Jaarbericht 2011
1
k j i l e g o m t e h k a G a I S M e d t e m
Warmte, een woonplaats Liefde en het besef van liefde daartussen bouwen mensen een warmende woonplaats (...) Ellen Warmond (1930-2011)
Warmte, een woonplaats 3 Medezeggenschap voor cliënten in de Centrale Cliëntenraad 5 Afspraken op papier voor de Lokale Raden 7 Alles kan beter 9 Wat willen cliënten? 11 Over vrienden en familie 13 Alle informatie bij elkaar in de begeleidingsmap 14 De vier pijlers 15 Bellen bij problemen 20 Schrijven bij klachten 21 De SIG krijgt ook complimenten 22 Zaken volgen op afstand 23 Verbinding inzetten 24 Leren van elkaars fouten 25 Weer op volle sterkte 27 Grote bedrijvigheid 28 Verandering overal 29 Werken aan de toekomst 31 Daar zit groei in! 33 Nieuwe leden treden aan 35 Een moment van bezinning 37 Bij brand niet in de lift 38 Verzuim 40 Vertrouwenspersoon medewerkers 41 Waar bleef het geld 42
2
Jaarbericht 2011
Warmte, een woonplaats De SIG wil dat cliënten goed wonen. De SIG wil dat cliënten zich prettig voelen. De SIG wil dat dit ook in de toekomst kan. De SIG vindt mensen belangrijk.
Aan bovenstaande tekst -naar een gedicht van Ellen Warmond- wil de SIG al jarenlang haar activiteiten graag spiegelen. Hoe weinig ‘innovatief’ ook, met deze term geven wij aan wat naar ons idee altijd belangrijk blijft in ieders leven - met of zonder beperking. Wij geven ermee aan dat onze cliënten ‘humaan’ moeten kunnen wonen. In goede huisvesting met voldoende privacy en gemak, waarbij een eigen badkamer, wc en keukenfaciliteiten horen. Daar bouwen wij heel hard aan. Om dit wonen, en ook steeds meer dagbesteding, mogelijk te maken moeten wij adequate begeleiding bieden: samen bouwen aan ontwikkeling, soms beschermen, altijd werken aan zinvolle contacten met anderen: sociale netwerken. De term ‘warmte’ in deze zin houdt ook in dat iemand zich veilig, geborgen en verbonden met anderen moet kunnen voelen – zonder dat wij te beschermend te zijn of betuttelend worden. Hoe we hier vorm aan geven vindt u terug in het samen met cliënten vormgegeven vierluik over de visie van de SIG en de vier pijlers waarop die rust. Met ‘Warmte, een woonplaats’ lijken we aan te sluiten bij alles wat bij de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning nastreeft, namelijk ‘Eigen Regie’, ‘Meedoen’ en ‘Burger zijn’. Helaas kost het nogal eens moeite om onze cliënten in dit verband te laten voldoen aan wat de overheid verstaat onder ‘volwaardig burger zijn’. De SIG doet haar uiterste best om de kwaliteit van leven van onze cliënten, al jarenlang vervat in het streven ze onderdeel van de samenleving te laten zijn, voor de toekomst veilig te stellen. Dus ook in de WMO. Het gebrek aan kennis over onze doelgroep en de drang tot bezuinigen in het kader van deze zelfde WMO brengen echter het grote risico met zich mee dat onze cliënten nog kwetsbaardere burgers worden. Zij zijn immers burgers die soms beschermd moeten worden en zeker continu aandacht in hun ondersteuning vragen.
3
Zou de overheid in haar WMO-beleid voor burgers ook niet veel meer ‘Warmte, een woonplaats’ moeten willen bereiken? Kwaliteit van leven wordt steeds vaker uitgedrukt in klinkklare getallen. Dat is een groot misverstand: alsof we kunnen meten wat een gelukkig leven is. Wat overheden eigenlijk willen weten, is hoe we alles wat we doen en niet doen, verantwoorden. Dit heeft geleid tot een stroom van dure, tijdverslindende bureaucratie die alleen maar non-informatie oplevert. En zo houden we elkaar gewoon lekker voor de gek. Daarom heeft de SIG (samen met Odion) van harte meegedaan aan de onderzoekspilot ‘Beelden van Kwaliteit’. In deze vorm van kwaliteitsonderzoek wordt met langdurige, waardevrije observatie -gestoeld op methodes uit de antropologie– gezocht naar de verbinding tussen mensen, onze medewerkers en onze cliënten, en de inspanningen die worden gedaan om die verbinding in te zetten voor het stimuleren van de ontwikkeling van cliënten. Daar worden wij nou enthousiast van! Met de hier aangestipte activiteiten krijgt u slechts een beperkt beeld van alles waar de SIG mee bezig is en waar wij voor staan. Ik hoop daarom van harte dat u dit jaarbericht verder leest, want daarin vindt u nog veel meer aspecten van onze mooie organisatie. Een organisatie om trots op te zijn. Met grote betrokkenheid werken haar medewerkers aan een goed leven voor de cliënten. Professioneel, niet te veel en niet te weinig, maar altijd met een doel voor ogen: ‘Warmte, een woonplaats’.
4
Veel leesplezier, Jan Kroft
De Centrale Cliëntenraad kan goed samenwerken. Dat bleek ook toen werd besloten om niet samen uit eten te gaan, maar om samen te koken. Met vereende krachten maakte de CCR een lekkere maaltijd klaar. Ze hebben hem gezellig samen opgegeten!
Jaarbericht 2011
Medezeggenschap voor cliënten in de Centrale Cliëntenraad
Wie zitten er in de Centrale Cliëntenraad
In de CCR zitten cliënten van de lokale cliëntenraden. Van elke lokale raad 1 of 2 mensen. Wie zitten er nu in de raad: Tibor Horvath ( voorzitter), Marga Kessens (secretaris), Maaike van der Veen (notulist), Anita Drayer (penningmeester), Jetty de Vries, Luuk Kerkvliet, Sonja Seubring, Johan Vogelaar, Maries Beune, Marian Singer, Sjaak Bleijendaal, Claudia Benneker, Sabina van Oyen, Zoë Wijnands. Een coach van de LSR ondersteunt de raad.
Hoe vaak heeft de CCR vergaderd
De CCR vergaderde 10 keer in 2011. 4 keer met de algemeen directeur en clustermanager ambulante ondersteuning. 6 keer met elkaar.
5
Bij de vergadering gebruikt de CCR kaartjes als je iets wilt zeggen of als je iets niet begrijpt. Hierdoor verlopen de vergaderingen rustig en duidelijk. De raad praatte 1 keer met de Centrale Verwantenraad (CVR). De raad heeft de CVR gevraagd om veel aandacht te houden voor geldzaken en voor de huisvestingsplannen van de SIG. De cliënten vinden huisvesting heel belangrijk. Het gaat veel te langzaam.
Waarover heeft de raad gepraat en advies gegeven
6
- De cliënttevredenheidsonderzoeken - Sociaal netwerk: Op verzoek van de SIG geeft de MEE nu cursus voor cliënten over vrienden maken. - De SIG heeft een netwerkkoffer gemaakt waarin informatie zit over contact maken (om te gebruiken in de begeleiding). - De wensen van de raad voor een manier om op de computer veilig contact te maken en informatie op te zoeken. - Huishoudelijk reglement: afspraken over hoe de raad werkt. - De rechten van de raad. - Wensen rond overlijden. - De eigen bijdrage voor ambulante begeleiding. - Een roze pluimenformulier gemaakt en hem ook al meerdere malen gebruikt! - Huisvestingsbeleid. - Risico-inventarisatie dagbesteding. - Hoe ondersteun je cliënten om hun eigen huis veilig te maken. - Overname van Stichting Wisselwerk door de SIG. - Nieuwe begeleidingsmap voor cliënten. - De Wet Maatschappelijke Ondersteuning.
De nieuwe begeleidingsmap wordt uitgedeeld
Jaarbericht 2011
Afspraken op papier voor de Lokale Raden Alle locaties hebben een Lokale Raad van cliënten. Elke Lokale Raad heeft een ondersteuner. De ondersteuners leren en helpen elkaar in een jaarlijkse bijeenkomst. De Lokale Raden schrijven hun afspraken op. De Lokale Raden kregen een vergadermap. 7
Hoe pakken de raden hun werk aan? Begin 2011 hebben de teamleiders en de ondersteuners gezamenlijk een bijeenkomst gehad. Zij bespraken hoe de diverse raden werken en hoe de ondersteuners en de teamleiders hun eigen rol op dit punt zien. Een overeenkomst bij de raden is dat alle cliënten gemotiveerd zijn om hun werk voor de raad te doen. Hoe ze dat precies aanpakken ziet er echter heel verschillend uit. Overal wordt vergaderd, maar niet even vaak en niet volgens eenzelfde structuur. Dat hoeft ook niet, maar het blijft wel belangrijk dat er zicht is op de afspraken die er tussen de cliënten en de teamleiders zijn gemaakt.
Afspraken vastleggen Tijdens de bijeenkomst bleek dat die afspraken nergens formeel zijn vastgelegd. Het risico is dan dat afspraken worden vergeten of zonder overleg worden veranderd. Om daar zicht op te krijgen spraken de teamleiders en ondersteuners samen af dat ze de Lokale Raden helpen bij het opstellen van een huishoudelijk reglement voor hun eigen raad. Eind 2011 moest elke Lokale Raad een eigen huishoudelijk reglement hebben. De meeste raden hebben dit voor elkaar gekregen. Een knappe prestatie!
8
Hulp bij het papierwerk De cliënten van de Lokale Raden krijgen veel papierwerk op zich af. Tijdens de bijeenkomst werden afspraken gemaakt om te zorgen dat de SIG goede ondersteuning biedt bij alle vragen die op de cliënten afkomen. Er is een vergadermap geïntroduceerd en de ondersteuners gaan helpen bij het inzetten van de ondersteunende middelen om het vergaderen overzichtelijker te maken.
Bijeenkomst voor de ondersteuners van de cliëntenraden. Ook zij leren van elkaar!
Jaarbericht 2011
Alles kan beter De SIG wil weten of cliënten tevreden zijn. De LSR onderzoekt of cliënten tevreden zijn. De SIG bedacht vragen voor de gezinshuizen en voor het Anneko van der Laanhuis. De SIG bedacht vragen voor gezinsondersteuning.
De SIG heeft in het afgelopen verslagjaar op drie manieren meegewerkt aan de ontwikkeling van externe cliënttevredenheidsonderzoeken.
Methode aangepast In 2010 vroeg de SIG de LSR om onderzoek te doen bij de kinderen die in de gezinshuizen wonen, en bij de cliënten van het Anneko van der Laanhuis. Al gauw werd duidelijk dat de onderzoeksmethode die de LSR gewoonlijk hanteert, niet geschikt was voor deze doelgroepen. En er was echter geen andere methode beschikbaar.
9
De LSR en de SIG hebben daarom samen de methode van de LSR aangepast zodat hij wel geschikt zou zijn. De aanpassingen bestaan uit: - de aard van de vragen die worden gesteld; - de ondersteuning met visualiserend materiaal ( pictogrammen, foto’s); - de manier van vragen stellen: mondelinge interviews in combinatie met schriftelijke vragenlijsten voor verwanten en wettelijk vertegenwoordigers. Dit aangepaste onderzoek is inmiddels met succes uitgevoerd. Meer daarover in het artikel over het cliënttevredenheidsonderzoek.
De Centrale Cliëntenraad krijgt uitleg over het cliententevredenheidsonderzoek
10
Een onderzoeksinstrument voor gezinsondersteuning Ook voor de ambulante gezinsondersteuning had de LSR geen geschikt onderzoeksinstrument klaarliggen. De LSR heeft subsidie gekregen om in 2009 in samenwerking met de SIG en Odion zo’n onderzoeksinstrument te ontwikkelen, vanuit cliëntenperspectief, met als doel de ondersteuning te verbeteren. Gezinsbegeleiders en gezinnen van de teams Gezinsondersteuning werkten hieraan mee. In 2010 is een aantal gezinnen geïnterviewd. Daarna werd de methode aangepast, naar aanleiding van de bevindingen tijdens de interviews. In april en mei 2011 zijn de gezinnen opnieuw geïnterviewd, volgens de aangepaste methode. De LSR is van plan om het definitieve onderzoeksinstrument in het voorjaar van 2012 te publiceren.
Jaarbericht 2011
Wat willen cliënten? De cliënten zijn tevreden over waar ze wonen. Cliënten van de gezinshuizen willen betere weekendopvang. Cliënten van het Anneko van der Laanhuis willen een andere groepsindeling. Cliënten van De Meander willen meer vrienden maken en meer inspraak.
Elk jaar wordt op drie SIG-locaties onderzocht of de cliënten tevreden zijn over de begeleiding. In 2011 was dat bij de gezinshuizen, het Anneko van der Laanhuis en De Meander. In het Anneko van der Laanhuis hebben de meeste cliënten een wat lager niveau, in de gezinshuizen moeten kinderen worden geïnterviewd en De Meander is een ouderproject waar cliënten met een PGB ieder in een eigen appartement wonen. Drie heel verschillende situaties dus en daarom is de manier van onderzoek aangepast aan elke groep, zoals beschreven in het artikel ‘Alles kan beter’. In de locaties hebben de cliënten in mei samen met een interviewer een vragenlijst ingevuld. Die vragenlijsten waren bij elke locatie verschillend. Bij de gezinshuizen en het Anneko van der Laanhuis zijn ook wettelijk vertegenwoordigers uitgenodigd om schriftelijk hun mening te geven. Daarna waren er per locatie groepsgesprekken met de cliënten om de sterke punten en de verbeterpunten te bespreken. In september zijn de onderzoeksresultaten gepresenteerd aan cliënten, verwanten en medewerkers en in oktober aan de Centrale Cliëntenraad. Elke teamleider maakte voor het einde van het jaar samen met de lokale cliëntenraad een plan om aan de verbeterpunten te werken.
De uitkomsten van de gezinshuizen Bij de gezinshuizen gaven de meeste kinderen aan dat ze het fijn vinden om in een gezinshuis te wonen. Als verbeterpunten worden vooral zaken genoemd die met de weekendopvang te maken hebben, en in de omgang met elkaar.
11
De uitkomsten van het Anneko en Meander
12
In het Anneko van der Laanhuis voelen cliënten zich veilig en gewaardeerd. Ze vinden het fijn dat ze regelmatig contact hebben met hun familie. Verbeterpunten zijn de groepsindeling en (ook hier) spanningen tussen cliënten onderling. Bij De Meander ook tevreden cliënten over hun huis, over hun werk, en over het contact met hun familie. Verbeterpunten zijn begeleiding bij het vrienden maken, en cliënten mee laten beslissen over besluiten die worden genomen en die hun aangaan. Opmerkelijk was verder dat cliënten op twee locaties aangaven dat ze de rode klachtenformulieren niet kennen. Ook dit is een signaal dat de SIG ter harte neemt. Als je ontevreden bent moet je natuurlijk wel kunnen klagen!
Jaarbericht 2011
Over vrienden en familie Cliënten willen graag vrienden maken. Cliënten willen goed omgaan met familie en buren. De SIG maakte een koffer over vrienden maken en omgaan met familie en buren. De SIG vroeg de MEE een cursus erover te maken. De MEE maakte een cursus: Meer Meedoen. Het Zorgkantoor vond de koffer heel goed.
In het vorige Jaarbericht schreven we dat de SIG extra aandacht zou besteden aan het onderwerp vrienden maken en goed omgaan met je familie en de buurt waarin je woont. We spraken af met de cliëntenraad dat we in juni 2011 een koffer zouden hebben waarin alle informatie en hulpmiddelen zijn verzameld die cliënten en begeleiders kunnen gebruiken om samen te werken aan het verbeteren of uitbreiden van contacten. Die koffer is er nu! Er zit al veel in en er kan nog veel meer bij. De MEE biedt op verzoek van de SIG nu samen met de SIG een cursus aan over vrienden leren maken: Meer Meedoen. Ook medewerkers blijven leren hoe ze cliënten hierbij kunnen helpen, onder andere in de cursus Sociale Netwerken die de SIG intern verzorgt. De SIG wil haar kennis en ervaring met dit thema graag delen met andere organisaties. Zij heeft dit ook aan het Zorgkantoor voorgesteld in het kader van het project “Best Practices” (goede voorbeelden uit de praktijk). Het Zorgkantoor heeft ons project Sociale Netwerken opgenomen in zijn “Best Practices”.
13
Alle informatie bij elkaar in de begeleidingsmap De SIG heeft een begeleidingsmap gemaakt. In de map kan informatie over de begeleiding. Elke cliënt van de SIG krijgt een begeleidingsmap.
14
In de nieuwe begeleidingsmap kan een cliënt alle informatie opbergen die van belang is voor de begeleiding. Denk aan het begeleidingsplan, de werkafspraken die tussen cliënt en begeleider worden gemaakt, hoe je de begeleider of de teamleider kunt bereiken. Daarnaast zit in de map informatie over de cliëntenraad, de klachtenformulieren, de vertrouwenspersoon en nog veel meer. Alles is in de huisstijl van de SIG uitgevoerd volgens de uitgangspunten van totale communicatie: geschreven tekst, ondersteund met pictogrammen en kleuren.De nieuwe begeleidingsmap ziet er dan ook mooi uit. Belangrijker is natuurlijk dat hij niet onderin de kast belandt maar gebruikt gaat worden. De begeleidingsmap is eigendom van de cliënt en die bewaart hem daarom op zijn eigen kamer of woning. Zo is het een middel om cliënten meer zeggenschap te geven over hun eigen begeleiding en een middel waardoor de kwaliteit van de ondersteuning toeneemt. De eerste mappen zijn tijdens de cliëntenraad van 5 oktober 2011 uitgereikt. En in de zomer van 2012 hebben alle cliënten van de SIG hun eigen begeleidingsmap.
Jaarbericht 2011
De nieuwe begeleidingsmap voor cliënten ziet er ook nog eens fleurig uit.
15
De vier pijlers De visie van de SIG
De visie van de SIG is de manier waarop de SIG denkt over begeleiden en omgaan met elkaar. De SIG heeft dit onderwerp in stukken verdeeld. Dat noemt de SIG de pijlers. Dit zijn dus eigenlijk de 4 onderwerpen die de SIG belangrijk vindt om goede begeleiding te kunnen geven. Op de volgende pagina’s staan de 4 onderwerpen beschreven en wat u daarvan merkt in de begeleiding die u krijgt.
Respect
Respect betekent we u waarderen en accepteren zoals u bent. We vinden u belangrijk en dat laten we u ook merken. En waaraan merkt u dat in de begeleiding: - Er wordt niet over u, maar met u gepraat. - Er wordt tijd gemaakt om naar u te luisteren. - Uw mening wordt gevraagd. - Er wordt gevraagd wat u belangrijk vindt in het leven. - Er is belangstelling voor zaken die u bezig houden. - U krijgt antwoord op de vragen die u stelt. - Als er problemen of misverstanden tussen u en begeleiding ontstaan, dan worden die uitgepraat en opgelost. - Uw mening en ideeën zijn verwerkt en terug te vinden in uw begeleidingsplan. 16
Jaarbericht 2011
Transparantie
Transparantie betekent dat er niet geheimzinnig gedaan wordt. Er wordt eerlijk en open met u gesproken. En waaraan merkt u dat in de begeleiding: - Er wordt veel met u gepraat en uitgelegd. - U krijgt informatie over dingen die belangrijk voor u zijn. - Er wordt met u overlegd en besproken wat er gaat gebeuren met punten die u bespreekt of die met u besproken worden. - Als u iets vraagt of zegt komt de begeleiding daar weer met u op terug. - U hebt een duidelijk begeleidingsplan. - Er wordt naar u geluisterd als u niet tevreden bent.
17
Autonomie
Autonomie betekent dat u zelf kunt en mag beslissen hoe u wilt leven. Natuurlijk gelden er voor u ook regels en wetten, maar dat zijn dezelfde regels en wetten die voor iedereen in deze maatschappij tellen.
18
En waaraan merkt u dat in de begeleiding: - Begeleiding denkt met u mee hoe u de dingen zelf kunt doen. - In uw plan staan doelen die u wilt bereiken en die u belangrijk vindt. - U krijgt duidelijke uitleg, zodat u zelf kunt kiezen. - Er wordt met u gesproken op een manier die bij u past. - De inspraak is ook officieel geregeld (tevredenheidsonderzoek, de cliëntenraad). - U krijgt hulp als u die nodig hebt. - Er wordt ook gekeken naar wat u goed kunt en wat u goed afgaat. - U krijgt ondersteuning bij het opbouwen van een sociaal netwerk. - Er wordt naar uw mening gevraagd en geluisterd.
Jaarbericht 2011
Professionaliteit
Professionaliteit betekent dat u begeleiding krijgt die van een goede kwaliteit is en die past bij uw persoonlijke situatie. En waaraan merkt u dat in de begeleiding: - U hebt een begeleidingsplan dat af is en dat ook klopt. - Belangrijke zaken worden goed overgedragen. - Begeleiding kan u uitleggen wat ze doen en waarom ze het zo doen. - Begeleiding denkt in oplossingen. - U merkt dat begeleiders weten en begrijpen wat u goed afgaat en wat moeilijk voor u is.
19
Bellen bij problemen De SIG heeft vertrouwenspersonen cliënten. Cliënten kunnen een vertrouwenspersoon opbellen. De vertrouwenspersoon helpt bij sommige problemen.
De SIG heeft drie vertrouwenspersonen voor cliënten. Drie medewerkers van De Waerden hebben om de beurt de telefoon die gebeld kan worden.
20
In 2011 zijn de vertrouwenspersonen van de SIG in de eerste drie kwartalen, zeven keer gebeld. Twee keer door een cliënt en vijfmaal door een medewerker van de SIG. De telefoontjes van cliënten konden in één gesprek naar de begeleider verwezen worden. Allebei de cliënten hadden al afspraken met de begeleiders gemaakt over hun probleem. De begeleiders helpen de cliënt goed verder. De medewerkers van de SIG werden telefonisch naar de vertrouwenspersoon voor medewerkers verwezen. Ten opzichte van 2009 is het aantal meldingen gedaald. Opvallend: er bellen meer medewerkers dan cliënten. De vertrouwenspersonen denken dat het goed is om te kijken naar een andere vorm van vertrouwenspersonen. Er bellen nauwelijks cliënten en de mensen die je wilt bereiken met deze vorm van hulp bellen helemaal niet. Alle cliënten die bellen willen graag dat ze geholpen worden met hun vraag en willen dat hun begeleider hierbij helpt. Het advies van de vertrouwenspersonen wordt in 2012 besproken en er worden verbeteringen bedacht.
Jaarbericht 2011
Schrijven bij klachten De SIG heeft een klachtencommissie cliënten. De klachtencommissie kreeg dit jaar geen klachten.
De interne klachtencommissie SIG is in november 1995 opgericht. Ze vindt haar grondslag in de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector van 1995 en de Klachtenregeling Cliënten SIG. De commissie bestond in de verslagperiode uit de volgende leden: de heer J.J. Smuling te Overveen, lid voorgedragen door de cliëntenraad de heer O. Moison te Haarlem, vervangend lid, voorgedragen door de Raad van Bestuur van de SIG mevrouw M.A.M.M. Verspagen, onafhankelijk voorzitter In de verslagperiode heeft de commissie geen klachten ontvangen.
Cliënten of ouders/vertegenwoordigers die een beroep willen doen op de klachtencommissie kunnen een brief schrijven aan: Voorzitter klachtencommissie cliënten, mevrouw M. Verspagen p/a Stichting SIG Postbus 268 1960 AG Heemskerk De SIG stuurt de brieven ongeopend door naar de voorzitter van de klachtencommissie.
Marga Verspagen is de voorzitter van de Klachtencommissie Cliënten
21
De SIG krijgt ook complimenten Ontevreden cliënten gebruiken het rode klachtenformulier. Tevreden cliënten gebruiken het roze pluimenformulier. De Centrale Cliëntenraad bedacht het roze pluimenformulier. Cliënten met een idee gebruiken het gele ideeënformulier. Medewerkers met een idee sturen een mail.
22
De SIG heeft een aantal formulieren voor cliënten ontwikkeld. Daarmee kunnen ze klachten, ideeën en tevredenheid melden. Voor medewerkers is het mailadres
[email protected] geopend. De Foboverbetercommissie kreeg in het afgelopen jaar vijf klachten, twee ideeën en twee pluimen binnen. De klachten gingen over bejegening, klachten niet serieus nemen, internet en een storende gewoonte van medebewoners. De klachten zijn alle besproken met de betrokkenen en zo goed mogelijk opgelost. De ideeën gingen over zelfredzaamheid van cliënten. Eén van de ideeën is binnen een voorziening opgepakt, het andere (een hulpmiddel bij het overzien van financiën) is besproken met een clustermanager en op Intranet geplaatst. Het pluimenformulier (roze!) is bedacht door de Centrale Cliëntenraad, die vindt dat er ook complimenten uitgedeeld moeten kunnen worden. Pluimen waren er voor de begeleiders en voor de mensen die in 2011 het vervoer met een eigen SIG-bus hebben gerealiseerd en uitvoeren.
Pluimenformulier
Jaarbericht 2011
Zaken volgen op afstand De SIG heeft een Centrale Verwantenraad. Daarin zitten ouders en verwanten van cliënten. De SIG vraagt raad aan de Centrale Verwantenraad. De Centrale Verwantenraad praat met de algemeen directeur. Het gaat over zaken die belangrijk zijn voor cliënten.
De Centrale Verwantenraad van de SIG bestaat uit mensen die zijn afgevaardigd door de verwanten en wettelijk vertegenwoordigers van cliënten van de SIG. De CVR behartigt de gemeenschappelijke belangen van de cliënten van de SIG. De CVR heeft regelmatig overleg met de Raad van Bestuur (algemeen directeur). Onderwerpen die in 2011 aan de orde kwamen: - De begroting en het jaardocument Maatschappelijke Verantwoording - De jaarplannen van de clusters en het businessplan van de SIG - Ontwikkelingen in de zorg en in de financiering ervan - Het kwaliteitsbeleid van de SIG - De cliëntenemancipatie - De nieuwbouwprojecten - De strategische keuze voor overname van Stichting Wisselwerk - Samenwerking met andere organisaties De SIG vraagt de Centrale Verwantenraad advies in een aantal omschreven zaken. Deze adviezen zijn niet bindend. De Centrale Cliëntenraad brengt de wettelijk verplichte adviezen uit aan de SIG. De Centrale Cliëntenraad kan de Centrale Verwantenraad raadplegen als de SIG een advies vraagt. De CVR heeft jaarlijks overleg met de Centrale Cliëntenraad. De CVR komt periodiek bijeen met een delegatie van de Raad van Toezicht. Daarbij wordt wederzijds informatie uitgewisseld over ontwikkelingen binnen en buiten de SIG. De heer Jaap Jan Smuling heeft in 2011 namens de CVR zitting genomen in het Kwaliteitspanel voor de pilot Beelden van Kwaliteit. De heer Smuling is ook voorzitter en contactpersoon van de Centrale Verwantenraad. Zijn e-mailadres is
[email protected]. Brieven aan de CVR, geadresseerd aan het Bestuursbureau SIG, worden doorgestuurd naar de voorzitter.
23
Verbinding inzetten Observatoren kwamen teams en cliënten van de SIG observeren. Ze schreven een verslag voor het team. De teams bespraken het verslag met andere mensen. De teams leerden nieuwe dingen over zichzelf en de cliënten. De SIG wil dit blijven doen.
24
Vanuit de Vrije Universiteit heeft professor Hans Reinders een pilot ‘Beelden van Kwaliteit’ opgezet. Doel van de pilot is, na te gaan of de kwaliteit van zorg gemeten kan worden vanuit een narratieve, een verhalende benadering, gebaseerd op observatiemethoden uit de antropologie. De SIG en Odion meldden zich aan vormden de eerste pilotgroep die gebruik maakte van een uitwisseling van eigen medewerkers. De medewerkers kregen een week scholing en observeerden vervolgens drie weken lang een team en cliënten van een bepaalde locatie. SIG-medewerkers observeerden bij Odion, Odionmedewerkers observeerden bij de SIG. De vraag aan hen was of ze konden waarnemen of en hoe de verbinding tussen medewerker en cliënt werd ingezet voor de ontwikkeling van de cliënt. Daarna werd een kwaliteitspanel samengesteld met vertegenwoordigers van zoveel mogelijk belanghebbenden: vanuit het Bestuursbureau, de teams, de Centrale Verwantenraad, de Raad van Toezicht, het Zorgkantoor. Het kwaliteitspanel besprak de observatieverslagen met de teamleden en kon er vragen over stellen. Dit leidde tot soms verhelderende discussies over bepaalde begeleidingssituaties. Er was grote waardering voor de bereidheid van medewerkers en cliënten om zo ‘in hun eigen keuken te laten kijken’. In december zijn de resultaten van de pilot op een symposium gepresenteerd aan een bredere kring van belangstellenden. De pilot ‘Beelden van Kwaliteit’ wordt elders op een alweer aangepaste manier voortgezet. De SIG wil het instrument ‘observaties’ inzetten om verbetering van kwaliteit van zorg te realiseren. Er is een interne werkgroep in het leven geroepen die werkt aan implementatie van het instrument ‘observatie’ binnen de SIG.
Jan Kroft overhandigt het rapport van de SIG aan mevrouw drs. Els Leemans van de Inspectie voor de Gezondheidszorg
Jaarbericht 2011
Leren van elkaars fouten Begeleiders werken hard. Als je hard werkt maak je fouten. Begeleiders leren van hun fouten. Dat is goed voor cliënten.
‘Wie niet werkt maak ook geen fouten’, is een bekend gezegde en dat geldt ook voor de SIG. Bij ons wordt gewerkt en dus worden er fouten gemaakt. De meeste medewerkers weten dat ze die fouten en bijna-fouten moeten melden en wat het nut daarvan is: dat zij en hun collega’s ervan leren, in het belang van de cliënten. Een overzichtje over de afgelopen jaren: Aantallen en soorten fobo’s van 2007 t/m 2010
25
Aantallen en soorten fobo’s 2011
26
De stijging van de onveiligheidsmeldingen in het derde kwartaal kwam door een aantal incidenten in twee voorzieningen, veroorzaakt door specifieke situaties. Hierop is actie ondernomen.
Verbetertrajecten Bijna alle teams van de SIG (inclusief het MT) zijn in 2011 begonnen met een verbetertraject. Het onderwerp van het traject verschilt per team. De uitvoering gebeurt aan de hand van een vastgesteld format. In een aantal teams was de stafmedewerker Bestuursbureau aanwezig om ondersteuning te bieden bij het formuleren van de probleemstelling (in vijf woorden), de oorzaakvinding en het SMART formuleren van het doel van het traject. Verbeterthema’s die veelvuldig voorkwamen waren methodisch werken en het geven van feedback. De teams waren in het algemeen tevreden over de verbeteringen die ze met het traject bereikten. De werkwijze is zo goed bevallen dat in beleid is vastgelegd dat elk team jaarlijks een verbetertraject doet en hiervan via de clustermanager verslag uitbrengt aan de Foboverbetercommissie.
Jaarbericht 2011
Weer op volle sterkte De SIG vindt seksualiteit belangrijk. De Taakgroep Seksualiteit heeft nieuwe leden en kan zijn werk weer doen. De Taakgroep Seksualiteit leert begeleiders meer over seksualiteit van cliënten. De Taakgroep Seksualiteit geeft les aan mensen die niet bij de SIG horen.
De SIG heeft een aantal taakgroepen. Zij verdiepen zich in een specifiek inhoudelijk onderwerp en delen hun kennis met alle medewerkers. De Taakgroep Seksualiteit is één van die taakgroepen en bestaat al sinds 1995. De SIG heeft een duidelijke visie op seksualiteit: wij gaan op een pro-actieve manier om met begeleidingsvragen op dit gebied.
Wat doet de Taakgroep Seksualiteit? De Taakgroep Seksualiteit bestaat uit begeleiders die extra zijn bijgeschoold in het geven van seksuele voorlichting aan mensen met een beperking. Zij kunnen hun collega’s ondersteunen bij het uitzoeken van voorlichtingsmateriaal en het uitzetten van een voorlichtingstraject. Eind 2008 heeft er werving plaatsgevonden om nieuwe leden voor de Taakgroep te krijgen. Er was een bredere vertegenwoordiging van begeleiders nodig om een bijdrage aan de taakgroep te leveren. In 2010 steeg het aantal aanmeldingen en nu is de taakgroep weer ruim bezet, met betrokken en enthousiaste begeleiders uit de diverse clusters.
Scholing ook buiten de SIG De Taakgroep Seksualiteit heeft in 2009 een intern cursusaanbod samengesteld dat begeleiders op inschrijving konden volgen. In 2010 is deze scholing in het vaste scholingsaanbod van de SIG opgenomen en nu wordt het aan alle nieuwe medewerkers gegeven. In 2010 en 2011 is ook veel gedaan aan deskundigheidsbevordering binnen de ons omringende netwerken. Docenten van enkele scholen in de omgeving kregen van de stafmedewerker cliëntenemancipatie scholing over de seksuele ontwikkeling van kinderen met een verstandelijke beperking of gedragsproblemen.
Individuele voorlichtingstrajecten Individuele leden van de Taakgroep Seksualiteit zijn in 2010 en 2011 binnen de SIG bij een viertal casussen ingezet om een individueel voorlichtingstraject uit te voeren. Hierbij ging het om vragen die beter buiten de reguliere begeleidingsmomenten opgepakt konden worden.
27
De SIG heeft veel materialen die gebruikt kunnen worden bij seksuele voorlichting aan cliënten
28
Grote bedrijvigheid Begeleiders in het Logeerhuis maken nieuwe begeleidingsplannen. Cliënten in de Dorpsstraat werken aan zelfstandigheid. Begeleiders in De Zeester leren nog beter begeleiden. De Waterjuffer heeft nu één vaste groep en twee logeergroepen. De medewerkers gezinshuizen helpen elkaar om goed te werken.
Continu verbeteren in de voorzieningen Het Logeerhuis is gaan werken met een nieuw rapportagesysteem. Ook kregen alle logees in 2011 een nieuw begeleidingsplan dat beter past bij deze tijd. In de Dorpsstraat wordt hard gewerkt aan de zelfstandigheid van cliënten. De cliënten die er wonen, willen zich goed voorbereiden op de toekomst. Dat varieert van omgaan met voedingsgeld tot het schoon-
Jaarbericht 2011
houden van je studio, van het goed omgaan met buren tot het maken van vrienden. De begeleiders in De Zeester zijn begonnen met de training PsychoMotorische Therapie (PMT). Hiermee leren ze nog beter aan te sluiten bij de kinderen en zo ieder kind individueel te benaderen. De Waterjuffer werkt nu een jaar met een nieuwe groepenverdeling. Er is één vaste woongroep en er zijn twee logeergroepen voor de kinderen die in een gezinshuis wonen. Ieder kind vindt steeds beter zijn plekje in De Waterjuffer. De begeleiders hebben intervisie PMT, na het volgen van de PMT-training vorig jaar. Voor de medewerkers gezinshuizen loopt het werk dwars door het privéleven heen. Vorig jaar zijn ze daarom gestart met intervisie, onder leiding van een intervisor. In de intervisie wordt aandacht besteed aan hun specifieke werksituatie. De medewerkers van het cluster Kinderen en Jongeren doen allen hun best om de kinderen en jongeren in de voorzieningen zo goed mogelijk te kunnen begeleiden en ondersteunen.
Verandering overal De Noordhoek is verhuisd naar de Garmt Stuivelingstraat. In het Anneko van der Laanhuis komen jongere cliënten wonen. In Santpoort is een nieuw project: de Wulverderlaan.
Veel mensen melden zich bij de SIG voor 24uurs zorg. Men wil graag met onze organisatie in zee, dat is duidelijk. De SIG heeft een wachtlijst voor 24uurs zorg. De organisatie spant zich in om, na een prettige kennismaking, de contacten goed te onderhouden zodat –als er een plaats vrijkomt- de juiste persoon op de juiste plaats terechtkomt. Hoe De Noordhoek verhuisde De cliënten van De Noordhoek kijken al jaren uit naar nieuwe huisvesting in een warmegangenproject met voor iedereen een eigen appartement. Eind september was er een kijkdag in het nieuwe project voor cliënten, familie en de algemeen directeur. Op de deur van elk appartement was een foto te zien van de cliënt die er zou gaan wonen. In het appartement stond een cadeautje klaar voor de toekomstige bewoner. Het opschrijven van de maten en het uitzoeken van gordijnen, meubilair en wat niet al meer kon beginnen.
29
Vóór die tijd was een stuurgroep ingesteld (teamleider, clustermanager Volwassenen, clustermanager Kinderen/Jongeren). De werkverdeling, de structuur waarin deze gecompliceerde verhuizing werd uitgevoerd en andere belangrijke zaken zijn samen met het team door de stuurgroep in beeld gebracht. Het team werkte hard en enthousiast aan het goed laten verlopen van de verhuizing. De stuurgroep heeft ook de nieuwe structuur in kaart gebracht: hoe het werk in de nieuwe setting eruitziet voor de teamleden, hoe de zaken worden opgepakt en de ondersteuning en scholing die het team daarbij krijgt. Rond de jaarwisseling zijn alle cliënten van De Noordhoek (‘eindelijk, eindelijk’, verzuchtte een enkele cliënt) verhuisd naar de Garmt Stuivelingstraat.
Ook de andere voorzieningen zitten niet stil In De Schalkse Hoek wordt verder gewerkt aan de professionalisering van het team. Er zijn gevorderde plannen voor een verhuizing naar zestien appartementen in een gebouw aan de Randweg, maar nog niets is zeker. Ook De Weid wil graag verhuizen. Er is overleg met de gemeente Castricum hoe dat het beste kan gebeuren. Waarschijnlijk wordt het nieuwbouw op hetzelfde terrein. Dit is nog lang niet zeker. De Weid heeft meegedaan met de pilot ‘Beelden van Kwaliteit’.
Veranderingen in het Anneko van der Laanhuis Het Anneko van der Laanhuis heeft een nieuwe teamleider. Samen met hem is een project ‘professionalisering’ opgestart voor de medewerkers. Er komen geen wat oudere cliënten meer binnen, maar jongere, meer ontwikkelde (en beter gebekte) cliënten. De zorgvragen veranderen dus en het team wil leren hierin mee te gaan. Ook het Anneko van der Laanhuis (nu nog een vrij traditionele woonvoorziening) zal in de toekomst naar een warmegangenproject verhuizen. Dit betekent voor de medewerkers een grote verandering in werkwijze. Deze verandering wordt nu al in gang gezet. 30
Feesten en onderzoeken In maart bestond de Stan Kentonlaan alweer vijf jaar. Dit is rijkelijk gevierd met cliënten, personeel en buren. Op de landelijke NL Doedag heeft een groep vrijwilligers een zitplek in de tuin gemaakt, met een afdakje en een afrastering. Hieronder is het plezierig zitten, koffie drinken, kletsen en roken voor de cliënten. In de woonlocaties Westerheem, Primo en Meander (een PGB-ouderproject) lopen de zaken goed. In Primo hebben sinds de start een paar jaar geleden nu de eerste verhuizingen plaatsgevonden. Ook Primo en Westerheem hebben meegedaan aan de pilot Beelden van Kwaliteit. In de locaties kwam een geschoolde observator drie weken lang observeren en schreef daarna een verslag erover. Het verslag is besproken in het team en er zijn leerpunten uit gehaald. Vooral Westerheem had dit jaar aan belangstelling geen gebrek: de cliënten kregen ook nog eens de cliënttevredenheidsonderzoekers van de LSR op bezoek.
Nieuw project in Santpoort Noord Op verzoek van woningbouwvereniging Kennemerhave heeft de SIG tien appartementen gekocht aan de Wulverderlaan in Santpoort Noord. In deze appartementen wonen nu cliënten 24uurs verblijf van de SIG. Bij de appartementen is een steunpunt gerealiseerd. We hopen hier in de nabije toekomst nog vier appartementen bij te kunnen kopen.
Jaarbericht 2011
Werken aan de toekomst In 2014 gaan de gemeentes de Ambulante Ondersteuning regelen. De SIG wil de cliënten blijven ondersteunen. De SIG praat erover met de gemeentes. De SIG gaat nieuwe cliënten ondersteunen. Een coach van In voor Zorg helpt de SIG.
Binnen het cluster AO is veel aandacht voor de veranderingen door de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Vanaf 2014 krijgen alle cliënten daarmee te maken die extramurale begeleiding of dagbesteding krijgen, of bij de SIG logeren. Dat is een groot deel van het totale cliëntenbestand. Hun recht op AWBZ zorg vervalt en de gemeentes worden verantwoordelijk voor hun ondersteuning. Het is onduidelijk hoe dat eruit zal zien en welke rol de SIG zal kunnen spelen in die nieuwe situatie. Dit zorgt voor ongerustheid bij zowel cliënten als medewerkers. Bovendien dreigen mensen met een IQ tussen de 70 en 85 hun recht op AWBZ zorg te verliezen. De invoering van deze maatregel is uitgesteld naar 2013. Er wordt landelijk geprobeerd te voorkomen dat de maatregel zal worden ingevoerd. In juni 2010 is de eigen bijdrage ingevoerd voor extramurale begeleiding. Voor een aantal cliënten was dit reden om de begeleiding op te zeggen. Een van de redenen voor de opzeggingen was dat de uitvoering van deze maatregel met problemen gepaard ging, met vertraging en cliëntonvriendelijke consequenties als gevolg.
31
Hoe bereidt de SIG zich voor op de toekomst? We willen een rol spelen in de WMO De SIG wil ook in de toekomst mensen met een beperking zo ondersteunen dat zij kunnen leven zoals zij dat willen met de ondersteuning die zij daarbij nodig hebben. Daarom investeren we veel in het opbouwen van een relatie met de tien gemeentes in ons werkgebied. Een coach van In voor Zorg adviseert de SIG hierbij. Voor de huidige cliënten gaan de veranderingen in 2014 in, voor nieuwe cliënten al op 1 januari 2013. In de loop van 2012 wordt duidelijk of en hoe de gemeentes en de SIG samenwerkingsafspraken met elkaar kunnen maken. We willen de AWBZ zorg behouden Er zijn cliënten die nu al een ZZP 24uurs zorg geïndiceerd hebben gekregen van het CIZ maar ter overbrugging nog extramurale begeleiding krijgen. Aan hen wil de SIG 24uurs zorg gaan bieden door middel van een Volledig Pakket Thuis. Dit is vooral van belang voor cliënten die nu in een van de woonprojecten van de SIG wonen. We proberen met andere cliënten zo’n zelfde zorgovereenkomst mogelijk te maken. Voor de cliënten gezinsondersteuning staan al in 2012 ingrijpende veranderingen op stapel rond indicering en financiering. Ook voor hen treft de SIG voorbereidingen om hun ondersteuning binnen de AWBZ mogelijk te houden.
32
We zoeken nieuwe inkomstenbronnen Met ingang van 2012 gaat de SIG ook ambulante ondersteuning bieden aan mensen met een verstandelijke beperking die een justitiële maatregel hebben. Dit gebeurt in de thuissituatie en in de penitentiaire instelling, waardoor continuïteit van zorg gegarandeerd wordt. Hiervoor sluit de SIG een overeenkomst met Justitie. Er is nog veel onduidelijk. Zeker is wel dat de toekomst een groot beroep zal doen op het aanpassingsvermogen van iedereen binnen de organisatie. Om goede keuzes te kunnen maken die ook kunnen rekenen op draagvlak van alle betrokkenen zal de SIG medewerkers en cliënten goed informeren en de kans geven om mee te denken bij de uitwerking van de toekomstplannen. De coach van het project “In voor Zorg” zal hierbij ondersteuning bieden. Wel met ongerustheid, maar toch ook met vertrouwen in onze eigen deskundigheid en aanpassingsvermogen gaan we daarom deze uitdagingen aan!
Jaarbericht 2011
Daar zit groei in! Twee nieuwe winkels gingen open in 2011: in Driehuis en in IJmuiden. De Zorgtuin in Uitgeest is begonnen. De SIG regelt het vervoer van een aantal cliënten. De Stichting Wisselwerk is bij de SIG gekomen. Er werken veel cliënten. ‘Ouder dan de Koningin’ is van De Baan. Het is voor oudere cliënten.
Nieuwe winkels De SIG heeft twee nieuwe winkels geopend in verzorgingshuizen van Zorgbalans: in Driehuis en in IJmuiden. Voor de cliënten dagbesteding geeft dit nog meer mogelijkheden om te wisselen van werkplek. De mensen van Zorgbalans zijn blij met de winkels, waar vele producten worden verkocht die bij de bewoners van de verzorgingshuizen in de smaak vallen. De andere winkels en de Bakkerij1 lopen goed. De belangstelling van verzorgingshuizen voor onze winkels is zo groot, dat we nu actief op zoek zijn naar cliënten die erin willen werken.
Zorgtuin De Zorgtuin in Uitgeest startte in maart. Het is nog een pilot: een door een woonbegeleider geïnitieerd project waarin een aantal cliënten (niet bang voor vieze handen) enthousiast aan de slag is gegaan. Ze vinden het leuk om in de tuin te werken: in de buitenlucht, in vrijheid, ze zien dingen groeien, verzorgen geiten, werken mee aan de oogst, maken aanverwante producten (jam, voederkransen, kerstkransen) en verkopen deze op soms op de markt. De medewerkers van het Bestuursbureau genieten mee: ze kochten deze zomer vaak verse groenten, fruit of bloemen van de Zorgtuin2. 1 De Bakkerij is niet HKZ gecertificeerd 2 De Zorgtuin is dit jaar nog niet meegenomen in het HKZ-certificaat
33
Vervoer In 2011 is de SIG een deel van het vervoer van cliënten dagbesteding zelf gaan regelen. We kochten een busje waarmee twee vrijwilligers dagelijks cliënten naar en van hun dagbesteding vervoeren. Cliënten, medewerkers en vrijwilligers zijn enthousiast, zo bleek tijdens de eerste evaluatie in november. Maar de ontwikkelingen schrijden voort! Sociale werkvoorziening De Meergroep wil graag in WSWverband cliëntenvervoer aanbieden aan de SIG. Gesprekken hierover zijn gestart.
Wisselwerk Op 1 september heeft de SIG Stichting Wisselwerk3 bestuurlijk overgenomen van sociale werkvoorziening De Meergroep. In Wisselwerk bieden negen medewerkers dagbesteding aan circa 120 cliënten, gefinancierd uit de AWBZ. Nieuw voor de SIG is dat nu ook cliënten GGZ hun intrede doen bij onze organisatie. De cliënten van Wisselwerk en de cliënten dagbesteding van de SIG hebben nu allen een ruimere keuze in hun dagbesteding. Met de overname van Stichting Wisselwerk kan de SIG een goede invloed uitoefenen op de kwaliteit van het dagbestedingsaanbod in de regio.
Ouder dan de koningin De SIG heeft met vrijwilligersorganisatie De Baan nieuwe dagbesteding voor senioren gestart: ‘Ouder dan de koningin’. Een begeleider in dienst van de SIG besteedt acht uur per week aan dit project.
…nu nòg professioneler
34
Dagbesteding in winkels is leuk, gezellig, nuttig, zinvol, en vraagt een professioneel-commerciële aanpak in uitstraling, verkoop (ook via Internet), prijsontwikkeling, cliëntenwerving en klantenwerving. Een plan de campagne hiervoor is noodzakelijk en daar wordt aan gewerkt.
3 De Stichting Wisselwerk heeft het kwaliteitscertificaat NEN-EN-ISO 9001
Jaarbericht 2011
Nieuwe leden treden aan De OR is er voor de medewerkers van de SIG. De OR wil bekend zijn bij de medewerkers. In 2011 zijn er verkiezingen geweest. Er is nu een nieuwe ondernemingsraad..
De OR is belangenbehartiger, spreekbuis en antenne van en voor SIGwerknemers. We denken, praten en onderhandelen mee, stemmen in (of niet) en geven advies. Dit jaar stond in het teken van de ondernemingsraadsverkiezing, het inwerken van nieuwe mensen, het afscheid van oude bekenden en bekendheid geven aan het nieuwe gezicht van de ondernemingsraad binnen de SIG We volgden met elkaar een eerste cursus om ons werk zo goed mogelijk te kunnen doen en we gingen hard aan het werk om meer bekendheid te krijgen door het bezoeken van teams, een nieuwsbrief en een folder. Verkiezingen bleken niet nodig, er waren minder kandidaten dan plaatsen. Toch waren we blij en tevreden met het aantal mensen. Helaas zijn er toch alweer mensen gestopt met hun werk voor de OR of gaan dat binnenkort doen. Nieuwe mensen zijn dan ook van harte welkom. Overigens willen wij het werk van onze ambtelijk secretaris niet ongenoemd laten, Sandra Bogaert deed en doet voor ons een (groot) deel van het administratieve werk en daar zijn wij erg blij mee. De OR vergadert éénmaal per maand, daarnaast is er ook éénmaal per maand een overlegvergadering met de Raad van Bestuur. Tijden, data en notulen staan op Intranet. Voor goed contact met de achterban zijn in elk onderdeel van de SIG contactpersonen actief. Zij komen driemaal per jaar bij elkaar om informatie te delen en uit te wisselen. Ook is de Ondernemingsraad in 2010 gestart met werken in commissies. Daarin kunnen leden van de OR zich verdiepen in onderdelen van beleid. Daarbij kunnen mensen van binnen de stichting met bepaalde know-how//interesse zich aansluiten en kan extern advies worden ingewonnen. Alle commissies zijn benoemd en werkend.
35
Wij hopen dat er nieuwe leden gevonden kunnen worden voor de ondernemingsraad. Zeker in een tijd waarin er zoveel aan het veranderen is en een toekomstbeeld per dag verschuift is het van het grootste belang om een actieve ondernemingsraad te hebben die een constructieve vinger aan de pols kan houden. We hopen ook nu weer bij te kunnen blijven dragen aan een organisatie waarin werknemers gehoord en gezien worden, zonder daarbij het belang van de SIG uit het oog te verliezen. OR-leden zijn Francien van Kruisbergen, Sylvia van der Woude, Tamara Helder, Remi Peterse, Linda Smit, Martha Walstijn en Wendy Elshenawi. Sandra Bogaert is de ambtelijk secretaris.
36
De Ondernemingsraad SIG tijdens een sneeuwbui in februari. Van links naar rechts: Linda Smit, Sylvia van der Woude, Remi Peterse, Sandra Bogaert (ambtelijk secretaris) en Francien van Kruisbergen.
Jaarbericht 2011
+ Een moment van bezinning Medewerkers moeten blijven leren. Dat is belangrijk voor de cliënten. De teamleiders hebben nagedacht over scholing. Er wordt een nieuw plan gemaakt voor 2012.
Scholing is onmisbaar bij het realiseren van de doelstellingen van de SIG. Denk aan de ontwikkelingen die op dit moment op ons afkomen: de komst van de WMO en de omvorming van de AWBZ bijvoorbeeld. Om ons hierop voor te bereiden en de SIG als organisatie toekomstbestendig te maken, is het van groot belang dat de SIG goede medewerkers heeft - want met goede medewerkers maken we het verschil. Scholing is een belangrijk instrument om de professionaliteit van medewerkers te vergroten. Binnen de SIG is er in het afgelopen jaar behoefte ontstaan aan een moment van bezinning. Een moment van terugblikken en vooruitkijken: wat levert de huidige investering in scholing ons nu zichtbaar op? In hoeverre draagt het huidige scholingsaanbod daadwerkelijk bij aan de professionele ontwikkeling van medewerkers? Daarom stond het Koersoverleg (bijeenkomst teamleiders, management en staf ) van het najaar in het teken van scholing. Deelnemers gingen met elkaar in gesprek over: ‘Zijn wij er als organisatie klaar voor om op een andere manier invulling te geven aan leren en ontwikkelen? Voor welke uitdagingen staan we als organisatie en wat vraagt dit van ons?’ Uit het Koersoverleg kwamen twee belangrijke speerpunten naar voren: - ieder is vanuit zijn eigen rol verantwoordelijk voor professionele ontwikkeling; - we willen talenten die bijdragen aan de doelstellingen van de organisatie optimaal benutten. In 2012 zal de SIG vorm en inhoud geven aan deze speerpunten.
In- en externe scholingen In 2011 zijn diverse interne scholingen gegeven: over totale communicatie en begeleidingsplannen, sociale netwerken, seksualiteit/seksuele voorlichting en weerbaarheid. In samenwerking met externe scholingaanbieders is onder meer scholing verzorgd op het gebied van bedrijfshulpverlening en agressie (Radar-methode).
37
De ambulante teams kregen begeleide intervisie met als doel meer inzicht te krijgen in het eigen handelen (feedback geven, vragen, ontvangen en verwerken) en in staat te zijn de begeleidingshouding en -instrumenten te kiezen die passen bij de vraag van de cliënt. Medewerkers van de woonvoorzieningen voor kinderen zijn geschoold op teamgericht methodisch werken met een steunstructuur.
Bij brand niet in de lift De SIG kijkt of medewerkers veilig kunnen werken. Er zijn ontruimingsoefeningen gehouden. De Arbocommissie kijkt of de SIG goed is voor medewerkers. 38
Tot de arbeidsomstandigheden behoren alle zaken die betrekking hebben op veilig en gezond werken. In het afgelopen jaar is aandacht besteed aan de volgende onderwerpen:
Risico Inventarisatie & Evaluatie 2010/2011 Bij de RI&E brengt de SIG met vragenlijsten voor alle medewerkers mogelijke risico’s in kaart rond veilig en gezond werken. Hoe meer medewerkers meedoen, hoe nauwkeuriger de uitkomsten. De RI&E wordt elke vijf jaar uitgevoerd. In 2011 waren de meeste locaties en teams weer aan de beurt. De stand van zaken: Cluster Ambulante Ondersteuning Begin 2011 begon het cluster AO als eerste met de RI&E. Op basis van de uitkomsten is een plan van aanpak opgesteld waarin verbeterpunten geformuleerd zijn. Vanaf mei 2011 is uitvoering gegeven aan het plan van aanpak en inmiddels zijn nagenoeg alle verbeterpunten uitgevoerd. Cluster Kinderen en Jongeren Deze RI&E is uitgevoerd in juli 2011. Teamleiders maakten een plan van aanpak. De verbeterpunten die opgenomen zijn in het plan van aanpak moesten voor het einde van 2011 ten uitvoer worden gebracht.
Jaarbericht 2011
Cluster Volwassenen In oktober 2011 werd de RI&E in dit cluster uitgevoerd. Op basis van de uitkomsten hebben de teamleiders in december een plan van aanpak opgesteld. De plannen van aanpak werden opgesteld op locatie-/teamniveau. Vervolgens toetste de arbodeskundige van Carante Groep het plan. MT en Ondernemingsraad dienden hun instemming te verlenen met het plan van aanpak voordat het wordt uitgevoerd.
Ontruimen moet je oefenen In elke locatie kunnen zich situaties voordoen die het noodzakelijk maken dat cliënten, medewerkers en eventuele gasten het gebouw zo snel mogelijk moeten verlaten. Naast preventiemaatregelen en een ontruimingsplan, houden de locaties daarom ook jaarlijks ontruimingsoefeningen. Het afgelopen jaar hebben deze oefeningen op de locaties diverse vragen en verbeterpunten opgeleverd. Zo komen uit oefeningen waarbij cliënten aanwezig waren vragen en opmerkingen zoals: ‘als het brandalarm ‘s nachts afgaat en je moet het gebouw verlaten, mag je dan de lift gebruiken?’. Sommige ontruimingsschema’s voor cliënten bleken bij het gebruiken niet duidelijk genoeg te zijn. Ten aanzien van de organisatie van de bedrijfshulpverleners kwamen verbeterpunten naar voren die betrekking hadden op de taakverdeling, het ontbreken van presentielijsten en de evaluatie van ontruimingsoefeningen. Over het algemeen blijken de oefeningen het gewenste resultaat te hebben. De jaarlijkse herhaling zorgt ervoor dat iedereen weet wat er van hem/haar verwacht wordt.
Arbocommissie De SIG heeft een Arbocommissie. Deze bestaat uit een clustermanager, de arbofunctionaris, de stafmedewerker bestuursbureau en de personeelsfunctionaris. De commissie ziet toe op de uitvoering van het arbobeleid, signaleert mogelijke knelpunten, volgt ontwikkelingen op het gebied van arbo en initieert nieuwe activiteiten ter verbetering van het huidige beleid. De Arbocommisie heeft het afgelopen jaar ondermeer aandacht besteed aan: - De gedragscode SIG en seksuele intimidatie en misbruik. - Het schema gevaarlijke stoffen zoals die worden gebruikt binnen de dagbesteding. - Het opzetten van een plan voor het ontwikkelen van een risico-inventarisatie voor cliënten die werken binnen de dagbesteding.
39
Verzuim Er waren meer medewerkers ziek dan vorig jaar. Sommige medewerkers zijn erg lang ziek. Het is moeilijk om daar iets aan te doen.
40
Kengetallen verzuim
2011 t/m kwartaal 3 exclusief*
2010 exclusief*
2009 exclusief*
Algemeen**
2,23 %
1,34 %
4,02 %
Cluster Volwassenen
7,68 %
6,49 %
7,06 %
Cluster Kinderen & Jongeren
5,62 %
3,31 %
4,96 %
Cluster Ambulante Ondersteuning
5,30 %
4,77 %
4,36 %
TOTAAL
6,10 %
4,77 %
5,75 %
In de tabel kun je zien dat er tot en met het derde kwartaal in 2011 sprake is van een stijging van het totale verzuim ten opzichte van 2010 en 2009. De definitieve vergelijking kan pas gemaakt worden wanneer de cijfers over geheel 2011 bekend zijn. Opvallend is dat de gemiddelde verzuimfrequentie (het aantal malen dat een medewerker zich gemiddeld per jaar ziek meldt) tot en met het derde kwartaal in 2011 juist met 0,24 % is afgenomen ten opzichte van 2010. De toename van het totale verzuim is dus veroorzaakt door stijging van het langduriger verzuim door medewerkers. Dit blijkt ook uit de cijfers: de gemiddelde verzuimduur is in 2011 toegenomen met 4,4 dag. In sommige gevallen is de verzuimduur beïnvloedbaar, maar in andere gevallen betreft het langdurig verzuim waarbij weinig tot geen gelegenheid is tot werkhervatting.
Toelichting * Verzuim ‘exclusief’ betekent: exclusief medewerkers die ziek zijn ten gevolge van zwangerschap of bevalling of wanneer een medewerker een arbeidsgehandicapte status heeft. In dit geval fungeert de ziektewet als vangnet en wordt het ziekengeld door het UWV betaald. ** Algemeen betreft: Bestuursbureau, Stichting Thuiszorg Gehandicapten en Stichting NetWerk.
Jaarbericht 2011
Vertrouwenspersoon medewerkers In april 2011 heeft de SIG een nieuwe vertrouwenspersoon voor medewerkers benoemd. Deze vertrouwenspersoon is in dienst van een organisatie die medewerkers begeleidt. De vertrouwenspersoon is op afroep beschikbaar voor medewerkers van de SIG. De afspraken die hierover gemaakt zijn, zijn vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst en worden in 2012 geëvalueerd. De Ondernemingraad heeft ingestemd met deze afspraken. Vanaf april tot en met oktober 2011 is de vertrouwenspersoon 24 keer gebeld, waarvan 21x in verband met agressie.
41
In de keuken van het Bestuursbureau worden nog vele lekkere maaltijden bereid. Er is wekelijks een kookclub. Op deze foto ziet u leden van de Centrale Cliëntenraad aan het werk. Zij wilden ook wel eens samen koken.
Waar bleef het geld 10% Overgehouden van het budget
6% Totaal algemene kosten 1% Totaal cliëntgebonden kosten
42
6% Totaal voedingskosten en schoonmaak
14% Totaal huisvestingskosten
64% Totaal personeelskosten
Jaarbericht 2011
Colofon Aan dit nummer werkten mee: José Bechtold Jacquelien Beentjes Nellie Borst (eindredactie) Vincent Bus Linde Dijkstra Jan Kroft Hella Hendriks Hella Nuyten Remi Peterse Astrid Reulen Jaap Jan Smuling Madelon Timmerman Arjan Vermons Marga Verspagen Foto’s José Bechtold Sandra Bogaert (OR) De Waerden (vertrouwenspersonen)
Picto’s www.visitaal.nl www.sclera.be
Hij/zij In verband met de leesbaarheid schrijven wij cliënten en functies van medewerkers in de mannelijke vorm. Hiermee worden uiteraard ook vrouwen bedoeld.
43
44
Bestuursbureau: Beneluxlaan 268 1966 WT Heemskerk Postbus 268 1960 AG Heemskerk Telefoon 0251 257857 Fax 0251 257 899 e-mail
[email protected]
www.sig.nu
Jaarbericht 2011