weet ik, dat dit voor veel mensen zeker in onze dagen moeilijk is om aan te nemen. Maar de bezwaren en twijfels vind je ook al in het evangelie. De leerlingen blijven wat onzeker tot de Heilige Geest van Pinksteren over hen kwam en hen in vuur en vlam zette. En we horen van de apostel Thomas, die het niet kan geloven als hij niet de hand in Zijn wonden kan steken. Maar Jezus zelf zal tegen hem zeggen: ‘Zalig zij die niet zien en toch geloven!’ Sinds dat eerste begin van de Kerk zijn de volgelingen van Jezus op zondag, de dag van de verrijzenis, bijeengekomen en hebben ze maaltijd gevierd. Immers had Hij niet gezegd: ‘Doet dit tot Mijn gedachtenis.’ En vanuit dat verrijzenisgeloof zijn de christenen de eeuwen door bijeengekomen overal ter wereld, in vertrouwen op Jezus’ belofte, in hoop en in barmhartigheid.

+ Frans Wiertz, bisschop van Roermond

april 2015

DE Sleutel

5

Loewende Klokken BIJDRAGEN Matheu Bemelmans, gijsbrecht dieteren EN FRANS VAN GALEN

Opening nieuwe pelgrimsherberg en schelpenroute Het achtste eeuwfeest van Sint Gerlachus werd op 7 maart in Houthem - Sint Gerlach nog meer cachet gegeven door de inwijding en heringebruikname van de vernieuwde refugio (pelgrimsherberg) naast de Houthemse parochiekerk. Om de pelgrims naar Sint Gerlachus of onderweg naar Santiago de Compostela nog beter te kunnen opvangen is deze vernieuwd én is er tegelijk een nieuwe parochiezaal gerealiseerd. De nieuwe refugio werd feestelijk ingewijd door plebaan Merkx, prior van de broederschap St. Jacobus uit Roermond. De plechtigheid werd bezocht door maar liefst 100 pelgrims die van plan zijn om de wereldberoemde pelgrimsroute naar Santiago de

… vanaf de vernieuwde pelgrimsherberg in Houthem Sint Gerlach

Bronzen schelpen wijzen de weg naar Santiago…

Compostela te voet of per fiets te gaan. Om hen in het zuiden van Limburg nog beter de weg te wijzen, werd tevens een nieuwe schelpenroute (bewegwijzering) aangelegd.

Nu door het Jacobsgenootschap besloten is om Houthem ook op te nemen in de hoofdroute vanuit Roermond/Sittard naar Maastricht bestond er een actuele en historische aanleiding om de betekenis en uitstraling van deze route te markeren door het opwaarderen van de bewegwijzering. Deze bewegwijzering met een hele serie bronzen schelpen met de gestileerde Santiago-schelp erop is gerealiseerd door een projectgroep vanuit het ‘Dorpsplatform Wij Houthem Sint Gerlach’ en de hulp van vele sponsoren. Deze schelpen zijn in de grond bevestigd en in de regio komen op diverse kruispunten van pelgrimswegen afstand- en wegwijzers van de route naar Santiago de Compostela te staan. Deze schelpen zijn samen met de te plaatsen stenen zuilen in Haasdal/Schimmert en Sibbe/Vilt herkenbare wegwijzers voor de pelgrims die via de regio onderweg zijn naar Spanje.

Bijzondere reis voor 50-plussers naar Paray-le-Monial Van 15 t/m 20 juni organiseert de gemeenschap Emmanuel een inspirerende reis naar Paray-le-Monial in midden Frankrijk. De reis is voor iedereen van 50+ (en die goed ter been is). Het oude stadje Paray-le-Monial ligt in de Bourgogne. In de 17e eeuw verscheen Jezus er aan de heilige Margaretha-Maria Alacoque. Bij deze verschijning werd duidelijk hoe groot de liefde is van Jezus voor iedere mens. Op deze dagen zullen we dat ook ervaren in het thema van de reis ‘hoop en vreugde’. Dagelijks wordt er hierover een inleiding gegeven, wordt de H.Mis gevierd en bidden we een ochtend- en avondgebed. Daarnaast is er tijd voor ontmoeting, gezellige maaltijden en ontspanning en bezoeken we de heilige plaatsen. De reis wordt begeleid door een Nederlandse priester. Vervoer is per luxe touringcar en het verblijf op basis van volpension in een

6

De Sleutel

april 2015

goed hotel in Paray-le-Monial. Kosten zijn €430,- p.p. voor een tweepersoonskamer. Voor een eenpersoonskamer komt er een toeslag van € 65 bij. Aanmelding is mogelijk tot 31 mei. Voor meer informatie en aanmelding: www. emmanuelnederland. nl of bel 077 3828249 voor een brochure. Beeld van deelnemers aan een eerdere reis naar Paray-le-Monial (foto Gemeenschap Emmanuel)

Loewende Klokken Hulpbisschop De Jong op audiëntie Hulpbisschop Everard de Jong was woensdag 4 maart aanwezig bij een audiëntie met paus Franciscus. Het ging om een gezamenlijke ontmoeting van enkele tientallen bisschoppen

met de paus naar aanleiding van een bijeenkomst van de Focolarebeweging. Dit is een van de nieuwe bewegingen in de kerk, die regelmatig bijeenkomsten organiseren voor bevriende bisschoppen. Mgr. De Jong heeft deze keer ook aan die bijeenkomst deelgenomen. Paus Franciscus hield de bisschoppen voor dat de eenheid van de kerk verankerd ligt in de eucharistie.

Een korte maar hartelijke ontmoeting tussen bisschop De Jong en paus Franciscus (foto Osservatore Romano)

Eind januari opende de bisschop van Frascati (nabij Rome, het zaligverklaringsproces van de stichtster van de Focolarebeweging, Chiara Lubich. De Focolarebeweging had het bisdom op 7 december 2013, precies 70 jaar na het begin van de oprichting van de nieuwe beweging, gevraagd om de procedure te starten vanuit de wens dat een dergelijke erkenning vanuit de Rooms-katholieke Kerk een extra morele en spirituele impuls zou kunnen betekenen voor velen ten dienste van het welzijn van heel de mensheid.

Bisschop ontving Indiase collega Bisschop Frans Wiertz heeft op 17 maart zijn collega-bisschop Peter Remigius van het bisdom Kottar uit India ontvangen. De ontmoeting vond plaats in het Bisschopshuis te Roermond.  Mgr. Remigius (75) is sinds 2007 bisschop van Kottar. Hij is de vijfde bisschop van het in 1930 opgerichte bisdom. Van 1989 tot 2007 was hij bisschop van het Indiase bisdom Kumbakonam. Sinds december 2014 zijn grondgebied en bevolking van het bisdom Kottar gehalveerd, door de oprichting van een nieuw bisdom: Kuzhithurai. Dit betekent dat het bisdom Kottar momenteel 886.000 inwoners telt, van wie 260.000 katholieken (29% van de bevolking). Het bisdom heeft 230 priesters, 483 religieuzen en 81 parochies. Het bisdom ligt in het uiterste zuiden van India in de deelstaat Tamil Nadu; de bisschopszetel staat in de stad Nagercoil, een stad die vroeger bekend stond als Kottar, maar werd hernoemd naar een hindoeïstisch heiligdom dat zich daar bevindt.

Bisschop Wiertz ontving collega-bisschop Remigius in zijn werkkamer (foto bisdom Roermond)

Rectificatie

In deze rubriek maakten wij in de vorige editie melding van het voorgenomen besluit om de kerk van Onze Lieve Vrouw van Altijddurende Bijstand in Valkenburg aan de eredienst te ontrekken. Echter, de foto die wij daarbij afdrukten bevatte als inzetje onder anderen de kerk van de HH. Nicolaas en Barbara en niet de OLV kerk. Onze excuses voor deze ‘kerkverwisseling’.

april 2015

DE Sleutel

7

Loewende Klokken Oud-deken Willemssen onderscheiden Oud-deken Theo Willemssen en voormalig vrachtwagenchauffeur Piërre Timmermans uit Roermond ontvingen op 9 maart op de Poolse ambassade in Den Haag een hoge Poolse onderscheiding: het Gouden Kruis van Verdienste. De onderscheiding werd hen toegekend vanwege de humanitaire hulp die zij in 1982 ten tijde van de staat van beleg in Polen aan de Poolse bevolking verleenden. Destijds kapelaan Willemssen en chauffeur Timmermans brachten in dat jaar twee transporten met hulpgoederen, bijeengebracht door het actiecomité ‘Roermond helpt Polen’, naar de stad Koszalin. De onderscheiding is hen toegekend door Bronislaw Komorowski, de huidige president van de republiek Polen. Willemssen wil de onderscheiding niet zozeer voor zichzelf ontvangen, maar uitdrukkelijk aanvaarden namens de Roermondse Oud-deken Willemssen nadat hem de bevolking, die de transporonderscheiding was overreikt ten mogelijk maakte. Hij zal

de onderscheiding daarom aan de Roermondse binnenstadparochie in bewaring geven. Het initiatief om hulpgoederen naar Polen te brengen, werd destijds vanuit de Roermondse Sint-Christoffelparochie genomen. De actie vond grote weerklank in de binnenstad en daarbuiten en leidde tot een bijzondere sfeer van saamhorigheid in meeleven en betrokkenheid met de Poolse bevolking. Het eerste transport van twee vrachtwagens met opleggers – destijds ter beschikking gesteld door Rockwool Lapinus – vond in de winter van 1982 plaats, een tweede transport met één vrachtwagen in de daaropvolgende zomer. De hulpactie leidde in de jaren negentig ook tot de zogeheten geitenactie voor Koszalin, waarbij vanuit Nederland tweehonderd geiten naar Polen werden getransporteerd, én tot het samenwerkingsverband tussen de gemeenten Roermond en Koszalin. Naast Willemssen ontvingen ook de heer Lau Engels en mevrouw Marie Vermin-Nejst de onderscheiding. Op particuliere titel organiseerden ook zij destijds transporten naar Polen. Het Kruis van Verdienste is een Poolse onderscheiding voor verdienste die sinds 1923 bestaat. De onderscheiding wordt in goud, zilver en brons toegekend. Het is één van de hoogste civiele onderscheidingen in Polen. Het kruis wordt verleend aan diegenen die met hun inzet voor land en maatschappij meer deden dan hun plicht was.

Paus roept 2016 uit tot Heilig Jaar Paus Franciscus heeft een Heilig Jaar aangekondigd. De katholieke kerk zal 2016 vieren als een ‘Jubileum van Barmhartigheid’. De paus kondigde dit op 13 maart aan tijdens de tweede verjaardag van zijn verkiezing tot paus. Het Heilig Jaar duurt van 8 december 2015 tot en met het feest van Christus Koning op 20 november 2016. Met dit bijzondere jaar viert de Kerk de 50e verjaardag van de afsluiting van het Tweede Vaticaans Concilie in 1965. De officiële aankondiging van het Heilig Jaar zal plaatsvinden op 12 april, de zondag na Pasen, die bekend staat als de ‘Zondag van de Goddelijke Barmhartigheid’. De paus zal dan de bul voorlezen, waarin hij het Heilig Jaar afkondigt. Hij zal dit doen vóór de heilige deur in de Sint-Pietersbasiliek. Deze deur wordt alléén in een Heilig Jaar geopend. Ook de heilige deuren in de andere grote basilieken van Rome worden in 2016 geopend.

kerk vond in het jaar 1300 voor het eerst een Heilig Jaar plaats. Doorgaans wordt er elke 25 jaar een Heilig Jaar gehouden. De laatste ‘reguliere’ viering was in 2000. De paus kan bij bijzondere gelegenheden ook tussentijds een Heilig Jaar afkondigen. Volgens het Vaticaan is een Heilig Jaar een uitnodiging aan gelovigen om de verhouding met God en hun medemensen te vernieuwen. De heilige deur die alleen in een Heilig

Een Heilig Jaar of Jubeljaar is van oorsprong een oude Joodse traditie, die eens in de 50 jaar plaatsvindt. In de katholieke

8

De Sleutel april

2015

Jaar wordt geopend

Loewende Klokken Kerk Terwinselen gereed

Boek Chinareis

Pater Jan Haen overhandigt hulpbisschop Everard de Jong het eerste exemplaar van het boek over de Chinabedevaart

Zoals wij in de eerste editie van dit jaar berichtten vond er in oktober van verleden jaar een bedevaartreis naar China plaats. Preciezer gezegd een reis onder begeleiding van hulpbisschop Everard de Jong naar plaatsen in China waar de Limburgse missiebisschop Frans Schraven leefde en werkte en de plaats waar hij en zijn gezellen door de Japanse bezetters van die dagen werden vermoord. Plaatsen waar zo bleek de bedevaartgangers hun gedachtenis nog echt levend is bij Chinese gelovigen. Aan deelnemers aan de reis werd gevraagd om bij te houden en op te tekenen wat hun ervaringen tijdens de behoorlijk enerverende tocht waren. Zij kweten zich zodanig van hun taak dat het verantwoord was om een boek met hun reisverslagen in het licht te geven. Waarbij de teksten natuurlijk gelardeerd zijn met een fikse hoeveelheid foto’s, die zoals priesterkunstenaar Jan Haen zei, vaak maar niet altijd heel goed van kwaliteit waren. Hij plaatste die opmerking ten overstaan van een zestigtal belangstellenden bij de presentatie van het boekwerk op 14 maart in Broekhuizen. Het eerste exemplaar overhandigde pater Haen aan hulpbisschop Everard Jong. In een dankwoord toonde deze zich nog altijd zeer onder de indruk van de pelgrimsreis. Daarbij zei hij onder meer dat met name de ontmoeting met de eenvoudige, diepgelovige Chinese mensen, mensen die hun geloof al die jaren in het verborgene beleefd en beleden hebben, hem getroffen had. Meer informatie over de Mgr. Schraven stichting die de bedevaart naar China mede organiseerde: www.mgrschraven.nl Enkele deelnemers aan de Chinabedevaart vertelden

In de aprileditie van verleden jaar berichtten wij over de restauratie van de kerk in Terwinselen. De Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangenkerk werd de voorbije maanden flink onder handen genomen om het gebouw toekomst te geven als centrum van de plaatselijke geloofsgemeenschap. In deze dagen is het resultaat van alle inspanningen aan kerkdelen als dak, stenen, voegwerk en het glas in lood duidelijk zichtbaar, want de restauratie is voltooid. Dat laten de parochieverantwoordelijken natuurlijk niet ongemerkt voorbij gaan. Als afsluiting van het restauratieproject wordt in de opnieuw fit ogende kerk een feestelijk concert gehouden en wel op zondag 19 april. In samenwerking met de zangers Paul van Loo & Ivo Rosbeek presenteert de Harmonie St. Callistus die dag vanaf 15:00 uur een zeer gevarieerd concert. Paul van Loo praat met anekdotes het programma aan elkaar tot een heerlijke middag waar muziek en beeld harmonieus in elkaar grijpen. De opbrengst van de feestelijke dag is bestemd voor het restauratiefonds.Meer informatie via de website www.parochieskerkradewest.nl.

Sjtaats Konzeët Sjtols op Limburg

Zondag 19 april - 15.00 uur Parochiekerk Terwinselen Feestelijke afsluiting van de renovatie

Muziekvereniging St. Callistus o.l.v. Ferry Logister

In samenwerking met

Paul van Loo &

Ivo Rosbeek Kaarten à € 7,50 verkrijgbaar bij het parochiekantoor Terwinselen, bestuur St. Callistus, Jetten Mode, De Herenkapper Armati of via parochieskerkradewest.nl Aan de kassa € 10,00.

over hun ervaringen onder wie Vincent Hermans, de secretaris van de Mgr. Schravenstichting

De poster die bekendheid geeft aan het verheugende gegeven dat de restauratie van de kerk in Terwinselen feestelijk zal worden afgesloten

april 2015

DE Sleutel

9

roeping

Jan Sietzema wordt op 25 april tot (permanent ) diaken gewijd

‘Ook als diaken wil ik dienstbaar zijn’ Zoals de naam al doet

Het onderwijs trok

vermoeden liggen de wortels

Zijn verhaal maakt wel duidelijk dat de weg van een geroepene - om het in TomTom termen te zeggen - niet per definitie de ‘kortste’ of ‘snelste’ weg is die je kunt gaan. Zijn levensweg tot nu toe - kun je naderhand zeggen - geeft wel aanduidingen dat het er aan zat te komen…

van Jan Sietzema (64) in Friese landen. “Mijn vader kwam in 1957 naar Limburg om werk te vinden”, zegt Sietzema over deze noordzuid transitie. Een overgang waarvan het gezin Sietzema blijkbaar geen spijt kreeg. Want ze werden blijvertjes. De ouders deden - met goed gevolg - hun best om in te

Frustraties van de overgang van Heerenveen naar Elsloo heeft de inwijkeling niet gekend. “Al in de eerste klas bij juffrouw Vonken werd ik ingewijd in een nieuwe taal die voerde van het ‘Fryslân boppe’ naar het ‘bronsgroene eikenhout’… Al sinds mijn dagen op de lagere school wist ik dat ik ´meester’ wilde worden. Volgens de deskundigen in het vervolg onderwijs zou ik best meer in mijn mars kunnen hebben, maar ik hield vast aan mijn overtuiging en wilde onderwijzer worden. Friese koppigheid? Ik weet het niet. Maar ik ging dus wel

burgeren, voor de vier kinderen Sietzema ging dat vooral via de schoolse weg als vanzelf. Daar hoorde de katholieke opvoeding als vanzelf bij. Voor de oudste van het stel - Jan dus - heeft het nu gevolgen…

tekst Frans van Galen foto’s bisdom Roermond

10

De Sleutel

april 2015

Jan Sietzema

naar de PEDAC in Sittard. Lesgeven, kennis overdragen aan kinderen, dat zat me blijkbaar gewoon in het bloed. Eenmaal afgestudeerd volgde de militaire dienst - ik was er hospik - maar daarna kon ik hier aan de school in Elsloo direct aan de slag. Eerst enige tijd als remedial teacher - iemand die kinderen met leer- of gedragsstoringen begeleidt/ red. - maar vervolgens kreeg ik mijn eigen klas. Alleen: de kinderaantallen liepen achteruit en qua personeelsbezetting moest er ingekrompen worden. Uiteindelijk trof dat ontslag mij. Dus kwam ik in de WW terecht en bleek het moeilijk een andere baan in het onderwijs te vinden. Ik ging me daarom oriënteren op mogelijkheden in de administratieve of boekhoudkundige sfeer.”

Geen ‘ocherme, ocherme’… Een carrièrewending bleef hem echter bespaard, zo bleek al spoedig. “’Toeval-

lig’ kwam ik een directeur van een VMBO school tegen die wist dat er nood was aan economieleraren. Hij zette mij op het spoor om een studie economie op te nemen. Eerst in Maastricht en daarna in Tilburg bekwaamde ik mij studieus op dat terrein. En hij kreeg gelijk want direct vond ik - zij het parttime - werk als docent aan de Sint Petrus MAVO in Gulpen. Dat dienstverband duurde een jaar maar ik vond in die tijd wel mijn definitieve bestemming: het Franciscusoord in Houthem Sint Gerlach, enige jaren geleden omgedoopt in Zorggroep Adelante. Een revalidatiecentrum dat zowel volwassenen alsook kinderen en jongeren helpt. Ook door speciaal onderwijs te verzorgen. Daar heb ik in de voorbije bijna 30 jaar op voortgezet onderwijsniveau les gegeven in economie, wiskunde maar ook praktijklessen administratie verzorgd. Bij jongeren die het vanwege hun tijdelijke of permanente beperking zeker niet gemakkelijk hebben. Met hen werken kan confronterend zijn, maar je leert er mee omgaan. Aan ocherme, ocherme hebben zij helemaal niets. Je moet ertoe bijdragen dat ze zoveel als mogelijk tot zelfstandigheid komen, dat ze kunnen uitgroeien tot zelfstandig functionerende mensen die hun plaats in de maatschappij kunnen vinden. Die zelfs in staat zijn om deze te bevechten. Natuurlijk zijn de kinderen van nu anders dan de kinderen van dertig jaar geleden, maar in deze periode ben ik zo met de school vergroeid, dat ik altijd met plezier naar mijn werk ben gegaan. Als het even kan per fiets: 15 kilometer op en 15 kilometer af…”.

Rode Kruis… Staat zijn werkzame leven in het teken van zorg en dienstbaarheid, de vrije tijd ging daar voor een heel belangrijk deel ook aan op. Meer dan 40 jaar was hij als vrijwilliger actief binnen het Rode Kruis, wat veel weekendwerk betekende, trad hij meer dan 25 jaar op als EHBOinstructeur en stond hij volop in het parochieleven als misdienaar, lector, acoliet. Als hij op al die jaren van dienstbaarheid terugkijkt meent hij: “Het is me onlangs pas duidelijk geworden dat ik zelden of nooit mijn diensten heb aangeboden, maar dat ik voor aller-

“… vanaf de lagere school wist ik al dat ik ‘meester’ wilde worden…”

lei zaken werd gevraagd. Het kwam iedere keer gewoon op mijn pad en bij de inzet ten dienste van anderen merkte ik meer en meer: dat is gewoon mijn pakkie an… Zoals verleden jaar, toen men mij op mijn werk vroeg of ik de communielessen wilde gaan verzorgen. Het kostte me wel moeite om die lessen in het normale schema in te passen, maar ik ging ervoor en dat liep gewoon lekker…”

Stroomversnelling Het geloof was vooral voor zijn moeder een steun in het leven en daar heeft hij veel van overgenomen vindt hij zelf. Dit gecombineerd met zijn blijkbaar natuurlijke aanleg om anderen te helpen, culmineerde dat enkele jaren geleden in een verrassende stap. Sietzema geeft de gebeurtenissen weer die als een soort katalysator fungeerden. “Acht jaar geleden

overleed mijn vader, een half jaar later mijn moeder. Geheel onverwachts. ‘s Zaterdags was ze nog naar de kerk geweest, de volgende dag had ze last van kortademigheid. Ze ging naar bed om wat bij te komen, ik ging nog even schoolwerk doen in de kamer ernaast. Op een gegeven moment hoorde ik niets meer van haar, ging kijken en bleek ze te zijn overleden. De tijd na deze overlijdens binnen zo’n korte termijn, kwam alles in een soort stroomversnelling. Want terwijl ik mijn leven weer begon op te pakken, kreeg ik het Infobulletin van het bisdom in handen. Mijn oog viel op een advertentie van het Theologische Instituut Rolduc, het TIR. Die zette mij aan het denken. Zou het iets voor mij zijn om aan die opleiding te beginnen? En dan met name de richting binnen die opleiding die zou uitmonden in het permanent diaconaat? Alles over-

april 2015

DE Sleutel

11

roeping denkend meende ik die vragen toch met nee te moeten beantwoorden. Maar toch, toch bleef het knagen… De volgende keer dat ik het Infobulletin in handen kreeg stond toch zowaar weer die advertentie er in! Dat gaf mij het laatste zetje dat ik blijkbaar nodig had. Ik trok de stoute schoenen aan en zocht contact met onze pastoor om over mijn overwegingen te praten. Ik zie hem nog staan met een glimlach op zijn gezicht: ‘ik zag het al aankomen…’. Daardoor gesterkt besloot ik er voor te gaan. Dan volgt de weg langs broer en zussen en de collega’s op school en overal kreeg ik vrijwel unaniem te horen: ‘dat past bij jou; wat je als diaken kunt doen, past helemaal in jouw straatje!’. Ook de kinderen met wie ik werk staan er niet negatief tegenover, ze zijn meestal alleen maar benieuwd wat ik ga doen. Het levert aardig wat vragen op over geloof, kerk en bijbel. Nee, al die reacties bevestigen je alleen maar in de keuze om het diaconaat op je te nemen.”

Keuze… Toegelaten tot de opleiding omschrijft hij deze toch als ‘tamelijk pittig’. “Vooral omdat het een weekendopleiding is die door de week veel studie vraagt. Tenslotte heb ik nog een volledige baan die toch ook heel wat van me vergt. Het is ook de reden dat ik ben gestopt met mijn Rode Kruis- en EHBO-werk. Het was helaas gewoonweg allemaal niet te combineren. En zoals wel vaker in het leven kom je voor keuzes te staan. Maar de drang om de roeping tot het diaconaat te volgen was zo groot dat ik daar voor de volle honderd procent voor gekozen heb.”

Huis- en ziekenbezoek In de voorbije maanden heeft hij stage gelopen in parochies in Geleen. Daarbij heeft hij gemerkt dat zijn hart uit gaat naar het huis- en ziekenbezoek. Hij vindt dat er op dat gebied nog heel wat te winnen is. Want “de mensen actief benaderen om te zien wat hun noden, wensen en verlangens zijn, is - zo heb ik ervaren - echt belangrijk. Zieken van wie het hele leven zich afspeelt binnen vier muren, mensen die vereenzamen na het overlijden van hun partner, ze vragen desondanks vaak niet om hulp ter-

12

De Sleutel

april 2015

“… dan breng je de Kerk toch gewoon naar de mensen…”

wijl ze die zo goed kunnen gebruiken. Ze weten vaak ook de wegen niet te vinden die er toch zijn zodat ze geholpen kúnnen worden. Daarin een rol spelen kan zo belangrijk zijn. Dat heeft me er toe aangezet om als ik de ziekencommunie mag rondbrengen, ik die mensen op voorhand ga bezoeken om kennis te maken. Niet alleen om ze op het ontvangen van het sacrament voor te bereiden, maar ook gewoon om kennis te maken, te luisteren naar hun vragen, hun levensverhalen te aanhoren. Daar gaat veel tijd in zitten, maar dat is meer dan de moeite waard. Het zijn vaak mensen die niet meer in de kerk (kunnen) komen, dan breng je de kerk toch gewoon naar de mensen…!”

Pensioen Na zijn wijding zal Sietzema zich niet direct volledig op het parochiewerk kunnen storten. Dat zal nog enige maanden duren. “Op de school waar ik werk hebben ze al een opvolgster die mijn werk overneemt en de leiding over de misdienaars in de parochie, daar is ook al een kandidaat voor gevonden.

Dus kan ik de komende maanden met een gerust gemoed mijn werkzame tijd uitdienen. Om vervolgens per 1 augustus met pensioen te gaan. Om dan geheel ‘vrij en onverveerd’ te gaan staan aan de taken die mij in de parochie(s) waar ik benoemd wordt zullen toevallen. Er komt een hele breuk in mijn leven maar de overeenkomst blijft dat ik dienstbaar wil en kan zijn. Daar biedt het nieuwe leven als diaken alleen maar nieuwe mogelijkheden toe”. Jan Sietzema zal op zaterdag 25 april in de Sint Christoffelkathedraal van Roermond de diakenwijding ontvangen uit handen van bisschop Frans Wiertz. De plechtigheid begint om 10.30 uur en alle belangstellenden zijn van harte welkom. In deze tijd van voorbereiding op de wijding vraagt de wijdeling om uw gebed.

Cultuur en media

Piet Seegers enthousiast over Requiemproject in Grubbenvorst

‘Herdenken met het oog op de toekomst’ De voorbije maanden werd in heel wat Limburgse plaatsen 70 jaar bevrijding herdacht. Het ging als een golf van Zuid naar Noord. De herdenking in Grubbenvorst krijgt wel een heel apart staartje. Daar wordt een Requiem uitgevoerd. Na de oorlog door een joodse componist gecomponeerd. Ter ere van pastoor Vullinghs, in de oorlogsjaren herder van de plaatselijke parochie én verzetsman. Piet Seegers verschaft ons de informatie over een opmerkelijk initiatief.

tekst Frans van Galen foto’s bisdom Roermond

De gepensioneerde onderwijzer is met hart en ziel aan zijn dorp verbonden. Hij is bijvoorbeeld bestuurslid van de stichting ‘Gewoën Grubbevors’ van waaruit activiteiten in, met en voor Grubbenvorst georganiseerd worden. Ook om het dorp op de kaart te helpen zetten en een bijdrage te leveren aan de sociaal economische ontwikkeling van dorp en regio. Het mag eigenlijk geen wonder heten dat hij bij het ontstaan van het idee om de bevrijding met een Requiem te herdenken betrokken werd. Dat was zo’n jaar geleden herinnert hij zich. “Het was een door meerderen gedeeld gevoel dat de 70 jarige bevrijding in het dorp op een speciale, gepaste manier gevierd moest worden. De herontdekking van het Requiem van Lachman gaf daartoe de aanzet. In de jaren vijftig van de vorige eeuw toonzette hij de vaste gezangen van de uitvaartmis voor overledenen als eerbetoon aan pastoor Vullinghs van Grubbenvorst. De pastoor was een belangrijk verzetsman in deze streken tijdens de oorlogsjaren. Hij en zijn medestanders hadden tal van Joodse mensen en andere vluchtelingen geholpen en voor de bezetters verborgen weten te houden. Lachman had zijn eigen leven, dat van zijn vrouw en kind Michel aan hem te danken. Zijn verzetswerk kostte pastoor Vullinghs het leven: op 1 mei 1944 werd hij gearresteerd, op transport gesteld naar eerst Sachsenhausen en daarna Bergen Belsen waar hij kort voor de bevrijding van het kamp overleed aan de geleden ontberingen. Daarom is Lachman in de identiteit van de pastoor gekropen en koos hij, als Jood, heel bewust voor de teksten van het katholieke requiem om zo de pastoor maximaal te eren, te herdenken en te betreuren. Heel bijzonder toch! Omdat het Requiem niet alleen

Piet Seegers: ‘Het laat zien dat mensen uit verschillende religies over hun eigen schaduw heen kunnen stappen om elkaar bij te staan en te helpen…’

doet denken aan de verschrikkingen én de heldenmoed in de oorlog, maar ook omdat het verhaal achter de muziek een zekere actualiteit heeft. Het laat zien dat mensen uit verschillende religies over hun eigen schaduw heen kunnen stappen om elkaar bij te staan en te helpen.”

Sterfdatum Maar toen een jaar geleden het idee rijpte om rond het Requiem een programma op te zetten, rees al direct het eerste probleem, geeft Seegers aan. “Daadwerkelijk bevrijd werd Grubbenvorst op 26 november 1944. Dat betekende dat de viering op of rond die dag voor de organisatie te vroeg zou vallen. De enthousiastelingen die de kar wilden trekken merkten al gauw dat een half jaar te kort was om een goed programma rond te krijgen. Daarom werd besloten zich te richten op de sterfdatum van pastoor Vullinghs: 9 april.

april 2014

DE Sleutel

13

Cultuur en media Naar die dag werd de voorbije maanden intensief toegewerkt.”

Prijskaartje… De ideeën mogen zich ontwikkelen en goed zijn, om ze te kunnen verwerkelijken komen onherroepelijk kosten om de hoek kijken. Om het geheel in goede banen te leiden werd een aparte stichting opgericht, fondsen aangeboord en sponsoren benaderd en subsidiegelden gezocht bij provincie en gemeente. Dat had ook te maken met de conclusie die men moest trekken om het Requiem met professionals uit te gaan voeren. Seegers verleent een beetje inzicht in een omvangrijke zoektocht: “Qua tijd zou het voor bijvoorbeeld een locaal muziekgezelschap onmogelijk zijn geweest om het stuk goed ingestudeerd te krijgen. Anderzijds zijn professionele gezelschappen - wij dachten aanvankelijk een deel van de ‘philharmonie zuidnederland’ vast te kunnen leggen - al zo ver van te voren geboekt, dat we vaker buiten de boot vielen met ons verzoek. Het is uiteindelijk wel gelukt, maar ja, daar hangt natuurlijk wel een prijskaartje aan vast.”

Respect voor hun moed Maar wie terugduikt in de tijd, wie ziet wat er aan de 70 jarige herdenking van de bevrijding ten grondslag ligt, die zal beseffen dat het alle moeite en inspanning waard is. Want toen werd geëxtrapoleerd duidelijk wat een mens kan zijn: verdorven of groots. Universele kenmerken van alle tijden en dus ook nu van belang. Seegers zegt het zo: “In pastoor Vullinghs moeten we ook al die anderen zien en eren die niet genoemd worden, maar ook met groot gevaar voor eigen leven geprobeerd hebben de vele onderduikers te helpen. Ook omdat met name in het westen van ons land blijkbaar de gedachte heerst dat in onze provincie (te) weinig werd gedaan aan het verzet. Het is niet echt bekend bij iedereen dat heel wat priesters bijvoorbeeld daarin toch het initiatief namen en - als we het tot deze regionen beperken - veel steun kregen van ‘boeren en buitenlui’. Niet alleen maar met name op het platteland hebben veel onderduikers de oorlog kunnen overleven

14

De Sleutel

april 2015

‘… het verhaal achter de muziek heeft een zekere actualiteit …’

dankzij de steun van die zijde. En natuurlijk nam Vullinghs daarbij een belangrijke plaats in. Want zeker een dorpse pastoor had in die dagen nog veel gezag en invloed bij zijn parochianen. Oudere mensen getuigen daarvan als zij zich herinneren dat als de pastoor je iets vroeg, je dat dan ook gewoon deed. Werd deze steun in het geheim gegeven, Vullinghs was er niet wars van om de bezetter vanaf de preekstoel veroordelend af te schilderen. Dat vanaf het begin van de oorlog tot aan zijn uiteindelijke arrestatie. Het tekent zijn kracht. In die zin was hij een voorbeeld voor de mensen want zij konden zich aan hem spiegelen, door de moed die hij toonde door de mensen met gevaar voor eigen leven te helpen. Zoals velen met hem deden, waarvoor ze groot respect verdienen. Want vaak hoorden ze bijvoorbeeld bij grote gezinnen en concrete arrestaties of represailles konden voor hen toch grote gevolgen hebben. Ook omdat in het dorp Duitse soldaten ingekwartierd waren die zaken konden waarnemen of erop uit waren om verraders te rekruteren. Nee, groot respect voor al die mensen die zich daardoor niet lieten intimideren.”

Het verhaal doorgeven… Een van de gevolgen van die heldenmoed is dat heel wat onderduikers de oorlog overleefden. Na de oorlog zwierven zij over de hele wereld uit. Dat leverde heel wat archief- en andersoortig onderzoek op voor de organisatoren

van de herdenking. “Want”, zo zegt Seegers, ‘we wilden die mensen zoveel als mogelijk opsporen en uitnodigen aan de herdenking deel te nemen. We kwamen bijvoorbeeld in contact met oud onderduikers in Los Angeles waar een grote Joodse gemeenschap is. Vanuit die gemeenschap zullen verschillende mensen inderdaad hier bij de viering aanwezig zijn. Vooral omdat zij laten weten het ontzettend belangrijk te vinden dat hun verhaal, het verhaal van de Holocaust wordt doorgegeven zodat ook de jongere generaties ervan kunnen leren.”

Jeugd erbij betrekken Dat daaraan gewerkt moet worden hebben de organistoren in de voorbereiding gemerkt en besloten ze daarin stappen te zetten. “Bij de ouderen leeft het verhaal van de oorlog nog, maar de jeugd is duidelijk met andere zaken bezig. Dan blijkt het toch belangrijk te zijn om die kennis over te dragen. In het kader van het Requiemproject hebben we daartoe een aanbod gedaan en verschillende scholen in het basis onderwijs nemen daaraan inderdaad deel. Scholen in het voortgezet onderwijs hebben we uitgenodigd om leerlingen af te vaardigen naar de themamiddag die we op 10 april organiseren. Met de bedoeling dat zij daar een verslag van maken en dit naderhand bespreken met de andere leerlingen op school. Niet alleen in het kader van bevrijding maar ook om het samen te hebben over de verhoudingen tussen religies. Omdat

het van belang is dat zij zien dat de geschiedenis zich - zij het in andere vormen - toch telkens weer herhaald.”

Programma Door de maanden heen heeft het programma zich ontwikkeld. Daaraan ten grondslag ligt uiteindelijk zoals eerder gezegd de door Hans Lachman gecomponeerde muziek. Beter gezegd de herontdekking van de partituren van die muziek. Seegers: “Michel, de zoon van Hans Lachman leeft nog. Hij had het door zijn vader geschreven muziekstukken in zijn bezit. Op 1 mei 1960 is hier in de parochiekerk eenmalig een uitvoering ten gehore gebracht, die elders werd uitgevoerd. Daarna raakte het echter in de vergetelheid. Het lag bij de zoon van Lachman in de schuur te verstoffen… Maar eenmaal herontdekt, kwam Agnes van Haaften - in samenwerking met haar management- en organisatiebureau organiseren wij het evenement - ermee in aanraking. Op haar beurt meldde zij zich daarmee bij

ons. Het Requiem zou de basis van het project zijn, concludeerden wij, maar omdat de totale muziekduur ongeveer een half uur is, was dat te weinig om een heel programma mee te vullen. Daarom werd besloten deze muziekstukken te omlijsten met andere, gepaste muziek. Omdat pastoor Vullinghs oprichter was van het Ward instituut kwamen we uit bij de opvolger van het instituut: het Schola Cantorum van het Ward instituut. De Schola zal enige Gregoriaanse gezangen ten gehore brengen. Orkest en Kamerkoor Ars Musica verzorgen toepasselijke muziek bij de thema’s ‘vrijheid’ en ‘bezetting’. Op een scherm van 4 bij 6 meter zullen daarbij beelden worden geprojecteerd die ondersteuning aan deze muziek geven. Het concert zal op een drietal momenten worden onderbroken door een gedicht of tekstvoordracht en een drasha door David Henri Lachman, de kleinzoon van de componist. Hij komt voor de gelegenheid extra over uit Israël over. Het geheel overziend, belooft

‘… in pastoor Vullinghs moeten we ook al die anderen zien en eren die niet genoemd worden,

het een anderhalf uur durend, sfeervol en indrukwekkend evenement te worden in de parochiekerk van Grubbenvorst.” Meer informatie over pastoor Vullinghs, Hans Lachman en het Requiemproject in Grubbenvorst: www.vanlimburgrequiem.nl

Documentairefilm Uniek aan het requiem van Hans Lachman is zijn ontstaansgeschiedenis. In een documentaire proberen filmmakers Rick Roos en Paula Rennings daarom dit unieke verhaal in beeld te brengen. Deze film werd onafhankelijk van de concertvoorstelling ontwikkeld, in samenwerking met de omroepen L1 en RKK (KRO-NCRV). De film probeert een antwoord te geven op de vraag hoe pastoor Vullinghs ertoe kwam om een hoofdrol te spelen in een uitgebreid verzetsnetwerk? Hoe bijzonder is het dat een jood een katholiek requiem schrijft? Waarom heeft Hans Lachman dit gedaan en is dit terug te horen in de muziek? Door met diverse ooggetuigen, betrokkenen en experts te spreken wordt geprobeerd antwoord te geven op deze vragen. Daarnaast wordt het verhaal in zijn context geplaatst waardoor een algemener beeld geven van het verzet in (Noord)-Limburg wordt gegeven Belangrijk omdat de laatst betrokkenen en ooggetuigen in deze dagen langzaam uitsterven en daarmee ook hun verhalen. Tegelijkertijd zijn de thema’s, zoals onderdrukking, zelfopoffering, de rol van het geloof en vrijheid, nu zo actueel. Juist daarom is deze film nu zo relevant. De film is eind april voor het eerst te zien op televisie.

maar ook met groot gevaar voor eigen leven geprobeerd hebben de vele onderduikers te helpen …’

april 2015

DE Sleutel

15

Kruisen, kapellen kapellen en en devoties devoties in in Limburg Limburg Kruisen,

Langs ’s Heeren Wegen: Toon en Gemma Tekst en foto: Stichting Kruisen en Kapellen in Limburg/Matheu Bemelmans

16

De Sleutel

april 2015

Wie: Heilige Gemma Galgani Wat: Kapel Waar: Sittard Wanneer: 1938 Waarom: 11 april is de sterfdag van de H. Gemma – Op 2 mei is het 75 jaar geleden dat ze heilig werd verklaard. “Ga af en toe eens naar dat kapelletje, je zult voelen dat zij je helpt,” schreef cabaretier Toon Hermans ooit aan zijn boer Jan. Dat kapelletje staat op de Kollenberg in Sittard. En ‘zij’ is de heilige Gemma Galgani, aan wie de kapel is toegewijd. De grote man uit de kleine stad had zijn hele leven een bijzondere verering voor deze Italiaanse heilige. Die devotie ging terug tot een opvallende genezing, vlak nadat de zusters Passionistinnen in Sittard een kapel ter ere van de toen nog zalige Gemma hadden geopend. Toon was ernstig ziek. Er werd gevreesd voor zijn leven. Zijn moeder hield een noveen tot Gemma. Ze liep elke dag naar de kapel om voor haar zieke zoon te bidden. Naar eigen zeggen was hij op de negende dag genezen. Toon ging toen zelf naar de kapel om Gemma te bedanken. Van een zuster kreeg hij een bidprentje met een relikwie van de jonge vrouw, die in 1903 na een lange lijdensweg op 25-jarige leeftijd was overleden. Hij zou het prentje de rest van zijn leven koesteren. Zoals hij ook altijd als hij in Sittard was, even naar ‘de Gemma’ ging. Wie in zijn voetsporen wil treden, moet goed opletten. De kapel ligt een stukje van de grote weg af. Honderden keren ben ik hier al langs gereden en nooit eerder heb ik het verharde pad naar de kapel opgemerkt. Het ligt onopvallend tussen twee woningen. Van buiten oogt het bakstenen gebouw nogal massief. Ondanks het grappige torentje. Zo had de architect het ook bedoeld: als een burcht van gebed. De binnenkant is sfeervoller. De muren zijn van mergel. In combinatie met de gotische bogen ziet het interieur er eeuwen ouder uit dan het in werkelijkheid is. Ik schuif voorzichtig in een bank en kijk om me heen. Hier moet Toon dus ook ergens gezeten hebben. Waar zou hij dan aan gedacht hebben? Aan 24 rozen? Aan ballonnetjes in de wind? Aan Rietje? Aan de voorstelling van die avond? Of aan z’n moeder, die hier ooit naartoe kwam om voor hem te bidden? In gedachten zie ik haar achter in de kapel bij de afbeelding van Gemma staan: “Alles leg ik in uw handen, O heilige Gemma. Verlangend zie ik uit naar een oplossing voor mijn nood.” Zij werd verhoord. Toon genas en had het leven lief, tot hij op een Paaszaterdag overleed. Net als Gemma trouwens.

april 2015

DE Sleutel

17

Kerk en Samenleving

Bezinningsdag vrouwen in teken van Sant’Egidio

Vrede is de toekomst In de vastentijd en adventtijd organiseert de stichting Mgr. Schrijnen Huis van het bisdom Roermond inspirerende dagen voor vrouwen rond een thema. De ene keer staat spiritualiteit centraal een andere keer is het een kennismaking met een sociale problematiek in de Limburgse samenleving. Deze dagen worden zeer goed bezocht. Vrouwen vinden het fijn om op een eigentijdse manier het geloof in verbondenheid met het dagelijkse leven samen te beleven en te vieren. De gebedsviering door vrouwen samengesteld en geleid - is elke keer een inspirerende afsluiting van zo’n ontmoetingsdag. tekst Marielle Beusmans foto’s bisdom Roermond

18

De Sleutel

april 2015

Hilde Kieboom: ‘De kansarmen zijn onze vrienden....’

‘De wereld staat in brand maar wat doen wij?’ Met die prikkelende zin opende mevrouw Hilde Kieboom, oprichtster van de Sant’Egidio gemeenschap in Antwerpen, de ontmoetingsdagen als voorbereiding op Pasen. Op deze eerste dag zijn ruim honderd vrouwen aanwezig in de mooie refter van het bisdom Roermond. Mevrouw Kieboom vertelt over het ontstaan van de Sant’Egidio beweging in 1968. Het waren roerige tijden in het Italië van toen. Het waren de nadagen van Vaticanum II. Overal zijn er tekenen dat een nieuwe tijd aanbreekt. Tegelijkertijd waren er studentenopstanden in vele Europese landen en riepen studenten om meer vrijheid en gelijkheid. Dat alles was voor Andrea Riccardi - een jonge student - aanleiding om in die turbulente tijd samen met vrienden het evangelie te lezen en te verbinden met het leven van de mensen in de arme wijk in Rome waar ze samenkwamen. In die wijk zijn ze begonnen met de eerste ‘School van Vrede’, vergelijkbaar met onze naschoolse opvang. Daar leerden kinderen hoe ze in de wijk, met alle kenmerken van religieu-

ze en culturele diversiteit, op een vreedzame manier met elkaar kunnen omgaan.

Concrete inzet Niet veel later kreeg deze groep bevlogen jongeren een kapel in de Romeinse wijk Trastevere aangeboden om van daaruit hun werk te doen. Deze steeds maar groeiende beweging kreeg de naam Sant’Egidio. Inmiddels zijn er in 70 landen in alle continenten mensen die zich aangesloten hebben bij een Sant’Egidio groep in hun omgeving. Wereldwijd telt de beweging ongeveer 60.000 leden. Mevrouw Kieboom kwam per toeval in 1985 in contact met mensen van de Sant’Egidio in Rome. Ze was allereerst geraakt hoe Sant’Egidio door een concrete inzet zo’n impact kon hebben op het leven van kansarme mensen. Ten tweede was ze geraakt door de fierheid waarmee de leden over geloof en evangelie spraken. Zonder schroom, maar met een hoopvolle blik op de wereld. Na haar terugkeer in Antwerpen heeft mevrouw Kieboom het initiatief genomen om

ook in Antwerpen een Sant’Egidio groep te starten. Het is een plek geworden van inzet en gebed. Of zoals ze het omschrijft ‘met in de ene hand de krant en in de andere hand de bijbel’. Ze legt uit dat als je alleen de krant leest je makkelijk kunt vervallen tot pessimisme en cynisme. Door krant en bijbel met elkaar te verbinden kun je hoop zien in het licht van de actualiteit.

Toenemende eenzaamheid ‘De kansarmen zijn de vrienden van Sant’Egidio’, vervolgt ze haar verhaal. Zij kunnen een warme maaltijd krijgen in het restaurant Kamiano. De groep mensen die aan lager wal is geraakt is groot. Zij zijn getekend door de pijn van het leven. Het rijtje dat ze opsomt is lang: daklozen, bedelaars, zwervers, verslaafden, mensen die door soft drugs een psychose krijgen en daardoor in moeilijkheden komen, een groeiende groep werklozen door de vele reorganisaties, mensen die verwikkeld zijn in een complexe scheiding en het emotioneel niet meer trekken en niet te vergeten de druk die de individualisering bij mensen te weeg brengt. ‘Veel van deze mensen hebben hulp en vooral aandacht nodig’, aldus mevrouw Kieboom. ‘Hoewel wij leven in een sociale welvaartsstaat zijn we desondanks aangewezen op mensen die

Meer dan 100 vrouwen bijeen tijdens de bezinningsdag in de refter van de bisdomgebouwen in Roermond

zich onbezoldigd voor deze kansarmen inzetten.’ De grootse vorm van armoede is volgens mevrouw Kieboom de toenemende eenzaamheid. Wij worden steeds ouder. Dat is een wereldwijde ontwikkeling. Ook in Afrika en bijvoorbeeld China. We weten echter niet hoe die extra levenstijd op waarde te schatten. Er wordt over gesproken als probleem en niet als mogelijkheid. Sant’Egidio in Antwerpen ziet de ouderen als een zegen voor deze tijd. Zij hebben tijd. Jongeren hebben vaak weinig rust maar wel behoefte aan aandacht. In Antwerpen proberen ze deze twee groepen bij elkaar te brengen. Mevrouw Kieboom geeft enkele voorbeel-

den. Er is een project om rond eenzame ouderen een sociaal netwerk op te bouwen zodat deze ouderen langer in de eigen omgeving kunnen blijven wonen. Een ander voorbeeld gaat over een oude vrouw van 92 jaar die in een rolstoel zit. Zij is nu ‘taal-oma’ voor twee vluchtelingen, jongens uit Kongo en Albanië. Deze vrouw sleet haar dagen het liefst in haar pyjama. Nu kleedt ze zich aan en kijkt uit naar de taallessen. De jongens nemen haar weer mee naar buiten. Over en weer leren ze over elkaars cultuur en leven. Dit initiatief heeft zo’n positieve uitstraling op de vrouw dat de directeur van de zorginstelling Sant’Egidio gevraagd heeft ‘om nog zulke jongeren te sturen’!

Geloofwaardige partner

Er waren stands met producten en informatie met betrekking tot het thema

Sant’Egidio zet zich sinds 1987 wereldwijd in voor vrede in conflictgebieden. Zij hebben een grote rol gespeeld in conflictbemiddeling in Mozambique. In de beginjaren ’90 voerden zij vredesgesprekken die uiteindelijk leidden tot een vredesakkoord. Sindsdien is Sant’Egidio vaker gevraagd om vredesgesprekken te leiden. Zij beklemtonen wat mensen verenigd. Sant’Egidio wordt gezien als een geloofwaardige partner, is niet bedreigend en heeft geen verborgen agenda. Voor de Sant’Egidio beweging is bidden voor vrede heel belangrijk. Dat gebeurt dagelijks in hun eigen gebedsvieringen. En gebedsintenties worden gegeven aan oudere mensen om er

april 2015

DE Sleutel

19

Kerk en Samenleving

Tijdens de inspirerende gebedsviering in de Caroluskapel

voor te bidden. Zo doen ouderen mee en het gebed geeft kracht en hoop. In conflicten waar religie een rol speelt wordt gebruik gemaakt van interreligieuze dialoog. Dialoog vraagt om geduld, inzicht, empathie, interesse in de ander en een eigen overtuiging waaruit je kunt putten. Elk jaar is er een mondiale bijeenkomst over Interreligieuze Dialoog. In 2014 werd die in Antwerpen gehouden met als thema ‘Peace is the future’. Er was een speciale interreligieuze bijeenkomst voor jongeren. Deze dag was voorbereid met een aantal scholen. Indrukwekkende getuigenisverhalen werden gegeven over interreligieuze dialoog in Nigeria, El Salvador en door een zigeunervrouw die WO II heeft overleefd. Jongeren zaten in groepen van 200 deelnemers! Tijdens de picknick lunch was er gelegenheid om uit te wisselen. De dag werd besloten met een tocht door de

20

De Sleutel

april 2015

stad en een vredesomhelzing. De reacties van de scholen waren heel bijzonder. Zij zeiden dat die dag ‘Peace is the future’ het klimaat op de school zichtbaar heeft verbeterd.

Inspirerende gebedsviering Na dit boeiende verhaal van mevrouw Kieboom is het tijd voor een lunch. En is er tijd om bij te praten met vrouwen uit andere delen van Limburg, de boekwinkel in het Carolushuis te bezoeken en in gesprek te gaan met de vrouwen die met producten en informatie laten zien hoe zij in Limburg bezig zijn met ‘Vrede is de toekomst’. Dit keer zijn de wereldwinkel uit Tegelen, Amnesty International Roermond en de stichting Adadyia, die zich inzet voor de verbetering van plattelandsvrouwen in Burkina Faso, uitgenodigd. De dag wordt afgesloten met een inspirerende gebedsviering in de Caroluska-

pel waar geluisterd wordt naar lezingen uit de bijbel over vrede. Bij elke voorbede voor vrede in ons eigen leven, onze samenleving en wereldwijd wordt een gekleurde kaars aangestoken. En de vrouwen zingen uit volle borst van Vrede voor jou hierheen gekomen, Shalom Chaverim en Dona nobis pacem. Het kleine vredeslichtje dat alle aanwezigen aan het eind van de viering uitgereikt krijgen zal de komende dagen overal in Limburg branden. Een teken van de belofte ‘Vrede is de toekomst’.

Euregionale conferentie over kerkelijke vrijwilligers Heel wat taken op het gebied van caritas of diaconie die vroeger door de kerk werden verzorgd, zijn in de loop der jaren overgenomen door de overheid of welzijnsinstanties. Met name op het gebied van de zorg. Inmiddels trekt de overheid zich om financiële redenen uit veel projecten terug. Ligt hier een nieuwe taak voor de kerk? Zijn kerkelijke vrijwilligers de noodhulp voor een maatschappij op de terugweg? Daarover gaat het op vrijdag 17 april tijdens de Euregionale Oecumenische Conferentie 2015. Deze bijeenkomst van verschillende kerkgenootschappen uit de beide Limburgen en de regio’s Luik en Aken vindt dit elk jaar in een andere regio. Dit jaar is dat in Klooster Wittem. Vertegenwoordigers van de vier bisdommen en de protestantse kerken in dat gebied gaan met elkaar in gesprek over de rol van (kerkelijke) vrijwilligers in de zorgverlening anno 2015. Diverse sprekers zullen de ontwikkelingen en nieuwe initiatieven aan diverse kanten van de grens belichten. Deelname aan de dag kost €25,-. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden bij H. Vossen van de Dienst Kerk en Samenleving in het Bisdom Roermond: [email protected]

Hemelwaarts/Himmelwärts over religieus leven aan Rijn en Maas Hemelwaarts/Himmelwärts. Dat is de titel van een gezamenlijk project van musea in Limburg en het Duits grengebied. Tot en met maart volgend jaar stellen zij het religieuze leven aan beide zijden van de grens centraal. Meer dan 50 musea gaan in op de geschiedenis van het religieuze leven tussen Rijn en Maas en het daaraan gekoppelde materieel en immaterieel erfgoed. In het kader van dit project is er onder meer een tweetalig magazine uitgegeven, waarin een groot aantal musea zich met hun expositie en religieuze kunst presenteren. Eind maart was er een ontmoetingsdag voor alle deelnemende musea in Kloosterdorp Steyl. Meer informatie over het project en een overzicht van de verschillende exposities is te vinden op www.niederrhein-museen.de

tekst Matheu Bemelmans

Grenzeloos Interreligieuze ontmoetingen in Verviers

In het Waalse stadje Verviers hebben in maart diverse interreligieuze ontmoetingen plaatsgevonden. Vertegenwoordigers van de katholieke en protestantse kerken en de diverse moskees waren bij elkaars vieringen en gebedsdiensten aanwezig. Het doel hiervan was om de leden van de verschillende religieuze gemeenschappen kennis met elkaar te laten maken en elkaar iets van hun traditie en achtergrond te laten meemaken. Bij een van de gebedsdiensten in een moskee was ook bisschop Jean-Pierre Delville van Luik aanwezig. Verviers was begin dit jaar nog het decor van een schietpartij, waarbij de Belgische politie op zoek ging naar vermeende Jihadisten. Bisschop Delville riep toen al op tot meer ontmoetingen tussen christenen en moslims.

Tentoonstelling over ‘oorlogspriester’ Leisner De zalige Karl Leisner is voor zover bekend - de enige priester die tijdens de Tweede Wereldoorlog in een concentratiekamp werd gewijd. Leisner kwam uit Rees, een stadje in de buurt van Kleef en Kevelaer. Bij gelegenheid van zijn 100e geboortedag is daar tot 3 mei een expositie over zijn leven te zien. Als priesterstudent en diaken was Leisner belast met jongerenwerk in het bisdom Münster. Al vóór het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog liet hij zich negatief over Hitler uit. Om die reden werd hij opgepakt en in diverse gevangenissen en concentratiekampen vastgehouden. Op 17 december 1944 werd Leisner in Dachau in het geheim tot priester gewijd door een Franse bisschop, die daar eveneens gevangen werd gehouden. Op Tweede Kerstdag van dat jaar droeg Leisner zijn eerste en enige mis op. Hij overleefde het kamp, maar was zo verzwakt dat hij in augustus 1945 alsnog overleed. Door zijn pastorale bewogenheid met zijn mede gevangen kreeg hij de bijnaam ‘Troostengel’. Leisner geldt als martelaar en werd in 1996 zalig verklaard. De expositie over zijn leven is te zien in het Koenraad-Bosman-Museum in Rees.

april 2015

DE Sleutel

21

Gezinspastoraal

10e Gezinsweekend in Steyl

‘Dagen die moed en vertrouwen bieden’ In 2010 werd dit gezinsweekend voor het eerst georganiseerd. Nu, 5 jaar later, vond van 13 tot en met 15 maart het 10e gezinsweekend plaats in het klooster van de Missiezusters in Steyl. een tweetal moeders probeerden hun ervaringen

Kapelaan Simons verzorgde een inleiding

aan het papier toe te

“Meer dan 20 gezinnen, (en met alle vrijwilligers erbij) meer dan 130 mensen, komen bij elkaar uit de verre omtrek om dit weekend samen het geloof te beleven, in gebed, ontspanning, gesprek, gezang en creativiteit. De kinderen volgen ieder naar leeftijdsgroep hun eigen programma, en net als de ouders, rond het thema “de Heilige Jozef, en het vaderschap”. De inleidingen voor de volwassenen worden verzorgd door mgr. Liesen, bisschop te Breda, pastoor Otto en kapelaan Simons. Het kinderprogramma wordt geleid door enthousiaste, ervaren, lieve mensen.

vertrouwen.

Binnenkomst

Tekst en foto’s Centrum voor Huwelijk en Gezin

22

De Sleutel

april 2015

Ieder vindt al gauw zijn of haar plekje bij binnenkomst. Een hartelijke ontvangst en goede wegwijs naar de (logeer) kamers volgt. Na installatie van de nodige spulletjes - pyama’s, tandenborstels, knuffelbeesten, leesboeken (voor enkelen ook I-pads…) - op de kamers, en een beetje rondkijken wie je buren gaan zijn, begint het avondeten. Voor sommigen wat ongewoon, geen warme maaltijd ‘s avonds, maar voor ieder wat wils bij het

broodbuffet! Mooi verzorgd! “Bij aankomst was het even weer de weg zoeken in het grote klooster, maar tijdens het avondeten kwamen we langzaam tot rust. De hartelijke presentatie en verwelkoming maakte dat we ons snel thuis voelden. Al onze kinderen, waaronder een paar tieners, vonden ook heel snel aansluiting bij de anderen. Dat was zo fijn!” Mgr. Liessen geeft, als de jongste kinderen naar bed zijn gebracht, een inleiding over God en het vaderschap. De oudere kinderen en tieners volgen hun avondprogramma. “De lezing op vrijdagavond, door bisschop Liessen, was diepgaand en tegelijkertijd ook praktisch.” De avond wordt voor de ouders in gezellig samenzijn afgesloten. “Ieder gezin heeft zo z’n eigen ritme en tempo en we vinden het heel wonderlijk om te zien dat, mede door de grote inzet van alle vrijwilligers, het programma toch zo soepel verloopt. Zeker als je bedenkt

Gespannen aandacht… dat alle kinderen weer net een andere “bedtijd” hebben! En later op de avond was er voor ons ouders tijd voor goede gesprekken of een gezellig spel. Heerlijk ontspannend.”

Dag 2 Zaterdag, de tweede dag, begint voor liefhebbers en vroege vogels met ochtendgymnastiek en het breviergebed in de kapel. Om 8.00u volgt het ontbijt. Dit in een andere zelfgekozen tafelbezetting dan de maaltijd de avond tevoren; en dat lukt! Gezellig om steeds nieuwe mensen als disgenoot te treffen en kennis te maken, of, verder te gaan met je gesprek waar je een vorig weekend gebleven was. Want het is een feit, dat er al, naast nieuwe gezinnen, meerderen een traditie van gemaakt hebben het Gezinsweekend te bezoeken! En zeker ook op verzoek van de kinderen. Pastoor Otto verzorgt in de ochtend de inleiding over de Heilige Jozef en het vaderschap. “We zijn God en natuurlijk de organisatie vanuit het Bisdom Roermond (en de vrijwilligers en donateurs achter de schermen)heel erg dankbaar voor de gezinsweekenden. Deze keer waren we er al voor de tiende keer bij en nog steeds vinden we het veruit de fijnste activiteit van het jaar. Hoe ouder de kinderen worden, hoe belangrijker het feitelijk voor ons gezin wordt. Echt een voorrecht om erbij te zijn.”

Voor ieder wat wils bij het goed verzorgde broodbuffet

De afsluitende dag Zondag 15 maart, 4 dagen voor het Feest van de Heilige Jozef, begint alweer de laatste dag van het Gezinsweekend. Na de ochtendgymnastiek en het Breviergebed volgt een uitgebreid zondags ontbijtje, met voor ieder wat wils en een gekookt eitje. De ouders volgen als slotstuk van de inleidingen de voordracht van kapelaan Simons over het vaderschap van de man, aansluitend op de rol van God als onze Vader (op vrijdagavond) en Jozef als voedstervader van Jezus op deze aarde en ‘voorbeeld vader’ voor ons (zaterdag). Na de middagmaaltijd is het tijd de kamers op te ruimen en de kinderen spreken in de gezellige drukte af met elkaar om volgende keer (16-18 oktober 2015) weer te komen. “Hoewel het een hele organisatie is om alles in te pakken en te regelen, hebben we enorm genoten van dit weekend. Het thema, vaderschap, sprak ons erg aan. Het deed ons en de kinderen vooral goed, om te merken dat er meer gezinnen zijn die nog naar de Kerk gaan en op dezelfde manier in het leven staan naar hun medemensen toe.”

Voor de auto’s volgeladen worden, tijd voor een mooie afsluiting: een korte gebedsdienst, waarna we in processie naar de kerk lopen. Hier ontvangt ieder gezin afzonderlijk de priesterlijke zegen en een beeldje van de Heilige Jozef en zijn Zoon Jezus, met een begeleidend gebedje. En voor we afronden met een drankje en iets lekkers, sluiten de kinderen in de eetzaal voor ons allemaal op ludieke wijze af met een kort stukje dans en toneel. En nu aan alle (moeders en) vaders de taak met deze bagage de wereld weer in te trekken en tot voorbeeld te zijn en ons goed te kwijten van deze mooie en verantwoordelijke taak. ”Tijdens de gesprekken naar aanleiding van het thema en de lezingen hebben we zoveel inspiratie opgedaan! Het gaf veel moed en vertrouwen om de weg van Jezus en zijn Kerk te blijven volgen in het leven van alledag!” Meer info over de activiteiten van het Centrum voor Huwelijk en Gezin: www.bisdom-roermond.nl/centrum-voorhuwelijk-en-gezin

De verdere dag wordt gevuld met een afwisselend schema voor jong en oud. Momenten van bezinning en catechese, het samen bijwonen van de Heilige Mis, en ter recreatie tijd om zowel als echtpaar en als gezinnen sportief en in een speurtocht actief te zijn. Er is een gezellige sfeer en het zonnetje laat zich zien. De kinderen volgden hun eigen programma

april 2015

DE Sleutel

23

CD ‘Ik geloof ’ – Sjef Diederen Prijs:       € 12,50 Bestelnr. 2597 De katholieke Limburgse troubadour Sjef Diederen vond tijdens een lang ziekbed veel steun in het geloof. Dat inspireerde hem tot het schrijven van een aantal prachtige liederen, waarvan een selectie nu is uitgegeven op de CD ‘Ik geloof’. De eenvoudige maar doeltreffende teksten, de prachtige stem van Sjef Diederen en de indrukwekkende orkestrale arrangementen geven deze liederen niet alleen een hoog luistergenot, maar zorgen er vooral voor dat het vertroostende en geloofsopbouwende karakter ervan nog eens extra wordt benadrukt.  Hij overleed op 28 augustus 2012, maar zijn muziek leeft voort in de harten van de mensen en dus werd deze CD op 24 februari 2015 opnieuw uitgebracht.

Mijn eerste Bijbel

Prijs:      € 7,99 Bestelnr. 2500 Aantal pagina’s: 384. Gebonden editie met gouden lint. De prachtige illustraties en de eenvoudige maar levendige vertelstijl laten jonge kinderen op een innemende manier kennis maken met de Bijbel. Deze kinderbijbel is zeer geschikt als cadeau ter gelegenheid van de 1e H. Communie

Communiewensen - album Ingevuld door familie en vrienden (Zolang de voorraad strekt!) Auteur:   Ariadne Henstra Prijs      : Nu van € 14,99 voor slechts € 4,99! Bestelnr. 3108 Een cadeau voor iedereen die voor het eerst de H. Communie ontvangt. Persoonlijke en dierbare herinneringen aan een zeer speciale dag in je leven. Jaarlijks doen meer dan 25.000 kinderen in Nederland en België hun 1e H. Communie. De familie en vrienden die op die dag aanwezig zijn, kunnen in dit boek hun liefste, beste en mooiste wensen voor het kind opschrijven. Met ruimte voor meer dan 50 foto’s van dierbaren plus ruimte voor het kind zelf om de belevenissen op te schrijven. Stijlvol vormgegeven. Communiewensen zijn... Wensen die speciaal voor jou zijn geschreven, door mensen die om je geven en jou het allerbeste toewensen. Wensen om nog vaak terug te lezen en om kracht uit te putten. Een boek om te bewaren, te koesteren en af en toe open te slaan.

Feestalbum van mijn 1e H. Communie Auteur:   Virginie Aldjidi Prijs      : € 14,90 Bestelnr. 2572 ‘Ik antwoordde: “Amen.” Dat betekent: ja, met heel mijn hart.’ Voor kinderen is de Eerste Heilige Communie een belangrijk moment en een groots feest. Een vrolijk en eigentijds boek dat veel ruimte biedt om foto’s in te plakken, namen bij te schrijven en herinneringen vast te houden van deze dag. Het boek is kleurig geïllustreerd en uitgevoerd met een oranje linnen rugband. De tekst bevat een beschrijving van de Heilige sacramenten en van kerkelijke feestdagen.

Centraal adres: Swalmerstraat 100, 6041 CZ Roermond T: 0475-386825 F: 0475-386806 E: [email protected] Website: www.carolushuis.nl Vermeld bij bestellingen svp het juiste bestelnummer.

24

De Sleutel

april 2015

geloof in de praktijk

Kies nu het leven

was ziekelijk en Gerda zat al gauw weer in de zorgende rol. Kinderen kwamen er niet. Gerda is inmiddels weduwe geworden. Ze woont nu alleen op de boerderij waar ze opgroeide. Ondanks alles is het haar gelukt om er telkens weer bovenop te komen.

‘Kies nu het leven’ werd er kort geleden in de Eucharistieviering voorgelezen. Maar Gerda heeft het idee dat ze nooit iets te kiezen heeft gehad. De lezing heeft onverhoeds een diepe woede in haar losgemaakt. Geen mens ontkomt in zijn leven aan innerlijke verwondingen. Elk mensenleven krijgt vroeg of laat te maken met situaties die verwarring veroorzaken, pijn doen of bang maken. Situaties uit de kinderjaren hebben vaak in het latere leven de meeste impact. We zouden het willen voorkomen, maar niemand wordt nu eenmaal in de volmaakte omstandigheden volwassen. Meestal gebeurt het onbedoeld: een kind voelt zich afgewezen, genegeerd, gebruikt. Soms heeft een kind gewoon ‘pech’ om wat hem overkomt.

Toch wringt er iets. En Gerda wil daar eens over praten. Ze merkt dat ze soms heel venijnig kan reageren of zich juist heel donker in zichzelf kan terugtrekken. Soms voelt ze zich alsof ze explodeert. Het is de moeite waard om op zoek te gaan naar eventuele verwondingen die het kind van toen heeft opgelopen en die de Gerda van nu nog steeds parten spelen. Geen enkel kind ontkomt aan innerlijke kwetsuren. Maar als een volwassene die opmerkt en er aandacht en zorg aan geeft, kan het kind geholpen worden. Maar volwassenen merken nu eenmaal niet alles op en zijn nu eenmaal niet volmaakt. Als er dan erg pijnlijke dingen voorvallen dan moet zo’n kind eenvoudigweg íets om verder te kunnen.

Gerda is nu 74 en een verstandige en wijze vrouw. Ze heeft heel wat meegemaakt in haar leven. Haar moeder stierf al heel jong door een ongeval op de boerderij. Gerda, toen net dertien, nam als oudste dochter haar plaats in, zorgde dat het huishouden draaiende bleef en zorgde voor vader en haar vijf jongere broers en zusjes.

Gerda’s vader had zelf al zoveel te dragen na het overlijden van zijn vrouw en merkte de nood van zijn dochter nauwelijks op. Onopgemerkt werd Gerda razendsnel volwassen, werkte, zorgde, voedde op, troostte en hielp. Gerda was altijd paraat, altijd zorgzaam, verstandig en sterk. Ze baande haar eigen weg in de omstandigheden, ze loste zelf haar problemen op en praatte er eigenlijk nooit over. De zelfstandigheid en de zorgzaamheid werd haar tweede natuur.

Gerda trouwde pas toen alle ‘kleintjes’ al het huis uit waren. Maar haar man

Ooit, toen ze de zorg voor het gezin kreeg toegeschoven functioneerde dit

als een overlevingsmechanisme, als een pantser dat haar beschermde. Maar inmiddels ligt het overlijden van Gerda’s moeder al meer dan zestig jaar achter haar, en is haar pantser meer een harnas geworden dat zwaar voelt en haar verkrampt. Niemand, ook zijzelf niet, heeft nog in de gaten dat het hier gaat om een oude overlevingsstrategie, die zijn dienst bewezen heeft, maar al lang niet meer van nut is en inmiddels een doodlopende weg is geworden. Gerda is nog altijd actief, zorgzaam en dienstbaar. Maar het harnas zit soms zó strak om haar leven geklemd, dat ze geen keuze meer heeft, geen vrijheid meer om te voelen wat ze zelf eigenlijk wil. We zijn samen aan het praten gegaan. Er komt erkenning voor wat deze dappere, trouwe vrouw gedaan heeft, voor het offer van haar speelsheid en haar jeugdigheid dat ze gebracht heeft. Gaandeweg gaat het harnas al wat losser zitten. De vorige keer dat ze er was bracht ze een dikke bos narcissen mee uit haar grote tuin. ‘Zelf geplukt’, lacht ze, ‘vanmorgen, in mijn pyama! Ik voelde me net een meisje van dertien!’ Gerda kiest het leven. Ik wens haar van ganser harte een Zalig Pasen. Psychologische praktijk Christofoor is VERHUISD naar Oude Rijksweg Noord 5 in Susteren. Tel. 06-47559670 [email protected] www.christofoor-praktijk.nl

april 2015

DE Sleutel

25

Kerkgeschiedenis

Mgr. Moors, het Bisdom Roermond en het Pastoraal Concilie III

Doorvoering van Vaticanum II Ongeveer drie weken voor het sluiten van het Tweede Vaticaans Concilie opperde mgr. Gerrit de Vet, bisschop van Breda (1962-1967), het idee om in Nederland een provinciaal concilie te

Herderlijke brief

houden. Hij deed dit op 16

In de laatste zittingsperiode van het Tweede Vaticaans Concilie, toen de Nederlandse bisschoppen nog in Rome waren, dachten zij er over na hoe het concilie in de kerkprovincie doorgevoerd kon worden. Zij wilden dit niet uitstellen. In de maand dat het concilie werd afgesloten schreven de bisschoppen hierover reeds een herderlijke brief die op tweede kerstdag (26 december) 1965 in de kerken werd voorgelezen. Deze brief werd opgesteld door mgr. Moors en mgr. De Vet (Jacobs, J., Het Tweede Vaticaans Concilie. Een zaak van alle gelovigen 322). In dit herderlijk schrijven dankten de bisschoppen de gelovigen voor hun “voortdurend meeleven met het Concilie. Nu het Concilie is afgesloten, staan wij allen voor de grote opgave, om de inzichten van het Concilie te doen leven. Dit is een opgave, die veel gebed en werk zal vragen. De bedoeling van het Concilie is, het leven van de Kerk aan te passen aan deze tijd. Het zou echter van weinig geloof getuigen als wij zouden denken, dat de aanpassing en de vernieuwing van de Kerk alleen maar een menselijke en technische zaak zou zijn. In de allereerste plaats is er nodig een geloofsvernieuwing in onszelf. De taak waar wij samen voor staan, is gestalte te geven aan de geest, de inzichten van het Concilie. Wij zijn er niet mee klaar, als wij de concrete besluiten van dit Concilie in de loop van de tijd zouden gaan uitvoeren. (…) Niet alleen moeten die inzichten van het Concilie vlees en bloed worden bij ons allen, zij moeten

november 1965 in een toespraak voor Nederlandse missiebisschoppen in Rome. De Vet was van mening: “dat er zo spoedig mogelijk een provinciaal concilie (= een vergadering van de kerkelijke leiders in een kerkprovincie, P.H.) moest komen om de concilieinzichten op de Nederlandse situatie toe te passen” (Snabel, in: Riskante kerk. Vijf jaar pastoraal instituut van de Nederlandse kerkprovincie, Goddijn, W. e.a. (eds.), Tilburg 1968, 76). tekst Dr. Paul Hamans foto archief

26

In een bisschoppenvergadering te Rome besloten de Nederlandse bisschoppen op 22 november 1965 tot de oprichting van de “Commissie Studie en Publiciteit van Concilie-Documenten” (Snabel, in: Riskante kerk 71). Deze commissie zou de bisschoppen terzijde staan bij het doorvoeren van het Tweede Vaticaans Concilie in Nederland.

De Sleutel

april 2015

ook de grondslag worden van ons bisschoppelijk beleid. Met grondinzichten bedoelen wij, om er maar enkele te noemen: de eerbied voor en de waarde van de menselijke persoon; de eerbied voor de geloofsovertuiging van anderen; de verbondenheid van het volk Gods, priesters en leken; de geordende democratisering in het praktisch besturen; de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de wereld, voor de vrede en het geluk van de mensen; de verhouding tot medechristenen en niet-christenen. Wij, uw bisschoppen, willen alles doen om samen met U die geest van het Concilie, die grondgedachten vorm te geven. Maar wij kunnen dat niet van de ene dag op de andere. Het zal tijd vragen en dus geduld. Het zal groei vragen naar rijpheid. Het zal evengoed groei vragen als het Concilie zelf. Die groei zal niet gaan zonder pijn en zonder het verdriet van teleurstelling, zoals de conciliezittingen die soms óók hebben gekend. Als wij U in alle vertrouwen om uw medewerking vragen, vragen wij U ook in alle oprechtheid om geduld. Het zal U duidelijk zijn, dat de vormgeving van de geest van het Concilie en de groei naar rijpheid een grote eensgezindheid zullen vragen. Die eenheid en eensgezindheid kan alleen ontstaan door vertrouwvolle medewerking van priesters en leken met de hiërarchie, met uw bisschoppen, die als herders van U allen zijn aangesteld. Slechts onder de leiding van de bisschoppen kan er ware eenheid en eensgezindheid groeien. Wij groeien naar een nieuwe vorm van eenheid. Het Concilie heeft op verschillende punten de mogelijkheid tot meervoudige vormen geschapen. Denkt U bijvoorbeeld aan de liturgie. In plaats van eenheidsvormen kan er verschil groeien in vormgeving. Dat mag in de Kerk - in bisdom, in kerkprovincie, in wereldkerk niét betekenen, dat men uit elkaar groeit. De eenheid zal er wel anders uit gaan zien. U zult begrijpen, dat dit een grote

pastoraal concilie

van de nederlandse kerkprovincie

sis van de conciliedocumenten. Gaarne vertrouwen wij erop, dat ook in de komende fase pers, radio en televisie ons daarbij hun goede diensten zullen bewijzen” (ABR 46(1965)161-163; KA 21(1966)488-491).

Terug in Nederland

eensgezindheid en ware samenwerking vraagt en dat hierbij leiding nodig is. Het wederzijds vertrouwen moet door deze nieuw beleefde eenheid groeien. Niet zonder reden zegt de heilige Vader in zijn brief (Adhortatio apostolica ‘Postrema sessio’ 7-8) van 4 november 1965: ‘De gelovigen moeten erop voorbereid worden de nieuwe normen van het Concilie te aanvaarden. Men moet de traagheid van sommigen, die maar niet willen wennen aan de nieuwe koers, overwinnen; van de andere kant moet men de overdrijving afremmen bij anderen, die zozeer opgaan in hun persoonlijke initiatieven, dat zij de reeds begonnen gezonde vernieuwing schaden. Men moet de vernieuwingen houden binnen de grenzen, die zijn aangegeven door de rechtmatige kerkelijke autoriteiten. Het vertrouwen in en de volledige gehoorzaamheid aan de herders moet bevorderd worden. Want dat is de uitdrukking van de ware liefde tot de Kerk en tevens de beste waarborg voor eenheid en doeltreffendheid.’ Aldus de heilige Vader. De veelvormigheid in de eenheid is nooit een persoonlijke liefhebberij van wie ook in de Kerk. Het is veeleer een uitdrukking van gezonde dienstbaarheid aan de mens in de Kerk. Het is bij de toekomstige groei daarom noodzakelijk aan U loyale medewerking te vragen”.

Concrete plannen In deze eerste brief over de doorvoering van Vaticanum II in Nederland brachten de bisschoppen onmiddellijk enkele concrete plannen onder de aandacht van priesters en andere gelovigen. Zo maakten zij bekend: “Wij overwegen op korte termijn de voorbereiding te beginnen van een provinciaal concilie. Dat is een concilie voor onze Nederlandse kerkprovincie. Daarop zouden in de geest van het Vaticaans Concilie de voornaamste punten van het leven van de Kerk in ons land moeten worden besproken. Wij hopen bij de voorbereiding van een groot aantal punten een beroep te doen op vele priesters, religieuzen en leken. Het resultaat van de voorbereidingen en de besprekingen zou voor de meest vitale punten van het christelijk leven moeten voeren tot een handleiding voor de vormgeving van het Vaticaans Concilie. Als wij vitale punten noemen, doelen wij allereerst op onderwerpen zoals het leven van de priesters en de religieuzen; de priesteropleiding; de pastoraal voor huwelijk en gezin en voor het gemengde huwelijk; de pastoraal van de sacramenten; de oecumene; de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de wereld en de wereldkerk. Wij zullen trachten U naar best vermogen op de hoogte te brengen van de plannen, die ontworpen zullen worden op ba-

Na advies van het PINK te hebben ingewonnen, werd de oprichting van een ‘Theologische Commissie’ op 18 januari 1966 door de bisschoppenvergadering goedgekeurd. De commissie bestond uit theologen die de Nederlandse bisschoppen ook tijdens het concilie adviseerden: mgr. prof. dr. J.C. Groot; prof. dr. C.J. de Jong en prof. mag. dr. E. Schillebeeckx O.P. die dogmatiek onderrichtte aan de katholieke universiteit in Nijmegen. Verder werden drie Nederlandse theologen lid van deze commissie die de bisschoppen van Indonesië (onder wie een groot aantal Nederlanders) tijdens het concilie hadden geadviseerd: prof. dr. B. van Leeuwen O.F.M.; prof. drs. A. van Rijen M.S.C. en prof. dr. P. Smulders S.J. Als bisschoppelijk adviseurs hadden deze theologen tijdens het Tweede Vaticaans Concilie de bisschoppen bijgestaan bij het samenstellen van de interventies die de bisschoppen in de concilieaula zouden uitspreken. Zij hadden op deze wijze bijgedragen aan de rol die de Nederlandse bisschoppen in Vaticanum II speelden. Zij waren derhalve goed ingewerkt in de vele onderwerpen die in het Tweede Vaticaans Concilie aan de orde kwamen. Dit beval hen aan om bij de doorvoering van het concilie in Nederland een belangrijke rol te spelen. De bisschoppen evenals de theologische commissie leefden met het idee dat zij Vaticanum II wilden implementeren in de kerk in Nederland. In dezelfde bisschoppenvergadering van 18 januari 1966 besloten de herders van de kerkprovincie een provinciaal concilie te houden. Mgr. De Vet was voorzitter van het bestuur van het PINK. Namens de bisschoppen vroeg hij deze stichting advies over de wijze waarop het provinciaal concilie georganiseerd kon worden. Tevens verzocht hij het PINK het aanstaande provinciaal concilie voor te bereiden. 

(wordt vervolgd)

april 2015

DE Sleutel

27

fotoreportage

Kiek oet… Houthem Sint Gerlach De oorsprong van de Gerlachuskerk in Houthem Sint Gerlach gaat terug naar het eerste jaar waarmee de dertiende eeuw begon. Ze werd gebouwd als onderdeel van een klooster, gesticht om pelgrims naar het graf van Gerlachus goed te kunnen onthalen. Norbertijnen en hun vrouwelijke tegenhanger namen deze taak op zich. Uit de zestiende eeuw komen berichten over de verwoesting van het klooster meermalen in de annalen terecht. Maar altijd is er weer sprake van herstel. Zo onverwoestbaar was de devotie tot de heilige van het Geuldal. De bouw van de huidige kerk gaat terug tot 1720. Een 30 tal jaren later bracht hofschilder J.A. Schöpf fresco’s in de kerk aan die tot de bezienswaardigheden van de barokke kerk horen. De Franse Revolutie leek een definitief einde te betekenen voor het kloostercomplex. klooster en de kerk werden geannexeerd en verkocht aan een particulier. De voormalige kloostergebouwen werden verpacht en het proostgebouw werd tot adellijk woonhuis omgebouwd. De kerk werd aan de gemeente Houthem geschonken en zou 1808 de nieuwe parochiekerk worden. In 1897 worden de sterk beschadigde frescotaferelen in de noordwand vervangen door schilderijen op doek, vervaardigd door Herman Bröcker uit den Haag. In de voorbije jaren hebben de fresco’s opnieuw een groots(cheeps)e onder gaan. Het kasteel Sint Gerlach werd eerst bewoond door de familie Corneli en later door adellijke familie De Selys de Fanson. In 1979 vermaakt de laatste bewoner van het kasteel, Robert De Selys de Fanson, het kasteel en bijgebouwen aan het kerkbestuur van Houthem. Sedertdien stond het pand leeg en raakte ernstig in verval. Het heeft nog heel wat voeten in de aarde gehad, maar op instigatie van Camille Oostwegel werd het vervallen landgoed vanaf 1995 gerestaureerd waarbij de parochie een nieuwe pastorie, een museum met schatkamer voor St. Gerlach, een nieuwe catecheseruimte, sacristie en een nieuwe Gerlachuskapel rijk werd. De fresco’s van Schöpf zijn uniek voor Nederland. Ook omdat ze ook symbolisch zijn bedoeld: de vloer is de plek voor de stervelingen, de wanden zijn voor de heiligen bestemd, in dit geval voor Gerlachus, het plafond is voor de hemel.

tekst Frans van Galen foto’s bisdom Roermond

28

De Sleutel

april 2015

april 2015

DE Sleutel

29

agenda

Agenda bisschop Frans Wiertz Zaterdag 4 april 21.30 uur Paaswake in de St. Christoffel kathedraal te Roermond Zondag 5 april 11.30 uur Pontificale Hoogmis in de St. Christoffel kathedraal b.g.v. het Hoogfeest van Pasen Maandag 6 april 10.00 uur Pontificale Hoogmis in de Basiliek O.L. Vrouw Tenhemelopneming te Maastricht met aansluitend processie Dinsdag 7 april 9.30 uur Eucharistieviering bij de zusters Benedictinessen van het Heilig Sacrament te Tegelen b.g.v. het Jaar van het Godgewijd Leven Woensdag 8 april Huisbezoeken bij priesters en diakens Vrijdag 10 april 19.00 uur Vormselviering in parochie H. Andreas te Velden Zaterdag 11 april Gesprekken met 4e en 1ste jaarsstudenten Kairos opleiding Zondag 12 april 11.00 uur Vormselviering parochie Maria Tenhemelopneming Chevremont Dinsdag 14 april Vergadering Bisschoppenconferentie te Utrecht

Woensdag 15 april Huisbezoeken bij priesters en diakens Donderdag 16 april 14.30 uur Vergadering Priesterraad Vrijdag 17 april 10.00 uur Ontvangst Moeder Ann Marie, generaal-overste Dominicanessen Tennessee 19.00 uur Vormselviering in parochie H. Antonius Abt te Lomm Zaterdag 18 april Christoffeldag voor vormelingen Zondag 19 april 9.45 uur Vormselviering in parochie H. Catharina te Holz-Kerkrade Maandag 20 april 18.00 uur Vergadering Raad voor Economische Aangelegenheden Dinsdag 21 april Huisbezoeken bij priesters en diakens

Zondag 26 april 10.00 uur Eucharistieviering bij paters Cisterciënzers te Lilbosch b.g.v. het Jaar van het Godgewijd Leven 16.00 uur Vesperviering in abdijkerk te Rolduc met opname kandidaten priesterschap Dinsdag 28 april Huisbezoeken bij priesters en diakens Woensdag 29 april 9.30 uur Eucharistieviering bij zusters onder de Bogen te Maastricht b.g.v. het Jaar van het Godgewijd Leven Vrijdag 1 mei 19.00 uur Eucharistieviering b.g.v. opening meimaand bij Leenderkapel te Landgraaf

Woensdag 22 april 13.00 uur Vergadering Permanente Raad te Utrecht

Zondag 3 mei 11.30 uur Pontificale Hoogmis in parochie H. Agnes te Bunde b.g.v. 10-jarig bestaan communiteit paters IVE

Donderdag 23 april 14.30 uur Vespers en vergadering Kathedraal Kapittel

Maandag 4 mei 19.30 uur Bijwonen nationale dodenherdenking te Roermond

Vrijdag 24 april 19.00 uur Vormselviering in parochie H. Matthias te Weert

Woensdag 6 mei Huisbezoeken bij priesters en diakens

Zaterdag 25 april 10.30 uur Wijding permanent diaken in de St. Christoffelkathedraal

Agenda hulpbisschop Everard de Jong Zaterdag 4 april 20.00 uur Paaswake in de Paterskerk te Venray Zondag 5 april 11.00 uur Eucharistieviering b.g.v. Pasen in parochiekerk H. Johannes de Doper te Nieuwstadt Maandag 6 tot en met zaterdag 11 april Begeleiding pelgrimsreis Neocatechumenale Weg naar H. Land Zondag 12 april 11.00 uur Vormselviering in Paterskerk te Venray 15.00 uur Vormselviering in Petruskerk te Venray Maandag 13 april 08.00 uur Eucharistieviering kloosterkapel Karmelietessen te Sittard b.g.v. Generale Conferentie Dinsdag 14 april Nederlandse Bisschoppenconferentie te Utrecht

30

De Sleutel april 2015

Donderdag 16 april 10.00 uur Werkbezoek oecumenische basisschool De Wegwijzer te Landgraaf 14.30 uur Vergadering Priesterraad te Roermond

Zaterdag 25 april 10.30 uur Deelname (permanent-) diakenwijding in kathedraal te Roermond 19.00 uur Vormselviering parochiekerk H. Martinus te Beegden

Vrijdag 17 april 19.00 uur Vormselviering parochiekerk H. Medardus te Wessem

Zondag 26 april 11.00 uur Vormselviering parochiekerk H. Margarita te Ittervoort 15.00 uur Aanbiddingsuur met geroepenen en vesperviering b.g.v. Roepingenzondag in abdijkerk van Rolduc te Kerkrade

Zaterdag 18 april 09.30 uur Christoffeldag voor vormelingen te Roermond 19.00 uur Vormselviering parochiekerk O.L.V. Altijddurende Bijstand te Geleen Zondag 19 april 10.30 uur Vormselviering parochiekerk H. Michaël te Thorn Woensdag 22 april Studiedag justitiepastoraat te Vught Donderdag 23 april 09.30 uur Deelname wetenschapsoriëntatiedag Raayland College te Venray 14.30 uur Vergadering Kathedraal Kapittel te Roermond

Dinsdag 28 april 15.00 uur Overleg bisschoppelijk gedelegeerden Geestelijke Verzorging te ’s-Hertogenbosch Vrijdag 1 mei 09.30 uur Eucharistieviering in kloosterkapel priorij Nazareth te Tegelen b.g.v. een gouden professiefeest Zaterdag 2 mei 10.00 uur Eucharistieviering in zorgcentrum Ter Eyck te Heerlen b.g.v. Lourdesdag 12.30 uur Deelname aan congres Life Teen in Abdij Rolduc te Kerkrade Zondag 3 mei 10.30 uur Eucharistieviering in grote kerk te Banneux b.g.v. Triduüm Caritas Banneux 15.00 uur Lof en ziekenzegening te Banneux

Puzzel Met onze vorige puzzel hebben we het slechts enkele pagina’s grote boek Ruth afgesloten. In de komende edities zullen we gebruik maken van de twee boeken Samuël als ‘woordenleverancier’. Deze boeken geven de geschiedenis weer van Israëls laatste rechter, Samuël, en van de overgang van het rechterstijdperk naar het koningschap, eerst onder Saul en daarna onder koning David. We hebben voor deze puzzel gebruik gemaakt van woorden uit het eerste boek Samuël, de hoofdstukken 1 t/m 5. Als u ze wegstreept in het diagram, dan blijven er enkele letters over die de oplossing van de puzzel vormen. Wie de woordenbrij ontraadselt en het geluk heeft als winnaar uit de bus te komen, wacht de gebruikelijke prijs.

ASDOD ASDODIETEN BENJAMINIET BESCHONKENE BOODSCHAPPER BOOSWICHTEN DAGON DERTIGDUIZEND DEURPOST DROEFHEID

EEUWIGHEID ELKANA EREZETEL FILISTIJNEN GEOPENBAARD HANNA HOOGBEJAARD IKABOD INDACHTIG LIEVELINGSVROUW

MEDEDINGSTER MINDERWAARDIGE NAKOMELINGEN OFFERGAVEN ONTZETTING PENINNA PRIESTERKLASSE PROFEET SAMUËL SILO

SLAVEN STADSVORSTEN STAM SUFIET VERKWIJNEN VERMETELHEID VERSMACHTEN VISIOEN VOETVOLK VOOROVERGEVALLEN

De oplossing kan vóór 19 april gestuurd worden naar: Puzzelredactie De Sleutel, Postbus 980, 6040 AZ Roermond of [email protected]. Onder de goede inzendingen wordt de DVD ‘Sprekend monument – heden en verleden van de Sint Christoffelkathedraal’ verloot. De laatste puzzelopdracht kende als oplossing ‘Vastentijd is een tijd van bezinning’. Onder de goede inzendingen trok onze ‘notaris’ Mia Hermans uit Obbicht als winnaar. Proficiat!

april 2015

DE Sleutel

31

Roepingenzondag in teken van religieus leven

Wake up the World! Schud de wereld wakker! Dat is motto van de campagne van Roepingenzondag 2015. Met dit motto brengen de gezamenlijke Nederlandse bisdommen in het weekeinde van 25/26 april het fenomeen ‘roeping’ onder de aandacht. Een keuze voor een leven als priester of religieus is tegenwoordig niet alledaags meer. Maar dat wil niet zeggen dat jongeren zich niet geroepen zouden kunnen voelen om de blijde boodschap te verkondigen. Het is van belang dat er altijd mensen blijven die de wereld wakker schudden om haar over Jezus Christus te vertellen. Het bisdom Roermond heeft onlangs een brochure uitgegeven, waarin religi-

euze gemeenschappen in Limburg zich presenteren. Jongeren kunnen deze gebruiken om zich te oriënteren of om gewoon eens - alleen of met een jongerengroep of schoolklas - bij een klooster aan te kloppen en kennis te gaan maken. Roepingenzondag wordt in ons bisdom ook gevierd met een gebedsmiddag voor mensen die een leven als priester, diaken of religieus overwegen. Deze gebedsmiddag vindt dit jaar plaats in Abdij Rolduc in Kerkrade, waar ook de priesteropleiding van ons bisdom is gevestigd. Om 13.00 uur wordt het Allerheiligste ter aanbidding uitgesteld, waarbij vertegenwoordigers van verschillende congregaties en religieuze gemeenschappen bidden om bijzonder geroepenen voor de Kerk in Limburg. Ook zullen zij zich op

eenvoudige wijze presenteren voor belangstellenden die meer informatie over hun charisma en zending willen hebben. Aansluitend komen de priesterstudenten met andere geroepenen bijeen voor een speciale vesperviering onder leiding van bisschop Frans Wiertz. Deze viering begint om 16.00 uur. De middag wordt afgesloten met een kopje koffie tijdens een informeel samenzijn. Iedereen is welkom om aan de aanbidding en/of vesperviering deel te nemen en samen onze zorg om roepingen te delen.  Meer informatie: www.roepingzondag.nl of www.bisdom-roermond.nl