INTRODUCTIEBROCHURE
Oncologisch centrum
Hoofdverpleegkundige: Nele Nolf September 2011
WELKOMSTWOORD Beste student Alvorens je stage op onze verpleegeenheid voor te bereiden, zouden we het aparte karakter van onze afdeling kort even willen toelichten. Patiënten kunnen in het oncologisch centrum terecht voor dagopnames oncologie. Het grootste deel van onze patiënten komt naar de verpleegeenheid voor een behandeling met medicatie. Deze medicatie is meestal chemotherapie. Als multidisciplinair team streven we er naar een professionele optimale en comfortabele patiëntenzorg aan te bieden. Planning is daarom het trefwoord voor ons oncologisch centrum! Wij willen de wachttijden voor onze patiënten tot een minimum beperken zodat ze zo snel mogelijk terug naar huis kunnen gaan. Om dit te kunnen verwezenlijken heeft onze dienst een goede samenwerking met verschillende ondersteunende diensten zoals: het secretariaat, de dienst apotheek, het labo, de dienst medische beeldvorming, … Het centrum is elke dag open van 07.00 tot 19.00 uur. Op vrijdag tot 17.30 uur.
De patiënt meldt zich op het afgesproken uur aan op het secretariaat. De administratieve gegevens worden op de afdeling in orde gemaakt. De patiënt wordt door een vrijwilliger naar de verpleegpost van de afdeling begeleid. De verantwoordelijke verpleegkundige start de behandeling zo snel mogelijk op. Gelet op de snelheid waarmee de activiteiten dienen uitgevoerd te worden door het korte verblijf in het ziekenhuis is de grote turn-over van patiënten bijgevolg een zeer nauwkeurige planning en organisatie van taken een strikte vereiste. Voor de stages op onze afdeling wordt geopteerd voor derdejaarsstudenten, aangezien bij verschillende verpleegkundige interventies gespecialiseerde behandelingen dienen uitgevoerd te worden, die enkel door studenten van het derde jaar kunnen verricht worden onder begeleiding van een verpleegkundige De studenten kunnen bijgevolg op onze dienst een schat van praktische ervaring opdoen! Kennis breng je mee vanuit de schoolopleiding, kunde wordt verworven door praktische ervaring. In het belang van een goede stage en een efficiënte begeleiding, spreekt het voor zich dat een goede voorbereiding noodzakelijk is. Lees dan ook grondig deze introductiemap van onze afdeling. We danken je alvast voor de interesse en rekenen op je volle inzet en medewerking! Veel succes met je stage op het oncologisch centrum
ALGEMENE GEGEVENS HOOFDVERPLEEGKUNDIGE: Nele Nolf SPECIALISME: Oncologie DIENSTHOOFD: Dokter D’hondt ARTSEN: Dr. Spoormans: medische oncologie Dr. Cool: gastro-hepato-enterologie Dr. Deboever: gastro-hepato-enterologie Dr. Lambrech: gastro-hepato-enterologie Dr. Desmet: pneumo Dr. Simpelaere: pneumo VERPLEEGKUNDIG TEAM: Hoofdverpleegkundige: Nele Nolf Stagementoren: Anne Vierstraete-Verlinde en Kristel Beirens Stagebegeleiders: de verpleegkundigen BESTAFFING: Dr. R. D’hondt is oncoloog en hij is het medisch diensthoofd van het oncologisch centrum. De hoofdverpleegkundige is Nele Nolf, die leiding geeft aan de verpleegequipe. De logistiek assistenten bieden hulp voor allerhande logistieke taken: maaltijdbedeling, patiëntenvervoer, … Poetsvrouw AANTAL PLAATSEN: 25 AANTAL KAMERS: eenpersoonskamers: 7 tweepersoonskamers: 9
4 GRONDPLAN:
2
2
1
1
1
1
1
227
228
229
230
231
232
233
2
1
Linnenkamer T 1 r 226 225 a 224 p
W C
1
1
1
2
234 235
Wacht zaal
2 236
Bureel Spoel- keuken Verpl ambulant hoofdverpl ruimte eegkundige
223 222
BEZOEKUREN: van maandag 07.00 uur tot vrijdag 17.30 uur (bezoekuren = voor ons gelijk aan openingsuren
1 lift 22 1
5
PATHOLOGIEËN EN BEHANDELINGEN PATHOLOGIEËN Oncologie: alle mogelijke tumoren Op het oncologisch centrum komen de patiënten voor hun chemobehandeling en kunnen ze volgende behandelingen krijgen: onderzoeken: - endoscopie (gastro + colonscopie) - TTE puncties: ascites, pleura, lumbaal, intrathecaal behandelingen: - transfusie - aderlating - infuustherapie: venofer, pamidronaat-, gammagard, zometa, bondronate,… oncologische zorg en behandeling - diagnostisering en stagering van kanker - chemotherapie
KENMERKEN VAN PATIËNTENPOPULATIE Oncologische patiënten. De patiëntenpopulatie is voor het overgrote deel ambulant. In de visie van totaalzorg gaat de aandacht, naast de fysieke zorg(toedienen van chemo…), ook voor een groot deel naar begeleiding, informatie en opvang van de patiënten en hun naasten.
6
MEEST VOORKOMENDE VERPLEEGACTIVITEITEN - verpleegkundige basiszorgen: hygiëne, mobiliteit, uitscheiding, voeding - comfortzorg - decubituspreventie - bloednames - medicatietoedieningen per os, subcutaan, intraveneus, rectaal - parameters nemen (fysiek en vitaal) - zorg aan perifeer infuus en poortcatheter - grondige observatie en gerichte rapportage (mondeling en schriftelijk) - geven van sondevoeding (opstarten en teaching) - informeren en begeleiden van patiënten - zorgen aan PEG-sonde - chemotherapie: IV, PO, … - assistentie bij ascitispunctie (evacuerend of diagnostisch), pleurapunctie Links naar intranet (procedures,…) Procedure aanprikken poortcatheter Protocol cytostatica Protocol extravasatie
7
OVERLEGSTRUCTUREN OP HET ONCOLOGISCH DAGCENTRUM Verpleegkundig niveau: Dienstniveau: - patiëntenoverdracht - dienstnota’s - procedures - dienstvergaderingen 4 x/jaar - bijscholing door artsen of firma’s Ziekenhuisniveau: - wekelijks overleg met zorgmanager - vergadering hoofdverpleegkundigen - vergaderingen directie en diensthoofden Met artsen: - dagelijks dokterstoer Multidisciplinair overleg: MOC: artsen Op het oncologisch centrum wordt er met heel veel diensten nauw samengewerkt om een vlot verloop te verzekeren en de patiënten op een professionele manier te begeleiden. Er zijn bijgevolg heel frequente contacten met tal van andere diensten:
secretariaat opnamecoördinator labo apotheek dienst radiologie dienst spoedopname het operatiekwartier (kleine ingrepen: plaatsen poortkatheter, biopsie, …) de onderhoudsploeg de verpleegeenheden de sociale dienst de psychologe de oncologisch verpleegkundige de pastorale dienst de ziekenhuishygiënist de diëtist nutritie verpleegkundige studie verpleegkundige
ZORGMODEL De verpleegkundige stelt d.m.v. het zorgmodel AZ Damiaan de patiënt centraal in de dagelijkse patiëntenzorg. Daarbij is elke verpleegkundige verantwoordelijk voor de zorg bij de hem/haar toegewezen patiënten, voor het volledige verblijf op de verpleegeenheid. De verantwoordelijke verpleegkundige staat in: voor opname en anamnese plannen van het zorgverloop uitvoeren van de zorg evaluatie en ontslagmanagement coördinatie met paramedici pleitbezorger van de patiënt Betekenis voor de verpleegkundige: toegewezen verpleegkundige: verantwoordelijk voor de totaalzorg. waarnemend verpleegkundige: neemt de taken van de toegewezen verpleegkundige over bij diens afwezigheid, volgt de planning van de toegewezen verpleegkundige tenzij bij een gemotiveerde wijziging. Beiden zijn eindverantwoordelijk voor een aantal patiënten op de afdeling. De student werkt onder supervisie van een verpleegkundige. Op het oncologisch centrum wordt er patiëntgericht verpleegd in teamverband. Er wordt voor de ambulante patiënten gewerkt met duo-verpleegkundigen (2 verpleegkundigen). De duo-verpleegkundigen krijgen een aantal patiënten toegewezen waarvoor zij verantwoordelijk zijn. De verpleegkundigen. stellen zelfstandig de verpleegkundige diagnoses en voeren samen met de teamleden de interventies uit. Binnen het team worden patiënten toegewezen door de hoofverpleegkundige, waarbij gelet wordt op de individuele bekwaamheid van de verpleegkundige en de zorgzwaarte van de patiënten. De volledige verantwoordelijkheid voor de verpleegkundige zorgverlening kan de verpleegkundige op zich nemen als deze is ingewerkt op de afdeling. De verpleegkundige is verantwoordelijk voor de continuïteit van zorg. De student-verpleegkundigen werken steeds onder toezicht van een verpleegkundige
9
VEEL VOORKOMENDE TERMEN EN AFKORTINGEN coloscopie:
het kijken met een scoop in de darmen via de aars. Als voorbereiding van dit onderzoek moeten de mensen Moviprep® drinken. Dit is een zoutoplossing die de darmen reinigt. De patiënten moeten die vloeistof opdrinken tot de darmen proper zijn, m.a.w. tot er geen stoelgang meer in de darmen aanwezig is. Bij patiënten die dit niet kunnen of mogen drinken, wordt er een groot lavement toegediend (cf. procedureboek).
CT:
computertomografie. Voor verdere informatie kan het procedureboek op de verpleegeenheid geraadpleegd worden.
DVT:
diepe veneuze trombose.
E C G:
elektrocardiogram. Curve van de actiestroom van het hart opgenomen met een ECG toestel.
E E G:
elektro-encefalogram. het registreren van de potentiaalschommelingen van de schors van de grote hersenen d.m.v. de elektro-encefalograaf.
ERCP:
endoscopische retrograde cholangio-pancreaticografie. röntgenonderzoek waarbij langs endoscopische weg contraststof wordt ingespoten in de ductus cholydocus en/of ductus pancreaticus (kanaal van Wirsung). Eventueel kunnen er galstenen, die zich in de galweg bevinden, worden verwijderd.
DNR:
Do Not Reanimate.
gastroscopie: het kijken met een scoop in de maag. Voorbereiding cf. procedureboek. laparascopie: endoscopie van de buikholte voor diagnostische doeleinden en/of kleine ingrepen. M+:
morfine.
MS:
maagsonde.
NMR:
nucleaire magnetische resonantie. De patiënt bevindt zich in een daartoe bestemde tunnel, waarin een magnetisch veld wordt gecreëerd. Hierbij worden veranderingen in het menselijk lichaam opgespoord bij iedere verandering binnen dit veld. Als voorbereiding dient de patiënt alle metalen voorwerpen uit te doen en make-up te verwijderen. Aldus zijn patiënten met een pacemaker of patiënten met prothesen voor dit onderzoek niet toegelaten daar deze metalen tijdens het onderzoek worden opgewarmd.
10 MRSA:
methicilline resistente staphylococcus aureus.
PAC:
poortcatheter.
SP-sonde:
suprapubische sonde.
TPN:
totale parenterale nutritie. Het intraveneus toedienen van de nodige voedingsstoffen aan patiënten die niet of onvoldoende peroraal kunnen worden gevoed.
TTE:
transthoracale echo.
VERWACHTINGEN VANUIT DE VE NAAR DE STUDENT We verwachten van jou: een correcte houding die zich uit in je gedrag naar patiënten en collega’s toe. respect voor het beroepsgeheim! stiptheid in het aan- en afmelden op het geplande uur (verlet of ziekte steeds melden aan de afdeling). neem initiatief binnen jouw eigen mogelijkheden. verantwoordelijkheidszin. actieve medewerking (zoals je observaties noteren in het verpleegdossier en mondeling meedelen aan de verantwoordelijk verpleegkundige). Aandacht voor veiligheid, beperking risico’s.
AANBOD LEERMOMENTEN VANUIT DE VE OP VERPLEEGTECHNISCH, RELATIONEEL, PSYCHOSOCIAAL EN ADMINISTRATIEF VLAK
Aandacht hebben voor de totale persoon (actief luisteren) Anamnesegesprek kunnen uitvoeren en patiënt informeren hoe de dagindeling zal verlopen. Algemene observatie van de patiënt (kleur, oedeem,… ) Opnemen en observatie van de vitale parameters (t, RR, pols en AH) Toedienen hygiënische zorgen met aandacht voor de totaliteit van de patiënt Opdienen van voeding Comfort verzekeren aan je toevertrouwde patiënt (bel aanbieden aan de patiënt,… ) Klaarmaken en toedienen van medicatie (IV,IM,SC, orale medicatie, aerosol, transdermaal,…) Gebruik van de glucometer: capillaire bloedafname voor glycemiebepaling Toedienen van lavementen Hulp bieden voor het vervoer van patiënten voor onderzoek en consultatie
SPECIFIEKE AFSPRAKEN EN VERWACHTINGEN VAN DE DOCENT Stagementor Het volledige team vervult de opdracht van stagementor en staat in voor de coördinatie van de goede opvang en de begeleiding van de studenten. Kristel Beirens en Anne Vierstraete-Verlinde zijn aangeduid als vertrouwenspersonen waar je steeds bij terecht kan (functieomschrijving stagementor zie algemeen procedureboek). Verloop eerste stagedag ’s Morgens om acht uur word je door de hoofd- of de toegewezen verpleegkundige op onze afdeling ontvangen om je stagedoelstellingen, verwachtingen en opdracht door te nemen en te formuleren op het begeleidingsblad. Formuleer je leerdoelen zo duidelijk mogelijk, zodat iedereen op de afdeling ervan op de hoogte is. Elke wijziging in de stageplanning dient op dat moment meegedeeld te worden (bv. studiebezoek, oefeningen, examen). Daarbij worden reeds welbepaalde begeleidingsmomenten gepland (zie verder). Eén van de verpleegkundigen zal vervolgens een korte praktische voorstelling van de afdeling geven en het zorggebeuren met je bespreken. Begeleiding van de student-stagiair Na de activiteiten, vermeld in het vorige punt, kan aan de eigenlijke uitvoering van de stage begonnen worden. Vraag in alle openheid gerust uitleg, zodat je vlug wegwijs raakt in alle documentatie en gehanteerde procedures. Het verpleegkundig team zal jou daarbij graag helpen. Een dialoog met de mentor, verantwoordelijke of de verpleegkundige waarmee je samenwerkt, zal je zeker helpen. Inzet en levendige interesse bij de studenten stimuleren het personeel om de student optimaal te begeleiden. Maar, let wel: De verantwoordelijkheid voor je stageopdracht en stagerapport ligt volledig bij jou! Als student werk je steeds onder supervisie van een verpleegkundige. Dit wordt vermeld op het patiënttoewijzingsformulier. Teneinde jezelf te evalueren en eventueel bij te sturen, kan je gerust aan die verpleegkundige vragen, wat zij van jouw werk vindt, hoe je omgang met de patiënten en collega’s is, enz.
Een aangenaam stageverblijf op onze dienst. Je kan een ander niets leren, je kan hem alleen helpen het in zichzelf te ontdekken’ (Galilei)
AANDACHT VEILIGHEID EN BEPERKEN RISICO’S Risicogroep Personeel
Verplegend personeel Kinesisten Afdelingsassistenten Spelbegeleiding Onderhouds-personeel
Aard van risico
Preventiemaatregelen
Niet toegelaten
Kans op blootstelling Standaardvoorzorgsmaatregel Zwangere aan grote en naleven (zie intranet). studenten hoeveelheden microbiële agentia Preventiemaatregelen Cytostatica cytostatica (zie intranet).
Risico op tillen van lasten of belastende houding
Ergonomische regels respecteren, aanwezige hulpmiddelen benutten (zie intranet). Geneeskundig attest kunnen voorleggen dat hij/zij voldoet.
Heb je vragen of suggesties m.b.t. deze introductiebrochure, aarzel dan niet contact te nemen met Thierry Claeys, begeleidingsverpleegkundige AZ Damiaan.
[email protected]
