Is euthanasie geneeskunde?

De thuisverpleegkundige wil “wit wassen” of Rechten en plichten van de thuisverpleegkundige

Prof. J. Vande Moortel www.advamo.com

Is euthanasie geneeskunde?

1

Geen misdrijf van moord of opzettelijke doding indien men voldoet aan de voorwaarden gesteld in de wet

Euthanasie is het opzettelijk levensbeëindigend handelen door een andere dan de betrokkene, en op diens verzoek

2

één van de voorwaarden Euthanasie moet worden uitgevoerd door een arts

BELANG van de vraag Kan een instelling verbieden om in haar instelling euthanasie uit te voeren ? Indien euthanasie geneeskunde is, dan is er een therapeutische vrijheid van de arts zodat er geen verbod mag zijn.

3

AXIOMA’S

1. We leven in een rechtsstaat

2. De wet is niet altijd zoals ze zou moeten zijn

Maar de wet …. 

Heeft soms geen uitwerking 



Is soms fout 



wegcode

Geeft soms geen antwoord 



oncologie

Is soms onduidelijk 



Palliatieve zorg

euthanasie

Lijkt soms tegenstrijdig te zijn 

wondzorg

4

Wet van 14 juni 2002 betreffende de palliatieve zorg

Art 10 In art 21 quinquies § 1 a) van hetzelfde koninklijk besluit worden tussen de woorden “het herstel van de gezondheid” en de woorden “of hem bij het sterven te begeleiden”, de woorden “de handelingen van palliatieve zorg te verrichten” ingevoegd.

Artikel 21 quinquies § 1 a) - het observeren, het herkennen en het vastleggen van de gezondheidsstatus zowel op psychisch, fysisch als sociaal vlak - het omschrijven van verpleegproblemen - het bijdragen aan de medische diagnose door de arts en aan het uitvoeren van de voorgeschreven behandeling - het informeren en adviseren van de patiënt en zijn familie - het voortdurend bijstaan, uitvoeren en helpen uitvoeren van handelingen, waardoor de verpleegkundige het behoud, de verbetering en het herstel van de gezondheid van gezonde en zieke personen en groepen beoogt - het verlenen van stervensbegeleiding en begeleiding bij verwerking van het rouwproces b) zijn de technisch - verpleegkundige verstrekkingen c)

zijn de medische handelingen toevertrouwd door een arts

5

Oud art. 21 quinquies § 1 a) enerzijds de observatie en het nauwkeurig vaststellen van de symptomen en reacties van de patiënt, zowel op psychisch als op physisch vlak, ten einde zijn verschillende noden tegemoet te komen en bij te dragen tot het stellen van de diagnose door de geneesheer of het uitvoeren van de geneeskundige behandeling met het oog op de zorgen die zijn toestand vereisen, en anderzijds, het onder zijn hoede nemen van een gezonde of zieke persoon om hem, dankzij een voortdurende bijstand, de handelingen te helpen verrichten die bijdragen tot het behoud, de verbetering of het herstel van de gezondheid of hem bij het sterven te begeleiden; dit alles om een globale verpleegkundige verzorging te verzekeren





Is soms fout 



wegcode




oncologie




Palliatieve zorg

euthanasie


wondzorg

6

K.B. 21.03.03 houdende vaststelling van de normen waaraan het zorgprogramma voor oncologische basiszorg en het zorgprogramma voor oncologie moeten voldoen om te worden erkend

Vereiste verpleegkundige omkadering : « … de toediening van chemotherapie gebeurt uitsluitend onder toezicht van verpleegkundigen die erkend zijn voor of in opleiding zijn voor de bijzondere beroepsbekwaamheid van verpleegkundige in de oncologie of die ten minste 5 jaar ervaring hebben in de verzorging van patiënten met oncologische aandoeningen. »

K.B. van 27.09.06 houdende de lijst van bijzondere beroepstitels en bijzondere beroepsbekwaamheden voor de beoefenaars van de verpleegkunde

Bijzondere beroepstitel : Verpleegkundige gespecialiseerd in de oncologie

7





Is soms fout 



wegcode




oncologie




Palliatieve zorg

euthanasie


wondzorg

WAT MAG ? of WAT MOET ?

8





Is soms fout 



wegcode




oncologie




Palliatieve zorg

euthanasie


wondzorg

Is euthanasie geneeskunde?

9





Is soms fout 



wegcode




oncologie




Palliatieve zorg

euthanasie


wondzorg

WONDZORG 



Is een B1 – verstrekking : dus geen voorschrift nodig Thuisverpleging : wel voorschrift nodig

is NIET tegenstrijdig

10





Is soms fout 



wegcode




oncologie




Palliatieve zorg

euthanasie


wondzorg

Maar de wet …. en de praktijk 

Wegcode 



Stage 



Vroedkunde

Fixatie 



120 km/u autostrade

Is vrijheidsberoving

Medicatietoediening 

Moeder versus zorgkundige

11

NIET meer dan 120 km/u

MOET : meer dan 70 km/u


Wegcode 



Stage 



Vroedkunde

Fixatie 



120 km/u autostrade




12

Stage student vroedkunde wordt gestraft met gevangenisstraf van acht dagen tot zes maanden en met geldboete van vijfhonderd frank tot vijfduizend frank of met een van die straffen alleen, hij die met overtreding van de artikelen 2, § 1, 3, 4, 21bis, 21noviesdecies of 51, gewoonlijk een handeling of handelingen stelt die behoren tot de geneeskunde of de artsenijbereidkunde hetzij zonder houder te zijn van het vereiste diploma of zonder er wettelijk van vrijgesteld te zijn, hetzij zonder te beschikken over het visum van de geneeskundige commissie, hetzij zonder op de lijst van de Orde ingeschreven te zijn wanneer zulks vereist is. De beoefenaars van de verpleegkunde en de beoefenaars van de paramedische beroepen, vallen niet onder de toepassing van deze bepaling voor de handelingen die zij verrichten ingevolge de artikelen 5 of 6. Met dezelfde straffen wordt gestraft de beoefenaar van de geneeskunde of de artsenijbereidkunde die, met overtreding van artikel 19, op om het even welke wijze, zijn medewerking verleent aan een derde of hem zijn naam leent, met het doel hem te onttrekken aan de straffen waarmede de onwettige uitoefening van de geneeskunde of de artsenijbereidkunde gestraft wordt

Stage student verpleegkunde Onverminderd de in het Strafwetboek gestelde straffen wordt gestraft met een gevangenisstraf van acht dagen tot drie maanden en met een geldboete van zesentwintig tot tweeduizend frank of met een van deze straffen alleen: hij die zonder in het bezit te zijn van de vereiste erkenning of zonder te voldoen aan de voorwaarden gesteld in artikel 21quater, § 1, één of meer activiteiten van de verpleegkunde zoals bedoeld in artikel 21quinquies, § 1, a), uitoefent met de bedoeling er financieel voordeel uit te halen of gewoonlijk één of meer activiteiten zoals bedoeld in artikel 21quinquies, § 1, b) en c), uitoefent. Die bepaling is niet van toepassing op de personen die gemachtigd zijn de geneeskunde uit te oefenen en op de vroedvrouwen, de zorgkundigen en de beoefenaars van de kinesitherapie en de paramedische beroepen, voor wat de reglementaire uitoefening van hun beroep betreft. Ze is evenmin van toepassing op de student in de geneeskunde, de student in de kinesitherapie, de student vroedvrouw en de personen in opleiding voor een paramedisch beroep die de vermelde activiteiten verrichten in het kader van hun opleiding of op de student die de vermelde activiteit verricht in het kader van een erkende opleiding voor het behalen van een in artikel 21quater, § 1, of artikel 21quinquiesdecies, bedoelde erkenning.

13


Wegcode 



Stage 



Vroedkunde

Fixatie 



120 km/u autostrade




Is het fixeren van een verwarde patiënt correct handelen ?

14

FIXATIE

• is vrijheidsbeperking • is niet toegelaten tenzij krachtens de wet

• is soms nodig WAT NU?

KRACHTENS DE WET ?  

  

Veroordeling door een rechtbank (Administratieve) aanhouding Geesteszieken Besmettelijke ziekten Verlenen van gezondheidszorg

15

B-handelingen 

B1 : fysische beveiliging 

Maatregelen ter voorkoming van lichamelijke letsels: fixatiemiddelen, isolatie, beveiliging, toezicht

ZORGKUNDIGEN K.B. 12 januari 2006 (B.S. 03.02.06) “ Toepassing van de maatregelen ter voorkoming van lichamelijke letsels conform het zorgplan” Dit alles onder toezicht van een verpleegkundige binnen een gestructureerde equipe

16

Beroepsbeoefenaar gezondheidszorg 

Wie is bevoegd ? (= recht) 

K.B. nr. 78  





Uitvoeringsbesluit: K.B. paramedische beroepen Uitvoeringsbesluiten inhoud

Wet op de niet-conventionele praktijken

Onder welke voorwaarden ? (=plicht) 

Wet op de rechten van de patiënt

zelfbeschikkingsrecht versus schuldig verzuim

17

WIE

HEEFT

DEZE

RECHTEN?

• De patiënt

• Zijn vertegenwoordiger - wettelijk - contractueel - cascaderegeling

De vertegenwoordiger beslist tenzij (=plicht tot afwijken) in het belang van de patiënt en

teneinde een bedreiging van diens leven of een ernstige aantasting van diens gezondheid af te wenden

18

GEEN “tenzij”





Bekwame, bij bewustzijn zijnde, meerderjarige patiënt Vertegenwoordiger die conform de wens van de patiënt beslist


Wegcode 



Stage 



Vroedkunde

Fixatie 



120 km/u autostrade




19

verpleegkunde 

B 2 : voorbereiding en toediening van medicatie via volgende toegangswegen:             

oraal (inbegrepen inhalatie) rectaal vaginaal subcutaan intramusculair intraveneus via luchtweg hypodemoclyse via gastro-intestinale catheter via drain oogindruppeling oorindruppeling percutane weg

ZORGKUNDIGEN

De patiënt/resident helpen bij inname van geneesmiddelen via orale weg nadat het geneesmiddel door middel van een distributiesysteem, door een verpleegkundige of een apotheker werd klaargezet en gepersonaliseerd

20


Wegcode 



Stage 



Vroedkunde

Fixatie 



120 km/u autostrade




Fouten van de wetgever …. Moedermelk afkolven  Opleiding kinesitherapie  Oncologie  Palliatieve zorg  Studenten vroedkunde  … Heb je tijd om nog een paar uur voorbeelden te beluisteren? 

21



Elk ingrijpen in het post-partum is geneeskunde (WET) VERSUS





Moedermelk afkolven is een technisch verpleegkundige verstrekking (Koninklijk Besluit)

Voor een erkenning als kinesitherapeut moet je een universitair diploma hebben of een diploma na 4 jaar voltijds hoger onderwijs (federaal) VERSUS



Een opleiding kinesitherapie mag maar 3 jaar bedragen in het hoger onderwijs (vlaamse gemeenschap)

22

K.B. 21.03.03 houdende vaststelling van de normen waaraan het zorgprogramma voor oncologische basiszorg en het zorgprogramma voor oncologie moeten voldoen om te worden erkend

Vereiste verpleegkundige omkadering : « … de toediening van chemotherapie gebeurt uitsluitend onder toezicht van verpleegkundigen die erkend zijn voor of in opleiding zijn voor de bijzondere beroepsbekwaamheid van verpleegkundige in de oncologie of die ten minste 5 jaar ervaring hebben in de verzorging van patiënten met oncologische aandoeningen. »

Wet van 14 juni 2002 betreffende de palliatieve zorg

Art 10 In art 21 quinquies § 1 a) van hetzelfde koninklijk besluit worden tussen de woorden “het herstel van de gezondheid” en de woorden “of hem bij het sterven te begeleiden”, de woorden “de handelingen van palliatieve zorg te verrichten” ingevoegd.

23

Stage student vroedkunde wordt gestraft met gevangenisstraf van acht dagen tot zes maanden en met geldboete van vijfhonderd frank tot vijfduizend frank of met een van die straffen alleen, hij die met overtreding van de artikelen 2, § 1, 3, 4, 21bis, 21noviesdecies of 51, gewoonlijk een handeling of handelingen stelt die behoren tot de geneeskunde of de artsenijbereidkunde hetzij zonder houder te zijn van het vereiste diploma of zonder er wettelijk van vrijgesteld te zijn, hetzij zonder te beschikken over het visum van de geneeskundige commissie, hetzij zonder op de lijst van de Orde ingeschreven te zijn wanneer zulks vereist is. De beoefenaars van de verpleegkunde en de beoefenaars van de paramedische beroepen, vallen niet onder de toepassing van deze bepaling voor de handelingen die zij verrichten ingevolge de artikelen 5 of 6. Met dezelfde straffen wordt gestraft de beoefenaar van de geneeskunde of de artsenijbereidkunde die, met overtreding van artikel 19, op om het even welke wijze, zijn medewerking verleent aan een derde of hem zijn naam leent, met het doel hem te onttrekken aan de straffen waarmede de onwettige uitoefening van de geneeskunde of de artsenijbereidkunde gestraft wordt

Maar de wet en de thuisverpleegkunde katzschalen  hoofdelijke aansprakelijkheid  controle  vervolging  … en de slapeloze nachten !! 

Is de wet duidelijk ? En altijd juist… ?

24

Overschatten van de Katzschaal 

PROBLEEM    



controle en beoordeling van de afhankelijkheidsgraad door de geneesheer-inspecteur 2 jaar nadat u heeft gescoord obv verklaring van de patiënten/huisarts  bent u incontinent?  kan u alleen naar het toilet?

OPLOSSING

hoofdelijke aansprakelijkheid zorgverlener

 

Wat is het doel ? Wie is verantwoordelijk voor de fout?

≠de ondertekenaar van de verzamelgetuigschriften Wel de persoon die er voordeel heeft uitgehaald

25

Doel van wetgeving : 

Ordening van de maatschappij 





moet enkel waar mensen (willen) SAMENleven

Voorkomen dat de vrijheid van de ene door de vrijheid van de andere wordt gestoord ‘Stoorzenders’ dwingen tot naleving van afspraken

Om rechtvaardig te zijn moet wetgeving aanvaard worden door een meerderheid (democratie)

Recht vanuit ethiek 

 

Recht komt tot stand omdat een meerderheid vindt dat de rechtsregel zal leiden tot goed handelen Recht ontstaat dus uit ethiek Ethiek wordt nadien een pleidooi om een rechtsregel te wijzigen

Maar wordt de RIZIV-wetgeving op deze basis gemaakt en maandelijks gewijzigd?

26

(mijn) 

STANDPUNT

Weg met procedurefouten ≠ geen rechten van verdediging



Weg met verjaring ≠ geen behandeling binnen redelijke termijn of plicht tot stuiting

MAAR …    

teaching ≠ vervolgen preventief ≠ repressief verantwoordelijkheid geven ≠ ontnemen overleg ≠ fraude toelaten

samen werken aan een betaalbare zorg in respect met de zware taak van de thuisverpleegkundige

27

B E S L U IT : verpleegKUNDIGE Geloof eens dat je belangrijk bent ! Je bent veel waard omdat je de waardigheid van elke patiënt bewaakt Vervolmaak je : ethisch en juridisch maar weet dat je nooit volmaakt bent zoals ook de arts, ook de jurist niet volmaakt is

 Verpleegster

(“verlengde arm”)

naar

 Verpleegkundige

( eigen “kunde”)

28

De thuisverpleegkundige wil “wit wassen”   

Dit is niet “legaliseren” Maar duidelijkheid vragen Maar bijstand vragen

De thuisverpleegkundige snakt niet naar juridische procedures, maar als er dan toch één is  Dan zonder een schijn van partijdigheid 



Dan een onderzoek à charge EN décharge 



Niet in Brussel maar voor haar rechter Onderzoek zoals binnen het ‘gerecht’

Dan met (een gevoel) bewaking van haar rechten 

Aanwezigheid van een deskundige/advocaat

29

Is euthanasie geneeskunde?

Recommend Documents