Inhoudsopgave
Voorwoord. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
1.
3
De BV goed gestart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.1. 1.2.
1.3. 1.4. 1.5. 1.6.
2.
De oprichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 De gang naar de notaris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 1.2.1. Flexibilisering en vereenvoudiging BV-recht . . . . . . . . . . 6 1.2.2. Afschaffing verplicht minimumkapitaal . . . . . . . . . . . . . . . 6 1.2.3. Regels voor ‘kapitaalbescherming’ zijn verdwenen . . . . . 7 1.2.4. Bescherming van schuldeisers; de nieuwe uitkeringstest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 1.2.5. Verklaring van geen bezwaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 1.2.6. Meer inrichtingsvrijheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 1.2.7. Afschaffing verplichte blokkeringsregeling . . . . . . . . . . . . 9 1.2.8. Minder verplichte regels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 1.2.9. Aan aandeelhouders kunnen verplichtingen worden opgelegd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 1.2.10. Stemrechtloze aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 1.2.11. Winstrechtloze aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 1.2.12. Duidelijke rechten certificaathouders . . . . . . . . . . . . . . . 11 1.2.13. Niet-volgestorte aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 1.2.14. Vereenvoudiging geschillenregeling . . . . . . . . . . . . . . . 11 Rechtshandelingen voor en namens de BV in oprichting . . . . . . . 11 Statuten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Aandelen en zeggenschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 1.5.1. Enkele bijzondere aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Storting en inbreng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 1.6.1. Storting in geld of goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 1.6.2. Terugwerkende kracht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 1.6.3. Geruisloze en ruisende inbreng in natura . . . . . . . . . . . 22 1.6.4. Lang of kort boekjaar? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Alles goed geregeld tussen u en uw BV? 2.1.
2.2.
. . . . . . . . . . . . . . 26
Bent u als directeur-grootaandeelhouder werknemer? . . . . . . . . . 2.1.1. Is er een dienstbetrekking? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.1.2. DGA en sociale verzekeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Salariszaken en belastingheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2.1. Belastingheffing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2.2. Salaris te laag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2.3. Afroommethode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2.4. Salaris te hoog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2.5. Omzetbelasting (btw) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
© Praktische Gids 2014 – Werken met een BV - van oprichting tot overdracht,
26 26 27 29 29 30 31 33 33
I
Inhoudsopgave
2.3.
Aandeelhouder en (interim-)dividend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.1. Dividend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.2. Voorwaarde uitkeren dividend: ‘vrije ruimte’ . . . . . . . . . . 2.3.3. Onvoldoende vrije ruimte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.4. Interim-dividend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.5. Dividendbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.6. Dividendnota . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pensioen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4.1. Soorten pensioen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vertegenwoordiging door volmacht/procuratiehouderschap . . . . . 2.5.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.5.2. Tegenstrijdig belang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.5.3. Interne werking volmacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.5.4. Externe werking volmacht door inschrijving . . . . . . . . .
34 35 35 35 36 36 36 37 38 40 40 40 42 42
Voordelig geld uit uw BV halen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
44
3.1.
44 44 45 46 47 47
Inhoudsopgave
2.4. 2.5.
3.
3.2.
3.3. 3.4.
3.5.
4.
Niet te versmaden pensioenvoordelen 4.1.
II
Aandeelhouderschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1.2. Dividend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1.3. Liquidatie-uitkering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1.4. Bonusaandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1.5. Kapitaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opbrengsten aandeelhouder uit inkoop eigen aandelen door BV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2.1. Inkoop eigen aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2.2. Voorwaarden inkoop eigen aandelen door de BV . . . . . Terugbetaling van aandelenkapitaal en flex-BV-wet . . . . . . . . . . . Leningen van en aan de eigen BV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.4.1. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.4.2. Standaard fiscale behandeling schuld aan BV: box 3 . . . 3.4.3. Uitzondering fiscale behandeling schuld aan BV: box 1 . . . 3.4.4. Fiscale behandeling geldvordering op BV: box 1 . . . . . . 3.4.5. Fiscale behandeling overige vorderingen op BV . . . . . . Werken met een holdingstructuur voor uw BV’s . . . . . . . . . . . . . .
48 48 49 50 51 51 53 54 55 57 62
. . . . . . . . . . . . . . . . . 64
Wanneer en hoe pensioen in eigen beheer? . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1.1. Pensioentoezegging en positie DGA . . . . . . . . . . . . . . . 4.1.2. Buiten ondernemingsvermogen ook voor DGA? . . . . . . 4.1.3. Pensioenverplichting elders (extern) ondergebracht . . . 4.1.4. Eigen beheer-pensioenvoorziening . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1.5. Oprenting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1.6. Uitkeringsduur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1.7. Doelvermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1.8. Vergelijking eigen beheer en elders onderbrengen . . . . 4.1.9. Pensioen- en spaarfondsenwet naar Pensioenwet, overgangsregeling voor de DGA . . . . . . . . . . . . . . . . . .
© Praktische Gids 2014 – Werken met een BV - van oprichting tot overdracht,
64 64 65 66 67 67 68 68 69 70
5.
Beschermd tegen aansprakelijkheid 5.1.
71 71 72 73 73 74 74 75 75 75 76 76 77 77 77 78 78 78 79 79 80 81
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Interne aansprakelijkheid tegenover de BV . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1.1. Onbehoorlijke taakuitoefening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1.2. Decharge: kwijting, ontheffing van aansprakelijkheid . . . Externe aansprakelijkheid tegenover derden . . . . . . . . . . . . . . . . 5.2.1. Antimisbruikwetten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Een (ver)zeker(d) gevoel via de BCA-polis . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.3.1. Uitsluitingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
84 84 84 87 87 97 97
Samenwerking met andere bedrijven perfect geregeld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
98
5.2. 5.3.
6.
(Extra) eisen aan pensioen in eigen beheer . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.1. Wet loonbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.2. Pensioenrichtleeftijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.3. Opbouwpercentage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.4. AOW-inbouw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.5. Loon in natura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.6. Eigen bijdrage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.7. Nabestaandenpensioen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.8. Inkoop dienstjaren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.9. Demotie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.10. Salarisstijging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.11. Afstand pensioenrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.12. Risico bij faillissement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.13. Verkoop van de BV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.14. Pensioenstijgingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.15. Langlevenrisico . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.16. Sterftewinst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.17. Glijclausule . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.18. Uitkeringstoets en pensioenrechten . . . . . . . . . . . . . . . 4.2.19. Andere aanpassingen naast ‘Witteveen’ . . . . . . . . . . . . 4.2.20. Aanpassing als gevolg van de Wet VPL . . . . . . . . . . . . 4.2.21. Samengevat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.1. 6.2. 6.3.
Verschillende samenwerkingsvormen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Samenwerking tussen BV’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 6.2.1. Aandeelhouders- of stemovereenkomst . . . . . . . . . . . . 99 Maatschap, Vof of CV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 6.3.1. Besluitvorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 6.3.2. Inbreng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 6.3.3. Voordeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 6.3.4. Aansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 6.3.5. Wetsvoorstel personenvennootschappen . . . . . . . . . . 104
© Praktische Gids 2014 – Werken met een BV - van oprichting tot overdracht,
III
Inhoudsopgave
4.2.
6.4.
De deelnemingsvrijstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.4.1. Hoe werkt de deelnemingsvrijstelling? . . . . . . . . . . . . 6.4.2. Wanneer is er sprake van een deelneming? . . . . . . . . 6.4.3. Aandeelhouderschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.4.4. Oneigenlijke deelneming afgeschaft, mogelijk probleem bedrijfsopvolging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.4.5. Oneigenlijke deelneming afgeschaft, mogelijk probleem uitgebreide samenwerkingsverbanden . . . . 6.4.6. Aftrekbaarheid verlies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De fiscale eenheid vennootschapsbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . 6.5.1. De fiscale eenheid Vpb in beeld . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.5.2. Voorwaarden fiscale eenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.5.3. Voordelen van een fiscale eenheid . . . . . . . . . . . . . . . 6.5.4. Mogelijke nadelen van een fiscale eenheid . . . . . . . . . De fiscale eenheid omzetbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.6.1. Voorwaarden fiscale eenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.6.2. Voordeel fiscale eenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.6.2. Mogelijk nadeel fiscale eenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . .
105 105 107 108
Bedrijfsopvolging goed in de steigers gezet . . . . . . . . . .
119
7.1. 7.2. 7.3. 7.4. 7.5.
Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Splitsing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Certificering van aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Doelstellingen bedrijfsopvolging en voorbeeld . . . . . . . . . . . . . .
119 119 129 130 132
BV van de hand doen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
142
8.1. 8.2.
Verkoop van aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ontbinding, liquidatie en vereffening van de BV . . . . . . . . . . . . . 8.2.1. Ontbinding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.2.2. Vereffening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
142 143 143 143
Faciliteiten in de inkomstenbelasting en Successiewet bij schenking en vererving . . . . . . . . . . . . .
149
Inhoudsopgave
6.5.
6.6.
7.
8.
9.
9.1.
IV
Inkomstenbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.1.1. Fictieve vervreemding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.1.2. Overgang krachtens erfrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.1.3. Overdracht krachtens schenking . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.1.4. Doorschuiffaciliteiten bij holdingconstructie . . . . . . . . . 9.1.5. Overgang krachtens huwelijksvermogensrecht . . . . . .
© Praktische Gids 2014 – Werken met een BV - van oprichting tot overdracht,
109 110 110 112 112 114 114 115 115 116 117 117
149 149 149 150 153 155
De bedrijfsopvolgingsfaciliteit in de Successiewet 1956 . . . . . . . 9.2.1. Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.2.2. Voorwaardelijke vrijstelling en uitstel van betaling . . . . 9.2.3. Ondernemingsvermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.2.4. Objectieve onderneming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.2.5. Buitenvennootschappelijk vermogen . . . . . . . . . . . . . . 9.2.6. Preferente aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.2.7. Toerekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
155 155 156 157 157 158 159 159
10.
Praktische modellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
161
11.
Checklists
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
11.1. Oprichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191 11.2. Checklist aandeelhouders- en samenwerkingsovereenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192 11.3. Aandachtspunten bij de aandeelhoudersovereenkomst . . . . . . . 193
12.
Nuttige adressen 12.1. 12.2. 12.3. 12.4. 12.5.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194
Arbeidsomstandigheden en dergelijke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Huur/vastgoed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Internationaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Overheid en adviesorganen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
© Praktische Gids 2014 – Werken met een BV - van oprichting tot overdracht,
194 195 195 195 195
V
Inhoudsopgave
9.2.