Interreg IVa-project
Foto: Ferry van Dorst.
1
Grenzeloos
Duiken
Beoordelingscriteria voor duikplaatsen Dit is een redelijk populaire duikplaats waar gedoken wordt, maar waar geen, één of hooguit twee voorzieningen zijn. Deze duikplaats voldoet aan de criteria van een 3* duikplaats, maar mist daarvan één criterium. Een 2* duikplaats voldoet aan minstens drie van de vier criterium, anders is het een 1* duikplaats. Deze duikplaats voldoet aan vier criteria: 1. Er is voldoende parkeerruimte. 2. Er is een goede toegang tot de waterkant. 3. Er is een goede en veilige toegang in en uit het water. 4. Er is een toilet. Als één van deze criteria ontbreekt, is er sprake van een 2* duikplaats Een 4* duikplaats voldoet aan de criteria van een 3* duikplaats, maar heeft nog één of meer extra voorzieningen, zoals een vulinstallatie, omkleedruimte, horeca en/of douches. De 5* duikplaats wordt ook wel de duikhotspot genoemd. Op een hotspotduikplaats is een groot aantal van de onderstaande voorzieningen aanwezig die het voor de sportduiker aangenaam en leuk maken om op deze locatie te duiken: 99 voldoende parkeerruimte;
2
99 goed toegang tot de waterkant; 99 goede en veilige toegang in en uit het water; 99 toilet, douches, kleedruimte en spoelbakken om duikmateriaal na de duik te spoelen; 99 informatie over de locatie, recreatie, geschiedenis en onder- en bovenwater natuur; 99 EHBO-koffer en aed aanwezig; 99 horeca; 99 recreatieterrein; 99 afmeerboeien om vanaf een boot te duiken.
Moeilijkheidsgraad voor duikplaatsen Gemakkelijke duikplaats, geschikt voor licht recreatieve duikers. Aantrekkelijke duikplaats, geschikt voor fitte recreatieve duikers. Sportieve duikplaats, geschikt voor duikers met ervaring in Zeeland. Uitdagende duikplaats, geschikt voor zeer ervaren duikers.
Inhoud Grenzeloos Duiken Inleiding...................................................................................................................................... 4-5 Algemene projectinformatie......................................................................................... 6-7 Algemene kaart...................................................................................................................... 8-9
Duiken In West-Vlaanderen Duiktank op de site Transfo Zwevegem............................................................ 10-13 Kanaalpark Bossuit-Kortrijk: Toeristische info.................................................. 14-15
Duiken In Zeeland Goes – Kapelle: Toeristische info............................................................................ 16-19 Duiksite Goese Sas (63).................................................................................................20-21 Duiksite Putti’s place (62).............................................................................................22-23 Duiksite Kattendijke (64A)...........................................................................................24-25 Duiksite Parking (64).......................................................................................................26-27 Duiksite Tetjes (65)...........................................................................................................28-29 Duiksite De Stelhoeve (66)..........................................................................................30-31 Duiksite Klein Stelle (67)............................................................................................... 32-33 Duiksite Wemeldinge West (68) & het Galjoen Zonder Poen (68A).. 34-35 Duiksite Wemeldinge Oost – Linda (70)........................................................... 36-37 Duiksite Franse trap ...................................................................................................... 38-39 Nuttige adressen............................................................................................................. 40-41 Nationaal Park Oosterschelde..................................................................................42-43
Duiken in Vlaanderen en Nederland NELOS..................................................................................................................................... 44-45 NOB.......................................................................................................................................... 46-47 Duiken algemeen............................................................................................................ 48-51 ECO-Diver brevet..............................................................................................................52-53
3
Foto: Ivo Madder.
Grenzeloos duiken! 4
Dé duikprovincie in Nederland bij uitstek is Zeeland. Wellicht één van de mooiste duikgebieden van NoordwestEuropa. Vlaanderen moet het stellen met een beperkter aantal openwatervlakken. Bijgevolg is de oversteek naar Zeeland voor vele Vlaamse duikers een must. In beide landen kampt men echter met hetzelfde probleem: te weinig aangepaste en veilige duikinfrastructuur. Er mag ook steeds minder in openwatervlakken gedoken worden in Vlaanderen en Nederland omwille van de gebrekkige waterkwaliteit, de te hoge recreatiedruk en de onveilige duikomstandigheden. Enkele bijzondere locaties, gelegen in de grensregio, optimaal uitrusten en een actieplan ‘grenzeloos duiken’ opmaken tussen de federaties in beide landen waren de grote uitdagingen die de gemeenten Goes en Kapelle, de provincies Zeeland en West-Vlaanderen, de Nederlandse Onderwatersport-
bond (NOB) en de Nederlandstalige Liga voor Onderwateronderzoek en -Sport (NELOS) zijn aangegaan met de steun van Europa. Binnen het Interreg-project ‘Grenzeloos duiken’ werd een grondige verbetering van de kwaliteit, de veiligheid en de toegankelijkheid van de bestaande duikinfrastructuur op de duikplaatsen ‘Kattendijke-Wemeldinge’ te Goes en Kapelle tot stand gebracht. Ook het nieuwe unieke duikproject ‘duiktank’ (diameter 20 m, diepte 15 m) te Zwevegem werd gerealiseerd. Elke duiker, zowel in Vlaanderen als Nederland, moet via verschillende tussenstappen in de duikoplei ding volleerd worden in zijn sport. Bovenstaande complementaire infrastructuurprojecten vullen een belangrijke rol in dit oplei dingstraject. Duiktechnieken worden in volkomen gecon-
troleerde omstandigheden in de duiktank aangeleerd, in een tweede fase worden deze dan toegepast in een reële situatie op de duikhotspot ‘Kattendijke-Wemeldinge’. Dankzij ‘Grenzeloos duiken’ ontstond een intensieve samenwerking tussen de Nederlandse Onderwatersport Bond en de Nederlandstalige Liga voor Onderwateronderzoek en -Sport. Ze engageerden zich om een actieplan ‘Grenzeloos duiken’ op te maken en te realiseren. Dit via o.a. specifieke doelgroepen- en themagerichte duik initiaties en workshops (bijv. duiken voor jongeren, duiken voor mindervaliden, onderwaterbiologie), symposium veiligheid en nog talrijke andere acties die lokale inwoners (duikers) ertoe aanzetten om aan de andere kant van de grens op ontdekking te gaan in de unieke duiklocaties. Met het ontwikkelen van een specialisatiebrevet ECO-Diver door de duiksportbonden (NOB en NELOS) werd er tijdens de workshops en initiaties eveneens ge-
werkt aan het ecologische bewustzijn van de duikers. Dit bewustzijn draagt bij tot de instandhouding en de verbetering van het onderwaterecosysteem. Het ECO-Diver brevet kan ook na het project verder behaald worden bij de beide bonden via ecodiver.eu Kortom dankzij het project ‘Grenzeloos duiken’ werden de toeristisch-sportief-recreatieve troeven van de duiksport in de grensregio Vlaanderen-Nederland ontsloten voor een ruim duikpubliek. In deze brochure geven we je een mooi overzicht van de diverse realisaties van het Grenzeloos duikproject en andere belangrijke duiklocaties. Daarnaast ook wat informatie over de mooie regio Zeeland en West-Vlaanderen. Tot binnenkort! Gedeputeerde voor Sport West-Vlaanderen, Carl Vereecke Gedeputeerde voor sport Zeeland, Carla Schönknecht.
Foto: Karijn Ools.
5
Project Grenzeloos duiken – Interreg IVa Grensregio Vlaanderen-Nederland
6
Met dit project beoogden de verschillende partners (provincie Zeeland & West-Vlaanderen, gemeenten Goes en Kapelle, NELOS en NOB) via een globale grensoverschrijdende aanpak de duiksport in de projectregio West-Vlaanderen en Zeeland op een verantwoorde, veilige en kwalitatieve manier verder uit te bouwen. Het project liep van 2012 tot eind 2014. Deze twee jaar dienden voornamelijk om infrastructurele werken uit te voeren, samenwerkingsverbanden op te zetten en gemeenschappelijke e vents te organiseren. Uiteraard blijft de samenwerking tussen de partners ook na 2014 verder bestaan. Het project diende als trigger voor de verdere ontwikkeling van West-Vlaanderen en Zeeland als verrassende duikregio en om deze grensregio als unieke duikregio op de duikkaart van Europa te plaatsen.
Om dit te bereiken werden volgende doelstellingen voorop gesteld. Met fierheid kunnen de partners ook melden dat deze doelstellingen ook bereikt werden. • Een eerste en uiterst belangrijk doel was kennisuitwisseling en samenwerking tussen de duikbonden in Vlaanderen en Nederland genereren. Dit is in eerste instantie een meerwaarde voor de leden van deze federaties maar onrechtstreeks ook voor alle duikers. Door heel nauw samen te werken op vlak van o.a. opleidingen, workshops, en informatieverschaffing aan de leden (kenniscentrum) kunnen knelpunten (zoals hierboven beschreven) efficiënt aangepakt worden. De basis voor deze nauwe samenwerking en kennisuitwisseling is een convenant en een gemeenschappelijk actieplan ‘Grenzeloos duiken’. Dit actieplan
bevat meerdere actiepunten zoals bijv. de organisatie van gemeenschappelijke workshops en initiaties, een symposium rond veiligheid, conferenties tussen de bonden over verschillende duikthema’s. • Door duikplaatsen optimaal te gaan ontsluiten kan de druk op de verschillende duikgebieden gespreid worden (doelstelling uit het ‘Masterplan Onderwatersport in Zeeland Divers’ Delta). Zo werd met de realisatie van de duikhotspot Kattendijke-Wemeldinge ook bijgedragen tot het behoud van het ecosysteem in open water. Met de ontwikkeling van een certificaat ECO-Diver werd ook aan deze groene doelstelling gewerkt. Duikers kunnen zich bijscholen tot bekwame, duurzame en ecologische duikers alias ECO-Divers. Onkunde bij duikers heeft een impact op diersoorten (bijv. foute instapzones: paaiplaatsen dieren, aanraken van wrakken waarop onderwaterdieren zich genesteld hebben, …) en op de duiker zelf (bijv. wegglijden bij het te water gaan ten gevolge van algen, rekening houden met fuiken en netten van vis sers,…). • Dankzij de realisatie van een duiktank te Zwevegem (West-Vlaanderen) werd
de perfecte tussenstap gerealiseerd tussen duiken in het zwembad en duiken in open water (met beperkte zichtbaarheid). Deze tank met een diameter van 20 m en 15 m diepte heeft een perfecte zichtbaarheid en alle externe omstandigheden kunnen gecontroleerd worden. Het is een unieke infrastructuur qua omvang in deze regio en is voor zowel amateurs als professionele duikers in de gehele regio een meerwaarde. Leren duiken in deze tank gaat vooraf aan het duiken in open water zoals in Kattendijke-Wemeldinge. Meer nog, het versterkt de kennis van de duikers die in Zeeland in woelig water met beperkte zichtbaarheid gaan duiken. • De realisatie van het grenzeloos duiken-project zorgt voor de profilering van West-Vlaanderen en Zeeland als dé duikregio bij uitstek in de Lage Landen. Via allerlei promotionele acties werd het project ‘Grenzeloos Duiken’ bij verschillende doelgroepen kenbaar gemaakt. De promotie werd en wordt verder gericht naar toeristen, recreanten, professionele duikers en specifieke doelgroepen (jongeren en mindervaliden). Op die manier wordt ook beoogd om het duikerspubliek te gaan verbreden.
Foto’s (3): Ruth Deseyn.
7
N256
62
Oude Veerweg
63
N256
Havenkanaal k
dij
n ve ha
Ko
st We
eg oiw
Langeweg
jk
sedi Kattendijk
Deesche Waterg
d Bre
De Hollandse Hoeve
West an ba
eg ew
Rin g
8
Het Goese Meer
N256
Goes
N289
Kloetinge
N289
N256
N670 Grote Waterleiding
N289 A58 E312
Duikplaatsen In Zeeland Duiksite Goese Sas (63) Duiksite Putti’s place (62) Duiksite Kattendijke (64A) Duiksite Parking (64) Duiksite Tetjes (65) Duiksite De Stelhoeve (66) Duiksite Klein Stelle (67) Duiksite Wemeldinge West (68) en het Galjoen Zonder Poen (68A) Duiksite Wemeldinge Oost – Linda (70) Duiksite Franse trap (71)
64A k dij
d
Ou
34-35 36-37 38-39
64
67
65
ee eZ
20-21 22-23 24-25 26-27 28-29 30-31 32-33
Steld ij
k
66 68 70
eg tew
Binn
9
endij
u Zo
Ruisweg
k
Wemeldinge
gang
71 Westelijke Kanaalweg
Grote Waterleiding
N671
N670 Kanaal door Zuid-Bevenland
Kapelle
Dijk
g we
lse we
ed
sen
Duiktank Zwevegem Havenhoofd
N670
Bre
Kortrijk Zwevegem
dij
k
West-Vlaanderen Duiktank op site Transfo Zwevegem
10
Op de Transfosite te Zwevegem staan, verborgen in een bufferbekken, drie oude stookolietanks. De grootste is maar liefst 17 meter hoog en heeft een diameter van 28 meter. De herbestemming van deze unieke accommodatie vormde op zichzelf een stevige uitdaging. Brainstormsessies door een internationale groep jonge architecten brachten interessante ideeën aan, zoals een arenatheater of … een duiktank naar het voorbeeld van Gasometer in het Landschapspark van Duisburg. Dit laatste idee sloeg aan. Omdat het provinciebestuur West-Vlaanderen de coördinatie en ontwikkeling van de verschillende avontuurlijke sportmogelijkheden in Transfo voor zijn rekening neemt, deed de provinciale sportdienst een eerste rondvraag bij bergsportverenigingen en duikfederaties om hun ideeën aan te leveren, uitgaande van de noden in de sector. En met steun van:
De Nederlandstalige Liga voor Onder wateronderzoek en -Sport (NELOS) was meteen gevonden voor het idee van een duiktank in de voormalige stookolietanks en voerde een voorstudie uit, inclusief marktonderzoek en financiële raming.
De duiktank is een realisatie met de steun van:
Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling
11
Ontwerp: Luk De Rycke.
Ontwerp: Luk De Rycke.
BUITENZICHT 3D
30-11-2012
Architectenbureau Luk Derycke orhoutstraat 37, 8900 Ieper 7/20.57.27 Fax: 057/21.93.87 -
[email protected]
12
In België en Nederland duiken in open water betekent ook altijd dat de zichtbaarheid beperkt is. Een duiktank zou de oplossing zijn om in eigen land opleidingen aan te bieden op grote diepte én met perfecte zichtbaarheid.
PROVINCIE WEST VLAANDEREN Koning LEOPOLD III - Laan 41 8200 SINT-ANDRIES
De realisatie van de duiktank is dan ook een perfecte tussenstap tussen duiken in een zwembad en in open water.
Ideaal dus om de duiker veilig klaar te stomen voor het woelige buitenwater.
op Vlarem-wetgeving, het vinden van een geschikte uitbater …
Bij de eerste oproep voor de architectuuropdracht werd duidelijk dat een dergelijk project grote investerings kosten met zich zou meebrengen. Daarom besliste het provinciebestuur extra financiële middelen te zoeken bij diverse subsidiërende instanties. Het begin van een lange weg vol overleg, onderhandelingen, heronderhandelen, presentaties, administratieve procedures, opstellen van dossiers … Dankzij het grensoverschrijdend duikproject ‘Grenzeloos duiken’ kon het deelpro ject van de duiktank rekenen op ruim 1,25 miljoen euro Europese steun. Daarnaast draagt ook de Vlaamse Regering, De Watergroep, De Nationale Loterij, het Eliafonds en uiteraard het provinciebestuur West-Vlaanderen bij tot de realisatie van de unieke duiktank. Behalve het rond krijgen van de financiering waren er nog andere uitdagingen zoals de noodzakelijke afwijking
Luk De Rycke van ld-architecten, werd als architect aangesteld. Hij staat be kend om diverse zwembadprojecten. De duiktank in de voormalige stookolietank is zo opgebouwd dat de eigenlijke duiktank decentraal in de oorspronkelijk mazouttank staat. Hierdoor ontstaat een ruimte tussen de binnenen de buitentank die ingevuld wordt als technische ruimte (gelijkvloers), onthaal en cafetaria (1e verdieping), kleedruimte- en sanitair (2e en 3e ver dieping) en instapzone van de duiktank (4e verdieping). Een lift en binnentrap bedienen de diverse verdiepingen. Daglicht komt in de tank binnen dankzij het grote luchtkussendak op de duiktank. De andere ruimten worden deels verlicht door een doorboring van de oorspronkelijke tank. Niet-duikers kunnen een blik werpen door de vensters van de duiktank aan het onthaal of in de cafetaria.
Info uitbating duiktank: De site transfo is gelegen in de Transfostraat (voormalige Paul Ferrardstraat) te Zwevegem.
[email protected] - 0497 83 80 54 oenanthe.be, www.zwevegem.be/transfo Algemene vragen:
[email protected] - 056 23 40 13 www.west-vlaanderen.be/sport
13
Foto: Tom Linster.
Kanaalpark Bossuit – Kortrijk Toeristische info
14
In het zuiden van West-Vlaanderen tussen het dorpje Bossuit en de stad Kortrijk werd in 1861 een kanaal tussen de Schelde en Leie gegraven. Op vandaag vormt deze wateras een belangrijke economische en recreatieve functie.
West-Vlaanderen wil deze regio verder uitbouwen als actieve, sportieve, recreatieve en avontuurlijke doe-regio met het kanaal (waterrecreatie) als ruggengraat. Rond het kanaal zijn diverse sites gelegen waar avontuurlijke, sportieve activiteiten beoefend kunnen worden.
Foto: Tom Linster.
Op avontuur in het Kanaalpark Provinciaal Sport- en Natuurcentrum De Gavers Eikenstraat 131 8530 Harelbeke
[email protected] +32 56 23 40 10 www.west-vlaanderen.be/gavers Openbaar groendomein met activiteiten voor groepen en individuen: • hoog touwenparcours (3 circuits); • lage en hoge teambuildingspiste; • hindernissenparcours; • klimmuur; • deathride; • surfen; • zeilen; • kajak; • zwemzone; • loop-, wandel-, fiets-, mountainbike- en ruiterpaden; • natuur- en milieueducatie; • bezoekercentrum; • cafetaria’s; • speeltuin.
Transfo Zwevegem Transfostraat (voormalige Paul Ferrardstraat) 8550 Zwevegem
[email protected] www.transfozwevegem.be • Voormalige elektriciteitscentrale herbestemd als locatie voor toerisme, cultuur, avonturensport (touwenparcours, lasershoot …), diepzeeduiken, feesten, Mice-activiteiten (meetings, congressen, events), ... Transfo is als industrieel erfgoed geklasseerd. Info avonturensport: www.oenanthe. be;
[email protected] Algemene en toeristische info gemeente Zwevegem: www.zwevegem.be.
Stad Kortrijk Klimmuur, speleo, boogschieten en avonturenparcours: blueberry-hill. be. Skatebowl: www.kortrijk.be/vrijetijd/jeugd/ruimte/skate-bladebikespots/skatebowl Algemene en toeristische info stad kortrijk: www.kortrijk.be
15
Foto: Gemeente Wemeldinge.
16
Duiken in Zeeland Goes - Kapelle Toeristische info Foto: Luc Rooman.
Welkom in Kapelle De gemeente Kapelle ligt centraal in de provincie Zeeland met prima verbindingen over de weg, per trein en het water. Het is een landelijke gemeente met veel boomgaarden. Het pittoreske dorp Wemeldinge ligt direct aan de Oosterschelde. Wemeldinge is één van de oudste dorpen van Zuid-Beveland en gaat terug tot de 11e eeuw. Het gebied rondom de kerk en de Dorpsstraat is beschermd dorpsgezicht. In 1866 is het kanaal door ZuidBeveland geopend dat de verbinding is tussen de Ooster- en Westerschelde. Bij Wemeldinge was er een sluizencomplex voor de scheepvaart. Eind van de 20e eeuw is het kanaal een stuk verlegd en werden de sluizen bij Wemeldinge overbodig. Hier is nu een fraaie jacht haven met veel voorzieningen voor watersporters. Langs de Oosterscheldedijk zijn er drie strandjes en in en rond het dorp zijn hotels, campings en
recreatieparken te vinden. De dijk tussen Wemeldinge en Kattendijke is een populaire duikplaats. Het dorp is ook in trek bij kunstenaars en biedt een aantal leuke eetgelegenheden. In de juli en augustus is er een toeristisch zomerprogramma met tal van activiteiten. De tweede zaterdag van september viert het dorp de jaarlijkse Wemeldinge dag.
Er is dus veel te zien en te beleven in Wemeldinge dat een bezoekje meer dan waard is! Kijk voor meer informatie ook op: www.wemeldinge.info.
Foto: Luc Rooman.
17
Foto: H.Colijn.
18
In Goes is altijd iets te beleven! Begrensd door Veerse Meer en Oosterschelde combineert het levendige Goes stadse genoegens met een landelijke en waterrijke omgeving. Aan het
water en in het groen liggen 6 fraaie dorpen en twee kernen rondom de stad Goes, die samen de gemeente Goes vormen.
Foto: Rudy Van Geldere.
Doordat Goes een centrumfunctie vervult voor de regio (100.000) heeft de stad veel voorzieningen. De historische stadshaven in het centrum van Goes heeft een directe verbinding met de Oosterschelde, die hoog aangeschreven staat bij sportduikers, vissers en watersporters. Wie Goes bezoekt wordt aangenaam verrast door het aantal voorzieningen en activiteiten die deze historische stad biedt. Het is de gezelligste winkelstad van Zeeland met een royaal winkelaanbod dat zich concentreert rondom de Grote Markt waar ook veel gezellige cafés en restaurants te vinden zijn. Goes is dé uitgaansstad van de Bevelanden met een theater, filmhuis en bioscoop.
De stroomtrein, stadsrecreatiepark Hollandsche Hoeve en het Omnium zijn enkele populaire attracties en hiernaast is Goes het hele jaar door het decor van een gevarieerd aanbod van leuke evenementen. Kortom, strijk neer in Goes na een heerlijke dag aan, op of onder water. Overnachten kan ook, in een hotel of bed & breakfast in de stad of op één van de gezellige campings die de omgeving rijk is. Kijk voor het totale aanbod aan belevenissen in Goes en overnachtingsmogelijkheden op www.Goesisgoes.nl.
Foto: Marion Haarsma.
19
Foto: Luc Rooman.
Duiksite Goese Sas (63) Coördinaten: 51.54006 – 3.92924
20
• Moeilijkheidsgraad: • Diepte: 40 meter • Stroming: Weinig – bij noordelijke tot noordoostelijke wind sterker dan windkracht 3, wordt duiken op deze locatie afgeraden. • Te water gaan: Laag water. • Ligging: De duikplaats is gelegen bij een strandje waardoor het op mooie dagen druk kan zijn met zon- en strandlief hebbers. Daarnaast zijn hier regelmatig vissers te vinden. • Onderwaterlandschap: De eerste vijf meter is de bodem modderig, maar dieper dan vijf meter is dit probleem weg. De bodem bestaat hier uit stenen en oesterbanken. • Fauna en flora: Hydroïdpoliepen en naaktslakken. In de maand april en mei is de kans groot dat je hier sepia’s en pijlinktvissen ziet. Algemeen noodnummer: 112 Politie Zeeland: +31 (0) 900-8844 Ziekenhuis Goes: ‘s Gravenpolderseweg 114 4462 RA Goes +31 (0) 113-234000
Oosterschelde
Oude Veerweg
63 Havenkanaal k
dij
n ve ha
eg oiw
Ko
st We
Langeweg
k
dij
ee eZ
d Ou
Steld ij
k
Het Goese Meer
eg tew
u Zo
k
sedij Kattendijk
Ruisweg Deesche Watergang
g we
de
Rin g
21
Grote Waterleiding
Bre
De Hollandse Hoeve
West an ba
Goes N671 N289
Kloetinge
N289
N256
N670 Grote Waterleiding
N670
Kapelle
N289 A58
Dijk
g we
lse we
E312
A58
Foto: Marion Haarsma.
Duiksite Putti’s Place (62) Coördinaten 51.54319 – 3.92463
22
• Moeilijkheidsgraad: Diep>55m en sterk onverwachte niet gelijnde structuur- en profielveranderingen. • Diepte: 30 meter. • Stroming: Redelijk sterk – bij noordoostelijke wind, sterker dan windkracht 4, wordt duiken afgeraden vanwege sterke stromingen. • Te water gaan: Laag water. • Ligging: Duikplaats die vlakbij Goes is gelegen en erg populair is onder Belgische duikers en een zeer gevarieerd onderwaterlandschap biedt. • Onderwaterlandschap: De bodem bestaat hier uit zand en modder, afgewisseld met de stenen van de dijk. • Fauna en flora: Zeer divers, vaak zeldzame soorten. In de maanden mei en juni is dit één van de plaatsen waar sepia’s graag naar toe komen. Algemeen noodnummer: 112 Politie Zeeland: +31 (0) 900-8844 Ziekenhuis Goes: ‘s Gravenpolderseweg 114 4462 RA Goes +31 (0) 113-234000
Oosterschelde
62
Havenkanaal k
dij
n ve ha
Ko
st We
eg oiw
k
dij
ee eZ
d Ou
Steld ij
k
Het Goese Meer
eg tew
Binn
endij
u Zo
k
sedij Kattendijk
Ruisweg
Wemelding
Deesche Watergang
23
Grote Waterleiding
g we
de
Bre
De Hollandse Hoeve
k
Goes N671
Havenhoo
N289
Kloetinge
N289
K Zu
N670
aterleiding
N670
Kapelle
N289 A58
Dijk
g we
lse we
E312
A58 N289
Foto: Rudy Van Geldere.
Duiksite Kattendijke (64A) Coördinaten: 3°57’54’’ - 51°31’44
24
• Moeilijkheidsgraad: Lang laagwater plateau ca. 200m, te voet bij laag water en zwemmend bij hoog water. • Diepte: 40 meter. • Stroming: Redelijk sterk. • Te water gaan: Je kan op Kattendijke zowel bij hoog als bij laag water duiken. • Ligging: Langs de dijk tussen Kattendijke en Wemeldinge. • Onderwaterlandschap: De bodem bestaat vooral uit zand, dus je komt hier redelijk wat platvis tegen. •
Fauna en flora: Doordat deze duikplaats gevoelig is aan stroming, heeft de brokkelster hier serieus voet aan wal gezet. Dit gaat op sommige plaatsen ten koste van de rest van het onderwaterleven op Kattendijke. Verder kan je genieten van kreeften, krabben, een enkele sepia, ...
Voorzieningen: duikhotspot een realisatie van het Grenzeloos Duikproject met de steun van:
Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling
Oosterschelde
Havenkanaal k
dij
n ve ha
64A
e oiw Ko
st We
g
k
dij
de
Ou
e Ze
Steld ij
k
Het Goese Meer
eg tew
Binn
endij
u Zo
k
sedij Kattendijk
Ruisweg
Wemeldinge
Deesche Watergang
25
g we
de
Westelijke Kanaalweg
Grote Waterleiding
Bre
De Hollandse Hoeve
k
N671 Havenhoofd
N289
Kloetinge
N670
N289
Kanaal doo Zuid-Beven
N670 N670
Kapelle
N289 A58
Dijk
g we
lse we
E312
A58 N289
Foto: Rudy Van Geldere.
Duiksite Parking (64) Coördinaten 51.52904 – 3.96486
26
• Moeilijkheidsgraad: • Diepte: 40 meter. • Stroming: Redelijk sterk. • Te water gaan: Hoog water en laag water. • Ligging: Langs de dijk van Kattendijke naar Wemeldinge. •
Onderwaterlandschap: Vanaf de kant loopt de bodem eerst geleidelijk af tot een diepte van 5 meter, daarna loopt de bodem steiler en trapsgewijs af. De bodem bestaat uit zand, afgewisseld met oesterbanken en mosselbanken. Vooral tussen de 5 en 20 meter diepte is er een mooie begroeide, steile wand ontstaan van oesters.
• Fauna en flora: Ruigkrabjes, steenbolken, harders, oesters en mosselen. En waar mosselen zijn, zijn er ook zeesterren. Algemeen noodnummer: 112 Politie Zeeland: +31 (0) 900-8844 Ziekenhuis Goes: ‘s Gravenpolderseweg 114 4462 RA Goes +31 (0) 113-234000
Oosterschelde
Havenkanaal k
dij
n ve ha
64
e oiw Ko
st We
g
k
dij
ee eZ
d Ou
Steld ij
k
Het Goese Meer
eg tew
Binn
endij
u Zo
k
sedij Kattendijk
Ruisweg
Wemeldinge
Deesche Watergang
g we
de
Goes
Westelijke Kanaalweg
27
Grote Waterleiding
Bre
De Hollandse Hoeve
k
N671 Havenhoofd
N289
Kloetinge
N67
N289
Kanaa Zuid-B
N670
ding
N670
Kapelle
N289 A58
Dijk
g we
lse we
E312
A58 N289
Foto: Marion Haarsma.
Duiksite Tetjes (65) Coördinaten: 51.52801 – 3.968924
28
• Moeilijkheidsgraad:
• Diepte: 40 meter. • Stroming: Redelijk sterk (wisselend van richting). • Te water gaan: Hoog water en laag water. •
Ligging: Gelegen langs de dijk van Kattendijke naar Wemeldinge staat deze duikplaats ook bekend onder de naam Nieuwe Sluis. De makkelijkste plek om te water te gaan is links van de linker strekdam.
•
Onderwaterlandschap: Door in het verlengde van de linker landtong rechtuit te zwemmen, blijf je steeds in het mooi begroeide gebied en loop de bodem af tot rond de 40 meter diepte.
• Fauna en flora: Vaak grote vissen, wulken en sepiola’s. In het vroege voorjaar vind je hier snotolven en iets verder in het voorjaar sepia’s en pijlinktvissen. Algemeen noodnummer: 112 Politie Zeeland: +31 (0) 900-8844 Ziekenhuis Goes: ‘s Gravenpolderseweg 114 4462 RA Goes +31 (0) 113-234000
Oosterschelde
Havenkanaal k
dij
n ve ha
e oiw Ko
st We
g
65
k
dij
de
Ou
e Ze
Steld ij
k
Het Goese Meer
eg tew
Binn
endij
u Zo
k
sedij Kattendijk
Ruisweg
Wemeldinge
Deesche Watergang
g we
de
Goes
Westelijke Kanaalweg
29
Grote Waterleiding
Bre
De Hollandse Hoeve
k
N671 Havenhoofd
N289
Kloetinge
N67
N289
Kanaa Zuid-B
N670
ding
N670
Kapelle
N289 A58
Dijk
g we
lse we
E312
A58 N289
Foto: Marion Haarsma.
De Stelhoeve (66) Coördinaten: 51.52613 – 3.97720
30
• Moeilijkheidsgraad:
• Diepte: 0 - 28 meter. • Stroming: Parallel met kust redelijk tot sterk, bij de kentering zelf met weinig stroming. • Te water gaan: Via dijktrap naar vloed- en eblijn. Droogvallende mosselplaat met gladde oneffenheden bij eb. • Ligging: Rechtover accommodatie Stelhoeve, met dijkparking. • Onderwaterlandschap: Stenensubstraat afwisselend met zand, met enkele begroeide objecten. • Fauna en flora: Schaaldieren, schelpdieren, sponzen, zeemuis, naaktslakken.
Algemeen noodnummer: 112 Politie Zeeland: +31 (0) 900-8844 Ziekenhuis Goes: ‘s Gravenpolderseweg 114 4462 RA Goes +31 (0) 113-234000
Oosterschelde
enkanaal
eg oiw
Ko k
dij
de
Ou
e Ze
66 Steld ij
k
eg tew
Binn
endij
u Zo
k
sedij Kattendijk
Ruisweg
k
Wemeldinge
Deesche Watergang
Westelijke Kanaalweg
g we
de
Bre
Grote Waterleiding
31
N671 Havenhoofd
N670
N289
Kanaal door Zuid-Bevenland
N670 N670
Kapelle
N289
Dijk
g we
lse we
E312
A58 N289
N289
Foto: Rudy Van Geldere.
Duiksite Kleine Stelle (67) Coördinaten: 51.52426 – 3.98723
32
• Moeilijkheidsgraad:
• Diepte: 0 - 25 meter. • Stroming: Parallel met kust, redelijk tot sterk, bij de kentering zelf met weinig stroming • Te water gaan: Via dijktrap naar vloed- en eblijn. Droogvallende mosselplaat met gladde oneffenheden bij eb. • Ligging: Rechtover accommodatie Klein Stelle, met dijkparking. • Onderwaterlandschap: Stenensubstraat afwisselend met zand en wieren, begroeide enkelvoudige objecten. • Fauna en flora: Schaaldieren, schelpdieren, anemonen, sponzen naaktslakken. • Voorzieningen: Toiletten en perslucht vulstation bij Klein Stelle, zonneterras naast dijktrap. Algemeen noodnummer: 112 Politie Zeeland: +31 (0) 900-8844 Ziekenhuis Goes: ‘s Gravenpolderseweg 114 4462 RA Goes +31 (0) 113-234000
Oosterschelde
enkanaal
eg oiw
Ko
67
k
dij
de
Ou
e Ze
Steld ij
k
eg tew
Binn
endij
u Zo
k
sedij Kattendijk
Ruisweg
k
Wemeldinge
Deesche Watergang
Westelijke Kanaalweg
g we
de
Bre
Grote Waterleiding
33
N671 Havenhoofd
N670
N289
Kanaal door Zuid-Bevenland
N670 N670
Kapelle
N289
Dijk
g we
lse we
E312
A58 N289
N289
Foto: Marion Haarsma.
Duiksite Wemeldinge West & het Galjoen zonder Poen (68)
34
Coördinaten: 51.52396 – 3.98821 • • • • • • • •
Moeilijkheidsgraad: Afgetakeld Wrak op 180 m ten N van de punt. Frequente aanwezigheid van lijnvissers. Diepte: 0 - 27 meter. Stroming: Redelijk tot sterk, met kans op locale draaikolken door dijkinsprong. Te water gaan: Via dijktrap naar vloed- en eblijn. Opgelet droogvallende kreukelzone met gladde oneffenheden bij eb. Ligging: Baanknik rechtover vakantiedorp Oesterbaai en splitsing Hogeweg. Onderwaterlandschap: Stenensubstraat afwisselend met zand en wieren. Bijzonder rijkbegroeid wrak. Fauna en flora: Schaaldieren, schelpdieren, sponzen, anemonen, steenbolken, naaktslakken. Voorzieningen: Ruime benedendijk parking. Brede uitkijkplateau. Binnen en buiten dijktrappen. Algemeen noodnummer: 112 Politie Zeeland: +31 (0) 900-8844 Ziekenhuis Goes: ‘s Gravenpolderseweg 114 4462 RA Goes +31 (0) 113-234000
Oosterschelde
enkanaal
eg oiw
Ko k
dij
de
Ou
e Ze
68 Steld ij
k
eg tew
Binn
endij
u Zo
k
sedij Kattendijk
Ruisweg
k
Wemeldinge
Deesche Watergang
Westelijke Kanaalweg
g we
de
Bre
Grote Waterleiding
35
N671 Havenhoofd
N670
N289
Kanaal door Zuid-Bevenland
N670 N670
Kapelle
N289
Dijk
g we
lse we
E312
A58 N289
N289
Foto: Rudy Van Geldere.
Duiksite Wemeldinge Oost - Linda (70) Coördinaten: 51.51985 – 4.00718
36
• Moeilijkheidsgraad: Afgezonken dwarsdam. Frequente aanwezigheid van lijnvissers. Nabije havenuitgangen (O en W), veel omliggende vaarverkeer. • Diepte: 0 - 25 meter. • Stroming: Redelijk tot zeer sterk, kans op locale draaikolken door onderwater dwarsdam. • Te water gaan: Enkel aan dijkuiteinde en bij eb voldoende veilig. Opgelet droogvallende kreukelzone met gladde oneffen heden bij eb. Slib en slijk aan droogvallende laagwaterzone. • Ligging: Einde zandweg rechtover Camping Linda, aan de oude sluisseinhuis met sectorlicht. • Onderwaterlandschap: Stenensubstraat mooi begroeid aan de dwarsdam, begroeide enkelvoudige objecten aan de voet van de dam. • Fauna en flora: Schaaldieren, schelpdieren, anemonen, sponzen, steenbolken, naaktslakken. • Voorzieningen: Benedendijks beperkte niet verharde parking. Algemeen noodnummer: 112 Politie Zeeland: +31 (0) 900-8844 Ziekenhuis Goes: ‘s Gravenpolderseweg 114 4462 RA Goes +31 (0) 113-234000
Oosterschelde
enkanaal
eg oiw
Ko k
dij
de
Ou
e Ze
Steld ij
70
k
eg tew
Binn
endij
u Zo
k
sedij Kattendijk
Ruisweg
k
Wemeldinge
Deesche Watergang
Westelijke Kanaalweg
g we
de
Bre
Grote Waterleiding
37
N671 Havenhoofd
N670
N289
Kanaal door Zuid-Bevenland
N670 N670
Kapelle
N289
Dijk
g we
lse we
E312
A58 N289
N289
Foto: Rudy Van Geldere.
Duiksite Franse trap (71) Coördinaten: 51.30423 – 4.01291
38
• Moeilijkheidsgraad: omliggende vaarverkeer.
Nabije kanaaluitgang (W), veel
• Stroming: Redelijk tot sterk, kans op locale draaikolken door kanaaldijkuitsprong. • Te water gaan: Enkel aan dijkvoet en bij eb en vloed. Opge let droogvallende kreukelzone met gladde oneffenheden bij eb. Slib en slijk aan droogvallende laagwaterzone. • Ligging: Einde oostelijke zandweg rechtover einde Camping Linda. • Onderwaterlandschap: Schelpen substraat afgewisseld met zand mooi begroeid langs dijkvoet. • Fauna en flora: Schaaldieren, schelpdieren, anemonen, sponzen, platvissen. • Voorzieningen: Benedendijks beperkte niet verharde park ing. Algemeen noodnummer: 112 Politie Zeeland: +31 (0) 900-8844 Ziekenhuis Goes: ‘s Gravenpolderseweg 114 4462 RA Goes +31 (0) 113-234000
Oosterschelde
k
dij
de
Ou
e Ze
Steld ij
k
eg tew
Binn
endij
u Zo
Ruisweg
k
Wemeldinge
Deesche Watergang
71
Westelijke Kanaalweg
g we
de
Bre
Grote Waterleiding
Bre
N671 Havenhoofd
N670 Kanaal door Zuid-Bevenland
N670 N670
Kapelle
289
Dijk
g we
lse we
E312
A58 N289
39
ed
N289
sen
dij
k
Nuttige adressen Wemeldinge Vulstations
40
Duikshop Oktopussy Wilhelminastraat 23, Wemeldinge www.oktopussy.com Klein Stelle Stelhoekweg 1, Wemeldinge www.kleinstelle.nl
Foto: Jacques Hoogesteger.
Omkleden & douchen De Stelhoeve Stelhoekweg 3, Wemeldinge www.destelhoeve.nl
Opleiding Delta Diving Goes Eddy Hillebrand +31 53 38 59 41
Foto: Ivo Madder.
Algemene informatie Voor overige voorzieningen in Wemeldinge (horeca, verblijfsaccommodaties, jachthaven, enz. www.wemeldinge.info
41
Duikstempel Wemeldinge Bij de diverse verblijfsaccommodaties en duikshop Oktopussy kun je je duik laten afstempelen in je logboek.
Foto: De Stelhoeve.
Foto: Jacques Hoogesteger.
Foto: Rudy Van Geldere.
Nationaal Park Oosterschelde 42
Wind door je haren Zilt op je lippen Slik onder je voeten Zand tussen je tenen Water tegen je huid Zon in je ogen
Dynamisch landschap De Oosterschelde is het grootste en natste nationaal park van Nederland, waar altijd wat te doen en te zien is. Het is een wereld van getij, wind en vooral water, veel water. Door het getij is het landschap altijd anders. Bij
Foto: Nationaal Park Oosterschelde.
eb zie je de platen en slikken, bij vloed is het een spel van wind en water. Onder water een prachtig kleurige wereld. Achter de dijken herinneringen aan het leven van de Zeeuwen met de zee in de vorm van karrevelden, inlagen en kreekgebieden.
Sommige vogelsoorten, zoals de tureluur, komen naar het Oosterscheldegebied om er te broeden. Andere verblijven er een korte periode tijdens de trektocht naar het zuiden of noorden.
Kraamkamer en wegrestaurant
Beleef, voel, ruik en proef de Oosterschelde. Er is heel veel te ontdekken. Liever op pad met een natuurgids, boswachter of kapitein? Kan ook! Kijk voor inspiratie en het aanbod van activiteiten op de webstie:
Dankzij de afwisseling van eb en vloed en de aanwezigheid van zout en zoet water leven hier duizenden soorten vogels, planten en dieren. Het is een thuis, een overwinterplaats, een kraamkamer en een wegrestaurant tegelijk. Van veel vissen, zoals geep en ansjovis, worden de jongen hier geboren.
Activiteiten
www.ontdekdeoosterschelde.nl www.np-oosterschelde.nl twitter: @npoosterschelde
Foto: Nationaal Park Oosterschelde.
43
Foto: Ivo Madder.
Duiken in Vlaanderen & Nederland NELOS De Vlaamse sportduikbond
44
In de 50’er jaren van vorige eeuw is de duiksport ontstaan rond de heldere Middellandse Zee. Spoedig ontstonden ook de eerste duikclubs in Brussel, Luik en Antwerpen. In 1957 verenigden die zich in de Belgische Federatie voor Onderwateronderzoek en -Sport (BEFOS). Hetzelfde fenomeen gebeurde in vele landen. Samenwerking en overleg was zeker noodzakelijk bij zo een jonge en
technische sport. En zo werd in 1959 de Wereldduikbond CMAS (Confédération Mondiale des Activités Subaquatiques) gesticht, waarvan Commandant Cousteau de eerste voorzitter werd. Een veilige opleiding werd gekoppeld aan een internationaal brevettensysteem waarbij de sportduiker gestaag op klom naargelang zijn ervaring en vaardigheden.
Foto: Ivo Madder.
Vermits België een federale staat werd, ontstonden in 1978 onder de koepel van BEFOS/FEBRAS een Nederlandstalige en een Franstalige Liga: NELOS en LIFRAS, die de duikopleiding verzorgen in hun gewest. Deze opleiding gebeurt dus volgens de CMAS-normen door een korps van goed opgeleide en enthousiaste instructeurs. Intussen hebben de brevetten ook de Europese en internationale EN- en ISO-certificatie verkregen. Maar er is niet alleen het duiken zelf, hoe passionerend dit op zichzelf al is. Je kan ook je onderwaterbelevenissen via foto- en videografie vastleggen en ook daar kan je opleiding voor krijgen. Wie zich interesseert voor het abondante leven onder water kan zich specialiseren in onderwaterbiologie. Maar ook jongeren tussen 8 en 18 jaar kunnen aan hun trekken komen via het jeugdduiken en gehandicapten zijn – eens onder water – bevrijd van de zwaarte-
kracht. Ervaren duikers kunnen verdere uitdagingen aangaan via het technisch duiken door te duiken met trimix en rebreather. Sportduiken is geen competitiesport, het beleven en verkennen van de onderwaterwereld staat centraal, maar wie toch competitiekriebels in het lijf heeft, kan zich uitleven in vinzwemmen en onderwaterhockey. Ook kan men zich bekwamen in het vrijduiken, het duiken zonder flessen of apparatuur. De duikers-artsen van de Geneeskundige Commissie volgen de medische evolutie en actualiteit van het duiken op de voet en zorgen mee voor de toepassing daarvan in de opleiding.
Wil je de onderwater wereld verkennen? Bij NELOS zit je goed.
Foto: Luc Rooman.
45
Foto: NOB.
NOB Nederlandse Onderwatersport Bond
46
De Nederlandse Onderwatersport Bond (NOB) is de bond voor alle duikers en daarmee dé organisatie voor iedereen die het unieke van ‘onderwater-zijn’ wil beleven. Bij de NOB zijn zo’n 15.000 duikers en bijna 300 duikverenigingen en duikscholen aangesloten. De NOB is erkend door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en aangesloten bij sportkoepel
NOC*NSF, de wereldduikfederatie CMAS en de Europese duikfederatie EUF. Het kantoor van de NOB is gevestigd in het sportcluster te Veenendaal. Deze locatie deelt zij met de Nederlandse Tour Fiets Unie, Nederlandse Bowling Federatie en de Koninklijke Nederlandse Dambond. Voor alle vier de bonden is er één directeur. Door op
Foto: Marion Haarsma.
één locatie te zitten met verschillende bonden heeft als voordeel dat je gebruik kan maken van elkaar expertise om op die manier de werkzaamheden efficiënter uit te voeren. Op het bondsbureau zijn 9 werknemers werkzaam.
Opleidingen De NOB kent verschillende duik opleidingen: de 1* juniorenopleiding (vanaf 12 jaar) en de 1*-, 2*- en 3* opleiding. Daarnaast is er ook nog het 4* duikbrevet, waar geen opleiding aan verbonden is. Doordat de NOB is aangesloten bij de wereldduikfede ratie CMAS ontvang je na afsluiting van NOB-duikopleidingen een internatio naal erkend duikbrevet. Daarmee kun je overal ter wereld terecht. Voor kinderen vanaf 8 jaar heeft de NOB een speciaal jeugdprogramma ontwikkeld: ScubaDoe. Hiermee leren
kinderen stap-voor-stap snorkelen en duiken. De lessen worden gegeven door ervaren duikinstructeurs die een speciale opleiding hebben gevolgd.
De NOB kent ook diverse specialisaties waarmee de duiksport nog interessanter wordt. Voorbeelden hiervan zijn digitale onderwaterfotografie, ijsduiken, wrakduiken en onderwaterbiologie. Ben je geïnteresseerd in een opleiding in een van de onderwaterdisciplines? Wil je meer weten over de NOB? Kijk dan op www.onderwatersport.org.
Foto: Luc Rooman.
47
Foto: Luc Rooman.
Sportduiken, een sport voor iedereen De wereld der stilte
48
De onderwaterwereld wordt ook wel de wereld der stilte genoemd. Commandant Cousteau noemde zijn befaamde film ‘Le monde du silence’ daarom ook zo. Er is geen verkeers lawaai, geen zoemende stofzuigers, geen radio of tv, geen slaande deuren, geen overkomende vliegtuigen en
zelfs geen mensen die tegen je praten. Volkomen rust en stilte. Het enige geluid dat je hoort is dat van de ontsnappende luchtbellen bij het uitademen. En dat is ook nog eens een heel rustgevend geluid. Heerlijk relaxen in een andere wereld. Alleen al om die reden is het fantastisch om onder water te zijn. Maar er is meer. Je bent er volkomen gewichtsloos.
Foto: Marion Haarsma.
Het betekent dat je je, net als een astronaut in de ruimte, in drie dimensies kunt bewegen. Zonder zelfs je eigen lichaamsgewicht te voelen. Juist die sensatie maakt duiken tot een boeiende hobby. En als je dan bovendien nog weet te genieten van al het moois dat onder het wateroppervlakte te zien is, dan begrijp je misschien waarom er zo veel mensen zijn die ooit aan deze sport begonnen zijn en er hun vrije tijd aan besteden.
Opleiding Hoewel alle leven op aarde ooit uit de oceanen is voortgekomen, is de onderwaterwereld toch niet meer de onze. Daarom kan men dit paradijs enkel betreden na de nodige voorbereiding en opleiding. Daar staan NOB en NELOS borg voor. Beide duikbonden, die onder het CMAS-opleidingssysteem ressorteren, hechten veel belang aan de veiligheid
van de duiksport, daarom wordt de nadruk gelegd op het aanleren van levensnoodzakelijke regels en reflexen. We kunnen dan ook gerust stellen dat sportduiken een perfect veilige sport is, die door iedereen, die fit is, kan worden beoefend, ook door kinderen en fysiek gehandicapten. Het is helemaal geen gevaarlijke waaghalzerij voor machotypes. Maar wil je verantwoord duiken, dan volg je een duikopleiding bij een duikclub. Voor meer informatie surf naar onderwatersport.org of nelos. be. De opleiding bestaat uit theoretische lessen (beide bonden hebben prachtig uitgegeven cursussen), lessen in het zwembad, de duiktank en uiteindelijk echt duiken in open water. Heb je die instructie met goed resultaat gevolgd, dan verkrijg je een brevet. Er zijn verschillende brevettenniveaus, die met sterren worden aangeduid. Deze CMAS-brevetten zijn wereldwijd erkend.
Foto: Gemeente Wemeldinge.
49
Foto: Katrijn Ools.
Heel de opleiding gebeurt in de vriendschappe lijke en geborgen sfeer van de duikclub en door een staf van CMAS-Duikinstructeurs. Duiken in Zeeland
50
In onze lage landen beschikken wij niet over die heldere, warme, blauwe, tropische wateren die je al eens op tv ziet of in reclamebrochures. Maar in onze wateren kan er gelukkig ook gedoken worden. Zo zijn er de vele mooie zoetwaterplassen, maar de Oosterschelde-
biotoop in Zeeland is toch het meest bijzonder. Toch bestaan er bij leken zekere vooroordelen over. Misschien omdat Ooster- en Westerschelde worden verward? Het Oosterscheldewater is inderdaad vrij donker door de grote hoeveelheid plankton, maar het is wel helder en niet gepollueerd. Een lamp is noodzakelijk, dan kan je een
Foto: Ivo Madder.
zichtbaarheid tot 10 m hebben. Het onderwaterleven is er overvloedig. In het ondiepere gedeelte floreren meer dan 15 soorten zeewier, waartussen heel wat kleine kreeftachtigen en kleine vissen schuilen. Iets dieper krioelt het van het leven op iedere vierkante meter: anemonen, sponzen, zakpijpen, zeesterren, krabben, slakken, kreeften, platvissen en palingen. Maar ook rondzwemmende steenbolken, harders, zeebaarzen, sepia’s, pijlinktvissen en zelfs zeepaardjes kan je er opmerken. En dit is allemaal te bewonderen op een korte afstand van thuis. Zeeland is niet ver. Maar ook hier is een speciale opleiding noodzakelijk, vermits de Oosterschelde getijstromingen heeft, waarmee men rekening dient te houden. Ook hier zorgen de NELOS- en NOB-instructeurs voor de nodige voorbereiding en begeleiding.
Foto: Ivo Madder.
Duikuitrusting Je hebt wel wat speciale apparatuur nodig: zwemvinnen, duikbril, duikfles met perslucht, ademautomaat, duikpak, duikcomputer, kompas en duik lamp. Dit alles is niet goedkoop, maar als je er zorg voor draagt en ze goed laat onderhouden gaat deze duikuitrusting jaren mee. Je vraagt best advies aan de instructeurs of aan gespecialiseerde duikshops. Foto: Ivo Madder.
51
Foto: Rudy Van Geldere.
ECO-Diver Genieten van de natuur onder water! Dat is de drijfveer van bijna iedere sportduiker.
52
Al dat moois onder water bekijken, de interactie, een bijzondere soort of onverwachte ontmoeting, klein of groot, op een foto vastleggen en die delen met anderen. Maar, de natuur onder water is kwetsbaar.
Verstoring, aanraken of het bescha digen van dieren en planten, bewust of onbewust, is niet de bedoeling en moet zoveel mogelijk voorkomen worden. Je bewust worden van jouw aanwezigheid en de impact op de natuur onder water lijkt zo vanzelfsprekend,maar dat is het niet altijd.
Foto: Rudy Van Geldere.
Behaal je certificaat ECO-Diver De Vlaamse en Nederlandse duiksport organisaties, NELOS en NOB, willen het ecologisch bewustzijn van duikers versterken. Daarom kun je als ecologisch bewust duiker nu het online ECO-Diver-certificaat behalen. Je laat daarmee aan anderen zien dat je jouw aanwezigheid en impact op de natuur zo klein mogelijk wilhouden. Het ECO-Diver-certificaat is een online vragenbank met vragen over jouw impact op de onderwaternatuur en de omgeving en de bewustwording daarvan.
Wat moet ik doen om het ECO-Diver-certificaat te behalen?
• Via de website www.ecodiver. be of www.ecodiver.nl start je een vragenlijst met 25 meerkeuzevragen. • Bij tenminste 20 positief beantwoorde krijgt de kandidaat het bericht ‘Geslaagd’ of ‘Niet geslaagd’. • Indien niet geslaagd, kan de kandidaat onmiddellijk opnieuw deelnemen. Dan worden er nieuwe vragen gegeven.
Foto: Luc Rooman.
53
Meer informatie? Contacteer dan: NOB Landjuweel 62 NL – 3900 AH Veenendaal Tel.: +31 318 559 347 www.onderwatersport.org
[email protected] NELOS vzw Brusselsesteenweg 313-315 B – 2800 Mechelen Tel.: +32 15 29 04 86 www.NELOS.be –
[email protected] Provinciale Sportdienst West-Vlaanderen Doornstraat 114 8200 Sint-Andries Tel.: +32 50 40 76 86 | fax: +32 50 40 76 87
[email protected]
Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst!