Interieur nieuwe depots Portugese Synagoge Amsterdam
KOSSMANN.DEJONG De Ruyterkade 107 1011 AB Amsterdam
[email protected]
Bezoeker bekijkt het textieldepot met toramantels, torakronen en siertorens.
1/9
KOSSMANN.DEJONG De Ruyterkade 107 1011 AB Amsterdam
[email protected]
Het boekendepot met in de voorgrond boekenhouders met telkens wisselende manuscripten en boeken.
2/9
KOSSMANN.DEJONG De Ruyterkade 107 1011 AB Amsterdam
[email protected]
Maatwerkkasten van het boekendepot.
3/9
KOSSMANN.DEJONG De Ruyterkade 107 1011 AB Amsterdam
[email protected]
Het zilverdepot met bezoekers.
4/9
KOSSMANN.DEJONG De Ruyterkade 107 1011 AB Amsterdam
[email protected]
Het zilverdepot.
5/9
KOSSMANN.DEJONG De Ruyterkade 107 1011 AB Amsterdam
[email protected]
Het textieldepot met torahmantels in de voorgrond.
6/9
KOSSMANN.DEJONG De Ruyterkade 107 1011 AB Amsterdam
[email protected]
Het textieldepot gezien van binnenuit.
7/9
KOSSMANN.DEJONG De Ruyterkade 107 1011 AB Amsterdam
[email protected]
Het textieldepot; ladenkasten in detail.
8/9
interieur nieuwe depots Portugese synagoge ------------------------------------------Opdrachtgever: Joods Historisch Museum, Amsterdam Ontwerp: Kossmann.dejong Locatie: Portugese Synagoge, Amsterdam Oplevering: 2011 Oppervlakte: 300 m2 Credits: Concept: Kossmann.dejong i.s.m. Joods Historisch Museum en Portugese Synagoge
Ruimtelijke vormgeving: Kossmann.dejong
Tentoonstellingsbouw: Heijmerink en Wagemakers Lichtontwerp: Robert Jan Vos, Atelier Wegener Grafische vormgeving: Kossmann.dejong i.s.m. Saar Manders SAAR-ONTWERP Grafisch drukwerk boekje: Booxs Lithografie: Colorset Amsterdam
Bewegwijzering: Riwi ColloType Fotografie: Thijs Wolzak en Peter Lange
------------------------------------------Verborgen schatten in de Portugese Synagoge In hartje Amsterdam, tussen het Waterlooplein en de Hermitage bevindt zich een indrukwekkend monument: De Portugese Synagoge uit 1675. Rituele voorwerpen, zeventiende-eeuwse prenten en een door de UNESCO beschermde bibliotheek Ets Haim – Livraria Montezinos: de Portugese Synagoge herbergt één van de meest bijzondere joodse erfgoedcollecties ter wereld. Al ruim vierhonderd jaar laat de Portugees-joodse gemeenschap ceremoniële voorwerpen van goud, zilver, koper en kostbaar textiel vervaardigen. De collectie van meer dan achthonderd ceremoniële objecten is uniek en heeft de status ‘beschermde collectie’ gekregen, geplaatst onder de Wet Behoud Cultuurbezit. Een deel van de objecten vervult al eeuwenlang een ceremoniële functie op de feest- en vastendagen in de Esnoga. Voor deze objecten moest een nieuwe depotruimte worden gecreëerd, om dit belangrijke erfgoed goed te conserveren. De verbouwing was gelijk een mooie aanleiding om de depots zo in te
richten dat ze ook zichtbaar zijn voor het publiek, die zo de mogelijkheid krijgt de schatten van de Portugees joodse gemeenschap in hun natuurlijke context te bewonderen. Eind 2011, na een uitgebreide restauratie, werd een gedeelte van de bijgebouwen met hierin onder andere de nieuwe depots toegankelijk voor publiek.
Nieuwe publiekspresentatie De nieuwe depots zijn onderdeel van een nieuwe publiekspresentatie, die de openstelling van een aantal bijgebouwen omvat die niet eerder voor publiek toegankelijk waren. Deze bijgebouwen zijn op vele manieren toegankelijk gemaakt voor het publiek. Sommige ruimtes zijn heringericht en van de originele collectie voorzien, anderen bleven in de oorspronkelijke, soms eeuwenoude staat. De inrichting biedt natuurlijke aanleidingen tot het vertellen van verhalen, waarbij collectiestukken en ruimtes uitnodigen tot het leggen van verbanden tussen verleden en heden. Als onderdeel van de nieuwe publiekspresentatie is ook de winkel vernieuwd en uitgebreid. Schatkamers In de kelder van de bijgebouwen zijn transparante ‘schatkamers’ ontworpen door Kossmann.dejong. Wij hebben veel samen gewerkt met Rappagne en Partners die verantwoordelijk waren voor de restauratie van het complex en met het Joods Historisch Museum, de opdrachtgever. In deze nieuwe depots worden de collecties van de Portugese Synagoge in hun gebruiksfunctie getoond. Het publiek kan langs grote glazen puien van de schatkamers wandelen en de schatten van deze kamers in al hun schoonheid ervaren. Naast objecten van zilver, zijde en brokaat zijn ook antieke boeken, meubilair, Torarollen, prenten en manuscripten te zien in de schatkamers. De boekenkasten, vitrinekasten en kasten voor het textiel zijn de vaste elementen van de depots. Alles is op maat gemaakt om de objecten zo optimaal mogelijk tot hun recht te laten komen in de kleine kelderruimtes. Daarnaast zijn er een aantal losse onderdelen, zoals houders voor de boeken en sokkels voor de Torarollen. Ook is bij het ontwerp rekening gehouden met de manier van presentatie van de objecten. Voor de textielcollectie is bijvoorbeeld een kast ontworpen waarvan de laden wisselend open kunnen zodat steeds andere collectiestukken kunnen worden getoond.
Museumwinkel Naast de inrichting van de nieuwe depots van Kossmann.dejong ook verantwoordelijk voor de herinrichting van de museumwinkel in een van de bijgebouwen. De bestaande museumwinkel bestond uit drie kleine ruimtes en Monumentenzorg wilde graag dat deze oorsponkelijke indeling zichtbaar zou blijven in de nieuwe museumwinkel. Om de eenheid van de winkel te benadrukken hebben we in de uitvoering alle kamers met elkaar verbonden door middel van een eikenhouten schil.
Toekomst Op dit moment werken wij aan een vervolg de herinrichting van de bijgebouwen, zoals de voormalige Tahara kamer (rouwkamer) en het voormalige Rabbinaat. Ook wordt een multimediatour ontwikkeld, waarmee bezoekers kunnen luisteren naar verhalen van specialisten en andere betrokkenen en naar anekdotes over de synagoge en haar gemeenschap en geschiedenis. Historische en hedendaagse verhalen, muziek en zang ondersteunen de vertellingen. Er is geen voorgeschreven route, er zijn geen vitrines of bordjes. Zo kan elke bezoeker een persoonlijke wandeling samenstellen en ronddwalen door het gebouwencomplex. De ruimte krijgt zo een extra laag van geschiedenis en verhalen. 9/9