Installateurs doen hun werk heel goed

Deze krant is een uitgave van Geberit voor installerend Nederland

4e jaargang nr. 5

Jan-Anne Perdon geniet van zijn hoofdprijs

Kemkens installatiebedrijf is een betrokken installateur

Met groene Volkswagen Caddy is niets mis

9

11

4

Carice van Houten is eigenlijk zeer onzeker

5

Juli 2012

Installateurs doen hun werk heel goed Over het werk van installatiebedrijven wordt nauwelijks geklaagd. Bovendien neemt het aantal klachten jaarlijks af. In 2007 waren er nog ruim tweehonderd klachten over installerende bedrijven, maar daarna is het aantal elk jaar gedaald naar 118 klachten vorig jaar. En van de klachten die jaarlijks binnenkomen bij de Geschillencommissie Installerende bedrijven wordt ook nog eens 30 procent ongegrond verklaard.

Bij de behandeling van een klacht mogen de klager en de ondernemer aanwezig zijn. In 65 procent van de gevallen was de ondernemer bij de behandeling van de partij, terwijl van de consumenten 80 procent de klacht kwam toelichten.

euro betalen leden van UNETOVNI voor het ‘ABC van het bouwrecht voor installateurs’.

Nieuwe vorm technisch onderwijs gewenst Het systeem voor technisch onderwijs is aan vernieuwing toe. Er kunnen onder meer vakscholen komen die zich specifiek richten op technisch onderwijs. Een tweede plan is dat ondernemers in de bouwsector een landelijke bouwcampus oprichten waar alle kennis over nieuwe bouw- en installatietechnieken wordt gebundeld. Dit vindt het Bouwteam, een denktank uit de bouwsector, dat onlangs een aantal aanbevelingen heeft gedaan voor vernieuwingen in de branche. Installateurs, architecten, adviseurs, bouwers, nevenaannemers, projectontwikkelaars, opdrachtgevers, overheden, vastgoedbeleggers, toeleveranciers, consumenten en kennisinstellingen hebben nagedacht over innovaties in de branche en komen met een aantal voorstellen.

Dit blijkt uit het jaarverslag van de Stichting Geschillencommissie, waarbij de Geschillencommissie Installerende Bedrijven is aangesloten. Consumenten die te klagen hebben over het afgeleverde werk door een installateur kunnen hier terecht. Deze geschillencommissie bestaat uit een lid namens de bedrijven, een lid namens een consumentenorganisatie en een onafhankelijk lid die het finale oordeel velt. In 2011 werden 118 klachten ingediend en de commissie deed in 99 gevallen uitspraak. In de andere 19 gevallen is de uitspraak uitgesteld, bleek dat de partijen elkaar alsnog vonden of bleek dat het bedrijf niet was aangesloten bij brancheorganisatie UNETO-VNI (dit is een voorwaarde om een klacht te behandelen). De meeste klachten gingen over het begrip non-conformiteit. Dit wil zeggen dat het werk volgens de klager niet is uitgevoerd conform de verwachtingen die op welke manier (bijvoorbeeld in de algemene leveringsvoorwaarden) zijn gewekt. Een aantal andere klachten ging over aanneming van werk, waarbij het relatief vaak het plaatsen van een centrale verwarming of een verwarmingsketel betrof. Ook hadden veel klachten betrekking op de prijs en de uitvoering van de werkzaamheden aan nieuwe en bestaande installaties. Er kwamen ook klachten binnen over loodgieterswerk en sanitair, maar dit is maar een handjevol. In relatie tot het aantal werkzaamheden dat jaarlijks wordt uitgevoerd is dit niet eens in honderdsten van procenten uit te drukken.

9,95

Uurtarief blijft op niveau Jan-Anne Perdon geniet in Oekraïne ‘De beste fitter van Nederland’ 2012 heeft genoten van zijn hoofdprijs die vastzat aan zijn overwining bij ‘De beste fitter van Nederland’ op 1 juni. Hij reisde samen met collega-fitter en vriend Pieter Ytzen Tjeerdsma van installatiebedrijf Tjeerdsma Sfeerhaarden af naar Oekraïne om de laatste EK-wedstrijd van het Nederlands elftal tegen Portugal bij te wonen. En niet zomaar bij te wonen, maar Perdon kreeg een VIP-behandeling die er zijn mocht. Op pagina 4 staat een uitgebreid verslag van zijn belevenissen. Foto: Jan-Anne Perdon

Subsidieregeling zonnepanelen niet gewenst Particulieren die zonnepanelen aanschaffen kunnen sinds 2 juli 15 procent van het aankoopbedrag terugkrijgen. In totaal is er dit jaar voor deze regeling maximaal 22 miljoen euro beschikbaar. Daarmee kunnen naar schatting rond 30.000 aanvragen worden gehonoreerd. De subsidie hoeft niet van tevoren te worden aangevraagd en wordt uitbetaald op basis van een getekende overeenkomst met het bedrijf dat de panelen verkoopt en installeert. Niet alleen voor de kosten van de zonnepanelen maar ook van de bijbehorende apparatuur kan subsidie worden aangevraagd. Per installatie wordt maximaal 650 euro subsidie verstrekt, wat neerkomt op een vermogen van 3,5 kilowatt. UNETO-VNI is het overigens niet

helemaal eens met de regeling. De aandacht voor zonnepanelen wordt toegejuicht maar de effectiviteit van een tijdelijke subsidieregeling

wordt bestreden. De subsidie werkt namelijk marktverstorend, vindt de branchevereniging, die meer ziet in ‘fiscale vergroening’.

Installateurs weten ook tijdens de crisis hun uurtarief op niveau te houden. Dit in tegenstelling tot collega-vakmannen die zich met schilderen en stuken bezighouden. Dit blijkt uit recent onderzoek van Werkspot.nl. Een zelfstandig loodgieter verdient gemiddeld 38 euro per uur terwijl een stukadoor in dezelfde regio gemiddeld tien euro minder verdient. Ook zijn de verschillen in loodgieterstarief per regio te verwaarlozen. Een van de redenen is dat, anders dan bij voorbeeld schilders, installateurs vanwege hun specialistische kennis minder makkelijk toetreden tot de markt. Bovendien worden loodgieters vrij vaak ingeschakeld als de nood hoog is en dan valt er niet meer te onderhandelen over het uurtarief.

Geberit PushFit

De toekomst begint nu.

→ www.geberit.nl

InstallatieNieuws

Juli 2012

Digitale kloof wordt voelbaar Sociale media worden steeds belangrijker, ook in het bedrijfsleven. 53 procent van de Nederlandse bedrijven maakt inmiddels gebruik van Facebook, 45 procent heeft een Twitteraccount, 42 procent is actief op LinkedIn en 22 procent gebruikt YouTube. Dit staat in een onderzoek van InSites Consulting. Gemiddeld genomen loopt Nederland voor op de buurlanden voor wat betreft het gebruik van sociale media. Alleen Amerikaanse bedrijven zijn verder in hun gebruik van sociale media. Het onderzoek toont aan dat bedrijven het belangrijk vinden om aanwezig te zijn op een socialenetwerksite, maar dat wil niet zeggen dat de manier waarop dit gebeurt altijd even doordacht is. Slechts 15 procent van de bedrijven integreert zijn socialemedia-aanpak in de bedrijfsstrategie. 17 procent van de bedrijven is bezig met de integratie, 46 procent is momenteel aan het experimenteren of zet de eerste stappen op het sociale web. Vier op de tien Nederlandse bedrijven luisteren naar wat consumenten over hen vertellen op socialenetwerksites. “Heel veel bedrijven voelen de externe druk om aanwezig te zijn op sociale media. Dit leidt jammer genoeg té vaak tot bedrijfspagina’s waar niets te beleven valt. Zo creëren ze

pagina 2

Wanbetalers belasting achter de broek gezeten

enthousiasme bij hun klanten dat uiteindelijk omdraait in een ontgoocheling’, stelt prof. Steven van Belleghem, partner bij InSites Consulting. Er is een kans dat er vrij snel een digitale kloof zal ontstaan in de bedrijfswereld, zegt Insights. Dit onderzoek bewijst immers dat bedrijven die vandaag al veel investeren in de nieuwe media dat in de toekomst nog meer zullen doen. Bedrijven die vandaag nog niet veel investeren, hebben ook geen plannen in die richting. “Niettegenstaande de duidelijke digitale evolutie aan klantenzijde zijn er nog steeds bedrijven die er niet van overtuigd zijn dat ook zij de evolutie moeten volgen. De kans bestaat dat deze bedrijven op vrij korte termijn een belangrijke doelgroep zullen mislopen.”

Incassomedewerkers van de Belastingdienst gaan belastingplichtigen met een openstaande belastingschuld die na een aanmaning en een dwangbevel nog niet hebben betaald, telefonisch benaderen. Wordt dan nog niet betaald, dan worden zwaardere middelen ingezet, zoals beslaglegging op bankrekeningen of de auto. De actie richt zich op Nederlanders die relatief kleinere openstaande bedragen tot enkele duizenden euro’s hebben openstaan. Mensen die echt zijn vergeten te betalen, kunnen alsnog online hun schuld voldoen. Op

termijn wil men telefonische toestemming krijgen voor een automatische incasso van de schuld. Bij een eerdere proef belde de Belastingdienst bij

wijze van steekproef belastingplichtigen en dat pakte goed uit. Tussen 60 en 70 procent van de belastingplichtigen betaalde de openstaande schuld alsnog.

Hoogopgeleiden hebben betere kansen om kanker te overleven Uit recent onderzoek van het Integraal Kankercentrum Zuid blijkt dat hoogopgeleide kankerpatiënten betere overlevingskansen hebben dan mensen met kanker die lager zijn opgeleid. De reden is dat hoogopgeleiden beter kunnen communiceren met de arts. Epidemioloog Mieke Aarts van het kankercentrum onderzocht onlangs de gegevens van ruim 250.000 patiënten die tussen 1990 en 2008 kanker kregen en ontdekte dat laagopgeleide patiënten

met prostaatkanker vaker hormoonbehandelingen en gewone, uitwendige bestraling krijgen, terwijl hoogopgeleiden vaker geopereerd worden en inwendige bestraling krijgen. Van de laagopgeleide mannen met prostaatkanker werd twintig procent geopereerd, tegenover dertig procent van de hoogopgeleiden. Van de laagopgeleide prostaatkankerpatiënten kreeg elf procent inwendige bestraling, terwijl dat bij patiënten met een hoge opleiding 18 procent was. Bij de behandeling van slokdarmkan-

ker was een vergelijkbare trend zichtbaar, concludeerde de onderzoeker. Hoogopgeleide patiënten kregen vaker chemotherapie en bestraling, terwijl lageropgeleide patiënten vaker helemaal geen behandeling kregen. Dat hoog- en laagopgeleiden anders worden behandeld, komt mogelijk doordat hogeropgeleiden beter kunnen communiceren met hun arts. Een arts die tegenover iemand zit met een vergelijkbaar opleidingsniveau legt volgens Aarts meer uit.

Uniek en universeel!

De ronde klokthermostaat met unieke CombiContact functie! De Round Clock Deluxe wordt de komende tijd gegarandeerd een bestseller! Deze universele klokthermostaat is immers zowel te gebruiken voor aan/uit als modulerend regelen. CombiContact is een innovatieve oplossing die er voor zorgt dat de thermostaat automatisch correct werkt op elk 24V en OpenTherm® cv-toestel. Net als de overige thermostaten uit de Honeywell Round-familie is de Round Clock Deluxe mooi, efficiënt en gebruiksvriendelijk. Bovendien heeft de Round Clock Deluxe een zeer eenvoudig in te stellen klokprogramma. Kortom, geavanceerde techniek in een vertrouwd jasje! Het vertrouwde gezicht van comfort, Honeywell. Wilt u meer weten over de Round Clock Deluxe van Honeywell? Kijk op www.regelvisie.nl of bel Honeywell Infolijn: 020-56 56 392 © 2011 Honeywell B.V. AD0315

InstallatieNieuws

Juli 2012

pagina 3

Sanitair op stopplaatsen laat te wensen over De kwaliteit van de parkeerplaatsen met wegrestaurants langs de snelweg in ons land wordt beter, maar het houdt nog steeds niet over. Vooral op het gebied van sanitaire voorzieningen is nog veel te wensen. Die conclusie trekt de ANWB, die samen met haar Europese zusterclubs een steekproef onder 65 verzorgingsplaatsen in veertien landen in Europa heeft uitgevoerd. Verzorgingsplaatsen in Zwitserland en Oostenrijk scoren het hoogst en beschikken over onder andere de meest moderne sanitaire faciliteiten. Nederlandse verzorgingsplaatsen zitten wat betreft de sanitaire voorzieningen in de middenmoot. Dat is trouwens wel een verbetering, want twee jaar geleden haalde Nederland bij een steekproef onder toiletten bij tankstations langs de snelweg de laatste plaats. Vooral slecht en onhygiënisch sanitair komt voor. De ANWB moedigt daarom beheerders van verzorgingsplaatsen aan om de kwaliteit te verbeteren. De ANWB ziet met tevredenheid dat Rijkswaterstaat investeert in betere voorzieningen op verzorgingsplaatsen, maar vooral bij tankstations valt nog winst te halen.

Dit en volgend jaar komt volgens berekeningen de bouwproductie maar net boven de 50.000 nieuwe woningen.

Productie nieuwbouw dit en volgend jaar maar net boven 50.000 BouwKennis schat dat de nieuwbouwproductie zowel in 2012 als in 2013 hooguit net iets boven de 50.000 woningen komt. Dit jaar wordt de bouwstart van 53.000 woningen verwacht en volgend jaar van 51.000. Pas vanaf 2014 neemt de bouwproductie weer toe, schat BouwKennis in. BouwKennis, dat de bouwsector van bruikbare marktinformatie voor onder andere prognoses verschaft, concludeert dit voor een belangrijk deel op basis van het aantal verkoch-

Colofon InstallatieNieuws is een uitgave van Geberit BV. www.installatienieuws.com www.debestefittervannederland.nl Productie: Enter Media BV Fijnvandraatlaan 2a 1381 EW Weesp Tel. (0294) 410333 Redactie: Hans Peijs, André Verheul www.entermediabv.nl Wilt u via e-mail op de hoogte blijven van het nieuws in de installatiebranche, meldt u zich dan aan voor een abonnement op www.installatienieuws.com. © Copyright Op de teksten, de foto’s en het ontwerp van het InstallatieNieuws rust copyright. Niets mag op welke wijze dan ook worden overgenomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden zonder toestemming van de uitgever.

te nieuwbouwwoningen en het aantal woningen dat, zoals dat heet, ‘op papier’ wordt verkocht. In de eerste vijf maanden zijn alles bij elkaar vijfduizend nieuwbouwwoningen verkocht (waarvan het gros op papier), met als dieptepunt de maand mei met slechts negenhonderd verkopen. “Dit geeft een indicatie van de toekomstige woningbouwproductie. Doorgaans leidt een verkoop van tekening met één of twee jaar vertraging tot een gereedmelding, afhankelijk van hoe snel de voorverkoop van een bouwproject loopt”, concludeert BouwKennis. Lente-akkoord BouwKennis is ook bezorgd over een aantal maatregelen die zijn aangekondigd in het Lente-akkoord. Zo vormt de combinatie van verhoging van het hoogste btw-tarief van

19 procent naar 21 procent en de blijvende verlaagde overdrachtsbelasting van 2 procent een verslechtering van de concurrentiepositie van nieuwbouw ten opzichte van bestaande bouw. Daarnaast maakt het Lente-akkoord een onderscheid tussen bestaande en nieuwe hypotheken. Dit moet ingaan vanaf 2013. Van de bestaande hypotheken blijven de al geldende voorwaarden ongewijzigd, terwijl de nieuwe hypotheken te maken krijgen met beperkende voorwaarden ten aanzien van de hypotheekrenteaftrek en de aflossing. Dit zorgt voor een rem op de doorstroming, hoewel aanvankelijk relatief veel mensen nog onder de oude voorwaarden een hypotheek zullen willen afsluiten. Dat kan op de zeer korte termijn leiden tot een opleving, die na begin 2013 weer inzakt.

Minder last door vernieling, verloedering en bekladding Steeds meer Nederlanders voelen zich op hun gemak in hun eigen woonbuurt en ervaren steeds minder last en ergernis door verloedering, vernieling van straatmeubilair en het bekladden van muren. Zelfs het probleem van hondenpoep wordt minder. In 2008 gaf 33 procent van de Nederlanders aan dat hondenpoep vaak voorkomt in de eigen buurt. Dit is geleidelijk gedaald tot 29 procent in 2011. Dit staat in een onderzoek dat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) onlangs publiceerde. De afname vond zowel in de stad als op het platteland plaats, al ervaren stedelingen wel nog steeds meer overlast dan dorpelingen. Ook in de vier grote steden zijn de inwoners hun woonbuurt als minder verloederd gaan ervaren. In sterk stedelijke

gemeenten is het aandeel mensen dat zegt dat rommel op straat vaak voorkomt in de buurt twee keer zo groot als in minder stedelijke gemeenten. Last door bekladding van muren of gebouwen wordt in de stad zelfs drie keer zo vaak ervaren als op het platteland.

Naast hygiëne is ook gekeken naar de aanblik van de kiosk, faciliteiten voor gezinnen, veilig parkeren en de prijzen van producten.

Opdrachtgevers houden vaak duurzaamheid tegen Installateurs, aannemers en architecten willen best graag duurzaamheid in gebouwen doorvoeren, maar het zijn vaak de opdrachtgevers die dit tegenhouden. Dit blijkt uit de Duurzaamheid & Energie Monitor 2012 van BouwKennis. De organisatie vroeg onlangs een aantal uitvoerende partijen in de branche naar de re-

den waarom duurzaamheid vaak een sluitpost op de begroting is. Het blijkt dat opdrachtgevers er om verschillende redenen niet altijd trek in hebben. Volgens dezelfde uitvoerders is vooral de relatief hoge prijs van duurzame installaties en maatregelen een belangrijke barrière. Als duurzaamheid moet worden bevorderd, dan moeten volgens hen de prijzen omlaag.

PvdA wil 6 procent btw voor renovatie De PvdA wil tijdelijk een lager btw-tarief voor renovatie en onderhoud. Er moet zo snel mogelijk een tarief van 6 procent worden gevoerd en dit moet minimaal twee jaar in stand blijven om zodoende de bouw vlot te trekken.

Daartoe heeft de PvdA onlangs een voorstel gedaan in de Tweede Kamer. Het is vooralsnog onduidelijk of het plan kan rekenen op een meerderheid in de Kamer. De PvdA heeft al eerder een soortgelijk voorstel gedaan en dat haalde toen de eindstreep niet.

De PvdA wil dat renovatie in het lage btw-tarief valt.

UNETO-VNI ziet niets in energielabel light UNETO-VNI is tegenstander van een ‘energielabel light’ zoals dat is voorgesteld door de organisatie voor energiebesparing Meer Met Minder. Volgens de brancheorganisatie doorkruist het initiatief een wetsvoorstel voor het energielabel dat binnenkort door de Tweede Kamer wordt behandeld. Dit wetsvoorstel verplicht een energielabel bij overdracht van de woning.

Graffiti is een vorm van verloedering waar veel mensen aanstoot aan nemen.

Een label light zorgt alleen maar voor onduidelijkheid in de markt, laat UNETO-VNI weten. Voorzitter Marcel Engels: “Het energielabel light roept discussie op, terwijl we genoeg gepraat hebben en het tijd is voor actie. Meer Met Minder bewijst de bouw- en installatiesector met dit initiatief geen goede dienst.”

InstallatieNieuws

Juli 2012

pagina 4

‘De beste fitter van Nederland 2012’ Jan-Anne Perdon geniet van zijn hoofdprijs ‘Elke minuut was een onvergetelijke ervaring’ Met voetbal heeft Jan-Anne Perdon – De beste fitter van Nederland 2012 – weinig, of zeg maar niets. Maar de VIP-reis naar de wedstrijd Portugal-Nederland die hij won met deze dik verdiende titel vergeet hij nooit meer. “Elke minuut was een onvergetelijke ervaring, ondanks het feit dat Nederland helaas verloor”, blikt hij terug. Natuurlijk zou zijn vrouw Renske meegaan naar de laatste poulewedstrijd van Nederland. Althans, dat dacht iedereen, want Renske is zijn steun en toeverlaat. Maar waar JanAnne al weinig heeft met voetbal, heeft Renske dat helemaal niet. Dus niet Renske zat in de vroege zondagochtend van 17 juni om 4.00 uur in de auto naast Jan-Anne, maar zijn vriend en collega-installateur Pieter Ytzen Tjeerdsma van installatiebedrijf Tjeerdsma Sfeerhaarden. “Ik krijg vaak werk van hen en trek regelmatig met Pieter Ytzen op. Bovendien is hij voetbalgek, dus de keus was snel gemaakt.” Na een vliegreis van een kleine drie uur in een gezelschap met tientallen voetballiefhebbers (“Het hele vliegtuig zat vol met mensen die dezelfde reis maakten”) landde hij om 12.00 uur lokale tijd in Charkov, waarna hij met de bus naar hotel

Nemo werd vervoerd. “Daar hebben we de nacht van zondag op maandag geslapen. Dat was een perfect hotel trouwens. Het was spiksplinternieuw en we hadden een enorme kamer. Volgens mij was het de bruidssuite, want er was zelf een groot bubbelbad.” ‘De beste fitter van Nederland’ Op de kamer trok hij het oranje shirt met op zijn borst groot het logo van ‘De beste fitter van Nederland’ aan. “Een aantal mensen vroeg waar dat van was en dat heb ik trots uitgelegd. Dat shirt is het shirt van de finale van ‘De beste fitter van Nederland’ in 2010, want ook toen stond ik in de finale.” Daarna ging het tweetal op weg naar het Oranjeplein. “Daar gebeurde het allemaal. In het begin was het er nog niet heel druk, maar naarmate het later werd, werd het drukker en drukker en op een gegeven moment kon je over de hoofden heen lopen, niet normaal. En wat een feest! Ik heb niets met Nederlandstalige muziek, maar er traden twee jongens op die de sfeer er goed in brachten. En Danny de Munk trad op.” Stadion De volgende halte was de eindbestemming: het stadion waar de voetbalwedstrijd zou plaatsvinden.

Jan-Anne Perdon voor het stadion waar de wedstrijd Portugal-Nederland is gespeeld. Foto’s: Jan-Anne Perdon “We kwamen daar om een uur of zeven aan en werden met een hapje en een drankje ontvangen in een VIP-tent. En er stonden twee perfecte buffetten klaar in een geweldige entourage. Er speelde een Oekraïens bandje en de obers bleven lopen met drankjes.” Perfecte plaatsen Jan-Anne en Pieter Ytzen hadden in het stadion perfecte plaatsen, op de 16-meter lijn van het strafschopgebied en genoten met volle teugen van alles. “Alleen die opening al toen de spelers opkwamen, wat een happening was dat. Helaas verloor Oranje en dat drukte na afloop de sfeer. Na de wedstrijd gingen we weer naar de VIP-tent en daarna gingen we met de bus terug naar het uitgestorven Oranjeplein, waar ons hotel vlakbij lag.” De volgende dag ging het complete gezelschap direct na het ontbijt richting vliegveld, maar omdat het vliegtuig vijf uur vertraging had was er alle gelegenheid om nog iets van de stad te zien. “Dat is een totaal andere cultuur. Er zijn enorme gebouwen die vrijwel allemaal heel slecht zijn onderhouden. De stukken beton vallen er zowat spontaan uit, heel bizar. En ook gek is dat de winkels geen etalage hebben.” Op het feestplein waren nog wat festiviteiten waar Jan-Anne van heeft genoten en daarna was de koek op. “Het was een onvergetelijke reis. Als ‘De beste fitter van Nederland 2012’ ben ik volgend jaar automatisch toegelaten tot de finale en ik kan iedereen nu al beloven: ik ga er weer helemaal voor, want zo’n reis wil ik nog wel eens meemaken.”

Pieter Ytzen Tjeerdsma en Jan-Anne vinden de reis top.

land 2012’ werd. Hij weet wat het is om niet te winnen, want vorig jaar werd hij achter Dennis Raaijmakers tweede. Dit jaar zong zijn naam rond als mogelijke kanshebber, maar toch was hij verrast dat hij won. “Vorig jaar heb ik na afloop van de wedstrijd het werk van de anderen bekeken, maar dat heb ik dit jaar bewust niet gedaan dus ik kon mijn kansen niet inschatten. Je weet toch niet waar de jury op let. Ik had een paar kleine foutjes gemaakt en had geen idee hoe zwaar die zouden meewegen. Blijkbaar hebben de anderen ook foutjes gemaakt.” Volgens de jury is Jan-Anne op elk onderdeel een vakman, maar vooral het feit dat hij eerst rustig de opdracht doorneemt en de hele tijd neemt om de klus te klaren, maken hem goed. “Het is een voordeel dat ik eerder in de finale heb gestaan, want daar heb ik van geleerd. Wat ik anders heb gedaan dan vorig jaar? Goed kijken of er addertjes onder het gras zitten en eerst de volgorde van de werkzaamheden bepalen. Als je twee leidingen hebt die elkaar kruisen en halverwege kom je daarachter en je moet de

ene leiding achter de andere wurmen, dan sta je bij voorbaat al op achterstand. En ik heb de volledige tijd genomen, want ik wist dat kwaliteit belangrijker is dan tijd.” Stijgende lijn Jan-Anne heeft zijn hart verpand aan ‘De beste fitter van Nederland’. Bij hem zit er ook een stijgende lijn in. In 2010 was hij finalist (“Maar toen had ik mijn dag niet en kwam ik niet op het podium”), vorig jaar werd hij tweede en dit jaar dus winnaar. Volgens de Fries legt de titel hem geen windeieren. “Je kunt het niet meten, maar je wordt er nooit slechter van. Achter op mijn auto zit een sticker met de tekst ‘De beste fitter van Nederland’ en in de plaatselijke krant is aandacht besteed aan de titel. Dus iedereen weet het wel en dat blijft toch hangen. Ik heb er nog geen tijd voor gehad, maar ik ga op mijn website en bij offertes duidelijk maken dat ik de titel heb gewonnen. Het is een titel vanwege mijn vakmanschap, daar ben ik trots op, en daar ga ik waar mogelijk gebruik van maken.”

1 juni En dan kijken we nog even terug op vrijdag 1 juni, de dag dat Jan-Anne ‘De beste fitter van Neder- Twee voorbeelden van installatiewerk zoals Jan-Anne Perdon het zeker niet zou afleveren.

InstallatieNieuws

Juli 2012

pagina 5

‘Het is heel gevaarlijk om je leven op te hangen aan succes’ Carice van Houten is eigenlijk zeer onzeker Actrice Carice van Houten schittert momenteel samen met haar zus Jelka als de tweeling Sofie en Daan in de film Jackie. Het is het zoveelste succes voor Van Houten, die altijd maar de wind mee heeft en zelfs heeft genipt aan een internationale carrière (maar die komt nog niet op gang). Op televisie – ze is nogal eens te gast bij praatprogramma’s – komt ze zelfverzekerd over, maar niets is minder waar. Een portret van een actrice die zich heel goed kan inleven in de personages van haar rollen.

“Ik heb enorm veel angsten en fobieën. Van de hoge duikplank afspringen durf ik niet. Met dolfijnen zwemmen ook niet. Duiven raak ik niet aan en in een doodskist liggen vind ik doodeng. Ik ben een ontzettende trut, eigenlijk.”

bare scholier raakte ze definitief gegrepen door het toneel. Na het VWO studeerde Van Houten aan de Kleinkunstacademie, Amsterdam, waar ze het eerste jaar overdeed. Ze studeerde in juni 2000 af. Tijdens haar derde jaar werd ze opgemerkt door regisseur Martin Koolhoven. Hij bood haar een auditie aan voor

door allemaal jongens met hengels, probeer dan maar eens te vergeten dat die er staan. Acteren is een heel afhankelijk vak. Je bent afhankelijk van die jongens met de hengels, maar ook van de regisseur, de cameraman, het licht, de make-up. En van het feit dat ik vrouw ben. En ouder wordt. Een actrice is toch een beetje een danser of een voetballer. Op een gegeven moment is het afgelopen. Als je veertig wordt ga je toch verzakken en dan ziet het er niet best uit. Ik begrijp wel dat Nicole Kidman aan de botox gaat. Ik vind het nu onzin en bijna zielig, maar ik kan me er wel iets bij voorstel-

lange draaidagen, het flinke budget, de vooroordelen van wéér een film over de oorlog. Maar Paul heeft me fantastisch gesteund. In de film zit een scène waarin ik als verrader tweehonderd liter nepkak over me heen krijg. Ik was halfnaakt, had het ijskoud en die nepstront stonk vreselijk! ‘Verdomme Paul, straks trek ik je ook die kak in’, zei ik. Toen de scène er op stond, stond hij inderdaad al klaar voor z’n poepbad. Ik vond dat zo’n geweldig moment! Ik ben echt van die man gaan houden.”

len. Je kunt wel op zoek zijn naar kwaliteit, maar als het niet wordt aangeboden vanwege je uiterlijk...”

van Kluuns boek ‘Komt een vrouw bij de dokter’ en ‘De gelukkige huisvrouw’ hakten erin. In de eerste film speelt zij een vrouw die kanker krijgt en het extra zwaar heeft doordat haar man vreemdgaat. In de andere film, naar het gelijknamige boek van Heleen van Royen, is zij een vrouw die heel gelukkig is, tot ze na een bevalling in een heftige psychose terechtkomt. “Soms ben je als actrice ‘s avonds uitgeput, zeker als je zo’n zware rol speelt. Het is te vergelijken met hoe je je voelt nadat je een avond lang hebt gehuild. Maar ik ben niet zo’n acteur die de hele draaiperiode in de huid van het personage wil blijven, alsjeblief zeg. Het is al intens genoeg op de set. Ik mag ‘s avonds weer naar huis zonder kanker en zonder psychose. Gelukkig maar. In de loop der jaren heb ik

Ook haar rollen in de verfilming

wel technieken ontwikkeld om emoties uit te beelden zonder ze per se helemaal te moeten voelen, maar dit is natuurlijk wel extreem. Gek worden is heel tricky voor een actrice. Als het niet goed zit, wordt het al snel pathetisch en lelijk. De enige manier om te voorkomen dat het gemaakt lijkt, is door de waanzin uit jezelf te halen. Er zitten enkele scènes in de film waarin ik dat heb gedaan en dat zuigt je helemaal leeg. Dat is zwaar, maar het leeft, er gebeurt iets. Gelukkig heb ik zelf nooit een psychose gehad. Het enige wat ik tijdens het spelen van deze rol dan ook kon doen was

‘Ik ben een ontzettende trut, eigenlijk’

“Als het heel goed gaat, denk ik altijd dat er wat ergs zal gebeuren. Bovendien is succes geen garantie voor een gelukkig leven. Dat klinkt natuurlijk heel blasé, want als je geen succes hebt én geen gelukkig leven, dan heb je dubbel pech. Toch is het heel gevaarlijk je leven op te hangen aan succes.” Het zijn twee citaten die tekenend zijn voor actrice Carice van Houten (van 1976). Op het oog is zij door alle wateren van de wereld gewassen, maar in feite is ze een onzeker poppetje. Ze is wel vastbesloten. Dat ze actrice wilde worden stond voor haar bijvoorbeeld al vast toen ze zes was. Ze zag toen de musical Annie en wist: ‘Dat wil ik ook.’ Een musicalster werd ze niet (hoewel ze nog een rol heeft gespeeld in de musical Foxtrot), maar als middel-

de telefilm Suzy Q (1999) en uit ruim tachtig kandidaten kreeg zij de hoofdrol. Daarna ging het haar voor de wind en werd ze regelmatig gebeld voor weer een nieuwe rol. “Ik moet dan nog wel auditie doen, maar meestal word ik gebeld. Ik heb nog nooit gebeld en gevraagd of ik auditie mocht komen doen. Ik heb wat dat betreft wel een luxepositie, geloof ik. Als lyceumstudent wist ik al dat dit zou gebeuren. Niet dat ik succes zou hebben, maar dat ik wil acteren. Acteren is jezelf verliezen en jezelf overwinnen. Ik ben een ontzettende trut, eigenlijk. Maar als ik speel doe ik het wel. Dan komt er een soort moed in mij naar boven. Film vind ik dan weer enger dan toneel. Op toneel draag je allemaal hetzelfde gekke pakje, maar op de set ben ik de enige die bloot is. Als je dan wordt omringd

Intuïtie Acteren gaat Carice makkelijk af. “Het is vooral intuïtie. En mijn intuïtie is het afgelopen jaar enorm gegroeid. Ik zie dat twee mensen elkaar leuk vinden, nog voordat ze het zelf doorhebben. Dat is in het gewone leven wel eens vervelend, maar bij het spelen is het goed. Ik ben overgevoelig, pik alles op. Het is bijna telepathie.” Zwartboek Van alle rollen die ze tot nu speelde, is die van de film Zwartboek (2006, met regisseur Paul Verhoeven) haar het zwaarst gevallen. “Het was geweldig om te doen, maar ook zwaar. De druk van de hoofdrol,

zo dicht mogelijk bij dat gevoel komen. Ik dacht er dan aan hoe ik paranoïde werd toen ik een keer geblowd had, of hoe ik mezelf gek kon maken toen ik jaloers was.” Kliniek Ter voorbereiding op de film ‘De gelukkige huisvrouw’ bezocht Van Houten een psychiatrische inrichting. “Ik was wel een beetje angstig in het begin, vanuit een soort van natuurlijke reactie dat je niet in de buurt wil zijn van wat je niet kent. Net zoiets als op bezoek gaan bij mensen die doodgaan; dat wil je ook niet. Maar uiteindelijk moet je je eraan overgeven en na een half uur voelde ik me eigenlijk heel erg thuis. Ik heb gewoon lekker mee zitten knutselen en onwijs gelachen. Die sfeer hebben we, vind ik, heel goed in de film verwerkt.”

InstallatieNieuws

Juli 2012

pagina 6

De hand op de knip

Minder adopties door recessie Het aantal kinderen dat door Ne- 1965. Tot halverwege de jaren zederlandse ouders wordt geadop- ventig werden vooral Nederlandse teerd, daalt sterk als gevolg van kinderen geadopteerd. De laatste de crisis. Vorig jaar, zo laat het decennia zijn dit er hooguit enkele CBS weten, zijn in Nederland 560 tientallen per jaar. Een derde van kinderen geadopteerd: het laagste alle buitenlandse adoptiekinderen aantal sinds 1965. In 2010 werden komt uit China. In 2011 werden nog 720 kinderen geadopteerd. 180 Chinese kinderen geadopteerd. De hoge kosten blijkenQ3_2011_XU_Onsite.qxd:DEWALT_Q1_2009_(UK_GB).qxd voor veel In 2004 waren dit er nog 800. Het 22/11/11 11:50 mogelijke adoptieouders een pro- aantal Chinese jongetjes is tot 2010 bleem. Een adoptie van een kindje nog gestegen. De daling van het uit het buitenland kost gemiddeld aantal adoptiekinderen uit China rond 30.000 euro en dat is voor hangt vermoedelijk samen met de steeds minder mensen op te bren- relatief gunstige economische ontgen. wikkeling in China en het grote aantal adoptieverzoeken uit andere Bijna alle adoptiekinderen komen landen. Ook worden steeds meer uit het buitenland. In 2011 ging Chinese kinderen in eigen land het om 535 buitenlandse kinderen. geadopteerd. Relatief veel adoptieDit aantal is sinds 1973 niet meer kinderen hebben een beperking of ligheid en Justitie hadden in 2011 zo laag geweest. Voor het totaal emotionele stoornis. Volgens infor- ongeveer zes op de tien adoptiekinaantal adopties geldt dit zelfs sinds matie van het ministerie van Vei- deren speciale zorg nodig.

Nederlanders houden de hand op de knip en hebben weinig hoop dat de situatie snel verbetert. Dit uit zich onder andere in het betaalgedrag van de Nederlander. Werd in 2011 de betaling van rekeningen voornamelijk uit gemakzucht niet voldaan, in 2012 is Page 8 geldgebrek steeds vaker de oorzaak. Dit staat in een onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van deurwaarderskantoor GGN. Steeds meer Nederlanders voelen de gevolgen van de economische recessie in hun portemonnee en zien het herstel van de economie somber in. Twee van de drie Nederlanders denkt dat de eco-

SPONSOR VAN MOTO GP EN TECH3

nomische situatie de komende twaalf maanden verslechtert. Dat is een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar. Vreemd is dit niet, want veel Nederlanders hebben hun inkomen zien dalen en de verwachting is dat het inkomen verder zal dalen vanwege belastingen en premies. Nederlanders met inkomens beneden modaal (rond 35.000 euro bruto) krijgen de hardste klappen. Een gevolg hiervan is dat de Nederlandse consument de hand op de knip houdt, want minder kopen is voor de meesten de belangrijkste manier van bezuinigen.

ZELFNIVELLERENDE MULTILIJNLASER ONBEPERKTE MOGELIJKHEDEN Sparen maakt plaats voor beleggen

Geld dat consumenten langere tijd niet nodig hebben, gaat steeds vaker naar een spaarrekening en minder vaak naar de beurs. Dit blijkt uit onderzoek van ING. De spaartegoeden in Nederland lopen daardoor snel op (momenteel staat rond 18 miljard euro als spaargeld op de bank), maar voor hoe lang weet niemand. Meer dan de helft van de respondenten met spaargeld denkt in de komende twee jaar namelijk het spaargeld grotendeels aan te spreken.

NIEUW

Zeven op de tien ondervraagden zette vijf jaar geleden geld dat voor langere tijd niet nodig was op de bank. Nu gaat het om acht op de tien. De toegenomen spaardrift gaat samen met een verminderd animo om te beleggen. Vijf jaar geleden bracht een op de negen zijn extra geld naar de beurs, nu is dat nog maar vier op de honderd.

euro. Maar niet iedereen heeft een buffer. Van de respondenten geeft een kwart aan niet over spaargeld te beschikken. Dat was in 2009 nog een derde.

Hierdoor lopen de spaartegoeden snel op. In april stond er 18 miljard euro spaargeld op de bank. Dat is per huishouden gemiddeld 42.000

MULTILIJNLASERS

DW089K

NIEUW!

€449, - excl. BTW € excl. 399,€543, 29BTW incl. BTW

MEERDERE TOEPASSINGEN

Fijnafstelling van de verticale lijnen

Zeer zichtbare laserlijn, tot 15m zichtbaar bij binnengebruik

Kruislijn op vloer, plafond en wand

OOK NIEUW IN DE RANGE DW088K

GEBRUIKSGEMAK

ZEER HOGE ZICHTBAARHEID

Duidelijk zichtbare kruislijnlaser • Nu ook bruikbaar met laserdetector (niet standaard meegeleverd). • Eenvoudig te bedienen met slechts 2 knoppen.

€299, - excl. BTW € excl. 249,€361, 79BTW incl. BTW

ROBUUST ONTWERP Compleet metalen behuizing om het lasermechanisme beter te beschermen

DE0882 DE0881 OOK BESCHIKBAAR ALS ¼” Laserkolom ¼” Laserstatief

VOORDEELSET!

• 360° horizontaal draaibaar zonder DW088 : hoogteverschil MET LASERSTATIEF • Makkelijk op te zettenDW088KTRI € 299,MET LASERKOLOM • Werkhoogte DE0882:DW088KPOL 0,6 m - 1,7 m € 299,Werkhoogte DE0881: tot 3,4 m

DW089:

€ 79,-

€ 79,-

MET LASERSTATIEF DW089KTRI €79, - excl. BTW €79,- excl. BTW € 449,MET LASERKOLOM DW089KPOL €95, 59 BTW incl. BTW €95,59 excl. excl.incl. BTWBTW € 449,Ref Nauwkeurigheid Aantal laserlijnen Gewicht Zelfnivelleringsbereik Voeding

DW088K +/- 0.3mm/m 2 0.46Kg +/- 4° 4.5V - 3 x AA

DW089K +/- 0.3mm/m 3 0.8Kg +/- 4° 6.0V - 4 x AA

BEREIK VAN 50M bij buitengebruik (detector)

DE0892

Laserdetector, compatibel met DW088 alsook met DW089 • Tot 50 m bereik • Dankzij ingebouwde magneten kan deze bevestigd worden op metaal, bv metal stud

€99, - excl. BTW € 99,€119, 79BTW incl. BTW excl.

7

InstallatieNieuws

Juli 2012

pagina 7

PushFit bevalt Eurobad goed ‘Snelheid is alles en dan is dit systeem ideaal’ Eurobad in Gemert heeft naast een megashowroom met tweeduizend m2 badkamerideeën een goed lopend installatiebedrijf onder de naam Eurobad Mart van Heugten. Alles bij elkaar werken hier rond zestig personen. De afgelopen vijf jaar werkte het bedrijf onder andere voor Europarcs (vakantieparken), waarvoor het momenteel het installatiewerk voor Villapark de Rijp aanlegt. Algemeen directeur Jan Hein van Heugten legt uit waarom voor deze klus is gekozen voor PushFit. Installatiebedrijf Eurobad Mart van Heugten is van alle markten thuis. De showroom - één van de grootste in Nederland - is het visitekaartje en richt zich vooral op de particuliere

AGENDA Geberit on Tour Ook dit najaar gaat Geberit weer ‘On Tour’! Specialisten van Geberit bezoeken onder andere evenementen en bedrijven met de nieuwste noviteiten op sanitair gebied en het laatste nieuws over aanvoeren afvoersystemen. De experts van Geberit beantwoorden alle vragen en demonstreren graag de mogelijkheden van de verschillende systemen.

markt. Alle installatiewerk die hier uit voortvloeit, wordt natuurlijk uitgevoerd door de installatietak die zich verder richt op de utiliteit- en woningbouw (zowel nieuwbouw als renovatie). Eurobad Mart van Heugten onderscheidt zich als totaalinstallateur met onder andere sanitair, centrale verwarming en vloerverwarming, riool-aanleg, zinkwerk en hemelwaterafvoer, ventilatie en warmteterugwin en airco, terwijl vakwerk, netjes werken en het nakomen van afspraken in de genen zitten. “Je moet je onderscheiden en gelukkig doen wij dat”, zegt algemeen directeur Jan Hein van Heugten. Veelzijdig Op de website www.eurobad.nl komt de veelzijdigheid van het bedrijf tot uiting in het grote aantal projecten dat men momenteel onder handen heeft. Eén daarvan is Villapark de Rijp in het hart van Noord-Holland. Bij het plaatsje De Rijp wordt door Europarcs een villapark aangelegd met 264 vakantiewoningen in Zaanse stijl. Eurobad is hier verantwoordelijk voor alle installatiewerk. “Sinds ongeveer vijf jaar werken we voor Europarcs. We worden ingeschakeld bij renovatieprojecten en het is nu de eerste keer dat we betrokken zijn bij de aanleg van een volledig nieuw vakantie-

park. Dat is een nieuwe uitdaging”, legt Van Heugten uit. PushFit Voor wat betreft de waterleidingen heeft Eurobad Mart van Heugten gekozen voor PushFit van Geberit. Van Heugten legt uit welke beweegredenen daaraan ten grondslag liggen: “Wij werken al jaren met producten van Geberit omdat de kwaliteit daarvan door de jaren heen is bewezen. Wij monteren bijvoorbeeld al jaren waar mogelijk Duofitinbouwreservoirs van Geberit en installeren ook regelmatig het Geberit Pluvia hemelwaterafvoersysteem. Bij de opdracht in De Rijp gaat het er onder andere om dat er snel meters kunnen worden gemaakt en dat is een van de redenen waarom we hebben gekozen voor PushFit. In één dag moeten namelijk alle waterleidingen in een huisje worden aangelegd; snelheid is dus alles en dan is dit systeem ideaal. Een ander groot voordeel is dat je niet veel gereedschap nodig hebt. Je hebt alleen een snijtang en een ontbramer nodig en dat past in een koffertje van niks. Bij andere systemen heb je al snel dure en zware apparaten nodig.”

Honeywell heeft duurzaamste imago onder werktuigkundigen Honeywell heeft het meest duurzame imago in de werktuigbouwkundige installatiesector. Dit staat in de Duurzaamheid & Energie Monitor 2012 waarvoor Bouwkennis onderzoek deed. In andere categorieën zijn Philips, VELUX en Siemens het meest duurzame merk.

Dé vakbeurs voor de technische en industriële branche. Installateur Addy Smits vindt het installeren van PushFit ‘een eitje’.

De veertiende editie al weer van Installatie Vakbeurs Hardenberg vindt plaats in september 2012. In september 2011 hebben meer dan 15.000 bezoekers de vakbeurs bezocht, en 400 exposanten weer deelgenomen. Elke bezoeker uit de installatie- en sanitairbranche kan kosteloos op de website een entreebewijs aanvragen. Datum: 11-13 september 2012. Locatie: Evenementenhal Hardenberg. Meer informatie: www.evenementenhal.nl

Gezien de ervaring die Eurobad Mart van Heugten heeft met Europarcs is er een reële kans dat dit installatiebedrijf ook bij andere nieuwe parken in beeld komt. En waar mogelijk zal dan ook PushFit worden gemonteerd, zegt Van Heugten.

De waterleidingen in de vakantiewoningen zijn van PushFit.

Technische Industriële Vakbeurs

Installatie Vakbeurs Hardenberg

dig om mee te werken”, zegt hij. “Je snijdt het stuk leiding dat je nodig hebt af, ontbraamt de uiteinden en als het past zie je een groen venster en weet je dat de koppeling waterdicht is. Past het niet, dan zie je ook geen groen venster. Ik hoor van de installateurs alleen maar positieve verhalen.”

Volgens Van Heugten hadden de installateurs binnen enkele seconden door hoe PushFit moet worden aangelegd. “Het is dan ook erg eenvou-

Data: • 5 sept - Technische Unie Den Haag • 6 sept - Van Walraven Mijdrecht • 7 sept - Handelsonderneming De Bruin, Montfoort • 20 sept - Technische Unie Capelle a/d IJssel • 3 okt - Technische Unie Breda Meer informatie: www.geberit.nl/ontour

Datum: 4, 5 en 6 september 2012 Locatie: Evenementenhal Hardenberg Meer informatie: www.evenementenhal.nl

In het magazijn staan de emmertjes met alle koppelingen die nodig zijn voor de villa’s op Villawijk de Rijp gereed.

Duurzaamheid krijgt een enorme boost Duurzaamheid krijgt een boost. Per jaar moeten rond 300.000 particuliere woningen en gebouwen energiezuiniger worden. Ook de 2,4 miljoen corporatiewoningen moeten vanaf 2020 voldoen aan energielabel B. In het Lenteakkoord is tweehonderd miljoen euro gereserveerd voor de verduurzaming van de bebouwde omgeving. Hiervan gaat zeventig miljoen euro naar energiebesparing van nieuwbouwprojecten en particuliere woningen. Dit staat in het nieuwe convenant dat is gesloten tussen het ministerie van Binnenlandse Zaken en markt- en belangenpartijen uit de bouw. Ook moet in 2020 alle nieuwbouw energieneutraal zijn. Het con-

venant is gesloten tussen het Rijk en Bouwend Nederland, EnergieNederland, UNETO-VNI, Aedes, De Woonbond, NEPROM, NVB en Vastgoedbelang. In de samenwerking worden de volgende doelen genoemd: • Minimaal driehonderdduizend bestaande particuliere koopwoningen en gebouwen worden per jaar energiezuiniger. • In 2015 is alle nieuwbouw 50 procent energiezuiniger dan in 2007. • Partijen streven naar energieneutrale nieuwbouw vanaf 2020. • Alle corporatiewoningen voldoen vanaf 2020 minimaal aan energielabel B. • Vanaf 2020 heeft tachtig procent van alle particuliere huurwoningen een energielabel C of hoger.

De Duurzaamheid & Energie Monitor 2012 is ontstaan na onderzoek van BouwKennis. Van een groot aantal merken binnen de installatie- en bouwsector is in kaart gebracht welk imago zij hebben op het gebied van duurzaamheid. De Duurzaamheid &

Energie Monitor 2012 schetst een gedetailleerd beeld van de rol van duurzaamheid in de bouw, nu en in de toekomst. Dit rapport vertelt onder andere welke merken volgens de markt het meest duurzaam zijn, hoe verschillende marktpartijen staan tegenover duurzaamheid en energie en wat hiervoor de belangrijkste redenen zijn. Aan het onderzoek deden zo’n zeshonderd marktpartijen mee, die voor de voor hun relevante categorieën een aantal merken voorgelegd gekregen waarbij zij konden aangeven in hoeverre duurzaamheid van toepassing is op deze merken.

Werkloosheid loopt snel op Meer dan 100.000 werkenden per kwartaal raken dit jaar hun baan kwijt. Dat zijn er meer dan net na de vorige recessie in 2009. Volgens het ING Economisch Bureau stijgt de werkloosheid eind dit jaar tot het hoogste punt in ruim 15 jaar. Vooral in de industrie en de dienstverlening verslechteren de vooruitzichten voor de werkgelegenheid sterk. De vorige recessie was in 2009 en toen liep het aantal werkelozen

niet zo sterk op als nu. Er is echter een aantal oorzaken waardoor het nu anders gaat lopen. Door de vorige recessie in 2009 hebben bedrijven bijvoorbeeld minder vet op de botten waardoor ze eerder mensen zullen moeten ontslaan. Daarbij komt dat ook het aantal vacatures terugloopt. Het ING Economisch Bureau verwacht dat de werkloosheid in de tweede helft van dit jaar oploopt tot meer dan 7 procent van de beroepsbevolking.

InstallatieNieuws

Juli 2012

pagina 8

EnErgiE zuinig, stillE wErking En optimaal comfort

Dankzij de nieuwe permanente magneetmotor met hoog rendement beschikt de COMFORT reeks nu over twee nieuwe varianten voor warmwater-circulatie. Met een energieverbruik van slechts 5-8,5 W kunnen zowel de COMFORT-pomp met autoaDapT als de COMFORT B-pomp met vaste snelheid het energieverbruik aanzienlijk verminderen. In vergelijking met conventionele pompen die continu draaien, komt dit overeen met een kostenvermindering tot wel 96%. Kijk voor meer informatie op onze vernieuwde site nl.grundfos.com.

adv.Geberit_April_2012.indd 1

29-3-2012 12:01:19

InstallatieNieuws

Juli 2012

pagina 9

Kemkens Groep Oss is een betrokken installateur ‘Service en onderhoud zijn onze solide basis’

Liefst rond 250.000 huishoudens en 2.000 klanten in de utiliteit in Brabant en Zuid-Gelderland hebben een relatie met de Kemkens bedrijven. De kurk waarop het bedrijf drijft, zijn service- en onderhoudscontracten, liefst voor lange termijn. Manager Utiliteit ing. Twan van Grinsven vertelt in de hoofdvestiging in Oss (de andere twee vestigingen zijn in Helmond en Oosterhout) onder meer hoe het bedrijf ondanks een onstuimige markt toch wil groeien. Kemkens is een groot en bekend service- en onderhoudsbedrijf in Brabant en Zuid-Gelderland. Het bedrijf bestaat al sinds het einde van de 19de eeuw, maar in de 20ste eeuw zijn met name twee ijkpunten belangrijk. Het eerste is in 1978 wanneer het bedrijf besluit zich toe te leggen op gasservice en alles wat er bij hoort. Het legt het bedrijf geen windeieren. Het tweede valt in 1992 met het besluit om zich vooral te richten op service en onderhoud van cv-ketels en ook dat pakt bijzonder goed uit. “De meeste installatiebedrijven leggen zich toe op de installatie en het aanleggen daarvan en bieden daarna service en wellicht onderhoud aan. Maar voor ons zijn service en onderhoud de basis, met als afgeleide de aanleg, verkoop, verhuur en leasing van cv-ketels”, legt Van Grinsven in een notendop de bedrijfspolicy uit. Contract Van de 250.000 adressen waar Kemkens aan de cv-installatie service en onderhoud pleegt, is ongeveer drie kwart onderdeel van een contract met een woningbouwcorporatie. “Met veel woningbouwcorporaties, zorginstellingen, defensieobjecten, gevangenissen en gemeentes hebben wij langdurige contracten. Steeds vaker zijn dat contracten waarbij we de service en onderhoud plus vervanging van alle ketels voor een aantal jaren vastleggen. Voor de woningbouwcorporatie is dat prettig omdat ze over lengte van

jaren weten waar ze aan toe zijn. Het voordeel voor ons is dat we elk jaar goed kunnen inschatten hoe vol onze orderportefeuille is. Dat wordt trouwens wel lastiger. Tot voor de crisis wisten we voor 80 procent waar we aan toe waren, maar door een toenemend aantal kapers op de kust is er minder vanzelfsprekend. Er wordt tegenwoordig vervangingswerk aangeboden tegen bodemprijzen en zelfs lager. Met de huidige eisen en wensen van de opdrachtgever kan een zzp’er of klein bedrijf echter nooit aanbieden wat wij kunnen aanbieden op het gebied van service. Met 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaarheid, online inkijkfuncties, digitale werkbonnen en het open delen van informatie met de opdrachtgever middels een sharepoint omgeving, hebben we door de jaren heen een enorme voorsprong opgebouwd.” Strategie De strategie van Kemkens (hier werken een kleine vierhonderd mensen, van wie rond tweehonderd servicemonteurs en honderdtwintig installatiemonteurs) is gericht op groei. Van Grinsven: “Er is een aantal groeifactoren. We krijgen onder andere meer werk doordat bestaande relaties groeien. Wij groeien dan als het ware mee. Verder krijgen we soms onderhoudscontracten aangeboden doordat installateurs om welke reden dan ook wegvallen. Ons huidige werkgebied is Zuid-Gelderland, Noord-Limburg en Brabant, die we prima kunnen bedienen vanuit drie locaties.” Voor Kemkens is een goed geolied logistiek proces belangrijk. Alle servicemonteurs worden vanuit de servicecenters in de diverse vestigingen aangestuurd. “Binnenkort wordt ons logistieke proces verder geoptimaliseerd, want we willen onze voorsprong houden”, meldt Van Grinsven. “En ook front-office doen we er alles aan om ons kwaliteitsniveau te handhaven. We houden onder andere controles op het

Twan van Grinsven bij de nieuwe Vakleerschool. “Onder leiding van een voormalige ervaren chef-monteur leren wij nieuwe jonge medewerkers de kneepjes van het vak waardoor ze hun mbo-opleiding kunnen afronden. Bovendien kunnen wij ze kneden volgens onze uitgangspunten.” werk, we meten de klanttevredenheid en we hebben fulltime iemand zitten op herhaalstoringen en op de kwaliteit van onze (service)monteurs.” Betrokken installateur Kemkens is ook betrokken bij en met haar relaties. Eerder dit jaar maakte het bedrijf met twee projecten kans op de VSK Project Award. De eerste is een renovatieopdracht voor wooncomplex Oranjeplein in Weert en de tweede is nieuwbouw en renovatie van het Gemeentehuis Oss. Het bleef bij de nominaties, maar dat laat onverlet dat de opdrachten blijkbaar in positieve zin opvielen. Van Grinsven: “De renovatie van het wooncomplex in Weert was een grootscheeps project en wij weten uit ervaring wat je dan allemaal kunt tegenkomen. Een van onze ervaringen is dat be-

Een werknemer van Kemkens in actie tijdens de opdracht in het gemeentehuis van Oss.

woners goed moeten worden geïnformeerd over de werkzaamheden en alles wat daaruit voortvloeit. Wij hebben daarom, los van het feitelijke werk, de communicatie bijzonder goed verzorgd, waardoor we én een hoge klanttevredenheid hadden én een goede doorlooptijd realiseerden omdat we amper tegenslagen hadden. En daar heeft de opdrachtgever weer voordeel van, want die heeft geen gedoe met boze huurders. Het Gemeentehuis Oss is technisch hoogwaardiger met onder andere een warmte/koudeinstallatie en een luchtbehandelingsinstallatie en hier was verder de uitdaging dat het gemeentehuis open moest blijven. Ook daar hebben we de communicatie centraal gesteld. Bovendien zijn beide projecten duurzaam aangelegd. Of dat tegenwoordig niet vanzelfsprekend is? Lang niet altijd. Je ziet nog steeds dat veel opdrachten worden bepaald door de prijs. Bovendien weten corporaties dat de techniek met een warmtepomp problemen kan geven en zij gaan daar niet mee experimenteren omdat ze geen gedoe willen met hun huurders. Het aantal zonnepanelen neemt wel toe, maar die noem ik geen innovatie meer.” Naam en faam Kemkens is, zoveel is wel helder, een bedrijf van naam en faam. Mensen werken er graag en lang. Nieuwe medewerkers kunnen zich bij ons ontplooien en verder ontwikkelen. “We zijn een aantrekkelijk, stabiel bedrijf, noem het zelfs een veilige thuishaven, waar mensen graag werken”, zegt Van Grinsven. Maar net als overal in het land worden ook hier kritische noten gekraakt over het middelbaar beroepsonderwijs. Met name de invoering van het zogeheten competentiegerichte onderwijs ongeveer twee jaar geleden heeft het tech-

nisch onderwijs geen goed gedaan. Kemkens heeft echter gepast gereageerd door dit jaar te starten met een eigen bedrijfsvakleerschool. Achter in het bedrijfspand zijn vijf praktijkopleidingsruimten ingericht waar nieuwe medewerkers (er is plaats voor twintig man) vier dagen praktijkonderricht krijgen en vervolgens één dag naar school gaan. Van Grinsven: “Het ROC verzorgt de theoretische leerweg en wij verzorgen in eigen huis de praktijk. We merken dat hierdoor medewerkers op niveau twee en drie met sprongen vooruit gaan. Onder leiding van een ervaren chef-monteur leren ze de kneepjes van het vak waardoor ze hun mbo-opleiding kunnen afronden. Bovendien kunnen wij ze vormen volgens onze uitgangspunten. Aangezien wij veel werken in bestaande, bewoonde situaties leren we ze bijvoorbeeld hoe ze hun werkplek netjes houden, dat ze zich netjes moeten voorstellen, zich netjes kleden, op tijd komen en dergelijke. Wij kunnen goed inschatten wat iemand kan en waar zijn talenten liggen en stellen voor iedereen een persoonlijk ontwikkelingsplan op.” Geberit Voor Kemkens is Geberit al jarenlang een betrouwbare partner. “Wij installeren al heel lang leidingsystemen en inbouwreservoirs van Geberit. We gebruiken onder andere Pluvia, Geberit silent-db20 en Mapress. Op een goed moment is gekozen voor deze systemen en onze installateurs zijn door Geberit getraind om ermee te werken zijn en zijn eraan gewend. Geberit onderscheidt zich door kwaliteit en is altijd bereid langs te komen als we iets willen weten of anderszins. Verder is de catalogus duidelijk en, niet onbelangrijk, alles is altijd op voorraad waardoor je nooit misgrijpt.”

InstallatieNieuws

Juli 2012

Wordt Ranomi Kromowidjojo de Koningin van de Spelen? Hoeveel Nederlandse sporters er naar de Olympische Spelen in Londen (27 juli tot en met 12 augustus) gaan, is nog niet bekend. Een aantal sporters wil nog voldoen aan de kwalificatie-eis en kan nog worden toegevoegd aan de nu al imposante lijst. Maar hoe dan ook is er al wel een aantal kanshebbers op eremetaal (goud?) bekend. De Koningin van de Spelen kan wel eens zwemster Ranomi Kromowidjojo ((foto) worden. Zij heeft kansen op goud op de 50 en 100 meter vrij en de damesestafetteploeg 4x100 meter vrij en 4x100 meter wissel. Ook de hockeydames en in iets mindere mate hun mannelijke collega’s hebben goede mogelijkheden. Ook een kanshebber is turner Epke Zonderland en dan vooral bij de toestelfinales. Aan rek behoort hij tot ‘s werelds besten. Ingmar Vos, Eelco Sintnicolaas en Eugene Martineau komen op 8 en 9 augustus uit in de tienkamp (atletiek). Een plaats bij de eerste acht zit er voor hen wel in en misschien zijn er kansen op meer. Henk Grol maakt kans op een me-

pagina 10

‘Gokken is na doping het grootste probleem in de sport’ Volgens Jacques Rogge, voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité, is na doping gokken het grootste probleem van de internationale sportwereld. “Gokken en het daarmee gepaard gaande matchfixing (het manipuleren van wedstrijden-red.) is nu al veel groter dan men denkt.” De Belg Rogge constateert dat er langzamerhand vrijwel geen land is zonder gokschandalen, met name op het gebied van voetbalwedstrijden. “Ook in België hebben we al te maken gehad met illegale gokpraktijken in het voetbal en Duitsland heeft ook zijn schandaal gehad. Het dijt steeds verder uit. De sportwereld moet samenwerken met de overheden om match-fixing uit te bannen.” De gokmaffia breidt haar werkterrein volgens de voorzitter van het IOC steeds meer uit naar lagere voetbaldivisies en andere sporten. “Neem cricket, waarin we al schandalen hebben gehad, of tennis. En het gaat vaak al niet meer om een uitslag, om bewust verliezen, maar bijvoorbeeld om wie de eerste corner krijgt, of de eerste dubbele fout slaat.” Over doping zegt Rogge dat er alles aan wordt gedaan om dit uit te bannen, maar dat dit waarschijnlijk nooit zal lukken. “Er zijn wereldwijd 750 miljoen sporters, maar er zijn geen 750 miljoen heiligen.”

daille bij judo (mannen tot 100 kg), Teun Mulder op de Keirin (baanwiel-

rennen) en Lobke Berkhout en Lisa Westerhof in de 470-klasse (zeilen).

Amsterdam pakt al te opdringerige standbeelden aan

Jacques Rogge, voorzitter van het IOC, maakt zich grote zorgen over het gokken op sportwedstrijden.

Mike Horn is in Kaapstad Mike Horn is in Kaapstad. De ontdekkingsreiziger is in zijn boot Pangaea de afgelopen weken de Grote Oceaan overgestoken en zal ook in Zuid-Afrika samen met zijn Young Explorers weer een aantal onderzoeken doen naar de gevolgen van onder andere het broeikaseffect in het Zuid-Afrikaanse landschap.

ANWB is tegen verdere verhoging autobelasting De ANWB is faliekant tegen het afschaffen van de onbelaste reiskostenvergoeding voor woonwerkverkeer, zo heeft de consumentenorganisatie onlangs laten weten. Volgens de ANWB wordt autorijden alleen maar duurder en dat is des te schrijnender wanneer je beseft dat Nederland al de hoogste belastingdruk op auto’s heeft binnen de EU. Een gemiddelde Nederlandse benzineauto kost bij gemiddeld gebruik (rond 12.000 kilometer per jaar) nu al maandelijks 212 euro aan belastingen, aldus de ANWB. Na afschaffing van de onbelaste reisvergoeding wordt dat 282 euro. Ter vergelijking: een gemiddelde Duitse automobilist is 142 euro kwijt aan belastingen, een Belg 163 euro en een Fransman 135 euro. De totale kosten van een gemiddelde auto bij

gemiddeld gebruik stijgen hierdoor van 624 euro per maand naar 690 euro per maand. Ook in dit geval is de Nederlandse automobilist duur uit. Dit terwijl een Duitser 547 euro kwijt is aan zijn auto. De ANWB wil daarom dat het kabinet naar alternatieven zoekt voor de afschaffing van de onbelaste reiskostenvergoeding. De ANWB heeft onlangs op haar eigen website een zogenoemde ‘Reiskostencheck’ geïntroduceerd. Hiermee kunnen forensen uitrekenen hoeveel euro zij er volgend jaar op achteruitgaan als loonbelasting wordt geheven over de reiskostenvergoeding voor woon-werkverkeer. Volgens de ANWB zijn veel leden geschrokken van de extra kosten voor het woon-werkverkeer met de auto en het openbaar vervoer.

Wie de afgelopen maanden op de Dam is geweest, heeft ze ongetwijfeld gezien: de levende standbeelden. Er zijn er steeds meer en de gemeente heeft daar langzamerhand tabak van. Extra toezichthouders op de Dam en het Damrak worden ingezet tegen de standbeelden omdat een toenemend aantal zich steeds ernstiger opdringt aan het publiek. Dit heeft het Amsterdamse stadsdeel Centrum onlangs bekendgemaakt. Het gaat vooralsnog om een proef waar 100.000 euro voor is uitgetrokken. De toezichthouders pakken niet alleen opdringerige standbeelden aan, maar ook fietstaxi’s en straatartiesten. Onderdeel van de maatregelen is verder de aanpak van de vele fietsen die soms voor de Bijenkorf en in de weg van voetgangers staan. Hiervoor worden fietsstewards ingeschakeld die fietsers verwijzen naar fietsparkeerplekken in het gebied.

Voor zijn reis naar Zuid-Afrika bezochten Horn en zijn Young Explorers het Amazone gebied in Brazilië. De Young Explorers zijn jonge mensen uit de hele wereld die onderzoeken welke invloeden ‘menselijk ingrijpen’ in de natuur heeft. In de jungle van Brazilië is onder andere onderzoek gedaan naar de ingrijpende gevolgen van de houtkap. De Young Explorers maken hier verslag van en laten hiermee hun generatiegenoten zien dat er veel moet gebeuren om de aarde te redden. Geberit heeft duurzaam ondernemen hoog in het vaandel staan en is een van de hoofdsponsors van de tocht van Mike Horn en zijn jonge bemanning. Dit jaar wordt de reis afgesloten. Meer informatie: www.mikehorn.com

InstallatieNieuws

Juli 2012

pagina 11

Met groene Volkswagen Caddy is niets mis Naast de succesvolle Transporter heeft Volkswagen een handzamere Caddy in het programma. Vooral als 1.6 TDI BlueMotion – de groene variant – is dit een alleraardigste bestelauto. De VW Caddy draait al wat jaren mee en vorig jaar verscheen er een vernieuwde versie waarvan de fabrikant zegt dat deze nu echte VWgenen bezit. Dat klopt en is zowel aan de buiten- als de binnenkant te zien. Zo lijkt de neus van de bestelauto nu ook op die van de bloedverwanten Transporter en de pick-up Amarok. Uiterlijk is er verder, afgezien van een paar nieuwe zijschermen en achterlichten, niet veel veranderd aan de looks van de Caddy. Met andere woorden: er is sprake van evolutie en bepaald geen revolutie. Aan de speciefieke BlueMotion-uitvoering zijn overigens nog wel wat afwijkende dingen te zien. Deze Caddy staat iets lager op de wielen, aangezien daardoor minder wind wordt gevangen en dat

leidt tot minder brandstofverbruik. Verder is het BlueMotion-model voorzien van een start-stopsysteem, een zogenoemd rem-regeneratiesysteem dat de accu voorziet van energie die bij het remmen wordt opgevangen en van banden met een lagere rolweerstand. Interieur Ook het interieur is licht veranderd. Het stuur komt uit de laatste generatie Golf, er zijn betere stoelen gemonteerd en de bediening van de airco en ventilatie is verbeterd. Een handige optie zijn de twee opbergvakken onder de vloer. Het interieur is alles bij elkaar zoals we van VW mogen verwachten: oerdegelijk en kwalitatief goed afgewerkt. Achter het tussenschot treffen we de laadruimte, die zich prima kan meten met de concurrentie. Mocht u meer ruimte willen, dan is er een verlengde uitvoering. Dan komen we bij de motor. Onder de motorkap huist een nieuwe 1.6

Volkswagen Caddy 1.6 TDI BlueMotion Baseline

TDI diesel van 75 pk. Dit is de kleinste diesel die VW biedt op de Caddy. De motor is echter voldoende op zijn taak berekend, helemaal als de lading niet al te zwaar is. Het geluid van de motor is minimaal. Het start-stopsysteem is even wennen, maar werkt verder prima en doet wat het moet doen: uitstoot en brandstof besparen. De motor draait 2350 toeren bij 120 km/h en dat is netjes.

Vermogen: 55kW/75 pk. Koppel: 225/1500(Nm/toeren). Afmetingen lxbxh: 441x179x181 cm. Wielbasis: 268 cm. Laadruimte lxbxh: 179x148x123 cm. Tilhoogte: 60 cm. Eigen gewicht: 1407 kg. Nuttig laadvermogen: 777 kg. Max. aanhangwagengewicht: 1400 kg. Brandstofverbruik (gecombineerd, onbeladen): 1 op 15,9. CO2-uitstoot: 139 gr/km. Aanschafprijs basismodel: 12.625 euro. Prijs zoals getest: 15.895 euro. (alle prijzen excl. BPM en excl. BTW)

Is bellen in de auto toch niet zo gevaarlijk?

Tientallen verkeersdoden door medicijngebruik Het gebruik van rijgevaarlijke geneesmiddelen door automobilisten heeft jaarlijks in Nederland tussen de 33 en 66 doden in het verkeer tot gevolg. Dit blijkt uit onderzoek van deskundigen van de Rijksuniversiteit Groningen, het Nederlands Forensisch Instituut en de Stichting

Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid. Verder blijkt dat 1,2 procent van de automobilisten met medicijnen de weg op gaan die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden. In 2006 werd het aantal verkeersdoden in samenhang met het gebruik van rijgevaarlijke geneesmiddelen geschat op zeventig. De huidige schatting is lager. Dat is te verklaren door de daling van het totaal aantal jaarlijkse verkeersdoden in ons land met 170 slachtoffers sinds 2006 en het lagere gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen. Dat laatste is per 2009 met 15 procent afgenomen door eigen bijbetalingsregelingen in de ziektekostenverzekering voor deze middelen.

Pleidooi voor fietssnelweg Het verkeerstechnisch bureau Artgineering vindt dat er meer fietssnelwegen in Nederland moeten komen. Met mooie en goed geasfalteerde wegen voor alleen fietsers wordt het fietsverkeer voor woon-werkverkeer gestimuleerd. Artgineering heeft hiervoor in opdracht van de Fietsersbond een studie gemaakt met de titel ‘van A naar F’ (van auto naar fiets). “Niet snelheid, maar comfort is belangrijk. Er mogen geen breuken in de gebruiksniveaus bestaan, zoals dat bij autosnelwegen het geval is wanneer een afslag wordt genomen”, is één van de aanbevelingen in de studie. Nederland kent al enkele fietssnelwegen, zoals tussen Arnhem en Nijmegen. De ervaringen hiermee zijn gunstig en het project ‘Van A naar F’ haakt hier op in.

Bellen in de auto is wellicht minder gevaarlijk dan eerder is aangenomen. Nieuwe onderzoeken volgens zogenoemd Naturalistic Driving-observatie tonen aan dat er veel minder risico is dan uit ongevallenstatistieken blijkt. Maar dit wil niet zeggen dat er geen enkel risico is. Iemand die belt in de auto let minder op en heeft vier keer zo veel kans op een ongeval dan iemand die zijn hoofd bij het verkeer houdt. “Het is te vroeg om te concluderen dat het wel meevalt met het risico van mobiel bellen in de auto. Ook als het risico lager blijkt dan aanvankelijk gedacht, zijn de verkeersveiligheidsconsequenties aanzienlijk wanneer er veel mobiel gebeld wordt tijdens het rijden.”

Dit heeft de verkeersveiligheidsorganisatie SWOV naar buiten gebracht. Naturalistic Driving-observatie is een betrekkelijk nieuwe onderzoeksmethode waarbij verkeerssituaties en bestuurders worden geobserveerd door kleine camera’s en sensoren in hun eigen voertuig. Hieruit blijkt onder meer dat handheld bellen niet veel gevaarlijker is dan handsfree bellen, zoals algemeen wordt aangenomen (en waar wetgeving op is gebaseerd).

goed gesprek, maar net zo goed muziek, reclameborden bekijken, bedienen van navigatieapparatuur, eten, drinken en sms’ en. Vooral sms’en is gevaarlijk. Volgens meerdere studies blijkt dat afleiding tijdens het autorijden de oorzaak is van ongeveer 5 tot 25 procent van de verkeersongevallen.

Overigens blijkt ook dat automobilisten zich iets meer dan een kwart van hun tijd laten afleiden door van alles en nog wat. Dan kan zijn de mobiel die gaat of een

Dubbele asstrepen maken weg smaller, maar niet gevaarlijker Toepassing van de zogeheten Essentiële Herkenbaarheidskenmerken (EHK) leidt op provinciale wegen tot smallere rijstroken. Door de dubbele asstrepen blijft er maar 2,75 meter per rijstrook over. Dat lijkt weinig (normaal is 3,10 meter), maar volgens onderzoek van DTV Consultants in Zuid-Holland wordt het er niet gevaarlijker op. DTV Consultants heeft het verkeersgedrag vergeleken op een weg met een 80 cm brede asstreep en een met een asstreep van 20 centimeter. De conclusie is dat voertuigen bij smallere rijstroken in combinatie met bredere asstrepen iets meer naar de buitenkant van de weg worden gedirigeerd. Dit leidt niet tot

meer overschrijdingen van de kantmarkering door personenauto’s.

Vrachtverkeer rijdt wél vaker over de kantmarkering.

Juli 2012

InstallatieNieuws

pagina 12

Dit is ‘De beste fitter van Nederland’

2012 Jan-Anne Perdon, Perdon Installatietechniek in Drachten Na 5 regionale voorrondes en de grote finale op 1 juni j.l. in Utrecht is Jan-Anne Perdon de absolute winnaar van ‘De beste fitter van Nederland 2012’. Jan-Anne heeft met deze prestigieuze titel een VIP-arrangement voor twee personen naar een EK voetbalwedstrijd gewonnen en is ook een heel jaar lang dé gepassioneerde ambassadeur van de branche en zal in 2013 zijn titel verdedigen in een nieuwe installatiewedstrijd. Jan-Anne, gefeliciteerd! ‘De beste fitter van Nederland’ is een initiatief van Geberit i.s.m. Grundfos, Honeywell en DEWALT, mede ondersteund door UNETO-VNI en OTIB.