intelligente verpakkingen GEMEENGOED BINNEN ENKELE JAREN?

SEPTEMBER 2013

I

N

D

U

S

T

ONAFHANKELIJK MAGAZINE VOOR DE VOEDINGSMIDDELENINDUSTRIE - 13DE JAARGANG NR. 5

intelligente verpakkingen GEMEENGOED BINNEN ENKELE JAREN?

la e

n

EXPORTPRODUCT BIJ UITSTEK

erie

R

Y

I

N

D

U

S

T

R

Y

SEPTEMBER 2013

EEN REALISATIE VAN bvba Evolution Media Group Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Tel. 056-60 73 33

VOORWOORD 03

Samen voor meer slagkracht!

Fax 056-61 05 83 HOOFDREDACTIE Els Jonckheere tel. 0475-67 94 02 [email protected] REDACTIE

ACTUA 04

Telex

12

Internationaal nieuws

Bert Claes Els Jonckheere Stijn Vanbiervliet Mieke Witdouck

BEDRIJF IN KIJKER 08

PepsiCo Veurne recycleert water

FOTOGRAFIE Marc Masschelein COVER www.godiva.be

DOSSIER VERPAKKINGEN 16

Intelligente verpakkingen

RECLAMEREGIE Annick Bauwens, tel. 0476-68 36 67 François Drory, tel. 0477-51 71 01 ABONNEMENTENSERVICE

KENNISINSTELLINGEN 28

Pack4Food en verpakken van voeding

Jaarabonnement: € 35 Buitenland: € 54 Tel. 056-60 73 33 De abonnementen kunnen

DOSSIER CHOCOLADE & CONFISERIE 34

Centho: Belgische chocolade is een exportproduct bij uitstek.

ING 385-0451160-76

39

Versie 2 Autocontrolegids goedgekeurd.

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

40

Confiserie Geldhof: Innovatief met confiserie.

44

Vloeigedrag van chocolade.

48

Godiva: Marketing in de chocoladesector.

maandelijks onderschreven worden

Mieke Witdouck Vlasstraat 17, 8710 Wielsbeke [email protected] [email protected]

… your partners for the food industry.

VOORWOORD / food INDUSTRY / SEPTEMBER 2013 / 3

SAMEN VOOR MEER SLAGKRACHT!

Voorwoord door Kris Dooms VICEVOORZITTER CHOPRABISCO

Sinds 1 januari 2013 is FENACO, de Koninklijke Beroepsvereniging der meesters suiker- en chocoladebewerkers, geïntegreerd in CHOPRABISCO, de Koninklijke Belgische Vereniging van de Biscuit-, Chocolade-, Praline- en Suikergoedindustrie. Beide werkten al jaren samen om de belangen van de sector te verdedigen. Ondanks hun eigen doelgroep en speci eke accenten, werd altijd al vanuit eenzelfde belang ‘in overleg’ gewerkt. Dankzij deze gezamenlijke initiatieven groeide er tussen beide organisaties een groot vertrouwen en wederzijds respect. Onder impuls van beide voorzitters is er niet alleen een balans van deze positieve samenwerking opgemaakt, maar ook een interne analyse over de sterke en zwakke punten van beide organisaties. Hierdoor werd nog duidelijker in welke mate ze elkaar kunnen aanvullen en versterken. De dienstverlening naar de leden toe en de verdediging van de sector vormen de drijfveer van hun bestaan. Deze integratie komt de belangen van de leden ten goede en biedt een uniek platform om naar de overheid en anderen toe de gezamenlijke boodschap duidelijker over te brengen. Naar mijn bescheiden mening zijn we de eerste en enige beroepsvereniging die artisanale en multinationale bedrijven verenigt. En we doen dit onder het motto ‘samen voor meer slagkracht’. Dit zijn geen holle woorden, maar een weerspiegeling van een economische realiteit. Er beweegt van alles op dit ogenblik: bedrijven worden overgenomen of fusioneren, er ontstaan samenwerkingsverbanden rond projecten, …Samenwerken wordt het sleutelwoord voor veel bedrijven, niet alleen in de chocoladewereld maar in de hele voedingsector. Het project ‘FOOD.be’ is daar een mooi voorbeeld van. Door dergelijke initiatieven ontstaat er nieuwe dynamiek die zelfs voor een kruisbestuiving tussen de sectoren kan zorgen. Ook de Wereld Expo 2015 in Milaan, die in het teken van voeding staat, kan zo’n catharsis worden. Chocolade zal er zeker zijn vertegenwoordigd. Maar indien we met zijn allen (de verschillende subsectoren) samenwerken, dan ben ik ervan overtuigd dat we onze sectoren in een positieve ‘spotlight’ kunnen brengen. En daar kunnen alle Belgische voedingsproducenten alleen maar beter van worden. Laten we met zijn allen voor meer slagkracht gaan!

ACTUA

4 - SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / TELEX

TELEX

MPS Meat Processing Systems nam KJ Industries over ]] Tetra Pak zal voor haar 13 miljard verpakkingen die in Brazilië worden geproduceerd nog enkel thermoplastische harsen van Braskem gebruiken ]] Danone lanceert www.oneyogurtaday.com met alle mogelijke informatie over yoghurt ]] Diageo lanceert ‘Bushmills Irish Honey’ op de Belgische markt: de eerste whisky met honingsmaak ]] Vincent Florizoone van restaurant Grand Cabaret ontwikkelde samen met de Amerikaanse Nicholas Harmon vlees dat met Belgisch bier is getatoeëerd ]] Hessing neemt gesneden fruit activiteiten Chiquita Benelux over ]] Barry Callebaut opende haar eerste Chocolade Academie in Zuid Amerika ]] Na de vakantie start de bouw van het Open Innovation Center Feed Design Lab ]] Een jaar na oprichting kondigt de Belgische Alliantie aan dat 31 % van de Belgische palmolie al duurzaam is ]] Naar aanleiding van het WK 2014 lanceert Jupiler blikken met de individuele afbeeldingen van de Rode Duivels ]] De Twix White komt terug: een limited edition van krokante biscuit, smeuïge karamel en een laagje witte chocolade ]] Diageo bracht de ‘Parrot Bay’ op de markt: een bevroren cocktail die vanuit zakjes gemakkelijk in een glas kan worden geknepen ]]

OPLEIDINGEN / SEMINARIES

VLEES(WAREN) VERBRUIK IN 2012 Belg blijft vleeseter

De Belg is en blijft op zijn stukje vlees belust. Toch neemt het thuisverbruik de laatste jaren licht af, mede onder invloed van de economische crisis en een tegenvallend barbecueseizoen in 2012. Het vleeswarenverbruik blijft dan weer stabiel. Dit blijkt uit een onderzoek van GfK PanelServices Benelux in opdracht van VLAM.

De voorbije jaren is het volumeaandeel van vers vlees (rund, kalf, varken, schaap, lam, paard, organen en vleesmengelingen) lichtjes gedaald. In 2012 haalde vlees nog 62,3 % tegenover 12,3 % voor vis

Fenavian organiseert met Provikmo twee informatieavonden

en 25,3 % voor gevogelte, wild en konijn. De aankoop van vegeta-

over arbeidsongevallen in een vleeswarenbedrijf. Bedoeling

rische alternatieven kende een stijging van 4,6 % tegenover 2011,

is de aanwezigen aan de hand van praktische en herkenbare

maar bleef erg beperkt tot 218 gram per capita. Maar liefst 95,4 %

voorbeelden uitleg over de soms complexe veiligheidsmate-

van het aangekochte volume vlees is vers.

rie te geven. Op 19/09 is er een sessie voorzien in Provikmo, Rijksweg 9, 2870 Puurs. En op 26/09 kunt u terecht bij Pro-

AANKOOP VLEES DAALT

vikmo in de Dirk Martensstraat 26/1, 8200 Sint-Andries-

De Belg kocht in 2012 gemiddeld 21,6 kg vers vlees. Dat is 4,5 %

Brugge. Het startschot wordt om 19 uur gegeven. Voor meer

minder dan in 2011. Dankzij de gestegen prijzen bleven de beste-

informatie kunt u terecht bij Jos Schockaert op jos.schoc-

dingen stabiel op 201,6 euro per capita. Maar liefst 98,3 % van de

[email protected].

Belgische gezinnen kocht vers vlees. Maar de gemiddelde aankoop-

Inschrijven kan op www.fenavian.be/NL/tools.contact

frequentie daalde lichtjes tot 47,2 keer per jaar. 2012 was trouwens een atypisch jaar. Voor het eerst in jaren verliezen de vleesmengelingen duidelijk terrein (-5,5 %). Met een thuisverbruik van 7,56 kg

Op 17 oktober van 13u00 tot 18u30 organiseren Fenavian en

per capita blijven ze echter wel het grootste segment (34,9 %). Meer

ILVO-Technologie & Voeding het seminarie ‘Bestrijding van

Belgen (93,2 %) hebben de categorie gekocht, maar de aankoopfre-

condens- en schimmelvorming in de vleesverwerkende in-

quentie liep terug van 20,7 naar 20,4. De tweede grootste categorie

dustrie’. De focus ligt onder meer op het voedselveiligheids-

is het varkensvlees. Haar volumeaandeel steeg naar 30,1 %, wat

aspect en mogelijke reiniging. Er zijn enkele praktische cases

goed is voor een verbruik van 6,51 kg per capita. De besteding nam

en u hoort welke tips en tricks u kunt toepassen. Tevens is

met 1,4 % toe, tot een totaal van 51,5 euro per capita. Iets meer

er een open discussie en een interactief panelgesprek voor-

mensen kochten varkensvlees, maar de aankoopfrequentie daalde

zien. Plaats van het gebeuren is ILVO, Brusselsesteenweg 370,

tot 17,7. Puur rundvlees heeft een volumeaandeel van 26,4 %. De

9090 Melle.

Belg kocht er gemiddeld 5,71 kg van, wat 4,7 % minder is dan in

Participatie kost 100 euro; inschrijven kan op www.ilvo.

2011. Ook het kalfsvleesverbruik kende een sterke achteruitgang,

vlaanderen.be/NL/Agenda/Registratieseminarie-

zowel op het vlak van volume (-6,8 % tot 0,84 kg/capita) als be-

condensenschimmelvorming

steding (-3,3 % tot 11,6 euro/capita). Deze categorie was in 2012 nog goed voor 3,9 % volumeaandeel. Schapen- en lamsvlees stegen

TELEX / food INDUSTRY / SEPTEMBER 2013 -

5

met 3,1 % en kwamen uit op een thuisverbruik van 0,63 kg/capita. In bestedingen bedroeg de groei 3,9 % en dat bracht de besteding op 8,8 euro/capita. Het aantal kopende gezinnen ging erop vooruit, terwijl de aankoopfrequentie quasi stabiel bleef. Schapen- en lamsvlees waren goed voor een volumeaandeel van 2,9 %. Het paardenvleesverbruik viel in 2012 met 10,4 % sterk terug tot 186 gram per capita.

VERSCHILLEN PER REGIO EN LEEFTIJD De Waal blijft een grotere vleeseter dan de Vlaming en Brusselaar:

Inox afvoergoten vloerafvoerputten

&

23,65 versus 20,57 en 21,21 kg/capita. Het vleesverbruik verschilt

voor 100% hygiëne!

ook naargelang de leeftijd. Gezinnen met een vrouw tussen 50 en 64 jaar kochten in 2012 met 26,46 kg per capita maar liefst 55 %

!

meer vlees dan jonge gezinnen. Voor de populairste vleessoorten

UW NIE

is er weinig verschil tussen Vlaanderen, Wallonië en Brussel. Wel

AC

scoren de vleesmengelingen duidelijk beter bij jonge gezinnen. Vooral rundvlees heeft een ouder pro el. En ook de minder be-

Punt

-&

lijna

fwat

erin

O

In

VRAAG

ox

‘De bijb farma-

g

WE BRO

CHURE

grootk

eukens

en chem

ische in

Mail na

langrijke vleessoorten worden veel vaker door 50-plussers gegeten.

DE NIEU

el voor

ar: inox

AAN!

, voedin

gs-,

dustrie

’

@aco.b

e

HARD DISCOUNT GAAT EROP VOORUIT DIS 1 en de slager zijn met 39,2 en 28,2 % volumeaandeel nog e

steeds de meest bezochte winkelkanalen voor vleesaankoop. De slager verloor de voorbije jaren wel terrein. In 2012 was dit voor-

stri

e isch ma chem gam en ox he O In eutisc AC het rmac van gs-, fa icht in verz voed , to ns uc Prod tkeuke groo voor EN

indu

TT

PU

al ten voordele van de hard discount die een volumeaandeel van

OER

AFV

OER

N

LE NA ERKA LEN NA

VL

OST

RO

FKA

SLEU

8,6 % haalde. Tenslotte nog dit: 80 tot 100 % van het aangeboden vlees is van Belgische origine.

VLEESWARENVERBRUIK BLIJFT STABIEL De Belg kocht vorig jaar 11,34 kg vleeswaren voor thuisverbruik, een stabiel volume ten opzichte van de voorbije jaren. Door de prijsstijgingen namen de bestedingen wel toe, en dit met 2,1 % tot 129,81 euro per capita. Het aantal kopers bleef op het hoge peil van 99 gezinnen op 100 en de aankoopfrequentie steeg lichtjes naar 51,7 keer per jaar. Het thuisverbruik van vleeswaren ligt het hoogst in Wallonië (12,23 kg/capita). In Vlaanderen en Brussel wordt gemiddeld 11,15 kg en 9,47 kg per persoon gegeten. Er zijn ook verschillen in voorkeur. Gevogeltebereidingen, ‘andere vleeswarenproducten’, salami, paté en zoutwaren vallen meer in de smaak bij de Vlaming. Gekookte ham, kookworsten en andere kookwaren zijn dan weer populairder in Wallonië. Vleeswaren worden steeds meer in voorverpakte vorm verkocht. In 2012 was dat maar liefst 73,5 %, tegenover 66,8 % in 2008. Terzijde: het Meesterlyck label

www .aco.b

e

scoorde goed. Bijna 57 % van de gezinnen (tegenover 48 % in 2008) kocht vleeswaren met dit label.

VERSCHUIVINGEN IN ASSORTIMENT Binnen de charcuteriemarkt wijzigen de aandelen van de verschillende segmenten over het algemeen vrij weinig. Toch waren er in 2012 enkele verschuivingen merkbaar. Salami, zoutwaren, gekookte ham en voornamelijk kip- en kalkoenbereidingen konden hun

ACO Passavant n.v., Preenakker 8, 1785 Merchtem, Tel. 052 38 17 70, Fax. 052 38 17 71

ACTUA

6 - SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / TELEX

en kipbereidingen kenden de afgelopen jaren de meest opvallende groei en ook in 2012 won deze categorie aan belang.

UW

NIE

allesondercontrole.com

Hygiena MicroSnap Total. Bepaal totaal kiemgetal in 7 uur.

NL 074 265 77 88 BE 053 80 97 54

De Belg kocht gemiddeld 5,71 kg puur rundvlees, wat 4,7 % minder is dan in 2011.

SLAGER VERLIEST VERDER TERREIN

volumeaandeel vergroten, dit ten nadele

De Belg koopt zijn vleeswaren voornamelijk

van overige charcuterie, overige kookwa-

in de supermarkt. De marktleider DIS 1 was

ren, paté en voornamelijk kookworsten.

in 2012 goed voor 35,8 % van de verkoop,

Het volumeaandeel van de populairste ca-

maar verliest terrein ten voordele van de

tegorie ‘zoutwaren’ bleef de voorbije jaren

hard discount (29,9 %). De slager (12,6 %)

vrij stabiel tot licht groeiend en bedroeg in

verloor al in 2011 zijn derde plaats aan de

2012 22,8 %. Het aandeel van de tweede po-

buurtsupermarkten (15,4 %) en valt in 2012

pulairste charcuteriesoort ‘gekookte ham-

nog sterker terug. De Belg trok vooral naar

men’ stond lange tijd wat onder druk, maar

de slager voor ‘andere charcuterieproduc-

in 2012 kende ze een duidelijke stijging (tot

ten’ (zoals droge worst, bierworst, rosbief,

21,7 %). Salami vormde het derde groot-

varkensgebraad…), paté en ‘andere kook-

ste segment met 14,3 %. Daarna volgden

waren’. In de DIS 1 werden in verhouding

kookworsten (11,2 %), andere kookwaren

meer gekookte ham, salami en zoutwaren

(10,2 % - o.a. kopproducten en vleesbrood),

gekocht. De hard discount was dan weer

gevogeltebereidingen (7,6 %), paté (6,4 %)

het populairste kanaal voor gevogelteberei-

en ‘andere producten’ (5,7 %). De kalkoen-

dingen (42,9 %) en salami (35,9 %). ]]

De grootste fabrikant van thermoforming machines van Italië - Reeds 3.500 machines geïnstalleerd - Gespecialiseerd in de voedings- en farmaceutische sector - De nieuwe Thera 250, strak budget - Aarzel niet om een offerte te vragen

De specialist in operculatiemachines

Semi-automatische machine

Athéna Dual Drive

Vlaanderen: ADS MAT 012-23 67 32 t GSM 0476-53 44 95 Wallonië: T 085-31 55 86 t F 085-31 47 77 t E-mail: [email protected]

UNIEK bij Tecnovac, als uw productie stijgt kan u de mal overbrengen naar de automatische ATHENA

/ food INDUSTRY / SEPTEMBER 2013 - 7

DRINKTEC 2013:

TECHNOLOGIE, MARKTEN, MARKETING Evenementen in het forum programma van drinktec 2013 tonen de beste dranken, de beste drankenexperts en de beste drankrecepten! Drinktec, ’s werelds leidende vakbeurs voor de dranken- en vloeibare voedselindustrie, welke van 16 t/m 20 september 2013 plaatsvindt in München, heeft veel te bieden, niet alleen op het gebied van de presentaties door de exposanten. Want naast ongeveer 1500 exposanten uit rond de 70 landen, die hun producten en oplossingen over het gehele spectrum van de dranken- en vloeibare voedseltechnologie, inclusief verpakkingen en marketing ideeën tonen, is er ook een forum programma. Zo is bijvoorbeeld geheel nieuw in 2013 ‘The Innovation Flow Lounge’, een netwerk platform waar ideeën en trends in dranken-marketing worden besproken. In het drinktec-forum zullen insiders over

Dataloggers voor temperatuur en vocht.

huidige thema’s in de technologie, markten en marketing praten. Ook bezoekers aan de drinktec kunnen plaatsnemen op de eerste rang wanneer de ‘European Beer Stars’ en ‘World Champion Beer Sommelier’ bekend worden gemaakt. Een overzicht van de hoogtepunten van het forum vindt u op www.drinktec.com bij


Groot display 
Gratis Comsoft software 
Eenvoudige uitlezing via USB

het ‘Supporting Programme’.

www.testo.be/dataloggers

QUALITY PARTNER, PIONIER IN METAGENOMICA ora tijdens het bewaarproces

Als specialist in kwaliteitscontrole voor voe-

veau te tillen en dat in een voedingsmarkt in

ding en cosmetica staat Quality Partner sinds

constante evolutie. Wat is het grote voordeel

identi catie van de oorsprong van een be-

zijn ontstaan garant voor een uitgebreide

van metagenomica in de voedingssector? Het

smettingsbron

dienstverlening in overeenstemming met de

is een volledig nieuwe technologie die revoluti-

verlenging van de houdbaarheidsduur van

meest recente technologische innovaties in de

onaire perspectieven biedt in vergelijking met

een product door elke verandering in het

voedingssector. Het unieke aanbod is geba-

traditionele analysemethodes: 1 enkele ana-

productieproces te preciseren

seerd op de expertise van een multidiscipli-

lyse volstaat voortaan om duizenden micro-

Deze innovatieve technologie is voortaan be-

nair team. Dankzij de nieuwe DNA-techniek

organismes te identi ceren in een voedings-

schikbaar voor alle actoren die betrokken zijn

metagenomica slaagt Quality Partner erin om

middel. Dit levert o.a. heel wat voordelen op:

bij de voedselketen, van riek tot vork: indus-

de productie van kwaliteitsvolle, veilige en

kwaliteitsverbetering van het voedingsmid-

trie, retail, onderzoekscentra, producenten

concurrentiële producten naar een hoger ni-

del door identi catie en beheer van de groei-

van probiotica, gistproducenten, enz.

8 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / BEDRIJF IN KIJKER

TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S PEPSICO

PEPSICO VEURNE RECYCLEERT WATER 60 % van afvalwater wordt drinkwater

Sinds 2006 zet PepsiCo op duurzaam ondernemen in. En met succes, want intussen heeft ze wereldwijd al erg mooie resultaten geboekt. Ook in België scoort de groep erg goed. De site in Veurne is immers een referentie inzake rationeel energie-, gas- en waterverbruik geworden. Twee unieke installaties springen hierbij in het oog: de thermofiele vergisting en een systeem dat afvalwater in drinkwater omzet.

PepsiCo is de tweede grootste speler wereldwijd in de voedingsector. Ze is in meer dan tweehonderd landen actief, heeft driehonderd fabrieken en drieduizend distributiecentra, stelt 285.000 mensen te werk en draait een omzet van om en bij de 66 miljard dollar. De BeLux markt is voor de groep erg belangrijk: er worden dertien A-merken verkocht en er is ook een aanzienlijke productie. Zo is de site in Zeebrugge een belangrijke fabrikant van de pure fruitsappen van Tropicana, terwijl de fabriek in Veurne instaat voor de productie van chips en zoute snacks (Lay’s, Smiths, Doritos). Met negenhonderd werknemers in België is PepsiCo het achtste belangrijkste voedingsbedrijf van ons land. Johan Delmoitie, Senior Manager

Met de waterzuiveringsinstallatie wordt 60 % van het afvalwater gerecycleerd.

Sustainability WER & Iberia van PepsiCo: “De groep kan we-

Hiermee wordt het digestaat op lage temperatuur gedroogd.

reldwijd nog altijd belangrijke groeicijfers voorleggen. En dit

Dit gebeurt zonder extra energiekost, aangezien de warmte

heeft voornamelijk te maken met onze strategie van duurzaam

van de WKK de installatie aandrijft. Momenteel is de rma

ondernemen die we in 2006 hebben gelanceerd. Dit beleid fo-

ook nog bezig met onderzoek om het digestaat in een ef ci-

cust op voeding & gezondheid, milieu en onze mensen.”

ente organische meststof om te zetten.

OP ZOEK NAAR ENERGIEBESPARING PepsiCo wou wereldwijd haar water-, elektriciteit- en brand-

VAN AFVALWATER NAAR DRINKWATER

stofverbruik tegen 2015 met respectievelijk 20, 20 en 25 %

Ook op het vlak van waterverbruik kwam PepsiCo Veurne

reduceren. De chipsfabriek in Veurne is nu al in dat opzet

met een inventieve oplossing op de proppen. Ze installeerde

geslaagd. Ze installeerde onder meer een nieuwe oven voor

immers als eerste voedingsbedrijf in België een zuiverings-

Lay’s die 35 % minder aardgas verbruikt. Tevens implemen-

installatie op haar site waarmee ze het afvalwater in drink-

teerde ze een thermo ele vergistingsinstallatie waarmee ze

water omzet. Johan Delmoitie: “Financieel worden we niet

haar organische afvalstroom en het spuislib van de aerobe

veel beter van dit systeem, want de zuiveringsinstallatie

waterzuivering naar biogas valideert. Johan Delmoitie: “De

is eigendom van de Watergroep. We krijgen weliswaar een

oplossing is sinds april operationeel en vult maar liefst 25 %

kleine korting op de aankoop van het water, maar daar blijft

van onze energiebehoefte in. Vandaag zijn we bezig met een

het bij. Niettemin vinden we dit project erg belangrijk en wil-

volgende stap: de validatie van het digestaat. Bedoeling is dat

len we alle levensmiddelenproducenten die op hun site over

we het drogen en onder poedervorm als meststof aan onze

de nodige ruimte beschikken, aanraden om zo’n oplossing te

toeleveranciers van aardappelen aanbieden. Op die manier

overwegen. Want ze biedt een enorme meerwaarde op mili-

kunnen we immers het cradle-to-cradle principe toepassen:

euvlak: we slagen er immers in om maar liefst 60 % van het

een gesloten kring waarbij niets meer verloren gaat. Het af-

afvalwater te recycleren. Vooral in West-Vlaanderen, waar

val zou immers worden aangewend om de ingrediënten te te-

de grondwaterhoeveelheden erg onder druk staan, is dat

len.” Intussen heeft PepsiCo al een banddroger geïnstalleerd.

niet onbelangrijk. In ons geval komt daar nog bij dat we op

BEDRIJF IN KIJKER / food INDUSTRY / SEPTEMBER 2013 /

9

HOE WERKT DE THERMOFIELE VERGISTING? Het organisch afval wordt intern naar een kleine opslagtank van 100 m3 getransporteerd. Daar komen vaste en vloeibare afvalstromen samen en gebeurt de hydrolyse. Na 24 uur wordt het mengsel naar de eigenlijke vergister overgepompt, waar het continu wordt gemengd. De bacteriën doen in afwezigheid Johan Delmoitie

die manier beter dan onze targets kunnen doen. Het hoofdkwartier heeft immers een waterreductie van 20 % tegen 2015 opgelegd. Deze missie hadden we al gehaald door verschillende ingrepen, zoals interne recirculatie, hergebruik van koelwater... Maar dankzij het zuiveringsproject doen we nog beter: we verbruiken nu evenveel water als in 2000, terwijl onze productie is verdubbeld.”

SYSTEEM ONDER DE LOEP Concreet wordt het gezuiverde afvalwater via leidingen doorheen jne lters gestuurd. Daar worden de grove deeltjes met perslucht verwijderd. Vervolgens wordt het principe van omgekeerde osmose toegepast. Hierbij zorgen erg jne membranen ervoor dat hele kleine deeltjes en zelfs bacteriën uit het water worden verwijderd. Ver-

van zuurstof hun werk en zetten het organisch afval gedurende 15 à 20 dagen in biogas om. Johan Delmoitie: “Het was even zoeken naar de juiste combinatie en hoeveelheid van bacterien. Maar intussen halen we een rendement van 85 %. Dit betekent dat er na het microbieel proces minder dan 15 % restafval overschiet. Jaarlijks zullen we 7.500 ton afval verwerken, wat in 1.750.000 Nm3 biogas zal resulteren. Dit wordt opgevangen en voorbehandeld, om vervolgens via twee motoren in 5.800 MWh elektriciteit te worden omgezet. Deze wordt voor honderd procent op de eigen site aangewend en vult 25 % van onze energiebehoefte in. De motoren produceren ook warmte: zo ‘n 7.000 MWh. Deze wordt aangewend in de vergistingstank (om ze op 55°C te houden), de slibdroger (drogen van ontwaterd slib) en de anaerobe reactor (om ze op 37°C te houden).

volgens wordt het water in twee tanks van 20.000 liter opgeslagen. Daar wordt het via automatische procesbewaking constant op kwaliteit gecontroleerd. Pas wanneer de waarden van de pH, temperatuur en chloor in orde zijn, wordt het gezuiverde water vrijgegeven om het in de productie te gebruiken. Johan Delmoitie: “Het systeem

hygiënisch chemisch resistent s hittebestendig s 100% vloeistofdicht s zeer duurzaam s glad of antislip s zwaar belastbaar s voldoet aan de haccp-norm!

werd trouwens op zo’n manier ontworpen dat er een absoluut mini-

s

mum aan chemicaliën is vereist. We gebruiken op het einde van het

s

traject enkel chloriden om het water nog te ontsmetten. En de CIPinstallatie dient natuurlijk ook geregeld te worden gereinigd. Tenslotte nog dit: het systeem verbruikt nauwelijks energie. Het water uit de afvalwaterzuivering heeft een temperatuur van 15 à 20°C. Na de zuivering tot drinkwater is de temperatuur ongeveer gelijk en dat is ideaal om in de productie te worden aangewend. Er is dus geen koeling nodig. We hebben enkel energie nodig om de persluchtinstallatie aan te drijven. En die komt van onze WKK.”

JAARLIJKS 180.000 M3 GERECYCLEERD Jaarlijks verwerkt PepsiCo Veurne via deze nieuwe installatie 300.000 m3 gezuiverd afvalwater. Daarvan wordt 180.000 m3 gerecupereerd als drinkbaar water. Johan Delmoitie: “De rest (40 % dus) bevat de verwijderde deeltjes en wordt in de Lo-vaart geloosd.

Tel: +32 (0)14 51 54 85 Fax: +32 (0)14 51 83 43 info@devafloor.com verkoop: +32 (0)493 21 31 22

Ondanks het feit dat we minder water lozen, is de vuilvracht identiek gebleven. Vandaar dat we geen gereduceerd lozingstarief krijgen. De opbrengst van dit project zit dus volledig in de recuperatie van het water. En dat is niet gering: het komt overeen met het verbruik van 4.400 gezinnen! Vandaar ook dat de overheden erg positief tegenover dit initiatief staan en ze ons geen extra voorwaarden hebben opgelegd.” ]]

www.devafloor.com

10 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY

ACHTSTE EDITIE AQUARAMA VAKBEURS AQUARAMA DE FAIR TRA FOR WATE R TECHN OLOGY TNAV WORKSHOP

17/10/2013

Het is een goede gewoonte geworden in het najaar: de eendagsvakbeurs van Aquarama, gekoppeld aan een kwalitatief workshopprogramma van TNAV (Vlaams Netwerk Watertechnologie). Volgens initiatiefnemer Filip Cossement van Aquarama speelt het evenement een alsmaar prominentere rol bij iedereen die met watertechnologie is begaan. “Onder het motto ‘never change a winning team’ veranderen we niets aan de formule.”

Het succes van Aquarama gaat crescendo.

GROEIENDE SECTOR

optimaliseren. Aan de cateringformule ra-

Vorig jaar waren er bijna 100 standhouders

De toenemende interesse voor de vakbeurs

ken we alvast niet: we merken dat onze ex-

(een voorlopig record) en was er een signi-

valt volgens Filip Cossement door een aan-

posanten het oprecht waarderen dat ze op

cante toename van het aantal industriële

tal factoren te verklaren. “Eerst en vooral is

hun stand een hapje en een drankje krijgen

eindgebruikers onder de bezoekers. “Dat is

de waterindustrie al jarenlang een groeiende

aangeboden. Ook de eendagsformule is een

belangrijk voor onze standhouders,” aldus

sector. Bij een steeds groter aantal bedrijven

blijver: zowel bezoekers als exposanten kun-

Filip Cossement. “Want dat zijn hun klanten,

en zelfs particulieren is de bewustwording

nen hierdoor immers in een kort tijdsbestek

waardoor ze op de beurs alsmaar beter busi-

over het belang van waterzuivering de jong-

een maximum aan rendement behalen.”

ness kunnen doen. Het is trouwens geen toe-

ste jaren enorm toegenomen. Er zijn steeds

val dat het aantal industriële bezoekers stijgt:

meer ondernemingen die zich op deze the-

PRAKTISCH

de voorbije jaren slaagden we erin om telkens

matiek toeleggen. En intussen speelt België

Waar? Brabanthal, Brabantlaan 1, Leuven

een uitstekend overzicht van de integrale wa-

al een belangrijke rol op internationaal vlak.”

(Haasrode) Wanneer? Donderdag 17 okto-

termarkt te bieden. Niet alleen aanbieders

ber 2013, van 10.00 tot 18.00 u

van een uiteenlopende waaier aan producten

NEVER CHANGE...

Participatiekost? Beursbezoek is gra-

en diensten waren present, maar ook orga-

De komende jaren blijft de organisatie het ge-

tis na registratie op www.aquarama.be.

nisaties met een enorme expertise inzake de

kozen pad bewandelen. “We willen nu vooral

Deelname aan de TNAV Workshop is beta-

(steeds evoluerende) watertechnologieën.

het succes consolideren en bepaalde details

lend. Inschrijven kan op dezelfde website.

CLIMATECHNO ENERGIEZUINIG KOELEN CENTRAAL Op 10 en 11 oktober openen de Brabanthallen in Leuven-Haasrode hun deuren voor Climatechno, de tweejaarlijkse vakbeurs voor de HVACR sector. Op 3.000 m2 zullen een tachtigtal toonaangevende bedrijven uit de HVACR sector hun producten, nieuwigheden en diensten voorstellen. Hiermee is de beurs interessant voor zowel installateurs als consultants en industriële eindklanten. UBF-ACA (vereniging van Belgische frigoristen) organiseert op vrijdag 11 oktober van 9.00 tot 16.00 u een workshop over energiezuinig koelen. Onderwerpen die aan bod zullen komen, zijn isolatie, keuze van het koelsysteem/middel, warmterecuperatie, warmtepompen, systemen voor commerciële koeling op CO2, kwaliteitsnormen en compressoren. Toegang tot de beurs en workshop zijn GRATIS mits registratie op www. climatechno.be.

PROGRAMMA: > 09.00 u: Verwelkoming door Wilfried De Smet (voorzitter van werkgroep S&T) > 09.05-09.35 u: Methoden en systemen van energiebesparing op koelinstallaties door Pieter Salomez (KAHO Kortrijk) > 09.35-10.20 u: Keuze van koelmiddel:

variabel toerental door Giacom Pizzano (Dorin) > 12.10-13.00 u: Installaties voor commerciële koeling op CO2 door Giacom Pizzano (Dorin) LUNCH > 13.45-14.30 u: Kwaliteitsnormen voor koelinstallaties door Els Baert (Daikin)

ammoniak en CO2, secundaire koelmidde-

> 14.30-15.15 u: Warmterecuperatie

len door Jurgen Buckinx (Sabcobel)

op koelinstallaties door R. De Busschere

> 10.20-10.55 u: HFO koelmiddelen door

(Arco)

Dehon

> 15.15-16.00 u: In de koelinstallaties

PAUZE > 11.10-12.10 u: Compressoren met

geïntegreerde warmte-pompen: systemen en resultaten. Door Wilfried De Smet.

PUBLI-REPORTAGE

‘‘

Slim besparen met de Energy Roadmap U bent ervan overtuigd dat uw bedrijf op energieverbruik kan besparen, maar u weet niet goed hoe u dit moet aanpakken? De Energy Roadmap zet u dadelijk op de goede weg. Het is een efficiënte manier om een budgetvriendelijke energiestrategie voor de toekomst uit te tekenen. Dat vindt ook Bart Muyshondt, bedrijfsleider van Pomuni, een aardappelverwerkend bedrijf uit Ranst dat jaarlijks 30 000 ton diepgevroren aardappelproducten produceert.

I

“

n onze sector worden de marges steeds kleiner. En als je niet kunt besparen op de basisgrondstoffen, dan moet je kijken of je kunt besparen op je energiefactuur. Met de steun van onze energieleverancier lukt dat aardig," vertelt Bart Muyshondt.

ons daarna een jaarlijkse terugkerende besparing moet opleveren," zegt Bart Muyshondt tevreden. Uiteindelijk besparen we met deze investering jaarlijks zo’n 20% op onze totale energiefactuur.

EEN NIEUWE AARDGASINSTALLATIE OP DE GROEI

Maar wat is de Energy Roadmap nu eigenlijk? Het is een rapport dat de besparingsmaatregelen voor uw bedrijf uittekent, de nodige investeringen aangeeft en de financiële impact ervan berekent. De Electrabel-experts analyseren niet alleen de energiestromen en de werkprocessen, ze controleren ook de conformiteit, de betrouwbaarheid en de veiligheid van uw installaties en onderzoeken eventuele risico’s op interne stroomonderbrekingen. Vervolgens wordt het plan van aanpak samen met het bedrijf opgesteld. Dit bevat alle acties, gerangschikt volgens prioriteit, die binnen een bepaalde tijdspanne ondernomen kunnen worden. Op die manier bent u er zeker van dat uw investeringen maximaal zullen renderen.

Toen bedrijfsleider Bart Muyshondt overwoog om over te schakelen van lichte stookolie naar aardgas, vroeg hij Electrabel om het energieverbruik van zijn bedrijf onder de loep te nemen. De accountmanager schakelde Laborelec in, het onafhankelijk technologisch onderzoekscentrum van GDF SUEZ. Uit de audit bleek dat een volledige overschakeling van lichte stookolie op aardgas zeer rendabel zou zijn, met een terugverdientijd van slechts anderhalf jaar. "De leverancier van onze stookketels wist echter te melden dat onze oude ketels die omschakeling op aardgas niet zouden aankunnen", vertelt Bart Muyshondt. De conclusie was gauw gemaakt. Pomuni zou de vier oude ketels vervangen door twee nieuwe ketels op aardgas, in combinatie met een nieuwe gascabine. "We hebben de nieuwe ketels maar meteen op de groei gekocht", geeft Bart Muyshondt mee.

20% BESPAREN OP DE TOTALE ENERGIEFACTUUR "Met de nieuwe toestellen en het aardgascontract verwachten we dat de investering van 600 000 euro binnen iets meer dan twee jaar terugverdiend zal zijn. En de prijs van aardgas is zowat 40% goedkoper dan die van lichte stookolie, wat

DE ENERGY ROADMAP: UW GEPERSONALISEERD ENERGIEPLAN

U krijgt: • Een actieplan voor het verminderen van het energieverbruik en het verhogen van de betrouwbaarheid van uw installaties. • Een correcte inschatting van mogelijke besparingen, investeringen, terugverdientijden en subsidies per maatregel zodat u de juiste prioriteiten kunt bepalen.

Uw voordelen: • Minimale tijdsinvestering. • Ondersteuning in de uitvoering. • Advies van onafhankelijke experts.

Gemiddelde besparing: • 4,7% op de energiefactuur voor acties met een terugverdientijd van twee jaar op uw investering.

Meer weten? Contacteer uw accountmanager of lees er over op www.electrabel.be Onder de verantwoordelijkheid van

12 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / INTERNATIONAAL NIEUWS

OP ZOEK NAAR NPD-INSPIRATIE? MINDER ZOUT KÁN Europeanen zouden beter minder zout consumeren. Maar zout is meer dan iets wat voedsel lekker maakt. Dit ingrediënt heeft immers een cruciaal effect op kleur en textuur. Tevens houdt het bacteriële groei tegen en speelt het dus een belangrijke rol inzake voedselveiligheid. Ierse wetenschappers gingen na hoever ze het zoutgehalte in kant-en-klare maaltijden en bouillons konden reduceren. Ze focusten zich meer bepaald op producten met 3 % of minder zout (een vaak voorkomend gehalte). Het onderzoek wees uit dat het zoutgehalte tot 50 % kon worden gereduceerd zonder effect op de microbiële kwaliteit. Die 3% of minder blijkt immers toch maar tot een geringe groeiremming van vaak voorkomende bacteriën zoals E. Coli, St. Aureus,..., te leiden. De vorsers concludeerden dat een aanzienlijke zoutreductie voor kant-en-klare maaltijden dus wel degelijk mogelijk is. Maar ze merkten wel op dat het effect op de voedselveiligheid het best voor elk product afzonderlijk nog eens goed wordt getest. << (University of Limerick, Ierland) Foto 1: Een aanzienlijke zoutreductie is mogelijk voor bouillons en kant-en-klare maaltijden.

KEILEKKER... KANARIEZAAD Een variëteit kanariezaad van de familie ‘Poaceae’(grassen) blijkt voor menselijke consumptie te zijn geschikt. Bovendien is dit kanariezaad voedzamer dan veel graansoorten en bovendien glutenvrij. Het bevat meer van de meeste mineralen (waaronder fosfor, magnesium, calcium, ijzer, mangaan en zink) dan tarwe of haver, alsook veel fenolcomponenten, carotenoïden, dubbel zoveel fytaten als tarwe en minder oplosbare suikers. Er zit 24 % proteïne in, 8 % ruw vet, 56 % zetmeel en 7 % voedingsvezels. Bloem uit dit kanariezaad kan 100 % andere bloem vervangen in koekjes, cakes en platte broden. Wie echter tot de gangbare, bolle broden wil komen met hetzelfde volume, dezelfde korst en kleur, kan maar 25 % vervangen. << (Canaryseed Development Commission, Canada)

Foto 3: Een kanariezaadbloem kan 100% andere bloem vervangen in koekjes, cakes en platte broden.

1

3

4

2

NIEUWE UV-TECHNIEK VERDUBBELT HOUDBAARHEID AARDBEIEN

NIEUWE OPVOLGMELK LEIDT TOT BETERE BMI BIJ KINDEREN

De houdbaarheid van bessen kan worden verlengd door ze met UV-licht te bestralen. Meer bepaald UV met gol engtes zoals ze afkomstig van de zon het aardoppervlak bereiken. Dat was vroeger al geprobeerd, maar toen droogden de vruchten sterk uit. En er bestonden geen lampen die dit zachtfruit gedurende langere tijd konden bestralen met dergelijk UV-licht in lage intensiteit in typische bewaaromstandigheden (koel & hoge luchtvochtigheidsgraad). Onlangs ontwikkelde een bedrijf echter led-lampen die daartoe wel in staat zijn. Amerikaanse onderzoekers gingen ermee aan de slag. Ze bewaarden aardbeien bij lage temperatuur en een hoge vochtigheidsgraad, en bestraalden ze intussen met het UV-licht in lage intensiteit. Als controle bewaarden ze een ander stel aardbeien onder vergelijkbare omstandigheden, maar zonder dat deze werden met de nieuwe UV-leds werden bestraald. De vorsers gingen na of ze donkerder werden, lichter, droger, welke concentratie fytochemicaliën ze bevatten. Tevens controleerden ze de aardbeien op zichtbare schade en schimmelgroei. De conclusie was dat de bestraalde vruchten negen dagen langer (dus dubbel zo lang als normaal) houdbaar bleven.

Onderzoek toont aan dat kinderen van obese moeders een hoger geboortegewicht hebben, sneller groeien in de kinderjaren en, op latere leeftijd, een verhoogd risico op overgewicht lopen. Een nieuwe studie ging na of een andere opvolgmelkformule daar iets aan kon veranderen. De vorsers werkten met gezonde kinderen van obese moeders, meer bepaald met een body mass index hoger dan 25. Ze gebruikten opvolgmelk op basis van wei. Een deel was gemaakt volgens een experimentele formule (‘EXPL’ genoemd), een ander volgens een standaardformule (‘CTRL’). De EXPL-melk bevatte 628 calorieën per liter, had 1,65 gram proteïne per 100 calorieën, en was van probiotica gemaakt. Bij de CTRL-melk was dat respectievelijk 656 calorieën, 2,63 gram proteïne en geen probiotica. Twee groepen kinderen dronken elk één van beide versies opvolgmelk, en dit tussen de leeftijd van drie en twaalf maanden. De onderzoekers stelden vast dat de kinderen die EXPL hadden gekregen, minder aan gewicht wonnen en een lagere (betere) BMI hadden dan deze die met CTRL werden gevoed. En dit fenomeen bleek zich tot de leeftijd van minstens 24 maanden te manifesteren. De onderzoekers vermoeden dat het lagere gehalte proteïnes het verschil maakt. Standaard opvolgmelk bevat er namelijk meer van dan moedermelk, terwijl de nieuwe formule een hoeveelheid bevat die daar dichter bij aansluit.

<< (US Department of Agriculture, Sensor Electronic Technology Inc., USA)

Foto 2: Nieuwe UV-leds maken aardbeien negen dagen langer houdbaar.

<< (Nestlé, Zwitserland, Universidad de la Frontera, Chili - University of Iowa, USA)

Foto 4: Standaard opvolgmelk bevat meer proteïnes dan moedermelk. Evenveel zou beter zijn.

INTERNATIONAAL NIEUWS / food INDUSTRY / SEPTEMBER 2013 /

13

ROOD IS ZOET, BLAUW IS ZOUT Britse wetenschappers gingen de impact na van bestek en voedsel in verschillende kleuren en gewichten op de eetervaring van consumenten. Zo kregen proefpersonen een witte lepel. Als ze daarmee witte yoghurt aten, vonden ze die dens en schatten ze het product als zijnde duur. Maar als ze identiek dezelfde yoghurt, weliswaar roze gekleurd, met een witte lepel aten, vonden ze dat zuivelproduct plots minder dens en minder duur. Beide kleuren yoghurt vonden ze zoeter als ze een witte in plaats van zwarte lepel gebruikten. Om het nog wat moeilijker te maken: dat de yoghurt zogezegd ‘zoeter’ werd, vonden ze een goede zaak voor de roos gekleurde yoghurt, maar niet voor de witte. Voorts vonden de proevers het product lekkerder als de lepel het verwachte gewicht had: licht bij plastic exemplaren. Tevens stelden de vorsers vast dat yoghurt die met een blauwe lepel werd gegeten, als zouter werd ervaren. De oorzaak is wellicht dat zoute snacks in het Verenigd Koninkrijk doorgaans blauwe verpakkingen hebben. En dan was er nog de vorm van het bestek. Kaas op een mes bleek zouter te worden bevonden als op een lepel, vork of tandenstoker. << (University of Oxford, VK)

Foto 5: Als deze yoghurt met een ander kleur lepel wordt gegeten, zou ze wel eens anders kunnen smaken... 5 7

CHOCOLADE VOOR WARME LANDEN

6

POLYDEXTROSEVEZELS VERBETEREN VERZADIGINGSGEVOEL De dieetvezel polydextrose bevordert het verzadigingsgevoel en doet zo de inname van calorieën dalen. Dat blijkt uit een onderzoek waaraan 21 proefpersonen deelnamen. Ze kregen elk chocolademelk te drinken, met daarin variërende dosissen (tussen 0 en 25 gram) van een commercieel verkrijgbare polydextrose, en dit 90 minuten voor ze een onbeperkte hoeveelheid van een maaltijd op basis van pasta mochten eten. Op het moment dat de deelnemers zich verzadigd voelden, bepaalden de vorsers de precieze hoeveelheid energie die ze tot zich hadden genomen. Uit de test bleek dat er minder calorieën waren opgenomen naarmate de hoeveelheid polydextrose in het drankje toenam. Bovendien bleken de twee hoogste dosissen (12,5 en 25 gram) ertoe te leiden dat de persoon voor de rest van de dag minder at. Overigens is polydextrose zelf een energiearm product: het bevat slechts 1 kcal per gram. << (University of Nottingham, VK - Columbia University College, USA)

Foto 6: 12,5 en 25 gram polydextrose in een glas chocolademelk vermindert het hongergevoel voor de rest van de dag.

Gangbare chocolade is in tropische landen moeilijk verkoopbaar. Door het klimaat daar wordt het product immers plakkerig, soms zelfs vloeibaar, heeft het de neiging aan de wikkel te kleven en uiteen te vallen wanneer deze wordt verwijderd. De voorbije maanden zijn er echter enkele patenten ingediend op chocolades die dit euvel niet vertonen. Eén van de oplossingen bestaat uit het gebruik van vetten met hoger smeltpunt dan cacaoboter. Nadeel is dat er in bepaalde landen een beperking bestaat op de hoeveel cacaoboter die in chocolade door een andere substantie mag worden vervangen. Bovendien zorgen die andere vetten vaak voor een wasachtig mondgevoel. Een andere oplossing is het kleiner maken van de suikerpartikeltjes. Maar een dergelijke ingreep verandert de viscositeit, wat aanpassingen van het productieproces noodzakelijk maakt. Met die werkwijze zijn reeds chocolades gemaakt die na 3 uur bij 40°C niet smelten, en toch hetzelfde mondgevoel hebben. De laatst bekende oplossing is er één waarbij de buitenste laag van de chocolade wat humectantia (wateraantrekkende stoffen) bevat. Mogelijkheden zijn propyleenglycol, polyethyleenglycol, polyolen (zoals glycerol), suikeralcoholen (genre sorbitol, xylitol, maltitol of mannitol) en suikers (zoals sucrose en fructose). Bij hogere temperaturen wordt de binnenkant weker, maar de buitenkant niet. Door de band genomen, is die gewijzigde buitenste laag 5 à 20 % van de chocolade; dunner kan ook, maar dan is een hoger percentage humectantia nodig. Nadeel is dat de humectantia een korrelig of wasachtig mondgevoel kunnen geven. Maar bij de toegepaste hoeveelheden zou daarvan weinig zijn te merken. Dit type chocolade zou 40 à 45°C weerstaan. << (Cadbury, UK - Nestlé, Zwitserland)

Foto 7: De voorbije maanden zijn enkele chocolades ontwikkeld die vlot verkoopbaar zijn bij hoge temperaturen, dus ook in tropische landen.

PUBLIREPORTAGE

14 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY

EMPACK2013: EEN OP MAAT GEMAAKTE BELEVING VOOR EN DOOR DE BEZOEKERS Op 2 & 3 oktober kunnen professionals tijdens EMPACK kennismaken met de producten en diensten van 250 verpakkingsbedrijven. Bovendien sluit het randprogramma naadloos aan bij het exposantenaanbod. Enkele maanden voor de beurs peilde organisator easyFairs nl. bij de bezoekersdoelgroep naar de meest interessante thema’s. Het meest genoemde topic is duurzame verpakkingen. In dat kader discussieert de internationale key note speaker en milieuconsultant Mark Shayler van Tickety Boo over de (on)haalbaarheid van duurzaam verpakken. Aansluitend neemt hij deel aan het paneldebat samen met experts van FostPlus, Flanders’ Plastic Vision, Verpakkingscentrum Xios Hogeschool, Delhaize,… Ook de topics verpakkingsbedrukking en voedselcontact blijven actueel. Een A-merk komt haar campagne rond gepersonaliseerde labels toelichten en kennispartner Pack4Food gaat dieper in op de General Manufacturing Practice voor voedselverpakkingen. Ook de onmiskenbare link tussen verpakking en logistiek is van groot belang voor de bezoekers. Het Belgisch Verpakkingsinstituut licht toe hoe verpakking een rol kan vervullen als buffer tegen logistieke invloeden. Nadien wordt een paneldebat georganiseerd i.s.m. The Packaging People, waar vertegenwoordigers van beide sectoren zullen argumenteren hoe verpakking en logistiek elkaar aanvullen. Bezoekers kunnen de beurs bovendien ten volle beleven dankzij enkele highlights op de beursvloer. De uitgestippelde INNOVATION & ECOPACK track wijzen de weg naar de laatste nieuwigheden en duurzame verpakkingsoplossingen. Bovendien kunnen bezoekers zich laten verbazen door de creativiteit van verpakkingsrobots in het ROBOPARK. De volledige levenscyclus van verpakkingen kan iedereen zelf ervaren dankzij de interactieve tentoonstelling PackStory i.s.m. FostPlus.

EMPACK2013 


r
#3644&-4
&910
)"--




PRAKTISCHE INFO EMPACK2013 BRUSSELS EXPO, HALL 6 & 9 WOENSDAG 2 & DONDERDAG 3 OKTOBER: 10.00 – 18.00 ALLE INFO EN REGISTRATIE OP WWW.EASYFAIRS.COM/EMPACK-BE

De toekomst van WFSQBLLJOHTUFDIOPMPHJF
-materialen en -diensten

EMPACK2013 


r
#3644&-4
&910
)"--




0OUNPFU

WFSQBLLJOHTCFESJKWFO
FO
CMJKG
op de hoogte van de meest actuele thema’s:

#FMFFG
EF
CFVST
UFO
WPMMF
NFU
EF[F
IJHIMJHIUT r
*//07"5*0/

&$01"$,
USBDL ontdek via deze uitgestippelde routes duurzame oplossingen & innovaties

Duurzame verpakkingen r
*OUFSOBUJPOBMF
LFZ
OPUF
TQFBLFS Mark Shayler r
8BU
[JKO
EVVS[BNF
WFSQBLLJOHFO Paneldebat i.s.m. FostPlus, Flanders’Plastic Vision, XIOS Verpakkingscentrum, Delhaize, ...

r
30#01"3,
laat u verbazen door de creativiteit van verpakkingsrobots r
1BDL4UPSZ
volg de volledige levenscyclus van verpakkingen

Verpakking & logistiek r
7FSQBLLJOH
BMT
CVGGFS
WPPS
MPHJTUJFLF
JOWMPFEFO r
7FSQBLLJOH

MPHJTUJFL
JT



HFMJKL
BBO
 Paneldebat i.s.m. The Packaging People Verpakkingsbedrukking & voedselcontact r
(.1
WPPS
WPFETFMWFSQBLLJOHFO r
Casestudy HFQFSTPOBMJTFFSEF
WFSQBLLJOHFO A-merk

Catalogue Partner

Industrial Media Partner

FBTZGBJST&.1"$,

4VSG
OBBS
XXXFBTZGBJSTDPNFNQBDLCF WPPS
BMMF
JOGP
FO
VX
HSBUJT
UJDLFU

Event partners

Media partners

16 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / VERPAKKINGEN

TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S PACK4FOOD/OXYSENSE/RIPESENSE/MGC

INTELLIGENTE VERPAKKINGEN Gemeengoed binnen enkele jaren?

De consument van vandaag wil weten wat hij eet. Vandaar dat hij in toenemende mate naar informatie op zoek is. Intelligente verpakkingen zijn een manier om op deze vraag in te spelen. Maar alhoewel ze intussen al een tijdje bestaan, blijken ze vooralsnog niet echt door te breken. En daar zijn volgens Pack4Food verschillende redenen voor. Niettemin wordt algemeen aangenomen dat de barrières kunnen worden weggewerkt en dat intelligente verpakkingen binnen enkele jaren gemeengoed zullen worden...

Sinds enkele jaren zijn er vier belangrijke trends in verpakking: duurzaamheid, lekker en gezond (zo vers mogelijk, geen vitamineverlies, ...), gebruiksvriendelijkheid en informatie. Intelligente verpakkingen kaderen in deze laatste trend. Want ze verschaffen de consument informatie over de kwaliteit (in de zin van versheid en voedselveiligheid) van het levensmiddel. Prof. Dr. Ir. Peter Ragaert, Technologisch Adviseur Pack4Food: “Soms worden ze wel eens verkeerdelijk op dezelfde lijn als ‘actieve’ verpakkingen gezet. Het gaat echter om twee totaal verschillende oplossingen. ‘Actieve’ verpakkingen veranderen de eigenschappen van het levensmiddel nadat de verpakking is gesloten, bijvoorbeeld om de houdbaarheid te verlengen. Denk maar aan verpakkingen met geïntegreerde zuurstofabsorbers die ervoor zorgen dat

De meest gebruikte technologie bestaat erin om op het la-

het voedingsproduct gedurende langere tijd niet aan zuurstof

bel een substraat met enzymes aan te brengen. De snelheid

wordt blootgesteld. Intelligente verpakkingen veranderen

waarmee deze met elkaar reageren, is afhankelijk van tijd

het levensmiddel echter niet: ze geven enkel informatie over

en temperatuur. Er werden tevens gelijkaardige systemen op

de kwaliteit van het verpakte product of de opslag/trans-

basis van microbiologische processen ontwikkeld, waarbij de

portcondities ervan. Dit gebeurt naargelang hun mogelijkhe-

groeisnelheid van de micro-organismen die in het label aan-

den om externe of interne veranderingen in het product te

wezig zijn, afhankelijk van de tijd/temperatuur is. De meest

detecteren of te registreren. Belangrijk om weten, is dat het

gekende producenten/verdelers van TTI’s zijn TempTime

niet om een extra verpakking gaat. Intelligente verpakkin-

(www.temptimecorp.com), OnVu (www.onvu.com) en Inno-

gen combineren de vereiste mechanische eigenschappen met

label (www.innolabel.eu). Het toepassingsgebied van TTI’s

functionaliteit ter bescherming tegen externe factoren (zoals

ligt voornamelijk in de opvolging van de koudeketen. Ze zijn

vocht, zonlicht, zuurstof,...) en informatieverlening.”

bijvoorbeeld interessant bij het verre transport van ‘high value’, temperatuurgevoelige levensmiddelen, zoals pralines of

MEEST GEKEND: DE TTI’S

fruit. Vooral in luchtcargo’s bewijzen ze hun nut, want het

In concreto zijn er twee types van intelligente verpakkingen

gebeurt wel vaker dat goederen gedurende lange tijd op de

op de markt: deze die zich op de omgevingscondities bui-

tarmac van een tropische luchthaven blijven staan.

ten de verpakking richten en deze die de kwaliteit van het aan wordt gesleuteld, zijn in vier categorieën in te delen. De

NOG NIET VOOR CONSUMENTENVERPAKKINGEN

meest bekende zijn zonder twijfel de TTI’s: verpakkingen

Ook op consumentenvlak zouden de TTI’s hun nut kunnen

met tijd-temperatuur indicatoren. Prof. Dr. Ir. Peter Ragaert:

hebben. Want dan zou de verkleuring aan bewaringstijd kun-

“Veelal gaat het om labels die op de verpakking zijn aange-

nen worden gelinkt. Prof. Dr. Ir. Peter Ragaert: “Deze toepas-

bracht en verkleuren indien de minimale of maximale be-

sing breekt echter nog niet door. En dat heeft verschillende

waartemperatuur gedurende een periode is overschreden.”

redenen. Eerst en vooral is de prijs nog te hoog om de TTI’s

product in de verpakking monitoren. De oplossingen waar-

02-03/10/2013

EMPACK

HEE T GRO O OTSTE V E RPA A KKINGSEV V ENTT VA N BELGIË

Stand 6.333

FMCG Production Logistics

C R E A T I N G

S O L U T I O N S

T O G E T H E R

CSi supplies turnkey solutions for layer palletising, robot palletising, pallet handling, product handling Lissenveld 41, Raamsdonksveer, The Netherlands tel +31 162 575 000 / fax +31 162 575 111 www.csiportal.com / [email protected]

CSI INDUSTRIES B.V.

18 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / VERPAKKINGEN

op individueel verpakkingsniveau te kunnen gebruiken. Maar dat is natuurlijk een vicieuze cirkel: vanaf het moment dat de oplossing op grote schaal wordt toegepast, zal de prijs automatisch dalen. Een veel grotere barrière is de tegenkanting van de retailers. De vrees bestaat immers dat de consument misbruik van de TTI’s zal maken om het imago van het verkooppunt te besmeuren of nancieel voordeel te verkrijgen. En die kans is inder-

Bij de ‘Oxysense’ wordt aan de binnenkant van de verpakking een sensor aangebracht, bestaande uit een polymeer met een luminicerende component.

daad reëel. Als iemand een levensmiddel met een TTI koopt en te lang in zijn wagen in

cessen van levensmiddelen beïnvloedt. Met

binnenkant van de verpakking een sensor

de zon laat liggen, kan die gemakkelijk naar

andere woorden: het principe van TTI’s is

aangebracht, bestaande uit een polymeer

het warenhuis stappen en klacht neerleg-

te eenvoudig om altijd betrouwbaar te zijn.

met een luminicerende component. Om

gen. Bovendien werd al heel wat onderzoek

Vandaar dat het toepassingsgebied van deze

na te gaan of er zuurstof is binnengedron-

gedaan rond bewaring. En daaruit blijkt dat

oplossing voorlopig vooral tot de opvolging

gen, moet deze sensor met een lichtbron

het heel moeilijk is om een correlatie te leg-

van de koudeketen zal beperkt blijven. Niet-

worden bestraald. Prof. Dr. Ir. Peter Ra-

gen tussen bijvoorbeeld microbiologie en

temin zijn de producenten van TTI’s bezig

gaert: “Indien er zich zuurstof in de ver-

de effectieve conserveertijd van een levens-

met verdere ontwikkelingen om de toepas-

pakking bevindt, zal deze een deel van de

middel. Want niet alle voedingsproducten

baarheid uit te breiden, zowel binnen de

bederven microbiologisch, terwijl tempera-

food als non-food sector.”

uorescentie, gemeten door de probe die

tuur eveneens oxidatie- en verkleuringspro-

INDICATIE VAN LEKKEN

allesondercontrole.com

uorescentie-energie van de luminicerende component absorberen. De daling van de ook de lichtbron uitzendt, is een maat voor

Een tweede groep zijn de lekindicatoren.

de O2-concentratie. Via software wordt dan

Deze zijn vooral bestemd om na te gaan of

berekend wat de effectieve O2-concentra-

MAP-verpakkingen zuurstof binnenlaten.

tie is. Voordeel van deze oplossing is dat

Ook hier weer is de techniek op een kleuren-

de verpakking niet meer doorprikt hoeft

wissel gebaseerd. In concreto is de binnen-

te worden om O2 te meten. Daarenboven

kant van de verpakking van een label voor-

is er een hogere gevoeligheid bij lage O2-

zien. Dit bevat op zijn beurt een component

concentratie, wat ook mogelijkheden biedt

(zoals methyleenblauw) dat verkleurt in

voor het meten van restzuurstof-waarden.

functie van de O2-concentratie. Een bekend

Maar daar tegenover staat dat het hier ui-

product is ‘Ageless Eye®’: indien het zuur-

teraard over transparante verpakkingen

stofgehalte 0,5 % of meer bedraagt, slaat de

moet gaan.” Een gelijkaardig meetsysteem

kleur om van roze naar blauw. Prof. Dr. Ir.

voor niet-destructieve O2-metingen is het

Peter Ragaert: “Het grote probleem is dat

PreSens-systeem (www.presens.de).

sommige lekindicatoren ‘reversibel’ zijn. ring op als er zuurstof in de verpakking bin-

REGISTRATIE VAN PRODUCTVERANDERINGEN

nendringt. Maar als de micro-organismen

De derde grote groep van intelligente ver-

beginnen te groeien en deze zuurstof snel

pakkingen wordt als ‘kwaliteitsindicatoren’

verbruiken, zullen de indicatoren opnieuw

aangeduid. Het gaat om oplossingen waar-

de oorspronkelijke kleur aannemen. Dan

bij in de verpakkingen sensoren worden

is hun nut natuurlijk nihil. Vandaar dat er

aangebracht die veranderingen in het pro-

in dit type van intelligente verpakkingen

duct registreren. In theorie zijn er tal van

vooral aan de irreversibiliteit zal moeten

meetmogelijkheden: smaakcomponenten,

worden gewerkt.” In deze categorie situe-

ethyleen, amines, andere microbiologische

NL 074 265 77 88

ren zich trouwens nog andere systemen,

metabolieten,... Prof. Dr. Ir. Peter Ragaert:

BE 053 80 97 54

zoals het ‘Oxysense’-systeem (www.oxy-

“Er bestaan nog maar weinig commerci-

sense.com). Bij deze oplossing wordt aan de

eel toepasbare kwaliteitsindicatoren. En

Met andere woorden: er treedt een verkleu-

TempMitter en TempWeb. Draadloze temperatuurbewaking en -registratie via internet.

Claes www.claes-machines.be

MEER INFO? BEL ONS! 011 / 456 210

Unieke kenmerken van de

TPS 1000 « Easy mould change De mallen zijn eenvoudig te wisselen dankzij het unieke wisselsysteem « Easy to clean Dankzij het machine ontwerp is de machine eenvoudig te reinigen « Easy to operate Het stapsgewijs opgebouwde programma in combinatie met de touchscreen begeleidt u door het programma « Easy access Door het openen van 1 kap is de machine volledig toegankelijk

Machine afmetingen 3.320x1.180x1.500 mm Vermogen 6 kW Cyclustijd 4-10 sec. p/min.

TL 300 halfautomatische tray sealmachine De compacte flexibele oplossing voor het verpakken van schalen onder vacuüm of begassing

Capaciteit: ong. 2-7 cycli/min « Afmetingen (B x D x H): 995 x 795 x 1600 mm «

VOOR MEER INFO: CONTACTEER ONZE VERTEGENWOORDIGERS 011 / 456 210

20 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / VERPAKKINGEN

het erop neer dat een tag op een verpakking of pallet wordt aangebracht. Naast de mogelijkheid om dit te gebruiken als identi catietool (zoals productiedatum, batchnummer,…) kan ze ook worden toegepast om de kwaliteit of de omgevingsfactoren op te volgen. In dit laatste geval gaat het om een drager met een elektronisch circuit, sensoren (bijvoorbeeld om temperatuur, gasconcentratie, vochtigheid, ethyleen, ..., te meten), een datalogger en een batterijtje. Hierbij wordt de geregistreerde informatie meteen opgeslagen, waarna de tag bijvoorbeeld bij aankomst via een speciaal appaHet project ‘CheckPack’ zoekt naar mogelijkheden om intelligente verpakkingen op basis van ‘photonic chips’ te creëren.

raatje wordt uitgelezen of de informatie zelf verstuurt naar een computer (in dit laatste geval spreken we van ‘actieve’ tags).

diegene die wel op de markt beschikbaar

geproduceerde amines. Deze zullen de pH

zijn, meten bijna allemaal de amines die

van de sensor wijzigen waardoor er een ver-

NOG TALRIJKE BARRIÈRES

door

kleuring optreedt (van oranje naar groen).

Ongeacht het type intelligente verpakking,

microbiologische

bederfprocessen

vrijkomen. In de praktijk gaat het meestal

vaak blijkt de kostprijs een algemene door-

om pH-gebaseerde indicatoren die aan

OOK MET INKTEN

braak in de weg te staan. Ook de recycleer-

de binnenkant van de verpakking worden

Tenslotte zijn er nog de verpakkingen die

baarheid is een kopzorg, want momenteel is

aangebracht. Deze bevatten een substraat

met thermochrome inkt zijn bedrukt. Wan-

het niet duidelijk hoe die sensoren en labels

dat verkleurt bij wijziging van de pH door

neer een bepaalde temperatuur wordt over-

op een kostenef ciënte manier kunnen wor-

bijvoorbeeld contact met vluchtige ami-

schreden, zullen de letters van deze inkt

den verwijderd. Zoals aangegeven, staan de

nes. Hoewel deze oplossing irreversibel

zichtbaar worden. Deze formule kent al

retailers heel erg argwanend ten opzichte

is, kampt ze met verschillende problemen.

enig succes op de markt. Zo zijn er kof e-

van systemen die met kleurveranderingen

Eerst en vooral zijn er tal van producten

bekers waar de letters ‘hot’ op verschijnen

werken. Tevens is er nog quasi geen onder-

die bij bederf geen amines produceren.

indien de drank nog te heet is om te worden

zoek gedaan over hoe de consument op de

Met andere woorden: er is nog werk aan de

gedronken. En de blikjes van ‘Jupiler Blue’

verschillende types van intelligente verpak-

winkel om indicatoren te ontwikkelen die

werden enige tijd met thermochrome inkt

kingen zal reageren. Verder zijn er nog tal-

speci ek op andere componenten reageren.

uitgerust om aan te geven wat de ideale

rijke vragen over de adequaatheid van deze

Daarnaast is het belangrijk dat dergelijke

consumptietemperatuur was.

oplossingen. En tenslotte zijn de intelligente

indicatoren voldoende gevoelig zijn (ppm-

verpakkingen onderworpen aan de Euro-

ppb range). Natuurlijk is er ook hun kost-

RFID: IN DEZELFDE LIJN

pese wetgeving 450/2009, wat betekent dat

prijs en het feit dat de meeste van deze in-

Een oplossing die er een beetje buiten valt,

ze door EFSA moeten worden goedgekeurd

dicatoren visueel verkleuren met mogelijks

maar toch nauw met intelligente verpak-

(indien ze in contact met levensmiddelen

interpretatieproblemen op distributie- en

kingen is verbonden, is RFID (Radio Fre-

worden gebruikt). “De opmaak van zo’n dos-

consumentenniveau tot gevolg.” Gelukkig

quency IDenti cation). Het is een systeem

sier impliceert een grote kost die niet voor

wordt er al heel wat onderzoek gedaan om

dat qua technologie al vrij ver is ontwik-

elke producent is weggelegd,” vertelt Prof.

andere kwaliteitsindicatoren te ontwikke-

keld. En ook qua aantal toepassingen gaat

Dr. Ir. Peter Ragaert. “Bovendien duurt het

len. Twee voorbeelden zijn ‘Ripesense®’

het de goede richting uit. Prof. Dr. Ir. Peter

maanden vooraleer het al dan niet wordt

en ‘SensorQ™’. De eerste is bestemd om

Ragaert: “Omwille van de kostprijs is het

goedgekeurd. Met andere woorden: dit tra-

het rijpingsproces van fruit op te volgen:

een oplossing die voornamelijk op palletni-

ject kan eveneens een grote hindernis vor-

de sensor verkleurt naarmate meer aroma-

veau wordt gebruikt. Een doorbraak bij in-

men bij de lancering van nieuwe oplossin-

componenten vrijkomen. De ‘SensorQ™’

dividuele verpakkingen zie ik nog niet met-

gen. Niettemin verwachten we dat binnen

werd dan weer speci ek voor het meten van

een morgen gebeuren.” Intussen is RFID al

een vijftal jaar bepaalde intelligente ver-

de versheid van vers verpakt vlees en gevo-

vrij gekend, waardoor we de techniek niet

pakkingen toch in toenemende mate zullen

gelte ontwikkeld. Deze sensor detecteert

uitvoerig zullen beschrijven. In feite komt

worden toegepast. Maar er is nog werk aan

Reflex Systems, uw partner inzake automatisering ReflexSystems biedt volledig op de praktijk afgestemde automatiseringsoplossingen voor de voedingsindustrie. Meer dan 550 voedingsbedrijven gingen u reeds voor in België en Nederland. ONS ASSORTIMENT: Reflex 3000, ERP-software voor alle bedrijfsprocessen Flex 3000, het weeg- en registratiesysteem

ONZE VOORDELEN:

• • • • • • •

Snelle orderverwerking, u verwerkt sneller grotere volumes Hogere klantentevredenheid, u verwerkt orders foutloos Lagere personeelskosten vanwege de tijdswinst op de werkvloer. Partner voor het leven, ReflexSystems garandeert u een up-to-date pakket. Correcte prijs, u betaalt enkel de modules die u nodig heeft. Daarnaast kan ReflexSystems u als enige automatiseerder een totaaloplossing bieden, zonder afhankelijk te zijn van derden. Van de verschillende netwerken, computers, scanners en (label)printers biedt ReflexSystems uitsluitend A-merken aan die een toonaangevende reputatie opgebouwd hebben als het gaat om de betrouwbaarheid van de apparatuur en de service daarop.

REFLEXSYSTEMS BELGIË :: NOORDERLAAN 79, 2030 ANTWERPEN :: T +32 (0)3 317 04 00 :: E [email protected] :: WWW.REFLEX-SYSTEMS.BE REFLEXSYSTEMS NEDERLAND :: TRANSISTORWEG 90, 1332 CH ALMERE :: T 036 535 80 70 :: E [email protected] :: WWW.REFLEX-SYSTEMS.NL

22 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / VERPAKKINGEN

de winkel om tot oplossingen te komen die

die slechts enkele mm² groot is. Deze bevat

de signalen van de speci eke bindingsplaat-

echte toegevoegde waarde bieden en tegelij-

heel veel resonantieringen op micrometer-

sen van de sensor linkt met het geurpro el

kertijd nancieel haalbare kaart zijn.”

schaal. Bovenop die ringen worden coatings

en de sensorische aanvaardbaarheid van het

aangebracht waarmee bepaalde speci eke

verpakte levensmiddel. Prof. Dr. Ir. Peter

NIEUWE BELGISCHE OPLOSSING IN DE MAAK

componenten kunnen binden. Denk maar

Ragaert: “Onze oplossing zou komaf moeten

aan ethanol, CO2, trimethylamine, H2S,...

maken met de hiaten van de andere intel-

Ook Universiteit Gent wil zijn steentje

Wanneer de sensor met een lichtbron wordt

ligente oplossingen. Eerst en vooral zouden

op dat vlak bijdragen. Het Laboratorium

belicht, worden enkel de gol engtes die

de photonic chips maar 0,1 à 0,2 euro kos-

van Levensmicrobiologie en -conserve-

in de ringen resoneren, doorheen de chip

ten, waardoor hun toepassing op individueel

ring (LFMFP), de Onderzoeksgroep Le-

doorgelaten. Deze zullen vervolgens wor-

productniveau haalbaar wordt. Daarnaast

vensmiddelenchemie en Humane Voeding

den gedetecteerd door een uitleeseenheid

zullen onze tags zich op meer dan één enkel

(nutriFOODchem), de Onderzoeksgroep

die trouwens in de lichtbron kan zijn geïn-

fenomeen concentreren. Ter illustratie: in

‘Knowlegde-based systems’ (KERMIT), de

tegreerd. Indien de coatings met de compo-

geval vis bederft, worden niet alleen amines,

Photonics Onderzoeks Groep & IRF Con-

nenten zijn gebonden, zal de resonantie bij

maar (onder meer afhankelijk van het type

sortium Plateau (PRG) en het IRF con-

een andere gol engte optreden. Hierdoor

gebruikte verpakking) ook zwavel- en alco-

sortium Food2Know, dienden samen met

verkrijg je dus een gol engteverschuiving

holcomponenten gevormd. Vandaag worden

het Centrum voor Oppervlaktechemie en

die detecteerbaar is en gelinkt kan worden

enkel de amines gedetecteerd, terwijl die an-

Katalyse (COK) van de K.U.Leuven, het

met het type gebonden componenten en

dere stoffen evenzeer grote indicaties voor

Departement van Chemische Engineering

hun concentratie in de verpakking.”

bederf vormen. Onze tags zullen dus veel betrouwbaardere informatie leveren. Boven-

(CHIS) van de Vrije Universiteit Brussel en het Instituut van Moleculen en Materialen

HET EI VAN COLUMBUS?

dien kunnen ze de functionaliteit van ver-

(IMM) van de Radboud Universiteit Nijme-

In concreto is het de bedoeling om onder-

schillende soorten intelligente verpakkingen

gen het SBO-project ‘CheckPack’ in. Prof.

zoek te voeren naar het type en de samen-

combineren. Denk bijvoorbeeld aan het me-

Dr. Ir. Peter Ragaert: “Eind juli werd het

stelling van coatings die nodig zijn om de

ten van zowel CO2 als verschillende bederf-

goedgekeurd, waardoor we vanaf dit na-

nodige gevoeligheid en speci citeit te com-

componenten. Tenslotte is het een systeem

jaar aan de slag gaan. Het project loopt vier

bineren voor de detectie van zowel vluchtige

dat niet met verkleuring werkt, waardoor

jaar en wordt door het IWT gesubsidieerd.

bederfcomponenten als CO2. Dit gaat ook

we dus de barrière wegnemen die door de

In die tijdspanne willen we een nieuw type

gepaard met onderzoek naar welke type be-

retailers wordt gevormd. Met andere woor-

intelligente verpakkingen ontwikkelen die

derfcomponenten er worden geproduceerd

den: onze oplossing zou wel eens de trigger

op basis van fotonica-technologie werken.

tijdens bewaring van levensmiddelen, als-

kunnen zijn om intelligente verpakkingen op

In concreto gaat het om een optische chip

ook met de ontwikkeling van een model dat

grote schaal te laten doorbreken.” ]]

Duurzame kratten, palletten, hoezen en recipiënten in voedingsgeschikte kunststoffen Alles voor een perfecte & hygiënische stockage van voedingswaren

t
Y
FVSPOPSNCBLLFO t
CSPPEWMFFTLSBUUFO t
CFTDIFSNIPF[FO t
IZHJÑOFQBMMFUUFO t
JOHSFEJÑOUFODPOUBJOFST t
(/
WPPSSBBEEP[FO
NFU
EFLTFM
t
BOUJTMJQ
WMPFSUFHFMT

Bezoek de vernieuwde website: www.plastibac.eu˜E-SHOP 24/7

©13.040

PLASTI-BAC CWCB
t
Z5 MOLLEM 260 t
1730 ASSE-MOLLEM 5FM




t

'BY



 E-Mail: [email protected]

VERPAKKINGEN / food INDUSTRY / SEPTEMBER 2013 /

Optimaal voeden van mengers en processen

DOP UIT SUIKERRIET Tetra Pak® lanceerde eind mei de ‘LightCap 30™’: een polyethyleen (HDPE) dop gemaakt van suikerriet. De grondstof wordt gemalen, terwijl het sap wordt gefermenteerd en gedistilleerd om ethanol te produceren. Een proces van dehydratie zet de ethanol in ethyleen om. Dit wordt vervolgens gepolymeriseerd om het polyethyleen te produceren waarvan de dop is

Automatisch efficiënt

gemaakt. Intussen worden alle producten van het Noorse TINE (ijskof e, ijsthee, chocolademelk en Piano vanillesaus) verpakt in de ‘Tetra Brik® Aseptic Edge’ met ‘LightCap30’.

Samen bouwen aan uw toekomst

Voedingssystemen voor mengers : AZO • betrouwbaar • nauwkeurig • economisch Bedrijfszekere en economische oplossingen voor de automatisering van uw grondstoffen en processen.

opslagloodsen | productiehallen magazijnen | kantoorgebouwen winkels | garages KMO-gebouwen | carwashes...

+32 (0)70 211 102 | Tielt - Meeuwen www.altez.be | [email protected]

23

AZO N.V. Katwilgweg 15 B-2050 Antwerpen Tel.: +32-3-250 16 00 Fax : +32-3-252 90 02

www.azo.be

PUBLIREPORTAGE

24 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY

TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S MARC MASSCHELEIN

DECAPAC BOUWT NIEUWE FABRIEK

Absolute garantie van voedselveiligheid

Al 35 jaar is Decapac dé Belgische referentie inzake verpakkingen voor de voedingsnijverheid. Het uitgebreide gamma, een maximale leveringsbetrouwbaarheid, de hoge kwaliteit en de nauwe samenwerking met zusterbedrijf Decatechnic zijn troeven die veel levensmiddelenproducenten erg appreciëren. Met de bouw van een nieuwe productiefaciliteit wil Decapac haar klanten nog meer toegevoegde waarde bieden. Want de fabriek wordt ingericht volgens de BRC- en HACCP-normen die ook in de voedingsindustrie gelden, waardoor een absolute voedselveiligheid is gegarandeerd.

Decapac is het prototype van een klein familiebedrijf dat doorheen

sterk in maatwerk. We beschikken immers over een departement

de jaren, dankzij een gezonde dosis creativiteit en durf, tot een so-

matrijzenbouw dat heel inventief is in het ontwikkelen van matrij-

lide KMO uitgroeide. Het verhaal startte in 1978 toen Jos De Cat

zen voor speciale verpakkingsconcepten. Een andere troef is dat

besloot een onderneming over te nemen die zich op de verkoop van

we een totaalpakket kunnen aanbieden, en dit op verschillende

dekselsluitmachines en de fabricatie van metalen- en glasconser-

vlakken. Enerzijds kunnen we zorgen voor de labels en hebben we

ven voor de voedingsindustrie toelegde. Gezien zijn achtergrond in

professionele apparatuur om ‘in mould labeling’ te doen. Ander-

de kunststofsector, vulde hij het assortiment al snel aan met kunst-

zijds hebben we Decatechnic, dat doorheen de jaren is geëvolueerd

stofverpakkingen. In plaats van zich als gewone distributeur op te

naar een distributeur van alle mogelijke types verpakkingsinstal-

stellen, gaf Jos De Cat zijn aanbod echter een eigen accent. Want hij

laties: MAP-schalensluiters (van kleine installaties tot grote in-line

lanceerde een eigen gamma. Zoon en medezaakvoerder Patrik De

machines), rotatieve vul- en sluitsystemen, vulmachines, bokalen-

Cat: “De productie gebeurde weliswaar door derden, maar mijn va-

sluitinstallaties, … We zijn exclusieve verkoper in België voor drie

der stond in voor het ontwerp van de matrijzen. En blijkbaar sloe-

hoogstaande machinebouwers: het Italiaanse Reepack, het Duitse

gen zijn ideeën wel aan, want ook het buitenland begon interesse

Grunwald en het Franse Massilly. Met andere woorden: klanten die

in ons gamma te vertonen. De onderneming groeide dermate snel

het wensen, hebben maar één aanspreekpunt voor zowel hun ver-

dat mijn vader in 1989 besloot om de verpakkingsactiviteit in een

pakkingsinstallaties als -materialen. En dat biedt toch wel diverse

nieuw zusterbedrijf onder te brengen. En zo komt het dat we sinds-

voordelen. Indien er problemen zijn, kunnen de leveranciers van

dien als Decatechnic en Decapac op de markt opereren.” 2005 was

respectievelijk machines en materialen elkaar niet met de vinger

een andere belangrijke mijlpaal in de geschiedenis van Decapac.

wijzen. De verpakkingen zijn ook altijd volledig op de installatie

Want dat jaar startte de onderneming met een eigen productie van

afgestemd, waardoor de opstarttijd aanzienlijk wordt gereduceerd.

kunststof verpakkingen. Patrik De Cat: “Gezien de omvang van de

Zowel kleinere klanten zonder eigen technische dienst als grote

subcontracting waren we al enige tijd met het idee aan het spelen

voedingsbedrijven kunnen deze ‘full service’ appreciëren. Door

om zelf het pad van de fabricatie in te slaan. In 2005 kregen we de opportuniteit om een productiebedrijf in Tienen over te nemen. En zo is de bal aan het rollen gegaan...”

DE TROEVEN OP EEN RIJTJE En de bal rolt nog altijd stevig verder. Want intussen is Decapac tot één van de belangrijkste producenten van kunststof verpakkingen voor de voedingsindustrie uitgegroeid. Haar succes heeft het bedrijf aan verschillende troeven te danken. Zo biedt de rma een erg uitgebreid gamma standaardoplossingen: van rechthoekige, ronde en vierkante potjes, over seal-schalen, tot verpakkingen met veiligheidsluiting. Patrik De Cat: “We hebben meer dan tweehonderd matrijzen beschikbaar om verschillende formaten en vormen te produceren. Maar daarnaast staan we ook heel erg

Decapac richt haar fabriek in volgens de HACCP- en BRC-normen om een maximale voedselveiligheid te garanderen.

Deca Packaging Group, uw verpakkingspartner ! Al onze hoogkwalitatieve kunststof verpakkingen kunnen efficiënt verwerkt worden op onze verpakkingsmachines. 2013 mpack E p o zig Aanwe Expo ls e Bruss oktober 3 02 & 0 238 en 9.239 9. d Stan

Projecten op maat zijn onze specialiteit, dus aarzel niet om ons te contacteren ! DECA-TP reeks - veiligheidssluiting - 100% lekdicht - IML-decoratie - rond, rechthoekig, vierkant Sealbare schalen - Decatray serie (robuust) - Easy Saving serie (lichtgewicht) - geschikt voor MAP - Decaflex Topseal folie Emmers - 100% recycleerbaar - IML-decoratie & Off-set bedrukking - rond, rechthoekig, vierkant

Toekomstlaan 14, 2200 Herentals - T +32 14 28 65 00 - F +32 14 28 65 01 [email protected] - www.deca.be

PUBLIREPORTAGE

26 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY

Eén van de troeven van Decapac is dat de firma over een groot standaardgamma beschikt, maar ook sterk is in maatwerk

Dankzij de schil in geprofileerde staalplaat die in verschillende driehoeken is geplooid, is er een speciaal visueel effect: het gebouw lijkt te ‘leven’. Naargelang de stand van de zon en het daglicht zie je beweging en andere kleuren.

ons KMO-karakter zijn de beslissingslijnen

ESTHETISCH PARELTJE

de laad/loskades. Het toegepast beton heeft

ook erg kort, wat het mogelijk maakt om op

De nieuwe fabriek van Decapac is een pa-

een hoge thermische inertie en wordt daar-

de actuele markttrends in te spelen. Daar-

reltje op verschillende vlakken. Zoals eer-

bovenop ook nog eens zwaar geïsoleerd.

naast draagt Decapac punctualiteit hoog

der aangegeven, wordt ze volgens de, in de

Hydraulische productiesystemen zullen

in het vaandel: leveringstermijnen wor-

voedingsindustrie geldende, HACCP- en

gedeeltelijk door energie-ef ciënte elektri-

den maximaal gerespecteerd. En dit wordt

BRC-normen ingericht. Daarnaast is ze

sche types worden vervangen. Dankzij al

eveneens heel erg geapprecieerd. Want

ook op esthetisch en ecologisch vlak een

deze ingrepen zullen de verpakkingen dus

door deze garantie kunnen onze klanten

toonbeeld van hoe het moet. Patrik De Cat:

op een zo ecologisch mogelijke manier wor-

hun eigen voorraden aan verpakkingsmate-

“Onze architect 2DVW heeft werkelijk het

den geproduceerd.

rialen tot een minimum beperken. Tenslot-

onderste uit de kan gehaald om een gebouw

te engageert Deca zich ertoe topkwaliteit

te ontwerpen dat functionaliteit met esthe-

te leveren. In dit kader hebben we besloten

tica verenigt, zonder dat er extreme kosten

VERREGAANDE AUTOMATISERING

om in de nieuwe fabriek die we momenteel

moeten worden gemaakt. Het gaat om een

Aan de nieuwe fabriek hangt een stevig

aan het bouwen zijn, de HACCP- en BRC-

betonnen structuur die met sandwichpane-

prijskaartje. Maar daarmee is de kous niet

normen te hanteren.”

len wordt ingevuld. Op zich is dat een tradi-

af qua investeringen. Want Decapac wil in

tioneel bouwconcept. Maar wat ons gebouw

de komende jaren haar productieapparaat

TIJD VOOR UITBREIDING

zo bijzonder maakt, is dat het nog eens is

immers verder vernieuwen en uitbreiden.

Inderdaad, Decapac is bezig met de bouw

voorzien van een schil in gepro leerde

Hierbij zal het accent vooral op een ho-

van een totaal nieuwe fabriek. De site in

staalplaat die in verschillende driehoeken

gere graad van automatisering komen te

Tienen was uit haar voegen gegroeid en

is geplooid. Dit zorgt voor een speciaal

liggen. Patrik De Cat: “Zo zijn we bezig

de uitbreidingsmogelijkheden waren op-

visueel effect: de muren lijken te ‘leven’.

met de voorbereidingen om een systeem

gebruikt. Na een lange zoektocht naar een

Naargelang de stand van de zon en het dag-

te implementeren dat de grondstoffen au-

geschikte oplossing vond de onderneming

licht zie je beweging en andere kleuren.”

tomatisch naar de productie brengt. Want op die manier zal het foutenpercentage

een ideale locatie vlakbij haar uitvalsba-

MINIMALE CO VOETAFDRUK

quasi tot nul worden herleid. Daarnaast

het industriepark kocht ze een stuk grond van 3 ha, waarop ze nu een gloednieuwe

Bij het ontwerp werd eveneens met de

riaalstroom in de fabriek eveneens verder

fabriek van 20.000 m2 (drie keer groter

CO2-voetafdruk rekening gehouden. De-

automatiseren.”

dan Tienen) aan het bouwen is. Bedoeling

capac investeerde in een PV-installatie die

is dat de productie in oktober dit jaar van

35% van haar energiebehoefte zal invullen.

Tienen naar de nieuwe locatie wordt over-

Via een buffervijver wordt het regenwater

PLANNEN VOOR DE TOEKOMST

geheveld. En ook de administratie voor de

opgevangen om vervolgens in de produc-

Met de nieuwe fabriek verdubbelt Decapac

hele groep (die zich nu op de site in de He-

tie- en sanitaire installaties te worden aan-

haar capaciteit. In eerste instantie wil ze

rentals bevindt) zal daar worden onderge-

gewend. Naar schatting zal hierdoor 90%

hiermee inspelen op orders van bestaande

bracht. De hierdoor vrijgekomen ruimte in

minder stadswater nodig zijn. De warmte

klanten die ze tot nu toe niet kon invullen.

de oorspronkelijke uitvalsbasis zal worden

die bij het afkoelen van het proceswater

Maar daarnaast is het de bedoeling om

gebruikt om Decatechnic uit te breiden. En

vrijkomt, wordt via een warmtewisselaar

haar export verder aan te zwengelen. Van-

de fabriek in Tienen zal zich wellicht op

voor de verwarming van de kantoren inge-

daag haalt de rma al 40 % van haar zaken-

kunststofartikelen voor andere sectoren

zet. Warm water dat in de productie wordt

cijfer uit afzet in West-Europa. En dankzij

dan de voedingsindustrie toeleggen, maar

gebruikt, krijgt een tweede bestemming in

de nieuwe fabriek zal dat aandeel op korte

dat staat nog niet 100 % vast.

het sanitair en voor het ijsvrij maken van

termijn zeker nog stijgen. ]]

sis in Herentals. In de Toekomstlaan in

2

willen we op termijn de rest van de mate-

Voor alle natuurdarmen, de snelle clipper.

RCA 600 NIEUW !

Voor alle natuurdarmen tot kal 46+ mm, collageen en cellulose Speciaal voor ringworsten zoals rookworst en droge worst Specifieke verdringer voor schonere worstuiteinde S-clip rollenmagazijn: 3.600 worsten zonder clips na te laden Eenvoudige en komfortabele bediening, optioneel met een EASY TOUCH display

Meer informatie online www.polyclip.com/2303

innovatief · betrouwbaar · toonaangevend [email protected]

 ‘„‘–•˜‡”’ƒ‡—™’”‘†—…–Ǩ



 †‡˜‘‡†‹‰•’”‘†—…–‹‡‹•‡”‡‡”‡‡‡” ˜”ƒƒ‰ƒƒ”˜‡”’ƒ‹‰•‘’Ž‘••‹‰‡Ǥ Š‡‡ˆ–”‡‡†•Œƒ”‡Žƒ‰‡‡”˜ƒ”‹‰‹†‡ ‡‰‹‡‡”‹‰˜ƒ–‘–ƒƒŽ‘’Ž‘••‹‰‡‡– „‡Š—Ž’˜ƒ”‘„‘––‡…Š‹‡Ǥ‡–„‘—™‡˜ƒ Š›‰‹´‹•…Š‡’‹…Ƭ’Žƒ…‡…‡ŽŽ‡˜‘‘”†‡ ˜‡”’ƒ‹‰˜ƒ’”ƒŽ‹‡•ǡ‘‡Œ‡•ǡ ’ƒ‡‘‡‡ǡ…‘ˆ‹–——”ǡǤǤǤœ‹Œ•Ž‡…Š–• ‡‡Ž‡–‘‡’ƒ••‹‰‡Ǥ  ‡”’ƒ‹‰•’”‘Œ‡…–‡™ƒƒ”–‡Ž‡• Šƒƒ”•’‡…‹ƒŽ‹•ƒ–‹‡‹Dz‰”‹Œ’‡”•‘’ƒƒ–dzƒ „‡™‹Œœ‡Ǥ ‹–ƒƒ•–†‡‡‹•‹”‘„‘–‹…ƒǡ˜‹•‹‡ǡ ƒ…Š‹‡„‘—™ǡ™ƒŽ‹–‡‹–•…‘–”‘Ž‡‡ ’”‘…‡••–—”‹‰Ǥ

‘’’ƒ…‹ŠƒŽ͝ǡ•–ƒ†͖͚͝͝‡‘’‘„‘’ƒ”‹ŠƒŽ͚Ǥ ‡‰‡‡‹”™‡‰͖͝Ǧ͔͜͝͝ ƒ˜‡”‡ǣΪ͖͔͔͗͗͛͛͜͝͝ ǣ•ƒŽ‡•̷˜ŠƒǤ„‡™™™Ǥ˜ŠƒǤ„‡

28 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / KENNISINSTELLINGEN

TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S PACK4FOOD

PACK4FOOD EN VERPAKKEN VAN VOEDING Wie doet wat?

De laatste jaren is er een groeiende samenwerking tussen de voedingsindustrie en kennisinstellingen. Naast universiteiten zijn er ook verschillende andere instanties die zich op praktijkgericht onderzoek van levensmiddelen toeleggen. Hoewel deze bij de meeste voedingsproducenten zijn gekend, is de volledige ‘scope’ van hun activiteiten vaak niet duidelijk. Na een inventaris van de Belgische universiteiten en hogescholen, brengt Food Industry nu een reeks over de andere kennisinstellingen. In deze editie zetten we Pack4Food in de kijker.

Pack4Food (www.Pack4Food.be) werd in oktober 2005 met de

het gedrag van micro-organismen in voedingsproducten

steun van het IWT opgericht als een consortium van Vlaamse

via voorspellende microbiologie en microbiële analyse. Ook

onderzoeksinstellingen en bedrijven die actief in voedselver-

verricht ze onderzoek naar decontaminatietechnieken en

pakking zijn. De doelstelling was innovatie in verpakkingen

milde conserveringstechnieken (waaronder verpakking)

te stimuleren, en dit in de eerste plaats door het creëren van

om de houdbaarheid van levensmiddelen te verlengen en

een netwerk tussen levensmiddelenfabrikanten, verpakkings-

de microbiële veiligheid te verhogen. Het labo ontwikkelt

producenten en leveranciers van vulsystemen. In december

en implementeert tevens kwaliteitszorgsystemen in de voe-

2011 werd Pack4Food tot een VZW omgevormd. Intussen is er

dingsindustrie.

binnen de organisatie een multidisciplinaire pool van kennis en expertise inzake verpakking aanwezig. Een overzicht van

LABORATORIUM VOOR LEVENSMIDDELEN-

de aangesloten kennisinstellingen en de diensten van de VZW:

CHEMIE EN HUMANE VOEDING (Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen - UGent)

AANGESLOTEN KENNISINSTELLINGEN LABORATORIUM VOOR LEVENSMIDDELENMICROBIOLOGIE EN -CONSERVERING

Contact: Prof. Bruno De Meulenaer (Bruno.DeMeulenaer@UGent. be – 09/264.61.66), Prof. John Van Camp (John.VanCamp@UGent. be – 09/264.62.08), Prof. Peter Ragaert (Peter.Ragaert@UGent. be – 09/264.99.30) en Prof. Patrick Kolsteren (Patrick.Kolsteren@ UGent.be – 09/264.93.77)

(Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen - UGent) Contact: Prof. Frank Devlieghere (Frank.Devlieghere@UGent. be – 09/264.61.64), Prof. Mieke Uyttendaele (Mieke.Uyttendaele@ UGent.be – 09/264.61.78), Prof. Peter Ragaert (Peter.Ragaert@ UGent.be – 09/264.99.30)

Het Laboratorium voor Levensmiddelenchemie en Humane Voeding (nutriFOODchem) verricht onderzoek naar de chemische omzettingen in landbouwgrondstoffen en levensmiddelen, alsook de interactie tussen de componenten in deze

Het Laboratorium voor Levensmiddelenmicrobiologie en

producten en het menselijk lichaam (via in vitro, in vivo en

-conservering (LFMFP) voert onderzoek naar de levens-

epidemiologische studies). Thema’s zijn de vorming van pro-

middelenmicrobiologie en de microbiële aspecten van de

cescontaminanten (zoals acrylamide) en mycotoxinen, de

levensmiddelenconservering. De belangrijkste doelstelling

migratie van verpakkingscomponenten en allergene compo-

bestaat erin kennis te verzamelen (‘know how’ en vooral

nenten. Inzake chemische stabiliteit van levensmiddelen staat

‘know why’) over het microbieel gedrag (van zowel voed-

de oxidatieve afbraak van levensmiddelencomponenten (zoals

selpathogenen als bederforganismen) in levensmiddelen en

vetten en eiwitten) centraal. Binnen het thema humane voe-

tijdens de verwerking ervan. Het laboratorium werkt intens

ding wordt de inhoud, biobeschikbaarheid en bioactiviteit van

samen met de levensmiddelenindustrie en hun toeleveran-

klassieke en nieuwe nutriënten onderzocht. De onderzoeks-

ciers, en focust zich vooral op microbiologisch bederfbare

groep verleent ook advies aan de agro-voedingssector, onder

voedingsproducten. Het accent van het onderzoek ligt op

meer over het verpakken en bewaren van levensmiddelen.

KENNISINSTELLINGEN / food INDUSTRY / SEPTEMBER 2013 /

29

CENTRUM VOOR POLYMEER & MATERIAALTECHNOLOGIE – CPMT (Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur – UGent) Contact: Prof. Ludwig Cardon ([email protected] – 09/24.24.292)

Het CPMT verricht onderzoek naar de karakterisatie en 3D-verwerking van polymeren/kunststoffen, alsook de interactie tussen kunststof/matrijs en kunststofverwerkingsproces. Thema’s die aan bod komen, zijn het verwerken van biogebaseerde polymeren, duurzaam materiaalgebruik, innovatie

De afdeling MeBioS van de KULeuven legt

in matrijzenbouw en hergebruik/recyclage

zich toe op het opmeten van eigenschappen

van verpakkingen. Naast het verwerkings-

van (biologische) producten, de verwerking

proces wordt in het bijzonder ook aandacht

van de signalen, alsook het gebruik ervan

besteed aan zaken als productontwikkeling,

voor procescontrole en -optimalisatie. Bin-

3D prototyping/tooling en probleemoplos-

nen de onderzoeksgroep is tijdens de afge-

sing bij de productie van verpakkingen (via

lopen jaren een ruime expertise opgebouwd

thermovormen, (blaas)extrusie, injectie,...).

inzake de ontwikkeling van sensortechno-

De onderzoeksgroep verleent tevens advies

logie om snel de kwaliteit van lasnaden van

aan

gebruikers/producenten/verwerkers/

verpakkingen te controleren. Andere toe-

materiaalleveranciers van kunststofverpak-

passingen omvatten het ontwerp van gemo-

kingen en aanverwante producten.

di ceerde atmosfeer (MA) verpakkingen van groenten en fruit, en het optimaliseren

AFDELING MECHATRONICA,

van het ontwerp van kisten met betrekking

BIO-STATISTIEK EN SENSOREN –

tot luchtdoorstroming en koeling.

MEBIO (Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen – KULeuven) Contact: Prof. Bart Nicolaï (bart.nicolai@biw. kuleuven.be – 016/32.23.75), Dr. ir. Bart De Ketelaere ([email protected]. be – 016/32.85.93), ir. Karlien D’huys (Karlien. [email protected] – 016/32.16.13)

Het Belgisch Verpakkingsinstituut staat ten dienste van de industrie en de overheid op het vlak van informatie, opleiding en analyses in het domein van verpakkingen. BVI-leden kunnen bij het infocenter terecht met vragen omtrent wetgeving en normalisatie,

technische

informaties,…

(Greta Seresia - [email protected]). Het opleidingscenter organiseert zowel open opleidingen als ‘in company’ trainingen met betrekking tot materiaalkennis, verpakkingssystemen, verpakkingswetgeving, … (Marleen Calcoen - m.calcoen@ibebvi. be). Verder biedt het BVI-team ook begeleiding bij zowel de uitwerking van een totaal nieuw verpakkingsconcept als de

HET BELGISCH VERPAKKINGS-

verbetering van een bestaand concept (Fi-

INSTITUUT – BVI

lip Van Impe - [email protected]). Het testcenter van het BVI is ISO 17025 geac-

Contact: Maxence Wittebolle (m.wittebolle@ ibebvi.be – 02/464.01.10), Marleen Calcoen ([email protected] – 02/464.01.10)

process succesfully completed VOEDING ∙ geconditioneerd ∙ B R C ∙ STRIKKEN ∙ ballotin ∙ zakjes ∙ labels ∙ CONFISERIE ∙ mengen ∙ wegen ∙ individueel ∙ flowpack ∙ BISCUITERIE ∙ wegen ∙ omdozen ∙ metaaldetectie ∙ CHOCOLADE ∙ trays ∙ flowpack ∙ geschenkdozen ∙ INPAKKEN ∙ van wit tot zwart en wegwezen!

crediteerd, geeft onpartijdig advies met betrekking tot verpakkingssystemen en voert

by Ryhove

EMPACK stand 9218

www.ryhove.be

30 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / KENNISINSTELLINGEN

FLANDERS’ PLASTICVISION VZW

SENSTECH verleent inzicht in de che-

- DIVISIE VLAAMS KUNSTSTOF-

mische achtergrond van het aroma van

CENTRUM (FPV-VKC)

voedingsmiddelen en de geur van contactmaterialen met het oog op product- en

Contact: Wim Grymonprez ([email protected] – 056/28.28.24)

Dankzij een integrale kijk op kunststoffen en de bijhorende productieprocessen/technologieën is FPV VKC het eerste aanspreekpunt voor elk bedrijf dat een probleem ondervindt in verband met een kunststof. De VZW biedt diepgaande analyses, praktisch advies en technologische interventies on proeven uit volgens genormeerde methoden en procedures, dit zowel op materialen als op verpakkingen (Philip De Schepper [email protected]).

site. Daarnaast kunnen bedrijven er ook terecht voor opleidingen en labo-onderzoeken. FPV zorgt voor een totaaloplossing voor gelijk welke fase van de productiecyclus (grondstof, verwerkingstechnieken, procestechnologieën, eindproduct, recy-

VERPAKKINGSCENTRUM (Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen, UHasselt) Contact: Dr. Roos Peeters ([email protected] - 0477/88.52.34)

clage – met inbegrip van innovatie op elk niveau) van het product.

Naast de uitgebreide mogelijkheden in het kwanti ceren van basiseigenschappen, is het hoofditem het gaspermeabiliteitsonderzoek van materialen / verpakkingen. Daarnaast is er testapparatuur aanwezig om de effecten van de omgevingsvariabelen (licht, vocht, temperatuur) te kwanti ceren. Met een gamma aan testapparaten kan de impact van transport in transportsimulatietesten nagebootst worden (trillingen, val, compressie, conditionering,…). Verder is er deskundige dienstverlening met betrekking tot verpakkingsoptimalisatie (nieuwe concepten, preventie, duurzaamheid, diagnoses,…). Projectmatig onderzoek focust op diverse aspecten (design, materiaal, proces) van gethermoformeerde verpakkingsconcepten en sealeigenschappen (sealvenster, maximale kracht,…) van

kingsindustrie. De organisatie biedt expertise in sensorische en chemisch-analytische aromakarakterisering van voedingsmiddelen/ingrediënten en geurkarakterisering van voedingscontactmaterialen. Verder is er ook een focus op vluchtige organische moleculen bij interactie tussen levensmiddel en verpakking. VLAAMS CENTRUM VOOR BEWARING VAN TUINBOUWPRODUCTEN - VCBT Contact: Ann Schenk ([email protected] - 016/32.27.32)

Het VCBT is een samenwerkingsverband tussen het Verbond van Belgische Tuinbouw

ONDERZOEKSGROEP

coöperaties en de KULeuven met als doel

POLYMEERCHEMIE – PCR

technologische dienstverlening en voor-

(Faculteit Wetenschappen – UGent)

lichting in verband met bewaartechnologie en kwaliteit van groenten en fruit. Ter on-

Een ruime expertise in karakterisatie van materialen / verpakkingen is aanwezig.

procesinnovatie in de voedings- en verpak-

Contact: Prof. Dr. Filip Duprez (Filip.Duprez@ UGent.be – 09/264.45.03), Dr. Bart Hommez ([email protected] – 09/264.96.03)

De belangrijkste doelstelling van de onderzoeksgroep polymeerchemie is het ontwerp, karakterisering en toepassing van op maat gemaakte, gefunctionaliseerde polymeerstructuren en polymeerafgeleide materialen (zoals kunststoffen verpakkingen). Nieuwe polymeermaterialen worden ontwikkeld via een interdisciplinaire aanpak, zoals zelfhelende coatings, polymeren uit hernieuwbare bronnen, microcapsules, ... Een combinatie van synthetische controle van de polymeerchemie en nauwgezette karakterisering van de uiteindelijke materialen in samenwerking met verschillende bedrijven en academische partners staat aan de basis van de behaalde onderzoeksresultaten.

dersteuning van deze activiteiten voert het VCBT zowel praktijk- als basisonderzoek uit. Het centrum beschikt over een unieke onderzoeksinfrastructuur voor bewaring onder gecontroleerde atmosfeer en een uitgebreid laboratorium met geavanceerde meetapparatuur voor alle kwaliteitsaspecten van groenten en fruit. Het VCBT is geaccrediteerd volgens de ISO 17025 norm voor verschillende metingen van kwaliteit van groenten en fruit. FLANDERS’ FOOD Dr. ir. Erwin Lamot (erwin.lamot@flandersfood.com - 0473/59.03.23)

Als innovatieplatform ondersteunt Flanders’ FOOD innovatie in de bedrijven uit de voedselketen. Het versterkt de innovatieslagkracht van deze ondernemingen door het verhogen van de wetenschappe-

materialen/verpakkingen. Fundamenteel

SENSTECH

lijke en technologische kennis. Hiertoe

onderzoek richt zich op bioplastics, bio-

(Vlaams Adviescentrum voor Sensoriek van

hanteert ze een geïntegreerde aanpak,

compostering,

Voedingsmiddelen en Contactmaterialen)

bestaande uit kennisontwikkeling (vraag-

nanotechnologie,

struc-

tuurmodi caties en optimalisatie van materiaaleigenschappen.

gedreven, toepassingsgerichte collectieve Contact: Dr. Inge DIRINCK (inge.dirinck@ senstech.be – 0498/90.08.02)

en coöperatieve projecten), kennisver-

KENNISINSTELLINGEN / food INDUSTRY / SEPTEMBER 2013 /

spreiding (studiedagen en opleidingen), individueel advies en partnermatching. INNOVATIECENTRUM OOST-VLAANDEREN Contact: Peter Goeman ([email protected] – 09/267.40.71)

Het Innovatiecentrum Oost-Vlaanderen begeleidt Oost-Vlaamse bedrijven (vooral KMO’s) bij de realisatie van hun innovatieplannen. Het biedt onder meer advies over intellectuele eigendom, begeleiding bij de uitwerking van een business model, brainstorming over nieuwe productideeën, screening naar haalbaarheid, zoeken naar de juiste expertise en begeleiding bij het bekomen van subsidies voor innovatie. De begeleiding gebeurt op individuele basis. Daarnaast worden ook infomomenten over speci eke onderwerpen georganiseerd.

DIENSTEN VAN PACK4FOOD

Een kwestie van smaak.

Contact: An Vermeulen ([email protected]), Peter Ragaert ([email protected]), Guy Dohogne ([email protected]) (09/264.99.30)

Pack4Food verleent adviezen rond verpakking van levensmiddelen en gerelateerde verpakkingstechnologie en zorgt voor wetenschap-

Bescherming van goede smaak met Protadur®.

pelijke ondersteunende activiteiten in de vorm van seminaries en op maat gemaakte opleidingen voor bedrijven. Daarnaast organiseert ze regelmatig een postgraduaat (Food Packaging) aan het Instituut

Smaak hebben en behouden: gassen uit de Protadur®-reeks beschermen levensmiddelen tegen bederf en smaakverlies. Met de uitgebalanceerde Protadur®-gassen kunt u koelen, invriezen, carboniseren, inertiseren, dehydrateren en opschuimen. Protadur® zorgt ervoor dat uw product en verpakking smaakvol beschermd worden; en dat alles volgens de richtlijn 178/2002/EG. Resultaat: volledige rechtszekerheid voor u en een optimale smaakzekerheid voor uw producten.

voor Permanente Vorming (IVPV). Deze cursus heeft tot doel de activiteiten van mensen uit voedingsbedrijven, leveranciers van verpakkingsmaterialen en leveranciers van (vul)systemen op elkaar af te stemmen. De deelnemers kunnen na de opleiding de juiste houdbaarheid voorspellen van een levensmiddel dat met een speci ek systeem (materiaal + begassing + vuller) wordt verpakt. Deze aanpak wordt ondersteund door het gebruik van verschillende rekenmodellen. Pack4Food organiseert ook netwerkactiviteiten. Daarnaast coördineert ze verschillende onderzoeksprojecten inzake verpakking van levensmiddelen en gerelateerde verpakkingstechnologie. Dit gebeurt met de steun van het IWT en in nauwe samenwerking met diverse onderzoeksinstellingen en bedrijven. Intussen werden drie grote onderzoeksprojecten afgerond: verpakking van vers vlees, bioplastics en migratie van inkten/lijmen). Tevens werd het IWT-VIS-traject ‘duurzame en functionele verpakkingen’ opgestart. Dit omvat drie

Wilt u een smaakvol aanbod? Neem dan gerust contact met ons op!

onderzoeksprojecten: lasmaterialen in verpakkingen, hitteresistentie van biogebaseerde materialen en GMP-richtlijnen voor de verpakkingsindustrie. Daarnaast werd in maart 2012 het online softwareprogramma ‘PredOxyPack’ gelanceerd (www.predoxypack.be). Dit pakket werd door Pack4Food ontwikkeld (met medewerking van Food2Know en Flanders’ Food) en laat toe om te simuleren hoeveel zuurstof er doorheen een verpakking gaat tijdens de bewaring van

Gassen, service

een verpakt product. Tenslotte was Pack4Food zeer nauw betrokken

en knowhow

bij de voorbereiding van het IWT-SBO-project ‘CheckPack’ over geintegreerde optische sensoren in verpakkingen, dat in juli 2013 voor een periode van vier jaar werd goedgekeurd. ]]

Westfalen BVBA Jaargetijdenlaan 100/102 1050 Brussel Tel. 053-64.10.70 Fax 053-67.39.07 [email protected] www.westfalen.be

31

32 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY

TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S MARC MASSCHELEIN

VERHELST FRESH KIEST VOOR WESTFALEN Partnership dat bijdraagt tot snelle groei

Verse frietjes blijven goed scoren. En niet alleen in België, maar ook in de ons omringende landen. Niettemin houden meerdere ‘aardappelschillers’ het voor bekeken. Gelukkig staat er jong geweld klaar om hun plaats over te nemen. Zoals Pieterjan Verhelst, die samen met zijn ouders twee jaar geleden het Franse Flandres Conditionnement overnam en onder de bedrijfsnaam Verhelst Fresh intussen ook de West-Vlaamse markt verovert. De zaken gaan dermate goed dat gasleverancier Westfalen onlangs besloot om de onderneming met een stikstoftank uit te rusten...

Geert Verhelst en Magda Vanacker zijn al jaren in de aardappelhan-

gische markt benaderen. De Franse rma hebben we behouden,

del actief. De laatste jaren pakten ze de zaken zelfs groot aan, want

voornamelijk omdat de klanten in Frankrijk gewoon waren om

op een terrein in Bikschote bouwden ze in 2010 een nieuwe loods en

met dit bedrijf zaken te doen. Maar daar hebben we geen productie

productieruimte. Pieterjan Verhelst: “Het was de bedoeling dat ik

meer, en ook onze vertegenwoordiger staat op de Belgische payroll.

na mijn studies zou meehelpen om het bedrijf verder uit te breiden.

De chauffeur en de bestelwagens maken wel nog deel van Flandres

Want het was altijd mijn droom geweest om mijn steentje aan de fa-

Conditionnement uit.”

miliale onderneming bij te dragen. Toen het tijdstip om in de zaak te stormen. Gezien we onze aardappelen een meerwaarde wilden ge-

NOORD-FRANKRIJK EN WEST-VLAANDEREN

ven, leek het ons geen slecht idee om de richting van ‘fresh products’

Aanvankelijk werkte Verhelst Fresh uitsluitend op Frankrijk (de

in te slaan. Er zit immers nog ink wat potentieel in geschilde aard-

bestaande klanten van Flandres Conditionnement in de Noordelij-

appelen en verse friet. Niet alleen de consument, maar ook frituren,

ke regio). Maar al vrij snel begonnen de initiatiefnemers met pros-

grootkeukens en aardappelverwerkers zoeken in toenemende mate

pectie in West-Vlaanderen. Omwille van de geboden kwaliteit en

naar ‘convenience’. Deze producten spelen daar enorm goed op in.

snelle levering slaagden ze erin om op amper twee jaar tijd een aan-

Want de afnemers winnen enorm veel tijd, betalen enkel het ‘netto’

zienlijke klantenportefeuille van horecazaken, frituren, grootkeu-

gewicht en hoeven zich niet meer om afval te bekommeren.”

kens (ziekenhuizen, zorgcentra en scholen) en zelfs grootwarenhui-

stappen naderbij kwam, zijn we over de mogelijkheden gaan brain-

zen uit te bouwen. Vandaag ligt de verhouding België-Frankrijk op

OVERNAME ALS STARTPUNT

20/80 % qua afzet. Maar het ziet ernaar uit dat de groei zich in de

Het lot hielp de familie Verhelst een handje. Want één van de

komende jaren voornamelijk in eigen land (en dan meer speci ek

klanten van de aardappelhandel, het Franse Flandres Condition-

West-Vlaanderen) zal realiseren. Pieterjan Verhelst: “We hebben

nement, liet verstaan dat hij zijn bedrijf wou overlaten. Pieterjan

het geluk om erg dicht bij de kustlijn te zitten, en daar is een heel

Verhelst: “De man was op pensioengerechtigde leeftijd gekomen en

erg groot afzetpotentieel door de aanwezige horeca. Toch willen we

had zelf geen kinderen die in zijn voetsporen wilden treden. Uitein-

ook de andere hoeken van West-Vlaanderen veroveren. Want de

delijk zijn we erin geslaagd om de onderneming aan een redelijke

markt is nog groot genoeg om vele jaren te kunnen groeien.”

prijs over te nemen. Maar omdat onze roots in West-Vlaanderen liggen en we in Bikschote nog uitbreidingsmogelijkheden hadden,

VAN VELD TOT MAP

besloten we om het hele machinepark naar hier over te brengen.

Intussen werken er in Verhelst Fresh vijf mensen: de drie initia-

Tevens richtten we de rma Verhelst Fresh op, waarmee we de Bel-

tiefnemers, een administratieve kracht en een chauffeur. Vorig

PUBLIREPORTAGE food INDUSTRY / JUNI 2013 / 33 food /INDUSTRY / SEPTEMBER

jaar verwerkte de onderneming 4.000 ton aardappelen, en dit jaar beoogt ze de kaap van 10.000 ton te overschrijden. Vandaag zijn er drie à vier productiedagen per week, waarin telkens twaalf à zestien ton eindproduct wordt gemaakt. Pieterjan Verhelst: “We kopen onze aardappelen in functie van hun grootte en kwaliteit. In het voorjaar vinden we ze meestal in de regio van Diksmuide-Eernegem omwille van de warme, lichte grond. Maar vanaf juli moeten we ze

Bart Cappoen, Annick De Vos en Pieterjan Verhelst

gasleverancier was die we nodig hadden. Er

in de Westhoek en zelfs Noord-Frankrijk

werd geen druk op ons gezet en de rma be-

gaan zoeken. Wanneer de aardappelen wor-

schikte duidelijk over heel veel productken-

den aangevoerd, worden ze op grootte en

nis. Meer nog, er werd ons meteen aange-

kwaliteit gesorteerd. Deze die minder dan

boden testen op het product te doen, zodat

55 millimeter diameter hebben, verkopen

het meest optimale gasmengsel kon worden

we door aan aardappelverwerkers die ze

geleverd. Wat ons eveneens aansprak, was

voor diverse specialiteiten gebruiken. De

het feit dat de gassen in verschillende volu-

aardappelen die wel aan onze maatstaven

mes beschikbaar waren. Met andere woor-

voldoen, worden gewassen, automatisch ge-

den: het aanbod van Westfalen is perfect

schild en manueel ontpit (verwijderen van

op een groeiende onderneming afgestemd.

controles, onderhoud en gerelateerde ad-

de grote ogen en groene plekken). Vervol-

Traditioneel begin je met essen, om dan

ministratie. Natuurlijk moet er wel een ser-

gens wordt het grootste gedeelte (95 %) au-

op bundels over te stappen. En is er vol-

vice- en maintenancevergoeding worden

tomatisch tot friet gesneden (de rest wordt

doende volume, dan investeert Westfalen

betaald, maar die valt in het niets wanneer

als volledige aardappel verkocht). Daarna

zelf in de installatie van een tank. Tevens

je de besparing ten opzichte van gasbun-

passeert het product doorheen een optische

zorgt Westfalen ervoor dat de gebruiker

dels in rekening brengt. Deze manier van

sorteerder die de aardappelen of frieten

zich zo weinig mogelijk met de gassen moet

werken is immers ook kostenef ciënt voor

met onzuiverheden verwijdert. Na een laat-

bezighouden. Zo voorziet ze een menger die

Westfalen, want leveren in bulk verloopt

ste visuele controle gaan de aardappelen

de gassen automatisch mengt. In ons geval

geautomatiseerd. Elke tank beschikt over

en frieten in een koelbad, waar ze in koud

had de vorige eigenaar al eentje in gebruik.

een meter die automatisch twee alarmen

water tot 4°C afkoelen. Tenslotte worden

Deze moet wel manueel worden ingesteld,

doorgeeft. Bij het eerste wordt de leve-

ze MAP verpakt in zakken van vijf of tien

maar dit heeft meer met de aard van onze

ring in de planning opgenomen en bij het

kilogram. Hierbij wordt een gasmengsel

producten te maken. Want afhankelijk van

tweede alarm wordt er geladen en geleverd.

van CO2 en N2 (stikstof) gebruikt.”

het seizoen en teeltregio, vereisen de aard-

Deze berekening gebeurt aan de hand van

appelen een ander gasmengsel. Vandaar dat

de geregistreerde verbruiken. Op die ma-

ik de instellingen van de menger geregeld

nier kunnen we de klant tijdig bevoorraden

moet aanpassen.”

zodat hij nooit zonder product valt. Deze

KEUZE VALT OP WESTFALEN

In juli was het kritische volume van Verhelst Fresh al zo groot dat Westfalen besloot om een tank met vloeibare ‘Protadur E941’ te plaatsen.

case is dus nogmaals een perfect voorbeeld

MAP-verpakking betekent natuurlijk auto-

van hoe Westfalen naar een win/winrelatie

werkt. Flandres Conditionnement nam die

PARTNERSHIP DAT RENDEERT

van een andere leverancier af. Maar toen

In juli was het kritische volume van Ver-

partijen zijn er met onze oplossing beter op

Verhelst Fresh de onderneming overnam,

helst Fresh al zo groot dat Westfalen be-

geworden.” Pieterjan Verhelst: “We kunnen

eiste die een nieuw contract. Pieterjan Ver-

sloot om een tank met vloeibare ‘Protadur

inderdaad alleen maar in positieve bewoor-

helst: “Ze zetten ons met de rug tegen de

E941’ te plaatsen. Omdat de MAP-verpak-

dingen over Westfalen praten. Haar exper-

muur: we moesten meteen een overeen-

king van verse aardappelproducten veel

tise heeft geholpen om de kwaliteit van de

komst van meerdere jaren ondertekenen.

minder ‘Protadur E290’ vereist, wordt

producten te optimaliseren, wat een directe

En dat zinde ons niet, want als starter is het

voor dit gas vooralsnog met bundels ver-

impact op onze snelle groei heeft gehad.

heel erg moeilijk om volumes op lange ter-

der gewerkt. Zoals eerder aangegeven, is

En dankzij haar service kunnen we op een

mijn in te schatten. Vandaar dat we besloten

het Westfalen zelf die voor de investering

kostef ciënte manier verpakken zonder dat

om de gasmarkt te verkennen. Hierbij kwa-

instaat. Maar de gasleverancier neemt ook

we ons zorgen moeten maken over bestel-

men we al vrij snel bij Westfalen terecht, en

de hele exploitatie voor haar rekening. Ac-

lingen, administratie en onderhoud van de

meer bepaald bij één van haar verdeelpun-

count Manager Bart Cappoen en Sales Ma-

installatie. We kunnen elk voedingsbedrijf

ten, namelijk de rma Lombaert. Vanaf het

nager Annick De Vos van Westfalen: “Op

dat MAP verpakt dan ook alleen maar aan-

eerste contact waren we overtuigd dat dit de

die manier verliest de klant geen tijd aan

raden om met Westfalen in zee te gaan...” ]]

matisch dat er met gasmengsels wordt ge-

met haar klanten streeft: alle betrokken

34 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / CHOCOLADE & CONFISERIE

TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S CENTHO-CHOCOLATES

CHOCOLADE & CONFISERIE Belgische chocolade is een exportproduct bij uitstek!

Het is algemeen gekend: Belgische chocolade is een exportproduct bij uitstek. Niettemin durven veel ambachtelijke chocolatiers de stap naar uitvoer niet te zetten. Angst voor de complexiteit en het extra werk zijn de voornaamste redenen. “Niettemin is exporteren de enige manier om te overleven,” aldus Geert Decoster van Centho-chocolates. En hij bewijst dat het geen onhaalbare opdracht is...

Als er iets is dat Geert Decoster typeert, is het dat hij alles

ductiviteit. Om ef ciënt te werken, is het immers nodig dat je

erg doordacht doet. Toen hij in 2000 besloot om zijn eigen

voor elke praline een bepaald volume kan draaien.”

pralines te lanceren, was daar dan ook een lang denkproces aan voorafgegaan. “Al in die tijd was de markt van traditio-

UNIFORMITEIT EN AUTOMATISERING

nele pralines verzadigd,” vertelt hij. “Als je het als nieuweling

Aanvankelijk werkte Geert Decoster in bijberoep. Maar om-

wou maken, was het noodzakelijk om met iets nieuws op de

dat zijn pralines zo goed aansloegen, besloot hij samen met

proppen te komen. De originechocolade stond in die periode

zijn vrouw Els in Duisburg een winkel op te starten. Al snel

nog in haar kinderschoenen, maar ik geloofde er wel in. Van-

draaide die zo goed dat ze personeel moesten aanwerven. Al-

daar dat ik mijn recepturen op die basis creëerde. Daarnaast

leen bleek precies dat een knelpunt te zijn. Geert Decoster

maakte ik van ‘laagjes’ mijn handelsmerk: elke praline wordt

vertelt: “We hebben op dat vlak ink wat problemen gekend.

uit verschillende componenten opgebouwd die strategisch

Op een gegeven ogenblik vond ik dat het welletjes was ge-

zijn gekozen. Bedoeling is immers dat ze elkaar op zo’n ma-

weest en ben ik gaan nadenken over manieren om te groeien

nier beïnvloeden dat er een unieke smaaksensatie ontstaat.

zonder dat er extra mankracht nodig was. En het antwoord

Zo hebben we een praline met lavendel en mandarijncon -

lag in uniformiteit en automatisering. Enerzijds heb ik de

tuur omdat deze laatste de zeepsmaak van de eerste neutrali-

keuze gemaakt om enkel nog geënrobeerde pralines te ma-

seert. Onze ‘Finocchio’ is een ander voorbeeld: venkel is zeer

ken, en dit telkens met hetzelfde gewicht van 8,5 gram en

dominant, maar met bloedappelsienen komt de ‘Uganda’-

een identieke rechthoekige vorm. Anderzijds hebben we

origine mooi in evenwicht. Jaarlijks creëer ik zo gemiddeld

het risico genomen om een aanzienlijk bedrag in automati-

twee à vier nieuwe recepturen. Deze zijn geënt op de trends

sering te investeren. Denk maar aan een enrobeersysteem,

in de markt die ik heel nauw opvolg, onder meer via bezoeken

een industriële kookinstallatie, en zelfs een op maat gemaakt

aan winkels en beurzen, het internet, gespecialiseerde tijd-

snijsysteem. Hierdoor slagen mijn vrouw en ik erin om alles

schriften, cursussen en demo’s in binnen- en buitenland,...

zelf te doen, uitgezonderd de afwerking, het verpakken en de

Niettemin houden we ons assortiment altijd beperkt tot een

verzending, waarvoor we twee deeltijdse krachten in dienst

45-tal soorten. Want hoe groter je gamma, hoe lager de pro-

hebben.”

EXPORTEREN OM TE OVERLEVEN Dat Geert Decoster de richting van automatisering kon inslaan, heeft alles te maken met het feit dat hij al vrij snel besloot om verder dan de kerktoren te kijken. “Toen we startten, was de Belgische markt al verzadigd. En de situatie wordt er niet beter op. Je verkoop landelijk uitbreiden, heeft dus weinig zin. Je enkel op je eigen gemeente en aanpalende dorpen focussen, is echter niet rendabel. Dus is export eigenlijk de enige mogelijkheid om te overleven. Vandaar dat wij al in 2005 de eerste stappen op dat vlak hebben ondernomen. Het is niet eenvoudig geweest, want al bij al is er weinig inGeert Decoster

formatie en steun beschikbaar. Je kan voor speci eke vragen, participatie aan handelsmissies of deelname aan groeps-

Microsoft en Edan Business Solutions nodigen u uit

Ontdek hoe Microsoft Dynamics AX for Food

©
uw onderneming éxtra slagkracht geeft

ERP & CRM Seminar Wat? ‘Food meets IT’-seminar rond ERP en CRM-automatisering Waar?

Wanneer?

Organisatie?

Microsoft hoofdkantoor Zaventem, BE Donderdag 3 oktober 2013 12u.30 Edan Business Solutions & Microsoft België

3ULQWHUV5LEERQV6RIWZDUH

Meer informatie en gratis registreren op:

www.edan.be/nl/axfood

ZZZWXUEHOEH

Microsoft Gold Certified Partner & ERP Expert for the Food Industry

5XHGX%DVVLQ&ROOHFWHXU6SDDUEHNNHQVWUDDW %UX[HOOHV%UXVVHO 7HO)D[ LQIR#WXUEHOEH

36 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / CHOCOLADE & CONFISERIE

landse klant was een Engelse distributeur die zich op exclusieve horecazaken richtte. Intussen is deze met een eigen productie begonnen en zodoende als afnemer weggevallen. Maar dankzij ISM slaagde Geert De winkel draait goed, maar zonder export is het toch niet rendabel.

Dankzij de automatisering kunnen Geert De Coster en zijn vrouw het werk alleen aan.

Decoster erin om deze belangrijke klant door twee andere, soortgelijke

rma’s te

vervangen. Daarnaast heeft de chocolatier standen wel een beroep doen op Flanders

hoewel we wellicht de kleinste speler op

ook afnemers in Finland, Zweden, Frank-

Investment & Trade. Maar dat is het zo wat.

ISM zijn, getuigen we van stabiliteit en con-

rijk, Duitsland, Nederland en Canada. Twee

Wij hebben er bewust voor geopteerd om de

sistentie. Intussen hebben we eveneens een

keer per jaar (met Valentijn en ‘White day’)

eenvoudigste weg te kiezen: de buurlanden.

leerproces inzake verpakking en labelling

verscheept Centho-chocolates eveneens

Dan valt exporteren best wel mee, want in

doorlopen en ‘staat’ ons product er. Om het

een lading naar Japan. De chocolatier ver-

de hele E.U. gelden quasi dezelfde regels

als kleine speler internationaal te maken,

volgt: “We krijgen geregeld aanvragen uit

inzake toegelaten ingrediënten, verpakkin-

is ‘herkenning’ immers belangrijk. Je ver-

andere afzetgebieden. Want als je aan ISM

gen, labels, ... Je hoeft ook geen rekening

pakking jaarlijks veranderen, is geen goed

deelneemt, geniet je natuurlijk van een we-

met uitvoerregels, bilaterale akkoorden,

idee.” Een andere wijze les die Geert Decos-

reldwijde promotie. Toch gaan we niet op

vreemde talen en culturen, ..., te houden.

ter heeft geleerd, is dat hij niet zomaar aan

elk aanbod in. Het volume moet voldoende

Ik wil het echter niet teveel relativeren. Het

eender wie zijn producten kan verkopen.

groot zijn om de logistieke kosten te com-

blijft een hele zoektocht om alle informatie

“Achter onze pralines zit een heel verhaal

penseren. Tevens willen we alle speci citei-

te vinden. Maar als je gemotiveerd bent en

van de originechocolades en de smaak-

ten inzake wetgeving van het betreffende

er wat tijd in wilt steken, is het best doen-

combinaties,” legt hij uit. “Wie niks van

land kennen. Als er aanpassingen aan het

baar. Bovendien loont het de moeite. Zo

chocolade kent, kan ons gamma niet ver-

receptuur nodig zijn, is het sowieso nood-

hebben wij, dankzij export, onze omzet de

kopen. We moeten het ook niet hebben van

zakelijk dat er een gegarandeerd afnamevo-

laatste twee jaar kunnen verdubbelen. Van-

retailers, aangezien die vooral naar prijs/

lume tegenover staat.”

daag halen we al 60 % van onze omzet uit

kwaliteit kijken. Onze pralines zijn eerder

verkoop buiten België.”

geschikt voor het luxekanaal: speciaalzaken die hun gamma met exclusieve recep-

EEN LEERPROCES...

SAMEN STERK IN EXPORT...

turen willen vervolledigen en hoogstaande

Voor Geert Decoster staat het als een paal

Geert Decoster startte zijn exportavontuur

horecazaken.” Tenslotte heeft Geert De-

boven water: ambachtelijke chocolatiers

op een manier waarop veel ambachtelijke

coster ontdekt dat het belangrijk is om aan

zouden in veel grotere getale moeten uit-

chocolatiers het doen: af en toe een paar

bepaalde wedstrijden deel te nemen. “De

voeren. Hij is dan ook de drijvende kracht

doosjes opsturen naar contacten die via

‘exposure’ die je krijgt als je in de prijzen

achter verschillende initiatieven ter bevor-

via de pralines hebben leren kennen. “Deze

valt, is onbetaalbaar,” vertelt hij. “Zo heb-

dering van export in zijn sector. Zo werkt

manier van werken biedt echter weinig toe-

ben we in 2009 met onze ‘Speculoos’ de

hij actief mee met de Universiteit Gent aan

gevoegde waarde,” vertelt hij. “Vandaar dat

‘Great Taste of the U.K.’ gewonnen. En dit

een handboek over het verlengen van de

wij relatief snel aan vakbeurzen in het bui-

jaar haalden we met onze ‘Salin’ zilver op de

houdbaarheid. Daarnaast is hij van plan

tenland zijn beginnen deelnemen. Alleen

‘Chocolate Award Londen’. Hierdoor mogen

om de initiatieven van Choprabisco (waar-

bleek dat weinig op te brengen: we waren

we in oktober meedoen aan het wereldkam-

mee Fenaco onlangs fusioneerde) te helpen

te klein om op deze algemene voedingseve-

pioenschap dat tijdens de ‘Chocolate Week

ondersteunen. “Onze vakfederatie was te

nementen op te vallen. Het tij keerde toen

London’ wordt georganiseerd. Dit sterkt

klein om op internationale handel te wer-

we in 2007 aan ISM in Keulen deelnamen.

ons in de overtuiging dat we goed bezig zijn,

ken,” vertelt hij. “Maar nu we de handen in

Deze vakbeurs is immers speci ek op cho-

het biedt een mooie publiciteit en het zorgt

elkaar hebben geslxagen, openen er zich

colade en con serie gericht. Nu ja, de eerste

ervoor dat onze klanten tevreden zijn. Want

verschillende nieuwe opportuniteiten. Gro-

keer hebben we weinig rendement gehaald,

zij kunnen er natuurlijk mee uitpakken dat

te en kleine chocolatiers kunnen elkaar im-

dat moet ik wel toegeven. Want de aanko-

ze een ‘winnaar’ in hun gamma hebben...”

mers op verschillende vlakken aanvullen: aanbod, logistiek, exportkennis, ... Door

pers zijn relatief voorzichtig met nieuwkomers: je moet eerst toch wat bewijzen.

VOORAL IN HET V.K.

meer samen te werken, kunnen we allebei

Maar het jaar erop is het beginnen te lopen.

Blijkbaar heeft Centho-chocolates iets met

onze toekomst verzekeren. En die ligt in ex-

En sindsdien gaat het alsmaar beter. Want

het V.K. want haar eerste grote buiten-

port, zoveel is zeker...” ]]

Anticimex bestrijdt doeltreffend en biedt een permanente preventieve bescherming. Veilig, milieuvriendelijk en met 100 % waarborg. Insecten - knaagdieren (tox/non-tox) - houtworm - vogelwering - ruimtebehandeling - ISPM15 Conform ISO 9001-VCA, HACCP, BRC, IFS, AIB,...

T: 0800 96 900 • [email protected] • www.anticimex.be Je kan ons vinden in Roeselare, Lokeren, Antwerpen, Heusden-Zolder, Anderlecht, Floreffe en Rocourt.

FI-sept12-K

tek 4 ser vice 24/7 4 gratis bes 4 snelle ser vice! 4 discreet

Zekerheid in kwaliteit ISS Industrial Cleaning Athena Business Center Steenstraat 20/1 1800 Vilvoorde-Koningslo tel 02 263 68 85 fax 02 263 69 39 www.iss.be [email protected] [email protected]

FI-maa09-A

FI-okt08-K

EA;JG;ML emulgeren van: soepen, sausen & marinades - mayonnaise, dressings - purees

doorloopcutter voor: kookworstdegen - leverpasteien - zwoerdemulsies

demonstratie op aanvraag

Stephan BVBA Sluis 11 9810 Nazareth

tel. 09/385 83 55 [email protected] www.stephan-belgium.be

Krachtige, low shear pomp voor viskeuze vloeistoffen De sinuspompen van Watson-Marlow MasoSine hebben grote voordelen ten opzichte van lobbenpompen zoals minimale productbeschadiging met daarbij krachtige zelfaanzuiging. • Volumes tot 90.000 liter/uur • Een enkele as met een enkele afdichting – lage onderhoudskosten en eenvoudig te (CIP) reinigen

• Pulsvrij • Uniek sinuspomp ontwerp voorkomt productbeschadiging en zorgt voor een hogere opbrengst.

     
 

[email protected] www.wmpg.be

Tel: 09 225 94 57 wmb-476

VERPAKKINGEN / food INDUSTRY / SEPTEMBER 2013 /

Pumping, Emptying, Dosing TEKST ELS JONCKHEERE

VERSIE 2 AUTOCONTROLEGIDS GOEDGEKEURD Het Federaal Voedselagentschap heeft versie 2 van de Autocontrolegids voor de chocolade-, praline-, biscuiterie-, confiserie- en ontbijtgranensector op 27 mei 2013 goedgekeurd (gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 7 juni 2013). De eerste versie van de Gids dateerde van juni 2007 en had dringend nood aan een actualisering. Het beheer en de verspreiding van de Autocontrolegids gebeurt door CHOPRABISCO.

You have the application, we have the solution NETZSCH counts as one of the pioneering problemsolvers in terms of the most difficult applications in pumping technology. We can offer you:  Barrel emptying of high viscous liquids  Pumps designed, manufactured and tested acc. EHEDG, QMD, 3A with FDA certified elastomers  Automated dosing cells

Ten opzichte van de eerste versie zijn er volgende fundamentele wijzigingen: de uitbreiding van het toepassingsgebied naar ontbijtgranen en de aangepaste versoepelingen voor bepaalde bedrijven. De meeste andere wijzigingen betreffen de actualisatie op het gebied van de wetgeving. Belangrijk om weten, is dat de nieuwe versie van de Gids op 7 september 2013 in werking treedt. Vanaf dan is versie 1 niet meer geldig. Audits die voor 7 september 2013 worden uitgevoerd, mogen op basis van de nieuwe versie gebeuren, voor zover alle betrokken partijen zich daar voldoende op hebben kunnen voorbereiden. Alle audits die na deze datum worden uitgevoerd, moeten op basis van de nieuwe versie gebeuren. De Gids is een belangrijk hulpmiddel bij de invoering van een bedrijfseigen Auto Controle Systeem. Ondernemingen vinden er dan ook eenvoudige, duidelijke richtlijnen en enkele voorbeelden in over hoe zij een preventief voedselveiligheidssysteem (HACCP) in de praktijk kunnen invoeren. De delen die

NETZSCH barrel emptying NBE 200 and progressing cavity pump NEMO® BH

op de Goede Hygiënische Praktijken en HACCP betrekking hebben, maken bijna 2/3 van de Gids uit. Maar eigenlijk zijn ze niet nieuw, aangezien ze sinds 1997 wettelijk zijn verplicht! Daarnaast bevat de Gids een reeks ‘quick start’- ches die in een eenvoudige taal de belangrijkste voedselveiligheidsprincipes toelichten. Bedrijven die de Gids toepassen, kunnen zich extern door een OCI (onafhankelijke certi cerende instelling) laten certi ceren of zich door het FAVV laten valideren. Vervolgens krijgen ze een bonus van 50 % op de hef ng die zij jaarlijks aan het FAVV dienen te betalen. Tevens bestaat de mogelijkheid om de ACS-audit te combineren met de audits van commerciële kwaliteitssystemen, zoals IFS, BRC of ISO22000. Meer info krijgt u via [email protected] of 02/550.17.56

NETZSCH Pumps Bellux BVBA Brusselbaan 209 1790 Affligem Belgium Tel.: +32 53 663301 [email protected] www.netzsch.com

39

40 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / CHOCOLADE EN CONFISERIE

TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S MARC MASSCHELEIN

CONFISERIE GELDHOF LANCEERT REEKS ‘BIJPRODUCTEN’ Innovatief met confiserie

Al sinds 1954 maakt de familie Geldhof de befaamde ‘rode neuzen’ of ‘cuberdons’. En wellicht zou de producent er probleemloos nog eens zestig jaar kunnen bijdoen. Want dit typisch Belgische snoepje wint alleen maar aan populariteit. Alleen is het in deze tijden toch gevaarlijk om zich enkel op de nationale markt te richten. Helaas valt de cuberdon, omwille van haar geringe bewaartijd, moeilijk te exporteren. Vandaar dat Confiserie Geldhof na de zomer start met de commercialisering van een reeks innovatieve ‘nevenproducten’...

Het verhaal van Con serie Geldhof startte in 1948 toen de

gewone kartonnen doos of een displaybox. Dit laatste wordt

veertienjarige Antoine Geldhof bij een grote con serie in

in toenemende mate door de retail gevraagd. Met de ‘Shelf

Gent aan de slag ging. De grootvader van de eigenaar gaf

Ready Box’ hoeven de winkeliers maar een klep van de doos

hem immers het 19de eeuwse geheime recept van het snoepje

af te scheuren. De verpakking kan dan in zijn totaliteit in

prijs. Toen de con serie zes jaar later naar Brussel verhuisde,

de rekken worden geplaatst. Hoewel we met de vernieuwde

besloot de ambitieuze jongeman om zijn kennis in de praktijk

inpaklijn onze capaciteit van 540 tot 1.100 ton op jaarba-

om te zetten en startte hij een klein snoepfabriekje in Eeklo.

sis hebben opgetrokken, moet deze investering niet zozeer

Zijn zoon Tony vervoegde in de jaren zeventig de gelederen

in het kader van toekomstige groei worden gezien. Het was

en breidde het assortiment van ‘cuberdons’ uit, onder meer

vooral de bedoeling om onze kwaliteit en service verder te

met gommen. In 2001 maakte de con serie met negen per-

optimaliseren. Cuberdons hebben immers maar een bewaar-

soneelsleden jaarlijks zo’n 450 ton snoep, waarvan ongeveer

tijd van acht weken. Dit betekent dat we weinig product op

175 ton cuberdons. Intussen zijn er 22 mensen aan de slag

voorhand kunnen verpakken en op voorraad houden. Alleen

en is de productie van con serie tot 730 ton per jaar opge-

doen sommige klanten geregeld een actie, waardoor we tel-

trokken, waarvan 450 ton cuberdons. In 2012 bedroeg het

kens vrij onverwacht snel grote hoeveelheden moeten kun-

zakencijfer 4,767 miljoen euro. Het is vooral de laatste drie

nen leveren. Dankzij de nieuwe lijn kunnen we veel beter op

jaar (na de erkenning van de ‘rode neus’ als streekproduct

die vraag inspelen en al onze klanten met erg ‘verse’ snoep

in 2009) dat Geldhof sterk groeide: de omzet kende meer

beleveren. Bovendien is het ook een kostenef ciënte ingreep

dan een verdubbeling. En blijkbaar heeft het management

geweest. Want dankzij deze automatisering sparen we drie

de smaak van expansie te pakken, want de laatste maanden

personeelsleden uit. Deze mensen blijven weliswaar in het

werd een reeks investeringen doorgevoerd om de positieve

bedrijf, maar worden op andere posten ingezet waarvoor we

trend te bestendigen.

geen extra medewerkers hebben moeten aanwerven.”

VERPAKKINGSLIJN VERNIEUWD In totaal werd meer dan één miljoen euro aan een uitbreiding

ZOEKEN NAAR EXPORTMOGELIJKHEDEN

en vernieuwing van de verpakkingsinstallatie besteed. Er

Niettemin streeft Con serie Geldhof wel degelijk een sub-

werd een bufferzone geïmplementeerd die ervoor zorgt dat

stantiële groei na. Maar de rma gokt daarbij niet zozeer op

er bij stilstand van de productie toch lange tijd kan worden

haar kernactiviteit, maar wel op nevenproducten waarvan

verpakt (en vice versa). Het gaat over een platform waarop

de productie wordt uitbesteed. Daniël Bernon: “Fevia heeft

ongeveer één ton product kan worden afgeleid. Daarnaast in-

gelijk: Belgische voedingsbedrijven kunnen hun groei en-

vesteerde Con serie Geldhof in een ‘Side Loader’. Deze vult

kel via export consolideren. Alleen zitten wij met een prak-

de doosjes volautomatisch, schuift ze vervolgens in karton-

tisch probleem: de erg korte houdbaarheid van ons product.

nen doosjes en lijmt deze dicht. Tenslotte werd eind augus-

Uitvoeren naar de buurlanden gaat nog. Maar voor verdere

tus een kartonneerlijn geïnstalleerd. Daniël Bernon, Com-

bestemmingen moeten we luchttransport gebruiken, wat de

mercieel Directeur van Con serie Geldhof: “Deze groepeert

prijs enorm de hoogte injaagt. Bovendien zijn de afnemers

consumentenverpakkingen en laadt ze automatisch in een

van snoepgoed bewaartijden van acht tot vijftien maanden

CHOCOLADE EN CONFISERIE / food INDUSTRY / SEPTEMBER 2013 /

41

gewoon. Hun logistieke systeem is op deze termijnen afgestemd, met als gevolg dat onze producten daar niet in passen. Vandaar dat we drie jaar geleden zijn beginnen brainstormen over mogelijkheden om toch aan export te kunnen doen. Al snel kwamen we op het idee om ‘dressings’ voor roomijs en andere desserts te maken. Want het aanbod op dat vlak is redelijk beperkt: er is chocolade, mokka, aardbei en dan heb je het zowat gehad. Bovendien worden deze producten meestal in 1 liter verpakkingen De kartonneerlijn groepeert consumentenverpakkingen en laadt ze automatisch in een gewone kartonnen doos of een displaybox.

Dankzij een bufferzone kan er bij stilstand van de productie toch lange tijd worden verpakt (en vice versa).

sings in verpakkingen van 250 ml op de

te ontwikkelen. En heel wat chocolatiers

haar R&D gedeeltelijk op de uitwerking van

markt te lanceren. En qua smaken startten

experimenteren met de saus als vulling

een smeerbare versie van de ‘cuberdon’. Het

we natuurlijk met de ‘cuberdon’...”

van pralines. Zelfs een geitenkaasfabrikant

resultaat kwam eveneens deze zomer op

aangeboden, waardoor de consument het een hele lange tijd met dezelfde smaak moet doen. Vandaar dat we besloten om dres-

heeft de dressing al aan zijn producten toe-

de markt: een witte chocopasta met ‘rode

SUCCES IN BINNENEN BUITENLAND

gevoegd! Op zich legde de cuberdonsaus

neusjes’-smaak en kleur (nvdr. het klinkt

Con serie Geldhof dus geen windeieren.

wat vreemd, maar we mochten het product

De cuberdondressing werd twee jaar gele-

Integendeel, want dankzij dit product steeg

proeven en het is echt wel lekker). Nog een

den gelanceerd. Con serie Geldhof slaagde

de omzet vorig jaar met 29 %. Daniël Ber-

andere nieuwigheid die we in de herfst in

er met dit product in om haar eerste stapjes

non: “Omwille van het grote succes hebben

de winkelrekken zullen vinden, is de ‘crum-

op de buitenlandse markt te zetten. Intus-

we besloten om het concept verder uit te

ble’: brokjes suiker met cuberdonsmaak om

sen heeft ze afnemers in Polen, Frankrijk,

werken met andere recepturen. Deze zomer

op ijsjes en zuivelwaren te strooien. Ten-

Japan en Het V.K, en lopen onderhandelin-

brachten we de ‘sweet cherry sauce’ op de

slotte werd een laatste innovatie even in

gen met distributeurs in Canada en Aus-

markt, naar analogie van de zogenaamde

de ijskast gestopt wegens het niet vinden

tralië. Tevens wordt al 6 % van de omzet

‘poepkes’-snoepjes. En begin volgend jaar

van een geschikte producent: con tuur met

door export gegenereerd. Maar tegen alle

volgt nog een resem andere smaken: zoete

cuberdonsmaak (die al in 2011 werd gepa-

verwachtingen in, bleek het vooral de Belgi-

drop, chocolade-munt (de befaamde ‘Af-

tenteerd). “We laten deze nevenproducten

sche markt te zijn die in deze innovatie was

ter Eight’ smaak), boterkaramel (zoals de

allemaal door derden fabriceren. Want de

geïnteresseerd. Zowel McDonald’s als Quick

‘Werchters echte’), mokka, limoen, meloen

kwantiteit van afname zal altijd te klein zijn

gebruiken de dressing voor hun softijs. En

en papaja.”

om de investering in de benodigde apparatuur te rechtvaardigen,” aldus Daniël Ber-

talrijke levensmiddelenproducenten experimenteren ermee in hun R&D. Zo hebben

NOG MEER NIEUWIGHEDEN

non. “Niettemin is het nieuwe assortiment

verschillende roomijsfabrikanten al cuber-

Maar Con serie Geldhof ging nog verder de

een belangrijke aanwinst om ons zakencij-

donijs gelanceerd. Filliers maakte een rode

creatieve toer op. “Als Lotus met zijn koek-

fer te consolideren. We gaan ervan uit dat

neuzen jenever. Er bestaat advocaat met

jes in smeervorm zo’n groot succes behaalt,

we binnen enkele jaren toch minstens 25 %

cuberdonsmaak. Koekjesproducenten ge-

dan moeten wij dat ook kunnen,” dacht de

van de omzet uit dit gamma zullen halen,

bruiken de crumble om nieuwe recepturen

snoepjesproducent. En ze concentreerde

en dat zo’n 15 % uit export zal komen.” ]]

‘Cuberdons’ worden gemaakt van suiker, Arabische gom, glucose, water, aroma’s en kleurstoffen. Voor het traditionele type (dat paars is), wordt de smaak door middel van een concentraat van voornamelijk frambozen gecreëerd. Voor de kleur wordt dan weer vloeibaar concentraat uit rode biet gebruikt. De ‘zwarte neuzen’ bevatten anijs of zoete drop. En de ‘zomerneusjes’ worden met concentraat van citroen, appel, aardbei of sinaasappel gemaakt. De ‘cuberdons’ hebben een relatief korte bewaartijd. Na de productie bevat het snoepje nog zo’n 10 % vocht, wat voor de vloeibare stroop binnenin zorgt. Door de uitdroging van de stroop komt het kristallisatieproces op gang. Hierdoor wordt de smeuïge inhoud geleidelijk aan taaier en droger, de korst wordt dikker en de stroop keert terug naar zijn basisvorm kristalsuiker.

Op 1 juli verandert de afvalwetgeving! Dirk is al in orde...

U vindt alle informatie op www.ovam.be/sorteermeer

Vanaf 1 juli 2013 moeten ook bedrijven pmd-afval apart inzamelen en een contract met een afvalinzamelaar hebben voor hun gemengde bedrijfsafval. Dirk is al in orde. U toch ook?

Bezoek ons op

K EMPACEL BRUSS Standnr. 6.505

De Business-IT-oplossing voor uw complete bedrijf allesondercontrole.com

CheckMate 3. Gasverpakken onder controle.

Succes is een kwestie van het juiste systeem

NL 074 265 77 88 BE 053 80 97 54

Sneller Betrouwbaarder Productiever Inoxytech is gespecialiseerd in het ontwerpen en produceren van meubilair, bordessen, spoeltafels, spoeltafelkasten, stootrandbeveiliging, … in inox. Wij hebben een compleet standaardgamma en kunnen u tevens alle maatwerk in inox aanbieden.

at yourrrr servic service cce e

Inoxytech est spécialisé dans la conception et production du mobilier, protections, passerelles, tables armoires avec ou sans évier, mobilier pour les sas, tout en acier inoxydable. Nous pouvons vous offrir une gamme standard et sommes équipés de vous fabriquer tout sur mesure.

www.inoxytech.be Bekijk nu hoe we u van dienst kunnen zijn op www.barias.be

BARIAS Roeselare - België TEL +32 51 243 242

V lamin g s traat 14 , B - 8 5 6 0 Weve lg e m T: +32 5 6 43 93 93 F: +32 5 6 43 93 9 9 E: info @in ox y te ch . b e

Succesvolle bedrijven in de voedingsmiddelenbranche vertrouwen wereldwijd op het CSB-systeem. Verhoog ook uw concurrentievermogen met onze IT-oplossingen. Uw voordelen: vooraf geconfigureerde processen „Dekking van alle branche-eisen „ Snelle ROI door korte implementatietijden „Optimaal

QR-Code scannen en nader informeren! CSB-System International Business Park E19 Battelsesteenweg 455 A 2800 Mechelen, België Tel.: +32 15 281-707 Fax: +32 15 271-705 [email protected] www.csb-system.be

44 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / CHOCOLADE & CONFISERIE

TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S CACAOLAB

VLOEIGEDRAG VAN CHOCOLADE Een belangrijk aandachtspunt!

Nog al te vaak wordt er onvoldoende bij het vloeigedrag of de reologie van chocolade stilgestaan. En dat kan serieuze gevolgen hebben. De reologie heeft immers een invloed op zowel het verwerkingsproces als het eindproduct. Tevens is het een belangrijk kwaliteitsaspect inzake sensorische gewaarwording. Het zou de eerste keer niet zijn dat grote batches vloeibare chocolade moeten worden teruggestuurd omdat hun vloeigedrag niet klopt en ze dus onverwerkbaar zijn. Nochtans is het mogelijk om de reologie bij te sturen...

Voor een probleemloze verwerking dient chocolade een op-

geven vloeigrens laat vermoeden.” Er is echter een methode

timaal vloeigedrag te vertonen. Toch blijkt precies dit een

die dit probleem oplost. Onderzoekers van het UGent Caca-

aandachtspunt te zijn dat wel eens uit het oog wordt verloren.

olab vonden immers een alternatief voor de bepaling van de

Of onvoldoende goed is gekend en/of onder controle wordt

vloeigrens via oscillatorische reologie. Hierbij wordt een si-

gehouden. Vraag is waarom dat het geval is. Ir. Davy Van de

nusoïdaal variërende spanning aan de chocolade opgelegd en

Walle, Verantwoordelijke Dienstverlening van het Laborato-

wordt de complexe modulus (een maat voor de rigiditeit van

rium Levensmiddelentechnologie en -Proceskunde van de

het product) gemeten. Ir. Davy Van de Walle: “Bij spannin-

UGent: “Laat ons beginnen met uit te leggen wat het vloeige-

gen kleiner dan de zwichtspanning zal de complexe modulus

drag is. Vloeibare chocolade vertoont een niet-Newtoniaans

vrijwel constant blijven, wat aangeeft dat er geen structuur-

vloeigedrag dat aan de hand van de vloeigrens en de plasti-

afbraak gebeurt. Zodra de vloeigrens wordt overschreden,

sche viscositeit wordt gekarakteriseerd. De eerste betreft de

zal deze complexe modulus dalen: er treedt structuurafbraak

spanning die moet worden uitgeoefend vooraleer de choco-

op en de chocolade zal gaan vloeien. Een pluspunt aan deze

lade begint te vloeien. De plastische viscositeit is dan weer

methode is dat de vloeigrens kan worden bepaald zonder het

een maat voor de energie die is vereist om de vloei van cho-

gebruik van het Casson- of andere modellen. Op zich zorgt

colade te behouden. De vloeigrens wordt voornamelijk door

ons meetalternatief ervoor dat de chocoladeverwerker min-

de interacties tussen de vaste deeltjes (suiker, cacaodeeltjes

der voor verrassingen komt te staan.”

en/of melkpoeder) bepaald. Een grote aantrekkingskracht tussen de deeltjes zorgt voor een hoge vloeigrens. Dit geldt

BELANGRIJK VOOR TAL VAN ZAKEN

ook voor de viscositeit, maar bij deze parameter speelt ook de

Het fenomeen van incorrecte reologie treedt nog vaak op.

deeltjesgrootteverdeling een belangrijke rol. Kleine deeltjes

“We horen geregeld dat producenten van biscuiterie, repen,

kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat de grotere deeltjes

pralines, ..., grote batches terugsturen omdat de chocolade

gemakkelijker rollen.

BETERE MEETMETHODE Als de reologie wordt bepaald, dan gebeurt dat over het algemeen met een reometer, en dit via de erkende referentie ICA46 methode bij 40°C. Aan de gemeten vloeicurve (afschuifspanning in functie van afschuifsnelheid) wordt dan meestal de Casson vergelijking ge t (met als output parameters de Casson vloeigrens en viscositeit). Ir. Davy Van de Walle: “Deze aanpak leidt echter tot een onnauwkeurige schatting van de vloeigrens. Want het Casson model vertoont bij lage afschuifspanningen geen goede t. Het resultaat: “De chocolade gedraagt zich anders in de toepassing dan de opge-

“UGent wil emulgatoren ook gebruiken om het vloeigedrag van chocolade te optimaliseren.”

CHOCOLADE & CONFISERIE / food INDUSTRY / SEPTEMBER 2013 /

45

Als de reologie wordt bepaald, dan gebeurt dat over het algemeen met een reometer.

Dr. Ir. Nathalie De Clercq

Ir. Davy Van de Walle

‘onverwerkbaar’ is. En dit heeft quasi al-

wikkelen.” Een gewenste reologie van cho-

kunde van de UGent: “Het vloeigedrag is

tijd met het vloeigedrag te maken,” vertelt

colade is dus belangrijk voor tal van zaken.

eveneens essentieel wanneer chocolade in

Ir. Davy Van de Walle. “Ook bij innovaties

Zo zal ze in belangrijke mate de vlotheid

andere levensmiddelen wordt toegepast,

wordt er onvoldoende aandacht aan de

van de verwerking bepalen. Want in ver-

bijvoorbeeld als coating van een cake. De

vloeiparameters besteed. Het R&D-team

schillende fasen van het proces wordt de

viscositeit zal immers de dikte van het ver-

in de bedrijven staat er vaak onvoldoende

chocolade verpompt. En net op dat vlak

eiste laagje bepalen. Wanneer de chocolade

bij stil dat een optimale smaaksensatie

speelt het vloeigedrag een essentiële rol.

een te lage viscositeit heeft, zal er een te

gerelateerd is met een speci ek reologisch

Maar er is nog veel meer. Dr. Ir. Nathalie

dun chocoladelaagje op de te enroberen

gedrag. Op die manier missen ze soms de

De Clercq, Doctor-Assistent, Laboratorium

cake achterblijven, met als gevolg dat de

kans om een uitmuntend product te ont-

Levensmiddelentechnologie en -Proces-

producent niet het beoogde product kan a everen. Bij een te hoge viscositeit zal de chocoladelaag te dik zijn. Voor dit soort toepassingen is er trouwens een gemiddelde vloeigrens nodig. Wanneer deze te laag ligt, zal de chocolade van het product schuiven en worden er chocoladevoetjes gevormd. En wanneer ze te hoog ligt, zal het eindproduct visueel onaantrekkelijk zijn. Want dan lijkt het net alsof er een hoopje chocolade

Food Blending We offer food powder blending, packaging and labelling for our customers' processing needs. Our machinery, knowhow and quality management systems are aimed at giving us a competitive edge in the market place and makes us a reputable entreprise for food companies in Europe. We are BRC certified, level A and certification can be arranged for Kosher and Halal products. If your project involves powder, we can help! Discover us at www.foodblending.be | Kwadeweg 26 | 9940 EVERGEM (Belgium) | Tel: +32 9 253 83 21

46 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / CHOCOLADE & CONFISERIE

inuline) te worden gebruikt. Nathalie De Clercq: “Op zich hebben emulgatoren dus een effect op de kostenef ciëntie. Maar we willen ze ook gebruiken om het vloeigedrag van chocolade te optimaliseren. Vandaar dat binnen het UGent Cacaolab al geruime tijd experimenten op dit vlak lopen. Het nadeel van lecithine is wel dat het een bijproduct van sojaolie is en daardoor geen constante samenstelling en functionaliteit heeft. Om het vloeigedrag te controleren, Wanneer de chocolade een te lage viscositeit heeft, zal er een te dun chocoladelaagje op de te enroberen cake achterblijven.

is het belangrijk te weten welke componenten de lecithine bevatten, alsook in welke hoeveelheden. In theorie zou dit per batch

op de cake ligt (zie guur). Een andere toe-

meer vet, hoe lager de vloeiparameters.

moeten worden bepaald, aangezien elke

passing waar problemen kunnen optreden,

Cacaoboter is echter een duur ingredi-

oogst en variëteit verschilt. Maar een che-

is de verwerking van chocolade tot repen of

ent. Om kostenef ciënte redenen, worden

mische analyse is enkel mogelijk met zeer

pralines. Bij een te hoge viscositeit zullen

daarom emulgatoren toegevoegd. Deze ad-

dure apparatuur. In de praktijk zijn derge-

de luchtbellen onvoldoende kunnen worden

ditieven zijn opgebouwd uit een lipo el en

lijke testen niet haalbaar voor elke chocola-

verwijderd bij het uittrillen van de vormen.

hydro el gedeelte met een af niteit voor

deproducent.”

Bijgevolg zal de chocolade met luchtgaat-

respectievelijk de vetfase en vaste deeltjes

jes zijn doorspekt, wat voor de consument

(zie guur). Hierdoor verminderen de aan-

ongewenst is. Is de chocolade te laag qua

trekkingskrachten en andere interacties

INVLOED VAN PRODUCTIEPROCES

viscositeit, zal het chocoladelaagje bij een

tussen de vaste deeltjes en worden de vloei-

Naast de samenstelling zal ook het pro-

praline te dun zijn. Bij repen zullen er geen

parameters positief beïnvloed. Lecithine is

ductieproces het vloeigedrag van het

noemenswaardige problemen optreden.”

de meest gebruikte emulgator in chocolade:

nale product beïnvloeden. Na het homo-

0,3 % heeft een gemiddeld equivalent effect

geniseren van de vaste ingrediënten en

als 3 % cacaoboter. Belangrijk om weten,

een deel van de cacaoboter is het nodig

is dat dit additief voornamelijk op de vis-

om het mengsel via een wals te ver j-

cositeit inspeelt, terwijl alternatieve emul-

nen. De deeltjes moeten immers kleiner

gatoren, zoals polyglycerol polyricinoleaat

dan 30 μm zijn, anders worden ze op de

(PGPR), eerder de vloeigrens reduceert.

tong gedetecteerd en zal de chocolade een

De lipo ele staart van PGPR is veel langer

korrelig mondgevoel hebben. Chocolade-

dan die van de actieve componenten in le-

producenten controleren dit met een mi-

cithine. Hierdoor is er nauwelijks interactie

crometer. Ir. Davy Van de Walle: “Tijdens

tussen de vaste deeltjes, met als gevolg dat

het walsproces worden voornamelijk de

De reologie correct meten, is een eerste

de vloeigrens tot 0 kan worden herleid. Een

suikerdeeltjes gebroken en dus verkleind.

stap in de goede richting. Maar het vloeige-

zeer lage vloeigrens kan bijvoorbeeld bij het

Op die manier wordt er meer oppervlakte

drag aanpassen en onder controle houden,

coaten van roomijs zijn gewenst. Vandaar

gecreëerd dat tijdens het concheerproces

is nog een ander paar mouwen. Volgens

dat in dit soort toepassingen liever PGPR

met vet moet worden gecoat. Algemeen

het UGent Cacaolab zijn er twee mogelijk-

wordt toegevoegd, terwijl lecithine dan

kan je dus stellen dat de viscositeit toe-

heden: het veranderen van de receptuur

weer geschikter is voor repen.” Telkens de

neemt naarmate de deeltjes kleiner wor-

(vetgehalte, emulgatoren en samenstel-

receptuur van chocolade wordt gewijzigd,

den. De bekomen deeltjesgrootteverde-

ling vaste deeltjes) en/of de processtappen

is er een effect op het vloeigedrag van cho-

ling bepaalt in belangrijke mate beide

(walsen en concheren). Nathalie De Clercq:

colade. De interactie van de emulgator met

vloeiparameters. De vloeigrens wordt

“Laat ons starten met de receptuur. Cho-

elk ingrediënt is immers verschillend. Dit

voornamelijk door het aandeel kleine

colade is een suspensie van vaste deeltjes

vormt ook een belangrijke uitdaging bij de

deeltjes beïnvloed. Hoe meer kleine deel-

(suiker, cacao en eventueel melkpoeder) in

ontwikkeling van bijvoorbeeld steviacho-

tjes, des te groter de interactie en des te

een continue vloeibare vetfase die ervoor

colade. Want deze intense zoetstof dient in

hoger de vloeigrens zal zijn. Hoe ef ciënt

zorgt dat chocolade kan vloeien. Dus hoe

combinatie met een bulkstof (bijvoorbeeld

de deeltjes een volume opvullen, heeft dan

TWEE MOGELIJKHEDEN

-

CHOCOLADE & CONFISERIE / food INDUSTRY / SEPTEMBER 2013 /

47

“Voor de reologie is het belangrijk dat er voldoende vocht wordt verwijderd. Want een te hoog vochtgehalte is nefast voor beide vloeiparameters.” weer eerder een invloed op de viscositeit. Er moet dus een goede

of hoe hoger het vochtgehalte, hoe sneller deze ongewenste tran-

balans tussen grote en kleine deeltjes zijn. Hoe ef ciënter de

sitie gebeurt. Zoals daarnet vermeld, zal het vrijgestelde water de

ruimte tussen de grote deeltjes met kleinere deeltjes is opgevuld,

agglomeratie van vaste deeltjes in gang zetten.Om het indikken

hoe lager de viscositeit. Als de pakkingsef ciëntie laag is, dient er

van vloeibare witte chocolate te vermijden, is het dus belangrijk

meer cacaoboter te worden toegevoegd om een bepaalde viscosi-

dat alle vaste deeltjes met vet zijn bedekt en dat er voldoende vrij

teit in het eindproduct te bereiken. Aangezien cacaoboter echter

vet aanwezig is om de mogelijke interacties tussen de gedisper-

een duur ingrediënt is, is het walsen dus belangrijk voor de kos-

geerde deeltjes te verhinderen. Daarom is het aangewezen om

tenef ciëntie van de chocoladeproductie.” Het gewalste meng-

melkpoeder met een hoog vrij vetgehalte toe te passen of een com-

sel wordt tijdens het concheerproces omgevormd van een droge

binatie van mager melkpoeder en watervrij melkvet te gebruiken.

massa tot een vloeibaar product met het gewenste aroma. Tijdens

We kunnen stellen dat het vochtgehalte van witte chocolade onder

de droge fase in dit proces worden vocht en vluchtige, ongewenste

de 0,8 g/100 g moet worden gehouden. Dit kan door een goede

aromacomponenten verwijderd bij temperaturen tussen 60°C en

kwaliteit- (bijvoorbeeld bij de aankoop van ingrediënten) en pro-

90°C (afhankelijk van het type chocolade). Nathalie De Clercq:

cescontrole (zoals een voldoende lage relatieve vochtigheid van de

“Voor de reologie is het belangrijk dat er voldoende vocht wordt

productieruimte en een gecontroleerd concheerproces).”

verwijderd. Want een te hoog vochtgehalte is nefast voor beide vloeiparameters. In deze intensieve mengstap wordt ook meer

Het mag duidelijk zijn dat de reologie van chocolade een belang-

vrij vet gecreëerd (uit cacaomassa, cacaopoeder en melkpoeder),

rijke kwaliteitsparameter is en door talrijke factoren wordt beïn-

wat de vloeigrens en viscositeit doet dalen. Afhankelijk van het

vloed. UGent Cacaolab pleit er dan ook voor om het vloeigedrag

type conche, het gewenste aroma,…, kan dit proces tot 48 uur

van chocolade bij productontwikkelingen en innovaties niet uit

duren. Tijdens de natte fase worden de resterende hoeveelheid

het oog te verliezen... ]]

cacaoboter en de emulgator(en) toegevoegd. Er wordt bij een temperatuur van ongeveer 45°C opnieuw intens gemengd. Bedoeling

Voor meer info www.cacaolab.be.

is de vaste deeltjes met vet te omhullen, wat met behulp van de emulgatoren gebeurt. Want hierdoor dalen de vloeiparameters, waardoor de chocolade verwerkbaar wordt. Na het concheren kan de vloeibare chocolade worden getempereerd en tot een eindproduct worden verwerkt.”

DENK OOK AAN DE OPSLAGCONDITIES Ook de opslagcondities kunnen tot een verandering van de reologie leiden. De grote boosdoener hierbij is vocht. Want dit zal er-

& Wastewater Solutions

Water

Industrial turnkey solutions Operations & Services

voor zorgen dat de suikermoleculen samenklitten en aggregaten vormen. Ir. Davy Van de Walle: “Bij het opwarmen van de chocolade om in vloeibare vorm te worden verwerkt, zal de cacaoboter smelten, maar die aggregaten niet. Hierdoor komt de viscositeit en voornamelijk de vloeigrens veel hoger te liggen. En dit zal de verwerkbaarheid van de chocolade in het gedrang brengen. Voor de consument is het fenomeen minder problematisch, aangezien de suikeraggregaten zich in de mond oplossen. Soms wordt zelfs moedwillig een verhoogd vochtgehalte gecreëerd: in tropische landen om een thermoresistentie te ontwikkelen. De aanwezigheid van vocht is vooral een probleem bij de opslag van witte

Advanced treatment Physico-chemical treatment

Intelligent sustainable technology Know-how & Experience Global approach Recent references Pinguin Foods, Dicogel, Cosucra, Pepsico (RU), Taminco, Pepsico (FR), Alken-Maes, Veurne Snack Foods, Holliday Pigments (FR), CTG La Réunion, Danone, MSD, Alpro, Novidon, Attero (NL), Duvel Moortgat, Campbell Foods, Alcon, San Miguel, ....

chocolade onder vloeibare vorm. In tegenstelling tot melk- en in

Water reuse Membrane Bio-Actor

Solid waste digestion Food waste to biogas

het bijzonder fondantchocolade, bevat witte chocolade een grote hoeveelheid melkpoeder (dat rijk aan lactose is). Dit melksuiker bevindt zich voornamelijk in de amorfe vaste vorm, waardoor het gemakkelijk vocht kan absorberen en vasthouden. Bij langdurige opslag van witte chocolade onder vloeibare vorm kan dit water worden vrijgesteld doordat de lactose van de amorfe naar de kristallijne vorm wordt omgezet. Hoe hoger de opslagtemperatuur en/

Stationsstraat 164 - 3110 Rotselaar - Belgium tel. +32 (0)16 61 72 50 - fax +32 (0)16 61 72 59 [email protected] - www.enprotech.be

Green energy Anaerobic-Aerobic Bio-Actor

48 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / CHOCOLADE & CONFISERIE

TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S GODIVA

MARKETING IN DE CHOCOLADESECTOR

Verschillende strategieën voor verschillende landen In België is de markt van pralines oververzadigd en dus hyperconcurrentieel. In het buitenland zijn deze delicatessen dan weer onvoldoende gekend. Catherine Willemart, die de marketing van Godiva voor zowel Europa als het MiddenOosten voor haar rekening neemt, moet het dus van verschillende strategieën hebben. “Maar de basis blijft altijd dezelfde: luisteren naar de consument, zodat je zijn behoeften en verwachtingen kunt detecteren”. In 1993 startte Catherine

ing verder uitbreiden. In het begin was het mijn taak om een

Willemart met de studies

innovatieteam en -proces binnen Godiva op poten te zetten.

Economie aan de Univer-

Bedoeling was de innovaties in de Europese winkels en het

siteit van Luik. Haar be-

mondiale ‘Duty Free’ distributiekanaal een nieuwe impuls te

doeling was om later een

geven. Na twee jaar stond alles op punt en begonnen we jaar-

carrière in een internatio-

lijks vijf nieuwe collecties te lanceren, alsook enkele seizoen/

nale instelling uit te bou-

feestgebonden innovaties. De strategie werd vervolgens ook

wen. Maar na een stage bij de Verenigde Naties in Genève

in andere markten zoals Azië uitgerold.”

besefte ze dat dit totaal haar ding niet was. “Zo’n instituut is log en traag, terwijl ik graag actie en zelfstandigheid wil,”

GENIETEN ALS RODE DRAAD

vertelt ze. “Tijdens mijn studies was ik al getriggerd door

Eens de innovatiestrategie op punt stond, begon Catherine

alle vakken die met marketing te maken hadden. En na mijn

Willemart aan de herpositionering van de Godiva Pralines

stage wist ik het wel zeker: marketing was het domein waa-

te werken. “Er kwamen alsmaar meer chocolatiers op de

rin ik me wilde ontplooien.” Catherine Willemart liet er geen

markt, waardoor het nodig was om ons van de concurrentie

gras over groeien, want meteen na haar studies ging ze als

te onderscheiden. Sowieso hadden we al de reputatie tot de

Product Manager bij Iglo aan de slag. Daar was het pompen

beste chocolatiers te behoren. Maar we wilden dat nog wat

of verzuipen, want ze kreeg de opdracht om de kant-en-klare

meer in de verf zetten door enerzijds een verjongingsactie

maaltijden van ‘Bistro Diner’ onder de merknaam van Iglo

en anderzijds het luxegevoel naar de verpakkingen door te

op de Belgische markt te herpositioneren. “Alle aspecten van

trekken.” In concreto werd de helft van het assortiment door

marketing kwamen op mijn bord terecht,” vertelt Catherine

pralines met nieuwe vormen en trendvolle smaken vervan-

Willemart. “Niet alleen moest ik reclamecampagnes bedenk-

gen. De ballotins moesten baan ruimen voor aantrekkelijke

en. Ook moest ik verkoopsstrategieën uitwerken, meehelpen

geschenkdozen in modieuze kleuren. En de winkels begon-

aan productontwikkeling, prijszetting doen, ... ”

nen pralines per stuk (in plaats van op gewicht) te verkopen. Het was een heel groot project, want het ging om een tachtig-

VAN IGLO NAAR GODIVA

tal pralines en dertig assortimenten. Natuurlijk kwam

Na drie jaar vond Catherine Willemart de tijd rijp om andere

er ook een hele pers- en activatiecampagne aan te pas. De

oorden op te zoeken. Hoewel ze nooit had gedacht om een

lancering van deze ‘Gold Collection’ gebeurde bovendien op

carrière in de levensmiddelenindustrie op te bouwen, kwam

globaal niveau. Catherine Willemart was verantwoordelijk

ze toch opnieuw bij een voedingsproducent terecht. Godiva

voor het uitwerken van een ef ciënte strategie. “Een her-

vroeg haar immers om de functie van Product Manager In-

positionering in het luxesegment kan je niet zomaar in het

novatie op zich te nemen. “En deze kans greep ik met beide

wilde weg doen,” vertelt ze. “Er moet een strategie op lange

handen,” vertelt Catherine Willemart. “Ik houd heel erg veel

termijn achter zitten. Wij kozen voor ‘genieten’ in de ruim-

van chocolade en vind het een erg mooi product om met

ste zin van het woord: ‘the ultimate chocolate experience’.

mensen te ‘delen’. Bovendien kon ik mijn kennis en ervar-

Een praline eten, doe je immers niet zomaar. De tijd moet

CHOCOLADE & CONFISERIE / food INDUSTRY / SEPTEMBER 2013 /

even stilstaan, zodat je de complexe smaak

lines een realiteit. Maar Catherine Wil-

van het product ten volle tot je kunt laten

lemart deed de oefening intussen over voor

doordringen. Maar we wilden het concept

de truffels. De Carrés en Biscuits (koekjes)

van ‘genieten’ ook doortrekken naar andere

staan trouwens in de komende jaren op het

momenten: wanneer je de chocolade koopt

programma. Telkens wordt hetzelfde stra-

en wanneer je de pralines als cadeau krijgt.

mien gevolgd, inclusief de realisatie van een

Vandaar dat we genieten hebben vertaald

gamma nieuwe recepturen. In geval van de

in een luxe-uitstraling van onze verpakkin-

truffels gaat het voornamelijk om types

gen. Zo zijn onze geschenkboxen niet alleen

met authentieke ingrediënten, zoals specu-

mooi, maar creëren ze door een speci eke

loos, brésilienne,... Het resultaat van deze

materiaalkeuze ook een aangenaam gevoel

herpositionering zal vanaf september in de

in de hand. Genieten is dezer dagen echter

winkels te vinden zijn.

eveneens aan ‘kennis’ gelinkt. Sinds 2005

49

Catherine Willemart

naar informatie over wat hij eet. En ook die

ANDERE MARKT, ANDERE AANPAK

Engelse consument tegenover het concept

trend nemen we mee in onze strategie: door

In 2011 veranderde Godiva haar marketin-

stond en wat zijn verwachtingen waren.

de cadeauboxen te voorzien van een mooi

gaanpak. Sindsdien focust ze zich meer op

Maar ze wou ook te weten komen waarom

foldertje waarop de pralines uitgebreid sta-

de behoeften van de Business Units. Cathe-

de toonbank niet zo goed aansloeg in het

an beschreven. De bedoeling is de mensen

rine Willemart kreeg de functie van Senior

V.K. Ze droeg het winkelpersoneel op vra-

nog meer van de pralines te laten genieten

Marketing Manager van de Business Unit

gen te stellen en ging zelf ook heel wat

zoekt de consument in toenemende mate

klanten interviewen. “Zo

door ze te informeren over wat ze eten. Door kennis over het product zullen ze immers geneigd zijn om hun smaakpapillen alle verschillende ingrediënten te laten detecteren.

“Een praline eten, doe je niet zomaar. De tijd moet even stilstaan, zodat je de complexe smaak van het product ten volle tot je kunt laten doordringen.”

kwamen we te weten dat de toonbank voor de Engelse consument een barrière vormt: hij is bang om dom over te komen. Bovendien bleek dat de kennis

Het concept trekken we

over

Belgische

trouwens naar onze winkels door: ook het

EMEA (Europa – voornamelijk het V.K. en

pralines erg gering is. Vandaar dat we sterk

moment van aankoop moet genieten zijn.

België, Midden Oosten en Afrika). “Vanaf

op communicatie in de winkelpunten heb-

Om de ultieme chocolade-ervaring te ver-

2011 hebben we gewerkt aan een strategie

ben ingezet. Hierbij gingen we verder dan

sterken, hebben we de verkooppunten een

om ons als echt luxemerk te positioneren,”

de uitleg die we in België geven. Zo voorza-

‘facelift’ gegeven. Het zijn erg gezellige loca-

vertelt ze. “In België ging dit enkel met een

gen we ook in goede vertalingen en legden

ties geworden die veel sfeer uitademen. Qua

nog chiquere verpakking gepaard; voor de

we bepaalde termen uit. Woorden die bij

inrichting vallen we op drie basispijlers ter-

rest moesten we onze aanpak hier niet wi-

ons tot het basisvocabulaire horen, zoals

ug: marmer dat naar luxe verwijst, hout dat

jzigen. Maar in de andere landen dienden

ganache of praliné, klinken de Engelsen

voor ambachtelijkheid staat en art nouveau

we onze reputatie nog echt op te bouwen.

immers als Chinees in de oren. Wat we

die de link met de Belgische kunst legt.

Al snel bleek echter dat we het concept

eveneens uit de gesprekken met de klant-

Want pralines zijn ook vaak esthetische

van België niet zomaar klakkeloos konden

en ontdekten, was dat het ‘prestige’ van

hoogstandjes. Maar we gaan nog verder

kopiëren. Elk land vereist een eigen aan-

het merk voor de Engelsen belangrijker is

om onze klanten een ‘ervaring’ te bezorgen:

pak.” In Engeland beschikte Godiva in 2011

dan de chocolade. Dit in grote tegenstel-

het winkelpersoneel wordt opgeleid om ie-

al over vijf winkels, maar in het kader van

ling tot België, waar de consument vooral

dereen met veel kennis te woord te staan.

de herpositionering als luxemerk besloot de

interesse heeft in het product op zich. Met

Ze vertellen de klant niet alleen over de sa-

pralineproducent een totaal nieuw concept

deze kennis slaagden we erin om een suc-

menstelling van elk product. Ze kennen ook

te lanceren: een Godiva Café, en dit in het

cesvolle perscampagne te voeren. Toen

over elke praline een anekdote, geven uitleg

prestigieuze Harrods. Om van dit project

we anderhalf jaar geleden ons Godiva

over hoe je chocolade moet proeven, intro-

een succesverhaal te maken, besloot de

Café in Harrods openden, hebben we elke

duceren de kopers in de legende van Godiva

Senior Marketing Manager Retail/Fran-

journalist afzonderlijk uitgenodigd. Onze

waarnaar het logo verwijst,...” Sinds 2007

chise EMEA de zaken grondig aan te pak-

meester-chocolatiers (we hebben er vijf

is de herpositionering van de Godivapra-

ken. Eerst en vooral wou ze nagaan hoe de

in totaal) overdonderden ze met verhalen:

50 / SEPTEMBER 2013 / food INDUSTRY / CHOCOLADE & CONFISERIE

In het Midden-Oosten en Turkije wordt één vijfde tot de helft van de winkelruimte tijdens het hoogseizoen voor ‘show & tell’ high end gifting gebruikt.

In het V.K. werd in 2010 een uniek concept gelanceerd: het Godiva Café.

regio). Ook dit project werd door Catherine

jaar geleden zijn sociale media op dat vlak

Willemart uitgedokterd en in goede banen

een grote vooruitgang. Toch beschouw ik ze

over de pralines, over de oorsprong van de

geleid. En het verschil met het V.K. is groot.

momenteel niet als het belangrijkste com-

naam, over de manier waarop het product

“We hadden schrik dat ons logo (een naakte

municatiemedium voor Godiva. Het is pas

wordt gemaakt,... En iedereen was laaiend

vrouw op een paard) problemen zou oplev-

als je face-to-face met de klanten praat dat

enthousiast, wat ons erg positieve en uit-

eren en dat sommige smaken niet zouden

je veel te weten komt. Je kunt immers me-

gebreide

opbracht.

worden geapprecieerd,” vertelt ze. “Maar

teen inspelen op wat ze zeggen en ze zelfs

We lanceerden ook souvenirboxen voor

het was iets totaal anders, iets onverwachts,

wat pushen om het achterste van hun tong

Londen (in navolging daarvan zijn er nu

dat het grote struikelblok vormde: onze

te laten zien. In feite komt het erop neer een

eveneens voor Brussel, Parijs, China, … -

cadeauboxen. In die cultuur pakken de

goede ‘journalist’ te zijn en de consument

een twintigtal in totaal). Het design van die

mensen graag met geschenken uit, ze willen

op de juiste manier te interviewen.” Natu-

dozen wordt trouwens door studenten van

ermee pronken. Zomaar een doos geven,

urlijk zoekt Catherine Willemart haar in-

de designschool La Cambre in Brussel ont-

creëert geen indruk. De consument in deze

spiratie nog in andere bronnen. Vooral

worpen. Om nog meer over de consumen-

contreien wil de pralines op een schaal

kijken hoe andere luxemerken het doen,

tenwensen te weten te komen en het Godiva

zetten, met vlaggetjes en versieringen. We

blijkt voor haar belangrijk te zijn. “Enge-

Café te promoten, begonnen we tevens ‘Ex-

zijn dit te weten gekomen via conversaties

land geeft ons heel wat inspiratie, omdat

clusive Nights’ te organiseren: een feestje in

met veel omwegen: door te vragen wat ze

ze daar iets avontuurlijker zijn aangelegd

het café voor onze ‘top honderd’ van belan-

hadden gedaan in het weekend, om zo op

en meer durven,” legt ze uit. Catherine

grijkste klanten. Aangezien de Britten meer

feesten uit te komen, en vervolgens uitleg

Willemart kon nog uren doorgaan over de

in het ‘prestige’ van het merk zijn geïnteres-

te krijgen over hoe het eraan toe ging. Een

manier waarop ze de marketing bij Godiva

seerd, was dit een schot in de roos om de

grote uitdaging was die kennis met onze

aanpakt en beleeft. Hieruit blijkt duidelijk

verkoop aan te zwengelen. Want velen wil-

bedrijfscultuur te verenigen. Want Godiva

dat ze zich bij dit bedrijf en in deze job bij-

len graag een uitnodiging tot zo’n ‘Exclusive

wenst geen pronkerig, opzichtig imago. Uit-

zonder goed in haar vel voelt. Wanneer we

Night’ bemachtigen. Intussen heeft dit ini-

eindelijk hebben we een mooi compromis

haar ter afsluiting vragen of ze nog van sec-

tiatief navolging in België gekregen. En het

gevonden. We bepalen, samen met de lo-

tor wil veranderen, antwoordt ze negatief.

is echt wel frappant hoe anders het publiek

kale structuur, de details van de ‘High End

“Hoe langer ik in de voedingsindustrie zit,

is en hoe verschillend de gesprekken lopen.

Gifting’ Collection: soort schaal, materiaal

hoe meer ik het belang van levensmiddelen

Terwijl de klant hier ons moeilijke vragen

en versieringen. Ook zijn onze winkels an-

inzie en hoe enthousiaster ik word over een

voorschotelt over de samenstelling, de in-

ders ingericht. Eén vijfde tot de helft van de

goede marketing ervan. Ik zie me dus niet

grediënten, hoe er moet worden geproefd,...

ruimte wordt tijdens het hoogseizoen voor

meer van sector veranderen. Misschien dat

blijft het in Groot-Brittannië eerder opper-

‘show & tell’ high end gifting gebruikt (zie

ik ooit nog wel eens overstap naar een an-

vlakkig. Daar gaan de conversaties over het

foto). Maar de kern blijft hetzelfde: de con-

der type van voedingsproduct, maar dan

design van de praline, de kleur en textuur

sumenten een ‘ultimate experience’ geven.”

zou het niks mogen zijn dat industrieel

De geschenkboxen zijn niet alleen mooi, maar ze creëren door een specifieke materiaalkeuze ook een aangenaam gevoel in de hand.

mediabelangstelling

wordt gemaakt. Want als ik één aspect mag

van de verpakking,...”

MENSEN ALS INSPIRATIEBRON

aanhalen dat me in deze sector aanspreekt,

Praten met de klant blijkt dé inspiratiebron

van het chocolade maken. Aan een praline

In 2010 opende Godiva een winkel in

van Catherine Willemart te zijn. “Een mar-

hangt zoveel kennis en creativiteit dat het

Turkije en zette daarmee een eerste stap

ketingstrategie kan je enkel opbouwen als je

mij motiveert om mijn marketingbeleid

naar het Midden- Oosten (intussen heeft ze

weet wat de consument wenst en verwacht,”

ook op dit innovatieve en ethische niveau te

in deze regio achttien verkooppunten in de

legt ze uit. “In vergelijking met pakweg tien

brengen...” ]]

MIDDEN-OOSTEN: NOG EENS ANDERS

dan is dat zeker de ‘ambachtelijke kunst’

Gezond water in een gezonde installatie! Verbeterde systeemprestaties door beheersing van corrosie, afzettingen en biologie in al uw waterstromen. We make the Difference.

ChloorDioxide zonder generator! 8 verwijderen van bacteriën, virussen en parasieten. 8 verwijderen van biofilm. 8 voorkomen van algen. 8 geen resistentieopbouw mogelijk. veilig aanmaken en eenvoudig doseren van zuiver (99,9%) chloordioxide zonder generator.

Waterkwaliteit is onze specialiteit! Vraag vrijblijvend informatie of advies: Spirotech België bvba, Essenschotstraat 1, 3980 Tessenderlo Tel 0800 78 888

Fax 0800 99 988

[email protected]

LISA, de optimale software voor uw ERP-oplossing ... standaard en toch op uw maat !

Financieel

De totale FOOD workflow beheerd door één volledig geïntegreerd modulair softwarepakket

Aankoop

Verkoop

De specifieke kenmerken van Lisa-FOOD: Lot & traceerbaarheid

Voorraad

Dubbele eenheden Link met grootdistributie

Productie

Koppeling met weeg-, etiketten- en verpakkingsmachines

Technische dienst

Kwaliteitsopvolging (HACCP)

n brengen Uw klante s in der on-line or plicatie p uw weba

Lange Ambachtstraat 18, 9860 Oosterzele 4sINFO CCEBEsWWWCCEBE

B E D R I J V E N D I E VO O R L I S A KO Z E N