INTEGRAAL VERSLAG MET VERTAALD BEKNOPT VERSLAG VAN DE TOESPRAKEN COMPTE RENDU INTEGRAL AVEC COMPTE RENDU ANALYTIQUE TRADUIT DES INTERVENTIONS

CRIV 54 COM 052

CRIV 54 COM 052

BELGISCHE KAMER VAN

CHAMBRE DES REPRESENTANTS

VOLKSVERTEGENWOORDIGERS

DE BELGIQUE

INTEGRAAL VERSLAG

COMPTE RENDU INTEGRAL

MET VERTAALD BEKNOPT VERSLAG VAN DE TOESPRAKEN

AVEC COMPTE RENDU ANALYTIQUE TRADUIT DES INTERVENTIONS

COMMISSIE VOOR DE VOLKSGEZONDHEID, HET LEEFMILIEU EN DE MAATSCHAPPELIJKE HERNIEUWING

COMMISSION DE LA SANTE PUBLIQUE, DE L'ENVIRONNEMENT ET DU RENOUVEAU DE LA SOCIETE

Dinsdag

Mardi

13-01-2015

13-01-2015

Namiddag

Après-midi

KAMER-2E ZITTING VAN DE 54E ZITTINGSPERIODE

2014

2015

CHAMBRE-2E SESSION DE LA

54E LEGISLATURE

N-VA PS MR CD&V Open Vld sp.a Ecolo-Groen cdH VB FDF PTB-GO! PP

Nieuw-Vlaamse Alliantie Parti Socialiste Mouvement réformateur Christen-Democratisch en Vlaams Open Vlaamse Liberalen en Democraten socialistische partij anders Ecologistes Confédérés pour l’organisation de luttes originales – Groen centre démocrate Humaniste Vlaams Belang Fédéralistes démocrates francophones Parti du Travail de Belgique – Gauche d’Ouverture! Parti Populaire

Afkortingen bij de nummering van de publicaties : DOC 54 0000/000

Abréviations dans la numérotation des publications : e

e

DOC 54 0000/000

QRVA

Parlementair stuk van de 54 zittingsperiode + basisnummer en volgnummer Schriftelijke Vragen en Antwoorden

QRVA

Document parlementaire de la 54 législature, suivi du n° de base et du n° consécutif Questions et Réponses écrites

CRIV

Voorlopige versie van het Integraal Verslag (groene kaft)

CRIV

Version provisoire du Compte Rendu Intégral (couverture verte)

CRABV

Beknopt Verslag (witte kaft)

CRABV

Compte Rendu Analytique (couverture blanche)

CRIV

Integraal Verslag, met links het definitieve integraal verslag en rechts het vertaalde beknopt verslag van de toespraken (met de bijlagen) (witte kaft) Plenum Commissievergadering Moties tot besluit van interpellaties (op beigekleurig papier)

CRIV

Compte Rendu Intégral, avec, à gauche, le compte rendu intégral définitif et, à droite, le compte rendu analytique traduit des interventions (avec les annexes) (couverture blanche) Séance plénière Réunion de commission Motions déposées en conclusion d’interpellations (papier beige)

PLEN COM MOT

PLEN COM MOT

Officiële publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers Bestellingen : Natieplein 2 1008 Brussel Tel. : 02/ 549 81 60 Fax : 02/549 82 74 www.dekamer.be e-mail : [email protected]


Publications officielles éditées par la Chambre des représentants Commandes : Place de la Nation 2 1008 Bruxelles Tél. : 02/ 549 81 60 Fax : 02/549 82 74 www.lachambre.be e-mail : [email protected]

2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

i

13/01/2015

INHOUD

SOMMAIRE

Vraag van mevrouw Fabienne Winckel aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de pretecho's" (nr. 163) Sprekers: Fabienne Winckel, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

1

Question de Mme Fabienne Winckel à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les échographies de confort" (n° 163) Orateurs: Fabienne Winckel, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

1

Vraag van de heer Franky Demon aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "functiedifferentiatie" (nr. 523) Sprekers: Franky Demon, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

3

Question de M. Franky Demon à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la différenciation des fonctions" (n° 523) Orateurs: Franky Demon, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

3

Samengevoegde vragen van - de heer Jean-Jacques Flahaux aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het gebruik van voorschriftplichtige geneesmiddelen" (nr. 694) - mevrouw Kattrin Jadin aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de toenemende aantallen in beslag genomen illegale geneesmiddelen" (nr. 697) Sprekers: Jean-Jacques Flahaux, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

5 5

Questions jointes de - M. Jean-Jacques Flahaux à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'usage des médicaments soumis à prescription médicale" (n° 694) - Mme Kattrin Jadin à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "le nombre croissant de médicaments illégaux saisis" (n° 697) Orateurs: Jean-Jacques Flahaux, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

5 5

5

Samengevoegde vragen van - mevrouw Valerie Van Peel aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de verduidelijking van het begrip 'arts' zoals vermeld in het KB van 23 augustus 2014" (nr. 714)

7 7

- mevrouw Catherine Fonck aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de derde categorie artsen" (nr. 1016) Sprekers: Valerie Van Peel, Catherine Fonck, voorzitter van de cdH-fractie, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

7

Vraag van mevrouw Valerie Van Peel aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de resolutie betreffende Meervoudige Systeem Atrofie (MSA)" (nr. 715) Sprekers: Valerie Van Peel, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

10

Question de Mme Valerie Van Peel à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la résolution concernant l'atrophie multisystématisée (AMS)" (n° 715) Orateurs: Valerie Van Peel, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

10

Vraag van juffrouw Yoleen Van Camp aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het recht op inzage van het patiëntendossier door de personeelsleden van het FAGG" (nr. 716)

11

Question de Mlle Yoleen Van Camp à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "le droit à la consultation du dossier d'un patient par les membres du personnel de l'AFMPS" (n° 716) Orateurs: Yoleen Van Camp, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

12

Vraag van de heer Franky Demon aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over

13

Question de M. Franky Demon à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "le

13


2014

Sprekers: Yoleen Van Camp, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

Questions jointes de - Mme Valerie Van Peel à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la clarification de la notion de 'médecin' telle que reprise dans l'arrêté royal du 23 août 2014" (n° 714) - Mme Catherine Fonck à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la 3ième catégorie de médecins" (n° 1016) Orateurs: Valerie Van Peel, Catherine Fonck, présidente du groupe cdH, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

5

2015


7 7

7

54E LEGISLATURE

ii

13/01/2015

"HIV" (nr. 718) Sprekers: Franky Demon, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

CRIV 54 COM

052

VIH" (n° 718) Orateurs: Franky Demon, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

Vraag van de heer Jan Vercammen aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de erkenning van centra verantwoordelijk voor het plaatsen van hartkleppen" (nr. 723) Sprekers: Jan Vercammen, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

15

Question de M. Jan Vercammen à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'agrément des centres qui prennent en charge la pose de valvules cardiaques" (n° 723) Orateurs: Jan Vercammen, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

15

Samengevoegde vragen van - mevrouw Kattrin Jadin aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "obesitas in de werkomgeving en met name in de overheidssector" (nr. 752) - mevrouw Catherine Fonck aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het opstellen van een obesitasplan" (nr. 1019) Sprekers: Catherine Fonck, voorzitter van de cdH-fractie, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

17 17

Questions jointes de - Mme Kattrin Jadin à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'obésité au travail et notamment dans le secteur public" (n° 752) - Mme Catherine Fonck à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'élaboration d'un plan obésité" (n° 1019) Orateurs: Catherine Fonck, présidente du groupe cdH, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

16 16

17

17

Vraag van mevrouw Valerie Van Peel aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de conventionering van zorgverstrekkers" (nr. 761) Sprekers: Valerie Van Peel, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

19

Question de Mme Valerie Van Peel à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "le conventionnement des prestataires de soins" (n° 761) Orateurs: Valerie Van Peel, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

19

Vraag van de heer Jean-Jacques Flahaux aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de behandeling van een hiv-besmetting" (nr. 786) Sprekers: Jean-Jacques Flahaux, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

20

Question de M. Jean-Jacques Flahaux à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "le traitement d'une infection au VIH" (n° 786) Orateurs: Jean-Jacques Flahaux, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

20

Samengevoegde vragen van - mevrouw Nathalie Muylle aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de discriminatie in de mobiele teams (art. 107) naar aanleiding van de toekenning van een bijzondere beroepstitel of bijzondere beroepsbekwaamheid van verpleegkundige geestelijke gezondheidszorg" (nr. 809) - mevrouw Catherine Fonck aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de artikel 107-projecten" (nr. 1017) Sprekers: Catherine Fonck, voorzitter van de cdH-fractie, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

23 23

Questions jointes de - Mme Nathalie Muylle à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la discrimination au sein des équipes mobiles (art. 107) à l'occasion de l'attribution d'un titre professionnel particulier ou d'une qualification professionnelle particulière d'infirmier ayant une expertise en santé mentale" (n° 809) - Mme Catherine Fonck à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les projets article 107" (n° 1017) Orateurs: Catherine Fonck, présidente du groupe cdH, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

23 23

Samengevoegde vragen van - mevrouw Karin Jiroflée aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het aantal rokers" (nr. 813) - de heer Brecht Vermeulen aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "illegale sigaretten" (nr. 867)

25 25

Questions jointes de - Mme Karin Jiroflée à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "le nombre de fumeurs" (n° 813) - M. Brecht Vermeulen à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les cigarettes illégales" (n° 867)

25 25


23

25

2014

2015


23

25

54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

iii

13/01/2015

Sprekers: Karin Jiroflée, Brecht Vermeulen, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, Véronique Caprasse

Orateurs: Karin Jiroflée, Brecht Vermeulen, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, Véronique Caprasse Question de M. Daniel Senesael à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la politique envisagée en faveur des médicaments biosimilaires" (n° 854)

29

Vraag van de heer Daniel Senesael aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het voorgenomen beleid ter bevordering van het gebruik van biosimilaire geneesmiddelen" (nr. 854) Sprekers: Daniel Senesael, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

29

Vraag van de heer Jan Vercammen aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het hoge gebruik van geneesmiddelen in dit land" (nr. 859) Sprekers: Jan Vercammen, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

30

Question de M. Jan Vercammen à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'utilisation importante de médicaments dans notre pays" (n° 859) Orateurs: Jan Vercammen, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

30

Vraag van mevrouw Sonja Becq aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de vestigingswet van apotheken" (nr. 866) Sprekers: Sonja Becq, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

32

Question de Mme Sonja Becq à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la loi d'établissement des pharmacies" (n° 866) Orateurs: Sonja Becq, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

32

Samengevoegde vragen van - de heer Jan Vercammen aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de 'Decathlon' van gezondheidsmiddelen" (nr. 875) - de heer Franky Demon aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "MediMarkets" (nr. 1010) - mevrouw Maya Detiège aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de opening van een Medi-Marketvestiging" (nr. 1271) - mevrouw Muriel Gerkens aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de opening van een Medi-Marketvestiging" (nr. 1281) Sprekers: Jan Vercammen, Franky Demon, Maya Detiège, Muriel Gerkens, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

35 35

Questions jointes de - M. Jan Vercammen à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "le 'Decathlon' des produits de santé" (n° 875) - M. Franky Demon à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les MediMarket" (n° 1010) - Mme Maya Detiège à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'ouverture d'un Medi-Market" (n° 1271) - Mme Muriel Gerkens à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'ouverture d'un Medi-Market" (n° 1281) Orateurs: Jan Vercammen, Franky Demon, Maya Detiège, Muriel Gerkens, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

35 35

Orateurs: Daniel Senesael, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

35

35

35

35

35

35

Vraag van mevrouw Els Van Hoof aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de uitvoering van de wet betreffende de internering van personen" (nr. 884) Sprekers: Els Van Hoof, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

40

Question de Mme Els Van Hoof à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'exécution de la loi relative à l'internement des personnes" (n° 884) Orateurs: Els Van Hoof, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

40

Samengevoegde vragen van - mevrouw Maya Detiège aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de uitvoering van de wet rond de psychotherapie" (nr. 887) - mevrouw Muriel Gerkens aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de erkenning van de psychotherapie" (nr. 1280)

42 43

Questions jointes de - Mme Maya Detiège à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'exécution de la loi relative à la psychothérapie" (n° 887)

43 43

43

- Mme Muriel Gerkens à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la reconnaissance de la psychothérapie" (n° 1280)

43


2014

2015


54E LEGISLATURE

iv

13/01/2015

CRIV 54 COM

43

- de heer Richard Miller aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het ontbreken van een statuut voor seksuologen" (nr. 1294) Sprekers: Maya Detiège, Muriel Gerkens, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

43

Vraag van mevrouw Maya Detiège aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de vroedvrouwen" (nr. 888) Sprekers: Maya Detiège, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

46

Question de Mme Maya Detiège à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les sages-femmes" (n° 888) Orateurs: Maya Detiège, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

46

Vraag van mevrouw Els Van Hoof aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de noodzaak van een alcoholplan" (nr. 961) Sprekers: Els Van Hoof, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

49

Question de Mme Els Van Hoof à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la nécessité d'un plan alcool" (n° 961) Orateurs: Els Van Hoof, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

49

Vraag van mevrouw Anne Dedry aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "wachtlijsten in de kinderpsychiatrie" (nr. 991) Sprekers: Anne Dedry, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

51

Question de Mme Anne Dedry à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les listes d'attente en pédopsychiatrie" (n° 991) Orateurs: Anne Dedry, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

51

Vraag van mevrouw Véronique Caprasse aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het advies van de Hoge Gezondheidsraad betreffende de mogelijke gezondheidsgevolgen van de blootstelling aan radiofrequente elektromagnetische velden van mobiele telefonie" (nr. 1021) Sprekers: Véronique Caprasse, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

53

Question de Mme Véronique Caprasse à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'avis du Conseil Supérieur de la Santé relatif aux incidences possibles pour la santé de l'exposition aux champs électromagnétiques de radiofréquence provenant de la téléphonie mobile" (n° 1021) Orateurs: Véronique Caprasse, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

53

Vraag van de heer Gilles Foret aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "een betere bewustmaking van de medisch-sociale actoren omtrent de problematiek van vrouwelijke genitale verminking (VGV) om dat fenomeen beter te kunnen bestrijden in België" (nr. 1043)

55

Question de M. Gilles Foret à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'opportunité d'une meilleure sensibilisation du monde médico-social à la problématique des mutilations génitales féminines (MGF) pour une lutte plus efficace contre ce phénomène en Belgique" (n° 1043) Orateurs: Gilles Foret, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

55

57 57

Questions jointes de - Mme Sybille de Coster-Bauchau à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la problématique des quotas de numéros INAMI" (n° 1070) - Mme Valerie Van Peel à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les numéros INAMI" (n° 1264) - Mme Caroline Cassart-Mailleux à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les numéros INAMI" (n° 1303) Orateurs: Sybille de Coster-Bauchau,

57 57

Orateurs: Maya Detiège, Muriel Gerkens, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

Sprekers: Gilles Foret, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Samengevoegde vragen van - mevrouw Sybille de Coster-Bauchau aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de problematiek van de RIZIVnummerquota" (nr. 1070) - mevrouw Valerie Van Peel aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de RIZIV-nummers" (nr. 1264) - mevrouw Caroline Cassart-Mailleux aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de RIZIV-nummers" (nr. 1303) Sprekers: Sybille de Coster-Bauchau,


- M. Richard Miller à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'absence de statut pour les sexologues" (n° 1294)

052

57

57

2014

2015


57

57

54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

Valerie Van Peel, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Vraag van mevrouw Gwenaëlle Grovonius aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "betere voorlichting over abortus op de website van de FOD Volksgezondheid" (nr. 1105)

Valerie Van Peel, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique 62

Question de Mme Gwenaëlle Grovonius à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'amélioration de l'information concernant l'IVG sur le site du SPF Santé publique" (n° 1105) Orateurs: Gwenaëlle Grovonius, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

62

64

Question de Mme Els Van Hoof à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les risques de santé liés à l'utilisation de bancs solaires" (n° 1130) Orateurs: Els Van Hoof, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

64

66 66

Questions jointes de - Mlle Yoleen Van Camp à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la spécialisation des hôpitaux et la collaboration entre eux" (n° 1162) - Mme Monica De Coninck à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les projets de révision du financement des hôpitaux" (n° 1291) Orateurs: Yoleen Van Camp, Monica De Coninck, Maggie De Block, ministre des Affaires sociales et de la Santé publique

66 66

Sprekers: Gwenaëlle Grovonius, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Vraag van mevrouw Els Van Hoof aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de gezondheidsrisico's van zonnebanken" (nr. 1130) Sprekers: Els Van Hoof, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Samengevoegde vragen van - juffrouw Yoleen Van Camp aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de specialisatie van en de samenwerking tussen ziekenhuizen" (nr. 1162) - mevrouw Monica De Coninck aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de plannen voor een herziening van de ziekenhuisfinanciering" (nr. 1291) Sprekers: Yoleen Van Camp, Monica De Coninck, Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid


v

13/01/2015

66

2014

2015


66

54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

1

13/01/2015

COMMISSIE VOOR DE VOLKSGEZONDHEID, HET LEEFMILIEU EN DE MAATSCHAPPELIJKE HERNIEUWING

COMMISSION DE LA SANTE PUBLIQUE, DE L'ENVIRONNEMENT ET DU RENOUVEAU DE LA SOCIETE

van

du

DINSDAG 13 JANUARI 2015

MARDI 13 JANVIER 2015

Namiddag

Après-midi

______

______

La séance est ouverte à 14.19 heures et présidée par Mme Muriel Gerkens. De vergadering wordt geopend om 14.19 uur en voorgezeten door mevrouw Muriel Gerkens. 01 Question de Mme Fabienne Winckel à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les échographies de confort" (n° 163) 01 Vraag van mevrouw Fabienne Winckel aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de pretecho's" (nr. 163) 01.01 Fabienne Winckel (PS): Madame la présidente, madame la ministre, le Conseil supérieur de la Santé rendait, voici quelques mois, un avis relatif à la sécurité des échographies prénatales médicales et non médicales. Il a plaidé pour la réalisation d'examens échographiques médicaux réservés aux seules fins de dépistage, de diagnostic et de suivi par des médecins et techniciens dûment formés en échographie durant la grossesse. En revanche, il a déconseillé fortement le recours à des échographies sans but médical, dites de confort. Il s'agit d'échographies de souvenir ou encore à visée commerciale. Le Conseil motive sa recommandation en invoquant les effets néfastes résultant d'une exposition prolongée du fœtus aux ultrasons. De fait, pour obtenir une image de qualité maximale, certaines parties du fœtus, en l'occurrence la tête et les organes génitaux, subissent une exposition prolongée aux ultrasons pendant un temps déterminé. Madame la ministre, permettez-moi de vous adresser quelques questions précises. Des initiatives seront-elles prises en la matière à la suite de l'avis émis par le Conseil supérieur de la Santé? Disposezvous de données relatives au nombre d'échographies effectuées sans indication médicale? Est-il aujourd'hui en augmentation? Quelle est la moyenne nécessaire préconisée par les médecins quant au nombre d'échographies prénatales médicales à réaliser durant une grossesse? Est-il possible de dresser une liste de tous les centres d'imagerie qui pratiquent des échographies commerciales de confort? Le personnel qui effectue ce type d'échographie bénéficie-t-il actuellement d'une formation spécifique?

01.02 Maggie De Block, ministre: Madame la présidente, madame


2014

2015

01.01 Fabienne Winckel (PS): De Hoge Gezondheidsraad (HGR) heeft een advies uitgebracht met betrekking tot de veiligheid van medische en niet-medische prenatale echografieën. De HGR adviseert om het uitvoeren van echografische onderzoeken tijdens de zwangerschap te beperken tot de screening, diagnose en monitoring door artsenechografisten en opgeleide echografietechnici en raadt nietmedische echografieën, de zogenaamde pretecho’s, af wegens de nadelige gevolgen van een langdurige blootstelling van de foetus aan ultrasone trillingen. Zal u initiatieven nemen? Stijgt het aantal pretecho’s? Wat is het aanbevolen aantal echo’s tijdens een zwangerschap? Is het mogelijk een lijst op te stellen van de beeldvormingscentra die pretecho’s maken? Wordt het personeel dat dergelijke echografieën uitvoert, daar momenteel specifiek voor opgeleid? 01.02 Minister Maggie De Block:


54E LEGISLATURE

2

13/01/2015

Winckel, pour une grossesse qui se déroule normalement, le nombre d'échographies remboursées est limité à trois, conformément aux recommandations portant sur ce cas de figure. Il s'agit tout d'abord du premier trimestre, entre onze et treize semaines d'aménorrhée. L'échographie est pratiquée à des fins d'identification et de caractérisation des grossesses multiples, d'évaluation du risque d'anomalie chromosomique et de dépistage de certaines malformations. La deuxième échographie a lieu au deuxième trimestre, entre 20 et 22 semaines d'aménorrhée, pour dépister certaines malformations. Une troisième échographie est enfin effectuée au troisième trimestre, entre 30 et 32 semaines d'aménorrhée, pour le dépistage des retards de croissance intra-utérins et de certaines malformations ou encore la localisation du placenta. Ces examens sont réalisés dans le cadre d'un suivi obstétrical de proximité. Ces conseils figurent dans les recommandations en matière de prescription d'imagerie médicale belge. Elles sont accessibles à tous les médecins sur le site internet du SPF Santé publique. Notre campagne actuelle, qui s'appelle "Les images médicales ne sont pas des photos de vacances", promeut activement l'application de ces recommandations. Les échographies prénatales non médicales ne sont pas remboursées par l'assurance maladie obligatoire et, selon l'avis du Conseil supérieur de la Santé, les échographies prénatales non médicales ne sont pas justifiées. L'INAMI dispose seulement du nombre de prestations portées en compte dans le cadre de l'assurance soins de santé obligatoire mais ne dispose pas des indications relatives à ces prestations. Le fichier de l'agence intermutualiste ne reprend en outre aucune indication. Il n'existe aucun inventaire des centres qui réalisent des échographies commerciales de confort et seuls les praticiens compétents peuvent effectuer des échographies. L'échographie reste un acte médical qui ne peut être réalisé que par un médecin ou qui peut être confié par un médecin à des praticiens compétents. En tout cas, pour entrer en compte pour un remboursement, l'échographie doit être protocolée par le médecin lui-même.

01.03 Fabienne Winckel (PS): Madame la présidente, madame la ministre, je vous remercie pour la précision de vos réponses. Votre réponse a essentiellement trait aux échographies qui bénéficient d'un remboursement. Cependant, on sait que l'on fait des échographies dites de "confort" ou simplement pour avoir un souvenir du fœtus. Or, à partir du moment où le Conseil supérieur de la Santé a remis un avis très réservé et déconseille fortement ce type d'échographie, le principe de précaution devrait être appliqué. Autrement dit, peut-être serait-il nécessaire d'intervenir par rapport à ce type d'échographie. Comment mieux informer les mamans du


2014

2015

CRIV 54 COM

052

Voor een zwangerschap zonder complicaties worden er drie echo’s terugbetaald. De eerste echo wordt tussen elf en veertien weken gemaakt om meervoudige zwangerschappen te detecteren, het risico op afwijkingen te evalueren en te screenen op misvormingen. De echo tussen week 20 en week 22 maakt het mogelijk om misvormingen op te sporen, aan de hand van de echo tussen week 30 en week 32 kan een groeivertraging worden gedetecteerd en wordt de ligging van de placenta nagegaan. Deze praktijk strookt met de Richtlijnen voor het goed gebruik van medische beeldvorming, die elke arts kan raadplegen op de website van de FOD Volksgezondheid. De toepassing van die richtlijnen wordt gepromoot via de campagne Medische beelden zijn geen vakantiekiekjes. Niet-medische prenatale echografieën worden niet terugbetaald door de verplichte ziekteverzekering. Het RIZIV weet alleen hoeveel verstrekkingen er in het kader van de verplichte gezondheidszorgverzekering worden vergoed, maar heeft geen informatie over die verstrekkingen. Er bestaat geen lijst van centra die pretecho's uitvoeren. De echoscopie is nog altijd een medische handeling die door een arts moet worden uitgevoerd of aan bevoegde practitioners worden toevertrouwd. 01.03 Fabienne Winckel (PS): De Hoge Gezondheidsraad raadt pretecho’s ten zeerste af. Het voorzorgsprincipe moet daarom primeren. Deze praktijken moeten worden gereglementeerd, en zwangere vrouwen moeten voorgelicht worden over de mogelijke gevaren.


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

3

13/01/2015

danger que peut représenter, pour leur bébé, ce type d'échographie? Cette matière devrait éventuellement être examinée en relation avec les entités fédérées. Je pense ici à la prévention, à la formation des techniciens, à la sensibilisation des futures mamans. Par ailleurs, cette technologie évolue très vite. Il serait donc intéressant de mener des études sur les échographes afin de déterminer si les ultrasons sont susceptibles de menacer la vie des bébés. Je me permettrai donc de revenir sur le sujet car un champ d'action en la matière devrait peut-être être réglementé. La présidente: Il faut effectivement faire preuve de vigilance en la matière. Het incident is gesloten. L'incident est clos. 02 Vraag van de heer Franky Demon aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "functiedifferentiatie" (nr. 523) 02 Question de M. Franky Demon à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la différenciation des fonctions" (n° 523) 02.01 Franky Demon (CD&V): Mevrouw de minister, het koninklijk besluit nr. 78 bevat, per categorie van zorgverleners, de taken die zij mogen uitvoeren. Gegeven de tijdsgeest waarin dat oorspronkelijk geschreven is, vertrekt men vanuit de arts. Stilaan worden echter meer taken gedelegeerd naar zorgberoepen die in een “lagere rangorde” staan. De jongste jaren is er op het terrein, ook door het invoegen van nieuwe zorgberoepen in het KB nr. 78, meer nood aan taakdifferentiatie. Ik denk bijvoorbeeld aan de zorgkundigen, die taken van verpleegkundigen kunnen overnemen, en verpleegkundigen, die taken van artsen of huisartsen kunnen overnemen. Het herschrijven van het KB nr. 78 is dan ook een van de grote uitdagingen die opgenomen zijn in het federaal regeerakkoord. De herverdeling van taken kan zorgen voor een lagere werkbelasting, meer ruimte voor bijscholing enzovoort.

02.01 Franky Demon (CD&V): L'arrêté royal n° 78 précise les actes que peuvent poser les prestataires de soins de chaque catégorie. L'accord de gouvernement prévoit une modification de cet arrêté royal à la lumière de la différenciation croissante des tâches. Quels actes actuellement posés par un médecin pourraient par exemple désormais être accomplis par un infirmier? Envisage-t-on de prévoir un infirmier dans le cabinet de chaque médecin généraliste?

Ik heb daarover twee vragen. Ten eerste, kunt u aangeven, concreet voor de verhouding huisarts/verpleegkundige, welke taken overgedragen kunnen worden? Ten tweede, is het vast inschakelen van een verpleegkundige in elke huisartsenpraktijk een mogelijkheid die daarbij bekeken kan worden? 02.02 Minister Maggie De Block: Mijnheer Demon, u hebt het goed gelezen. Wij hebben er ook over gesproken. In het regeerakkoord staat inderdaad dat het tijd is om de rolverdeling, meer bepaald de taken, in de verzorging en de geneeskunde te herzien en dus ook na te gaan hoe bijvoorbeeld verpleegkundigen, meer nog dan vandaag, een complementaire rol kunnen spelen, naast de artsen. Het gaat echter breder dan dat. Het is een verklaring voor de hele legislatuur. Zoals u al hebt gezegd, is het een groot werk. Het zal dan


2014

2015

02.02 Maggie De Block, ministre: Nous voulons reconsidérer les tâches dans le domaine des soins de santé et de la médecine et examiner, par exemple, la question de savoir comment les infirmiers pourraient jouer un rôle plus complémentaire. Le projet est ambitieux et doit couvrir


54E LEGISLATURE

4

13/01/2015

ook even tijd vragen om alle betrokken partijen rond de tafel te krijgen en alle officiële adviesorganen van de verschillende gezondheidsberoepen te consulteren. De consultatierondes zijn bezig. Daarna kunnen wij met een voorstel komen tot aanpassing van het KB nr. 78 betreffende de uitoefening van de gezondheidsberoepen. Ik heb echter ook gezegd dat de herziening van het KB nr. 78 simultaan moet gebeuren met de herijking van de nomenclatuur en de herziening van de ziekenhuisfinanciering. Dat zijn drie grote werven, die niet los van elkaar kunnen worden gezien. Ik zal dus niet vooruitlopen op wat wij precies zullen doen. Eerst zal er een consultatieronde plaatsvinden, alsook een verkennend onderzoek om de mogelijkheid te analyseren om verantwoordelijkheden te herverdelen of taken over te dragen naar andere gezondheidsberoepen. Dat staat ook op de agenda van de administraties en we moeten ook eerst de uitkomst daarvan kennen. Het wordt inderdaad wetenschappelijk aanbevolen en het is een wereldwijde trend. Ook in andere landen stellen we die beweging vast. We hebben een zeer grote werf aangevat en hopen een aantal stappen te kunnen zetten, in overleg met de betrokken sectoren. Dit is immers een zeer gevoelig koninklijk besluit, misschien zelfs het gevoeligste koninklijk besluit van de geneeskunde, en het vereist bijgevolg maximaal overleg. 02.03 Franky Demon (CD&V): Dat begrijp ik, mevrouw de minister, maar u zult op bepaalde zaken toch een eigen visie hebben? De Algemene Unie voor Verpleegkundigen van België houdt bijvoorbeeld vooraf een rondetafelconferentie op 16 januari. Mij bereiken signalen dat de HBOV-scholen daarop niet uitgenodigd zouden zijn en dat zij ook niet echt welkom zijn, mochten zij zich willen inschrijven.

CRIV 54 COM

052

l'ensemble de la législature. Il nécessitera de nombreuses concertations avec l'ensemble des parties impliquées et des organes consultatifs officiels. Après la consultation en cours, nous formulerons une proposition pour adapter cet arrêté royal. Parallèlement, il faudra vérifier la nomenclature et revoir le financement hospitalier. Dans le cadre des consultations, nous commencerons par analyser la nouvelle répartition des responsabilités et le transfert des tâches. Cet exercice est recommandé d’un point de vue scientifique et d’autres pays y ont déjà procédé. Je réalise parfaitement que cet arrêté royal est indiscutablement l’un des plus ‘sensibles’ dans le secteur médical. 02.03 Franky Demon (CD&V): La ministre prendra-t-elle des initiatives elle-même et proposerat-elle un calendrier?

De vraag is dus of u zelf initiatieven zult nemen. Zult u een bepaalde timing naar voren schuiven? Anders wordt het volgens mij moeilijk om iedereen op één lijn te krijgen. Hoe ziet u dat? 02.04 Minister Maggie De Block: Het mag georganiseerd worden op het terrein. Natuurlijk zullen er uitnodigingen komen van de verschillende unies. Dat is hun goed recht. Het is niet mijn gewoonte mijzelf te inviteren of te zeggen wie er mee aan tafel moet zitten. Dat is aan hen. Voor mij is het belangrijk dat de concertatieronde die wij houden volledig is en op het terrein iedereen bereikt. Ondertussen zullen er natuurlijk debatten ontstaan binnen allerlei beroepsgroepen die hun mensen verenigen om daarover te spreken. Dat is nuttig, en ik hoop dat zij ons hun bevindingen zullen meedelen, maar u weet ook dat wij die dan allemaal naast elkaar zullen moeten leggen. Het gaat immers niet alleen om de verpleegkundigen, maar ook om de vroedvrouwen, de zorgkundigen en de artsen. Die zullen zeker niet allemaal uit één mond spreken. La présidente: Vous n'avez donc pas fixé de date à laquelle vous attendez des réponses.


2014

2015

02.04 Maggie De Block, ministre: Certains éléments peuvent facilement être organisés à l'initiative des acteurs de terrain. Il est important que la concertation soit complète. Il reviendra ensuite aux autorités de comparer les constats des différents groupes professionnels concernés.

De voorzitter: U heeft dus geen datum vastgelegd waarop u de antwoorden inwacht.


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

5

13/01/2015

02.05 Maggie De Block, ministre: J'ai dit que je viendrai devant la commission avec mon plan d'action relatif au refinancement des hôpitaux et je l'expliquerai correctement. Mais une concertation est en cours et beaucoup est déjà fait au niveau de l'organisation.

02.05 Minister Maggie De Block: Ik zal het actieplan voor de herfinanciering van de ziekenhuizen komen toelichten. Wij plegen echter nog overleg.

La présidente: Ainsi, monsieur Demon, Mme la ministre viendra présenter son premier plan fin mars début avril.

De voorzitter: Mijnheer Demon, het zal voor eind maart of begin april zijn.

L'incident est clos. Het incident is gesloten. 03 Questions jointes de - M. Jean-Jacques Flahaux à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'usage des médicaments soumis à prescription médicale" (n° 694) - Mme Kattrin Jadin à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "le nombre croissant de médicaments illégaux saisis" (n° 697) 03 Samengevoegde vragen van - de heer Jean-Jacques Flahaux aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het gebruik van voorschriftplichtige geneesmiddelen" (nr. 694) - mevrouw Kattrin Jadin aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de toenemende aantallen in beslag genomen illegale geneesmiddelen" (nr. 697) 03.01 Jean-Jacques Flahaux (MR): Madame la présidente, madame la ministre, récemment, des chercheurs se sont penchés sur l'usage des médicaments soumis à prescription médicale par des personnes à qui le médicament n'avait pas été prescrit, ou en dehors de la période pour laquelle il avait été prescrit. Cette étude fait la synthèse des données disponibles dans dix-sept régions ou pays d'Europe et de la Méditerranée. L'étude a permis de constater une "différence importante" selon le sexe en matière d'automédication. Elle présente les femmes comme une "catégorie à haut risque dans l'usage non médical de médicaments délivrés sur ordonnance" et révèle que la consommation de médicaments délivrés sur ordonnance est "nettement plus élevée chez les femmes de tous les groupes d'âge et à toutes les époques". Madame la ministre, la Belgique ne figurant pas dans les pays ciblés par cette étude, pourriez-vous m'indiquer s'il existe des données chiffrées à ce sujet pour notre pays? Comment peut-on, selon vous, expliquer ce phénomène? Et quelles mesures ont-elles été prises ou pourraient l'être le cas échéant pour éviter la prise abusive de médicaments hors du cadre médical?

03.02 Maggie De Block, ministre: Madame la présidente, monsieur Flahaux, nous ne disposons pas de données chiffrées relatives à l'automédication pour des médicaments soumis à prescription médicale. Il est vrai que l'accès via internet à des informations et à des forums de discussion concernant la santé ainsi que des sites de vente de médicaments qui dépassent le cadre purement national incitent les patients à essayer des traitements sans l'avis de leur médecin.


2014

2015

03.01 Jean-Jacques Flahaux (MR): Volgens een recente studie op basis van gegevens uit 17 regio’s en landen van Europa en het Middellandse Zeegebied vormen vrouwen een risicogroep op het stuk van niet-medisch gebruik van voorschriftplichtige geneesmiddelen. Het gebruik van voorschriftplichtige geneesmiddelen zou een stuk hoger liggen bij vrouwen in alle leeftijdsgroepen. Dat zou een fenomeen zijn van alle tijden. Aangezien België niet in dat onderzoek aan bod komt, vraag ik me af of er daaromtrent cijfers voor ons land bestaan. Hoe valt dat fenomeen te verklaren? Welke maatregelen zou men kunnen nemen om onverantwoord gebruik van geneesmiddelen buiten een medisch kader te voorkomen? 03.02 Minister Maggie De Block: We beschikken niet over cijfers over zelfmedicatie met voorschriftplichtige geneesmiddelen. Het feit dat ze via het internet toegang hebben tot gezondheidsfora en buitenlandse websites waarop ze vrij geneesmiddelen kunnen kopen,


54E LEGISLATURE

6

13/01/2015

C'est pourquoi l'Agence fédérale des médicaments et des produits de santé a lancé deux campagnes d'information. Une première campagne intitulée "Médicaments par internet: ne surfez pas avec votre santé" a déjà été lancée le 19 octobre 2009. L'Agence fédérale des médicaments et des produits de santé (AFMPS) y sensibilisait le grand public aux risques potentiels auxquels il expose sa santé en achetant des médicaments par Internet hors du circuit légal. Il était par ailleurs important de rappeler au grand public le rôle essentiel que jouent les médecins et les pharmaciens pour un bon usage des médicaments et des produits de santé. Cette campagne d'envergure nationale s'articulait autour du mini-site www.medicaments-parinternet.be toujours actif à ce jour. La seconde campagne médias de l'Agence "Un médicament n'est pas un bonbon" a été lancée le 12 septembre 2011. Cette campagne en forme de bannière a été réalisée sur différents sites internet mais aussi par des annonces presse dans différents journaux et magazines ainsi que dans des transports en commun de certaines grandes villes du pays. Cette campagne propose à tout un chacun douze clés pour un bon usage des médicaments afin que ceux-ci soient utilisés de manière rationnelle et sûre. Une de ces douze clés reprend le thème "Médecins et pharmaciens vous conseillent". Les bannières de ces deux campagnes figurent toujours sur la page d'accueil du site de l'AFMPS. En d'autres mots, mes services sont bien au courant de la problématique des médicaments illégaux et la suivent avec attention. Un circuit de distribution contrôlé est mis à disposition du patient. Dans ce sens, je ne peux que continuer à encourager les patients à suivre l'avis et les recommandations de leur médecin et de leur pharmacien.

CRIV 54 COM

052

zet patiënten ertoe aan behandelingen uit te proberen zonder het advies van hun arts in te winnen. Het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten heeft twee informatiecampagnes georganiseerd. De eerste, die op 19 oktober 2009 werd gelanceerd, moest het grote publiek bewust maken van de risico's die verbonden zijn aan het kopen van geneesmiddelen via het internet buiten het legale circuit, en herinneren aan de essentiële rol van de artsen en apothekers. De minisite van de campagne, www.geneesmiddelen-viainternet.be, is nog altijd actief. De tweede campagne, getiteld 'Een geneesmiddel is geen snoepje!', werd op 12 september 2011 gelanceerd en liep via meerdere websites maar ook via advertenties in diverse kranten en tijdschriften en affiches op het openbaar vervoer. Een van de twaalf tips die worden gegeven voor een veilig gebruik van geneesmiddelen handelt over het advies dat artsen en apothekers kunnen verstrekken. Ik blijf patiënten dan ook aanraden dat advies op te volgen. De banners die bij de campagne horen, staan op de site van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG). Mijn diensten volgen de problematiek van de illegale geneesmiddelen op de voet. De patiënt kan wel een beroep doen op een gecontroleerd distributiekanaal.

03.03 Jean-Jacques Flahaux (MR): Madame la ministre, je vous remercie pour votre réponse. Vous avez rappelé les campagnes de 2009 et 2011. On pourrait imaginer de refaire une campagne de ce type. Je pense particulièrement au jeune public qui, à l'époque, n'a peut-être pas été visé par les campagnes, étant éventuellement trop jeune.


2014

2015

03.03 Jean-Jacques Flahaux (MR): Men zou over het voornoemde onderwerp een nieuwe informatiecampagne kunnen opzetten, maar nu gericht op de jeugd.


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

7

13/01/2015

Je vous posais également une question relative à l'étude qui n'avait pas concerné la Belgique. Il semblerait que les résultats de cette étude montraient une différence en termes de sexe sur le risque plus grand pour les femmes de ces médicaments pris hors prescription ou de façon prolongée après la période de prescription. Il serait intéressant de s'y pencher. Ce point intéresserait particulièrement la présidente de la commission Émancipation sociale qui vise notamment l'égalité homme-femme et dont je suis vice-président. Madame la ministre, je ne vous demande évidemment pas d'y répondre à l'instant. Je suis convaincu que vous vous pencherez sur cette problématique.

De studie, die dus niet over België handelde, wees uit dat vooral vrouwen dergelijke geneesmiddelen zonder voorschrift of te lang blijven gebruiken, zonder dat daarop toezicht wordt uitgeoefend, en dat houdt gevaren in. Dat zou nog een onderwerp kunnen zijn voor de commissie Maatschappelijke Emancipatie, die de gelijkheid van mannen en vrouwen nastreeft.

Het incident is gesloten. L'incident est clos. 04 Samengevoegde vragen van - mevrouw Valerie Van Peel aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de verduidelijking van het begrip 'arts' zoals vermeld in het KB van 23 augustus 2014" (nr. 714) - mevrouw Catherine Fonck aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de derde categorie artsen" (nr. 1016) 04 Questions jointes de - Mme Valerie Van Peel à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la clarification de la notion de 'médecin' telle que reprise dans l'arrêté royal du 23 août 2014" (n° 714) ième - Mme Catherine Fonck à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la 3 catégorie de médecins" (n° 1016) 04.01 Valerie Van Peel (N-VA): Mevrouw de minister, op 1 november trad het KB van 23 augustus 2014 in werking, dat stelt dat raadplegingen in de spreekkamer en de toeslag voor ’s avonds, ’s nachts en op zon- en feestdagen ook door houders van een artsendiploma mogen worden aangerekend. Het KB bepaalt dat heel wat technische verstrekkingen die nu door erkende huisartsen of algemeen geneeskundigen met verworven rechten of geneesheren-specialisten mogen worden uitgevoerd, voortaan ook door elke arts mogen worden gedaan. Noch het KB van 14 september 1984 tot vaststelling van de nomenclatuur, noch de wijziging daarvan in het KB van 23 augustus 2014 preciseert welke categorieën, zoals vermeld in paragraaf 12, bepaald in artikel 1 van het KB, onder de noemer "arts" vallen.

04.01 Valerie Van Peel (N-VA): L’arrêté royal du 23 août 2014, qui est entré en vigueur le er 1 novembre 2014, prévoit que dorénavant, certaines consultations et prestations techniques pourront être portées en compte par tout médecin. La ministre peut-elle préciser quelles sont exactement les catégories qui peuvent être rangées sous le dénominateur "médecin"?

Kunt u verduidelijken welke van die categorieën worden geacht onder die noemer te vallen? U zult begrijpen dat een te ruime interpretatie ons wegens de gevolgen zorgen baart. 04.02 Catherine Fonck (cdH): Madame la présidente, madame la ministre, ma question concerne également cet arrêté royal du 23 août 2014, publié le 16 septembre 2014 et entré en vigueur le er 1 novembre 2014, mais elle va dans un sens totalement différent de celle de ma collègue. Je voudrais qu'on prenne en compte son impact sur les très nombreux médecins, singulièrement des généralistes, qui ont pourtant une pratique importante mais qui sont dans une réalité plurielle, par exemple au sein des services hospitaliers, des centres


2014

2015

04.02 Catherine Fonck (cdH): Tal van artsen, vooral huisartsen, werken in ziekenhuizen of revalidatiecentra, voor het ONE, voor Kind en Gezin, bij schoolgeneeskundige diensten of sportclubs, enz. Het RIZIV heeft 6.000 van hen meegedeeld dat ze niet meer aan


54E LEGISLATURE

8

13/01/2015

de revalidation, à l'ONE, chez Kind&Gezin, en médecine scolaire, en médecine sportive, etc. Ces médecins ont été alertés par l'INAMI du fait qu'ils ne rentraient plus dans les fameux critères, notamment celui er de l'arrêté ministériel du 1 mars 2010. Cela risque de les mettre en grande difficulté puisqu'ils perdraient alors leur agrément en tant que médecin généraliste alors même qu'ils ont une pratique intense, directement auprès des patients. Je suis intervenue à de nombreuses reprises sur le sujet ces dernières années. J'ai déposé des textes pour modifier et adapter les er conditions d'agrément de l'arrêté ministériel du 1 mars 2010. Mais sur base de cette nouvelle réglementation entrée en vigueur le er 1 novembre 2014, j'ai une série de questions à vous poser. Madame la ministre, cette réglementation a-t-elle fait l'objet d'une concertation avec les médecins? Considérez-vous que cette mesure est la solution au problème de la perte ou du risque de la perte d'agrément de très nombreux médecins généralistes, qui ont pourtant une pratique effective auprès des patients? Cet arrêté royal colle-t-il à la situation actuelle, qui risquerait clairement de mettre à mal l'organisation des soins de santé? Ces professionnels ont-ils été informés de cette modification de législation et de l'existence de ce nouvel arrêté? Je rappelle que plus de 6000 médecins avaient reçu un courrier de l'INAMI disant qu'ils risquaient de perdre leur agrément. Vont-ils également recevoir un courrier pour les informer de cette nouvelle législation? Enfin, il y a un problème qui n'est absolument pas résolu puisqu'on n'a toujours pas prévu la procédure selon laquelle ces médecins pourraient récupérer un numéro INAMI de médecin généraliste. On ne cesse de dire qu'il y a une pénurie dans certaines régions, singulièrement pour les médecins généralistes, et si on ne prévoit pas une procédure pour qu'ils puissent récupérer un numéro INAMI, on passe alors à côté de l'opportunité qu'ils se réinvestissent en tant que médecins généralistes.

CRIV 54 COM

052

bepaalde voorwaarden voldoen om hun erkenning als huisarts te behouden, meer bepaald aan de criteria in het ministerieel besluit van 1 maart 2010. Hoewel ze als arts werken en veel patiënten behandelen, zouden ze toch hun erkenning verliezen. Ik heb een aantal voorstellen ingediend om te bewerkstelligen dat die erkenningsvoorwaarden zouden worden aangepast. Werd er met de artsen overlegd over de regelgeving die op 1 november 2014 in werking is getreden? Wordt er daarmee volgens u een oplossing voor het probleem aangereikt? Werden de betrokken artsen op de hoogte gebracht van die wetswijziging? Zullen ze hierover nog een brief ontvangen? Er bestaat geen procedure waarmee die artsen weer een RIZIV-nummer als erkend huisarts kunnen krijgen, terwijl er in ons land een tekort aan huisartsen is. We gaan die mensen toch niet vragen om er nog eens drie jaar bij te doen, alsof ze pas afgestudeerd zouden zijn. Ze hebben een praktijk, mét patiënten!

Nous n'allons pas leur demander de refaire les trois années comme s'ils sortaient des six ou sept années d'études; ils ont en effet une pratique effective avec des patients. 04.03 Minister Maggie De Block: Mevrouw de voorzitter, mevrouw Van Peel, in antwoord op uw vraag kan ik mededelen dat het koninklijk besluit van 14 september 1984, dat de nomenclatuur vastlegt, wel degelijk aangeeft wie onder de omschrijving “arts” in de nomenclatuur wordt bedoeld. Artikel 1, § 12, van het koninklijk besluit bepaalt immers de verschillende categorieën, namelijk de huisarts, de huisarts in opleiding, de huisarts op basis van verworven rechten — zoals dat vroeger was —, de houder van het artsendiploma, de geneesheerspecialist en de geneesheer-specialist in opleiding. Alle voornoemde artsen vallen dus onder de noemer “arts”.

Madame Fonck, comme la loi et le fameux arrêté royal établis à


2014

2015

04.03 Maggie De Block, ministre: er L'article 1 , § 12 de l’arrêté royal du 14 septembre 1984 établissant la nomenclature des prestations de santé précise clairement les professions qui répondent à la définition de "médecin": le médecin généraliste, le médecin généraliste en formation, le médecin généraliste sur base de droits acquis, le titulaire d’un diplôme de médecin, le médecin spécialiste et le médecin spécialiste en formation. In antwoord op de vraag van


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

9

13/01/2015

l'époque par Mme Onkelinx étaient déjà promulgués, j'ai renvoyé vos questions à l'administration. Jusqu'à ce jour, je n'ai pas obtenu de réponse. Dès que possible, je vous transmettrai les informations qui me seront communiquées. En fait, je n'étais pas présente à cette époque. Mes compétences concernaient l'Asile et la Migration. Je puis au moins vous assurer que le problème n'est pas connexe à la piste relative au surnombre d'étudiants. Il s'agissait de trouver une solution aux 6000 médecins qui risquaient de perdre leur agrément. J'insisterai pour obtenir le suivi de cette affaire. Par la publication de l'arrêté royal, ils ont été mis au courant, mais j'ignore si d'autres problèmes restent d'actualité. Outre cet aspect, pour répondre à votre question concernant la perte d'agrément de certains médecins, je puis vous assurer que le problème concerne nettement moins de personnes que celles qui ont reçu cette lettre.

mevrouw Fonck: aangezien de wet en het koninklijk besluit die toenmalig minister Onkelinx had voorbereid al waren afgekondigd, heb ik uw vragen overgezonden aan de administratie, maar ik heb nog geen antwoord ontvangen. Ik was destijds bevoegd voor Asiel en Migratie. Er moest destijds een oplossing worden gevonden voor de 6.000 artsen die hun erkenning dreigden te verliezen. Door de publicatie van het koninklijk besluit werden ze op de hoogte gebracht, maar ik weet niet of er nog andere problemen bestaan. Met betrekking tot uw vraag over de artsen die hun erkenning dreigen te verliezen: het probleem raakt minder artsen dan diegenen die die brief van het RIZIV hebben ontvangen.

04.04 Valerie Van Peel (N-VA): Mevrouw de minister, ik dank u voor uw kort antwoord.

04.04 Valerie Van Peel (N-VA): Le risque d’abus quant à cet arrêté royal ne peut être exclu.

Ik wilde graag een bevestiging. U zegt dat deze twee dossiers niet aan elkaar gelinkt zijn. Ik hoor u dat graag zeggen, maar het gevaar blijft bestaan dat dit koninklijk besluit kan worden misbruikt. Ik ben daarover bezorgd. 04.05 Catherine Fonck (cdH): Madame la ministre, je suis déçue. J'ai bien entendu que vous n'aviez pas reçu de réponse émanant de vos services. Dès lors, je pense que votre responsabilité est soit d'y répondre politiquement soit d'obliger vos services à répondre à mes questions. Il s'agit d'un arrêté qui a été pris en période d'affaires courantes. Toutefois, il a un impact majeur pour l'ensemble des médecins concernés. Je vous suggère d'enjoindre vos services à me répondre et à informer chaque médecin concerné à qui ils avaient écrit précédemment. En effet, s'il importe de prévenir les médecins qu'ils vont perdre leur agrément, il est aussi opportun de leur écrire maintenant pour leur communiquer les nouvelles règles inhérentes à la modification de la réglementation et surtout leur permettre de ne pas se retrouver dans une situation problématique. Par ailleurs, j'insiste pour que vous prévoyiez dans cet arrêté une procédure qui leur permettrait de récupérer un numéro d'agrément de médecin généraliste. Pourquoi? Nous ne pouvons exiger d'eux qu'ils refassent trois années comme s'ils sortaient de leurs études de médecine et comme s'ils n'avaient jamais eu de pratique, alors même que, dans le cadre de la médecine scolaire, dans le cadre des services hospitaliers, ils témoignent d'une pratique quotidienne et de contacts avec les patients bien plus élevés que la norme des 500 au


2014

2015

04.05 Catherine Fonck (cdH): Als uw diensten niet hebben geantwoord, dan moet u ze daartoe verplichten. Dit besluit, dat tijdens de periode van lopende zaken werd vastgesteld, heeft verstrekkende gevolgen voor de betrokken artsen. U moet ervoor zorgen dat ze op de hoogte worden gesteld van de nieuwe regels en voorkomen dat ze in moeilijkheden raken. Er moet absoluut worden voorzien in een procedure waarmee ze opnieuw een erkenningsnummer als huisarts kunnen krijgen. Men kan niet van hen eisen dat ze de drie jaar overdoen, alsof ze pas afgestudeerd zouden zijn, terwijl ze soms méér dan de verplichte vijfhonderd patiëntencontacten per jaar hebben. Wanneer die artsen bijvoorbeeld enkele jaren bij een


54E LEGISLATURE

10

13/01/2015

minimum, prévue réglementairement et annuellement pour les médecins généralistes. Ce sera également un gain en matière d'organisation de santé publique si ces médecins, par exemple après quelques années dans un service de revalidation ou autre, se réinvestissent en médecine générale. Nous en avons besoin. Aussi, prévoyons une procédure ad hoc avec une remise à niveau si nécessaire, mais qui correspond à leur investissement au niveau médical et en termes de pratique.

CRIV 54 COM

052

revalidatiedienst werken en daarna terugkeren naar een huisartsenpraktijk, dan is dat een goede zaak voor de organisatie van de gezondheidszorg. Er moet gezorgd worden voor een bijscholing die aansluit bij hun inzet en hun praktijkervaring.

Madame la ministre, je me permets d'insister sur ces différents points - c'est à l'avantage de l'État et de l'organisation de la santé. C'est le minimum que nous puissions faire à l'égard des médecins généralistes concernés, qui attendent depuis de nombreux mois une solution collant à leur réalité médicale. La présidente: Chère collègue, je vous conseille de revenir ultérieurement en commission pour obtenir des réponses complémentaires à vos questions. Het incident is gesloten. L'incident est clos. 05 Vraag van mevrouw Valerie Van Peel aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de resolutie betreffende Meervoudige Systeem Atrofie (MSA)" (nr. 715) 05 Question de Mme Valerie Van Peel à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la résolution concernant l'atrophie multisystématisée (AMS)" (n° 715) 05.01 Valerie Van Peel (N-VA): Mevrouw de minister, in april werd op initiatief van jammer genoeg ondertussen wijlen Flor Van Noppen over de partijgrenzen heen de resolutie betreffende Meervoudig Systeem Atrofie (MSA) goedgekeurd. De auteurs vragen daarin aan de federale regering dat zij middelen vrijmaakt voor het onderzoek naar de oorzaak, de ontwikkeling en de behandeling van MSA én dat zij erop toeziet dat dit gebeurt in een multidisciplinair kader. Graag zien zij ook 3 oktober erkend als MSA-dag en dringen zij erop aan dat de regering de nodige initiatieven zou ontplooien ter bewustmaking van de ziekte. Het spreekt vanzelf dat wij het erg belangrijk vinden dat de resolutie niet in de koelkast gestopt wordt.

05.01 Valerie Van Peel (N-VA): ): La Chambre a adopté la résolution relative à l'atrophie multisystématisée (AMS) en avril 2014 à l'initiative de M. Flor Van Noppen et par-delà les clivages entre partis. Quelles mesures la ministre prendra-t-elle pour donner suite à cette résolution?

Wat is de stand van zaken? Welke stappen zult u zetten om aan de resolutie gevolg te geven? 05.02 Minister Maggie De Block: Mevrouw Van Peel, dank u voor uw vraag. Ik vind het mooi dat u een toch wel zeer emotioneel genomen resolutie in de Kamer van volksvertegenwoordigers van de hand van uw collega, voormalig lid van onze commissie, de heer Flor Van Noppen, opvolgt. Ik wijs er, ten eerste, op dat het klinisch wetenschappelijk medisch onderzoek en het fundamenteel wetenschappelijk onderzoek tot de bevoegdheden van de Gemeenschappen en Gewesten behoren. Over het algemeen worden ze uitgevoerd door en ondersteund in de academische setting van de universiteiten, en ondersteund door de wetenschappelijke organisaties van de Gemeenschappen en Gewesten, namelijk het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek in Vlaanderen of FWO en het Fonds de la Recherche Scientifique in Wallonië en Brussel.


2014

2015

05.02 Maggie De Block, ministre: La recherche scientifique clinique et la recherche scientifique fondamentale relèvent de la compétence des Communautés et des Régions. Vu le caractère extrêmement rare de cette pathologie, il importe que la recherche sur les causes et le traitement de l'AMS soient effectuées dans le cadre d'une collaboration internationale, comme l'European Multiple System Atrofy Study Group.


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

11

13/01/2015

Gezien de zeldzaamheid van de aandoening MSA is het van groot belang dat het onderzoek naar de oorzaken en behandeling van de ziekte wordt uitgevoerd binnen het kader van een internationale samenwerking en context. Op Europees niveau kan bijvoorbeeld in dat verband de European Multiple System Atrophy Study Group vermeld worden. In België werd in het kader van de zorg voor zeldzame ziekten in februari 2014 het Belgisch plan voor zeldzame ziekten gelanceerd, waarvan een van de hoekstenen bestaat uit de multidisciplinaire benadering van de patiënt en de identificatie van mogelijke expertisecentra. Momenteel werkt de administratie daaraan voort, evenals aan de ontwikkeling van een plan voor geïntegreerde zorg voor chronische ziekten, waarmee een globaal kader zal worden geboden voor de aanpak van chronische ziekten. We kunnen niet voor elke ziekte afzonderlijk plannen blijven maken; dat kan de administratie niet opgelost krijgen, zeker zoals in het geval van de genoemde ziekte, waarvan zich maar een paar gevallen in België voordoen. We zullen er wel voor zorgen dat de patiënten allemaal binnen een dergelijk plan multidisciplinair, met de nodige flexibiliteit overeenkomstig de aandoening, opgevolgd worden.

En février 2014 était lancé le plan belge pour les maladies rares, dont une des pierres angulaires est l'approche multidisciplinaire du patient et l'identification de centres d'expertise potentiels, des aspects auxquels s'attelle l'administration, qui œuvre également à l'élaboration d'un plan de prise en charge intégrée des malades chroniques. Nous ne pouvons continuer à élaborer des plans distincts pour chaque maladie. Nous veillerons toutefois à ce que ces patients soient tous suivis avec la flexibilité requise dans le cadre d'un tel plan multidisciplinaire.

Dat is het opzet van een groot werk dat de administratie momenteel bezighoudt. 05.03 Valerie Van Peel (N-VA): Mevrouw de minister, bedankt voor uw antwoord. U begrijpt wel waarom onze fractie daarover nu en dan nog vragen zal stellen. Ik denk dat wij dat allemaal ook verplicht zijn aan Flor.

05.03 Valerie Van Peel (N-VA): J'espère que la ministre envisagera de reconnaître la date du 3 octobre comme journée nationale de l’AMS.

Uit uw antwoord begrijp ik dat het niet mogelijk is om voor elke ziekte apart een beleid uit te schrijven. Toch zou ik het mooi vinden als u ook aan het ander punt uit de resolutie, namelijk de erkenning van een MSA-dag op 3 oktober, aandacht zou kunnen spenderen en de erkenning ervan zou willen overwegen. 05.04 Minister Maggie De Block: Bij mijn weten kan ik niet bepalen dat er een nationale dag ingericht wordt, maar ik zal dat laten nagaan.

05.04 Maggie De Block, ministre: Je ferai vérifier si une telle reconnaissance relève de mes attributions.

05.05 Valerie Van Peel (N-VA): U kunt heel veel, denk ik. Ik vertrouw erop. La présidente: On peut être aux côtés d'associations de patients, mais les journées thématiques sont généralement organisées par les associations proprement dites. Toujours est-il que cette résolution fera l'objet d'un suivi. Het incident is gesloten. L'incident est clos. 06 Vraag van juffrouw Yoleen Van Camp aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het recht op inzage van het patiëntendossier door de personeelsleden van het FAGG" (nr. 716) 06 Question de Mlle Yoleen Van Camp à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur


2014

2015


54E LEGISLATURE

12

13/01/2015

CRIV 54 COM

052

"le droit à la consultation du dossier d'un patient par les membres du personnel de l'AFMPS" (n° 716) 06.01 Yoleen Van Camp (N-VA): Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, klinische studies vormen een belangrijk element bij het toekennen van een vergunning voor het in de handel brengen van een geneesmiddel. Een belangrijk aspect van dergelijke studies is de selectie van de patiënten. Bij die selectie worden heel vaak bepaalde patiënten uitgesloten — de zogenaamde exclusiecriteria — op basis van onder andere de voorgeschiedenis of bestaande comorbiditeit. In het kader van de evaluatie van de kwaliteit van de uitgevoerde studies kan het van belang zijn dat de bevoegde ambtenaren ook kunnen nagaan of de in de studie opgenomen proefpersonen wel beantwoorden aan de vooraf vastgestelde exclusiecriteria. Dat vereist dan in sommige gevallen wel toegang tot het patiëntendossier. Uit de informatie waarover wij beschikken blijkt dat er bij het FAGG onduidelijkheid heerst over de vraag of zij toegang hebben tot individuele patiëntendossiers in het kader van de evaluatie van klinische studies. Die onduidelijkheid kan leiden tot een onvolledig toezicht op die studies of tot mogelijke procedurefouten en misschien zelfs tot blootstelling van individuele ambtenaren aan vervolging. Om hierover duidelijkheid te scheppen hadden wij graag van u vernomen of de bevoegde ambtenaren van het FAGG al dan niet toegang hebben tot individuele patiëntendossiers. Indien het antwoord bevestigend is, in welke gevallen geldt dan het recht op toegang? Bent u, indien het antwoord negatief is, bereid om dat recht op toegang te onderzoeken?

06.01 Yoleen Van Camp (N-VA): Les études cliniques constituent un instrument essentiel de la procédure qui conduit à la mise sur le marché d’un médicament. La sélection des patients retenus ou exclus sur la base de critères précis est un élément important de ces études. Il arrive que les fonctionnaires appelés à procéder à l’évaluation des études doivent pouvoir vérifier si la sélection des patients s’est déroulée dans les règles. Cette vérification exige parfois la consultation du dossier médical du patient. Il semble toutefois que du côté de l’Agence Fédérale des Médicaments et des Produits de Santé (AFMPS), les règles régissant l’accès à ces informations ne soient pas claires pour tout un chacun. Les fonctionnaires compétents peuvent-ils consulter les dossiers individuels des patients et, dans l’affirmative, dans quelles circonstances? Dans la négative, la ministre est-elle disposée à leur accorder ce droit de consultation?

06.02 Minister Maggie De Block: Mevrouw Van Camp, de door u genoemde personeelsleden van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten zijn beëdigde ambtenaren die aangeduid zijn om inspectietaken te vervullen volgens het koninklijk besluit van 17 december 2008. Deze ambtenaren zijn belast met het toezicht op de naleving van de wetten zoals bedoeld in artikel 4, derde lid, § 6 van de wet van 20 juli 2006 betreffende de oprichting en de werking van het FAGG, van de uitvoeringsbesluiten alsook van de verordeningen van de Europese Gemeenschap die behoren tot de bevoegdheden van het FAGG. In het kader van inspecties inzake goede klinische praktijken hebben deze inspecteurs toegang tot de gegevens van de proefpersonen die deelnemen aan een klinische studie.

06.02 Maggie De Block, ministre: Les membres du personnel de l’AFMPS sont des fonctionnaires assermentés désignés pour accomplir des missions d’inspection, conformément aux dispositions de l’arrêté royal du 17 décembre 2008. Dans le cadre de l’inspection des bonnes pratiques cliniques, ces inspecteurs ont accès aux données des participants aux études cliniques.

De sponsor van de klinische studie moet ervoor instaan dat in het studieprotocol wordt opgenomen dat de directe toegang van de toezichthoudende autoriteit, het FAGG dus, tot brondocumenten van de studie voor studiegerelateerde inspecties verzekerd is. De sponsor moet er tevens voor instaan dat elke proefpersoon een schriftelijke toestemming heeft gegeven voor een directe toegang tot medische data in verband met de studie en de gerelateerde inspecties.

Le commanditaire de l’étude clinique doit veiller à garantir l’accès aux documents sources de l’étude, de manière à pouvoir procéder aux inspections. Chacun des participants doit en outre avoir remis au commanditaire de l’étude une autorisation écrite d’accès aux données médicales relatives à l’étude et aux inspections y afférentes.

Bovendien moeten de bevoegde ambtenaren van het FAVV de nodige maatregelen nemen om het vertrouwelijk karakter te respecteren van de gegevens van persoonlijke aard, waarvan zij kennis hebben


2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

13

13/01/2015

gekregen bij de uitoefening van hun opdracht, en om te verzekeren dat deze gegevens uitsluitend worden aangewend voor de uitoefening van hun toezichtopdracht. Het is inderdaad belangrijk dat er een toezichtmogelijkheid is, maar die moet welomschreven zijn. Bovendien moet traceerbaar zijn wie welke gegevens krijgt van patiënten, aangezien zij een grote blootstelling van hun privacy riskeren.

Les agents compétents de l'AFMPS sont tenus de respecter le caractère confidentiel des données et ne peuvent utiliser ces dernières que dans le cadre de leur mission de surveillance. S’il est important, en effet, de pouvoir exercer une surveillance, il l’est tout autant de respecter la vie privée des patients. C'est pourquoi la possibilité de contrôle doit être scrupuleusement définie.

06.03 Yoleen Van Camp (N-VA): Mevrouw de minister, ik dank u voor de verduidelijking. U gaf een goed en praktisch advies dat wij zullen terugkoppelen. Het incident is gesloten. L'incident est clos. 07 Vraag van de heer Franky Demon aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "HIV" (nr. 718) 07 Question de M. Franky Demon à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "le VIH" (n° 718) 07.01 Franky Demon (CD&V): Mevrouw de minister, tijdens de bespreking van de beleidsnota hebt u al een toelichting gegeven over het beleid inzake hiv en aids. Toch heb ik nog enkele vragen. In 2013 werden in ons land 1 115 nieuwe hiv-besmettingen geteld, gemiddeld drie per dag. De daling met 9 % ten opzichte van 2012 is vooral toe te schrijven aan een vermindering van besmette personen afkomstig uit Sub-Sahara-Afrika, waar er een daling van 24 % is. Het Institut Scientifique de Santé Publique en het Instituut voor Tropische Geneeskunde verklaren de daling als volgt: "Dit betekent niet dat minder Afrikanen met hiv besmet zijn, maar dat minder geïnfecteerden het Belgisch grondgebied hebben betreden. Degenen die in België verblijven, zijn soms bang om zich te laten testen uit vrees te worden teruggestuurd. Er speelt zich nog altijd een ware hivtragiek af bij migranten en sans-papiers uit alle hoeken van de wereld. Veelal blijven zij onder de radar van sociale of medische hulpverlening." Vorig jaar werd een nationaal hiv-plan voorgesteld.

07.01 Franky Demon (CD&V): En 2013, le nombre de nouveaux cas de contamination par le VIH a diminué de 9 % par rapport à 2012. Selon l'Institut Scientifique de Santé Publique et l'Institut de Médecine Tropicale, le nombre de personnes infectées n'a pas diminué, mais un moins grand nombre sont entrées sur le territoire belge. En outre, de nombreux immigrés et sanspapiers passent entre les mailles du filet de l'aide sociale ou médicale. Un coordinateur "sida" a-t-il déjà été désigné? Des mesures ontelles déjà été prises pour les immigrés et les homosexuels masculins?

Werd hierna reeds een aidscoördinator aangesteld? Het hiv-plan voorziet in de mogelijkheid om preventieve en therapeutische maatregelen te nemen voor twee specifieke doelgroepen, migranten en homoseksuele mannen. Welke stappen hebt u hiervoor reeds gezet? Kunt u dit verduidelijken? 07.02 Minister Maggie De Block: Mijnheer Demon, dank u voor uw vraag. Er was ook nog een andere vraag van een collega van u in deze commissie.


2014

2015

07.02 Maggie De Block, ministre: Le plan VIH 2014-2019 a fait l'objet d'un protocole d'accord entre les autorités fédérales et les


54E LEGISLATURE

14

13/01/2015

Het hiv-plan 2014-2019 heeft het voorwerp uitgemaakt van een protocolakkoord tussen de federale overheid en de gefedereerde entiteiten. Het akkoord werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 21 november 2013. Het is dus noodzakelijk dat een eventuele implementatie van de acties van dit plan in overleg met de Gemeenschappen en Gewesten wordt gerealiseerd. U weet dat preventie en screening, die een belangrijk onderdeel van dit plan vormen, tot hun bevoegdheden behoren. Op de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid zal hierover zeker overleg plaatsvinden. Bovendien heeft de Interministeriële Conferentie de wens uitgedrukt om een globaal plan voor de aanpak van chronische zieken uit te werken en uit te voeren. Teneinde een fragmentatie en duplicatie van inspanningen en middelen te vermijden, dient de uitvoering van het hiv-plan in deze globale aanpak te worden geïntegreerd. Een dergelijke synergie mag de in het hiv-plan aangehouden prioriteiten evenwel niet opnieuw in vraag stellen, meer bepaald wie de prioritaire doelgroepen en hoogrisicogroepen zijn.

CRIV 54 COM

052

entités fédérées, compétentes en matière de prévention et de dépistage. La Conférence interministérielle Santé publique s'attelle à l'élaboration d'un plan global de prise en charge des malades chroniques dans lequel sera intégrée la mise en œuvre du plan VIH, mais cela ne doit rien changer au niveau des priorités. Le plan initial n'avait pas fait l'objet d'une concertation avec l'administration et peu de moyens avaient été dégagés pour sa mise en oeuvre. J'ai fait en sorte que cela change.

Voor het behandelprogramma waarover u het had, is meer onderzoek nodig vooraleer een uitspraak kan worden gedaan over de eventuele voordelen van intermittente therapie. Het is waar dat er een plan was. Het was echter niet helemaal in overleg met de administratie opgesteld. Het moet nu binnen de administratie worden geïmplementeerd. Er waren ook nauwelijks middelen voor uitgetrokken. Ik heb gezorgd voor een budget dat toelaat dat een aantal middelen naar de uitvoering van dat hiv-plan kan gaan. Dat is heel belangrijk. U weet echter dat ik mijn middelen heel zuinig moet beheren. 07.03 Franky Demon (CD&V): Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, zoals u zelf opmerkt, is het belangrijk dat u de middelen voor het plan uittrekt en dat er acties daaromtrent worden ondernomen.

07.03 Franky Demon (CD&V): Un coordinateur sida a-t-il déjà été désigné?

Is echter al dan niet een aidscoördinator aangesteld? 07.04 Minister Maggie De Block: Ik heb geen middelen voor een aidscoördinator.

07.04 Maggie De Block, ministre: Le budget manque.

07.05 Franky Demon (CD&V): Hij is dus nog niet aangesteld. 07.06 Minister Maggie De Block: Ik heb geen middelen. Indien u iemand vindt die het werk gratis wil doen, mag u hem gerust naar mij sturen. 07.07 Franky Demon (CD&V): Wij zullen goed moeten bekijken wat onze prioriteiten zijn. Wij moeten ook de cijfers bekijken. Wij moeten in de hele problematiek iets ondernemen, want anders gaan wij terug naar af.

07.07 Franky Demon (CD&V): Nous devons bien choisir nos priorités, sinon nous retournerons à la case départ.

07.08 Minister Maggie De Block: Ik ben het met u eens. De coördinatie kan echter ook op een ander niveau gebeuren. Ik wijs er u allen op dat ik elke euro slechts één keer kan uitgeven.

07.08 Maggie De Block, ministre: Je suis d'accord, mais je ne peux dépenser un euro qu’une seule


2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

15

13/01/2015

fois. La coordination peut aussi s'effectuer à un autre niveau. La présidente: Une coordination est nécessaire. 07.09 Maggie De Block, ministre: Évidemment, mais nous n'avons pas forcément besoin d'un coordinateur à cette fin. Comme je l'ai dit, je n'en ai pas les moyens.

07.09 Minister Maggie De Block: Coördinatie is noodzakelijk, maar daar is niet noodzakelijk een coördinator voor nodig. Ik heb daar ook de middelen niet voor.

Het incident is gesloten. L'incident est clos. 08 Vraag van de heer Jan Vercammen aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de erkenning van centra verantwoordelijk voor het plaatsen van hartkleppen" (nr. 723) 08 Question de M. Jan Vercammen à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'agrément des centres qui prennent en charge la pose de valvules cardiaques" (n° 723) 08.01 Jan Vercammen (N-VA): Mevrouw de minister, in een van de jongste edities van de Artsenkrant uiten een gezaghebbende cardiologische en een cardiochirurgische wetenschappelijke vereniging hun ongenoegen over de jongste RIZIV-regels over de erkenning van de centra die zich mogen bezighouden met het plaatsen van hartkleppen via het aanprikken van een bloedvat in plaats van op de klassieke chirurgische wijze, de zogenaamde TAVI of TAVR. Zelfs een leek zal de wenkbrauwen fronsen bij de vaststelling van twee centra in Aalst en geen enkele in WestVlaanderen, noch in Limburg. De programmering en de terugbetaling van interventionele cardiologische technieken heeft de jongste jaren voor veel commotie gezorgd.

08.01 Jan Vercammen (N-VA): Dans le Journal du Médecin, des associations scientifiques de cardiologues expriment leur mécontentement à propos de l’agrément des centres autorisés à utiliser la technique du transcatheter aortic valve implantation of replacement (TAVI ou TAVR) pour le placement de valves aortiques. Elles trouvent curieux qu’Alost dispose de deux centres agréés mais qu’il n’y en ait aucun en Flandre Occidentale ou au Limbourg.

Mevrouw de minister, ik heb dan ook de volgende vragen voor u. Welk orgaan heeft of welke personen hebben in volle vakantieperiode aan de geboorte gestaan van die vreemde situatie? Welke criteria werden gehanteerd die deze opmerkelijke keuze kunnen uitleggen?

Qui a pris pareille décision et quels ont été les critères utilisés? La ministre ne ferait-elle pas mieux de soumettre les critères d’agrément à un examen critique?

Bent u bereid om de huidige erkenningsprocedures aan een kritisch onderzoek te onderwerpen in samenspraak met, of met voldoende inspraak van de wetenschappelijke verenigingen ter zake, teneinde bepaalde minder wetenschappelijke belangen te neutraliseren? 08.02 Minister Maggie De Block: Mijnheer Vercammen, blijkbaar zijn er in de vakantie veel rare dingen gebeurd waarvan ik geen weet had. In antwoord op uw eerste vraag kan ik u meedelen dat de akkoordverklaring die voorziet in de terugbetaling van de TAVI tot stand gekomen is na, zo is mij meegedeeld, intens overleg. De criteria voor de aanduiding van de ziekenhuizen waar die behandeling geregeld is, werden besproken in de werkgroep Cardiologie van de Technische raad voor implantaten, de TCI, waarin zowel de Belgian Working Group on Interventional Cardiology als de Belgian Association for Cardio-Thoracic Surgery vertegenwoordigd was. Die


2014

2015

08.02 Maggie De Block, ministre: Il semble qu’il se soit passé des choses étranges à mon insu pendant les vacances. Après concertation, nous sommes parvenus à une déclaration d’accord pour le remboursement du TAVI. C’est le groupe de travail "Cardiologie" du Conseil technique des implants, dans lequel siègent


54E LEGISLATURE

16

13/01/2015

criteria werden reeds in 2012 bepaald. Voor de vaststelling van de selectiecriteria voor de ziekenhuizen werd, enerzijds, het criterium ervaring met de zogenaamde TAVI-kleppen gehanteerd en, anderzijds, de ervaring met de plaatsing van de klassieke hartkleppen. Het uiteindelijk vastleggen van de klinische indicatiestelling voor de zogenaamde TAVI-kleppen zelf werd gedaan op basis van de beschikbare literatuur. De volledige akkoordverklaring werd uiteindelijk pas in het voorjaar van 2014 aan de Technische raad voor implantaten, de Overeenkomstencommissie Verstrekkers van Implantaten – Verzekeringsinstellingen en het Verzekeringscomité voorgelegd. Vermits er reeds in 2012 een akkoord bestond over de volledige tekst, met uitzondering van het onderdeel inzake de indicaties van de kleppen, werd dat niet opnieuw voorgelegd aan de Belgian Working Group on Interventional Cardiology en de Belgian Association for Cardio-Thoracic Surgery, waardoor die verenigingen geen geüpdatet advies hebben kunnen geven. Om uw vraag kort te beantwoorden, kan ik u meedelen dat de Belgian Association for Cardio-Thoracic Surgery en de Belgian Working Group on Interventional Cardiology een gemeenschappelijk voorstel tot aanpassing van de akkoordverklaring hebben ingediend. Dat zal eerstdaags besproken worden en worden voorgelegd aan het bureau van de Commissie voor Tegemoetkoming van Implantaten en Invasieve Medische Hulpmiddelen.

CRIV 54 COM

052

le Belgian working group interventional cardiology et la Belgian association for cardiothorastic surgerey qui a fixé, en 2012, les critères de désignation des hôpitaux. Ces critères sont l’expérience dans la TAVI et dans le placement de valves aortiques classiques. Les indications cliniques liées aux valves TAVI ont été formulées ultérieurement à partir de la littérature existante. La déclaration d'accord complète a été soumise au Conseil technique des implants, à la commission de convention fournisseurs d'implants, aux organismes assureurs et au Comité de l'assurance au printemps 2014. La partie qui avait déjà fait l'objet d'un accord en 2012 n'a pas été soumise une nouvelle fois. Il n'a dès lors pas été possible de donner un avis actualisé au sujet de cette partie.

De betrokken zorgverstrekkers worden zeker in voldoende mate betrokken bij de beslissingen.

La Belgian Association for CardioThoracic Surgery et le Belgian Working Group Interventional Cardiology ont introduit une proposition commune de modification de la déclaration d'accord. Ce document fera très prochainement l'objet d'une discussion au sein de la commission de remboursement des implants et des dispositifs médicaux invasifs.

08.03 Jan Vercammen (N-VA): Mevrouw de minister, het doet mij enorm plezier dat u niet in het minst de verantwoordelijkheid draagt voor wat er is gebeurd. Dat is immers vreemd.

08.03 Jan Vercammen (N-VA): Je me félicite de constater que la ministre n'est pas responsable de cette situation étrange. J'espère qu'une adaptation pourra intervenir rapidement.

Ik dank u daar oprecht voor en hoop dat wij daar in de toekomst werk van zullen kunnen maken. Onze fractie heeft daar het volste vertrouwen in, zeker gezien uw gezond verstand als huisdokter en de expertise van onze fractie. Wij zijn bereid u daarbij bij te staan op formele en informele wijze. L'incident est clos. Het incident is gesloten.

09 Questions jointes de - Mme Kattrin Jadin à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'obésité au travail et notamment dans le secteur public" (n° 752) - Mme Catherine Fonck à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'élaboration


2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

17

13/01/2015

d'un plan obésité" (n° 1019) 09 Samengevoegde vragen van - mevrouw Kattrin Jadin aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "obesitas in de werkomgeving en met name in de overheidssector" (nr. 752) - mevrouw Catherine Fonck aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het opstellen van een obesitasplan" (nr. 1019) La présidente: Mme Jadin n'est toujours pas là. La parole est donc à Mme Fonck. 09.01 Catherine Fonck (cdH): Madame la présidente, madame la ministre, la problématique de l'obésité et de la surcharge pondérale au sens large du terme est importante en Belgique. D'après l'enquête de santé menée par l'Institut Scientifique de Santé Publique (l'ISSP) en 2008, 47 % de la population adulte est en surcharge pondérée tandis que 14 % souffre d'obésité. On constate une augmentation continue de ce problème durant ces dernières années. En outre, la situation des enfants est particulièrement interpellante. En effet, toujours selon l'ISSP, 18 % des jeunes souffrent de surcharge pondérale et 5 %, d'obésité. Les complications liées au surpoids et à l'obésité sont connues. Elles sont d'ordre cardiovasculaire (hypertension artérielle) et métabolique (diabète de type 2), mais aussi d'ordre hépatique et orthopédique, sans compter les complications d'ordre psychologique. À long terme, on assiste à une augmentation significative du taux de morbidité et de mortalité. Sur la base du constat que les méthodes utilisées jusqu'à présent en termes de prévention et de traitement n'ont pas permis d'enrayer la progression de l'obésité, et que la nécessité de réfléchir à de nouvelles mesures à mettre en place s'est clairement fait sentir, un groupe de travail Obésité a été mis sur pied au sein de l'INAMI et a élaboré, en 2012, des recommandations pour l'amélioration de la prévention et du traitement du surpoids et de l'obésité chez les enfants et les jeunes. Ce groupe de travail INAMI estime que, dans la prise en charge de la problématique du surpoids et de l'obésité, les volets prévention, détection précoce et thérapie sur mesure sont intrinsèquement liés. Il a, selon moi, effectivement raison. Madame la ministre, avez-vous eu connaissance des recommandations émises par le groupe de travail Obésité mis sur pied au sein de l'INAMI? Comptez-vous agir concrètement face à cette problématique et adopter les mesures qui relèvent de vos compétences? Comptez-vous responsabiliser les autres niveaux de pouvoir qui ont dans leurs compétences le volet prévention et éducation? Comptez-vous mettre en place une stratégie globale de lutte contre l'obésité, particulièrement auprès des enfants et des jeunes? À cette fin, avez-vous pris ou comptez-vous prendre des contacts avec vos collègues compétents au niveau des entités fédérées? Qu'en sera-t-il dans les mois à venir?


2014

2015

09.01 Catherine Fonck (cdH): In 2008 registreerde het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid 47 procent volwassenen met overgewicht en 14 procent met obesitas, naast 18 procent kinderen met overgewicht en 5 procent met obesitas. De cijfers gaan in stijgende lijn. Overgewicht en obesitas veroorzaken heel wat gezondheidsproblemen: cardiovasculaire en metabolismeproblemen (diabetes type 2), leverproblemen, orthopedische aandoeningen en psychologische problemen. Het aantal ziekte- en sterftegevallen neemt daardoor toe. Omdat de resultaten tot dan toe maar povertjes waren, formuleerde een werkgroep Obesitas binnen het RIZIV aanbevelingen om de preventie en de behandeling van jongeren met overgewicht of obesitas te verbeteren. Die werkgroep meent terecht dat preventie, vroegtijdige opsporing en therapie op maat onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Kent u de aanbevelingen van die werkgroep? Zult u concrete initiatieven ontwikkelen en de maatregelen nemen waarvoor u bevoegd bent? Zult u de andere bevoegde beleidsniveaus responsabiliseren? Komt er een globale strategie om overgewicht en obesitas bij jongeren te bestrijden? Heeft u daartoe contact opgenomen met uw collega's van de deelgebieden? Wat staat er binnenkort te gebeuren?


54E LEGISLATURE

18

13/01/2015

09.02 Maggie De Block, ministre: Madame la présidente, madame Fonck, en réponse à vos questions, je peux vous dire ce qui suit. Le surpoids et l'obésité couplés à une vie sédentaire constituent une problématique de santé publique majeure qui préoccupe la plupart des pays du monde, y compris la Belgique. Déjà en 2006, le Plan national Nutrition – Santé a été lancé afin de sensibiliser la population à l'importance d'une alimentation saine et équilibrée et d'un mode de vie actif. Beaucoup d'actions ont été entreprises. Cette problématique implique une politique ambitieuse et multisectorielle à tous les niveaux de pouvoir. C'est dans cet esprit que je compte poursuivre les efforts en travaillant avec les Communautés et les Régions pour lutter contre les mauvaises habitudes alimentaires et la sédentarité. C'est notamment les Communautés et les Régions qui sont compétentes pour la prévention. Le suivi des actions est aussi traité par la conférence interministérielle. 09.03 Catherine Fonck (cdH): Madame la ministre, je vous remercie. Certes, les Communautés et les Régions sont compétentes pour différents volets dont la prévention et l'activité physique. Il serait intéressant que vous mettiez rapidement à l'ordre du jour de la conférence interministérielle ce sujet puisque tous les gouvernements ont changé. En revanche, je me permets d'insister auprès de vous sur un volet qui relève de vos compétences propres, à savoir l'approche pluridisciplinaire de l'évaluation et du traitement, que ce soit au niveau de la prise en charge thérapeutique que de la prise en charge par différents acteurs de la santé comme des psychologues ou des diététiciens. On voit aujourd'hui, à travers les conclusions du groupe INAMI sur l'obésité, que ces mesures sont encore insuffisamment actionnées.

CRIV 54 COM

052

09.02 Minister Maggie De Block: Overgewicht en obesitas, in combinatie met een sedentaire levensstijl, zijn een belangrijk wereldwijd probleem. Het in 2006 gelanceerde Nationaal Plan Voeding en Gezondheid moet de bevolking warm maken voor een gezonde, evenwichtige voeding en een actieve levensstijl. Samen met de Gemeenschappen en de Gewesten – die over de preventie gaan – zal ik blijven strijden tegen die slechte gewoonten. De followup van al die acties wordt verzekerd door de interministeriële conferentie.

09.03 Catherine Fonck (cdH): Nu alle regeringen opnieuw zijn samengesteld, zou het interessant zijn deze aangelegenheid spoedig op de agenda van de interministeriële conferentie te zetten. Ik wil toch even terugkomen op een materie waarvoor u zelf bevoegd bent: de multidisciplinaire benadering van de evaluatie en de behandeling van die patiënten, op alle niveaus van hun begeleiding. Volgens de werkgroep 'Obesitas' van het RIZIV worden die maatregelen immers onvoldoende ten uitvoer gebracht.

09.04 Maggie De Block, ministre: Vous savez que la présidence de la conférence interministérielle est tournante. Ce n'est pas à moi d'établir l'ordre du jour sinon ce serait déjà fait. Je l'avais déjà demandé au mois de décembre. Les réunions précédant la conférence auront lieu la semaine prochaine.

09.04 Minister Maggie De Block: Ik had al in december gevraagd dat dat thema zou worden geagendeerd, maar ik ben niet degene die de agenda bepaalt. De vergaderingen ter voorbereiding van de conferentie vinden volgende week plaats.

09.05 Catherine Fonck (cdH): Effectivement, la présidence de cette conférence interministérielle est tournante mais pour y avoir participé, je sais que lorsqu'il y a des demandes d'insertion de thématiques précises à l'agenda des différents ministres, de quelque niveau qu'il soit, la réponse de la conférence est toujours positive. Si vous l'avez demandé, je ne doute pas que ce sujet pourra être abordé rapidement.

09.05 Catherine Fonck (cdH): Als u dat heeft gevraagd, zal dat onderwerp zeker snel kunnen worden aangekaart. In het kader van uw eigen bevoegdheden zult u ook voortgang kunnen maken met de therapeutische multidisciplinaire benadering.

Je ne doute pas non plus que vous puissiez vous-même, dans vos propres compétences, avancer notamment sur l'approche


2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

19

13/01/2015

multidisciplinaire thérapeutique. La présidente: L'initiative revient à qui ces six mois-ci? 09.06 Maggie De Block, ministre: Maintenant, l'initiative émane de la Wallonie. Auparavant, ça a été la Communauté germanophone et la Flandre.

09.06 Minister Maggie De Block: Het initiatief berust momenteel bij Wallonië.

La présidente: Ainsi, nous savons qui doit être à la manœuvre pour organiser ces conférences interministérielles. Het incident is gesloten. L'incident est clos. 10 Vraag van mevrouw Valerie Van Peel aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de conventionering van zorgverstrekkers" (nr. 761) 10 Question de Mme Valerie Van Peel à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "le conventionnement des prestataires de soins" (n° 761) 10.01 Valerie Van Peel (N-VA): Mevrouw de minister, dit is een vraag uit de praktijk. Zoals iedereen weet, kan een zorgverstrekker zich deconventioneren of geheel of gedeeltelijk conventioneren. Wanneer de zorgverstrekker zich conventioneert, volgt hij de vastgelegde tarieven. Dit leidt tot tariefzekerheid voor de patiënt. Conventioneert hij zich niet, dan kan de factuur natuurlijk hoger uitvallen. De wetgever stipuleert dat de zorgverstrekker duidelijk moet melden of hij de tarieven volgt of niet. Dit kan hij bijvoorbeeld doen via een affiche in de wachtzaal. Het RIZIV heeft ook een zoekmachine waarmee men de status van een arts kan opvragen. Ik kom tot mijn concrete vraag. Wanneer een huisarts bloed afneemt bij een patiënt en dit vervolgens naar een laboratorium stuurt, waar het verwerkt zal worden, weet de patiënt nog niet naar welk laboratorium, en bijgevolg ook niet welk tarief daar van toepassing is. Hij kan dat niet weten. Zelfs voor een huisarts is dit moeilijk, omdat het niet het laboratorium is dat de tarieven volgt of niet volgt, maar wel de verstrekker. Bent u het ermee eens, mevrouw de minister, dat wanneer een patiënt niet weet of zijn staal verwerkt zal worden in een laboratorium waar geconventioneerden of niet-geconventioneerden werken, dit enkel gefactureerd mag worden als geconventioneerd? Immers, de verstrekker brengt de patiënt niet op de hoogte van zijn status en de patiënt kent deze niet. Volgens ons is de geest van de wet dan dat men de conventie volgt. Wat is uw mening hierover, mevrouw de minister? 10.02 Minister Maggie De Block: Mevrouw Van Peel, het probleem is bekend. Bij de bespreking van maatregelen in verband met artikel 73, § 1 van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994, houdende het aanrekenen van supplementen door zorgverleners voor verstrekkingen, onder andere in de klinische biologie, moet een oplossing gevonden worden in overleg met de artsen en de ziekenfondsen.


2014

2015

10.01 Valerie Van Peel (N-VA): Par l’entremise d’une affichette dans leur salle d’attente par exemple, les prestataires de soins doivent clairement signaler s’ils sont ou non conventionnés. L’INAMI dispose par ailleurs d’un outil de recherche permettant de connaître le statut d’un médecin. En revanche, en cas de prélèvement sanguin, il est impossible pour le patient de connaître le tarif pratiqué par le laboratoire auquel le médecin généraliste transmet la demande d’analyse. La ministre souscrit-elle à l’idée selon laquelle en vertu de l‘esprit de la loi, lorsque le patient est dans l’incertitude, cette prestation ne peut être facturée qu’au tarif conventionné?

10.02 Maggie De Block, ministre: Le problème est connu et il doit être résolu en concertation avec les médecins et les mutualités. À ce jour, aucune proposition n’a été avancée en la matière. Pour les analyses courantes, le médecin généraliste connaît le


54E LEGISLATURE

20

13/01/2015

CRIV 54 COM

052

De huisarts kan wel weten of het labo met geconventioneerde tarieven werkt of niet. Soms worden die testen echter doorgestuurd naar andere labo’s. Dat gebeurt niet met alle testen, maar sommige testen worden doorgestuurd naar een gespecialiseerd labo. Dan kan het prijskaartje inderdaad hoog oplopen. Het gaat dan wel meestal om testen die niet vaak gevraagd worden.

laboratoire avec lequel il collabore et il sait également si celui-ci pratique ou non des tarifs conventionnés. Ces informations peuvent aussi être obtenues par le biais d’un moteur de recherche.

In elk geval moet hierover het nodige overleg plaatsvinden. Tot nu toe is daarvoor nooit een oplossing geformuleerd. Dat is het eeuwige geschil over wie geconventioneerd is en wie niet, wie doorverwijst, en of men dan weet naar wie men wordt doorverwezen.

Certaines analyses sont envoyées à des laboratoires spécialisés et dans ce cas, il arrive en effet que la facture soit salée. Il s’agit généralement d’analyses qui ne sont que rarement demandées.

Voor de gewone verrichtingen weet de huisarts echter wel met welk labo hij samenwerkt, alsook of het een labo is dat tegen geconventioneerde tarieven werkt. U hebt ook verwezen naar de zoekmachine, waarin u een en ander nog kan opzoeken. 10.03 Valerie Van Peel (N-VA): Mevrouw de minister, het zou inderdaad goed zijn om overleg te plegen, teneinde te proberen een oplossing te vinden.

10.03 Valerie Van Peel (N-VA): La ministre partage-t-elle notre interprétation?

Ik heb het u niet met zoveel woorden horen zeggen, maar u pleit eigenlijk zelf ook in de richting die wij hier voorstellen, met name dat wanneer een patiënt het niet kan weten, het geconventioneerd tarief wordt gehanteerd. Ik zie u evenwel neen schudden. 10.04 Minister Maggie De Block: Dat kan ik niet opleggen. Men moet weten wie men consulteert, een geconventioneerde of een nietgeconventioneerde arts. Wij hebben nu geprobeerd om voor de wachtdiensten te vragen de conventietarieven toe te passen, ook voor niet-geconventioneerde artsen en ook voor mensen met een voorkeursrekening. Wij kunnen dat vragen, maar wij kunnen dat niet zomaar wettelijk opleggen. Wij zullen ter zake echter nog de nodige discussierondjes houden.

10.04 Maggie De Block, ministre: Je ne peux rien imposer de tel. Le patient doit savoir si le médecin qu’il consulte est conventionné ou non. Nous avons essayé d’obtenir que les tarifs conventionnés soient appliqués aux services de garde, y compris les médecins non conventionnés et les personnes bénéficiant du régime préférentiel, mais c’est quelque chose que nous ne pouvons pas imposer de but en blanc. En tout état de cause, nous organiserons la concertation.

De voorzitter: Het is een echt probleem. L'incident est clos. Het incident is gesloten. 11 Question de M. Jean-Jacques Flahaux à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "le traitement d'une infection au VIH" (n° 786) 11 Vraag van de heer Jean-Jacques Flahaux aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de behandeling van een hiv-besmetting" (nr. 786) 11.01 Jean-Jacques Flahaux (MR): Madame la ministre, à l'occasion de la Journée mondiale de lutte contre le sida ont été évoqués plusieurs aspects en matière de santé. Le traitement préventif pour les personnes ayant pris un risque en matière de


2014

2015

11.01 Jean-Jacques Flahaux (MR): Het behandelingsprogramma ICCARRE, dat door professor


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

21

13/01/2015

contamination a ainsi été abordé. Je sais que vous êtes favorable à cette approche qui a pour avantage d'éviter aux personnes concernées de contracter la maladie, avec sa cohorte de traitements aux effets secondaires souvent invalidants, mais aussi – en termes de santé publique – d'éviter des traitements de longue durée avec la charge financière que cela entraîne. Je voudrais évoquer avec vous un autre aspect de la lutte contre cette maladie. C'est celui du programme thérapeutique ICCARRE de traitement allégé mis au point par le professeur Leibowitch en France depuis 2003 et testé sur cent patients. Après un traitement d'attaque d'un ou plusieurs semestres, l'activité virale étant sous contrôle depuis plusieurs mois, le patient se voit prescrire un traitement dosé selon son profil, quatre jours consécutifs – ou même moins – par semaine. Les autres jours, le patient est dispensé de traitement. Le résultat en est une absence de réactivation du virus associée à une baisse, voire à une disparition des effets toxicologiques dus à ces traitements au long cours. Il se traduit aussi par une meilleure adhésion des patients à une médication psychologiquement et physiologiquement moins contraignante. Des expériences similaires ont aussi été menées avec succès au NIH NIAlD aux États-Unis. Un débat a lieu aujourd'hui entre spécialistes au sujet de la pertinence de cette approche. Pour être définitivement validée, elle nécessite une expérimentation élargie.

Leibowitch in Frankrijk werd ontwikkeld en dat erop gericht is de hiv-behandeling te verlichten, bestaat erin de patiënt, na een aanvangsbehandeling van een of meerdere semesters, een op zijn profiel afgestemde dosis voor te schrijven, die maar enkele opeenvolgende dagen per week moet worden ingenomen. In de Verenigde Staten werden er vergelijkbare trials gedaan, die succesvol waren. Hoe staan de Belgische specialisten hier tegenover? Heeft u aanvragen ontvangen om zulke klinische onderzoeken in België uit te voeren? Welk standpunt neemt uw departement in ten aanzien van dat project, dat de patiënten niet alleen meer levenskwaliteit kan bieden, maar ook een aanzienlijke kostenbesparing kan opleveren voor de sociale zekerheid?

Madame la ministre, quelle est la position des spécialistes belges du VIH à cet égard? Avez-vous déjà été sollicitée par le corps médical pour l'expérimentation d'essais cliniques similaires en Belgique? La réglementation en vigueur le permet-elle? Quelle est la position de votre ministère vis-à-vis de ce projet qui, s'il était validé, permettrait d'apporter, outre un meilleur confort aux patients, une économie substantielle, entre 40 et 80 % du coût du traitement, au budget de la sécurité sociale? 11.02 Maggie De Block, ministre: Monsieur Flahaux, jusqu'à ce jour, les centres de référence sida en Belgique traitent les patients selon les recommandations internationales. Nos spécialistes n'ont introduit aucune demande de financement relative au programme ICCARRE auprès de l'INAMI. Par ailleurs, les spécialistes n'ont pas proposé d'essais pour un tel programme de traitement lors de l'élaboration du Plan Sida, qui fut présenté officiellement en octobre 2013. Ensuite, depuis le début des années 2000, aux États-Unis et en France, des études scientifiques médicamenteuses se sont penchées sur la possibilité de simplifier le traitement pour les patients sous antirétroviraux en cas de succès virologique. Les études sont peu nombreuses. Les firmes pharmaceutiques semblent peu intéressées par cette approche de réduction des doses et du nombre de prises. Quelques résultats concluants ont été obtenus, mais, malheureusement, sur un petit nombre de patients et n'ont pas permis de rassurer les spécialistes en VIH sur l'innocuité du passage au traitement intermittent. La principale crainte des cliniciens est l'introduction par cette pratique


2014

2015

11.02 Minister Maggie De Block: Tot nu toe behandelen de aidsreferentiecentra in België de patiënten volgens de internationale aanbevelingen. Onze specialisten hebben geen enkele financieringsaanvraag in verband met het ICARRE-programma ingediend bij het RIZIV en ook geen trials voorgesteld voor zo een programma tijdens de uitwerking van het HIV-plan, dat in oktober 2013 werd voorgesteld. Sinds het begin van de jaren 2000 wordt er in de Verenigde Staten en Frankrijk onderzocht hoe de behandeling kan worden vereenvoudigd, maar de farmaceutische bedrijven tonen weinig interesse voor die benadering. Het beperkte aantal positieve resultaten heeft de


54E LEGISLATURE

22

13/01/2015

d'une résistance du virus aux traitements antirétroviraux. Voilà le danger: si le changement de régime a pour conséquence un échec virologique avec l'émergence de nouvelles mutations menant à des résistances, le patient nécessitera des régimes de traitements plus complexes, plus difficiles à suivre et comportant davantage d'effets secondaires. Jusqu'à présent, je n'ai pas reçu de demande pour réaliser des études scientifiques en ce sens pour la Belgique. Les recommandations thérapeutiques françaises, américaines et européennes comportent toutes un chapitre sur l'optimisation du traitement antirétroviral en cas de succès virologique. Le but de l'optimisation est d'améliorer la qualité de vie, favoriser l'observance sur le long terme et réduire les coûts par la réduction du nombre de prises médicamenteuses, la réduction des effets secondaires et la prévention d'une toxicité à long terme. Ces recommandations thérapeutiques mentionnent également très clairement que le principe de cette simplification est de maintenir une suppression virale sans compromettre une future option de traitement. Les trois recommandations thérapeutiques précitées mentionnent explicitement que les interruptions de traitement, y compris des interruptions séquentielles et intermittentes, ne sont pas des options recommandées. Des spécialistes belges du VIH sont membres actifs de la European AIDS Clinical Society et ont participé activement à la rédaction des recommandations. Les antirétroviraux sont remboursés sur base d'une demande d'accord du médecin conseil de la mutualité. Dans le chapitre 4, les critères de remboursement reprennent les critères de diagnostic et de sévérité de la maladie, ainsi qu'une posologie maximale à ne pas dépasser. Les médecins ou les chercheurs qui voudraient appliquer un traitement intermittent à leurs patients ne rencontreraient aucun obstacle pour l'obtention du remboursement des médicaments. Ils pourraient en rencontrer au niveau légal vu que le traitement intermittent ne fait pas partie des traitements recommandés et, comme je l'ai dit, pourrait être dangereux pour le patient.

11.03 Jean-Jacques Flahaux (MR): Madame la ministre, je vous remercie pour cette réponse fouillée. Vous avez dit que les firmes pharmaceutiques y sont peu favorables. Cela ne m'étonne pas. J'aurais tendance à dire qu'on s'en doutait un peu. En effet, elles font en quelque sorte leur beurre sur le nombre de médicaments vendus. Si on interrompt partiellement, forcément, cela leur rapporte moins. Madame la ministre, j'entends bien que vous avez la volonté de faire plus avec moins. C'est une piste éventuelle. Je conviens avec vous que ces essais sont encore trop peu répandus pour en faire une philosophie complète. Cela vaudrait néanmoins la peine que vous puissiez obtenir les résultats de ces expérimentations en France et aux États-Unis à ce point de vue.

CRIV 54 COM

052

specialisten niet gerustgesteld. Clinici vrezen dat een intermitterende behandeling het virus resistent zal maken tegen antiretrovirale geneesmiddelen. Ik heb geen aanvragen ontvangen voor het uitvoeren van dergelijke studies in België. De Franse, Amerikaanse en Europese therapeutische aanbevelingen bevatten allemaal een onderdeel dat betrekking heeft op de optimalisering van de antiretrovirale therapie, wanneer de behandeling aanslaat. Er wordt niet aangeraden de behandeling – eenmaal, sequentieel of intermitterend – te onderbreken. De Belgische hiv-specialisten hebben actief meegewerkt aan het opstellen van die aanbevelingen. Een van de criteria voor de terugbetaling van aidsremmers heeft betrekking op de maximumdosis die niet mag worden overschreden. Artsen of vorsers die een intermitterende behandeling zouden willen toepassen, zouden probleemloos goedkeuring moeten krijgen voor de terugbetaling van de geneesmiddelen. Er zouden echter wél problemen kunnen zijn op het stuk van de wetgeving, aangezien een intermittterende behandeling geen deel uitmaakt van de aanbevolen behandelingen en voor de patiënt een zeker gevaar inhoudt. 11.03 Jean-Jacques Flahaux (MR): Het was te verwachten dat de farmaceutische bedrijven niet erg enthousiast zouden zijn. Zij worden namelijk rijk dankzij het aantal verkochte geneesmiddelen. Het mogelijke risico van virusresistentie is een belangrijk aspect.

Enfin, vous avez évoqué l'éventuel risque de résistance au virus que


2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

23

13/01/2015

cela pourrait provoquer. C'est un aspect important auquel je n'avais pas pensé. Je vous remercie de m'y rendre attentif. Je reviendrai sans doute sur ce type de questionnement ultérieurement. Het incident is gesloten. L'incident est clos. 12 Samengevoegde vragen van - mevrouw Nathalie Muylle aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de discriminatie in de mobiele teams (art. 107) naar aanleiding van de toekenning van een bijzondere beroepstitel of bijzondere beroepsbekwaamheid van verpleegkundige geestelijke gezondheidszorg" (nr. 809) - mevrouw Catherine Fonck aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de artikel 107-projecten" (nr. 1017) 12 Questions jointes de - Mme Nathalie Muylle à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la discrimination au sein des équipes mobiles (art. 107) à l'occasion de l'attribution d'un titre professionnel particulier ou d'une qualification professionnelle particulière d'infirmier ayant une expertise en santé mentale" (n° 809) - Mme Catherine Fonck à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les projets article 107" (n° 1017) La présidente: Mme Muylle est excusée. 12.01 Catherine Fonck (cdH): Madame la présidente, madame la ministre, dans votre note de politique générale, vous indiquez que, je vous cite: "En 2015, après les négociations au sein de la Conférence interministérielle Santé publique, on travaillera à une extension des projets article 107 pour arriver à une couverture complète du territoire belge."

12.01 Catherine Fonck (cdH): In uw beleidsnota lezen we dat u de artikel 107-projecten wilt uitbreiden tot het hele grondgebied. Die projecten hebben betrekking op de multidisciplinaire behandeling – ook buiten instellingen – van psychiatrische patiënten.

Comme vous le savez, ces projets article 107 sont particulièrement importants pour la prise en charge multidisciplinaire, y compris de patients psychiatriques soignés hors institutions, pour lesquels un remarquable travail de terrain est réalisé.

In een haalbaarheidsstudie die in januari 2014 gerealiseerd werd door een samenwerkingsverband van universiteiten werd tegen eind 2014 een evaluatie van de hervorming in het vooruitzicht gesteld. Is die evaluatie intussen klaar? Wat zijn de resultaten ervan? Kunnen we er een kopie van krijgen?

Une étude de faisabilité réalisée par un consortium universitaire en janvier 2014 fait référence à une évaluation de la réforme de ces projets article 107 en 2014. Madame la ministre, cette évaluation estelle aujourd'hui réalisée? Le consortium universitaire a-t-il rédigé un rapport d'évaluation en fin d'année 2014 ? Avez-vous eu connaissance de ces résultats? Pourriez-vous nous éclairer à leur sujet? Il serait logique, compte tenu du nombre de débats que nous avons déjà eus sur les projets article 107, que vous nous adressiez une copie de l'évaluation du consortium universitaire. Par ailleurs, des critiques sont parfois exprimées à l'égard de la réforme, notamment relativement à l'absence de définition du groupe cible, soulignant également la nécessité de réfléchir en profondeur à la notion de l'art de soigner et aux modifications en termes de tâches réalisées par les infirmiers (notamment psychiatriques) ainsi que la nécessité d'une réflexion au sujet du financement à accorder à ce secteur.

Een vaak gehoorde kritiek op de hervorming betreft het ontbreken van een definitie van de doelgroep en de noodzaak zich ten gronde te beraden over het begrip 'verpleegkunde', over de taken van de (pschychiatrisch) verpleegkundigen en over de nodige financiering. Op welke manier zult u rekening houden met die opmerkingen in uw geestelijkegezondheidsbeleid?

Madame la ministre, comment comptez-vous intégrer ces réflexions dans votre politique de santé mentale? Je vous remercie.


2014

2015


54E LEGISLATURE

24

13/01/2015

12.02 Minister Maggie De Block: Mevrouw de voorzitter, ik heb ook een antwoord op de vraag van mevrouw Muylle voorbereid. Het antwoord zal dus in het Nederlands en het Frans verlopen. Er wordt inderdaad voorzien in de financiering van premies toegekend aan verpleegkundigen in het kader van de projecten van de hervorming van de geestelijke gezondheidszorg, volgens de bepalingen van artikel 107. Het betreft verpleegkundigen die initieel werden tewerkgesteld in diensten neuropsychiatrie voor observatie en behandeling van patiënten, de zogenaamde A-diensten, of in diensten neuropsychiatrie voor de behandeling van volwassen patiënten, met kenletter T, op voorwaarde dat zij in het bezit zijn van de bijzondere beroepstitel “bijzondere beroepsbekwaamheid in de geestelijke gezondheid en de psychiatrie”. Indien een verpleegkundige initieel niet in een A- of T-dienst werd tewerkgesteld, maar bijvoorbeeld in het kader van het opstarten van deze teams werd aangeworven, zal geen enkele premie door de FOD worden betaald. Wat de diensten neuropsychiatrie voor de observatie en behandeling van kinderen betreft, met kenletter K, is een aanpassing van de erkenningsnormen nodig en aan de gang. De toekenning van de premie voor de bijzondere beroepstitel of bekwaamheid gebeurt enkel voor ziekenhuizen en rusthuizen voor bejaarden en rust- en verzorgingstehuizen. De uitbreiding van de maatregel tot de psychiatrische verzorgingstehuizen en de initiatieven voor beschut wonen, is momenteel niet gepland.

Comme chaque année, l'équipe universitaire en question a procédé à une analyse. Elle sera communiquée dans le courant du mois de février aux personnes concernées car elles ont le droit d'en prendre connaissance avant qu'elle ne soit diffusée auprès du grand public, et également ici. J'accorderai l'attention adéquate ainsi qu'une attention au moins équivalente à l'évaluation des projets de soins, à la lumière de la poursuite de la réforme des soins de santé mentale dans notre pays.

CRIV 54 COM

052

12.02 Maggie De Block, ministre: Des primes seront octroyées aux infirmiers des services de neuropsychiatrie dans le cadre des projets de réforme des soins de santé mentale, article 107. Cela concerne tant les infirmiers dans les services d’observation et de traitement de patients, appelés services A, que les infirmiers dans les services chargés du traitement de patients adultes, appelés services T. Les infirmiers doivent cependant avoir ce qu’on appelle "l’aptitude professionnelle particulière d'infirmier spécialisé en santé mentale et psychiatrie". Pour l’observation et le traitement des enfants dans les services K, l’adaptation des normes d’agrément est encore en cours. Pour l’instant, la prime pour le titre ou l’aptitude professionnel(le) particulier(ère) d'infirmier spécialisé en santé mentale et psychiatrie n’est octroyée que pour les hôpitaux, les maisons de repos pour personnes âgées et les MRS. L’extension de cette mesure aux maisons de soins psychiatriques et aux initiatives pour l’habitat protégé n’est pas envisagée actuellement. De analyse van het universitaire team zal mij in februari worden overgezonden. Ik zal er op zijn minst evenveel aandacht aan besteden als aan de evaluatie van de zorgprojecten.

Il faut tenir compte de ceci mais il faut également voir tous les autres aspects de la réforme, en concertation avec les entités fédérées. 12.03 Catherine Fonck (cdH): Madame la ministre, il s'agit encore d'un sujet à traiter en conférence interministérielle. Je souhaiterais que vous nous adressiez spontanément l'évaluation au mois de février. Je comprends très bien que les services en prennent connaissance avant le grand public, cela me semble être un minimum de respect. Je vous remercie de l'adresser à la commission en temps utile. En ce qui concerne l'apport du travail réalisé par les projets


2014

2015

12.03 Catherine Fonck (cdH): Ik zou u willen vragen die analyse te gelegener tijd aan de commissie te bezorgen. Men moet het hele grondgebied bestrijken, en rekening houden met de praktijkervaring van de teams. De discriminatie van psychiatrisch verpleegkundigen die in het kader


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

25

13/01/2015

article 107, il serait important qu'il y ait une couverture complète du territoire belge. Et s'il y a des évolutions dans le cadre de ces projets, il faudra tenir compte de la réalité des équipes qui ont maintenant une expérience de terrain.

van een artikel 107-project werken, moet worden weggewerkt, zodat zij de premies krijgen waarop zij met hun titel aanspraak kunnen maken.

Enfin, vous avez parlé des primes pour les infirmiers spécialisés en psychiatrie. Il serait important que vous analysiez la capacité de pouvoir lever la discrimination envers ces infirmiers qui travaillent dans les projets article 107. Ils ont les titres adéquats mais il ne faut pas de discrimination entre les différentes prises en charge neuropsychiatriques pour qu'ils puissent bénéficier des primes qui correspondent à leurs titres. Het incident is gesloten. L'incident est clos. 13 Samengevoegde vragen van - mevrouw Karin Jiroflée aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het aantal rokers" (nr. 813) - de heer Brecht Vermeulen aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "illegale sigaretten" (nr. 867) 13 Questions jointes de - Mme Karin Jiroflée à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "le nombre de fumeurs" (n° 813) - M. Brecht Vermeulen à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les cigarettes illégales" (n° 867) 13.01 Karin Jiroflée (sp.a): Mevrouw de minister, de laatste bekendmaking van resultaten dateert alweer van enige tijd geleden. De feestdagen zijn ertussen gekomen. Uit de meest recente enquête van het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid blijkt dat het percentage rokers in vijf jaar tijd slechts daalde met 1,5 %, van 24,5 % in 2008 tot 23 % in 2013. Bij jongeren tussen 15 en 24 jaar daalde het percentage rokers van 25 % tot 22 %, wat uiteraard beter is, maar het steeg opmerkelijk bij vrouwen tussen 15 en 24 jaar. Voor de eerste keer is het percentage rokers bij jonge vrouwen, 22,5 %, hoger dan bij jonge mannen, 21 %. Dat is een verontrustende vaststelling, want het aantal gevallen van longkanker stijgt elk jaar en longkanker is nu de voornaamste doodsoorzaak geworden bij vrouwen tussen 55 en 64 jaar. Uit de gezondheidsenquête blijkt voorts dat roltabak meer in trek komt bij jongeren en vrouwen. Het percentage van de dagelijkse rokers bij jongeren tussen 15 en 24 jaar die roltabak gebruiken, is gestegen van 29 % in 2008 tot maar liefst 45 % in 2013. Vooral bij vrouwen is roltabak bijzonder populair geworden. Door een vrij gunstig belastingtarief, toch in vergelijking met gewone sigaretten, is een gerolde sigaret vier keer goedkoper. De prijzen in België zijn bovendien ook veel goedkoper dan in onze buurlanden. Zo kostte in 2014 een pakje van 50 gram roltabak van hetzelfde merk in België 5,60 euro, in Nederland 8 euro en in Frankrijk 12,30 euro. Dat is dus meer dan het dubbele van de prijs in België.

13.01 Karin Jiroflée (sp.a): Si le pourcentage général de fumeurs a certes diminué au cours des cinq dernières années, il a augmenté chez les femmes de 15 à 24 ans jusqu’à dépasser, aujourd’hui, celui des jeunes hommes. Entretemps, le cancer du poumon est devenu la première cause de mortalité chez les femmes de 55 à 64 ans. À cela s’ajoute la popularité croissante du tabac à rouler parmi les jeunes – toujours principalement chez les femmes – qui s’explique en grande partie par son prix, nettement inférieur à celui des cigarettes en paquet grâce entre autre à un taux de taxation plus favorable. La ministre s’inquiète-t-elle également de cette évolution? Que pense-t-elle du taux de taxation plus favorable dont bénéficie le tabac à rouler? Envisage-t-elle une hausse des accises?

De verkoop van roltabak kende in ons land dan ook een recordhoogte in 2013. In dat jaar telde men 850 000 rokers van roltabak tegenover


2014

2015


54E LEGISLATURE

26

13/01/2015

CRIV 54 COM

052

500 000 in 2012. Mevrouw de minister, maakt u zich even ongerust als ik over deze evolutie? Hebt u al maatregelen genomen om deze trend te keren? Wat is uw mening over het verschil in belastingtarief tussen gewone sigaretten en roltabak? Wat is uw mening over het eventueel verhogen van de accijnzen op roltabak? Zou dat geen ontradende methode kunnen zijn om deze evolutie te stoppen? 13.02 Brecht Vermeulen (N-VA): Mevrouw de minister, ik ben geen lid van deze commissie. Ik heb nog niet alle collega’s gezien na Nieuwjaar en wens iedereen, zoals het past in deze commissie voor de Volksgezondheid, een goede gezondheid toe. Mijn vraag gaat over sigaretten, die per definitie niet gezond zijn. In de recentst gepubliceerde studie van de jaarlijks door KPMG gemaakte studies over de sigarettenverkoop in Europa, staat onder andere dat vanaf 2013 de verkoop van sigaretten jaarlijks daalt in ons land en dat is uiteraard een goede zaak. Ten opzichte van 2012 bedraagt de daling meer dan 10 %. Ook in de rest van Europa is een daling van het verbruik van sigaretten te zien, maar minder sterk dan bij ons. In het onderzoek van KPMG staat ook dat 7,6 % van alle verkochte sigaretten in ons land afkomstig is van namaaksigaretten. In 7,6 % van de gevallen blijkt een pakje Marlboro of Lucky Strike dus niet echt te zijn. In absolute cijfers gaat het over 790 miljoen illegale sigaretten die in 2013 in België werden gerookt. Het totaal aantal verkochte illegale sigaretten blijft blijkbaar vrij stabiel. Er is wel een daling ten opzichte van het jaar daarvoor, maar het is wat meer dan in 2010 en 2011, terwijl de totale verkoop flink zakt. Het is bekend dat de illegale sigaretten vooral in Oost-Europa, en meer bepaald in Wit-Rusland, worden gemaakt.

13.02 Brecht Vermeulen (N-VA): Sur l’ensemble des cigarettes vendues en Belgique, 7,6 % sont illégales. Ce chiffre ne change pas, bien que la vente totale ait fortement chuté ces dernières années. Non seulement ces cigarettes illégales contiennent jusqu’à deux fois la dose autorisée de monoxyde de carbone ou de goudron, mais elles privent évidemment l’État d’accises, de TVA et d’impôt des sociétés. La plus grande nocivité des cigarettes illégales par rapport aux cigarettes ordinaires a-t-elle étudiée depuis 2011? Le SPF Santé publique collabore-t-il avec les services des douanes et le SPF Économie pour lutter contre ces pratiques illégales?

Door de verkoop van illegale sigaretten loopt de schatkist uiteraard accijnzen, btw en vennootschapsbelastingen mis. Daarnaast is er — en daarvoor zitten wij hier — een sterk verhoogd gezondheidsrisico voor mensen die dergelijke namaaksigaretten roken, want de FOD Volksgezondheid heeft in 2011 een onderzoek uitgevoerd bij 280 pakjes van 14 illegale sigarettenmerken en daaruit bleek dat die sigaretten tot tweemaal de toegelaten gehalten aan koolstofmonoxide of teer bevatten. Mevrouw de minister, het rapport heeft bij mij dan ook een aantal vragen opgeroepen. Ten eerste, hebben er sinds 2011 nog controles plaatsgevonden op de bijkomende schadelijkheid van illegale sigaretten ten opzichte van de al schadelijke gewone sigaretten? Wat zijn de eventuele resultaten van dat onderzoek? Ten tweede, werkt de FOD Volksgezondheid samen met de Administratie der Douane en met de FOD Economie om deze illegale praktijken aan te pakken? Zo ja, wie neemt daarin het voortouw, wie is de initiatiefnemer en hoe verlopen de contacten? Zo nee, zijn er dan plannen om wel samen te werken?


2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

13.03 Minister Maggie De Block: Mevrouw de voorzitter, mevrouw Jiroflée en mijnheer Vermeulen, ik dank u voor uw vragen. Mevrouw Jiroflée, op uw eerste vraag kan ik antwoorden dat ik zeker niet ongevoelig ben voor de cijfers van de gezondheidsenquête. Ik weet ook, door alle jaren die ik al op mijn teller heb, hoeveel preventieve acties er al zijn ondernomen op alle niveaus. U weet dat zelf ook, want u bent nog provinciaal afgevaardigde geweest en er zijn ook verschillende provinciale acties gevoerd. Desalniettemin blijven de cijfers dramatisch, niet alleen voor mannen maar ook voor vrouwen. Wij noteren dat al enkele jaren. Er is sprake van een stijgend aantal vrouwen dat rookt. Zeer verontrustend is echter dat het hier ook gaat over zeer jonge meisjes. Mijn kabinetsmedewerkers hebben een reeks gesprekken gehad met vertegenwoordigers van de FOD Volksgezondheid. Volgens de experten is een prijsverhoging een van de efficiënte maatregelen om het rookgedrag te verminderen. De regering heeft dan ook beslist om een accijnsverhoging door te voeren. Voor sigaretten komt er 20 eurocent per pakje bij en voor roltabak komt er 45 eurocent per 50 gram bij. Dat is een significante prijsstijging, die ertoe moet leiden het verschil in belastingtarief tussen gewone sigaretten en roltabak te verminderen. Bovendien zal de prijsstijging deels ontradend werken en mogelijk een effect hebben op het rookgedrag bij jongeren. Daarmee is de kous uiteraard niet af. Er wordt samen met de experten van de FOD Volksgezondheid nog onderzocht welke bijkomende maatregelen moeten worden genomen om vooral het tabaksgebruik bij jongeren nog verder te kunnen beperken en zo mogelijk te voorkomen. Er werden inderdaad enkele sigarettenmerken geanalyseerd door de FOD Volksgezondheid. Het betrof hierbij enkel sigaretten uit het reguliere circuit. Alle producten voldeden aan de normen inzake teer, nicotine en koolstofmonoxide, maar sigaretten bevatten nog andere producten, waarvan het mogelijk nadelige effect nu misschien nog niet is bewezen; dat kan echter later nog opduiken. Er werden geen sigaretten geanalyseerd die door de douane uit het illegale circuit werden geplukt. Wij weten uit analyses uit het verleden dat dergelijke sigaretten meestal niet in orde zijn met bijvoorbeeld het teer- of koolstofmonoxidegehalte. Het is een feit dat gesmokkelde of vervalste sigaretten een nog zwaarder risico betekenen. Ook de sigaretten uit het reguliere circuit blijven zeer schadelijk en kankerverwekkend. Er is dan ook maar een boodschap naar alle mogelijke gebruikers: stop met roken! De strijd tegen illegale sigaretten wordt in hoofdzaak door de douane en de politie gevoerd. Die diensten zijn bij wet bevoegd en zij bezitten ook de expertise. De inspecteurs van de controledienst Tabak en Alcohol van de FOD Volksgezondheid worden bij hun controles weinig of nooit geconfronteerd met dergelijke illegale circuits. Dat neemt niet weg dat er ook een onderzoek van de samenstelling van de sigaretten gevraagd kan worden, als een lading in beslag


27

13/01/2015

2014

2015

13.03 Maggie De Block, ministre: Ces chiffres, qui restent très préoccupants malgré toutes les actions de prévention qui ont été menées, ne me laissent pas indifférente. Le nombre de fumeuses augmente et – ce qui est encore le plus inquiétant – il s'agit notamment de très nombreuses jeunes filles. D'après des spécialistes, l'augmentation de prix constitue une mesure efficace pour diminuer le nombre de fumeurs. C'est pourquoi le gouvernement a décidé d'augmenter les accises. Il s'agira d'une augmentation de 20 centimes d'euro par paquet de cigarettes et de 45 centimes d'euros par 50 grammes de tabac à rouler. Cette augmentation de prix substantielle harmonisera le taux de taxation des cigarettes et du tabac à rouler. Elle aura un effet partiellement dissuasif et devrait détourner les jeunes du tabac. Les experts du SPF Santé publique explorent également d’autres pistes pour dissuader les jeunes de fumer. Quelques marques de cigarettes ont été contrôlées et toutes respectent les normes légales prescrites en matière de teneur en goudron, nicotine et monoxyde de carbone. Mais les cigarettes peuvent également contenir des substances dont la toxicité n’est pas encore établie. Les cigarettes de contrebande n’ont pas été analysées, mais il est exact que ces produits ne respectent généralement pas les prescriptions légales. Fumer est en tout cas mauvais pour la santé et les cigarettes de contrebande sont encore plus nocives. Il n’y a dès lors qu’un message à faire passer: arrêtez de fumer!


54E LEGISLATURE

28

13/01/2015

CRIV 54 COM

052

genomen wordt. Het is voornamelijk een taak van de douane en de politie om de trafiek van ladingen sigaretten naar ons land te onderscheppen, waar die ook terechtkomen.

Ce sont principalement les services de douane et de police qui mènent la lutte contre les cigarettes de contrebande. Ils y sont habilités par la loi et disposent des experts en la matière. Les circuits des cigarettes de contrebande ne sont pas familiers aux inspecteurs du SPF Santé publique.

13.04 Karin Jiroflée (sp.a): Mevrouw de minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik kan alleen vaststellen dat ook de Stichting tegen Kanker zich zeer ongerust maakt over die trends en over het feit dat roltabak zoveel goedkoper is dan gewone sigaretten en meer gebruikt wordt door vrouwen. Als men de cijfers van longkanker bij dames bekijkt en daarnaast legt, dan moet men zich daarover bijzonder ongerust maken.

13.04 Karin Jiroflée (sp.a): La Fondation contre le Cancer est très inquiète – et à raison – face aux nouvelles tendances. Des efforts considérables sont déjà fournis en matière de prévention. Parallèlement à l'augmentation des accises, il convient également de miser sur des mesures plus 'douces’. Je ne comprends toujours pas pourquoi le différentiel d'accise entre les cigarettes et le tabac à rouler est aussi important.

Er wordt inderdaad al heel veel gedaan om het publiek te ontraden om te roken. Het is niet eenvoudig. Ik pleit zeker niet alleen voor de verhoging van de accijnzen. Ik meen dat hardere maatregelen moeten samengaan met meer maatregelen die inzetten op preventie. Alleszins verontrust het fenomeen mij ten zeerste, omdat de meest kwetsbaren in onze samenleving vaak het minst met gezondheid bezig zijn. Zij maken ook gebruik van goedkope roltabak. Ik zie persoonlijk geen objectieve reden waarom het verschil in accijnzen tussen gewone sigaretten en roltabak zo groot moet zijn, maar ik veronderstel dat wij daarover in de toekomst nog wel zullen praten. 13.05 Brecht Vermeulen (N-VA): Mevrouw de minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik heb over hetzelfde onderwerp ook enkele vragen gesteld aan de minister van Financiën, omdat de verkoop van illegale sigaretten ook een financiële impact heeft, maar het financiële aspect is natuurlijk ondergeschikt aan de gezondheidsrisico’s, waaraan trouwens ook altijd een financieel aspect gekoppeld is. U hebt zelf gezegd dat er een geïntegreerde aanpak is. De samenwerking tussen de verschillende overheidsdiensten zou nog mogen worden geïntensifieerd. Ik wil er dan ook voor pleiten om toch nog analyses te laten doen bij in beslag genomen illegale sigaretten, alleen maar om te weten welke eventuele nieuwe substanties, soms nog schadelijker dan vroeger, in die illegale sigaretten zitten. Rokers weten heel dikwijls wel dat zij illegale sigaretten roken. Men zegt dat men dat ook proeft, maar als men plots te weten zou komen dat er nog veel meer schadelijke stoffen in zitten, dan kan misschien ook daarmee een ontradend effect gecreëerd worden.

13.05 Brecht Vermeulen (N-VA): La collaboration entre les différents services publics devrait encore être intensifiée. Il convient de soumettre les cigarettes illégales à des analyses claires pour que nous puissions en déterminer la composition exacte. Une réelle prise de conscience des consommateurs de cigarettes illégales par rapport à l'extrême nocivité de ces cigarettes pourrait certainement avoir un effet dissuasif.

La présidente: Je ne doute pas que l'on reparlera du tabac et des cigarettes dans cette commission. 13.06 Minister Maggie De Block: Mevrouw de voorzitter, toen ik in 1999 in de commissie voor de Volksgezondheid kwam, werden hier nog een pijp, een sigaar en een sigaret opgestoken, totdat wij tegen het einde van de vergadering elkaar zelfs niet meer zagen zitten. 13.07 Véronique Caprasse (FDF): La plus belle loi est celle qui interdit de fumer dans les restaurants. Quand on aime manger, c'est


2014

2015

13.07 Véronique Caprasse (FDF): Het is vooral aangenaam


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

29

13/01/2015

un réel plaisir de manger sans l'odeur de cigarette.

dat er niet meer gerookt mag worden in restaurants.

La présidente: Aujourd'hui, on n'imagine plus qu'au restaurant, quelqu'un puisse fumer à la table à côté. Pourtant, ce fut un débat difficile.

De voorzitter: Daar is nochtans verwoed over gedebatteerd.

L'incident est clos. Het incident is gesloten. 14 Question de M. Daniel Senesael à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la politique envisagée en faveur des médicaments biosimilaires" (n° 854) 14 Vraag van de heer Daniel Senesael aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het voorgenomen beleid ter bevordering van het gebruik van biosimilaire geneesmiddelen" (nr. 854) 14.01 Daniel Senesael (PS): Madame la présidente, madame la ministre, ceci a été démontré à plusieurs reprises: une utilisation accrue des médicaments biosimilaires présente de nombreuses opportunités, tant pour les patients que pour l'assurance maladie. Ainsi, il est admis que les médicaments biosimilaires fournissent une opportunité concrète de traiter des patients qui, pour des raisons budgétaires, n'entrent pas en ligne de compte pour le remboursement du traitement de marque chère. Ils participent de la sorte à rendre les soins de santé accessibles à davantage de personnes. Malgré ces aspects positifs, il ressort néanmoins que les biosimilaires sont sous-utilisés dans notre pays. Une telle situation contraste avec l'essor de ces médicaments dans bon nombre d'autres pays européens, et ce, alors que l'arrivée du biosimilaire EPO sur le marché belge permet à l'INAMI d'économiser chaque année pas moins de 40 millions d'euros. À titre de comparaison, les biosimilaires représentent une part de marché de 45 % en Allemagne, là où leur utilisation chez nous est proche de zéro. Madame la ministre, comme on le voit, il semble que les avantages d'une utilisation accrue des médicaments biosimilaires sont multiples. Or, dans votre exposé d'orientation politique que j'ai relu attentivement, je n'ai pas vu de mention de ce type de médicaments. Pour ce qui concerne l'accord de gouvernement, vous vous bornez à vous engager à poursuivre la politique initiée en la matière par votre prédécesseur, qui consiste à encourager et favoriser leur usage. Madame la ministre, une augmentation des biosimilaires dans la part de médicaments consommés annuellement en Belgique constitue-telle une priorité pour votre gouvernement? Si oui, quelles mesures comptez-vous engager afin d'atteindre cet objectif et inciter les patients à se tourner davantage vers ce genre de médicaments?

14.01 Daniel Senesael (PS): In België worden biosimilaire geneesmiddelen nog altijd weinig gebruikt – dat is in het buitenland wel al anders – hoewel het RIZIV zowat 40 miljoen euro bespaart met het biosimilaire alternatief voor erytropoëtine (epo). Ziet u het als een prioriteit om het aandeel van de biosimilaire geneesmiddelen in de totale geneesmiddelenverkoop te verhogen? Zo ja, via welke incentives zal u dat doel proberen te bereiken? Volgens het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) bestaan er heel wat misverstanden over de biosimilaire geneesmiddelen, ondanks hun hoge kwaliteit. Hoe zal u dat gebrek aan informatie bij de patiënten en gezondheidswerkers wegwerken? Bepaalde experten pleiten voor een vijfjarenplan om een duurzaam ondernemingsklimaat te creëren in de sector van de biosimilaire geneesmiddelen. Hoe staat u daartegenover?

Par ailleurs, comme l'a fait remarquer le KCE, il subsiste encore de nombreuses craintes et malentendus au sujet des médicaments biosimilaires, lesquels répondent pourtant aux normes les plus élevées en matière de qualité, de sécurité et d'efficacité. Comment comptez-vous combler ce déficit d'information auprès des patients et des professionnels de la santé?


2014

2015


54E LEGISLATURE

30

13/01/2015

CRIV 54 COM

052

Enfin, certains experts du secteur du médicament générique plaident pour la mise en place d'un plan de cinq ans, pour les médicaments biosimilaires, visant à créer un climat entrepreneurial durable pour les sociétés commercialisant ce type de médicaments. Quelle est votre position à ce sujet? 14.02 Maggie De Block, ministre: Madame la présidente, monsieur Senesael, je vous remercie pour votre question. En effet, les médicaments biosimilaires peuvent constituer une alternative équivalente pour les patients que l'on appelle bionaïfs, c'est-à-dire les patients qui n'ont jamais pris cette molécule dans son état originel, à un coût moins élevé pour l'assurance maladie.

14.02 Minister Maggie De Block: Biosimilaire geneesmiddelen zijn een goedkoper maar weinig gebruikt alternatief voor patiënten die de oorspronkelijke molecule nooit hebben genomen.

Je constate avec vous que leur utilisation en Belgique est néanmoins négligeable. L'accord de gouvernement prévoit donc de poursuivre la politique existante qui favorise et encourage les médicaments bon marché dont les biosimilaires, lorsqu'ils fournissent une alternative thérapeutique valable. L'une des recommandations du KCE est d'attribuer une même base de remboursement aux médicaments biologiques originaux et aux médicaments biosimilaires. Ma politique tiendra compte de cette recommandation.

In het regeerakkoord wordt het beleid om goedkope doeltreffende geneesmiddelen aan te moedigen, voortgezet. Ik zal de aanbeveling van het KCE om originele en biosimilaire geneesmiddelen op dezelfde manier te vergoeden, volgen.

Entre-temps, j'ai entamé des discussions avec l'industrie pharmaceutique dans le secteur des médicaments originaux comme dans le secteur des génériques ainsi qu'avec les représentants des médecins afin d'avoir une idée plus précise de la faisabilité et de l'adhésion sur le terrain en ce qui concerne plusieurs propositions. Une campagne d'information fondée sur l'évaluation scientifique de l'Agence des médicaments fait également partie des possibilités à envisager.

Ik heb intussen contacten gehad met de geneesmiddelenindustrie en de artsen om na te gaan in hoeverre ze openstaan voor een aantal voorstellen. Er kan ook worden gedacht aan een informatiecampagne op grond van de wetenschappelijke evaluatie van het geneesmiddelenagentschap.

14.03 Daniel Senesael (PS): Madame la ministre, je vous remercie pour ces éléments de réponse qui, dans un premier temps, balaient évidemment le terrain du biosimilaire quant à la politique existante qui sera poursuivie et aux recommandations du KCE que vous faites vôtres. Je me réjouis qu'il y ait un examen de la faisabilité et de l'adhésion sur le terrain de ces possibilités et que cela pourrait être poursuivi par une campagne d'information. Nous l'avons répété ce matin dans l'ordre des travaux, nous reviendrons de manière beaucoup plus ciblée et plus fouillée sur cette question qui me semble importante, tant pour les patients que pour les professionnels de la santé. Dans un premier temps, je vous remercie pour ces éléments de réponse.

14.03 Daniel Senesael (PS): Het is goed dat de haalbaarheid van en het draagvlak voor die alternatieven wordt nagegaan en dat er gedacht wordt aan een informatiecampagne. We zullen hier later dieper op ingaan.

Het incident is gesloten. L'incident est clos. 15 Vraag van de heer Jan Vercammen aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het hoge gebruik van geneesmiddelen in dit land" (nr. 859) 15 Question de M. Jan Vercammen à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'utilisation importante de médicaments dans notre pays" (n° 859) 15.01 Jan Vercammen (N-VA): Mevrouw de minister, België is niet alleen qua belastingdruk het leidinggevende land in Europa. Nog een andere weinig te benijden eerste plaats valt ons te beurt, want ook inzake uitgaven voor de geneesmiddelenfactuur staan wij op nummer


2014

2015

15.01 Jan Vercammen (N-VA): Nous sommes en tête du classement des dépenses consacrées aux médicaments en


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

31

13/01/2015

één. De gemiddelde inwoner van dit land betaalt maar liefst 550 euro per jaar aan geneesmiddelen, wat 200 euro meer is dan het Europees gemiddelde en zelfs 355 euro meer dan de beste leerling van de Europese klas, met name Denemarken. Dat staat te lezen in het rapport Health at a glance: Europe van de OESO. Dezelfde problematiek werd eerder al aangesneden door professor Lieven Annemans in zijn veelgelezen boek De prijs van uw gezondheid. Er zijn twee oorzaken voor die hoge prijs. Er is, enerzijds, bij de doorsnee burger een algemene cultuur om snel naar geneesmiddelen te grijpen, maar, anderzijds, is het aandeel van de generische geneesmiddelen ondermaats, voornamelijk omdat ze te weinig worden voorgeschreven. Zelfs wanneer ze worden gebruikt, zijn het vaak niet de goedkoopste geneesmiddelen op de markt.

Europe, avec une dépense annuelle de 550 euros par habitant en moyenne. Cela s'explique d'une part par notre propension à consommer des médicaments et, d'autre part, par le faible taux de prescription des médicaments génériques qui, lorsqu'ils sont prescrits, ne sont en outre pas les meilleurs marché. Quelles mesures la ministre prendra-t-elle pour réduire les dépenses en médicaments et quand en saura-t-on davantage sur les mesures envisagées en la matière?

Het spreekt voor zich dat een lager en slimmer geneesmiddelengebruik ook gezonder is voor onze staatskas. Daarom had ik graag het volgende geweten. Wat bent u van plan om die hoge geneesmiddelenuitgaven te doen zakken? Denkt u aan het verbreden van het beleid dat goedkope geneesmiddelen bevordert? Denkt u aan het aanscherpen van de concurrentie op de markt, bijvoorbeeld door een meer transparante prijszetting, of wenst u in de eerste plaats de arts te bereiken, die doelmatiger moet voorschrijven? Zo ja, wat moeten wij ons daar dan bij voorstellen? Welke maatregelen genieten uw voorkeur? Wanneer komen ze op tafel? Ik dank u bij voorbaat voor uw antwoorden. 15.02 Minister Maggie De Block: Mijnheer Vercammen, in antwoord op uw vraag kan ik u mededelen dat mijn administratie een systeem van individuele feedback van de zorgverleners heeft uitgewerkt, om na te gaan in welke mate de aanbevelingen inzake rationeel geneesmiddelengebruik wel degelijk worden opgevolgd. Dat systeem zullen wij de komende jaren nog intensifiëren. Het zal worden versterkt door het veralgemeende gebruik van elektronische medische software, die gebruik zal maken van scripts om bij het voorschrift te helpen. De programmawet voorziet in een vervanging van de definitie “goedkoopst“ door de definitie “zoals van toepassing in de maatregel betreffende aflevering van goedkoopste geneesmiddelen bij voorschriften op stofnaam”. Dat betekent dat enkel de drie goedkoopste geneesmiddelen of alle geneesmiddelen die binnen een vork van 5 % boven het goedkoopste geneesmiddel liggen, voortaan als goedkoop zullen worden beschouwd. De voorschrijfquota van de artsen zullen meetellen. Producten die zich niet op dit prijsniveau aligneren, blijven terugbetaald. Zij komen echter niet in aanmerking voor de nieuwe voorschrijfquota, die zo goed mogelijk moeten zijn.


2014

2015

15.02 Maggie De Block, ministre: Mon administration a développé un système qui permet de vérifier dans quelle mesure les recommandations relatives à une consommation rationnelle de médicaments sont observées. Ce système sera encore perfectionné par la généralisation de logiciels médicaux électroniques utilisant des scripts. Une adaptation envisagée consistera à ne plus considérer comme des médicaments bon marché que les trois médicaments les moins chers ou ceux dont le prix dépasse de 5 % au maximum le prix du médicament le moins cher. Les quotas de prescription des médecins seront aussi pris en considération. Les produits qui ne correspondent pas à cette norme


54E LEGISLATURE

32

13/01/2015

Dat is al een incentive om de arts te stimuleren het goedkoopste geneesmiddel voor te schrijven. In overleg met de artsen zullen de aangewezen communicatiekanalen worden uitgewerkt. In juli 2015 zal een eerste kwalitatieve evaluatie gebeuren in overleg met de representatieve artsensyndicaten. In januari 2016 zal een kwantitatieve evaluatie plaatsvinden op basis van de gegevens van de eerste acht maanden van 2015. In het recent gesloten Medicomutakkoord hebben de artsen en de verzekeringsinstellingen zich ook achter deze maatregel geschaard. Om de beweging naar zo goedkoop mogelijke geneesmiddelen te stimuleren, zal juridisch worden onderzocht of het opnemen in de vergoedbaarheid van nieuwe generieke geneesmiddelen na het openen van de referentiecluster enkel kan worden toegestaan wanneer de generieke geneesmiddelen niet hoger zijn in prijs dan binnen de vork van 5 % van de goedkoopste voorschriften. Daarnaast heb ik de artsen ook een aantal maatregelen voorgesteld om ook op het volume te werken en de gebruikte geneesmiddelen te verminderen. De campagne die wij eind december hebben gelanceerd voor een beter en vooral minder gebruik van antibiotica is daar een voorbeeld van. Die zullen wij ook moeten evalueren.

CRIV 54 COM

052

seront encore remboursés mais ils ne seront plus pris en compte pour les nouveaux quotas de prescription, ce qui devra inciter les médecins à prescrire les médicaments les moins onéreux. Nous nous concerterons avec les médecins au sujet des canaux de communication. Une évaluation qualitative sera réalisée en juillet 2015 en concertation avec les syndicats de médecins. Une autre évaluation qualitative suivra en janvier 2016 sur la base des données des huit premiers mois de 2015. Les médecins et les organismes assureurs appuient cette mesure. La possibilité de prendre en charge de nouveaux médicaments génériques lorsque ces derniers se situent dans la fourchette de 5 % qui vient d'être évoquée sera examinée sur le plan juridique. J'ai également présenté aux médecins des mesures visant à réduire le volume de consommation. La campagne lancée fin décembre en vue de promouvoir une meilleure utilisation et un recours plus limité aux antibiotiques en constitue un exemple.

15.03 Jan Vercammen (N-VA): Mevrouw de minister, ik dank u voor uw antwoord. Het volstaat ruimschoots. Het incident is gesloten. L'incident est clos. 16 Vraag van mevrouw Sonja Becq aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de vestigingswet van apotheken" (nr. 866) 16 Question de Mme Sonja Becq à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la loi d'établissement des pharmacies" (n° 866) 16.01 Sonja Becq (CD&V): Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, ik heb een vraag over de vestigingswet voor apotheken, die gewijzigd werd in 2014. Er werd toen in een aantal criteria voorzien om vast te leggen waar nieuwe apotheken geopend kunnen worden op basis van de geografische spreiding en het aantal inwoners per gemeente. Dat lijkt een heel logische redenering, maar naar verluidt zijn er toch wel wat problemen en rijzen er daarbij toch wel wat vragen. De regels met betrekking tot het openen van een nieuwe vestiging zouden naar verluidt wat omzeild worden door de bepalingen


2014

2015

16.01 Sonja Becq (CD&V): La loi relative à l’établissement des pharmacies a été modifiée en 2014, mais il semble que le paragraphe 5bis permette de contourner les dispositions concernant l’ouverture d’une nouvelle officine. Il est fréquent que des pharmacies soient transférées de la ville vers la périphérie et entrent ainsi en


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

33

13/01/2015

opgenomen in diezelfde vestigingswet, namelijk door § 5bis, waardoor men een apotheek kan overbrengen naar een naburige gemeente. Men stelt vast dat men nogal vaak een apotheek overbrengt van de stad naar de randgemeente, waardoor er concurrentie ontstaat met bestaande apotheken in die randgemeente en die apotheken hun cliënteel zien verminderen. In § 5bis wordt nochtans als criterium gehanteerd: "voor zover deze overbrenging een betere geografische of demografische spreiding van de apotheken tot gevolg heeft in vergelijking met de toestand voor de overbrenging".

concurrence avec les pharmacies qui y sont établies, au risque d’en hypothéquer la viabilité économique. La ministre a-t-elle enregistré des plaintes dans ce sens? L’arrêté royal fera-t-il l’objet d’une évaluation et d’une éventuelle adaptation?

Er bestaat toch wel wat bezorgdheid en vrees. Hierdoor dreigt de economische leefbaarheid van de bestaande apotheken in het gedrang te komen als men er niet in slaagt een bepaalde ratio te hanteren. Mevrouw de minister, hebt u weet van dergelijke klachten of problemen? Kreeg u melding van problemen inzake de economische leefbaarheid? Is er voorzien in een evaluatie van de uitvoering van deze toepassing, met desgevallend, indien daartoe aanleiding is, ook een aanpassing van de wetgeving? 16.02 Minister Maggie De Block: Het KB van 25 september 1974 betreffende de opening, de overbrenging en de fusie van voor het publiek opengestelde apotheken bepaalt de criteria op grond waarvan een vergunning tot overbrenging of opening kan worden verleend. De spreidingswet werd ingevoerd omdat er in de stedelijke gebieden een veel te hoge concentratie van apotheken was. U moet maar eens een wandelingetje achter het Parlement maken. Ik weet er minstens vijf zijn. Daarnaast werden sommige rurale gebieden verwaarloosd. Het klopt dat de regelgeving van de gemeenten uitgaat. Het is aan hen om de demografische en geografische spreidingscriteria te bepalen. Het doel blijft evenwel de spreiding te organiseren ter bescherming van de volksgezondheid, in alle streken van het land. De grond om de overbrenging naar een naburige gemeente toe te laten past volledig in deze ratio legis. Het beoogt een prikkel te zijn om de apotheker van de stedelijke gebieden met een veel te hoge concentratie naar de meer rurale randgemeenten te verplaatsen. Pas de laatste jaren begint deze bepaling een effect te hebben. Concreet, inzake de economische leefbaarheid van apotheken, heb ik vooral weet van problemen in stedelijke gebieden, waar er een overconcentratie aan apotheken is. In deze gebieden worden ook apotheken gesloten door een definitieve sluiting of door fusie. Ik heb weet van de weerstand van plaatselijke apotheken in randgemeenten wanneer een apotheek naar de betrokken gemeente wordt overgebracht op grond van een betere spreiding. Ik heb geen kennis van apotheken die daardoor in de randgemeente moeten sluiten of niet meer leefbaar zouden zijn. Eventuele wijzigingen aan het KB zouden kunnen worden overwogen,


2014

2015

16.02 Maggie De Block, ministre: La raison pour laquelle la loi de répartition a été élaborée est que les zones urbaines étaient caractérisées par une concentration nettement excessive de pharmacies. De plus, certaines zones rurales ont été négligées. L’objectif est toujours l’organisation de la répartition dans le but de préserver la santé publique, et cela dans toutes les régions du pays. Le motif justifiant l’autorisation du transfert d’une pharmacie vers une commune avoisinante s’inscrit pleinement dans cette ratio legis. Cette mesure se veut un incitant visant à pousser les pharmaciens de zones urbaines caractérisées par une concentration beaucoup trop forte à se déplacer vers les communes périphériques plus rurales. Cette disposition ne produit des effets que depuis quelques années. En matière de viabilité économique, j’ai essentiellement connaissance de problèmes qui se posent dans les zones urbaines caractérisées par une surconcentration de pharmacies. Je n’ai pas connaissance de pharmacies qui doivent fermer dans une commune périphérique


54E LEGISLATURE

34

CRIV 54 COM

13/01/2015

maar pas na consultatie van de betrokken belangengroepen. Daarenboven moeten mededingingsaspecten worden voorgelegd Mededingingsautoriteit.

sectoren en er ook aan de

Uiteraard moet dit ook worden gezien in het kader van het belang van de patiënt-consument, gezien een gezonde mededinging een prikkel voor kwalitatieve apotheekdiensten is.

16.03 Sonja Becq (CD&V): Mevrouw de minister, ik dank u voor uw antwoord. Het uitgangspunt van een goede spreiding met het oog op de volksgezondheid is voor iedereen ongetwijfeld het meest logische. Ik vraag mij alleen af wat het effect na deze aanpassingen zal zijn. Vandaar mijn vraag of u ook zult zorgen voor een systematische evaluatie of een geografische kaart, waardoor men het effect kan zien? U zegt dat een aanpassing na een consultatie met de verschillende groepen desgevallend zou kunnen.

052

ou qui n’y seraient plus viables en raison d’une meilleure répartition. D’éventuelles modifications de l’arrêté royal pourraient être envisagées mais seulement après la consultation des secteurs concernés. C’est dès lors à l’Autorité de la concurrence qu’il incombera de s’en charger. Une meilleure répartition est également dans l’intérêt du patientconsommateur car une concurrence saine est un incitant de nature à promouvoir l’avènement de services pharmaceutiques de qualité. 16.03 Sonja Becq (CD&V): La prémisse de votre réflexion ne me pose pas de problèmes mais quel sera l’effet après ces adaptations? Sera-t-il procédé à une évaluation systématique ou à la confection d’une carte de géographie?

Een bijkomende vraag is of u systematisch van plan bent om dat te evalueren. 16.04 Minister Maggie De Block: Mevrouw Becq, er zijn altijd mensen die tevreden zijn en mensen die niet tevreden zijn. Wij hebben beslist om te vragen in hoeverre het tot problemen leidt. Er worden immers steeds berekeningen gemaakt om te beslissen of een dossier al dan niet wordt goedgekeurd. Ik heb al verschillende dossiers weten afgekeurd worden. Er wordt steeds een berekening gemaakt op basis van het aantal inwoners, de geografische spreiding en de nabijheid van andere apotheken. Dat wordt altijd al gedaan. Er moet een motivatie zijn om een apotheek te verplaatsen, anders wordt ze niet goedgekeurd. Er moet een betere geografische spreiding zijn. Als er bijvoorbeeld slechts één apotheek is in een randgemeente en er komt een apotheek bij, dan wordt de taart in twee gedeeld. Dat is natuurlijk zo. Het probleem van te veel apotheken rijst echter vooralsnog niet buiten de steden. Er zijn fusies en verplaatsingen, maar het betreft een ingewikkeld systeem met altijd andere berekeningen. Als het systeem eventueel te lijden heeft onder kinderziekten, zullen wij het moeten evalueren.

16.04 Maggie De Block, ministre: Nous avons décidé de demander une analyse des éventuels problèmes. Plusieurs dossiers ont déjà été rejetés. Le calcul est toujours établi sur la base du nombre d’habitants, de la répartition géographique et de la proximité d’autres pharmacies. Le déménagement d’une officine doit être motivé. Mais la présence excessive de pharmacies n’est pas un problème qui affecte principalement les périphéries. On assiste à des fusions et à des déménagements. Le système est complexe et les calculs sont à chaque fois différents. D’éventuelles adaptations ne sont pas exclues s’il apparaît que le système souffre de "maladies de jeunesse".

16.05 Sonja Becq (CD&V): U wilt eventuele problemen dus aanpakken. U wilt mensen ook vragen om problemen automatisch aan u te signaleren.


2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

35

13/01/2015

16.06 Minister Maggie De Block: Zij kunnen dat nu al. Men moet niet iedereen naar mij verwijzen. 16.07 Sonja Becq (CD&V): Dat was de vraag. La présidente: Il est vrai qu'il y a également le critère relatif au nombre d'habitants. 16.08 Maggie De Block, ministre: Il y a aussi la question de l'accessibilité.

16.08 Minister Maggie De Block: Dan is er ook nog de kwestie van de toegankelijkheid.

Het incident is gesloten. L'incident est clos. 17 Samengevoegde vragen van - de heer Jan Vercammen aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de 'Decathlon' van gezondheidsmiddelen" (nr. 875) - de heer Franky Demon aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "Medi-Markets" (nr. 1010) - mevrouw Maya Detiège aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de opening van een Medi-Marketvestiging" (nr. 1271) - mevrouw Muriel Gerkens aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de opening van een Medi-Marketvestiging" (nr. 1281) 17 Questions jointes de - M. Jan Vercammen à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "le 'Decathlon' des produits de santé" (n° 875) - M. Franky Demon à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les Medi-Market" (n° 1010) - Mme Maya Detiège à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'ouverture d'un Medi-Market" (n° 1271) - Mme Muriel Gerkens à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'ouverture d'un Medi-Market" (n° 1281) 17.01 Jan Vercammen (N-VA): Mevrouw de minister, ik las een maand geleden in De Tijd een opvallend bericht waarin de opening van de eerste Medi-Market in België, een winkel in parafarmaceutische producten die gecombineerd is met een apotheek voor medicijnen, werd aangekondigd. Over vijf jaar zouden er in België twintig vestigingen moeten komen. Men is bijzonder ambitieus en men verklaart dat de distributie van parafarmaceutische middelen aan heruitvinding toe is. Zonder voor of tegen te willen zijn, roept dat enkele vragen op. De consequenties van dergelijke hybride megawinkels kunnen immers verstrekkend zijn. Zij lijken de strijd te willen aangaan met traditionele apotheken, supermarkten, biowinkels en online shoppen, allemaal sectoren met eigen uitdagingen, waar de politiek meestal ook bij betrokken is. De nieuwe winkels lijken de vermenging van het medische en commerciële aspect nog dichterbij te brengen. Hoewel het probleem complex is, kan ik mijn vraag beperkt houden. Bent u, of zijn uw diensten, van het ambitieuze project op de hoogte?

17.01 Jan Vercammen (N-VA): Le quotidien De Tijd a récemment publié un article relatif à l'ouverture imminente du premier MediMarket de Belgique, un commerce de produits parapharmaceutiques combiné à une pharmacie où seront délivrés des médicaments. D'ici cinq ans, notre pays devrait compter pas moins de 20 implantations. Les services compétents ont-ils connaissance de ce projet ambitieux? A-t-on déjà réfléchi aux éventuelles conséquences? Quel contrôle est exercé sur cette nouvelle enseigne? La ministre estime-t-elle que ces initiatives constituent une évolution positive?

Zijn de mogelijke gevolgen overwogen? Hoe zal er toegekeken worden op de winkelformule? Ten slotte wil ik ook van u vernemen of u die evolutie als positief of


2014

2015


54E LEGISLATURE

36

13/01/2015

CRIV 54 COM

052

negatief ervaart. 17.02 Franky Demon (CD&V): Mevrouw de minister, onlangs opende de eerste Medi-Market in ons land, het warenhuis voor alles wat met de gezondheid te maken heeft. Het warenhuis wil met lagere prijzen en een groot aanbod de concurrentie aangaan met de gewone apothekers in ons land voor alle gezondheidsproducten waarvoor geen doktersvoorschrift nodig is of die niet geregistreerd zijn als geneesmiddel. Het gaat daarbij om natuurlijke medicijnen, hydraterende zalfjes en smeermiddeltjes, tot babyvoeding en voedingssupplementen. De Algemene Pharmaceutische Bond heeft hier vragen bij en vreest dat het een eerste stap is naar een verdere commercialisering van de apotheken. De APB haalt als voorbeeld de Verenigde Staten aan, waar gigantische apotheken in geen tijd gewone warenhuizen geworden zijn, waar ook alcohol en frisdranken verkocht worden en waar ergens achteraan nog een apotheek verborgen zit. Echte apothekers begeleiden de patiënten bij hun medicatiegebruik en volgen dat op. Welke controlemechanismen zijn er ingebouwd om te vermijden dat publieke apotheken op termijn omgevormd worden tot winkels?

17.02 Franky Demon (CD&V): Avec des prix inférieurs et une offre importante, Medi-Market ambitionne de concurrencer les pharmacies traditionnelles qui accompagnent les patients dans leur prise de médicaments et assurent le suivi de cette consommation. De quels mécanismes de contrôle disposons-nous pour éviter que les pharmacies publiques deviennent à terme de simples commerces? La ministre s'est-elle concertée à ce sujet avec l'Association Pharmaceutique Belge (APB)? A-t-elle connaissance d'autres demandes introduites pour des MediMarkets?

Hebt u hierover gesprekken gevoerd met de APB en heeft hij beleidssuggesties gedaan? Hebt u weet van andere aanvragen voor nieuwe Medi-Markets? 17.03 Maya Detiège (sp.a): Mevrouw de minister, ik ben even bezorgd als de vorige spreker. Onlangs werd in Gosselies een Medi-Market geopend en zo hebben wij vandaag de eerste parafarmaciesupermarkt van ons land. Als het aan de oprichter ligt – en ik schrok daar niet van – mogen ook Brussel, Antwerpen en Luik volgend jaar een Medi-Market verwachten. Hij heeft grootste plannen, want hij wil tegen 2020 twintig dergelijke zaken openen. Het gaat over meer dan zevenduizend parafarmaceutische producten. Dat is een gigantische hoeveelheid. Ook geneesmiddelen zullen verkrijgbaar zijn in de supermarkt, maar dan wel via een omweg. In hetzelfde gebouw is er een glazen deur en een aparte ingang. Zoals de eigenaar heeft gezegd, is het een winkel à la Decathlon, die heel commercieel gericht is en waar men achteraan een apotheek vindt. ln België hebben wij gelukkig altijd een heel streng beleid gevoerd wanneer het gaat om het afleveren van geneesmiddelen. Er werd voor het afleveren van medicijnen bewust gekozen voor de apotheek, waar men advies geeft en begeleiding centraal stelt en waar het commercieel aspect op de achtergrond blijft. Wij zijn daarin goed geslaagd. De apothekers zijn geen handelaars geworden. Er zijn er weinig die ontsporen en wanneer dat het geval is,


2014

2015

17.03 Maya Detiège (sp.a): L’ouverture de 20 établissements d’ici à 2020 proposant plus de 7 000 produits parapharmaceutiques est l’objectif avoué de Medi-Markets. Il s’agit en réalité d’un établissement à vocation extrêmement commerciale, avec une pharmacie accessible séparément. Jusqu’à présent, notre système très strict de vente exclusive de médicaments en pharmacie a permis de contenir les dérives purement commerciales. Disposons-nous de services de contrôle capables d’exercer un contrôle rigoureux des prescriptions légales? Ces services vont-ils vérifier que ce premier Medi-Market respecte les critères légaux et continueront-ils à le faire? Quelle sera l’incidence de l’ouverture d’un tel supermarché sur notre consommation de médicaments déjà élevée?


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

37

13/01/2015

roept de Orde hen op het matje. Het is mijn bezorgdheid of die apotheker in een megasupermarkt als apotheker advies zal blijven geven of mee in die commerciële logica zal stappen. In de Verenigde Staten – dit aspect hebben de mensen van de APB ook aangehaald – ziet men verschuivingen. Daar is het ook eerst begonnen met parafarmacie en ondertussen kan men er zelfs alcohol en andere frisdranken krijgen. Mevrouw de minister, België beschikt over inspectiediensten die daarop streng toezicht kunnen houden. Zullen die diensten onderzoeken of de supermarkt die er vandaag is, aan de wettelijke voorwaarden voldoet? Beschikt u daaromtrent al over informatie? Zullen zij dat ook op langere termijn blijven doen, gesteld dat men voldoet aan de wettelijke eisen? Ten tweede, het geneesmiddelengebruik in ons land is hoog. Wij hebben in de commissie dikwijls debatten daarover. Wat zal de impact zijn van zo’n supermarkt op het geneesmiddelengebruik? Zal het nog verhogen? Ik hoop dat u waakzaam zult zijn, dat u nagaat of er al dan niet ingegrepen moet worden en dat u initiatieven neemt. 17.04 Muriel Gerkens (Ecolo-Groen): Madame la ministre, je ne reprendrai pas ce qui a déjà été dit, le contexte ayant été évoqué. Ce qui me préoccupe, ce n'est pas la mise en place de parapharmacies. D'ailleurs, les pharmacies vendent des produits dits de santé (au sens large) ou de beauté. Ce qui me gêne, c'est l'appellation du commerce et les produits qui y sont proposés. Dans De Morgen, le responsable de Medi-Market a déclaré qu'il avait trouvé une astuce pour pouvoir associer la parapharmacie et la pharmacie. Ainsi une porte transparente a été prévue entre chaque magasin pour permettre aux clients de passer d'une partie à l'autre. Madame la ministre, pouvez-vous me garantir que la loi relative à l'implantation des pharmacies sera respectée? En effet, il n'est pas envisageable de permettre l'installation, en catimini, d'une pharmacie en l'associant à une parapharmacie? En joignant les deux appellations, on risque de porter atteinte à la fonction de professionnel de la santé qu'est le pharmacien qui a vu son rôle augmenté en matière de conseil et de suivi de certains patients et en termes d'accès au dossier médical des patients. Par ailleurs, je rejoins les craintes dont il a été fait état en termes de surconsommation et d'automédication. Aussi, de quelle manière les services d'inspection peuvent-ils être mobilisés pour garantir le respect des missions du pharmacien, vu ce genre d'activité commerciale qui a, évidemment, pour but de pousser à la consommation? Il y a ici un conflit potentiel entre l'information donnée au client et l'information donnée au patient. 17.05 Minister Maggie De Block: De opening van één Medi-Market heeft hier al heel wat deining veroorzaakt, maar het lijkt evenwel nog vroeg om een inschatting van de gevolgen te maken. Het is tot nu toe geen evidentie dat deze voor ons land nieuwe verkoopsformule zou leiden tot een verstoring van de markt voor apotheekdiensten ten koste van patiënten-consumenten. Het is zo dat parafarmaceutische producten en farmaceutische producten op één locatie worden aangeboden, weliswaar met een glazen deur ertussen, maar het


2014

2015

17.04 Muriel Gerkens (EcoloGroen): Ik maak me zorgen over de ongelukkige vermenging en de mogelijke verwarring tussen parafarmacie en farmacie, zowel wat de benaming als de aangeboden producten betreft. U zou me de zekerheid moeten kunnen bieden dat de vestigingswetten met betrekking tot de apotheken gerespecteerd zullen worden. Als apothekers de twee modellen in dezelfde zaak of in twee met elkaar verbonden zaken aanbieden, kan dat afbreuk doen aan hun professionele rol van raadgever en begeleider en kan dat leiden tot overconsumptie en zelfmedicatie. Hoe kunnen de inspectiediensten verzekeren dat de apothekers hun rol in die commerciële context zullen kunnen blijven vervullen?

17.05 Maggie De Block, ministre: L'ouverture d'une implantation Medi-Market a déjà suscité pas mal de remous mais il est encore trop tôt pour procéder à une évaluation. Rien ne prouve que cette nouvelle formule de vente perturbe le marché de la


54E LEGISLATURE

38

13/01/2015

enige dat kan worden gesteld is dat dit vandaag ook al het geval is in vele apotheken. Momenteel voldoet Medi-Market aan alle wettelijke voorwaarden. Wat het markttoezicht betreft, dit wordt in het algemeen geregeld door het Wetboek van economisch recht. Het gaat dan over de bescherming van economische mededingingen en de marktpraktijken. Voor het luik “apotheek” dient er voldaan te zijn aan het KB van 25 september 1974 betreffende de opening, de overbrenging en de fusie van voor het publiek opengestelde apotheken, dat een controle ex ante behelst van de locatie van de vestiging in het algemeen belang. De exploitatie van de apotheek is verder onderworpen aan een specifieke wetgeving, inzonderheid aan het KB van 21 januari 2009 houdende onderrichtingen voor de apothekers, alsook aan een bijzonder toezicht door het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten. Ten slotte zijn ook die apothekers onderworpen aan een deontologisch toezicht. Het komt ons dus toe om daarop het nodige toezicht te houden wat de farmaceutische verrichtingen betreft.

CRIV 54 COM

052

pharmacie au détriment du consommateur-patient. MediMarket satisfait à toutes les conditions légales. La surveillance du marché est réglée par le Code de droit économique. En ce qui concerne plus spécifiquement les pharmacies, les dispositions de l'arrêté royal du 25 septembre 1974 doivent être respectées. Pour le surplus, l'exploitation d'une pharmacie est soumise à une législation spécifique, en particulier l'arrêté royal du 21 janvier 2009 portant instructions pour les pharmaciens, ainsi qu'à une tutelle spéciale exercée par l'Agence Fédérale des Médicaments et des Produits de Santé. Les pharmaciens sont également soumis à un contrôle déontologique. Au niveau des opérations pharmaceutiques, un contrôle suffisant est donc garanti.

Il est naturellement évident que mes services suivront attentivement cette évolution et proposeront des mesures en concertation avec les différents partenaires, comme l'Association Pharmaceutique Belge (APB) ou l'Office des Pharmacies Coopératives de Belgique (OPHACO), si cela se révèle nécessaire dans l'intérêt du patient ou du consommateur.

Mijn diensten zullen die evolutie op de voet volgen en indien nodig in samenspraak met de betrokken partners maatregelen voorstellen in het belang van de patiënt of de consument.

Het is dus te vroeg om in te grijpen. Er moet een inbreuk vastgesteld worden vooraleer kan worden ingegrepen. In de artikelen werd uitvoerig uitgelegd dat zij momenteel ook aan alle wettelijke vereisten voldoen. Waarschijnlijk is er ook een verplaatsing aangevraagd van een apotheek en is daarrond de constructie van een farmacie/parafarmacie opgezet. Hoewel zij nu aan alle wettelijke vereisten voldoen, blijven onze inspectiediensten zeer alert.

Il est trop tôt pour intervenir étant donné qu’aucune infraction n’a été commise. Nos services d’inspection restent malgré tout extrêmement vigilants.

17.06 Jan Vercammen (N-VA): Mevrouw de minister, misschien is het een beetje voorbarig, maar ik wil u toch een beetje uit uw tent lokken door u te vragen wat uw mening als huisarts en als arts daarover is. Mijn persoonlijke vrees is dat niet de slimste mensen daarvoor het meeste vatbaar zijn. Er ontstaat ook een marktgegeven rond.

17.06 Jan Vercammen (N-VA): En tant que médecin, que pense la ministre de ce phénomène? J’imagine que ce ne sont pas les consommateurs plus futés qui seront sensibles à cette formule de vente.

We zullen waarschijnlijk nog wel ruim de gelegenheid krijgen om daarover een mening te vormen. 17.07 Franky Demon (CD&V): Mevrouw de minister, een goede opvolging lijkt mij belangrijk. Het hoeft natuurlijk niet aan u gemeld te worden of er nog snel nieuwe Medi-Markets geopend zullen worden, maar hebt u er wel weet van?

17.07 Franky Demon (CD&V): La ministre sait-elle si d’autres MediMarkets ouvriront leurs portes?

17.08 Minister Maggie De Block: Ik heb dat, net zoals u, in de pers

17.08 Maggie De Block, ministre:


2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

39

13/01/2015

gelezen.

Je n’ai moi aussi été informée que la voie de la presse.

17.09 Franky Demon (CD&V): Dank u wel. 17.10 Maya Detiège (sp.a): Mevrouw de minister, wat ik vreesde, klopt: zij voldoen aan alle wetten omdat ze een achterpoortje gebruiken, waardoor u als minister vandaag ook een beetje vastzit. Dat is echter vandaag. Op lange termijn moet er zeker overleg komen met de actoren op het veld en dan denk ik in de eerste plaats aan de apothekersbonden en ook aan de coöperatieve apotheken, aan de verschillende apotheken die bestaan. In Nederland hebben namelijk vergelijkbare verschuivingen plaatsgevonden en daar kan men nu in winkels zoals het Kruidvat bijvoorbeeld pijnstillers verkrijgen. Zulke tendensen gebeuren heel snel. In België hebben wij altijd een heel goed imago gehad op het vlak van gezondheid; ik hoop dan ook dat u als minister de juiste initiatieven neemt. De oprichter had namelijk fier in de krant staan roepen dat hij wel twintig van dergelijke “Decathlons voor gezondheidszorg” zou openen. Ik denk dat wij daarmee, gelet op ons imago, niet gediend zijn. Ik hoop daarom dat u de juiste initiatieven zult nemen om die tegen te houden, in de mate dat dit kan.

17.10 Maya Detiège (sp.a): Les personnes concernées se conforment à toutes les lois en jouant des limites de la législation et la ministre ne peut rien y faire. À long terme, une concertation doit évidemment être envisagée, en tout cas avec les syndicats et les pharmacies coopératives. La Belgique doit défendre la bonne réputation dont elle jouit en matière de soins de santé et je suis convaincue que la ministre enrayera la prolifération de ces "Decathlons du médicament".

17.11 Minister Maggie De Block: Ik kan alleen binnen de wettelijke mogelijkheden handelen.

17.11 Maggie De Block, ministre: Je ne peux agir que dans les limites du cadre légal.

17.12 Muriel Gerkens (Ecolo-Groen): Madame la ministre, vous ne pouvez intervenir que dans le cadre de la loi et il est peut-être trop tôt pour s'inquiéter. Néanmoins, il est intéressant d'anticiper car nous sommes à la frontière entre, d'une part, des structures soumises au règlement et au cadre des professionnels de la santé et des pharmacies et, d'autre part, les parapharmacies qui sont soumises à d'autres règles.

17.12 Muriel Gerkens (EcoloGroen): Wij hebben hier te maken met, enerzijds, structuren die aan een bepaalde regelgeving zijn onderworpen en binnen het wettelijke kader van de practitioners vallen en, anderzijds, parafarmacie, waarvoor andere regels gelden. Misstanden zijn altijd mogelijk en wij moeten die proberen te voorkomen. Zo zou een en ander kunnen leiden tot een bepaalde krachtsverhouding tussen de multinationals en zelfstandige apothekers – in het nadeel van laatstgenoemden – hetgeen dan weer aanleiding kan geven tot wijzigingen in het farmaceutische landschap. Dat is een risico en daarom moeten wij alert blijven.

On connaît évidemment la tendance à l'automédication et aux produits qui ne sont pas des médicaments ou qui parfois le sont mais ne bénéficient pas de remboursement. On peut dès lors imaginer des rapports de force et des dérives qui pourraient s'installer avec le temps. Il est donc intéressant d'anticiper et de déterminer quelles règles mettre en place pour éviter qu'il n'y ait des dérives. On sait en outre que des rapports de force peuvent s'installer entre les gros acteurs, style multinationales, et les petits pharmaciens indépendants qui peuvent donner lieu à des modifications dans la structure du paysage pharmaceutique. Cela fait partie des risques auxquels il faut être vigilant.

17.13 Maggie De Block, ministre: Nous y restons très attentifs mais, comme cela figure dans la loi, nous ne pouvons rien faire.

17.13 Minister Maggie De Block: Zeker, maar zolang de wet wordt nageleefd, kan men niets ondernemen.

17.14 Muriel Gerkens (Ecolo-Groen): Cela reste une affaire à suivre, tant pour vous que pour nous, pour l'Agence des médicaments, etc. Il faut vérifier que tout se passe correctement.

17.14 Muriel Gerkens (EcoloGroen): Wij moeten erop toezien dat alles volgens de regels


2014

2015


54E LEGISLATURE

40

CRIV 54 COM

13/01/2015

052

verloopt. L'incident est clos. Het incident is gesloten. s

La présidente: Les questions n° 880, 881 et 882 de Mme Nathalie Muylle sont reportées. 18 Vraag van mevrouw Els Van Hoof aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de uitvoering van de wet betreffende de internering van personen" (nr. 884) 18 Question de Mme Els Van Hoof à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'exécution de la loi relative à l'internement des personnes" (n° 884) 18.01 Els Van Hoof (CD&V): Mevrouw de minister, vorig jaar in mei, nog net voor het einde van de legislatuur, werd de wet betreffende de internering goedgekeurd. Zij werd gepubliceerd op 9 juli 2014. Het is een heel cruciale wet, wat de voorbije maand nog duidelijk werd naar aanleiding van de zaak van Frank Van den Bleeken. Het is noodzakelijk dat geïnterneerde personen een betere rechtspositie en uiteraard ook een betere verblijfssituatie krijgen. De wet is uitvoerig voorbereid en uitgewerkt, met destijds nog hoorzittingen in de Senaat, maar ze vraagt ook een brede uitvoering. In de wet zit ook een onderdeel over de gerechtspsychiatrie vervat. Wij weten allen dat gerechtspsychiaters heel laat worden betaald. Wat wij echter niet weten, is dat zij dikwijls ook heel slecht worden betaald. Voor een dossier krijgt men bijvoorbeeld een forfaitair bedrag van ongeveer 370 euro. Of men daar nu 12, 16 of 24 uur aan werkt, maakt geen verschil. De gerechtspsychiater in de zaak van Kim De Gelder verdiende destijds 2 euro per uur. Er zijn heel geëngageerde gerechtspsychiaters die het werk als hobby moeten doen, omdat zij er geen zelfstandige activiteit van kunnen maken. Daarom werd destijds een amendement ingediend op de wet betreffende de internering om het gebruikelijk honorarium via het RIZIV te regelen, aangezien het ook om dokters gaat en het uurloon zo even hoog zou worden als het gebruikelijk honorarium via het RIZIV. Een gerechtspsychiater speelt een belangrijke rol in de rechtsbedeling en is van uitzonderlijk belang voor de verdachte en de rechter om een juiste uitspraak te kunnen doen. Toch zijn er geen opleidingsmogelijkheden voor gerechtspsychiaters en zijn de werkomstandigheden slecht. Het wordt dan ook bijzonder moeilijk om juist te bepalen of iemand al dan niet toerekeningsvatbaar is. Daarom is in de wet opgenomen dat er binnen de FOD Volksgezondheid een cel kwaliteitsbewaking moet komen. Zo’n cel bestaat ook in Nederland. Zij heeft tot doel na te gaan of de verslagen voldoen aan bepaalde kwaliteitsnormen, zowel inhoudelijk als vormelijk. Nu zijn de verslagen immers zeer divers, het ene sterk uitgewerkt en het andere niet uitgewerkt. Om de erkenning en de betaling van de gerechtspsychiater billijk te laten verlopen, is het ook van belang dat de kwaliteitsbewaking wordt uitgebouwd.

18.01 Els Van Hoof (CD&V): La loi relative à l’internement des personnes a été publiée en juillet 2014. Elle a fait l’objet de longs travaux préparatoires mais requiert également une mise en œuvre détaillée. Cette loi comporte également un volet sur la psychiatrie judiciaire. Il est de notoriété publique que les psychiatres judiciaires sont rémunérés avec beaucoup de retard mais ce que l’on sait moins, c’est qu’ils sont très mal payés parce qu’ils perçoivent une indemnisation forfaitaire. Certains psychiatres très engagés exercent cette fonction comme hobby. C’est la raison pour laquelle cette loi a, à l’époque, fait l’objet d’un amendement visant à calquer les honoraires des psychiatres sur les tarifs de l’INAMI. Malgré l’importance de leur rôle, les psychiatres n’ont pas l’occasion de se former et travaillent dans de mauvaises conditions. Dans ce contexte, il leur est dès lors particulièrement difficile de déterminer si la personne est ou non responsable de ses actes. C’est la raison pour laquelle la loi prévoit la constitution, au sein du SPF Santé publique, d’une cellule de surveillance de la qualité.

Daarom heb ik de volgende vragen, mevrouw de minister.

Quelles initiatives la ministre prendra-t-elle pour veiller à l’exécution de la loi? Quel est l’état d’avancement du dossier? Qui siégera dans cette cellule?

Welke initiatieven zult u nemen om ervoor te zorgen dat de wet tot

Quel sera le budget nécessaire


2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

41

13/01/2015

uitvoering wordt gebracht? Hoe staat het met de voorbereiding en de oprichting van de cel kwaliteitsbewaking om de kwaliteit te garanderen? Uit wie zal de cel bestaan?

pour garantir une rémunération correcte des psychiatres judiciaires?

Wanneer zal die cel operationeel zijn? Weet u al hoeveel middelen nodig zullen zijn voor een correcte uitbetaling van de gerechtspsychiaters? 18.02 Minister Maggie De Block: Mevrouw Van Hoof, hoewel de regering nog in enkele aanpassingen voorziet, wordt het aspect zorg in deze wet reeds door mijn administratie onderzocht en voorbereid. Zo werd door de gemengde werkgroep Forensische Psychiatrie een advies voorbereid over de erkenningscriteria voor de nieuwe beroepstitel op niveau 3 voor forensische psychiatrie, zoals vermeld in het eindadvies van de Hoge Raad voor de geneesheren-specialisten en huisartsen van oktober 2014. Deze expertenwerkgroep waarschuwt voor de specifieke bepaling in artikel 5, § 5, “voordat ze naar de rechtbank worden gestuurd”. Volgens de leden zou dit namelijk kunnen leiden tot vertragingen in de gerechtelijke behandeling van de dossiers. Het staat trouwens in de wet dat de FOD Volksgezondheid alleen voorziet in de op te richten cel kwaliteitsbewaking. De FOD Volksgezondheid staat niet in voor de betaling van de gerechtspsychiaters. De organisatie en de taakinvulling van deze cel zullen dan ook bepalen in welk budget hiervoor moet worden voorzien bij Justitie; dat wordt nog niet in de wet gespecificeerd. Uw vragen over de middelen, de werkomstandigheden, de betaling en de achterstal van betalingen aan gerechtspsychiaters zult u aan minister Geens moeten richten. Ik heb een paar maanden op dat terrein dienstgedaan. Ik weet dat daar nog heel wat problemen zijn. De relatie tussen, enerzijds, een a priori kwaliteitsbewaking van individuele verslagen, waarbij men ervoor moet zorgen dat er niet aan de onafhankelijkheid van de deskundigen wordt geraakt, versus een meer globale kwaliteitsevaluatie a posteriori, en, anderzijds, de bepalingen van het deskundigenonderzoek, zoals bepaald in het Gerechtelijk Wetboek, zal daarom nog moeten worden geanalyseerd. Dat is een moeizaam evenwicht dat men aan het zoeken is om te komen tot een kwaliteitsbewaking a priori en a posteriori, waarna de bepalingen van het deskundigenonderzoek op hun volledigheid moeten worden bekeken. Dat is immers bepaald en dat zal nu kunnen gecontroleerd worden. Ik neem aan dat het ene advies wat uitvoeriger zal zijn dan het andere, maar toch moeten een aantal essentiële elementen zich daarin bevinden. 18.03 Els Van Hoof (CD&V): Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, ik hoor u zeggen dat alles inzake de kwaliteitsbewaking nog in voorbereiding is. Het is inderdaad van belang voor de kwaliteit dat er een controle gebeurt, die vandaag niet gebeurt. Ik hoor u wel


2014

2015

18.02 Maggie De Block, ministre: Bien que le gouvernement souhaite encore y apporter quelques modifications, mon administration s’est déjà attelée à la préparation du volet relatif aux soins. Comme le précise l’avis final du Conseil supérieur des médecins spécialistes et des médecins généralistes d’octobre 2014, le groupe de travail mixte Psychiatrie légale a préparé un avis sur les critères d’agrément du nouveau titre professionnel de niveau 3 en matière de psychiatrie légale. Il met en garde contre l'article 5, § 5 de nature à ralentir le traitement judiciaire des dossiers. Le SPF Santé publique est responsable de la détermination des critères de qualité, mais pas du paiement des psychiatres judiciaires. Je vous renvoie vers mon collègue de la Justice pour toutes les questions relatives à la description des tâches, aux conditions de travail, au budget, à la rémunération et aux arriérés de paiement. Nous nous efforçons toujours de trouver le difficile équilibre entre un contrôle de qualité a priori des rapports individuels et une évaluation a posteriori plus globale de leur qualité d’une part et les modalités de l’expertise judiciaire d’autre part.

18.03 Els Van Hoof (CD&V): Je retiens que l'aspect "contrôle de qualité" est encore en préparation et qu'un contrôle a priori est peu


54E LEGISLATURE

42

13/01/2015

CRIV 54 COM

052

zeggen dat die controle a priori eigenlijk niet wordt geapprecieerd, vanwege het vertragen van de rechtsgang ter zake. Ik hoor u pleiten voor een controle a posteriori, waarbij men de eenvormigheid van het verslag en de kwaliteit gaat bekijken.

apprécié en raison des retards qu'il pourrait entraîner mais qu'il serait préférable de le remplacer par un contrôle a posteriori.

18.04 Minister Maggie De Block: Men moet ervoor zorgen dat er geen vertraging van de rechtsgang gebeurt. Men wist dat er daar nog veel werk aan was, anders had men nooit gezegd dat de wet pas tegen 1 januari 2016 uitvoerbaar moet zijn. Iets dat zo prangend is, zou men niet met een jaar uitgesteld hebben, als er niet veel werk aan zou zijn.

18.04 Maggie De Block, ministre: Il faut veiller à ne pas ralentir les procédures. La date butoir a été er fixée au 1 janvier 2016 parce qu'on savait que la tâche était loin d'être terminée.

18.05 Els Van Hoof (CD&V): Ik hoor u ook zeggen dat het uurloon volgens het RIZIV nog steeds moet uitbetaald worden via Justitie. Het feit dat het volgens die norm gebeurt, wordt niet betwist. Dat is immers het punt: nu wordt er forfaitair betaald via Justitie, maar in de wet staat nu dat het eigenlijk een uurloon moet worden via het RIZIV. Er moet toch worden bekeken wie ter zake in de toekomst in het budget zal voorzien.

18.05 Els Van Hoof (CD&V): L'INAMI souhaite que ce soit la Justice qui paie, mais le SPF Justice paie au forfait et non à l'heure, comme l'INAMI. Il faudra trancher la question de savoir qui devra prévoir le budget.

18.06 Minister Maggie De Block: Er zijn nog andere kosten waarvan Justitie zegt dat het RIZIV ze moet betalen. Er zijn reeds contacten geweest tussen de kabinetten, maar ik kan natuurlijk geen blanco cheque voor alle geneeskundige verzorgingen in de penitentiaire instellingen tekenen. Ik moet daarvan een precieze omschrijving hebben en dan moet daarover natuurlijk onderhandeld worden tussen mijn diensten en de diensten van Justitie. Er is nu in een enveloppe voorzien voor Justitie, maar dan zal ook moeten bekeken worden over welk deel het gaat, want ik kan moeilijk alles betalen en de enveloppe daar laten. Het is dus allemaal niet zo simpel als het lijkt. Er zal daaraan zeker voortgewerkt worden. Vooralsnog gebeurt de betaling van de gerechtspsychiaters nog steeds door Justitie.

18.06 Maggie De Block, ministre: Nous connaissons d'autres exemples où la Justice estime que c’est l'INAMI qui doit payer. Je ne puis évidemment pas émettre des chèques en blanc. Je veux savoir exactement ce que je devrai payer et pour quel montant. Nous nous y attelons.

18.07 Els Van Hoof (CD&V): Ik wil u danken, ondanks onze internationale reputatie inzake geïnterneerden, om daarmee echt heel sterk bezig te zijn.

18.07 Els Van Hoof (CD&V): Je tiens à remercier la ministre pour l'attention qu'elle accorde aux personnes internées.

La présidente: Le travail qu'il reste à effectuer nécessite d'être fait en commun avec les départements de la Justice et de la Santé. 18.08 Minister Maggie De Block: Ik heb binnen de asielopvang hetzelfde werk gedaan. Dat is wel mogelijk, maar het vergt natuurlijk een grote inspanning. Bij de penitentiaire instellingen is het natuurlijk nog veel diverser. Het is een probleem dat we al zeer lang meeslepen.

18.08 Maggie De Block, ministre: J’ai accompli le même travail dans le cadre de la politique d’asile et cela représente un effort important. Les établissements pénitentiaires présentent par ailleurs une plus grande diversité encore. Ce problème ne date pas d’hier.

Le président: A suivre donc. Het incident is gesloten. L'incident est clos. 19 Samengevoegde vragen van - mevrouw Maya Detiège aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de uitvoering


2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

43

13/01/2015

van de wet rond de psychotherapie" (nr. 887) - mevrouw Muriel Gerkens aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de erkenning van de psychotherapie" (nr. 1280) - de heer Richard Miller aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het ontbreken van een statuut voor seksuologen" (nr. 1294) 19 Questions jointes de - Mme Maya Detiège à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'exécution de la loi relative à la psychothérapie" (n° 887) - Mme Muriel Gerkens à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la reconnaissance de la psychothérapie" (n° 1280) - M. Richard Miller à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'absence de statut pour les sexologues" (n° 1294) 19.01 Maya Detiège (sp.a): Mevrouw de minister, ik zal het eerst in het algemeen hebben over de wet inzake psychotherapie. Het Parlement heeft op het einde van de vorige legislatuur het wetsontwerp tot regeling van de beroepen in de geestelijke gezondheidszorg en tot wijziging van koninklijk besluit nr. 78 betreffende de uitvoering van de gezondheidszorgberoepen goedgekeurd. De uitvoering van de wet die de erkenning van de psychotherapie regelt, zal via koninklijke besluiten en rondzendbrieven gebeuren. U hebt het zelf onlangs uitgebreid gehad over de geestelijke gezondheidszorg in uw beleidsverklaring. Het verder verfijnen van de wet zult u dus zeker genegen zijn. Ik ben ervan overtuigd dat de wijziging die werd goedgekeurd, absoluut nodig was en een verbetering betekent, maar iedereen weet dat er in het werkveld grote vragen gerezen zijn, zowel over de opleidingen als over de mensen die actief zijn in die sector. Ik wil de vragen die de betrokkenen ons voorgelegd hebben, aan u stellen, zodat ze weten waar zij op korte en iets langere termijn aan toe zijn. Vele details worden immers pas duidelijk in de uitvoeringsbesluiten en niet in de wettekst zelf. Ten eerste, binnen welke termijn wil u de uitvoeringsbesluiten klaar hebben?

19.01 Maya Detiège (sp.a): Le projet de loi portant agrément de la psychothérapie a été adopté juste avant les dernières élections. Dans quels délais la ministre entend-elle finaliser les arrêtés d’exécution? Comment intégrera-telle les adaptations dans la réforme de l’arrêté royal n° 78? Les règles régissant cette discipline seront-elles alors une nouvelle fois modifiées? Quel sera, dans la pratique, le rapport entre psychothérapeutes et psychologues? Des mesures de transition seront-elles mises en œuvre? De l’avis de la ministre, quelle sera la tâche des consultants psychologiques de première ligne? Des extensions sont-elles encore prévues dans le cadre de la nouvelle loi, par exemple pour l’agrément des sexologues?

Ten tweede, hoe zult u de aanpassingen in de hervorming van koninklijk besluit nr. 78 inpassen? Zullen de regels inzake die discipline dan opnieuw gewijzigd worden? Ten derde, hoe zal de verhouding tussen psychotherapeuten en psychologen er in de praktijk uitzien? Zullen er overgangsmaatregelen komen, zodat de huidige psychologisch consulenten/psychotherapeuten zich aan de nieuwe regels kunnen conformeren? Ten vierde, ziet u een taak voor de psychologisch consulenten in de eerste lijn? Zo ja, welke? Ten vijfde en tot slot, komen er nog uitbreidingen in de nieuwe wet, bijvoorbeeld om ook seksuologen te erkennen? Dat is vandaag niet het geval, dus in de praktijk kan eender wie zeggen dat hij seksuoloog is. Dat is not done. Vandaar mijn vraag aan u hier werk van te maken. 19.02 Muriel Gerkens (Ecolo-Groen): Madame la ministre, nous avons abouti à des textes reconnaissant les psychologues cliniciens


2014

2015

19.02 Muriel Gerkens (EcoloGroen): Als gevolg van de


54E LEGISLATURE

44

13/01/2015

et les orthopédagogues comme des professionnels de la santé et les psychothérapeutes comme des professions libérales. Les évolutions risquent d'être différentes dans la concrétisation, en ce qui concerne l'accès ou non à des remboursements et l'accès pour des personnes qui en auraient besoin dans leur parcours de soins. La première tâche qui vous incombe est la mise en place des organes consultatifs de déontologie, de contrôle et d'agrément (depuis le Conseil national jusqu'aux différentes commissions). Quel est le timing? Comment cette mise en place est-elle prévue? Comment les candidatures pour constituer ces organes sont-elles suscitées et comment leur sélection est-elle organisée? C'est un des premiers éléments de concrétisation de la loi. Je suppose que cela est déjà en cours. Par ailleurs, les critères de compétences et de formations relatives aux psychologues cliniciens et aux orthopédagogues cliniciens sont relativement simples puisqu'il suffit de se référer aux masters existants. Pour les psychothérapeutes, les possibilités étant plus variées, des compétences et des critères vont devoir être définis par les commissions ad hoc. Pour être reconnu psychothérapeute, quelle que soit la formation de base, il y aura une formation spécifique complémentaire, même pour les psychologues cliniciens souhaitant être reconnus comme psychothérapeute. Les choses se déroulent-elles bien ainsi? Est-il envisagé maintenant de travailler selon des timings différents pour les psychologues cliniciens et orthopédagogues désireux d'être reconnus comme psychothérapeutes et d'autres personnes ayant une autre formation de base dans les catégories de santé, de travail social et éducatif, comme défini dans la loi - pour leur permettre de commencer les formations complémentaires -, et pour ceux qui les ont déjà suivies? 19.03 Minister Maggie De Block: De wet zou midden 2016 van kracht worden. Ik heb hierover al heel wat vragen gekregen tijdens de bespreking van mijn beleidsnota. Ik begrijp het ongeduld, maar toch zullen we dat dossier stap voor stap moeten aanpakken. Het verfijnen van de wet is een belangrijke doelstelling van de regering. Ik wens niet liever dan zo snel mogelijk met de uitvoering van de wet te starten. Er is echter nog wat onderzoek en overleg met het werkveld nodig. L'objectif est toutefois de rendre le Conseil fédéral de la psychologie clinique et de l'orthopédagogie clinique opérationnel au deuxième semestre 2015. Cela suppose déjà plusieurs démarches. Il faut un arrêté déterminant les critères pour être désigné comme association professionnelle représentative. Il faut la désignation des associations professionnelles représentatives et l'arrêté de nomination ainsi que l'appel aux candidatures, etc. La mise en place du Conseil fédéral de la psychologie clinique et de l'orthopédagogie clinique est donc une priorité. Il pourra ainsi commencer à endosser les fonctions consultatives prévues dans la loi. Zodra de Federale Raad geïnstalleerd is, kan hij beginnen met


2014

2015

CRIV 54 COM

052

erkenning van klinisch psychologen en orthopedagogen als gezondheidszorgbeoefenaars en van psychotherapeuten als beoefenaars van een vrij beroep, moet er gezorgd worden voor de nodige adviesorganen op het stuk van deontologie, controle en erkenning. Hoe zal een en ander in zijn werk gaan? Voor de psychotherapeuten zullen er bevoegdheden moeten worden omschreven en criteria vastgesteld. Ongeacht de basisopleiding komt er een specifieke aanvullende opleiding, zelfs voor de klinisch psychologen die als psychotherapeut willen worden erkend. Zal er een verschillende timing worden gehanteerd voor klinisch psychologen en orthopedagogen, enerzijds, en mensen met een andere basisopleiding, anderzijds, die willen werken erkend worden als psychotherapeut?

19.03 Maggie De Block, ministre: La loi en question entrera en vigueur vers le milieu de l’année 2016. Je comprends que l'on soit impatient mais ce dossier requiert une approche phasée, un examen approfondi et une concertation avec les acteurs de terrain. We moeten de representatieve beroepsverenigingen aanwijzen, het benoemingsbesluit en de oproep tot kandidaatstelling publiceren, enz. De oprichting van de Federale Raad voor de klinische psychologie en de klinische orthopedagogiek, die de wettelijk vastgelegde adviestaken zal vervullen, is een prioriteit. Dès que le conseil fédéral aura été


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

45

13/01/2015

adviezen te geven, die nodig zijn voor de invulling van de wet op het terrein. Ik laat, in nauw overleg met de betrokken stakeholders in de geestelijke gezondheidszorg en de op te richten Federale Raad voor de psychotherapie, ook onderzoeken of psychotherapie als gezondheidsberoep omschreven kan worden en welke de voorwaarden voor de uitoefening kunnen zijn. Er zullen alleszins overgangsmodaliteiten ingesteld worden. Wij moeten wel eerst de adviezen van de Federale Raad voor de klinische psychologie en de klinische orthopedagogie afwachten, wat de criteria voor de beroepsuitoefening betreft. Voor een discussie over het uitoefenen van het beroep in de eerste lijn lijkt het mij nog wat vroeg. Ik zal daarvoor adviezen moeten inwinnen, maar zoals gezegd, is de prioriteit het oprichten van een Federale Raad voor de klinische psychologie en de klinische orthopedagogie. In de lijn van de prioriteiten meen ik dat een uitbreiding naar de seksuologen vooralsnog voorbarig is, maar ik neem uw opmerking mee, mevrouw Detiège, dat om het even wie een bord “seksuoloog” op de voordeur kan hangen. Het lijkt mij goed om dat eens te laten onderzoeken, want dat kan gevaarlijke toestanden met zich meebrengen. 19.04 Maya Detiège (sp.a): Ik ben blij met uw antwoord, omdat u de wet wilt verfijnen. Wij zijn er een aantal weken, jaren zelfs, mee bezig geweest, om tot die tekst te komen. Ik herinner mij de inbreng van de heer Mayeur nog.

installé, il sera habilité à donner les avis requis. En étroite concertation avec le secteur, je ferai examiner la question de savoir si la psychothérapie peut être considérée comme une profession de santé et, si oui, quelles seraient les conditions de son exercice. Des mesures transitoires seront prises mais nous devons d’abord attendre les avis relatifs aux critères en matière d’exercice de la profession. Un débat consacré à l’exercice de la profession en première ligne serait prématuré. Cela vaut également pour l’élargissement aux sexologues bien que ce soit assurément une piste de réflexion intéressante.

19.04 Maya Detiège (sp.a): Je me réjouis des démarches concrètes entreprises par la ministre.

De voorzitter: Tien jaar is men ermee bezig geweest. 19.05 Maya Detiège (sp.a): Tientallen jaren zelfs. We zijn zover. Ik vind het dus enorm fijn dat u dat wilt doen en dat u daarvoor zelfs concrete data vooropstelt. Het verheugt mij ook dat u nog overleg zult voeren met het werkveld. Dat is wel nodig. Zo zijn er ook nog heel technische vragen. Het is dus heel verstandig om de betrokkenen nog te raadplegen voor het opstellen van de uitvoeringsbesluiten. Ik wil zeker ook het advies geven om de seksuologen te horen, want zij zeggen dat het een soort opleiding is die bij de psychologie hoort. Blijkbaar heeft men vergeten hen mee in de wet op te nemen.

19.05 Maya Detiège (sp.a): Une concertation avec les acteurs de terrain est indéniablement nécessaire car de nombreux points d’interrogation subsistent.

Mevrouw De Block, ik heb die informatie van betrokkenen. Het is voor u als bevoegd minister niet moeilijk om hen te horen en te onderzoeken wat er waar van is. Ik geef het mee, omdat men er in het veld bezorgd over is. Meer kan ik niet doen; het is mijn taak om het te melden. 19.06 Muriel Gerkens (Ecolo-Groen): Durant les dix années pendant lesquelles nous avons travaillé sur ce dossier, des textes relatifs aux sexologues ont été régulièrement présentés. En plus des cliniciens et des orthopédagogues, il a en effet été question de cette profession. Nous avons considéré que les psychologues cliniciens pouvaient davantage insister sur la sexologie au cours de leur formation, mais qu'il n'était pas nécessaire d'ajouter une rubrique dédiée aux


2014

2015

19.06 Muriel Gerkens (EcoloGroen): We zijn ervan uitgegaan dat de klinisch psychologen een bijzondere opleiding in de seksuologie konden genoten hebben, zonder dat er een aparte categorie van 'seksuologen' moest


54E LEGISLATURE

46

13/01/2015

sexologues. Ce n'est donc pas un oubli. Ils n'y figurent pas parce que nous avons estimé collectivement que cette catégorie n'était pas nécessaire à la législation que nous avons adoptée. In fine, on peut bien entendu approuver ou non ce choix. Le Conseil fédéral des cliniciens et orthopédagogues pourrait être mis en place au second semestre de cette année. J'aimerais insister sur une priorité semblable, à savoir l'installation du Conseil fédéral de la psychothérapie. En effet, nous allons être rapidement confrontés à la demande d'intervention des psychothérapeutes. Nous savons que la frontière n'est pas toujours nette entre un clinicien et un autre qui devient psychothérapeute. Grâce à la mise en place de cet organe, nous pourrions repérer les associations qui sont susceptibles d'encadrer les formations. Les hautes écoles et les universités doivent aussi développer des programmes de formation en psychothérapie complémentaire, de la même manière que d'autres centres reconnus et agréés. Disposer de ces outils prendra du temps. De la sorte, ceux qui rempliront les conditions pourront s'y plier.

CRIV 54 COM

052

worden ingevoerd naast die van de klinisch psychologen en de orthopedagogen. De Federale Raad voor de Psychotherapie zou een even grote prioriteit moeten zijn. Net zoals voor de klinisch psychologen en de orthopedagogen zou die raad het mogelijk maken de verenigingen die opleidingen kunnen aanbieden, in kaart te brengen. Ook de hogescholen en universiteiten moeten aanvullende opleidingen in de psychotherapie organiseren, net zoals andere erkende centra.

Je pense qu'installer le Conseil fédéral des cliniciens et des orthopédagogues sera plus simple qu'instituer celui des psychothérapeutes, dans la mesure où ce champ est plus vaste. Nous chargeons votre agenda, je suis d'accord! Mais nous sommes de tout cœur avec vous. Het incident is gesloten. L'incident est clos. 20 Vraag van mevrouw Maya Detiège aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de vroedvrouwen" (nr. 888) 20 Question de Mme Maya Detiège à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les sages-femmes" (n° 888) 20.01 Maya Detiège (sp.a): Mevrouw de minister, mijn vraag gaat over vroedvrouwen. Een aantal collega’s stelden onlangs vragen over het verkorte verblijf in ziekenhuizen na een bevalling en de gevolgen hiervan voor iedereen op het terrein en meer in het bijzonder voor de vroedvrouwen. Uit uw antwoorden van toen en uit de bespreking van uw beleidsnota heb ik een aantal zaken kunnen concluderen. Zo is de besparing in 2015 volgens u puur administratief, met name het matchen van de factuur aan de effectieve ligduur. Er zal dus nog niet worden geknipt in de effectieve Iigdagen bij een bevalling. Voorts moet volgens u de haalbaarheid van het terugdringen van het aantal ligdagen blijkbaar nog via proefprojecten worden getest. Ook het Kenniscentrum bevestigt dit. Deze proefprojecten zullen dus in 2015 van start moeten gaan, want u bevestigt in uw beleidsnota dat u het effectieve aantal ligdagen wil inkorten. Ik ga er dan van uit dat u hiermee in 2016 wil starten, omdat het in 2015 puur administratief is. Er zal dus snel overleg met alle actoren moeten komen om de verschillende projecten uit te werken. Een belangrijke actor in de


2014

2015

20.01 Maya Detiège (sp.a): En ce qui concerne le court séjour en hôpital après un accouchement, la ministre a déjà déclaré précédemment qu'il s'agirait d'une économie purement administrative en 2015 et qu'il n'y aurait aucune influence sur le nombre effectif de journées d’hospitalisation. Elle a également affirmé que des projets pilotes seraient mis en place pour tester cette initiative. La ministre a-t-elle pris connaissance du mémorandum publié par la Belgian Midwives Association? Qu'en est-il du lancement des projets pilotes recommandés par le Centre d'expertise? La ministre sait-elle combien de sages-femmes seront nécessaires pour la mise en œuvre de ses


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

47

13/01/2015

toekomst zal dus zeker de vroedvrouw zijn. Zij zullen nauw bij deze proefprojecten moeten worden betrokken.

plans et quel nécessaire?

budget

sera

Mevrouw de minister, hebt u het memorandum van de Belgian Midwives Association ontvangen en gelezen? Kunt u zich in hun memorandum vinden? Zij hebben het aan mij helemaal toegelicht, want het is tamelijk uitgebreid. Men voelt dat zij nood hebben aan erkenning van hun job, niet alleen van de job zelf maar ook met betrekking tot de financiële kant ervan. Er zijn vier soorten vroedvrouwen, maar er is geen differentiatie in de verloning. Vandaag verdienen zij 20 euro bruto per uur. Dat werk heel demotiverend. Ik ben heel benieuwd naar uw antwoord ter zake. Zij zeggen dat de erkenning van de beroepstitel van verpleegkundige wel is opgenomen, maar die van vroedvrouwen niet. Dus opnieuw een vraag naar de erkenning. Hoever staat u met het opstarten van de proefprojecten die het Kenniscentrum ook heeft aanbevolen? Wat is de tijdsplanning voor deze projecten? Is hiervoor in budgetten voorzien? Hebt u al een idee hoeveel vroedvrouwen er voor uw plannen nodig zullen zijn en zijn die er al? Wat is de raming van het budget dat nodig zal zijn voor de vroedvrouwen als uw plannen in werking treden? 20.02 Minister Maggie De Block: Ja, ik heb kennisgenomen van het memorandum van de Belgian Midwives Association. De vroedvrouwen moeten beter worden geïntegreerd in een multidisciplinair zorgnetwerk voor moeder en kind. Ik heb dat ook aangekondigd tijdens de besprekingen. De kwaliteit van de verstrekte zorg en de opleiding van vroedvrouwen moeten gewaarborgd zijn. Wat het opstarten van de proefprojecten betreft, zoals aanbevolen door het Kenniscentrum in de studie Caring for mothers and newborns after uncomplicated delivery towards integrated postnatal care, is het de bedoeling zorgnetwerken uit te bouwen die gebaseerd zijn op partnerships tussen het ziekenhuis en de eerste lijn. Ook dit veronderstelt een beslissing van de Interministeriële Conferentie. Als daar een akkoord bereikt wordt, zullen modellen voor de financiering van de multidisciplinaire thuiszorg na de bevalling bestudeerd en gefinancierd kunnen worden via artikel 56 van de wet op de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994, of eventueel via een herverdeling van het budget van de ziekenhuizen.

20.02 Maggie De Block, ministre: J'ai lu le mémorandum élaboré par la Belgian Midwives Association. Les sages-femmes doivent être mieux intégrées dans un réseau de soins multidisciplinaires pour la mère et l'enfant et la qualité des soins et de la formation doit être garantie.

Bovendien heeft het Kenniscentrum reeds een studie gepland over de guideline Postpartumzorg. Deze studie zal eind 2016 afgewerkt zijn.

En ce qui concerne le démarrage des projets pilotes, nous souhaitons développer des réseaux de soins sur la base de partenariats entre l’hôpital et les intervenants de première ligne, ce qui requiert l’accord de la Conférence interministérielle. Cet accord permettra ensuite l’examen du financement des soins à domicile multidisciplinaires après l’accouchement.

Mijn administratie heeft bij het Kenniscentrum ook een onderzoeksvoorstel ingediend over de planning van het aanbod aan vroedvrouwen in België, over postnatale zorg in België en over het realiseren van een verkorte ziekenhuisopname in combinatie met een kwaliteitsvolle opvolging thuis door bekwame gezondheidszorgbeoefenaars. Dit sluit aan bij wat de Belgian Midwives Association vraagt in haar memorandum, namelijk in kaart brengen hoeveel vroedvrouwen er zijn en hoeveel er nodig zijn om

Le centre d’expertise a en outre prévu une étude sur la directive soins post-partum, qui sera achevée d’ici à la fin 2016. De plus, nous leur avons également soumis un projet de recherche concernant la planification de l’offre de sages-femmes en


2014

2015


54E LEGISLATURE

48

13/01/2015

zorg te verlenen mochten wij overschakelen op een ander systeem. Het Kenniscentrum heeft positief gereageerd en heeft het voorstel opgenomen in de shortlist. In maart 2015 zal de raad van bestuur van het Kenniscentrum het definitieve studieprogramma voor 2015 bepalen. Het doel is een correct beeld te krijgen van het huidige aanbod aan vroedvrouwen: het aantal actieve vroedvrouwen, hun leeftijd, de sector waarin zij werken, of zij voltijds of halftijds tewerkgesteld worden, de geografische spreiding enzovoort. Voorts zal worden nagegaan hoeveel vroedvrouwen nodig zijn indien de ligduur gereduceerd wordt en indien er in die situatie een kwaliteitsvolle opvolging door de vroedvrouw wordt gerealiseerd. Aan de hand van de resultaten van het onderzoek zal bepaald kunnen worden hoeveel vroedvrouwen nodig zijn om vrouw en kind na de bevalling sneller en beter thuis op te vangen, en of er genoeg vroedvrouwen voorhanden zijn op de arbeidsmarkt. Ik zal dus niet vooruitlopen op de vragen betreffende de nodige budgetten. U weet immers dat dit allemaal samenhangt: hoeveel, van welk type, welke andere eerstelijnszorg, hoe zullen ze netwerken enzovoort? Zoals ik al heb gezegd, is het wel degelijk de bedoeling om de budgetten die wij minder zullen moeten besteden aan de ziekenhuizen dankzij de verminderde ligduur, te investeren in de thuiszorgnetwerken en de vroedvrouwen en -mannen. In de studie van het Kenniscentrum wordt gesuggereerd dat het mogelijk is om te besparen en tegelijkertijd de kwaliteit van de zorg te waarborgen. Ik maak mij daarover niet veel illusies, wetende dat als men dat goed wil organiseren, met de nodige mannen en vrouwen op het terrein, dit ook een kostprijs zal hebben. Het zal in elk geval een andere manier van bevallen zijn. Persoonlijk ben ik altijd voorstander geweest van poliklinisch bevallen, maar dat is nog een stap verder.

CRIV 54 COM

052

Belgique, les soins postnatals et une durée d’hospitalisation réduite assortie d’un suivi à domicile de qualité, ce qui répond à l’une des observations de la Belgian Midwives Association. Le centre d’expertise a repris cette proposition dans sa shortlist et établira, en mars 2015, le programme d’études définitif pour 2015. On examinera également combien de sages-femmes sont nécessaires dans l’hypothèse d’une réduction de la durée d’hospitalisation, toutefois combinée à un suivi par la sagefemme. Nous pourrons ainsi chiffrer les besoins. Par conséquent, je ne peux pas encore me prononcer sur les budgets nécessaires. Nous investirons les budgets que nous économisons grâce à une période d’hospitalisation plus courte dans les réseaux de soins à domicile et dans les sagesfemmes. Il ressort de l’étude du Centre d’expertise que les économies n’excluent pas nécessairement des soins qualitatifs garantis. Toutefois, une bonne organisation a toujours un prix. Nous évoluerons ainsi vers une autre manière d’accoucher et vers une focalisation des sagesfemmes sur les soins pré- et postnatals.

Hier gaan we toch wel terug naar de kerntaken van de vroedvrouwen, zijnde de pre- en postnatale verzorging. 20.03 Maya Detiège (sp.a): Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, ik dank u voor uw antwoord. Aangezien u een aantal punten uit het memorandum naar voren schuift, zegt mijn buikgevoel dat u de functie van de vroedvrouwen en -mannen au sérieux neemt, wat belangrijk is, en dat u werk wil maken van de proefprojecten die u aanhaalt. Ik zal u regelmatig ondervragen over de timing van dit alles. Dit is immers iets dat bij de bevolking leeft. Zij hebben enkel het signaal gekregen dat zij minder lang in het ziekenhuis mogen verblijven, maar vragen zich af hoe het dan zit met de kwaliteit van de opvolging. Daarop verwacht ik een antwoord van u op langere termijn. Het incident is gesloten. L'incident est clos.


2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

49

13/01/2015

21 Vraag van mevrouw Els Van Hoof aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de noodzaak van een alcoholplan" (nr. 961) 21 Question de Mme Els Van Hoof à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la nécessité d'un plan alcool" (n° 961) 21.01 Els Van Hoof (CD&V): Mevrouw de minister, mijn vraag is gebaseerd op een nieuwe studie uitgebracht door het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, begin december. Die studie toonde aan dat het alcoholverbruik bij jongeren tussen 15 en 24 jaar alarmerend hoog is. Twintig procent van de jonge mannen drinkt minstens een keer per week flink door en dat betekent zes glazen of meer. Bij de jonge vrouwen doet bijna 10 % dat. Er is dus duidelijk nood aan een globale aanpak van de alcoholproblematiek. In het verleden zijn op de Interministeriële Conferentie stappen gezet voor een alcoholplan 2014-2018, maar dat plan werd jammer genoeg niet goedgekeurd. Nochtans staan er een heleboel nuttige actiepunten in. Ook de FOD Volksgezondheid organiseerde een conferentie "Aanbod alcohol en maatschappelijke gevolgen" in september 2014. Daar werd de vraag tot uitvoering van het alcoholplan herhaald. Over het belang van preventie, kwaliteitsvolle zorg en onderzoek is iedereen het eens. De vragen die wij moeten beantwoorden, gaan over de aanbodzijde. Mag alcohol worden verkocht tijdens de nacht, in automaten, langs autosnelwegen? Moet de reclame beperkt worden? Moet de prijs verhoogd worden? Kan alcohol vanaf 16 of 18 jaar? Mevrouw de minister, welke initiatieven plant u op korte termijn om tegemoet te komen aan de vraag van de FOD om te komen tot een globale aanpak van de alcoholproblematiek?

21.01 Els Van Hoof (CD&V): Il ressort d’une nouvelle étude de l’Institut scientifique de santé publique que la consommation d’alcool chez les jeunes âgés de 15 à 24 ans atteint des proportions alarmantes. Le problème de l’alcool requiert manifestement une approche globale. Lors de la conférence interministérielle, une premier plan alcool 2014-2018 avait été établi sans avoir toutefois été approuvé. Le SPF Santé publique a organisé en septembre 2014 une conférence au cours de laquelle un plan alcool a une nouvelle fois été réclamé. Quelles initiatives la ministre prendra-t-elle pour mettre en place une approche globale du problème de l’alcool? Transposera-t-elle dans la législation certaines initiatives inscrites dans le plan alcool précité?

Zult u bepaalde initiatieven uit het alcoholplan omzetten in wetgeving? 21.02 Minister Maggie De Block: Mevrouw de voorzitter, ik noteer dat het vandaag in de commissie al de derde vraag is naar een plan. Sociale Zaken en Volksgezondheid bestrijken samen een enorm domein en wij hebben een erg ambitieus regeringsproject om hervormingen door te voeren. Ik wil alleen waarschuwen dat ik daar niet per commissie ook nog drie plannen bovenop kan krijgen. Ik sta voor alles open, maar de workload voor de commissie en voor de administratie, die met minder personeel moet werken, is erg groot in die domeinen. Als ik in elke commissie dan ook nog vragen krijg over drie plannen, zullen we raar terechtkomen. Ik wil wel, mij niet gelaten, maar ik wil ook aangeven dat we moeten weten waar we mee bezig zijn.

Of een dergelijk beleid al dan niet in een plan moet worden gegoten, is een andere vraag.

21.02 Maggie De Block, ministre: C’est la troisième fois aujourd’hui que l’on me réclame un plan alcool. Les Affaires sociales et la Santé publique couvrent ensemble un très vaste domaine et le gouvernement nourrit le projet très ambitieux de procéder à des réformes. Nous devons toutefois avancer pas à pas. Un plan alcool avait déjà été élaboré par le gouvernement précédent mais il n’avait finalement pas été approuvé. Cela n’empêche que les chiffres récents mettent en effet l’accent sur la nécessité d’une politique efficace en matière d’alcool. Savoir si cette politique doit prendre la forme d’un véritable plan d’action est une autre question.

Het staat als een paal boven water dat alcohol schadelijke gevolgen voor de gezondheid heeft, net zoals sigaretten en roltabak, waarover

La consommation d’alcool est mauvaise pour la santé et il est

Mevrouw Van Hoof, desalniettemin is uw vraag niet minder of meer terecht dan andere vragen. Er werd een alcoholplan uitgewerkt door de vorige regering, maar dat werd niet behouden door de regering, omdat er geen akkoord rond gevonden werd. Dat neemt niet weg dat de recente cijfers van de gezondheidsenquêtes inderdaad de nood aan een efficiënt alcoholbeleid benadrukken.


2014

2015


54E LEGISLATURE

50

13/01/2015

wij daarstraks hebben gepraat. Ik heb eerder hier in de commissie al verklaard dat wij in ons land vooral een globale alcoholstrategie moeten hebben. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft een oproep aan de landen gedaan. Ik steun haar oproep. Onze strategie moet aan bepaalde voorwaarden voldoen. Zij moet, ten eerste, globaal en geïntegreerd zijn. Dat betekent dat ook alle bevoegde ministers maatregelen moeten nemen, moeten samenwerken en hun beleid op elkaar moeten afstemmen. Ten tweede, de strategie moet evenwichtig zijn. Dat betekent dat zij initiatieven met betrekking tot de vraag naar alcohol, zoals preventie, maar ook de zorg voor personen met een alcoholprobleem moet omvatten. Bovendien moet zij maatregelen naar voren schuiven betreffende het aanbod van alcohol. In de mate dat dergelijke aanbodbeperkende maatregelen een vermindering van het schadelijk alcoholgebruik kunnen aantonen, ben ik bereid ook daarover het debat aan te gaan. Ten derde, de strategie moet voldoende oog hebben voor risicosituaties, zoals alcohol in het verkeer, het gebruik van alcohol tijdens de zwangerschap en het gebruik van alcohol door jongeren, wat steeds meer voorkomt. De Algemene Cel Drugsbeleid en de Interministeriële Conferentie Drugs zijn ideale overlegorganen om dergelijke thema’s te bespreken. Ik zal dan ook vragen het alcoholprobleem as such te agenderen voor de eerstkomende vergadering van de Algemene Cel Drugsbeleid. In antwoord op uw tweede vraag merk ik ook op dat binnen mijn bevoegdheden reeds enkele actiepunten uit het ontwerp van plan in beleidsacties zijn omgezet. Ik denk daarbij bijvoorbeeld aan de jaarlijkse analyse van de publieke uitgaven voor ons drugsbeleid, het implementeren van de Treatment Demand Indicator in alle ziekenhuizen, een evaluatie van het reclameconvenant en de implementatie van een liaisonfunctie inzake alcohol in enkele ziekenhuizen. Er zijn dus al initiatieven gebeurd, afgezien van het feit dat het alcoholplan op politieke zandbanken is gestrand. Het is zeer nuttig om de acties voort te zetten en, waar mogelijk en nodig, te intensifiëren. Ik spreek voorlopig dus niet over een plan maar over een algemene strategie. Het voornaamste is dat er gewerkt wordt op dat vlak. Er is een zeer actieve Algemene Cel Drugsbeleid bij de administratie en ook de Interministeriële Conferentie Drugs heeft daarin een belangrijke rol. 21.03 Els Van Hoof (CD&V): Mevrouw de minister, alcohol is inderdaad een harddrug die maatschappelijk aanvaard is. Ik ben ook niet voor een plan, ik heb ook liever acties, iedereen zit zo in mekaar, maar het is wel van belang dat die acties er snel komen.


2014

2015

CRIV 54 COM

052

impératif d’élaborer une stratégie globale pour lutter contre l’alcoolisme. L’OMS invite les États à le faire et je soutiens cet appel. Il nous faut développer une stratégie globale et intégrée, de manière à obliger les différents ministres compétents à prendre des mesures et à coopérer. Cette stratégie doit en outre être équilibrée et concentrer son action tant sur le volet prévention que sur celui des soins aux personnes souffrant d’assuétude. Je suis également prête à ouvrir le débat sur les mesures limitant l’offre d’alcool pour autant qu’elles démontrent leur efficacité pour réduire la consommation. La stratégie doit par ailleurs inclure les situations à risques comme la conduite sous l’influence de l’alcool, la consommation d’alcool durant la grossesse et la consommation d’alcool des jeunes. La Cellule générale Drogues et la Conférence interministérielle Drogues sont les instances de concertation idéales pour aborder ces thèmes et je demanderai qu’ils soient inscrits à l’ordre du jour de la Cellule générale Drogues. Dans le cadre de mes attributions, quelques éléments du projet de plan ont déjà été transposés en politique, comme l’analyse annuelle des dépenses en matière de politique contre les drogues, la mise en oeuvre dans tous les hôpitaux de l’indicateur des demandes de traitement en matière de drogues et d’alcool et une évaluation de la convention publicitaire. Ces actions seront poursuivies et elles seront intensifiées si possible. Pour le moment, je ne parle donc pas d'un plan mais d'une stratégie générale. 21.03 Els Van Hoof (CD&V): L'alcool est effectivement une drogue dure qui est socialement acceptée. Il est dès lors important


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

51

13/01/2015

Ik ben zelf schepen van Horeca aan de langste toog van België, namelijk in Leuven, en ik merk dat de horeca-uitbaters zelf genoeg hebben van comazuipen en bingedrinking. Zij hebben zelf een actieplan opgemaakt om meer respect te vragen en om jongeren te leren omgaan met alcohol. U hoeft er dus niet bang voor te zijn dat de horeca tegen zo’n plan zou zijn, want het loopt in bepaalde steden waar jongeren studeren, echt de spuigaten uit. Het is van belang dat er acties komen die effectief zijn op het terrein. U zult daarvoor hier de nodige steun vinden. Vergis u niet, ook de horeca-uitbaters zijn het beu om klanten te moeten oprapen op straat en om berecht te worden omdat ze alcohol geserveerd hebben aan minderjarigen, terwijl het niet opviel dat ze minderjarig waren. Het loopt echt de spuigaten uit ten gevolge van het misbruik van alcohol.

de prendre des mesures à bref délai. Les exploitants du secteur de l'horeca en ont assez des comas éthyliques et de "l'alcool défonce". Ils demandent que des initiatives soient prises et ils ont déjà élaboré un plan.

Ik steun u dus zeker in concrete en effectieve acties, die misschien af en toe ingrijpen op de markt. De markt is zelf vragende partij; dat kan ik getuigen als schepen van Handel en Horeca in Leuven, toch een echte horecastad. La présidente: Cela touche plusieurs compétences fédérales, dont l'Économie et la Santé, mais également plusieurs niveaux de pouvoir. C'est là qu'il devient difficile d'agencer les différentes mesures. L'incident est clos. Het incident is gesloten. La présidente: La question n° 987 de M. Alain Mathot est reportée. 22 Vraag van mevrouw Anne Dedry aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "wachtlijsten in de kinderpsychiatrie" (nr. 991) 22 Question de Mme Anne Dedry à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les listes d'attente en pédopsychiatrie" (n° 991) 22.01 Anne Dedry (Ecolo-Groen): Mevrouw de minister, ik heb geen vraag over een plan. Ik heb een heel korte vraag over de wachtlijsten in de kinderpsychiatrie. Dat is al een oud zeer. Elk jaar klagen er wel een aantal experts het probleem aan. Met de regelmaat van de klok is er ook een casus: in december, bijvoorbeeld, ging een vader in hongerstaking voor zijn zwaar autistische dochter Shauni. Er zijn zo nog wel casussen.

22.01 Anne Dedry (Ecolo-Groen): Des experts dénoncent régulièrement le problème des listes d'attente en pédopsychiatrie. Des mesures sont-elles prévues pour remédier à ce problème dans les limites budgétaires actuelles?

Mijn vraag is heel eenvoudig en heel kort. Hoe kunt u binnen de budgettaire krapte aan deze nood tegemoetkomen? Voorziet u in maatregelen om ervoor te zorgen dat kinderen die nood hebben aan psychiatrische opvang, niet in de kou blijven staan, evenmin als hun ouders? 22.02 Minister Maggie De Block: Mevrouw Dedry, het specifieke tekort voor kinderen en jongeren met psychische en psychiatrische problemen is een gegeven dat wij al lang meeslepen en waaraan ook terecht aandacht zal worden besteed tijdens de huidige legislatuur. Ik zal meer bepaald de behoeften en zorgnoden voor kinderen, jongeren en hun context als uitgangspunt nemen. Dat ligt in de lijn van de gemeenschappelijke verklaring van de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid in 2012.


2014

2015

22.02 Minister Maggie De Block: Cela fait longtemps déjà que nous sommes confrontés à cette insuffisance de l'offre pour les enfants et les jeunes souffrant de problèmes psychiques et psychiatriques. Le gouvernement y accordera dès lors une attention particulière. Je me baserai à cet


54E LEGISLATURE

52

13/01/2015

Om de verklaring in beleid om te zetten, zal ik in de loop van 2015 een gids voorleggen ter goedkeuring aan de eerste Interministeriële Conferentie van dit voorjaar. De gids moet een nieuw geestelijk gezondheidsbeleid voor de eerder vernoemde doelgroep mogelijk maken. Zo wil ik een beleid naar voren schuiven dat integratie en continuïteit in de acties van alle zorgactoren nastreeft, dat snel en adequaat kan inspelen op de specifieke noden van een doelgroep, dat steeds is gericht op integratie of re-integratie en dat ook is gebaseerd op een subsidiariteitsprincipe dat het mogelijk moet maken dat jongeren en kinderen zolang mogelijk in hun eigen leefomgeving kunnen blijven. Dat laatste sluit residentiële opnames – kort- of langdurend – niet uit wanneer zij noodzakelijk blijken. Dat beleid kan enkel succesvol worden gerealiseerd door een samenwerking op alle niveaus, federaal, gemeenschappelijk en gewestelijk. Daarom blijft de Interministeriële Conferentie hierin ook een belangrijke rol spelen. Om toch al een eerste aanzet te geven om het nieuwe beleid te implementeren, heb ik een inspanning geleverd om nog dit jaar in het budget van financiële middelen voor ziekenhuizen een bedrag van 1,2 miljoen euro vrij te maken. Dat zal in de eerste helft van 2015 worden verdeeld over de tien provincies en Brussel, zodat daar een belangrijke uitbouw van coördinatiefuncties in de geestelijke gezondheidszorg voor kinderen van start kan gaan. Wij zullen twaalf hooggeschoolden aanwerven, dit jaar nog, liefst voor de zomer. Die mensen zullen de coördinatie doen vanuit de ziekenhuizen die zich daar als referentie mee bezighouden. De bewustmaking van onze uitgangspunten en de integratie van alle partners zijn primair. Wij zullen dat dus op het veld direct implementeren. De twaalf hooggeschoolden die wij daartoe aanwerven en die een coördinerende functie zullen bekleden, zullen natuurlijk vertrekken vanuit de reeds bestaande informatie. Er bestaan namelijk al verschillende initiatieven op het terrein, maar die zijn gefragmenteerd of zijn niet ondergebracht waar dat moet. Er is dan ook geen oplossing voor acute situaties. Sommigen denken dat een kind thuis dan beter af is, terwijl dat bijvoorbeeld helemaal niet meer werkbaar is omdat de ouders of andere mensen die voor de verzorging instaan, dat niet meer aankunnen. Daarnaast zijn er dan nog de wachtlijsten, de moeilijkheid om iemand acuut te kunnen opnemen, met schrijnende situaties op het veld tot gevolg. Dat hebben wij allemaal al zevenhonderdduizend keer gelezen. Wanneer nu mensen met een coördinerende functie weten wat er bestaat op het terrein, kunnen zij ervoor zorgen dat de juiste mensen op de juiste plaats terechtkomen. Soms horen we dat een kind op een bepaalde plaats niet terechtkan omdat het daar volzet is. Het kind kan dan eventueel naar een andere plaats, maar dat is dan misschien weer niet de meest geschikte. Daarnaast worden er soms dubbele diagnoses gesteld, waarop we straks nog terugkomen. Wij willen dus een eerste aanzet doen, direct bottom-up op het terrein.


2014

2015

CRIV 54 COM

052

effet sur le contexte et les besoins des enfants et des jeunes en matière de soins, et cela dans le prolongement de la déclaration de la Conférence interministérielle Santé publique de 2012. Pour transposer cette déclaration en politique, je proposerai un guide dans le cadre de la première conférence interministérielle de 2015. Ce guide vise la mise en place d'une nouvelle politique de santé mentale pour les mineurs. Je souhaite m'orienter vers une politique axée sur l'intégration et la continuité des actions de l'ensemble des acteurs des soins de santé, qui puisse rencontrer rapidement et adéquatement les besoins spécifiques d'un groupe cible, qui soit toujours axée sur l'intégration ou la réintégration et qui repose sur un principe de subsidiarité, sans exclure des prises en charge résidentielles. Une telle politique ne pourra être fructueuse que grâce à une collaboration à tous les niveaux. C'est pourquoi la conférence interministérielle continue à jouer un rôle important en la matière. Pour donner un premier élan à cette politique, j'ai inscrit cette année encore un montant de 1,2 million d'euros dans le budget des moyens financiers des hôpitaux. Ce budget sera réparti entre les dix provinces et Bruxelles pour permettre le développement de fonctions de coordination. Nous engagerons douze personnes hautement qualifiées, probablement avant l'été, pour assurer la coordination depuis les hôpitaux. Il est primordial de faire connaître nos principes de base et d'intégrer l'ensemble des partenaires. De nombreuses initiatives ont déjà vu le jour, mais elles sont souvent fragmentaires ou n'ont pas été mises en place au bon endroit. Nous ne disposons pas encore d'une solution pour les situations


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

53

13/01/2015

Als wij de mensen direct in het water laten, dan moeten zij zwemmen en ervoor zorgen dat zij er allemaal geraken.

aiguës. De plus, la longueur des listes d'attente peut hélas entraîner des situations dramatiques.

22.03 Anne Dedry (Ecolo-Groen): Mevrouw de minister, dat ziet er in ieder geval een heel mooie proeftuin uit.

22.03 Anne Dedry (Ecolo-Groen): En quoi consiste précisément ce guide?

Als u spreekt over een gids die u aan de Interministeriële Conferentie wilt voorleggen, bedoelt u dan een soort van roadmap, een handleiding, of wat bedoelt u meer precies met een gids? 22.04 Minister Maggie De Block: (…) hoe wij een integratie en een continuïteit tussen de verschillende zorgactoren kunnen realiseren.

22.04 Maggie De Block, ministre: Il s'agit d'un document où figurent les manières d'assurer l'intégration et la continuité entre les divers acteurs de soins.

22.05 Anne Dedry (Ecolo-Groen): Goed, dank u wel. L'incident est clos. Het incident is gesloten. La présidente: M. Vercamer a demandé la transformation de sa question n° 993 en question écrite. Mme Fonck a demandé le report de ses questions n° 1015 et n° 1020.

De voorzitter: Vraag nr. 993 van de heer Vercamer wordt in een schriftelijke vraag omgezet en de vragen nrs 1015 en 1020 van mevrouw Fonck worden uitgesteld.

23 Question de Mme Véronique Caprasse à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'avis du Conseil Supérieur de la Santé relatif aux incidences possibles pour la santé de l'exposition aux champs électromagnétiques de radiofréquence provenant de la téléphonie mobile" (n° 1021) 23 Vraag van mevrouw Véronique Caprasse aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "het advies van de Hoge Gezondheidsraad betreffende de mogelijke gezondheidsgevolgen van de blootstelling aan radiofrequente elektromagnetische velden van mobiele telefonie" (nr. 1021) 23.01 Véronique Caprasse (FDF): Madame la présidente, madame la ministre, je commencerai par une petite note d'humour. J'ai devant moi un pictogramme "gsm interdit". Les temps ont bien changé! Madame la ministre, au cours de la précédente législature, le parti que je représente était déjà intervenu dans cette assemblée sur cette problématique qui risque d'ailleurs de rebondir encore dans les années futures, vu l'évolution de la technologie. En termes d'incidences pathologiques (effets génétiques, système hémato-encéphalique, affections neurologiques, système immunitaire, développement de cancers, etc.), le Conseil Supérieur de la Santé considère que l'exposition aux champs électromagnétiques de radiofréquence, de manière générale, ne montre pas d'influence néfaste pour la santé, sauf à des niveaux d'exposition thermique (augmentation de température lorsque l'on téléphone avec l'appareil à l'oreille pendant plus de 20 minutes). En tout état de cause, le Conseil n'émet pas de réponse définitive au sujet des niveaux d'exposition susceptibles de provoquer les affections pathologiques précitées et considère que l'incertitude


2014

2015

23.01 Véronique Caprasse (FDF): Wat het voorkomen van ziekten betreft, luidt het bij de Hoge Gezondheidsraad (HGR) dat een blootstelling aan radiofrequente elektromagnetische velden niet schadelijk is voor de gezondheid, behalve bij thermische blootstellingsniveaus. Volgens de raad is het niet zeker dat er andere effecten zijn bij blootstellingsniveaus lager dan die waarbij opwarming een rol speelt. De raad is terughoudender voor wat de invloed op kinderen en adolescenten betreft en adviseert daarom het voorzorgsprincipe toe te passen. De raad beveelt aan berekende waarden steeds te toetsen aan praktijkwaarden om


54E LEGISLATURE

54

13/01/2015

CRIV 54 COM

052

demeure encore à ce stade en termes d'effets non thermiques potentiels à des niveaux d'exposition inférieurs à ceux où le réchauffement joue un rôle.

onnodige plaatsing van basisstations te voorkomen, vooral in een stedelijke omgeving.

En revanche, le Conseil, très clairement, et c'était déjà le cas dans des avis précédents, se montre plus réservé quant aux risques particuliers encourus par les enfants et adolescents en relation avec l'exposition des champs magnétiques cités, des systèmes de communication sans fil et recommande l'application du principe de précaution.

Hebben uw diensten het advies van de HGR bestudeerd? Tot welke conclusies zijn zij al gekomen? Zullen de brochures die door uw administratie worden uitgegeven, aangepast worden? Zal men de te ondernemen acties coördineren met de Gemeenschappen, die bevoegd zijn op het gebied van de preventiegeneeskunde, of met de Europese Unie? Zult u de operatoren bewust maken van de risico's voor de volksgezondheid?

Je cite un extrait, page 23 du rapport 8927 du Conseil Supérieur de la Santé: "L'application du principe de précaution peut être utile afin de ne pas freiner inutilement les progrès technologiques mais également pour veiller à ce que ce développement ne mette pas en danger la santé publique de manière irréversible." Le Conseil recommande également, en cas d'augmentation d'installations émettrices pour téléphonie mobile, de toujours comparer les valeurs calculées et les valeurs pratiques afin de prévenir la mise en place inutile de stations de base, plus particulièrement en milieu urbain. En conséquence, madame la ministre, pouvez-vous me faire savoir si ces services ont déjà procédé à une première analyse de l'avis du Conseil Supérieur de la Santé? Dans l'affirmative, quelles en sont les premières conclusions? La brochure Téléphonie mobile et santé éditée par votre administration sera-t-elle actualisée et dans quel sens? Des contacts sont-ils prévus avec les Communautés qui disposent de larges compétences en matière de médecine préventive afin de coordonner des actions? Une concertation ou une action commune est-elle envisagée au niveau de l'Union européenne? Enfin, au plan des installations émettrices, des démarches seront-elles entreprises auprès des opérateurs afin de les sensibiliser aux risques potentiels? 23.02 Maggie De Block, ministre: Madame la présidente, chère collègue, mon administration a tiré ses premières conclusions concernant le nouvel avis du Conseil Supérieur de la Santé relatif au danger des ondes électromagnétiques. Cet avis qui se focalise sur la nouvelle technologie de téléphonie mobile 4G est adressé en premier lieu aux autorités régionales chargées des normes pour les antennes émettrices. Depuis 2009, la compétence est confiée aux Régions non seulement pour ce qui concerne l'aménagement du territoire, mais aussi pour ce qui concerne les normes d'exposition de la population. À cet égard, la Commission recommande d'éliminer rapidement les anciennes technologies de téléphonie mobile afin de diminuer l'exposition de la population. Le Conseil Supérieur de la Santé a effectué, dans le même temps, une actualisation, dans le cadre d'un plan global de bilan, des études scientifiques sur l'influence du rayonnement des radiofréquences sur la santé et a confirmé ses recommandations antérieures, notamment sur l'utilisation de téléphones mobiles.


2014

2015

23.02 Minister Maggie De Block: Het advies van de Hoge Gezondheidsraad over de mogelijke risico’s van blootstelling aan radiofrequente elektromagnetische velden zoomt in op 4G en is in de eerste plaats bestemd voor de gewestelijke overheden, die de normen voor de zendmasten bepalen. De Commissie adviseert de oude mobieletelefonietechnologieën snel buiten gebruik te stellen, om de blootstelling van de bevolking aan dergelijke straling te verminderen. De Hoge Gezondheidsraad heeft zijn overzicht van de wetenschappelijke studies naar de invloed van radiofrequente straling op de gezondheid geüpdatet, en


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

55

13/01/2015

Dès lors, l'adaptation des brochures rédigées par mon administration au sujet des champs électromagnétiques et de la santé ne s'impose pas actuellement. En fait, l'avis porte sur plusieurs compétences: le fédéral pour ce qui concerne la politique des produits, les Régions pour ce qui concerne les antennes émettrices, les Communautés pour ce qui concerne l'éducation à la santé, notamment pour ce qui a trait à la partie liée aux changements de comportement. Étant donné que la réalisation des recommandations du Conseil Supérieur de la Santé ne porte pas sur le même axe, une coordination ne me semble pas nécessaire. La publication de l'avis du Conseil Supérieur de la Santé scientifiquement justifié et clarifiant certains aspects techniques du point de vue de la santé mérite, selon moi, d'être communiquée à la communauté européenne et internationale, ce que mon administration fera, à la première occasion, lors de ses échanges avec l'Organisation mondiale de la Santé et la Commission européenne. 23.03 Véronique Caprasse (FDF): Madame la ministre, merci pour vos explications. Je me réjouis de ce que cette problématique suscite dans votre chef un grand intérêt. En conclusion, ce problème est très interpellant par rapport à nos enfants. Même si tout est partagé entre les différentes entités, j'estime vraiment important que vous soyez attentive à ce problème de santé essentiel pour nos enfants et pour les générations futures. Je vous remercie.

bevestigt zijn eerdere aanbevelingen inzake mobiele telefonie. De brochures van de administratie, die in overeenstemming zijn met die adviezen, hoeven dus niet aangepast te worden. Een gecoördineerde aanpak is niet nodig, aangezien het advies geen betrekking heeft op dezelfde materies voor de federale overheid, de Gemeenschappen en de Gewesten. Wel zou het advies bekend moeten worden gemaakt aan de internationale gemeenschap, wat we zullen doen zodra de gelegenheid daartoe zich aanbiedt.

23.03 Véronique Caprasse (FDF): Ik ben blij dat u interesse betoont voor deze kwestie, die van groot belang is voor de gezondheid van de toekomstige generaties.

L'incident est clos. Het incident is gesloten. 24 Question de M. Gilles Foret à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'opportunité d'une meilleure sensibilisation du monde médico-social à la problématique des mutilations génitales féminines (MGF) pour une lutte plus efficace contre ce phénomène en Belgique" (n° 1043) 24 Vraag van de heer Gilles Foret aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "een betere bewustmaking van de medisch-sociale actoren omtrent de problematiek van vrouwelijke genitale verminking (VGV) om dat fenomeen beter te kunnen bestrijden in België" (nr. 1043) 24.01 Gilles Foret (MR): Madame la présidente, madame la ministre, au mois de décembre 2014, j'ai eu l'occasion d'organiser, avec Les Femmes Réformatrices, une conférence sur les mutilations génétiques féminines (MGF). Les chiffres évoqués par une association que nous avions conviée ainsi que par une personne qui avait subi de telles mutilations sont des plus inquiétants. En effet, plus de 125 millions de filles et de femmes ont subi une excision, tandis que près de trente millions d'autres filles risquent d'en être victimes au cours des prochaines années. S'agissant de la Belgique, une étude récente commandée par le SPF Santé publique a estimé qu'en 2012, plus de 13 000 femmes avaient été excisées. Depuis, les chiffres ont doublé. Voilà une bien triste évolution. Les associations prônent des campagnes de sensibilisation et d'information auprès des communautés à risque. Elles essayent aussi de sensibiliser le monde professionnel. J'ai d'ailleurs eu l'occasion d'interroger votre collègue de la Justice à cet égard. Je souhaitais


2014

2015

24.01 Gilles Foret (MR): Volgens een studie waartoe de FOD Volksgezondheid opdracht had gegeven, waren er in 2012 naar schatting meer dan 13.000 besneden meisjes en vrouwen in België. Sindsdien zou dat aantal verdubbeld zijn. Welke rol zouden de medischsociale actoren kunnen spelen bij de preventie van vrouwenbesnijdenis? Hoe kunnen we de bevolking sensibiliseren? De deelgebieden hebben nieuwe sensibiliseringscampagnes op


54E LEGISLATURE

56

13/01/2015

vous poser les mêmes questions aujourd'hui, mais sur le plan de la santé publique. Il s'agit de voir comment les professionnels du monde médico-social pourraient jouer un rôle crucial dans la prévention du phénomène des MGF. Afin d'endiguer celui-ci et, surtout, d'améliorer la détection des mutilations génitales féminines, comment comptezvous sensibiliser le public? Allez-vous désigner des personnes de référence au sein du milieu médico-social? Je sais que les entités fédérées ont lancé de nouvelles campagnes de sensibilisation, mais le fédéral pourrait continuer à œuvrer dans ce sens. Il serait également judicieux d'inclure cette thématique dans le cursus des sages-femmes.

CRIV 54 COM

052

touw gezet, maar het federale beleidsniveau zou zich daar ook voor kunnen blijven inspannen. Het zou verstandig zijn dat thema op te nemen in de opleiding voor vroedvrouwen.

Je pense que mes questions cadrent avec l'ambition du gouvernement et de tous les parlementaires, consistant à promouvoir l'universalité des Droits de l'Homme – avec un H majuscule, bien évidemment – et ceux des femmes, par voie de conséquence. 24.02 Maggie De Block, ministre: Monsieur Foret, conformément au Plan d'action national de lutte contre la violence entre partenaires et d'autres formes de violences intrafamiliales 2010-2014, approuvé par la conférence interministérielle Intégration dans la société du 23 novembre 2010, le SPF Santé publique doit assurer un enregistrement des faits de mutilations génitales féminines par les professionnels confrontés à la problématique: enregistrement de routine des cas dépistés auprès des médecins, des gynécologues, des pédiatres, des sages-femmes. Au niveau de la santé publique en Belgique, les maternités des hôpitaux ont été sensibilisées en 2010-2011 à la problématique des mutilations génitales féminines. Cette sensibilisation s'est faite via un prospectus d'information adressé aux médecins et sages-femmes des maternités. Ce prospectus conçu par le Groupe d'abolition des mutilations sexuelles (GAMS) proposait la possibilité aux membres du personnel concerné de suivre une formation. Ce projet a été commandité par le SPF Santé publique. Des séances d'information et de formation à l'égard des catégories professionnelles concernées (infirmières, sages-femmes, gynécologues) dans un échantillon d'hôpitaux ont donc été organisées ces dernières années, le but étant, en effet, de disposer de personnes différentes dans les hôpitaux qui pourraient jouer le rôle de personnes relais sur la problématique des mutilations génitales féminines. Ce projet devrait aussi être poursuivi dans les prochaines années en l'étendant à d'autres hôpitaux mais aussi en tenant compte des restrictions budgétaires. Concernant la possibilité d'inclure une formation dans le cursus de base, j'aimerais attirer l'attention sur le fait que ceci relève de la compétence de l'enseignement supérieur, qui est actuellement une matière communautaire. J'ajoute que lorsque j'étais secrétaire d'État à l'Asile et la Migration, nous avons également sensibilisé les centres d'accueil, qui sont en première ligne, les médecins, les personnes de confiance, le personnel. À cet égard, nous avons travaillé avec le GAMS et cette collaboration continue.


2014

2015

24.02 Minister Maggie De Block: Zoals in het nationaal actieplan ter bestrijding van partnergeweld en andere vormen van intrafamiliaal geweld werd bepaald, moet de FOD Volksgezondheid zorgen voor de registratie van feiten van vrouwelijke genitale verminking (VGV) door de gezondheidswerkers die hiermee in aanraking komen. De kraamklinieken werden in 2010-2011 gesensibiliseerd voor deze problematiek, via een folder van de GAMS (Groep voor de Afschaffing van Vrouwelijk Genitale Verminkingen), die een opleiding voor de personeelsleden aanbood. Er werden in bepaalde ziekenhuizen dus informatie- en opleidingsworkshops georganiseerd, zodat er aanspreekpersonen zijn. Dit project, waartoe de FOD Volksgezondheid opdracht heeft gegeven, zou voortgezet en uitgebreid moeten worden, maar binnen de perken van de ingekrompen enveloppe. De eventuele opname van dit thema in de basisopleiding is een zaak voor het hoger onderwijs, dat een gemeenschapsmaterie is. Toen ik staatssecretaris voor Asiel en Migratie was, hebben we in samenwerking met de GAMS sensibiliseringsacties gevoerd in de opvangcentra. Die


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

57

13/01/2015

Il faut dire qu'il existe un important flux migratoire. On constate que des personnes qui ont été protégées ici et qui ont obtenu le statut de réfugiée en raison de faits qui se sont passés dans leur pays d'origine subissent une pression sociale vraiment forte qui empêche parfois d'éviter qu'elles soient victimes de ces actes; c'est le cas même pour leurs enfants.

samenwerking voortgezet.

24.03 Gilles Foret (MR): Madame la ministre, je vous remercie pour vos réponses.

24.03 Gilles Foret (MR): Er kan gedacht worden aan sensibiliseringcampagnes in de luchthavens voor personen die terugkeren naar hun land van oorsprong en daar het slachtoffer zouden kunnen worden van genitale verminking. De minister van Justitie heeft erop gewezen dat er nog niemand om die reden veroordeeld werd. Dat doet toch vragen rijzen!

Je sais que nous avons fait beaucoup d'efforts. Dans le cadre du nouveau plan national en matière de lutte contre les violences entre partenaires, je ne doute pas que ce phénomène constituera une priorité. J'espère que les entités fédérées et le fédéral pourront travailler de manière multidisciplinaire dans la même direction. Je ne doute pas que vous y serez sensible. Nous aurons l'occasion d'y revenir à l'occasion de campagnes de sensibilisation. Je pense notamment aux aéroports car on peut alors sensibiliser des personnes qui retournent dans leur pays d'origine et qui pourraient subir des mutilations génitales. Il est important de lutter contre ce tabou et d'améliorer la détection et la prévention. Le ministre de la Justice rappelait qu'il n'y avait encore eu aucune condamnation en la matière. C'est interpellant car ce phénomène est tabou et non détectable. Il faut pouvoir lutter à différents niveaux de pouvoir et dans différentes disciplines.

zal

worden

Het gebeurt dat mensen die hier bescherming genieten wegens de risico's in hun land van oorsprong onder zodanige sociale druk komen te staan, dat ze alsnog het slachtoffer worden van dat soort praktijken.

L'incident est clos. Het incident is gesloten. 25 Questions jointes de - Mme Sybille de Coster-Bauchau à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la problématique des quotas de numéros INAMI" (n° 1070) - Mme Valerie Van Peel à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les numéros INAMI" (n° 1264) - Mme Caroline Cassart-Mailleux à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les numéros INAMI" (n° 1303) 25 Samengevoegde vragen van - mevrouw Sybille de Coster-Bauchau aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de problematiek van de RIZIV-nummerquota" (nr. 1070) - mevrouw Valerie Van Peel aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de RIZIVnummers" (nr. 1264) - mevrouw Caroline Cassart-Mailleux aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de RIZIV-nummers" (nr. 1303) 25.01 Sybille de Coster-Bauchau (MR): Madame la ministre, à l'issue de votre réunion avec le ministre Marcourt au mois de décembre, c'est évidemment avec plaisir et soulagement pour l'ensemble des étudiants en dernière année de médecine et de dentisterie concernés que nous avons appris votre volonté de leur délivrer un numéro INAMI à l'issue de cette année académique. Vous avez assorti cette décision d'une exigence. À savoir que le gouvernement de la Communauté française porterait un "geste fort" afin qu'une telle mesure ne soit plus nécessaire à l'avenir. Le ministre


2014

2015

25.01 Sybille de CosterBauchau (MR): We hebben tot onze grote opluchting vernomen dat u van plan is op het einde van dit academiejaar een RIZIVnummer toe te kennen aan de studenten geneeskunde en tandheelkunde. U eist wel dat de Franse Gemeenschap het nodige


54E LEGISLATURE

58

13/01/2015

de l'Enseignement supérieur Marcourt vous a, de son côté, assuré qu'il examinerait toutes les solutions possibles. S'est-il engagé fermement en ce sens? Dans le cas contraire, si ses initiatives ne correspondent pas à vos attentes, qu'allez-vous entreprendre pour cette année-ci et les suivantes? Pas plus tard qu'hier, j'ai entendu le ministre déclarer qu'il proposerait un examen d'entrée. Or le recteur d'une université francophone a répondu qu'il ne le souhaitait pas. Nous voyons que ce choix ne fait pas l'unanimité dans le monde universitaire. J'aurais souhaité vous entendre à ce sujet. Ensuite, le ministre avait posé comme condition l'ouverture d'un cadastre complet émanant du gouvernement fédéral. Pouvez-vous me dire ce qu'il en est? Les étudiants en médecine et en dentisterie suivent ce dossier avec énormément d'intérêt. Enfin, pourriez-vous modifier le quota de numéros d'INAMI en fonction du cadastre complet que vous allez recevoir prochainement ou bien envisagez-vous d'autres mesures? 25.02 Valerie Van Peel (N-VA): Mevrouw de minister, het is al wat laat op de avond voor het dossier dat ik wens aan te kaarten, maar ik vrees dat wij hier nog vaak tot laat in de avond zullen vergaderen over dat dossier. Ik wil mij grotendeels aansluiten bij mijn collega die net haar vragen heeft gesteld. Op 8 januari las ik een artikel in La Libre, waaruit min of meer bleek dat Marcourt uw boodschap wel begrepen had, althans dat hij iets moest ondernemen. Alleen weet ik niet of hij echt begrepen heeft dat de instroom structureel aangepakt moet worden en ook vanaf het begin. Hij spreekt over een overleg met de studenten en de verschillende actoren uit de sector, dus ook de universiteiten. Zoals mijn collega terecht opmerkte, is er nu ook al een communicatie van de Naamse universiteit, die het niet ziet zitten dat er een ingangsexamen wordt afgenomen vóór het eerste jaar. De Naamse universiteit denkt dus veeleer aan een filter na het eerste jaar, als het dan echt moet. U stelt duidelijk en terecht dat in 2015 al een pak minder studenten aan de opleiding zal moeten beginnen, omdat wij het probleem anders telkens voor ons uitschuiven en daar zit niemand op te wachten. Ook de nationale raad van de Orde van geneesheren adviseert een veralgemening van het toelatingsexamen en geen selectie in de loop van de studies. Dat onze fractie twijfelt aan de bereidwilligheid van minister Marcourt, is volgens mij geen geheim. Daarom blijf ik dat dossier van dichtbij volgen en blijf ik u bestoken met vragen, mevrouw de minister. Mijn excuses daarvoor, maar ik heb dus toch weer enkele vragen voor u, omdat ik een en ander duidelijk wil horen van u.

CRIV 54 COM

052

zou doen opdat dit in de toekomst niet meer nodig zou zijn. Minister Marcourt heeft verzekerd dat hij alle oplossingen in ogenschouw zou nemen. Wat zal u dit en de komende jaren doen als dat initiatief niet aan uw verwachtingen voldoet? Gisteren heeft een Franstalige universiteitsrector zich verzet tegen het door de minister voorgestelde toelatingssexamen. Over die kwestie bestaat er geen consensus. Minister Marcourt wachtte van zijn kant op een volledig kadaster van de federale regering. Hoe staat het met dat dossier? Kan u de RIZIVnummerquota in functie van dat kadaster aanpassen? 25.02 Valerie Van Peel (N-VA): M. Marcourt, ministre de la Communauté française semble avoir entre-temps compris qu’il devait passer concrètement à l’action, mais il reste à savoir s’il a également compris qu’il fallait limiter l’accès aux études de médecine de manière structurelle dès le départ. Il déclare désormais ouvertement qu’il faudra dès 2015 réduire considérablement le nombre d’étudiants accédant à la formation et l’Ordre des médecins recommande également une généralisation de l’examen d’admission. La ministre fédérale considère-telle que l’instauration d’un filtre dans le courant ou au terme de la première année universitaire suffit? Que fera-t-elle si le ministre Marcourt persiste dans son refus d’organiser un examen d’admission digne de ce nom dans sa Communauté?

Mevrouw de minister, indien geopteerd wordt voor een filter in de loop van of op het einde van het eerste academiejaar, kan dat dan voor u op een of andere manier als oplossing volstaan? Wat is, met andere woorden, het exacte kader waarin die filter uitgewerkt kan worden en waaraan zal die worden afgetoetst?


2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

59

13/01/2015

Mijn tweede vraag heb ik in de plenaire vergadering al eens aangehaald. Indien minister Marcourt blijft weigeren om een volwaardig toelatingsexamen in te voeren, welke gevolgen zal dat dan precies hebben? Wat zult u ondernemen? Zullen we dan ook echt een stok achter de deur hebben? 25.03 Maggie De Block, ministre: Madame la présidente, chers collègues, les étudiants qui termineront leurs études d'ici 2020 inclus ont actuellement entamé leurs études d'une durée de six ou sept ans. Le surnombre d'étudiants qui sortiront de leur promotion dans les années à venir et jusqu'en 2020 concerne surtout les universités francophones. Il est tel que j'ai plus que jamais la conviction qu'il faut prendre dès à présent et avec effet immédiat des mesures afin que cela ne se reproduise plus à partir de 2021. Autrement dit, il faut que le nombre d'étudiants qui entameront en 2015 des études de médecine soit maîtrisé de façon correcte et conformément aux prévisions des besoins en main-d'œuvre médicale. Il appartient aux Communautés de déterminer de quelle façon elles souhaitent satisfaire à cette condition et aussi de convaincre tout un chacun de l'effectivité et de l'efficacité de la méthode qu'elles proposent.

25.03 Minister Maggie De Block: Vooral aan Franstalige universiteiten zullen er de komende jaren en tot in 2020 overtallige studenten afstuderen. De vooruitzichten op dat vlak zijn van dien aard dat er nu reeds maatregelen moeten worden genomen, en wel met onmiddellijke ingang, opdat die situatie zich vanaf 2021 niet meer zou voordoen. Het aantal jongeren dat in 2015 geneeskunde gaat studeren, moet worden beperkt en moet overeenstemmen met de nood aan medisch personeel. De Gemeenschappen moeten bepalen hoe ze aan die voorwaarde willen voldoen en moeten eenieder van de doeltreffendheid van de gekozen methode overtuigen.

Ik laat dus enige vrijheid aan minister Marcourt. Hij is daarvoor bevoegd en hij is een overlegronde aan het doen. Ik vind het positief dat er al reacties zijn op het terrein, want reactie betekent dat er actie is. Ik heb inderdaad als beste oplossing voorgesteld om het aantal leerlingen in september te kiezen. Wij zullen zien met wat hij voor de pinnen komt. De oppuntstelling van het dynamisch kadaster en de werkzaamheden die dan moeten worden ondernomen door de Planningscommissie, die ondertussen ook nog moet worden vernieuwd, maken dat het sowieso te kort dag is om de quota voor het jaar 2021 in een eerstvolgende tijd al op basis van een nieuw kadaster op te leveren. Het dynamisch kadaster zal er maar zijn midden 2015. Dat is te laat voor de quota. Het betreft immers een hels werk. Dat werd duidelijk gecommuniceerd aan de gefedereerde entiteiten. De Planningscommissie zal de handen vol hebben met het bepalen van de nieuwe quota voor de daaropvolgende jaren aan de hand van de gegevens van het dynamisch kadaster. Mogelijk kan er nog een herberekening worden gedaan voor het jaar 2021. Dat is echter zeer optimistisch qua timing. Een herberekening voor de jaren waarvoor de quota reeds geruime tijd vastliggen, met andere woorden de jaren tot en met 2020, komt mij niet als haalbaar noch als wenselijk voor, omdat de leerlingen al


2014

2015

Je laisse donc une certaine marge de manœuvre au ministre Marcourt, qui est compétent pour l'enseignement supérieur francophone et mène actuellement une concertation. Il ne nous reste de toute façon pas assez de temps pour encore établir le quota pour 2021 sur la base d'un nouveau cadastre, puisque le cadastre dynamique ne sera disponible que d'ici mi-2015. La Commission de planification aura du pain sur la planche les années suivantes pour fixer les nouveaux quotas sur la base du cadastre dynamique. Un nouveau calcul pour l'année 2021 est peutêtre encore possible, mais l’idée me paraît très optimiste. Pour les années pour lesquelles un quota a déjà été arrêté depuis un certain temps – donc jusqu'en 2020 – un nouveau calcul ne me paraît ni réalisable ni souhaitable.


54E LEGISLATURE

60

13/01/2015

CRIV 54 COM

052

allemaal bezig zijn met de studies. Men kan nu niet opeens zeggen dat iemand, bijvoorbeeld na twee jaar geneeskunde, niet meer mag voortstuderen. Dat lijkt mij niet zo’n aangenaam nieuws om als student of als ouder/sponsor te vernemen. C'est une situation vraiment désagréable pour les étudiants de dernière année à laquelle j'ai tenté de trouver une solution durant ces derniers mois, même s'il s'agit d'une problématique dont l'origine ne se situe pas au niveau fédéral.

Het is een vervelende situatie voor de laatstejaarsstudenten. Ik heb getracht een oplossing te vinden, al ligt de oorzaak van het probleem niet op het federale niveau.

Het is al herhaaldelijk aangestipt dat de oorsprong van het probleem niet aan federale maatregelen te wijten is. Het komt door het gebrek aan maatregelen in de Franstalige Gemeenschap.

Je répète que ce problème n'est pas attribuable à des mesures prises à l'échelon fédéral, mais qu'il est dû à un manque de décisions en Communauté française.

J'ai demandé à ce que cela ne se reproduise pas. Si, au début de l'année académique 2015-2016, des mesures suffisamment convaincantes, effectives et efficaces pour réguler considérablement le flux étudiant font défaut, cela hypothéquera certainement la mise en œuvre des mesures que j'ai prises.

Ik heb dan ook gevraagd dat er hier een einde aan wordt gemaakt. In het begin van het academiejaar 2015-2016 moeten er daadwerkelijk efficiënte maatregelen genomen zijn om de instroom van studenten te reguleren. Het studentenoverschot van de vorige jaren moet weggewerkt worden.

Ces mesures doivent résoudre le problème de surnombre d'étudiants en médecine apparu dans les années précédentes et se poursuivant dans les années à venir qui termineront leurs études d'ici 2020. J'évoque ici plus précisément la prolongation d'une période supplémentaire de huit ans dans le cadre de la procédure dite de "lissage". Soyons clairs: ne pas prolonger cette période aurait de lourdes conséquences pour les étudiants censés achever leurs études dans les années 2016 à 2020.

Hoe groter men het overtal laat worden, hoe meer consequenties dat zal hebben. Ik heb dit jaar een denkspoor voorgesteld die mij redelijk leek, en die rekening hield met het overtal dat werd geproduceerd en dat moet worden gecompenseerd. Ik heb daaraan voorwaarden gekoppeld. Als bij het begin van het volgende academiejaar blijkt dat aan die voorwaarden niet werd voldaan, dan neemt men in de Waalse Gemeenschap andermaal een enorme verantwoordelijkheid en dan zal dat daar moeten worden opgelost. Ik zal daarvoor echter geen poot uitsteken.

Ik zal de zogenaamde lissageprocedure met acht jaar extra verlengen. Als ik dat niet zou doen, zou dat verstrekkende gevolgen hebben voor de studenten die tussen 2016 en 2020 afstuderen. Plus le surnombre sera important, plus les conséquences seront graves. J'ai à présent proposé une piste de réflexion qui prend en considération le surplus à compenser. J'ai cependant assorti cette solution de conditions. Si la Communauté française n'y satisfait à nouveau pas, sa responsabilité sera écrasante, car durant un à trois ans, plus aucun étudiant francophone ne pourra terminer ses études de médecine.

Ik heb dat reeds herhaaldelijk gezegd en ik blijf het ook zeggen. De oplossing zal op dat moment daar moeten worden gevonden, zo niet zal de catastrofe daar compleet zijn. Er zullen dan minstens gedurende één, twee of zelfs drie jaar geen Franstalige studenten Geneeskunde kunnen afstuderen. Dat is de consequentie voor iedereen die kan lezen en horen. Dat lijkt mij voor iedereen duidelijk.


2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

61

13/01/2015

Ik meen dat het nogmaals mag worden gezegd en ik zal het ook blijven herhalen. Ik ben bereid een compromis te bereiken, maar dat veronderstelt dat het compromis door beide partijen wordt gehonoreerd. 25.04 Sybille de Coster-Bauchau (MR): Madame la ministre, je vous remercie. Comme d'habitude, c'est clair, net et précis, ce que j'apprécie. J'espère que la Communauté française va vous entendre. J'y ai siégé pendant cinq ans et j'ai fait partie de la commission de l'Enseignement supérieur. Nous avons martelé au ministre Marcourt qu'il fallait prendre des décisions. Elles n'ont pas été prises. Mais, in fine, ce sont les étudiants et leurs parents qui sont pris en otage par des décisions irresponsables. Je trouve que vous avez fait un pas important pour que ces étudiants et leurs parents ne soient pas prisonniers et ne se retrouvent après autant d'études sans diplôme de médecin. Mais au niveau de la communication, ce n'est pas très clair pour les étudiants, leurs parents et pour les universités. Je pense qu'il faudra encore marteler cette position pour qu'il ne faille pas prendre de décisions difficiles plus tard.

25.04 Sybille de CosterBauchau (MR): Ik hoop dat de Franse Gemeenschap en minister Marcourt hun oren naar u zullen laten hangen. Er werden onverantwoorde beslissingen genomen, en de studenten en hun ouders betalen het gelag. U moet uw standpunt nog eens uiteenzetten aan de studenten en de universiteiten, want zij zijn niet noodzakelijk op de hoogte.

25.05 Maggie De Block, ministre: J'ai reçu successivement les étudiants, les doyens des deux côtés et les syndicats de médecins. Après le compromis, ils ont été reçus chez moi. Il n'y a pas de doute sur le fait qu'ils ont bien compris. Mais la responsabilité, qui est immense, reste aux entités fédérées francophones. Il n'y a pas de doute. Comme vous le dites, c'est clair et correct. Et c'est à prendre ou à laisser. Mais c'est une responsabilité immense.

25.05 Minister Maggie De Block: Ik heb de studenten en de decanen, de vakbonden en de artsen ontvangen. Zij beseffen goed genoeg wat er op het spel staat, maar de Franstalige beleidsmakers dragen hier een verpletterende verantwoordelijkheid.

25.06 Valerie Van Peel (N-VA): Mevrouw de minister, ik dank u voor uw duidelijk antwoord. Wij vallen misschien in herhaling, maar ik denk dat ik u dat in de toekomst nog een paar keer even duidelijk zal laten zeggen. Blijkbaar is dat toch noodzakelijk. Men voelt immers dat die boodschap aan de andere zijde van de taalgrens nog steeds niet altijd duidelijk is overgekomen. Daarin volg ik mijn collega, die deze opmerking ook heeft gemaakt.

25.06 Valerie Van Peel (N-VA): La gravité du problème n’est toujours pas perçue de l’autre côté de la frontière linguistique. Pour la ministre, peu importe la manière dont le problème sera résolu, mais elle exige néanmoins que la mesure soit appliquée dès le début de l’année universitaire et pas à son terme, ce qui me semble tout à fait pertinent.

Ik ben blij te horen dat u de verantwoordelijkheid blijft leggen waar ze ligt. U laat enige vrijheid in de manier waarop men de oplossing uitwerkt. Dat is ook logisch, maar ik heb in de Artsenkrant gelezen dat u wel de duidelijke voorwaarde stelt dat de maatregel moet worden toegepast aan het begin van het academiejaar en niet op het einde. Ik zie u knikken. Dat vind ik toch een belangrijke nuance, die ik nog even wou belichten. 25.07 Minister Maggie De Block: Dat is in het belang van de studenten. Als men in het midden van het academiejaar een maatregel neemt, die effect sorteert, zal misschien slechts een derde of de helft verder kunnen doen. Dan zijn al de andere studenten hun credits kwijt. Dan moeten zij zich heroriënteren. Waar kunnen zij dan nog terecht? Zij zijn een heel academiejaar kwijt. Dat wil ik niet riskeren. Dat is in het belang van de studenten en de ouders.


2014

2015

25.07 Maggie De Block, ministre: Il y va de l’intérêt des étudiants. Personne ne doit perdre la totalité d’une année d’études. Dans le système BAMA, certains étudiants passent parfois cinq ans sur les bancs de l’université sans réussir à décrocher le titre de bachelier.


54E LEGISLATURE

62

13/01/2015

CRIV 54 COM

052

Met het BaMa-stelsel zitten sommige studenten drie, vier of vijf jaar aan de universiteit en zij geraken niet aan een bachelor, omdat zij onderweg te veel punten verliezen. Dat is iets nieuws, waarmee studenten en ook ouders moeten leren leven. Als men vier of vijf jaar in een student investeert, wil men toch ook een diploma zien. Zij zijn hun credits dan kwijt, wat de regeling ook is. Het BaMa-stelsel is een Europees systeem. Als men niet slaagt in een richting, is men zijn credits kwijt. 25.08 Valerie Van Peel (N-VA): Mevrouw de minister, wij volgen uw compromisvoorstel om de stage een tijd langer toe te laten. Men werkt dan met een soort van afbetaling. Wij blijven u daarbij steunen. Dat is niet alleen in het voordeel van alle studenten, aan beide zijden van de taalgrens, zoals u terecht zegt. Ook belangrijk is dat dit ten voordele van de kwaliteit van de zorg is. Wij blijven de problematiek samen met u opvolgen, mevrouw de minister.

25.08 Valerie Van Peel (N-VA): Nous adhérons à la proposition de compromis formulée par la ministre d’autoriser une prolongation du stage qui permet de liquider le solde des étudiants en surnombre. Cette solution est favorable aux étudiants des deux côtés de la frontière linguistique et améliorera par la même occasion la qualité des soins.

L'incident est clos. Het incident is gesloten. 26 Question de Mme Gwenaëlle Grovonius à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "l'amélioration de l'information concernant l'IVG sur le site du SPF Santé publique" (n° 1105) 26 Vraag van mevrouw Gwenaëlle Grovonius aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "betere voorlichting over abortus op de website van de FOD Volksgezondheid" (nr. 1105) 26.01 Gwenaëlle Grovonius (PS): Madame la présidente, madame la ministre, le 5 décembre 2014, le centre de planning familial namurois Willy Peers a organisé une rencontre à l'occasion du trentième anniversaire de la mort du célèbre médecin. C'était l'occasion pour la Fédération des centres de planning familial des Femmes prévoyantes socialistes de rappeler l'importance du combat mené par cet homme pour la liberté des femmes à disposer de leur corps. C'était également l'occasion pour les acteurs de terrain de faire part de leurs constats, remarques et suggestions afin d'améliorer leur travail au quotidien. Dans ce cadre, un élément relevant de votre département a été soulevé: l'absence d'informations relatives à l'IVG sur le site du SPF Santé publique. J'ai moi-même visité ce site et j'ai pu constater cette lacune. Madame la ministre, pourquoi aucune information relative à cette thématique n'est-elle présentée sur le site? Nous savons qu'internet est aujourd'hui une source importante d'informations pour les citoyens et les professionnels. Il est donc essentiel qu'un site sérieux et aussi bien référencé que celui du SPF puisse offrir au moins un renvoi vers des sites spécialisés comme ceux des différentes fédérations de centres de planning familial ou vers une plate-forme telle que loveattitude.be. Pensez-vous qu'une amélioration pourrait être apportée à ce site? Dans la négative, pourquoi? Si oui, comment pourriez-vous intégrer ces informations, par exemple par de nouveaux contenus sur le site ou des liens vers d'autres sources existantes?


2014

2015

26.01 Gwenaëlle Grovonius (PS): Ter gelegenheid van een bijeenkomst die georganiseerd werd door het Naamse centrum voor gezinsplanning Willy Peers heeft men herinnerd aan de strijd die die arts heeft gevoerd opdat de vrouwen baas over hun eigen lichaam zouden kunnen zijn. Er werd die dag opgemerkt dat er op de website van de FOD Volksgezondheid geen informatie over abortus staat. Op die site zouden er ten minste links moeten staan naar gespecialiseerde sites zoals die van de federaties van centra voor gezinsplanning. Hoe verklaart u die lacune? Hoe zal u dat verhelpen?


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

63

13/01/2015

Il est important que l'information puisse être donnée car cela peut rassurer les femmes concernées et leur permettre de pouvoir décider en connaissance de cause et de choisir en toute autonomie. C'est dans cette optique que la Fédération des centres de planning familial des Femmes Prévoyantes Socialistes a lancé en avril dernier un site d'information clair et fiable sur l'avortement, jeveuxavorter.be. Ce site fournit des informations pratiques: les lieux où avorter, le coût d'un avortement, les différentes méthodes ainsi qu'une rubrique qui est spécifiquement dédiée aux professionnels et qui reprend des informations légales, des liens et des publications. On pourrait peutêtre envisager un lien vers ce site. 26.02 Maggie De Block, ministre: Madame Grovonius, il est inexact de dire que le site du SPF Santé publique ne contient pas d'information sur le sujet! En effet, la loi du 13 août 1990 crée une commission d'évaluation de la loi du 3 avril 1990 relative à l'interruption de grossesse sous l'autorité du parlement. Mais le SPF Santé publique a été désigné par cette loi pour assurer le secrétariat de cette commission. De ce fait, les documents concernant cette commission se trouvent bien sur le site du SPF Santé publique, dont je vais vous donner l'adresse. Il est par contre exact de dire que l'information mise à disposition reste relativement formelle. Elle concerne la législation en vigueur, les obligations qui portent sur les prestataires de soins et les rapports bisannuels présentés au parlement en exécution de la loi du 13 août 1990. Toutefois, la commission étant placée sous l'autorité du parlement, elle doit lui faire rapport tous les deux ans concernant en particulier les données statistiques, les rapports annuels établis par les institutions qui pratiquent les interventions et une synthèse des renseignements que les services d'information de ces institutions ont transmis à la commission. La commission peut également formuler des recommandations pouvant modifier la législation en vue de diminuer le nombre d'interruptions de grossesse et/ou d'améliorer la guidance et l'accueil des femmes en situation de détresse. Le parlement est chargé d'organiser un débat autour des recommandations émises. Ce débat pourrait donc être l'occasion, pour le parlement, d'émettre d'éventuelles demandes complémentaires à l'égard de la commission, notamment en termes d'informations à diffuser sur le site internet du SPF Santé publique à l'attention des citoyens et citoyennes. Je peux vous indiquer où trouver l'information.

26.03 Gwenaëlle Grovonius (PS): Madame la ministre, il est vrai que lorsqu'on tape le mot "avortement" sur le site, on trouve les rapports mais on ne dispose pas d'informations plus précises. Si une


2014

2015

26.02 Minister Maggie De Block: Op de website van de FOD Volksgezondheid staat er wel degelijk informatie over dat onderwerp. Bij de wet van 13 augustus 1990 houdende oprichting van een commissie voor de evaluatie van de wet van 3 april 1990 betreffende de zwangerschapsafbreking werd de FOD opgedragen de secretariaatstaken van die commissie waar te nemen. Men kan dus op de site documenten vinden met betrekking tot die commissie. Die eerder formele informatie heeft betrekking op de geldende wetgeving, de verplichtingen voor de zorgverleners en de rapportage aan het Parlement. De commissie moet aan het Parlement tweejaarlijks samenvattende informatie voorleggen over de desbetreffende statistische gegevens, de jaarverslagen van de instellingen die zwangerschapsafbrekingen uitvoeren en informatie die aan de commissie wordt doorgegeven. Zij kan wetswijzigingen voorstellen om het aantal abortussen te verminderen en vrouwen in nood beter te begeleiden. Het Parlement moet dan een debat organiseren en kan bij die gelegenheid aan de commissie bepaalde verzoeken richten, bijvoorbeeld over de informatie op de site van de FOD Volksgezondheid. 26.03 Gwenaëlle Grovonius (PS): Als men de term abortus intikt, vindt men alleen verslagen.


54E LEGISLATURE

64

13/01/2015

femme se trouve dans une situation difficile, si elle se pose des questions, cherche une information sur un centre de planning familial, etc., elle ne peut pas la trouver sur ce site. Or ce site est extrêmement bien référencé. Selon toute vraisemblance, il est aussi un gage de sérieux. Il me semblerait donc opportun d'y trouver ces informations. Sous quelle forme? Des liens ou une information spécifique traitée? J'entends qu'on peut en discuter mais je ne comprends pas pourquoi vous ne pouvez en prendre l'initiative et pourquoi il faut débattre de cette question.

CRIV 54 COM

052

Een vrouw in nood moet tevergeefs zoeken naar concrete informatie. Het betreft een deugdelijke en belangrijke site, dus moet men die informatie toch kunnen vinden. Ik begrijp niet waarom u de opdracht niet kan geven om een en ander op de site te plaatsen.

Je suis donc navrée que vous ne puissiez pas, en tant que ministre, considérer que cet élément est suffisamment important pour prendre l'initiative d'avancer sur cette question et de mettre l'information sur le site. 26.04 Maggie De Block, ministre: Madame, ce n'est pas à moi de décider, mais je peux m'informer.

26.04 Minister Maggie De Block: Het is niet aan mij om te beslissen, maar ik kan inlichtingen inwinnen.

La présidente: Et peut-être revenir? Il existe une différence entre renseigner sur les différents lieux où il est possible d'avorter et publier des liens sur des organisations spécifiques. Si l'on en note une, il faut toutes les noter (les plannings, les hôpitaux, le médecin, etc.). À voir comment réagir. Madame, il serait donc préférable de revenir poser votre question et de laisser à la ministre le temps de prendre ses renseignements pour indiquer ce qu'elle peut faire ou suggérer de faire. L'incident est clos. Het incident is gesloten. 27 Vraag van mevrouw Els Van Hoof aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de gezondheidsrisico's van zonnebanken" (nr. 1130) 27 Question de Mme Els Van Hoof à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les risques de santé liés à l'utilisation de bancs solaires" (n° 1130) 27.01 Els Van Hoof (CD&V): Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, het is een zonnig onderwerp maar geen opbeurend onderwerp. Sinds 1 januari 2015 zijn in Australië zonnebankcentra verboden. Daarmee is het na Brazilië het tweede land ter wereld dat zonnebanken verbiedt. Aanleiding zijn de torenhoge cijfers voor huidkanker in het land: twee op drie Australiërs wordt voor zijn zeventigste geconfronteerd met de ziekte. Ook in België neemt het aantal gevallen toe, wij hebben er 143 op jaarbasis ten gevolge van zonnebankcentra. In België ijvert de Stichting tegen Kanker reeds een paar jaar voor strengere controles en naleving van de wetgeving rond het gebruik van zonnebanken. Ook in ons land stijgt het aantal nieuwe gevallen van huidkanker elk jaar meer en meer. Internationale studies tonen aan dat er een duidelijk verband is tussen huidkanker en het gebruik van zonnebanken. Cijfers van de FOD schetsen ook dat op 94 gecontroleerde centra slechts 7,5 % in orde was. Er zijn vierduizend zonnebankcentra in België; die kunnen allemaal niet bezocht worden. Maatregelen dringen zich dus op, want zonnebanken zijn sowieso ongezond, er


2014

2015

27.01 Els Van Hoof (CD&V): Des études internationales ont démontré l’existence d’une corrélation entre le cancer de la peau et les bancs solaires. Le Brésil et l’Australie viennent d’ailleurs d’interdire les bancs solaires. Dans notre pays aussi, le nombre de carcinomes épidermoïdes augmente chaque année. La Belgique compte 4 000 centres de bronzage. Sur les 94 centres contrôlés, seulement 7,5 % étaient en règle. Il faut prendre des mesures car aucun banc solaire n’est bon pour la santé. Le public est-il suffisamment informé des risques auxquels il s’expose? Un dépliant du SPF


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

bestaat geen gezonde zonnebank. Vindt u dat het publiek voldoende geïnformeerd is over de risico's van een bezoek aan de zonnebank? Er bestaat een folder van de FOD die de tien geboden voor een zonnecultus meegeeft, maar eigenlijk moet men zeggen dat het ongezond is, of er nu tien geboden zijn of niet: het is ongezond. Kunt u met cijfers staven dat er een oorzakelijk verband is tussen huidkanker en het gebruik van zonnebanken? Acht u het nuttig om in samenspraak met de gemeenschapsministers acties te ondernemen om het gebruik van zonnebanken af te raden? Zult u extra campagnes of acties hieromtrent opzetten? Hoe staat u tegenover de vraag van de Stichting tegen Kanker voor een verplichte registratie? Een betere controle zou reeds een begin zijn, vermits men nu bij de kapper of het fitnesscentrum ook zonnebanken terugvindt. Hoe staat u tegenover meer en strengere controles op de naleving van de wet en een verbod op misleidende reclame? 27.02 Minister Maggie De Block: Mevrouw Van Hoof, het verband tussen zonnebanken en zonneblootstelling in het algemeen, enerzijds, en huidkanker, anderzijds, is effectief duidelijk aangetoond in de wetenschappelijke literatuur. Hoewel we hier niet op dezelfde breedtegraad liggen als Australië – we hoeven daar niet rouwig om te zijn, alle geografische liggingen hebben hun goede en slechte kanten – hebben we hier inderdaad ook een probleem. Het International Agency for Research on Cancer, het onderzoekscentrum voor kanker van de WHO, heeft reeds in 2009 zonnebanken geklasseerd als carcinogeen voor mensen in de hoogste risicocategorie, dat wil zeggen voor mensen met een gevoelige huid. Mensen die een zonnebank gebruiken, hebben een met 15 % verhoogd risico op melanoom. Indien een zonnebank gebruikt wordt voor de leeftijd van 30 jaar stijgt de kans op melanoom met 75 %. Reeds in 2000 heeft de Hoge Gezondheidsraad een advies gegeven over de risico’s van het gebruik van zonnebanken. Dat advies wordt momenteel geactualiseerd en het zal ook in de loop van dit jaar beschikbaar zijn. Een adequate controle en informatie over de risico’s zijn dus inderdaad van groot belang. Vandaar ook de acties die reeds genomen zijn met de tien geboden. Preventie is natuurlijk ook nodig, maar dat is een bevoegdheid van de Gemeenschappen. Wat de controle, de reglementering en de voorwaarden voor de uitbating van zonnecentra betreft, moet ik u er wel op wijzen dat deze evenals de informatie voor de consument behoren tot de bevoegdheden van de minister van Economie. Die zal u niet onbekend zijn. Algemeen moeten we ook weten dat mensen in België niet alleen zonnebanken hebben, maar dat ze ook meer naar de zon gaan. Vroeger ging men misschien een keer per jaar op reis. Het is een


65

13/01/2015

2014

2015

énumère les dix commandements du culte solaire mais la vérité, c’est que les bancs solaires sont franchement mauvais pour la santé. La ministre peut-elle prouver, statistiques à l’appui, le lien de causalité entre le cancer de la peau et la pratique du banc solaire? Se concertera-t-elle avec les Communautés afin de persuader le public de renoncer à cette pratique? Est-il prévu de renforcer le contrôle du respect de la loi et d’interdire la publicité mensongère pour tel ou tel centre de bronzage?

27.02 Maggie De Block, ministre: Ce lien de causalité a été démontré scientifiquement. Dès 2009, le Centre international de recherche sur le cancer, une agence de l’OMS, classait le banc solaire comme cancérigène pour les personnes à peau sensible. Le banc solaire augmente le risque de mélanome et utilisé avant l’âge de 30 ans, il l’accroît même de 75 %. En 2000 déjà, le Conseil Supérieur de la Santé avait formulé un avis sur les risques liés à l’utilisation du banc solaire, un avis qui fait actuellement l’objet d’une actualisation. L’organisation de contrôles appropriés et la diffusion d’informations sur les risques sont d’une importance capitale. C’est la raison des dix commandements. La prévention est également nécessaire mais il s’agit d’une compétence communautaire. Quant au contrôle et aux règles et conditions d’exploitation des centres de bronzage, ils relèvent eux aussi de la compétence du ministre de l’Economie. À l’utilisation du banc solaire s’ajoute cependant aussi le fait que des concitoyens partent plusieurs fois par an en vacances,


54E LEGISLATURE

66

13/01/2015

cumulatie van het aantal uren waarin de huid aan de zon wordt blootgesteld. Vandaar dat in Australië en Brazilië zelfs melanomen achter de oren van de mensen en in de hals worden gevonden. Dat zijn zones die niet zo frequent aan de zon worden blootgesteld, maar bij hen gebeurt dat wel. Algemeen gaat het echter om de optelling van de blootstelling van de huid aan alle soorten van zonnestralen, zowel van zonnebanken als in de tuin en op vakantie naar de zon, zonder bescherming. Het is de accumulatie van het aantal zonuren die van belang is voor de huid. Voor kinderen zijn er al maatregelen met speciale patches, zonnebrillen enzovoort. Wij moeten echter niet alleen de kinderen beschermen. Men moet er echt verantwoord mee omgaan.

CRIV 54 COM

052

ce qui entraîne une accumulation du nombre d’heures durant lesquelles la peau est exposée aux UV. Pour les enfants, des mesures comprenant des patches spéciaux, des lunettes solaires, etc., ont déjà été prises. Mais la protection doit également s’étendre aux adultes qui doivent apprendre à utiliser le banc solaire avec modération.

27.03 Els Van Hoof (CD&V): Ik heb begrepen dat ik de vraag aan minister Peeters moet stellen. 27.04 Minister Maggie De Block: Alleen wat de controle betreft. 27.05 Els Van Hoof (CD&V): Dat is wel belangrijk. Ik zal dat zeker doen. Het is immers van belang, want de mensen zijn niet voldoende gesensibiliseerd. Het shockeffect van het verbod in Australië heeft meer impact dan de reclames tot nu toe.

27.05 Els Van Hoof (CD&V): En raison de la nocivité des bancs solaires, l’utilisation de ceux-ci devrait être purement et simplement déconseillée.

Het is dus wel van belang, zeker voor de leeftijdsgroep tot 35 jaar, die meer gevoelig is voor zonnebanken dan oudere mensen. Jongeren beseffen dat momenteel niet. Zij willen een mooi kleurtje of zich voorbereiden op de zon. Men denkt dat het gezonder is om op die manier naar de zon te vertrekken en dus wil men de huid al een beetje voorbereiden, terwijl niets ongezonder is dan dat. Er is dus nog heel wat sensibiliseringswerk nodig om het gebruik van zonnebankcentra eigenlijk af te raden. Dat zou het beste zijn. Het incident is gesloten. L'incident est clos. 28 Samengevoegde vragen van - juffrouw Yoleen Van Camp aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de specialisatie van en de samenwerking tussen ziekenhuizen" (nr. 1162) - mevrouw Monica De Coninck aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid over "de plannen voor een herziening van de ziekenhuisfinanciering" (nr. 1291) 28 Questions jointes de - Mlle Yoleen Van Camp à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "la spécialisation des hôpitaux et la collaboration entre eux" (n° 1162) - Mme Monica De Coninck à la ministre des Affaires sociales et de la Santé publique sur "les projets de révision du financement des hôpitaux" (n° 1291) 28.01 Yoleen Van Camp (N-VA): Mevrouw de minister, vorige week kwamen de kwalijke gevolgen van de samenwerking en specialisatie van ziekenhuizen nog maar eens in de media, dit keer inzake de concurrentiestrijd tussen de ziekenhuizen die hierdoor wordt teweeggebracht. Een aantal aspecten werd reeds belicht in de regeling der werkzaamheden.

28.01 Yoleen Van Camp (N-VA): Les fâcheuses conséquences de la collaboration entre hôpitaux et de la spécialisation de ces derniers continuent à faire couler beaucoup d'encre.

Mevrouw de minister, hebt u al een analyse gepland van de huidige capaciteit van acute bedden? Wanneer mogen wij daarvan de eerste

La ministre a-t-elle déjà prévu une analyse de la capacité actuelle de


2014

2015


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

67

13/01/2015

resultaten verwachten? Zit dit mee in het stappenplan, in de vertaling van het KCE-rapport dat wij mogen verwachten? Of staat dit daarvan los? Concreet over de wanpraktijken inzake concurrentie: worden die geregistreerd of op een bepaalde manier in kaart gebracht? Wordt daartegen iets concreet ondernomen? Door de vorige regering werden dergelijke toestanden nog in de hand gewerkt. Door een bepaling in een programmawet werd bijvoorbeeld een ruling gecreëerd voor ziekenhuizen die daardoor niet-erkende PETtoestellen konden exploiteren. Wij zouden graag weten welk beleid u daarin denkt te voeren. 28.02 Monica De Coninck (sp.a): Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, er is al naar verwezen: in De Standaard is een opiniebijdrage verschenen waarin een ziekenhuisdirecteur, een afgevaardigd bestuurder en een voorzitter zeggen dat de concurrentie zich heel sterk manifesteert in de sector. Ik kan daar zelf ook van meespreken vanuit Antwerpen, waar er enkele grote ziekenhuizen zijn en waar het blijkbaar onmogelijk is om samen te werken en afspraken te maken, waardoor op verschillende locaties dezelfde toestellen staan, die niet optimaal en niet efficiënt werken. De oorzaak wordt gelegd bij de manier waarop de ziekenhuizen worden gefinancierd. Volgens mij ligt het niet alleen aan de manier waarop de ziekenhuizen, maar ook de dokters worden gefinancierd. Het is voor ziekenhuizen blijkbaar moeilijk om uit de rode cijfers te blijven. Het marktdenken wint terrein. Heel concreet betekent dit dat sommige ziekenhuizen hun patiënten doorverwijzen naar een ziekenhuis aan de andere kant van het land, waarbij de patiënten een ziekenhuis passeren waar zij evengoed behandeld kunnen worden. Gelukkig geeft het federaal regeerakkoord aan dat er werk gemaakt zal worden van een nieuw financieringssysteem voor de ziekenhuizen en van een herstructurering van het ziekenhuislandschap. U wilt de complexe zorg concentreren. Volgens mij is dat een van de eerste politieke uitspraken die u geformuleerd hebt in uw huidige hoedanigheid over dat thema. U wilt dat ziekenhuizen zich specialiseren en met elkaar samenwerken. Ook voor minder complexe zorg kan een betere taakverdeling nuttig zijn. U zei in november dat u daarover een overleg ging opstarten. Ik heb daar een aantal vragen bij. Bevestigt u de misgroei inzake ziekenhuisstructuren, zoals geschetst in het artikel? Wilt u in samenspraak met uw gewestelijke collega’s nagaan wat u inzake de programmering van ziekenhuisbedden, maar ook van bepaalde peperdure toestellen, kunt doen? Over die aankoop van toestellen wil ik nog zeggen dat we nog veel mannelijke geneesheren hebben die de toestellen gaan kiezen. Wat wij misschien meemaken bij de aankoop van keukenapparatuur, willen zij bij zulke toestellen: ze willen alle mogelijke opties en knoppen. Als men dan onderzoek doet naar het toestelgebruik na drie tot vier jaar, stelt men vast dat steeds dezelfde knoppen worden gebruikt en dat de toeters en bellen die men erbij wilde, en die dikwijls veel geld kosten, eigenlijk niet worden gebruikt.

lits aigus? Quand les premiers résultats en seront-ils connus? Cet aspect est-il inclus dans le plan en plusieurs étapes élaboré dans le sillage du rapport du KCE? Comment les dérives – qui ont d'ailleurs été favorisées par le précédent gouvernement – sontelles répertoriées?

28.02 Monica De Coninck (sp.a): Une carte blanche publiée récemment dans De Standaard évoque la forte concurrence qui règne dans le secteur hospitalier et qui trouverait son origine dans le mode de financement des hôpitaux. L'accord de gouvernement fédéral prévoit l'élaboration d'un nouveau système de financement pour les hôpitaux ainsi qu'une restructuration du paysage hospitalier. La ministre souhaite concentrer les soins complexes. Les hôpitaux devront se spécialiser et collaborer entre eux. La ministre confirme-t-elle la distorsion évoquée dans De Standaard? Compte-t-elle, avec ses collègues des Régions, réfléchir aux mesures qu'elle peut prendre par rapport à la programmation des lits hospitaliers et au prix prohibitif des appareils? Lors de l'acquisition de ces appareils, il est souvent opté pour des possibilités coûteuses qui sont par la suite rarement utilisées. Quels sont les acteurs que la ministre souhaite associer aux travaux des groupes de travail et à la redistribution des tâches, et à quel moment ces travaux débuteront-ils? L’accord de gouvernement indique qu’une task force présentera un rapport final d’ici à la fin 2017. Quelles sont les principales missions confiées à cette task force? La


2014

2015

ministre

évaluera-t-elle


les

54E LEGISLATURE

68

13/01/2015

Ook belangrijk is te vernemen welke actoren u wilt betrekken bij de werkgroepen en de processen. Wanneer worden die erbij betrokken? Wanneer wordt de commissie erbij betrokken? Ik zou daar graag zelfs iets aan doen. Positief meewerken, voor alle duidelijkheid. Ik weet en besef immers dat u in een mijnenveld terecht zult komen. De tegenstrijdige belangen, ook financiële, en de concurrentie zijn groot: het zal niet evident zijn om keuzes te maken. Ik wil dus de timing kennen. In het regeerakkoord staat dat een taskforce voor eind 2017 een eindrapport zal voorleggen. Kunt u mij zeggen wat de belangrijkste principes zijn van die taskforce, wanneer ze zal beginnen te werken en vooral wanneer ze iets moet opleveren? Uit ervaring weet ik dat de vooropstelling van een einddatum niet onbelangrijk is, want dan moet het rapport klaar zijn; anders beslist u op die einddatum zelf.

CRIV 54 COM

052

accords de coopération régionaux conclus entre les hôpitaux? Compte-t-elle privilégier la cohérence géographique des coopérations hospitalières et de la répartition des tâches? La politique devra se pencher sur les aspects financiers du problème sans toutefois négliger les patients. Ces derniers sont parfois oubliés, mais j’espère que la ministre ne commettra pas cette erreur.

Ten vierde, u spreekt vooral over de financiering en specialisatie. Zult u ook de regionale samenwerkingsverbanden tussen ziekenhuizen die ruimer gaan dan de specialistische zorg, meenemen in dat verhaal? Streeft u ook naar logische geografische ziekenhuisverbanden en taakafspraken? Ik wil daarbij zeggen dat de mobiliteitsproblematiek daarin ook een rol speelt. Als kinderen tegen kanker behandeld moeten worden, dan gaan die kinderen natuurlijk het best naar een ziekenhuis dat veel ervaring heeft in die behandeling, maar het is niet zo evident om voor een behandeling elke dag heen en terug te rijden, noch als kind-patiënt noch als ouder, wanneer zij honderd kilometer verder moeten rijden, terwijl er dichtbij misschien ook mogelijkheden zijn, die zich echter niet aandienen omdat de ziekenhuizen daar om concurrentieredenen niet samenwerken. Het beleid dat u daaromtrent wilt ontwikkelen, zal op de financiën maar ook op de patiënten gericht moeten zijn. Ik heb de spijtige ervaring dat in die sector soms het laatst aan de patiënt gedacht wordt. Ik kan me best voorstellen dat u met uw achtergrond de patiënten belangrijk genoeg vindt om ze als finaliteit naar voren te schuiven, als vertrekpunt om na te gaan hoe de gezondheidszorg efficiënt en effectief georganiseerd kan worden. 28.03 Minister Maggie De Block: Het opiniestuk in De Standaard van professor Nys en Koen Michiels heeft inderdaad heel wat stof doen opwaaien. Mevrouw De Coninck, u hebt in Antwerpen heel wat fusies en afgesprongen fusies gezien. Wat zij zeggen, is dus niet nieuw. Het beeld dat zij scheppen, is niet nieuw. Spijtig genoeg gaat het niet om een alleenstaand geval. De evolutie van de fragmentatie in het ziekenhuislandschap is al jaren bezig. Dat is ook een van de redenen waarom het regeerakkoord nu voor netwerking en getrapte zorg pleit. Het is niet de eerste keer dat een dergelijke bepaling in het regeerakkoord staat. In 1999 stond ze ook al in een regeerakkoord. Er is toen door Frank Vandenbroucke hard aan gewerkt. Een en ander heeft echter niet alle problemen kunnen oplossen, ook al omdat een beleidsperiode van vier jaar niet genoeg was en hij daarna naar andere oorden en andere regeringen is vertrokken. De manier waarop ziekenhuizen vandaag worden gefinancierd, kan zeker de strijd tussen ziekenhuizen aanwakkeren. Daarom bepaalt


2014

2015

28.03 Maggie De Block, ministre: La carte blanche publiée dans le quotidien De Standaard n'est en effet pas passée inaperçue. Le tableau qui y est dressé est hélas correct. Une fragmentation s'observe déjà depuis plusieurs années dans le paysage hospitalier. En 1999, M. Vandenbroucke, alors ministre, avait tout mis en œuvre pour permettre le développement de réseaux cliniques et d'une organisation des soins par paliers, autant d'objectifs qui figurent à nouveau dans l'accord de gouvernement. Il n'a cependant pas pu mener ce projet à son terme.


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

het regeerakkoord duidelijk dat wij tijdens de huidige legislatuur ook werk moeten maken van een hervorming van de ziekenhuisfinanciering. De financiering moet de juiste prikkels geven, opdat de ziekenhuizen samenwerken of netwerken vormen. Het is hier door mevrouw Van Camp al aangestipt dat het erkenningsbeleid van de deelstaten ook een cruciale rol speelt om de concurrentiestrijd tussen ziekenhuizen te temperen. Ook via erkenningen dienen samenwerking en taakafspraken te worden aangemoedigd. Bovendien zijn de deelstaten een cruciale partner om de netwerkvorming uit te breiden naar de eerstelijnsgezondheidszorg. Die ziekenhuisfinanciering is inderdaad een enorme werf. U had het over een wespennest. Wij zijn in december begonnen met het overleg met de betrokkenen. In een eerste ronde hebben wij overleg gepleegd met de ziekenhuiskoepels en een aantal stakeholders, zoals Zorgnet. Een tweede ronde vindt volgende week plaats, namelijk met de ziekenfondsen. Daarna volgen opnieuw de artsensyndicaten. Wij hebben hen al over andere aangelegenheden ontmoet, zoals de Medicomut en de studenten. Dan komen er nog andere betrokken partijen, omdat daarbij ook mensen moeten worden betrokken op het niveau van de Gewesten. Parallel daarmee denken wij na over de vorming van de taskforce. Hoe moet die eruitzien? Ik wil geen hoogmis, zoals indertijd de grote pensioenconferentie met driehonderd deelnemers, toen een olifant een muis heeft gebaard. Dat is niet de bedoeling. De bedoeling is om de leden van de taskforce thematisch in te schakelen en met resultaten te komen. Als men met driehonderd is, behaalt men geen resultaten. Zoals ik tijdens de bespreking al aan de voorzitter heb gezegd, willen wij tegen eind maart een methodologie en een chronologie voor overleg hebben. Er is ook een actieplan nodig waarin wordt bepaald hoe de thema’s verder bestudeerd moeten worden. Het Kenniscentrum heeft een roadmap gemaakt. Het is bereid om die bij wijze van inleiding, als appetizer, aan de commissie te komen voorstellen. Als wij daarna een plan van aanpak hebben, zal ik naar de commissie komen met de chronologie en de methodologie. Wij willen een aantal mijlpalen in het plan opnemen, waarmee we kunnen aangeven wanneer wij welke doelstellingen willen halen. Dat zal gedurende heel de legislatuur aan bod komen, maar op bepaalde momenten moeten we wel bepaalde initiatieven nemen. Er zijn nu nog geen grondige thematische analyses gestart, maar wat de bezettingsgraad van de acute bedden betreft, mevrouw Van Camp, moet worden bekeken hoe een eventuele overcapaciteit in kaart kan worden gebracht. Er moet ook worden bekeken of een afbouw van capaciteit aan de orde is, dan wel of er op bepaalde plaatsen te weinig bedden zijn. Ik denk ter zake bijvoorbeeld aan psychiatrische en palliatieve bedden of de vroegere verzorgingsbedden. Als ter zake een reconversie moet gebeuren, zal dat via de overcapaciteit moeten worden geregeld.


69

13/01/2015

2014

2015

Le mode de financement actuel des hôpitaux encourage de toute évidence la concurrence entre établissements. C'est pourquoi il convient de réformer cette matière au cours de cette législature en vue de mettre en place un mode de financement qui encourage les hôpitaux à collaborer entre eux ou à constituer des réseaux. La politique d'agrément menée par les entités fédérées joue également un rôle majeur en matière de modération de la concurrence. Les agréments doivent encourager la collaboration et la mise en place de conventions de définition de tâches. Le financement des hôpitaux est actuellement un énorme chantier. Nous avons entamé les concertations en décembre. Dans un premier temps, nous avons rencontré les organisations faîtières des établissements hospitaliers ainsi qu’un certain nombre d'autres intéressés. Un deuxième cycle, qui impliquera les mutuelles, aura lieu la semaine prochaine. Viendront ensuite les syndicats de médecins et les interlocuteurs régionaux. La création d'une task force est également envisagée. L'objectif est de faire appel à ses membres en fonction des thèmes abordés. Il faut donc éviter que cette task force ne compte trop de membres. Nous voulons définir une méthodologie spécifique et un timing précis d'ici fin mars. Le Centre fédéral d’expertise a établi une feuille de route et pourrait venir la présenter en commission. Une analyse thématique approfondie n'a pas encore été entamée. En ce qui concerne le taux d'occupation des lits aigus, il faudra examiner comment la surcapacité pourrait être répertoriée pour pouvoir


54E LEGISLATURE

70

13/01/2015

Op het vlak van de zware medische apparatuur is er natuurlijk het plan Medische Beeldvorming van mijn voorgangster. Er bestaat sinds augustus 2014 ook een lijst van zware medische apparatuur. De wetgeving vereist een toestemming van de bevoegde deelstaatminister alvorens een apparaat dat op die lijst voorkomt, kan worden geïnstalleerd. De ontwikkeling van een kadaster van zware medische apparatuur is cruciaal om ter zake een handhavingsbeleid te kunnen voeren. We hebben natuurlijk de terugbetaling van de prestaties die voor de zware apparatuur gebeurt, nog federaal in handen. Dat is een belangrijke stok achter de deur. Men kan, zoals u zegt, te veel machines met veel toeters en bellen installeren, maar dan is het wel aan ons om de terugbetaling in de hand te houden. De maatregelen moeten een verdere overtollige en ongewenste verspreiding in het domein van de medische beeldvorming helpen indammen. Een concentratie van de expertise en de middelen is belangrijk, niet alleen bij operatietechnieken en diensten, maar ook bij dure medische apparatuur. Ik wil ook onderstrepen dat ik als federaal minister slechts een doeltreffend beleid van concentratie en samenwerking kan voeren als mijn collega’s van de deelstaten een gelijkaardige visie volgen. Mevrouw De Coninck, u stelt correct dat het ons doel is om voor de patiënt een efficiënter zorglandschap te ontwikkelen. Nu zien we inderdaad meer samenwerking ontstaan. Als ik hoor dat er tussen Kortrijk en Leuven een samenwerking is, dan stel ik mij toch maar de patiënt voor die in Kortrijk doorverwezen wordt naar Leuven. Die is dan eigenlijk bijna een dag onderweg om een onderzoek of een aanvullende behandeling te ondergaan. Zeker voor de netwerken moeten we naar het comfort van de patiënt kijken, maar ook naar de vraag waar de patiënt de beste behandeling zal krijgen. Uit de studie van het Kenniscentrum weten we dat men voor bepaalde aandoeningen beter naar gespecialiseerde centra, centers of excellence, kan worden doorverwezen, bijvoorbeeld de borstklinieken en centra voor oncologische behandelingen. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat er een paar slokoppen van ziekenhuizen zouden ontstaan. Niets sluit uit dat een kleiner ziekenhuis een enorme expertise zou ontwikkelen. Ik denk bijvoorbeeld aan Melsbroek. Melsbroek is een klein ziekenhuis, maar er bestaat geen discussie over de expertise inzake de behandeling van MS. Wij zullen dat dus moeten bekijken, bottom-up, van op het terrein. Zal dat gemakkelijk zijn? Ik meen van niet. U zegt dat het een wespennest is. Dat heb ik ook allang begrepen. Het is echter heel belangrijk voor de toekomst van de behandelingen van de patiënten en voor de betaalbaarheid van onze gezondheidszorg. Misschien kan het nu wel lukken, gelet op het feit dat al de helft van onze ziekenhuizen zich in financiële moeilijkheden bevindt. Men beseft echt wel dat het zo niet verder kan. Dus misschien zal men de bereidheid hebben meer samen te werken. Wij zullen er wel op moeten aandringen dat zij met elkaar overleggen. Dat hoef ik niet tegen u te zeggen, mevrouw De Coninck. Het is een


2014

2015

CRIV 54 COM

052

déterminer ensuite s'il faut diminuer la capacité à un endroit ou bien s'il faut – en cas de manque de lits – l'augmenter. Pour ce qui est des appareillages médicaux lourds, il y a le plan relatif à l'imagerie médicale de la ministre précédente. Il existe une liste depuis août 2014. L’ajout d’un appareil à la liste requiert l'accord préalable du ministre régional. Le remboursement des prestations effectuées au moyen de l'appareillage médical lourd, qui relève du niveau fédéral, constitue un moyen de pression important. Les mesures doivent contribuer à contrer une extension inutile et non souhaitable du nombre d'appareils d'imagerie médicale. Il importe de concentrer l'expertise et les moyens, y compris dans le domaine de l'appareillage médical coûteux. Nous visons à développer un paysage de soins plus efficace pour le patient. Si nous assistons aujourd'hui à une coopération renforcée entre hôpitaux, celle-ci n'est pas toujours aussi efficace. Ainsi, un partenariat a été conclu entre des hôpitaux situés à Louvain et à Courtrai, impliquant un long déplacement pour le patient. Il y a lieu de prendre en considération le confort du patient, mais également la qualité des soins lui proposés. Mon ambition n’est pas de créer quelques mastodontes hospitaliers. Rien n’exclut qu’une petite structure puisse développer une énorme expertise, comme l’a fait l’hôpital de Melsbroek par exemple qui est le meilleur pour le traitement de la sclérose en plaques. Dans l’intérêt de la qualité des soins dispensés aux patients et de la viabilité financière des soins de santé, il faut procéder à une analyse reposant sur la situation concrète. La moitié des hôpitaux


54E LEGISLATURE

CRIV 54 COM

052

71

13/01/2015

kwestie van willen. Het spreekwoord zegt: “als de nood het hoogst is, is de redding nabij”, maar u weet dat over het statuut van arbeiders en bedienden indertijd ook lang is gesproken. In 1999 was dat al een dringende zaak, maar het heeft tot 2012-2013 geduurd vooraleer er een oplossing is gevonden.

tire le diable par la queue et tout le monde s’accorde pour dire que la situation est intenable. Mais c’est au plus fort de la crise que les solutions apparaissent.

Ik blijf beklemtonen dat wij in deze legislatuur het point of no return hebben bereikt. Om onze ziekenhuizen te blijven financieren en om onze zorg adequaat te organiseren met het oog op de patiënt, dringen maatregelen zich op. Er moeten zeer dringend maatregelen worden genomen. Deze commissie zal daarbij zeer nauw worden betrokken. Het is logisch dat het eerst aan het Kenniscentrum is, waarna wij met een plan van aanpak kunnen volgen. La présidente: Nous en attendons la confirmation, mais le KCE viendra normalement devant la commission le 27 janvier. Nous conviendrons d'une date pour vous entendre à la fin mars au sujet du plan que vous voulez proposer. Éventuellement, d'autres acteurs seront entendus. 28.04 Yoleen Van Camp (N-VA): Het antwoord was duidelijk, mevrouw de minister. Daarom wou ik de vraag nu nog stellen, omdat zij actueel is en de afspraken net zijn gemaakt. 28.05 Monica De Coninck (sp.a): Mevrouw de minister, het is belangrijk om de belangrijkste items of knelpunten inzake de methodologie te detecteren. Daarover bestaat al redelijk wat. Ik ben zo vrij om u goede raad te geven. U moet vooral de balans zoeken. Er zijn verschillende items. Wat men bij het ene wint, moet men bij het andere toegeven. Het is dus belangrijk om voor de verschillende items het minimum, het maximum en de marge ertussen te definiëren. Als die oefening is gemaakt, kan men bekijken wat tegen elkaar kan worden afgewogen. Zo zal iedereen iets verliezen, maar ook iets winnen. Dat zal de uitdaging worden, vooral gezien de huidige budgettaire krapte.

28.05 Monica De Coninck (sp.a): Je suggère au ministre de rechercher un équilibre entre prendre et donner. On dénombre dans ce secteur de nombreux "cow-boys", des responsables qui ne tiennent pas compte de la législation puisque tout finit par être régularisé par la suite. C’est scandaleux pour ceux qui appréhendent les choses avec un sens moral élevé, veulent assainir et coopérer.

Ik heb mij in de sector heel erg gestoord aan de vele cowboys. Veel verantwoordelijken in de sector doen wat zij willen, zonder rekening te houden met de wetgeving, want alles wordt nadien toch geregulariseerd. Dat is een schande voor degenen die respectvol en moreel hoogstaand met een aantal zaken omgaan, die saneren, die willen samenwerken, maar die eigenlijk voortdurend het deksel op de neus krijgen door diegenen die uitgaan van een puur vrijemarktdenken. Nochtans worden de geneeskunde en de gezondheidssector bijna volledig betaald met belastinggeld van ons allemaal. Velen vergeten dat permanent. Ik heb zelf acht ziekenhuizen laten fuseren. Dat was geen gemakkelijke oefening, maar wat mij daarbij heel erg gestoord heeft, is dat wij efficiënter en effectiever wilden werken en dat wij daarvoor financieel gesanctioneerd werden. Een dergelijke logica is niet te verantwoorden. Als het gaat over samenwerken en saneren, om uiteindelijk minder middelen te spenderen, moet u proberen om de mensen die dat effectief doen


2014

2015


54E LEGISLATURE

72

13/01/2015

CRIV 54 COM

052

financieel te belonen. Ik meen dat u dan heel ver kunt komen. 28.06 Minister Maggie De Block: Ik ga akkoord met uw laatste opmerking. Zij die plaatsen, bedden en apparatuur installeren en denken dat het daarna wel geregulariseerd wordt, moeten veeleer op de vingers getikt dan beloond worden. Daarmee ben ik het helemaal eens.

28.06 Maggie De Block, ministre: Ceux qui créent des places en milieu hospitalier ou qui y installent des dispositifs médicaux en pensant qu'ils seront de toute façon régularisés par la suite, méritent plutôt une sanction qu'une récompense.

L'incident est clos. Het incident is gesloten. La présidente: La question n° 1167 de M. Stefaan Vercamer est transformée en question écrite. Les questions n° 1185 de moi-même, n° 1186 de Mme Leen Dierick, n° 1199 de M. André Frédéric et n° 1215 de M. Daniel Senesael sont reportées.

De voorzitter: Vraag nr. 1167 van de heer Vercamer wordt omgezet in een schriftelijke vraag en de vragen nr 1185 van mijzelf, nr. 1186 van mevrouw Dierick, nr. 1189 van de heer Frédéric en nr. 1215 van de heer Senesael worden uitgesteld.

La réunion publique de commission est levée à 18.26 heures. De openbare commissievergadering wordt gesloten om 18.26 uur.


2014

2015


54E LEGISLATURE

INTEGRAAL VERSLAG MET VERTAALD BEKNOPT VERSLAG VAN DE TOESPRAKEN COMPTE RENDU INTEGRAL AVEC COMPTE RENDU ANALYTIQUE TRADUIT DES INTERVENTIONS

Recommend Documents