Antwerpen, 15.12.2011
0
IS HET MOBILITEITSYNDROOM OPLOSBAAR?
Studiedag: “Stilstaan bij mobiliteit” RUCA: auditorium Jan Fabre – Kruibeke 22.02.2011
21 Februari 2002 1/53 1/59
Waar staan we nu ANNO 2011 gegeven de dagdagelijkse filevorming in en rond de haven van ANTWERPEN?
2/53 2/59
WAAROM? De vraag naar transport blijft groeien want: 1. 2.
3.
Groei in wereld bevolking en inkomen Groei in economische activiteiten als gevolg van de globalisatie van produktie en consumptie, liberalisatie, specialisatie,diversificatie, delokalisaties en relokalisaties Stijgende concentratie van bevolking in en rond steden
Het aanbod aan transport infrastructuur is problematisch GEHYPOTHEKEERDE DE MOBILITEIT° & GEVAAR van/voor IMMOBILISME°
Prof. Willy Winkelmans - January 2009
TPW
3/67
Urbanisatie hypothekeert onze mobiliteit Shenzhen, China, 1988
Today 50% of 6 billion people live in cities … In 2050 it will be 70% of 10 Shenzhen, billion!!!
China, 1996
Source: www.prb.org Source: NASA
Sâo Paulo (Brasil) met 20.262.000 inwoners
Wij leven, recreëren en werken al langer hoe meer zeer geconcentreerd hoofdzakelijk bovengronds ...
TOKYO met 36.669.000 inwoners
... en ‘s nachts slaapt het grootste deel van de bevolking vrij opeengestapeld ...
Soms zelfs in een soort bijenkorven
als het ware opeengepakt zoals …
Congestion Problem Movie.wmv
THE HORROR!!
... zoals ervoor en erna op tal van oververzadigde wegen!
En … WAT DOEN WE ERAAN? WACHTEN TOT ER EEN TRANSPORTINFARCT ONTSTAAT MET TSUNAMISCH EFFECT???
TE LAAT!?
DE OVERHEID NEEMT INTUSSEN EEN VRIJ AFWACHTENDE HOUDING AAN OF DOET ZELFS ALSOF CONGESTIE GEEN ECHT PROBLEEM IS?
EN DE TRANSORTGEBRUIKERS? «
L’Enfer c’est les Autres »!
In alle ernst nu: congestie is niet langer accidenteel bepaald maar een structureel gegeven geworden!
Filevorming en congestie zijn NIET (meer) van voorbijgaande aard! 12/53 12/59
ZELFS DICTATORIALE OPLOSINGEN BLIJKEN NIET TE HELPEN!
13/59
Wat men er ook van vindt structurele congestie is kostenverhogend en «vreselijk» milieuvervuilend
14/53 14/59
WIE OF WAT IS DE GROOTSTE BOOSDOENER? Cfr. De evolutie per soort voertuig!
EN ALLE VOERTUIGEN KOMEN SAMEN OP EEN EN HETZELFDE NETWERK => HET EVENWICHT IS ZOEK Hoofdstuk 3 - Fileverwachtingen in Antwerpen
De intensiteit van het gebruik van het Belgische weggenet in voertuigen/dag of vkm/jaar is de afgelopen 30 jaar met meer dan 300% tot 450% gestegen!. Evolutie van het wegennet en intensiteit (voertuigen/dag) van het wegennetgebruik
jaar met 300% gestegen.
500%
450%
voertuigkms (per jaar)
% stijging t.o.v. 1975
400%
350%
gem. Dagintensiteit (constant wegennet)
300%
gem. Dagintensiteit (werkelijk wegennet)
250%
200%
totale lengte wegennet 150%
100% 1975
1980
1985
Source: FOD Mobiliteit en Vervoer (2006)
1990
1995
2000
2005
HOEFT DIT ZO TE ZIJN TE BLIJVEN? NEEN ... zie de transport modale evolutie op langere termijn
? !
EN WAT NU MET ANTWERPEN EN ZIJN HAVEN?
EEN MAND VOL KRITISCHE NOTEN!!!
Volgens schattingen van Be-mobile zal de betrouwbaarheid van truckvervoer steeds afnemen en zullen reistijden in 2020 in het slechtste geval tot 10 keer zo lang zijn als reistijden in het beste geval 20,48
Reistijd 2008
101,77
203,49
20,48
Reistijd 2020
80
40
0
120
160
19,75
Snelheid 2008
99,06 99,06
9,88
Snelheid 2020 0
200 Reistijd (min)
99,06
12,1
Snelheid 2015
Bron: PWC (2009)
165,77
20,48
Reistijd 2015
40
20
26
60
80
100 Snelheid (km/u)
DE HAVENONTWIKKELING in ANTWERPEN morgen en overmorgen? 1. Tegen 2012 zullen naar
verwachting 10 miljoen TEU in de haven van Antwerpen verwerkt worden 2. Onder ongewijzigde omstandigheden houdt zulks een wegbelasting van minstens 4 miljoen boxen in! 3. Zelfs i.g.v. een positieve modal shift richting 40/40/20 (onwaarschijnlijk gezien de Liefkenshoek spoorwegtunnel niet operationeel is voor eind 2014) blijft er een enorme hoeveelheid containers te vervoeren over de weg 4. Bijkomende transport capaciteit dient asap gerealiseerd te worden (see note)
?
NOTE: W. Winkelmans et.al., A Way to Cope with Growing Internal Container Traffic in the Port of Antwerp? in: Transportation Planning and Technology, Underground Logistics Systems, London, 1 August 2007.
DE NODIGE BELEIDSDATA inzake vrachtwagenverkeer BESTAAN!
23668! =16%
OP ZOEK NAAR MOBIELE MOBILITEITSMAATREGELEN (operationeel)
Rol? Functie?
Duurzaamheid kan ook gerealiseerd worden via regelgeving van overheidswege: d.i. via slimme kilometerheffing, CO2 taxatie,… Dit betekent ongetwijfeld duurder transport.
DE “OOSTERWEELVERBINDING” EEN ZWAARD VAN DAMOCLES VOOR EEN 8-KOPPIG MONSTER? ONZE STELLING: DE BAM OPLOSSING m.n. het sluiten van de stedelijke ring waarop niet minder dan 8 van de 10 drukste internationale autosnelwegen op uitkomen(!) biedt geen structurele oplossing voor de daardoor almaar groeiende congestie op deze ring, die te veel functies tegelijk moet vervullen? Cf. artikels in Trends en De Tijd in 2008 en 2009! 23/63
DE KLEINE (stedelijke!) RING biedt GEEN OPLOSSING VOOR FILE LEED + impliceert nog meer leed want ...
<3km!
<3km!
… WANT DE STADSRING ZAL MOETEN AANGEPAST WORDEN! Voorbeeld casus situatie Berchem
huidige situatie Wolvenberg / park Brilschans
Berchem station
Park Brilschans
Grote Steenweg
© 2011 stRaten-generaal
Geplande situatie Wolvenberg / park Brilschans
Berchem station
Park Brilschans
Grote Steenweg
© 2011 stRaten-generaal
BAM-tracé + oostelijke bypass = de grote contradictie! A12n
BAM-tracé: DOOR de stad
Bypass: OMHEEN de stad
Liefkenshoektunnel TOL
E19n
1,4 km 2,4 km
TOL
E34w 2,5 km
T102
BAM-tracé (tunnel) E313/E34
Oosttangent (A102) Zuidtangent (R11)
7,8 km
E17w
A12z
E19z
WANT Meccano-Plus = Meccanotracé + R11! A12n
Liefkenshoektunnel TOL
E19n
1,3 km
1,8 km
1,4 km 2,4 km
TOL
E34w 2,5 km
T102
2,7 km
BAM-tracé (tunnel) E313/E34
Oosttangent (A102) Zuidtangent (R11)
7,8 km
E17w
A12z
E19z
Meccano-Plus = benadering van de grote ring (R2)! A12n
Liefkenshoektunnel
E19n
1,3 km
1,4 km
1,8 km
2,4 km
E34w
8km! Westtangent
2,5 km
T102
2,7 km
Noordtangent E313/E34
Oosttangent (A102) Zuidtangent (R11)
7,8 km
E17w
A12z
E19z
Meccano-Plus 1
Internationale snelweg Nationale snelweg
© 2011 stRaten-generaal
Internationale snelweg
!!! Masterplan 2020
Nationale snelweg Lokale expresweg (vrachtverbod)
Meccano-Plus 2
© 2011 stRaten-generaal
CONCLUSIE: “If we want to be in control of the future we should invent it” (naar Niels Bohr)
1.
Gegeven het groeiend onevenwicht tussen vraag naar mobiliteit en aanbod van transport en de talrijke hinderpalen om dit te remediëren moet ... op korte termijn werk gemaakt worden van eenvoudige en snel te implementeren remediërende maatregelen (zie Masterplan 2020)
TERUG NAAR DE ESSENTIE
CONCLUSIE: “If we want to be in control of the future we should invent it” (naar Niels Bohr)
1.
2.
Gegeven het groeiend onevenwicht tussen vraag naar mobiliteit en aanbod van transport en de talrijke hinderpalen om dit te remediëren moet ... moet op korte termijn werk gemaakt worden van eenvoudige en snel te implementeren remediërende maatregelen (zie Masterplan 2020) op halflange termijn structurele ingrijpende investeringen plaats vinden, ZOALS de “tangenten” uit het meccano plan,
TERUG NAAR DE ESSENTIE
CONCLUSIE: “If we want to be in control of the future we should invent it” (naar Niels Bohr)
1.
2.
3.
Gegeven het groeiend onevenwicht tussen vraag naar mobiliteit en aanbod van transport en de talrijke hinderpalen om dit te remediëren moet ... op korte termijn werk gemaakt worden van envoudige en snel te implementeren remediërende maatregelen (zie Masterplan 2020) op halflange termijn structurele ingrijpende investeringen plaats vinden zoals de tangenten” uit het meccano plan, op langere termijn dienen nieuwe transportmodi toegevoegd worden o.b.v. correcte inschatting van alle effecten op het leefmilieu, dus niet enkel o.b.v. constructiekosten, maar gegeven de onderhouds-, vervangings-, en de milieu- enenergiekosten over de ganse leeftijdsduur van de projecten.
DUS LAST BUT NOT LEAST Life Cycle Assessment … PLEASE Op basis van LCA - waarbij rekening wordt gehouden met alle relevante “kosten” – ontstaan kansen voor nieuwe wijzen van vervoer, die weinig of geen negatieve externaliteiten veroorzaken.
Bij volledige internalisering van externe kosten zou de transportprijs gemakkelijk met 50% kunnen stijgen, wat uiteraard extra kansen inhoudt voor alternatieve modi (modal shift) én voor nieuwe transportmodi.
Voorbeeld: Underground Container Movers
Door combinatie van “proven technologies”!
met behulp van lusvormige TRANSPORTBANDEN waarop multi-functionele LAGE KUIP TRAILERS bewegen met behulp van ELECTROMOTOREN .... WW-ALDG 28.04.2011 39/77
UCM CONNECTING THREE TERMINALS + BARGE
SECTIONS AND THE SHUNTING YARD OF THE RAILWAYS Delwaide dock: MSC Home terminal
“Herpositionering van containers op een snelle, betrouwbare en veilige manier, via een ondergrondse modus, is een denkbaar alternatief.” (Cfr. Tri-Vizor, Slim Ondergronds, IST, Vlaams Parlement, Nov. 2011)
®
EEN “EXTENDED VERSION OF UCM” d.i. van en tot een niet gecongestioneerd transferium
Scheldeterminals Delwaidedok
Deurganckdok
Ranst “Ondergronds of ongehinderd transport, OLS, is geen utopie meer. Een extra modus wordt nuttig en haalbaar geacht. OLS kan een belangrijke piste zijn 15 om van Vlaanderen een logistieke spitsregio te maken. ” Cfr. TRI-VIZOR, Slim Ondergronds Rapport IST, Vlaams Parlement, Nov.2011.
LANG LEVE DE MOBIELE HAVENSTEDEN!
