Intensieve zorg bij hoog risico
Maryke Geerdink, de Waag Amsterdam Karlijn Vercauteren, de Waag Utrecht
Programma • Vraag vanuit de samenleving • What Works • Zorgprogramma Intensieve Zorg • Casus • Discussie
RVZ: ‘Verbeter aanpak tussen justitie en ggz’ (Zorgkrant, 6-8-2012)
'Psychiatrie kan exgevangenen niet aan‘ (NRC, 1-8-2012)
Onderzoek naar daling tbs-veroordelingen (NOS.nl, 9 -11-2009)
(Campagne VVD 2012)
´Hoog risico op terugval in ernstig delictgedrag´?
Badr Hari?
Willem Holleeder?
Joran van der Sloot?
Robert Mickelsen?
Doelgroep • • • •
Volwassenen (18+),M/V Recidiverend delictgedrag Hoog risico op terugval Via Justitie (voorwaardelijk strafdeel bij VI, voorwaardelijke veroordeling, proefverlof TBS, TBS met voorwaarden, voorwaardelijk beëindiging TBS) of vrijwillig
Casus Bas
What Works principes Vier principes waaraan een behandeling moet voldoen om effectief te zijn in het verminderen van crimineel gedrag (Andrews et al.,1989 en 1990) 1. het risicoprincipe: intensiever behandelen bij een grotere kans op terugval 2. het behoefteprincipe: doel van behandeling moet zijn het veranderen van dynamische risicofactoren 3. het responsiviteitsprincipe: behandeling afstemmen op de mogelijkheden en beperkingen van de cliënt 4. het behandelintegriteitsprincipe: behandeling dient gegeven te worden zoals het bedoeld is
What Works principes in de praktijk: Principe 1: het risicoprincipe Bij start elke behandeling volgt een uitgebreide risicotaxatie. Bij Hoog risico op terugval is intensieve behandeling geïndiceerd: meerdere contactmomenten in een week, verschillende modules en interventies naast elkaar
Principe 2: het behoefteprincipe Aansluiten bij dynamische risicofactoren Big Four (Andrews & Bonta): a. Antisociale cognities b. Antisociaal netwerk c. Antisociaal gedrag d. Antisociaal persoonlijkheidscomplex
Maar ook: - Middelenproblematiek (Leefstijltraining); - Relatieproblemen (systeemtherapie/PRT); - As I (bv depressie en ADHD: farmacotherapie, psycho-educatie groep ADHD); - Werk/inkomen/huisvesting (samenwerking met MW, begeleide woonvormen, Exodus, schuldhulpverlening etc.)
Principe 3: het responsiviteitsprincipe Afstemmen op: • Persoonlijkheid • Leerbaarheid/cognitieve mogelijkheden • As I (oa ADHD en autisme) • Succesfactoren en faalfactoren van eerdere hulpverlening
Analyse / Fit cirkel: Breng in kaart welke factoren in voorgaande behandelingen een rol hebben gespeeld bij het niet behalen van blijvende resultaten. Individu
Opleiding / werk
Middelen
Financiën
Gezin/relatie
Eerdere behandeling had niet voldoende effect
Sociaal netwerk
Behandelaar/ instelling
Buurt
…
Analyse / fit cirkel Prioriteer: • Welke factoren wogen het zwaarst? • Formuleer hypothese: Indien a + b (+ c + d etc) onder omstandigheden X, Y, Z heeft behandeling weinig of geen blijvend effect Ga na: • welke van de genoemde factoren zijn praktisch te beïnvloeden? • welke factoren ervaart cliënt zelf als een probleem? • voor het aanpakken van welke factoren is cliënt zelf gemotiveerd?
Principe 4: het behandelintegriteitsprincipe: • Protocollair werken, waar mogelijk evidence based • Intervisies binnen zorglijnen en behandelspecifieke intervisies (oa. Schemagericht, MST, EMDR) • Terugkerende deskundigheidsbevordering met regelmatige boostersessies (MI) • Regelmatige evaluatiegesprekken met belangrijke ketenpartners (reclassering, verslavingszorg etc.)
Wat biedt de Waag voor deze groep? Diagnostiek: • Risicotaxatie • Psychologisch en psychiatrisch onderzoek op indicatie • Systeemanalyse (sociale steun, psychosociale stressoren) • Analyse van eerdere hulpverlening
Wat biedt de Waag voor deze groep? Behandeling: meerdere contactmomenten per week • Individueel traject: psychotherapie en farmacotherapie • Groepsaanbod: vaardigheidstraining, psychoeducatie • Systeemaanbod • Praktische begeleiding • Terugkerende evaluatiemomenten • In alle gevallen signalerings- / terugvalpreventieplan
Delictgerelateerde zorg
Stoornisgerelateerde zorg
•
•
ADHD psycho-educatie groep
•
Autisme spectrum
•
Leefstijltraining (individueel of groep)
•
Emotieregulatie training
•
EMDR (traumabehandeling)
•
SPORT (Social Problem solving and Offending Related Thinking)
•
Stemming- en angststoornissen (medicatie)
• • • • • •
Agressie Regulatie (AR) op maat Groepsgerichte training agressiebeheersing Delictscenario / delictketen Individuele CGt Partnergeweld (verschillende individuele en groepsmodules) Veilig, Sterk en Verder (kindermishandeling) Seksueel Grensoverschrijdend Gedrag (verschillende individuele en groepsmodules)
Samenwerking • Streng toezicht in samenwerking met ketenpartners (reclassering, verslavingszorg, begeleide woonvorm) • In een vroeg stadium afspraken over de verdeling van de taken: - Huisbezoeken - Controles op alcohol en drugs - Contact en overleg met werkgever/werkplek, school - Budgetbegeleiding en inzicht in financiën - Nakomen van voorwaarden voor behandeling/toezicht en gevolgen van niet nakomen van afspraken • Regelmatige evaluaties met toezichthouder/belangrijke ketenpartners en systeemleden
Casus Bas • • • •
Sprake van hoog risico? Waaruit blijkt dat? Welke thema’s verdienen aandacht in de behandeling aangaande de casus? Welke behandelmodulen zou jij cliënt aanbieden en in welke volgorde? Welke belangrijke ketenpartners zou jij betrokken willen zien bij deze casus? En hoe zouden de taken dan verdeeld kunnen worden?
Vragen en discussie
Maryke Geerdink, de Waag Amsterdam
[email protected] Karlijn Vercauteren, de Waag Utrecht
[email protected]
www.dewaagnederland.nl
