Vrije Universiteit Brussel
Introductie Marketing
Principes van Marketing Studiemateriaal – Handboek
Principes van Marketing (4de editie) P. Kotler, G. Armstrong, J. Saunder, V. Wong Nederlandse bewerking door Frank Broere Pearson-Prentice Hall, Amsterdam, Nl, 2006
Prof. dr. M. Brengman – PowerPoint Slides, zelfstudieopdrachten & cases (http://www.vub.ac.be/OSC/pointcarre/)
Overzicht Inleiding tot Marketing Marktgericht denken Concurrentievoordeel creëren Klantenrelaties opbouwen Strategische marketing planning Het Marketing Plan
1
Inleiding tot marketing
Inleiding tot marketing
Inleiding tot marketing
Wat is marketing ? Niet alleen verkopen….
“Klanten creëren is het doel van een bedrijf”
‘In the factory, we make cosmetics; in the store, we sell hope’ Charles Revson, CEO Revlon
…. maar het bevredigen van de behoeften van de klant
PETER DRUCKER
2
Inleiding tot marketing Wat is marketing ? “Het doel van marketing is verkopen overbodig maken” DRUCKER
Inleiding tot marketing Kernbegrippen in de marketing
Inleiding tot marketing Wat is marketing ? Markten bewerken om een ruil teweeg te brengen, waarmee menselijke behoeften en wensen bevredigd kunnen worden.
3
Inleiding tot marketing Product
Behoeften en wensen van de klant
Prijs
Kosten voor de klant
Plaats
Gemak (convenience)
Promotie
Communicatie
Inleiding tot marketing
Inleiding tot marketing Marketing Management De analyse, planning, toepassing en uitvoering van programma’s die ontworpen zijn om voordelige transacties met kopers tot stand te brengen, uit te bouwen en te onderhouden, waarbij het doel is de ondernemingsdoelstellingen te verwezenlijken. door het sturen van de vraag (marketing-demarketing) door klanten relaties op te bouwen (klanten lokken - klanten behouden - lifetime value)
Nettowaarde voor de klant
4
Inleiding tot marketing Marketing Management
Inleiding tot marketing Marketing Management filosofieën
Inleiding tot marketing Marketing Management filosofieën
Productieconcept (productie) Productconcept (kwaliteit) Verkoopconcept (verkoop) Marketingconcept (behoefte) Maatschappelijk-marketingconcept (omgeving)
5
Marktgericht denken
Marktgericht denken
Massa marketing Targeted marketing
Marktgericht denken
“If you ‘re not thinking segments, you ‘re not thinking” (Levitt, 1983)
6
Marktgericht denken
Marktgericht denken Het inschatten van de vraag
Marktsegmentatie Het opdelen van de grote, heterogene markt in kleinere homogene subgroepen van mensen die dezelfde behoefte hebben of eender reageren op een speciaal voor hen ontwikkelde marketingmix.
STAPPEN VOOR EEN EFFECTIEVE SEGMENTATIE VAN DE MARKT
Markt segmentatie Doelgroep keuze
Criteria voor de segmentatie van Consumentenmarkten Geografisch
Markt
Demografisch
segmentatie variabelen
Psychografisch Gedragsmatig
Positionering
Marktsegmentatie, targeting en positionering
Segmentatie variabelen voor consumentenmarkten
7
Overzicht van segmentatiecriteria Criteria
Toepassingsmogelijkheden
Geografisch Klimaat Cultuur/tradities Stad versus platteland Grootte van de gemeente Bevolkingsdichtheid
Schaatsen Jenever Klompen Bioscopen Fietsen
Demografisch Inkomen Sociale klasse Leeftijd Fase in gezinscyclus Godsdienst Etnische achtergrond en ras
Afwasmachines Theaters Babyvoeding Meubilair Drank Cosmetica
Psychografisch Persoonlijkheid Levensstijl Benefits
Sigaretten Vrijetijdskleding Tandpasta
Gedragbeschrijvend Verbruik Merktrouw Koopbereidheid
Bier Benzine Computers
Marktgericht denken
Marktgericht denken Massamarketing
Drie strategiën voor doelgroepbepaling
Markten Segmenteren Nichemarketing Micromarketing
Niveaus van marktsegmentatie
8
Marktgericht denken Keuze van de doelgroep
Segmentatie 1.
De criteria voor segmentatie bepalen
2.
Het profiel van de resulterende segmenten opstellen
3.
4.
Maatstaven formuleren om de aantrekkelijkheid van de segmenten te meten Doelgroepkeuze
Product kenmerken
Positionering 5. De positionering voor elke doelgroep ontwikkelen 6. De marketingmix voor elke doelgroep samenstellen
De stappen van segmentatie, doelgroepkeuze en positionering
Productklasse Op afstand van concurrent Tegenover Concurrentie
Benefits Gebruiks gelegenheid
Positionerings strategieën
Andere Merken Oorsprong
Positioneringsstrategieën
Gebruikers
Activiteiten Persoonlijkheden
De 4 P’s van de Marketing Mix
9
Marktgericht denken
Marktgericht denken
Concurrentievoordeel creëren
10
Concurrentievoordeel creëren
Competitieve Positionerings Strategieën Differentiatie
Middle-ofthe-road
Concurrentievoordeel creëren Product
Concurrentiepositie
Kostenleiderschap
Concurrentievoordeel creëren
Focus
Service Personeel
CONCURRENTIEEL VOORDEEL
Imago Porter
Markten differentiëren
11
Concurrentievoordeel creëren
Perceived overall customer cost
Product value Services value Personnel value
Total customer benefits
Image value
Customer delivered value
Monetary cost Time cost Energy cost
Customer Value Map
Concurrentievoordeel creëren Fair value line
Inferior customer value
1.0 Superior customer value
Total customer cost
Psychic cost Determinants of customer delivered value
1.0
Perceived overall customer benefit De nieuwe BCGmatrix
12
Concurrentievoordeel creëren
Concurrentievoordeel creëren Markt-leider strategieën Markt-uitdager strategieën Markt-volger strategieën
CONCURRENTIE
Klanten relaties opbouwen
VOORDEEL IS AFHANKELIJK VAN DE MARKTPOSITIE
Markt-niche strategieën Stappen in concurrentieanalyse
Marketing strategiën voor een concurentiel voordeel
13
Klantenrelaties opbouwen
“Klanten creëren is het doel van een bedrijf” PETER DRUCKER
Klantenrelaties opbouwen Firms frequently focus on attracting customers “the first act”, but pay little attention to what they should do to keep them “the second act”
Klantenrelaties opbouwen Transactie / Acquisitie marketing
Relatie / Retentie marketing
14
Klantenrelaties opbouwen Profit impact of customer (dis)satisfaction The cost of attracting a new customer is 5 times the cost of keeping an existing customer happy. Most dissatisfied customers do not complain, they just walk away.
Klantenrelaties opbouwen If a company can keep an additional 5% of its customers in a given year, it increases its profits with 25 … % to 85 …% (Frederick Reichheld, 1993)
Klantenrelaties opbouwen Over a lifetime, what is the average turnover per capita of consumers buying … Newspapers Diapers Water Cigarettes Traveling Cars Source:
496 € 1.240 € 4.710 € 18.096 € 74.368 € 89.242 €
Sopres Marketing
Customer Lifetime Value
15
Klantenrelaties opbouwen
Klantenrelaties opbouwen Klantentevredenheid
Klantenrelaties opbouwen Klantentevredenheid
P<E : dissatisfied (higher exit rate, less profitable)
P=E : just satisfied (easy switching)
P>E :very satisfied (most loyal, most profitable) Source: James L. Heskett, W. Earl Sasser, Jr., and Leonard A. Schlesinger, The Service Profit Chain, (New York, NY: The Free Press, 1997), p. 83.
Relatie klantentevredenheid en -trouw
16
Strategische Marketing Planning
Strategische Marketing Planning
Strategische Marketing Planning
Bedrijfsactiviteiten vaststellen Analyse van de huidige bedrijfsactiviteiten – Portfolioanalyse – Beslissen welke activiteiten meer, minder of geen investeringen toegewezen krijgen – BCG groei-aandeel matrix
The BCG growth-share matrix
17
The Boston Consulting Group Growth-Share Matrix
Strategic objectives and the Boston Box Problem children
Problem children
Stars
High Market Growth Rate
•Stars • Build sales and/or market share • Invest to maintain/increase leadership position • Repel competitive challenges
•Cash cows
Low
Cash cows High
Market Share
• Hold sales and/or market share • Defend position • Use excess cash to support stars, selected problem children and new product development
Dogs
Build selectively Focus on defendable niche where dominance can be achieved Harvest or divest the rest •Dogs • Harvest or • Divest or • Focus on defendable niche
Strategic objectives and the Boston Box Stars
Build sales and/or market share Invest to maintain/increase leadership position Repel competitive challenges •Cash cows • Hold sales and/or market share • Defend position • Use excess cash to support stars, selected problem children and new product development
•Problem children • Build selectively • Focus on defendable niche where dominance can be achieved • Harvest or divest the rest
•Dogs • Harvest or • Divest or • Focus on defendable niche
Low
18
•Stars
•Problem children
•Stars
•Problem children
• Build sales and/or market share • Invest to maintain/increase leadership position • Repel competitive challenges
• Build selectively • Focus on defendable niche where dominance can be achieved • Harvest or divest the rest
• Build sales and/or market share • Invest to maintain/increase leadership position • Repel competitive challenges
• Build selectively • Focus on defendable niche where dominance can be achieved • Harvest or divest the rest
Cash cows
Strategic objectives and the Boston Box
Hold sales and/or market share Defend position Use excess cash to support stars, selected problem children and new product development
•Dogs • Harvest or • Divest or • Focus on defendable niche
•Cash cows • Hold sales and/or market share • Defend position • Use excess cash to support stars, selected problem children and new product development
Dogs
Harvest or Divest or Focus on defendable niche
The case of an unbalanced portfolio High Market growth rate
Strategic objectives and the Boston Box
Low
High
Low Market share
19
The General Electric Market
Attractiveness–Competitive Position Model 1
Strategische Marketing Planning
Bedrijfsactiviteiten vaststellen
High
3
Analyse van de huidige bedrijfsactiviteiten – Portfolioanalyse – Beslissen welke activiteiten meer, minder of geen investeringen toegewezen krijgen – BCG groei-aandeel matrix
Market Medium attractiveness 2
4
Groeistrategieën ontwikkelen
Low
5 High
Medium
Low
– Bepalen welke nieuwe producten en activiteiten aan de bedrijfsactiviteiten worden toegevoegd
Competitive strength
20
Product growth strategies: the Ansoff Matrix Market penetration or expansion
Product development
Market development
Diversification
Markets
Existing
New
Existing
Marketing Plan
Het Marketing Plan
• • •
Wat weten we? Wat willen we bereiken? Hoe zullen we dit bereiken? (Anderson & Narus, 1999)
New
Products
21
Marketing Plan Wat weten we? (of dienen we te weten?) •
• • •
(Missie en Marketing doelstellingen van de onderneming) Huidige marktsituatie Concurrentieel landschap SWOT
Marketing Plan
Marketing Plan
Wat weten we? Huidige marktsituatie: • Omgevingsfactoren (demografisch, politiek, technologie, …) • Segmentatie: criteria, grootte en groei • Segmentprofielen • Produktaanbod • Distributie
Wat weten we? Concurrentiëel landschap: Nieuwkomers
Leveranciers
Interne Rivaliteit
Substituten
Klanten
(Porter, 1980)
22
Marketing Plan
Marketing Plan
Marketing Plan
Wat weten we? SWOT Analyse:
Wat willen we bereiken?
Wat willen we bereiken?
•
“To democratize the automobile … (to) build a motor car for the great multitude … It will be so low in price that no man making a good salary will be unable to own one … everybody will be able to afford one, and everyone will have one. The horse will have disappeared from our highways, the automobile will be taken for granted.”
Opportunities Strengths
Weaknesses
Threats
Mission Statement - “What is our business? - Who is the customer? - What is value to the customer? - What will our business be? - What should our business be?”
(Ford, 1907) (Drucker, 1973)
23
Marketing Plan
Marketing Plan
Marketing Plan
Wat willen we bereiken? • Targeting • Lange termijn doelstellingen • Milestones • Positionering - doelgroep - offering concept Marketing Mix - value proposition
Wat willen we bereiken?
Hoe zullen we dit bereiken?
Positioning statement:
•
“ To laboratories of sugar producers, MASER is the local distributor of equipment and supplies, providing laboratory personnel with state-of-the-art technical support to select and implement optimal solutions for monitoring the sugar content of inputs and in-process materials.”
Tactisch Plan of Actie programma Wat
24
Marketing Plan
Marketing Plan
Hoe zullen we dit bereiken?
SECTIE
DOEL
1. Executive Summary
Bondig overzicht van het voorgestelde plan, bestemd voor het hoger management
2. Analyse van de Situatie
(Missie/doelstellingen van de onderneming), huidige marktsituatie, competitief landschap, SWOT
3. Strategisch Plan
Mission statement, targeting, doelstellingen, milestones, positionering (marketing mix)
4. Tactisch Plan
Specifieert wat zal gedaan worden, wie het zal doen, wanneer het zal gedaan worden, en hoeveel het zal kosten
• • • •
Resources: mensen, infrastructuur, financieel, budgetten Coördinatie-mechanismen Boordinstrumenten voor opvolging “It’s a bad plan that admits of no modification.” (Publilius Cyrus, 1 century B.C.) st
Marketing Management
Benodigde resources, coördinatiemechanismen, boordinstrumenten, en leerplatformen 5. Financieel Resultaat
Geprojecteerde verlies/winst-rekening
25