CRIV 54 COM 046
CRIV 54 COM 046
BELGISCHE KAMER VAN
CHAMBRE DES REPRESENTANTS
VOLKSVERTEGENWOORDIGERS
DE BELGIQUE
INTEGRAAL VERSLAG
COMPTE RENDU INTEGRAL
MET VERTAALD BEKNOPT VERSLAG VAN DE TOESPRAKEN
AVEC COMPTE RENDU ANALYTIQUE TRADUIT DES INTERVENTIONS
COMMISSIE VOOR DE LANDSVERDEDIGING
COMMISSION DE LA DEFENSE NATIONALE
Woensdag
Mercredi
07-01-2015
07-01-2015
Voormiddag
Matin
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
N-VA PS MR CD&V Open Vld sp.a Ecolo-Groen cdH VB FDF PTB-GO! PP
Nieuw-Vlaamse Alliantie Parti Socialiste Mouvement réformateur Christen-Democratisch en Vlaams Open Vlaamse Liberalen en Democraten socialistische partij anders Ecologistes Confédérés pour l’organisation de luttes originales – Groen centre démocrate Humaniste Vlaams Belang Fédéralistes démocrates francophones Parti du Travail de Belgique – Gauche d’Ouverture! Parti Populaire
Afkortingen bij de nummering van de publicaties : DOC 54 0000/000
Abréviations dans la numérotation des publications : e
e
DOC 54 0000/000
QRVA
Parlementair stuk van de 54 zittingsperiode + basisnummer en volgnummer Schriftelijke Vragen en Antwoorden
QRVA
Document parlementaire de la 54 législature, suivi du n° de base et du n° consécutif Questions et Réponses écrites
CRIV
Voorlopige versie van het Integraal Verslag (groene kaft)
CRIV
Version provisoire du Compte Rendu Intégral (couverture verte)
CRABV
Beknopt Verslag (witte kaft)
CRABV
Compte Rendu Analytique (couverture blanche)
CRIV
Integraal Verslag, met links het definitieve integraal verslag en rechts het vertaalde beknopt verslag van de toespraken (met de bijlagen) (witte kaft) Plenum Commissievergadering Moties tot besluit van interpellaties (op beigekleurig papier)
CRIV
Compte Rendu Intégral, avec, à gauche, le compte rendu intégral définitif et, à droite, le compte rendu analytique traduit des interventions (avec les annexes) (couverture blanche) Séance plénière Réunion de commission Motions déposées en conclusion d’interpellations (papier beige)
PLEN COM MOT
PLEN COM MOT
Officiële publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers Bestellingen : Natieplein 2 1008 Brussel Tel. : 02/ 549 81 60 Fax : 02/549 82 74 www.dekamer.be e-mail :
[email protected]
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
Publications officielles éditées par la Chambre des représentants Commandes : Place de la Nation 2 1008 Bruxelles Tél. : 02/ 549 81 60 Fax : 02/549 82 74 www.lachambre.be e-mail :
[email protected]
2014
2015
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
CRIV 54 COM
046
i
07/01/2015
INHOUD
SOMMAIRE Question de Mme Julie Fernandez Fernandez au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "l'avenir de l'IV-INIG" (n° 360)
1
Vraag van mevrouw Julie Fernandez Fernandez aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de toekomst van het IVNIOOO" (nr. 360) Sprekers: Julie Fernandez Fernandez, Steven Vandeput, minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken
1
Vraag van mevrouw Julie Fernandez Fernandez aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de diefstal van gedenkplaatjes op militaire kerkhoven" (nr. 554) Sprekers: Julie Fernandez Fernandez, Steven Vandeput, minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken
2
Question de Mme Julie Fernandez Fernandez au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "le vol de plaques commémoratives dans les cimetières militaires" (n° 554) Orateurs: Julie Fernandez Fernandez, Steven Vandeput, ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique
2
Vraag van mevrouw Julie Fernandez Fernandez aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de mogelijke politieopdrachten van het leger" (nr. 673) Sprekers: Julie Fernandez Fernandez, Steven Vandeput, minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken
4
Question de Mme Julie Fernandez Fernandez au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "les potentielles missions de police de l'armée" (n° 673) Orateurs: Julie Fernandez Fernandez, Steven Vandeput, ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique
4
Vraag van de heer Daniel Senesael aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de toekomst van het Militair Hospitaal Koningin Astrid" (nr. 572) Sprekers: Daniel Senesael, Steven Vandeput, minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken
6
Question de M. Daniel Senesael à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'avenir de l'Hôpital militaire Reine Astrid" (n° 572) Orateurs: Daniel Senesael, Steven Vandeput, ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique
6
Vraag van de heer Jan Penris aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de uitspraken van oud-CHOD Delcour inzake de besparingen" (nr. 606) Sprekers: Jan Penris, Steven Vandeput, minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken
7
Question de M. Jan Penris au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "les déclarations de l'ancien CHOD Delcour concernant les économies" (n° 606) Orateurs: Jan Penris, Steven Vandeput, ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique
7
Vraag van de heer Veli Yüksel aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de communicatie tussen Defensie en gemeenten bij legeroefeningen" (nr. 612) Sprekers: Veli Yüksel, Steven Vandeput, minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken
8
Question de M. Veli Yüksel au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "la communication entre la Défense et les communes lors d'exercices militaires" (n° 612) Orateurs: Veli Yüksel, Steven Vandeput, ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique
8
Vraag van de heer Veli Yüksel aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "Public Relations bij Defensie" (nr. 1111) Sprekers: Veli Yüksel, Steven Vandeput, minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken
10
Question de M. Veli Yüksel au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "les relations publiques de la Défense" (n° 1111) Orateurs: Veli Yüksel, Steven Vandeput, ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique
10
Samengevoegde vragen van - de heer Veli Yüksel aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de samenwerking met Nederland voor de verdediging van het luchtruim" (nr. 1120)
12 12
Questions jointes de - M. Veli Yüksel au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "la coopération entre la Belgique et les Pays-Bas en vue d'assurer la surveillance de l'espace aérien" (n° 1120)
12 12
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
Orateurs: Julie Fernandez Fernandez, Steven Vandeput, ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique
2015
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
ii
07/01/2015
- de heer Veli Yüksel aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de samenwerking met Nederland voor de verdediging van het luchtruim" (nr. 1122) - de heer Tim Vandenput aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de samenwerking met Nederland voor de verdediging van het luchtruim" (nr. 1134) - de heer Peter Buysrogge aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de samenwerking met Nederland voor de verdediging van het luchtruim" (nr. 1137)
12
12
12
Sprekers: Veli Yüksel, Tim Vandenput, Peter Buysrogge, Steven Vandeput, minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken
CRIV 54 COM
- M. Veli Yüksel au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "la coopération entre la Belgique et les Pays-Bas en vue d'assurer la surveillance de l'espace aérien" (n° 1122) - M. Tim Vandenput au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "la coopération entre la Belgique et les Pays-Bas en vue d'assurer la surveillance de l'espace aérien" (n° 1134) - M. Peter Buysrogge au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "la coopération entre la Belgique et les Pays-Bas en vue d'assurer la surveillance de l'espace aérien" (n° 1137) Orateurs: Veli Yüksel, Tim Vandenput, Peter Buysrogge, Steven Vandeput, ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique
12
12
12
15
Vraag van de heer Sébastian Pirlot aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de bijdrage van Defensie in de strijd tegen de ebola-epidemie" (nr. 613) Sprekers: Sébastian Pirlot, Steven Vandeput, minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, Alain Top
15
Vraag van de heer Alain Top aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "het aantal zelfdodingen in het Belgische leger" (nr. 627) Sprekers: Alain Top, Steven Vandeput, minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken
16
Samengevoegde vragen van - de heer Benoit Hellings aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de eventuele deelname van Belgische F-16's aan een NAVO-missie in de Baltische landen" (nr. 686) - de heer Brecht Vermeulen aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "het onderscheppen van Russische vliegtuigen" (nr. 688) - de heer Brecht Vermeulen aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "het onderscheppen van Russische vliegtuigen" (nr. 818) Sprekers: Benoit Hellings, Brecht Vermeulen, Steven Vandeput, minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, Sébastian Pirlot
19 19
Questions jointes de - M. Benoit Hellings au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "la participation éventuelle de F-16 belges à une mission de l'OTAN dans les pays baltes" (n° 686)
19 19
19
- M. Brecht Vermeulen au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "l'interception d'avions russes" (n° 688)
19
19
- M. Brecht Vermeulen au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "l'interception d'avions russes" (n° 818)
19
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
Question de M. Sébastian Pirlot au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "la contribution de la Défense dans la lutte contre l'épidémie Ebola" (n° 613)
046
Orateurs: Sébastian Pirlot, Steven Vandeput, ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, Alain Top Question de M. Alain Top au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "le nombre de suicides dans l'armée belge" (n° 627)
16
Orateurs: Alain Top, Steven Vandeput, ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique
Orateurs: Benoit Hellings, Brecht Vermeulen, Steven Vandeput, ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, Sébastian Pirlot
2014
2015
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
CRIV 54 COM
046
1
07/01/2015
COMMISSIE VOOR DE LANDSVERDEDIGING
COMMISSION DE LA DEFENSE NATIONALE
van
du
W OENSDAG 7 JANUARI 2015
MERCREDI 7 JANVIER 2015
Voormiddag
Matin
______
______
De behandeling van de vragen en interpellaties vangt aan om 12.28 uur. De vergadering wordt voorgezeten door mevrouw Karolien Grosemans. Le développement des questions et interpellations commence à 12.28 heures. La réunion est présidée par Mme Karolien Grosemans. 01 Question de Mme Julie Fernandez Fernandez au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "l'avenir de l'IV-INIG" (n° 360) 01 Vraag van mevrouw Julie Fernandez Fernandez aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de toekomst van het IV-NIOOO" (nr. 360) 01.01 Julie Fernandez Fernandez (PS): Madame la présidente, monsieur le ministre, tout d'abord, je tiens à vous présenter mes meilleurs vœux ainsi qu'à mes collègues et à tous les collaborateurs. Monsieur le ministre, il y a quelques semaines, nous pouvions lire dans La Libre Belgique la confirmation de ce qui se trouvait dans l'accord de gouvernement avec un peu plus de détails. Je cite. "Le gouvernement se penchera sur l'avenir, la place et le statut de l'Institut géographique national (IGN), du Musée royal de l'Armée, de l'Office central d'action sociale et culturelle (OCASC) de la Défense et de l'Institut des Vétérans (IV)". Bref sur le pôle mémoire de la Défense et du fédéral. Dans ce contexte, j'aimerais, monsieur le ministre, obtenir plus d'informations sur l'avenir de ces différents instituts. Votre accord du gouvernement précise "qu'un groupe de travail, sous l'autorité du ministre de la Défense, se réunira pour évaluer les avantages et inconvénients d'un rapprochement structurel entre ces deux parastataux". Quel est l'éventail d'options que recouvre cette phrase? Selon quel calendrier ce groupe de travail se réunira-t-il et devra-t-il indiquer la marche à suivre? Quelles initiatives comptez-vous prendre afin que cette réforme annoncée de l'Institut des Vétérans ne touche pas à ses missions essentielles mais aussi afin de garantir le maintien de la qualité du service rendu aux vétérans et ayants droit? Quelles seraient les conséquences d'une telle réforme au niveau du personnel? Les organisations syndicales participeront-elles à ce groupe de travail?
01.01 Julie Fernandez Fernandez (PS): In La Libre Belgique werd erop gewezen dat de regering zich zou buigen over de toekomst van het Nationaal Geografisch Instituut (NGI), het Koninklijk Legermuseum, de Centrale Dienst voor Sociale en Culturele Actie (CDSCA) en het Instituut voor Veteranen (IVNIOOO). Uw regeerakkoord bepaalt dat een werkgroep zich over de voor- en nadelen van een structurele toenadering tussen de betrokken parastatalen zal buigen. Hoe ziet het tijdpad van die werkgroep eruit? Op welke manier zullen de essentiële taken van het IV-NIOOO worden gevrijwaard? Welke gevolgen zou zo een hervorming hebben voor het personeel? Zullen de vakbonden deel uitmaken van die werkgroep? Zal die hervorming een impact hebben op de noodzakelijke herinneringsplicht, waarbij een rol weggelegd is voor het Koninklijk Legermuseum?
Enfin, cette réforme impactera-t-elle l'ancrage du travail de devoir de mémoire, indispensable au niveau de la Défense et du fédéral en
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
2
07/01/2015
CRIV 54 COM
046
général en lien avec le Musée royal de l'Armée? 01.02 Steven Vandeput, ministre: Madame la présidente, chère collègue, l'accord de gouvernement – mon accord, comme vous le dites – précise effectivement qu'un groupe de travail sous l'autorité du ministre de la Défense, moi-même, réunira les administrateurs de l'OCASC et de l'IV-INIG pour évaluer les avantages et inconvénients d'un rapprochement entre ces deux parastataux. Il appartient dès lors à ce groupe de travail de définir les différentes options de rapprochement possibles et, pour chacune d'elles, d'en déterminer les avantages et les inconvénients. Pour l'heure, je crois qu'il convient de laisser travailler ce groupe de travail en toute sérénité, raison pour laquelle je ne souhaite pas m'exprimer sur l'une ou l'autre piste. Quant au calendrier des travaux de ce groupe de travail, l'accord du gouvernement prévoit un rapport au cours de la première année de la législature. Je peux vous confirmer qu'un premier rendez-vous a eu lieu. Les objectifs visés de ce rapprochement sont les économies d'échelle et une augmentation de l'efficience ce, tout en tenant compte de la mission de ces deux parastataux. Il conviendra, dès lors, de trouver la solution la plus efficace permettant de garantir aux ayants droit de ces parastataux un service de qualité.
01.03 Julie Fernandez Fernandez (PS): Monsieur le ministre, je vous remercie pour vos réponses. Évidemment, nous serons attentifs au déroulement des travaux de ce groupe. Je ne manquerai pas de revenir sur le sujet en temps opportun.
01.02 Minister Steven Vandeput: Het regeerakkoord bepaalt dat een werkgroep onder toezicht van de minister van Defensie de bestuurders van CDSCA en het IV-NIOOO bijeen zal brengen om een evaluatie te maken van de voor- en nadelen van een toenadering tussen beide parastatalen. Het is aan die werkgroep om de mogelijke vormen van toenadering te bepalen. Om die groep in alle rust te laten werken, wens ik me op dit ogenblik niet uit te spreken over een of ander denkspoor. In het eerste jaar van de legislatuur zal de werkgroep een rapport opstellen. Er heeft al een eerste onderhoud plaatsgevonden. Er wordt gestreefd naar schaalvoordelen en efficiencywinst, met inachtneming evenwel van de opdracht ven deze twee parastatalen en met de garantie van een goede service. 01.03 Julie Fernandez Fernandez (PS): Wij zullen een waakzaam oog houden op het voortzetten van de activiteiten voor de instandhouding van de herinnering, en zullen alert blijven op de toekomst van het personeel.
Je vous rappelle l'importance que revêt pour nous – ainsi que pour vous, je n'en doute pas – le travail de mémoire. Je vous demanderai donc d'y veiller. Ce sera l'objet de ma prochaine question. Nous serons évidemment aussi attentifs au devenir du personnel, vous le comprendrez! 01.04 Steven Vandeput, ministre: Nous avons eu une réunion avec les deux parastataux. Je peux vous confirmer que le travail de mémoire a été évoqué. Il importe, en effet, de le maintenir!
01.04 Minister Steven Vandeput: We hebben met de twee parastatalen om de tafel gezeten. Het levendig houden van de herinnering is daarbij ter sprake gekomen.
L'incident est clos. Het incident is gesloten. 02 Question de Mme Julie Fernandez Fernandez au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "le vol de plaques commémoratives dans les cimetières militaires" (n° 554) 02 Vraag van mevrouw Julie Fernandez Fernandez aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de diefstal van gedenkplaatjes op militaire kerkhoven" (nr. 554)
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
CRIV 54 COM
046
3
07/01/2015
02.01 Julie Fernandez Fernandez (PS): Madame la présidente, monsieur le ministre, fin septembre 2014, 157 plaques commémoratives en bronze ont été volées au cimetière militaire de Rabosée, à Wandre, en région liégeoise. Les autres plaques ont été mises à l'abri par le personnel militaire, mais ont néanmoins été détériorées. Au-delà du préjudice historique et humain, le préjudice matériel a été estimé à 125 000 euros par la Défense nationale. Tout comme le département de la Défense, la ville de Liège a déposé plainte pour ces faits. Par ailleurs, la Défense a entrepris des démarches pour remplacer les plaques. Au total, 213 stèles de soldats morts durant la Première Guerre mondiale restent sans nom. Ce ne sont hélas pas les seuls faits dont nous avons connaissance. En effet, fin mai 2013, un autre vol similaire a été constaté au cimetière militaire de Malines. Auparavant, en 2008, les mêmes faits ont été commis au cimetière militaire de la Belle Motte à AiseauPresles. Il s'agit donc d'actes criminels aussi inacceptables que répétitifs. Monsieur le ministre, quelles suites votre ministère compte-t-il donner à ces vols? Quelles initiatives comptez-vous prendre pour éviter ce type d'acte à l'avenir et protéger ce patrimoine essentiel au devoir de mémoire dans des lieux qui relèvent de vos compétences? Comment comptez-vous faire pour que le patrimoine mis à l'abri reste accessible au public, surtout en cette période de commémorations internationales? Enfin, plus globalement, quelle est votre vision en la matière notamment afin d'évaluer les moyens d'assurer un meilleur suivi de l'entretien de certains symboles majeurs de cette mémoire collective?
02.01 Julie Fernandez (PS): In september Fernandez 2014 werden er 157 bronzen naamplaatjes gestolen op de militaire begraafplaats Rabosée in Wandre; een aantal andere, beschadigde gedenkplaatjes werden op een veilige plaats opgeslagen. Naast de morele schade wordt de materiële schade geraamd op 125.000 euro. Het departement Defensie en de stad Luik hebben beide een klacht ingediend. In 2008 en 2013 werden er ook al gedenkplaten gestolen op de militaire begraafplaats van respectievelijk Aiseau-Presles en Mechelen. Zal u gevolg geven aan die diefstallen? Wat zal u ondernemen om zulke misdrijven in de toekomst te voorkomen en dat herinneringserfgoed te beschermen? Hoe zal u de opgeslagen gedenkplaten voor het publiek toegankelijk maken? Hoe denkt u werk te maken van een beter onderhoud van belangrijke symbolen van het collectieve geheugen?
02.02 Steven Vandeput, ministre: Madame la présidente, chère collègue, les plaques volées seront remplacées aussi vite que possible. Par ailleurs, un contrôle sera prochainement effectué afin de vérifier si les réparations déjà apportées aux pierres tombales endommagées suffisent ou si l'une ou l'autre d'entre elles doit être remplacée.
02.02 Minister Steven Vandeput: De gestolen gedenkplaatjes zullen zo snel mogelijk worden vervangen en de grafstenen zullen binnenkort nagekeken en indien nodig gerepareerd worden.
Afin d'éviter des dégâts supplémentaires, les plaques commémoratives en bronze restantes ont été enlevées par mes services. Ces plaques seront remplacées par des plaques en plexiglas moins attractives que celles en bronze.
De bronzen platen die uit voorzorg verwijderd werden, zullen vervangen worden door platen van plexiglas, en het voornemen bestaat om een aantal van de weggehaalde platen aan verschillende musea te schenken; het Instituut voor Veteranen, dat belast is met het beheer van de begraafplaatsen, informeert momenteel bij de betrokken musea of ze die schenking zouden aanvaarden.
Un projet est actuellement à l'étude. Il vise à offrir les plaques nominatives mises à l'abri aux Musées royaux d'Art et d'Histoire, au musée In Flanders Fields, au Memorial Museum de Passchendaele 1917 et au Fort de Loncin. Le service Sépultures militaires de l'Institut des Vétérans – Institut National des Invalides de Guerre, Anciens Combattants et Victimes de Guerre qui est en charge de la gestion des cimetières, sous ma tutelle, prend actuellement contact avec les musées précités afin de savoir s'ils souhaitent récupérer une ou plusieurs plaques pour leur collection.
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
De sites kunnen moeilijk permanent worden bewaakt. Ik zal eerlang nagaan hoe het
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
4
07/01/2015
CRIV 54 COM
046
Considérant la difficulté d'assurer une surveillance permanente de tous les sites et les restrictions budgétaires que la Défense doit assumer, j'évaluerai les moyens d'assurer un meilleur suivi de l'entretien de certains symboles majeurs de cette mémoire dans les prochains mois.
onderhoud van de belangrijke gedenktekens van dit verleden beter kan worden opgevolgd.
02.03 Julie Fernandez Fernandez (PS): Monsieur le ministre, je vous remercie pour vos réponses.
02.03 Julie Fernandez Fernandez (PS): Bravo voor de snelle reactie van het leger op de diefstal van de gedenkplaatjes.
Je salue également la rapidité avec laquelle l'armée a réagi lorsque les premières plaques ont été volées. Il ne s'agit pas uniquement de dire ici ce qui n'est pas bien. Il faut dire aussi ce qui est bien. Or, je sais que les services ont réagi très vite. J'entends que certaines pièces partiront peut-être dans différents musées. Je plaide néanmoins pour que l'on maintienne certaines pièces au niveau local. Je connais bien le cimetière de Rabosée ainsi que sa région. Tout un travail de mémoire, dont nous avons déjà parlé, est fait avec les écoles du quartier. Au-delà, il faut bien entendu protéger ce patrimoine et qu'une partie puisse être maintenue au niveau local.
Sommige stukken zouden in verscheidene musea worden ondergebracht, maar ik zou er toch voor willen pleiten dat een aantal gedenktekens lokaal verankerd blijven. In Wandre bijvoorbeeld worden er met de scholen uit de buurt activiteiten uitgewerkt om de herinnering levendig te houden. We moeten dat erfgoed beschermen en ter plaatse in stand houden.
L'incident est clos. Het incident is gesloten. 03 Question de Mme Julie Fernandez Fernandez au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "les potentielles missions de police de l'armée" (n° 673) 03 Vraag van mevrouw Julie Fernandez Fernandez aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de mogelijke politieopdrachten van het leger" (nr. 673) 03.01 Julie Fernandez Fernandez (PS): Monsieur le ministre, l'accord du gouvernement contient, dans sa partie relative à l'Intérieur, un passage touchant directement votre département: "En cas de niveau général élevé de la menace - à partir du niveau 3 -, le gouvernement pourra décider, sur avis du Conseil national de sécurité, le cas échéant à la demande d'un bourgmestre, de déployer temporairement l'armée pour assister les services de police et de sécurité pour des missions de surveillance déterminées". Eu égard à toutes les implications potentielles de ce projet, j'aimerais, monsieur le ministre, vous poser les questions suivantes. Quel sera le type de participation de l'armée? Des réunions bilatérales avec votre collègue de l'Intérieur ont-elles déjà eu lieu? Quel serait l'impact budgétaire d'un tel projet sur votre département? Avez-vous déjà pris contact avec le gouvernement français pour un échange d'expériences en la matière, alors que le plan Vigipirate est souvent décrié? Quelles seraient les conséquences juridiques de l'application de ce plan? Quel serait le cadre des missions ainsi dévolues aux militaires? Quelles limites et garde-fous comptez-vous mettre en place? Comment ce dispositif sera-t-il contrôlé? La formation des militaires sera-t-elle adaptée à de telles missions?
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
03.01 Julie Fernandez Fernandez (PS): Volgens het regeerakkoord kan het leger tijdelijk worden ingezet om de politie- en veiligheidsdiensten bij te staan voor bepaalde bewakingsopdrachten. Welke gevolgen heeft dat project voor het leger? Ging men al rond de tafel zitten met de minister van Binnenlandse Zaken? Wat zouden de budgettaire gevolgen zijn voor uw departement? Nam u al contact op met Frankrijk om kennis te nemen van de ervaringen die men daar heeft opgedaan, gelet op de kritiek op het plan-Vigipirate? Wat zouden de juridische gevolgen zijn? Wordt dat soort taken afgebakend en worden er bepaalde waarborgen ingebouwd? Zal de opleiding van de militairen worden aangepast aan dat soort opdrachten?
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
CRIV 54 COM
046
5
07/01/2015
03.02 Steven Vandeput, ministre: La Défense n'est, pour le moment, pas dotée d'une compétence de police administrative. Cette mission est en effet réservée exclusivement aux services de police, en vertu de la loi sur la fonction de police. Dans l'état actuel de la législation, il n'est toutefois pas exclu que les forces armées interviennent pour des missions particulières de police administrative en appui des services de police. Tel est le cas pour des missions de maintien de l'ordre consistant en des tâches de contrôle ou de protection d'un endroit ou d'un bien. Ce type d'engagement peut être décidé par le gouvernement ou peut résulter d'une réquisition exprimée par un bourgmestre, un gouverneur, un commissaire d'arrondissement ou les autorités compétentes de la police fédérale lorsque les moyens des services de police se révèlent insuffisants et s'il apparaît que les forces armées sont les seules à pouvoir fournir les moyens techniques et humains nécessaires. Dans ce cadre, les compétences de police administrative des militaires demeurent limitées. Si les militaires peuvent dans ce contexte user de la force, ils ne peuvent toutefois ni procéder à un contrôle d'identité, ni dresser procès-verbal, ni procéder à une fouille, ni procéder à une saisie, ni arrêter une personne, ni encore lui passer les menottes. L'accord gouvernemental mentionne la possibilité du déploiement de l'armée en cas de niveau général élevé de la menace, à partir du niveau 3, pour assister le service de police et de sécurité pour des missions de surveillance bien déterminées. Dans le cadre de l'établissement du plan stratégique et conformément à l'accord de gouvernement, les missions d'aide à la Nation feront l'objet d'une attention particulière, dont les tâches de la police militaire. Se prononcer sur des implications budgétaires ou juridiques de cet élargissement des missions de police par des militaires est actuellement trop prématuré. Ces implications font l'objet d'une étude pour le moment. Actuellement, il n'y a pas encore eu de contacts formels avec le ministre de l'Intérieur ni avec la France.
03.03 Julie Fernandez Fernandez (PS): Comme pour les autres sujets, je reviendrai quand vous aurez avancé dans vos contacts bilatéraux avec le ministre de l'Intérieur et avec la France. Je pense que c'est intéressant d'aller voir ce qui se passe là-bas. Je sais que c'est assez critiqué. Nous sommes attentifs parce que voir l'armée accomplir des missions de police, sans garde-fou, cela peut évidemment être très inquiétant. Je ne manquerai pas, monsieur le ministre, d'y revenir.
03.02 Minister Steven Vandeput: Defensie beschikt niet over een algemene bevoegdheid van bestuurlijke politie, maar de wet sluit niet uit dat de krijgsmacht optreedt voor specifieke opdrachten van bestuurlijke politie, ter ondersteuning van de politiediensten. Die beslissing kan worden genomen door de regering of de inzet van het leger kan worden gevraagd door een burgemeester, een gouverneur, een arrondissementscommissaris of de federale politieautoriteiten wanneer de middelen van de politiediensten ontoereikend blijken en enkel het leger een antwoord kan bieden. In dat kader blijven de bevoegdheden van bestuurlijke politie van de militairen beperkt. Hoewel ze in die context geweld mogen gebruiken, mogen ze noch identiteitscontroles uitvoeren, noch proces-verbaal opmaken, noch iemand fouilleren of ergens beslag op leggen, noch iemand aanhouden of in de boeien sluiten. In het regeerakkoord staat de mogelijkheid vermeld om vanaf dreigingsniveau 3 het leger in te zetten teneinde de politie- en veiligheidsdiensten bij bepaalde bewakingsopdrachten bij te staan. Het is nog te vroeg om zich uit te spreken over de budgettaire of juridische gevolgen van die uitbreiding van de politietaken die door militairen mogen worden uitgevoerd. Er is nog geen formeel contact geweest met de minister van Binnenlandse Zaken of onze zuiderburen. 03.03 Julie Fernandez Fernandez (PS): We zullen het opnieuw over deze aangelegenheid hebben wanneer u contact heeft opgenomen met Frankrijk. We zullen tevens aandacht hebben voor de manier waarop die taken worden uitgevoerd.
L'incident est clos.
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
6
07/01/2015
CRIV 54 COM
046
Het incident is gesloten. 04 Question de M. Daniel Senesael à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'avenir de l'Hôpital militaire Reine Astrid" (n° 572) 04 Vraag van de heer Daniel Senesael aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de toekomst van het Militair Hospitaal Koningin Astrid" (nr. 572) De voorzitter: Deze vraag werd ingediend door de heer Mathot maar mijnheer Senesael heeft net dezelfde vraag ingediend en zal ze stellen. 04.01 Daniel Senesael (PS): Madame la présidente, monsieur le ministre, initialement destinée à la ministre Mme De Block, cette question a finalement été réorientée vers vous. Monsieur le ministre, force est de constater que le gouvernement imposera, comme à tous les départements de l'État, d'énormes économies au ministère de la Défense nationale; elles s'élèveront à 1,5 milliard d'euros pour les années à venir. Dans ce cadre, l'accord de gouvernement refuse de trancher entre les différentes composantes de la Défense nationale, si ce n'est pour sacrifier la composante médicale. L'accord évoque en effet la fermeture possible de l'Hôpital Militaire Reine Astrid; cet exemple a d'ailleurs été repris au cours d'un point presse par le CHoD. Cet établissement joue pourtant un rôle crucial dans le secteur civil des soins de notre pays en remplissant des services essentiels que les hôpitaux civils auraient du mal à prendre en charge, comme le service des grands brûlés. Il aurait également pu jouer un rôle extrêmement important dans la crise Ebola. De plus ce choix semble incompréhensible alors que l'armée se veut plus orientée vers les "opérations à l'étranger" et donc que le nombre potentiel de blessés pourrait augmenter parmi nos militaires. Monsieur le ministre, quel regard portez-vous sur l'avenir de cette institution, sous tutelle certes de la Défense mais qui remplit des fonctions importantes en matière de soins de santé et d'aide à la nation? Comment pérenniser la spécificité du rôle de cet hôpital militaire?
04.01 Daniel Senesael (PS): Defensie moet 1,5 miljard euro besparen. In het regeerakkoord wordt er niet duidelijk aangegeven waar er bij welke component gesnoeid moet worden. Enkel de medische component komt er bekaaid af. Het Militair Hospitaal Koningin Astrid vervult nochtans essentiële taken die moeilijk door civiele ziekenhuizen kunnen worden verzekerd, als brandwondencentrum of als crisiscentrum, zoals tijdens de ebola-epidemie. Aangezien het leger meer gefocust is op buitenlandse operaties, kan het aantal gewonde militairen toenemen! Hoe ziet u de toekomst van die instelling? Zal u ter zake overleg plegen met de sociale partners van Landsverdediging? Zo ja, volgens welk tijdpad? Hoe zal u erop toezien dat dat ziekenhuis zijn specifieke rol zal kunnen blijven vervullen?
Comptez-vous vous concerter avec les partenaires sociaux de la Défense sur l'avenir de cette institution? Si oui, selon quel calendrier? 04.02 Steven Vandeput, ministre: Madame la présidente, monsieur Senesael, je dois vous renvoyer à ma réponse à la question parlementaire orale n°519 du 19 novembre 2014 de M. Alain Top. Comme je suis de bonne volonté, je vous répéterai néanmoins l'essentiel de son contenu. Je ne veux pas préjuger du plan stratégique. L'accord de gouvernement contient effectivement une phrase concernant l'hôpital militaire, car il représente un coût budgétaire important. Nous examinerons ce cas de figure en détail; aucune arrière-pensée ne se cache derrière cette phrase. Comme je l'ai déjà dit, tout est à l'étude.
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
04.02 Minister Steven Vandeput: Ik verwijs naar mijn antwoord van 19 november 2014 op de vraag van de heer Alain Top over hetzelfde onderwerp. Ik wil niet vooruitlopen op het strategisch plan. In het regeerakkoord wordt er verwezen naar het militair hospitaal omdat het budgettair zwaar weegt. Dat dossier zal grondig onderzocht worden. Alle opties worden momenteel bekeken.
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
CRIV 54 COM
046
7
07/01/2015
04.03 Daniel Senesael (PS): Madame la présidente, j'avais bien insisté au départ sur le fait que la question était initialement adressée à Mme De Block. Comme la Conférence des présidents a décidé de la renvoyer vers vous, je pensais que des éléments neufs étaient apparus La question avait été posée à Mme De Block pour les implications concernant la santé. Nous pensions que d'autres éléments étaient intervenus.
04.03 Daniel Senesael (PS): De vraag was oorspronkelijk gericht aan minister De Block, omdat er ook gevolgen voor de volksgezondheid zijn. Omdat de vraag naar u was doorverwezen, dacht ik dat er zich een nieuwe ontwikkeling had voorgedaan.
04.04 Steven Vandeput, ministre: Aucun.
04.04 Minister Steven Vandeput: Neen, toch niet.
Het incident is gesloten. L'incident est clos. 05 Vraag van de heer Jan Penris aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de uitspraken van oud-CHOD Delcour inzake de besparingen" (nr. 606) 05 Question de M. Jan Penris au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "les déclarations de l'ancien CHOD Delcour concernant les économies" (n° 606) 05.01 Jan Penris (VB): Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister, deze voormiddag heeft een aantal collega’s generaal Delcour nog bejubeld omdat hij een van de weinige militairen is die het politieke debat durven aan te gaan. En hoe. Eind vorig jaar heeft hij nogal cru gesteld dat uw defensiebeleid in vraag gesteld moet worden. De generaal zei dat u geloofwaardigheid verliest omdat u te veel bespaart waardoor, enerzijds wij mogelijks onze NAVO-verplichtingen niet meer zouden kunnen honoreren en, anderzijds, waarschijnlijk ook het tewerkstellingsbeleid en de dagelijkse werking van het leger in het gedrang komen.
05.01 Jan Penris (VB): Fin de l’année dernière, le général Delcour avait déclaré que les coupes sombres dans le budget de la Défense ne nous permettraient pas de continuer à respecter nos obligations vis-à-vis de l’OTAN et mettaient en péril la politique de l’emploi et le fonctionnement quotidien de l’armée.
Ik heb de volgende vragen, mijnheer de minister. Ten eerste, was u vooraf op de hoogte van de standpunten van generaal Delcour? Ten tweede, stroken zijn beweringen met de werkelijkheid? Ten derde, wat is uw inhoudelijk standpunt ten opzichte van de beweringen van generaal Delcour? Ten vierde, hebben de besparingen inderdaad gevolgen voor het personeel, hun taken en hun jobs?
Le ministre était-il déjà au fait de ces opinions? Les affirmations du général Delcour correspondentelles à la réalité? Quelle est la réaction du ministre face à ces propos? Les économies réalisées impactent-elles effectivement le personnel, l’emploi et le fonctionnement de l’armée? Une concertation avec le général Delcour a-t-elle eu lieu à la suite de ces déclarations?
Ten slotte, is er na het verschijnen van de standpunten van de generaal in de pers overleg geweest met de betrokkene? 05.02 Minister Steven Vandeput: Mijnheer Penris, ik dank u voor uw vraag. Het is wel belangrijk dat u de generaal zelf en zijn artikel goed citeert. Ik herinner mij niet dat hij de minister van defensie specifiek genoemd heeft in zijn betoog. Ik zou dus ook van uwentwege enige bereidwilligheid willen vragen om te erkennen dat hij mij persoonlijk niets verweten heeft, maar dat hij in het algemeen een aantal opmerkingen gemaakt heeft over, voornamelijk, de budgettaire impact van de begroting, zoals die in het Parlement voorlag.
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
05.02 Steven Vandeput, ministre: Les déclarations doivent évidemment être citées avec exactitude. Je n’avais pas eu vent de la lettre ouverte du général – en retraite – Delcour. Je ne me suis pas non plus entretenu avec lui par la suite. Comme je l’ai déjà déclaré dans les médias, je comprends sa
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
8
07/01/2015
Ik was, mijnheer Penris, niet op de hoogte van de open brief van de gepensioneerde generaal Delcour. Ook na het verschijnen van de open brief heb ik met hem geen contact gehad. U zult zich wellicht herinneren dat ik daarover in de media bevraagd werd. Ik heb toen geantwoord dat ik de bezorgdheid van de generaal zeer goed begrijp. Het is ondertussen namelijk genoegzaam bekend dat de budgettaire inspanning die aan mijn departement gevraagd wordt niet van de minste is. Ik heb dat trouwens bij de voorstelling van het onderdeel begroting genoegzaam toegegeven en bekendgemaakt. Zoals ik al meerdere keren gezegd heb, werk ik, samen met mijn kabinet en de staf van defensie, aan een strategische langetermijnvisie, die aan de regering zal worden voorgelegd. Ook u moet begrijpen dat ik op dit ogenblik geen voorafnames op dat plan kan doen. Er zullen hervormingen nodig zijn om binnen dit kader een sterke defensie te ontwikkelen die alvast de intentie heeft om op internationaal niveau een loyale partner of, voor wat wij kunnen bieden, ten minste een betrouwbare partner te blijven. Het is ook mijn wens en mijn ambitie dat de strategische langetermijnvisie leidt tot een quasi finale hervorming, althans tot een hervorming die een reeks hervormingen afsluit voor enige tijd. U vraagt mijn mening over wat generaal Delcour zegt. Ik deel zijn analyse wanneer hij zegt dat het moeilijk is een departement efficiënt te beheren met een instabiel budgettair kader waar de ene hervorming de andere inhaalt. In die zin meen ik dat stabiliteit zeer belangrijk is.
CRIV 54 COM
046
préoccupation. L’effort budgétaire qui est demandé à mon ministère n’est pas des moindres. Je prépare une vision stratégique à long terme que je soumettrai au gouvernement. Il serait prématuré de vous en dévoiler dès à présent les grandes lignes. Des réformes seront nécessaires pour veiller à ce que la Défense se renforce et reste un partenaire loyal et fiable sur la scène internationale. Après cette réforme, j'ai l'ambition de faire le nécessaire pour que la Défense puisse connaître une longue période de calme et de stabilité. Je partage l'analyse du général Delcour lorsqu'il affirme qu'il est difficile de gérer efficacement un département au cadre budgétaire instable. J'espère que la loi-programme militaire et le plan stratégique seront de nature à compenser le manque d'investissements.
De budgettaire situatie van de federale overheid is momenteel niet rooskleurig. Wij hopen dat op termijn, conform het regeerakkoord, de militaire programmawet die aansluiting zal hebben op mijn strategisch plan het tekort op investeringen vandaag zal kunnen compenseren. 05.03 Jan Penris (VB): Mijnheer de minister, ik dank u voor uw antwoord. Ter vervollediging van het verslag moet ik mijn woorden intrekken, in die zin dat de generaal u uiteraard niet heeft geviseerd, maar wel het beleid in het algemeen. Daar had u een punt.
05.03 Jan Penris (VB): Le général a effectivement visé la politique en général et non le ministre.
Het incident is gesloten. L'incident est clos. 06 Vraag van de heer Veli Yüksel aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de communicatie tussen Defensie en gemeenten bij legeroefeningen" (nr. 612) 06 Question de M. Veli Yüksel au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "la communication entre la Défense et les communes lors d'exercices militaires" (n° 612) 06.01 Veli Yüksel (CD&V): Mijnheer de minister, op 19 november 2014 ontstond in het West-Vlaamse Kuurne enige paniek bij de inwoners. Tussen 20 u 00 en 21 u 00 zagen de mensen er een man rondlopen. Zij hoorden ook geweerschoten. Zij besloten daarop met de nodige burgerzin de hulpdiensten te verwittigen. Ook bij de politie ontstond enige chaos. Zij wist immers blijkbaar niet wat zich ginds aan het afspelen was. Gelukkig was het hele gebeuren vals alarm. Het ging om een legeroefening in het kader van een hele week van oefeningen in de
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
06.01 Veli Yüksel (CD&V): Le 19 novembre 2014, à Kuurne, la présence d'un homme et des coups de feu ont mis en émoi la population et les forces de police, qui ont été alertées. Il est finalement apparu qu'il s'agissait d'un exercice militaire mais ni le bourgmestre ni la police n'avaient été informés.
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
CRIV 54 COM
046
9
07/01/2015
provincie West-Vlaanderen. De politie noch de burgemeester van Kuurne was op de hoogte van het feit dat in hun gemeente militairen met oefeningen bezig waren. Waren zowel de politie als de burgemeester op voorhand over de legeroefening ingelicht, was de paniek bij de burgers wellicht niet nodig geweest en hadden de bevoegde diensten efficiënter kunnen reageren. Nu bleven heel wat mensen een tijdlang in het ongewisse.
Comment est-ce possible? Quelle est dans pareils cas la procédure standard à l'égard des villes et des communes? Quelles mesures le ministre prendra-t-il dans le futur pour éviter que les citoyens s'inquiètent inutilement?
Daarom heb ik de hiernavolgende vragen. Mijnheer de minister, ten eerste, wat is de standaardprocedure bij legeroefeningen? Het gaat om de procedures ten aanzien van de steden en gemeenten. Ten tweede, waarom werden de politie en de burgemeester van Kuurne niet ingelicht over het feit dat hun gemeente het toneel van een legeroefening zou worden? Ten derde, en tevens de belangrijkste vraag, op welke manier zult u in de toekomst vermijden dat burgers op een dergelijke manier door legeroefeningen van Defensie worden opgeschrikt? 06.02 Minister Steven Vandeput: Mijnheer Yüksel, ik dank u voor uw vraag. Ik zal u eerst uitleggen hoe de procedure normaal verloopt. De procedure van verwittiging van gemeenten bij oefeningen van Defensie is beschreven in een interne richtlijn, die ik u zal toelichten. Een eenheid die een militaire oefening wil organiseren, moet bij het militaire commando van de betrokken provincie minstens acht weken vóór het begin van de oefening een zogeheten Aanvraag Manoeuverrechten indienen. Dat is stap één. Per provinciecommando wordt de aanvraag na een grondige analyse voor advies aan de diensten van de gouverneur, aan de directeur van het Communicatie- en Informatiecentrum en aan de directeurcoördinator van de federale politie van de provincie bezorgd. Afhankelijk van de aard van de oefening worden nog andere diensten eveneens verzocht hun advies of eventuele bemerkingen te formuleren. Het kan bijvoorbeeld gaan over het Agentschap voor Natuur en Bos, als de oefening in het Vlaamse landsgedeelte plaatsvindt, of over het Maritiem Reddings- en Coördinatiecentrum. De gouverneur verspreidt op zijn niveau de aanvraag naar alle burgemeesters van de steden en gemeenten die in de aanvraag zijn opgelijst en waar mogelijk hinder kan zijn voor de inwoners. De directeur-coördinator van de federale politie staat in voor de verdeling naar de betrokken korpschefs. In het geval van de succesvolle oefening Storm Tide II werd, met betrekking tot de non-combattant evacuation operation, de procedure in grote lijnen correct gevolgd. Er werd evenwel vastgesteld dat, niettegenstaande de actie gedeeltelijk op het grondgebied van Kuurne verliep, de gemeente Kuurne door de aanvrager – de organiserende eenheid – niet werd vermeld in de lijst. Bijgevolg ontvingen de burgemeester, noch de korpschef de aanvraag voor de oefening op
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
06.02 Steven Vandeput, ministre: Une directive interne de la Défense décrit la procédure d'avertissement. L'unité concernée est tenue d'introduire au moins huit semaines à l'avance auprès du commandement militaire provincial une demande portant sur les manœuvres à effectuer. Cette demande est analysée en profondeur puis adressée pour avis aux services du gouverneur, au directeur du Centre de communication et d'information et au directeur-coordinateur provincial de la police fédérale. En fonction de la nature de l'exercice, l'avis d'autres services peut aussi être sollicité. Le gouverneur de province renvoie alors la demande à tous les bourgmestres des villes et communes concernées et le directeur-coordinateur de la police fédérale fait de même à l'égard des chefs de corps concernés. Lors de l’exercice Storm Tide II évoqué par M. Yüksel, la procédure d'évacuation de noncombattants a été pour l’essentiel correctement respectée. Alors que l’opération se déroulait en partie sur le territoire de Kuurne, la commune ne figurait pas sur la liste introduite par le demandeur.
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
10
07/01/2015
hun grondgebied. Ik bied dan ook mijn excuses aan voor deze vergetelheid. Los van dit incident heeft Defensie alles in het werk gesteld om de bevolking vooraf goed in te lichten over de oefening. De oefening was volgens mij genoegzaam bekend. Zo werd er een persconferentie georganiseerd door de stad Oostende, werd er uitgebreid over de oefening bericht in de lokale media en werden er in de betrokken gemeenten van deur tot deur flyers bedeeld in de straten en rond de gebouwen waar er acties waren gepland. Defensie en ikzelf betreuren het incident en wij zullen via de hiërarchische chefs erop aandringen meer aandacht te besteden aan een complete oplijsting van alle gemeenten en steden die mogelijk hinder zouden kunnen ondervinden tijdens de uitvoering van een legeroefening. Wij zullen in de toekomst die lijst dan ook grondiger laten nakijken.
CRIV 54 COM
046
La Défense présente ses excuses pour cette omission et j’insisterai pour qu’à l’avenir, ces listes soient plus soigneusement contrôlées. Indépendamment de cet incident, la Défense s’est efforcée d’organiser une large information préalable de la population. La ville d’Ostende a tenu une conférence de presse, les médias locaux ont assuré une large couverture de l’exercice et des brochures ont été distribuées dans les communes concernées.
06.03 Veli Yüksel (CD&V): Mijnheer de minister, ik dank u voor het antwoord. Ik meen dat volledigheid van informatie aan te bevelen valt zodat alle inwoners, burgemeesters en betrokken diensten op de hoogte zijn. Het incident is gesloten. L'incident est clos. De voorzitter: Zopas heb ik mijn goede wil getoond door een vraag van mevrouw Fernandez Fernandez naar voren te schuiven. Ik krijg nu de uitdrukkelijke vraag van de heer Yüksel of hij ook zijn andere vragen beantwoord kan zien. Als de andere leden daarmee akkoord gaan, dan kan ik tijdens de huidige commissievergadering afwijken van de agenda en anders blijft de agenda behouden zoals hij is. Gaat iedereen daarmee akkoord? (Instemming) 07 Vraag van de heer Veli Yüksel aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "Public Relations bij Defensie" (nr. 1111) 07 Question de M. Veli Yüksel au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "les relations publiques de la Défense" (n° 1111) 07.01 Veli Yüksel (CD&V): Mevrouw de voorzitter, bedankt voor uw goedheid. Mijnheer de minister, we staan voor moeilijke tijden bij Defensie, met heel de besparingsoperatie. Dat hoef ik u niet uit te leggen. In dat besparingsklimaat is het wel belangrijk dat wij aan de bevolking uitleggen wat Defensie allemaal doet. Daarvoor dienen de practiviteiten van onze Belgische troepen. Daarbij denk ik bijvoorbeeld aan de opendeurdagen in kazernes en oefeningen van expertise van onze troepen. Volgens mij bewijzen die activiteiten hun nut, niet alleen voor het respect voor en de affiniteit met onze troepen, maar ook voor de aantrekking van jonge, toekomstige militairen. In uw beleidsbrief hebt u daar ook voor gepleit. Dat is een eerste zaak. Een ander punt is dat we ook leven in een tijd van Facebook en Twitter. De beeldvorming over Defensie gebeurt volgens mij ook op via sociale media. Ik stel vast dat Defensie vandaag niet over een officieel Twitteraccount beschikt. Ik word zelf gevolgd door een zekere
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
07.01 Veli Yüksel (CD&V): Il importe que la population comprenne ce que fait la Défense, tant pour la sympathie de la population à l’égard de nos troupes que pour le recrutement. L’image de la Défense se construit de plus en plus sur les réseaux sociaux, mais la Défense ne dispose pas encore d’un compte Twitter. Quel budget le ministre consacret-il aux relations publiques? Est-il plus ou moins élevé que sous le gouvernement précédent? Un compte Twitter propre à la Défense est-il sur le point d’être
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
CRIV 54 COM
046
11
07/01/2015
defensie.be, maar als ik dat nader bekijk, dan zie ik dat daar heel duidelijk bij staat dat het om een niet-officieel Twitteraccount gaat. Twitter is ontegensprekelijk een belangrijk medium. Mijnheer de minister, wellicht worden er ook heel wat vragen gericht aan uw diensten. Ik denk dat Defensie in dat verband een belangrijke leemte kan opvullen.
ouvert? Quelles initiatives le ministre prendra-t-il pour améliorer l’image de la Défense et favoriser une meilleure communication?
Mijnheer de minister, welk budget trekt u uit voor pr-activiteiten in deze legislatuur? Hoe verhoudt dat zich tot het budget in de vorige regeringsperiode? Plant u om het communicatief vacuüm inzake Twitter, als ik dat zo mag verwoorden, op te vullen? Zult u daar wat concreter mee aan de slag gaan? Welke initiatieven zult u nemen om de communicatie en het imago van Defensie ten aanzien van de bevolking te verbeteren? Welke activiteiten plant u in dat verband? 07.02 Minister Steven Vandeput: Mijnheer Yüksel, het geheel van de pr-acties, wervingspubliciteit en informatieve projecten wordt jaarlijks samengevat in een gebudgetteerd communicatieactieplan, afgekort CAP. In 2014 bedroeg de begroting voor het CAP ongeveer 2,7 miljoen euro. Het CAP voor 2015 ligt momenteel ter studie en zal in het voorjaar goedgekeurd worden. Het voorziet onder andere in een integratie van een nieuwe Facebookpagina met de reeds bestaande initiatieven op de sociale media op het niveau van de eenheid, enerzijds, en overleg met de betrokken personeelsleden voor de individueel opgestarte pagina’s op Facebook en Twitter, anderzijds. Het staat vast dat de besparingen op Defensie ook een weerslag zullen hebben op het budget van het CAP. Een vermindering van het budget zal echter niet noodzakelijk een negatieve weerslag hebben op de communicatie met de jeugd. Zo zal een deel van het budget verschoven worden van printpublicaties en tv-reclame naar informatiecampagnes via de sociale media. Voor de expertise doet Defensie hiervoor tot eind 2015 een beroep op het agentschap Space. Ik kan u bevestigen dat het segment van de jongeren het prioritaire doelpubliek is en blijft in het pr-beleid van Defensie.
07.02 Steven Vandeput, ministre: L’ensemble des actions de relations publiques, de la publicité liée au recrutement et des projets d’information se retrouve dans un plan annuel d’actions de communication budgétisé, en abrégé PAC. Le budget lié au PAC atteignait quelque 2,7 millions d’euros en 2014. Le PAC pour 2015 est actuellement examiné. Il s’attachera certainement à la communication sur Facebook et Twitter. Les économies de la Défense se répercuteront sur le budget du PAC mais pas nécessairement sur la communication à l’intention des jeunes. Ainsi, une partie du budget destiné aux publications imprimées et aux spots télévisés sera transférée vers les médias sociaux. Jusqu’à la fin 2015, la Défense fera appel à l’agence Space. Les jeunes sont et resteront le public cible de la communication de la Défense.
07.03 Veli Yüksel (CD&V): Mijnheer de minister, ik dank u voor het antwoord. Misschien kunt u ook Twitter meenemen. Dat is ook een belangrijk communicatie-instrument, zowel voor professionelen als voor de brede bevolking. Ik zou daar absoluut ook aandacht aan besteden.
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
12
07/01/2015
CRIV 54 COM
046
Het incident is gesloten. L'incident est clos. 08 Samengevoegde vragen van - de heer Veli Yüksel aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de samenwerking met Nederland voor de verdediging van het luchtruim" (nr. 1120) - de heer Veli Yüksel aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de samenwerking met Nederland voor de verdediging van het luchtruim" (nr. 1122) - de heer Tim Vandenput aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de samenwerking met Nederland voor de verdediging van het luchtruim" (nr. 1134) - de heer Peter Buysrogge aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de samenwerking met Nederland voor de verdediging van het luchtruim" (nr. 1137) 08 Questions jointes de - M. Veli Yüksel au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "la coopération entre la Belgique et les Pays-Bas en vue d'assurer la surveillance de l'espace aérien" (n° 1120) - M. Veli Yüksel au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "la coopération entre la Belgique et les Pays-Bas en vue d'assurer la surveillance de l'espace aérien" (n° 1122) - M. Tim Vandenput au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "la coopération entre la Belgique et les Pays-Bas en vue d'assurer la surveillance de l'espace aérien" (n° 1134) - M. Peter Buysrogge au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "la coopération entre la Belgique et les Pays-Bas en vue d'assurer la surveillance de l'espace aérien" (n° 1137) 08.01 Veli Yüksel (CD&V): Mijnheer de minister, maandag hebben wij in de krant kunnen lezen dat er een samenwerkingsverband met betrekking tot de verdediging van ons luchtruim werd aangegaan. Onder uw voorganger werd tussen België en Nederland op 23 oktober 2013 een letter of intent getekend met betrekking tot de integratie tussen beide landen van de luchtruimbewaking. Dit is een mooi voorbeeld van pooling and sharing. De gezamenlijke bewaking van het Belgische en Nederlandse luchtruim betekent daarmee ook een besparing. Formele afspraken tussen beide landen zullen nog dit jaar worden vastgelegd.
08.01 Veli Yüksel (CD&V): Nous avons appris par l’intermédiaire de la presse qu’un accord de coopération avait été conclu entre les Pays-Bas et la Belgique concernant la défense de notre espace aérien. Une déclaration d’intention en ce sens avait déjà été signée en octobre 2013 et des accords formels ont été conclus.
In de brief die Nederlands minister van Defensie Hennis-Plasschaert aan de Nederlandse Tweede Kamer heeft verzonden, staat het volgende te lezen: "Bij de Belgisch-Nederlandse samenwerking speelt het een rol dat België en Frankrijk reeds een verdrag hebben gesloten om elkaar steun te verlenen bij de Renegade-taak, de bestrijding van luchtvaartterrorisme. België, Frankrijk en Nederland bekijken in hoeverre dit van invloed is op het te sluiten van het BelgischNederlandse verdrag. Naar verwachting is een voor alle drie de landen bevredigende oplossing mogelijk".
Le 15 décembre 2014, les ministres néerlandais de la Défense et de l’Économie ont adressé un courrier à la Deuxième Chambre néerlandaise. Pouvonsnous prendre connaissance de ce courrier? Quel en est le contenu?
De Nederlandse ministers van Defensie en Economie hebben op 15 december 2014 een brief hierover aan ons land gericht. Kunt u ons deze brief bezorgen? Welke boodschap bevat deze brief? Het citaat van daarnet komt uit een persartikel. Een verdrag over de integratie van de luchtruimbewaking zou in de maak zijn. Wanneer zou dit verdrag kunnen worden ondertekend?
Quand un traité relatif à l’intégration de la surveillance aérienne sera-t-il signé? Quelles économies cette coopération permettra-t-elle de réaliser? Comment la coopération avec les Pays-Bas influencera-t-elle celle entre la Belgique et la France?
U hebt maandag in een interview ook gezegd dat deze samenwerking niet noodzakelijk een budgettaire oefening inhoudt. Dat neemt niet weg dat er op die manier toch wat centen kunnen worden bespaard. Hebt u een idee van het bedrag dat zou kunnen worden bespaard? Kunt u ook toelichting geven bij de invloed van zo’n samenwerking tussen België en Nederland op de samenwerking tussen België en
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
CRIV 54 COM
046
13
07/01/2015
Frankrijk? 08.02 Tim Vandenput (Open Vld): Mijnheer de minister, ik ga niet de hele uiteenzetting van mijn collega Yüksel herhalen. Aansluitend bij de uiteenzetting en de vragen van mijn collega, wil ik u vragen welke de houding is van ons land in die gesprekken met Nederland over het samen beschermen van onze beide luchtruimen? Hoe groot zou een mogelijke besparing kunnen zijn? Tenslotte, een meer concrete vraag over de huidige F-16-vliegtuigen. Wordt ook nagedacht, naast het beschermen van het luchtruim, over het samen onderhouden van de bestaande vliegtuigen in de toekomst? 08.03 Peter Buysrogge (N-VA): Het zal u niet verbazen dat mijn vragen gelijklopend zijn. Internationale samenwerking is belangrijk. Ook de samenwerking met Nederland vinden we heel belangrijk, die heeft haar nut al bewezen. We willen nu blijkbaar op dit pad voortgaan op het vlak van de luchtmacht. We lezen ook dat er afspraken op komst zijn. Ik neem aan dat u zal bevestigen dat dit inderdaad ook zo zal zijn. Wat moet er voor de minister zeker in die afspraken vermeld staan? Of wat kan er mogelijk in staan? Zou het ook gaan over afspraken op financieel vlak? We zitten immers in een besparingskader en we gaan ervan uit dat dit past binnen het budgettaire kader zoals dat door deze regering uitgetekend is.
08.02 Tim Vandenput (Open Vld): Quelle est l’attitude de notre pays dans le cadre de discussions avec les Pays-Bas concernant la protection conjointe de notre espace aérien? Quelle est l’ampleur des économies réalisables? Un entretien commun des F-16 actuels peut-il également être envisagé? 08.03 Peter Buysrogge (N-VA): Le ministre peut-il confirmer que des accords sont conclus avec les Pays-Bas? Quels éléments ces accords doivent-ils impérativement contenir? S’agit-il également d’accords financiers? Quel est le contenu du courrier du ministre néerlandais de la Défense? D’autres projets encore envisagent-ils un renforcement de la coopération en matière de Défense entre les deux pays?
Ik wil ook concreet polsen naar de inhoud van de brief van de Nederlandse minister van Defensie en of u en/of de Nederlandse en Belgische Defensie nog verdere plannen heeft op het vlak van het intensifiëren van een verdere samenwerking. 08.04 Minister Steven Vandeput: Mevrouw de voorzitter, het is belangrijk goed te definiëren over welke brieven en geschriften het juist gaat. Mijnheer Yüksel, u verwijst naar een brief van 15 december 2014 aan Defensie, maar daar ik heb geen weet van. Ik vermoed dat soms bepaalde dingen door elkaar worden gehaald. Volgens mij hebt u het over de brief van de minister van Defensie aan de voorzitter van de Tweede Kamer met betrekking tot het rapport van het Nederlandse Rekenhof met als onderwerp “Debrief vervanging F-16” van 15 december 2014. Die brief is dus niet aan mij gericht. Ik heb in elk geval geen weet van rechtstreekse briefwisseling de jongste tijd. Ik kan confirmeren dat er constructieve gesprekken zijn met Nederland om de samenwerking zoals bepaald in de letter of intent te formaliseren. De VRT heeft daar een datum op gekleefd. Ik kan zeggen dat de gesprekken constructief zijn. Er zijn nog wat technische details af te werken, maar ik denk dat de samenwerking op vrij korte termijn kan worden geformaliseerd, als ik mij zo mag uitdrukken. Ik wil mij echter niet vastpinnen op een datum. Binnen afzienbare tijd zouden de gesprekken echter kunnen worden afgerond. De budgettaire besparing, waar iedereen graag naar uitkijkt, is vooral van operationele aard, aangezien middelen worden vrijgemaakt. Vandaag is het immers zo dat op een geringe afstand – op de
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
08.04 Steven Vandeput, ministre: Je puis confirmer que des discussions constructives sont actuellement en cours avec les Pays-Bas en vue de formaliser la coopération convenue dans la déclaration d’intention. Ces discussions devraient s’achever à relatif court terme, mais je ne souhaite pas me focaliser sur une date. Les économies budgétaires seront surtout de nature opérationnelle. Les économies précises que cette coopération devrait permettre de réaliser n’ont pas encore été traduites en chiffres. Des accords doivent encore être conclus à propos des coûts. En 2005, la Belgique a conclu avec la France un accord bilatéral permettant la poursuite au-dessus du territoire de l’autre pays d’actions entreprises contre une
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
14
07/01/2015
wereldkaart bekeken – twee maal twee vliegtuigen 24 uur op 24 en zeven dagen op zeven klaar staan. Dat zou een besparing betekenen, maar die is op dit ogenblik nog niet becijferd. Ook wat de kosten betreft, moeten uiteraard afspraken worden gemaakt. Er zijn andere voorbeelden, zoals de marine, waaruit blijkt dat men dat soort verrekeningen meestal met gesloten beurs probeert te doen. Met betrekking tot de samenwerking tussen België en Frankrijk is het ook goed te specificeren waarover het juist gaat. Sinds 2005 heeft België met Frankrijk een bilateraal akkoord in het kader van de Renegade-dreiging dat voorziet in de mogelijkheid om acties te ondernemen met vliegtuigen van de andere natie boven het eigen grondgebied om in staat te zijn adequaat en op een continue wijze te reageren op een dreiging met passagiersvliegtuigen als terroristisch wapen. Het is belangrijk om te weten wat wij met Frankrijk juist hebben afgesproken. Het komt er eigenlijk op neer dat zij ons toestaan dat, waar onze toestellen normaal moeten stoppen aan de grens, zij toch Frankrijk mogen in vliegen, maar ook niet meer dan dat. Wij mogen dus geen actie ondernemen boven Frankrijk. Wij mogen niet overgaan tot een engagement. Letale actie ondernemen boven Frans grondgebied is volgens het verdrag niet mogelijk. Het nieuw met Nederland te ondertekenen verdrag, waar wij voor een gezamenlijke bewaking van de twee luchtruimen kiezen en Nederland toestemming geven om boven België in actie te komen en omgekeerd, is van een heel andere orde, maar het heeft ook implicaties voor het bilateraal akkoord dat we met Frankrijk hebben. In die zin wordt onderzocht hoe dat kan worden uitgebreid. Ook Luxemburg heeft gevraagd om toe te treden tot dat verdrag, maar daarover later meer.
CRIV 54 COM
046
menace utilisant des avions de passagers comme arme terroriste. L’accord qui doit être signé prochainement avec les Pays-Bas est d’une tout autre nature et n’affecte en rien l’accord bilatéral conclu avec la France. En ce qui concerne la coopération avec les Pays-Bas dans d’autres domaines, je vous renvoie à la réponse à la question écrite n° 8 de Mme Grosemans du 21 octobre 2014. Fin janvier, nous allons étudier avec nos voisins néerlandais comment améliorer cette coopération. Pour l’entretien des avions F-16, la coopération avec les Pays-Bas est de nature ponctuelle, mais pas structurelle. L’organisation d’une maintenance commune est impossible compte tenu du fait que ces services sont localisés sur les bases où les avions sont stationnés. Une coopération relative à l’échange de certaines pièces détachées est prévue pour la version marine de l’hélicoptère NH90.
Mijnheer Buysrogge, wat betreft uw vraag over een verdere samenwerking met Nederland op andere domeinen, verwijs ik naar het antwoord op de schriftelijke parlementaire vraag nr. 8 van mevrouw Grosemans van 21 oktober 2014, terug te vinden in het Bulletin vragen en antwoorden van de Kamer 54/0002. U weet dat we met de marine een schoolvoorbeeld hebben en dat we ook andere zaken exploreren. Eind deze maand gaan we naar Nederland om te kijken waar we dieper kunnen gaan. De bewaking van het luchtruim wordt daar zeker aangekaart, maar er kunnen ook andere punten worden aangehaald. Wat de onderhoudskosten betreft, is er een samenwerking met Nederland voor het onderhoud van de F-16 op punctuele wijze, dus niet structureel. Doordat de onderhoudsdiensten van de F-16’s samenhangen met de basis waar ze gelegerd zijn, is een gezamenlijk onderhoud vandaag niet mogelijk. Voor de NH90 bestaat er wel een samenwerking met Nederland om sommige onderdelen uit te wisselen. We hebben het hier alleen over de NH90 in de maritieme versie, die België en ook Nederland heeft, maar die, naar mij werd meegedeeld, van betere makelij is. 08.05
Veli Yüksel (CD&V): Mevrouw de voorzitter, ik dank de
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
08.05 Veli Yüksel (CD&V): Voici
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
CRIV 54 COM
046
15
07/01/2015
minister voor het antwoord. Dit is uiteraard een mooi voorbeeld van pooling and sharing, mijnheer de minister. Ik hoop dat de samenwerking met Frankrijk niet in het gedrang komt en dat die eventueel ook kan worden uitgebreid. Wij hebben in de marge ook gelezen dat men conclusies trekt uit de samenwerking met Nederland bij de vervanging van de F-16. 08.06 Minister Steven Vandeput: Formeel voor het verslag, collega’s: er is geen enkel verband tussen het aankoopdossier en deze samenwerking.
un bel exemple de pooling and sharing, qui, espérons-le, ne remettra pas en cause la coopération avec la France. Je comprends que l’on puisse également tirer des conclusions de cette coopération à propos du remplacement des F-16. 08.06 Steven Vandeput, ministre: Il n’existe aucun lien entre le dossier d’acquisition et la coopération dont il est ici question!
08.07 Veli Yüksel (CD&V): Ik meen dat deze verduidelijking wel op zijn plaats is. 08.08 Tim Vandenput (Open Vld): Mevrouw de voorzitter, ik dank de minister voor dit duidelijk antwoord. 08.09 Peter Buysrogge (N-VA): Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister, er is geen brief gestuurd door de Nederlandse regering aan de Belgische regering, want dit stond wel in de krant?
08.09 Peter Buysrogge (N-VA): Selon le journal, le gouvernement néerlandais a adressé un courrier au gouvernement belge.
08.10 Minister Steven Vandeput: (…) (zonder micro) L'incident est clos. Het incident is gesloten. 09 Question de M. Sébastian Pirlot au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "la contribution de la Défense dans la lutte contre l'épidémie Ebola" (n° 613) 09 Vraag van de heer Sébastian Pirlot aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de bijdrage van Defensie in de strijd tegen de ebola-epidemie" (nr. 613) 09.01 Sébastian Pirlot (PS): Monsieur le ministre, je vous présente mes meilleurs vœux pour 2015. Je voudrais revenir sur une question que je vous avais déjà posée avant les vacances au sujet de l'envoi éventuel de l'équipe belge d'intervention humanitaire d'urgence BFAST pour soutenir la lutte contre la propagation du virus Ebola. Nous avions discuté en commission à huis clos du report de la décision pour cause de conditions de sécurité non rencontrées. Dernièrement, une dépêche de l'Agence Belga nous informait que le laboratoire mobile était parti.
09.01 Sébastian Pirlot (PS): We hebben de mogelijkheid geopperd van een B-FAST-missie in het kader van de strijd tegen ebola. Volgens een Belgabericht zou het mobiele laboratorium vertrokken zijn. Wat is de dossier?
evolutie
van
het
Monsieur le ministre, pouvez-vous m'informer de l'état d'évolution de ce dossier, notamment notre présence sur le terrain? 09.02 Steven Vandeput, ministre: Monsieur Pirlot, c'est le SPF Affaires étrangères qui est responsable de ce dossier. Il a élaboré un projet de mission incluant la synthèse des éléments avancés par les départements, en ce compris l'analyse sécuritaire. En étroite collaboration avec ses partenaires des autres départements et en liaison avec ses homologues français, le SPF Affaires étrangères a planifié une participation belge par le biais d'une mission B-FAST/B-LIFE intégrée dans le plan global français de lutte contre la
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
09.02 Minister Steven Vandeput: De FOD Buitenlandse Zaken, die verantwoordelijk is voor dit dossier, heeft in nauwe samenwerking met de andere departementen en in overleg met zijn Franse tegenhangers een missie uitgestippeld. In dat kader werd B-FAST uitgestuurd met een
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
16
07/01/2015
propagation du virus Ebola en Guinée.
CRIV 54 COM
046
L'occupation en personnel de laboratoire par la Belgique durera au maximum deux mois.
B-Lifelab om mee te werken aan het Franse plan ter bestrijding van de verspreiding van het ebolavirus in Guinee. Het team is op 20 december uit België vertrokken voor een opdracht van een maand. Na die opdracht volgt er een evaluatie van de gezamenlijke missie door de Coördinatieraad van B-FAST.
09.03 Sébastian Pirlot (PS): Monsieur le ministre, je vous remercie pour cette réponse. Au niveau de l'équipe sur place, s'agit-il de huit personnes comme initialement prévu?
09.03 Sébastian Pirlot (PS): Zijn er zoals gepland acht personen ter plaatse?
09.04 Steven Vandeput, ministre: Sept ou huit! Le laboratoire sera repris par une ONG.
09.04 Minister Steven Vandeput: Zeven of acht.
Le 5 décembre 2014, le Conseil des ministres a marqué son accord pour cette mission. L'équipe B-FAST/B-LIFE a quitté la Belgique le 20 décembre 2014 pour une durée d'un mois. Après un mois, cette mission conjointe sera évaluée par le conseil de coordination de BFAST.
Het incident is gesloten. L'incident est clos. De voorzitter: Mijnheer Top, u had gevraagd om uw vragen uit te stellen. Ofwel zit u hier uit enorme interesse, ofwel gaat u uw vragen toch stellen. 09.05 Alain Top (sp.a): Mevrouw de voorzitter, zoals gezegd, zou ik terugkomen als het kon. Ik zal mijn vragen dus stellen. 10 Vraag van de heer Alain Top aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "het aantal zelfdodingen in het Belgische leger" (nr. 627) 10 Question de M. Alain Top au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "le nombre de suicides dans l'armée belge" (n° 627) 10.01 Alain Top (sp.a): Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister, een tijdje geleden, op 11 juli 2014, verschenen in de Artsenkrant cijfers over zelfdodingen bij het Belgisch leger. De cijfers met betrekking tot de laatste vijf jaar liggen hoger dan de gemiddelde percentages voor de mannelijke bevolking in België. Er zijn dus meer militairen uit het leven gestapt dan gemiddeld bij de Belgische bevolking. Het cijfer is duidelijk hoger dan het gemiddelde van 30 op 100 000 mannelijke inwoners van ons land.
10.01 Alain Top (sp.a): Selon la revue Le Journal du médecin, les statistiques de suicides dans l'armée belge sont supérieures à la moyenne nationale. Plusieurs études ont montré que la présence de structures très hiérarchisées pouvait favoriser le suicide.
Uit verschillende onderzoeken blijkt ook dat sterk hiërarchische structuren een aanleiding kunnen zijn tot zelfdoding. Volgens gewezen arbeidsinspecteur van Defensie Marc Lemmens is het Belgisch leger zijn belofte om een degelijke preventie uit te werken blijkbaar niet nagekomen.
Selon l'ancien inspecteur du travail à la Défense, Marc Lemmens, la Défense n'a toujours pas mis en place une politique de prévention adéquate, en dépit des promesses qui ont été faites à ce sujet. Votre prédécesseur, M. De Crem, affirmait pourtant qu'une telle politique avait bel et bien été mise sur pied. Le nouveau ministre estil disposé à renforcer la prévention?
Ik heb hierover enkele vragen. Kunt u bevestigen dat de cijfers van zelfdodingen bij het Belgisch leger inderdaad nog altijd hoger liggen dan het gemiddelde in België of zijn er intussen al recentere cijfers beschikbaar? Uw voorganger, minister De Crem, hield vol dat er wel degelijk voldoende preventie was. Als wij de cijfers mogen geloven, dan stijgt het aantal gevallen van zelfdoding echter nog steeds. Bij deze preventie rekende hij ook de primaire preventie bij de selectie van de kandidaten en de sociale dienst van Landsverdediging die informatie,
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
Confirme-t-il qu'un groupe de travail de prévention du suicide existe au sein de l'OTAN? Quelles réalisations ce groupe de travail a-
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
CRIV 54 COM
046
17
07/01/2015
advies en psychologische ondersteuning zou geven. Bent u eventueel bereid om deze preventie uit te breiden aangezien er toch blijvend nood blijkt te zijn aan preventieve maatregelen? Hebt u er zicht op hoe dat eventueel in uitvoering kan worden gebracht?
t-il déjà à son actif?
Gelooft u dat de hiërarchische structuur van het leger een mogelijke aanleiding kan zijn voor deze hoge cijfers? Zo ja, hoe kan dit probleem eventueel worden aangepakt? Zo niet, hoe kan men de hogere cijfers verklaren? Tot slot, uw voorganger stelde ook dat er een NAVO-werkgroep bestaat die zich buigt over de preventie van zelfdoding. Zijn deze middelen efficiënt? Wat kan er gedaan worden om deze problemen verder aan te pakken? Is deze werkgroep al samengekomen en, zo ja, werd er al in enige preventie voorzien? 10.02 Minister Steven Vandeput: Mevrouw de voorzitter, staat u mij toe dat ik deze vraag uitvoerig beantwoord. Ik vind dit thema zelf ook heel belangrijk. Mijnheer Top, eerst zal ik u enkele cijfergegevens meedelen. Het aantal zelfdodingen bij Defensie is als volgt geëvolueerd: 16 in 2009, 18 in 2010, 14 in 2011, 13 in 2012 en 10 in 2013. Ik heb ook de cijfers voor 2014 opgevraagd, maar die heb ik nog niet ontvangen. Die cijfers slaan op de militairen in werkelijke dienst, de militairen die gebruikmaken van vrijwillige opschorting van de prestaties, de zogenaamde VOP’s, en de burgers die bij Defensie werken. Wat uw tweede vraag betreft, de selectie van de kandidaten en de acties van de sociale dienst van Landsverdediging dragen inderdaad bij tot het voorkomen van zelfdoding bij het personeel. Daarnaast worden echter nog talrijke andere initiatieven genomen om het welzijn van het personeel te verbeteren en om te vermijden dat zij zouden verzeilen in een proces dat zou leiden of zou kunnen leiden tot zelfdoding. Zij beogen voornamelijk de vergemakkelijking van de toegang tot hulp en therapeutische zorg.
10.02 Steven Vandeput, ministre: Les chiffres relatifs au nombre de suicides par an à la Défense sont les suivants: 16 en 2009, 18 en 2010, 14 en 2011, 13 en 2012 et 10 en 2013. Ces chiffres concernent les militaires en service, les militaires bénéficiant sur une base volontaire d’une suspension des prestations et les civils travaillant à la Défense. La sélection des candidats et les actions du service social contribuent à la prévention du suicide au sein du personnel. Parallèlement, des initiatives sont également prises afin de faciliter l’accès à l’aide et aux soins thérapeutiques. Je citerai les procédures pour les plaintes psychosociales et les personnes de confiance ayant bénéficié d’une formation adéquate.
Ik zal enkele van die maatregelen opnoemen. Eerst en vooral beschikken wij sinds meer dan een jaar over formele procedures voor de behandeling van psychosociale klachten. Personeelsleden kunnen er voor hulp terecht bij gespecialiseerde preventieadviseurs. Ten tweede, Defensie beschikt over een netwerk van 70 vertrouwenspersonen die daartoe een bijzondere opleiding hebben genoten. Bijkomend staan zeven centrale vertrouwenspersonen in voor de behandeling van informele klachten, dit dus naast de formele procedure. Die vertrouwenspersonen hebben een vorming genoten om voortekenen van zelfdoding te leren herkennen.
Avant toute opération, les militaires reçoivent un entraînement spécifique pour apprendre à gérer les défis psychologiques et sociaux que représente leur future mission.
In de voorbereidingsfase van een operatie volgen de militairen een training waarbij zij leren om te gaan met de psychologische en sociale uitdagingen van de zendingen waaraan zij deelnemen. Voor de begeleiding van de personeelsleden in operaties beschikt Defensie over een team van raadgevers mentale operationaliteit, over morele consulenten en over aalmoezeniers. Voor hun familieleden organiseert Landsverdediging gezinsdagen, samen met de sociale dienst, en voorts staan maatschappelijke assistenten en een speciaal telefoonnummer tot hun beschikking.
Pendant l’opération, la Défense dispose d’une équipe de conseillers sur le plan de l’opérationnalité mentale, de conseillers moraux et d’aumôniers. Pour les membres de la famille des militaires, la Défense organise des Journées Familles et met à disposition des assistants sociaux
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
18
07/01/2015
Ik wens nog te vermelden dat ik aan de Defensiestaf zelf heb gevraagd om te onderzoeken of er nog bijkomende specifieke maatregelen moeten worden genomen meer bepaald bij de terugkeer na een operatie. Personeelsleden die klachten hebben of psychische stoornissen vertonen, kunnen worden opgevolgd in het Centrum voor Geestelijke Gezondheid van het militair hospitaal Koningin Astrid, waar zij door specialisten opgevangen en begeleid worden. Dat centrum stelt ook een brochure ter beschikking van de militairen en hun collega’s die geconfronteerd worden met een poging tot zelfdoding. In vijf regio’s, Leopoldsburg, Marche-en-Famenne, Brussel, Brugge en Namen, komen de terreinactoren van de psychosociale diensten periodiek bijeen in de regionale psychosociale teams om aan intervisie en casusbespreking te doen. In het Psychosociaal Platform Defensie komen de belangrijkste actoren van het psychosociale domein samen om de gevolgde psychosociale politiek te bespreken en, indien nodig, acties te initiëren. Ik vat samen wat ik tot nu toe heb gezegd. Er zijn dus zowel structurele als informele voorzieningen, er worden hulverleners en vertrouwenspersonen opgeleid, die bovendien informatie en ervaring uitwisselen om zo goed mogelijke diensten te kunnen leveren. Het is vrijwel onmogelijk om de precieze reden voor een zelfdoding na te gaan. Meestal ligt een combinatie van financiële, relationele en professionele problemen ten grondslag. Wanneer verschillende risicofactoren gecombineerd aanwezig zijn, vormt dat uiteraard een potentieel gevaar. Dat gevaar kan worden beperkt door beschermende factoren. Het zijn vooral de beschermende factoren, die een belangrijke rol spelen in de preventieve maatregelen op het terrein zelf. Enerzijds, wijzen verschillende internationale studies over leiderschap en de daarmee gepaard gaande groepscohesie uit dat goed leiderschap en groepscohesie beschermende factoren kunnen zijn. Goed leiderschap zal immers het stressniveau bij ondergeschikten verminderen. Het komt erop neer dat goede leiders de symptomen van stress bij hun ondergeschikten kunnen herkennen. Anderzijds, tonen andere studies, uitgevoerd door het Amerikaanse leger, aan dat militair gerelateerde variabelen, zoals rang, specialiteit en aantal ontplooiingen, weinig tot geen invloed hebben op het overgaan tot zelfdoding. Wat ten slotte uw laatste vraag betreft, vertegenwoordigers van de Defensiestaf maken inderdaad deel uit van een NAVO-werkgroep. Die werkgroep is tot nu toe zes keer samengekomen, met de volgende specifieke doelstellingen: ten eerste, het begrip en het inzicht in zelfdoding in de krijgsmachten verbeteren – herinner u de specifieke maatregelen die wij zelf nemen; ten tweede, het inventariseren van de inspanningen ter preventie van zelfdoding; ten derde, het inventariseren van good practices en de eventuele verschillen tussen de deelnemende landen; ten slotte, het creëren van een overlegplatform ter preventie van zelfdoding en het delen van studies en informatie.
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
CRIV 54 COM
046
et un numéro de téléphone spécial. J’ai demandé à l’étatmajor de la Défense de vérifier s’il n’y aurait pas lieu d’organiser éventuellement d’autres initiatives après les retours de mission. Les membres du personnel qui présentent des manifestations ou des troubles psychiques peuvent être suivis par le Centre de santé mentale de l’Hôpital militaire Reine Astrid. Ce centre met également une brochure à disposition des militaires confrontés à une tentative de suicide. Les acteurs de terrain des services psychosociaux des cinq régions se réunissent périodiquement afin d’aborder des discussions de cas. Les principaux acteurs se réunissent au sein de la plate-forme psychosociale de la Défense en vue de discuter de la politique psychosociale et le cas échéant, lancer des actions. Il est pratiquement impossible de cerner les raisons précises qui ont mené à un suicide. Il s’agit le plus souvent d’une combinaison de problèmes financiers, relationnels et professionnels. Les facteurs protecteurs tels qu’un bon leadership et une cohésion de groupe peuvent jouer un rôle déterminant. Les variables liées à la vie militaire telles que le rang, la spécialité et le nombre de déploiements n’ont pas ou guère d’influence sur les suicides. Les représentants du Staf Défense font partie d’un groupe de travail OTAN qui s’est déjà réuni à six reprises. Ses objectifs sont d’éclairer les raisons du suicide, d’améliorer la prévention, d’inventorier les bonnes pratiques et de créer une plate-forme de concertation. Le groupe de travail livrera un rapport cette année.
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
CRIV 54 COM
046
19
07/01/2015
Ik kan u tot slot meedelen dat de werkgroep dit jaar een verslag aflevert. Het zou interessant zijn om dat verslag in de commissie te bespreken, mevrouw de voorzitter. 10.03 Alain Top (sp.a): Mijnheer de minister, ik dank u voor het omstandig antwoord. Ik ben er ook tevreden over dat het fenomeen van de zelfdodingen in het leger wordt opgevolgd, op het vlak van de cijfers en van de mogelijke oorzaken. Voorts vind ik de maatregel om extra aandacht te besteden bij terugkeer van militairen na operaties, ook goed. Het gaat immers om stresssituaties die, gecombineerd met andere factoren, aanleiding tot zelfdoding kunnen gegeven. Ten slotte noteer ik met genoegen dat wij het verslag in commissie zullen bespreken. Het incident is gesloten. L'incident est clos. De voorzitter: De minister kan nog tot 13 u 25 vragen beantwoorden. Wij zullen dus nog een vraag laten stellen en beantwoorden. 11 Questions jointes de - M. Benoit Hellings au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "la participation éventuelle de F-16 belges à une mission de l'OTAN dans les pays baltes" (n° 686) - M. Brecht Vermeulen au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "l'interception d'avions russes" (n° 688) - M. Brecht Vermeulen au ministre de la Défense, chargé de la Fonction publique, sur "l'interception d'avions russes" (n° 818) 11 Samengevoegde vragen van - de heer Benoit Hellings aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "de eventuele deelname van Belgische F-16's aan een NAVO-missie in de Baltische landen" (nr. 686) - de heer Brecht Vermeulen aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "het onderscheppen van Russische vliegtuigen" (nr. 688) - de heer Brecht Vermeulen aan de minister van Defensie, belast met Ambtenarenzaken, over "het onderscheppen van Russische vliegtuigen" (nr. 818) 11.01 Benoit Hellings (Ecolo-Groen): Madame la présidente, monsieur le ministre, les médias de la RTBF ont annoncé le 30 novembre dernier que la Défense envisageait une prochaine participation à une mission de l'OTAN appelée Baltic Air Policing visant à assurer la sécurité aérienne des États baltes (Estonie, Lettonie, Lituanie), qui sont dépourvus de chasseurs-bombardiers. Ils n'ont visiblement pas la chance d'avoir les mêmes débats que ceux que nous avons eus ce matin. Depuis mars 2004, soit le moment de l'entrée de ces trois pays au sein de l'Alliance atlantique, les alliés envoient des avions de chasse, à tour de rôle, dans cette région. Depuis la crise ukrainienne, la frontière entre ces pays baltes et la Russie est redevenue "chaude", puisque selon un pilote belge interrogé par la RTBF "des avions russes entrent dans l'espace aérien balte, sans autorisation ou alors avec une autorisation mais sans respecter leur plan de vol défini". La mission de l'OTAN dans cette zone vise à intercepter puis raccompagner ces avions russes. L'OTAN vient de faire une demande de relève à la Belgique pour ce
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
11.01 Benoit Hellings (EcoloGroen): Volgens de RTBF wil Defensie deelnemen aan de missie Baltic Air Policing (BAP) die de veiligheid van het luchtruim van de drie Baltische staten moet verzekeren. Sinds de toetreding van die drie landen tot de NAVO in 2004 sturen de bondgenoten beurtelings jachtvliegtuigen naar die regio. Sinds het uitbreken van de Oekraïense crisis is de grens tussen de Baltische staten en Rusland opnieuw conflictueus geworden. De NAVO-missie heeft tot doel Russische vliegtuigen die het Baltische luchtruim binnendringen te onderscheppen en terug naar de grens te
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
20
07/01/2015
mois de janvier. Quatre F-16 opèreraient ainsi au départ de la Pologne, en équipe avec des appareils italiens, espagnols, canadiens et polonais. Le nombre d'incidents entre les forces russes et celles de l'OTAN est en augmentation ces derniers temps. Ces incidents démontrent une tension montante qui heureusement, jusqu'à présent, s'arrête avant d'arriver à un point fatal, c'est-à-dire l'abattage de l'avion. Mais on dénombre tout de même onze escarmouches qualifiées de sérieuses en 2014, selon le Think Tanks European Leadership Network. La zone où nos F-16 seraient envoyés est justement l'endroit où de nombreux incidents ont été répertoriés. Cinq descriptions d'incidents citent directement la Baltic Air Policing. Monsieur le ministre, mes questions sont les suivantes. Pouvez-vous me préciser quel budget vous prévoyez d'affecter à cette mission spécifique? Compte tenu du niveau de dangerosité très élevé dans une zone actuellement en conflit ouvert – conflit entre l'Ukraine et la Russie –, pourriez-vous me préciser l'opportunité sécuritaire pour les membres du personnel de la Défense, diplomatique et militaire, d'une telle mission à ce moment précis? La Défense envisage-t-elle, directement ou par les canaux de l'OTAN, de prévenir la Russie des patrouilles potentiellement organisées par la Défense belge dans ces espaces aériens? Je vous pose cette question car lors des auditions que nous avons eues avec votre collègue des Affaires étrangères, ce dernier a prôné une politique de désescalade avec la Russie. Il serait bien qu'il y ait un peu de cohérence entre ce que nous faisons au niveau de la Défense et ce que prône le département des Affaires étrangères.
11.02 Brecht Vermeulen (N-VA): Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister, ik ben geen lid van deze commissie, maar ik wil u alleszins mijn beste wensen aanbieden voor 2015. Ik wens u allemaal veel voorspoed en vooral een goede gezondheid. Wij hadden het daarnet over de samenwerking met Nederland over de verdediging van het luchtruim. Eind oktober werden verscheidene Europese NAVO-Ianden opgeschrikt door verschillende vluchten van Russische jagers en bommenwerpers. Verscheidene Europese landen hebben hun luchtmacht moeten inzetten om die Russische vliegtuigen te onderscheppen. De vliegtuigen bleven wel in het internationale luchtruim en schonden bij mijn weten dan ook geen grondgebieden, maar ze zaten soms wel heel dichtbij. Het is ook opvallend dat er eind oktober werd gesignaleerd dat er al meer dan 100 dergelijke intercepties nodig waren geweest, hetgeen drie keer zoveel is als in 2013. Er is dus toch een duidelijk veranderend gedrag bij de Russen.
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
CRIV 54 COM
046
begeleiden. In 2014 werden er 11 ernstige schermutselingen vastgesteld en het aantal incidenten gaat in stijgende lijn. De NAVO heeft ons land onlangs verzocht vanaf januari Nederland af te lossen. Vanuit Polen zouden er 4 F-16's worden ingezet, samen met Italiaanse, Spaanse, Canadese en Poolse toestellen. Welke middelen zult u voor die missie uittrekken? Gelet op de aanzienlijke risico's die er bestaan in die zone waar er een openlijk conflict woedt, vraag ik me af in hoeverre een Belgische deelname aan die missie nuttig is, niet alleen uit een diplomatiek en militair oogpunt maar ook wat de veiligheid van onze manschappen betreft. Zal Rusland rechtstreeks of via de kanalen van de NAVO worden verwittigd van de patrouilles die mogelijk door het Belgische leger in dat luchtruim zullen worden georganiseerd? De minister van Buitenlandse Zaken heeft immers aangekondigd dat hij ten aanzien van Rusland een deescalatiebeleid wil voeren. Het ware wenselijk dat uw beider beleidslijnen op elkaar zouden zijn afgestemd. 11.02 Brecht Vermeulen (N-VA): Fin octobre, des avions de chasse et des bombardiers russes ont suscité l'effroi en survolant l'espace aérien de certains États européens membres de l'OTAN. Les forces aériennes de plusieurs pays ont dès lors été mobilisées. Les avions sont restés dans l'espace aérien international mais ils se sont parfois approchés très près d'espaces nationaux. De même, la Suède, qui ne fait pas partie de l'OTAN, a déjà eu plusieurs fois la désagréable surprise d'être confrontée à des menaces, comme ce fut le cas récemment avec un sous-marin dans les environs de Stockholm.
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
CRIV 54 COM
046
21
07/01/2015
Ook Zweden, dat geen Iid is van de NAVO, werd al enkele keren onaangenaam geconfronteerd met een dreiging, recent met een onderzeeboot in de buurt van Stockholm. Daarenboven – en dan gaat het over de correlatie tussen vluchtroutes van Russische militaire vluchten en burgerluchtvaart – worden die militaire vluchten niet doorgegeven en zijn ze door hun afweersysteem ook niet met transponders zichtbaar voor de verkeersleiding van de burgerlijke luchthavens. Daardoor houden ze een risico in voor de verkeerscontrole in de lucht. België is – gelukkig – omringd door een aantal NAVO-Ianden en zit niet onmiddellijk in de frontzone en zal dus maar later met intercepties worden geconfronteerd. Mijnheer de minister, ik heb de volgende concrete vragen. Ten eerste, werd België ook al betrokken bij dergelijke incidenten met Russische vliegtuigen in de voorbije twee jaar? Ten tweede, hebben Belgische strijdkrachten op oefening, tijdens een missie in het buitenland, in de internationale wateren of in het internationale luchtruim al te maken gekregen met een gelijkaardige dreiging? Ten derde, een groot deel van onze jachtvliegtuigen is de voorbije jaren ver weg van het Belgische grondgebied geweest voor operaties of oefeningen. In hoeverre zijn er nog voldoende operationele jachtvliegtuigen aanwezig om het grondgebied desgevallend te beschermen? 11.03 Steven Vandeput, ministre: Madame la présidente, monsieur Hellings, dans un souci de répondre rapidement et fermement aux nouveaux défis de sécurité, l'OTAN a approuvé le plan d'action Réactivité au sommet qui s'est tenu au pays de Galles en septembre dernier. Ce plan comporte plusieurs mesures permettant de répondre de manière cohérente et générale au changement intervenu en termes de sécurité aux frontières de l'OTAN et au-delà. Il apporte une réponse aux défis lancés par la Russie ainsi qu'à leur incidence stratégique.
Les vols militaires russes ne sont pas annoncés et leur système de défense les rend invisibles pour les transpondeurs utilisés pour la gestion du trafic aérien des aéroports civils. C'est pourquoi ils constituent un danger pour le contrôle du trafic. Comme elle est entourée de pays membres de l'OTAN à toutes ses frontières, la Belgique ne devrait être confrontée que tardivement à des interceptions. Notre pays a-t-il aussi déjà dû faire face à des incidents impliquant des avions russes au cours des deux dernières années? Les forces armées belges ont-elles déjà dû faire face lors d'exercices ou d’une mission à l'étranger à des menaces analogues dans les eaux internationales ou dans l'espace aérien international? Disposonsnous d'assez d'avions de chasse opérationnels pour protéger notre territoire?
En 2015, la Belgique contribuera substantiellement au programme des mesures d'assurance dans les trois dimensions susnommées, comme par le passé. L'envoi des F-16 belges dans les pays baltes constitue une participation au plan aérien.
11.03 Minister Steven Vandeput: Het Readiness Action Plan dat in September jongstleden werd goedgekeurd, bevat een aantal bepalingen waarmee een antwoord kan worden geboden op de gewijzigde veiligheidsomstandigheden. Zo biedt het een antwoord op de uitdagingen waarvoor Rusland ons stelt en voor de strategische gevolgen ervan. Dankzij dit plan zal het bondgenootschap in staat zijn de huidige en toekomstige uitdagingen, uit welke hoek ook, aan te gaan. Het bevat zowel maatregelen die een antwoord moeten bieden op de voortdurende behoefte aan beveiliging van de bondgenoten, als maatregelen die de strategische militaire positie van het bondgenootschap bijsturen.
Dans le cadre des mesures prises pour réagir à la crise ukrainienne, l'OTAN a décidé de renforcer son dispositif Air Policing dans les pays
De beveiligingsmaatregelen behelzen een permanente
Ce plan contribuera à garantir la robustesse et la réactivité de l'Alliance atlantique, la rendant ainsi capable de relever les défis présents et futurs d'où qu'ils puissent venir. Il inclut des mesures visant tant à répondre aux besoins constants d'assurance des alliés qu'à prévoir l'adaptation de la position militaire stratégique de l'Alliance. Les mesures d'assurance comprennent une présence aérienne, terrestre et maritime permanente et une activité militaire significative dans l'Est de l'Alliance.
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
22
07/01/2015
limitrophes de la Fédération de Russie. À ce titre, la Belgique renforcera le dispositif dans l'espace aérien des pays baltes depuis la base de Malbork, en Pologne. Le budget qui sera affecté à cette mission de huit mois s'élève à 3,36 millions d'euros nets et à 9,72 millions bruts. Les modalités d'exécution des règles d'engagement communes de l'OTAN pour la mission Air Policing sont d'application pour cette opération. En concertation avec les pays membres, nous assumons la responsabilité de garantir l'intégrité de notre territoire. Ainsi, nous nous assurons que chaque aéronef soit bien identifié et qu'il respecte les règles édictées par la Convention de Chicago relative à l'organisation de l'aviation civile internationale. Une absence de respect de celles-ci pourrait entraîner des conséquences négatives en termes de sécurité aérienne. Les mêmes règles s'appliquent dans l'espace survolant les eaux internationales. Certaines infractions russes à ces dernières ont déjà été constatées et ont donc nécessité l'intervention des avions de l'OTAN. Ce type d'incident ne se limite pas uniquement à la mer Baltique. Des incidents ont déjà eu lieu au-dessus de la mer du Nord et de l'océan Atlantique. L'OTAN se charge de la communication avec la Russie concernant les patrouilles des alliés et se plaint d'ailleurs régulièrement des patrouilles russes dans l'espace aérien de l'OTAN. En ce qui concerne la politique internationale, comme présenté par le ministre des Affaires étrangères, je ne crois pas qu'il y ait dans l'approche dite 3D (diplomatie, défense, développement) une noncorrespondance de nos engagements au niveau de l'OTAN et de ce que l'on fait au niveau diplomatique.
CRIV 54 COM
046
aanwezigheid te land, ter zee en in de lucht en een militaire activiteit in het oosten van het grondgebied van het bondgenootschap. In 2015 zal ons land op die drie terreinen een bijdrage leveren, zoals voorheen. Het sturen van F-16's naar de Baltische staten kadert in onze deelname aan de aanwezigheid in het luchtruim. In het kader van de maatregelen die werden genomen als reactie op de Oekraïense crisis besliste de NAVO zijn Air Policing te versterken in de buurlanden van de Russische Federatie. België zal zorgen voor een versterkte aanwezigheid in het luchtruim van de Baltische staten. Wij nemen de verantwoordelijkheid op om de integriteit van het grondgebied te vrijwaren. Elk vliegtuig moet worden geïdentificeerd en moet de regels van het Verdrag van Chicago nakomen. Dezelfde regels gelden bij het overvliegen van de internationale wateren. NAVOvliegtuigen zijn al moeten optreden na inbreuken van Rusland op die regels. Dergelijke incidenten hebben zich ook al voorgedaan boven de Noordzee en de Atlantische Oceaan. De NAVO doet geregeld haar beklag over dit soort incidenten bij Rusland. Volgens mij zit er op het internationale niveau geen licht tussen onze verbintenissen ten aanzien van de NAVO en onze diplomatieke verplichtingen.
Mijnheer Vermeulen, ik heb zojuist aangehaald dat ook boven de Noordzee en de Atlantische Oceaan al Russische vliegtuigen zijn onderschept. Wij zijn evenwel nog niet betrokken geweest bij interceptie-incidenten met Russische vliegtuigen boven ons eigen grondgebied. Alle onderscheppingen vonden plaats door onze NAVOpartners in het internationaal luchtruim boven internationale wateren. België heeft de voorbije twee jaar binnen ons verantwoordelijkheidsgebied geen anomalieën waargenomen met betrekking tot vliegbewegingen uit Rusland. U weet dat wij een stukje Noordzee mee bewaken.
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
Nous n'avons pas encore été associés à des opérations d'interception d'avions russes audessus de notre territoire. Nos partenaires de l'OTAN ont en revanche procédé à des interceptions au-dessus de la mer du Nord et de l'océan Atlantique. Nous n'avons observé aucun événement anormal dans la zone placée sous notre responsabilité
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
CRIV 54 COM
046
23
07/01/2015
Tijdens de operatie Baltic Air Policing in 2013 hebben Belgische F16’s gebaseerd in Litouwen verschillende keren Russische vliegtuigen onderschept. Vooral tijdens de Russische oefening Zapat in september 2013 was er een intensivering van de Russische activiteit boven de Baltische Zee. Eind april 2014 werd de mijnenjager Bellis die deel uitmaakte van de Standing NATO Mine Counter Measures Group One in de Baltische Zee gehinderd door een Russische oorlogsbodem tijdens een duikoefening in het kader van mijnenbestrijding. Daarnaast zijn er sinds mei 2014 maandelijks passages van Russische oorlogsbodems door het Kanaal, meestal in het kader van de aflossing van andere Russische schepen in de Middellandse Zee. Tot op heden werden alle passages door de Belgische exclusive economic zone begeleid door Ready Duty Ships van de marine. Dat zijn onder andere de Pollux. Deze passages verlopen tot op heden vlekkeloos. De Russische schepen volgen de opgelegde routes en genieten het recht van onschuldige doorvaart. De inzet van vrachtvliegtuigen in operaties, onder meer het aantal vliegtuigen, is bepaald in het ambitieniveau van Defensie. Er wordt steeds voor gezorgd dat de quick reaction alert permanent is verzekerd – dat is onze eigen bewaking – en dat de piloten in België over de nodige vliegtuigen beschikken om de dagelijkse training te kunnen uitvoeren.
au cours années.
des deux dernières
Au cours de l'opération Baltic Air Policing en 2013, des F-16 belges ont intercepté à plusieurs reprises des avions russes depuis une base de Lituanie, avec un pic d'activité durant l'exercice russe Zapat au-dessus de la mer Baltique. Fin avril 2014, les activités du chasseur de mines Bellis, du Standing NATO Mine Counter Measures Group One, ont été entravées par un bâtiment de guerre russe au cours d'un exercice de plongée. À partir de mai 2014, des navires de guerre russes sont passés chaque mois par la Manche, généralement pour prendre la relève d'autres navires russes en mer Méditerranée. Ils ont été accompagnés sans problèmes par des navires de la flotte de Ready Duty Ships de la composante Marine. L'engagement opérationnel d'avions cargo est défini dans le niveau d'ambitions de la Défense et la quick reaction alert – à savoir notre propre surveillance – est assurée en permanence.
11.04 Benoit Hellings (Ecolo-Groen): Monsieur le ministre, je vous remercie. Nous n'avons pas la même conception de la désescalade. Nous le savons.
11.04 Benoit Hellings (EcoloGroen): Wij hebben niet dezelfde opvatting over een de-escalatie.
Il est clair qu'aujourd'hui, dans la crise ukrainienne, la désescalade nécessite l'intervention diplomatique et la discussion avec la Russie. La Russie n'est pas mon État ni mon régime préféré. Elle envoie sans conteste des avions de chasse dans un espace aérien où ils n'ont pas à se trouver. Mais il me semble que si nous voulons vraiment parvenir à régler ce conflit qui gangrène complètement l'est de l'Europe, c'est un dialogue à mener avec eux. Je pense que dialoguer par avions de chasse interposés est moins efficace que par les autres voies.
In het conflict in Oekraïne moet de de-escalatie langs diplomatieke weg bewerkstelligd worden, en via de dialoog met Rusland. Rusland is niet mijn geliefkoosde land, maar als we dat conflict willen beëindigen, moet dat via de dialoog gebeuren, en niet met jachtvliegtuigen!
J'attire aussi votre attention sur l'impact budgétaire que vous avez mentionné et l'impact sécuritaire pour nos hommes. Il ne s'agirait pas de perdre un avion, même s'ils vont être remplacés, ni surtout de perdre les hommes qui s'y trouvent.
11.05 Brecht Vermeulen (N-VA): Mijnheer de minister, voor onze marine was het blijkbaar vooral een contact met de Russische zeemacht tijdens een oefening. Voor andere landen ging het veel
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
Ik vestig ook uw aandacht op de gevolgen voor de veiligheid. Het is niet de bedoeling dat we een vliegtuig, of erger nog, militairen verliezen. 11.05 Brecht Vermeulen (N-VA): Pour la marine belge, il s’agissait plutôt d’un contact avec la force
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE
24
07/01/2015
meer over fysieke dreigingen van de Russische luchtmacht. Vermoedelijk zullen beide vooral dienen om onze afweersystemen te testen. Ik vrees dat het in de toekomst niet zozeer over fysieke dreiging als wel over elektronische of andere niet-fysieke vormen van dreiging zal gaan. Ik dank u voor uw aandacht.
CRIV 54 COM
046
navale russe, alors que d’autres pays ont subi des menaces physiques, visant probablement à tester nos systèmes de défense. Il est à craindre qu’à l’avenir les menaces ciblent essentiellement les dispositifs électroniques ou revêtent d’autres formes que des menaces à caractère physique.
L'incident est clos. Het incident is gesloten. 11.06 Sébastian Pirlot (PS): Madame la présidente, puisque ma question n° 717 portait sur les F-16, puis-je vous demander de la joindre à l'échange de vues prévu dans quinze jours?
11.06 Sébastian Pirlot (PS): Ik wens dat mijn vraag over de vervanging van de F-16’s (nr. 717) toegevoegd wordt aan de gedachtewisseling over twee weken.
De openbare commissievergadering wordt gesloten om 13.38 uur. La réunion publique de commission est levée à 13.38 heures.
KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE
2014
2015
CHAMBRE-2E SESSION DE LA
54E LEGISLATURE