Inleiding Bouwsector • • • • • • •
Basisbegrippen Bruikbaarheid
Energie Materialen Vormgeving Binnenklimaat Kosten
6% BNP € 42.000.000.000 CO2 uitstoot 50% Fossiel energieverbruik 50% Wegverkeer 25% 40% van alle afval dat is 25.000.000.000 kg per jaar Vertegenwoordigt een waarde in de orde van grootte van € 25.000.000.000 per jaar (dit wordt grotendeels gedowncyceld)
Per huishouden is dit plm. € 300 per maand, daarom is Gebouwgebruik te duur
ABC2C oktober 2013
Leergang Brede Duurzaamheid Wonen & Bouwen
1
Inleiding
Basisbegrippen Bruikbaarheid
Energie Materialen Vormgeving Binnenklimaat Kosten
Bouwsector 99% van de duurzame inspanningen zijn gericht op ¼ van het probleem
De Nieuwe Aanpak is gericht op de hele taart
Effect van De Nieuwe Aanpak is daardoor: Reductie op CO2 productie en materiaalverbruik is 90 % Dat is dus 90% van 50% = 45 % van het totale probleem!! ABC2C september 2013
RuG minor P.P.P.
2
Inleiding
Basisbegrippen Bruikbaarheid
Energie Materialen Vormgeving Binnenklimaat Kosten
Terrein van: besturen, overheden, politiek, academici, marktpartijen, specialisten
Oorzaak 1 Geen beleid Marktwerking: Korte termijn Efficiëntie Lineaire economie 2 Organisatie bouw 3 Onszelf
ABC2C oktober 2013
Gevolg 1 50% CO2 uitstoot 50% fossiele brandst 40% afval Gebouwgebruik te duur 2 Gebouwgebruiker is sluitpost 3 Poen i.p.v. Groen
Terrein van: generalisten, makers, uitvinders ,vrije denkers, onafhankelijken
Oplossing 1 Wel beleid Markt voert uit Lange termijn Effectiviteit Circulaire Economie 2 Gebouwgebruiker bovenaan 3 Afstemmen consumptie-aanbod
Leergang Brede Duurzaamheid Wonen & Bouwen
Gevolg 1 5% CO2 uitst 5% fossiele br. 1% afval €100 €200 per maand goedk. 2 20% minder geb. nodig 3 Gratis besparing 3
Inleiding
Basisbegrippen Bruikbaarheid
Energie Materialen Vormgeving Binnenklimaat Kosten
Als we problemen moeten oplossen die ons kwellen, moet ons denken uitstijgen boven het niveau waarin we zaten toen we deze problemen zelf veroorzaakten
Albert Einstein ABC2C oktober 2013
Leergang Brede Duurzaamheid Wonen & Bouwen
4
Basisbegrippen
Inleiding
Energie Materialen Vormgeving Binnenklimaat Kosten Case1 Case 2
Bruikbaarheid
Bewust Bouwen
Getallen
Terminologie Bouw
Terminologie Installaties
Cradle to Cradle alles draait om: Circulair, Cyclus of Kringloop Zonne-energie is
Zonne-energie is
de motor
de motor
Gebruik
Zon energie Van wieg tot wieg Ontwerp en productie
Einde levensfase
hergebruik Gebruik natuurlijke grondstoffen
Niet georganiseerd ABC2C oktober 2013
Leergang Brede Duurzaamheid Wonen & Bouwen
5
Basisbegrippen
Inleiding
Bruikbaarheid
Bewust Bouwen
Getallen
Energie Materialen Vormgeving Binnenklimaat Kosten Case1 Case 2 Terminologie Bouw
Terminologie Installaties
‘Bionica is de wetenschap die de natuur onderzoekt met als doel de opgedane kennis toe te passen in de maatschappij. Bionica probeert niet de natuur te imiteren, maar tracht haar principes te doorgronden en ervan te leren’
ABC2C september 2013
RuG minor P.P.P.
6
Basisbegrippen
Inleiding
Energie Materialen Vormgeving Binnenklimaat Kosten Case1 Case 2
Bruikbaarheid
Bewust Bouwen
Getallen
(ecologische)
Terminologie Bouw
Efficiëntie
Terminologie Installaties (korte termijn)
Steeds minder effect, ingewikkelder, duurder, onbegrijpelijker, HANDDOEK WORDT NOOIT DROOG!! ABC2C oktober 2013
Leergang Brede Duurzaamheid Wonen & Bouwen
7
Basisbegrippen
Inleiding
Energie Materialen Vormgeving Binnenklimaat Kosten Case1 Case 2
Bruikbaarheid
Bewust Bouwen
Getallen
Terminologie Bouw
Terminologie Installaties
Raakvlakken met andere gehanteerde duurzaamheidsschema’s
Ladder van Lansink
Trias Energetica
Waar ligt de grens t.o.v. C2C?
ABC2C oktober 2013
Leergang Brede Duurzaamheid Wonen & Bouwen
8
Inleiding Basisbegrippen Energie Bruikbaarheid Binnenklimaat
Algemeen
Zon
Genoeg?
Materialen Vormgeving Kosten Case1 Case 2
Converteren
Zonne-Energie is gewoon energie
Zin of Onzin?
………..
Toekomst
Nou mooi nie
Met de ene energiesoort kun je veel meer dan met de andere; wel eens een flat screen op aardgas gezien?
Bio Gas op nr.
2
Elektriciteit op nr.
Biomassa/coll op nr.
ABC2C oktober 2013
Leergang Brede Duurzaamheid Wonen & Bouwen
1
3 9
Inleiding Basisbegrippen Energie Bruikbaarheid Binnenklimaat
Algemeen
Zon
Genoeg?
Materialen Vormgeving Kosten Case1 Case 2
Converteren
Zin of Onzin?
Toekomst
Energie gebruik in een huishouden
Energie uit de Zon Elektriciteit 17%
Warmte 83%
ABC2C oktober 2013
Leergang Brede Duurzaamheid Wonen & Bouwen
10
Inleiding Basisbegrippen Energie Bruikbaarheid Binnenklimaat
Algemeen
Zon
Genoeg?
Materialen Vormgeving Kosten Case1 Case 2
Converteren
Zin of Onzin?
Toekomst
Tool voor afwegingen verbruik, kosten, effect op het milieu:
De energiniaal Conversietabel: Energiedrager - Prijs - Verbrandingswaarde - CO2 Productie per warmte eenheid MJ Soort aantal ehd prijs kWh MJ aardgas hout pellets prijs per MJ gram CO2 kg CO2 per eorocent per MJ kWh, kg of m3 elektriciteit 1,00 kWh 0,20 3,60 0,11 0,26 0,19 5,56 111,00 0,4 tot 0,8 mJ 1,00 mj 0,28 0,03 0,07 0,05 aardgas 1,00 m3 0,70 9,09 32,00 2,29 1,68 2,19 68,00 2,13 hout 1,00 kg 0,12 3,89 14,00 0,44 0,74 0,86 1,40 0,11 pellets 1,00 kg 0,20 5,28 19,00 0,59 0,74 1,05 1,90 0,13
Oefening Baart Kunst ABC2C oktober 2013
jan 2012 ABC2C
Opm. E centrale gas/kolen lineair fossiel
niet in beb. omg. wel in beb. omg.
lineair fossiel circulair circulair
Paar oefeningen: • Hoeveel kg hout moet je verbranden voor de warmte van 1m3 gas • Wat is de verhouding CO2 uitstoot van een kolencentrale vs Pellets Resultaat : Nu betere adviezen mogelijk!! Leergang Brede Duurzaamheid Wonen & Bouwen
11
Inleiding Basisbegrippen Energie Bruikbaarheid Binnenklimaat
Algemeen
Zon
Genoeg?
Materialen Vormgeving Kosten Case1 Case 2
Converteren
Zin of Onzin?
Toekomst
ton CO2
Opgenomen GJ 10
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
8 6
4 2 Opgenomen GJ
0
ton CO2
-2
Alleen energiekosten/jaar € 3.500 € 3.000 € 2.500 € 2.000 € 1.500 € 1.000 € 500 €0
ABC2C februari oktober2012 2013
Vergelijk van 5 woningtypen: Opgenomen energie, CO2 productie en energiekosten
Alleen energiekosten/jaar
* * * * * * * *
Uitgangspunten tabellen: Verbruik fossiele brandstoffen van een gemiddeld huishouden 0 woning met warmtepomp elektr. voor warmtep. en warm tapwater is 10.000 kWh Gerekend met gemiddelde CO2 uitstoot elektriciteitcentrale van 0,75 kg per kWh Opbrengst PV panelen is gesteld op 2000 kWh per jaar Gasprijs is € 0,70 per m3 Elektriciteitprijs is € 0,25 per kWh Prijs biomassa (pellets) is € 0,20 per kg Bouwbenadering Schonewoning is: zonnecollector en biomassa abc2c 05-2011
Leergang Brede Duurzaamheid Wonen & Bouwen
12
Inleiding Basisbegrippen Energie Bruikbaarheid Binnenklimaat
Algemeen
Zon
Genoeg?
Materialen Vormgeving Kosten Case1 Case 2
Converteren
Zin of Onzin?
Toekomst
Tussendoortje: Binnen 10 jaar elektrisch rijden: paar getallen Personenauto 1:15 = 6,7 liter op 100 km = € 12,00 1 liter benzine = 9,1 kWh= 61 kWh voor 100 km 10 keer meer dan elektrisch Uitstoot= 6,7*2,4= 16 kg CO2 per 100 km Loremo 4 personen 6 kwh /100km = € 1,20!! Uitstoot stroom uit centrale = 3 kg C02 ruim 5keer minder Uitstoot met zonne-stroom= 0,1 kg CO2 160 keer minder
Heb voor jullie natuurlijk mooi tabelletje gemaakt………
ABC2C oktober 2013
Leergang Brede Duurzaamheid Wonen & Bouwen
13
Inleiding Basisbegrippen Energie Bruikbaarheid Binnenklimaat
Algemeen
Zon
Genoeg?
Materialen Vormgeving Kosten Case1 Case 2
Converteren
Zin of Onzin?
Toekomst??
70,00
Yaris/100km Benzine
60,00
Loremo/100km Elektrisch 50,00 40,00
30,00 20,00 10,00 0,00 kW
kg
€
x€1000
x100 kg
Energie in kWh
CO2
Energie k.
Aanschaf
Massa
ABC2C oktober 2013
Leergang Brede Duurzaamheid Wonen & Bouwen
14