Inhoudsopgave Onderwerp
Pagina
Inleiding
2
Hoofdstuk 1: in- en externe ontwikkelingen
3
Hoofdstuk 2: onze stakeholders
5
Hoofdstuk 3: visie op communicatie
6
Hoofdstuk 4: communicatieve accenten
7
Hoofdstuk 5: van strategie naar verantwoordelijkheid
10
Hoofdstuk 6: communicatieonderzoek
11
1
Inleiding Om de vier jaar stelt het Waterschap Groot Salland een nieuw strategisch communicatiebeleidsplan vast. Het plan levert een bijdrage aan de realisatie van de missie en visie van het waterschap, die zijn vastgelegd in het bestuursprogramma "Water is onze inspiratie". De planperiode loopt parallel aan de bestuursperiode en is opgesteld voor de jaren 2009-2012. Het strategisch communicatiebeleidsplan is richtinggevend voor bestuur en medewerkers van het waterschap. Het is de basis voor de inzet van communicatie in beleids- en projectplannen en de wijze waarop bestuur en medewerkers invulling geven aan hun communicatieve taak. Tijdens de totstandkoming van het communicatiebeleidsplan is een inventarisatie gemaakt van communicatieve aspecten die zijn opgenomen in andere beleidsdocumenten van het waterschap; zoals het bestuursprogramma, het jaarplan van het managementteam en de jaarplannen van de secties en sectoren. In het communicatiebeleidsplan zijn deze verankerd. Het plan is tevens de basis voor de nog vast te stellen beleidsnota voor relatiemanagement. Uitvoeringsprogramma Op grond van de ambities in het communicatiebeleidsplan wordt jaarlijks een uitvoeringsprogramma opgesteld. Leeswijzer Het eerste hoofdstuk gaat in op relevante in- en externe ontwikkelingen met betrekking tot het Waterschap Groot Salland. In hoofdstuk twee zijn de stakeholders in kaart gebracht. In het daaropvolgende hoofdstuk worden de visie, ambities en communicatiedoelstellingen weergegeven. Hoofdstuk 4 staat in het teken van de communicatieve accenten, hierop volgt het hoofdstuk "Van strategie naar verantwoordelijkheden". Tot slot geeft hoofdstuk 6 inzicht in de wijze waarop de effecten van communicatie worden gemeten.
2
Hoofdstuk 1: in- en externe ontwikkelingen In juni 2009 is het bestuursprogramma "Water is onze inspiratie" vastgesteld. Hierin zijn missie en visie van het Waterschap Groot Salland herzien en is een mission statement opgenomen. Deze uitgangspunten vormen de basis voor het communicatiebeleidsplan. Mission statement Het Waterschap Groot Salland, betrouwbare waterautoriteit. Missie Het Waterschap Groot Salland is een betrouwbare waterautoriteit die werkt aan waterveiligheid en aan een duurzaam watersysteem en de daarmee verweven waterketen. Visie Water kent veel kansen, maar ook bedreigingen. Het waterschap wil de kansen benutten en bedreigingen tegengaan. De organisatie beschikt hiervoor over vakinhoudelijke deskundigheid en gebiedskennis. Het Waterschap Groot Salland staat midden in de maatschappij, is op de hoogte van de diversiteit aan belangen die spelen en weet hiermee rekening te houden. Het waterschap is partner in samenwerking. Hiermee realiseert het ambities op het gebied van doelmatigheid en maatschappelijk rendement. Het waterschap speelt pro-actief in op maatschappelijke en technische ontwikkelingen. Over het beleid legt het verantwoording af aan burgers en bedrijven. Bestuurlijke accenten Het bestuursprogramma geeft inzicht in de wijze waarop Groot Salland invulling geeft aan de thema's: betrouwbare waterautoriteit, veilige dijken, ruimte voor water, schoon water, genieten van water en kosten voor water. Accenten legt het bestuur o.a. op: communicatie (in- en extern), certificering, E-Overheid, doelmatigheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, uitvoering van de Kader Richtlijn Water & het Nationaal Bestuursakkoord Water en recreatief medegebruik. En, de titel van het bestuursprogramma geeft het al aan. Water moet ook voor onze stakeholders een bron van inspiratie zijn. Accent communicatie Het bestuur wil de naam- en taakbekendheid van het waterschap bij burgers vergroten. Dit moet uiteindelijk leiden tot een hoger opkomstpercentage van de waterschapsverkiezingen in 2012. Om dit te realiseren geeft het bestuur aan dat de communicatie rondom projecten moet worden geïntensiveerd, waarbij speciale aandacht uitgaat naar de grotere projecten: Ruimte voor de rivier, Ruimte om te leven met water, Ruimte voor de Vecht en Slik/Pills. Daarnaast moet educatie meer aandacht krijgen. Ook interne communicatie speelt een nadrukkelijke rol. Bestuur en medewerkers moeten beschikken over goede communicatieve vaardigheden en pro-actief kunnen inspelen op mogelijke issues. Ambtelijke ontwikkelingen In het verlengde van de bestuurlijke visie denkt het managementteam na over de positie van het Waterschap Groot Salland in 2020. Het resultaat is een toekomstvisie die in juni 2010 gereed moet zijn. Externe trends en ontwikkelingen Ook externe ontwikkelingen zijn sturend voor ons communicatiebeleid. De belangrijkste items zijn hieronder samengevat. Klimaatverandering Het klimaat verandert zodanig, dat de kwetsbare positie van Nederland in de Rijndelta nog kwetsbaarder wordt: vaker dan voorheen is sprake van een extreem teveel of extreem tekort aan water; perioden van droogte en wateroverlast gaan elkaar afwisselen. De zeespiegel stijgt en de hoeveelheid water die door de grote rivieren jaarlijks wordt afgevoerd, neemt (in
3
pieken) toe. Tegelijkertijd hebben we in ons gebied met zaken te maken als verdroging en inklinking. De samenleving Veranderingen spelen in deze samenleving voortdurend een rol. Een recent voorbeeld is de financiële crisis die voor het bedrijfsleven, organisaties en individuen grote veranderingen veroorzaakt. Periodes waarin het individu centraal staat wisselen elkaar af met periodes waarin het belang van het collectief meer aandacht krijgt. Ook de samenstelling van de bevolking verandert. De samenleving vergrijst en ontgroent (het aantal jongeren neemt af). De burger is als mondig en goed geïnformeerd consument in toenemende mate kritischer; men wil waar voor zijn geld. De burger wenst te genieten. Ook van water: om te recreëren of om aan te wonen. Zonder risico’s. Verzekerd. Met droge voeten. De burger wil graag invloed en inspraak als zijn directe belang in het geding is. Men houdt de noodzakelijkheid van uitgaven van overheden in het oog en eist steeds vaker transparantie en efficiency, ook op digitaal gebied. Digitale ontwikkelingen De overheid wil steeds slagvaardiger, flexibeler en klantgerichter zijn. ICT is daarbij een belangrijk hulpmiddel. Denk hierbij aan de intrede van de E-overheid. Deze ontwikkeling moet het mogelijk maken dat in de nabije toekomst een burger of bedrijf de overheid 24 uur per dag, 7 dagen in de week elektronisch kan bereiken en informatie nog maar één keer hoeft aan te leveren. De wijze van besturen Overheden opereren steeds meer samen met andere overheden en met (groepen uit) de samenleving. Steeds vaker wordt gebruik gemaakt van goed geregisseerde en georganiseerde gebiedsprocessen. Waterschappen, gemeenten en drinkwaterbedrijven denken na over een betere inrichting en effectiever gebruik van de waterketen. De nationale context Op rijksniveau is een verschuiving geconstateerd van sectoraal beleid in de richting van steeds meer een omgevingsbeleid. De WABO (Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht) is daar een voorbeeld van. Het Rijk trekt zich steeds meer terug uit de uitvoering en laat deze dan over aan de decentrale overheden. De internationale context Er wordt steeds meer gedacht in stroomgebieden. Dit heeft consequenties voor de samenwerking met provincie, gemeenten, andere waterschappen en Duitse waterbeheerders. Daarnaast is wet- en regelgeving steeds vaker afkomstig uit Brussel en spelen mondiaal gezien de millenniumgoals en de roep om duurzame ontwikkeling. Water is een internationaal verdelingsvraagstuk geworden. Het waterschapsbestuur De huidige bestuurders geven meer inhoud aan een nieuwe en werkelijke relatie met zijn kiezers en fenomenen zoals fractievorming en coalitievorming spelen een rol. Naast genoemde ontwikkelingen speelt een landelijke discussie (o.a. 'Storm') omtrent een doelmatiger organisatie en bestuur van het waterbeheer in Nederland.
4
Hoofdstuk 2: onze stakeholders Het Waterschap Groot Salland opereert in een complex krachtenveld en is voor het functioneren afhankelijk van tal van stakeholders met eigen belangen. Ook binnen het waterschap kunnen we coalities van stakeholders onderscheiden. Externe stakeholders Mede-overheden: bestuurders en politici Bestuurders en politici hebben grote invloed op de positie en taken van het waterschap. Zij maken keuzes gebaseerd op maatschappelijke behoeften die spanning kunnen opleveren met het tot dan toe gevoerde waterschapsbeleid. Er is een snelle wisseling van samenstelling en verschil tussen personen en partijen. Belangenorganisaties: agrariërs, natuurorganisaties, bedrijven/ industrie Belangenorganisaties zijn verschillend van aard en werkzaamheden. Ze beschikken vaak over de benodigde kennis van het waterschap. De belangen kunnen verschillen en zijn niet altijd gelijk aan die van het waterschap. Ze focussen zich vaak op één aspect en hoeven hierin geen belangenafweging te maken. Algemeen publiek: inwoners, maatschappelijke organisaties De informatiebehoefte en interesse van het algemeen publiek is afhankelijk van de rol en positie. Wanneer alleen sprake is van het betalen van waterschapsbelasting, is de betrokkenheid bij het waterschap beperkt. De betrokkenheid neemt toe wanneer de waterschapstaak letterlijk dichterbij komt, bijvoorbeeld door de uitvoering van een project in de nabije leefomgeving. Indirect: de media De media is relatief overzichtelijk, maar onvoorspelbaar. Hun kennisniveau is afhankelijk van de contacten die ze hebben met het waterschap. Ze hebben veel invloed op de publieke opinie. Interne stakeholders • • •
Algemeen bestuur, Dagelijks bestuur, voorzitter (ook als ambassadeurs) Directie en Managementteam, afdelingshoofden, medewerkers (ook als ambassadeurs) Indirect: mede-ambassadeurs (waaronder dijkleger en Hoogwaterbrigade)
Voor deze doelgroepen geldt dat zij over specifieke kennis beschikken van het Waterschap Groot Salland en overzichtelijk en regionaal georiënteerd zijn.
5
Hoofdstuk 3: visie op communicatie Communicatie is een middel om de organisatiedoelstellingen van het Waterschap Groot Salland mede mogelijk te maken. Het thema 'Water' verbindt bedrijven, (belangen)organisaties en inwoners met het Waterschap Groot Salland. Ook intern creëert 'Water' een onderlinge band. Samenwerken is binnen deze context erg belangrijk. Het veronderstelt aandacht voor de onderlinge relatie en dus voor communicatie. De organisatie Groot Salland is als geheel hiervoor verantwoordelijk. De algemene communicatiefunctie binnen het waterschap draagt bij aan het onderhouden van de onderlinge contacten en zorgt er mede voor dat het waterschap als organisatie en de waterschapstaken voldoende zichtbaar zijn binnen onze maatschappij. Ambitie Het Waterschap Groot Salland wil zich profileren als een betrouwbare waterautoriteit, als een organisatie die over vakinhoudelijke deskundigheid en gebiedskennis beschikt. Die midden in de maatschappij staat, op de hoogte is van de diversiteit aan belangen die spelen en hiermee rekening weet te houden. Een waterschap dat ambities op het gebied van doelmatigheid en maatschappelijke effectiviteit mede realiseert door samen te werken met mede-overheden en belanghebbenden. Een transparante overheidsorganisatie die efficiënt en accuraat inspeelt op vragen en wensen en verantwoording aflegt aan burgers en bedrijven in het gebied. Communicatiedoelstellingen De communicatiedoelstellingen beschrijven we in termen van kennis, houding en gedrag. Ze zijn afgeleid van de ambities van ons waterschap. Kennis Onze stakeholders kennen de naam en taak van het Waterschap Groot Salland. Houding Onze stakeholders staan positief tegenover de doelen, taken en dienstverlening van Groot Salland. Ze voelen zich betrokken bij werkzaamheden of projecten op het gebied van water in hun omgeving. Gedrag Onze stakeholders zijn bereid samen te werken aan de ontwikkeling en uitvoering van beleid. Het beoogd effect van het bereiken van deze communicatiedoelstellingen is: • Dat de naam en taak van het waterschap Groot Salland bij onze stakeholders bekend zijn. • Dat er wederzijds begrip, actieve betrokkenheid en succesvolle samenwerking ontstaat waardoor draagvlak bij onze stakeholders voor het waterschapswerk ontstaat. • Dat er een kleinere afstand en vertrouwen ontstaat tussen onze stakeholders en het bestuur. • Dat we onze dienstverlening op een steeds hoger niveau brengen.
6
Hoofdstuk 4: communicatieve accenten Ter ondersteuning van de visie en ambities staan in de periode 2009-2012 de volgende vier communicatieve accenten centraal: Zichtbaarheid, Communicatieve organisatie, Issuemanagement en Educatie.
Zichtbaarheid Het waterschap wil midden in de maatschappij staan, zichtbaar aanwezig zijn als betrouwbare waterautoriteit. Dit vertalen we in de volgende speerpunten: • Vergroten van naam- en taakbekendheid. • Invulling geven aan het waterschap als betrouwbare waterautoriteit. • Het verder ontwikkelen van interactieve beleid- en planvorming en planuitvoering. • Het intensiveren van themagerichte communicatie. • Actieve perscommunicatie. • Verdere digitalisering. We denken onder meer aan: het verder ontwikkelen van relatiemanagement, public affairs en interactieve beleid- en planvorming en planuitvoering; het intensiveren van de communicatie rondom projecten; uitbreiding van zichtbare, corporate communicatie-uitingen, zoals borden en de aanwezigheid van het waterschap bij evenementen in ons gebied; ontvangersgerichte communicatie voor mensen in de stad; het digitaal beschikbaar stellen van alle regelgeving van het waterschap en het ontwikkelen van een digitaal waterloket. Communicatieve organisatie We bepalen als Groot Sallanders in ons dagelijks werk en de dagelijkse contacten het beeld dat het waterschap uitstraalt naar buiten toe. De communicatie binnen de eigen organisatie is, als ondersteunend instrument voor het realiseren van een communicatieve, klantgerichte organisatie, daarom steeds belangrijker. In dit kader staan deze planperiode de volgende speerpunten centraal: • Vergroten van de communicatieve bewustwording en externe oriëntatie van de organisatie. • Werken aan duidelijke kernboodschappen en beter afgestemde communicatieboodschappen. We denken onder meer aan: PR interne communicatiemiddelen; communicatietraining en – coaching waar nodig; formuleren van kernboodschappen en eenduidige communicatie hierover; uitvoeren van een stakeholderanalyse; ontwikkelen van een Relatie Management Systeem; organiseren van kennisbijeenkomsten en organisatiebrede informatiebijeenkomsten. Issuemanagement Tijdig en systematisch signaleren van ontwikkelingen en opinies rondom bepaalde thema’s (bijvoorbeeld de Bypass of Zandwetering) is van belang om beleidsmatig en communicatief te kunnen inspelen op kansen en bedreigingen voor modern waterbeheer. Hiermee kunnen we het imago en het beeld van het waterschap naar buiten toe bewaken. Ook vergroten we hiermee de externe gerichtheid van de organisatie. Daarom staan deze beleidsperiode de volgende speerpunten centraal: • Inzichtelijk maken van issues. • Standpunten van het waterschap formuleren per beleidsitem.
7
We denken onder meer aan: het ontwikkelen van een werkwijze met betrekking tot issuemanagement; het uitvoeren van omgevings-, actoren- en issueanalyses en vroegtijdig nadenken over kernboodschappen en deze tijdig bijstellen. Educatie Watereducatie is een waardevol instrument bij het vergroten van de bewustwording van en de taakbekendheid met het waterbeheer. Dit kan worden gestart bij jonge en andere ontvankelijke doelgroepen. Het waterschap werkt de laatste jaren met andere organisaties samen op het gebied van educatie. Het is de wens van het bestuur om ons pro-actief op te stellen en het educatieaanbod te intensiveren. Daarom gaat het waterschap binnen deze context werken aan de volgende speerpunten: • Benutten van onze maatschappelijke rol op het gebied van educatie. • Vergroten van het waterbewustzijn. • Uitbreiding van het educatieaanbod. We denken onder meer aan: het pro-actief aanbieden van groepsontvangsten en gastlessen op scholen; het organiseren van educatieve waterdagen voor scholen; het uitbreiden van lespakketten voor basisscholen en het aanbieden van lespakketten voor het voortgezet onderwijs. Inzet huidige communicatiemiddelen De huidige middelenmix van het Waterschap Groot Salland levert een bijdrage aan de inbedding van genoemde communicatieve accenten. We onderscheiden hierbij de volgende communicatiemodaliteiten, waarlangs de beoogde effecten gerealiseerd kunnen gaan worden: Corporate communicatie; Interne communicatie; Projectcommunicatie en Beleidscommunicatie. Corporate communicatie Corporate communicatie is de presentatie van de organisatie als geheel. Beleid op dit gebied moet zorgen voor uniformiteit in uitstraling, herkenning en zichtbaarheid van de organisatie. Doelen • Bevorderen naam- en taakbekendheid van het Waterschap Groot Salland. • Bevorderen van een positief imago van het waterschap (hoe anderen ons zien). • Bevorderen relatie (verbinding) met onze stakeholders. Middelenmix Gewoon Water, Website, Groot Sallands Peil, Groot Sallands Burgerpanel, telefonische informatieverstrekking, website, bijsluiter waterschapsbelasting, presentatiewand, huisstijl (wagenpark, briefpapier, bedrijfskleding), folders/brochures/nieuwsbrieven, videobanden/dvd’s, excursies, open dagen, recreatief medegebruik, jaarverslag, populaire versies nota's, advertenties/kennisgevingen, voorlichtingsbijeenkomsten/ paneldiscussies/adviesgroepen, lezingen, rapporten/publicaties, calamiteitenvoorlichting, publieksreacties en gebouwen. Interne communicatie Interne communicatie draagt bij aan het realiseren van organisatiedoelstellingen en de tevredenheid van het personeel. Doelen • Realiseren van een efficiënte interne communicatiestructuur. • Bevorderen van een gewenste organisatiecultuur. • Vertalen van het beleid naar de interne doelgroepen. • Versterken van de identiteit van de organisatie in de vorm van het ambassadeurschap. • Bijdragen aan draagvlak voor veranderingen.
8
Interne communicatiemiddelen WaterPoort, Spraakwater, Waterspiegel, Extranet, knipselkrant, organisatie/sectorinformatiebijeenkomsten, werkoverleg, mededelingenborden, pauzebijeenkomsten, lunchbijeenkomsten, nieuw te ontwikkelen middelen en werkvormen ten behoeve van veranderingen, faciliteren organisatieontwikkelingsprocessen. Beleidscommunicatie Communicatie over beleid is vooral van belang richting functionele relaties. Juist deze groep wil graag weten over ons beleid en hoe hen dat raakt. Voor niet direct betrokken burgers heeft beleidscommunicatie bijna nooit prioriteit. Doelen • Verduidelijken van (aspecten van) waterschapsbeleid gedurende de gehele beleidscyclus en het bevorderen van interactieve beleidsvorming en acceptatie voor beleidskeuzes. Communicatiemiddelen Website, Groot Sallands Peil, (digitale) nieuws-/informatiebrief, uitnodigingen voor overleg en informatiebijeenkomsten en brochures. Ook benut het waterschap hiervoor via free publicity, de media. Projectcommunicatie Projectcommunicatie richt zich vooral op doelgroepen die een hoge mate van betrokkenheid hebben. Daardoor is de communicatie gericht (heeft focus) en biedt het (vaak) ruimte voor tweezijdigheid, volop interactie, inspraak en één op één contact. Binnen een dergelijk project is het daadwerkelijke contact met de mensen in de omgeving van het project belangrijk. Doelen • Bevorderen van informatie-uitwisseling tussen het waterschap en de projectomgeving. • Verduidelijken waarom projecten worden uitgevoerd en wat de gevolgen zijn voor de (tijdelijke) bereikbaarheid, leefbaarheid en veiligheid. Communicatiemiddelen Website, persberichten, interviews, Groot Sallands Peil, Gewoon Water, voorlichtingsbijeenkomsten en brochures.
9
Hoofdstuk 5: van strategie naar verantwoordelijkheid Iedereen bij Waterschap Groot Salland heeft als taak om binnen zijn of haar eigen netwerk van in- en externe relaties, te communiceren. Ter ondersteuning hiervan heeft het waterschap vijf gemeenschappelijke vertrekpunten benoemd en zijn in dit hoofdstuk de communicatieve taken 'zichtbaar' gemaakt. Gemeenschappelijke vertrekpunten 1. Communicatie is ingebed in processen die leiden tot besluitvorming, beleidsontwikkeling, voorbereiding en uitvoering van plannen én organisatieveranderingen. 2. Kansen om de communicatieve accenten (zichtbaarheid, communicatieve organisatie, issuemanagement en educatie) extra aandacht te geven worden benut. 3. De uitvoering van communicatie is conform de huisstijl, uitnodigend, inspirerend, overtuigend, verbindend en waar mogelijk in co-productie met externe organisaties. 4. Issuemanagement en relatiemanagement komen aan bod bij beleid- en projectontwikkeling. 5. Iedereen is zich bewust van zijn/haar communicatie- en ambassadeursfunctie en kan hieraan invulling geven. In onderstaand schema zijn de communicatieve taken 'zichtbaar' gemaakt.
Wie
Wat
Voorbeelden
Algemeen bestuur Uitvoering op bestuursniveau
Signaleren en doorspelen ontwikkelingen “in het veld”. Verantwoording afleggen aan de achterban. Ambassadeur van het waterschap. Dagelijks Bestuur Uitvoering op Vertegenwoordiging waterschap bij bestuursniveau officiële gelegenheden. Signaleren en doorspelen ontwikkelingen “in het veld”. Verantwoording afleggen aan de achterban. Ambassadeur van het waterschap. Woordvoerderschap waterschapsbeleid. Managementteam Sturing, eindverantwoording Checken of beleidsnota een communicatieparagraaf bevat. Alert zijn op issues en nieuws. Voorbeeldfunctie organisatie. Ambassadeur van het waterschap. Jaarlijks bespreken jaarplannen met sectie BJC en afspraken maken over geplande communicatie activiteiten. Leidinggevenden Sturing, eindverantwoording Checken of beleidsnota een communicatieparagraaf bevat. Uitvoering communicatieplan bewaken. Alert zijn op issues en nieuws. Voorbeeldfunctie organisatie. Ambassadeur van het waterschap. Projectleiders Sturing, eindverantwoording Opstellen communicatieparagraaf in (binnen het project) notities (i.s.m. sectie BJC) i.k.v. projectcommunicatie. Lezing over specifiek onderwerp (extern of intern) Woordvoerderschap project. Telefonische vragen over specifieke
10
(Beleids) Medewerkers
Uitvoering op sector/ Afdelingsniveau
Sectie BJC: Team communicatie
Uitvoering op organisatieniveau
Advisering en ondersteuning sectoren
Ondersteuning managementteam en bestuur
onderwerpen beantwoorden. Alert zijn op nieuws. Ambassadeur van het waterschap. Opstellen communicatieparagraaf (i.s.m. sectie BJC). Lezing over specifiek onderwerp (extern of intern) Telefonische vragen over specifieke onderwerpen beantwoorden. Alert zijn op nieuws. Ambassadeur van het waterschap. Eerste aanspreekpunt voor de media Schrijven persberichten Verzorgen organisatiebrede communicatie: inter- en intranet, folders/brochures etc. Algemene publieksvoorlichting Vertalen centraal beleid naar decentraal niveau Verzorgen interne communicatiemiddelen Calamiteitencommunicatie Advies opstellen communicatieplan / strategiekeuze Advisering en ondersteuning m.b.t. ontvangersgerichte presentaties en lezingen Trainen medewerkers Begeleiden van organisatieontwikkelingsprocessen Adviseren en ondersteuning m.b.t. communicatie rondom projecten en beleidsontwikkelingen Jaarlijks bespreken jaarplannen met secties en sectoren en afspraken maken over communicatie activiteiten.
Hoofdstuk 6: communicatieonderzoek Het waterschap wil beter aansluiten bij de informatiebehoefte van de ontvanger. Het meten van het effect van communicatie is daarom belangrijk. 0-meting In het begin van 2010 voert het waterschap een 0-meting uit om het effect te meten van de intensivering van communicatie gedurende deze planperiode met betrekking tot de naam- en taakbekendheid van het waterschap. In de periode daarna maakt het waterschap gebruik van onderzoeksmiddelen die we al enige tijd toepassen, zoals: het (digitale) burgerpanel, periodieke onderzoeken naar het bereik van advertenties, klanttevredenheidsonderzoeken en het meesturen van enquêteformulieren met communicatiemiddelen van het waterschap. Tegen het einde van het jaar 2012 maakt het waterschap opnieuw de balans op.
11