Een whiplashletsel
Deze folder is voor u bestemd wanneer u: • recent een ongeluk heeft gehad waarbij uw hoofd een whiplashbeweging heeft gemaakt • bij de huisarts of op de afdeling Spoedeisende Hulp van het ziekenhuis komt en • lichamelijk onderzoek heeft uitgewezen dat u geen afwijkingen hebt aan botten of zenuwen. Inleiding Deze folder heeft als doel u te voorzien van informatie over het whiplashletsel en de manier waarop u met de gevolgen hiervan kunt omgaan. Op voorhand kunnen wij u al voorspellen dat de informatie die u uit andere bronnen over het thema ‘whiplash’ zult krijgen zeer divers zal zijn. Zowel op internet, in uw omgeving als van (ex-) patiënten zult u meningen vernemen die elkaar tegenspreken. De informatie in deze folder is zoveel mogelijk gebaseerd op feiten die wetenschappelijk bewezen zijn en die in landelijke richtlijnen opgenomen zijn. Huisartsen, medisch specialisten en fysiotherapeuten in de Westelijke Mijnstreek hebben overeenstemming bereikt over de inhoud van deze folder. Whiplashletsel Whiplashletsel is de verzamelnaam voor klachten die kunnen ontstaan nadat het hoofd een plotselinge heftige beweging heeft gemaakt. Dit kan een beweging naar voren, naar achteren en/of opzij zijn. Een zogenaamde 'klassieke whiplash' ontstaat bij (een) inzittende(n) wanneer een voertuig aan de achterkant wordt aangereden. De nek maakt dan de beweging van een 'zweepslag': de letterlijke vertaling van whiplash. Behalve door een aanrijding van achteren kan whiplashletsel ontstaan door: • aanrijdingen van voren of opzij • kettingbotsingen • sportongelukken • huis-, tuin- en keukenongelukken. Vooroordelen Whiplash heeft in onze maatschappij een sterk negatieve uitstraling gekregen. De indruk wordt gewekt dat iedereen die een ongeval heeft gehad met een whiplash als gevolg, een grote kans heeft om voor de rest van zijn of haar leven gehandicapt te raken. Dit idee berust niet op de realiteit en ook niet op gegevens uit wetenschappelijk onderzoek. Verreweg de meeste mensen zijn binnen enkele weken van hun klachten verlost. Slechts een klein percentage ondervindt langduriger klachten. Dat is echter ook zo na het verzwikken van een enkel of het oplopen van een hersenschudding. Na elk soort letsel bestaat een kleine kans dat de betrokkene op de lange duur daarvan problemen blijft ondervinden. Algemeen wordt aangegeven dat negatieve/ verkeerde ideeën die mensen hebben over een klacht een slechte invloed kunnen uitoefenen op het genezingsproces. Er is dus alle reden om optimistisch te zijn over het herstel. Een positieve instelling schept de beste voorwaarden voor een voorspoedige genezing.
Patiëntenvoorlichting | Orbis Medisch Centrum
2
Daarnaast moet u ook lichamelijk positief, en dat betekent in dit geval actief, met het herstel bezig zijn. Onderzoek direct na het ongeval Wanneer u vlak na het ongeval bij de huisarts of de arts op de afdeling Spoed Eisende Hulp van het ziekenhuis komt, zal deze u mogelijk doorverwijzen om een röntgenfoto te laten maken. Dit gebeurt om ander letsel uit te sluiten. In de Westelijke Mijnstreek hebben huisartsen en artsen die werkzaam zijn op de Spoed Eisende Hulp afspraken gemaakt welke onderzoeken noodzakelijk zijn bij patiënten met een whiplashletsel. Ongeacht waar u direct na het ongeval bent onderzocht, zal uw huisarts indien nodig de coördinatie van de verdere behandeling op zich nemen. De klachten Wanneer u een whiplashletsel hebt kunnen binnen 24 uur na het ongeval klachten ontstaan als: • pijn in de nek en / of schouders • hoofdpijn • tintelingen in armen en / of handen • duizeligheid • misselijkheid/braken. Welke klachten zich voordoen en in welke mate, verschilt van persoon tot persoon. Adviezen • Pijn is naar, maar het heeft geen zin om al op voorhand bang te zijn voor pijn die u nog niet heeft. Uw arts kan (indien nodig) voor adequate pijnstilling zorgen. Probeer uw hoofd en nek zo normaal mogelijk te bewegen. Indien dit door de pijn onmogelijk is, neem dan contact op met uw huisarts. Voorkom dat u een starre houding aanneemt. Beweeg zo normaal mogelijk. • Doe alles wat u kunt en voer uw activiteiten geleidelijk op. Probeer zo snel mogelijk uw normale leven op te pakken. Deze aanpak wordt door de resultaten uit wetenschappelijk onderzoek ondersteund. • Het voortdurend dragen van een halskraag wordt afgeraden, omdat hiervan geen positieve effecten aangetoond zijn. Op speciale indicatie kan uw huisarts u adviseren (om hooguit kortdurend) een halskraag te dragen bij belastende activiteiten. Door het voortdurend dragen van een halskraag verslappen uw spieren. Hun vermogen om adequaat te reageren op standsen houdingsveranderingen neemt af. Bovendien is de herstelperiode langer als u voortdurend een halskraag draagt. U kunt in de meeste gevallen zelf heel wat aan uw klachten doen door bovenstaande adviezen op te volgen. Bij het merendeel van de mensen met een whiplashletsel verdwijnen de klachten vanzelf (in meer dan 80% van de gevallen binnen twee maanden). Slechts bij een kleine groep mensen is dit niet het geval.
Patiëntenvoorlichting | Orbis Medisch Centrum
3
Tenslotte Mocht het onverhoopt zo zijn dat u na 8 tot 10 weken nog steeds in ernstige mate beperkt wordt in het oppakken van uw normale leefpatroon, neem dan contact op met uw huisarts. De gevolgen van een whiplashletsel kunnen op verschillende manieren behandeld worden. Welke behandeling de arts dan voorschrijft, is afhankelijk van de ernst van uw klachten en uw medische verleden. Het voert te ver om in deze folder alle vormen van behandeling te bespreken. Indien u nog vragen heeft met betrekking tot uw eigen situatie, dan kunt u hiermee terecht bij uw huisarts.
Patiëntenvoorlichting | Orbis Medisch Centrum
4
Orbis Medisch Centrum Dr. H. van der Hoffplein 1 6162 BG Sittard-Geleen Telefoon 088 - 459 7777
© 04-2012
Internet www.orbismedischcentrum.nl
251
Voor bellen naar een 088-nummer met een vaste telefoon wordt lokaal tarief berekend. Door een aantal providers van mobiele telefonie worden 088-nummers gezien als servicenummer. Dit kan betekenen dat bellen naar onze organisatie duurder is dan het normale tarief. Bekijk voor meer informatie de voorwaarden van uw provider.
