Investeren in ruimtelijke kwaliteit
Fondsenbeheer Nederland Westerdorpsstraat 68 Postbus 15 3870 DA Hoevelaken T: (033) 253 94 28 E:
[email protected] www.fondsenbeheer.nl
Investeren in ruimtelijke kwaliteit
Investeren in ruimtelijke kwaliteit
Wilt u meer weten over investeren in ruimtelijke kwaliteit? Kijk dan op www.fondsenbeheer.nl of neem contact op met Fondsenbeheer Nederland via telefoonnummer: 033 253 94 28 of stuur een email naar
[email protected].
Inhoudsopgave Investeren in ruimtelijke kwaliteit
6
Samenwerking met Rabo Vastgoedgroep
10
Nationaal Restauratiefonds
12
Nationaal Groenfonds
14
Stimuleringsfonds Volkshuisvesting
16
BOEi
18
Boerderij en Landschap
20
Behoud en Herbestemming Religieus Erfgoed
22
Klimaatlandschap Nederland
24
Investeren in ruimtelijke kwaliteit Fondsenbeheer Nederland beheert verschillende maatschappelijke fondsen die zich intensief inzetten voor een betere kwaliteit van onze leefomgeving. Fondsenbeheer Nederland is een onafhankelijke en betrouwbare onderneming zonder winstoogmerk. Verbeteren van onze leefomgeving
monumenten, natuur en landschap, industrieel
Fondsenbeheer levert faciliteiten en diensten aan
erfgoed, agrarisch erfgoed, religieus erfgoed en
de volgende fondsen: Nationaal Restauratiefonds,
hernieuwbare energie leveren ze een belangrijke
Nationaal Groenfonds, Stimuleringsfonds Volkshuis-
maatschappelijke bijdrage aan de diversiteit van
vesting (SVn), BOEi, Boerderij en Landschap, Behoud
onze leefomgeving.
en Herbestemming Religieus Erfgoed en Klimaat-
6
landschap Nederland.
Experts voor optimaal rendement
Al deze fondsen zijn zelfstandige en onafhankelijke
De ambitie van Fondsenbeheer Nederland is
organisaties. Ze zijn opgericht door gedreven en
primair het bijdragen aan de doelstellingen,
betrokken mensen en instanties met hart voor stad en
ambities en resultaten van deze fondsen.
land. Stuk voor stuk zijn zij experts met een uitgebreid
Ze doet dit door personeel, management, huisvesting,
netwerk in de specifieke deelgebieden waarbinnen
vastgoeddeskundigheid, ICT en financiële kennis aan
zij actief zijn. De fondsen opereren onder eigen naam
de fondsen beschikbaar te stellen. De kracht van
en onder eigen bestuurlijke verantwoordelijkheid,
Fondsenbeheer Nederland ligt in de toepassing
in nauwe samenspraak met overheden en andere
van innovatieve financierings-oplossingen en
opdrachtgevers. Mede dankzij hun inzet voor
vastgoedontwikkeling.
www.fondsenbeheer.nl
Hierbij wordt overheidsgeld gecombineerd met
oog financieel minder aantrekkelijke projecten tot een
Kerncijfers
MVO
private geldstromen en kan met dezelfde hoeveelheid
succesvol resultaat worden gebracht.
Op de website www.fondsenbeheer.nl staat een
Fondsenbeheer Nederland zet zich op een bedrijfs-
overzicht van de kerncijfers van Fondsenbeheer
matige manier in voor maatschappelijke doelen op
Nederland.
het gebied van ruimtelijke kwaliteit. Fondsenbeheer
geld meer worden gedaan. Het Revolving Fund
8
(zie pagina 9) is hier een mooi voorbeeld van.
Fondsenbeheer Nederland is een betrouwbare
Ook het opzetten van nieuwe fondsen en uitbreiden
partner die ook binnen Rabo Vastgoedgroep kennis
van bestaande fondsen behoort tot de expertise van
levert over monumentbehoud, natuur en landschap,
Revolving Fund
vastgoed of duurzame financieringsvormen.
Fondsenbeheer Nederland.
stedelijke vernieuwing, industrieel, agrarisch en
Meer doen met de dezelfde hoeveelheid geld?
Wel biedt zij een organisatie en omgeving aan
religieus erfgoed en hernieuwbare energie.
Dat kan dankzij de methodiek van het Revolving Fund.
fondsen die daarin gespecialiseerd zijn.
Samen sterker
Hoe behoud je cultuurhistorie, natuur, een oude
Deze laat elke subsidie euro optimaal renderen.
Synergie is een sleutelwoord binnen Fondsenbeheer
fabriek of waardevol groen of bied je starters
Voorheen werd voor veel projecten een eenmalige
Fondsenbeheer werkt integer en transparant,
Nederland. Dit geldt voor zowel de onderlinge samen-
mogelijkheden op de woningmarkt?
subsidie verstrekt. Door in plaats hiervan een lening
is betrokken en streeft altijd naar een gezonde
werking tussen de fondsen als voor de samenwerking
De fondsen bij Fondsenbeheer Nederland zijn
met lage rente of een renteloze lening aan te bieden
balans tussen de sociale, economische en ecologische
met Rabo Vastgoedgroep, waar Fondsenbeheer
hiervoor de aangewezen gesprekspartners, met een
worden aflossingen en -eventueel- rente betaald.
effecten van haar activiteiten. People, profit, planet.
Nederland deel vanuit maakt. Het werk van de
groot netwerk in de overheidswereld en het eigen
Deze vloeien terug in het Revolving Fund.
Duurzaamheid is dan ook op alle fronten verweven
beheerde fondsen heeft duidelijke raakvlakken met
werkterrein. Hun missie is deze maatschappelijke
Hierdoor kunnen deze subsidiegelden opnieuw
in haar beleid. Het MVO beleid van Fondsenbeheer
activiteiten van Rabo Vastgoedgroep, een van de
projecten te financieren en ontwikkelen. Hiervoor
worden gebruikt voor een volgend maatschappelijk
is gebaseerd op vier pijlers: duurzame vastgoed-
grootste vastgoedondernemingen van Europa.
worden innovatieve oplossingen gevonden.
project. En daarna nog een keer. En wellicht nog een
financiering, integer ondernemen, maatschappelijke
Het verleden heeft al meerdere malen laten zien dat
Samen kunnen Fondsenbeheer Nederland en Rabo
keer. Als dat geen duurzame financiering is?
betrokkenheid en verantwoorde bedrijfsvoering.
samenwerking en het profiteren van elkaars kennis
Vastgoedgroep een hoge toegevoegde waarde
en middelen leidt tot bijzondere en bevredigende
leveren aan de maatschappelijke doelstellingen van
resultaten.
de fondsen en een belangrijke bijdrage leveren aan de invulling van MVO doelstellingen van beide
Door de expertise en het netwerk van Fondsenbeheer Nederland in te schakelen, kunnen ook op het eerste
ontwikkelt of financiert echter zelf geen (duurzaam)
Revolving Fund aflossing en rente financiële middelen
doelgroep
fonds
organisaties. leningen
realisatie
9
Samenwerking met Rabo Vastgoedgroep
10
Fondsenbeheer Nederland is binnen Rabo
een platform voor samenwerking en kennis-
Vastgoedgroep een onafhankelijke beheerder van
uitwisseling van en tussen de fondsen onderling.
maatschappelijke fondsen die zich inzetten voor een
Doordat Fondsenbeheer deel uitmaakt van de Rabo
betere kwaliteit van de leefomgeving.
Vastgoedgroep, en daarmee ook van de Rabobank
De fondsen opereren onder eigen bestuurlijke
Groep, kan zij de daar aanwezige kwaliteiten op het
verantwoordelijkheid. Rabo Vastgoedgroep en
gebied van ontwikkelen en financieren van ruimtelijke
Fondsenbeheer Nederland ondersteunen
investeringen combineren met de specifieke
– zonder winstoogmerk – de fondsen met personeel,
marktkennis en netwerken van de fondsen die
management, huisvesting, vastgoeddeskundigheid,
Fondsenbeheer beheert.
ICT en financiële kennis. De onderlinge samenwerking binnen Rabo Fondsenbeheer Nederland gelooft in de kracht van
Vastgoedgroep en met onderdelen van de Rabobank
duurzame samenwerkingsverbanden. Samen kunnen
Groep levert interessante en innovatieve producten
we elkaar versterken. Fondsenbeheer biedt daarom
en diensten op.
www.rabovastgoedgroep.nl
Nationaal Restauratiefonds Verstand van financieren, hart voor monumenten Nationaal Restauratiefonds biedt eigenaren en
Nationaal Restauratiefonds ondersteunt ook
beheerders van monumenten financiële
gemeenten, provincies en andere overheden bij
ondersteuning bij het restaureren en onderhouden
het ontwikkelen, verbreden en uitvoeren van hun
van hun pand. Het Restauratiefonds ontwikkelt en
(lokale) monumentenbeleid. Bijvoorbeeld met het
verstrekt laagdrempelige financieringen en biedt
beheren van subsidieadministraties en het
financiële en administratieve diensten. Waar mogelijk
ontwikkelen van nieuwe financieringsoplossingen,
worden laagrentende leningen verstrekt uit een
waaronder revolverende fondsen.
revolverend fonds, waarmee financiële continuïteit
12
voor monumentenzorg wordt gewaarborgd.
Door zijn expertise op het gebied van financieringen te combineren met zijn kennis van de monumenten-
Daarnaast geeft het Restauratiefonds voorlichting,
wereld streeft Nationaal Restauratiefonds naar een zo
advies en begeleiding bij alle financiële en proces-
efficiënt en duurzaam mogelijke monumentenzorg.
matige aspecten van een restauratie. Dit alles zonder winstoogmerk. Ook pleit het fonds bij beleidsmakers voor meer beleidsmatige aandacht én meer geld voor het behoud van cultuurhistorisch erfgoed.
www.restauratiefonds.nl
Nationaal Groenfonds Investeren in natuur Nationaal Groenfonds is in 1994 opgericht door de
Het Groenfonds wil de financiering van natuur,
provincies en het ministerie van LNV (tegenwoordig
bos, landschap en openlucht recreatie faciliteren,
EL&I). Sindsdien ontwikkelt en verleent het fonds
overheidsbeleid ondersteunen en private
financiële faciliteiten voor natuur, bos, landschap en
geldbronnen aanboren.
openlucht recreatie. Voor publieke partijen zoals overheden, maar ook voor private initiatieven en
Het Groenfonds neemt financiële drempels weg,
particulieren.
adviseert, ondersteunt initiatieven en financiert investeringen in natuur, zodat plannen sneller en
14
Daarbij reageert en anticipeert het Groenfonds
beter uitgevoerd kunnen worden. Het Groenfonds
op actuele ontwikkelingen. Het Nederlandse
bundelt daarbij publieke en private geldstromen.
grondgebied wordt steeds voller; de groene ruimte
Nationaal Groenfonds bevordert de ontwikkeling
staat onder druk. Plannen voor natuur en landschap
van natuur en landschap in Nederland door bij de
stranden vaak door financiële beperkingen.
financiering daarvan een dragende rol te spelen.
Investeringen in natuur en landschap blijven belangrijk.
www.nationaalgroenfonds.nl
Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Financier voor mensen, wonen en wijken
16
De stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting
Via revolverende fondsen verstrekt SVn laagrentende
Nederlandse gemeenten (SVn) is een onafhankelijke
leningen die bijdragen aan de kwaliteitsverbetering
financiële partner van gemeenten, provincies,
van de fysieke woon- en leefomgeving in
woningcorporaties en andere marktpartijen op het
stadswijken en dorpskernen.
terrein van wonen, wijken en stedelijke vernieuwing.
Voorbeelden van laagrentende leningen zijn de
SVn ontwikkelt financieringsinstrumenten die ingezet
Duurzaamheidslening en de Stimuleringslening voor
kunnen worden om doelstellingen op het gebied van
particuliere woningverbetering, funderingsherstel
wonen te realiseren.
en groot onderhoud aan VvE’s. Het meest bekende product van SVn is de Starterslening, een lening om
SVn is een stichting zonder winstoogmerk.
koopwoningen voor starters bereikbaar te maken.
Deelnemers (overheden) zijn de inhoudelijk en bestuurlijk bepalende kracht. Deelnemers en
SVn stimuleert particuliere investeringen in
andere samenwerkingspartners (corporaties en
maatschappelijk gewenste projecten. Deze projecten
andere marktpartijen) kunnen een revolverend
zijn voor commerciële partijen vaak minder
fonds bij SVn onderbrengen.
interessant. SVn ziet het als haar taak om, in samenwerking met deelnemers en samenwerkingspartners, maatwerk te leveren om deze projecten te realiseren.
www.svn.nl
BOEi Een nieuw leven voor oude gebouwen BOEi, de Nationale Maatschappij tot Behoud,
herbestemming, voorkom verval, zoek er een
Ontwikkeling en Exploitatie van Industrieel Erfgoed,
passende (economische) gebruiker bij, koop het
is een non-profit organisatie die zich bezighoudt met
gebouw of complex en restaureer het, zodat het
herbestemmen van industrieel erfgoed. Zij doet dit
behouden blijft.
vanuit verschillende invalshoeken: als investeerder, als
18
ontwikkelaar, maar ook als adviseur.
BOEi financiert haar restauraties en herbestemmingen
De mogelijkheid tot herbestemmen kan op alle
uit subsidies, laagrentende en marktconforme
soorten gebouwen van toepassing zijn, bijvoorbeeld
leningen, en uit gestort aandelenkapitaal.
fabrieken, kazernes, scheepswerven, etc. Het maakt
Aandeelhouders van BOEi zijn diverse grotere
hierbij niet uit of deze gebouwen nu beschermd zijn
Nederlandse ondernemingen die zonder winst-
door de overheid of dat het publiek en/of de eigenaar
oogmerk BOEi ondersteunen. Ook het Oranjefonds
het monument de moeite van behouden waard vindt.
is aandeelhouder van BOEi. Daarnaast ontvangt BOEi financiële steun van de BankGiro Loterij.
BOEi is opgericht op initiatief van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De werkwijze is die volgens de stadsherstelformule: onderzoek de haalbaarheid van
www.BOEi.nl
Boerderij en Landschap Ontwikkeling en behoud van agrarisch erfgoed Boerderij en Landschap is een samenwerkings-
In een aantal gevallen is behoud van boerderij en
verband van Fondsenbeheer Nederland, Nationaal
omgeving echter van groot belang. Bijvoorbeeld als
Restauratiefonds, Nationaal Groenfonds en BOEi.
het een heel bijzonder historisch gebouw is of als een
Het doel van Boerderij en Landschap is het behoud
boerderij een belangrijke rol in het landschap vervult.
van boerderijen, agrarische bedrijfsgebouwen, het
20
erf en de aangrenzende grond. Daarbij wordt er naar
Er zijn meerdere organisaties die zich het lot van deze
gestreefd om die omgeving ook open te stellen
boerderijen aantrekken en zorg dragen voor het
voor wandelaars en fietsers.
behoud ervan, zoals de provinciale landschappen, boerderijstichtingen en Natuurmonumenten.
Aanleiding voor dit samenwerkingsverband is dat
Ondanks deze inspanningen valt er een aantal
bij veel boerderijen en bijbehorende gebouwen
boerderijen die het behouden waard zijn ‘tussen wal
de agrarische functie wegvalt. Dat is een gevolg
en schip’. Vaak betreft dit ingewikkelde situaties
van schaalvergroting in de landbouw, waardoor er
waarin de gebruikelijke oplossingen niet werken,
minder en andersoortige (grotere) agrarisch
waardoor monumentale boerderijen verloren
gebouwen nodig zijn. Veel van deze boerderijen
dreigen te gaan. In zulke gevallen probeert Boerderij
worden afgebroken of verbouwd tot woonhuis
en Landschap een oplossing te bieden door
of opslagloods.
advisering, aankoop, verantwoorde herbestemming, restauratie en verhuur.
www.boerderijenlandschap.nl
Behoud en Herbestemming Religieus Erfgoed Herbestemming van religieus erfgoed in Nederland Stichting Behoud en Herbestemming Religieus
torenhoge onderhoudskosten, gecompliceerde
Erfgoed (BHRE) is een organisatie die kennis,
restauraties, tegengestelde belangen en uiteen-
professionaliteit en financieringscapaciteit bundelt
lopende verwachtingen. Voor het oplossen van deze
om religieus erfgoed in Nederland te behouden en
problemen is BHRE opgericht.
van een passende, nieuwe (neven)bestemming te voorzien.
BHRE werkt bij de realisatie van haar doelstelling nauw samen met Kerk en Klooster, een dochterorganisatie
22
Kerkgebouwen zijn beeldbepalend voor de
van BOEi. Kerk en Klooster is de organisatie die de her
omgeving, hebben een karakteristieke uitstraling en
te bestemmen religieuze gebouwen daadwerkelijk
staan op de mooiste plekken. Vrijwel iedereen wil deze
aankoopt, restaureert en ze een nieuwe bestemming
betekenisvolle gebouwen behouden. Toch stranden
geeft. BHRE zorgt voor draagvlak en financiën, en is op
veel herbestemmingsplannen voortijdig door
dit gebied gesprekspartner voor de nationale politiek.
veelvoorkomende problemen van religieus erfgoed:
www.bhre.nl
Klimaatlandschap Nederland Groene gebiedsontwikkeling door hernieuwbare energie Stichting Klimaatlandschap Nederland heeft het
ontwikkelingsrichting. Elke regio kent zijn gebieds-
concept ‘Klimaatlandschap’ ontwikkeld. Klimaat-
eigen problematiek en de daarmee samenhangende
landschap wil de groene ruimte (mede) ontwikkelen
gebiedsspecifieke oplossingsrichting(en).
door middel van hernieuwbare energiebronnen.
24
De energiebronnen leveren het geld op voor zowel
Klimaatlandschap zoekt in een open planproces met
de investeringen als de kosten voor het duurzame
de betrokkenen de meerwaarde voor het gebied en
beheer. Zo levert hernieuwbare energie nieuwe
zet dit om in ontwikkeldoelstellingen, die samen met
waardevolle (gebruiks)natuur en een aantrekkelijk
de regio tot uitvoering gebracht worden.
landschap op, waarvan het duurzame beheer is
Hierdoor ontstaat een groot draagvlak voor de
veiliggesteld. Het concept is ook toepasbaar voor
projectdoelstellingen. Inwoners en stakeholders
bijvoorbeeld agrarische cultuurlandschappen of
voelen zich betrokken bij en herkennen zich in de
voor overgangen van bebouwde omgeving naar het
uitvoering. Op deze wijze worden projectkosten
landelijk gebied. Het concept heeft zich ontwikkeld
en maatschappelijke kosten beter beheersbaar. Dit
tot een format voor integrale gebiedsontwikkeling.
draagvlak zorgt er ook voor dat de realisatietijd aanzienlijk bekort kan worden.
Het concept Klimaatlandschap is geen standaardoplossing die op elke locatie uitgaat van dezelfde
www.klimaatlandschapnederland.nl
