Jaar van Muziek met het Jonge Kind EVALUATIE EN VERANTWOORDING
Projectaanleiding Het jaar 2013 werd door de Stichting Muziek op Schoot uitgeroepen tot het Jaar van Muziek met het Jonge Kind. Het afgelopen jaar werden activiteiten georganiseerd waarbij zoveel mogelijk jonge kinderen tussen nul en vier jaar, -soms ook toegankelijk tot 6 jaar - samen met hun ouders/verzorgers deelnemen aan educatieve muziekactiviteiten. De aanleiding hiervoor was de 100e geboortedag van Annie Langelaar en het 25 jarig bestaan van Muziek op Schoot in Nederland. Ruim 25 jaar geleden startte Annie Langelaar met muzikale experimenten met peuters. Dit werd opgepakt door haar vakgenoten, die Muziek op Schoot ontwikkelden. Inmiddels is deze pedagogische methode van werken met muziek en jonge kinderen zeer populair geworden onder jonge ouders en bij steeds meer kinderdagverblijven. Wat Annie Langelaar misschien niet had voorzien, is dat deze stappen hebben geleid dat Nederland toonaangevend is geworden op internationaal niveau op het gebied van muziekeducatie aan jonge kinderen en hun ouders/ verzorgers.
Projectmissie Stichting Muziek op Schoot wil het gedachtegoed van Annie Langelaar (1913-2001) uitdragen en haar muziekeducatieve initiatieven voortzetten en uitbouwen. Dit project van de Stichting Muziek op Schoot wil de visie van Annie Langelaar onder de aandacht brengen. Het uitdragen van het belang van muziek als een vanzelfsprekend onderdeel in het leven van het jonge kind en zijn/haar verzorgers (en professionals die de opvoeding van het jonge kind ondersteunen) waardoor de muzikale (en algehele) ontwikkeling wordt gestimuleerd. De Stichting Muziek op Schoot zet haar werk voort en wil alle jonge kinderen de kansen bieden hun muzikale mogelijkheden optimaal te ontwikkelen. Centraal staat het verbinden van de praktijk en de theorie door: •
het aanbieden van laagdrempelige muziekactiviteiten
•
het uitdragen van kennis op het gebied van muziekeducatie voor jonge kinderen
•
bekendheid te geven aan het belang van muziekeducatie met het jonge kind
Terugblik In 2010 ontstond het idee op om 100 jaar na de geboortedag van Annie Langelaar muziek met jonge kinderen centraal te zetten in een feestelijk jaar dat bol zou staan van activiteiten en inspiratie. Muziek op Schoot docenten Daniëlla Snijders en Félice van der Sande zijn als eersten gaan brainstormen over mogelijkheden waar veel plannen uit voortgekomen zijn. Hierna werd een enquête verricht onder enerzijds kinderdagverblijven en anderzijds collega muziekdocenten. Hieruit kwam duidelijk naar voren dat er veel behoefte was aan praktische werkvormen, laagdrempelige activiteiten en inspiratie. Hierna heeft het toenmalige bestuur de adviezen overgenomen en zijn de inmiddels uitgevoerde peilers -website, Sing-in’s, Ukkepukconcerten en de Annie Langelaar prijsvraag- uitgewerkt. Er werden eerste versies van draaiboeken gemaakt en een groep enthousiaste collega’s is daarmee aan de slag gegaan om dit terug te koppelen met aanbevelingen die zijn verwerkt. Een groep van acht collega’s is in tweetallen aan de slag gegaan met het
ontwikkelen van Muzido’s . Muzido staat voor MUZIek DOe je samen! Een Muzido is een zeer uitgebreide kant- en klare activiteit bij een liedje/muziekstuk met muzikale spelsuggesties per ontwikkelingsfase. In de keuze voor de muziek die in Muzido zou komen werd rekening gehouden met het geven van inspiratie en werkvormen die direct per leeftijdsfase uitvoerbaar moesten zijn en elk in totaal een evenwichtige keuze vormde in stijl muziek, maatsoort, toonsoort, spelvorm en sfeer. Hierna is dit prachtig professioneel opgenomen en gearrangeerd. In de laatste fase werd de website ontwikkeld en daar werden de populaire rubrieken “Muziekidee”(voor peuters) en “Aan de slag” (voor kleuters) aan toegevoegd die een ware hit lijken te worden. We zijn zeer verheugd met de financiële ondersteuning die we kregen van het Fonds Cultuurparticipatie en het Prins Bernhard Cultuurfonds, die het mogelijk gemaakt hebben deze plannen te realiseren. Het vinden van een grote sponsor is in deze tijd bijzonder moeilijk, enkele keren hadden we bijna “beet” maar was er net een reorganisatie waardoor het niet door kon gaan. Wel waren er veel enthousiaste reacties op ons initiatief. Zo ook bij het vinden van juryleden waar we twee zeer deskundige en tevens bekende Nederlanders voor hebben weten te vinden. Maar het allermooiste is dat de nieuwe initiatieven niet meer weg te denken zijn! De Sing-in’s en Ukkepukconcerten worden omarmd en blijken een schot in de roos. De ontstane activiteiten worden nu zelfstandig voortgezet waarbij de Stichting Muziek op Schoot een actieve rol blijft spelen via website, nieuwsbrieven, social media, ondersteuning en PR. Wij wensen u dan ook veel plezier bij het lezen van het verslag, het luisteren van de muziek en het bekijken van video en foto’s.
Website met muzikale ideeën en activiteitenkalender De website www.muziekmethetjongekind.nl is de spil van alle activiteiten en informatieverstrekking. Het bevat veel algemene en specifieke informatie, activiteitenkalender, ‘Muzido’ (zeer uitgebreide uitwerking van muziek en spelvormen op leeftijd en spelsituatie), ‘Muziekidee’ (direct eenvoudig uit te voeren muziekspelletjes voor 0-4), ‘Aan de slag’ (als Muziekidee maar dan voor kleuters), cursusinformatie, fotoalbum, video’s en meer.
Maand
bezoekers
Gemiddelde pageviews
Unieke bezoekers
Gemiddelde pageviews
New visitors
Jan Feb Maart April Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Totaal:
1.158 3.557 2.966 2.972 3.484 1.354 1.705 3.533 4.625 4.309 3.137 32.800
10,6 18,7 14,4 11,3 13,5 6,8 8,9 15,3 17,4 15,8 11
587 2.372 2.001 2.235 2.488 967 1.304 2.376 3.345 3.072 2.280 23.027
9,1 5,3 4,9 3,8 3,9 5,0 5,2 4,3 3,8 3,7 3,5
51% 64% 60% 68% 64% 60% 66% 58% 65% 60% 61%
De pagina’s met praktische informatie en muziek, zoals ‘Muzido’, ‘Muziekidee’, ‘Aan de slag’, ‘Bij jou in de buurt’ en ‘Activiteitenkalender’ scoorden het hoogst. In bepaalde periodes zoals rondom de Annie Langelaarprijs scoorde deze betreffende pagina bijzonder hoog, maar ook werd in deze periode de pagina voor de docentenopleiding veel bekeken. In juni was er een piek rondom de “dagen van Muziek met het Jonge Kind” ter gelegenheid van de 100e geboortedag van Annie Langelaar, waarbij we zeer veel praktische activiteiten beschreven hebben die vervolgens goed werden bezocht.
Continuïteit website, Muzido, Muziekidee en Aan de slag De website blijft in gebruik en zal up-to-date gehouden worden met informatie en activiteiten. De wens is om op de pagina ruimte te maken voor advertenties van gerelateerde commerciële activiteiten, waardoor er een vorm van inkomsten zal ontstaan om de huidige kosten van o.a. de website te kunnen dekken. Ook willen we elk jaar te investeren in een uitbreiding van Muzido, waarbij we met name meer instrumentale muziek willen uitwerken, omdat hier de meeste vraag naar is. Voor de praktische rubrieken ‘Muziekidee’ en ‘Aan de slag’ zijn momenteel in onze achterban werkgroepen ontstaan die dit gaan coördineren en redigeren.
Sing-in’s Na de nuttige try-out’s eind 2012 is het ‘Sing-in draaiboek’ aangepast, aangevuld en van extra aanbevelingen voorzien. De try-out’s leidden op een aantal plaatsen meteen al tot opname in het vaste aanbod en implementatie in de omgeving. Er zijn inclusief de zeven try-outs- 91 Sing-in’s gehouden met een publiek van ruim 4.000 bezoekers. De meeste sing-in’s werden uitgevoerd door een samenwerking van vaak twee docenten of in samenwerking met enkele muzikale begeleiders.
Breder publiek Het concept “laagdrempelig mét kwaliteit, eenmalig en meteen meedoen” is erg goed aangeslagen en wordt ingezet bij georganiseerde samenkomsten (festivals, dorpsfeest, Sinterklaas , kerst), om meer bekendheid te geven van muziek met jonge kinderen (op initiatief van Muziek op Schootdocenten, muziekscholen en kleuterjuffen) en als zinvolle activiteit op kinderdagverblijven, in bibliotheek, het verzorgingstehuis of anderszins. De creativiteit bij het vinden van de locaties was bijzonder, hierdoor ontstond kruisbestuiving tussen verschillende partijen en was er meerdere malen sprake van win-win situaties en het bereiken van een breder publiek. Hierdoor werd de Singin in het overgrote deel gratis aangeboden of werd er hoogstens een vrijwillige bijdrage naderhand gevraagd. Een enkele keer werd er wel een duurdere locatie ingehuurd, wat niet leidde tot hogere bezoekersaantallen (wat te verwachten zou kunnen zijn bijv. vanwege de bekendheid van de locatie). De opzet naar het zoeken van een gratis locatie die juist in het draaiboek werd aangegeven bleek dus zeer succesvol.
Laagdrempelig maar professioneel Inhoudelijk hebben de Sing-in’s geleid tot allereerst heel veel muziekplezier. Doordat de activiteiten afgestemd waren op de eenmalige bijeenkomst maar er wel professioneel werd omgegaan binnen die mogelijkheden werd breed uitgedragen dat er veel ontwikkelingsdoelen op een prettige manier bereikt kunnen worden via muziek, liedjes en muziekspel. Doordat het laagdrempelig was (locatie dichtbij, vaak gratis of zeer lage toegang, eenmalige bijeenkomst) is er een veel bredere doelgroep bereikt dan normaal via de reguliere muziekcursussen wordt bereikt. Ondanks dat, is ons streven voor de komende jaren om nog meer doelgroepen te bereiken wat vooral te zoeken is in de variatie aan locaties en de daarbij behorende contacten. Inmiddels is het initiatief ontstaan in onze achterban om succesvol materiaal voor Sing-in’s en geschikt thema materiaal -zoals voor Sinterklaas en kerst is gebeurd- met elkaar te delen. Dit wordt opgestuurd en gebundeld en zo weer onderling verspreid.
Crisis in kinderopvang We hadden gerekend op de vooraf afgesproken 50 Sing-in’s via SKON kinderdagverblijven, maar ook zij hebben te maken gehad met de sterke gevolgen van de teruggang in deze sector en hebben de voornemens tot het houden van Sing-in’s op alle locaties moeten terugtrekken. SKON is inmiddels een fusie aangegaan met twee andere organisaties onder de naam Partou en is voornemens om op alle 173(!) locaties hun nieuwe vorm van muziekonderwijs te starten met een sing-in. Deze kinderdagverblijforganisatie beseft mede door het werk van de muziekdocenten in voorgaande jaren en het werk van de stichting Muziek op Schoot hoe groot de rol is van muziekonderwijs, waardoor ze dit ondanks dat de sector het moeilijk heeft toch voortzetten in een betaalbare vorm.
Verdubbeling bezoekersaantallen Herhaling is ook succesvol gebleken: Eén van de eerste try-outs in Nieuwegein was goed bezocht en succesvol. Spontaan werd besloten om in de kerstperiode ook een Sing-in te organiseren voor Serious Request van 3fm. Hierbij was het aantal bezoekers verdubbeld. In februari was er wederom een Sing-in waarbij ter plekke de groep in twee gesplitst moest worden vanwege het overweldigende aantal belangstellenden. En dit dankzij de vele mond-op-mond reclame!
Ukkepukconcerten Samen genieten van live muziek
Ukkepukconcerten zijn speciale concerten met live muziek waarvan een deel van de muziek speciaal gecomponeerd en/of gearrangeerd is voor de allerjongsten van 0-6 jaar. De muziek, liedjes, activiteiten en de luistermomenten zijn afgestemd op jonge kinderen. Het was een fantastische ervaring voor baby’s, dreumesen, peuters en kleuters om instrumenten van heel dichtbij te zien en te horen. De vele foto’s spreken dan ook boekdelen. Bij het programmeren van een Ukkepukconcert werd steeds rekening gehouden met de korte concentratieboog van jonge kinderen. Dit resulteerde in afwisseling en niet te lange muziekstukken. Er waren momenten waarbij de kinderen konden meeklappen, dansen of in de maat marcheren, maar er waren ook momenten dat er, bij papa of mama op schoot zittend, naar de muziek geluisterd werd. Na ieder concert was het mogelijk om de instrumenten van heel dichtbij te bekijken en er vonden verrassende ontmoetingen plaats tussen musici en kinderen. Veel jonge gezinnen hebben in 2013, in het ‘Jaar van Muziek met het Jonge Kind’ kennis gemaakt met orkesten en ensembles en genoten van de live muziek en de eerste stappen naar de concertzaal gezet. In totaal zijn er (inclusief twee pilots) 26 concerten georganiseerd met een totaal van 2334 bezoekers. Het aantal actieve medewerkers was 332, wat een totaal bereik heeft gehad van 2666. In 2014 staan er al meerdere concerten voor jonge kinderen gepland en steeds meer ensembles en orkesten zijn zich aan het oriënteren. De concerten kwamen pas in de tweede helft van het jaar echt op gang doordat het een voorbereidingstijd van enkele maanden vergt.
Daarnaast zie je dat andere muzikanten en professionele ensembles ook dergelijke initiatieven ontwikkelen, waardoor het fenomeen concerten voor jonge kinderen een vaste plek heeft gekregen in het culturele leven van veel jonge gezinnen. In 2014 gaan we de naam veranderen in Muzido-concerten, wegens het grote succes van Muzido en omdat met de naam Ukkepuk aan de kleuters voorbij wordt gegaan. Om de vele amateurorkesten en ensembles te ondersteunen wordt er gestart met een databank van speciaal voor dit doel gemaakte arrangementen én muziekstukken die bijzonder goed zijn aangeslagen.
Annie Langelaarprijs In de tweede helft van het jaar werd de prijsvraag die opgedragen is aan onze grondlegster Annie Langelaar gehouden. Rondom deze prijsvraag zijn er veel publicaties geweest en is er ruim bekendheid gegeven aan het jaar. Na de nominaties door de juryleden Edwin Rutten, muzikant, acteur, presentator, alias "Ome Willem", Dr. Martine F. Delfos, psycholoog en letterkundige, Dr. José Retra, onderzoeker op het gebied van Muziek met jonge Kinderen en Muziek op Schootdocent en Marijke Albers, mede-grondlegger Muziek op Schoot. Via internet kon er gestemd worden op de genomineerden, wat 1.009 keer is gedaan. In de categorie professionals zijn er 24 inzendingen gedaan, in de categorie praktijkdeskundigen 14. De winnende activiteiten worden inmiddels op veel plekken gezongen en gespeeld en de prijzen van LL Kindermuziekwinkel en Pippo zijn uitgereikt. De winnaar van de professionalprijs heeft een workshop toegewezen gekregen in de studiedag van Gehrels Muziekeducatie, die ook in hun vakblad voor muziekdocenten “Pyramide” een jaar lang ruimte heeft gegeven voor publicaties van het ‘Jaar van Muziek met het Jonge Kind’. Door de hoge inzet bij het uitschrijven van de prijsvraag is er enerzijds zeer serieus werk ingezonden, maar anderzijds heeft dat misschien geleid tot minder inzendingen in de categorie praktijkdeskundigen. Ook zal de grote teruggang en crisis in de kinderopvang een grote rol hebben gespeeld: veel kinderdagverblijven hadden te maken met grote reorganisaties, sluitingen en ontslagen. Hier vindt u filmpjes én de uitwerkingen in pdf van de genomineerden: http://www.muziekmethetjongekind.nl/aanbod/annie-langelaar-jaarprijs
De feestelijke prijsuitreiking in het Hampshire Hotel Delft Centre werd vooraf gegaan door een zeer succesvolle en druk bezochte Sing-in, waarna de uitreiking werd opgefleurd met een miniUkkepukconcert en een overzichtsfilm van het jaar die u hier kunt bekijken: http://www.youtube.com/watch?v=j9XZh7I-Gug
Ondersteuning reguliere cursusaanbod: Inmiddels zijn er 134 op de website vermelde locaties verspreid over het hele land van muziekcursussen. Per locatie zijn er meestal meerdere cursussen en worden er workshops georganiseerd. Per cursus komen er gemiddeld 8 à 15 kinderen en evenveel volwassenen. Uitgaande van een gemiddelde van 4 cursussen per locatie met gemiddeld 10 inschrijvingen (en dus 20 deelnemers) is dit een bereik van meer dan 10.000 personen. Nog niet alle cursussen worden vermeld op de website, dit aantal groeit gestaag; daar heeft de nieuwe website flink aan bijgedragen. In het regionale aanbod is veel gebruik gemaakt van het Muzido-materiaal dat via de website en de docenten-nieuwsbrieven is verspreid.
Prestatieoverzicht Activiteiten
Deelnemers Beoogd 4800 3135 100
Beoogd Gerealiseerd Gerealiseerd Sing-in’s 120 91 4000 Ukkepukconcerten 33 26 2666 Annie Langelaar 2 2 24 inzendingen Prijsvraag 1009 stemmers Eigen Activiteiten 100 134 6600 10.000 MoS docenten Hierbij willen we benadrukken dat de implementatie een groot succes is en ten tijde van het schrijven van dit verslag al reeds veel vervolgactiviteiten hebben plaatsgevonden en worden ingepland.
Sponsoring We hebben van meerdere partijen sponsoring mogen ontvangen zoals de hoofdprijzen t.w.v. 2.000 euro van LL Kindermuziekwinkel, de abonnementen en publiciteit van Pippo, de ruime publiciteit in het vakblad “Pyramide”, de zeer grote partij Woezel en Pip muziekboeken (met een winkelwaarde van ruim 25.000 euro) en verder vooral in facilitering (ruimte hotel, supermarkt, bakker, museum speelklok) en stevige kortingen. Het totaal hiervan staat in het financieel overzicht. Daarbovenop heeft Gehrels Muziekeducatie aangeboden dat de prijswinnaar van de professionalprijs een workshop mag geven aan muziekcollega’s op de studiedag van 8 maart 2014 en is de winnaar van de praktijkdeskundigen geïnterviewd voor de pyramide.
Publiciteit Naast bovengenoemde mediasponsoring van Pippo (2x in het blad, en 2x in digitale nieuwsbrief) en Pyramide (aankondiging Jaar van Muziek met het Jonge Kind, oproep, Annie Langelaar prijsvraag, Artikel over Annie Langelaar, lessuggesties in de stijl van Annie Langelaar, interview prijswinnaar praktijkdeskundigen) kwamen we ook in de digitale nieuwsbrief van uitgeverij SWP en Cito, werden we uitgenodigd om te spreken op het Logacom jaarcongres “Het Jonge Kind” en verschenen er in ‘Zing magazine’ en op vele websites publiciteit rondom de aankondiging van het jaar, het wereldrecord en de Annie Langelaarprijs. Regionaal (Utrecht) werd veel aandacht besteed aan het wereldrecord speeldoosje draaien (2 radiointerviews, websites en krantenberichten). Vele regionale kranten en websites hebben aankondigingen en verslagen geplaatst van Sing-in’s, cursussen en Ukkepukconcerten.
Extra niet vooraf geplande activiteiten: Wereldrecord speeldoosje draaien Een spontaan georganiseerd evenement om meer aandacht te vragen voor het Jaar van Muziek met het Jonge Kind. In museum Speelklok draaiden 5 muziekjuffen 108 aaneengesloten speeldooskaarten met muziek en kinderliedjes tijdens een spectaculaire speeldoosje-Singin dat muzikaal werd ondersteund met live muziek en bezocht werd door ruim honderd bezoekers.
Social media Na het lanceren van de website zijn we ook actief geworden op twitter en facebook. Op twitter worden we voornamelijk gevolgd door professionals (kinderopvang, bedrijven rondom opvoeding, muzikanten, therapeuten) op facebook is het meer gemengd en zie je ouders, collega’s, grootouders, therapeuten, etc. Naast ouders hebben vooral zijdelingse professionals ons dit jaar gevonden, waardoor wie via die weg bij kunnen dragen aan kwaliteitsvorming wanneer muziek in wordt gezet bij jonge kinderen. Op het moment van schrijven hebben we 1380 Facebook-volgers en 135 Twitter-volgers opgebouwd.