Inleiding. In de lift in 2008

IN DE LIFT 2008

VCOK - VORMINGCENTRUM OPVOEDING & KINDEROPVANG – VZW Raas Van Gaverestraat 67a - 9000 Gent Tel. +32 (9) 232 47 36 – Fax + 32 (9) 232 47 50 [email protected] – www.vcok.be

1

Inleiding In de lift in 2008 2008 was een veel belovend jaar. De Chinezen vieren het jaar van de Rat: vindingrijk, hardwerkend, charmant, intelligent en populair. Een jaar dat zich richt op sociale gebeurtenissen. 2008 is een schrikkeljaar, heeft dè gewenste trouwdatum, namelijk 08-08-08. Het is het jaar van Obama en verandering, veel kansen en uitdagingen dus. In de kinderopvang zijn we ook vindingrijk. Onze minister ook. Trouwens Minister van Welzijn blijkt een heel populaire job te zijn. Iedereen wil dat worden, de ministerwissels zijn behoorlijk. De voorzieningen mogen in de zomer meer personeel aanwerven en mogen experimenteren met manieren om de overbezetting in goede banen te leiden. De medewerkers uit de kinderopvang zijn vooral hardwerkend. In dit rapport kan je lezen hoe medewerkers en hun verantwoordelijke samen zoeken en zwoegen om de opvang voor kinderen leuk en kwaliteitsvol te houden, elke dag opnieuw. De pedagogische vernieuwing is aanwezig en start vanuit de buik van de medewerkers die weten wat mogelijk is. Kinderopvang is charmant, een goede manier om terug in een arbeidscircuit te komen, een job te leren, sociale contacten te leggen en te leren, levenslang. Meer en meer doelgroepmedewerkers vinden hun weg naar de kinderopvang, meer en meer ouders vinden hun weg naar de kinderopvang. Het blijkt een goede omgeving te zijn om te werken aan vertrouwen en samenhorigheid. De kinderen in 2008 zijn alsmaar intelligenter, mondiger, beweeglijker, gericht op uitdaging en avontuur. Daardoor moet de kinderopvang zich aanpassen en luisteren naar de kinderen en hun behoeften. Kinderen geven aan wat ze willen in hun vrije tijd en na drukke schooldagen. Ze willen vooral volwassenen die aanwezig en alert zijn en die speels met hen omgaan. De kinderopvang is ook een sociale context waar mensen zichzelf kunnen zijn en elkaar ondersteunen. Vooral dat laatste lezen we in dit rapport. De zoektocht naar elkaar, naar elkaars eigenheid en naar een weg om hier op een gepaste, oprechte en respectvolle manier mee om te gaan. De beschreven projecten zijn daar in elk geval in geslaagd. Dat kan u lezen. Medewerkers, verantwoordelijken en besturen hebben in 2008 kansen genomen en zijn uitdagingen aangegaan. Dat zullen ze ook morgen doen en de dag daarna. Wij, lezers en betrokkenen bij de kinderopvang willen deze inspanningen zichtbaar maken. We willen een klankbord zijn en samen werken en denken over goede kinderopvang. Laat dus maar horen wat je vindt, doet en wenst. We zijn er klaar voor, we hebben er zin in.

Veerle Derave, Isabelle Desegher, Annelies Roelandt, Ellie Kuipers, Chris De Bruyne VCOK vzw


2

Inhoud Inleiding

2

Teambegeleiding met vrij thema:

4

Inrichting

5

Tieners

6

Regels en afspraken

7

Kleuters

8

Creatief en participatief werken met kinderen

9

Werken met de Axenroos

10

Themagebonden teambegeleiding kinderparticipatie

11

Teambegeleiding over vakantiewerking en ‘hete hangijzers’

12

Themagebonden teambegeleiding vakantiewerking

14

Themagebonden teambegeleiding moeilijk hanteerbaar gedrag

15

Themagebonden teambegeleiding diversiteit en inclusie

18

Afsluiter

19


3

Teambegeleiding met vrij thema Met dank aan:

Team van Oostrozebeke over tieners Bel me even op 056/67 11 36

Team van Nevele over regels en afspraken Bel me even op 09/321 92 24

Team van Zelzate over kleuters Bel me even op 09/345 94 37

Team van Assenede over inrichting Bel me even op 09/341 72 82

Team van Knesselare over creatief en participatief werken met kinderen Bel me even op 09/325 74 71

Team van Lovendegem over axenroos Bel me even op 09/370 70 25


4

Inrichting - Assenede Vraag – probleem In elke -

locatie was er een vraag naar verandering van de inrichting. Boeckhoute: anders inrichten van knutselruimte Oosteeklo: een nieuwe locatie inrichten Assenede: herinrichten van lego- en poppenhoek Bassevelde: herinrichten van knutselkasten en fietsenkot, herkenbare etiketten voor speelgoedbakken, wegwijzers

Proces -

-

Zoeken naar ideeën d.m.v. een brainstorm en een stappenplan. Uittekenen van plannen, materiaallijst en takenblad opstellen. Elke TB ging door op een andere locatie. Dat team zorgde voor het nodige materiaal, een lijst van werken die moesten gebeuren, een werkverdeling, ... Iedereen ging samen aan de slag om de plannen van 1 locatie uit te voeren. Een ander team zorgde voor een lekkere versnapering.

Resultaten Alle plannen werden binnen de sessies gerealiseerd in de mate van het mogelijke. Door het praktisch samenwerken, schilderen, verhuizen, timmeren, zagen, .... werd het team hechter. Talenten werden boven gehaald. Er werd op een andere manier met elkaar gepraat, ze leerden elkaar op een andere manier kennen. Elke locatie was na de realisatie blij met de veranderingen en dankbaar voor de hulp van de anderen.


5

Tieners - Oostrozebeke Vraag - probleem Het team wil een tienerruimte inrichten en een specifiek aanbod hebben van activiteiten en speelgoed. Ze willen de tieners meer verantwoordelijkheid geven in de werking en in activiteiten.

Proces -

-

Bekijken van knelpunten bij tieners. De tienergroep in kaart brengen. Bevragen van wat tieners denken en willen in de dagboekkamer. Plannen maken voor de tienerkamer en die concreet maken. Inrichten van de tienerkamer. Opstellen van regels en afspraken rond de tienerkamer, in overleg met de tieners. Een tienerpaspoort opstellen. Bekijken en aanvullen van het spelmateriaal voor tieners. Kalender opstellen om met tieners activiteiten te bedenken en plannen. Discussiespel rond begeleidingshouding bij tieners.

Resultaten In de dagboekkamer werden kinderen bevraagd over verschillende onderwerpen zoals het aanbod, de tienerkamer, de regels. Hun antwoorden zijn gefilmd en met het team besproken. Kinderen voelen zich gehoord, vinden in de dagboekkamer een plek om hun mening te geven. In afwachting van de realisatie van de plannen werd een voorlopige tienerhoek ingericht. Het speelgoed werd herverdeeld. De tieners konden aanvankelijk niet goed weg met hun nieuwe vrijheid. Na een groepsgesprek waarbij op hun verantwoordelijkheidszin beroep werd gedaan, herstelde de situatie. Het tienerpaspoort is een resultaat van goede samenwerking van kinderen en begeleiding. Een maand na de laatste teambegeleiding werd de tienerruimte officieel geopend met een feest. Eind juni is er een afsluitfeest gegeven voor de oudste tieners die de opvang zullen verlaten, met activiteiten, een sleep-in en ontbijt.


6

Regels en afspraken – Nevele Vraag - probleem Het team wil vakantieregels opstellen. Per locatie willen ze de huisregels opfrissen, aanpassen en op een aangename manier communiceren naar ouders.

Proces -

Alle regels per locatie verzamelen, bespreken en ordenen als basisregel of weetje. De gemeenschappelijke vakantieregels bespreken en vastleggen. Brainstormen over originele manieren om regels en afspraken te communiceren. Uitwerken van ideeën over zichtbaar maken en communiceren. Opstellen van afspraken voor begeleiding tijdens de vakantie, vooral voor de nieuwe locatie.

Resultaten Er werd een gemeenschappelijke lijst van regels en afspraken gemaakt i.v.m. de vakantiewerking. Zo zouden er minder misverstanden moeten zijn en kan de begeleiding aan hetzelfde zeel trekken. Er zijn pictogrammen voor de speelgoedboxen en de kasten. De ‘regel-van-de-week’ wordt via het prikbord onder de aandacht gebracht. Met cartoons of foto’s van de kinderen worden regels visueel duidelijk gemaakt. De ‘ik-ben-super-cape’ zet kinderen met positief gedrag in de kijker. Bij de start van de vakantie worden de regels duidelijk gemaakt via een spel met ballonnen. Een CD wordt samengesteld met het opruimlied dat op verschillende manieren gezongen wordt door de kinderen. De tieners stellen zelf de regels in codes op en brengen die aan in de tienerkamer. Op het infobord komt een knipperend fietslicht om de aandacht van ouders te trekken bij nieuwe mededelingen. Alle begeleidersafspraken en praktische info is verzameld in een vakantiemap.


7

Kleuters – Zelzate Vraag - doelstelling -

Focus zetten op de kleuters in de opvang (0-6 jaar). Onderzoeken hoe deze kinderen nu hun mening (kunnen) uiten en hoe ze kunnen participeren. Nadenken over wat belangrijk is in de omgang met kleuters en dit proberen realiseren. De huidige werking kritisch bevragen en waar nodig verbeteracties opzetten.

Proces - Eigen kindbeelden onderzoeken met een tijdslijn over kindbeelden en pedagogische invloeden. - Onderzoeken welke competenties begeleiders nodig hebben in de omgang met kinderen o.a. adhv het beroepsprofiel van de SERV. - Reflecteren op de eigen werking adhv een film over de opvang en foto’s over welbevinden & betrokkenheid. - Doelstellingen bepalen om de werking voor de kleuters te verbeteren en acties opzetten, evalueren en bijsturen.

Resultaten Er zijn filmbeelden gemaakt van elke locatie: zo zie je dingen die je anders niet ziet, waar je je niet bewust van bent en ga je er in de praktijk meer op letten. Het kan helpen bij kritische reflectie over je werk. Het team stelt daarbij vast dat kleuters er vaak ‘tussenuit’ vallen’: hun mening wordt meestal niet gevraagd, ze laten hen veel minder meehelpen, de keuzemogelijkheden in activiteiten zijn voor hen vaak onduidelijk, de teamleden gaan meer in gesprek met de oudere kinderen, ... Om de veiligheid voor kleuters te verhogen zijn er enkele maatregelen genomen. Zo is de zandbak met speeltuig veiliger én aantrekkelijker gemaakt door het gebruik van kleur en loopbruggetjes. Zo is er een fietsparking aangelegd. Het vieruurtje wordt anders aangepakt wegens te druk. De kleuters zitten nu in een apart lokaaltje. Zo creëert de begeleiding voor hen een rustig en gezellig moment na school met individuele aandacht. Het inschrijvingsmoment na school is nu anders gestructureerd. De gekleurde bollen op de grond zorgen voor kleinere groepjes die aanschuiven en staat er naast elk ‘ouder’ kind ook een kleuter. Zo ondervinden de kleuters minder last van het drummen en moeten ze niet altijd tot het einde wachten. Er zijn plannen om een aparte en aangename hoek te maken voor kleuters: een plek waar ze zich kunnen terugtrekken als ze dat wensen, waar ze zich thuis voelen en tot rust kunnen komen. Samen met de kleuters zal een familiemuur gemaakt worden.


8

Creatief en participatief werken met kinderen - Knesselare Vraag - probleem Het team wil kinderen meer betrekken tijdens spelactiviteiten. Ze willen op zoek gaan naar verschillende spelsystemen. Na afloop willen ze ook een creatief project met kinderen opstarten.

Proces - Verschillende superspelsystemen onderzoeken en op waarde toetsen. - Verschillende methodieken om kinderparticipatie te bevorderen onder de loep nemen. - Creatieve sessies organiseren om ideeën uit te voeren. - Brainstormtechnieken om originele ideeën te vinden om het creatief project met kinderen op poten te zetten.

Resultaten Het team koos ervoor om in beide locaties ‘het rad der verveling’ in elkaar te steken. Samen met de kinderen werden activiteiten bedacht voor het rad. Rondslingerend speelgoed werd in curverboxen gestopt en overzichtelijk geplaatst voor de kinderen. De buitenruimte werd opgefleurd met een hinkelslak en een spelinktvis om ook buiten aan de kinderen de mogelijkheid te geven om zelf activiteiten te bedenken voor hun spel. Het creatief project met kinderen werd opgeschoven naar de zomer waar ze dan een muur gaan beschilderen met ideeën van kinderen.


9

Werken met de Axenroos - Lovendegem Vraag - probleem Het team wil, naar aanleiding van het thema moeilijk hanteerbaar gedrag (vorig jaar), kinderen meer attent maken voor hun sociale vaardigheden in relatie tot anderen.

Proces - Via spel kennismaken met de dieren van de axenroos. - Sociale vaardigheden, gekoppeld aan de dieren, bij zichzelf en bij anderen herkennen via ludieke activiteiten. - Via de post op maandag met specifieke opdrachtjes kon het team oefenen op sociale vaardigheden gericht op kinderen, ouders en collega’s.

Resultaten In elke locatie hangt op groot formaat de axenroos op. De kinderen maakten via spelletjes, gedichtjes, verhaaltjes en liedjes kennis met de dieren van de axenroos. Via raadspelletjes gingen ze zelf op zoek naar de eigenschappen van de dieren en de link met de sociale vaardigheden. Na de kennismakingsperiode werd er om de twee weken een ander dier voorgesteld. Via deze dieren werden activiteiten aangeboden en tijdens (probleem)situaties verwezen naar het dier en de sociale vaardigheid. Na de introductie van de dieren bedacht het team een systeem om de axenroos levendig te houden. Ze moedigden de kinderen aan om tijdens de situatie zelf na te denken over vaardigheden. Na een conflict mogen de kinderen op zoek in de dierendoosjes naar een geschikte opdracht voor zichzelf of voor de ander die verbonden is met de situatie. Wekelijks wordt een kind in kijker gezet met een sociale vaardigheidsymbool zoals de beverbadge, de leeuwmedaille. Tot slot wordt er een wisselhoekje voorzien als ‘schuilplaats’ voor een bepaald dier (bv. een pauwentroon, een hoekje waar de schildpad zich kan terugtrekken, ...).


10

Themagebonden teambegeleiding kinderparticipatie Met dank aan: Team van Meibloem, Kinderpoort, Zuiderzon (Eeklo) Bel me even op 09/377 77 07

Vraag en doelstelling Hoe kunnen we de kinderen nauwer betrekken bij onze werking? Het team wil nieuwe methodieken van kinderparticipatie gebruiken om hen meer invloed te geven. Na het onderzoeken van voor- en nadelen wordt gezocht naar een manier om met regelmaat aan kinderparticipatie te werken.

Proces - Nagaan wat kinderparticipatie betekent voor het team. - Bespreken en evalueren van de ervaringen met het nieuwe instrument. - Nieuwe methodieken om kinderparticipatie te bevorderen introduceren. - Bedenken van een systeem om dit op regelmatige basis te doen en te onderhouden. - Omgaan met suggesties van kinderen en invloed toelaten. - Kinderen zelf verantwoordelijkheid geven bij het reilen en zeilen in de kinderopvang.

Resultaten Via verschillende kinderparticipatiemethodieken werd bij kinderen gepolst naar de manier waarop ze inspraak wilden krijgen in de opvang. In de vakantieperiode werd er gewerkt met ‘De Band’. Zo werd het voor kinderen duidelijk wie er aanwezig en afwezig is (zowel kinderen als begeleiders), wat de vaste activiteiten zijn, bloopers, uitspraken van kinderen, postkaarten, zelfverzonnen patroonheiligen (+ schietgebedjes), werkjes van de kinderen, gevarieerd eten, een weerberichtenkaart, … . Daarnaast werd door de kinderen een maquette gemaakt met hun wensen voor de buitenruimte. Om het verveelmoment bij de tieners op te vangen wordt gewerkt met het ABC- spel. Via kernwoorden worden samen met de kinderen een heleboel activiteiten bedacht. Het ‘Huis met Luikjes’ verbergt een hoop inspirerende activiteiten. Kinderen kunnen erbij terecht tijdens verveelmomenten. VCOK - VORMINGCENTRUM OPVOEDING & KINDEROPVANG – VZW Raas Van Gaverestraat 67a - 9000 Gent Tel. +32 (9) 232 47 36 – Fax + 32 (9) 232 47 50 [email protected] – www.vcok.be

11

Teambegeleiding over vakantiewerking en ‘hete hangijzers’ Met dank aan De teams van Sint-Niklaas Bel me even op 03/760 91 65

Team van Nieuwkerken

Team van Mispel 1 Team van Sinaai

Team van Mispel 2


Team van Belsele

12

Vraag en doelstelling De teams willen: - Vakanties plannen en grondig evalueren. - Bewegingsactiviteiten stevig inbedden in de werking. - ‘Hete hangijzers’ aanpakken.

Proces - Criteria voor een ‘goede’ activiteit vinden, inplannen en evalueren. - Brainstormen over bewegen en bewegingsactiviteiten. - Thema’s en activiteiten inplannen via brainstorm in team, inspiratiemapjes en bevraging van de kinderen. - ‘Post-it evaluatie’ doen van de vakantie & afspraken voor de toekomst. - Analyseren van de knelpunten per team, discussie, acties plannen en evalueren. - Inspiratie vinden, reflectie op eigen werking organiseren en acties plannen via filmpjes.

Resultaten Thema’s en activiteiten zijn gepland met extra aandacht voor beweging, variatie, inkleding, grondige voorbereiding en inbreng van kinderen. Thema’s als superhelden, musical, relax, boerderij, foute week, winterwonderland, detective, … en activiteiten als ‘ballonnenzee’ of ‘megaspelen’ passeerden de revue. Aandacht voor kinderparticipatie was sterk aanwezig. Kinderen werden bevraagd over thema’s, over wat ze leuk en niet leuk vinden in de opvang, wat ze missen enz. De hiervoor gebruikte methodieken zijn onder meer een babbelbox met sprekende voorwerpen, A-Z-brainstorm, kwis- en zoekspel, tv-sprinkhaan, fietsparcours, modeshow, poppenkast, … Op verschillende locaties kunnen kinderen ook elke dag mee evalueren met een smileybord. De zomervakantie is grondig geëvalueerd met aandacht voor alle mogelijke aspecten. Voor de toekomst zijn afspraken gemaakt zoals extra aandacht voor inkleding (bijvoorbeeld via een brainstormdoos of inbreng van kinderen), uitstappen, groot spel en variatie in aanbod. Nieuwe afspraken zijn gemaakt voor PC- spelletjes, nieuwe plannen zijn bedacht voor een aangepaste buitenruimte voor tieners. Reflectie met behulp van filmpjes leverde ideeën op om een verjaardagstoel en tienerpaspoorten te maken, om kinderen meer te betrekken bij het vieruurtje en om de tafeltjes te schikken voor kleine groepjes kinderen. Op één locatie is het lokaal voor de kleuters heringericht. De ruimte is herschikt, er zijn echte hoekjes gecreëerd en het materiaal van het winkeltje is aangevuld met heel wat wegwerpmateriaal. De begeleiders ervaren het lokaal nu als ruimer en overzichtelijker en de kinderen spelen merkelijk rustiger. Van extra aankleding met gordijntjes en pictogrammen wordt nog werk gemaakt en een super-de-luxe verkleedkoffer is in de maak. Op één locatie merkten de begeleidsters dat tieners onvoldoende aan hun trekken komen. Er zijn plannen gemaakt om samen met de tieners een ruimte exclusief voor hen in te richten. Ook de regels zullen met hen besproken worden.


13

Themagebonden teambegeleiding vakantiewerking Met dank aan: Team van Zulte Bel me even op 09/383 09 30

Vraag en doelstelling Vakantiewerking voor de zomervakantie in elkaar steken met als thema ‘kunst’. Overkoepelende inkleding bedenken en nieuwe spelideeën uitwerken. Nieuwe manier van vakantievoorbereiding uitwerken en uitproberen voor de herfstvakantie.

Proces -

-

Eenvoudige brainstormtechnieken en inspiratietechnieken brengen verrassende, nieuwe en leuke ideeën zoals A-Z, COCD-box, superhelden. Met improkaarten worden nieuwe thema’s verzonnen en wordt uitgewerkt via associëren en combineren. Het evenwicht tussen verschillende spelvormen in een vakantieweek wordt onderzocht. Activiteiten worden uitgeschreven op een nieuw gemaakte fiche.

Resultaten Leuke vakantieweken zijn uitgewerkt met aandacht voor een evenwichtig programma en nieuwe ideeën of werkvormen. Elke week wordt een deelthema over kunst uitgewerkt: mode, muziek en dans, schilderen en tekenen, film en fotografie, toneel en grime, circus. Twee typetjes Paul en Paulette, zorgen voor een aangepaste inkleding en trekken een rode draad doorheen de weken. Uitstappen of bezoeken van externen zoals een verteller, een Afrikaanse danser, de naaiende oma’s zorgen voor afwisseling in het aanbod van activiteiten. Voor de herfstvakantie wordt per leeftijdsgroep een aangepast en evenwichtig programma samengesteld rond het thema ‘monsters dansen in mijn bed’. De nieuwe werkwijze bij de voorbereiding wordt positief geëvalueerd en ook voor de kerstvakantie gebruikt. VCOK - VORMINGCENTRUM OPVOEDING & KINDEROPVANG – VZW Raas Van Gaverestraat 67a - 9000 Gent Tel. +32 (9) 232 47 36 – Fax + 32 (9) 232 47 50 [email protected] – www.vcok.be

14

Themagebonden teambegeleiding moeilijk hanteerbaar gedrag Met dank aan:

Team van Blokhutten Eeklo Bel me even op 09/377 77 07

Team van Kruibeke Rupelmonde en Bazel Bel me even op 03/ 740 02 49

Team van Aalter over pedagogische vaardigheden Bel me even op 09/325 22 66

Team van Bukinop Eeklo Bel me even op 09/377 77 07


15

Vraag – Probleem Het team wil meer achtergrond krijgen op moeilijk hanteerbaar gedrag. We onderzoeken het verschil tussen opvoeding- en gedragsproblemen. We werken aan een goede en consequente manier van hanteren en bijsturen van moeilijk gedrag. Onze inspiratiebron zijn de vijf pedagogische vaardigheden van Patterson.

Proces - Het verschil tussen opvoeding- en gedragsproblemen onderzoeken. - Met de ‘vier-schoenenactiviteit’ meer achtergrondinformatie krijgen over verschillende factoren die moeilijk hanteerbaar gedrag uitlokken en kunnen versterken. - Via een checklist en een inspiratielijst zien wat er al vlot loopt en wat er verbeterd kan worden. - Een inspiratielijst gebruiken om creatieve ideeën te bedenken en toe te passen in het hanteren en bijsturen van moeilijk hanteerbaar gedrag/pedagogische vaardigheden.

Resultaten Verschillende systemen, gelinkt aan de vijf pedagogische vaardigheden, worden consequent toegepast. Positieve betrokkenheid Er wordt meer aandacht besteed aan gesprekjes met kinderen, bijvoorbeeld tijdens het eetmoment en tijdens de begeleiding van en naar de school. Kinderen leren meer met elkaar kennismaken via de familiemuur, de verjaardagskalender en de leefboeken van de kinderen. Tijdens de vakantie hangt ‘de Band’ uit met een visueel overzicht van wat er ‘leeft’ in de opvang: uitstappen, activiteiten, verjaardagen, feestdagen, ouders en kinderen. Ieder kind beschikt over een snoezeldoos, waar hij/zij op elk moment van de dag troost uit kan putten. In een andere locatie is een troosttroon gemaakt ‘Op het gemak’ waar kinderen zich kunnen terug trekken in een hoekje als ze een dipje hebben of even apart willen zitten. Een duidelijk overzicht van de opbouw van de dag wordt gewaardeerd. Afspraken komen voor elk nieuw kind in het welkomstboekje te staan. Het verloop van de dag wordt getoond voor de kleuters met symbolen. Voor de lagere schoolkinderen is er een boekje met 5 thema’s. “Hoe voel ik mij vandaag?”. Een groot dag- en gevoelensboek ligt klaar in de opvang en ieder kind kan er zijn/haar emoties in kwijt. In het visjesagenda zien de kleuters wat er die dag te gebeuren staat.


16

In de praatpot komen er briefjes te zitten met ‘bezorgdheden’ van de kinderen. Op vrijdag worden die besproken tijdens het kringgesprek. Voor kleuters bestaat de mogelijkheid om een pop mee naar huis te nemen die aan de andere kinderen vertelt wat er dat weekend gebeurd is. Positieve bekrachtiging De verschillende locaties zagen het nut in van een algemeen beloningssysteem geldig voor alle kinderen en pasten dit op een creatieve wijze toe. Ieder kind heeft een overzicht over zijn eigen kwaliteiten (bv. via de beloningsbolletjes die ophangen). Het team trainde zich om vaker complimentjes geven aan de kinderen. In sommige locaties wordt gewerkt met een tokenkaart. Afspraken worden op een ludieke manier aangebracht via poppenkast of via gedichtjes, en visueel voor de jongste kinderen. Beloningen worden op een creatieve manier uitgereikt: via pluimen, via ‘kind in de kijker’ en via gedichtjes. Ook hier werd de superspaarpot geïntroduceerd. Interpersoonlijke probleemoplossing Kinderen worden betrokken bij het aanpakken van problemen die zich stellen in de opvang (bv. bij pesten, ‘knoeien in de toiletten’, huisschildpadjes verzorgen en het eetverloop). Ook de wandeling van en naar de school werd op een creatieve manier ingevuld door kinderen om het wat leuker te maken. De ‘Gekke Rang’ maakt zijn intrede.

Disciplinering Met de kinderen zijn afspraken gemaakt en die zijn voorgesteld in de opvang. Nieuwe kinderen worden begeleid door een kind dat er al wat langer is. Elke week staat een kind ‘in de kijker’ dat uitblinkt in een specifieke kwaliteit zoals ‘beste opruimer’, ‘beste trooster’, ‘beste geheimbewaarder’. De strafstoel krijgt een nieuwe functie: nadenken en oplossingen bedenken. Afspraken worden samen met kinderen gemaakt en op een ludieke manier voorgesteld, bijvoorbeeld via gedichtjes en foto’s hoe het ‘niet mag’ en ‘wel moet’. Monitoring Tieners krijgen meer inspraak met de ‘Fuif-o-Meter’. Ze kunnen zelf activiteiten bedenken via de ideeënbus. Ze worden betrokken bij het opstellen en wijzigen van afspraken. Kinderen kunnen helpen onderhandelen tijdens pestsituaties. Ze krijgen ook een tienerpas.


17

Themagebonden teambegeleiding diversiteit en inclusie Met dank aan: Team van Wachtebeke, Bel me even op 09/346 54 22

Vraag en doelstelling Het team wil: - meer achtergrondinformatie over respect voor diversiteit en inclusie in de kinderopvang - samen visie vormen en reflecteren - samen praten en elkaar beter leren kennen. - een andere kijk op kinderen met een specifieke zorgbehoefte.

Proces - Met bordspel, foto’s en het balansmodel spelenderwijs aan deze doelstellingen werken. - Acties en voorbeelden samen bespreken. - Inspiratie opdoen uit andere teams.

Resultaten Collega’s leren elkaar beter kennen en krijgen een andere kijk op kinderen (o.a. opletten voor betutteling). Ze merken dat ze bewuster rekening gaan houden met ‘anders zijn’ (niet te sterk op de voorgrond plaatsen, maar ook niet negeren) en meervoudige identiteit, dat ze bewuster omgaan met vooroordelen, meer op maat werken en nog meer rekening proberen te houden met andere meningen en wensen. Concrete elementen uit de werking zijn kritisch onderzocht en aangepast aan het onderwerp diversiteit, zoals de tienertest en de familiemuur.


18

Het balansmodel werd ervaren als een bruikbaar instrument voor ’kindbesprekingen’. Het helpt om oog te hebben voor het positieve en van daaruit te werken aan het welbevinden van kinderen en om de participatie van kinderen met een specifieke zorgbehoefte centraal te stellen. Het team ontdekte leuke en speelse manieren om anders zijn met kinderen bespreekbaar te maken. Alle aspecten van ‘anders zijn’ kunnen daarbij aan bod komen. Activiteiten als ‘stinkvoetenkunst’, ‘vriendjes van de wereld’ en ‘een rap over pesten’ zijn daarvan voorbeelden. In de inkomhal hangt welkom in verschillende talen. Ook in gebarentaal, want dat is de taal van één van de moeders uit de opvang. In de visie worden nieuwe elementen toegevoegd, zoals een welkom-gevoel voor iedereen, een plek geven aan wensen en verschillen.

Afsluiter Zoals je hebt kunnen lezen is er in 2008 heel wat werk verzet en hard aan kwaliteit gewerkt.

Bedankt begeleiders en begeleidsters. Bedankt locale coördinatoren. Bedankt aan iedereen die deze mooie realisaties mee heeft waargemaakt. Ondertussen is 2009 al uit de startblokken geschoten, het jaar van de Os, een harde werker bij uitstek. Ook de teams zijn alweer aan de slag gegaan: noden en kansen analyseren, brainstormen, ideeën selecteren, acties uitwerken, plannen realiseren. Het belooft weer een boeiend jaar te worden. Chris De Bruyne, Ellie Kuipers, Veerle Derave, Isabelle Desegher, Annelies Roelandt VCOK vzw


19

Inleiding. In de lift in 2008

Recommend Documents