Intelligent Gebouw Renovatie GKI en HB campus APG Heerlen
Heerlen, 15 december 2009
[email protected] Hoofd gebouwenbeheer
Agenda • • • • • • • • •
Argumentatie renovatie v.s. nieuwbouw Doelstellingen renovatie Planning renovatie Wat vinden wij een intelligent gebouw? Uitgangspunten ICT t.b.v. gebouwgebonden installaties Ervaringen tot nu toe
Life demo
Afweging renovatie vs. nieuwbouw
Hoofdcomplex APG Heerlen 1 2
Locatie I
• In parkachtige omgeving, • Strategisch gelegen aan de rand van de stad bij een kruispunt van autowegen, • Met een eigen op- en afrit
locatie
Locatie II
foto 1
foto 2
Ligging aan de rand van de stad (poortwachter) Hoog gebouw op hoge plek (burcht) Solitair karakter
Afweging renovatie vs. nieuwbouw • Een gebouwencomplex uit de jaren 70 dat duidelijk aan renovatie toe was • Technische installaties waren verouderd en aan vervanging toe
maar: • de constructie is goed • het gebouw kent een sterke architectuur • en ligt op een goede locatie
dus: • renovatie heeft de voorkeur gekregen boven nieuwbouw
Doelstellingen renovatie (o.a.) • Architectuur: terugbrengen eenheid en scherpte in uitstraling gebouwen • Optimaal benutten vergadermogelijkheden in personeelsrestaurant en vergadercentrum. • Een goed werk- en leefklimaat garanderen: in alle gebouwen klimaatklasse A • Optimum tussen comfort en energieverbruik • Voldoende licht en visueel comfort • Flexibel inrichtingsconcept • • Tijdens de renovatie gaat het werk bij APG gewoon door er is géén verstoring van de primaire processen (een dwingende voorwaarde)
Planning Renovatie APG Onderdeel Onderdeel 11
Structuurplanfase
22
Ontwerpfase
3
4
5
6 7
3
Bestekfase
4
Aanbesteding, contractering en gunning
5
Voorlopende werkzaamheden HB Uitvoering HB Uitvoering GK1
2005 2005
2006 2006
2007 2007
2008 2008
2009 2009
2010 2010
2011 2011
Wat vinden wij een intelligent gebouw? • Comfortabel voor de gebruiker • Energiezuinig en duurzaam • Flexibel qua inrichting en indeling • “Zelfdenkend” • Efficiënt (ook op afstand) te beheren en te monitoren • •
Comfortabel voor de gebruiker: klimaatklasse A
Belangrijkste eisen inzake thermisch comfort (EN ISO 7730, CR 1752, EN 13779)
Criteria (kantoorgebouwen)
Eisen inzake thermisch comfort Grenswaarde minimaal (Arbo)
Richtwaarde normaal
Streefwaarde Optimaal (klasse A)
Comforttemperatuur (*) in zomer
22 – 27 °C
in winter
19 – 25 °C
23 – 26 °C 20 – 24 °C
23,5 – 25,5 °C 21 – 23 °C
Overschrijdingsuren (in zomer)
150 – 200 h
100 – 150 h
< 100 h
Luchtsnelheid (**) in zomer (bij 24,5°C) in winter (bij 22°C)
≤ 0,25 m/s ≤ 0,21 m/s
≤ 0,22 m/s ≤ 0,18 m/s
≤ 0,18 m/s ≤ 0,15 m/s
Relatieve vochtigheid
30 – 70 %
30 – 70 %
40 – 65 %
(*) gemeten in het centrum van het vertrek, op 0,6 m hoogte (**) afhankelijk van temperatuur; meting gedurende 3 minuten volgens EN 13182
Energiezuinig en duurzaam • Verbetering isolatiewaarde bouwkundige schil (verbeteren isolatie en hoogwaardige beglazing) levert een reductie van het warmteverlies en koellast met ca 50%, het te installeren vermogen voor CV en koeling kon hierdoor halveren. • Gekozen is voor lage temperatuur installaties voor verwarmen (35°C-55°C) en hoge temperatuur installaties voor koelen(12°C-18°C) • Resulterend in een lager energieverbruik en CO2 emissie. • Mijnwater energie inpasbaar; hierdoor kan een verdere optimalisering bereikt worden in het opwekkingsrendement en uitstoot van CO2 (e.e.a. afhankelijk aangeboden temperatuur en manier van inkoppelen) • Hoog rendementsverlichting rekeninghoudend met zonlicht toetrede en aanwezigheidsdetectie • Betonkern activering (betonmassa als warmte/koude buffer) • Maximale energieterugwinning in de luchtbehandelingsinstallaties t.g.v. inzetten warmtepomptechniek en warmtewiel
Flexibel qua inrichting en indeling I • Elke etage in de hoogbouw is opgedeeld in segmenten van 1.80 mtr. • Elk segment heeft een eigen actief plafondgedeelte (koelen en verwarmen) incl. eigen temperatuurmeting en -regeling • Elk segment heeft eigen verlichting, incl. aanwezigheidsdetectie en luxmeting. • In principe is elke indeling mogelijk per segment van 1.80 mtr. zonder technische aanpassingen aan het systeem. (wel softwarematige parametrering)
Flexibel qua inrichting en indeling II
• Elke APG-medewerker kan op vrijwel elke werkplek inloggen en werken. • Na realisatie VOIP-project geldt dit ook voor telefonie. • Alle werkplekken zijn eenvoudig verstelbaar en aan de individuele werknemer aan te passen. • Bewoner van een celkantoor kan zelf via browser temperatuur bijstellen
Efficiënt (ook op afstand) te beheren en te monitoren • Bijna alle installaties zijn centraal te bedienen en te monitoren (uitgangspunt in het project was alle) • Twee systemen: - GIB:
gebouwgebonden installaties
- Invise: beveiligingssystemen (toegangscontrole, CCTV en inbraak) • Uitgebreide logging en trending mogelijkheden • Geïntegreerd energiemanagement systeem met fysieke en virtuele metingen.
• Beheren en monitoring op afstand middels standaard ICT-tools (VPN en Citrix) •
“Zelfdenkend” • Alarmfunctie t.a.v. speciale situaties en toestanden • Koppeling met onderhoudsmanagementsysteem in voorbereiding; m.a.w. gebouw genereert zelf werkorders t.a.v. onderhoud • Detecteert zelf aanwezigheid medewerkers regelt op basis daarvan temperatuur en verlichtingsniveau. • Afhankelijk zonlicht toetreding wordt verlichtingsniveau bijgeregeld. •
Uitgangspunten ICT t.b.v. gebouwgebonden installaties • Alle nieuwe installaties centraal gevisualiseerd en bedienbaar • Zoveel mogelijk gebruikmaken van open standaarden voor gebouwen (i.c. BACnet, LON en OPC) • Zoveel mogelijk inpassen in bestaande ICT-infrastructuur en voorzieningen: • Één Netwerk (!) • Gebruikmaken van standaard ingerichte Servers (liefst virtueel) • Gebruikmaken van standaard ingerichte kantoorwerkplekken als clients
• Voldoen aan geldende security-policies • Werken op afstand (VPN, Citrix) • etc.
Management Informatie Systeem
Personeel Informatie Systeem
LAN (TCPIP, Ethernet)
Geïntegreerd Installatie Beheers Systeem
Security Management Systeem
Gebouwgebonden Installaties
Veiligheids Systemen
Beveiligings Systemen
• Warmteopwekking • Koudeopwekking • Luchtbehandeling • Elektriciteitsdistributie • Energiemetingen • Noodstroomopwekking • Klimaatregeling • Verlichtingsbesturing • Liften/Roltrappen
• Branddetectie • Sprinkler • Ontruiming • Noodverlichting • PZI • Noodstroom • No-Break • Blusgas • Intercom • Parkeersystemen • Omroepinstallatie
• CCTV • Toegangscontrole • Inbraakpreventie
Ervaringen tot nu toe I • Administratieve ICT en ICT t.b.v. techniek zijn twee werelden; • Open standaarden zijn niet altijd even standaard • Werken op afstand met VPN en Citrix werkt in de praktijk ook voor technische installaties prima (vgl. pc-anywhere in het verleden) • Afstemming timing in bouwfase: data-infra loopt doorgaans achter op in bedrijf nemen installaties • Standaard patch- en security-beleid lijkt overkill voor servers gebouwgebonden installaties. • Niet alle leveranciers kunnen (of willen) koppelen met gevraagde standaarden. • Inrichten energiemanagement vergt gedegen inzicht in uiteindelijke financiële doorbelasting
Ervaringen tot nu toe II • Medewerkers centrale meldkamer (beveiliging) vinden systeem complex; voor hen zijn aangepaste overzichtsschermen gemaakt. • •
Demonstratie “Gebouw Beheer Systeem”
