jaargang 12 • nummer 4 • april 2013
Financiële terugblik De financiële specialisten van de Dommelgroep hebben afgelopen periode hard gewerkt aan de jaarrekening 2012. Deze jaarrekening, ook wel ‘Het rapport inzake het jaarverslag’ genoemd, bevat de financiële gegevens waarin resultaat, balans, financiële kengetallen e.d. zijn verwerkt. Daarnaast is er ook een bestuursverslag in opgenomen. Hier staat beschreven welke activiteiten in het afgelopen jaar uitgevoerd zijn en wat daarvan het resultaat was. Kijkend naar de financiën heeft SKOSO een goed jaar achter de rug. Er is een voorlopig positief resultaat van € 67.000,behaald. De begroting kende een positief resultaat van € 1.200,-. Een meevaller die met name veroorzaakt is door het feit dat het ministerie achteraf gestegen personeelslasten alsnog (gedeeltelijk) heeft gecompenseerd. Positief resultaat
Afgezet tegen de omzet, bedraagt het resultaat 1%. In het bedrijfsleven zou dit als een mager resultaat worden beoordeeld, maar in het onderwijs is dit positief. Zeker omdat het voor steeds meer schoolbesturen lastiger wordt de financiën rond te krijgen. Het is niet ons doel om jaarlijks een resultaat van 1% te behalen; met 0% kunnen we ook tevreden zijn. We mogen best eens een jaar een negatief resultaat halen, mits dat begroot en goed onderbouwd is. Het uitgangspunt is dat
we zoveel mogelijk middelen inzetten voor het onderwijsleerproces. Het is wel van belang dat SKOSO voldoende weerstandsvermogen heeft om de organisatie financieel gezond te houden en toekomstige tegenvallers op te kunnen vangen. Er zijn namelijk ook enkele risico’s voorzien. Deze hebben vooral betrekking op de krimp van het aantal leerlingen die groter is dan voorzien en de ontwikkelingen m.b.t. Passend Onderwijs. Basis voor de toekomst
De overheid heeft sinds enkele jaren een norm vastgesteld, waarmee kan worden bepaald of een schoolorganisatie financieel gezond is. Dit betekent dat er niet teveel wordt uitgegeven, maar ook niet teveel wordt gespaard. Deze norm wordt uitgedrukt in een kapitalisatiefactor. Deze ligt bij SKOSO rond de 40. Op basis van de resultaten over 2012 bedraagt deze kapitalisatiefactor 46. Onze reserves zijn dus iets groter dan strikt noodzakelijk. We zullen ze de komende jaren echter hard nodig hebben om mogelijke tegenvallers op te vangen. Het jaarverslag en het bestuursverslag zijn inmiddels besproken met de directeuren en aangeboden aan de Raad van Toezicht en de GMR. Ook de accountantscontrole heeft plaatsgevonden, waarbij de accountant heeft opgemerkt dat SKOSO een deugdelijk financieel beleid voert. De auditcommissie van de Raad van Toezicht, alsmede de financiële commissie van de GMR, buigen zich in april over deze cijfers alvorens de Raad van Toezicht half mei haar definitieve goedkeuring kan verlenen. Daarna wordt de jaarrekening pas door het bestuur vastgesteld. We zullen de jaarrekening vervolgens op onze website publiceren en - zoals voorgeschreven - naar het ministerie sturen. Digitale weergave
In het kader van de horizontale verantwoording hebben we het jaarverslag de afgelopen jaren ook in brochurevorm gepubliceerd. Deze versie was met name bedoeld voor personeelsleden, belangstellende ouders en relaties van SKOSO. Ondanks een positieve beoordeling, hebben we dit jaar gekozen voor een digitale versie in de vorm van een Prezi presentatie. Alle personeelsleden en andere belangstellenden zullen deze presentatie half mei in hun mailbox aantreffen.
Passend Onderwijs jaargang 12 • nummer 4 • april 2013
Op de achtergrond zijn de stuurgroep en de projectgroepen de afgelopen maanden druk bezig geweest met het verdelen van taken en het opstellen van hun werkagenda’s. Ook zijn de nodige activiteiten in gang gezet. Bij de verdere uitwerking is het referentiekader uit de Hoofdlijnennotitie van december 2012 nog steeds van toepassing: “Partijen zien in het realiseren van Passend Onderwijs in ultieme zin de opdracht die ze hebben om voor alle kinderen waarvoor zij gezamenlijk verantwoordelijk zijn in de regio betekenisvol onderwijs aan te bieden dat zowel tegemoet komt aan de individuele ontwikkelingsbehoeften van het kind als aan de behoeften van de samenleving. Zij beogen daarmee een wezenlijke bijdrage te leveren aan het welzijn en de welvaart van de regio waarin zij werkzaam zijn.” Doorontwikkeling in projectgroepen
Om Passend Onderwijs binnen het SWV PO 30.06 verder door te ontwikkelen, heeft de Stuurgroep eind januari besloten met 3 projectgroepen te gaan werken: projectgroep Bestuurlijke inrichting (tevens Stuurgroep), projectgroep Inhoud en de projectgroep Bedrijfsvoering. Elke projectgroep beschikt over een voorzitter en ontvangt waar nodig of gewenst externe ondersteuning bij het realiseren van de opdracht. Belangstellenden die zich hebben aangemeld voor een projectgroep of werkgroep, worden op basis van expertise ingedeeld. Zij kunnen gaan participeren in een werkgroep of deel gaan uitmaken van een klankbordgroep. De stuurgroep heeft op 25 maart de opdrachten en werkagenda’s van de verschillende projectgroepen op elkaar afgestemd.
IN DIT NUMMER
Bij het vaststellen van de werkagenda’s zijn de door de overheid vaststelde data voor invoering uitgangspunt geweest. Zo moet de bestuurlijke inrichting van SWV PO 30.06 per 1 november 2013 gerealiseerd zijn. Dit betekent dat de Stuurgroep voor de zomervakantie nog twee maal een besturenoverleg zal organiseren. Tijdens deze bijeenkomsten zullen de projectgroepen Inhoud en Bedrijfsvoering de aanwezigen informeren over de voortgang van hun activiteiten. Ieder SWV heeft de opdracht om voor 1 november 2013 een Ondersteuningsplanraad (OPR) in te stellen. De Stuurgroep heeft op 27 februari een informatieavond georganiseerd voor alle leden van de (G)MR-en. Tijdens deze drukbezochte avond heeft de heer Rein van Dijk van het Steunpunt Medezeggenschap Passend Onderwijs de aanwezigen geïnformeerd over diverse aspecten die te maken hebben met de OPR. Na afloop van de bijeenkomst zijn alle aanwezigen uitgenodigd om zich kandidaat te stellen voor deelname aan een werkgroep OPR.
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• •••••••••••••••••• Uitgelicht •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
Zorg voor kwaliteit: pilot visitatie Vanaf 2013 krijgt elke school jaarlijks een kwaliteitsonderzoek van de inspectie, het bestuur, een interne auditcommissie of een externe visitatie. Eind februari heeft op basisschool St. Antonius van Padua de eerste externe visitatie plaatsgevonden. Wat houdt een visitatie eigenlijk in? Hierbij krijgt de schoolorganisatie een spiegel voorgehouden op basis van ‘externe’ normen. SKOSO is van mening dat iedere school om de twee jaar door een externe instantie moet worden ‘gespiegeld’. De visitatie heeft tot doel een analyse uit te voeren van de kwaliteit van het onderwijs op een school. Deze analyse sluit aan op de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs door de inspectie en geeft een beeld van mogelijke risicofactoren in de schoolontwikkeling. In het verlengde daarvan gaat de analyse in op de condities binnen de school die voorwaardelijk zijn voor kwaliteitsontwikkeling. Met de analyse willen we de school en het bestuur inzicht verschaffen in de schoolontwikkeling en de factoren die hierop van invloed zijn. Maar ook aangrijpingspunten geven voor de verdere schoolontwikkeling. Het onderzoek en de analyse richt zich op een drietal thema’s: de context van de schoolontwikkeling, de kwaliteit van het onderwijs en de ontwikkelingscapaciteit. De adviseur heeft voorafgaand aan de visitatie relevante schooldocumenten bestudeerd en de opbrengsten van de school geanalyseerd. Tijdens de visitatie – die een hele dag duurt - wordt de directie, de IB-er en het managementteam geïnterviewd. Daarnaast wordt er in vier groepen klassenbezoeken afgelegd. Na de visitatiedag stelt de adviseur een conceptrapport op. Dit wordt in eerste instantie besproken met de directie en het bestuur. Na eventuele correcties is het definitieve rapport gereed en wordt het vervolgens gecommuniceerd richting het team. Indien nodig, wordt er ook een verbeterplan opgesteld.
• • • • • • • • •
Innofun Theaterkoor Rooi NLP Studiedag Vversterk Audit basisschool Eerschot Financiële terugblik Passend Onderwijs Pilot visitatie
Redactie Nieuwsbrief Postbus 58 5490 AB Sint-Oedenrode Tel. 0413-420706 Fax. 0413-420726 E-mail:
[email protected] Website: www.skoso.nl © SKOSO 2013. Overname alleen toegestaan na toestemming van de redactie.
Rectificatie: In de nieuwsbrief van maart is een verkeerde foto geplaatst bij het artikel over kindgesprekken op pagina 2. Het artikel gaat over Rolf Vonk en Ilse van de Beurcht, maar de foto toont een andere leerkracht. De redactie biedt hiervoor excuses aan.
Ka lender • Raad van Toezicht: 16 mei, 20 juni • Directeurenberaad: 14 mei, 11 juni • Studieochtend directeuren: 28 mei • Kwaliteitsnetwerk: 23 april, 4 juni • Werkgroep Curioso: 28 mei • Netwerk CPM: 24 april • GMR: 22 april, 18 juni • Werkgroep Bao-VO: 29 mei • Kleuternetwerk: 23 mei • WSNS: 25 april, 6 mei • Stuurgroep Nobraweb: 4 juni
Beleven en ervaren in het eLab De wereld en onze samenleving veranderen door de inzet van ICT en sociale media. We blijven op de hoogte van het laatste nieuws op internet, checken meerdere malen per dag mail op onze smartphone en lezen de belevenissen van onze vrienden en bekenden op Twitter en Facebook. Onze manier van leven en werken verandert ingrijpend door het gebruik van al die media en informatie. Maar wat betekent dit eigenlijk voor het onderwijs? “Om succesvol te kunnen zijn in de 21e eeuw hebben onze huidige leerlingen andere competenties nodig. Hierbij gaat het niet alleen over ICTvaardigheden en mediawijsheid, maar ook over creativiteit, samenwerking, leiderschap, sociale vaardigheden en nog veel meer competenties”, aldus John van der Sman, bovenschools ICT-coach. Hij maakte onlangs - samen met de directeuren, ICT-ers, IB-ers, ICT-coaches en directeur-bestuurder van SKOSO uitgebreid kennis met deze zogenaamde 21st century skills tijdens een bezoek aan het eLab. Het eLab, dat ontwikkeld is door Innofun, is hét centrum voor onderwijs en sociale media. “Een inspirerende omgeving waarin we het leren met behulp van ICT en sociale media zelf konden beleven
en ervaren. We hebben deze dag onder andere in groepsverband gediscussieerd over de rol van nieuwe media in het onderwijs en leiderschap. Deze informatieve en interactieve sessies werden ondersteund met diverse filmpjes, teksten en
applicaties. Het eLab heeft ons allemaal energie, inspiratie en houvast gegeven voor de toekomst. Een toekomst waarin ICT en sociale media volledig geïntegreerd zijn in het onderwijs. SKOSO is duidelijk op de goede weg!”
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
Avondje ontspannen met Theaterkoor Rooi In het kader van goed personeelsbeleid zijn de personeelsleden tijdens de nieuwjaarsreceptie allemaal uitgenodigd voor de vierde grote theatershow van Theaterkoor Rooi met als titel ‘PerMissie’. Deze nieuwe musical staat in het teken van de vier elementen van het leven: water, vuur, lucht en aarde. Soulmuziek, gospelinvloeden en Rhythm & Blues leveren een snelle muzikale ode aan het leven op. Diverse personeelsleden van SKOSO nemen zelf ook deel aan deze productie. De voorstelling op donderdag 23 mei is gereserveerd voor het personeel van SKOSO en Brabant Zorg (locatie Sint-Oedenrode). Voor een voorproefje kun je alvast een kijkje nemen op de website van het theaterkoor. Wij hopen je graag op 23 mei te begroeten!
jaargang 12 • nummer 4 • april 2013
Medewerkers in hun kracht
Effectieve communicatie dankzij NLP SKOSO investeert veel in het verbeteren van de communicatie skills van haar medewerkers. Voordat je goed met anderen kunt communiceren, moet je echter eerst weten hoe je zelf communiceert en wat je uit wilt dragen. Ellie Bosmans, directeur Franciscusschool, en Marieke Vervoort, leerkracht Franciscusschool, kregen door hun studie NLP meer inzicht in de manier waarop zijzelf én anderen communiceren. Maar ook in de wijze waarop communicatie kan worden veranderd of beïnvloed. had dat ik de grote lijnen onder controle had, was het tijd voor de ontwikkeling van mijn (inter)persoonlijke competenties: gesprekstechnieken, feedback geven, doorvragen, inleven in een ander, etc. De opleiding NLP van de Pedagogische Hogeschool de Kempel sloot hier uitstekend op aan.” Marieke: “Ik liep al een tijdje rond met een bepaalde nieuwsgierigheid naar NLP, maar dan vanuit de privésfeer. Mijn nuchterheid hield me echter tegen, totdat Ellie met een folder van de Kempel aan mijn bureau stond. De eerste bijeenkomst heeft ons direct over de streep getrokken. We waren meteen laaiend enthousiast!” Ellie: “NLP gaat veel verder dan aangeleerde technieken en methoden. Het is een flinke investering in tijd, maar ook in jezelf. Je neemt steeds een stukje van jezelf mee naar de opleiding. En je komt iedere keer met heel veel input thuis. Input die je raakt en die veel verder gaat dan kennis en ervaring.” Marieke: “Dit is erg belangrijk. Om zicht te krijgen op hoe een ander de dingen ervaart, beleeft, voelt en hoe je daar beter op aan kunt sluiten, moet je namelijk eerst bij jezelf beginnen!”
Wat is NLP eigenlijk? Marieke: “NLP staat voor Neuro-Linguistisch Programmeren. Het is als het ware je hersenen herprogrammeren met taal – verbaal en non-verbaal - om gewenst gedrag te organiseren. We hebben hier tijdens de opleiding enorm veel technieken voor gekregen. Technieken die onder andere heel bruikbaar zijn geweest bij de audit van basisschool Eerschot. Door vragen te stellen en door te vragen, zet je mensen aan het denken over zaken waar ze zelf verder mee aan de slag kunnen.” Waarom zijn jullie deze opleiding gaan volgen? Ellie: “Toen ik directeur van deze school werd, heb ik me in eerste instantie vooral gericht op de zakelijke kant. Er moesten veel dingen geregeld en gemanaged worden. Toen ik het idee
Wat levert NLP binnen het onderwijs op? “Het heeft een duidelijke meerwaarde in de klas. Je voert heel vaak kleine coachgesprekjes met kinderen. Ze moeten nog leren om zich te verplaatsen in een ander: hoe komt informatie bijvoorbeeld bij een ander binnen en hoe reageer je daar op? NLP biedt ook veel houvast voor het communiceren met mijn collega’s, zoals bijvoorbeeld in een bouwoverleg. Feedback geven, iemand teruggeven wat er gebeurt, patronen herkennen en dat vervolgens aan collega’s teruggeven.” Aldus Marieke. Ellie: “Het heeft ook veel winst opgeleverd richting het personeelsbeleid en de gesprekkencyclus. Hierbij gaat het vooral om aspecten als herkaderen, het probleem bij de ander laten in plaats van overnemen, doorvragen, samenvatten. Dit pas ik nu veel meer toe. Op deze manier kan ik de teamleden helpen kritisch naar zichzelf te kijken, te stimuleren en te enthousiasmeren om te groeien. Zo kan de leerkracht ook de leerlingen benaderen.” Hoe kijk je terug op de opleiding? Marieke: “Ik ben iemand die veel in het hoofd ‘zit’. Door de opleiding kan ik nu meer bij mijn gevoel blijven.” Ellie: “De opleiding heeft veel van mezelf gevraagd en ik ben mezelf regelmatig tegen gekomen. Het is echter zeer waardevol geweest voor mijn persoonlijke ontwikkeling en professionele groei. Ik kan de opleiding dan ook bij iedereen van harte aanbevelen!”
Samen delen, onderzoeken en verbeteren Een leven lang leren… Dit geldt voor de leerlingen van SKOSO, maar zeker ook voor alle medewerkers. Om het maximale uit onze leerlingen te halen, zijn er professionals nodig die voortdurend aan hun professionele ontwikkeling werken. Natuurlijk in samenwerking met collega’s, maar ook door zelf stappen te zetten en een onderzoekende houding aan te nemen. Tijdens de studiedag op 26 februari jl. werd hier uitgebreid aandacht aan besteed. Kracht als professional
“We zijn deze dag vooral met elkaar in gesprek gegaan over de ontwikkeling naar een professionele leergemeenschap: welke verantwoordelijkheid draag je als team en welke rol speel je hier zelf in? Maar we hebben natuurlijk ook buiten de eigen school gekeken. In een professionele omgeving wordt immers met én van elkaar geleerd,” aldus Heidi Rust, opleidingscoördinator/coach SKOSO. “Na een gezamenlijke opening ging iedere school eerst met het eigen team aan de slag. De meegebrachte afbeeldingen en kaarten gaven een kleurrijk en verrassend beeld van ieders kracht. Het leverde bovendien veel nieuwe energie en verhelderende inzichten op.
Inzichten waar de scholen inmiddels druk mee aan de slag zijn gegaan!” Reflecteren op eigen handelen
Naast de eigen professionele ontwikkeling werd er ook veel aandacht besteed aan de professionele cultuur van SKOSO. Een cultuur die zich kenmerkt door de manier waarop medewerkers met elkaar omgaan en elkaar aanspreken. “We hebben ‘s middags in samengestelde groepen diverse spelletjes gedaan. Spelletjes gericht op teamontwikkeling, zoals bijvoorbeeld feedback geven en ontvangen. Leerkrachten vinden het best lastig om elkaar feedback te geven, terwijl ze in de klas de hele dag feedback geven aan kinderen. Feedback
Vversterk Managemenmodule Op 18 april werd de eerste bijeenkomst van de Vversterk Managemenmodule gehouden in MFA De Loop’r in Olland. Er waren 15 managers afkomstig uit het onderwijs en de kinderopvang aanwezig. Deze training, die door de Giralis Groep verzorgd wordt, is geheel afgestemd op de Rooise situatie. Het beoogt leidinggevenden in kinderdagverblijven en peuterspeelzalen en directeuren van basisscholen te ondersteunen bij het maken van VVE beleid. De training is een opmaat voor het maken van resultaatgerichte afspraken met de gemeente. De tweede bijeenkomst zal plaatsvinden op 16 mei. Nadere informatie over deze training vind je op www.vversterk.nl/ uploads/FolderVversterkManagementmodules.pdf
ontvangen is soms ook een hele uitdaging. Hoeveel ruimte geef je de ander eigenlijk om feedback te geven? Het is goed om hier eens op een informele manier bij stil te staan en met elkaar over te praten. En hoe ga je met een collega om die iets op een andere manier doet dan is afgesproken? Ga niet meteen oordelen en veroordelen, maar ga in plaats daarvan het gesprek aan. Het levert zoveel meer op als we mét elkaar praten in plaats van over elkaar.” De studiedag was een van vele stappen die SKOSO zet om tot een professionele cultuur en een professionele leergemeenschap te komen. “Binnen SKOSO zijn al diverse initiatieven ontplooid om van elkaar te leren, zoals bijvoorbeeld de pilot auditing, het netwerk voor startende leerkrachten, kleuterleerkrachten en leerkrachten van groep 8. Het permanent samen delen, onderzoeken en verbeteren om de kwaliteit van het onderwijs verder te verhogen, zal ook de komende tijd hoog op de agenda blijven staan. Tijdens studiedagen en teamvergaderingen, maar ook op individueel niveau. Kijk dus regelmatig in de spiegel en blijf in je professionele ontwikkeling investeren door gebruik te maken van scholing, collegiale consultatie, coaching of intervisie. Mogelijkheden genoeg!”
Audit basisschool Eerschot: kijken in de spiegel ! Kwaliteit van het onderwijs staat bij SKOSO hoog in het vaandel. Met behulp van tevredenheidsonderzoeken onder ouders, leerlingen en leerkrachten en externe visitaties signaleren we proactief punten ter verbetering. Met ingang van dit schooljaar maakt SKOSO ook gebruik van een auditteam, dat als een kritische vriend kijkt naar een specifiek aandachtspunt van de schoolontwikkeling van een SKOSO-school. Basisschool Eerschot beet het spits af; directeur Ad van Nunen blikt terug op deze pilot. “Als schoolteam merkten wij dat de betrokkenheid en motivatie van onze leerlingen niet altijd voldeed aan onze verwachtingen. We waren intern al een tijdje aan het zoeken wat hiervan de oorzaak zou kunnen zijn. Nieuwe methoden voor begrijpend en technisch lezen en voor geschiedenis brachten hierin niet echt de gewenste verandering. De onderzoeksvraag voor de pilot bij het uitvoeren van een interne audit kwam dan ook snel naar boven: “Welke aspecten van het klassenmanagement, waarvan wij denken dat ze bijdragen aan de betrokkenheid en motivatie van de leerlingen, zijn zichtbaar op onze school in groep 3 t/m 8?” Uit het verslag van het auditbezoek (dat op 13 december jl. werd afgenomen) kwam o.a. naar voren dat de verschillende onderdelen van het GIP-model niet consequent in iedere groep worden uitgevoerd. Hierdoor wordt de doorgaande lijn binnen de school onderbroken en dat is iets wat wij niet willen. GIP staat voor Groepsen Individueel gericht Pedagogisch en didactisch handelen. Deze werkwijze is gericht op een goede gedifferentieerde organisatie in de groep waardoor leerlingen optimaal zelfstandig kunnen werken.” Rol leerkracht
“Mede door de audit zijn leerkrachten zich nog bewuster geworden van hun essentiële rol in het verhogen van de betrokkenheid en de motivatie van leerlingen. Door leerlingen bijvoorbeeld aan het begin van de les te vragen naar hun voorkennis, vooraf duidelijk aan te geven wat het doel is van de les en de les af te sluiten met een evaluatie, ontstaat er meer betrokkenheid bij de kinderen. Tijdens onze studiedag op 20 maart hebben we hier uitgebreid
aandacht aan besteed. Hoe gaan we zorgen voor zichtbare doorgaande lijnen? Hoe gaan we die vasthouden? Welke andere aspecten van klassenmanagement nemen we hierin mee?” “De audit heeft veel waardevolle informatie opgeleverd waar we als team mee aan de slag zijn gegaan. Wij zijn gestart met het hernieuwen van de afspraken volgens het GIP-model. Deze worden goed vastgelegd en we spreken elkaar ook op een professionele wijze aan op het nakomen van die afspraken en werkwijzen. Dit sluit prima aan bij de laatste studiedag van SKOSO waarin feedback geven en ontvangen en reflecteren op eigen handelen centraal stond.” Meerwaarde audit
Op de vraag of Ad andere scholen een audit zou aanraden, knikt hij
instemmend. “De audit is een uitstekend middel om de kwaliteit van het onderwijs in beeld te brengen en verder te ontwikkelen. Het houdt je scherp, individueel en als team. Ik kan de andere scholen van SKOSO dan ook van harte aanbevelen hieraan deel te nemen: kijken in de spiegel loont echt de moeite en het heeft een constructieve meerwaarde voor alle betrokkenen bij het onderwijs op je school!” Wil je graag meer weten over auditing? Neem dan gerust contact op met Ad van Nunen (directeur basisschool Eerschot) of met Gery van Meersbergen (projectleider/directeur basisschool De Kienehoef). Ze staan je graag te woord!
jaargang 12 • nummer 4 • april 2013
Medewerkers in hun kracht
Effectieve communicatie dankzij NLP SKOSO investeert veel in het verbeteren van de communicatie skills van haar medewerkers. Voordat je goed met anderen kunt communiceren, moet je echter eerst weten hoe je zelf communiceert en wat je uit wilt dragen. Ellie Bosmans, directeur Franciscusschool, en Marieke Vervoort, leerkracht Franciscusschool, kregen door hun studie NLP meer inzicht in de manier waarop zijzelf én anderen communiceren. Maar ook in de wijze waarop communicatie kan worden veranderd of beïnvloed. had dat ik de grote lijnen onder controle had, was het tijd voor de ontwikkeling van mijn (inter)persoonlijke competenties: gesprekstechnieken, feedback geven, doorvragen, inleven in een ander, etc. De opleiding NLP van de Pedagogische Hogeschool de Kempel sloot hier uitstekend op aan.” Marieke: “Ik liep al een tijdje rond met een bepaalde nieuwsgierigheid naar NLP, maar dan vanuit de privésfeer. Mijn nuchterheid hield me echter tegen, totdat Ellie met een folder van de Kempel aan mijn bureau stond. De eerste bijeenkomst heeft ons direct over de streep getrokken. We waren meteen laaiend enthousiast!” Ellie: “NLP gaat veel verder dan aangeleerde technieken en methoden. Het is een flinke investering in tijd, maar ook in jezelf. Je neemt steeds een stukje van jezelf mee naar de opleiding. En je komt iedere keer met heel veel input thuis. Input die je raakt en die veel verder gaat dan kennis en ervaring.” Marieke: “Dit is erg belangrijk. Om zicht te krijgen op hoe een ander de dingen ervaart, beleeft, voelt en hoe je daar beter op aan kunt sluiten, moet je namelijk eerst bij jezelf beginnen!”
Wat is NLP eigenlijk? Marieke: “NLP staat voor Neuro-Linguistisch Programmeren. Het is als het ware je hersenen herprogrammeren met taal – verbaal en non-verbaal - om gewenst gedrag te organiseren. We hebben hier tijdens de opleiding enorm veel technieken voor gekregen. Technieken die onder andere heel bruikbaar zijn geweest bij de audit van basisschool Eerschot. Door vragen te stellen en door te vragen, zet je mensen aan het denken over zaken waar ze zelf verder mee aan de slag kunnen.” Waarom zijn jullie deze opleiding gaan volgen? Ellie: “Toen ik directeur van deze school werd, heb ik me in eerste instantie vooral gericht op de zakelijke kant. Er moesten veel dingen geregeld en gemanaged worden. Toen ik het idee
Wat levert NLP binnen het onderwijs op? “Het heeft een duidelijke meerwaarde in de klas. Je voert heel vaak kleine coachgesprekjes met kinderen. Ze moeten nog leren om zich te verplaatsen in een ander: hoe komt informatie bijvoorbeeld bij een ander binnen en hoe reageer je daar op? NLP biedt ook veel houvast voor het communiceren met mijn collega’s, zoals bijvoorbeeld in een bouwoverleg. Feedback geven, iemand teruggeven wat er gebeurt, patronen herkennen en dat vervolgens aan collega’s teruggeven.” Aldus Marieke. Ellie: “Het heeft ook veel winst opgeleverd richting het personeelsbeleid en de gesprekkencyclus. Hierbij gaat het vooral om aspecten als herkaderen, het probleem bij de ander laten in plaats van overnemen, doorvragen, samenvatten. Dit pas ik nu veel meer toe. Op deze manier kan ik de teamleden helpen kritisch naar zichzelf te kijken, te stimuleren en te enthousiasmeren om te groeien. Zo kan de leerkracht ook de leerlingen benaderen.” Hoe kijk je terug op de opleiding? Marieke: “Ik ben iemand die veel in het hoofd ‘zit’. Door de opleiding kan ik nu meer bij mijn gevoel blijven.” Ellie: “De opleiding heeft veel van mezelf gevraagd en ik ben mezelf regelmatig tegen gekomen. Het is echter zeer waardevol geweest voor mijn persoonlijke ontwikkeling en professionele groei. Ik kan de opleiding dan ook bij iedereen van harte aanbevelen!”
Samen delen, onderzoeken en verbeteren Een leven lang leren… Dit geldt voor de leerlingen van SKOSO, maar zeker ook voor alle medewerkers. Om het maximale uit onze leerlingen te halen, zijn er professionals nodig die voortdurend aan hun professionele ontwikkeling werken. Natuurlijk in samenwerking met collega’s, maar ook door zelf stappen te zetten en een onderzoekende houding aan te nemen. Tijdens de studiedag op 26 februari jl. werd hier uitgebreid aandacht aan besteed. Kracht als professional
“We zijn deze dag vooral met elkaar in gesprek gegaan over de ontwikkeling naar een professionele leergemeenschap: welke verantwoordelijkheid draag je als team en welke rol speel je hier zelf in? Maar we hebben natuurlijk ook buiten de eigen school gekeken. In een professionele omgeving wordt immers met én van elkaar geleerd,” aldus Heidi Rust, opleidingscoördinator/coach SKOSO. “Na een gezamenlijke opening ging iedere school eerst met het eigen team aan de slag. De meegebrachte afbeeldingen en kaarten gaven een kleurrijk en verrassend beeld van ieders kracht. Het leverde bovendien veel nieuwe energie en verhelderende inzichten op.
Inzichten waar de scholen inmiddels druk mee aan de slag zijn gegaan!” Reflecteren op eigen handelen
Naast de eigen professionele ontwikkeling werd er ook veel aandacht besteed aan de professionele cultuur van SKOSO. Een cultuur die zich kenmerkt door de manier waarop medewerkers met elkaar omgaan en elkaar aanspreken. “We hebben ‘s middags in samengestelde groepen diverse spelletjes gedaan. Spelletjes gericht op teamontwikkeling, zoals bijvoorbeeld feedback geven en ontvangen. Leerkrachten vinden het best lastig om elkaar feedback te geven, terwijl ze in de klas de hele dag feedback geven aan kinderen. Feedback
Vversterk Managemenmodule Op 18 april werd de eerste bijeenkomst van de Vversterk Managemenmodule gehouden in MFA De Loop’r in Olland. Er waren 15 managers afkomstig uit het onderwijs en de kinderopvang aanwezig. Deze training, die door de Giralis Groep verzorgd wordt, is geheel afgestemd op de Rooise situatie. Het beoogt leidinggevenden in kinderdagverblijven en peuterspeelzalen en directeuren van basisscholen te ondersteunen bij het maken van VVE beleid. De training is een opmaat voor het maken van resultaatgerichte afspraken met de gemeente. De tweede bijeenkomst zal plaatsvinden op 16 mei. Nadere informatie over deze training vind je op www.vversterk.nl/ uploads/FolderVversterkManagementmodules.pdf
ontvangen is soms ook een hele uitdaging. Hoeveel ruimte geef je de ander eigenlijk om feedback te geven? Het is goed om hier eens op een informele manier bij stil te staan en met elkaar over te praten. En hoe ga je met een collega om die iets op een andere manier doet dan is afgesproken? Ga niet meteen oordelen en veroordelen, maar ga in plaats daarvan het gesprek aan. Het levert zoveel meer op als we mét elkaar praten in plaats van over elkaar.” De studiedag was een van vele stappen die SKOSO zet om tot een professionele cultuur en een professionele leergemeenschap te komen. “Binnen SKOSO zijn al diverse initiatieven ontplooid om van elkaar te leren, zoals bijvoorbeeld de pilot auditing, het netwerk voor startende leerkrachten, kleuterleerkrachten en leerkrachten van groep 8. Het permanent samen delen, onderzoeken en verbeteren om de kwaliteit van het onderwijs verder te verhogen, zal ook de komende tijd hoog op de agenda blijven staan. Tijdens studiedagen en teamvergaderingen, maar ook op individueel niveau. Kijk dus regelmatig in de spiegel en blijf in je professionele ontwikkeling investeren door gebruik te maken van scholing, collegiale consultatie, coaching of intervisie. Mogelijkheden genoeg!”
Audit basisschool Eerschot: kijken in de spiegel ! Kwaliteit van het onderwijs staat bij SKOSO hoog in het vaandel. Met behulp van tevredenheidsonderzoeken onder ouders, leerlingen en leerkrachten en externe visitaties signaleren we proactief punten ter verbetering. Met ingang van dit schooljaar maakt SKOSO ook gebruik van een auditteam, dat als een kritische vriend kijkt naar een specifiek aandachtspunt van de schoolontwikkeling van een SKOSO-school. Basisschool Eerschot beet het spits af; directeur Ad van Nunen blikt terug op deze pilot. “Als schoolteam merkten wij dat de betrokkenheid en motivatie van onze leerlingen niet altijd voldeed aan onze verwachtingen. We waren intern al een tijdje aan het zoeken wat hiervan de oorzaak zou kunnen zijn. Nieuwe methoden voor begrijpend en technisch lezen en voor geschiedenis brachten hierin niet echt de gewenste verandering. De onderzoeksvraag voor de pilot bij het uitvoeren van een interne audit kwam dan ook snel naar boven: “Welke aspecten van het klassenmanagement, waarvan wij denken dat ze bijdragen aan de betrokkenheid en motivatie van de leerlingen, zijn zichtbaar op onze school in groep 3 t/m 8?” Uit het verslag van het auditbezoek (dat op 13 december jl. werd afgenomen) kwam o.a. naar voren dat de verschillende onderdelen van het GIP-model niet consequent in iedere groep worden uitgevoerd. Hierdoor wordt de doorgaande lijn binnen de school onderbroken en dat is iets wat wij niet willen. GIP staat voor Groepsen Individueel gericht Pedagogisch en didactisch handelen. Deze werkwijze is gericht op een goede gedifferentieerde organisatie in de groep waardoor leerlingen optimaal zelfstandig kunnen werken.” Rol leerkracht
“Mede door de audit zijn leerkrachten zich nog bewuster geworden van hun essentiële rol in het verhogen van de betrokkenheid en de motivatie van leerlingen. Door leerlingen bijvoorbeeld aan het begin van de les te vragen naar hun voorkennis, vooraf duidelijk aan te geven wat het doel is van de les en de les af te sluiten met een evaluatie, ontstaat er meer betrokkenheid bij de kinderen. Tijdens onze studiedag op 20 maart hebben we hier uitgebreid
aandacht aan besteed. Hoe gaan we zorgen voor zichtbare doorgaande lijnen? Hoe gaan we die vasthouden? Welke andere aspecten van klassenmanagement nemen we hierin mee?” “De audit heeft veel waardevolle informatie opgeleverd waar we als team mee aan de slag zijn gegaan. Wij zijn gestart met het hernieuwen van de afspraken volgens het GIP-model. Deze worden goed vastgelegd en we spreken elkaar ook op een professionele wijze aan op het nakomen van die afspraken en werkwijzen. Dit sluit prima aan bij de laatste studiedag van SKOSO waarin feedback geven en ontvangen en reflecteren op eigen handelen centraal stond.” Meerwaarde audit
Op de vraag of Ad andere scholen een audit zou aanraden, knikt hij
instemmend. “De audit is een uitstekend middel om de kwaliteit van het onderwijs in beeld te brengen en verder te ontwikkelen. Het houdt je scherp, individueel en als team. Ik kan de andere scholen van SKOSO dan ook van harte aanbevelen hieraan deel te nemen: kijken in de spiegel loont echt de moeite en het heeft een constructieve meerwaarde voor alle betrokkenen bij het onderwijs op je school!” Wil je graag meer weten over auditing? Neem dan gerust contact op met Ad van Nunen (directeur basisschool Eerschot) of met Gery van Meersbergen (projectleider/directeur basisschool De Kienehoef). Ze staan je graag te woord!
jaargang 12 • nummer 4 • april 2013
Medewerkers in hun kracht
Effectieve communicatie dankzij NLP SKOSO investeert veel in het verbeteren van de communicatie skills van haar medewerkers. Voordat je goed met anderen kunt communiceren, moet je echter eerst weten hoe je zelf communiceert en wat je uit wilt dragen. Ellie Bosmans, directeur Franciscusschool, en Marieke Vervoort, leerkracht Franciscusschool, kregen door hun studie NLP meer inzicht in de manier waarop zijzelf én anderen communiceren. Maar ook in de wijze waarop communicatie kan worden veranderd of beïnvloed. had dat ik de grote lijnen onder controle had, was het tijd voor de ontwikkeling van mijn (inter)persoonlijke competenties: gesprekstechnieken, feedback geven, doorvragen, inleven in een ander, etc. De opleiding NLP van de Pedagogische Hogeschool de Kempel sloot hier uitstekend op aan.” Marieke: “Ik liep al een tijdje rond met een bepaalde nieuwsgierigheid naar NLP, maar dan vanuit de privésfeer. Mijn nuchterheid hield me echter tegen, totdat Ellie met een folder van de Kempel aan mijn bureau stond. De eerste bijeenkomst heeft ons direct over de streep getrokken. We waren meteen laaiend enthousiast!” Ellie: “NLP gaat veel verder dan aangeleerde technieken en methoden. Het is een flinke investering in tijd, maar ook in jezelf. Je neemt steeds een stukje van jezelf mee naar de opleiding. En je komt iedere keer met heel veel input thuis. Input die je raakt en die veel verder gaat dan kennis en ervaring.” Marieke: “Dit is erg belangrijk. Om zicht te krijgen op hoe een ander de dingen ervaart, beleeft, voelt en hoe je daar beter op aan kunt sluiten, moet je namelijk eerst bij jezelf beginnen!”
Wat is NLP eigenlijk? Marieke: “NLP staat voor Neuro-Linguistisch Programmeren. Het is als het ware je hersenen herprogrammeren met taal – verbaal en non-verbaal - om gewenst gedrag te organiseren. We hebben hier tijdens de opleiding enorm veel technieken voor gekregen. Technieken die onder andere heel bruikbaar zijn geweest bij de audit van basisschool Eerschot. Door vragen te stellen en door te vragen, zet je mensen aan het denken over zaken waar ze zelf verder mee aan de slag kunnen.” Waarom zijn jullie deze opleiding gaan volgen? Ellie: “Toen ik directeur van deze school werd, heb ik me in eerste instantie vooral gericht op de zakelijke kant. Er moesten veel dingen geregeld en gemanaged worden. Toen ik het idee
Wat levert NLP binnen het onderwijs op? “Het heeft een duidelijke meerwaarde in de klas. Je voert heel vaak kleine coachgesprekjes met kinderen. Ze moeten nog leren om zich te verplaatsen in een ander: hoe komt informatie bijvoorbeeld bij een ander binnen en hoe reageer je daar op? NLP biedt ook veel houvast voor het communiceren met mijn collega’s, zoals bijvoorbeeld in een bouwoverleg. Feedback geven, iemand teruggeven wat er gebeurt, patronen herkennen en dat vervolgens aan collega’s teruggeven.” Aldus Marieke. Ellie: “Het heeft ook veel winst opgeleverd richting het personeelsbeleid en de gesprekkencyclus. Hierbij gaat het vooral om aspecten als herkaderen, het probleem bij de ander laten in plaats van overnemen, doorvragen, samenvatten. Dit pas ik nu veel meer toe. Op deze manier kan ik de teamleden helpen kritisch naar zichzelf te kijken, te stimuleren en te enthousiasmeren om te groeien. Zo kan de leerkracht ook de leerlingen benaderen.” Hoe kijk je terug op de opleiding? Marieke: “Ik ben iemand die veel in het hoofd ‘zit’. Door de opleiding kan ik nu meer bij mijn gevoel blijven.” Ellie: “De opleiding heeft veel van mezelf gevraagd en ik ben mezelf regelmatig tegen gekomen. Het is echter zeer waardevol geweest voor mijn persoonlijke ontwikkeling en professionele groei. Ik kan de opleiding dan ook bij iedereen van harte aanbevelen!”
Samen delen, onderzoeken en verbeteren Een leven lang leren… Dit geldt voor de leerlingen van SKOSO, maar zeker ook voor alle medewerkers. Om het maximale uit onze leerlingen te halen, zijn er professionals nodig die voortdurend aan hun professionele ontwikkeling werken. Natuurlijk in samenwerking met collega’s, maar ook door zelf stappen te zetten en een onderzoekende houding aan te nemen. Tijdens de studiedag op 26 februari jl. werd hier uitgebreid aandacht aan besteed. Kracht als professional
“We zijn deze dag vooral met elkaar in gesprek gegaan over de ontwikkeling naar een professionele leergemeenschap: welke verantwoordelijkheid draag je als team en welke rol speel je hier zelf in? Maar we hebben natuurlijk ook buiten de eigen school gekeken. In een professionele omgeving wordt immers met én van elkaar geleerd,” aldus Heidi Rust, opleidingscoördinator/coach SKOSO. “Na een gezamenlijke opening ging iedere school eerst met het eigen team aan de slag. De meegebrachte afbeeldingen en kaarten gaven een kleurrijk en verrassend beeld van ieders kracht. Het leverde bovendien veel nieuwe energie en verhelderende inzichten op.
Inzichten waar de scholen inmiddels druk mee aan de slag zijn gegaan!” Reflecteren op eigen handelen
Naast de eigen professionele ontwikkeling werd er ook veel aandacht besteed aan de professionele cultuur van SKOSO. Een cultuur die zich kenmerkt door de manier waarop medewerkers met elkaar omgaan en elkaar aanspreken. “We hebben ‘s middags in samengestelde groepen diverse spelletjes gedaan. Spelletjes gericht op teamontwikkeling, zoals bijvoorbeeld feedback geven en ontvangen. Leerkrachten vinden het best lastig om elkaar feedback te geven, terwijl ze in de klas de hele dag feedback geven aan kinderen. Feedback
Vversterk Managemenmodule Op 18 april werd de eerste bijeenkomst van de Vversterk Managemenmodule gehouden in MFA De Loop’r in Olland. Er waren 15 managers afkomstig uit het onderwijs en de kinderopvang aanwezig. Deze training, die door de Giralis Groep verzorgd wordt, is geheel afgestemd op de Rooise situatie. Het beoogt leidinggevenden in kinderdagverblijven en peuterspeelzalen en directeuren van basisscholen te ondersteunen bij het maken van VVE beleid. De training is een opmaat voor het maken van resultaatgerichte afspraken met de gemeente. De tweede bijeenkomst zal plaatsvinden op 16 mei. Nadere informatie over deze training vind je op www.vversterk.nl/ uploads/FolderVversterkManagementmodules.pdf
ontvangen is soms ook een hele uitdaging. Hoeveel ruimte geef je de ander eigenlijk om feedback te geven? Het is goed om hier eens op een informele manier bij stil te staan en met elkaar over te praten. En hoe ga je met een collega om die iets op een andere manier doet dan is afgesproken? Ga niet meteen oordelen en veroordelen, maar ga in plaats daarvan het gesprek aan. Het levert zoveel meer op als we mét elkaar praten in plaats van over elkaar.” De studiedag was een van vele stappen die SKOSO zet om tot een professionele cultuur en een professionele leergemeenschap te komen. “Binnen SKOSO zijn al diverse initiatieven ontplooid om van elkaar te leren, zoals bijvoorbeeld de pilot auditing, het netwerk voor startende leerkrachten, kleuterleerkrachten en leerkrachten van groep 8. Het permanent samen delen, onderzoeken en verbeteren om de kwaliteit van het onderwijs verder te verhogen, zal ook de komende tijd hoog op de agenda blijven staan. Tijdens studiedagen en teamvergaderingen, maar ook op individueel niveau. Kijk dus regelmatig in de spiegel en blijf in je professionele ontwikkeling investeren door gebruik te maken van scholing, collegiale consultatie, coaching of intervisie. Mogelijkheden genoeg!”
Audit basisschool Eerschot: kijken in de spiegel ! Kwaliteit van het onderwijs staat bij SKOSO hoog in het vaandel. Met behulp van tevredenheidsonderzoeken onder ouders, leerlingen en leerkrachten en externe visitaties signaleren we proactief punten ter verbetering. Met ingang van dit schooljaar maakt SKOSO ook gebruik van een auditteam, dat als een kritische vriend kijkt naar een specifiek aandachtspunt van de schoolontwikkeling van een SKOSO-school. Basisschool Eerschot beet het spits af; directeur Ad van Nunen blikt terug op deze pilot. “Als schoolteam merkten wij dat de betrokkenheid en motivatie van onze leerlingen niet altijd voldeed aan onze verwachtingen. We waren intern al een tijdje aan het zoeken wat hiervan de oorzaak zou kunnen zijn. Nieuwe methoden voor begrijpend en technisch lezen en voor geschiedenis brachten hierin niet echt de gewenste verandering. De onderzoeksvraag voor de pilot bij het uitvoeren van een interne audit kwam dan ook snel naar boven: “Welke aspecten van het klassenmanagement, waarvan wij denken dat ze bijdragen aan de betrokkenheid en motivatie van de leerlingen, zijn zichtbaar op onze school in groep 3 t/m 8?” Uit het verslag van het auditbezoek (dat op 13 december jl. werd afgenomen) kwam o.a. naar voren dat de verschillende onderdelen van het GIP-model niet consequent in iedere groep worden uitgevoerd. Hierdoor wordt de doorgaande lijn binnen de school onderbroken en dat is iets wat wij niet willen. GIP staat voor Groepsen Individueel gericht Pedagogisch en didactisch handelen. Deze werkwijze is gericht op een goede gedifferentieerde organisatie in de groep waardoor leerlingen optimaal zelfstandig kunnen werken.” Rol leerkracht
“Mede door de audit zijn leerkrachten zich nog bewuster geworden van hun essentiële rol in het verhogen van de betrokkenheid en de motivatie van leerlingen. Door leerlingen bijvoorbeeld aan het begin van de les te vragen naar hun voorkennis, vooraf duidelijk aan te geven wat het doel is van de les en de les af te sluiten met een evaluatie, ontstaat er meer betrokkenheid bij de kinderen. Tijdens onze studiedag op 20 maart hebben we hier uitgebreid
aandacht aan besteed. Hoe gaan we zorgen voor zichtbare doorgaande lijnen? Hoe gaan we die vasthouden? Welke andere aspecten van klassenmanagement nemen we hierin mee?” “De audit heeft veel waardevolle informatie opgeleverd waar we als team mee aan de slag zijn gegaan. Wij zijn gestart met het hernieuwen van de afspraken volgens het GIP-model. Deze worden goed vastgelegd en we spreken elkaar ook op een professionele wijze aan op het nakomen van die afspraken en werkwijzen. Dit sluit prima aan bij de laatste studiedag van SKOSO waarin feedback geven en ontvangen en reflecteren op eigen handelen centraal stond.” Meerwaarde audit
Op de vraag of Ad andere scholen een audit zou aanraden, knikt hij
instemmend. “De audit is een uitstekend middel om de kwaliteit van het onderwijs in beeld te brengen en verder te ontwikkelen. Het houdt je scherp, individueel en als team. Ik kan de andere scholen van SKOSO dan ook van harte aanbevelen hieraan deel te nemen: kijken in de spiegel loont echt de moeite en het heeft een constructieve meerwaarde voor alle betrokkenen bij het onderwijs op je school!” Wil je graag meer weten over auditing? Neem dan gerust contact op met Ad van Nunen (directeur basisschool Eerschot) of met Gery van Meersbergen (projectleider/directeur basisschool De Kienehoef). Ze staan je graag te woord!
jaargang 12 • nummer 4 • april 2013
Financiële terugblik De financiële specialisten van de Dommelgroep hebben afgelopen periode hard gewerkt aan de jaarrekening 2012. Deze jaarrekening, ook wel ‘Het rapport inzake het jaarverslag’ genoemd, bevat de financiële gegevens waarin resultaat, balans, financiële kengetallen e.d. zijn verwerkt. Daarnaast is er ook een bestuursverslag in opgenomen. Hier staat beschreven welke activiteiten in het afgelopen jaar uitgevoerd zijn en wat daarvan het resultaat was. Kijkend naar de financiën heeft SKOSO een goed jaar achter de rug. Er is een voorlopig positief resultaat van € 67.000,behaald. De begroting kende een positief resultaat van € 1.200,-. Een meevaller die met name veroorzaakt is door het feit dat het ministerie achteraf gestegen personeelslasten alsnog (gedeeltelijk) heeft gecompenseerd. Positief resultaat
Afgezet tegen de omzet, bedraagt het resultaat 1%. In het bedrijfsleven zou dit als een mager resultaat worden beoordeeld, maar in het onderwijs is dit positief. Zeker omdat het voor steeds meer schoolbesturen lastiger wordt de financiën rond te krijgen. Het is niet ons doel om jaarlijks een resultaat van 1% te behalen; met 0% kunnen we ook tevreden zijn. We mogen best eens een jaar een negatief resultaat halen, mits dat begroot en goed onderbouwd is. Het uitgangspunt is dat
we zoveel mogelijk middelen inzetten voor het onderwijsleerproces. Het is wel van belang dat SKOSO voldoende weerstandsvermogen heeft om de organisatie financieel gezond te houden en toekomstige tegenvallers op te kunnen vangen. Er zijn namelijk ook enkele risico’s voorzien. Deze hebben vooral betrekking op de krimp van het aantal leerlingen die groter is dan voorzien en de ontwikkelingen m.b.t. Passend Onderwijs. Basis voor de toekomst
De overheid heeft sinds enkele jaren een norm vastgesteld, waarmee kan worden bepaald of een schoolorganisatie financieel gezond is. Dit betekent dat er niet teveel wordt uitgegeven, maar ook niet teveel wordt gespaard. Deze norm wordt uitgedrukt in een kapitalisatiefactor. Deze ligt bij SKOSO rond de 40. Op basis van de resultaten over 2012 bedraagt deze kapitalisatiefactor 46. Onze reserves zijn dus iets groter dan strikt noodzakelijk. We zullen ze de komende jaren echter hard nodig hebben om mogelijke tegenvallers op te vangen. Het jaarverslag en het bestuursverslag zijn inmiddels besproken met de directeuren en aangeboden aan de Raad van Toezicht en de GMR. Ook de accountantscontrole heeft plaatsgevonden, waarbij de accountant heeft opgemerkt dat SKOSO een deugdelijk financieel beleid voert. De auditcommissie van de Raad van Toezicht, alsmede de financiële commissie van de GMR, buigen zich in april over deze cijfers alvorens de Raad van Toezicht half mei haar definitieve goedkeuring kan verlenen. Daarna wordt de jaarrekening pas door het bestuur vastgesteld. We zullen de jaarrekening vervolgens op onze website publiceren en - zoals voorgeschreven - naar het ministerie sturen. Digitale weergave
In het kader van de horizontale verantwoording hebben we het jaarverslag de afgelopen jaren ook in brochurevorm gepubliceerd. Deze versie was met name bedoeld voor personeelsleden, belangstellende ouders en relaties van SKOSO. Ondanks een positieve beoordeling, hebben we dit jaar gekozen voor een digitale versie in de vorm van een Prezi presentatie. Alle personeelsleden en andere belangstellenden zullen deze presentatie half mei in hun mailbox aantreffen.
Passend Onderwijs jaargang 12 • nummer 4 • april 2013
Op de achtergrond zijn de stuurgroep en de projectgroepen de afgelopen maanden druk bezig geweest met het verdelen van taken en het opstellen van hun werkagenda’s. Ook zijn de nodige activiteiten in gang gezet. Bij de verdere uitwerking is het referentiekader uit de Hoofdlijnennotitie van december 2012 nog steeds van toepassing: “Partijen zien in het realiseren van Passend Onderwijs in ultieme zin de opdracht die ze hebben om voor alle kinderen waarvoor zij gezamenlijk verantwoordelijk zijn in de regio betekenisvol onderwijs aan te bieden dat zowel tegemoet komt aan de individuele ontwikkelingsbehoeften van het kind als aan de behoeften van de samenleving. Zij beogen daarmee een wezenlijke bijdrage te leveren aan het welzijn en de welvaart van de regio waarin zij werkzaam zijn.” Doorontwikkeling in projectgroepen
Om Passend Onderwijs binnen het SWV PO 30.06 verder door te ontwikkelen, heeft de Stuurgroep eind januari besloten met 3 projectgroepen te gaan werken: projectgroep Bestuurlijke inrichting (tevens Stuurgroep), projectgroep Inhoud en de projectgroep Bedrijfsvoering. Elke projectgroep beschikt over een voorzitter en ontvangt waar nodig of gewenst externe ondersteuning bij het realiseren van de opdracht. Belangstellenden die zich hebben aangemeld voor een projectgroep of werkgroep, worden op basis van expertise ingedeeld. Zij kunnen gaan participeren in een werkgroep of deel gaan uitmaken van een klankbordgroep. De stuurgroep heeft op 25 maart de opdrachten en werkagenda’s van de verschillende projectgroepen op elkaar afgestemd.
IN DIT NUMMER
Bij het vaststellen van de werkagenda’s zijn de door de overheid vaststelde data voor invoering uitgangspunt geweest. Zo moet de bestuurlijke inrichting van SWV PO 30.06 per 1 november 2013 gerealiseerd zijn. Dit betekent dat de Stuurgroep voor de zomervakantie nog twee maal een besturenoverleg zal organiseren. Tijdens deze bijeenkomsten zullen de projectgroepen Inhoud en Bedrijfsvoering de aanwezigen informeren over de voortgang van hun activiteiten. Ieder SWV heeft de opdracht om voor 1 november 2013 een Ondersteuningsplanraad (OPR) in te stellen. De Stuurgroep heeft op 27 februari een informatieavond georganiseerd voor alle leden van de (G)MR-en. Tijdens deze drukbezochte avond heeft de heer Rein van Dijk van het Steunpunt Medezeggenschap Passend Onderwijs de aanwezigen geïnformeerd over diverse aspecten die te maken hebben met de OPR. Na afloop van de bijeenkomst zijn alle aanwezigen uitgenodigd om zich kandidaat te stellen voor deelname aan een werkgroep OPR.
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• •••••••••••••••••• Uitgelicht •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
Zorg voor kwaliteit: pilot visitatie Vanaf 2013 krijgt elke school jaarlijks een kwaliteitsonderzoek van de inspectie, het bestuur, een interne auditcommissie of een externe visitatie. Eind februari heeft op basisschool St. Antonius van Padua de eerste externe visitatie plaatsgevonden. Wat houdt een visitatie eigenlijk in? Hierbij krijgt de schoolorganisatie een spiegel voorgehouden op basis van ‘externe’ normen. SKOSO is van mening dat iedere school om de twee jaar door een externe instantie moet worden ‘gespiegeld’. De visitatie heeft tot doel een analyse uit te voeren van de kwaliteit van het onderwijs op een school. Deze analyse sluit aan op de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs door de inspectie en geeft een beeld van mogelijke risicofactoren in de schoolontwikkeling. In het verlengde daarvan gaat de analyse in op de condities binnen de school die voorwaardelijk zijn voor kwaliteitsontwikkeling. Met de analyse willen we de school en het bestuur inzicht verschaffen in de schoolontwikkeling en de factoren die hierop van invloed zijn. Maar ook aangrijpingspunten geven voor de verdere schoolontwikkeling. Het onderzoek en de analyse richt zich op een drietal thema’s: de context van de schoolontwikkeling, de kwaliteit van het onderwijs en de ontwikkelingscapaciteit. De adviseur heeft voorafgaand aan de visitatie relevante schooldocumenten bestudeerd en de opbrengsten van de school geanalyseerd. Tijdens de visitatie – die een hele dag duurt - wordt de directie, de IB-er en het managementteam geïnterviewd. Daarnaast wordt er in vier groepen klassenbezoeken afgelegd. Na de visitatiedag stelt de adviseur een conceptrapport op. Dit wordt in eerste instantie besproken met de directie en het bestuur. Na eventuele correcties is het definitieve rapport gereed en wordt het vervolgens gecommuniceerd richting het team. Indien nodig, wordt er ook een verbeterplan opgesteld.
• • • • • • • • •
Innofun Theaterkoor Rooi NLP Studiedag Vversterk Audit basisschool Eerschot Financiële terugblik Passend Onderwijs Pilot visitatie
Redactie Nieuwsbrief Postbus 58 5490 AB Sint-Oedenrode Tel. 0413-420706 Fax. 0413-420726 E-mail:
[email protected] Website: www.skoso.nl © SKOSO 2013. Overname alleen toegestaan na toestemming van de redactie.
Rectificatie: In de nieuwsbrief van maart is een verkeerde foto geplaatst bij het artikel over kindgesprekken op pagina 2. Het artikel gaat over Rolf Vonk en Ilse van de Beurcht, maar de foto toont een andere leerkracht. De redactie biedt hiervoor excuses aan.
Ka lender • Raad van Toezicht: 16 mei, 20 juni • Directeurenberaad: 14 mei, 11 juni • Studieochtend directeuren: 28 mei • Kwaliteitsnetwerk: 23 april, 4 juni • Werkgroep Curioso: 28 mei • Netwerk CPM: 24 april • GMR: 22 april, 18 juni • Werkgroep Bao-VO: 29 mei • Kleuternetwerk: 23 mei • WSNS: 25 april, 6 mei • Stuurgroep Nobraweb: 4 juni
Beleven en ervaren in het eLab De wereld en onze samenleving veranderen door de inzet van ICT en sociale media. We blijven op de hoogte van het laatste nieuws op internet, checken meerdere malen per dag mail op onze smartphone en lezen de belevenissen van onze vrienden en bekenden op Twitter en Facebook. Onze manier van leven en werken verandert ingrijpend door het gebruik van al die media en informatie. Maar wat betekent dit eigenlijk voor het onderwijs? “Om succesvol te kunnen zijn in de 21e eeuw hebben onze huidige leerlingen andere competenties nodig. Hierbij gaat het niet alleen over ICTvaardigheden en mediawijsheid, maar ook over creativiteit, samenwerking, leiderschap, sociale vaardigheden en nog veel meer competenties”, aldus John van der Sman, bovenschools ICT-coach. Hij maakte onlangs - samen met de directeuren, ICT-ers, IB-ers, ICT-coaches en directeur-bestuurder van SKOSO uitgebreid kennis met deze zogenaamde 21st century skills tijdens een bezoek aan het eLab. Het eLab, dat ontwikkeld is door Innofun, is hét centrum voor onderwijs en sociale media. “Een inspirerende omgeving waarin we het leren met behulp van ICT en sociale media zelf konden beleven
en ervaren. We hebben deze dag onder andere in groepsverband gediscussieerd over de rol van nieuwe media in het onderwijs en leiderschap. Deze informatieve en interactieve sessies werden ondersteund met diverse filmpjes, teksten en
applicaties. Het eLab heeft ons allemaal energie, inspiratie en houvast gegeven voor de toekomst. Een toekomst waarin ICT en sociale media volledig geïntegreerd zijn in het onderwijs. SKOSO is duidelijk op de goede weg!”
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
Avondje ontspannen met Theaterkoor Rooi In het kader van goed personeelsbeleid zijn de personeelsleden tijdens de nieuwjaarsreceptie allemaal uitgenodigd voor de vierde grote theatershow van Theaterkoor Rooi met als titel ‘PerMissie’. Deze nieuwe musical staat in het teken van de vier elementen van het leven: water, vuur, lucht en aarde. Soulmuziek, gospelinvloeden en Rhythm & Blues leveren een snelle muzikale ode aan het leven op. Diverse personeelsleden van SKOSO nemen zelf ook deel aan deze productie. De voorstelling op donderdag 23 mei is gereserveerd voor het personeel van SKOSO en Brabant Zorg (locatie Sint-Oedenrode). Voor een voorproefje kun je alvast een kijkje nemen op de website van het theaterkoor. Wij hopen je graag op 23 mei te begroeten!
jaargang 12 • nummer 4 • april 2013
Financiële terugblik De financiële specialisten van de Dommelgroep hebben afgelopen periode hard gewerkt aan de jaarrekening 2012. Deze jaarrekening, ook wel ‘Het rapport inzake het jaarverslag’ genoemd, bevat de financiële gegevens waarin resultaat, balans, financiële kengetallen e.d. zijn verwerkt. Daarnaast is er ook een bestuursverslag in opgenomen. Hier staat beschreven welke activiteiten in het afgelopen jaar uitgevoerd zijn en wat daarvan het resultaat was. Kijkend naar de financiën heeft SKOSO een goed jaar achter de rug. Er is een voorlopig positief resultaat van € 67.000,behaald. De begroting kende een positief resultaat van € 1.200,-. Een meevaller die met name veroorzaakt is door het feit dat het ministerie achteraf gestegen personeelslasten alsnog (gedeeltelijk) heeft gecompenseerd. Positief resultaat
Afgezet tegen de omzet, bedraagt het resultaat 1%. In het bedrijfsleven zou dit als een mager resultaat worden beoordeeld, maar in het onderwijs is dit positief. Zeker omdat het voor steeds meer schoolbesturen lastiger wordt de financiën rond te krijgen. Het is niet ons doel om jaarlijks een resultaat van 1% te behalen; met 0% kunnen we ook tevreden zijn. We mogen best eens een jaar een negatief resultaat halen, mits dat begroot en goed onderbouwd is. Het uitgangspunt is dat
we zoveel mogelijk middelen inzetten voor het onderwijsleerproces. Het is wel van belang dat SKOSO voldoende weerstandsvermogen heeft om de organisatie financieel gezond te houden en toekomstige tegenvallers op te kunnen vangen. Er zijn namelijk ook enkele risico’s voorzien. Deze hebben vooral betrekking op de krimp van het aantal leerlingen die groter is dan voorzien en de ontwikkelingen m.b.t. Passend Onderwijs. Basis voor de toekomst
De overheid heeft sinds enkele jaren een norm vastgesteld, waarmee kan worden bepaald of een schoolorganisatie financieel gezond is. Dit betekent dat er niet teveel wordt uitgegeven, maar ook niet teveel wordt gespaard. Deze norm wordt uitgedrukt in een kapitalisatiefactor. Deze ligt bij SKOSO rond de 40. Op basis van de resultaten over 2012 bedraagt deze kapitalisatiefactor 46. Onze reserves zijn dus iets groter dan strikt noodzakelijk. We zullen ze de komende jaren echter hard nodig hebben om mogelijke tegenvallers op te vangen. Het jaarverslag en het bestuursverslag zijn inmiddels besproken met de directeuren en aangeboden aan de Raad van Toezicht en de GMR. Ook de accountantscontrole heeft plaatsgevonden, waarbij de accountant heeft opgemerkt dat SKOSO een deugdelijk financieel beleid voert. De auditcommissie van de Raad van Toezicht, alsmede de financiële commissie van de GMR, buigen zich in april over deze cijfers alvorens de Raad van Toezicht half mei haar definitieve goedkeuring kan verlenen. Daarna wordt de jaarrekening pas door het bestuur vastgesteld. We zullen de jaarrekening vervolgens op onze website publiceren en - zoals voorgeschreven - naar het ministerie sturen. Digitale weergave
In het kader van de horizontale verantwoording hebben we het jaarverslag de afgelopen jaren ook in brochurevorm gepubliceerd. Deze versie was met name bedoeld voor personeelsleden, belangstellende ouders en relaties van SKOSO. Ondanks een positieve beoordeling, hebben we dit jaar gekozen voor een digitale versie in de vorm van een Prezi presentatie. Alle personeelsleden en andere belangstellenden zullen deze presentatie half mei in hun mailbox aantreffen.
Passend Onderwijs jaargang 12 • nummer 4 • april 2013
Op de achtergrond zijn de stuurgroep en de projectgroepen de afgelopen maanden druk bezig geweest met het verdelen van taken en het opstellen van hun werkagenda’s. Ook zijn de nodige activiteiten in gang gezet. Bij de verdere uitwerking is het referentiekader uit de Hoofdlijnennotitie van december 2012 nog steeds van toepassing: “Partijen zien in het realiseren van Passend Onderwijs in ultieme zin de opdracht die ze hebben om voor alle kinderen waarvoor zij gezamenlijk verantwoordelijk zijn in de regio betekenisvol onderwijs aan te bieden dat zowel tegemoet komt aan de individuele ontwikkelingsbehoeften van het kind als aan de behoeften van de samenleving. Zij beogen daarmee een wezenlijke bijdrage te leveren aan het welzijn en de welvaart van de regio waarin zij werkzaam zijn.” Doorontwikkeling in projectgroepen
Om Passend Onderwijs binnen het SWV PO 30.06 verder door te ontwikkelen, heeft de Stuurgroep eind januari besloten met 3 projectgroepen te gaan werken: projectgroep Bestuurlijke inrichting (tevens Stuurgroep), projectgroep Inhoud en de projectgroep Bedrijfsvoering. Elke projectgroep beschikt over een voorzitter en ontvangt waar nodig of gewenst externe ondersteuning bij het realiseren van de opdracht. Belangstellenden die zich hebben aangemeld voor een projectgroep of werkgroep, worden op basis van expertise ingedeeld. Zij kunnen gaan participeren in een werkgroep of deel gaan uitmaken van een klankbordgroep. De stuurgroep heeft op 25 maart de opdrachten en werkagenda’s van de verschillende projectgroepen op elkaar afgestemd.
IN DIT NUMMER
Bij het vaststellen van de werkagenda’s zijn de door de overheid vaststelde data voor invoering uitgangspunt geweest. Zo moet de bestuurlijke inrichting van SWV PO 30.06 per 1 november 2013 gerealiseerd zijn. Dit betekent dat de Stuurgroep voor de zomervakantie nog twee maal een besturenoverleg zal organiseren. Tijdens deze bijeenkomsten zullen de projectgroepen Inhoud en Bedrijfsvoering de aanwezigen informeren over de voortgang van hun activiteiten. Ieder SWV heeft de opdracht om voor 1 november 2013 een Ondersteuningsplanraad (OPR) in te stellen. De Stuurgroep heeft op 27 februari een informatieavond georganiseerd voor alle leden van de (G)MR-en. Tijdens deze drukbezochte avond heeft de heer Rein van Dijk van het Steunpunt Medezeggenschap Passend Onderwijs de aanwezigen geïnformeerd over diverse aspecten die te maken hebben met de OPR. Na afloop van de bijeenkomst zijn alle aanwezigen uitgenodigd om zich kandidaat te stellen voor deelname aan een werkgroep OPR.
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• •••••••••••••••••• Uitgelicht •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
Zorg voor kwaliteit: pilot visitatie Vanaf 2013 krijgt elke school jaarlijks een kwaliteitsonderzoek van de inspectie, het bestuur, een interne auditcommissie of een externe visitatie. Eind februari heeft op basisschool St. Antonius van Padua de eerste externe visitatie plaatsgevonden. Wat houdt een visitatie eigenlijk in? Hierbij krijgt de schoolorganisatie een spiegel voorgehouden op basis van ‘externe’ normen. SKOSO is van mening dat iedere school om de twee jaar door een externe instantie moet worden ‘gespiegeld’. De visitatie heeft tot doel een analyse uit te voeren van de kwaliteit van het onderwijs op een school. Deze analyse sluit aan op de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs door de inspectie en geeft een beeld van mogelijke risicofactoren in de schoolontwikkeling. In het verlengde daarvan gaat de analyse in op de condities binnen de school die voorwaardelijk zijn voor kwaliteitsontwikkeling. Met de analyse willen we de school en het bestuur inzicht verschaffen in de schoolontwikkeling en de factoren die hierop van invloed zijn. Maar ook aangrijpingspunten geven voor de verdere schoolontwikkeling. Het onderzoek en de analyse richt zich op een drietal thema’s: de context van de schoolontwikkeling, de kwaliteit van het onderwijs en de ontwikkelingscapaciteit. De adviseur heeft voorafgaand aan de visitatie relevante schooldocumenten bestudeerd en de opbrengsten van de school geanalyseerd. Tijdens de visitatie – die een hele dag duurt - wordt de directie, de IB-er en het managementteam geïnterviewd. Daarnaast wordt er in vier groepen klassenbezoeken afgelegd. Na de visitatiedag stelt de adviseur een conceptrapport op. Dit wordt in eerste instantie besproken met de directie en het bestuur. Na eventuele correcties is het definitieve rapport gereed en wordt het vervolgens gecommuniceerd richting het team. Indien nodig, wordt er ook een verbeterplan opgesteld.
• • • • • • • • •
Innofun Theaterkoor Rooi NLP Studiedag Vversterk Audit basisschool Eerschot Financiële terugblik Passend Onderwijs Pilot visitatie
Redactie Nieuwsbrief Postbus 58 5490 AB Sint-Oedenrode Tel. 0413-420706 Fax. 0413-420726 E-mail:
[email protected] Website: www.skoso.nl © SKOSO 2013. Overname alleen toegestaan na toestemming van de redactie.
Rectificatie: In de nieuwsbrief van maart is een verkeerde foto geplaatst bij het artikel over kindgesprekken op pagina 2. Het artikel gaat over Rolf Vonk en Ilse van de Beurcht, maar de foto toont een andere leerkracht. De redactie biedt hiervoor excuses aan.
Ka lender • Raad van Toezicht: 16 mei, 20 juni • Directeurenberaad: 14 mei, 11 juni • Studieochtend directeuren: 28 mei • Kwaliteitsnetwerk: 23 april, 4 juni • Werkgroep Curioso: 28 mei • Netwerk CPM: 24 april • GMR: 22 april, 18 juni • Werkgroep Bao-VO: 29 mei • Kleuternetwerk: 23 mei • WSNS: 25 april, 6 mei • Stuurgroep Nobraweb: 4 juni
Beleven en ervaren in het eLab De wereld en onze samenleving veranderen door de inzet van ICT en sociale media. We blijven op de hoogte van het laatste nieuws op internet, checken meerdere malen per dag mail op onze smartphone en lezen de belevenissen van onze vrienden en bekenden op Twitter en Facebook. Onze manier van leven en werken verandert ingrijpend door het gebruik van al die media en informatie. Maar wat betekent dit eigenlijk voor het onderwijs? “Om succesvol te kunnen zijn in de 21e eeuw hebben onze huidige leerlingen andere competenties nodig. Hierbij gaat het niet alleen over ICTvaardigheden en mediawijsheid, maar ook over creativiteit, samenwerking, leiderschap, sociale vaardigheden en nog veel meer competenties”, aldus John van der Sman, bovenschools ICT-coach. Hij maakte onlangs - samen met de directeuren, ICT-ers, IB-ers, ICT-coaches en directeur-bestuurder van SKOSO uitgebreid kennis met deze zogenaamde 21st century skills tijdens een bezoek aan het eLab. Het eLab, dat ontwikkeld is door Innofun, is hét centrum voor onderwijs en sociale media. “Een inspirerende omgeving waarin we het leren met behulp van ICT en sociale media zelf konden beleven
en ervaren. We hebben deze dag onder andere in groepsverband gediscussieerd over de rol van nieuwe media in het onderwijs en leiderschap. Deze informatieve en interactieve sessies werden ondersteund met diverse filmpjes, teksten en
applicaties. Het eLab heeft ons allemaal energie, inspiratie en houvast gegeven voor de toekomst. Een toekomst waarin ICT en sociale media volledig geïntegreerd zijn in het onderwijs. SKOSO is duidelijk op de goede weg!”
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
Avondje ontspannen met Theaterkoor Rooi In het kader van goed personeelsbeleid zijn de personeelsleden tijdens de nieuwjaarsreceptie allemaal uitgenodigd voor de vierde grote theatershow van Theaterkoor Rooi met als titel ‘PerMissie’. Deze nieuwe musical staat in het teken van de vier elementen van het leven: water, vuur, lucht en aarde. Soulmuziek, gospelinvloeden en Rhythm & Blues leveren een snelle muzikale ode aan het leven op. Diverse personeelsleden van SKOSO nemen zelf ook deel aan deze productie. De voorstelling op donderdag 23 mei is gereserveerd voor het personeel van SKOSO en Brabant Zorg (locatie Sint-Oedenrode). Voor een voorproefje kun je alvast een kijkje nemen op de website van het theaterkoor. Wij hopen je graag op 23 mei te begroeten!