ION8 Nederland Duurzaam HDSDJ Probleemgebieden_hfd2

ION8

Nederland Duurzaam Probleemgebieden_hfd2

HDSDJ

2. Probleemgebieden Aan de hand van analyse over duurzaamheid is een spindiagram gemaakt waarin mogelijke probleemgebieden worden uitgedacht. Deze uitgangspunten kunnen gebruikt worden bij het formuleren van een probleemstelling. Uit het spindiagram zijn 5 interessante probleemgebieden gekomen die hieronder nader worden besproken. Iedere probleemgebiedbeschrijving eindigt met een aantal mogelijke probleemstellingen.

2.1

Zwerfafval

Zwerfafval is een steeds groter wordend probleem. Niet alleen in Nederland, maar ook in andere welvarende landen. Afval wordt op straat, in de berm, op openbare gelegenheden, in openbaar groen en natuur weggegooid. De eigenaar van dit afval is bijvoorbeeld snel af van zijn blikje cola, maar weet de eigenaar ook hoe lang dat dit blikje blijft liggen voordat het verteerd is? Zoals hierboven al ter sprake kwam duurt het lang voordat afval ‘verdwijnt’ in de natuur. Een aantal afbreektijden van zwerfafval zijn hieronder te zien in tabel 2.1. Soort afval

Afbreektijd

Papier en karton

0.5 jaar

Sigarettenpeuk met filter

1 – 5 jaar

Bananenschil

Tot 3 jaar

Metalen blikje

1.5 – 50 jaar

Plastic frisdrankflesje

5 – 10 jaar

Plastic zak

10 – 20 jaar

Kauwgom

20 – 25 jaar

Aluminium blikje

80 – 1 miljoen jaar

Plastic six packhouder

100 jaar

Glazen fles

1 miljoen jaar

Patatbakje

90 jaar Tabel 2.1 Afbreektijden zwerfafval

Het grootste gedeelte van het zwerfafval bestaat uit frisdrankflesjes, aluminium blikjes, kauwgoms en sigarettenpeuken. Langs de snelwegen en rijkswegen is het percentage aan zwerfafval het hoogst. Het opruimen van het zwerfafval kost de overheid veel tijd en, vanzelfsprekend, geld. In 2004, bijvoorbeeld, kostte het opruimen van al het zwerfafval de overheid zo’n €240 miljoen. Dat is ongeveer €15,- per inwoner!

© Linda Steenbergen_Industrieel Product Ontwerper_IPO3

ION8


HDSDJ

Er zijn een aantal campagnes en projecten om zwerfafval te verminderen, dan wel te voorkomen. De ene campagne is bekender dan de andere. Zo kennen velen onder ons de ‘blikvanger’. De blikvanger daagt het publiek uit om afval gericht weg te gooien. De inhoud van het net maakt bovendien duidelijk hoeveel vuil er zonder de blikvanger in het milieu terecht zou komen. ‘Nederland Schoon’ voert regelmatig landelijke campagnes tegen het zwerfafval onder het motto: ‘Een schoner Nederland ligt voor het oprapen.’

Figuur 2.1 Blikvanger ‘Nederland schoon’ organiseert ook ieder jaar een ontwerpwedstrijd waarbij een ‘Zwerfaval Innovatie Award’ wordt uitgeschreven. Ontwerpers strijden hier voor het beste idee om zwerfafval te verminderen. Sebastiaan van Rijsewijk, winnaar 2006, ontwierp de ‘Gumbox’. De Gumbox is een pakje kauwgom dat uitnodigt de uitgekauwde kauwgom weer terug in het pakje te stoppen. Het pakje kauwgom bestaat uit een kartonnen doosje met daar in een schijf met 8 kauwgomstukjes. Deze schijf moet rondgedraaid worden om een kauwgom uit de verpakking te halen. Hierdoor zitten de teruggestopte kauwgoms niet in het zicht.

Figuur 2.2 Gumbox, winnaar 2006

Ook op grote evenementen zoals Lowlands en Pinkpop is veel zwerfafval te vinden. Denk maar eens aan alle plastic bekertjes die zonder pardon op de grond worden gesmeten. Nadelen zwerfafval Verontreiniging van milieu en natuur Opruimen kost veel geld Mensen gaan zich ergeren aan de rotzooi Mogelijke probleemstellingen ▪

Ontwerp een product dat het zwerfafval bij een evenement, zoals Lowlands, vermindert.

▪

Ontwerp een product waarmee het zwerfaval op straat en in het park wordt verminderd.

▪

Doe mee aan de ontwerpwedstrijd van ‘Nederland schoon.’


ION8

2.2


HDSDJ

Studentenhuis

Het aantal studenten in Nederland neemt langzaam toe. Zo waren er in Nederland aan het begin van 2000 ruim 3.600.000 studenten. Aan het begin van 2004 is het studentenaantal gestegen tot ruim 3.700.000 studenten. De gegevens zijn in tabel 2.2 weergegeven. Het aantal studenten in een land hangt o.a. af van de economische groei en het aantal jongeren tussen de 18 en de 24 jaar. Collegejaar

Aantal studenten

2000-2001

3 619 240

2001-2002

3 658 170

2002-2003

3 693 230

2003-2004

3 727 920

2004-2005

3 766 170 Tabel 2.2 Aantal leerlingen-studenten, alle onderwijssoorten, in Nederland

Een groot aantal van de studenten in Nederland gaat aan het begin, of tijdens zijn/haar studie, op kamers. Dit heeft verschillende redenen; reistijd verkorten, zelfstandig wonen en bij vrienden/vriendinnen wonen. Natuurlijk zijn er nog veel meer redenen voor een student om op kamers te gaan. Studentenhuizen staan er om bekend rommelig en vies te zijn. Een van de redenen van deze rommelige, onhygiënische leefruimte is de leefgewoonten van de student. Zij moeten immers naar school en studeren. Hierbij schieten huishoudelijke klusjes er vaak bij in. Ook het uitgaansleven en het delen van een leefruimte met andere studenten spelen hierbij een grote rol. Door het magere inkomen en de hoge huur die de student moet betalen heeft deze ook vaak een te kort aan geld. Verder kunnen we zeggen dat de doorsnee student het niet zo nauw neemt met het milieu.Het kopen van milieuvriendelijke producten is vaak een dure aangelegenheid. En voor het scheiden van afval heeft de student over het algemeen geen plek. Nadelen studentenhuis Chronisch te kort aan tijd en geld Onhygiënisch Ongezond eten Slordig Niks is terug te vinden Geen milieuvriendelijke leefwijze Mogelijke probleemstellingen ▪

Ontwerp een handig opbergsysteem voor studenten.

▪

Ontwerp een hulpmiddel voor studenten waardoor zij milieuvriendelijker gaan leven.

▪

Ontwerp een product waardoor het huishoudelijke werk voor de student minder zwaar wordt.


ION8

2.3


HDSDJ

Supermarkt

In een supermarkt loopt de consument tegen verschillende problemen aan: de producten in het bovenste schap zijn niet te bereiken, winkelwagentjes zijn te diep en producten zijn niet te vinden. Maar ook het personeel kampt met een aantal ergonomische struikelblokken. Neem nou bijvoorbeeld de caissière. Door de lopende band bij de kassa wordt zijn/haar werk minder zwaar gemaakt. Dit neemt niet weg dat de caissière zich vaak vertilt aan zware voorwerpen zoals bierkratten en zakken potgrond. De medewerkers in de winkel hebben hier ook last van. Als we stil staan bij de handelingen die we verrichten alvorens onze boodschappen in onze diepvries, koelkast of keukenkastje liggen, worden we bewust van de volgende handelingen: Boodschappen in boodschappenkarretje leggen Boodschappen uit de boodschappenkar op lopende band bij kassa leggen -> Boodschappen weer in de boodschappenkar plaatsen Boodschappen uit het karretje in de auto zetten.

Uit dit voorbeeld blijkt dat het boodschappen DOEN behoorlijk omslachtig is. De vraag is of deze reeks van handelingen verkort kan worden. Dit scheelt tijd bij zowel het boodschappen doen als het afhandelen van de betaling bij de kassa. De Albert Heijn heeft een oplossing gevonden voor dit omslachtige handelen; de klant scant zijn/haar producten zelf. Aan het einde van de rit wordt, het bedrag dat de klant gescand heeft, bij de kassa betaald. Door middel van steekproeven voorkomt de Albert Heijn dat klanten misbruik gaan maken van de verantwoordelijkheid die zij opgedragen krijgen. Figuur 2.3 Albert Heijn Scanner Nadelen supermarkt Producten zijn niet te vinden Winkelwagentjes zijn niet ergonomisch De weg in een nieuwe supermarkt is moeilijk te vinden Mogelijke probleemstellingen ▪

Ontwerp een manier om er voor te zorgen dat ook kleine mensen bij de bovenste plank kunnen komen.

▪

Ontwerp een hulpmiddel waardoor het doen van boodschappen minder tijd kost.

▪

Ontwerp een systeem waardoor het zoeken naar een product in een supermarkt eenvoudiger is.


ION8

2.4


HDSDJ

Te dik

Ruim 55 % van de mannelijke, en 50 % van de vrouwelijke bevolking in Nederland is te dik. Hiervan kampt 9 % van de mannen met ernstig overgewicht en 11 % van de vrouwen. Dit is een serieus probleem, want hoe zwaarder je bent, hoe groter het risico voor je gezondheid. De hoofdoorzaak van het probleem dat mensen steeds dikker worden, is te vinden bij de hoge welvaart in Nederland. Door deze hoge welvaart heeft de gemiddelde Nederlander genoeg geld te besteden aan voedsel dat overvloedig te verkrijgen is. Daarbij komt ook dat door een hoge welvaart meer kantoorbanen beschikbaar zijn. Hierdoor leiden mensen een passief, maar toch druk leventje. Traditionele maaltijdstructuren (met het hele gezin ontbijten en avondeten) verdwijnen langzaamaan. Niet iedereen, die te kampen heeft met overgewicht, heeft een passief leventje. Sommige mensen eten uit depressiviteit of stress, anderen hebben een ziekte, slapen te weinig of hebben een vezelrijk dieet. Hierdoor kan het lichaamsgewicht tot een ongezonde marge leiden. Ook bij kinderen komst steeds vaker zwaarlijvigheid voor. Dit is te verklaren door o.a. de opkomst van de computer en de tv. Hierdoor gaan kinderen steeds minder bewegen. Maar ook fast-food en snoep zijn Figuur 2.4 belangrijke factoren die het percentage dikke Fast-food veroorzaakt vetzucht kinderen doet stijgen. Nadelen te dik Meer kans op ziekten Mensen raken depressief Mensen raken beperkt in hun beweging en gewrichten worden overbelast Mogelijke probleemstellingen ▪

Ontwerp een product dat het gemakkelijk maakt tijdens kantooruren te werken aan je overgewicht.

▪

Ontwerp een fitness-product dat in openbare ruimtes komt te staan. Dit product moet mensen uitnodigen om gedurende een korte tijd aan beweging te doen.

▪

Ontwerp een product dat er voor zorgt dat er weer tijd genomen wordt om rustig en gezond te eten.


ION8

2.5


HDSDJ

Trein

In de afgelopen eeuwen/jaren heeft de trein grote veranderingen doorgemaakt. Wat ooit begon bij de stoomlocomotief is nu uitgegroeid tot een gestroomlijnde trein met elektromotor. Vandaag de dag is het reizen met de trein een van de meest gangbare manieren van openbaar vervoer. Ook het treininterieur is met de tijd meegegaan, figuur 2.5.

Figuur 2.5 Links: Interieur oude Intercity Rechts: Interieur Cyntustrein

Het tegenwoordige treininterieur laat echter te wensen over op het gebied van ruimte en opbergmogelijkheden. De steeds langer wordende mens heeft moeite om zijn benen bij elkaar te houden. Terwijl de steeds dikker wordende mens moeite heeft om zich tussen de rijen stoelen te wurmen. Door onvoldoende opbergmogelijkheden zwerven kranten op allerlei denkbare plekken in de coupé rond. Ook muziekluisterende en telefonerende passagiers zorgen voor overlast. De Do’s en Don’ts in een coupé zijn niet duidelijk aangegeven. Kleine symbolen op onopvallende plekken geven aan of het gaat om bijvoorbeeld een nonsmook coupé of een stiltecoupé (figuur 2.6). Figuur 2.6 Stiltecoupé

De NS laat reizigers meedingen in het interieurontwerp van een aantal Sprinters die vanaf 2008 in gebruik genomen gaan worden. De reizigers worden betrokken bij de keuzes van onder andere de kleur van de vloer, het formaat en de hoogte van de prullenbakken, de kunst in de trein en de plaats van de handgrepen en de verlichting. Er is zelfs een wedstrijd door NS georganiseerd voor talentvolle ontwerpers om het toekomstige treininterieur te ontwerpen. In figuur 2.7 is het winnende ontwerp, door Piero Witmer, weergegeven. Piero heeft de zitplaatsen verhoogd, zodat er meer bergruimte voor bagage is. Hierdoor kunnen de bagagerekken weggelaten worden.

Figuur 2.7 Winnend ontwerp ontwerpwedstrijd


ION8


HDSDJ

Nadelen trein Geluidsoverlast Weinig (been)ruimte Weinig opbergruimte Rondslingerende kranten Mogelijke probleemstellingen ▪

Ontwerp het interieur voor de nieuwe Sprinter die in 2008 in gebruik wordt genomen.

▪

Ontwerp een efficiëntere indeling van het interieur van een treincoupé.

▪

Ontwerp een manier om de krantenvervuiling van treinen tegen te gaan.

▪

Ontwerp een manier om geluidsoverlast, van bijvoorbeeld bellende mensen en koptelefoons, tegen te gaan.


ION8 Nederland Duurzaam HDSDJ Probleemgebieden_hfd2

Recommend Documents