• Verreweg de belangrijkste nieuwe ontwikkeling voor het Centraal Bureau voor Gewas het gereedkomen van de digitale studiezaal in april. H i e r i n nealogie i n werd een aantal collecties geplaatst, waaronder één van de genealogische collecties van het CBG, de Collectie Familieadvertenties (tot De digitale studiezaal werd van meet af aan goed gebruikt en via deze studiezaal meldden zich ook zoveel nieuwe vrienden aan dat de neerwaartse trend van de afgelopen jaren op z'n minst stevig in positieve z i n werd bijgesteld.
Met het gereedkomen van de digitale studiezaal kwam ook een beschikbaar, waardoor het publiek op een nieuwe manier geïnformeerd kon worden over ontwikkelingen bij het CBG en breder op het genealogisch terrein. Mede door het gereedkomen van de digitale studiezaal verschoof de dienstverlening nog verder van het fysieke naar het digitale domein. Het bezoek aan de studiezaal daalde, het bezoek aan de website steeg met r u i m zestig procent. Buitengewoon leuk was het dat twee staatssecretarissen het CBG bezochten. Op dinsdag ju n i nam de staatssecretaris van Justitie, mevrouw N . Albayrak, het eerste exemplaar van het boek (Wie ben je?, zie bij 'Publicaties') voor mensen met Turkse wortels, i n ontvangst. Op ju n i bezocht de staatssecretaris van VWS, mevrouw M . Bussemaker, het CBG
!
"
"
!
#
#
$
%
&
$
!
"
&
'
#
(
)
*
+
,
+
-
.
/
*
+
0
1
+
2
)
3
+
4
-
)
4
1
5
+
2
6
B
C
C
D
A
)
3
7
8
-
)
1
-
9
:
6
)
3
;
6
)
A
- jaarboek van het CBG • deel
E
F
<
1
)
;
)
3
-
+
-
9
)
=
+
3
>
)
3
2
9
?
;
9
3
@
o m zich te oriënlercn op collecties die zouden kunnen worden gedigitaliseerd i n het kader van het VWS-project Erfgoed van de Oorlog (zie bij 'Collecties').
G
H
I
J
K
L
M
L
N
O
P
Q
R
S
T
P
U
V
P
Q
O
Q
W
Na uitgebreide voorbereidingen kwam i n april een digitale studiezaal op internet beschikbaar. Tegen betaling kunnen hierin collecties geraadpleegd worden. Net als i n de reële wereld, genieten Vrienden ook in de digitale wereld de nodige voordelen. Het creëren van deze voordelen vormde tevens een van de uitdagingen bij de bouw van het systeem. Bij de oplevering van de digitale studiezaal werd daarin meteen een aantal collecties aangeboden. Hieronder een van de belangrijkste genealogische collecties waarover Daarnaast werden het het CBG beschikt, de Collectie Familieadvertenties tot Algemeen Politieblad (tot en de Collectie Oudste Bidprentjes beschikbaar gesteld. Inmiddels is het aantal digitaal aangeboden collecties al weer verder uitgebreid. Van de digitale studiezaal werd van meet af aan goed gebruik gemaakt. Aan het Tijdens einde van het jaar stond de teller aan afgelegde bezoeken op bijna deze bezoeken werden r u i m pagina's bekeken. X
X
]
]
Y
Y
Z
[
\
^
_
c
d
d
e
d
d
`
a
b
b
b
a
d
De tendens dat het bezoek aan de 'gewone' studiezaal afneemt, zette zich in voort. Het beschikbaar komen van de digitale studiezaal zal hier ook niet vreemd aan zijn. Voor het doen van gedetailleerder onderzoek is een bezoek aan de studiezaal van het CBG gewoonlijk nog een must. Veel basisonderzoek is inmiddels verschoven naar internet. Het aantal bezoeken aan de studiezaal k w a m uit op Door de in doorgevoerde vernieuwing van de website werd de informatieverstrekking en nieuwsvoorziening via de website aanzienlijk vereenvoudigd en i n het verlengde daarvan verbeterd. f
i
n
o
o
i
j
k
g
l
g
m
h
j
p
De nieuwsvoorziening werd tevens verbeterd door het beschikbaar k o m e n van de Digitale Nieuwsbrief, waarop men zich via de digitale studiezaal kan abonneren. Inmiddels kent deze nieuwsbrief abonnees; aan de mogelijkheid o m zich hierop ook direct via de website te kunnen abonneren wordt gewerkt. Mede door het beschikbaar komen van de digitale studiezaal en het uitbreiden van de hoeveelheid aangeboden informatie steeg het bezoek aan de website substantieel, tot bijna namelijk van bijna q
t
u
v
w
v
v
r
s
s
v
x
y
z
{
{
y
{
{
{
y
Na een piek i n nam het aantal schriftelijk (inclusief per email) ingediende Het percentage meer gespecialiseerde hulpvragen af en kwam uit op bijna vragen, waarbij de expertisefunctie van het bureau aangesproken wordt, neemt hierbij toe. Steeds meer basisinformatie kan op internet, bijvoorbeeld op de website van het CBG, gevonden worden. n
o
o
p
|
}
~
}
Ook i n werkte het CBG weer mee aan het voorbereiden van Iv-programma's. In Nederland waren dat behalve waarvoor eigenlijk al het genealogische voorwerk gedaan werd, programma's als Memories, Spoorloos, De Reünie en Vermist. Daarnaast werd onderzoek gedaan voor de Canadese televisieprogramma's f
g
g
h
[
X
Het Centraal Bureau voor Genealogie in
Ancestors i n the Attic en W h o Do You T h i n k You Are en het Duitse Spur der A h nen. Het vorig jaar sterk gestegen aantal verzoeken o m inlichtingen uit het Centraal Archief van Overledenen (persoonskaarten en -lijsten) bleef nu nagenoeg gelijk en k w a m uit op r u i m Het aantal per aanvraag gevraagde pk's/pl's daalde wel enigszins. Hierdoor kwam het aantal verstrekte pk's/pl's n u uit op Na het absolute record dat i n bereikt werd i n het aantal geregistreerde familiewapens, werden er i n geregistreerd.
¡
¢
¡
£
¤
¥
¦
§
¦
¥
¨
¦
¥
¨
©
Vooral via de website werd het aanbod voor het onderwijs opnieuw uitgebreid. Er is hierop inmiddels een breed scala aan mogelijkheden en handreikingen te vinden. I n de rubriek 'Schoolvoorbeeld' kunnen scholen h u n eigen lesprojecten en h u n ervaringen daarmee plaatsen. De tekst voor de Basiscursus Stamboomonderzoek die via de Open Universiteit aangeboden zal worden, is zo goed als gereed. Gesprekken over de implementatie van de cursus zijn gaande. Naar verwachting zal de cursus i n het najaar van in het cursusaanbod van de Open Universiteit zijn opgenomen. Na afronding van de cursus zal aan deelnemers een certificaat uitgereikt worden. De i n de tweede helft van beschikbaar gekomen groepsruimte, die inmiddels naar de oprichter van het CBG Beresteynzaal gedoopt is. blijkt i n een behoefte te voorzien. Het aantal groepen dat het CBG bezocht, verdubbelde bijna, tot het aantal personen binnen die groepen deed dat ruimschoots en kwam uit op (was ª
«
«
¬
®
¯
°
±
²
³
´
µ
¶
·
¸
¹
¶
º
»
Ook i n verscheen weer een groot aantal publicaties. Naast de gebruikelijke k u n n e n hier met name genoemd worden de twee nieuwe delen die verschenen i n de reeks 'Voorouders van Verre': (Waarvandaan..?), van M'hamed El Abdouni en Mohamed Amezian over Marokko en (Wie ben je?), van Jak den Exter over Turkije. De eerstgenoemde publicatie werd gepresenteerd tijdens een feestelijke bijeenkomst i n de Gemeentebibliotheek Rotterdam. Van het tweede boek werd het eerste exemplaar tijdens een bijeenkomst i n de Beresteynzaal aangeboden aan de de staatssecretaris van Justitie, mevrouw N . Albayrak.
¼
½
¾
¿
À
Á
Á
Â
Ã
Ä
¾
Å
Æ
À
¿
¾
Â
van Verdere vermelding verdienen hier J.A. de Boo en de opnieuw aangepaste versie van de van Rob van Drie. De snelle ontwikkelingen die het CBG doormaakt, vragen o m regelmatige aanpassingen van deze basale onderzoeksgids. Het (oplage had als thema 'Genealogie en de Canon - deel I I ' . Een rondgang langs potentiële auteurs had namelijk zoveel mooie ideeën opgeleÇ
½
Æ
¿
È
¿
Ä
É
½
Ê
Ä
¾
À
Ë
Å
Ä
Ñ
Í
¿
Ô
Ô
Î
Ù
Ú
½
Ä
½
¾
Î
Ä
Û
½
Ô
È
Ä
Ô
Å
Õ
¿
¾
Ì
¾
Ò
Ü
Ý
Þ
Ý
ß
à
á
â
ã
ã
ä
- jaarboek van het CBG - deel
å
Å
Ä
Ä
Ä
æ
Ä
Î
Ó
¾
À
Ô
Ä
Í
Å
À
½
Õ
¾
¿
Í
Ò
À
Ä
Î
Ö
É
½
Ä
¾
¾
Ì
Ì
Î
½
À
Ï
½
Ð
È
½
Ê
×
Ø
Î
Ä
½
Ø
verd dat er voldoende materiaal was voor twee delen. O m die reden zal het jaarboek hetzelfde thema hebben. Het jaarboek verscheen voor het eerst i n ç
è
è
é
ê
ò
ó
ô
ô
õ
ö
÷
ø
õ
ë
ì
í
î
ï
ì
ï
ë
ð
ñ
ù
ವ Ook i n droegen weer veel particulieren bij aan de groei van de collecties. Met name bij de bibliotheek en de Collectie Familiedossiers ging het vaak o m particuliere bijdragen: familieboeken, genealogieën, kwartierstaten en andere verzamelingen van gegevens over families en personen. Deze persoonlijke bijdragen en schenkingen zijn voor (de bezoekers van) het CBG belangrijk. Door het bijeenbrengen van een landelijke verzameling van resultaten van onderzoek, kan het publiek optimaal bediend worden. Op dezelfde gronden wordt op internet een zo breed mogelijke verzameling links naar homepages van familiesites bijgehouden. Deze wordt via het catalogussysteem ontsloten. Nieuw was dat n u ook een aantal gedigitaliseerde collecties via de website en de digitale studiezaal aangeboden kon gaan worden. Het project Ontsluiting Oost-Indische Bronnen, dat gefinancierd werd door een grote subsidie van de Stichting 'Het Gebaar', werd na vier jaar afgerond. Binnen dit films en fiches gedigitaliseerd en toegankelijk gemaakt. project werden Het gaat hierbij o m de Collectie Familiepapieren u i t het voormalige Landsarchief te Batavia, de Archieven van de weeskamers A m b o n en Batavia en het Archief van de ú
û
û
ü
ý
"
þ
ÿ
#
"
"
"
$
%
&
'
!
(
)
*
*
+
,
"
ý
þ
-
Het Centraal Bureau voor Genealogie in
.
/
/
0
"
In de archiefdepots van het CBG berusten tal van kostbare heraldische handschriften. Op korte termijn zullen enkele bijzondere manuscripten digitaal beschikbaar worden gesteld Wolvendaalkerk te Colombo. Deze zijn gedigitaliseerd tot bijna beelden en allemaal beschreven. De beschrijvingen en digitale afbeeldingen zijn via de catalogus doorzoekbaar gemaakt en i n te zien i n de studiezaal i n Den Haag en (inmiddels) via de digitale studiezaal. In het kader van het programma 'Erfgoed van de oorlog' van het Ministerie van VWS werd de gehele Collectie Duitse Akten gedigitaliseerd en toegankelijk gemaakt. Deze collectie bevat akten van geboorte, huwelijk en overlijden van Nederlanders i n Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog (en enkele decennia daarvoor), anders dan i n de vernietigingskampen. Inmiddels is ook deze collectie via de website te raadplegen. 1
2
2
3
2
2
2
Het aantal vrijwilligers dat binnen en buiten het CBG hielp bij het ontsluiten van collecties bleef onverminderd hoog: ongeveer 4
8
9
:
;
<
=
;
5
6
7
<
ವ verschenen voor Vrienden (donateurs) van het CBG de gebruikelijke Ook i n vier afleveringen van Het Jaarboek onder de titel verscheen net i n De opmaak ervan werd enigszins aangepast en het verscheen voor het eerst in >
?
?
@
A
Y
B
C
B
D
E
F
G
H
B
I
J
K
K
L
M
N
O
P
O
Q
R
S
T
U
O
V
W
X
V
Z
W
[
W
\
]
^
^
_
`
a
b
c
f
c
g
d
h
e
h
i
[
h
[
g
j
k
Omdat en naar alle vrienden van het CBG verzonden worden, zijn het de qua oplage grootste publicaties i n het Nederlandse historische veld. Het jaarboek verscheen i n een oplage van verscheen i n een oplage van N
O
P
O
Q
R
S
T
U
O
l
D
D
m
n
F
B
o
p
v
w
x
y
y
y
q
r
q
s
t
u
N
O
P
O
Q
R
S
T
U
O
x
Vergeleken met voorafgaande jaren, daalde het aantal Vrienden van het CBG nog
z
}
~
~
{
|
- Jaarboek van het CBG - deel
maar licht, het kwam aan het eind van het jaar uit op r u i m n sten via de digitale studiezaal zullen er niet vreemd aan zijn.
De nieuwe dien-
ವ De samenstelling van de Raad van Toezicht bleef ongewijzigd en bestond uit: P. Winsemius (voorzitter), mevr. E.M. Kloek (vice-voorzitter), mevr. A.S. ReijndersSluis, A . H . E . M . Wellink, H . Aeijelts Averink en R.K. Vennik. Naast een Raad van Toezicht kent het CBG een Raad van Advies die is samengesteld uit leden die op individuele basis de directie vanuit h u n expertise k u n n e n adviseren. Na de vervulling van enkele vacatures bestond deze raad u i t : R . H . A l m a , W.Th.M. 1'rijhoff, J.M.G. Leune, O. Schutte, D. Schouten en A . H . M . Vredenbregt. De laatste is inmiddels al weer opgevolgd door J.R. Smit.
is een jaar waarin veel gebeurd is. Er is veel gerealiseerd en er is veel i n de steigers gezet, zodat nu al zeker is dat i n weer het nodige afgerond zal worden en voor het publiek beschikbaar komen.
De relatief bescheiden subsidie die het CBG van het ministerie van OCW ontvangt, maakt extra bijzonder dat zoveel gerealiseerd werd. Velen droegen hieraan bij, niet alleen de medewerkers van het Bureau, maar zeker ook de vele vrijwilligers. Zonder h u n inzet zou veel onmogelijk z i j n . Projecten van enige omvang konden vrijwel uitsluitend gerealiseerd worden door extra subsidiestromen aan te boren. Deze - eerder al genoemde - additionele gcldverstrekkers zij hier nadrukkelijk dank gezegd. Alle werkzaamheden die binnen het CBG verzet werden, staan ten dienste van het grote i n genealogie geïnteresseerde publiek. Een publiek dat op haar beurt de collecties van het Bureau weer verrijkt met de resultaten van onderzoek, die daardoor weer ter beschikking van anderen komen. In de snel wijzigende wereld van genealogie en heraldiek, waarin het steeds moeilijker wordt overzicht te bewaren, is deze functie van het CBG van vitaler belang dan ooit tevoren. A.J. Lever, directeur
I let Centraal Bureau voor Genealogie in
¡
