INHOUDSOPGAVE CONTACTGEGEVENS ....................................................................................................................................................... 3 VOORWOORD...................................................................................................................................................................... 4 INLEIDING ............................................................................................................................................................................ 5 EREDIENST .......................................................................................................................................................................... 7 PASTORAAT ......................................................................................................................................................................... 9 DIACONAAT ....................................................................................................................................................................... 11 KERK NAAR BUITEN ...................................................................................................................................................... 13 KINDEREN EN JONGEREN BINNEN ONZE GEMEENTE ................................................................................... 15 VORMING EN TOERUSTING ........................................................................................................................................ 17 FINANCIEN EN BELEID................................................................................................................................................. 18 CONTACTEN, BOVENPLAATSELIJK WERK EN OECUMENE .......................................................................... 22
Pagina 2 van 22
CONTACTGEGEVENS Kerkgebouw:
Kerkweg 3 4255 GA Nieuwendijk
Predikant:
Ds. R.A. Wouda Kerkweg 1 4255 GA Nieuwendijk
Kerkelijk werker:
Mevr. M.B. Overduin-Mossel Drossaard 3 4285 TJ Woudrichem
Scriba:
Mevr. J.M.J. van Breugel-Kant Anemoonstraat 26 4255 JA Nieuwendijk
Pagina 3 van 22
VOORWOORD EEN KORTE TERUGBLIK:
COMMISSIE VOORBEREIDING BELEIDSPLAN De Commissie werd geïnstalleerd op de kerkenraadsvergadering van 17 mei 2005 en bestond uit André van Esch (voorzitter), Arja Groenenberg-Prins, Nella van der Leeden-de Pender, ds. Hans Meijer (tot diens vertrek in oktober ’05), Cor Polak (notulist), Lijn van der Wiel en ds. René Wouda. WERKWIJZE VAN DEZE COMMISSIE 1. Alle geledingen binnen onze gemeente zijn verzocht hun doelstellingen van beleid te formuleren; Diaconie en College van Kerkrentmeesters zijn gevraagd zelf een concept voor hun paragraaf van het beleidsplan te schrijven. De reacties zijn geïnventariseerd en bewerkt. 2. We hebben ons op een klassikale informatieavond (door Hannie Luijten van het RDC te Eindhoven) laten voorlichten over het schrijven van een beleidsplan. 3. We hebben kennis genomen van beleidsplannen van andere kerken. 4. Van elke paragraaf is een concept geschreven, dat door de commissie werd besproken, gecorrigeerd, aangevuld en aldus, na bespreking, definitief vastgesteld. DOELSTELLING Er is gestreefd naar een praktisch beleidsplan: beknopt en behapbaar, kort maar krachtig, met weliswaar kort geformuleerde uitgangspunten maar vooral ook concrete aandachtspunten en initiatieven voor de eerstkomende jaren. BESPREKINGEN Op kerkenraadsvergaderingen en gemeenteavonden zijn verschillende stadia van dit beleidsplan al gepresenteerd en deels aan de orde geweest, gelukkig met waarderende reacties. Na de besprekingen binnen de Kerkenraad, Diaconie en College van Kerkrentmeesters, is het beleidsplan in concept door de Kerkenraad aanvaard. Na de inleiding op de Najaars-gemeenteavond en kennis genomen hebbend van de reacties vanuit de gemeente, heeft de Kerkenraad het Beleidsplan op 9 januari 2007 definitief vastgesteld. EVALUATIE EN HERZIENING Het beleidsplan is door de kerkenraad regelmatig op de agenda gezet om de uitvoering van de beleidspunten te evalueren en het plan zo nodig aan te passen. Immers, of het ook echt een beleidsplan met beleid is, moest in de praktijk blijken. Aan het begin van het nieuwe winterseizoen 2010-2011 is besloten het beleidsplan te gaan herzien, omdat een update, hoewel niet rigoureus, nodig was. Groepsgewijs zijn de diverse paragrafen doorlopen en van kanttekeningen voorzien. De herzieningsvoorstellen zijn besproken en op de kerkenraadsvergadering van 10 januari 2011 vastgesteld. Pagina 4 van 22
Gereformeerde kerk Nieuwendijk, 1e versie : december 2006, 2e (herziene) versie; januari 2011.
INLEIDING
HET HART VAN DE ZAAK, EEN ZAAK VAN HET HART – ‘mission statement’
‘Want God had de wereld zo lief dat Hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft.’ (Johannes 3:16) ‘Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand. Dat is het grootste en eerste gebod. Het tweede is daaraan gelijk: heb uw naaste lief als u zelf. Deze twee geboden zijn de grondslag van alles wat er in de Wet en de Profeten staat. (Mattheüs 22:37-40)
In het licht van Gods grote liefde willen wij als volgelingen van Jezus Christus, de gekruisigde en opgestane Heer, onder leiding van de Heilige Geest leren God lief te hebben met heel ons leven en de naaste als onszelf. Om dit christelijk leven tot ontwikkeling te laten komen zijn we bereid ons persoonlijk en samen, te oefenen in: 1. betrokkenheid bij de Heer, 2. betrokkenheid bij elkaar als zijn volgelingen en 3. betrokkenheid bij zijn werk in en voor de wereld.
KORTE TOELICHTING De Gereformeerde kerk van Nieuwendijk, behorend bij de Protestantse Kerk in Nederland is in het algemeen een vrij traditionele, gereformeerde kerk met ruimte voor nieuwe vormen. Het goede uit onze traditie willen we graag bewaren en doorgeven, maar we willen ook openstaan voor de goede dingen die uit hedendaagse ontwikkelingen binnen het christelijk geloof tot ons komen. We willen niet modieus, wel bij de tijd, wel confessioneel, niet conservatief zijn, bovendien willen we een hartelijke gemeente zijn met hart voor het evangelie van Jezus Christus. In het Nieuwe Testament valt ons op hoezeer het christelijk geloof een persoonlijke zaak is, waarin de relatie met Jezus Christus en het zoeken van zijn koninkrijk en zijn gerechtigheid heel wezenlijke noties zijn (vgl 1,3) en dat de kerk vooral ook een gemeenschap hoort te zijn (vgl 2), die door de Geest wordt gedragen, bijeengehouden en geleid. Het ‘ik’ van de individuele gelovige is niet te isoleren van het ‘wij’ van de gemeenschap. Een gemeente is dus niet een organisatie waarin Pagina 5 van 22
sommigen bevelen en anderen volgen (of niet!) of waarin sommigen voor alle taken opdraaien en anderen alleen consumeren, maar een gemeenschap waarin allen een taak hebben, elkaar aanvullen en elkaar helpen om aldus samen in staat te zijn tot het vervullen van de gemeenschappelijke roeping: de opbouw van het lichaam van Christus en de dienst in en aan de wereld. Voor de komende jaren is het goed om aandacht te besteden aan het “gemeente zijn met elkaar”. Tevens sluiten bovenstaande gedachten aan bij wat Ds. Marius Noorloos in zijn diverse boeken over gemeenteopbouw en missionaire toerusting te zeggen heeft. Wij willen met zijn “ABC methode” vooral ook wat gaan doen de komende jaren. AANDACHTSPUNTEN VAN BELEID. Het zoeken en bevorderen van (vormen van) gemeenschap binnen onze gemeente willen we de komende tijd prioriteit geven, in de hoop dat dit ook onze betrokkenheid op de Heer en Zijn en onze wereld ten goede zal komen. De eerste aanzetten daartoe worden in de volgende paragrafen uitgewerkt.
Pagina 6 van 22
EREDIENST
‘Gods goedheid houdt ons staande zolang de wereld staat! Houdt dan de lofzang gaande voor God die leven laat.’ (uit Psalm 107:1, berijmd)
De zondagse erediensten vormen de ontmoetingsplek van de gemeente, waarin we ons oefenen in de eerder genoemde, drieledige opdracht. Deze opdracht doortrekt de vieringen in hun geheel, met de volgende accenten: 1. De betrokkenheid bij de Heer wordt bepaald door het karakter van de diensten: het zijn erediensten en vieringen tot Gods eer en ter versterking van ons persoonlijke geloof. We beluisteren en ontvangen Gods belofte, bemoediging en vermaning (in lezing en lied) en mogen het geloof leren uitspreken in belijdenis, gebed en lofprijzing. Zo ‘innen’ en ‘uiten’ wij het geloof in de levende Heer, de Heer van ons leven. 2. De onderlinge betrokkenheid wordt versterkt door de ontmoeting voor (begroeting; gastvrouwen), tijdens (samenzang en voorbede) en na (ook het gezamenlijke kopje koffie na afloop is een bakkie troost) de diensten. De diensten ondersteunen (toerusting) ons in onze betrokkenheid op elkaar: we kunnen niet op zondag ‘lichaam van Christus’ zeggen te zijn en doordeweeks geen oog en oor hebben voor elkaar, noch de hand te willen reiken, noch voor de kerk op de been te willen komen. 3. De betrokkenheid bij de wereld spreekt (en werkt!) uit de voorbede voor de wereld, de inzameling van de diaconale gaven en de toerusting voor een geloven metterdaad. Vooral onze diaconie en Z.W.O.-groep kunnen hierbij het voortouw nemen.
AANDACHTSPUNTEN VAN BELEID. 1. Willen we als gemeente het beste deel kiezen, dan net als Maria, luisterend aan de voeten van de Heer (Lucas 10:42). We zijn om te beginnen een luisterende gemeente. Bij alle variatie en vernieuwing van vormen, die denkbaar, wenselijk c.q. mogelijk zijn, blijven Schriftlezing, -uitleg en -toepassing de kern van de vieringen. De eredienst is (naar een oude maar actuele term) ‘godsdienstoefening’ 2. De kwaliteit van onze erediensten moet een terugkerend punt van bespreking zijn, is de taak van de voorganger(s), maar de verantwoordelijkheid van de gehele kerkenraad. 3. Als we een samen (mee)vierende gemeente zijn, dan willen we dat tot uitdrukking brengen door gemeenteleden directer bij de erediensten te betrekken. Pagina 7 van 22
WE DENKEN AAN: 1. het actief laten deelnemen van gemeenteleden aan de liturgie. 2. het regelmatig, gezamenlijk voorbereiden en nabespreken van de erediensten 3. aandacht voor groepen en vormen (kinder/tiener/ zang- en lofprijzingdiensten e.d.), tijdens bijzondere diensten maar ook in de ‘gewone’ morgendienst; 4. het open staan voor eigentijdse, inhoudondersteunende vormen van presentatie.
De Heilige troont op de lofzangen van Zijn volk (Psalm 22:4). De kwaliteit van de gemeentezang en kerkmuziek gaat ons ter harte. We willen een gemeente zijn waar muziek in zit, letterlijk en figuurlijk. In onze, soms ook nogal verstandelijke (en dat is niet verstandig!) woordtraditie is de gemeentezang een belangrijke beleving en uiting van gevoel en emotie, waar we zorgvuldig mee moeten omgaan.
1. het aanstellen van goede organisten en 2. het (blijven) zoeken naar alternatieve vormen van begeleiding en het benutten van alle andere (muzikale) kwaliteiten binnen (en buiten) onze gemeente zullen onze voortdurende aandacht moeten hebben.
Pagina 8 van 22
PASTORAAT
‘Wees blij met wie zich verblijdt, heb verdriet met wie verdriet heeft.’ (Romeinen 12:15) ‘En Hij is het die apostelen heeft aangesteld, en profeten, evangelieverkondigers, herders en leraren, om de heiligen toe te rusten voor het werk in zijn dienst. Zo wordt het lichaam van Christus opgebouwd’ (Efeziërs 4:11-12) ‘Laat ieder van u de gave die hij van God gekregen heeft, gebruiken om de anderen daarmee te helpen, zoals het goede beheerders van Gods veelsoortige gaven betaamt.’ (1 Petrus 4:10)
Het traditionele patroon van pastoraat (regelmatig huisbezoek van de ouderlingen op alle kerkelijke adressen) is in onze gemeente al jarenlang niet meer mogelijk geweest. Toch is het meer dan ‘van een nood een deugd maken’ als we ons inzetten voor groepsgericht pastoraat en meer ‘pastoraat-vanonderop’. Pastoraat is een zaak van de hele gemeente.
1. Ieder gemeentelid is geroepen om ‘om te zien’ naar de ander. 2. In het pastoraat staat luisteren centraal: vanuit de kerk belangeloos tijd nemen voor het verhaal van de ander, vanuit het geloof dat ook ons persoonlijke leven in het Verhaal van God een plaats mag hebben – en God aandacht voor ons heeft. Vertrouwen en ook vertrouwelijkheid (privacy en geheimhouding) zijn daarbij ook wezenlijk. 3. Ouderlingen en predikant hebben binnen de kerkenraad in het bijzonder de taak om de opbouw van (het geloof van) de gemeente te bevorderen. Het gaat dan om pastorale aandacht voor individuele gemeenteleden (het persoonlijke bezoek) en het vormen van een gemeenschap door het stimuleren van diverse activiteiten waarbij gemeenteleden elkaar kunnen ontmoeten (groepswerk, zoals b.v. groothuisbezoek). 4. De ambtsdragers, predikant, kerkelijk werker en ouderlingen in het bijzonder, gaan gemeenteleden daarin voor, bijgestaan door verschillende bezoekers uit de gemeente (b.v. pastoraal medewerkers, medewerkers van het 1 op 7 pastoraat en zusterkring leden). Alle gemeenteleden met een pastorale taak hebben recht op begeleiding, ondersteuning en toerusting.
Pagina 9 van 22
AANDACHTSPUNTEN VAN BELEID:
1. Pastoraat aan en in groepen. Zowel het doorgaan c.q. intensiveren van bestaande vormen (grootshuisbezoek, ouderenkring, gespreksgroepen, alfacursus, rouwverwerkinggroep e.d.) als het experimenteren met nieuwe vormen willen we aandacht geven. Als experiment willen we opzetten: 2. enkele ‘groeigroepen’ (eventueel in combinatie met alfacursussen, huiskringen en themadiensten) 3. kortlopende gesprekskring van doopouders (geloofsopvoeding) 4. Het persoonlijke bezoek aan gemeenteleden (huisbezoek) zal hoofdzakelijk beperkt moeten blijven tot situaties waarin daar aanleiding voor is, zowel bij verheugende (geboorte, jubilea e.d.), als bij verdrietige omstandigheden (het zgn. ‘crisispastoraat’). Tevens worden mensen bezocht die ouder zijn dan 75 jaar. 5. Het instellen van een regelmatig bijeenkomend Pastoraal Overleg voor alle mensen met een pastorale taak in onze gemeente, voor: (a) het coördineren van het pastoraat en vooral (b) voor toerusting, begeleiding en onderlinge bemoediging. 6. Het maken van een taakomschrijving voor de predikant en de kerkelijk werker. 7. Het maken van een taakomschrijving van het 1 op 7 pastoraat.
Pagina 10 van 22
DIACONAAT
ACHTERGRONDEN VAN HET DIACONAAT EN HET AMBT VAN DIAKEN Het diaconaat is de roeping van de christelijke gemeente om oog en oor te hebben voor in het bijzonder vergeten/veronachtzaamde (groepen van) mensen die verdrukt worden of in de knel geraakt zijn, en ook voor de toestanden in de maatschappij die dit veroorzaken of verergeren; met de bedoeling om met hen, als bondgenoten, verdrukking en knelsituaties te bestrijden; elkaar ook bemoedigend in de viering van ook de kleine deeloverwinningen, met het uitzicht op de overwinning van Jezus, de Dienstknecht. De diakenen zullen, gedragen door de hele gemeente, de liefde van Christus zichtbaar maken aan hen die hulp nodig hebben, binnen of buiten de kerk, in eigen land of in ander delen van de wereld. Zij dienen op te komen voor het recht van Hem, die de arme zal redden, die om hulp roept, de ellendige en die geen helper heeft (Psalm 72:2). Zij zullen de gemeente helpen bij het volbrengen van haar taak tegenover de naasten. Bereid om de troost van het evangelie mee te delen aan hen die in nood verkeren.
1. Deze veelzijdige opdracht vraagt van diakenen een actieve opstelling binnen de kerk. Een diaken dient kennis te hebben van de gevoelens van de gemeente en op de hoogte te zijn van de ontwikkelingen in de kerk en maatschappij, o.a. door het lezen van diaconale vakliteratuur en het af en toe bijwonen van diaconale conferenties en cursussen. Deze diaconale toerusting is wezenlijk. 2. Bij de uitoefening van zijn/haar ambt komt de diaken in aanraking met uiterst gevoelige zaken op financieel en sociaal terrein. Het kan gewenst zijn anderen over problemen te raadplegen. Het aantal personen dat in vertrouwen wordt genomen behoort te allen tijde zo klein mogelijk te zijn. (Het hebben van kennis van problemen kan ook voor anderen zeer belastend zijn!) DIACONALE AANDACHTSGEBIEDEN De diaconale gemeente kent verschillende aandachtsgebieden, waarbinnen men uitvoering geeft aan het dienend gemeente zijn in een mondiale samenleving. 1. Wij spreken van gemeentediaconaat, waarin de onderlinge aandacht en zorg van gemeenteleden voor elkaar gestalte krijgt. 2. Vanuit het samenlevingsdiaconaat worden activiteiten ontwikkeld ten behoeve van kwetsbare groepen in onze samenleving. Kontakten worden gelegd en onderhouden met aanverwante instanties en de (plaatselijke) overheid. 3. Het Werelddiaconaat zet zich in voor de noden van mensen ver weg, ongeacht godsdienstige overtuiging, politieke kleur, ras of sekse. Er is een samenwerking met de zending en ontwikkelingssamenwerking.
Pagina 11 van 22
AANDACHTSPUNTEN VAN DIACONAAL BELEID In het Gemeentediaconaat komen o.a. aan de orde: taken rondom de erediensten (collecten; Avondmaalsvieringen; bij rouwen en trouwen; opnames van de diensten; vervoer); 1. 2. 3. 4. 5. 6.
ouderenwerk; jeugddiaconaat; lichamelijk en/of verstandelijk gehandicapten; lectuurtafel; Radio Zonneschijn en de Zusterkring.
In het Samenlevingsdiaconaat richten we ons op de ‘Stille armoede’. Bij het Werelddiaconaat denken we o.a. aan 1. de Wereldwinkel 2. het algemene Z.W.O.-werk 3. het ondersteunen van projecten.
Pagina 12 van 22
mp3
KERK NAAR BUITEN
‘Aanvaard elkaar daarom ter ere van God, zoals Christus u heeft aanvaard.’ (Romeinen 15:7) ‘Vraagt iemand u waarop de hoop die in u leeft gebaseerd is, wees dan steeds bereid om u te verantwoorden.’ (1 Petrus 3:15)
‘VAN HARTE WELKOM!’ - OVER EEN GASTVRIJE GEMEENTE Wat gaat er van ons uit als mensen bij ons binnenkomen? Welke indruk krijgen gasten en buitenstaanders van onze gemeente. Voelen ze zich er welkom? Wij hopen een gastvrije gemeente te zijn, en vinden dat we ons daarvoor moeten inzetten. Dat is misschien vooral een zaak van houding en uitstraling, maar uit zich ook in de volgende activiteiten: 1. De ‘Kerkgids van de Gereformeerde Kerk Nieuwendijk’ wordt periodiek in eigen beheer vervaardigd en onder onze gemeenteleden verspreid. De Kerkgids bevat alle relevante adressen en activiteiten. Ook nieuw ingekomen gemeenteleden ontvangen deze gids. Tevens wordt deze gids digitaal opgenomen op de site van onze kerk. Deze versie kan regelmatig aangepast worden. 2. De Nieuwsbrief wordt elke week gemaakt. De kerkradioluisteraars ontvangen hem ’s zaterdags thuis en op zondag wordt hij in de kerk uitgedeeld. De Nieuwsbrief bevat informatie over de diensten, pastorale bijzonderheden (geboorte, huwelijk, ziekenhuisopname, overlijden), kerkelijke activiteiten en de kerkelijke agenda voor de komende tijd. 3. Onze gastvrouwen delen elke zondagmorgen de Nieuwsbrief uit (bij avonddiensten kan de Nieuwsbrief uit een vak bij de ingang worden gepakt) en zijn een gastvrij aanspreekpunt voor gasten. Ook verzorgen zij de koffie en thee na afloop. Op zondagmorgen worden de kerkgangers ook verwelkomd door de predikant. 4. Het blad Kerkklanken wordt 11x per jaar bij alle gemeenteleden thuisbezorgd, ter informatie, als toerusting en ook als versterking van de onderlinge band. 5. We maken voor publicatie ook gebruik van de regionale pers. De kerkdiensten en uitnodigingen voor bijzondere activiteiten (b.v. met een evangeliserende achtergrond) worden gepubliceerd in de huis aan huisbladen. De kerkdiensten worden tevens wekelijks gepubliceerd. 6. Ook door onze bezoekster van nieuw-in-gekomenen en door het bezoekje met een attentie van leden van onze Zusterkring hopen wij dat mensen zich bij ons welkom voelen. 7. We hopen dat onze erediensten vooral ook inhoudelijk een gastvrij karakter hebben, met aandacht voor de uitnodiging en de verstaanbaarheid van het Evangelie.
Pagina 13 van 22
AANDACHTSPUNTEN VAN BELEID 1. Samenstellen van een nieuwe gebonden en digitale Kerkgids. 2. Het opzetten van een eigen, vnl. informatieve Website, die door enkele gemeenteleden wordt opgezet en bijgehouden. De kerkenraad geeft daartoe mandaat maar behoudt de eindverantwoordelijkheid voor opzet en inhoud van de website. 3. Nadenken over mogelijke inzet van nieuwe communicatiemiddelen. 4. Nadenken over nieuwe vormen van evangelisatie. ‘EEN GEZONDE GEMEENTE IS EEN GEZONDEN GEMEENTE’ – OVER EVANGELISATIE De gemeente is geroepen tot getuigenis en dienst aan hen die het Evangelie niet kennen of daarvan vervreemd zijn. Elke gemeente is een ambassade van Christus, en elk gemeentelid daarbij ambassadeur. De verantwoordelijkheid van de gemeente betreft zowel haar eigen omgeving als de missionaire opdracht elders in de wereld. Daartoe worden bijv. collecten gehouden. Het ‘elders in de wereld’ (zending in het buitenland) valt onder het diaconale Z.W.O.-werk. Instellen van een Evangelisatiecommissie, gecoördineerd door een ambtsdrager, die onderstaande plannen en activiteiten uitvoert, ondersteunt en/of coördineert. Ook het contact met de (evangelisatie van de) Hervormde Gemeente is belangrijk. Experimenteren met evangelisatiediensten (tentdienst, praisediensten, nieuwsdiensten) met als doel de minder meelevende gemeenteleden en de rand- en buitenkerkelijken uit te nodigen voor een dienst die laagdrempelig is, hen in een ontspannen sfeer te betrekken bij de kerk en hen in contact te brengen met het Evangelie. Nadenken over de verdere invulling van ‘Gemeentegroeigroepen’ en/of een ‘Alphacursus’. Daarbij zijn de ervaringen van gemeenten in de directe omgeving van belang. Verspreiding van de ‘Elisabethbode’ (huis aan huis rond de kerkelijke feestdagen) en het bedenken van mogelijkheden hoe daarmee contacten te leggen met mensen.
Pagina 14 van 22
KINDEREN EN JONGEREN BINNEN ONZE GEMEENTE ‘Wij willen het onze kinderen niet onthouden … Dan zouden zij niet worden als hun voorouders …’ (!) (Psalm 78:4a,8a) ‘Sta niemand toe dat hij vanwege je jeugdige leeftijd op je neerkijkt, maar wees voor de gelovigen een voorbeeld in wat je zegt, in je levenswijze, in liefde, geloof en zuiverheid.’ (1 Timoteüs 4:12)
Kinderen en jongeren hebben vanzelfsprekend hun eigen plek in onze kerk – wat niet wil zeggen dat onze kerkelijke manieren als vanzelf tot hen (en hun verbeelding) spreken ... Traditioneel drukt de aandacht voor jongeren zich m.n. uit in de catechese en clubwerk (zie VI), maar daartoe kan en mag het niet beperkt blijven. Het verdient bredere aandacht. Hoewel we realistisch willen zijn in onze verwachtingen - we hebben tij(d) en cultuur tegen -, willen we ons met de moed der hoop ook op het volgende richten.
RONDOM DE EREDIENST De eredienst als de ontmoetingsplek van de hele gemeente moet dus ook een plek zijn waar onze jeugd zich thuis kan voelen. Ook buiten de voor hen bedoelde activiteiten om is het goed - voor jong en oud - om in alle facetten van de eredienst aandacht te (blijven) besteden aan de verstaanbaarheid van het Evangelie. Natuurlijk, ‘kinderlijk’ is niet hetzelfde als ‘kinderachtig’, ‘eenvoud’ niet hetzelfde als ‘simpel’ – maar het Evangelie is wel zo helder dat een kind het wezenlijke moeten kunnen snappen ... 1. De Kindernevendienst en de Tienerdienst blijven belangrijke bijdragen aan een meer kind - en jongere - gerichte eredienst, die tijd en toewijding, kwaliteit, waard zijn. 2. Het gebruik van een gezamenlijk leesrooster blijft voor het ‘Kind op zondag’ maar niet minder voor de ouders (het gezin) en overige gemeenteleden een zinvolle praktijk. (zie echter ook 4.) 3. De erediensten met bijzondere aandacht voor jeugd zijn: Kinderpraisediensten (4x per jaar), Nieuwsdiensten (5x per jaar), Kerk en schooldiensten (na Pinksteren en op de dankdag voor gewas en arbeid), de slotdiensten van clubweekend en huiscatechese. 4. De relatie met de catechese kan voor tieners duidelijker worden wanneer ook in de erediensten wordt ingegaan op thema’s en materiaal van de (huis)catechese. De oude leerdienst was zo gek niet, en kan in nieuwe vormen van grote waarde zijn.
Pagina 15 van 22
IN HET PASTORAAT Rondom geboorte en doop wordt met de ouders contact gelegd. In gesprekskringen voor doopcatechese en geloofsopvoeding kan dit contact verdiept en verbreed worden. Voor het overige pastoraat aan gezinnen en jeugd geldt, dat het daaraan al sinds vele jaren ontbroken heeft en dat ons Jeugdpastoraat daarin verandering wil brengen en naar nieuwe vormen van pastoraat gaat zoeken. Overigens, hoewel vormen van catechese en clubwerk in het vervolg nog aan de orde komen, kan hier al wel worden gezegd dat zij tevens een belangrijke pastorale rol vervullen en een wezenlijke, kerkelijke ontmoetingsplek voor onze jongeren zijn.
AANDACHTSPUNTEN VAN ONS JEUGDBELEID De verstaanbaarheid van het Evangelie bepaalt mede de kwaliteit van onze erediensten en is daarmee ook de verantwoordelijkheid van de kerkenraad: 1. Hoe kan de rijkdom van het Evangelie zo worden gecommuniceerd dat het jong en oud kan aanspreken? 2. Door leer- c.q. themadiensten ingaan op geloofs- en levensvragen van (o.a.) jongeren. 3. Het meerdere malen per jaar houden van een dienst vanuit de huiscatechese. 4. Starten van gesprekskring voor doopcatechese en geloofsopvoeding aan jonge ouders. 5. Initiatieven ontplooien voor nieuwe vormen van gezin- en jeugdpastoraat. 6. Nadenken over jeugd in de kerk.
Pagina 16 van 22
VORMING EN TOERUSTING
God de Heer, gaf mij een vaardige tong, waarmee ik de moedeloze kan opbeuren. Elke ochtend wekt Hij mijn oor, zodat het toegerust is om aandachtig te horen. ’ (Jesaja 50:4 NV)
Opmerking vooraf: Het samen leren speelt – samen met het vieren en dienen – een wezenlijke rol in allerlei kerkelijke activiteiten. Het is ook iets van en voor alle leeftijden: een gelovige is nooit “leerling af”.
ACTIVITEITEN VOOR KINDEREN EN JONGEREN 1. De huidige vormen van catechese: basiscatechese (11/12 jaar), huiscatechese (12-16 jaar), catechese 16+ en belijdeniscatechese verdienen onze blijvende inzet. 2. Naast het verhelderen en bespreken van de kerninhoud van het christelijk geloof is de catechisatie ook belangrijk voor de ontmoeting van leeftijdsgenoten binnen onze kerk en voor het contact van de catechisanten met de predikant/kerkelijk werker. 3. Het zelfstandig functionerende clubwerk (de diverse jeugdclubs door de week en de Chûte op zondagavond) hebben een wezenlijk ontmoetingsfunctie voor onze jeugd.
ACTIVITEITEN VOOR VOLWASSENEN 1. Er draaien in onze gemeente diverse gesprek- en gebedskringen. 2. De Toerustingavonden (minimaal 8 per jaar) zijn een vorm van volwassen catechese, waarbij wordt gestreefd naar relevante en actuele thema’s. Ook Bijbelstudieavonden, meestal aansluitend bij het leesrooster, vormen hier een onderdeel van. 3. De diverse groepen mensen met bijzondere taak in onze gemeente: ambtsdragers, pastoraal bezoekers, huiscatecheten, leiders van kinderneven- en tienerdienst, hebben recht op begeleiding en toerusting: AANDACHTSPUNTEN 1. In ons kerkblad ‘Kerkklanken’ kunnen ter verdieping en/of als achtergrondinformatie leerzame artikelen worden geplaatst, bijv. overgenomen uit de kerkelijke pers. 2. Aandacht voor het Jeugdwerk. De Chûte loopt heel goed, maar het clubwerk verkwijnt. 3. Hoewel het Clubwerk altijd zelfstandig, onder een eigen stichting, heeft gewerkt, willen we ook als kerkenraad nadenken over een (nieuwe) invulling daarvan. 4. Voor kerkenraadsleden wordt er in de loop van 2011 gestart met een (missionaire) toerusting aan de hand van de “ABC-methode” van Marius Noorloos. Bij deze toerusting zal gaandeweg de gehele gemeente betrokken worden.
Pagina 17 van 22
FINANCIEN EN BELEID
“Zij namen van Mozes alle geschenken in ontvangst die de Israëlieten voor de bouw van het heiligdom gebracht hadden. Men bleef vrijwillig gaven brengen, iedere morgen weer, totdat de vaklieden die aan het heiligdom werkten hun werk onderbraken, en zij Mozes lieten weten dat de mensen veel meer bijeenbrachten dan nodig was voor het werk waartoe de Heer opdracht had gegeven”. (Exodus 36: 3-6)
De Kerkenraad vertrouwt de vermogensrechterlijke aangelegenheden van niet-diaconale aard toe aan het College van Kerkrentmeesters (CvK). Hieronder wordt verstaan traktement(ent), salaris(sen) en het onderhoud/beheer van de gebouwen. 1. De hoofdtaak van het CvK is er voor te zorgen dat nu en in de toekomst voldoende gelden beschikbaar zijn om de geplande jaarlijkse activiteiten uit te kunnen voeren. Uitgangspunt daarbij is een sluitende begroting en jaarrekening - slechts tijdelijk of in bijzondere situaties mag ingeteerd worden op het vermogen. 2. De inkomsten komen voor het grootste gedeelte uit bijdragen van gemeenteleden. Dit zijn de vrijwillige bijdragen, schenkingen en legaten, giften voor speciale doeleinden en collecteopbrengsten. Om een gezond beheer te bestendigen spant het CvK zich in om gemeenteleden te stimuleren tot een goed geefgedrag. Een financieel gezonde kerk is een onmisbare voorwaarde voor een goed functionerende gemeente. 3. De uitgaven; Er wordt kritisch bekeken welke uitgaven noodzakelijk zijn, waarbij geprobeerd wordt zoveel mogelijk binnen de begroting te blijven.
AANDACHTSPUNTEN VAN BELEID 2011-2014 Geldwerving In de afgelopen jaren zijn wij er in geslaagd om jaarlijks onze inkomsten en uitgaven met een klein positief resultaat in balans te houden. Dit wordt mede veroorzaakt door de inkomsten uit de financiële bijdragen vanuit de gemeente en door de renteopbrengsten van onze spaarrekeningen. Daarnaast is het ons gelukt om de uitgaven te drukken door de zelfwerkzaamheid en reparaties aan de eigendommen van onze kerk. Wij zijn daar als CvK dankbaar en blij mee en we hopen dat we ook in de komende jaren op deze weg verder kunnen gaan. We willen dit echter niet stilzittend doen, want net als in de voorgaande jaren willen wij er naar streven om de opbrengst uit de vrijwillige bijdragen jaarlijks met minimaal het inflatiepercentage te doen verhogen. Wij hopen hierbij op de gemeenteleden een beroep te kunnen doen. Een zorg van het CvK is momenteel ook de toename van het aantal niet bijdragende gemeenteleden, waardoor de benodigde inkomsten van onze gemeente door een steeds kleiner wordende groep moet worden opgebracht, om de financiële positie van onze kerk overeind te houden.
Pagina 18 van 22
Het CvK zal voor de geldwerving de komende jaren het volgende doen: 1. 2. 3. 4. 5.
het blijven deelnemen aan de actie Kerkbalans het (extra) blijven benaderen van bepaalde groepen de gemeente bekend maken met Erfstellingen en Legaten het stimuleren van bijzondere acties extra aandacht voor speciale collecten
Eén en ander zal vertaald worden in de jaarlijkse financiële begroting.
BEHEER VAN DE GEBOUWEN Het beheer van de kerkelijke gebouwen(Kerk, bijgebouwen, pastorie en kosterswoning) vraagt om zorgvuldigheid. De gemeente moet als zodanig goed gehuisvest kunnen worden. Gebouwen vragen om regelmatig onderhoud. Het kerkgebouw is een beeldbepalend monument in de gemeente en dient derhalve goed te worden onderhouden.
ASPECTEN DIE DE AANDACHT VRAGEN Beheer. Het beheer van de gebouwen moet in de meest ruime zin van het woordgezien worden. Dit behelst de zorg voor de juiste verzekeringen, nodige vergunningen, zoals gebruiksvergunning, milieuvergunning, etc. Als werkplaats voor personeel en vrijwilligers moet een kerk en de bijgebouwen aan bepaalde ARBO eisen voldoen. MEERJAREN ONDERHOUDSPLAN. Jaarlijks dienen de kerkelijke gebouwen gecontroleerd te worden op hun staat van onderhoud. Eén en ander in nauwe samenwerking met de gebruikers. In de komende jaren dienen de volgende activiteiten te worden uitgevoerd: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
inrichting kerkzaal verlichtingsinstallatie kerkzaal verkrijgen gebruiksvergunning renovatie torenspits aanpassing kerkradio geluidsinstallatie renovatie kosterswoning
VERHUUR. Het verhuren of ter beschikking stellen van kerkelijke gebouwen is een onderwerp dat altijd ter discussie staat. Eén van de uitgangspunten is dat gebouwen waar veel gemeenschapsgeld in zit, altijd Pagina 19 van 22
ter beschikking gesteld moeten worden aan de kerkelijke gemeenschap als zodanig en zo nodig aan de burgerlijke gemeenschap. Het is steeds weer een moeilijke zaak om in dit kader aan te geven wat wel en wat niet inzake medegebruik wordt toegestaan. Het CvK heeft criteria voor verhuur alsmede verhuurprijzen als beleid vastgesteld in 2008. Alleen in speciale gevallen moet worden afgewogen of er argumenten zijn om hiervan af te wijken.
ORGEL. Het orgel in onze kerk is een wezenlijk onderdeel van de eredienst. Het is een omvangrijk en gecompliceerd instrument, een kostbaar bezit dat goed onderhouden moet worden. Het huidige Van Vulpen orgel dateert uit 1960. Aanspreekpunt voor het orgel is Hanneke de Peuter.
VEILIGHEID GEBOUWEN ARBO/BHV. Eigenaren van kerkelijke gebouwen hebben de verplichting een RI & E (risico-inventarisatie en evaluatie) op te stellen in verband met de veiligheid van bezoekers, vrijwilligers en personeel in de kerkelijke gebouwen. Hierbij moet gedacht worden aan het verlenen van eerste hulp, het voorkomen en bestrijden van een begin van brand, het waarschuwen van de betreffende hulpdiensten en in geval van ontruiming, het meewerken aan een ordelijke wijze van het ontruimen van het betreffende deel van het gebouw. Als basis voor veiligheid gebouwen dient het Bouwbesluit 2003 (Stbl.618) gehanteerd te worden. Voor snel en doelmatig ontruimen dient een ontruimingsplan aanwezig te zijn, in overleg met de brandweer opgesteld. ARBO. Goede arbeidsomstandigheden vormen een permanent aandachtspunt en zijn een noodzakelijke voorwaarde voor het goed functioneren van personeel en vrijwilligers. De zorg voor goede arbeidsomstandigheden ligt bij de eigenaren van de kerkelijke gebouwen en vormt mede om die reden een wezenlijk onderdeel van beleid. Daarnaast dienen de gebruikers mede zorg te dragen voor veiligheid en het welbevinden in de kerkelijke gebouwen. Op grond van de Arbo-wet dient iedere organisatie verzuimbeleid te voeren. In dit verband is het noodzakelijk om zieke werknemers te begeleiden met als doel ze hun werkzaamheden zo spoedig mogelijk te kunnen laten hervatten. Dit zal in overleg met de ARBO in een stappenplan worden vastgelegd. BHV (BEDRIJFSHULPVERLENING). Een belangrijk onderdeel uit de Arbo-wet is de BHV. Het gaat hierbij om de veiligheid voor de bezoekers van kerkelijke gebouwen. Dit betekent dat er personen moeten zijn die in geval van calamiteiten handelend kunnen optreden. Het is dus van wezenlijk belang dat kosters, beheerders en hun vervangers voor deze taken zijn geïnstrueerd en toegerust. Om de kosten van opleiding zo laag mogelijk te houden, verdient de aanbeveling om ook enkele gemeenteleden, die door hun dagelijkse werkzaamheden al over dergelijke opleidingen c.q. ervaringen beschikken, hierbij zoveel mogelijk in Pagina 20 van 22
te schakelen. Het is wel noodzakelijk om de opleiding/training regelmatig te herhalen. Inmiddels heeft er een inventarisatie plaatsgevonden onder de gemeenteleden en is er een team van vrijwillige BHV’ers samengesteld, die vanuit hun werk of opleiding bekend zijn met de Eerste Hulp. Bij de koster/beheerder van dienst is bekend wie hij bij calamiteiten in kan schakelen. Betreffende het beheer van de gebouwen is het beleid van het CvK erop gericht om hierboven genoemde zaken actueel te houden en te continueren.
WERKNEMERS Onder werknemer worden verstaan onze Koster en een parttime Kerkelijk werker. Van het CvK mag worden verwacht dat het zich als een goed werkgever gedraagt. Dit kan bewerkstelligd worden door zorg te dragen voor (1) pensioenvoorziening; (2) afdracht van loonheffing en sociale premies; (3) toepassen van door de PKN vastgestelde rechtspositieregelingen. Het beleid is er opgericht aan genoemde plichten te voldoen. De salarisadministratie is uitbesteed aan een administratiekantoor. Er is voor de werknemers een verzuimverzekering afgesloten en met elke werknemer vindt jaarlijks een functioneringsgesprek plaats door een daarvoor aangestelde medewerker van het CvK en de werknemer.
ARCHIEF Het beheren van archieven is meer dan het bijhouden van archieven. Het gaat hierbij om het zorg dragen voor een goede bewaarplaats. Inmiddels heeft er een inventarisatie plaatsgevonden om de meest waardevolle archiefdocumenten onder te brengen bij het streekarchief te Heusden. Verder is er overleg gaande om ook de opbouw van het recente archief te gaan opzetten en continueren.
Pagina 21 van 22
CONTACTEN, BOVENPLAATSELIJK WERK EN OECUMENE De Gereformeerde Kerk van Nieuwendijk maakte deel uit van de Gereformeerde Kerken in Nederland en hoort sinds de kerkhereniging van mei 2004 bij de Protestantse Kerk in Nederland. Als onderdeel van de ‘ene, heilige, algemene, christelijk kerk, de gemeenschap der heiligen’ zijn we verbonden met ‘de kerk van alle tijden en plaatsen’; we willen bewust in een traditie staan (wij hebben de kerk niet uitgevonden) en meeleven met de kerk van Jezus Christus wereldwijd.
CONTACTEN BINNEN HET KERKVERBAND VAN DE PROTESTANTSE KERK IN NEDERLAND Met de Hervormde gemeente Nieuwendijk bestaan groeiende contacten. Deze bestaan uit: 1. Gezamenlijke moderamen vergaderingen 2. De nieuwsbrieven worden uitgewisseld. 3. Tijdens de zomerperiode vermelden wij de avonddiensten van de Hervormde kerk. In klassikaal verband ressorteert onze kerk sinds mei 2009 onder de Hervormde Classis Heusden en Almkerk. De band met de classis kerken wordt niet als hecht beleefd. De contacten met het Landelijk Diensten Centrum van de Protestantse Kerk in Nederland zijn vnl. van organisatorische (verzoeken om informatie b.v.) en financiële (afdrachten) aard. Meer inhoudelijk zijn de contacten met “Kerk in actie”, voor een belangrijk deel ook ons contact met de kerk wereldwijd.
CONTACTEN BUITEN HET KERKVERBAND VAN DE PROTESTANTSE KERK IN NEDERLAND Overige contacten zijn er via projecten (b.v. World Servants), door gebruik te maken van b.v. catechese- en gespreksgroepmateriaal en/of andere, eenmalige of tijdelijke contacten.
AANDACHTSPUNTEN VAN BELEID In de contacten met de Hervormde gemeente: 1. samenstellen van een gezamenlijke folder voor nieuw ingekomenen; 2. afspreken van een regelmatige vorm van ontmoeting; 3. afstemmen van contacten naar buiten (b.v. diaconale projecten, Alphacursus); 4. peilen van bereidheid tot gezamenlijke avonddiensten in de zomervakantie. De gemeente informeren over gebeurtenissen en ontwikkelingen in de wereldwijde kerk. 1. via Kerkklanken, Nieuwsbrief en de ‘Zendingsgebedsbrief (o.i.d.) 2. via regelmatige aandacht hiervoor in de erediensten (in voorbede of liturgische teksten). Pagina 22 van 22
